Đề tài Hoàn thiện kế toán nguyên vật liệu tại Công ty Vận tải Dầu khí Việt Nam

ng cho tõng ®èi t­îng sö dông theo c«ng thøc sau: TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ vËt liÖu xuÊt dïng trong kú = TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ vËt liÖu tån ®Çu kú + TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ vËt liÖu nhËp trong kú - TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ vËt liÖu tån cuèi lú - TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ vËt liÖu bÞ thiÕu hôt mÊt m¸t (nÕu cã) Vµ ghi sæ theo ®Þnh kho¶n sau: Nî TK 621 - chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp XDCB Nî TK 627 - NÕu xuÊt vËt liÖu dïng cho qu¶n lý ph©n x­ëng Nî TK 641 - nÕu dïng cho c«ng t¸c b¸n hµng. Nî TK - nÕu dïng cho qu¶n lý doanh nghiÖp. Cã TK 611 (6111) trÞ gi¸ vèn thùc tÕ vËt liÖu xuÊt kho 4. HÖ thèng sæ kÕ to¸n nhËp - xuÊt vËt liÖu ®èi víi doanh nghiÖp ¸p dông. Tuú theo tõng ®iÒu kiÖn SXKD, yªu cÇu qu¶n lý, tr×nh ®é nghiÖp vô cña c¸n bé kÕ to¸n còng nh­ trang thiÕt bÞ, m¸y tÝnh mµ cccc doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän h×nh thøc sæ kÕ to¸n thÝch hîp. HiÖn nay cã bèn h×nh thøc sæ kÕ to¸n sau: 4.1. H×nh thøc nµy gåm c¸c sæ kÕ to¸n sau: + Sæ nhËt ký chung: Lµ sæ ®Þnh kho¶n vµ qu¶n lý sè ph¸t sinh + Sæ c¸i tµi kho¶n + C¸i sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt: Sæ vËt t­ sæ TSC§, sæ ghi chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, sæ s¶n phÈm hµng ho¸ sæ doanh thu. Hµng n¨m c¨n cø vµo sæ c¸i tµi kho¶n liªn quan cña c¸c nghiÖp vô ®ã. ¦u ®iÓm dÔ ghi chÐp, ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn trong ¸p dông m¸y vi tÝnh trong tÝnh to¸n. Th­êng ¸p dông ë c¸c doanh nghiÖp cã bé m¸y kÕ to¸n ®­îc c¬ giíi ho¸. Nh­îc ®iÓm: Khã ph©n c«ng c«ng t¸c, viÖc tæng hîp b¸o c¸o ch©m. 4.2. H×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ H×nh thøc nµy gåm c¸c lo¹i sæ sau +Sæ nhËt ký chøng tõ lµ sæ kÕ to¸n tæng hîp, dïng ®Ó ph¶n ¸nh toµn bé c¸c nghiÖp vô kinh tÕ, tµi chÝnh theo vÕ cã cña tµi kho¶n. B¶ng kª ®­îc sö dông trong c¸c tr­êng hîp khi c¸c chØ tiªu h¹ch to¸n chi tiÕt cña mét sè tµi kho¶n kh«ng thÓ ph¶n ¸nh trùc tiÕp trªn nhËt ký chøng tõ ®­îc. + Sæ c¸i c¸c tµi kho¶n + Sæ chi tiÕt liªn quan ¦u ®iÓm: Cung cÊp th«ng tin kÞp thêi thuËn tiÖn cho viÖc ph©n c«ng c«ng t¸c. Nh­îc ®iÓm: Ghi chÐp phøc t¹p, khã ¸p dông m¸y vi tÝnh. Chñ yÕu lµ sö dông t¹i doanh nghiÖp cã quy m« lín, c¸n bé kÐ to¸n cã tr×nh ®é cao. 4.3. H×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký sæ c¸i Ph¶n ¸nh nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo thø tù thêi gian kÕt hîp víi viÖc ph©n c«ng theo hÖ thèng tæng hîp vµo sæ kÕ to¸n chi tiÕt. Bao gåm c¸c sæ kÕ to¸n tæng hîp vµ sæ kÕ to¸n chi tiÕt: + Sæ nhËt ký sæ c¸i. + Sæ kÕ to¸n chi tiÕt c¸c lo¹i ¦u ®iÓm: DÔ ghi chÐp, ®èi chiÕu kiÓm tra sè liÖu Nh­îc ®iÓm: Khã ph©n c«ng lao ®éng hay ¸p dông ph­¬n tiÖn kü thuËt tÝnh to¸n viÖc ghi chÐp sÏ cång kÒnh phøc t¹p khi cã nhiÒu nghiÖp vô ph¸t sinh. - ChØ phï hîp víi doanh nghiÖp cã quy m« võa sö dông Ýt tµi kho¶n vµ ph¸t sinh Ýt nghiÖp vô kinh tÕ. 4.4. H×nh thøc sæ kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ C¨n cø vµo chøng tõ gèc hoÆc b¶ng tæng hîp chøng tõ gèc cïng lo¹i hoÆc cïng néi dung kinh tÕ lËp ra chøng tõ ghi sæ tr­íc kho vµo sæ kÕ to¸n tæng hîp. H×nh thøc nµy gåm c¸c lo¹i sæ kÕ to¸n sau: + Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ + Sæ thÎ kÕ to¸n chi tiÕt ¦u ®iÓm: MÉu sè ®¬n gi¶n dÔ ghi chÐp, ®èi chiÕu... thuËn lîi cho ph©n c«ng lao ®éng vµ c¬ giíi ho¸ c«ng t¸c kÕ to¸n. Nh­îc ®iÓm: Ghi chÐp cßn trïng lÆp, ®èi chiÕu kiÓm tra chËm. Ch­¬ng II Thùc trang kÕ to¸n vËt liÖu ë c«ng ty vËn t¶i dÇu khÝ ViÖt Nam A- Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ c«ng ty VËn t¶i dÇu khÝ ViÖt Nam I/ Nh÷ng ®Æc ®iÓm chung cña c«ng ty VËn t¶i dÇu khÝ 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty. C«ng ty VTDKVN ®­îc gäi t¾t (FANCOL) lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc trùc thuéc Tæng c«ng ty Hµng h¶i ViÖt Nam. §­îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 638/Q§/TCCB - L§ ngµy 28/2/1995 cña Bé giao th«ng VËn t¶i. Trô së chÝnh cña c«ng ty t¹i Building 172A NguyÔn §×nh ChiÓu ph­êng 6 quËn 3 thµnh phè Hå ChÝ Minh. Lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc, lµ ®¬n vÞ kinh tÕ ho¹ch to¸n ®éc lËp cã t­ c¸ch ph¸p nh©n cã tµi kho¶n tiÒn tÖ viÖt lµ Ngo¹i tª t¹i Ng©n hµng cã con dÊu riªng. Tuy míi thµnh lËp, nh­ng c«ng ty ®· tõng b­íc ph¸t triÓn æn ®Þnh trong nh÷ng n¨m qua b»ng ph­¬ng tiÖn tù cã cña c«ng ty vµ cña c¸c ®¬n vÞ kh¸c hîp t¸c liªn doanh, c«ng ty ®· ph¸t huy n¨ng lùc kÞp thêi phôc vô tèt cho viÖc vËn t¶i vµ kinh doanh ®èi víi kh¸ch hµng. Víi ®éi ngò c¸n bé chuyªn gia ®Çu ngµnh, giµu kinh nghiÖm cña trung t©m khoa häc vµ dÞch vô kü thuËt cïng víi c¸c trang thiÕt bÞ cña c«ng ty còng nh­ cña c¸c ®¬n vÞ hîp t¸c liªn doanh. C«ng ty cã ®Çy ®ñ kh¶ n¨ng tham gia c«ng t¸c vËn chuyÓn hµng theo yªu cÇu cña ®èi t¸c nh­ lµ vËn chuyÓn hµng Container, vËn t¶i hµng kh«, tÇu, dÇu, xµ lan chuyÓn dung, néi chuyÓn hµng siªu tr­êng siªu träng. Ngoµi ra c«ng ty cßn tham gia vµo viÖc vËn t¶i thiÕt bÞ cho c¸c dù ¸n trong vµ ngoµi n­íc. Ngµy 27 th¸ng 3 n¨m 1996, c«ng ty chuyÓn sang chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña Tæng c«ng ty hµng h¶i ViÖt Nam ®¸nh dÊu mét b­íc ph¸t triÓn míi. Tõ nh÷ng ngµy míi thµnh lËp c«ng ty kh«ng ngõng më réng thÞ tr­êng, më réng mèi quan hÖ hîp t¸c trao ®æi víi c¸c ®¬n vÞ cïng ngµnh nghÒ vÒ c¸c lÜnh vùc tæ chøc ho¹ch to¸n, s¶n xuÊt kinh doanh nh»m khai th¸c triÖt ®Ó tiÒm n¨ng c«ng viÖc ®ãng gãp nghÜa vô cho ng©n s¸ch nhµ n­íc ngµy mét t¨ng thªm ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn ®­îc æn ®Þnh, t¹o ra sù c©n b»ng, d©n chñ ph¸t huy hÕt tinh thÇn s¸ng t¹o cña ng­êi lao ®éng, n©ng cao møc thu nhËp, ®ãng gãp nhiÒu cho c«ng ty. Cïng víi sù ®æi míi cña ®Êt n­íc trong nh÷ng n¨m qua, c«ng ty ®­îc sù quan t©m chØ ®¹o cña tæng c«ng ty hµng h¶i ViÖt Nam víi sù phÊn ®Êu nç lùc kh«ng ngõng v­¬n lªn trong s¶n xuÊt kinh doanh cña tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. C«ng ty ®· t¹o viÖc lµm cho tæng sè c¸n bé nh©n viªn cña c«ng ty lµ 756 ng­êi. Trong ®ã: - Gi¸o s­, tiÕn sÜ : 01 ng­êi - TiÕn sÜ : 01 ng­êi - Th¹c sü : 11 ng­êi - Kü sù c«ng nghÖ, kü thuËt : 46 ng­êi - Cö nh©n kinh tÕ : 52 ng­êi - Cö nh©n ngo¹i th­¬ng : 09 ng­êi - Kü s­ cÇn ®­êng : 03 ng­êi - Kü s­ c«ng tr×nh c¶ng : 04 ng­êi - Kü s­ cö nh©n c¸c ngµnh kh¸c : 29 ng­êi - C«ng nh©n kü thuËt bËc cao : 278 ng­êi - C¸c ngµnh kh¸c : 317 ng­êi Víi ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn trªn, C«ng ty lu«n lµ ®Þa chØ tin cËy cña kh¸ch hµng khi cã nhu cÇu hîp t¸c t¹o ®­îc uy tÝn trong th­¬ng tr­êng ®­îc kh¸ch hµng vµ ngoµi n­íc tÝn nhiÖm. Tuy nhiªn doanh nghiÖp còng gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n