Đề tài Hoàn thiện kế toán nghiệp vụ bán hàng ở Công ty Dược Trung ương Huế kinh tế doanh nghiệp thương mại

è 340/1999/Q§-BYT ngµy 02/02/1999 cña Bé Y TÕ tiÕp nhËn C«ng ty D­îc phÈm Thõa Thiªn HuÕ vµo lµm thµnh viªn chÝnh thøc cña tæng c«ng ty D­îc ViÖt Nam vµ ®æi tªn thµnh C«ng ty Dùoc TW HuÕ. Tæng sè vèn ph¸p ®Þnh : 5.184.784.650® Trong ®ã : - Vèn cè ®Þnh : 3.572.615.650® - Vèn l­u ®éng : 1.612.169.000® * Chøc n¨ng, nhiÖm vô kinh doanh hiÖn nay: Chøc n¨ng : C«ng ty D­îc TW HuÕ cã chøc n¨ng s¶n xuÊt kinh doanh thuèc ch÷a bÖnh, ®­îc bé th­¬ng m¹i cho phÐp xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp nguyªn vËt liÖu ,t©n d­îc, s¶n phÈm d­îc vµ m¸y mãc thiÕt bÞ Y tÕ. NhiÖm vô : X©y dùng c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh - N¾m b¾t nhu cÇu thÞ tr­êng , kh¶ n¨ng kinh doanh cña doanh nghiÖp ®Ó tæ chøc x©y dùng thùc hiÖn c¸c ph­¬ng ¸n kinh doanh cã hiÖu qu¶. Tæ chøc tiªu thô nhiÒu chñng lo¹i hµng ho¸ cã chÊt l­îng phï hîp víi nhu cÇu. - Qu¶n lý sö dông vèn theo chÕ ®é , chÝnh s¸ch ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ , ®¶m b¶o ®­îc hoµn toµn vµ ph¸ triÓn vèn tù trang tr¶i vÒ tµi chÝnh , thùc hiÖn nghiªm tóc chÕ ®é thuÕ cña nhµ n­íc. - Thùc hiÖn nghiªm tóc hîp ®ång mua b¸n. - Qu¶n lý tèt ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn. C¸c nguyªn t¾c ho¹t ®éng : - Thùc hiÖn h¹ch to¸n ®éc lËp vµ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕ qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh , ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt më réng vµ ph¸t triÓn vèn ®¶m b¶o lîi Ých hµi hoµ gi÷a doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng. - Thùc hiªn nguyªn t¾c tËp trung d©n chñ theo chÕ ®é mét thñ tr­ëng tronh qu¶n lý diÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh . Kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh theo h­íng ph¸t triÓn cña §¶ng vµ Nhµ N­íc , thùc hiÖn quyÒn tù chñ cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. * C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý: S¬ ®å bé m¸y tæ chøc qu¶n lý ë c«ng ty D­îc TW HuÕ Gi¸m ®èc Phßng KH-KD Phßng KT-TV Phßng TC-HC Phßng KCS Phßng KT Tæng kho X­ëng SX QuËn huyÖn Chi nh¸nh : Quan hÖ trùc tuyÕn. : Quan hÖ chøc n¨ng. Chøc n¨ng nhiªm vô tõng phßng ban: - §øng ®Çu lµ c«ng ty lµ gi¸m ®èc , gi¸m ®èc c«ng ty do tæng c«ng ty D­îc ViÖt Nam bæ nhiÖm , l·nh ®¹o chung toµn bé bé m¸y qu¶n lý vµ s¶n xuÊt cña c«ng ty , chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc nhµ n­íc vÒ mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty. - Phßng kü thuËt : nghiªn cøu s¶n xuÊt míi ,kÕt hîp víi phßng KCS ®Ó theo dâi sù æn ®Þnh cña thuèc trong x©y dùng chØ tiªu . ThiÕt kÕ bao b× ®óng khu«n mÉu , ®óng néi dung . Gi¸m s¸t t×nh h×nh kü thuËt ë x­ëng s¶n xuÊt. - Phßng Tæ chøc Hµnh chÝnh: tham m­u cho Gi¸m ®èc vµ ban l·nh ®¹o c«ng ty vÒ tæ chøc lao ®éng, tiÒn l­¬ng , ®µo t¹o vµ c«ng t¸c v¨n phßng. §ã chÝnh lµ c«ng t¸c tæ chøc ,s¾p xÕp , bè trÝ CBCNV hîp lý trong toµn c«ng ty nh»m t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh , thùc hiÖn ®óng c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc ®èi víi ng­êi lao ®éng. Nghiªn cøu , ®Ò xuÊt c¸c ph­¬ng ¸n vÒ lao ®éng , tiÒn l­¬ng , ®µo t¹o , phï hîp víi yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh trong tõng giai ®o¹n trªn c¬ së thùc tÕ cña kÕ ho¹ch s¶n xuÊt. - Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n : Qu¶n lý toµn bé tµi s¶n , vèn do nhµ n­íc cÊp vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ gãp . Cã nhiÖm vô th«ng tin, kiÓm tra tµi s¶n cña c«ng ty víi hai mÆt cña nã lµ vèn vµ nguån h×nh thnµh tµi s¶n ®ã vµ ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh , cung cÊp th«ng tin kÞp thêi cho nhµ qu¶n lý . Phßng n¾m v÷ng thùc tr¹ng tµi chÝnh cña c«ng ty, kh¶ n¨ng thanh to¸n còng nh­ kh¶ n¨ng chi tr¶ cña c«ng ty víi b¹n hµng. - Phßng KCS: KiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm , hµng hãa ®Çu vµo, ®Çu ra. ThÝ nghiÖm nhanh ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lù¬ng s¶n phÈm kÞp thêi chÝnh x¸c vµ tr¶ phiÕu kÞp thêi cho n¬i lÊy mÉu ®Ó chÊn chØnh kÞp thêi. - X­ëng s¶n xuÊt: Thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt do c«ng ty giao, th­êng xuyªn kiÓm tra c¸c dông cô thiÕt bÞ phôc vô s¶n xuÊt , tr¸nh g©y ¸ch t¾c , trë ng¹i trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. - Phßng kÕ ho¹ch kinh doanh : X©y dùng kÕ ho¹ch s¶n uÊt phï hîp víi n¨ng lùc s¶n xuÊt cña x­ëng , cung cÊp vËt t­ ®¶m b¶o ®óng tiÕn ®é s¶n xuÊt , viÕt lÖnh s¶n xuÊt vµ ®Þnh møc vËt t­ cho s¶n xuÊt ®óng vµ kÞp thêi . - Tæng kho : nhËp , xuÊt vµ b¶o qu¶n vËt t­ , bao b× , s¶n phÈm s¶n xuÊt theo ®óng lÖnh , tuyÖt ®èi kh«ng xuÊt hµng khi ch­a cã lÖnh xuÊt hµng cña l·nh ®¹o. - C¸c hiÖu thuèc vµ chi nh¸nh : chÞu tr¸ch nhiÖm kinh doanh thuèc ch÷a bÖnh , cung cÊp thuèc trªn ®Þa bµn ®­îc c«ng ty ph©n c«ng phô tr¸ch vµ qu¶n lý . NhËn xÐt : sè l­îng lao ®éng cña c«ng ty qua c¸c n¨m Ýt cã sù biÕn ®éng tõ ®ã cho thÊy bé m¸y tæ chøc ë c«ng ty D­îc TW HuÕ t­¬ng ®èi hîp lý vµ gän nhÑ mang l¹i hiÖu qu¶ cao trong viÖc ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý doanh nghiÖp * T×nh h×nh kinh doanh cña c«ng ty KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty qua 2 n¨m Stt ChØ tiªu N¨m2002 N¨m2003 So s¸nh t¨ng, gi¶m Sè tiÒn Tû lÖ(%) 1 Tæng DT 220.089 245.982 25.893 11.76 2 Tæng CF 219.736 245.527 25.791 11,74 3 LN tr­íc thuÕ 353 455 102 4 Nép NS 10.900 12.520 1.620 14,86 5 Tæng quü l­¬ng 6360 4595719 1859895 67,9 6 TNbq 1 ng/th¸ng 1,2 1,5 518,827 82,15 Nh×n vµo mét sè chØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty trong 2 n¨m 2002-2003 ta thÊy cã sù ph¸t triªn lín trong ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. Cô thÓ n¨m 2002 c«ng ty kinh doanh ®¹t 220.089 tr®,lîi nhuËn thu ®­îc 353 tr® ®Õn n¨m 2003 c«ng ty ®¹t 245.982 tr®, lîi nhuËn c«ng ty thu ®­îc n¨m 2003 lµ 455tr®, t¨ng gÇn 1,3 lÇn so víi n¨m 2002 Nh­ vËy cã thÓ thÊy r»ng c«ng ty ho¹t ®éng kinh doanh rÊt tèt. * §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty: Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n: Do quy m« cña C«ng ty lµ t­¬ng ®èi lín vµ ®Þa bµn phôc vô kh¸ch hµng tr¶i dµi tõ B¾c ®Õn Nam, nªn c«ng ty ®· më chi nh¸nh t¹i Hµ néi vµ TP Hå ChÝ Minh . Song c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i C«ng ty vÉn tæ chøc theo h×nh thøc kÕ to¸n tËp trung tøc lµ chøng tõ gèc hay ho¸ ®¬n mua b¸n ph¸t sinh t¹i c¸c chi nh¸nh ®Õn cuèi c¸c quý ®Òu ®­îc tËp hîp vÒ phßng kÕ to¸n c«ng ty ®Ó kiÓm tra vµ h¹ch to¸n . Nh­ vËy phßng kÕ to¸n cã nhiÖm vô thùc hiÖn toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n ph¸t sinh t¹i c«ng ty còng nh­ ë c¸c chi nh¸nh , tæng hîp b¸o c¸o kÕ to¸n toµn c«ng ty göi vÒ Tæng c«ng ty vµ c¸c c¬ quan Nhµ n­íc. Phßng kÕ to¸n cña C«ng ty cã 8 ng­êi, mçi ngêi cã chøc n¨ng nhiÖm vô cô thÓ theo tõng m¶ng c«ng viÖc mµ m×nh ®¶m nhiÖm. Chøc n¨ng , nhiÖm vô : - KÕ to¸n tr­ëng : ChØ ®¹o trùc tiÕp bé m¸y kÕ to¸n cña ®¬n vÞ . ChÞu tr¸ch nhiÖm chung