Đề tài Hoàn thiện kế toán nghiệp vụ xuất khẩu hàng hoá tại Tổng Công ty Rau quả Việt Nam

¹t tiªu, tái, ít... S¶n phÈm ®ãng hép, ®«ng l¹nh. Hoa t­¬i vµ c©y c¶nh . C¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp kh¸c nh­: l¹c, võng, chÌ, cµ phª, cao su... C¸c mÆt hµng nhËp khÈu: VËt t­ n«ng nghiÖp: ph©n bãn, thuèc trõ s©u, h¹t gièng rau. VËt t­ c«ng nghiÖp: s¾t tÊm, hép rçng, lä thuû tinh, carton, thùc phÈm vµ ®­êng. M¸y mãc thiÕt bÞ cho c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn. C¸c lo¹i ho¸ chÊt kh¸c. b.4) Khèi nghiªn cøu khoa häc vµ ®µo t¹o: Tæng c«ng ty cã mét viÖn nghiªn cøu rau qu¶ vµ nhiÒu tr¹m thùc nghiÖm chuyªn nghiªn cøu c¸c gièng míi, s¶n phÈm míi,c¶i tiÕn bao b× nh·n hiÖu. Khèi nµy chuyªn cung cÊp c¸c th«ng tin kinh tÕ vµ ®µo t¹o c¸c c¸n bé khoa häc, kü thuËt. (*) S¶n phÈm chñ lùc cña Tæng c«ng ty hiÖn nay: + Rau hoa qu¶ t­¬i: B¾p c¶i, khoai t©y, hµnh t©y, cµ rèt, d­a hÊu, tái, gõng, nghÖ... Chuèi tiªu, v¶i Xu hµo, sóp l¬, tái t©y, ®Ëu qu¶, cµ chua, d­a chuét, nÊm h­¬ng... Hoa lay ¬n, loa kÌn, phong lan ThÞ tr­êng chÝnh: Liªn bang Nga, mét sè n­íc ch©u ¸ nh­ NhËt B¶n + §å hép, n­íc qu¶, ®«ng l¹nh: Døa, d­a chuét, v¶i, ch«m ch«m, xoµi, thanh long, ®u ®ñ, chuèi, æi, na, ng«, rau, ®Ëu... N­íc gi¶i kh¸t hoa qu¶ tù nhiªn vµ rau qu¶ ®«ng l¹nh kh¸c ThÞ tr­êng chÝnh lµ: Liªn bang Nga, T©y B¾c ©u, §«ng ©u, Mü, NhËt, Trung quèc vµ mét sè n­íc ¸ , óC + Rau qña sÊy, muèi: Chuèi sÊy, nh©n h¹t ®iÒu, d­a chuét, nÊm muèi... ThÞ tr­êng chÝnh: Liªn bang Nga, NhËt, Mü vµ mét sè n­íc B¾c mü + Gia vÞ: - H¹t tiªu, èt, tái, gõng, nghÖ, quÕ, håi, giÒng... ThÞ tr­êng chÝnh: Ch©u Phi, Liªn bang Nga, Trung §«ng vµ mét sè n­íc kh¸c. + Gièng rau: H¹t rau muèng, c¶i c¸c lo¹i, tái cñ, c¸c lo¹i gièng rau, ®Ëu, gia vÞ nhiÖt ®íi kh¸c. ThÞ tr­êng chÝnh: Ch©u Phi, Ch©u ¸ , Ch©u Mü la tinh... + N«ng s¶n kh¸c: Cao su, cµ phª, g¹o, l¹c, võng... ThÞ tr­êng chÝnh: Trung Quèc, M«ng Cæ. C¬ cÊu tæ chøc, bé m¸y qu¶n lý kinh doanh cña Tæng c«ng ty : (S¬ ®å 3) Bé m¸y tæ chøc qu¶n lý ®­îc tæ chøc gän nhÑ, linh ho¹t, cã sù ph©n quyÒn râ rµng ®Ó ®¶m b¶o tÝnh chñ ®éng trong kinh doanh cña c¸c thµnh viªn cña Tæng c«ng ty. C¬ cÊu tæ chøc ®­îc x©y dùng dùa trªn chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña doanh nghiÖp theo h×nh thøc ph¶i ®i sau chøc n¨ng ®Ó lµm c¬ së chç dùa cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Bé m¸y tæ chøc cña Tæng c«ng ty bao gåm : Héi ®ång qu¶n trÞ ( H§QT): Cã 5 thµnh viªn do Bé tr­ëng Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n bæ nhiÖm, miÔn nhiÖm trong ®ã cã chñ tÞch H§QT, mét thµnh viªn kiªm Tæng gi¸m ®èc, mét thµnh viªn kiªm tr­ëng Ban kiÓm so¸t vµ hai thµnh viªn kiªm nhiÖm lµ c¸c chuyªn gia vÒ ngµnh kinh tÕ – kÜ thuËt, kinh tÕ tµi chÝnh, qu¶n trÞ kinh doanh, ph¸p luËt. H§QT thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ sù ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty theo nhiÖm vô Nhµ n­íc giao. Ban kiÓm so¸t : cã 5 thµnh viªn, mét thµnh viªn lµm tr­ëng ban mét thµnh viªn lµ chuyªn viªn kÕ to¸n mét thµnh viªn do §¹i héi ®¹i biÓu c«ng nh©n viªn chøc giíi thiÖu, mét thµnh viªn do Bé tr­ëng Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n giíi thiÖu, mét thµnh viªn do Tæng côc tr­ëng Tæng côc qu¶n lý vèn vµ tµi s¶n nhµ n­íc t¹i doanh nghiÖp giíi thiÖu. Ban kiÓm so¸t gi¸m s¸t kiÓm tra toµn bé ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty. Tæng gi¸m ®èc: lµ ®¹i diÖn ph¸p nh©n cña Tæng c«ng ty, lµ ng­êi cã quyÒn ®iÒu hµnh cao nhÊt trong Tæng c«ng ty. Tæng gi¸m ®èc cïng chñ tÞch H§QT ký nhËn vèn (kÓ c¶ nî), ®Êt ®ai, tµi nguyªn vµ c¸c nguån lùc kh¸c cña nhµ n­íc ®Ó qu¶n lý, sö dông theo môc tiªu nhiÖm vô nhµ n­íc giao cho Tæng c«ng ty. Tæng gi¸m ®èc lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc H§QT, tr­íc Nhµ n­íc vµ ph¸p luËt vÒ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty. C¸c Phã tæng gi¸m ®èc: lµ ng­êi gióp Tæng gi¸m ®ãc ®iÒu hµnh mét hoÆc mét sè lÜnh vùc ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty theo sù ph©n c«ng cña Tæng gi¸m ®èc, ®­îc chñ ®éng gi¶i quyÕt c«ng viÖc theo nhiÖm vô ®­îc giao vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Tæng gi¸m ®èc vµ ph¸p luËt vÒ nhiÖm vô ®· ®­îc Tæng gi¸m ®èc ph©n c«ng thùc hiÖn. + Phã tæng gi¸m ®èc phô tr¸ch s¶n xuÊt : lµ ng­êi gióp viÖc cho Tæng gi¸m ®èc phô tr¸ch qu¶n lý vÒ mÆt s¶n xuÊt cña c¸c nhµ m¸y, n«ng tr­êng, xÝ nghiÖp, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Tæng gi¸m ®èc vµ ph¸p luËt. + Phã tæng gi¸m ®èc phô tr¸ch kinh doanh: lµ ng­ßi gióp viÖc cho Tæng gi¸m ®èc, phô tr¸ch toµn bé c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh cña Tæng c«ng ty. + Phã tæng gi¸m ®èc phô tr¸ch phÝa Nam: lµ ng­êi phô tr¸ch c¶ vÒ s¶n xuÊt vµ kinh doanh c¸c mÆt hµng, t×m tßi, nghiªn cøu thÞ tr­êng sao cho c¸c s¶n phÈm cña m×nh ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng, t×m h­íng ®i kinh doanh ®óng ®¾n cho doanh nghiÖp. KÕ to¸n tr­ëng: gióp Tæng gi¸m ®èc chØ ®¹o, tæ chøc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh hoÆc cã liªn quan tíi tµi chÝnh, c«ng t¸c kÕ to¸n, thèng kª cña Tæng c«ng ty, cã c¸c quyÒn vµ nhiÖm vô theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. V¨n phßng vµ c¸c phßng chuyªn m«n, nghiÖp vô cña Tæng c«ng ty: cã chøc n¨ng tham m­u, gióp viÖc H§QT vµ Tæng gi¸m ®æc trong qu¶n lý, ®iÒu hµnh c«ng viÖc. * C¸c phßng qu¶n lý: + Phßng tæ chøc: qu¶n lý lao ®éng vµ tiÒn l­¬ng. + Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh: thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô thanh to¸n, qu¶n lý vèn, c¸c kho¶n víi ng©n hµng, cÊp ph¸t vèn theo yªu cÇu kinh doanh. + Phßng qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh: lËp kÕ ho¹ch ®iÒu hµnh s¶n xuÊt kinh doanh, qu¶n lý m¸y mãc, thiÕt bÞ, qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu chung cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc . + V¨n phßng: cã chøc n¨ng phôc vô c¸c ho¹t ®éng sinh ho¹t cña Tæng c«ng ty nh­: ®iÒu ®éng ph­¬ng tiÖn, v¨n th­, tiÕp kh¸ch... + Phßng t­ vÊn vµ ®Çu t­ ph¸t triÓn: t­ vÊn cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc vÒ c¸c dù ¸n s¶n xuÊt chÕ biÕn kinh doanh rau qu¶ . + Phßng xóc tiÕn th­¬ng m¹i: ph¸t triÓn s¶n phÈm, nghiªn cøu thÞ tr­êng . + Trung t©m KCS: cã nhiÖm vô kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm hµng ho¸ cña Tæng c«ng ty tr­íc khi ®­a ra thÞ tr­êng. * C¸c phßng kinh doanh: + Phßng XNK I: tiÕn hµnh c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng, t×m kiÕm kh¸ch hµng, thùc hiÖn nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu ë khu vùc Ch©u ¸. + Phßng XNK II : tiÕn hµnh kh¶o s¸t, nghiªn