nhÊt lµ trong t×nh h×nh c¹nh tranh gay g¾t nh­ hiÖn nay. Gi¸ c¶ vËt t­ lu«n thay ®æi, biÕn ®éng t¨ng, trong khi ®ã c­íc phÝ vËn t¶i kh«ng ®­îc t¨ng hµng ho¸ vËn chuyÓn kÕ ho¹ch kh«ng cßn, ch©n hµng kh«ng æn ®Þnh, bÞ c¹nh tranh quyÕt liÖt cña nhiÒu tæ chøc cïng tham gia vËn t¶i. Do vËn t¶i ë m«i tr­êng n­íc mÆn, ph­¬ng tiÖn bÞ ¨n mßn nªn ph¶i chi phÝ nhiÒu vÒ c«ng t¸c söa ch÷a cho tÇu rÊt lín. Doanh nghiÖp kh«ng tr¸nh khái gÆp khã kh¨n vÒ vèn. §Ó cñng cè doanh nghiÖp ®· khai th¸c triÖt ®Ó tiÒm n¨ng s½n cã cña doanh nghiÖp vµ b­íc tiÕn v÷ng ch¾c. 2. Chøc n¨ng nhiÖm vô cña c«ng ty. Lµ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty hµng h¶i ViÖt Nam (VINA LINES) vµ lµ mét trong bèn c«ng ty vËn t¶i biÓn hµng ®Çu cña ViÖt Nam c«ng ty cã c¸c chøc n¨ng chñ yÕu sau: - Kinh doanh vËn t¶i dÇu khÝ ®­êng biÓn. C«ng ty cã ®éi tÇu chë dÇu s¶n phÈm chuyªn dông vËn chuyÓn nh÷ng s¶n phÈm vÒ dÇu khÝ tõ c¸c n­íc hoÆc tõ nh÷ng c«ng tr×nh khai th¸c dÇu khi ®i n­íc ngoµi vµ ng­îc l¹i. - §¹i lý tÇu biÓn, thuª tÇu vµ m«i giíi hµng h¶i. ViÖt Nam lµ ®Êt n­íc cã nhiÒu c¶ng biÓn, c¸c tÇu biÓn trong n­íc còng nh­ n­íc b¹n cËp c¶ng. ViÖc lµm c«ng t¸c ®¹i lý vÒ thñ tôc nhËp c¶ng cho tÇu lµ rÊt quan träng nªn c«ng ty ®· khai th¸c thªm vµ s©u vÒ ho¹t ®éng nµy. - §¹i lý vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc (kÐo tÇu lai d¾t tµu). Víi nh÷ng kh¸ch hµng cã nhu cÇu thuª tÇu vËn chuyÓn hµng ho¸ trong vµ ngoµi n­íc víi c¸c ph­¬ng tiÖn, trang thiÕt bÞ c«ng ty vËn chuyÓn hµng c¸c c«ng ®o¹n theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng (xÕp dì) tõ A ®Õn Z cña c«ng tr×nh, ngoµi nh÷ng chøc n¨ng chÝnh trªn doanh nghiÖp cßn nh÷ng chøc n¨ng sau: - Söa ch÷a c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i biÓn vµ c¸c thiÕt bÞ kh¸c (phôc vô khai th¸c dÇu khÝ). - VÖ sinh tÇu dÇu, vµ xö lý cÆn bïn, cÆn dÇu. - Nghiªn cøu khoa häc cung cÊp dÞch vô lÆn vµ kü thuËt d­íi n­íc. - XuÊt khÈu thuyÒn viªn. §Ó ®¸p øng ®­îc chøc n¨ng trªn c«ng ty ®· cã n¨ng lùc ph­¬ng tiÖn sau: Tæng träng t¶i ®éi tÇu biÓn cña Falcon lµ 140.000 tÊn DWT trong ®ã tÇu "PACIFIC FALLON" lµ tÇu träng t¶i lín nhÊt ë ViÖt Nam hiÖn nay (718.290 tÊn DWT) 06 tÇu dÇu hµng b¸ch ho¸, 03 tÇu chë dÇu s¶n phÈm. §éi tÇu kÐo cña Palcon gåm 24 chiÕc cã c«ng suÊt tõ 150CV ®Õn 2.200CV th­êng xuyªn ho¹t ®éng phôc vô vËn chuyÓn b»ng xµ lan Container vµ hµng thiÕt bÞ trong khu vùc c¶ng Sµi Gßn, vòng tµu, H¶i Phßng vµ c¸c tØnh miÒn T©y. §oµn xµ lan c«ng ty bao gåm xµ lan S«ng vµ BiÓn cã träng t¶i 250T ®Õn 1500T, kÕt cÊu xµ lan cã tÝnh chuyªn dông cho phÐp võa cã kh¶ n¨ng trùc tiÕp chë hµng trªn c¸c s«ng lín vµ ven biÓn ViÖt Nam võa cã kh¶ n¨ng lµm cÇu dÉn khi chuyÓn t¶i c¸c m· hµng lín trong c¸c ph­¬ng ¸n thñ bé kÕt hîp. Ngoµi ra C«ng ty VËn t¶i DÇu KhÝ cã thÓ huy ®éng kÞp thêi c¸c thiÕt bÞ phôc vô cho c«ng t¸c vËn chuyÓn hµng Container vµ thiÕt bÞ siªu tr­êng siªu träng b»ng ®­êng bé còng nh­ xe vËn t¶i. Tõ khi thµnh lËp ®Õn nay c«ng ty ®· tham gia rÊt nhiÒu vµo viÖc vËn t¶i thiÕt kÕ, chÕ t¹o, söa ch÷a c¸c lo¹i cÇn trôc næi, cÇn cÈu giµn khoan næ tù n©ng, c¸c thiÕt bÞ phôc vô cho c«ng tr×nh biÓn vµ cho c¸c dù ¸n trong vµ n­íc ngoµi. §Ó ®iÒu hµnh kÕt hîp chÆt chÏ cho viÖc khai th¸c kinh doanh vËn t¶i vËn chuyÓn ®a ph­¬ng thøc ho¹t ®éng cña c«ng ty ngoµi trô së chÝnh cã c¸c v¨n phßng chi nh¸nh ë c¸c tØnh. (1). Chi nh¸nh Hµ Néi - 142 Lª DuÈn (2). Chi nh¸nh h¶i D­¬ng - Th«n m¹c Tö, huyÖn Kim M«n (3). Chi nh¸nh H¶i Phßng - 88 §iÖn Biªn Phñ - Hång Bµng (4). Chi nh¸nh Qu¶ng Ninh: 165A Lª Thanh T«ng - H¹ Long (5). Chi nh¸nh §µ N½ng. C«ng ty ®· bè trÝ s¾p xÕp c«ng nh©n viªn phï hîp víi tr×nh ®é chuyªn m«n vµ yªu cÇu c«ng t¸c s¶n xuÊt kinh doanh. Bé m¸y c«ng ty gåm cã khèi v¨n phßng c«ng ty, c¸c phßng ban nghiÖp vô, khèi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc vµ ®Çu tÇu. a) Bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty ®­îc tæ chøc nh­ sau: §øng ®Çu lµ Tæng gi¸m ®èc, lµ ng­êi l·nh ®¹o cao nhÊt trong c«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm chung vÒ ho¹t ®éng cña c«ng ty nh­ tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh vµ ch¨m lo cho c¸n bé c«ng nh©n viªn toµn c«ng ty. Hai, phã tæng gi¸m ®èc. Mét Phã tæng gi¸m ®èc phô tr¸ch kinh doanh. Gióp Tæng gi¸m ®èc ®iÒu hµnh qu¶n lý s¶n xuÊt vÒ khai th¸c kinh doanh cã nhiÖm vô Nghiªn cøu thÞ tr­êng, ®iÒu tra b¾t nguån hµng, x©y dùng ph­¬ng ¸n kinh doanh ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ, ®Ò xuÊt víi tæng gi¸m ®èc ký c¸c hîp ®ång vËn tai víi chñ hµng trong vµ ngoµi n­íc hµng chë thuª theo hîp ®ång dµi h¹n mét ®èi t¸c kh¸c trªn nguyªn t¾c lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ quyÕt ®Þnh. - §­îc Tæng gi¸m ®èc uû quyÒn, ký c¸c hîp ®ång vÒ khai th¸c kinh doanh ph¸t triÓn ®åi tÇu. Mét Phã tæng gi¸m ®èc phô tr¸ch kü thuËt. Gióp Tæng gi¸m ®èc ®iÒu hµnh c«ng viÖc kü thuËt söa ch÷a, c«ng t¸c Nghiªn cøu øng dông khoa häc theo dâi toµn bé nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn kü thuËt, nhiªn liÖu ®éi tÇu, ®Ò xuÊt víi tæng gi¸m ®èc kü c¸c hîp ®ång söa ch÷a ph­¬ng tiÖn thiÕt bÞ theo quy ph¹m ®¨ng kiÓm, duy tr× b¶ng d­ìng kü thuËt cña tµu. Theo dâi ®¶m b¶o an toµn cho ®éi tÇu ho¹t ®éng phï hîp qu¶n lý c«ng ty vµ luËt ph¸p quèc tÕ, phô tr¸ch c«ng t¸c ®Ò suÊt, thanh lý gi¶i b¸n ph­¬ng tiÖn m¸y mãc. - §­îc Tæng gi¸m ®èc uû quyÒn ký c¸c hîp ®ång liªn quan ®Õn kü thuËt, mua b¸n vËt t­, söa ch÷a tÇu NCKHKT. b) C¸c phßng ban cña c«ng ty. + Phßng khai th¸c th­¬ng vô: Cã nhiÖm vô theo dâi tÇu khai th¸c nguån hµng, ®ång thêi lµm nhiÖm vô m«i giíi thuª tÇu thay mÆt hµng cho c«ng ty thùc hiÖn c¸c dÞch vô ®¹i lý biÓn nÕu kh¸ch hµng cã nhu cÇu. + Phßng kü thuËt: Tæ chøc qu¶n lý vµ theo dâi vÒ kü thuËt ®èi víi trang thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cña c«ng ty ®Ó kÞp thêi th«ng tin chÝnh x¸c vÒ kü thuËt cÇn thiÕt phôc vô ®iÒu hµnh kinh doanh vËn t¶i. + Phßng vËt t­: C¨n cø vµo néi dung c¸c chØ thÞ th«ng t­ vµ quy ®Þnh kü thuËt cña nhµ n­íc, cña ngµnh vµ cña c«ng ty x©y dùng quy tr×nh quy ®Þnh vÒ kü thuËt ®Þnh møc, cÊp ph¸t nhiªn liÖu phï hîp víi t×nh h×nh ®Æc ®iÓm cña c«ng ty trong s¶n xuÊt kinh doanh. + Phßng ph¸p chÕ an toµn hµng h¶i: lµ phßng nghiÖp vô tham m­u cho Tæng gi¸m ®èc vµ c«ng t¸c ph¸p chÕ an toµn hµng h¶i, h­íng dÉn thùc hiÖn c¸c quy ph¹m, ph¸p chÕ an toµn hµng h¶i trªn c¸c tÇu, ®«n ®èc gi¸m s¸t ®Ó thùc hiÖn ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng vËn t¶i tµu an toµn cho ph­¬ng tiÖn vµ ng­êi trªn biÓn. + Phßng hµnh chÝnh: Qu¶n lý v¨n th­ l­u tr÷, lËp kÕ ho¹ch mua s¾m hîp lý trang thiÕt bÞ v¨n phßng phÈm phôc vô yªu cÇu qu¶n lý kinh doanh, qu¶n lý ®Êt ®ai nhµ cöa khu vùc v¨n phßng cña c«ng ty, lËp kÕ ho¹ch x©y dùng söa ch÷a. + Phßng kÕ to¸n: Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n, thèng kª bé m¸y kÕ to¸n theo ®óng quy ®Þnh cña Bé tµi chÝnh. Ghi chÐp ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, kÞp thêi, ®Çy ®ñ toµn bé t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. Thùc hiÖn chÕ ®é ho¹ch to¸n tµi chÝnh râ rµng, qua ®ã x¸c ®Þnh ®­îc c¸c mÆt thiÕt xãt trong qu¶n lý gióp Tæng gi¸m ®èc kÞp thêi chÊn chØnh. * C¸c chi nh¸nh: lµ c¸c ®¬n vÞ ho¹ch to¸n phô thuéc hµng th¸ng, hµng n¨m ho¹ch to¸n kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh ë chi nh¸nh m×nh vÒ c«ng ty. B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n §Õn ngµy 31 th¸ng 12 n¨m 2001 Tµi s¶n MS Sè ®Çu n¨m Sè cuèi kú A. TS l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n 100 65.131.562.429 100.891.307.413 I. TiÒn 110 12.246.749.097 12.881.405.146 1. TiÒn mÆt t¹i quÜ (gåm c¶ ng©n phiÕu) 111 169.393.781 468.111.477 2. TiÒn göi ng©n hµng 112 12.077.355.316 12.413.293.669 3. TiÒn ®ang chuyÓn 113 0 0 II/ C¸c kho¶n ®Çu t­ TC ng¾n h¹n 120 0 0 1. §Çu t­ chøng kho¸n ng¾n h¹n 121 0 0 2. §Çu t­ ng¾n h¹n kh¸c 128 0 0 3. Dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu t­ ng¾n h¹n (*) 129 0 0 III/ C¸c kho¶n ph¶i thu 130 30.577.323.782 52.202.294.690 1. Ph¶i thu cña kh¸ch hµng 131 14.840.731.232 22.360.775.985 2. Tr¶ tr­íc cho ng­êi b¸n 132 3.075.932.906 4.721.558.909 3. ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®­îc khÊu trõ 22.246.575 4. Ph¶i thu néi bé 133 4.047.065.998 15.790.460.091 - Vèn kinh doanh ë c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc 134 0 14.497.610.802 - Ph¶i thu néi bé kh¸c 135 0 1.292.849.289 5. C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c 138 8.613.593.646 9.307.253.130 6. Dù phßng kho¶n thu khã ®ßi (*) 139 0 0 IV/ Hµng tån kho 140 19.907.577.740 31.828.772.472 1. Hµng mua ®ang ®i trªn ®­êng 141 0 0 2. Nguyªn liÖu, vËt liÖu tån kho 142 17.690.249.608 29.690.719.541 3. C«ng cô, dông cô trong kho 143 285.454.298 331.652.975 4. Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang 144 0 0 5. Thµnh phÈm tån kho 145 0 0 6. Hµng ho¸ tån kho 146 1.931.873.834 1.806.399.956 7. Hµng göi ®i b¸n 147 0 0 8. Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho (*) 149 0 0 V/ Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c. 150 2.399.911.810 3.978.835.105 1. T¹m øng 151 612.089.088 2.054.211.247 2. Chi phÝ tr¶ tr­íc 152 1.787.822.722 1.924.623.858 Tµi s¶n MS Sè ®Çu n¨m Sè cuèi kú 3. Chi phÝ chê kÕt chuyÓn 153 0 0 4. Tµi s¶n thiÕu chê xö lý 154 0 0 5. C¸c kho¶n thÕ chÊp, ký c­îc, kü quü N. h¹n 155 0 0 VI/ chi sù nghiÖp 160 0 0 1. Chi sù nghiÖp n¨m tr­íc 161 0 0 2. Chi sù nghiÖp n¨m nay 162 0 0 B- Tµi s¶n cè ®Þnh, ®Çu t­ dµi h¹n 200 597.958.511.657 771.990.244.443 I/ Tµi s¶n cè ®Þnh 210 583.360.785.009 751.760.213.443 1. TSC§ h÷u h×nh 211 583.360.785.009 751.760.213.443 - Nguyªn gi¸ 212 984.043.191.137 1.220.880.526.935 - Gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ (*) 213 400.682.406.128 -469.120.313.492 2. TSC§ thuª tµi chÝnh 214 0 0 - Nguyªn gi¸ 215 0 0 - Gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ (*) 216 0 0 3. TSC§ v« h×nh 217 0 0 - Nguyªn gi¸ 218 0 0 - Gi¸ trÞ hao mßn luü kÕ (*) 219 0 0 II/ C¸c kho¶n ®Çu t­ TC dµi h¹n 220 14.505.000.000 20.005.000.000 1. §Çu t­ chøng kho¸n dµi h¹n 221 0 5.500.000.000 2. Gãp vèn liªn doanh 222 14.370.000.000 14.370.000.000 3. C¸c kho¶n ®Çu t­ dµi h¹n kh¸c 228 135.000.000 135.000.000 4. Dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu t­ dµi h¹n 229 0 0 III/ Chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n dë dang 230 92.726.648 32.377.000 IV/ C¸c kho¶n ký quü, ký c­îc dµi h¹n 240 0 192.654.000 Tæng céng tµi s¶n 250 663.090.074.086 872.881.551.856 Nguån vèn A- Nî ph¶i tr¶ 300 153.822.259.603 348.800.694.869 I/ Nî ng¾n h¹n 310 53.799.859.603 95.457.134.869 1. Vay ng¾n h¹n 311 0 8.000.000.000 2. Nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶ 312 3. Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n 313 30.645.735.635 47.262.143.887 4. Ng­êi ma tr¶ tiÒn tr­íc 314 4.845.790.225 11.891.627.398 5. ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép nhµ n­íc. 315 1.496.479.730 122.220.384 6. Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn 316 7.774.617.906 6.448.243.434 Tµi s¶n MS Sè ®Çu n¨m Sè cuèi kú 7. Ph¶i tr¶ cho c¸c ®¬n vÞ néi bé 317 4.047.065.998 15.790.460.091 8. C¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c 318 4.990.170.109 5.942.439.675 II/ Nî dµi h¹n 320 100.022.400.000 253.343.560.000 1. Vay dµi h¹n 321 100.022.400.000 253.343.560.000 2. Nî dµi h¹n kh¸c 322 0 0 III/ Nî kh¸c 330 0 0 1. Chi phÝ ph¶i tr¶ 331 0 0 2. Tµi s¶n thõa chê xö lý 332 0 0 3. NhËn ký quü, ký c­îc dµi h¹n 333 0 0 B- Nguån vèn chñ së h÷u 400 509.267.814.483 524.080.856.987 I/ Nguèn vèn quü 410 509.267.814.483 524.080.856.987 1. Nguån vèn kinh doanh 411 503.872.355.997 518.069.300.292 2. Chªnh lÖch ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n 412 0 0 3. Chªnh lÖch tû gi¸ 413 -684.875 -33.523.128 4. Quü ®Çu t­ ph¸t triÓn 414 3.909.266.424 3.987.163.178 5. Quü dù phßng tµi chÝnh 415 380.166.180 751.995.494 6. Quü dù phßng vÒ trî cÊp mÊt viÖc lµm 416 190.083.090 375.997.746 6. L·i ch­a ph©n phèi 417 0 0 7. Quü khen th­ëng, phóc lîi 418 916.627.667 929.923.405 8. Nguån vèn ®Çu t­ XDCBB 419 0 0 II/ Nguån kinh phÝ 420 0 0 1. Quü qu¶n lý cña cÊp trªn 421 0 0 2. Nguån kinh phÝ sù nghiÖp 422 0 0 - Nguån kinh phÝ sù nghiÖp n¨m tr­íc 423 0 0 - Nguån kinh phÝ sù nghiÖp n¨m nay 424 0 0 3. Nguån kinh phÝ ®· h×nh thµnh TSC§ 425 0 0 Tæng céng nguån vèn 430 663.090.074.086 872.881.551.856 TPHCM, ngµy ... th¸ng ... n¨m 200... KÕ to¸n tr­ëng Gi¸m ®èc C¸c chØ tiªu ngoµi b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. ChØ tiªu Sè ®Çu n¨m Sè cuèi n¨m 1. Tµi s¶n thuª ngoµi 2. VËt t­, hµng ho¸ nhËn gi÷ hé, nh©n gia c«ng 3. Hµng ho¸ nh©n b¸n hé, nhËn ký göi 4. Nî khã ®ßi vµ xö lý 5. Ngo¹i tÖ c¸c lo¹i 6. H¹n møc kinh phÝ cßn l¹i 7. Nguån vèn khÊu hao c¬ b¶n hiÖn cã II. §Æc ®iÓm tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n 1. Chøc n¨ng nhiÖm vô phßng kÕ to¸n tµi vô. Tham m­u cho l·nh ®¹o c«ng ty c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn tµi chÝnh. - LËp chøng tõ ban ®Çu ph¶n ¸nh kinh tÕ tµi chÝnh ph¸t sinh trong kú, chøng tõ ph¶i lËp theo ®óng mÉu quy ®Þnh cña bé tµi chÝnh vµ tæng côc thèng kª, quy ®Þnh ghi chÐp chøng tõ ph¶i ®Çy ®ñ kÞp thêi ¶n ¸nh ®óng sù thËt nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh vµ ph¶i cã ch÷ ký cña ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm theo tÝnh chÊt tõng lo¹i chøng tõ. C¨n cø vµo hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n vµ chÕ ®é kÕ to¸n cña bé tµi chÝnh quy ®Þnh më sæ ho¹t ®éng tµi chÝnh trong c«ng ty, còng nh­ cung cÊp ®Çy ®ñ sè liÖu ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c kiÓm tra chØ ®Þnh ho¹t ®éng kinh tÕ trong c«ng ty. ViÖc ghi chÐp sæ kÕ to¸n cÇn theo ®óng c¸c quy ®Þnh cña nhµ n­íc vÒ thêi gian