tr­íc Gi¸m ®èc vÒ c«ng t¸c tµi chÝnh kÕ to¸n cña toµn C«ng ty, tæ chøc vµ h­íng dÉn thùc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch chÕ ®é, c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vµ cña ngµnh vÒ c«ng t¸c tµi chÝnh , b¶o vÖ kÕ ho¹ch tµi chÝnh víi Tæng c«ng ty, tham gia ký kÕt vµ kiÓm tra viÖc thùc viÖc thùc hiÖn c¸c hîp ®ång kinh tÕ vµ ph©n tÝch ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña toµn C«ng ty. - KÕ to¸n c«ng nî : Phô tr¸ch bé phËn tiªu thô b¸n hµng, theo dâi c«ng nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng, t×nh h×nh t¹m øng ,thanh to¸n t¹m øng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn thuÕ VAT. S¬ ®å 2: S¬ ®å bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty. KÕ to¸n tr­ëng KÕ to¸n c«ng nî Thñ quÜ KÕ to¸n kho KÕ to¸n x­ëng SX KÕ to¸n c«ng nî XNK- TSC§ KÕ to¸n thanh to¸n KÕ to¸n hiÖu thuèc kinh doanh KÕ to¸n hiÖu thuèc ë huyÖn KÕ to¸n chi nh¸nh - KÕ to¸n thanh to¸n :Theo dâi nghiÖp vô ph¸t sinh liªn quan ®Õn tiÒn mÆt , tiÒn göi ng©n hµng cña c«ng ty. - KÕ to¸n XNK vµ TSC§ : Theo dâi t×nh h×nh xuÊt nhËp khÈu nguyªn liÖu , hµng ho¸ tõ n­íc ngoµi , ngoµi ra kÕ to¸n xuÊt nhËp khÈu cßn ®am nhËn chøc n¨ng kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh cña ®¬n vÞ , ®¸nh gi¸ vµ lËp b¸o c¸o khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh hµng n¨m cña c«ng ty - Thñ quü : Cã nhiÖm vô theo dâi vµ thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý tiÒn mÆt , cËp nhËt thu – chi vµ sæ quü. - KÕ to¸n ph©n x­ëng : Theo dâi lao ®éng , tÝnh l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi , h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm - KÕ to¸n kho : Theo dâi viÖc nhËp xuÊt hµng ho¸ , thµnh phÈm , nguyªn vËt liÖu , vµo thÎ kho theo tõng mÆt hµng , cuèi kú lµm kiÓm kª b¸o c¸o xuÊt – nhËp – tån hµng ho¸ , thµnh phÈm , nguyªn vËt liÖu. - KÕ to¸n quÇy thuèc , chi nh¸nh : Mçi chi nh¸nh , hiÖu thuèc ®Òu cã kÕ to¸n theo dâi tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh , cuèi kú tæng hîp lªn quyÕt to¸n göi vÒ phßng kÕ to¸n cña c«ng ty . NhËn xÐt : C«ng ty ¸p dông m« h×nh võa tËp trung võa ph©n t¸n . Do ®ã c«ng ty D­îc TW HuÕ ch­a cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó nèi m¹ng vi tÝnh víi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc do ®ã viÖc bè trÝ bé m¸y kÕ to¸n vµ ph©n c«ng nhiÖm vô kÕ to¸n cña c«ng ty lµ t­¬ng ®èi hîp lý . Tuy nhiªn viÖc kiÓm tra c¸c chøng tõ kÕ to¸n ë ®¬n vÞ trùc thuéc còng gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n , th«ng th­êng viÖc kiÓm tra nµy chØ diÔn ra mçi quý mét lÇn khi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc nép chøng tõ vÒ c«ng ty . CÇn ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p kiÓm tra , gi¸m s¸t h÷u hiÖu ®Ó tr¸nh nh÷ng sai ph¹m vÒ qu¶n lý tµi chÝnh kÕ to¸n. 2.1.2 ChÕ ®é kÕ to¸n vµ h×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông t¹i c«ng ty D­îc TW HuÕ. C«ng ty D­îc TW HuÕ lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc, ho¹t ®éng trong lÜnh vùc th­¬ng m¹i. Tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty lµ 370 ng­êi, trong ®ã nh©n viªn qu¶n lý lµ 92 ng­êi. ChÕ ®é kÕ to¸n ¸p dông t¹i c«ng ty nh­ sau: C«ng ty b¾t ®Çu niªn ®é kÕ to¸n tõ ngµy 1/1 vµ kÕt thóc vµo ngµy 31/12 trong n¨m. §¬n vÞ tiÒn tÖ sö dông trong ghi chÐp kÕ to¸n lµ ®ång ViÖt Nam Nguyªn t¾c vµ ph­¬ng ph¸p chuyÓn ®æi c¸c ®ång tiÒn kh¸c sang tiÒn ViÖt Nam lµ theo tû gi¸ thùc tÕ. Ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT lµ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ TSC§ lµ theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh k× Nguyªn t¾c vµ ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ hµng tån kho cuèi kú lµ theo gi¸ thùc tÕ Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho lµ theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. H×nh thøc kÕ to¸n c«ng ty ¸p dông lµ h×nh thøc nhËt ký chøng tõ, tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ë c«ng ty ®Òu ®­îc ghi sæ kÕ to¸n theo tr×nh tù thêi gian vµ néi dung kinh tÕ . C«ng ty ®· sö dông mét sè sæ kÕ to¸n theo chÕ ®é ban hµnh vµ mét sè sæ do c«ng ty tù thiÕt kÕ Theo h×nh thøc nµy, tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n cña c«ng ty ®­îc kh¸i qu¸t theo s¬ ®å sau: Sæ c¸i Chøng tõ gèc B¶ng ph©n bæ B¶ng kª NhËt ký chøng tõ Sæ vµ thÎ kÕ to¸n chi tiªt B¶ng tæng hîp chi tiÕt B¸o c¸o tµi chÝnh Ghi hµng ngµy Ghi cuèi kú Quan hÖ ®èi chiÕu 2.2. Thùc tr¹ng kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c«ng ty D­îc TW HuÕ 2.2.1. Chøng tõ kÕ to¸n vµ tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ kÕ to¸n. C«ng ty D­îc TW HuÕ lµ doanh nghiÖp kinh doanh nhiÒu lo¹i hµng hãa víi nhiÒu h×nh thøc b¸n hµng kh¸c nhau do vËy mµ tuú thuéc vµo tõng h×nh thøc b¸n hµng mµ c«ng ty sö dông c¸c lo¹i chõng tõ phï hîp. C«ng ty sö dông mét sè chøng tõ sau ®Ó h¹ch to¸n nghiÖp vô kÕ to¸n b¸n hµng. - Ho¸ ®¬n GTGT(biÓu 1) - PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé(biÓu 2) - ThÎ kho(biÓu 3) - PhiÕu thu(biÓu 4) - B¶ng kª hµng ho¸ b¸n lÎ(biÓu 5) - B¶ng kª ho¸ ®¬n, chøng tõ hµng ho¸ b¸n ra(biÓu 6) c«ng ty d­îc tw huÕ Ho¸ ®¬n (GTGT) Liªn 1: L­u Ngµy 15 th¸ng 4 n¨m 2004 Ký hiÖu Sè: Tªn kh¸ch hµng: Lª V¨n Lai M· kh¸ch hµng: Chøng tõ sè: 09455 §Þa chØ: QuÇy thuèc sè 7 Ngäc Kh¸nh M· sè thuÕ: M· xuÊt: Sè tµi kho¶n: §¬n ®Æt ngµy:12455 Kho xuÊt hµng: ChÞ Hµ M· kho xuÊt H×nh thøc th¸nh to¸n: Thêi h¹n thanh to¸n: Tªn hµng ho¸, dÞch vô M· sè §VT Sè l­îng §¬n gi¸ thµnh tiÒn A B c 1 2 3 = 2 x1 Amoccilin 01001A vØ 1000 8000 8.000.000 Alaxan 01006A vØ 500 6000 3.000.000 Céng tiÒn hµng: 11.000.000 ThuÕ GTGT (0.5%) 5.500.000 Tæng céng tiÒn thanh to¸n 16.500.000 Sè tiÒn viÕt b»ng ch÷: m­êi s¸u triÖu n¨m tr¨m ngµn ®ång Ng­êi mua (Hä vµ tªn) Thñ kho (Ký, hä tªn) Ng­êi lËp ho¸ ®¬n (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Gi¸m ®èc (Ký, hä tªn) +Ho¸ ®¬n GTGT: Lµ chøng tõ chøng minh cho nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh, dïng ®Ó theo dâi, gi¸m s¸t sè l­îng, chÊt l­îng, trÞ gi¸ hµng xuÊt b¸n. Trªn ho¸ ®¬n GTGT ph¶i ghi râ sè ho¸ ®¬n, ngµy th¸ng, n¨m, tªn ®¬n vÞ, tªn hµng ho¸, quy c¸ch, sè l­îng,®¬n gi¸, thµnh tiÒn, thuÕ suÊt thuÕ GTGT, tæng céng… Khi ph¸t sinh nghiÖp vô b¸n hµng, c¨n cø vµo hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt, hoÆc ®¬n ®Æt hµng, phßng kinh doanh sÏ lËp ho¸ ®¬n GTGT gåm 3 liªn Liªn 1 : dïng ®Ó l­u vµo sæ gèc Liªn 2 : giao cho kh¸ch hµng lµm chøng tõ ®i ®­êng vµ ghi vµo sæ kÕ to¸n ®¬n vÞ mua Liªn 3 : giao cho bé phËn thñ kho ®Ó lµm thñ tôc xuÊt kho vµ ghi vµo thÎ kho §Þnh kú tõ 2-4 ngµy, thñ kho nép liªn 3 cho phßng kÕ to¸n ®Ó tiÕn hµnh ghi sæ + PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé: Chøng tõ nµy ®­îc kÕ to¸n c«ng ty sö dông ®Ó theo dâi sè l­îng vËt t­, hµng ho¸ xuÊt b¸n tõ kho vµ sè l­îng hµng ho¸ ®­îc ®iÒu chuyÓn tõ kho nµy ®Õn kho kh¸c trong néi bé c«ng ty, vµ lµ c¨n cø ®Ó thñ kho ghi vµo thÎ kho vµ kÕ to¸n ghi sæ chi tiÕt hoÆc lµm chøng tõ vËn chuyÓn trªn ®­êng. ë c«ng ty