cøu thÞ tr­êng,t×m kiÕm ®èi t¸c kinh doanh, thùc hiÖn nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu ë khu vùc Ch©u ¢u. + Phßng XNK III: tiÕn hµnh kh¶o s¸t, nghiªn cøu, th¨m dß thÞ tr­êng, ®¸p øng nhu cÇu kh¸ch hµng vµ thùc hiÖn nghiÖp vô kinh doanh ë khu vùc Ch©u Mü. + Phßng kinh doanh tæng hîp IV: thùc hiÖn kinh doanh dÞch vô nh­ x©y l¾p, söa ch÷a c¸c thiÕt bÞ c¬ ®iÖn phôc vô cho ngµnh rau qu¶ . + Phßng kinh doanh tæng hîp V: ho¹t ®éng kinh doanh tæng hîp néi ®Þa vµ dÞch vô c¬ ®iÖn . + Phßng kinh doanh dÞch vô ®iÖn c¬ VI. + Phßng kinh doanh dÞch vô ®iÖn c¬ VII. + C¬ quan ®¹i diÖn t¹i Moscow vµ Philadelphia. + C¸c ®¬n vÞ thµnh viªn vµ c«ng ty liªn doanh T×nh h×nh kinh doanh xuÊt khÈu t¹i Tæng c«ng ty. T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch kinh doanh xuÊt nhËp khÈu n¨m 2001 Tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu: 75 000 000 USD B»ng 24% so víi thùc hiÖn n¨m 2000. XuÊt khÈu NhËp khÈu + Thùc hiÖn 40 000 000 USD 35.000 000 USD + % KÕ ho¹ch so víi n¨m 2000 58,9% 0,86% Ho¹t ®éng xuÊt khÈu ë V¨n phßng Tæng c«ng ty rau qu¶ ®ãng vai trß chñ ®¹o.N¨m 2001 víi quyÕt t©m vµ sù cè g¾ng, Tæng c«ng ty ®· cã sù t¨ng tr­ëng kh¸ vÒ kim ng¹ch XNK ®¹t 75 000 000 USD t¨ng 24% vµ nhËp khÈu ®· gi¶m 0,86% so víi n¨m 2000. Kim ng¹ch xuÊt khÈu lu«n chiÕm mét phÇn lín trong doanh thu hµng n¨m cña c¬ quan.Tèc ®é t¨ng tr­ëng tæng kim ng¹ch nh×n chung n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc, tèc ®é t¨ng tr­ëng kim ng¹ch xuÊt khÈu rau qu¶ ®· t¨ng so víi møc t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu rau qu¶ trong c¶ n­íc. §iÒu nµy kh¼ng ®Þnh ®­êng lèi ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty lµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, lÊy xuÊt khÈu lµm mòi nhän. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng xuÊt khÈu ë Tæng c«ng ty. Tæng c«ng ty rau qu¶ lµ doanh nghiÖp ®­îc thµnh lËp víi nhiÖm vô chñ yÕu lµ s¶n xuÊt gièng rau qu¶, chÕ biÕn rau qu¶, thÞt, thuû s¶n, kinh doanh xuÊt nhËp khÈu n«ng s¶n...Víi mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu nh­ rau qu¶ t­¬i, rau qu¶ hép ®«ng l¹nh, rau qu¶ sÊy, muèi, gia vÞ c¸c lo¹i, l­¬ng thùc... HiÖn nay, c¬ quan V¨n phßng b¸n hµng xuÊt khÈu chñ yÕu theo h×nh thøc b¸n hµng giao th¼ng. Khi ký ®­îc hîp ®ång xuÊt khÈu Tæng c«ng ty tiÕn hµnh thu mua c¸c n«ng s¶n phÈm cña c¸c ®¬n vÞ, c¸ nh©n ë trong còng nh­ ngoµi Tæng c«ng ty. §Õn ngµy giao hµng c¸c ®¬n vÞ vËn chuyÓn hµng ®Õn c¶ng sau ®ã tiÕn hµnh giao hµng cho phÝa n­íc ngoµi , gi¸ b¸n th­êng lµ gÝa FOB, hoÆc gi¸ CIF. Chi phÝ vËn chuyÓn vµ chi phÝ kho b·i cã thÓ do doanh nghiÖp hoÆc bªn b¸n ph¶i tr¶ tuú theo hîp ®ång. Tæng c«ng ty cã ®Çy ®ñ t­ c¸ch ph¸p nh©n vµ ®iÒu kiÖn kinh doanh xuÊt nhËp khÈu vµ ®­îc Nhµ n­íc cÊp giÊy phÐp. VÒ ph­¬ng thøc thanh to¸n, ®èi víi kh¸ch hµng quen biÕt vµ tin cËy, h×nh thøc thanh to¸n hîp ®ång xuÊt khÈu sÏ lµ L/C. Ngoµi ra Tæng c«ng ty cã thÓ ¸p dông thanh to¸n b»ng c¸ch ghi sæ. 6. Mét sè ®Æc ®iÓm cña c«ng t¸c tæ chøc ho¹t ®éng kÕ to¸n t¹i Tæng c«ng ty . C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n t¹i Tæng c«ng ty : (S¬ ®å 4) Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh lµ mét bé phËn nghiÖp vô kÕ to¸n tham m­u gióp gi¸m ®èc ®iÒu hµnh qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, tÝnh to¸n kinh tÕ, th­êng xuyªn kiÓm tra thanh lý c¸c hîp ®ång, cung cÊp th«ng tin cho gi¸m ®èc ra c¸c quyÕt ®Þnh vÒ c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ kinh doanh, ho¹t ®éng dµi h¹n, ra kÕ ho¹ch hµng n¨m cho c¸c phßng nghiÖp vô, ®¶m b¶o quyÒn chñ ®éng tµi chÝnh trong s¶n xuÊt kinh doanh, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña nhµ n­íc giao. Bé m¸y kÕ to¸n cña Tæng c«ng ty ®­îc tæ chøc theo h×nh thøc kÕ to¸n tËp trung. Phßng kÕ to¸n gåm 11 ng­êi víi c¸c nhiÖm vô cô thÓ: + KÕ to¸n tr­ëng: phô tr¸ch chung, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Nhµ n­íc vµ Tæng c«ng ty vÒ mäi ho¹t ®éng tµi chÝnh kÕ to¸n cña Tæng c«ng ty, gióp Tæng gi¸m ®èc chØ ®¹o, tæ chøc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh hoÆc cã liªn quan ®Õn tµi chÝnh, thèng kª kÕ to¸n. + Phã phßng thø nhÊt: gióp kÕ to¸n tr­ëng vµ phô tr¸ch vÒ kÕ to¸n tµi chÝnh tæng hîp toµn Tæng c«ng ty. + Phã phßng thø hai: gióp kÕ to¸n tr­ëng vµ phô tr¸ch vÒ kÕ to¸n tµi chÝnh cña v¨n phßng Tæng c«ng ty. + KÕ to¸n hµng ho¸ : thùc hiÖn viÕt phiÕu xuÊt, nhËp kho, kiÓm tra bé chøng tõ hoµn chØnh ®Ó ®¶m b¶o c«ng t¸c khÊu trõ thuÕ, ®Þnh kú thùc b¸o c¸o kiÓm kª. + KÕ to¸n thanh to¸n tiÒn ViÖt nam, tiÒn göi ng©n hµng vµ tµi s¶n cè ®Þnh. + KÕ to¸n ngo¹i tÖ. + KÕ to¸n c«ng nî, th«ng tin tµi chÝnh, internet. + Thñ quÜ . + KÕ to¸n qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp phÝa B¾c.. + KÕ to¸n qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp phÝa Nam. + KÕ to¸n qu¶n lý ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n. b) H×nh thøc tæ chøc kÕ to¸n XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý bé m¸y kÕ to¸n cña Tæng c«ng ty, h×nh thøc kÕ to¸n ®­îc ¸p dông t¹i Tæng c«ng ty rau qu¶ lµ h×nh thøc NhËt ký chung trªn m¸y vi tÝnh. Theo h×nh thøc nµy, th× tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n ®­îc tr×nh bµy nh­ sau: Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc NhËt ký chung Sæ,thÎ h¹ch to¸n chi tiÕt Chøng tõ gèc ( 1) (1) NhËt ký chuyªn dïng NhËt ký chung (1) (7) (5) Sæ c¸i (3) (2) (8) B¶ng tæng hîp chi tiÕt (4) B¶ng c©n ®èi tµi kho¶n (9) B¸o c¸o kÕ to¸n (6) (6) 1, 2, 3 : Ghi hµng ngµy (HoÆc ®Þnh kú). 4, 5, 6 : Ghi cuèi th¸ng. 7, 8, 9 : §èi chiÕu, kiÓm tra. c). Niªn ®é kÕ to¸n, ph­¬ng phÊp tÝnh thuÕ GTGT, ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n tæng hîp hµng tån kho : Tæng C«ng ty ¸p dông niªn ®é kÕ to¸n lµ th¸ng, h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn vµ tÝnh thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ, tÝnh gi¸ hµng tån kho cuèi kú theo gi¸ thùc tÕ, gi¸ h¹ch to¸n ®­îc x¸c ®Þnh theo ph¬¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn. 7. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña Tæng c«ng ty trong nh÷ng n¨m qua. Tæng c«ng ty rau qu¶ ®­îc thµnh lËp tõ n¨m 1988 ®Õn nay ®· gÇn trßn 14 n¨m tr­ëng thµnh vµ ph¸t triÓn. Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty trong suèt 14 n¨m qua ®· gÆp kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n trë ng¹i do c¸c nguyªn nh©n chñ quan còng nh­ kh¸ch quan, nh­ng ban l·nh ®¹o cïng tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña Tæng c«ng ty ®· nç lùc t×m tßi, phÊn ®Êu, lu«n lu«n hoµn thµnh v­ît møc c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch cña Bé Th­¬ng M¹i giao cho. Thùc hiÖn tèt nghÜa vô ®èi víi Ng©n s¸ch nhµ n­íc n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc. Sau ®©y lµ mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña Tæng c«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y: KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty N¨m ChØ tiªu 1999 2000 2001 Thùc hiÖn % HTKH Thùc hiÖn % HTKH Thùc hiÖn % HTKH - Tæng doanh thu (triÖu ®ång) 987.543 .279 112 1.023.538 130 1.120.000 16 - C¸c kho¶n nép Ng©n s¸ch (triÖu ®ång) 38.985 102 45.095 104 55.800 16 - Lîi nhuËn tr­íc thuÕ (triÖu ®ång) 6.530 114 7.348 119 8.400 16 - Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi 597.890 18 624.000 22 686.400 10 Tæng c«ng ty rau qu¶ hiÖn lµ mét trong nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt - kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®¹t hiÖu qu¶ cña ngµnh XNK ë ViÖt Nam víi tæng sè lao ®éng h¬n 10 000 ng­êi, víi sè vèn s¶n xuÊt - kinh doanh ®Õn nay ®¹t 56.000.000.000 ®ång. Víi hÖ thèng c¸c chi nh¸nh, xÝ nghiÖp trªn kh¾p c¸c thµnh phè lín vµ ®Þa ph­¬ng trong ph¹m vi toµn quèc, ®¸p øng tèt nhu cÇu xuÊt khÈu vµ nhu cÇu s¶n xuÊt, tiªu dïng trong n­íc. II. thùc tr¹ng kÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸ t¹i Tæng C«ng ty rau qu¶ viÖt nam. XuÊt khÈu hµng ho¸ lµ viÖc chuyÓn hµng ho¸ trong n­íc ra n­íc ngoµi nh»m thu vÒ mét kho¶n tiÒn nhÊt ®Þnh th«ng qua hîp ®ång ngo¹i th­¬ng. Tæng C«ng ty rau qu¶ chñ yÕu tiÕn hµnh xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ ®­îc s¶n xuÊt, gia c«ng chÕ biÕn trong n­íc d­íi hai h×nh thøc: xuÊt khÈu trùc tiÕp vµ nhËn uû th¸c xuÊt khÈu. NghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸ th­êng sö dông ®iÒu kiÖn giao hµng lµ ®iÒu kiÖn FOB trªn c¶ hai ph­¬ng thøc xuÊt khÈu: xuÊt khÈu theo nghÞ ®Þnh th­ vµ ph­¬ng thøc tù c©n ®èi. Theo ®iÒu kiÖn nµy c«ng ty tiÕn hµnh thu thËp toµn bé c¸c chi phÝ giao dÞch cho tíi khi hµng ho¸ ®­îc xÕp lªn tÇu giao cho ng­êi vËn t¶i vµ tiÕn hµnh x¸c ®Þnh doanh thu cho hµng b¸n. Trong qu¸ tr×nh xuÊt khÈu c«ng ty sö dông nhiÒu ph­¬ng thøc thanh to¸n trong ®ã phæ biÕn nhÊt lµ ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ (L/C). 1- Chøng tõ sö dông: Hîp ®ång mua b¸n, Ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i, VËn ®¬n, GiÊy chøng nhËn xuÊt xø, GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm, PhiÕu xuÊt kho, GiÊy b¸o nî, giÊy b¸o cã, PhiÕu thu chi tiÒn mÆt, Ho¸ ®¬n GTGT. 2- Tµi kho¶n sö dông. §Ó h¹ch to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸ kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n tæng hîp vµ c¸c tµi kho¶n chi tiÕt ®Ó theo dâi c¸c nghiÖp vô kinh tÕ mét c¸ch cô thÓ: Tµi kho¶n 511 - Doanh thu: ph¶n ¸nh doanh thu cung øng hµng ho¸ + TK 5111 : Doanh thu b¸n hµng + TK 5113 : Doanh thu xuÊt khÈu uû th¸c. Tµi kho¶n 156 - hµng ho¸: tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng c¸c lo¹i hµng ho¸ ®Ó xuÊt khÈu. Tµi kho¶n 131 - ph¶i thu kh¸ch hµng: ph¶n ¸nh sè ph¶i thu cña kh¸ch hµng vÒ viÖc cung øng hµng ho¸, dÞch vô vµ ph¶n ¸nh sè ph¶i tr¶ cho ng­êi mua vÒ sè tiÒn hµng do ng­êi mua øng tr­íc. Tµi kho¶n 131 ®­îc më vµ theo dâi cho tõng ®èi t­îng kh¸ch hµng. Tµi kho¶n 632 - gi¸ vèn hµng b¸n: ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn cña hµng ®­îc x¸c ®Þnh tiªu thô trong kú. Tµi kho¶n 138 - Ph¶i thu kh¸c: ph¶n ¸nh c¸c kho¶n thu trong quan hÖ thanh to¸n víi bªn giao uû th¸c vµ c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c Tµi kho¶n 138 ®­îc më chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng trong quan hÖ uû th¸c xuÊt khÈu, ph¶n ¸nh c¸c quan hÖ thu chi hé vµ thanh to¸n bï trõ víi tõng ®èi t­îng giao uû th¸c. Tµi kho¶n 338 - Ph¶i tr¶ kh¸c: ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ph¶i tr¶ trong quan hÖ thanh to¸n víi bªn giao uû th¸c vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ kh¸c. Tµi kho¶n 338 ®­îc më theo dâi cho tõng ®èi t­îng giao uû th¸c, ph¶n ¸nh c¸c kho¶n thu hé bªn giao uû th¸c vµ viÖc thanh to¸n bï trõ víi c¸c kho¶n chi hé, hoa hång uû th¸c vv... C¸c tµi kho¶n vÒ thu nhËp chi phÝ ®­îc h¹ch to¸n riªng cho tõng nghiÖp vô xuÊt khÈu ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh cho tõng th­¬ng vô. C¸c tµi kho¶n lo¹i nµy cuèi kú ®Òu kh«ng cã sè d­ nh­ng khi theo dâi chi tiÕt cho tõng th­¬ng vô th× cuèi kú c¸c tµi kho¶n chi tiÕt nµy vÉn cã thÓ cã sè d­ cuèi kú ®Ó ph¶n ¸nh tiÕn ®é thùc hiÖn th­¬ng vô ®ã. Ngoµi ra kÕ to¸n cßn sö dông c¸c tµi kho¶n kh¸c nh­: TK 1111, 1121, 1122 (chi tiÕt tiÒn göi ë tõng ng©n hµng), 133, 641, 642, 003 vv... 3- Tr×nh tù h¹ch to¸n xuÊt khÈu hµng ho¸: 3.1). KÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu trùc tiÕp.( S¬ ®å 5) Tæng c«ng ty rau qu¶ chñ yÕu xuÊt khÈu hµng theo ph­¬ng thøc chuyÓn hµng tõ kho cña bªn b¸n ra th¼ng c¶ng xuÊt khÈu, kh«ng qua kho nªn Tæng c«ng ty kh«ng sö dông TK 157 - Hµng göi b¸n mµ chØ sö dông TK 156 - Hµng ho¸. Sau khi ký kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu, Tæng c«ng ty lµm thñ tôc xuÊt khÈu vµ thanh to¸n tiÒn hµng. Ph­¬ng thøc thanh to¸n chñ yÕu lµ th­ tÝn dông.Tuú theo tõng tr­êng hîp cô thÓ Tæng c«ng ty sÏ xuÊt hµng theo gi¸ FOB hoÆc gi¸ CIF. + Tr­êng hîp xuÊt hµng theo gi¸ CIF : Theo gi¸ nµy ng­êi b¸n ph¶i tr¶ c¸c phÝ tæn vµ c­íc phÝ cÇn thiÕt ®Ó ®­a hµng ®Õn c¶ng quy ®Þnh, ngoµi ra ng­êi b¸n ph¶i mua b¶o hiÓm hµng ho¸ ®Ó tr¸nh cho ng­êi mua bÞ rñi ro, mÊt m¸t hoÆc h­ h¹i trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn. VÝ dô 1 : Ngµy 05/04/02 Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam xuÊt sang TriÒu Tiªn 18.000 lä d­a chuét dÇm giÊm ®ãng lä, gi¸ mua lµ 140.000.000, gi¸ b¸n 14.000USD CIF SAMJIN. Bªn TriÒu Tiªn ®Ò nghÞ thanh to¸n nh­ sau : - Ngµy 05/04/02 tr¶ ngay 10% trÞ gi¸ hãa ®¬n lµ 1400USD, tû gi¸ ngµy 05/04 lµ 15.235 ®ång/USD. - Ngµy 15/04/02 Khi ®¹i diÖn cña Tæng c«ng ty xuÊt tr×nh bé chøng tõ giao hµng gåm : + B¶n chÝnh vËn ®¬n, giÊy b¶o hiÓm + GiÊy chøng nhËn chÊt l­îng. + B¶ng kª chi tiÕt, giÊy chøng nhËn xuÊt xø. + Ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i. Bªn TriÒu Tiªn thanh to¸n nèt sè tiÒn cßn l¹i lµ 12.600USD, tû gi¸ ngµy15/04 lµ 15.240 ®ång/ USD. + C¸c chi phÝ trong n­íc lµ 1.200.000®ång + C¸c chi phÝ vËn chuyÓn l« hµng lµ 120USD + Mua b¶o hiÓm lµ 100USD Tæng c«ng ty chÞu 1% thuÕ xuÊt khÈu trªn tæng doanh thu, mäi kho¶n thuÕ, chi phÝ vËn chuyÓn trong n­íc, tiÒn b¶o hiÓm, chi phÝ vËn chuyÓn bèc dì ë n­íc ngoµi do Tæng c«ng ty chÞu. Tr×nh tù h¹ch to¸n : (S¬ ®å 6 ) 1a) Ngµy 05/04 kÕ to¸n h¹ch to¸n doanh thu l« hµng xuÊt khÈu sang TriÒu Tiªn theo tû gi¸ ngµy 05/04 lµ 15.235 USD Nî TK 131 (1312) : 213.290.000 (14 000 x 15 235) Cã TK 511 : 191.961.000 Cã TK 33311 : 21.329.000 1b) §ång thêi kÕt chuyÓn trÞ gi¸ hµng ®· xuÊt : Nî TK 632 : 140.000.000 Cã TK 156 : 140.000.000 Khi bªn TriÒu Tiªn thanh to¸n tiÒn lÇn 1 Tæng c«ng ty h¹ch to¸n theo tû gi¸ ngµy 05/04 lµ 15.235 USD Nî TK 112 (1122) : 21.329.000 (1 400 x 15 235) Cã TK 131(1312) : 21.329.000 (1 400 x 15 235) Chi phÝ vËn chuyÓn vµ mua b¶o hiÓm : Nî TK 641 : 3.352.800 (220 x 15.240) Cã TK 112 (1122) : 3.352.800 (220 x 15.240) C¸c chi phÝ trong n­íc chi b»ng tiÒn mÆt : Nî TK 641 : 1.200.000 Cã TK 111 : 1.200.000 Ngµy 15/04 nhËn nèt tiÒn hµng bªn mua thanh to¸n, kÕ to¸n h¹ch to¸n theo tû gi¸ thùc tÕ ngµy 15/04 lµ 15.240 USD: Nî TK 112 (1122) : 192.024.000 (12 600 x 15 240) Cã TK 131(1312) : 191.961.000 (12 600 x 15 235) Cã TK 413 : 63.000 Khi tÝnh thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép, kÕ to¸n ghi : Nî TK 511 : 213.290.000 Cã TK 333 (3333) : 2.132.900 + Tr­êng hîp xuÊt khÈu theo gi¸ FOB. Ng­êi b¸n hoµn thµnh nghÜa vô khi hµng qua lan can tµu t¹i c¶ng bèc hµng quy ®Þnh. Ng­êi mua ph¶i chÞu mäi phÝ tæn vµ rñi ro vÒ mÊt m¸t hoÆc h­ h¹i hµng kÓ tõ lóc nhËn hµng cña bªn b¸n t¹i c¶ng. KÕ to¸n h¹ch to¸n nh­ nhau : 1a) Khi hµng ®­îc chuyÓn th¼ng ra c¶ng xuÊt, hoµn thµnh c¸c thñ tôc h¶i quan vµ bèc xÕp xong lªn ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn Tæng c«ng ty ®· hoµn thµnh nghÜa vô giao hµng, hµng x¸c ®Þnh lµ ®· tiªu thô, kÕ to¸n c¨n cø vµo ho¸ ®¬n, VËn ®¬n h¹ch to¸n doanh thu vµ tiÒn b¸n hµng ph¶i thu cña bªn nhËp. Nî TK 131 : Ph¶i thu cña kh¸ch hµng (Tû gi¸ thùc tÕ ) Cã TK 511 : Doanh thu xuÊt khÈu ( Tû gi¸ thùc tÕ ) Cã TK 33311 : ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ph¶i nép. 1b) §ång thêi ghi bót to¸n kÕt chuyÓn trÞ gi¸ mua cña hµng ®· xuÊt : Nî TK 632 Cã TK 156 1c) C¸c chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì hµng tõ kho ra c¶ng ng­êi nhËn, kÕ to¸n h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 111, 112 vµ vµo sæ theo dâi chi phÝ TK 641 Nî TK 641 Nî TK 133 Cã TK 111,112 Khi Tæng c«ng ty nhËn ®­îc giÊy b¸o cã cña ng©n hµng vÒ thanh to¸n hµng xuÊt khÈu: + NÕu tû gi¸ t¹i thêi ®iÓm thanh to¸n lín h¬n t¹i thêi ®iÓm ký vËn ®¬n: Nî TK 1122 : Sè tiÒn thu ®­îc ( ngo¹i tÖ x tû gi¸ thùc tÕ ) Cã TK 131 : Ph¶i thu cña kh¸ch hµng Cã TK 413 : Chªnh lÖch tû gi¸ + NÕu tû gi¸ t¹i thêi ®iÓm thanh to¸n nhá h¬n t¹i thêi ®iÓm ký vËn ®¬n: Nî TK 1122 : Sè tiÒn thu ®­îc( ngo¹i tÖ x tû gi¸ thùc tÕ) Nî TK 413 : Chªnh lÖch tû gi¸ Cã TK 131 : Ph¶i thu cña kh¸ch hµng. Tæng c«ng ty ph¶i nép thuÕ xuÊt khÈu víi thuÕ suÊt 1% trªn doanh thu xuÊt khÈu, hµng th¸ng cïng Côc thuÕ lËp tê khai nép thuÕ vµ cuèi th¸ng quyÕt to¸n l¹i sè thuÕ ph¶i nép : Nî TK 511 Cã TK 333 (3333) Khi nép thuÕ kÕ to¸n ghi : Nî TK 333 (3333) Cã TK 111,112 VÝ dô 2 : Ngµy 29/04/ 2002 Tæng C«ng ty Rau qu¶ ViÖt nam xuÊt sang Hy L¹p 1 l« hµng døa hép theo Invoice 01/VE/PRO trÞ gi¸ l« hµng 165.750.000. TrÞ gi¸ b¸n 14.100USD. Chi phÝ vËn chuyÓn vµ c¸c phô phÝ ®· thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt lµ 2 000 000. Ngµy 07/05 /02 Tæng c«ng ty nhËn ®­îc giÊy b¸o cã cña ng©n hµng vÒ sè hµng thu ®­îc b»ng ngo¹i tÖ. Ng©n hµng n­íc ngoµi Bankers, Credit Suisse Geneva thanh to¸n sè tiÒn trªn b»ng c¸ch ghi vµo tµi kho¶n cña Tæng c«ng ty t¹i Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng ViÖtnam. Tû gi¸ thùc tÕ ngµy 30/04/02 lµ 15 250, Tû gi¸ ngµy 07/05/02 lµ 15 256. Tr×nh tù h¹ch to¸n : (S¬ ®å 7) 1a) Ngµy 30/04 hµng x¸c ®Þnh lµ ®· tiªu thô, kÕ to¸n h¹ch to¸n doanh thu vµ tiÒn ph¶i thu cña kh¸ch hµng theo tû gi¸ ngµy 30/04 lµ 15 250: Nî TK 131(1312) : 215.025.000 (14100 x 15 250) Cã TK 511 : 193.522.500 Cã TK 33311 : 21.502.500 1b) §ång thêi kÕt chuyÓn trÞ gi¸ mua sè hµng ®· tiªu thô : Nî TK 632 : 165.750.000 Cã TK 156 : 165.750.000 1c) C¨n cø vµo phiÕu chi ®· thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt, kÕ to¸n ghi : Nî TK 641 : 2.000.000 Cã TK 111 : 2.000.000 Ngµy 07/05 nhËn ®­îc giÊy b¸o cã cña Ng©n hµng vÒ sè tiÒn kh¸ch hµng thanh to¸n, kÕ to¸n h¹ch to¸n theo tû gi¸ ngµy 07/05 lµ 15 256 : Nî TK 112(1122) : 215.109.600 (14100 x 15 256) Cã TK 131(1312) : 215.025.000 (14100 x 15 250) Cã TK 413 : 84.600 Khi tÝnh thuÕ XK ph¶i nép 1% trªn doanh sè, c¨n cø vµo Ho¸ ®¬n b¸n hµng kÕ to¸n ghi : Nî TK 511 : 215.025.000 Cã TK 333 (3333) : 2.150.250 Khi nép thuÕ xuÊt khÈu b»ng tiÒn mÆt kÕ to¸n ghi : Nî TK 333 (3333) : 2.150.250 Cã TK 111 : 2.150.250 3.2) KÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu uû th¸c (S¬ ®å 8) Khi Tæng c«ng ty nhËn uû th¸c xuÊt khÈu th× sè hµng nµy vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña bªn giao uû th¸c, Tæng c«ng ty b¸n hµng theo gi¸ tho¶ thuËn gi÷a 2 bªn. Khi thu ®­îc tiÒn Tæng c«ng ty ph¶i tr¶ tiÒn cho bªn göi hµng vµ ®­îc h­ëng hoa hång 1% trªn gi¸ b¸n, ®ång thêi Tæng c«ng ty ph¶i chÞu thuÕ VAT lµ 10% trªn hoa hång ®­îc h­ëng. TÊt c¶ c¸c kh©u tõ vËn chuyÓn bèc dì, xÕp hµng lªn tµu ®Òu do bªn uû th¸c. Chøng tõ ®­îc sö dông trong kÕ to¸n ho¹t ®éng nhËn uû th¸c xuÊt khÈu ngoµi mét sè chøng tõ ®· kÓ trªn cßn cã hîp ®ång nhËn uû th¸c xuÊt khÈu, ho¸ ®¬n thanh to¸n tiÒn hµng... Tµi kho¶n ®­îc sö dông: TK 131(1312) Ph¶i thu cña kh¸ch hµng n­íc ngoµi, TK 138 (1388): Ph¶i thu cña ®¬n vÞ giao uû th¸c vµ mét sè tµi kho¶n kh¸c. Tr×nh tù h¹ch to¸n ho¹t ®éng nhËn uû th¸c xuÊt khÈu nh­ sau Khi xuÊt hµng giao cho kh¸ch : Nî TK 131 (1312) TrÞ gi¸ hµng xuÊt khÈu ph¶i thu. Cã TK 138 (1388) NhËn ®­îc giÊy b¸o cã cña ng©n hµng Nî TK 111,112 Sè tiÒn ph¶i thu cña kh¸ch hµng. Cã TK 131 (1312) §ång thêi tiÕn hµnh ®ßi tiÒn hoa hång vµ c¸c kho¶n ®· chi hé ®¬n vÞ giao uû th¸c: Nî TK 138 (1388) : Ph¶i thu ®¬n vÞ giao uû th¸c. Cã TK 511(5113) : C¸c kho¶n chi hé vµ hoa hång. Cã TK 333 (3331) : ThuÕ VAT trªn hoa hång. Khi xuÊt tiÒn chuyÓn tr¶ ®¬n vÞ giao uû th¸c: Nî TK 138 (1388) : Sè tiÒn ph¶i tr¶ ®¬n vÞ giao uû th¸c Cã TK 111, 112 : Sè tiÒn ph¶i tr¶ ®¬n vÞ giao uû th¸c. VÝ dô 3 : Ngµy 15/05/2002 Tæng c«ng ty nhËn xuÊt khÈu uû th¸c cho nhµ m¸y thùc phÈm xuÊt khÈu Duy H¶i, Hãa ®¬n sè 9712/UE/DH, mÆt hµng ch«m ch«m nh©n døa sang T©y Ban Nha trÞ gi¸ 31.000 USD FOB c¶ng Sµi gßn. C¸c kho¶n ®· chi b»ng tiÒn mÆt lµ 520.000 gåm xin giÊy chøng nhËn xuÊt xø vµ thñ tôc xuÊt khÈu. C¸c kho¶n ®· chi b»ng ngo¹i tÖ do Tæng c«ng ty chi hé gåm : + PhÝ th«ng b¸o L/C ng©n hµng thu : 25 USD + PhÝ göi chøng tõ : 50 USD + PhÝ thanh to¸n L/C : 40 USD + ThuÕ xuÊt khÈu : 310USD Tæng : 425 USD BiÕt hoa hång uû th¸c lµ 1% gi¸ trÞ cña l« hµng. Ngµy 25/05/02 bªn T©y ban Nha tr¶ tiÒn. Tæng c«ng ty tiÕn hµnh tr¶ ngay bªn uû th¸c sau khi trõ c¸c kho¶n chi hé vµ tiÒn hoa hång. Tû gi¸ thùc tÕ ngµy 15/05/2002 lµ 15.260 ®ång/ USD, tû