ph­¬ng ph¸p. Tõng thêi kú nhÊt ®Þnh phßng kÕ to¸n cã nhiÖm vô tæng hîp sè liÖu ®Ó lËp c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n theo quy ®Þnh cña bé tµi chÝnh vµ bé chuyªn ngµnh, b¸o c¸o ph¶i lËp theo ®óng mÉu quy ®Þnh trªn c¬ së sè liÖu cña sæ kÕ to¸n ®¶m b¶o chÝnh x¸c. Cuèi liªn ®é phßng kÕ to¸n tµi vô cã nhiÖm vô tæ chøc kiÓm kª ®Þnh kú tµi s¶n vµ kiÓm tra kÕ to¸n ®èi víi khèi v¨n phßng cña liªn hiÖp trùc thuéc, tiÕn hµnh viÖc xÐt duyÖt quyÕt to¸n cho c¸c ®¬n vÞ ho¹ch to¸n trùc thuéc c«ng ty. Tæ chøc viÖc b¶o qu¶n vµ l­u tr÷ tµi liÖu kÕ to¸n theo ®óng quy ®Þnh hiÖn hµnh cña nhµ n­íc vµ ngµnh. §Ó lµm ®­îc nhiÖm vô phßng kÕ to¸n c«ng ty tæ chøc nh­ sau: §øng ®Çu phßng kÕ to¸n c«ng ty lµ kÕ to¸n tr­ëng gióp Tæng gi¸m ®èc tæ chøc chØ ®¹o thùc hiÖn toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n, thèng kª, th«ng tin kinh tÕ vµ ho¹ch to¸n kinh tÕ trong c«ng ty. Gióp viÖc cho kÕ to¸n tr­ëng cã phã phßng kÕ to¸n ®­îc kÕ to¸n tr­ëng ®iÒu hµnh c«ng viÖc khi kÕ to¸n tr­ëng ®i v¾ng. C¸c nh©n viªn phßng kÕ to¸n phô tr¸ch tõng c«ng viÖc cô thÓ ? KÕ to¸n TSC§, kÕ to¸n c«ng nî, kÕ to¸n thuÕ, kÕ to¸n quü, kÕ to¸n c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc, kÕ to¸n tæng hîp chi phÝ vËt liÖu. C«ng ty ho¹ch to¸n theo h×nh thøc chøng tõ ghi sæ S¬ ®å sæ s¸ch kÕ to¸n hiÖn ®ang ¸p dông ë c«ng ty. Chøng tõ gèc B¶ng tæng hîp chøng tõ gèc B¶ng tæng hîp chøng tõ nhËp - xuÊt vËt t­ ThÎ kho sæ chi tiÕt Sæ chi thanh to¸n víi ng­êi b¸n Chøng tõ ghi sæ Sæ c¸i  Ghi hµng ngµy Ghi cuèi th¸ng §èi chiÕu kiÓm tra + Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ lµ sæ ghi theo vËt t­ thêi gian c¸c nghiÖp vô kinh tÕ, tµi chÝnh ph¸t sinh ®· lËp chøng tõ ghi sæ. Chøng tõ ghi sæ lµ chøng tõ do nh©n viÖn kÕ to¸n lËp trªn c¬ së c¸c chøng tõ gèc nhËn ®­îc ®Ó lamf thñ tôc ghi sæ kÕ to¸n. Mçi chøng tõ ghi sæ chØ ghi mét ®Þnh kho¶n kÕ to¸n. Khi lËp chøng tõ ghi sæ ph¶i ghi thø tù chøng tõ cã ghi sæ ®· lËp ®Ó ghi vµo sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ. Sæ thø tù chøng tõ ghi sæ cã thÓ ®¸nh sè thÎ tù theo kú kÕ to¸n hoÆc niªn ®é kÕ to¸n. MÉu chøng tõ ghi sæ vµ mÉu sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ nh­ sau: Chøng tõ ghi sæ sè Ngµy ..... th¸ng ..... n¨m Néi dung nghiÖp vô Tµi kho¶n ghi Sè tiÒn Nî Cã KÌm theo chøng tõ gèc + Sæ c¸i lµ sæ tµi kho¶n cÊp I. C¨n cø ®Ó ghi sæ c¸i lµ chøng tõ ghi sæ ®· lËp kÕt cÊu mÉu trong sæ c¸i còng t­¬ng tù nh­ mÉu trong sæ c¸i trong h×nh thøc kÕ to¸n. NhËt ký chung S¬ ®å bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty Phã phßng kÕ to¸n KÕ to¸n tr­ëng KÕ to¸n TH phÝ NVL KÕ to¸n thuª KÕ to¸n c«ng nî KÕ to¸n c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc KÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh KÕ to¸n quü C¸c nh©n viªn kÕ to¸n §¬n vÞ trùc thuéc 2. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty. Lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh thùc hiÖn ho¹ch to¸n ®éc lËp do vËy viÖc ph¶n ¸nh chÝnh x¸c kÞp thêi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp cã ý nghÜa hÕt søc quan träng ®Æc biÖt trong nÒn kinh tÕ nh­ hiÖn nay. §Ó phï hîp víi ®Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý vµ tæ chøc s¶n xuÊt, bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty tæ chøc theo h×nh thøc tËp trung - ph©n t¸n theo h×nh thøc nµy, c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n ho¹ch to¸n (ph¶n ¸nh, ghi chÐp, l­u tr÷ chøng tõ, hÖ thèng sæ s¸ch, hÖ thèng b¸o c¸o) ®Òu ®­îc thùc hiÖn t¹i phßng kÕ to¸n cña c«ng ty vµ c¸c phßng kinh tÕ chi nh¸nh trùc thuéc. C«ng t¸c kÕ to¸n cña chi nh¸nh do kÕ to¸n chi nh¸nh thùc hiÖn ®Þnh kú tæng hîp sè liÖu lËp b¸o c¸o göi vÒ phßng kÕ to¸n cña c«ng ty. Phßng kÕ to¸n c«ng ty tæng hîp sè liÖu chung toµn c«ng ty vµ lËp b¸o c¸o ®Þnh kú. * §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y. Bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty cã nhiÖm vô kiÓm tra gi¸m s¸t viÖc sö dông nguån vèn theo chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh, th«ng qua t×nh h×nh thu tiÒn vµ chi tiªu vÒ doanh thu, lîi nhuËn ®Ó gi¸m s¸t t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng, ®ång thêi th«ng qua c¸c chØ tiªu vÒ gi¸ thµnh vµ kho¶n môc ®¸nh gi¸ thµnh, gi¸m s¸t t×nh h×nh tiªu hao lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ trong kú, t×nh h×nh cÊp ph¸p vay m­în, c¸c chØ tiªu vèn cè ®Þnh, vèn l­u ®éng ®Ó gi¸m s¸t t×nh h×nh thanh to¸n, chiÕm dông vèn cña doanh nghiÖp. - §Ó thùc hiÖn nhiÖm vô vµ b¶o ®¶m sù l·nh ®¹o thèng nhÊt tËp trung trùc tiÕp cña kÕ to¸n tr­ëng, ®ång thêi ®¶m b¶o chuyªn m«n ho¸ cña c¸n bé kÕ to¸n. Trong ®ã mçi ng­êi ®Òu cã nhiÖm vô chøc n¨ng riªng, thùc hµnh tõng phÇn hµnh kÕ to¸n cô thÓ nh­ng cã liªn quan víi nhau trong qu¸ tr×nh ho¹ch to¸n s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. + Mét kÕ to¸n tr­ëng ( tr­ëng phßng tµi vô) víi chøc n¨ng phô tr¸ch trong toµn bé kh©u c«ng viÖc, ®ång thêi gióp tæng gi¸m ®èc lµm c«ng t¸c tÊt c¶ c¸c nguån vèn. + Ngang kÕ to¸n tr­ëng cã mét phã phßng kÕ to¸n chuyªn gióp ®ì kÕ to¸n tr­ëng trong mäi c«ng viÖc ®ång thêi phô tr¸ch kÕ to¸n chi phÝ vµ kÕ to¸n thanh to¸n. + Mét kÕ to¸n tæng hîp chi phÝ NVL. + Mét kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh + Mét kÕ to¸n c«ng nî + Mét kÕ to¸n thuÕ + Mét kÕ to¸n quü, (Ng©n hµng) Bªn c¹nh ®ã cßn cã c¸c bé phËn kÕ to¸n c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc c¸c nh©n viªn kÕ to¸n ®¬n vÞ trùc thuéc vÒ hÖ thèng chøng tõ vµ tµi kho¶n sö dông c¬ b¶n kÕ to¸n c«ng ty sö dông gièng nh­ chÕ ®é kÕ to¸n ban hµnh. §Ó phï hîp víi viÖc ho¹ch to¸n kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n chi tiÕt ®Õn tõng ®èi t­îng. KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu lËp chøng tõ gèc tËp hîp sè liÖu vµ ®Þnh céng l¹i lÊy sè liÖu tæng hîp ®Ó ghi vµo nhËt ký chung nh»m gi¶m bít khèi l­îng c«ng viÖc ghi sæ c¸i. III. T×nh h×nh ho¹ch to¸n NVL ë c«ng ty vËn t¶i dÇu khÝ ViÖt Nam. 1. §Æc ®iÓm NVL ë c«ng ty. Do ®Æc ®iÓm kinh doanh khai th¸c vËn t¶i lµ mét ngµnh kh«ng trùc tiÕp t¹o ra s¶n phÈm cho x· héi. Nã lµ kh©u trung gian gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, lµ viÖc tiÕp tôc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong l­u th«ng, tøc lµ lµm t¨ng thªm gi¸ trÞ cña s¶n phÈm, nªn nhu cÇu dù tr÷, sö dông nguyªn vËt liÖu cña c«ng ty lµ rÊt ®a d¹ng vµ phong phó. NhiÒu chñng lo¹i kh¸c nhau, tÝnh chÊt lý ho¸, tÝnh n¨ng kü thuËt còng kh«ng gièng nhau, ®ång thêi vÒ mÆt kü thuËt ph¶i ®¶m b¶o c­êng ®é vµ chÊt l­îng quy ®Þnh. Trong qu¸ tr×nh tham gia ho¹t ®éng s¶n xuÊt, d­íi t¸c ®éng cña lao ®éng vËt liÖu, bÞ tiªu hao toµn bé nh­ lµ nhiªn liÖu, dÇu nhên ®èi víi vËn t¶i ho¹ch thay ®æi h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu ®Ó cÊu thµnh thùc thÓ cña s¶n phÈm ®èi víi söa ch÷a c«ng nghiÖp: xµ lan, tÇu, thiÕt bÞ xÕp dì, vÒ mÆt gi¸ trÞ NVL chuyÓn dÞch trong mét chu kú s¶n xuÊt kinh doanh. 