D­îc TW HuÕ , c¨n cø vµo lÖnh ®iÒu ®éng cña gi¸m ®èc c«ng ty, thñ kho lËp phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé ®Ó ®iÒu chuyÓn hµng ho¸ cña c«ng ty xuèng c¸c cöa hµng, xÝ nghiÖp, chi nh¸nh trùc thuéc c«ng ty. PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé do phßng cung øng lËp thµnh 2 liªn. Sau khi xuÊt kho, thñ kho xuÊt ghi ngµy th¸ng n¨m xuÊt kho vµ ký vµo c¸c liªn cña phiÕu, mét liªn giao cho ng­êi vËn chuyÓn mang theo cïng hµng vËn chuyÓn trªn ®­êng, cßn mét liªn thñ kho lµm c¨n cø ®Ó ghi thÎ kho vµ chuyÓn cho phßng kÕ to¸n ®Ó kÕ to¸n ghi vµo vµ sæ kÕ to¸n. C«ng ty d­îc TW HuÕ Chi nh¸nh hµ néi M· sè thuÕ: 0100107726 - 001 - 1 PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé Liªn 1: L­u Ngµy 12 th¸ng 4 n¨m 2004 Ký hiÖn : Sè: Kho xuÊt hµng: Khai TrÝ M· kho hµng xuÊt: Chøng tõ sè: Kho nhËp hµng: Hµ Néi M· kho hµng nhËp: M· xuÊt: Ph­¬ng tiªn vËn chuyÓn : ¤ t« LÖnh ®iÒu ®éng: Tªn hµng ho¸, dÞch vô M· sè §VT Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn A B C 1 2 3 Thuèc mì 01001M Hép 200 20.000 4.000.000 Ng­êi mua (Hä vµ tªn) Thñ kho (Ký, hä tªn) Ng­êi lËp ho¸ ®¬n (Ký, hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Gi¸m ®èc (Ký, hä tªn) thÎ kho Doanh nghiÖp Ngµy lËp thÎ Tªn kho : Sè tê : -Tªn nh·n hiÖu, quy c¸ch s¶n phÈm -§¬n vÞ tÝnh Ngµy nhËp xuÊt Chøng tõ DiÔn gi¶i Sè l­îng Ký x¸c nhËn cña kÕ to¸n Sè phiÕu Ngµy th¸ng NhËp XuÊt Tån NhËp XuÊt +ThÎ kho: ThÎ kho ®­îc më cho tõng mÆt hµng, ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho cña lo¹i hµng ho¸ ®ã. Phßng kÕ to¸n lËp thÎ vµ ghi c¸c chØ tiªu: Tªn, nh·n hiÖu, quy c¸ch, ®¬n vÞ tÝnh, m· sè vËt t­, hµng hãa sau ®ã giao cho thñ kho ®Ó ghi chÐp hµng ngµy. Hµng ngµy c¨n cø vµo phiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho thñ kho ghi vµo c¸c cét t­¬ng øng trong thÎ kho. Mçi chøng tõ ghi mét dßng, cuèi ngµy tÝnh sè tån kho. Theo ®Þnh kú mét th¸ng, kÕ to¸n xuèng kho nhËn chøng tõ vµ kiÓm tra viÖc ghi chÐp thÎ kho cña thñ kho sau ®ã ký x¸c nhËn vµo thÎ kho. B¶ng kª b¸n hµng ho¸ Tõ ngµy 01/01/2004 ®Õn ngµy 15/01/2004 Sè TT Tªnhµng §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ (®ång) Thµnh tiÒn (®ång) Ospen VØ 100 9.000 900.000 … Decolgen VØ 200 12.000 2.400.000 Céng (KÌm theo c¸c ho¸ ®¬n) Ngµy......th¸ng......n¨m...... Ng­êi lËp (Ký, hä tªn) Cöa hµng tr­ëng (Ký, hä tªn) +B¶ng kª b¸n lÎ hµng ho¸: ë c¸c cöa hµng, xÝ nghiÖp hoÆc chi nh¸nh cña c«ng ty khi ph¸t sinh nghiÖp vô b¸n lÎ hµng ho¸, th× kÕ to¸n c¸c ®¬n vÞ lËp b¶ng kª b¸n lÎ hµng ho¸, trong ®ã ghi râ tªn hµng ho¸, sè l­îng, gi¸ vèn, gi¸ b¸n vµ trÞ gi¸ b¸n cña hµng hãa ®ã. §Þnh kú, mét th¸ng c¸c cöa hµng göi b¶ng kª b¸n lÎ hµng hãa vµ b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh lªn c«ng ty. C«ng ty d­îc tw huÕ PhiÕu thu tiÒn mÆt Ngµy:...................................... Sè............................. C¨n cø:....................................................................... Hä vµ tªn ng­êi nép: Lª V¨n Tïng M· ®¬n vÞ: Cty D­îc TW 1 Néi dung: thanh to¸n tiÒn mua thuèc Sè tiÒn: 12.000.000 ®ång B»ng ch÷: M­êi hai triÖu ®ång KÌm theo: 1 chøng tõ gèc Thñ tr­ëng KÕ to¸n tr­ëng KÕ to¸n thanh to¸n Thñ quü +PhiÕu thu: Sau khi kh¸ch hµng thanh to¸n tiÒn hµng, kÕ to¸n lËp phiÕu thu thµnh 2 liªn, ghi râ ®Çy ®ñ néi dung vµ ký vµo phiÕu. Sau ®ã chuyÓn cho kÕ to¸n tr­ëng duyÖt, chuyÓn cho thñ quü lµm thñ tôc nhËp quü. Cuèi ngµy, toµn bé phiÕu thu kÌm chøng tõ gèc chuyÓn cho kÕ to¸n ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. +B¶ng kª ho¸ ®¬n chøng tõ hµng ho¸ b¸n ra(kÌm tê khai thuÕ GTGT) C¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT mµ kÕ to¸n lËp b¶ng kª ho¸ ®¬n chøng tõ hµng ho¸ b¸n ra, ®©y lµ c¨n cø ®Ó kÕ to¸n tÝnh thuÕ vµ khÊu trõ thuÕ GTGT ®Çu vµo. Nh­ vËy, kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c«ng ty D­îc TW HuÕ ®· lËp vµ sö dông chøng tõ kÕ to¸n mét c¸ch ®Çy ®ñ, kÞp thêi, ®óng víi nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ trong chÕ ®é h¹ch to¸n ban ®Çu. §©y lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó kÕ to¸n tiÕn hµnh h¹ch to¸n tæng hîp vµ ghi sæ kÕ to¸n. 2.2.2- Tµi kho¶n sö dông vµ tr×nh tù h¹ch to¸n. C«ng ty D­îc TW HuÕ kinh doanh rÊt nhiÒu mÆt hµng kh¸c nhau vµ ®Ó qu¶n lý tèt t×nh h×nh tiªu thô hµng ho¸ th× c«ng ty kh«ng nh÷ng sö dông ®óng tµi kho¶n kÕ to¸n do Bé Tµi ChÝnh quy ®Þnh mµ c«ng ty cßn vËn dông rÊt linh ho¹t phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. C«ng ty ph©n lo¹i c¸c mÆt hµng kinh doanh theo nhiÒu tiªu chÝ kh¸c nhau nh­ lµ theo nguån hµng, theo mÆt hµng…V× vËy mµ ngoµi nh÷ng tµi kho¶n cÊp mét do Bé Tµi ChÝnh quy ®Þnh, c«ng ty cßn sö dông c¸c tµi kho¶n cÊp hai, ba chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng kÕ to¸n. Víi c¸ch sö dông c¸c lo¹i tµi kho¶n chi tiÕt gióp cho kÕ to¸n ®­îc thuËn lîi trong viÖc qu¶n lý, kiÓm tra, gi¸m s¸t hµng ho¸, còng nh­ viÖc th«ng tin do kÕ to¸n cung cÊp ®­îc chÝnh x¸c, kÞp thêi. §Ó h¹ch to¸n kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng, kÕ to¸n ë c«ng ty ®· sö dông c¸c tµi kho¶n sau ®Ó h¹ch to¸n: - TK511 “Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô” §Ó qu¶n lý doanh thu b¸n hµng cña tõng lo¹i hµng ho¸ kh¸c nhau, TK511 ®­îc chi tiÕt thµnh c¸c tµi kho¶n cÊp hai sau: TK51101 “Doanh thu b¸n thuèc mì ” TK51102 “Doanh thu b¸n thuèc nhá m¾t- mòi” TK51103 “Doanh thu b¸n hµng bã bét” TK51104 “Doanh thu b¸n thuèc viªn” TK51105 “Doanh thu b¸n r­îu thuèc - Siro” TK51106 “Doanh thu b¸n thuèc n­íc , ngoµi da” TK51107 “Doanh thu b¸n trµ hoµ tan ” TK51108 ”Doanh thu b¸n hµng ®¹i lý vµ dÞch vô kh¸c “ - TK512 “Doanh thu hµng b¸n néi bé” - TK632 “Gi¸ vèn hµng b¸n” Tµi kho¶n nµy còng ®­îc chi tiÕt thµnh nh÷ng tµi kho¶n cÊp hai, t­¬ng øng víi nh÷ng tµi kho¶n cÊp hai ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô cña c«ng ty. TK63201 “Gi¸ vèn hµng thuèc mì” TK63202 “Gi¸ vèn hµng thuèc nhá m¾t - mòi” ……. TK156 “Hµng ho¸” TK1561 “TrÞ gi¸ mua hµng ho¸” TK1562 “Chi phÝ thu mua hµng ho¸” C«ng ty sö dông tµi kho¶n 1561 “TrÞ gi¸ mua hµng ho¸” vµ chi tiÕt thµnh nh÷ng tµi kho¶n cÊp ba t­¬ng øng víi nh÷ng tµi kho¶n chi tiÕt ph¶n ¸nh doanh thu cña hµng b¸n vµ cung cÊp dÞch vô. TK156101 “Gi¸ mua hµng thuèc mì” TK156102 “Gi¸ mua hµng thuèc nhá m¾t - mòi” ……. - TK136 “Ph¶i thu néi bé” C«ng ty sö dông tµi kho¶n 1368 “Ph¶i thu néi bé kh¸c”, vµ tµi kho¶n nµy ®­îc chi tiÕt thµnh nh÷ng tµi kho¶n cÊp ba ®Ó tiÖn qu¶n lý, theo dâi kho¶n ph¶i thu néi bé ®èi víi c¸c cöa hµng, xÝ nghiÖp, chi nh¸nh cña c«ng ty. TK136801 “Ph¶i thu néi bé kh¸c cöa hµng sè 1” TK136802 “Ph¶i thu néi bé kh¸c cöa hµng sè 2” …… Ngoµi ra c«ng ty cßn sö dông mét sè tµi kho¶n kh¸c ®Ó ph¶n ¸nh kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng. TK111 “TiÒn mÆt” TK112 “TiÒn göi ng©n hµng” TK131 “Ph¶i thu cña kh¸ch hµng” TK133(1331) “ ThuÕ GTGT ®Çu vµo” TK333(33311) “ThuÕ GTGT ®Çu ra” ……… Khi ph¸t sinh nghiÖp vô b¸n hµng, kÕ to¸n c«ng ty c¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc ®Ó h¹ch to¸n, tr×nh tù h¹ch to¸n nh­ sau: - Khi ph¸t sinh