Đề tài Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty xây dựng số 2

vµ b¶ng chÊm c«ng ®Ó tÝnh xem mét c«ng nh©n h­ëng tæng céng lµ bao nhiªu (mét c«ng nh©n cã thÓ thùc hiÖn mét hay nhiÒu hîp ®ång). Trong tr­êng hîp cuèi th¸ng vÉn ch­a hÕt h¹n lµm hîp ®ång kho¸n, c¸c ®éi tr­ëng cïng c¸n bé kü thuËt x¸c ®Þnh giai ®o¹n c«ng tr×nh ®Ó tÝnh ra l­¬ng cho c«ng nh©n (®èi víi bé phËn lao ®éng t¹p vô, kÕ to¸n c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng ®Ó x¸c ®Þnh sè c«ng ®­îc h­ëng vµ tÝnh ra tiÒn l­¬ng cña bé phËn nµy). Sau khi tÝnh l­¬ng xong cho tæng sè lao ®éng trong ®éi, ®éi tr­ëng lËp b¶ng tæng hîp l­¬ng cho tõng c«ng nh©n theo tõng tæ, trong ®ã ghi sè c«ng cña tõng ng­êi vµ tiÒn l­¬ng cña ng­êi ®ã. B¶ng 5: b¶ng tæng hîp l­¬ng C«ng tr×nh: Kh¸ch s¹n La Thµnh Bé phËn: NÒ - ®éi 1. Th¸ng 12/1999 STT Hä vµ tªn Sè c«ng Sè tiÒn l­¬ng 1 NguyÔn Hoµng Dòng 26 910.000 2 §inh V¨n Hoµng 21,5 645.000 3 Ph¹m Huy Th«ng 21 630.000 4 M¹c V¨n §iÒn 26 639.880 5 NguyÔn V¨n H­ng 31,5 808.380 ... ... ... ... Céng 235 5.348.000 Sau ®ã, ®éi tr­ëng hoÆc nh©n viªn kÕ to¸n ®éi göi lªn phßng kÕ to¸n c¸c hîp ®ång lµm kho¸n, b¶ng chÊm c«ng vµ b¶ng tæng hîp tiÒn l­¬ng. KÕ to¸n tiÒn l­¬ng ®èi chiÕu chóng ®Ó lËp b¶ng thanh to¸n l­¬ng cho tõng tæ theo tõng c«ng tr×nh. B¶ng 6: b¶ng thanh to¸n l­¬ng Th¸ng 12/1999 §¬n vÞ : C«ng tr×nh K/S La Thµnh Bé phËn : NÒ - ®éi 1 Hä tªn BËc l­¬ng L­¬ng s¶n phÈm L­¬ng thêi gian Ngoµi giê Phô cÊp Tæng sè T¹m øng kú I KhÊu trõ 6% Kú II ®­îc lÜnh Sè SP Sè tiÒn Sè c«ng Sè tiÒn Sè c«ng Sè tiÒn Ng.H. Dòng 26 910.000 - - - - - 910.000 273.000 54.600 582.400 §.V.Hoµng 21,5 645.000 - - - - - 645.000 183.000 38.700 423.300 Ng.V.H­ng 26 659.880 - - 5,5 148.500 - 808.380 246.000 48.503 513.877 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 219,5 4.929.500 15,5 418.500 5.348.000 1.604.000 320.880 3.423.120 §ång thêi, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng lËp b¶ng tæng hîp tiÒn l­¬ng cho tõng c«ng tr×nh (®éi 1 vµ nhiÒu ®éi kh¸c tham gia x©y dùng c«ng tr×nh). B¶ng 7: Tæng hîp l­¬ng th¸ng 12/1999 C«ng tr×nh: Kh¸ch s¹ng La Thµnh TT Tæ nhãm Hä tªn tæ tr­ëng Sè c«ng Thµnh tiÒn TrÝch 6% khÊu trõ Cßn l¹i ®­îc lÜnh TrÝch 19% tÝnh vµo chi phÝ 1 NÒ Ng.H.Dòng 235 5.348.000 320.880 5.027.120 1.016.120 2 NÒ Anh TuÊn 198 4.740.000 284.400 4.455.600 900.600 3 èp l¸t H÷u §¹t 227 6.720.400 403.224 6.317.176 1.276.876 4 B¬m n­íc ViÖt Hoµng 29 725.000 43.500 681.500 137.750 5 Méc Hoµng V©n 291 6.775.120 406.507 6.368.613 1.287.273 ... ... ... ... ... ... ... ... Céng 370.104.750 22.206.285 347.898.470 70.319.902 Sau ®ã kÕ to¸n lËp b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng (xem trang ). Sè liÖu trªn b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n ghi bót to¸n tÝnh l­¬ng vµo tê chøng tõ gèc quy ®Þnh cña c«ng ty. Dùa trªn chøng tõ gèc ®ã, kÕ to¸n vµo Sæ NhËt ký chung vµ tõ sæ NhËt ký chung kÕ to¸n vµo sæ c¸i vµ sæ chi tiÕt TK 622. Sau khi ®èi chiÕu khíp víi sè liÖu, kÕ to¸n tæng hîp kÕt chuyÓn tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n nh­ l­¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt (chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp) cña tõng c«ng tr×nh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm (TK 154), ghi bót to¸n kÕt chuyÓn vµo sæ NhËt ký chung, sæ c¸i vµ sæ chi tiÕt TK 622, TK 154. Chi phÝ nh©n c«ng t¹i c«ng ty ®­îc h¹ch to¸n theo bót to¸n sau: Nî TK 622 Cã TK 141 B¶ng 8: b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng Th¸ng 12/1999 §¬n vÞ: VN ®ång. STT §èi t­îng sö dôngGhi Nî TK Tæng Chi tiÕt ra c«ng tr×nh KS La Thµnh NH L.Doanh V-L .... A TK 622 1 TiÒn l­¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt 555.157.120 370.104.750 111.031.420 ... 2 TiÒn l­¬ng c«ng nh©n l¸i m¸y 13.050.000 5.220.000 1.566.000 ... Tæng céng (A) 568.207.120 375.324.750 112.597.420 ... B TK 627 1 TrÝch 19% BHXH... cña c«ng nh©n SX 210.959.690 70.319.902 21.095.969 ... 2 TiÒn l­¬ng bé phËn qu¶ lý 85.468.695 34.187.478 10.256.243 ... 3 TrÝch 19% BHXH... cña bé phËn qu¶n lý 16.239.052 6.495.622 1.948.686 ... Tæng céng (1+2+3) 312.667.437 111.003.002 33.300.898 ... 4 TrÝch 19% BHXH... cña c«ng nh©n l¸i m¸y 2.479.500 991.800 297.540 ... Tæng céng (B) 315.146.937 111.994.802 33.598.438 ... B¶ng 9: sæ chi tiÕt TK 622 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp C«ng tr×nh: Kh¸ch s¹n La Thµnh Tõ ngµy 1/12/1999 ®Õn ngµy 31/12/1999 Chøng tõ Néi dung nghiÖp vô TK ®èi øng Sè tiÒn ph¸t sinh Sè céng dån SH NT Nî Cã Nî Cã Sè d­ x TiÒn l­¬ng c«ng nh©n SX vµ t¹p vô 141 370.104.750 370.104.750 KÕt chuyÓn chi phÝ NCTT vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm 154 370.104.750 Chi phÝ nh©n c«ng l¸i m¸y 141 5.220.000 5.220.000 K/c chi phÝ NC l¸i m¸y vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm 154 5.220.000 Céng x 375.324.750 375.324.750 2.3. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. §Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng x©y dùng, c«ng ty cÇn cã m¸y thi c«ng. M¸y thi c«ng cña c«ng ty bao gåm: m¸y trén bª t«ng, cÈu thiÕu nhi, m¸y vËn th¨ng, cÇn cÈu KATO, ®Çm cãc NhËt,... Ngoµi ra, c«ng ty cßn cÇn nhiÒu lo¹i m¸y thi c«ng kh¸c, lý do lµ ®èi víi nh÷ng lo¹i nµy, chi phÝ ®i thuª rÎ h¬n so víi mua, v× vËy, c«ng ty cö ng­êi ®i thuª. Th«ng th­êng c«ng ty thuª lu«n c¶ m¸y, ng­êi l¸i vµ c¸c lo¹i vËt t­ cho ch¹y m¸y (thuª trän gãi). Khi b¾t ®Çu ®i thuª, c«ng ty vµ ®¬n vÞ cho thuª m¸y lËp hîp ®ång thuª thiÕt bÞ. Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña m¸y sÏ ®­îc theo dâi qua nhËt tr×nh sö dông m¸y thi c«ng vµ lÖnh ®iÒu ®éng m¸y. Hµng th¸ng, c¨n cø vµo hîp ®ång thuª m¸y, nhËt tr×nh sö dông m¸y vµ lÖnh ®iÒu ®éng xe m¸y, kÕ to¸n tÝnh ra chi phÝ thuª m¸y mét th¸ng cho tõng c«ng tr×nh theo tõng lo¹i m¸y. VÝ dô: chi phÝ thuª m¸y bóa rung cho c«ng tr×nh kh¸ch s¹n La Thµnh th¸ng 12 lµ: 800.000®/ngµy x 19 = 15.200.000 Ngoµi ra cã tr­êng hîp c«ng ty thuª m¸y tÝnh trän gãi trong mét th¸ng nh­ chi phÝ thuª m¸y cÈu KRON cho c«ng tr×nh kh¸ch s¹n La Thµnh mét th¸ng lµ: 12.500.000®. Trªn c¬ së x¸c ®Þnh ®­îc chi phÝ thuª cña tõng m¸y trªn tõng c«ng tr×nh, kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ thuª m¸y. B¶ng 10: b¶ng tæng hîp chi phÝ thuª m¸y C«ng tr×nh: Kh¸ch s¹n La Thµnh Th¸ng 12/1999 Lo¹i m¸y Sè ca ho¹t ®éng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1. Bóa rung 19 800,000 15.200.000 2. Ph¸t ®iÖn 23,5 700,000 16.450.000 3. CÈu KRON 12.500.000 ... ... ... ... Céng 65.976.000 X¸c ®Þnh ®­îc chi phÝ thuª m¸y cho tõng c«ng tr×nh, kÕ to¸n ghi bót to¸n x¸c ®Þnh chi phÝ thuª m¸y vµo tê chøng tõ gèc riªng cña c«ng ty vµ nhËp vµo m¸y lªn sæ NhËt ký chung tõ sæ NhËt ký chung, kÕ to¸n vµo sæ c¸i, sæ chi tiÕt TK 627,331. Sau ®ã kÕ to¸n tæng hîp kÕt chuyÓn chi phÝ thuª m¸y sang TK 154. * §èi víi nh÷ng lo¹i m¸y mãc thuéc së h÷u cña c«ng ty, ®Ó tiÖn cho viÖc qu¶n lý vµ tiÕn hµnh thi c«ng, c«ng