2. Ph©n lo¹i vËt liÖu ë c«ng ty. C¨n cø vµo vai trß vµ t¸c dông cña nguyªn vËt liÖu trong s¶n xuÊt. C«ng ty tiÕn hµnh ph©n lo¹i vËt liÖu theo néi dung kÕ to¸n víi c¸ch ph©n lo¹i nµy, vËt liÖu ë c«ng ty ®­îc chia lµm c¸c lo¹i sau: Nguyªn vËt liÖu chÝnh: lµ nh÷ng nguyªn vËt liÖu sau qu¸ tr×nh gia c«ng chÕ biÕn sÏ ®­îc cÊu thµnh thùc thÓ vËt chÊt chñ yÕu. C«ng ty dïng ®Ó söa ch÷a ph­¬ng tiÖn. Ngoµi ra cßn mua ngoµi nh­ ph«i, ®ång ®Ó c«ng ty tiÕp tôc chÕ biÕn ra c¸c chi tiÕt, m¸y thuû. Nguyªn vËt liÖu phô: ®­îc sö dông kÕt hîp víi nguyªn vËt liÖu chÝnh, dïng ®Ó b¶o qu¶n hay thay ®æi mµu s¾c phôc vô cho ho¹t ®éng c¸c t­ liÖu thay cho phôc vô lao ®éng cu¶ c«ng nh©n s¶n xuÊt nh­ lµ: dÇu nhên, s¬n chèng rØ, s¬n xanh,... Nhiªn liÖu lµ nh÷ng th­ cung cÊp nhiÖt l­îng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh­ dÇu Marut, Diezen, c«ng ty mua vÒ dïng cho ph­¬ng tiÖn vËn t¶i vµ xÕp dì hµng ho¸. Phô tïng thay thÕ: lµ nh÷ng phô tïng dïng ®Ó söa ch÷a vµ thay thÕ m¸y mãc, thiÕt bÞ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. PhÕ liÖu: lµ c¸c lo¹i vËt liÖu thu ®­îc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hay thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh, c¸c chi tiÕt phô tïng m¸y thuû, cÇn cÈu vµ c¸c lo¹i thÐp söa ch÷a thanh lý tÇu thuû, xµ lan.... ViÖc ph©n lo¹i nh­ trªn cña c«ng ty cã t¸c dông gióp kÕ to¸n vËt liÖu theo dâi ph¶n ¸nh t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng t¨ng gi¶m cña tõng thø, tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu. Tõ ®ã gióp kÕ to¸n gi¸m s¸t chÆt chÏ cho viÖc sö dông vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. 3. §¸nh gi¸ vËt liÖu. §èi víi vËt liÖu mua ngoµi: gi¸ thùc tÕ gåm gi¸ mua ghi trªn ho¸ ®¬n cña ng­êi b¸n vµ c¸c chi phÝ thu mua thùc tÕ, nh­ chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, chi phÝ thu mua, l­u kho, bÕn b·i. §èi víi vËt liÖu, c«ng ty thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn, gåm gi¸ trÞ vËt liÖu chÕ biÕn, cïng c¸c chi phÝ liªn quan. §èi víi phÕ liÖu: ­íc tÝnh gi¸ thùc tÕ cã thÓ sö dông ®­îc hay gi¸ trÞ thu håi møc tèi thiÓu. Trong thùc tÕ cã rÊt nhiÒu ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ ®èi víi vËt liÖu xuÊt dïng trong kú. §èi víi NVL dïng trong kú, tuú theo ®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ yªu cÇu qu¶n lý cã thÓ sö dông mét trong nh÷ng ph­¬ng ph¸p quan träng ho¹ch to¸n. 4. Ho¹ch to¸n chi tiªu NVL t¹i c«ng ty. Nh­ trªn ®· tr×nh bµy: chøc n¨ng chÝnh cña c«ng ty lµ vËn t¶i dÇu khÝ vµ hµng ho¸. Söa ch÷a ph­¬ng tiÖn, dµn khoan, vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn c«ng ty tÝnh chi tiÕt cho s¶n xuÊt kinh doanh nh­ sau: + Nhiªn liÖu. + Nguyªn vËt liÖu. Nhiªn liÖu: Lµ nh÷ng thø ®Ó cung cÊp nhiÖt l­îng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh­ dÇu, Marut, Diezen nhít .... trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nhiªn l­îng bÞ tiªu hao, ®Ó ®¸p øng kÞp thêi cho c«ng viÖc vËn t¶i trong nh÷ng chuyÕn ®i dµi ngµy trªn biÓn. Khi tÇuthùc hiÖn mét hµnh tr×nh vËn t¶i, nhµ qu¶n lý cã tr¸ch nhiÖm tÝnh møc ®é tiªu hao nhiªn liÖu cho mét hµnh tr×nh ®ã, møc ®é tÝnh tiªu hao nhiªn liÖu ®­îc tÝnh nh­ sau: Do ph¹m vi ho¹t ®éng cña tÇu cã kh¸c nhau, v× vËy muèn x¸c ®Þnh ®óng ®¾n nhiªn liÖu cho tõng tÇu cô thÓ. C«ng ty chia ®éi tµu theo ph¹m vi ho¹t ®éng thµnh phai lo¹i kh¸c nhau. + TÇu biÓn xa bê (®i n­íc ngoµi) trªn 1000 tÊn DWT trë nªn dïng DÇu Marut ký hiÖu (FO) + TÇu ven biÓn (trong n­íc)1000tÊn DWT trë xuèng dïng dÇu Diezen ký hiÖu DO Do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña ngµnh vËn t¶i, nhiªn liÖu mua vÒ ®­îc xuÊt dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt kinh doanh (kh«ng nhËp vµo kho) trªn c¬ së ho¸ ®¬n thanh to¸n, kÕ to¸n ph¶n ¸nh trªn sæ kÕ to¸n ®Ó theo dâi tËp hîp chi phÝ. Nguyªn liÖu: nhËp kho Nguyªn liÖu dïng söa ch÷a ph­¬ng tiÖn thiÕt bÞ xÕp dì vËn t¶i. C«ng ty lËp kÕ ho¹ch dù tr÷ ký hîp ®ång mua vËt liÖu. VËt liÖu gåm cã vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, vËt liÖu chÝnh nh­ thÐp l¸, dÇu nhê, s¬n c¸c lo¹i. VËt liÖu phô c¸c lo¹i vËt t­ kh¸c. C¨n cø vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®· ®­îc lËp c¨n cø vµo nhu cÇu dù tr÷ vËt t­ hµng quý cã kÕ ho¹ch ký hîp ®ång mua vµ dù tr÷ vËt t­ võa ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt võa tr¸nh dù tr÷ nhiÒu ø ®éng vèn. Khi mua vËt liÖu vÒ ®Õn kho. KÕ to¸n vËt t­ x¸c ®Þnh sè l­îng, chÊt l­îng, quy c¸ch vËt liÖu sau ®ã cho nhËp kho sè liÖu ®ã. Trªn c¬ së ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho cña bªn b¸n vµ biªn b¶n kiÓm nhiÖm vËt t­, cña c¸n bé vËt t­ sÏ lËp phiÕu nhËp kho thµnh 2 liªn. Mét liªn c¸n bé phßng vËt t­ gi÷, mét liªn chuyÓn cho thñ kho ®Ó thñ kho theo dâi. §Þnh kú thñ kho chuyÓn phiÕu nhËp kho cho kÕ to¸n, c¸n bé. KÕ to¸n c¨n cø vµo chøng tõ gèc phiÕu nhËp kho vµo sæ chi tiÕt NVL ®ång thêi kÕ to¸n vËt liÖu c¨n có vµo chøng tõ ®ã ®Ó lËp b¶ng tæng hîp chøng tõ nhËp NVL ®Þnh kú kÕ to¸n tæng hîp lÊy sè liÖu tæng hîp trªn bangr kª ®Ó vµo sæ lµm c¬ së ghi sæ c¸i. §èi víi vËt liÖu nhËp kho ng­êi mua ®­îc giao nhËn t¹i kho c«ng ty hoÆc c¸c ®éi s¶n xuÊt. V× vËy gi¸ ®­îc x¸c ®Þnh nhËp kho lµ gi¸ trÞ thùc tÕ gåm chi phÝ bèc dì vËn chuyÓn. Cã sè liÖu nhËp kho nhít b¶o d­ìng cho ®oµn xµ lan t¹i c«ng ty. Gi¸ thùc tÕ cña = Tæng sè tiÒn ghi trªn ho¸ ®¬n (bao vËt liÖu nhËp kho gåm gi¸ mua + chi phÝ vËn chuyÓn) (KÌm ho¸ ®¬n nhít ) phiÕu nhËp kho Ho¸ ®¬n GTGT Liªn 2: ( Dïng ®Ó thanh to¸n ) Ngµy 20 th¸ng 3 n¨m 2002 MÉu sè: 01GTKT - 3LL HR/01 - B N0 : 014400 §¬n vÞ b¸n hµng: CTVT x¨ng dÇu §. Thuû I §Þa chØ: 37 Phan Béi Ch©u Sè tµi kho¶n §iÖn tho¹i: ................................ MS 0 2 0 0 1 1 3 1 5 2 0 0 5 1 Hä tªn: Ng­êi mua hµng: Ph¹m Trung §øc §¬n vÞ: C«ng ty vËn t¶i dÇu khÝ Sè tµi kho¶n 2 8 0 0 6 7 5 8 2 3 STT Tªn hµng ho¸ dÞch vô §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1 - DÇu nhít LÝt 5.200 12.000 62.400.000 2 - TiÒn vËn chuyÓn 6.240.000 Céng 68.640.000 ThuÕ GTGT 10%: TiÒn thuÕ GTGT 6.864.000 Tæng céng tiÒn thanh to¸n 75.504.000 ViÕt b»ng ch÷: B¶y m­¬i l¨m triÖu, n¨m tr¨m lÎ bèn ngµn ®ång ch½n. Ng­êi mua hµng KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ ( Ký vµ ghi râ hä tªn ) ( Ký vµ ghi râ hä tªn ) ( Ký ®ãng dÊu, ghi râ hä tªn ) PhiÕu nhËp kho Ngµy 21 th¸ng 3 n¨m 2002 - Tªn ng­êi nhËp: - NhËp vµo kho: C«ng ty Ghi Nî TK 152 Cã TK 311 TT Tªn hµng §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng Gi¸ ®¬n vÞ Thµnh tiÒn Ghi chó Xin nhËp Thùc nhËp 1 DÇu nhít lÝt 5.200 12.000 62.400.000 ViÕt b»ng ch÷: S¸u m­¬i hai triÖu, bèn tr¨m ngµn ®ång ch½n Ng­êi nhËp Thñ kho KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ Nguyªn vËt liÖu xuÊt kho: Khi cã nhu cÇu sö dông vËt liÖu s¶n xuÊt c«ng ty dïng ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thùc tÕ ®Ých danh vËt liÖu, ®­îc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ theo ®¬n chiÕc hay tõng l« hµng, vµ gi÷ nguyªn tõ míi nhËp cho ®Õn lóc xuÊt dông. Khi xuÊt nguyªn vËt liÖu nµo sÏ tÝnh theo gi¸ thùc tÕ ®ã. Khi c¸n bé phßng vËt t­ c¨n cø vµo giÊy ®Ò nghÞ ®· ®­îc l·nh ®¹o c«ng ty duyÖt lËp phiÕu xuÊt kho thµnh 3 liªn, giao cho c¸n bé chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý vµ lËp sæ liªn quan theo dâi kÕ to¸n phßng vËt t­ sÏ c¨n cø vµo chøng tõ gèc ho¸ ®¬n phiÕu nhËp kho ®Ó ra gi¸ trÞ thùc tÕ xuÊt kho vµ ghi vµo ®¬n gi¸ phiÕu xuÊt ®Ó tÝnh thµnh tiÒn. Cã sè liÖu xuÊt kho ë phßng vËt t­ PhiÕu xuÊt kho Ngµy 25 th¸ng 3 n¨m 2002 - Hä vµ tªn ng­êi nhËn: Ph¹m Trung §øc - Lý do xuÊt: VËn chuyÓn - XuÊt kho t¹i: C«ng ty. TT Tªn nh·n hiÖu quy c¸ch vËt t­ M· sè §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Yªu cÇu Thùc xuÊt Nhít Nhít LÝt 3.000 13.200 39.600.000 Nhít 700 13.200 9.240.000 Ng­êi nhËn Thñ kho KÕ to¸n Phô tr¸ch ®¬n vÞ Ho¹ch to¸n chi tiÕt ë c«ng ty: Ho¹ch to¸n chi tiÕt NVL ®ßi hái ph¶n ¸nh c¶ vÒ gi¸ trÞ sè l­îng chÊt l­îng tõng thø. C«ng ty sö dông chøng tõ ho¹ch to¸n chi tiÕt NVL. + Ho¸ ®¬n kiªm phiÕu xuÊt kho + PhiÕu nhËp kho + Biªn b¶n kiÓm nhiÖm vËt t­. + Mét sè chøng tõ liªn quan ®Õn chi phÝ vËn chuyÓn, vËt liÖu thu mua. C«ng ty vËn t¶i VTDK ®ang ¸p dông ho¹ch to¸n chi tiÕt NVL sö dông ph­¬ng ph¸p ghi thÎ song song. - Theo ph­¬ng ph¸p nµy thñ kho dïng thÎ kho ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp xuÊt tån kho nguyªn vËt liÖu vÒ mÆt sè l­îng. ThÎ kho ®­îc më cho tõng thø vËt liÖu. - Khi nhËp kho nguyªn vËt liÖu thñ kho ph¶i kiÓm tra vÒ sè l­îng vËt liÖu sau ®ã cho nhËp kho vµ ký vµo phiÕu nhËp kho do phßng vËt t­ lËp. C¨n cø vµo phiÕu nhËp kho thñ kho ghi vµo thÎ kho vÒ mÆt sè l­îng theo tõng lo¹i vËt liÖu nhËp kho. Khi cã phiÕu xuÊt kho do phßng vËt t­ lËp, thñ kho còng ph¶i kiÓm tra tÝnh hîp lý, ph­¬ng ph¸p cña chøng tõ, sau ®ã tiÕn hµnh xuÊt kho vËt liÖu, cho bé phËn hoÆc ®¬n vÞ sö dông, c¨n cø vµo phiÕu xuÊt ®ã thñ kho ghi sè l­îng vËt liÖu suÊt kho theo tõng thø vµo thÎ ®Ó theo dâi. ThÎ kho ®­îc lËp riªng cho tõng vËt liÖu ®Ó tiÖn cho viÖc theo dâi vµ ghi chÐp ®ång thêi dÔ kiÓm tra ®èi chiÕu. Cã sè liÖu thÎ kho th¸ng ë c«ng ty vËn t¶i DK. KÕ to¸n tæng hîp nhËp, xuÊt vËt liÖu ë c«ng ty Do yªu cÇu c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n vËt liÖu ®ßi hái ph¶i ph¶n ¸nh theo dâi tæng hîp gi¸ trÞ cña vËt liÖu nhËp kho, tÝnh to¸n x¸c ®Þnh gi¸ cña vËt liÖu xuÊt dïng cho tõng ®èi t­îng, cung cÊp sè liÖu phôc vô cho c«ng t¸c chØ ®¹o qu¶n lý kinh tÕ vµ ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ, ®ång thêi ®¶m b¶o theo dâi chÆt chÏ t×nh h×nh thanh to¸n víi kh¸ch hµng, víi ng­êi b¸n. Thùc tÕ cña c«ng ty h¹ch to¸n t×nh h×nh biÕn ®éng nguyªn vËt liÖu theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª th­êng xuyªn kÕ to¸n sö dông c¸c tµi kho¶n sau: * Tµi kho¶n 152: Nguyªn vËt liÖu. - Tµi kho¶n nµy ®­îc h¹ch to¸n theo dâi thùc tÕ gi¸ trÞ hiÖn cã t×nh h×nh t¨ng gi¶m cña nguyªn vËt liÖu cña doanh nghiÖp theo yªu cÇu qu¶n lý cña c«ng ty. C«ng ty sö dông tµi kho¶n nµy ®Ó ph¶n ¸nh quan hÖ thanh to¸n gi÷a c«ng ty víi ng­êi b¸n vÒ c¸c kho¶n thu mua vËt t­ hµng ho¸ theo hîp ®ång hai bªn ®· ký kÕt. ë c«ng ty, TK 331 ®­îc më sæ chi tiÕt cho tõng kh¸ch hµng (ng­êi b¸n) Ngoµi c¸c TK trªn, kÕ to¸n c«ng ty cßn sö dông mét sè TK liªn quan kh¸c nh­: TK 111, 112. Tr×nh tù kÕ to¸n nhËp vËt liÖu ë c«ng ty vËn t¶i VTDK. - Tr­êng hîp c«ng ty øng tr­íc tiÒn hµng, kÕ to¸n h¹ch to¸n. Nî TK 331: ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n. Cã TK 111 ; 112: TiÒn mÆt, tiÒn mÆt göi ng©n hµng. Khi hµng vÒ nhËp kho kÕ to¸n ghi Nî TK 152: Nguyªn vËt liÖu Nî TK 1331 Cã TK 111 : TiÒn mÆt Cã TK 112: TGNH Ngµy 22/3 c«ng ty mua mét sè vËt liÖu trÞ gi¸ 62.400.000 b»ng tiÒn mÆt thuÕ GTGT 10% Nî TK 152: 62.400.000 Nî TK 1331 6.240.000 Cã TK 111. 68.640.000 Hµng ®· nhËp kho mµ c«ng ty ch­a tr¶ tiÒn kÕ to¸n ghi Nî TK 152: Nguyªn vËt liÖu Nî TK 1331. Cã TK 331: Ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n. Chøng tõ ghi sæ Tµi kho¶n Sè tiÒn Nî Cã Nî Cã NhËp kho nhít 152 111 68.640.000 1331 6.864.000 331 75.504.000 Sè liÖu trªn dïng tæng céng b¶ng kª tæng hîp chøng tõ xuÊt nhËp vËt liÖu kÕ to¸n lËp chøng tõ ghi sæ vµo c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt cã liªn quan, kÕ to¸n tæng hîp vµo sæ c¸i. VËt liÖu trong c«ng ty gi¶m chñ yÕu sö dông cho s¶n xuÊt kinh doanh. Tr­êng hîp gi¶m vËt liÖu ®Òu ghi theo gi¸ thùc tÕ bªn cã cña TK 152. T­¬ng tù kÕ to¸n xuÊt vËt liÖu cho s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty - XuÊt trùc tiÕp cho s¶n xuÊt s¶n phÈm Nî TK 621 chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp Cã TK 152 - XuÊt cho chi phÝ s¶n xuÊt chung: Nî TK 627 Chi phÝ s¶n xuÊt chung Cã TK 152 nguyªn vËt liÖu - XuÊt cho nhu cÇu qu¶n lý Nî TK 642 chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Cã TK 152 Nguyªn vËt liÖu - XuÊt cho söa ch÷a lín ph­¬ng tiÖn, thiÕt bÞ ( TSC§) Nî TK 241 - XDCB dë dang Cã TK 152 nguyªn vËt liÖu Chøng tõ ghi sæ Sè : 17 Ngµy.......... th¸ng ........... n¨m §¬n vÞ: ................................ DiÔn gi¶i Tµi kho¶n Sè tiÒn Nî Cã Nî Cã XuÊt dÇu nhít cho tµu MEDI FANCOL 621 152 36.000.000 3.600.000 39.600.000 XuÊt dÇu nhên cho vËn t¶i 621 152 8.400.000 840.000 9.240.000 KÌm theo ..........................................................chøng tõ gèc Ng­êi lËp kÕ to¸n tr­ëng (ký) (ký) KÕ to¸n tæng hîp c¨n cø vµo chøng tõ gèc b¶ng kª nhËp, xuÊt vËt liÖu vµ chøng tõ ghi sæ kÕ to¸n vµo sæ c¸i TK 152 vµ TK liªn quan. VÝ dô TrÝch sè liÖu sæ c¸i 1999 Tµi kho¶n 152 Nguyªn vËt liÖu kÕ to¸n tr­ëng tæng hîp c¨n cø vµo chøng tõ b¶ng kª nhËp, xuÊt vËt liÖu vµ chøng tõ ghi sæ kÕ to¸n vµo sæ c¸i TK 152 vµ TK liªn quan. VÝ dô: TrÝch sè liÖu Sæ c¸i th¸ng 3 n¨m 2002 ( TK 152 nguyªn vËt liÖu ) Ch­¬ng III Mét sè ý kiÕn nhËn xÐt vµ ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n vËt liÖu ë c«ng ty vËn t¶i dÇu khÝ viÖt nam I. §¸nh gi¸ vÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu - Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ®Çy tÝnh c¹nh tranh nh­ hiÖn nay. C¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc còng nh­ t­ nh©n ®Òu ph¶i t×m tßi cho m×nh mét h­íng ®i ®óng ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. NhÊt lµ ®èi víi ngµnh vËn t¶i nãi chung vµ C«ng ty VËn t¶i DÇu khÝ nãi riªng, c«ng ty cã ®Æc thï riªng ngµnh giao th«ng vËn t¶i chiÕm tû träng lín trong c¬ cÊu gi¸ thµnh. - ChÝnh v× vËy tæ chøc c«ng t¸c ho¹ch to¸n kÕ to¸n vËt liÖu lµ kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong toµn bé c«ng t¸c qu¶n lý kÕ to¸n, tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. 1. VÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu. ViÖc tæ chøc c«ng t¸c h¹ch to¸n, kÕ to¸n cña c«ng ty t­¬ng ®èi tèt. Bé m¸y kÕ to¸n ®­îc tæ chøc chuyªn m«n s©u, mçi kÕ to¸n cã tr¸ch nhiÖm mét phÇn hµnh cô thÓ nªn ph¸t huy ®­îc tÝnh chñ ®éng, sù thµnh th¹o trong c«ng viÖc chuyªn m«n cao, vµ kh«ng ngõng tham gia c¸c häc hái, n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cho phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña ngµnh kÕ to¸n. Còng nh­ víi t×nh h×nh lµm ¨n cã hiÖu qu¶ cña c«ng ty nh­ hiÖn nay kh«ng thÓ phñ nhËn vai trß cña c«ng t¸c kÕ to¸n còng nh­ kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu trong viÖc cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi phôc vô ®¾c lùc cho viÖc tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh. 2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu: CÇn ph¶i tæ chøc thùc hiÖn mét c¸ch khoa häc, hîp lý, ®Ó c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu thùc sù lµ c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ s¾c bÐn, cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ t×nh h×nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng cña tµi s¶n, vËt t­, tiÒn vèn còng nh­ n¨ng lùc s¶n xuÊt ®¸p øng c¸c yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp nh»m b¶o ®¶m cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt ®­îc tiÕn hµnh liªn tôc. Tæ chøc tèt h¹ch to¸n, kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu, gi¸m s¸t chÆt chÏ viÖc sö dông vËt liÖu, tr¸nh l·ng phÝ, mÊt m¸t g©y thiÖt h¹i cho doanh nghiÖp sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, t¹o ®iÒu kiÖn cho kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc chÝnh x¸c kÞp thêi. Muèn vËy kÕ to¸n vËt liÖu c©n thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô chñ yÕu sau: Ph¶i tæ chøc ghi chÐp, ph¶n ¸nh tæng hîp sè liÖu vÒ t×nh h×nh thu mua vËn chuyÓn, b¶o qu¶n t×nh h×nh nhËp, xuÊt tån kho vËt liÖu tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña vËt liÖu ®· thu mua vµ nhËp kho. KiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch thu mua vËt liÖu vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, chñng lo¹i, gi¸ c¶, thêi h¹n thanh to¸n, thêi h¹n thu mua. - ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n vËt liÖu h­íng dÉn kiÓm tra c¸c bé phËn c¸c ®¬n vÞ trong doanh nghiÖp thùc hiÖn ®Çy ®ñ kÞp thêi chÕ ®é h¹ch to¸n ban ®Çu vÒ vËt liÖu, më c¸c sæ, c¸c thÎ kÕ to¸n... thùc hiÖn h¹ch to¸n vËt liÖu theo ®óng chÕ ®é kÕ to¸n Nhµ n­íc ®· ban hµnh. - KiÓm tra viÖc chÊp hµnh chÕ ®é b¶o qu¶n dù tr÷ vµ sö dông vËt liÖu, tÝnh to¸n chÝnh x¸c sè l­îng, gi¸ trÞ vËt liÖu thùc tÕ ®· ®­a vµo sö dông vµ tiªu hao trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ph©n bæ chÝnh x¸c gi¸ trÞ vËt liÖu ®· tiªu hao vµo ®óng ®èi t­îng ®· sö dông. Tham gia vµo viÖc kiÓm tra ®¸nh gi¸ lo¹i vËt liÖu, lËp b¸o c¸o vÒ vËt liÖu tiÕn hµnh ph©n tÝch kÕ to¸n, t×nh h×nh thu mua, b¶o qu¶n dù tr÷ vµ sö dông vËt liÖu. Nh­ vËy, tæ chøc tèt c«ng t¸c kÕ to¸n vËt liÖu sÏ gãp phÇn thøc ®Èy cung øng kÞp thêi, ®ång bé vËt liÖu cÇn thiÕt cho s¶n xuÊt, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nguyªn vËt liÖu. Do ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt, tÝnh chÊt cña s¶n phÈm mµ c«ng ty s¶n xuÊt ra lµ nh÷ng s¶n phÈm kh«ng h×nh th¸i vËt chÊt ®èi víi s¶n xuÊt vËn t¶i. §Ó cÊu thµnh nªn gi¸ trÞ cña s¶n phÈm, th× ph¶i nãi ®Õn c¸c chi phÝ, trong ®ã cã chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu trong vËn t¶i, trong söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh chiÕm tû träng kh«ng nhá ®èi víi gi¸ thµnh cña C«ng ty VËn t¶i DÇu khÝ. Do vËy c«ng ty ®· x¸c ®Þnh kÕ to¸n vËt liÖu cã vai trß vÞ trÝ rÊt quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh. II. NhËn xÐt ®¸nh gi¸ chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu ë C«ng ty VËn t¶i DÇu khÝ ViÖt Nam. 1. ¦u ®iÓm. - Lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng C«ng ty võa ph¶i thùc hiÖn nhiÖm vô ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu lîi nhuËn võa ®¶m b¶o æn ®Þnh ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn. - Nhê cã sù n¨ng ®éng cña bé m¸y qu¶n lý c«ng ty. C«ng ty ®· ®i vµo ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, bé m¸y qu¶n lý c«ng ty ®­îc tæ chøc theo kiÓu trùc tuyÕn chøc n¨ng, trong ®ã cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau ®· ®¸p øng ®­îc yªu cÇu qu¶n lý c«ng t¸c. - Ngoµi ra bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty còng ®­îc tæ chøc theo m« h×nh võa tËp trung võa ph©n t¸n hoµn toµn phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt ®iÒu kiÖn vµ ®Þa bµn ho¹t ®éng ph©n t¸n cña c«ng ty. C¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®Òu ®­îc ho¹t ®éng mét c¸ch chÝnh x¸c vµ thèng nhÊt tõ trªn xuèng d­íi, ®ång thêi c«ng t¸c kÕ to¸n tµi chÝnh trong c«ng ty còng kh«ng ngõng ®­îc ®æi míi cho phï hîp víi chÕ ®é qu¶n lý tµi chÝnh cña Nhµ n­íc d­íi ®©y lµ mét sè ­u ®iÓm cña c«ng t¸c kÕ to¸n hiÖn nay cña c«ng ty. - Do nhËn thøc râ tÇm quan träng cña thÞ tr­êng kÕ to¸n ®Æc biÖt lµ th«ng tin vÒ chi phÝ nguyªn vËt liÖu dÞch vô vËn t¶i trong qóa tr×nh ho¹t ®éng c«ng ty ®· cho trang bÞ phßng kÕ to¸n m¸y tÝnh ®Ó sö dông mét phÇn mÒm m¸y tÝnh chuyªn dông. §iÒu nµy ®· gãp phÇn lµm gi¶m nhÑ khèi l­îng ghi chÐp tÝnh to¸n cho ng­êi kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu, còng nh­ kÕ to¸n viªn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt lµm viÖc cña kÕ to¸n viªn cung cÊp th«ng tin kÞp thêi cho c¸n bé qu¶n lý, nhê viÖc sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n chuyªn dông. - ViÖc ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm cña tõng phÇn hµnh kÕ to¸n cô thÓ cho mçi ng­êi kÕ to¸n ®¶m b¶o nguyªn t¾c b¶o mËt th«ng tin néi bé vµ tr¸nh nh÷ng sai sãt cã thÓ xÈy ra. - PhÇn mÒm kÕ to¸n nµy ®­îc thiÕt kÕ trªn c¬ së h×nh thøc chøng tõ ghi râ. C¸c nghiÖp vô kÕ to¸n ph¸t sinh nh­ lËp kÕ ho¹ch mua s¾m, dù tr÷ vËt liÖu, thu mua tæ chøc hÖ thèng kho ®Ó b¶o qu¶n c«ng ty ®Òu theo dâi rÊt chÆt chÏ trªn m¸y tÝnh mét c¸ch thuËn lîi, nhanh chãng, ®Þnh kú hay bÊt kú lóc nµo, m¸y tÝnh còng cã thÓ ®­a ra c¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh chi phÝ nguyªn vËt liÖu còng nh­ t×nh h×nh tµi chÝnh th«ng qua c¸c b¶ng biÓu. - HiÖn nay c«ng ty ®ang sö dông h×nh thøc chøng tõ ghi sæ. Cã hÖ thèng sæ s¸ch chøng tõ kÕ to¸n vÌ chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®óng víi chÕ ®é chøng tõ Nhµ n­íc ban hµnh, hÖ thèng nµy phï hîp víi c«ng ty còng nh­ phï hîp víi c«ng viÖc lµm kÕ to¸n trªn m¸y, thuËn tiÖn cho chuyªn m«n ho¸ c«ng viÖc kÕ to¸n gãp phÇn t¹o mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, gi÷a c¸c bé phËn kÕ to¸n trong doanh nghiÖp. 