nghiÖp vô b¸n bu«n hµng ho¸ qua kho cña c«ng ty, c¨n cø vµo hîp ®ång kinh tÕ hoÆc ®¬n ®Æt hµng ®· ký kÕt, phßng kinh doanh sÏ lËp ho¸ ®¬n GTGT. KÕ to¸n c¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT, phiÕu thu(nÕu cã) h¹ch to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ nh­ sau: +KÕ to¸n ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng: Nî TK111,112,131: Tæng gi¸ thanh to¸n cña hµng xuÊt b¸n Cã TK511: Doanh thu b¸n hµng ch­a cã thuÕ TK51101: Doanh thu b¸n hµng thuèc mì TK51102: Doanh thu b¸n hµng thuèc nhá m¾t - mòi … Cã TK333(33311): ThuÕ GTGTcña hµng ho¸ xuÊt b¸n +§ång thêi kÕ to¸n kÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn hµng b¸n nh­ sau: Nî TK632: TrÞ gi¸ vèn hµng b¸n TK63201: Gi¸ vèn hµng thuèc mì TK63202: Gi¸ vèn hµng thuèc nhá m¾t - mòi … Cã TK1561: TrÞ gi¸ mua hµng b¸n TK156101: Gi¸ mua hµng thuèc mì TK156102: Gi¸ mua hµng thuèc nhá m¾t - mòi … VD : Ngµy 2/1/2004 c«ng ty b¸n hµng cho bÖng viÖn Thanh Nhµn t¹i kho Hµ Néi nh­ sau : Thuèc bã bét 200kg , gi¸ b¸n 5.000®ång/1kg , gi¸ mua 3.500®ång/1kg , ph­¬ng thøc thanh to¸n tr¶ chËm , thêi h¹n thanh to¸n lµ 30/2/2004. KÕ to¸n c«ng ty ®Þnh kho¶n sè l­îng hµng b¸n nh­ sau: +KÕ to¸n ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng: Nî TK 131 : 1.100.000 Cã TK 511(51103) : 1.000.000 Cã TK 333(33311) : 100.000 +§ång thêi kÕ to¸n kÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn hµng b¸n Nî TK632(63203) 700.000 Cã TK156(156103) - Khi ph¸t sinh nghiÖp vô b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng, hµng ho¸ do c«ng ty mua vÒ kh«ng ®­a vµo nhËp kho ngay mµ ®­îc chuyÓn b¸n th¼ng cho bªn mua. Nh­ng kÕ to¸n cña c«ng ty vÉn h¹ch to¸n nhËp kho vµ xuÊt kho theo ph­¬ng thøc b¸n bu«n qua kho. Hµng ho¸ b¸n trong tr­êng hîp nµy ®­îc coi lµ xuÊt b¸n tõ kho giao b¸n th¼ng. KÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 156 “Hµng ho¸” ®Ó h¹ch to¸n kÕ to¸n. Khi mua hµng ho¸ chuyÓn b¸n th¼ng, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n mua hµng, hîp ®ång b¸n th¼ng, kÕ to¸n ®Þnh kho¶n nh­ sau: +KÕ to¸n ghi nhËn trÞ gi¸ hµng mua: Nî TK1561: TrÞ gi¸ mua hµng TK156101: TrÞ gi¸ mua hµng thuèc mì TK156102: TrÞ gi¸ mua hµng thuèc nhá m¾t-mòi … Nî TK133(1331): ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK111,112,331: Tæng sè tiÒn ph¶i thanh to¸n +KÕ to¸n ghi nhËn doanh thu b¸n hµng Nî TK111,112,131 Tæng gi¸ thanh to¸n cña hµng giao b¸n th¼ng Cã TK511: Doanh thu hµng giao b¸n th¼ng ch­a cã thuÕ TK51101: Doanh thu hµng thuèc mì TK51102: Doanh thu hµng thuèc nhá m¾t - mòi … Cã TK333(33311): ThuÕ GTGT ®Çu ra cña hµng giao b¸n th¼ng +§ång thêi kÕ to¸n kÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn hµng b¸n Nî TK632: TrÞ gi¸ vèn hµng b¸n TK63201: Gi¸ vèn hµng thuèc mì TK63202: Gi¸ vèn hµng thuèc nhá m¾t - mòi … Cã TK1561: TrÞ gi¸ mua hµng b¸n TK156101: Gi¸ mua hµng thuèc mì TK156102: Gi¸ mua hµng thuèc nhá m¾t – mòi VÝ dô: Ngµy 20/2/2004 c«ng ty mua 10 hép thuèc mì cña c«ng ty d­îc L¹ng S¬n, trÞ gi¸ mua ch­a cã thuÕ 2.000.000®, thuÕ suÊt thuÕ GTGT 5% vµ xuÊt b¸n th¼ng cho c«ng ty d­îc phÈm Phó Thä víi gi¸ b¸n ch­a cã thuÕ lµ 3.000.000®, thuÕ suÊt thuÕ GTGT 5%, ph­¬ng thøc thanh to¸n tr¶ chËm. +Khi mua hµng, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n mua hµng kÕ to¸n ®Þnh kho¶n nh­ sau: Nî TK156(156101): 2.000.000 Nî TK133: 100.000 Cã TK111: 2.100.000 +Khi chuyÓn hµng b¸n th¼ng cho c«ng ty dùoc phÈm Phó Thä, kÕ to¸n ghi: Nî TK131: 3.150.000 Cã TK511(51101): 3.000.000 Cã TK333(33311): 150.000 +§ång thêi kÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn hµng b¸n Nî TK 632(63201) 2.000.000 Cã TK156(156101) Khi ph¸t sinh nghiÖp vô b¸n lÎ hµng hãa ë c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc c«ng ty, kÕ to¸n c¸c ®¬n vÞ vÉn lËp ho¸ ®¬n GTGT vµ tr×nh tù h¹ch to¸n t­¬ng tù nh­ ë kÕ to¸n v¨n phßng c«ng ty. - Khi ph¸t sinh nghiÖp vô xuÊt hµng ho¸ ®iÒu chuyÓn ®Õn c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc c«ng ty, tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm cña tõng ®¬n vÞ mµ kÕ to¸n h¹ch to¸n : Cuèi kú kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ thu mua hµng ho¸, phÝ b¸n hµng cho hµng ®· tiªu thô trong kú vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng b¸n hµng. - KÕ to¸n ph©n bæ phÝ thu mua cho hµng ho¸ ®· tiªu thô : Nî TK632 PhÝ thu mua ph©n bæ cho hµng tiªu thô Cã TK156(1562) - KÕ to¸n kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn: Nî TK511 KÕt chuyÓn doanh thu Cã TK911 - KÕ to¸n kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n Nî TK911 KÕt chuyÓn gi¸ vèn Cã TK632 - KÕ to¸n kÕt chuyÓn c¸c kho¶n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®­îc ph©n bæ trong kú Nî TK911: KÕt chuyÓn chi phÝ Cã TK641: Chi phÝ b¸n hµng ®­îc kÕt chuyÓn Cã TK642: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®­îc kÕt chuyÓn NÕu c«ng ty kinh doanh cã l·i, kÕ to¸n h¹ch to¸n nh­ sau: Nî TK911 KÕt chuyÓn l·i Cã TK421 Ng­îc l¹i nÕu kinh doanh lç: Nî TK421 KÕt chuyÓn lç Cã TK911 KÕ to¸n tÝnh vµ x¸c ®Þnh thuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ Nî TK333(33311) ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ Cã TK133(1331) S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp nghiÖp vô b¸n hµng T¹i C«ng ty d­îc TW huÕ TK 111 TK 156 TK 632 TK911 TK 5111,5121 112,131 TrÞ gi¸ vèn hµng ho¸ xuÊt kho TK521 TK 157 KÕt chuyÓn trÞ K/c TrÞ gi¸ vèn vèn hµng b¸n kho¶n gi¶m hµng ho¸ trõ DT Doanh thu b¸n hµng göi b¸n KÕt chuyÓn doanh thu ho¸ TK 111 TK 641 thuÇn 112,131 CP b¸n hµng TK 3331 K/c CP b¸n TK1331 hµng VAT TK642 VAT ®Çu ra ®Çu vµo K/c CP cña dÞch QLND TK 131 vô v/c TK512 Kh¸ch hµng tr¶ nî DT hµng ho¸ biÕu tÆng,héi TK 421 TK 421 nghÞ phôc vô ho¹t ®éng kd K/c K/c lç TK 3331 TK133 l·i ThuÕ VAT ph¶i nép  2.2.3. Sæ kÕ to¸n ph¶n ¸nh nghiÖp vô kÕ to¸n b¸n hµng C«ng ty D­îc TW HuÕ ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ, tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ë c«ng ty ®Òu ®­îc ghi sæ kÕ to¸n theo tr×nh tù thêi gian vµ néi dung kinh tÕ. Khi ph¸t sinh nghiÖp vô b¸n hµng, hµng ho¸ ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô vµ ®­îc ghi nhËn doanh thu th× kÕ to¸n ph¶i më c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt, tæng hîp ®Ó ph¶n ¸nh nghiÖp vô kinh tÕ ®· ph¸t sinh vµ thùc sù hoµn thµnh. KÕ to¸n b¸n hµng sö dông c¸c sæ sau ®Ó ph¶n ¸nh: - Sæ chi tiÕt b¸n hµng - Sæ chi tiÕt c«ng nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng - B¶ng kª sè 11 - B¶ng kª sè 8 - NhËt ký chøng tõ sè 8 - NhËt ký chøng tõ sè 10 - Sæ c¸i tµi kho¶n 511 - Sæ c¸i tµi kho¶n 512 - Sæ c¸i tµi kho¶n 632 - Sæ c¸i tµi kho¶n 131 - Sæ c¸i tµi kho¶n 1368 Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n ®­îc tiÕn hµnh nh­ sau: - Khi xuÊt b¸n hµng ho¸ cho kh¸ch hµng, kh¸ch hµng thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng, hoÆc kh¸ch hµng chÊp nhËn nî th× kÕ to¸n c¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT, phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé, …kÕ to¸n vµo sæ chi tiÕt