gi¸ ngµy 25/05/02 lµ 15.267 ®ång/ USD. Tr×nh tù h¹ch to¸n : (S¬ ®å 9) 1a) Khi xuÊt hµng giao cho kh¸ch kÕ to¸n h¹ch to¸n theo tû gi¸ ngµy 15/05 lµ 15260 : Nî TK 131 (1312) : 473.060.000 (31.000 x 15.260) Cã TK 138 (1388) : 473.060.000 (31.000 x 15.260) 1b) C¸c kho¶n chi hé : Nî TK 138 (1388) : 6.485.500 Cã TK 112 (1122) : 6.488.500 Ngµy 25/05 NhËn ®­îc giÊy b¸o cã cña Ng©n hµng vÒ sè tiÒn kh¸ch hµng tr¶, kÕ to¸n h¹ch to¸n theo tû gi¸ lµ 15.267 : Nî TK 112 : 473.277.000 (31.000 x 15.267) Cã TK 131(1312) : 473.060.000 (31.000 x 15.260) Cã TK 413 : 217.000 Tæng sè tiÒn ph¶i thu ®¬n vÞ giao uû th¸c gåm hoa hång vµ c¸c kho¶n ®· chi hé: + Hoa hång uû th¸c : 31.000 x15.267 x 1% = 4.732.770 + C¸c kho¶n chi hé : 425 x 15.260 = 6.485.500 Tæng 11.218.270 + ThuÕ VAT ®Çu ra trªn hoa hång uû th¸c : 4.732.770 x 10% = 473.277 + Sè tiÒn ph¶i tr¶ ®¬n vÞ giao uû th¸c khi thanh lý hîp ®ång : 473.060.000 - 11.216.100 = 461.843.900 4) KÕ to¸n ph¶n ¸nh hoa hång ®­îc h­ëng nh­ sau : Nî TK 138 (1388) : 5.206.047 Cã TK 511 (5113) : 4.732.770 Cã TK 33311 : 473.277 5) Tæng c«ng ty tiÕn hµnh thanh to¸n tiÒn hµng cho bªn giao uû th¸c : Nî TK 138 (1388) : 461.843.900 Cã TK 112 (1121) : 461.843.900 Xem Sæ nhËt ký chung (Phô lôc 6); Sæ nhËt ký thu chi tiÒn göi ng©n hµng (Phô lôc 2); Sæ nhËt ký mua b¸n hµng (Phô lôc 1); Sæ c¸i c¸c tµi kho¶n ( Phô lôc 3, 4, 5).. Quy tr×nh h¹ch to¸n nghiÖp vô b¸n hµng xuÊt khÈu NhËt biªn TK 1122 Sæ nhËt ký b¸n hµng PhiÕu xuÊt kho Bé chøng tõ. thanh to¸n. PhiÕu chuyÓn kho¶n Sæ h¹ch to¸n chi tiÕt Sæ phô Ng©n hµng GiÊy b¸o x¸c nhËn thanh to¸n Tê kª b¶ng tÝnh thuÕ Sæ chi tiÕt TK 1122 Sæ c¸i TK 1312 Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng. PhÇn III Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn c«ng t¸c xuÊt khÈu hµng ho¸ t¹i tæng c«ng ty i. §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c xuÊt khÈu hµng ho¸ t¹i Tæng c«ng ty. §¸nh gi¸ c«ng t¸c kÕ to¸n lµ viÖc xem xÐt nh÷ng ­u ®iÓm vµ nh÷ng h¹n chÕ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. Trªn c¬ së cña viÖc ®¸nh gi¸, nhµ qu¶n lý tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p nh»m ph¸t huy nh÷ng ­u ®iÓm vµ h¹n chÕ nh÷ng nh­îc ®iÓm cho phï hîp víi t×nh h×nh kinh doanh hiÖn t¹i. Qua thêi gian thùc tÕ t¹i Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt nam em cã mét sè ®¸nh gi¸ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸ nh­ sau: 1 - Nh÷ng ­u ®iÓm. - VÒ h×nh thøc kÕ to¸n: Tæng c«ng ty ¸p dông h×nh thøc NhËt ký chung kÕt hîp víi viÖc ®­a m¸y vi tÝnh vµo c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh kÕ to¸n ®· lµm ®¬n gi¶n ho¸ c«ng t¸c kÕ to¸n. Do vËy h¹n chÕ ®­îc sai sãt do viÖc ghi chÐp trïng lÆp bëi sè liÖu chØ cÇn vµo mét lÇn tõ c¸c chøng tõ gèc, thuËn tiÖn cho qu¸ tr×nh kiÓm tra ®èi chiÕu víi sè liÖu trªn c¸c sæ kÕ to¸n, ®¬n gi¶n ho¸ c«ng viÖc kÕ to¸n vµ tiÕt kiÖm thêi gian. - Bé m¸y kÕ to¸n cña Tæng c«ng ty ®­îc tæ chøc gän tiÕt kiÖm chi phÝ cho ®¬n vÞ: T¹i v¨n phßng, Tæng c«ng ty tiÕn hµnh ph©n c«ng hîp lý, râ rµng, khoa häc c«ng viÖc cho tõng kÕ to¸n viªn. Mçi kÕ to¸n viªn phô tr¸ch mét m¶ng riªng, tõ ®ã n©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm cña hä vÒ c«ng viÖc vµ cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi c¸c bé phËn kÕ to¸n kh¸c. §èi víi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc do ë xa c«ng ty nªn ®­îc tæ chøc h¹ch to¸n ®éc lËp víi viÖc th­êng xuyªn kiÓm tra ®«n ®èc cña ban l·nh ®¹o c«ng ty ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®¬n vÞ ®­îc chñ ®éng trong ho¹t ®éng cña m×nh. - VÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n ban ®Çu: c¸c chøng tõ liªn quan tíi qu¸ tr×nh xuÊt khÈu hµng ho¸ ®­îc thu thËp, l­u tr÷ vµ b¶o qu¶n tèt, ®­îc s¾p xÕp thµnh bé hoµn chØnh theo thêi gian ph¸t sinh thuËn lîi kiÓm tra vµ theo dâi. Tæng C«ng ty x©y dùng mét tr×nh tù lu©n chuyÓn chøng tõ hîp lý, chøng tõ sau khi ®­îc lËp ®­îc chuyÓn ngay tíi bé phËn kÕ to¸n liªn quan ®Ó ®¶m b¶o theo dâi vµ ph¶n ¸nh kÞp thêi sù biÕn ®éng t¨ng, gi¶m cña c¸c kho¶n môc tµi s¶n, nguån vèn ®ång thêi t¹o thuËn lîi cho tiÕn tr×nh thùc hiÖn nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸. C¸c chøng tõ ®­îc lËp theo mÉu do Bé Tµi chÝnh quy ®Þnh vµ theo th«ng lÖ quèc tÕ gióp cho c«ng t¸c giao hµng ®­îc thuËn lîi vµ tr¸nh ®­îc nh÷ng rñi ro tranh chÊp víi b¹n hµng. Bªn c¹nh ®ã viÖc sö dông tû gi¸ thùc tÕ ®Ó h¹ch to¸n ph¶n ¸nh mét c¸ch chÝnh x¸c râ rµng nhÊt vµ phï hîp víi thùc tÕ cña c«ng ty ®ã lµ th­êng xuyªn sö dông ngo¹i tÖ trong thanh to¸n, ngoµi ra nã cßn gióp cho c¸c c¸n bé nh¹y c¶m h¬n mçi khi cã biÕn ®éng vÒ tû gi¸. VÒ tµi kho¶n sö dông vµ sæ kÕ to¸n: Tæng C«ng ty vËn dông hÖ thèng tµi kho¶n vµ mÉu sæ do Nhµ n­íc quy ®Þnh cho phï hîp víi t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. §Æc biÖt c«ng ty ®· vËn dông 2 tµi kho¶n: TK138 - ph¶i thu kh¸c ( chi tiÕt cho TK 1388) vµ TK338 - ph¶i tr¶ kh¸c (chi tiÕt cho TK3388) trong c«ng t¸c xuÊt khÈu uû th¸c ®Ó ph¶n ¸nh quan hÖ thanh to¸n víi bªn giao uû th¸c. Trong xuÊt khÈu uû th¸c tÊt c¶ c¸c kho¶n chi hé bªn giao uû th¸c ®Òu ®­îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 138(8) vµ c¸c kho¶n thu hé bªn giao uû th¸c h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 338(8). Tæng C«ng ty cã tæ chøc theo dâi riªng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ cho tõng th­¬ng vô xuÊt khÈu, nhê ®ã n¾m b¾t ®­îc t×nh h×nh thùc tÕ nhu cÇu tiªu thô mÆt hµng cña c«ng ty trªn tõng thÞ tr­êng vµ nh÷ng tiªu chuÈn vÒ bao gãi, chÊt l­îng vv... ®èi víi tõng mÆt hµng ®ã. X¸c ®Þnh kÕt qu¶ cña tõng th­¬ng vô xuÊt khÈu gióp c«ng ty t×m ra nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm, thuËn lîi, khã kh¨n trong qu¸ tr×nh xuÊt khÈu vµ møc sinh lêi cña tõng th­¬ng vô. Nh÷ng nh­îc ®iÓm. Thø nhÊt : VÒ sö dông tµi kho¶n 157 ®Ó theo dâi hµng xuÊt khÈu : §èi víi l« hµng khi mang ®i xuÊt khÈu c«ng ty vÉn theo dâi trªn tµi kho¶n 156 mµ kh«ng sö dông trªn tµi kho¶n 157 ®Ó theo dâi. Trong tr­êng hîp hµng mang ®i xuÊt khÈu kh«ng ®­îc x¸c ®Þnh tiªu thô (hoÆc kh«ng tiªu thô hÕt) ngay trong ngµy mµ ph¶i ®Ó t¹i c¶ng mét vµi ngµy sau míi giao cho ng­êi vËn t¶i hoÆc sau khi mua sè hµng phï hîp víi yªu cÇu hîp ®ång ®· ký kÕt hµng ®­îc chuyÓn tõ kho cña ng­êi b¸n trong n­íc ra ®Õn c¶ng th× thêi gian tõ khi hµng lªn tµu cho ®Õn khi hµng cËp c¶ng n­íc nhËp khÈu kh¸ dµi vµ trong thêi gian nµy hµng ho¸ vÉn chÞu sù qu¶n lý cña C¬ quan nh­ vËy viÖc h¹ch to¸n nµy lµ kh«ng hîp lý do ®ã cÇn ph¶i theo dâi trªn tµi kho¶n 157. Thø hai : VÒ viÖc më sæ theo dâi hµng nhËn uû th¸c xuÊt khÈu : Tæng c«ng ty tiÕn hµnh ho¹t ®éng uû th¸c xuÊt khÈu mµ hµng ho¸ kh«ng ph¶i lµ cña m×nh