2. Nh­îc ®iÓm: - Bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm th× c«ng t¸c kÕ to¸n, tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty VËn t¶i DÇu khÝ hiÖn ®ang cßn mét sè ®iÓm ch­a phï hîp. - Nguyªn vËt liÖu cña c«ng ty gåm cã nhiÒu chñng lo¹i, h×nh thøc kh¸c nhau do ®ã ®ßi hái ph¶i theo dâi chi tiÕt cho mçi lo¹i. Nh­ng trªn thùc tÕ c«ng ty ®· kh«ng më c¸c kho¶n chi tiÕt cho theo nguyªn vËt liÖu mµ chØ më chi tiÕt theo tõng ®èi t­îng sö dông, do ®ã g©y khã kh¨n cho viÖc qu¶n lý chi tiÕt nguyªn vËt liÖu vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh cña mçi lo¹i nguyªn vËt liÖu. III. Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu ë C«ng ty VËn t¶i DÇu khÝ ViÖt Nam Qua qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c«ng ty trªn c¬ së lý luËn, kiÕn thøc ®· ®­îc trang bÞ còng nh­ yªu cÇu ho¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu. Em xin ®­a ra mét sè ý kiÕn nhá cña m×nh víi mong muèn hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c nhËp xuÊt nguyªn vËt liÖu ë c«ng ty gãp phÇn n©ng cao h¬n hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. C«ng ty nªn ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ b×nh qu©n theo ph­¬ng ph¸p nµy ®¬n gi¶n, dÔ tÝnh h¬n ®ì tèn nhiÒu c«ng søc mµ vÉn ®¶m b¶o chÝnh x¸c trÞ gi¸ vèn thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu, mÆt kh¸c sÏ phï hîp víi ®iÒu kiÖn víi ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n hiÖn t¹i cña c«ng ty. Khi xuÊt dïng vËt liÖu kÕ to¸n ph¶i tÝnh to¸n chÝnh x¸c gi¸ thùc tÕ cña vËt liÖu xuÊt kho cho c¸c nhu cÇu, ®èi t­îng kh¸c nhau, c¨n cø vµo sè l­îng vµ gi¸ trÞ thùc tÕ tån kho ®Çu kú, nhËp kho trong kú ®Ó tÝnh §¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn cña vËt liÖu = Gi¸ thùc tÕ tån ®Çu kú + Gi¸ thùc tÕ nhËp trong kú Sè l­îng vËt liÖu tån + Sè l­îng vËt liÖu kho ®Çu kú nhËp kho trong kú Vµ tÝnh: Gi¸ trÞ thùc tÕ vËt liÖu xuÊt kho = Sè l­îng vËt liÖu xuÊt kho X §¬n gi¸ b×nh qu©n cña vËt liÖu Ph­¬ng ph¸p gi¸ trÞ thùc tÕ b×nh qu©n gia quyÒn ph¶i tÝnh riªng cho lo¹i vËt liÖu ë c«ng ty. - Nh÷ng vËt liÖu phô sö dông Ýt, kh«ng th­êng xuyªn, c«ng ty giao cho ®èi t­îng sö dông mua vÒ sö dông cho s¶n xuÊt. Phßng kÕ to¸n ph¶i yªu cÇu cã ho¸ ®¬n hoÆc biªn lai cña ng­êi b¸n, khi nghiÖm thu quyÕt to¸n c«ng tr×nh ®ång thêi lµm thñ tôc nhËp, xuÊt kho vËt liÖu vµ ghi vµo sæ liªn quan. - Tr­êng hîp mua vËt liÖu vÒ nhËp kho, mµ ch­a cã ho¸ ®¬n, kÕ to¸n l­u phiÕu nhËp kho vµo tËp hå s¬ " hµng ch­a cã ho¸ ®¬n " Sau khi lµm thñ tôc kiÓm nghiÖm, vËt t­ ®¶m b¶o ®óng chñng lo¹i, sè l­îng chÊt l­îng theo hîp ®ång. - Ngay trong th¸ng mµ ho¸ ®¬n vÒ kÕ to¸n ghi sæ theo ®Þnh kho¶n ghi theo gi¸. Nî TK 152 Nî TK 133 Cã TK 111, 112, 331 ho¸ ®¬n. - NÕu cuèi th¸ng ho¸ ®¬n vÉn ch­a vÒ, kÕ to¸n c¨n cø vµo phiÕu nhËp kho, ghi sæ theo gi¸ t¹m tÝnh. Nî TK 152 Nî TK 133 Cã TK 111, 112, 331 theo gi¸ t¹m tÝnh - Sang th¸ng sau, nÕu ho¸ ®¬n vÒ, kÕ to¸n c¨n cø vµo gi¸ trÞ ghi trªn ho¸ ®¬n ®Ó ®iÒu chØnh mét trong ba c¸ch. + C¸ch 1: Xãa gi¸ t¹m tÝnh b»ng bót to¸n ®á rçi ghi gi¸ thùc tÕ b»ng bót to¸n th­êng. + C¸ch 2: Ghi sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ t¹m tÝnh víi gi¸ thùc tÕ b»ng bót to¸n ®á ( nÕu gi¸ t¹m tÝnh lín h¬n gi¸ thùc tÕ ) Nî TK 152 Sè chªnh lÖch gi¶m Nî TK 133 Cã TK 111, 112, 331 ghi bót to¸n ®á. Ghi bót to¸n th­êng ( nÕu gi¸ thùc tÕ lín h¬n gi¸ t¹m tÝnh ) Nî TK 152 Sè tiÒn chªnh lÖch t¨ng Nî TK 133 Cã TK 111, 112, 331 + C¸ch 3: Dïng bót to¸n ®¶o ng­îc ®Ó xo¸ bót to¸n ®óng nh­ th­êng, Tr­êng hîp kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu ph¸t hiÖn thõa thiÕu trong kiÓm kª theo sè liÖu trªn sæ s¸ch kÕ to¸n 2002. Trªn sæ kÕ to¸n cã h¹ch to¸n thiÕu vËt t­ 2001 kÕ to¸n h¹ch to¸n chê xö lý: Nî TK 138 Cã TK 152 NÕu cã quyÕt ®Þnh xö lý nÕu trõ vµo l­¬ng: Nî TK 334 Cã TK 1381 C¸ nh©n båi th­êng b»ng tiÒn mÆt Nî TK 111 Cã TK 1381 - KÕ to¸n nhËp khi nguyªn vËt liÖu mua vµo cã ph¸t sinh thõa thiÕu sai hîp ®ång Tr­êng hîp hµng thõa so víi ho¸ ®¬n khi ph¸t hiÖn thõa C«ng ty lµm v¨n b¶n b¸o c¸o cho c¸c bªn liªn quan biÕt ®Ó cïng xö lý. VÒ mÆt kÕ to¸n ghi nh­ sau: + NÕu nhËp toµn bé Nî Tk 152 Nî TK 1331 Cã TK 331, 3381 Khi cã quyÕt ®Þnh xö lý kÕ to¸n ghi: Nî TK 3381 gi¸ trÞ hµng thõa ®· xö lý Cã TK 1331 Cã TK 152 ( chi tiÕt vËt liÖu ) tr¶ l¹i sè thõa Cã TK 331 §ång ý tiÕp sè thõa Cã TK 721, 411 Sè thõa kh«ng râ nguyªn nh©n + NÕu nhËp kho theo sè ho¸ ®¬n th× sè thõa coi nh­ gi÷ hé ng­êi b¸n vµ kÕ to¸n ghi: Nî TK 002 Khi xö lý ( tr¶ l¹i hoÆc ®ång ý mua ), ghi cã t­ liÖu 002 Ngoµi ra, sè vËt liÖu thõa, nÕu ®ång ý mua, khi nhËp kho ghi t­¬ng tù nh­ trªn. - Trong tr­êng hîp hµng thiÕu so víi ho¸ ®¬n: KÕ to¸n chØ ph¶n ¸nh sè hµng thùc nhËn, sè thiÕu c¨n cø vµo biªn b¶n kiÓm nhËn sÏ th«ng b¸o cho bªn b¸n biÕt hoÆc ghi sæ nh­ sau: + Khi nhËp: Nî TK 152 Nî TK 1331 Nî TK 1381 Cã TK 331 + Khi xö lý Nî TK 152: Ng­êi b¸n giao tiÕp sè thiÕu Nî TK 1331: ThuÕ GTGT Nî TK 331: Gi¶m sè tiÒn ph¶i tr¶ ng­êi b¸n Nî TK 1388, 334 C¸c nh©n ph¶i båi th­êng Nî TK 821, 411: Sè thiÕu kh«ng râ nguyªn nh©n Cã TK 1381: Xö lý sè thiÕu Tr­êng hîp hµng ho¸ kÐm phÈm chÊt, sai qui c¸ch, kh«ng ®¶m b¶o nh­ hîp ®ång. Sè hµng nµy cã thÓ ®­îc gi¶m gi¸ hoÆc tr¶ l¹i cho ng­êi b¸n, khi xuÊt kho giao tr¶ hoÆc sè ®­îc gi¶m gi¸ ghi. Nî TK 331, 111, 112 CãTK 152 KÕt luËn Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nguyªn vËt liÖu ®ãng gãp vai trß quyÕt ®Þnh quan träng trong bÊt kú mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nµo. ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt kinh doanh lµ sù cÇn thiÕt kh¸ch quan. Do ®ã ®Ó ph¸t huy mét c¸ch cã hiÖu lùc c«ng cô kÕ to¸n vµ ®Æc biÖt lµ kÕ to¸n vËt t­ ph¶i ph¶n ¸nh mét c¸ch ®Çy ®ñ chÝnh x¸c, t×nh h×nh biÕn ®éng cña nguyªn vËt liÖu c¶ vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, vµ chñng loai, tõ ®ã tiÕt kiÖm chi phÝ nh»m h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ( gi¸ thµnh vËn t¶i ) NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng ®ã em ®· m¹nh d¹n ®i s©u vµo t×m hiÓu phÇn hoµn thiÖn kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu ë C«ng ty VËn t¶i DÇu khÝ ViÖt Nam d­íi sù h­íng dÉn tËn t×nh cña ThÇy gi¸o NguyÔn ViÕt TiÕn vµ cña phßng tµi vô c«ng ty cïng chi nh¸nh C«ng ty t¹i Qu¶ng Ninh ®· gióp em hoµn thµnh chuyªn ®Ò tèt nghiÖp nµy. V× ®iÒu kiÖn thêi gian cã h¹n chuyªn ®Ò tèt nghiÖp sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, em kÝnh mong nhËn ®­îc sù gãp ý cña thÇy c« ®Ó chuyªn ®Ò nµy ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Cuèi cïng em xin bµy tá lßng c¶m ¬n ch©n thµnh s©u s¾c ®Õn thÇy gi¸o NguyÔn ViÕt TiÕn c¸c anh chÞ c« chó phßng tµi vô C«ng ty còng nh­ tËp thÓ c¸n bé nh©n viªn chi nh¸nh C«ng ty t¹i Qu¶ng Ninh ®· chØ b¶o h­íng dÉn em hoµn thiÖn chuyªn ®Ò nµy./. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh kÕ to¸n doanh nghiÖp cña §¹i häc Tµi chÝnh vµ §¹i häc kinh tÕ quèc d©n - s¶n xuÊt 2. Gi¸o tr×nh h¹ch to¸n chi phÝ trong vËn t¶i thuû cña tr­êng §¹i häc Hµng h¶i - s¶n xuÊt 3. Bµi gi¶ng kÕ to¸n dÞch vô 4. C¸c tµi liÖu vÒ kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu cña C«ng ty