b¸n hµng cho c¸c mÆt hµng ®· tiªu thô. Sæ nµy ®­îc më chi tiÕt cho tõng lo¹i s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô ®· b¸n hoÆc ®· cung cÊp ®­îc kh¸ch hµng thanh to¸n tiÒn ngay hoÆc chÊp nhËn nî. C¨n cø vµo sæ chi tiÕt b¸n hµng, cuèi th¸ng, kÕ to¸n x¸c ®Þnh tæng sè doanh thu, gi¸ vèn cña tõng mÆt hµng ®Ó vµo nhËt ký chøng tõ sè 8 dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè ph¸t sinh bªn cã cña tµi kho¶n 511,512,632. - C¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT, kÕ to¸n vµo sæ chi tiÕt c«ng nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng, sæ nµy ®­îc chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng lµ kh¸ch hµng. C¨n cø vµo sè liÖu tæng céng cuèi th¸ng cña sæ nµy ghi mét lÇn vµo mét dßng cña b¶ng kª sè 11. Cuèi th¸ng kho¸ sæ b¶ng kª sè 11, x¸c ®Þnh sè ph¸t sinh bªn cã TK131 vµ lÊy sè tæng céng cña b¶ng kª sè 11 ®Ó ghi vµo nhËt ký chøng tõ sè 8(Ghi cã TK131, nî c¸c TK cã liªn quan). - C¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT vµ phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé, kÕ to¸n lËp b¶ng kª sè 8(TK156-Gi¸ vèn hµng nhËp). Sè liÖu tæng hîp cña b¶ng kª sè 8 sau khi kho¸ sæ cuèi th¸ng ®­îc dïng ®Ó ghi vµo nhËt ký chøng tõ sè 8(Ghi cã TK156, vµ nî c¸c TK kh¸c). - Sæ nhËt ký chøng tõ sè 8 ®­îc ghi c¨n cø vµo b¶ng kª sè 8 phÇn ghi cã ®Ó ghi vµo c¸c cét chi cã TK156, C¨n cø vµo b¶ng kª sè 11 phÇn ghi cã ®Ó ghi vµo cét ghi cã TK131, c¨n cø vµo sæ chi tiÕt b¸n hµng theo mÆt hµng phÇn ghi cã ®Ó ghi vµo cét ghi cã TK511,512,632. Cuèi th¸ng kho¸ sæ nhËt ký chøng tõ sè 8, x¸c ®Þnh tæng sè ph¸t sinh bªn cã c¸c TK 156,131…®èi øng nî c¸c TK liªn quan vµ lÊy sè liÖu tæng céng cña nhËt ký chøng tõ sè 8 ®Ó ghi sæ c¸i c¸c tµi kho¶n. - Khi c«ng ty xuÊt hµng ®iÒu chuyÓn cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc c«ng ty, c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé kÕ to¸n vµo sæ chi tiÕt TK1368, sæ nµy ®­îc më chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ. C¨n cø vµo sæ chi tiÕt TK1368 ®Ó ghi vµo nhËt ký chøng tõ sè 10. Cuèi th¸ng kho¸ sæ nhËt ký chøng tõ sè 10, x¸c ®Þnh sè ph¸t sinh bªn cã TK1368 vµ lÊy sè tæng céng cña nhËt ký chøng tõ sè 10 ®Ó ghi sæ c¸i TK1368. - C¨n cø vµo tæng sè ph¸t sinh bªn cã cña c¸c tµi kho¶n 156,131,511,512,632 trªn nhËt ký chøng tõ sè 8 ®Ó ghi sæ c¸i c¸c tµi kho¶n ®ã. C¨n cø vµo sè tæng céng cña nhËt ký chøng tõ sè 10 ®Ó ghi sæ c¸i TK1368. Sæ c¸i TK511, TK632 ®­îc më chi tiÕt cho tõng tµi kho¶n cÊp 2 chi tiÕt theo tõng mÆt hµng kinh doanh cña c«ng ty. MÉu sæ ph¶n ¸nh kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng cña c«ng ty d­îc TW HuÕ nh­ sau: C«ng ty d­îc tw huÕ Sæ chi tiÕt tµi kho¶n 131 Ph¶i thu cña kh¸ch hµng §èi t­îng : 10 – QuÇy thuèc sè 7 Ngäc Kh¸nh Th¸ng 02/2004 Sè d­ ®Çu kú (1000VND): Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Thêi h¹n ®­îc chiÕt khÊu Sè ph¸t sinh Sè d­ Sè hiÖu Ngµy th¸ng Nî Cã Nî Cã 1 AA31 27/02 B¸n thuèc viªn 51104 9.000 AA31 27/02 B¸n thuèc mì 51101 5.000 AA31 27/02 ThuÕ GTGT ®Çu ra 3331 3.200 PK42 29/02 Thu tiÒn b¸n hµng b»ng sÐc 1121 9.500 Tæng céng C«ng tyd­îc tw huÕ  Sæ c¸i tµi kho¶n 632 N¨m 2004 Sè d­ ®Çu n¨m Nî Cã STT Ghi cã c¸c TK ®èi øng nî víi tµi kho¶n nµy Th¸ng 1 Th¸ng 2 Th¸ng 3... Céng 1 2 TK 156 TK 157 975.599 495.140 1 Céng sè ph¸t sinh nî 1.470.740 2 Céng sè ph¸t sinh cã 1.470.740 3 Sè d­ cuèi th¸ng Nî ... Cã... C«ng ty d­îc TW huÕ B¶ng kª sè 11 Ph¶i thu cña kh¸ch hµng Th¸ng 02/2004 §VT:1000® STT Tªn ng­êi mua Sè d­ ®Çu th¸ng Ghi Nî TK 131 ghi Cã c¸c tµi kho¶n Ghi Cã TK 131 ghi Nî c¸c tµi kho¶n Sè d­ cuèi th¸ng 5111 5113 5121 3331 Céng nî TK 131 1111 1121 ... Céng cã TK 131 1 CT D­îc Hµ Nam 50.500 91.300 15.450 6110 112.860 141.800 141.800 21560 2 CT D­îc Phó Thä - 120.990 7099 128.089 128.089 128.089 0 .. Céng C«ng ty d­îc tw huÕ NhËt ký chøng tõ sè 8 Th¸ng 02 /2004 §VT : 1000® STT Sè hiÖu TK ghi Nî C¸c TK Cã C¸c TK ghi Nî 156 157 131 5111 5113 5121 632 641 642 911 Céng 1 111 TiÒn mÆt 616.352 605.742 82.270 250.275 1.544.639 2 1121 TGNH 283.200 283.200 3 131 483.576 136.800 185.500 805.876 4 5111 1.089.318 1.089.318 5 5113 219.070 219.070 6 5121 435.775 435.775 7 632 975.600 495.140 1.470.740 8 911 1.470.740 113.370 69.766 1.653.876 9 Céng 69.766 1.744.163 CH­¬ng 3 Ph­¬ng h­íng h­íng hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c«ng ty d­îc tw huÕ 3.1. Sù cÇn thiÕt vµ yªu cÇu cña viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. 3.1.1. Sù cÇn thiÕt cña viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng. Trong nh÷ng n¨m qua, cïng víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ, cïng víi sù ®æi míi s©u s¾c cña c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ, tµi chÝnh, hÖ thèng kÕ to¸n ViÖt Nam ®· kh«ng ngõng ®­îc hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn, gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc t¨ng c­êng vµ n©ng cao chÊt l­îng qu¶n lý tµi chÝnh doanh nghiÖp. Nh­ng trong c¬ chÕ kinh tÕ míi, khi mµ nÒn kinh tÕ n­íc ta ®ang ®øng tr­íc rÊt nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi còng nh­ nh÷ng khã kh¨n ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ th× hÖ thèng kÕ to¸n ViÖt Nam ®ang cßn trong giai ®o¹n ch­a hoµn chØnh, vÉn cßn rÊt nhiÒu vÊn ®Ò trong thùc tÕ cßn bÊt hîp lý víi c¬ chÕ tµi chÝnh cÇn ph¶i ®­îc hoµn thiÖn ®Ó phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp còng nh­ ph¸t triÓn nÒm kinh tÕ ®Êt n­íc. H¬n n÷a, kÕ to¸n cã vai trß rÊt quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh doanh nghiÖp, kÕ to¸n chÝnh lµ c«ng cô ®¾c lùc gióp cho doanh nghiÖp thùc hiÖn ®­îc qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. V× vËy yªu cÇu ®æi míi vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n lµ mét yªu cÇu rÊt cÇn thiÕt ®çi víi mçi doanh nghiÖp còng nh­ trong toµn bé nÒn kinh tÕ. §èi víi doanh nghiÖp th­¬ng m¹i th× ho¹t ®éng b¸n hµng ®ãng mét vai trß rÊt quan träng, nã quyÕt ®Þnh ®Õn sù sèng cßn cña mçi doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ th«ng qua kÕ to¸n b¸n hµng, nã cung cÊp cho nhµ qu¶n lý nh÷ng th«ng tin h÷u Ých gióp cho nhµ qu¶n lý biÕt ®­îc t×nh h×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp, møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch kinh doanh… ®Ó hä cã thÓ ho¹ch ®Þnh ®­îc chiÕn l­îc kinh doanh, lùa chän ph­¬ng ¸n kinh doanh h÷u hiÖu nhÊt trong kú kinh doanh tiÕp theo. Tõ ®ã doanh nghiÖp cã thÓ tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ kinh doanh, t¨ng nhanh vßng quay cña vèn vµ thùc hiÖn ®­îc t¸i s¶n xuÊt kinh doanh. §©y chÝnh lµ tiÒn ®Ò vËt chÊt ®Ó t¨ng thu nhËp cho doanh nghiÖp, n©ng cao ®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn còng nh­ lµm t¨ng nguån thu cho ng©n s¸ch nhµ n­íc. V× vËy, víi vai trß rÊt quan träng cña kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng, trong c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ míi th× yªu cÇu kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng còng cÇn ph¶i ®­îc hoµn