ty giao cho c¸c ®éi tù qu¶n lý nh÷ng m¸y mãc cÇn dïng. §èi víi nh÷ng lo¹i chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh sö dông m¸y mãc, c¸c ®éi ph¶i b¸o c¸o kÞp thêi vÒ c«ng ty ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ Chi phÝ cho ch¹y m¸y bao gåm chi phÝ nhiªn liÖu (x¨ng, dÇu, mì,...) tiÒn l­¬ng cho c«ng nh©n l¸i m¸y, phô m¸y vµ c¸c chi phÝ kh¸c (chi phÝ khÊu hao m¸y mãc, chi phÝ ®iÖn, n­íc mua ngoµi). - Chi phÝ vËt liÖu cho ch¹y m¸y: viÖc h¹ch to¸n chi phÝ x¨ng, dÇu, mì cho ch¹y m¸y t­¬ng tù nh­ h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, khi cã nhu cÇu, c¸c ®éi tù lo mua s¾m b»ng tiÒn t¹m øng, sau ®ã h¹ch to¸n l¹i cho c«ng ty theo nguyªn t¾c: chi phÝ ph¸t sinh t¹i c«ng tr×nh nµo, øng víi m¸y nµo th× tËp hîp riªng cho c«ng tr×nh ®ã, cho m¸y ®ã. Sau ®ã, kÕ to¸n phÇn hµnh liªn quan ghi nghiÖp vô ph¸t sinh vµo tê chøng tõ gèc cña c«ng ty lµm c¨n cø ®Ó vµo sæ NhËt ký chung vµ tõ sæ NhËt ký chung vµo sæ c¸i vµ sæ chi tiÕt TK 141,621. Cuèi th¸ng, trªn c¬ së b¶ng chi tiÕt vËt t­ sö dông cho m¸y thi c«ng, kÕ to¸n kÕt chuyÓn chi phÝ vËt t­ cho ch¹y m¸y thi c«ng sang TK 154. - TiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n l¸i m¸y vµ phô m¸y: chøng tõ ban ®Çu còng lµ b¶ng chÊm c«ng, nhËt tr×nh sö dông xe m¸y vµ c¸c hîp ®ång lµm kho¸n. Hµng ngµy, ®éi tr­ëng theo dâi qu¸ tr×nh lµm viÖc cña tæ l¸i m¸y qua b¶ng chÊm c«ng. KÕt thóc hîp ®ång lµm kho¸n, ®éi tr­ëng tÝnh tiÒn l­¬ng cho tæ, cho ph©n viÖc ®ã. Cuèi th¸ng, c¨n cø vµo b¶ng tæng hîp l­¬ng, thanh to¸n l­¬ng vµ b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ kÕ to¸n tæng hîp ghi nghiÖp vô vµo tê chøng tõ gèc lÊy ®ã lµm c¨n cø ®Ó vµo sæ NhËt ký chung vµ tõ sæ NhËt ký chung vµo sæ c¸i vµ sæ chi tiÕt TK 622, 141. Sau khi khíp sè liÖu, kÕ to¸n tæng hîp kÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng l¸i m¸y vµo TK 154 (xem b¶ng 8). - Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng: hµng th¸ng, c¨n cø vµo b¶ng tÝnh khÊu hao, c«ng ty lËp cho mäi lo¹i TSC§ trong c«ng ty ®· ®¨ng ký víi Côc qu¶n lý vèn vµ tµi s¶n, sæ chi tiÕt TSC§, lÖnh ®iÒu ®éng xe m¸y cña c«ng ty, kÕ to¸n trÝch khÊu hao m¸y mãc thi c«ng cho tõng lo¹i m¸y, cho tõng c«ng tr×nh. Ph­¬ng ph¸p tÝnh khÊu hao TSC§ c«ng ty sö dông lµ ph­¬ng ph¸p khÊu hao theo tû lÖ (m¸y thi c«ng ho¹t ®éng ë c«ng tr×nh nµo th× trÝch cho c«ng tr×nh ®ã). Trªn c¬ së ®ã, kÕ to¸n lËp b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao. B¶ng 11: B¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao Th¸ng 12/1999 STT Lo¹i tµi s¶n Sè n¨m sö dông cßn l¹i Toµn doanh nghiÖp Chi tiÕt ra c«ng tr×nh Nguyªn gi¸ Gi¸ trÞ cßn l¹i KhÊu hao KS La Thµnh NH LD V-L ..... A M¸y thi c«ng ... 1 M¸y vËn th¨ng 27m 5 24.500.000 21.560.000 359.333 359.333 - ... 2 M¸y trén bª t«ng 3 5.000.000 2.900.000 80.556 - 80.556 ... 3 M¸y kinh vÝ DT 106 6 24.953.000 24.953.000 346.153 346.153 - ... 4 CÈu KATO NhËt 6 1.754.283.000 1.754.283.000 24.356.043 8.118.681 2.706.217 ... ... ... .... ... .... ... ... .... ... B Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i 1 ¤ t« t¶i KTA 6 122.850.000 122.850.000 1.706.250 1.706.250 ... ... ... ... .... ... ... .... ... C Trô së c«ng ty 15 226.005.292 198.824.870 1.104.582 - ... .... ... ... .... ... ... .... ... Tæng céng 3.825.669.350 3.588.060.794 36.547.564 11.012.600 4.077.560 Sau ®ã, kÕ to¸n phÇn hµnh liªn quan ghi chi phÝ khÊu hao vµo tê chøng tõ gèc, tõ sè liÖu ë chøng tõ gèc kÕ to¸n vµo sæ NhËt ký chung vµ tõ sæ NhËt ký chung vµo sæ c¸i vµ sæ chi tiÕt TK 627, 214. §ång thêi c¨n cø vµo b¶ng thanh to¸n l­¬ng vµ b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng, kÕ to¸n ghi bót to¸n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ vµo NhËt ký chung sau ®ã tõ sæ NhËt ký chung vµo sæ c¸i vµ sæ chi tiÕt TK 627,141. Sau khi kiÓm tra sè liÖu, kÕ to¸n tæng hîp kÕt chuyÓn chi phÝ khÊu hao vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng c«ng nh©n l¸i m¸y vµo TK 154. C¨n cø vµo chi phÝ thuª ngoµi, chi phÝ vËt t­, chi phÝ nh©n c«ng, chi phÝ kh¸c vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng c«ng nh©n l¸i m¸y tÝnh vµo chi phÝ, sè liÖu c¨n cø trªn b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ b¶ng ph©n bæ khÊu hao, kÕ to¸n tæng hîp lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng. Sè liÖu trªn b¶ng tæng hîp chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng lµ c¨n cø ®Ó vµo sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt cho mçi c«ng tr×nh. B¶ng 12: B¶ng tæng hîp chi phÝ m¸y thi c«ng Th¸ng 12/1999 C«ng tr×nh: Kh¸ch s¹n La Thµnh Lo¹i chi phÝ Sè tiÒn 1. Chi phÝ thuª ngoµi 65.976.000 2. Chi phÝ vËt t­ 1.200.000 3. Chi phÝ nh©n c«ng 5.220.000 4. Chi phÝ kh¸c 12.004.400 Céng 84.400.400 2.4. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung. §Ó tiÕn hµnh thi c«ng, ngoµi kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu, nh©n c«ng, chi phÝ m¸y thi c«ng, c«ng ty cßn ph¶i chi ra c¸c kho¶n chi phÝ chung kh¸c. Nh÷ng chi phÝ nµy ph¸t sinh trong tõng ®éi x©y l¾p vµ nÕu kh«ng thÓ h¹ch to¸n trùc tiÕp cho c¸c c«ng tr×nh th× ®­îc tËp hîp theo ®éi vµ cuèi kú ph©n bæ cho c¸c c«ng tr×nh. Bao gåm: - Chi phÝ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp cho bé phËn qu¶n lý ®éi (®éi tr­ëng, nh©n viªn kÕ to¸n, thñ kho,...). - C¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ trªn tæng sè tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt vµ qu¶n lý ®éi. - Chi phÝ c«ng cô, dông cô s¶n xuÊt. - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi (®iÖn, n­íc,...). - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c (chi phÝ giao dÞch, b¶o hiÓm c«ng tr×nh). * Chi phÝ nh©n c«ng thuéc chi phÝ s¶n xuÊt chung: hµng th¸ng, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng, hÖ sè l­¬ng vµ c¸c chÝnh s¸ch vÒ l­¬ng ®Ó tÝnh ra tiÒn l­¬ng cña tõng ng­êi trong bé phËn qu¶n lý ®éi, lËp b¶ng thanh to¸n l­¬ng th¸ng vµ b¶ng tæng hîp l­¬ng cho tõng bé phËn theo ®éi. Do mét ®éi cã thÓ cïng mét lóc thi c«ng trªn nhiÒu c«ng tr×nh nªn l­¬ng cña bé phËn qu¶n lý ®éi ®­îc ph©n bæ ®Òu cho c¸c c«ng tr×nh. B¶ng 13 B¶ng tæng hîp l­¬ng bé phËn qu¶n lý §éi 1 Th¸ng 12/1999 Hä tªn chøc vô L­¬ng c¬ b¶n Phô cÊp Th­ëng Tæng TrÝch 19% Tæng Lª V¨n Thµnh - §éi tr­ëng 658.000 263.200 928.800 1.850.000 351.500 2.201.500 NguyÔn Thu H¶i - Kü thuËt viªn 360.000 144.000 896.000 1.400.000 266.000 1.666.000 .... ... ... .... ... ... .... Céng 3.230.000 1.292.000 4.024.000 8.546.000 1.623.000 10.169.740 Do ®éi 1 tham gia thi c«ng 2 c«ng tr×nh do ®ã tiÒn l­¬ng bé phËn qu¶n lý ®éi 1 ph©n bæ cho c«ng tr×nh KS La Thµnh lµ: = = 4.273.000 C¸ch tÝnh t­¬ng tù, kÕ to¸n trÝch l­¬ng bé phËn qu¶n lý ®éi kh¸c ph©n bæ cho c«ng tr×nh KS La Thµnh. Tæng céng l¹i, kÕ to¸n tÝnh ra chi phÝ tiÒn l­¬ng bé phËn qu¶n lý ®éi cho c«ng tr×nh KS La Thµnh vµ ghi vµo b¶ng tæng hîp l­¬ng. Sè liÖu trªn b¶ng nµy lµ c¬ së ®Ó kÕ to¸n ghi vµo