do ®ã sÏ rÊt khã kh¨n cho viÖc qu¶n lý v× vËy viÖc theo dâi hµng nhËn uû th¸c xuÊt khÈu lµ rÊt cÇn thiÕt. - - Thø ba : VÒ më tµi kho¶n 003 vµ 007: + §èi víi tµi kho¶n 003 ( hµng ho¸ nhËn uû th¸c xuÊt khÈu) : C¬ quan kh«ng theo dâi hµng nhËn xuÊt khÈu uû th¸c trªn tµi kho¶n 003 tuy nhiªn tr¸ch nhiÖm cña C¬ quan ®èi víi hµng nhËn uû th¸c xuÊt khÈu kÐo dµi tõ lóc rêi c¶ng ViÖt nam ®Õn c¶ng n­íc nhËp khÈu lµ kho¶ng thêi gian dµi do vËy t«n träng nguyªn t¾c thËn träng cña kÕ to¸n Tæng c«ng ty nªn theo dâi hµng nhËn uû th¸c xuÊt khÈu qua tµi kho¶n 003. + §èi víi tµi kho¶n 007 ( nguyªn tÖ) : Víi nguyªn t¾c cña kÕ to¸n khi h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô kinh tÕ liªn quan ®Õn ngo¹i tÖ th× ®Òu ®­îc quy ®æi sang ®ång ViÖt nam. Nh­ng trong thanh to¸n th× ngo¹i tÖ ®­îc sö dông chñ yÕu mµ tû gi¸ quy ®æi lu«n thay ®æi cïng víi kim ng¹ch xuÊt khÈu ngµy cµng lín do vËy nÕu kh«ng cã biÖn ph¸p theo dâi c¸c gèc ngo¹i tÖ nµy th× sÏ rÊt khã kh¨n trong b¸o c¸o sè liÖu, tÝnh to¸n kÕt qu¶. - Thø t­ : VÒ më Sæ chi tiÕt b¸n hµng: HiÖn Tæng c«ng ty ch­a më Sæ kÕ to¸n chi tiÕt b¸n hµng nh­ vËy th× viÖc qu¶n lý vµ theo dâi l­îng hµng hãa tiªu thô trong kú sÏ kh«ng ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao vµ viÖc ph¶n ¸nh sè liÖu lªn sæ kÕ to¸n sÏ mÊt nhiÒu thêi gian. II - C¸c kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸ t¹i Tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam Thùc hiÖn chñ tr­¬ng cña §¶ng vµ Nhµ n­íc lµ më réng c¸c quan hÖ kinh tÕ víi tÊt c¶ c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Tæng c«ng ty trong nh÷ng n¨m võa qua ®· t×m ®­îc cho m×nh mét h­íng ®i thÝch hîp nh»m thóc ®Èy quan hÖ ngo¹i th­¬ng víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Tuy nhiªn ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ngµy cµng trë nªn khã kh¨n phøc t¹p ®ßi hái c«ng ty ph¶i ®­a ra nh÷ng môc tiªu chiÕn l­îc ®Ó duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña m×nh. §èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n th× yªu cÇu ®Æt ra lµ ph¶i thùc hiÖn tèt c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh doanh nghiÖp do vËy cÇn kh«ng ngõng hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n trong ®ã cÇn ph¶i chó ý ®Õn viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸. Qua thêi gian thùc tËp t¹i Tæng C«ng ty rau qu¶ ViÖt nam d­íi gãc ®é cña mét sinh viªn nghiªn cøu thùc tËp vÒ néi dung hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸, em xin ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸ ë Tæng c«ng ty - Thø nhÊt : VÒ më tµi kho¶n 157 - Theo dâi hµng xuÊt khÈu : C«ng ty nªn sö dông tµi kho¶n 157 ®Ó theo dâi trÞ gi¸ hµng xuÊt kho hay chuyÓn th¼ng ra c¶ng ®Ó xuÊt khÈu nh­ng ch­a giao cho ng­êi vËn t¶i, nh­ vËy sÏ ®¶m b¶o x¸c ®Þnh ®­îc chÝnh x¸c gi¸ trÞ hµng tån kho vµ gi¸ trÞ hµng göi ®i xuÊt khÈu nhÊt lµ khi hµng xuÊt kho göi b¸n nh­ng mét thêi gian sau míi cã chøng tõ vÒ viÖc l« hµng ®ã ®­îc tiªu thô hay hµng chuyÓn th¼ng kh«ng qua kho hoÆc hµng xuÊt kho cuèi th¸ng nh­ng sang th¸ng sau míi ®­îc x¸c ®Þnh tiªu thô th× viÖc ghi chÐp trªn tµi kho¶n 157 lµ hîp lý. ViÖc sö dông tµi kho¶n 157 ®Ó h¹ch to¸n bªn c¹nh tµi kho¶n 156 sÏ gi¶m bít ®­îc viÖc ph¶i theo dâi chi tiÕt cho tõng lo¹i hµng ho¸ ë trong kho vµ hµng ho¸ ®· ®­îc göi ®i. ViÖc h¹ch to¸n trªn tµi kho¶n 157 ®­îc tiÕn hµnh nh­ sau: - Khi nhËp kho l« hµng göi b¸n kÕ to¸n ghi: Nî TK 156 TrÞ gi¸ l« hµng nhËp kho Cã TK 157 - Khi xuÊt kho hµng ho¸ vËn chuyÓn ra c¶ng hoÆc göi ®i xuÊt khÈu c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho kÕ to¸n ghi: Nî TK 157 TrÞ gi¸ l« hµng xuÊt kho Cã TK 156 - NÕu hµng mua ®­îc chuyÓn th¼ng tõ n¬i mua ra c¶ng mµ kh«ng vÒ qua kho kÕ to¸n ghi: Nî TK 157 - TrÞ gi¸ l« hµng mua ch­a cã thuÕ VAT Nî TK 133 - ThuÕ VAT ®­îc khÊu trõ Cã TK 111, 112, 331 - Tæng gi¸ thanh to¸n - Khi l« hµng ®­îc x¸c ®Þnh tiªu thô kÕ to¸n kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n: Nî TK 632 TrÞ gi¸ vèn cña l« hµng xuÊt. Cã TK 157 - Khi hµng cËp c¶ng n­íc nhËp khÈu kÕ to¸n ghi: Nî TK 131 (1312) Cã TK 511 VÝ dô 4 : Ngµy 09/06/ 2002 Tæng c«ng ty ký hîp ®ång nhËn xuÊt khÈu cho Nhµ m¸y thùc phÈm Nam Hµ mét l« hµng v¶i hép trÞ gi¸ 650.000.000. Tæng c«ng ty thanh to¸n 100% trÞ gi¸ hîp ®ång trong vßng 3 ngµy sau khi giao hµng b»ng chuyÓn kho¶n. Ngµy 15/06/2002 hµng vÒ nhËp kho. Ngµy 20/06/2002 hµng rêi c¶ng xuÊt sang Hµn Quèc. Tr×nh tù h¹ch to¸n : Khi nhËp kho l« hµng göi b¸n kÕ to¸n ghi : Nî TK 156 : 650.000.000 Cã TK 157 : 650.000.000 Khi xuÊt kho hµng ho¸ göi ®i xuÊt khÈu : Nî TK 157 : 650.000.000 Cã TK 156 : 650.000.000 Tr­êng hîp hµng mua ®­îc vËn chuyÓn th¼ng ra c¶ng mµ kh«ng vÒ qua kho kÕ to¸n ghi : Nî TK 157 : 585.000.000 Nî TK 133 : 65.000.000 Cã TK 112 : 650.000.000 Khi l« hµng ®­îc x¸c ®Þnh tiªu thô kÕ to¸n kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n : Nî TK 632 : 650.000.000 Cã TK 157 : 650.000.000 Khi hµng cËp c¶ng n­íc nhËp khÈu kÕ to¸n ghi : Nî TK 131(1312) : 650.000.000 Cã TK 511 : 650.000.000 Sæ c¸i më cho TK 157 lµ sæ tæng hîp theo dâi c¸c nghiÖp vô kinh tÕ liªn quan ®Õn hµng xuÊt khÈu ®­îc më cho mét niªn ®é kÕ to¸n. - Thø hai: VÒ viÖc më sæ theo dâi hµng nhËn uû th¸c xuÊt khÈu: KÕ to¸n nªn më sæ “Theo dâi hµng nhËn uû th¸c xuÊt khÈu” cho tõng ®¬n vÞ uû th¸c, sæ nµy cung cÊp sè liÖu mét c¸ch râ rµng, nhanh nhÊt vÒ t×nh h×nh xuÊt khÈu hµng cho mét ®¬n vÞ nhÊt ®Þnh, sæ ®­îc më riªng cho tõng ®¬n vÞ giao uû th¸c c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh liªn quan ®Õn hµng nhËn uû th¸c xuÊt khÈu. Sæ theo dâi hµng nhËn uû th¸c xuÊt khÈu Nhµ m¸y thùc phÈm xuÊt khÈu Duy H¶i Ngµy ghi sæ Chøng tõ M· hµng Tªn hµng vµ quy c¸ch phÈm chÊt §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ T×nh h×nh thùc hiÖn Sè Ngµy Tiªu thô Ch­a XK 16/05 9712 15/05 Ch«m ch«m nh©n døa 1000 ®ång 31.000 473.060 Céng 31.000 473.060 - Thø ba: VÒ më TK 003 vµ TK 007 : §èi víi tr­êng hîp giao hµng theo ®iÒu kiÖn FOB, ph­¬ng thøc thanh to¸n lµ L/C vµ ®¬n vÞ giao uû th¸c cã tr¸ch nhiÖm chuyÓn hµng ®Õn c¶ng th× kh«ng cÇn thiÕt më TK 003, tuy nhiªn víi ®iÒu kiÖn giao hµng lµ CIF th× tr¸ch nhiÖm cña Tæng c«ng ty ®èi víi hµng nhËn uû th¸c xuÊt khÈu lµ kho¶ng thêi gian kÐo dµi tõ lóc rêi c¶ng ViÖt nam ®Õn c¶ng n­íc nhËp khÈu cho nªn ph¶i më TK 003 ®Ó theo dâi hµng nhËn uû th¸c xuÊt khÈu. Tæng C«ng ty nªn më thªm tµi kho¶n 007 ®Ó theo dâi sè nguyªn tÖ hiÖn cã. Tµi kho¶n 007 më ra nh»m theo dâi c¸c kho¶n t¨ng gi¶m ngo¹i tÖ theo tû gi¸ thùc tÕ kh¾c phôc ®­îc viÖc h¹ch to¸n trªn tµi kho¶n 1122. Trong tr­êng hîp ph¸t sinh nhiÒu nghiÖp vô thu chi ngo¹i tÖ ë nh÷ng thëi gian kh¸c nhau sÏ rÊt khã kh¨n cho