thiÖn. ViÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n trong doanh nghiÖp cÇn ph¶i dùa trªn t×nh h×nh thùc tÕ cña c«ng ty kÕt hîp víi c¸c quy ®Þnh cña c¬ chÕ tµi chÝnh, chÕ ®é, chuÈn mùc kÕ to¸n hiÖn hµnh vµ ph¶i ®­îc tæ chøc mét c¸ch khoa häc, hîp lý th× míi ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao trong ho¹t ®éng kinh doanh. Qu¸ tr×nh hoµn thiÖn ph¶i ®­îc thùc hiÖn trªn tÊt c¶ c¸c mÆt sau: - Chøng tõ sö dông vµ tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ - Tµi kho¶n sö dông vµ tr×nh tù h¹ch to¸n - Sæ kÕ to¸n ph¶n ¸nh nghiÖp vô kÕ to¸n 3.1.2. Yªu cÇu cña viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vµ t×nh h×nh thùc tÕ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c«ng ty D­îc TW HuÕ cho thÊy yªu cÇu cña viÖc hoµn thiÖn lµ cÇn thiÕt vµ ®Ó cho viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ®¹t hiÖu qu¶ th× cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c yªu cÇu c¬ b¶n sau: - Yªu cÇu thèng nhÊt: Yªu cÇu thèng nhÊt lµ mét yªu cÇu c¬ b¶n nh»m t¹o ra sù thèng nhÊt vÒ chÕ ®é kÕ to¸n trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. sù thèng nhÊt nh»m ®¶m b¶o cho c¸c quy ®Þnh vÒ thÓ lÖ, chÕ ®é kÕ to¸n ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch ®Çy ®ñ, ®óng ®¾n. Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ph¶i ®¶m b¶o sù tËp trung qu¶n lý tõ l·nh ®¹o c«ng ty ®Õn c¸c c¬ së trùc thuéc. Doanh nghiÖp ph¶i vËn dông chÕ ®é kÕ to¸n mét c¸ch linh ho¹t võa ®¶m b¶o sù tu©n thñ nh÷ng chÝnh s¸ch, chÕ ®é, thÓ lÖ tµi chÝnh kÕ to¸n do Nhµ n­íc ban hµnh võa phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý vµ ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña Doanh nghiÖp. - Yªu cÇu phï hîp: Trong kÕ to¸n yªu cÇu phï hîp ®· trë thµnh mét chuÈn mùc, nghÜa lµ nã ph¶i ®­îc ®Ò cËp ®Õn trong kÕ to¸n. V× vËy, khi hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n cÇn coi träng nguyªn t¾c nµy. Doanh nghiÖp cÇn ph¶i dùa vµo ®Æc ®iÓm qu¶n lý, ®Æc ®iÓm tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh mµ hoµn thiÖn sao cho hiÖu qu¶ ®¹t ®­îc do hoµn thiÖn lµ cao nhÊt. - Yªu cÇu tiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶: Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng nãi riªng ph¶i qu¸n triÖt nguyªn t¾c tiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶. Khi doanh nghiÖp ®Çu t­ kinh doanh ®Òu mong muèn ho¹t ®éng ®Çu t­ cña m×nh ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt víi chi phÝ bá ra lµ thÊp nhÊt. V× vËy viÖc hoµn thiÖn ph¶i dùa trªn c¬ së tiÕt kiÖm chi phÝ vµ hiÖu qu¶ cao nhÊt. - Yªu cÇu chÝnh x¸c, kÞp thêi: XuÊt ph¸t tõ nhiÖm vô cña kÕ to¸n lµ cung cÊp c¸c th«ng tin mét c¸ch chÝnh x¸c, kÞp thêi cho ban l·nh ®¹o, phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp. V× vËy hoµn thiÖn kÕ to¸n ph¶i ®¶m b¶o ®­îc viÖc ®¸p øng th«ng tin kÞp thêi vµ chÝnh x¸c, phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý. H¬n n÷a trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¹nh tranh ngµy cµng trë nªn gay g¾t, v× vËy yªu cÇu nµy cµng trë nªn quan träng. 3.2 - §¸nh gi¸ thùc tr¹ng vÒ kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c«ng ty D­îc TW HuÕ C«ng t¸c kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c«ng ty D­îc TW HuÕ còng ®­îc tæ chøc kh¸ khoa häc, hîp lý ®¸p øng ®­îc phÇn nµo yªu cÇu qu¶n lý còng nh­ viÖc cung cÊp th«ng tin trong qu¶n lý kinh tÕ . 3.2.1 - ¦u ®iÓm : - VÒ c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n ban ®Çu: C¸c chøng tõ ban ®Çu ®­îc lËp t¹i c«ng ty ®Òu phï hîp víi yªu cÇu nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh vµ c¬ së ph¸p lý cña nghiÖp vô. ViÖc mua b¸n hµng hãa ®Òu cã ho¸ ®¬n tµi chÝnh, c¸c chøng tõ ®­îc lËp ë tÊt c¶ c¸c kh©u, ®Òu cã ®Çy ®ñ ch÷ ký ®¹i diÖn cña c¸c bªn liªn quan vµ sö dông ®óng mÉu cña Bé tµi chÝnh ®· quy ®Þnh. Nh÷ng th«ng tin kinh tÕ vÒ néi dung nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®Òu ®­îc ghi chÐp ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµo chøng tõ. ViÖc x¸c ®Þnh c¸c chøng tõ bªn ngoµi ®­îc gi¸m s¸t, kiÓm tra rÊt chÆt chÏ vµ ®­îc xö lý kÞp thêi. C«ng ty cã kÕ ho¹ch lu©n chuyÓn chøng tõ t­¬ng ®èi tèt, c¸c chøng tõ ®­îc ph©n lo¹i, hÖ thèng ho¸ theo c¸c nghiÖp vô, theo tr×nh tù thêi gian, sau ®ã ®­îc l­u tr÷ gän gµng, khoa häc thuËn lîi cho viÖc kiÓm tra ®èi chiÕu. - VÒ h¹ch to¸n tæng hîp: C«ng ty ®· ¸p dông hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 1141/TC/Q§-C§KT ngµy 1/11/1995 vµ bæ sung thªm mét sè tµi kho¶n theo th«ng t­ h­íng dÉn söa ®æi bæ sung chÕ ®é kÕ to¸n doanh nghiÖp cña Bé tµi chÝnh, cïng víi th«ng t­ sè 89/2002/TT-BTC h­íng dÉn thùc hµnh bèn chuÈn mùc kÕ to¸n míi ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 149/2001/Q§-BTC ngµy31/12/2001 cña Bé tr­ëng Bé tµi chÝnh. Dùa trªn hÖ thèng tµi kho¶n ®ã, ®Ó phï hîp víi t×nh h×nh vµ ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh c«ng ty ®· më thªm mét sè tµi kho¶n cÊp II, CÊp III… ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc theo dâi h¹ch to¸n, t¨ng hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty. Do khèi l­îng nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh nhiÒu, liªn tôc trong th¸ng nªn ®Ó h¹ch to¸n t×nh h×nh biÕn ®éng cña hµng ho¸, c«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p qu¶n lý hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn lµ rÊt hîp lý. C«ng ty lùa chän ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc xuÊt tr­íc ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n lµ rÊt phï hîp víi t×nh h×nh kinh doanh cña c«ng ty. C¸c mÆt hµng kinh doanh t­¬ng ®èi nhiÒu, gi¸ c¶ phong phó th× viÖc ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy lµm cho gi¸ trÞ hµng tån kho cuèi kú sÏ t­¬ng ®èi s¸t víi gi¸ hiÖn hµnh trªn thÞ tr­êng. - VÒ c«ng t¸c tæ chøc hÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n: C«ng ty h¹ch to¸n kÕ to¸n theo h×nh thøc nhËt ký chøng tõ, c¸c ®în vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n b¸o sæ, hµng th¸ng göi b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh lªn phßng tµi chÝnh cña c«ng ty. C¸c lo¹i sæ s¸ch tæng hîp vµ chi tiÕt ®­îc më ®Çy ®ñ râ rµng, cã sù thèng nhÊt vÒ mÉu sæ kÕ to¸n trong toµn c«ng ty. C«ng ty ®· ¸p dông ch­¬ng tr×nh phÇn mÒm kÕ to¸n trªn m¸y vi tÝnh cho toµn c«ng ty. Mäi c«ng viÖc ®Òu do m¸y thùc hiÖn tõ kh©u nhËp chøng tõ tæng hîp, ph©n lo¹i chøng tõ, tÝnh to¸n, xö lý d÷ liÖu trªn chøng tõ cho tíi kh©u in sæ kÕ to¸n vµ b¸o c¸o tµi chÝnh, ®· ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cung cÊp th«ng tin nhanh, chÊt l­îng th«ng tin cao, gi¶m bít ®­îc chi phÝ vµ thuËn tiÖn cho viÖc l­u tr÷ vµ b¶o qu¶n sè liÖu. Th«ng tin trªn c¸c sæ s¸ch, b¸o c¸o còng hoµn toµn chÝnh x¸c kh«ng cã sai lÖch. HÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh cña c«ng ty ®­îc lËp ®óng thêi h¹n quy ®Þnh cña Bé tµi chÝnh, sè l­îng b¸o c¸o vµ biÓu mÉu b¸o c¸o cña c«ng ty lµ ®Çy ®ñ, sè liÖu ph¶n ¸nh ®óng thùc tÕ t×nh h×nh tµi chÝnh cña ®¬n vÞ. TÊt c¶ c¸c tµi liÖu kÕ to¸n ®­îc ®­a vµo l­u tr÷ ®Çy ®ñ, cã hÖ thèng, ®­îc ph©n lo¹i s¾p xÕp thµnh tõng bé hå s¬(Hå s¬ chøng tõ kÕ to¸n, hå s¬ sæ kÕ to¸n, b¸o c¸o tµi chÝnh…).Trong tõng bé hå s¬, tµi liÖu kÕ to¸n ®­îc s¾p xÕp theo thø tù thêi gian ph¸t sinh theo mçi niªn ®é kÕ to¸n, ®¶m b¶o hîp lý, dÔ tra cøu khi cÇn thiÕt. Nh©n viªn kÕ to¸n ®­îc ph©n c«ng qu¶n lý phÇn hµnh kÕ to¸n nµo th× cã tr¸ch nhiÖm ph¶i b¶o qu¶n vµ l­u tr÷ tµi liÖu kÕ to¸n ph¸t sinh liªn quan ®Õn phÇn hµnh ®ã. Vµ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc kÕ to¸n tr­ëng vµ gi¸m ®èc c«ng ty, tr­íc ph¸p luËt vÒ sù mÊt m¸t h­ háng hoÆc sù cè kh¸c ®èi víi tµi liÖu kÕ to¸n ®ang l­u gi÷ do chñ quan m×nh g©y ra. 3.3.2-Nh­îc ®iÓm Bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm næi bËt trªn, c«ng t¸c kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng cña c«ng ty cßn tån t¹i mét sè vÊn ®Ò cßn h¹n chÕ nh­ sau: * Mét sè h¹n chÕ: - B¸n bu«n chuyÓn th¼ng cã tham gia thanh to¸n lµ h×nh thøc doanh nghiÖp mua hµng vµ chuyÓn hµng b¸n th¼ng cho kh¸ch hµng kh«ng qua kho cña doanh nghiÖp, hµng chuyÓn b¸n th¼ng ®­îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 157 “Hµng göi b¸n”. ë c«ng ty khi ph¸t sinh nghiÖp vô nµy th× kÕ to¸n coi nh­ lµ hµng nhËp kho vµ xuÊt kho ®Ó b¸n, vµ kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 156 “Hµng ho¸” ®Ó h¹ch to¸n kÕ to¸n nghiÖp vô ®ã. Nh­ vËy th× nghiÖp vô kinh tÕ trªn kÕ to¸n ®· sö dông kh«ng ®óng tµi kho¶n v× tµi kho¶n 156 chØ ph¶n ¸nh hµng ho¸ ®· nhËp kho doanh nghiÖp. - VÒ tµi kho¶n sö dông: Theo hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n do Bé tµi chÝnh quy ®Þnh th× tµi kho¶n 511 “Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô” ®­îc chi tiÕt thµnh 4 tµi kho¶n cÊp 2. Trong ®ã tµi kho¶n 5111 ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng, cßn tµi kho¶n 5113 ph¶n ¸nh doanh thu cung cÊp dÞch vô, nh­ng ë c«ng ty D­îc TW HuÕ l¹i sö dông tµi kho¶n 511 chi tiÕt thµnh c¸c tµi kho¶n cÊp 2, cÊp 3 ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô. Cô thÓ c«ng ty sö dông tµi kho¶n 51108 ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu cung cÊp dÞch vô, nh­ vËy lµ kh«ng ®óng víi quy ®Þnh cña Bé Tµi chÝnh. 3.3. Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c«ng ty D­îc TW HuÕ Sau mét thêi gian thùc tËp, t×m hiÓu thùc tÕ c«ng t¸c kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c«ng ty D­îc TW HuÕ, em nhËn thÊy c«ng t¸c kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c«ng ty cßn mét sè vÊn ®Ò ch­a thËt hîp lý, cÇn ph¶i t×m hiÓu, xem xÐt vµ hoµn thiÖn h¬n. Trªn c¬ së nghiªn cøu vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn t¹i c«ng ty, em xin m¹nh d¹n ®­a ra mét sè ý kiÕn sau: 3.3.1- ý kiÕn thø nhÊt, hoµn thiÖn h¹ch to¸n ban ®Çu ®èi víi nghiÖp vô b¸n hµng Chøng tõ kÕ to¸n sö dông ë c«ng ty D­îc TW HuÕ tõ v¨n phßng c«ng ty ®Õn c¸c xÝ nghiÖp, cöa hµng ®Òu ®· ®­îc l­u tr÷ gän gµng, khoa häc, thuËn lîi cho viÖc kiÓm tra, ®èi chiÕu. Tuy nhiªn cßn mét sè ®iÓm cÇn l­u ý sau Tr­êng hîp b¸n lÎ hµng ho¸: Nh©n viªn ë d­íi cöa hµng b¸n lÎ lËp b¸o c¸o b¸n hµng vµ göi vÒ c«ng ty, kh«ng tu©n theo mét quy ®Þnh thèng nhÊt. Cã lóc b¶y ngµy chuyÓn vÒ mét lÇn, cã khi nöa th¸ng míi göi vÒ, g©y nªn sù thiÕu th«ng tin trong kinh doanh, nhÊt lµ trong tr­êng hîp doanh nghiÖp ®­a s¶n phÈm míi ta thÞ tr­êng vµ muèn biÕt kÕt qu¶ s¶n phÈm ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn ë møc ®é nµo. Do ®ã, c«ng ty nªn quy ®Þnh râ rµng viÖc nép b¸o c¸o b¸n hµng theo ®Þnh kú, gióp cho viÖc theo dâi thùc tÕ tèc ®é b¸n ta ®èi víi tõng mÆt hµng. §èi víi nh÷ng s¶n phÈm míi ®­a ra thÞ tr­êng, trong thêi gian ®Çu cÇn ph¶i b¸o c¸o th­êng xuyªn víi c«ng ty ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh hîp lý ®Ó cho s¶n phÈm míi tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc trªn thÞ tr­êng. §èi víi hµng göi b¸n: C«ng ty nªn quy ®Þnh cho c¸c tæng ®¹i lý nép b¸o c¸o tiªu thô hµng gøi ®¹i lý mét th¸ng hai lÇn vµo ngµy 15 vµ 25, nh»m qu¶n lý chÆt chÏ h¬n hµng göi b¸n, tr¸nh ®­îc c«ng viÖc chång chÊt vµo cuèi th¸ng. VÒ tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ kÕ to¸n, c«ng ty nªn quy ®Þnh râ rµng chÕ ®é tr¸ch nhiÖm cña mçi ®¬n vÞ, c¸ nh©n trong qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ kÕ to¸n. Khi lu©n chuyÓn chøng tõ, c«ng ty cÇn ph©n lo¹i cô thÓ tõng lo¹i chøng tõ: chøng tõ vÒ tiÒn mÆt, chøng tõ vÒ doanh thu b¸n hµng, chøng tõ vÒ thanh to¸n…råi quy ®Þnh râ ng­êi lËp chøng tõ, sè thø tù chøng tõ cÇn lËp, c¸c yÕu tè trªn chøng tõ, ng­êi ký duyÖt chøng tõ, thêi gian lu©n chuyÓn chøng tõ…Môc ®Ých cuèi cïng lµ lµm sao chøng tõ ®­îc lu©n chuyÓn mét c¸ch khoa häc, hîp lý vµ cã hiÖu qu¶. 3.3.2- ý kiÕn thø hai, hoµn thiÖn viÖc vËn dông tµi kho¶n 511 ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng Khi sö dông tµi kho¶n 511 “Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô” c«ng ty nªn më c¸c tµi kho¶n chi tiÕt cÊp 2 vµ cÊp 3 ®Ó theo dâi ®­îc doanh thu cña tõng lo¹i mÆt hµng, nhãm hµng nh­ sau: TK5111 “Doanh thu b¸n hµng” TK511101 “Doanh thu hµng thuèc mì” TK511102 “Doanh thu hµng thuèc nhá m¾t- mòi” TK511103 “Doanh thu hµng bã bét” TK511104 “Doanh thu hµng thuèc viªn” TK511105 “Doanh thu b¸n r­îu - Siro” TK511106 “Doanh thu b¸n hµngthuèc n­íc , ngoµi da” TK511107 “Doanh thu b¸n hµng trµ hoµ tan” Vµ TK5113 “Doanh thu cung cÊp dÞch vô” ViÖc sö dông hÖ thèng c¸c tµi kho¶n chi tiÕt nh­ trªn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c«ng ty cã thÓ qu¶n lý chÆt chÏ doanh thu b¸n hµng cña tõng mÆt hµng kh¸c nhau vµ ®óng víi quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n do Bé Tµi chÝnh quy ®Þnh. 3.3.3- ý kiÕn thø ba, vËn dông tµi kho¶n 157 “Hµng göi ®i b¸n” nh»m h¹ch to¸n ®óng ®¾n nghiÖp vô b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng. Khi ph¸t sinh nghiÖp vô b¸n bu«n hµng ho¸ vËn chuyÓn th¼ng, c«ng ty cÇn ph¶i sö dông tµi kho¶n 157 “Hµng göi b¸n” ®Ó ph¶n ¸nh l­îng hµng ho¸ mua vµ chuyÓn th¼ng cho ng­êi mua kh«ng qua kho cña doanh nghiÖp. Tµi kho¶n 157 còng ph¶i ®­îc chi tiÕt thµnh c¸c tµi kho¶n cÊp 2 theo tõng mÆt hµng kinh doanh cña c«ng ty. Cô thÓ tµi kho¶n 157 ®­îc më chi tiÕt nh­ sau: TK15701 “Hµng thuèc mì göi b¸n” TK15702 “Hµng thuèc nhá m¾t - mòi göi b¸n” TK15703 “Hµng bã bét göi b¸n” … Khi ph¸t sinh nghiÖp vô nµy kÕ to¸n ph¶i h¹ch to¸n nh­ sau: Nî TK157: Gi¸ mua ch­a cã thuÕ cña hµng vËn chuyÓn th¼ng TK15701 TK15702 … Nî TK133(1331): ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ Cã TK111,112,131: Tæng gi¸ thanh to¸n cho nhµ cung cÊp Khi x¸c ®Þnh tiªu thô, kÕ to¸n ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng: Nî TK111,112,131: Gi¸ b¸n ®· cã thuÕ Cã TK5111: Doanh thu hµng b¸n th¼ng TK511101 TK511101 … Cã TK333(33311): ThuÕ GTGT ®Çu ra §ång thêi kÕ to¸n kÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn hµng b¸n: Nî TK632: Gi¸ vèn hµng göi b¸n TK63201 TK63202 … Cã TK157 TK15701 TK15702 … 3.3.4- ý kiÕn thø t­, vËn dông tµi kho¶n 521 “ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i” ph¶n ¸nh kho¶n chiÕt khÊu th­¬ng m¹i trong qu¸ tr×nh b¸n