b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng (B¶ng 8). * Chi phÝ c«ng cô, dông cô: t¹i c«ng ty, c«ng cô dông cô kh¸ cè ®Þnh theo th¸ng t¹i c¸c c«ng tr×nh, bao gåm: cuèc, xÎng, cét chèng, quÇn ¸o b¶o hé lao ®éng,... vµ ®­îc ph©n bæ mét lÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt. C¨n cø vµo kÕt qu¶ kiÓm kª, kÕ to¸n x¸c ®Þnh ®­îc tæng chi phÝ c«ng cô, dông cô trong th¸ng, ghi vµo b¶ng ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu vµ c«ng cô, dông cô (b¶ng 3) vµ ghi vµo sæ NhËt ký chung tõ sæ NhËt ký chung vµo sæ c¸i vµ sæ chi tiÕt TK 627, 153 vµ kÕt chuyÓn vµo TK 154. Sè liÖu trªn b¶ng tæng hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu vµ c«ng cô, dông cô lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n kÕt chuyÓn chi phÝ c«ng cô dông cô vµo gi¸ thµnh s¶n xuÊt. * C¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: c¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n thanh to¸n tiÒn, kÕ to¸n h¹ch to¸n chi phÝ nµy theo nguyªn t¾c: chi phÝ ph¸t sinh cho c«ng tr×nh nµo th× h¹ch to¸n th¼ng vµo chi phÝ cña c«ng tr×nh ®ã,... C¨n cø vµo kÕt qu¶ tæng hîp ®ång, kÕ to¸n tæng hîp ghi vµo b¶ng ph©n bæ chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c vµ chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. B¶ng 13: b¶ng ph©n bæ chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c Th¸ng 12/1999 Tªn lo¹i chi phÝ Tæng Chi tiÕt ra c«ng tr×nh KS La Thµnh NH LD V-L ..... 1. Chi phÝ DVMN 80.775.000 32.310.000 9.693.000 ... 2. Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c 119.350.000 47.740.000 14.241.000 ... Tæng 200.125.000 80.050.000 23.934.000 ... Sè liÖu trªn b¶ng ph©n bæ trªn lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n ghi nghiÖp vô vµo tê chøng tõ gèc cña c«ng ty, lÊy ®ã lµm c¬ së ghi vµo NhËt ký chung tõ sæ NhËt ký chung vµo sæ c¸i, sæ chi tiÕt TK 627, 331. Sau ®ã, kÕ to¸n tæng hîp kÕt chuyÓn vµo TK 154. * Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: lo¹i chi phÝ nµy ph¸t sinh trùc tiÕp cho tõng c«ng tr×nh. Hµng ngµy, chi phÝ ph¸t sinh cho c«ng tr×nh nµo th× ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ cña c«ng tr×nh ®ã. Cuèi th¸ng, kÕ to¸n tÝnh ®­îc tæng chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c vµ ghi vµo b¶ng ph©n bæ chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. B¶ng 14: Sæ chi tiÕt TK 627 Chi phÝ s¶n xuÊt chung C«ng tr×nh: Tõ ngµy 1/12/1999 ®Õn ngµy 31/12/1999 Chøng tõ Néi dung nghiÖp vô TK ®èi øng Sè tiÒn ph¸t sinh Sè céng dån SH NT Nî Cã Nî Cã Sè d­ x 1/12/99 Chi phÝ BH c«ng tr×nh 1111 102.000 102.000 ... ... ... ... ... ... ... 4/12/99 Chi phÝ thuª bóa rung 331 15.200.000 62.940.000 ... ... ... ... ... ... ... 31/12/99 K/c chi phÝ thuª m¸y vµo gi¸ thµnh SP 154 65.976.000 47.740.000 8/12/99 TrÝch BHXH.... cña c«ng nh©n l¸i m¸y 141 991.800 48.731.800 8/12/99 TrÝch KH m¸y thi c«ng 214 11.012.600 59.744.400 31/12/99 K/c c¸c kho¶n trÝch BHXH... vµo gi¸ thµnh SP 154 991.800 58.752.600 31/12/99 K/c kho¶n trÝch khÊu hao vµo gi¸ thµnh 154 11.012.600 47.740.000 8/12/99 TiÒn l­¬ng c¸n bé qu¶n lý 334 34.187.478 81.927.478 ... ... ... ... ... ... ... 31/12/99 K/c tiÒn l­¬ng c¸n bé qu¶n lý vµo gi¸ thµnh SP 154 34.187.478 137.060.132 ... ... ... ... ... ... ... 31/12/99 K/c chi phÝ c«ng cô dông cô vµo gi¸ thµnh SP 154 12.504.608 47.740.000 12/12/99 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi 331 32.310.000 80.050.000 31/12/99 K/c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµo gi¸ thµnh SP 154 32.310.000 47.740.000 31/12/99 K/c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c vµo gi¸ thµnh SP 154 47.740.000 Céng x 281.538.010 281.538.010 X¸c ®Þnh xong c¸c lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n tæng hîp lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ chung. Sè liÖu trªn b¶ng tæng hîp chi phÝ chung lµ c¨n cø ®Ó vµo sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt cho tõng c«ng tr×nh. B¶ng 15: B¶ng tæng hîp chi phÝ chung C«ng tr×nh: Kh¸ch s¹n La Thµnh. Th¸ng 12/1999 Lo¹i chi phÝ Sè tiÒn 1. Nh©n c«ng 111.003.002 2. C«ng cô, dông cô 12.504.608 3. DÞch vô mua ngoµi 32.310.000 4. B»ng tiÒn kh¸c 47.740.000 Céng 203.557.610 3-/ Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ kiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang. Sau khi ®· h¹ch to¸n vµ ph©n bæ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt nh­ trªn. C¸c chi phÝ s¶n xuÊt ®Òu ®­îc tæng hîp vµo Bªn Nî TK 154 - Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. TK 154 ®­îc më chi tiÕt theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. - Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung. Nî TK 154 Cã TK 621,622,627 - Khi c«ng tr×nh x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao, kÕ to¸n ghi: Nî TK 632 Cã TK 154 * §Ó tÝnh ®­îc gi¸ thµnh cña phÇn viÖc hoµn thµnh, c«ng ty cÇn tiÕn hµnh tÝnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú. ViÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang trong doanh nghiÖp x©y dùng c¬ b¶n còng t­¬ng tù nh­ trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp th«ng th­êng kh¸c. Tuy nhiªn, do ®Æc tr­ng cña ho¹t ®éng x©y dùng c¬ b¶n nªn viÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm x©y l¾p dë dang th­êng ®­îc thùc hiÖn b»ng ph­¬ng ph¸p kiÓm kª. Khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuãi quý lµ khèi l­îng x©y l¾p ch­a ®¹t tíi tiªu chuÈn kü thuËt. Cuèi quý, c¸n bé kü thuËt, chñ nhiÖm c«ng tr×nh cña ®¬n vÞ vµ bªn chñ ®Çu t­ ra c«ng tr­êng ®Ó x¸c ®Þnh phÇn viÖc ®· hoµn thµnh vµ dë dang cuèi quý. C¸n bé phßng kü thuËt göi sang phßng kÕ to¸n b¶ng kiÓm kª khè l­îng x©y l¾p hoµn thµnh trong quý vµ dë dang cuèi quý theo dù to¸n tõng kho¶n môc c¨n cø vµo ®ã cïng víi tæng chi phÝ thùc tÕ ®Çu kú, ph¸t sinh trong kú, kÕ to¸n tÝnh ra chi phÝ dë dang thùc tÕ cuèi quý the c«ng thøc sau: = x Ta cã b¶ng kª chi phÝ dë dang thùc tÕ cuèi quý. B¶ng 16: B¶ng kª chi phÝ dë dang thùc tÕ cuèi quý 4/1999 C«ng tr×nh: kh¸ch s¹n La Thµnh Kho¶n môc chi phÝ Gi¸ trÞ thùc tÕ 1. Chi phÝ NVL trùc tiÕp 37.845.012 2. Chi phÝ NC trùc tiÕp 18.431.179 3. Chi phÝ m¸y thi c«ng 4.203.061 4. Chi phÝ s¶n xuÊt chung 10.137.148 Tæng céng 70.616.400 4-/ TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 4.1. §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh: §Ó ®o l­êng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña m×nh, c¸c doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh ®óng, ®ñ gi¸ thµnh s¶n phÈm. C«ng viÖc ®Çu tiªn trong toµn bé c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ x¸c ®Þnh ®óng ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh. Víi ®Æc ®iÓm riªng cña ngµnh x©y dùng c¬ b¶n, ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p th­êng trïng víi ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ x©y l¾p. Do vËy, ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i c«ng ty x©y