c¸c c¸n bé kÕ to¸n trong viÖc x¸c ®Þnh chªnh lÖch tû gi¸. Khi ph¸t sinh c¸c nghiÖp vô thu ngo¹i tÖ kÕ to¸n ghi vµo bªn Nî tµi kho¶n 007, khi ph¸t sinh nghiÖp vô chi ngo¹i tÖ kÕ to¸n ghi vµo bªn Cã tµi kho¶n 007. KÕt cÊu Sæ tµi kho¶n 007 theo h­íng ®Ò xuÊt nh­ sau: H¹ch to¸n theo vÝ dô 1,2,3 : Sæ tµi kho¶n 007 Thu ngo¹i tÖ Ngµy th¸ng Tªn ngo¹i tÖ xuÊt, nhËp XuÊt ngo¹i tÖ Sè l­îng nhËp Tû gi¸ quy ®æi Thµnh tiÒn Sè l­îng xuÊt Tû gi¸ quy ®æi Thµnh tiÒn 1 400 15.235 21.329.000 05/04 §« la Mü 12.600 14.100 31.000 15.240 15.256 15.267 192.024.00 215.109.600 473.277.000 15/04 07/05 15/05 25/05 §« la Mü §« la Mü §« la Mü 220 425 15.240 15.260 3.352.800 6.485.500 59.100 60.998 901.739.600 Tæng céng 645 30.500 9.838.300 - Thø t­ :VÒ më Sæ chi tiÕt b¸n hµng : Sæ chi tiÕt b¸n hµng ®­îc më nh»m gióp cho doanh nghiÖp cã thÓ th­êng xuyªn n¾m b¾t ®­îc qu¸ tr×nh tiªu thô hµng hãa tõ ®ã ph¶n ¸nh lªn c¸c sæ kÕ to¸n, kh«ng g©y mÊt nhiÒu thêi gian.ViÖc theo dâi l­îng hµng hãa b¸n ra trong kú trªn Sæ kÕ to¸n chi tiÕt gióp cho c«ng t¸c qu¶n lý cña Tæng c«ng ty ®¹t hiÖu qu¶ cao. ( S¬ ®å bªn) KÕt luËn Trong xu thÕ quèc tÕ ho¸ vµ hîp t¸c ho¸ ®ang diÔn ra hÕt søc m¹nh mÏ, mçi quèc gia ®Òu trë thµnh mét m¾t xÝch cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi kh«ng mét quèc gia nµo dï lín m¹nh ®Õn ®©u ®i ng­îc l¹i xu thÕ thêi ®¹i mµ vÉn cã thÓ ph¸t triÓn ®­îc. Trong ®iÒu kiÖn n­íc ta hiÖn nay, xuÊt khÈu ®· ®­îc thõa nhËn lµ ho¹t ®éng rÊt c¬ b¶n cña kinh tÕ ®èi ngo¹i, lµ ph­¬ng tiÖn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ. ViÖc më réng xuÊt khÈu ®Ó t¨ng thu nhËp ngo¹i tÖ cho nhu cÇu nhËp khÈu còng nh­ t¹o ®iÒu kiÖn, c¬ së ph¸t triÓn h¹ tÇng lµ mét môc tiªu quan träng nhÊt cña chÝnh s¸ch Th­¬ng M¹i. V× vËy ®Ó tæ chøc tèt vµ qu¶n lý cã hiÖu qu¶ ho¹t ®éng xuÊt khÈu th× vÊn ®Ò ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp Th­¬ng m¹i lµ ph¶i kh«ng ngõng hoµn thiÖn qu¸ tr×nh h¹ch to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu. B¶n luËn v¨n víi ®Ò tµi: "Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸ t¹i Tæng c«ng ty Rau qu¶ Viªt Nam ". Lµ mét tæng quan lý luËn cã bæ sung t×m hiÓu thùc tÕ ®· ®­îc hoµn thµnh víi sù gióp ®ì, chØ b¶o tËn t×nh cña c« gi¸o: Th¹c sü §ç ThÞ Ph­¬ng vµ c¸c c¸n bé phßng kÕ to¸n- tµi chÝnh Tæng C«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam.. Néi dung nghiªn cøu ®Ò tµi ®Ò cËp ®Õn c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸ t¹i Tæng C«ng ty rau qu¶ ViÖt nam. Qua ®ã em cã mét sè nhËn xÐt vµ m¹nh d¹n ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu hµng ho¸. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ viÕt ®Ò tµi cßn cã h¹n chÕ vÒ thêi gian kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm b¶n th©n, ph¹m vi cña ®Ò tµi réng, nªn b¶n luËn v¨n tèt nghiÖp sÏ khã tr¸nh khái nh÷ng sai sãt. V× vËy, em rÊt mong nhËn ®­îc sù chØ b¶o vµ gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c c¸n bé Tæng c«ng ty vµ c¸c b¹n. (S¬ ®å 3 ) S¬ ®å bé m¸y tæ chøc qu¶n lý Ban kiÓm so¸t Héi ®ång qu¶n trÞ Phã tæng gi¸m ®èc Tæng gi¸m ®èc c¸c phßng kinh doanh C¸c phßng qu¶n lý + PHßNG XNK I . + PHßNG XNK II . + PHßNG XNK III . + PHßNG KINH DOANH TæNG HîP IV . + PHßNG KINH DOANH TæNG HîP V . + PHßNG KINH DOANH DÞCH Vô §IÖN C¥ VI . + PHßNG KINH DOANH DÞCH Vô §IÖN C¥ VII . + Phßng tæ chøc . + PHßNG KÕ TO¸N - TµI CHÝNH . + PHßNG QU¶N Lý S¶N XUÊT KINH DOANH. + V¡N PHßNG . + PHßNG T¦ VÊN Vµ §ÇU T¦ PH¸T TRIÓN. + PHßNG XóC TIÕN TH¦¥NG MAI . +TRUNG T¢M KCS . C¸C §¥N VÞ THµNH VI£N Vµ C¤NG TY LI£N DOANH Quan hÖ trùc tiÕp vÒ hµnh chÝnh . Quan hÖ gi¸n tiÕp kiÓm tra gi¸m s¸t. (S¬ ®å 4) S¬ ®å tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n KÕ to¸n tr­ëng kÕ to¸n qu¶n lý ®Çu t­ XDCB THñ QUü Phã phßng kÕ to¸n KÕ to¸n c«ng nî, th«ng tin tµi chÝnh, internet kÕ to¸n qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp phÝa nam kÕ to¸n qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp phÝa b¾c KÕ to¸n hµng ho¸ kÕ to¸n ngo¹i tÖ kÕ to¸n thanh to¸n tiÒn ViÖt nam vµ TSC§ (S¬ ®å 5) S¬ ®å h¹ch to¸n xuÊt khÈu trùc tiÕp t¹i Tæng c«ng ty rau qu¶ 156 632 911 511 131 1122 TrÞ gi¸ vèn hµng XK K/c gÝa vèn K/c doanh thu thuÇn K/hµng ký nhËn nî K/hµng tr¶ nî hµng XK tiÒn hµng NhËn ®­îc tiÒn hµng XK 111,112 641 3333 Chi phÝ v/ chuyÓn, bèc dì ®· K/chuyÓn chi phÝ ThuÕ XK ph¶i nép 413 chi b»ng tiÒn mÆt, c/kho¶n Chªnh lÖch tû gi¸ (S¬ ®å 1) S¬ ®å h¹ch to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu trùc tiÕp trong doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu 111,112,331 156 157 632 911 511 131 1122 Mua hµng nhËp kho XuÊt kho XK hµng TrÞ gi¸ vèn K/chuyÓn gi¸ vèn K/c doanh thu K/hµng ký nî K/hµng tr¶ nî hµng XK thuÇn tiÒn hµng 133 NhËn ®­îc tiÒn hµng XK VAT ®Çu vµo 3333 ThuÕ XK 413 ph¶i nép Mua hµng göi th¼ng ®i XK Chªnh lÖch tû gi¸ (S¬ ®å 8) S¬ ®å h¹ch to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸ uû th¸c t¹i Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt nam Sè tiÒn ph¶i thu cña kh¸ch hµng 111,112 1388 1312 Tr¶ tiÒn cho ®¬n vÞ giao uû th¸c Tæng sè tiÒn hµng XK ph¶i thu 511 Hoa hång vµ c¸c kho¶n chi hé ph¶i thu C¸c kho¶n chi hé, hoa hång 413 3331 ThuÕ VATtrªn Chªnh lÖch tû gi¸ Hoa hång ®­îc h­ëng (S¬ ®å 7) S¬ ®å h¹ch to¸n vÝ dô xuÊt khÈu hµng ho¸ trùc tiÕp theo gi¸ FOB t¹i Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt nam 156 632 911 511 131 1122 1b) 165.750.000 165.750.000 212.874.750 1a) 215.025.000 2) 215.109.600 TrÞ gi¸ vèn hµng XK K/chuyÓn gi¸ vèn K/chuyÓn doanh thu thuÇn K/hµng ký nî K/hµng tr¶ nî tiÒn hµng 3333 111,112 641 3) 2.150.250 413 1c) 2.000.000 2.000.000 ThuÕ XK ph¶i nép 2) 84.600 Chi phÝ v/chuyÓn, bèc dì K/chuyÓn chi phÝ Chªnh lÖch tû gi¸ (S¬ ®å 6 ) S¬ ®å h¹ch to¸n vÝ dô xuÊt khÈu hµng ho¸ trùc tiÕp theo gi¸ CIF 156 632 911 511 131 1122 1b) 140.000.000 140.000.000 211.503.600 1a) 213.290.000 2) 21.329.000 TrÞ gi¸ hµng xuÊt K/chuyÓn gi¸ vèn K/chuyÓn doanh thu thuÇn K/hµng ký nî K/hµng tr¶ nî lÇn1 3333 5) 192.024.000 111,112 641 Kh¸ch tr¶ nî lÇn 2 6) 2.132.900 413 3) 3.352.800 4.552.800 ThuÕ XK f¶i nép Chi phÝ v/c,mua b¶o hiÓm K/chuyÓn chi phÝ 5) 63.000 4) 1.200.000 Chªnh lÖch tû gÝa Chi phÝ trong n­íc b»ng tiÒn mÆt ( S¬ ®å 9) S¬ ®å h¹ch to¸n vÝ dô nghiÖp vô xuÊt khÈu uû th¸c t¹i Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt nam 2) 473.277.000 ( Sè tiÒn ph¶i thu cua kh¸ch hµng) 111,112 1388 1312 3) 11.218.270 1a) 473.060.000 Hoa hång vµ c¸c kho¶n chi hé ph¶i thu XuÊt hµng giao cho kh¸ch 5) 461.843.900 511 ( 5113) Thanh to¸n tiÒn hµng 1b) 6.485.500 C¸c kho¶n ®· chi hé 4) 4.732.770 (Hoa hång ®­îc h­ëng) 413 33311 2) 217.000 4) 473.277 3) 2170 ThuÕ VAT trªn hoa hång Môc lôc Trang Lêi nãi ®Çu. PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ xuÊt khÈu vµ kÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸ trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. 