hµng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, viÖc b¸n hµng ®· trë thµnh mét nghÖ thuËt kinh doanh, b¸n hµng nh­ thÕ nµo ®Ó ngµy cµng thu hót ®­îc kh¸ch hµng lµ mét vÊn ®Ò rÊt quan träng ®èi víi mçi doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ ®èi víi doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. V× vËy c«ng ty D­îc TW HuÕ cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch gi¸ c¶ linh ho¹t ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ b¸n hµng nh­ c«ng ty nªn thùc hiÖn chiÕt khÊu th­¬ng m¹i ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng mua víi khèi l­îng lín. Khi thùc hiÖn chÝnh s¸ch nµy, kÕ to¸n sö dông TK521 “ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i” ®Ó h¹ch to¸n. KÕ to¸n c«ng ty h¹ch to¸n nh­ sau: Nî TK521: Sè chiÕt khÊu th­¬ng m¹i cho kh¸ch hµng Nî TK333(33311): Sè thuÕ GTGT ®Çu ra tÝnh trªn kho¶n CKTM Cã TK111,112,131: Tæng sè tiÒn ph¶i gi¶m trõ Cuèi kú, kÕ to¸n kÕt chuyÓn kho¶n chiÕt khÊu th­¬ng m¹i ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn: Nî TK511: Gi¶m trõ doanh thu Cã TK521: Kho¶n chiÕt khÊu th­¬ng m¹i KÕt luËn §øng tr­íc xu h­íng toµn cÇu hãa th­¬ng m¹i trªn thÕ giíi hiÖn nay buéc c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc th× cÇn ph¶i ®æi míi vµ hoµn thiÖn trªn tÊt c¶ c¸c mÆt. Trong ®ã hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i doanh nghiÖp ®· vµ ®ang lµ mét trong nh÷ng trung t©m cña qu¸ tr×nh ®æi míi vµ hoµn thiÖn nµy. ViÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i doanh nghiÖp lµ ®Ó phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, phï hîp víi yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, cña nÒn kinh tÕ më, cña sù hoµ nhËp víi chuÈn mùc vµ th«ng lÖ phæ biÕn cña kÕ to¸n c¸c n­íc. §èi víi doanh nghiÖp th­¬ng m¹i th× b¸n hµng lµ môc ®Ých kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp, cã thóc ®Èy ®­îc ho¹t ®éng b¸n hµng th× doanh nghiÖp míi tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc. Do vËy, hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng lµ rÊt cÇn thiÕt ®èi víi mçi doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. Trong nh÷ng n¨m qua, tr¶i qua mét qu¸ tr×nh ho¹t ®éng l©u dµi c«ng ty D­îc TW HuÕ ®· vµ ®ang tõng ngµy tr­ëng thµnh vµ lín m¹nh kh«ng ngõng vÒ mäi mÆt. C¬ s¬ vËt chÊt ®­îc ®Çu t­ x©y dùng ngµy cµng phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, tr×nh ®é c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµy cµng ®­îc n©ng cao vµ ph¸t triÓn … Tuy nhiªn khi ViÖt Nam ®ang cè g¾ng nç lùc kh«ng ngõng ®Ó gia nhËp vµo AFTA vµ WTO th× c«ng ty còng cÇn ph¶i ®æi míi vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh kÕ to¸n ®Ó phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý cña nhµ n­íc vµ thóc ®Èy nÒn kinh tÕ n­íc ta ph¸t triÓn. Trong thêi gian thùc tËp t¹i phßng kÕ to¸n tµi chÝnh cña chi nh¸nh c«ng ty D­îc TW HuÕ ®­îc t×m hiÓu vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng, em thÊy c«ng t¸c kÕ to¸n ®­îc tæ chøc khoa häc vµ hîp lý phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña c«ng ty. Tuy nhiªn vÉn cßn tån t¹i mét sè vÊn ®Ò cßn h¹n chÕ cÇn ph¶i xem xÐt vµ hoµn thiÖn h¬n. V× vËy trong b¶n chuyªn ®Ò cña m×nh em ®· m¹nh d¹ng ®­a ra mét sè ý kiÕn ®ãng gãp víi môc ®Ých hoµn thiÖn h¬n n÷a kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c«ng ty. §­îc sù h­íng dÉn vµ gióp ®ì nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o - TS NguyÔn ViÕt TiÕn vµ c¸c c« chó phßng kÕ to¸n cña chi nh¸nh c«ng ty ®· gióp em hoµn thµnh chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cña m×nh. Tuy nhiªn do thêi gian thùc tÕ t¹i chi nh¸nh c«ng ty vµ kiÕn thøc cßn h¹n chÕ nªn chuyªn ®Ò kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt, rÊt mong ®­îc sù xem xÐt, ®ãng gãp ý kiÕn cña thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n. Môc lôc Lêi nãi ®Çu 1 Ch­¬ng1: C¬ së lý luËn vÒ kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i 2 1.1. §Æc ®iÓm vµ nhiÖm vô kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng trong DNTM 2 1.1.1. §Æc ®iÓm cña nghiÖp vô b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i 2 1.1.2. Yªu cÇu qu¶n lý vµ nhiÖm vô kÕ to¸n b¸n hµng 6 1.2. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng trong c¸c DNTM 8 1.2.1. Chøng tõ sö dông trong kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng 8 1.2.2. Tµi kho¶n sö dông 8 1.2.3. KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c¸c DNTM kÕ to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn 14 1.2.4. KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng trong c¸c DNTM kÕ to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú 23 1.2.5. Sæ kÕ to¸n ph¶n ¸nh nghiÖp vô b¸n hµng 23 Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng vÒ kÕ to¸n b¸n hµng ë c«ng ty D­îc TW HuÕ 25 2.1 §Æc ®iÓm tæ chøc kinh doanh vµ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n ë c«ng ty D­îc TW HuÕ 25 2.1.1. §Æc ®iÓm tæ chøc kinh doanh cña c«ng ty 25 2.1.2. ChÕ ®é kÕ to¸n vµ h×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông t¹i c«ng ty D­îc TW HuÕ 32 2.2. Thùc tr¹ng kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c«ng ty D­îc TW HuÕ 33 2.2.1. Chøng tõ kÕ to¸n vµ tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ kÕ to¸n 33 2.2.2. Tµi kho¶n sö dông vµ tr×nh tù h¹ch to¸n 39 2.2.3. Sæ kÕ to¸n ph¶n ¸nh nghiÖp vô kÕ to¸n b¸n hµng 47 Ch­¬ng 3: Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c«ng ty D­îc TW HuÕ 53 3.1. Sù cÇn thiÕt vµ yªu cÇu cña viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng trong c¸c DNTM 53 3.1.1. Sù cÇn thiÕt cña viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng. 53 3.1.2. Yªu cÇu cña viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng. 54 3.2. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng vÒ kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c«ng ty D­îc TW HuÕ 55 3.2.1. ¦u ®iÓm 55 3.2.2. Nh­îc ®iÓm 56 3.3. Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c«ng ty D­îc TW HuÕ 57 3.3.1 ý kiÕn thø nhÊt, hoµn thiÖn h¹ch to¸n ban ®Çu ®èi víi nghiÖp vô b¸n hµng 57 3.3.2 ý kiÕn thø hai, hoµn thiÖn viÖc vËn dông tµi kho¶n 511 ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng 58 3.3.3- ý kiÕn thø ba, vËn dông tµi kho¶n 157 “Hµng göi ®i b¸n” nh»m h¹ch to¸n ®óng ®¾n nghiÖp vô b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng. 58 3.3.4- ý kiÕn thø t­, vËn dông tµi kho¶n 521 “ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i” ph¶n ¸nh kho¶n chiÕt khÊu th­¬ng m¹i trong qu¸ tr×nh b¸n hµng. 59 KÕt luËn 60 Tµi liÖu tham kh¶o - Gi¸o tr×nh : Tµi chÝnh doanh nghiÖp - tr­êng §HTM - Gi¸o trinh : KÕ to¸n doanh nghiÖp vµ dÞch vô th­¬ng m¹i - tr­êng §HTM - C¸c chuÈn mùc kÕ to¸n tµi chÝnh - T¹p chÝ kÕ to¸n - C¸c luËn v¨n vµ chuyªn ®Ò cña kho¸ trªn Ký hiÖu viÕt t¾t DNTM : doanh nghiÖp th­¬ng m¹i GTGT : gi¸ trÞ gia t¨ng XNK : xuÊt nhËp khÈu TSC§ : tµi s¶n cè ®Þnh CKTM : chiÕt khÊu th­¬ng m¹i CBCNV : c¸n bé c«ng nh©n viªn TSTM : thÆng sè th­¬ng m¹i