dùng sè 2 còng lµ c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. Tuy nhiªn, viÖc x©y dùng th­êng kÐo dµi (hai ®Õn ba n¨m) nªn hÕt 1 quý, c«ng ty l¹i tÝnh gi¸ thµnh cho phÇn viÖc ®· hoµn thµnh ®Ó thanh to¸n víi chñ ®Çu t­. Lóc nµy, ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ phÇn viÖc ®· thùc hiÖn xong t¹i ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý. 4.2. Kú tÝnh gi¸ thµnh vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh. C«ng ty x¸c ®Þnh kú tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng quý mét ®Ó thanh to¸n víi chñ ®Çu t­. Cuèi quý, sau khi ®· hoµn thµnh viÖc ghi sæ kÕ to¸n, kÕ to¸n c¨n cø vµo chi phÝ mµ c¸c ®éi ®· tËp hîp ®­îc ®Ó tÝnh gi¸ thµnh cho khèi l­îng x©y l¾p hoµn thµnh. ViÖc x¸c ®Þnh kú tÝnh gi¸ thµnh phï hîp ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh kÞp thêi, chÝnh x¸c. Do ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ x©y l¾p, ®Æc ®iÓm tæ chøc kinh doanh, c«ng ty ®· ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh gi¶n ®¬n (ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp). C«ng thøc tÝnh nh­ sau: = + - 4.3. Tr×nh tù tÝnh gi¸ thµnh. XuÊt ph¸t tõ viÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh nh­ trªn, cuèi quý, kÕ to¸n c¨n cø vµo kÕt qu¶ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ c¸c tµi liÖu liªn quan ®Ó tÝnh ra gi¸ thµnh khè l­îng x©y l¾p hoµn thµnh cña tõng c«ng tr×nh theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp. Thµnh phÇn cña gi¸ thµnh gåm 4 kho¶n môc: nguyªn vËt liÑu trùc tiÕp, nh©n c«ng trùc tiÕp, m¸y thi c«ng vµ s¶n xuÊt chung kh¸c. C¨n cø vµo b¶ng ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu vµ c«ng cô dông cô, b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng, b¶ng tæng hîp chi phÝ m¸y thi c«ng, b¶ng tæng hîp chi phÝ chung, kÕ to¸n lËp ®­îc sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt cña tõng c«ng tr×nh chotõng th¸ng. Sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt tõng th¸ng lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ cho mét quý riªng ®èi víi chi phÝ m¸y thi c«ng vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung, do nh÷ng lo¹i chi phÝ nµy gåm nhiÒu kho¶n môc chi phÝ cô thÓ nªn kÕ to¸n cßn lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ m¸y thi c«ng vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung theo quý. B¶ng 17: sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt C«ng tr×nh: Kh¸ch s¹n La Thµnh Th¸ng 12/1999 TT Tªn kho¶n môc chi phÝ NVL trùc tiÕp N.c«ng trùc tiÕp M¸y thi c«ng S¶n xuÊt chung Tæng Thuª ngoµi Nh©n c«ng Kh¸c VËt t­ 6271 6273 6277 6278 1 NVL trùc tiÕp 759.953.000 759.953.000 2 NC trùc tiÕp 370.104.750 370.104.750 3 M¸y thi c«ng 65.976.000 5.220.000 12.004.400 1.200.000 84.400.400 4 S¶n xuÊt chung 111.003.002 12.504.608 32.310.000 47.740.000 203.557.610 Tæng céng 759.953.000 370.104.750 65.976.000 5.220.000 12.004.400 1.200.000 111.003.002 12.504.608 32.310.000 47.740.000 1.418.015.760 B¶ng 18: B¶ng tæng hîp chi phÝ m¸y thi c«ng Quý 4/1999 C«ng tr×nh: Kh¸ch s¹n La Thµnh. Tªn chi phÝ Th¸ng VËt t­ Nh©n c«ng Kh¸c Thuª ngoµi Tæng 10 1.068.000 4.645.800 10.683.916 58.718.640 75.116.356 11 1.092.000 4.750.200 10.924.000 60.038.160 76.804.364 12 1.200.000 5.220.000 12.004.400 65.976.000 84.400.400 Tæng 3.360.000 14.616.000 33.612.000 184.732.800 236.321.120 B¶ng 19: B¶ng tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung Quý 4/1999 C«ng tr×nh: Kh¸ch s¹n La Thµnh Tªn chi phÝ Th¸ng Nh©n c«ng C«ng cô dông cô DÞch vô mua ngoµi B»ng tiÒn kh¸c Tæng 10 98.792.670 11.129.101 28.755.900 42.488.600 181.166.271 11 101.012.730 11.379.192 29.402.100 43.443.400 185.237.422 12 111.003.002 12.504.608 32.310.000 47.740.000 203.557.610 Tæng 310.808.402 35.012.901 90.468.000 133.672.000 569.961.303 B¶ng 20: B¶ng tæng hîp chi phÝ Quý 4/1999 C«ng tr×nh: Kh¸ch s¹n La Thµnh Tªn chi phÝ Th¸ng Nh©n c«ng C«ng cô dông cô DÞch vô mua ngoµi B»ng tiÒn kh¸c Tæng 10 676.358.170 329.393.227 75.116.356 181.166.271 1.262.034.024 11 691.557.230 336.795.322 76.804.364 185.237.422 1.290.394.338 12 759.953.000 370.104.750 84.400.400 203.557.610 1.418.015.760 Tæng 2.127.868.400 1.036.293.299 236.321.120 569.961.303 3.970.444.122 Cuèi cïng, dùa vµo c¸c kÕt qu¶ tÝnh ®­îc kÕ to¸n ghi vµo b¶n b¸o c¸o gi¸ thµnh x©y l¾p. B¶ng 21: B¸o c¸o gi¸ thµnh x©y l¾p Quý 4/1999 C«ng tr×nh: Kh¸ch s¹n La Thµnh Kho¶n môc chi phÝ Tæng ph¸t sinh trong kú Dë dang ®Çu kú Dë dang cuèi kú Gi¸ thµnh 1. NVL trùc tiÕp 2.127.868.400 45.956.400 37.845.012 2.135.979.788 2. NC trùc tiÕp 1.036.293.299 22.206.240 18.431.179 1.040.068.360 3. M¸y thi c«ng 236.321.120 5.064.000 4.203.061 237.182.059 4. SX chung 569.961.303 12.213.432 10.137.148 572.037.587 Tæng 3.970.44.122 86.440.072 70.616.400 3.985.267.794 PhÇn III Ph­¬ng ph¸p hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty x©y dùng sè 2 I-/ NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty x©y dùng sè 2. Ngµnh x©y dùng c¬ b¶n lµ mét bé phËn quan träng chñ chèt trong nÒn kinh tÕ. Do ®ã Nhµ n­íc cÇn qu¶n lý chÆt chÏ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p. ViÖc qu¶n lý chi phÝ x©y l¾p trong c¸c c«ng ty x©y dùng vÉn cßn gÆp nh÷ng khã kh¨n v­íng m¾c nªn h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh ph¶i tu©n theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh. 1-/ Nguyªn t¾c chung trong h¹ch to¸n chi phÝ x©y l¾p vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tr­íc hÕt c¸c doanh nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh râ néi dung vµ ph¹m vi cña chi phÝ x©y l¾p vµ gi¸ thµnh c¸c c«ng tr×nh (hay h¹ng môc c«ng tr×nh) hoµn thµnh. Theo quy ®Þnh cña chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh, chi phÝ x©y l¾p bao gåm: chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung vµ chi phÝ m¸y thi c«ng. Kh¸c víi c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp kh¸c, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng c¬ b¶n kh«ng bao gåm c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng (BHXH, BHYT, KPC§). Chi phÝ x©y l¾p kh«ng bao gåm chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, tuy thùc chÊt chi phÝ qu¶n lý còng lµ ®Ó phôc vô cho q óa tr×nh thi c«ng vµ hoµn thµnh bµn giao c«ng tr×nh cho chñ ®Çu t­. Nh÷ng kho¶n chi phÝ nh­: chi phÝ ®Çu t­, chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh, chi phÝ bÊt th­êng còng kh«ng ®­îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. HiÖn nay, Nhµ n­íc ta qu¶n lý rÊt chÆt chÏ viÖc tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p th«ng qua c¸c quy ®Þnh cô thÓ vÒ viÖc lËp dù to¸n x©y l¾p. Nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp ph¶i t×m ra biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh cho viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ tèi ®a. Nh÷ng chi phÝ nµy ph¶i lµ chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thi