1 I. §Æc ®iÓm chung cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸. 1 1. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ 1 2. §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu. 1 3. §Æc ®iÓm hµng ho¸ xuÊt khÈu. 2 4. C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu 3 5. C¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n quèc tÕ chñ yÕu trong xuÊt khÈu 3 6. §iÒu kho¶n vÒ gi¸ cña hîp ®ång xuÊt khÈu 4 II. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸ 5 1. Chøng tõ kÕ to¸n sö dông. 5 2. Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông 6 3. Tr×nh tù kÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸ . 6 3.1. KÕ to¸n xuÊt khÈu hµng ho¸ trùc tiÕp 6 3. 2. KÕ to¸n xuÊt khÈu t¹i ®¬n vÞ nhËn uû th¸c 7 PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸ t¹i tæng c«ng ty rau qu¶ viÖt nam 10 I. Giíi thiÖu chung vÒ Tæng c«ng ty. 10 1. Qóa tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty. 10 2. §Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty 11 3. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý kinh doanh 13 4. T×nh h×nh kinh doanh xuÊt khÈu t¹i Tæng c«ng ty. 15 5.§Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty. 15 6. Mét sè ®Æc ®iÓm cña c«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n t¹i Tæng c«ng ty 15 7. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh daonh cña Tæng c«ng ty trong nh÷ng n¨m qua 17 II. Thùc tr¹ng kÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸ t¹i Tæng C«ng ty rau qu¶ ViÖt nam. 19 1.Chøng tõ sö dông 19 2. Tµi kho¶n sö dông. 20 3. Tr×nh tù h¹ch to¸n kÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸. 20 3.1. XuÊt khÈu trùc tiÕp 20 3.2. XuÊt khÈu uû th¸c 24 phÇn III: MéT Sè ý KIÕN §Ò XUÊT NH»M hoµn thiÖn C¤NG T¸C xuÊt khÈu hµng ho¸ t¹i TæNG C«ng ty RAU QU¶ VIÖT NAM. 27 I - §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c xuÊt khÈu hµng ho¸ . 27 1 - Nh÷ng ­u ®iÓm. 27 2- Nh÷ng nh­îc ®iÓm. 28 II - C¸c kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô xuÊt khÈu hµng ho¸ t¹i Tæng C«ng ty rau qu¶ ViÖt nam. 29 KÕt luËn. Tµi liÖu tham kh¶o 1. H­íng dÉn h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ lËp b¸o c¸o tµi chÝnh doanh nghiÖp, Nhµ xuÊt b¶n thèng kª Hµ néi-2001. 2. Lý thuyÕt vµ thùc hµnh kÕ to¸n tµi chÝnh, Nhµ xuÊt b¶n tµi chÝnh Hµ néi - 2000 . 3. H¹ch to¸n kÕ to¸n trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i , Nhµ xuÊt b¶n tµi chÝnh Hµ néi - 2002. 4. KÕ to¸n ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu, Nhµ xuÊt b¶n thèng kª Hµ néi. 5. C«ng b¸o, t¹p chÝ tµi chÝnh kÕ to¸n. 6. B¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty. 7. Th«ng t­ sè 108/2001/TT-BTC H­íng dÉn kÕ to¸n ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu uû th¸c. Phô lôc C¨n cø vµo ho¸ ®¬n ngo¹i (INVOICE) kÕ to¸n ghi vµo NhËt ký b¸n hµng TK 511: Sæ NhËt ký b¸n hµng (TrÝch) Th¸ng 04 n¨m 2002 Sè CT Ngµy M· hµng Tªn mÆt hµng TK ®èi øng §èi t­îng b¸n L­îng §¬n vÞ Ngo¹i tÖ Tû gi¸ Thµnh tiÒn 049019 05/04/02 XK 1027 ……………. D­a chuét dÇm dÊm …………. 1312 ……… TriÒu tiªn …….. 18.000 Lä 14.000 15.235 213.290.000 049111 29/04/02 XK 1015 Døa hép …………… 1312 ………… Hy L¹p ……….. 18.000 ……… Kg 14.100 15.250 215.025.000 C¨n cø vµo phiÕu thu chi tiÒn mÆt hoÆc giÊy b¸o nî ,b¸o cã cña Ng©n hµng kÕ to¸n më sæ NhËt ký thu chi cho TK 1121 Sæ NhËt ký thu chi TK 112 (1212) (TrÝch) Ngµy Chøng tõ ®· thu DiÔn gi¶i Nî TK 1122 Cã c¸c TK Cã TK 1122 Nî c¸c TK 131 413 511 331 111 641 05/04/ 02 049 019 …………… Kh¸ch hµng tr¶ tiÒn d­a chuét dÇm dÊm 21.329.000 21.329.000 15/04/02 04 Chi phÝ vËn chuyÓn vµ mua b¶o hiÓm 3.352.800 3.352.800 15/04/02 049 020 Kh¸ch hµng tr¶ nèt tiÒn nî 192.024.000 191.961.000 63.000 …….. ……… ………………. …………… ………….. …….. ….. ………. ….. …. ………. 07/05/02 049 111 Kh¸ch hµng tr¶ nî tiÒn hµng mua døa hép 215.109.600 215.025.000 84.600 25/05/02 9712 Kh¸ch hµng tr¶ tiÒn mua ch«m ch«m 473.277.000 473.060.000 217.000 ……… ……….. …………………. ………….. …………… ………. …... ……… ….. …. ……….. Sæ c¸i TK 156 (TrÝch) Th¸ng 04 n¨m 2002 Sè d­ ®Çu kú:..xxx..... Chøng tõ VÒ kho¶n Tk ®èi øng Ph¸t sinh trong kú Nî Cã Sè Ngµy 049019 049111 05/04/02 29/04/02 …………………… XuÊt khÈu d­a chuét dÇm dÊm sang TriÒu Tiªn XuÊt khÈu døa hép sang Hy L¹p .................................... ………. 632 632 ………. …………. 140.000.000 165.750.000 Ph¸t sinh trong kú ………. ………… Sè d­ cuèi kú ......xxx........ Sæ c¸i më cho TK 131(1312) lµ sæ kÕ to¸n tæng hîp cung cÊp th«ng tin vÒ c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn kh¸ch hµng n­íc ngoµi. (TRÝCH) Sæ c¸i TK 131 (1312) Th¸ng 04 n¨m 2002 Sè d­ ®Çu kú:..xxx..... Chøng tõ VÒ kho¶n Tk ®èi øng Ph¸t sinh trong kú Nî Cã Sè Ngµy 049019 049111 05/04/ 02 29/04/02 ……………… XK d­a chuét dÇm dÊm sang TriÒu Tiªn XK døa hép sang Hy L¹p .................................... 5111 33311 5111 33311 213.290.000 215.025.000 Ph¸t sinh trong kú ………. ………. Sè d­ cuèi kú …..xxx..…. Sæ c¸i TK 511 Th¸ng 04 n¨m 2002 Sè d­ ®Çu kú: ...xxx...... Chøng tõ VÒ kho¶n TK ®èi øng Ph¸t sinh trong kú Sè Ngµy Nî Cã 049019 049111 05/04/02 29/04/02 ……………… XK d­a chuét dÇm giÊm sang TriÒu Tiªn XuÊt khÈu døa hép sang Hy L¹p .................... 1312 1312 191.961.000 193.522.500 Ph¸t sinh trong kú …………. ………… Sè d­ cuèi kú .....xxx...... Sæ NhËt ký chung Th¸ng 04 n¨m 2002 Ngaú th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i §· ghi sæ c¸i Sè hiÖu TK Ph¸t sinh trong kú Sè Ngµy Nî Cã 06/04/02 30/04/02 049019 049111 05/04/02 29/04/02 Sè trang tr­íc chuyÓn sang XK d­a chuét dÇm giÊm sang TriÒu Tiªn XK døa hép sang Hy L¹p . …………………. 1312 511 33311 632 156 1312 511 33311 632 156 …… xxx 213. 290.000 140.000.000 215.025.000 165.750.000 ……… xxx 191.961.000 21.329.000 140.000.000 193.522.500 21.502.500 165.750.000 …………….. Ph¸t sinh trong kú ………….. …………. Sè d­ cuèi kú .....xxx....... Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam Sæ kÕ to¸n chi tiÕt b¸n hµng Th¸ng 04 n¨m 2002 Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i Tµi kho¶n ®èi øng Doanh thu C¸c kho¶n tÝnh trõ Sè Ngµy Sè l­îng TrÞ gi¸ b¸n Tû gi¸ Thµnh tiÒn ThuÕ C¸c kho¶n tÝnh trõ …… ……. ……… ……….. …… …… ……. ….. ……. 05/04/02 049019 05/04/02 XuÊt khÈu d­a chuét dÇm dÊm sang TriÒu Tiªn 1312 18.000 14.000 15.235 191.961.000 21.329.000 29/04/02 049111 29/04/02 XuÊt khÈu døa hép sang HyL¹p 1312 18.000 14.100 15.250 193.522.500 21.502.500 ……. ……. …….. ………… ……….. …….. …… …… ……… …….. …….. Céng ph¸t sinh ……. …….. ……. ………… ………. ………