c«ng. TiÕt kiÖm chi phÝ nh­ng vÉn ph¶i ®¶m b¶o chÊt l­îng c«ng tr×nh, muèn vËy c¸c doanh nghiÖp ph¶i biÕt tæ chøc gi¸m s¸t chÆt chÏ qu¸ tr×nh ph¸t sinh vµ h¹ch to¸n chi phÝ. Nh»n hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, c¸c doanh nghiÖp x©y dùng c¬ b¶n nãi chung vµ c«ng ty x©y dùng sè 2 nãi riªng ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau: - §èi t­îng, ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh ph¶i ®¶m b¶o phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña ®¬n vÞ. - ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh ®óng chÕ ®é. - Bé m¸y kÕ to¸n cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao. - Bé m¸y qu¶n lý doanh nghiÖp quan t©m theo dâi s©u s¸t qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cô thÓ trong doanh nghiÖp. Tãm l¹i, mét vÊn ®Ò c¸c doanh nghiÖp cÇn quan t©m lµ t×m ra gi¶i ph¸p tèi ­u ®Ó ®­a chÕ ®é kÕ to¸n phï hîp víi thùc tiÔn cña ®¬n vÞ m×nh. 2-/ Nh÷ng ­u ®iÓm trong c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty x©y dùng sè 2. Qua thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty x©y dùng sè 2, em nhËn thÊy trong mÊy n¨m trë l¹i ®©y, cïng víi xu h­íng thay ®æi chung cña nÒn kinh tÕ th× ho¹t ®éng x©y dùng c¬ b¶n cña c«ng ty còng ®· cã nh÷ng biÕn ®æi ®Ó thÝch øng. Tõ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc ho¹t ®éng theo c¬ chÕ qu¶n lý tËp trung, khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng, c«ng ty còng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong nh÷ng n¨m ®Çu. Nh­ng víi sù n¨ng ®éng cña bé m¸y qu¶n lý cïng víi sù cè g¾ng nç lùc cña toµn bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty, ®Õn nay c«ng ty ®· kh¾c phôc ®­îc nh÷ng khã kh¨n vµ ho¹t ®éng x©y l¾p ®· mang l¹i hiÖu qu¶ nhÊt ®Þnh. §Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ nµy, tÊt c¶ c¸c phßng ban, c¸c ®éi x©y l¾p cña c«ng ty ®· ®­îc tæ chøc s¾p xÕp l¹i cho phï hîp víi quy m« ho¹t ®éng cña c«ng ty. Song song víi qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi Êy th× hÖ thèng c«ng t¸c tµi chÝnh kÕ to¸n cña c«ng ty còng kh«ng ngõng ®­îc ®æi míi vµ hoµn thiÖn c¶ vÒ c¬ cÊu lÉn ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n, nã gióp cho doanh nghiÖp thÊy ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ kinh doanh cô thÓ th«ng qua c¸c chØ tiªu vÒ chi phÝ, gi¸ thµnh, l·i lç,... §Ó thÊy râ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña bé m¸y kÕ to¸n trong viÖc h¹ch to¸n, ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty, chóng ta cÇn thÊy râ nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm cña bé m¸y kÕ to¸n. * ¦u ®iÓm cña bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty. C«ng ty lµ mét ®¬n vÞ lµm ¨n cã hiÖu qu¶, lu«n chÊp hµnh quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. Bé m¸y qu¶n lý t¹i c«ng ty ®­îc tæ chøc râ rµng vµ ph¸t huy hiÖu qu¶, víi bé m¸y kÕ to¸n lu«n lµm viÖc nghiªm tóc, gi¸m ®èc cã thÓ kÞp thêi theo dâi t×nh h×nh thùc tÕ vµ cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh kÞp thêi nh÷ng sai lÖch gi÷a thùc tÕ vµ dù to¸n. Phßng kÕ ho¹ch kü thuËt cã c¸c nh©n viªn lu«n gi¸m s¸t qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch. Phßng kÕ to¸n bè trÝ c¸c nh©n viªn cã tr×nh ®é, th­êng xuyªn cung cÊp th«ng tin cho phßng kÕ ho¹ch kü thuËt nªn qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch lu«n s¸t víi thùc tÕ. C«ng ty ¸p dông h×nh thøc sæ NhËt ký chung, mét h×nh thøc phï hîp víi thùc tÕ tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh t¹i c«ng ty. HÖ thèng chøng tõ, sæ s¸ch kÕ to¸n ®­îc lËp theo ®óng quy ®Þnh vµ ®¶m b¶o phï hîp víi ho¹t ®éng kÕ to¸n t¹i doanh nghiÖp, ®· t¹o ra ®­îc mèi quan hÖ lÉn nhau gi÷a c¸c phÇn hµnh trong toµn bé hÖ thèng kÕ to¸n cña c«ng ty. Quy tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ ®óng vµ hîp lý gãp phÇn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc nhanh chãng, chÝnh x¸c. Ngoµi ra c«ng ty cßn ®Æc biÖt chó träng tíi viÖc lËp hÖ thèng sæ chi tiÕt nh»m cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin cho ng­êi qu¶n lý, t¹o ®iÒu kiÖn cho tæng hîp kÕ to¸n cuèi kú vµ lËp b¸o c¸o gi¸ thµnh. C¸ch h¹ch to¸n vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh t¹i c«ng ty ®óng chÕ ®é, râ rµng, cô thÓ vµ phï hîp víi t×nh h×nh t¹i c«ng ty. C«ng ty sö dông m¸y tÝnh ®iÖn tö vµo c«ng t¸c kÕ to¸n nªn ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c cña th«ng tin kÕ to¸n, cung cÊp th«ng tin nhanh, biÓu sæ ®Ñp. C«ng ty tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ theo bèn kho¶n môc gi¸ thµnh nªn c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh gÆp nhiÒu thuËn lîi. C«ng ty giao kho¸n c«ng viÖc cho c¸c ®éi tù qu¶n lý nh­ng vÉn theo dâi chÆt chÏ nªn qu¸ tr×nh thi c«ng ®¶m b¶o ®óng chÊt l­îng vµ kh«ng sai lÖch nhiÒu so víi dù to¸n. T¹i c«ng tr×nh, c«ng ty ®Òu bè trÝ nh©n viªn kÕ to¸n, thñ kho ®Ó tËp hîp chi phÝ ph¸t sinh trong kú. C«ng ty ®· giao cho ng­êi chØ huy c«ng tr×nh chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc c«ng ty vÒ qu¸ tr×nh thi c«ng. * Nh÷ng ­u ®iÓm cô thÓ trong qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i c«ng ty. - C«ng ty h¹ch to¸n vµ qu¶n lý chi phÝ vËt t­. Hµng tuÇn, c¸c ®éi ph¶i lËp kÕ ho¹ch mua vËt t­. Sau khi duyÖt xong, c«ng ty cung cÊp vËt t­ vµ tiÒn vèn cho c¸c ®éi, c¸c ®éi ph¶i tù tæ chøc qu¸ tr×nh thi c«ng võa ®¶m b¶o gi¸m s¸t chÆt chÏ chi phÝ vËt t­ võa ®¶m b¶o sù linh ho¹t trong ho¹t ®éng cña c¸c ®éi. ViÖc c«ng ty chØ giao cho c¸c ®éi mua s¾m c¸c lo¹i vËt t­ nhá, kh«ng quan träng mµ c«ng ty trùc tiÕp ký hîp ®ång mua b¸n nh­ng vËt t­ cã gi¸ trÞ lín, chÝnh vµ quan träng gióp c«ng ty n¾m v÷ng ®­îc thÞ tr­êng gi¸ c¶, tiÖn cho viÖc lËp kÕ ho¹ch lÇn sau. §ång thêi, c«ng ty cßn cã thÓ trùc tiÕp ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p gi¶m chi phÝ vËt t­ qua viÖc chän nguån hµng rÎ, cã ®iÒu kiÖn thiÕt lËp c¸c quan hÖ víi nhµ cung cÊp. VËt t­ mua do ®éi phô tr¸ch ph¶i qua duyÖt t¹m øng ®¶m b¶o qu¸ tr×nh sö dông vËt t­ phï hîp víi dù to¸n. §ång thêi, ®èi víi vËt t­ c«ng ty ký, c¸c ®éi ph¶i cö ng­êi ®i lÜnh vÒ nªn gi¶m chi phÝ qu¶n lý t¹i c«ng ty (c«ng ty kh«ng cÇn lËp kho t¹i c«ng ty). C«ng t¸c h¹ch to¸n chi tiÕt vµ tæng hîp chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp t¹i c«ng ty rÊt cã hiÖu qu¶ vµ ®óng chÕ ®é. T¹i c¸c c«ng tr×nh, khi nghiÖp vô ph¸t sinh c¸c ®éi ph¶i kÞp thêi hoµn chøng tõ l¹i cho c«ng ty ®Ó h¹ch to¸n. C«ng ty lËp c¸c b¶ng kª chi tiÕt vËt t­ chÝnh vµ phô gióp cho viÖc theo dâi vËt t­ vµo cuè kú dÔ dµng. C¸c ®éi còng ph¶i lËp b¶ng theo dâi chi tiÕt vËt t­ t¹o ®iÒu kiÖn cho kÕ to¸n kiÓm tra, ®èi chiÕu vµo cuèi kú. H¬n n÷a, viÖc lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ vËt t­ cho tÊt c¶ c¸c cong tr×nh gióp cho c«ng ty dÔ so s¸nh gi÷a c¸c c«ng tr×nh. - Qu¶n lý chi phÝ nh©n c«ng. C«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp t¹i c«ng ty cã rÊt nhiÒu ­u ®iÓm nh­ h×nh thøc kho¸n ®­îc sö dông trong c«ng ty ®Ó giao viÖc cho c«ng nh©n t¹o ®éng lùc thóc ®Èy ng­êi lao ®éng cã ý thøc tr¸ch nhiÖm h¬n víi c«ng viÖc vÒ c¶ chÊt l­îng vµ thêi gian, ®¶m b¶o tiÕn ®é thi c«ng cña c«ng ty. V× nÕu kh«ng kho¸n gän mµ tr¶ l­¬ng theo thêi gian thi c«ng nh­ tr­íc dÔ dÉn ®Õn tr­êng hîp c«ng nh©n lµm cè tÝnh kÐo dµi thêi gian ®Ó h­ëng l­¬ng. MÉu hîp ®ång lµm kho¸n ®­îc lËp râ rµng, cô thÓ. Qu¸ tr×nh lao ®éng cña c«ng nh©n ®­îc theo dâi th­êng xuyªn qua b¶ng chÊm c«ng. B¶ng thanh to¸n l­¬ng ghi râ sè c«ng, sè tiÒn cña tõng c«ng nh©n (do c¸c ®éi tr­ëng lËp theo tõng ®éi) gióp cho kÕ to¸n tæng hîp lËp b¶ng tæng hîp l­¬ng vµ tÝnh gi¸ thµnh râ rµng. - Qu¶n lý chi phÝ m¸y thi c«ng. C«ng t¸c h¹ch to¸n c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn m¸y thi c«ng thµnh mét kho¶n riªng, râ rµng, cô thÓ th«ng qua viÖc lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ m¸y thi c«ng. ViÖc sö dông nhËt tr×nh m¸y vµ lÖnh ®iÒu ®éng gióp c«ng ty x¸c ®Þnh râ kho¶ng thêi gian ho¹t ®éng t¹i mét c«ng tr×nh cña mét m¸y thi c«ng qua ngµy th¸ng ghi trªn lÖnh ®iÒu ®éng. Cuèi kú, kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ thuª m¸y (chi tiÕt theo lo¹i m¸y, sè ca, sè tiÒn mét ca), chi phÝ nhiªn liÖu cho ch¹y m¸y (chi tiÕt theo lo¹i vËt t­, lo¹i m¸y, sè l­îng vµ ®¬n gi¸), chi phÝ nh©n c«ng cho ch¹y m¸y. Qua ®ã, ng­êi qu¶n lý hiÓu râ cÊu thµnh chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng vµ kÕ to¸n tæng hîp thuËn lîi trong viÖc tÝnh gi¸ thµnh, ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông m¸y vµ tû träng cña tõng lo¹i chi phÝ trong chi phÝ m¸y vµ tû träng chi phÝ m¸y trong gi¸ thµnh. * Chi phÝ chung kh¸c. T­¬ng tù chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng, chi phÝ s¶n xuÊt chung ®­îc tæng hîp thµnh b¶ng riªng trong ®ã chi tiÕt tõng lo¹i chi phÝ t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c qu¶n lý, tæng hîp cã hiÖu qu¶. §èi víi c«ng cô dông cô, do ho¹t ®éng x©y dùng c¬ b¶n cã ®Æc tr­ng lµ thêi gian thi c«ng kÐo dµi nªn c¸c lo¹i c«ng cô, dông cô th­êng kh¸ cè ®Þnh t¹i mét c«ng tr×nh. Do ®ã c«ng ty kh«ng ph¶i ph©n bæ chi phÝ nµy cho c¸c c«ng tr×nh vµ ®©y còng lµ ®iÓm thuËn lîi t¹i c«ng ty x©y dùng sè 2. Bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm ®ã, c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ t¹i c«ng ty còng cã nh÷ng ®iÓm tån t¹i. 3-/ Nh÷ng tån t¹i trong c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty. * VÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n chi phÝ. Trªn thùc tÕ, c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty x©y dùng c¬ b¶n gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n do ho¹t ®éng x©y dùng c¬ b¶n cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng so víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh¸c. Do vËy c«ng t¸c h¹ch to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh, tËp hîp chi phÝ nãi riªng t¹i c«ng ty x©y dùng sè 2 kh«ng tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. - §èi víi chi phÝ vËt t­: c«ng ty tuy lËp b¶ng theo dâi chi tiÕt vËt t­ t¹i c¸c ®éi nh­ng vÉn ch­a theo dâi thËt cô thÓ viÖc nhËp, xuÊt vËt t­ t¹i c«ng tr­êng (c«ng ty kh«ng lËp phiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho t¹i c«ng tr­êng,...). §ång thêi, b¶ng theo dâi chi tiÕt vËt t­ lËp chung cho mäi lo¹i vËt t­ nªn tÝnh tæng hîp ch­a cao. - §èi víi chi phÝ nh©n c«ng: c«ng ty lËp c¸c hîp ®ång lµm kho¸n cßn theo mÉu cò, ch­a ®æi míi. C«ng ty giao kho¸n cho tõng ®éi, ®éi tr­ëng tiÕn hµnh chia l­¬ng nh­ng c«ng ty l¹i kh«ng theo dâi cô thÓ qu¸ tr×nh chia l­¬ng nªn dÔ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ng­êi lao ®éng h­ëng kh«ng ®óng c«ng søc vµ ®éi tr­ëng dÔ h­ëng lîi. Khi c«ng ty lËp b¶ng tæng hîp l­¬ng cho tõng c«ng tr×nh, ch­a ghi râ mçi c«ng nh©n lµm bao nhiªu ®èi víi mét hîp ®ång lµm kho¸n nhÊt ®Þnh vµ h­ëng bao nhiªu l­¬ng ®èi víi phÇn viÖc ®ã. Bé phËn t¹p vô còng kh«ng chi tiÕt cô thÓ c«ng viÖc cña tõng ng­êi. - §èi víi c¸c chi phÝ ®iÖn n­íc: c«ng ty míi chØ tËp hîp l¹i theo tæng sè mµ ch­a chi tiÕt ra theo tõng lo¹i. §èi víi chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c còng t­¬ng tù. Nh­ vËy, nh×n v¶o b¶ng tæng hîp chi phÝ chung vµ sæ chi tiÕt chi phÝ ng­êi qu¶n lý chØ biÕt tæng chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c chø kh«ng biÕt râ rµng gåm nh÷ng lo¹i chi phÝ g×. * VÒ bé m¸y kÕ to¸n: hiÖn nay bé m¸y kÕ to¸n t¹i c«ng ty x©y dùng sè 2 chØ gåm 7 ng­êi. C«ng ty ngµy cµng ph¸t triÓn lín m¹nh, sè l­îng c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh ngµy cµng nhiÒu. Do ®ã, bé m¸y kÕ to¸n t¹i c«ng ty rÊt vÊt v¶ trong viÖc h¹ch to¸n c¸c lo¹i chi phÝ nhÊt lµ vµo lóc tæng hîp cuèi kú. Bé phËn kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ tiÒn mÆt do mét ng­êi phô tr¸ch lµ kh«ng ®ñ do c«ng ty ph¶i chi, thu tiÒn mÆt th­êng xuyªn. Ngoµi ra, c«ng ty chØ cã mét nh©n viªn kÕ to¸n tæng hîp, nh­ vËy lµ qu¸ t¶i. Sù thiÕu hôt nh©n viªn ch¾c ch¾n sÏ h¹n chÕ phÇn nµo kh¶ n¨ng cña bé m¸y kÕ to¸n t¹i c«ng ty. II-/ Nh÷ng ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p hoµn thiÖn nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty x©y dùng sè 2. Nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý chi phÝ nãi chung vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty, c«ng ty cÇn tiÕp tôc ph¸t huy nh÷ng ­u ®iÓm vµ t×m ra c¸c ph­¬ng h­íng gi¶i quyÕt, kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i nh»m lµm cho c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty thùc sù trë thµnh mét c«ng cô qu¶n lý nh¹y bÐn. Qua nghiªn cøu t×m hiÓu t¹i c«ng ty, dùa trªn nh÷ng kiÕn thøc thu ®­îc qua ghÕ nhµ tr­êng cïng víi sù h­íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o NguyÔn ThiÖn §¹t vµ c¸c c« chó trªn c«ng ty, em xin m¹nh d¹n ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p sau: 1-/ §èi víi chi phÝ vËt t­. VËt t­ chiÕm tû träng lín nhÊt trong gi¸ thµnh nªn viÖc qu¶n lý chÆt chÏ chi phÝ vËt t­ lµ rÊt cÇn thiÕt. - T¹i mçi c«ng tr×nh, c«ng ty cã bè trÝ thñ kho, nh©n viªn kÕ to¸n. V× vËy, c«ng ty nªn tËn dông lùc l­îng lao ®éng nµy ®Ó tæ chøc h¹ch to¸n chÆt chÏ h¬n n÷a qu¸ tr×nh nhËp vËt t­ vÒ c«ng tr­êng vµ qu¸ tr×nh xuÊt vËt t­ thùc cho thi c«ng. Tuy dù to¸n lËp hµng tuÇn nh­ng dù to¸n kh«ng thÓ hoµn thµnh chÝnh x¸c, do ®ã ®Ó kiÓm so¸t chÆt chÏ h¬n n÷a, n©ng cao hiÖu qu¶ h¬n n÷a qu¸ tr×nh qu¶n lý trong ®¬n vÞ, sö dông tiÕt kiÖm h¬n n÷a vËt t­ th× khi vËt t­ vÒ nhËp kho c«ng tr­êng, c¸c ®éi nªn lËp phiÕu nhËp kho c«ng tr­êng. ViÖc lËp phiÕu nhËp kho c«ng tr­êng cÇn cã sù gi¸m s¸t, x¸c nhËn cña ®éi tr­ëng, thñ kho, nh©n viªn kÕ to¸n, nh©n viªn phô tr¸ch thu mua. VÝ dô nh­ lóc mua d©y thÐp buéc mét ly vÒ c«ng tr×nh Kh¸ch s¹n La Thµnh, phiÕu nhËp kho ®­îc lËp nh­ sau: B¶ng phiÕu nhËp kho c«ng tr­êng Sè:............ C«ng tr×nh: Kh¸ch s¹n La Thµnh Ngµy 7/12/1999 Tªn ng­êi nhËp: NguyÔn Quèc ViÖt STT Tªn quy c¸ch §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Xin nhËp Thùc nhËp 1 D©y thÐp buéc 1 ly kg 400 400 6.200 2.480.000 PhiÕu nhËp kho ®­îc lËp thµnh hai liªn: mét liªn thñ kho gi÷ ®Ó lËp thÎ kho, mét liªn chuyÓn lªn cho kÕ to¸n ®éi gi÷ cïng ho¸ ®¬n ®Ó chuyÓn lªn phßng kÕ to¸n c«ng ty vµ lËp b¶ng chi tiÕt vËt t­ vµo cuèi kú. Khi xuÊt vËt t­ cho thi c«ng, thñ kho ghi vµo thÎ kho, lÊy x¸c nhËn cña kÕ to¸n vµ ng­êi xin lÜnh vËt t­. Sau khi kiÓm tra ®ñ sè l­îng, chÊt l­îng, thñ kho xuÊt vËt t­ cho ng­êi cã nhu cÇu. Trong qu¸ tr×nh thi c«ng, ®éi tr­ëng cã tr¸ch nhiÖm qu¶n lý vËt t­ ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh nhËp vµ xuÊt vËt t­ chÝnh x¸c vµ hiÖu qu¶. Cuèi th¸ng, phiÕu nhËp kho c«ng tr­êng, thÎ kho vµ c¸c ho¸ ®¬n mua hµng sÏ ®­îc göi lªn phßng kÕ to¸n c«ng ty ®Ó ghi sæ vµ ®èi chiÕu sè liÖu. B¶ng nµy sÏ ®­îc sö dông ®Ó lËp lu«n b¶ng tæng hîp vËt t­ sö dông cho c«ng tr×nh. C¸c ®éi sÏ kh«ng cÇn ph¶i lËp b¶ng theo dâi vËt t­. Nh­ vËy, ta cã thÓ thÊy viÖc lËp phiÕu nhËp kho c«ng tr×nh khiÕn cho qu¸ tr×nh tæ chøc lu©n chuyÓn chøng tõ ban ®Çu ®èi víi yÕu tè vËt liÖu trong c«ng ty râ rµng vµ chÆt chÏ h¬n, cã nghÜa lµ hiÖu qu¶ qu¶n lý chi phÝ cao h¬n. - Do vËt t­ ®­îc nhËp vµo kho, nÕu c«ng ty lËp phiÕu nhËp kho vµ thÎ kho, c«ng ty nªn lËp sæ danh ®iÓm b»ng c¸ch lËp cho mçi lo¹i vËt t­ mét danh môc vµ ®¸nh m· sè cho vËt t­. Mçi vËt t­ ®­îc ®¸nh mét m· duy nhÊt. VÝ dô: VT - 001 - Xi m¨ng. VT - 0011: Xi m¨ng cña nhµ m¸y Hoµng Th¹ch. VT - 0012: Xi m¨ng cña nhµ m¸y Clinfon. VT - 0013: Xi m¨ng cña c«ng ty vËt t­ kü thuËt xi m¨ng. B¶ng: §¬n vÞ : C«ng ty x©y dùng sè 2 - Vinaconco 2. §iÖn tho¹i : sæ danh ®iÓm vËt t­ TT Danh ®iÓm Tªn vËt t­ §¬n vÞ §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1 2 3 4 5 6 1 VT - 0011 Xi m¨ng Hoµng Th¹ch tÊn 825.000 12.375.000 2-/ §èi víi chi phÝ nh©n c«ng (c«ng nh©n s¶n xuÊt t¹p vô, c«ng nh©n l¸i m¸y,...) c«ng t¸c h¹ch to¸n cÇn thªm mét sè cong viÖc sau: - Nh­ trªn ta ®· thÊy, viÖc c«ng ty ®Ó cho c¸c ®éi tr­ëng tù chia l­¬ng cho c«ng nh©n dÔ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ng­êi lao ®éng kh«ng nhËn ®­îc møc tiÒn c«ng xøng ®¸ng víi c«ng søc hä bá ra. §Ó ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ng­êi lao ®éng, c«ng ty nªn trùc tiÕp theo dâi qu¸ tr×nh chia l­¬ng cho c«ng nh©n cña c¸c ®éi. §ång thêi c¸c ®éi, c¸c tæ theo dâi qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c«ng nh©n qua b¶ng chÊm c«ng vµ theo dâi víi hîp ®ång nµy, c«ng nh©n nµo tham gia thi c«ng vµ tham gia thêi gian lµ bao l©u. Cuèi th¸ng, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng vµ nh©n viªn kÕ to¸n ®éi lËp b¶ng tæng hîp l­¬ng theo tõng hîp ®ång lµm kho¸n. Sau khi kÕ to¸n trªn c«ng ty kiÓm tra khíp sè liÖu gi÷a c¸c b¶ng chÊm c«ng, hîp ®ång lµm kho¸n vµ b¶ng tæng hîp l­¬ng theo hîp ®ång do c«ng ty lËp vµ do ®éi lËp, kÕ to¸n c«ng ty míi lËp b¶ng tæng hîp l­¬ng theo tõng c«ng tr×nh. B¶ng b¶ng tæng hîp l­¬ng theo hîp ®ång Hîp ®ång sè 234 Tæ: NÒ - ®éi 1. Tªn c«ng nh©n Sè c«ng Lo¹i c«ng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1. NguyÔn Hoµng Dòng 6 Tæ tr­ëng 35.000 210.000 2. §inh V¨n Hoµng 4,5 C«ng thî 30.000 135.000 3. Ph¹m Huy Th«ng 4,5 C«ng thî 30.000 135.000 .... ... ... ... ... Tæng x x x 2.250.000 B¶ng nµy sÏ lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n tiÒn l­¬ng lËp b¶ng tæng hîp l­¬ng theo tæ vµ b¶ng tæng hîp l­¬ng theo c«ng tr×nh. Kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng kh«ng chØ cã vai trß lµ mét bé phËn cÊu thµnh trong gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty mµ cßn liªn quan ®Õn nhiÒu vÊn ®Ò x· héi phøc t¹p. Do vËy, ngoµi viÖc chó ý gi¶m chi phÝ nh©n c«ng, c«ng ty cÇn chó ý ¸p dông c¸c biÖn ph¸p nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng nh©n b»ng c¸ch sö dông hîp lý lùc l­îng lao ®éng phï hîp víi kh¶ n¨ng cña ng­êi lao ®éng, kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ cña ng­êi lao ®éng vµ ®¶m b¶o ®êi sèng còng nh­ an toµn trong qu¸ tr×nh lµm viÖc cho ng­êi lao ®éng. 3-/ §èi víi chi phÝ s¶n xuÊt chung. * C«ng cô, dông cô: HiÖn nay, c«ng ty kh«ng tæ chøc ghi chÐp qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ c«ng cô, dông cô râ rµng tr­íc khi lªn b¶ng ph©n bæ chi phÝ c«ng cô, dông cô. Do ®ã, viÖc kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña viÖc tæng hîp lo¹i chi phÝ nµy lµ rÊt khã kh¨n vµ tèn nhiÒu thêi gian. Theo ý kiÕn cña em, c«ng ty nªn quy ®Þnh lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ c«ng cô, dông cô. VÝ dô, ®èi víi c«ng tr×nh kh¸ch s¹n La Thµnh: c¨n cø vµo sæ chi tiÕt chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n vµ kÕt qu¶ kiÓm kª, tr­íc khi tæng hîp chi phÝ c«ng cô dông cô vµo sæ kÕ to¸n, kÕ to¸n tæng hîp lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ c«ng cô, dông cô. MÉu cña b¶ng nµy nh­ sau: B¶ng b¶ng tæng hîp chi phÝ c«ng cô dông cô C«ng tr×nh: Kh¸ch s¹n La Thµnh Th¸ng 12/1999 STT Tªn c«ng cô, dông cô Sè tiÒn 1 Cét chèng 6.716.690 2 Cèp pha 8.040.020 3 QuÇn ¸o b¶o hé 810.000 ... ... ... Tæng 12.504.608 Cã thÓ thÊy râ lµ víi b¶ng nµy, ng­êi qu¶n lý vµ b¶n th©n ®éi ngò kÕ to¸n trong c«ng ty cã thÓ kiÓm tra sè liÖu chi phÝ c«ng cô dông cô dÔ dµng. * C¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. Tr­íc khi ghi nghiÖp vô chi phÝ theo sæ tæng céng (®èi víi chi phÝ dÞch vô mua ngoµi) hay tr­íc khi kÕt chuyÓn vµo gi¸ thµnh (®èi víi chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c), kÕ to¸n nªn lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ råi sau ®ã míi h¹ch to¸n vµo c¸c sæ kÕ to¸n cã liªn quan. B¶ng b¶ng tæng hîp chi phÝ dÞch vô mua ngoµi C«ng tr×nh: Kh¸ch s¹n La Thµnh Th¸ng 12/1999 STT Tªn lo¹i phÝ Sè tiÒn 1 §iÖn 24.098.250 2 N­íc 8.211.750 Tæng 32.310.000 Do hiÖn nay chi phÝ dÞch vô mua ngoµi ®­îc ghi theo sæ tæng céng, ®Ó chi tiÕt h¬n kÕ to¸n nªn ghi theo tõng lo¹i nghiÖp vô chi phÝ. VÝ dô: 1. Nî TK 627 - §iÖn - K/s La Thµnh. Cã TK 331 2. Nî TK 627 - N­íc - K/s La Thµnh. Cã TK 331 Nh­ vËy, c¸ch h¹ch to¸n chi tiÕt nh­ trªn sÏ lµm t¨ng tÝnh cô thÓ cña th«ng tin kÕ to¸n. NÕu xem sæ chi tiÕt TK 627, ng­êi quan t©m cã thÓ biÕt ®­îc chi phÝ ®iÖn lµ bao nhiªu, n­íc lµ bao nhiªu. 4-/ §èi víi viÖc lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ cuèi kú kÕ to¸n. T¹i c«ng ty, viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm dë dang vµ hoµn thµnh ®­îc thùc hiÖn vµo mçi quý. V× vËy c«ng ty lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ cho tÊt c¶ c¸c c«ng tr×nh vµo cuèi quý. Tuy nhiªn, ®Ó tiÖn cho viÖc lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ chung hµng quý, c«ng ty nªn lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ cho toµn bé ho¹t ®éng cña c«ng ty hµng th¸ng nh­ sau: B¶ng b¶ng tæng hîp chi phÝ th¸ng 12/1999 TT Tªn c«ng tr×nh NVL trùc tiÕp NC trùc tiÕp M¸y thi c«ng S¶n xuÊt chung Tæng 1 2 3 4 5 6 7 1 K/s La Thµnh 759.953.000 370.104.750 84.400.400 203.557.610 1.418.015.760 2 NH liªn doanh 227.985.900 111.031.420 26.093.900 69.709.771 434.821.991 3 B§ LËp Th¹ch .... ... .... ... ... ... .... .... ... .... .... .... Tæng 1.899.882.500 555.157.120 211.001.000 544.123.985 3.210.164.605 B¶ng nµy cã ­u ®iÓm lµ gióp ng­êi qu¶n lý cã thÓ n¾m ®­îc mét c¸ch tæng qu¸t t­¬ng quan tõng lo¹i chi phÝ gi÷a c¸c c«ng tr×nh trong mét th¸ng. 5-/ VÒ phÇn mÒm kÕ to¸n c«ng ty sö dông. Thùc tÕ sö dông t¹i c«ng ty x©y dùng sè 2 cho thÊy, tuy phÇn mÒm kÕ to¸n c«ng ty sö dông rÊt cã t¸c dông trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty nh­ng phÇn mÒm nµy vÉn cßn tån t¹i mét sè nh­îc ®iÓm cÇn kh¾c phôc nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ h¬n n÷a. - ViÖc nhËp chøng tõ vµo m¸y t¹i c«ng ty hiÖn nay chØ cho phÐp nhËp nh÷ng nghiÖp vô cã ®Þnh kho¶n ®¬n. §èi víi nh÷ng ®Þnh kho¶n kÐp, kÕ to¸n viªn t¹i c«ng ty ph¶i chia nghiÖp vô ®ã ra lµm nhiÒu nghiÖp vô nhá h¬n. Nh­ vËy lµ rÊt mÊt thêi gian. VËy c«ng ty nªn nghiªn cøu t×m ra biÖn ph¸p cã thÓ nhËp ®­îc nghiÖp vô cã ®Þnh kho¶n kÐp. - - Do c«ng ty lµ ®¬n vÞ x©y dùng nªn c¸c c«ng tr×nh c«ng c«ng ty thi c«ng lµ theo hîp ®ång kinh tÕ. §èi víi nh÷ng hîp ®ång c¶i t¹o, söa ch÷a n©ng cÊp c«ng tr×nh hoÆc cã thÓ x©y míi, cã gi¸ trÞ nhá, chØ khi hoµn thµnh míi quyÕt to¸n bµn giao cho chñ ®Çu t­ nªn viÖc tÝnh gi¸ thµnh theo hîp ®ång thuËn lîi h¬n. Nh­ng hiÖn t¹i c«ng ty míi chØ cã hÖ thèng m· sè cho c¸c c«ng tr×nh. Theo ý kiÕn em, c«ng ty nªn x©y dùng hÖ thèng m· sè cho c¸c hîp ®ång nµy vµ qu¶n lý nh÷ng c«ng tr×nh nµy theo m· sè hîp ®ång. VÝ dô: HD - 001 : Hîp ®ång c¶i t¹o Tr­êng cÊp II Hµm Yªn. HD - 002 : Hîp ®ång tr¹m thu phÝ giao th«ng. - ViÖc ¸p dông m¸y vi tÝnh vµo c«ng t¸c kÕ to¸n ®· lµm gi¶m nhÑ rÊt nhiÒu c«ng søc cho nh©n viªn kÕ to¸n trong c«ng ty. Tuy nhiªn, viÖc sö dông m¸y vi tÝnh ®Ó lµm kÕ to¸n kh«ng ph¶i lµ c«ng viÖc ®¬n gi¶n. V× vËy, ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ h¬n n÷a, c«ng ty nªn tæ chøc cö c¸n bé ®i häc thªm vÒ m¸y vi tÝnh ®Ó hä cã kh¶ n¨ng khai th¸c mäi chøc n¨ng ­u viÖt cña m¸y vi tÝnh. 6-/ VÒ hÖ thèng tµi kho¶n c«ng ty sö dông. Do trong thµnh phÇn gi¸ thµnh cña mét c«ng tr×nh x©y dùng bao gåm 4 kho¶n môc chi phÝ: nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, nh©n c«ng trùc tiÕp, m¸y thi c«ng vµ s¶n xuÊt chung. Trong ®ã chi phÝ m¸y thi c«ng gåm chi phÝ v©t liÖu cho ch¹y m¸y, chi phÝ nh©n c«ng l¸i m¸y, chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng... V× vËy, cÇn ph¶i theo dâi riªng kho¶n môc chi phÝ nµy. ViÖc theo dâi kho¶n môc chi phÝ nµy cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh tû träng cña chóng trong gi¸ thµnh. HiÖn t¹i, ë c«ng ty chi phÝ vËt liÖu cho ch¹y m¸y ®­îc h¹ch to¸n vµo TK 621, kho¶n môc chi phÝ tiÒn l­¬ng c«ng nh©n l¸i m¸y ®­îc h¹ch to¸n vµo TK 622 vµ cã nh÷ng kho¶n môc chi phÝ ®­îc h¹ch to¸n vµo TK 627. Vµo cuèi kú h¹ch to¸n, kÕ to¸n tæng hîp chØ cã thÓ c¨n cø vµo c¸c b¶ng chi tiÕt vµ tæng hîp chi phÝ cña tõng kho¶n môc chi phÝ ®Ó tæng hîp chi phÝ. Nh­ vËy, ®é chÝnh x¸c vµ hiÖu qu¶ vÒ thêi gian sÏ thÊp. Do ®ã em thÊy c«ng ty nªn më thªm mét tµi kho¶n - TK 623 - Chi phÝ m¸y thi c«ng, gåm c¸c tµi kho¶n cÊp II: - TK 6231 : Chi phÝ nh©n c«ng ®iÒu khiÓn m¸y, ph¶n ¸nh c¸c kho¶n tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng, phô cÊp l­¬ng, c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng tÝnh vµo chi phÝ cña c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y thi c«ng. - TK 6232 : Chi phÝ vËt liÖu, c«ng cô dông cô dïng cho m¸y thi c«ng. - TK 6234 : Chi phÝ khÊu hao m¸y thi c«ng. - TK 6237 : Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ thuª ca m¸y thi c«ng, thuª ngoµi söa ch÷a m¸y thi c«ng. - TK 6238 : Chi phÝ kh¸c ngoµi c¸c kho¶n chi phÝ trªn, trÝch tr­íc chi phÝ söa ch÷a m¸y thi c«ng. Ta cã thÓ thÊy r»ng, viÖc sö dông TK 623 sÏ lµm t¨ng tÝnh chi tiÕt cña sæ s¸ch kÕ to¸n trong c«ng ty. Ta sÏ cã sæ kÕ to¸n riªng cho TK 623 mµ kh«ng ph¶i chung víi sæ kÕ to¸n cña TK 621, 622, 627 nh­ tr­íc vµ quy m« c¸c lo¹i sæ cña c«ng ty sÏ bít cång kÒnh h¬n. Tãm l¹i, cã thÓ thÊy r»ng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ thi c«ng vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm c«ng tr×nh x©y dùng hoµn thµnh nãi riªng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ toµn bé ho¹t ®éng cña c«ng ty nãi chung, c«ng ty cã rÊt nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó sö dông. Tuy nhiªn, ®Ó sù thay ®æi ®em l¹i t¸c dông lín, c«ng ty cÇn thùc hiÖn tèt vµ ®ång bé c¸c biÖn ph¸p sao cho biÖn ph¸p nµy cã t¸c ®éng tÝch cùc tíi biÖn ph¸p kia. Cã nh­ vËy c«ng cuéc ®æi míi t¹i c«ng ty míi cã tÝnh l©u dµi. §©y lµ nguyªn t¾c chung cho tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ tham gia kinh doanh trªn thÞ tr­êng. kÕt luËn Tãm l¹i, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh v« cïng gay g¾t, quyÕt liÖt, yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi mçi doanh nghiÖp lµ lµm thÕ nµo víi mét khèi l­îng nguyªn vËt liÖu vµ tiÒn vèn nhÊt ®Þnh cã thÓ t¹o ra s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao nhÊt, hiÖu qu¶ nhÊt. §Ó cã ®­îc lîi nhuËn phôc vô cho t¸i s¶n xuÊt më réng, mçi doanh nghiÖp ph¶i h¹ ®­îc gi¸ thµnh s¶n phÈm thÊp h¬n gi¸ thµnh b×nh qu©n trªn thÞ tr­êng. H¹ ®­îc gi¸ thµnh nh­ng chÊt l­îng ph¶i ®¶m b¶o, mÉu m· ph¶i ®Ñp vµ ®é thÈm mü cao. Doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n còng kh«ng n»m ngoµi quy luËt ®ã. Kh«ng nh÷ng thÕ yªu cÇu ®èi víi chÊt l­îng vµ ®é thÈm mý cña s¶n phÈm x©y dùng cßn kh¾t khe h¬n. §Ó cã ®­îc nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt cho c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t­, chñ doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Mét thùc tr¹ng ®Æt ra lµ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cÇn ®­îc kh«ng ngõng hoµn thiÖn ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña qu¸ tr×nh ®æi míi ®Êt n­íc hiÖn nay. XuÊt ph¸t tõ ®iÒu ®ã, em ®· chän ®Ò tµi: “Hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty X©y dùng sè 2” víi hy väng ®ãng gãp ®­îc chót g× dï rÊt nhá bÐ vµo c«ng cuéc ®æi míi cña c«ng ty. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o NguyÔn ThiÖn §¹t cïng c¸c c« chó, anh chÞ t¹i phßng kÕ to¸n c«ng ty ®· gióp ®ì em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. môc lôc tµi liÖu tham kh¶o 1- KÕ to¸n tµi chÝnh trong c¸c doanh nghiÖp. Tr­êng §H Kinh tÕ Quèc d©n - NXB Tµi chÝnh - Hµ Néi - 7/1998. 2- Tµi chÝnh doanh nghiÖp s¶n xuÊt - Tr­êng §H Tµi chÝnh kÕ to¸n - NXB Tµi chÝnh - Hµ Néi -1997. 3- KÕ to¸n chi phÝ (theo hÖ thèng kÕ to¸n Mü) - NXB Thèng kª - 1994. 4- KÕ to¸n, kiÓm to¸n vµ ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp - NXB Tµi chÝnh 1996. 5-/ HÖ thèng v¨n b¶n ph¸p quy vÒ ®æi míi qu¶n lý ®Çu t­ vµ x©y dùng - TËp 1 - NXB X©y dùng.