Đề tài Hoàn thiện quản lý tiền lương tại Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam

Chương I : Những vấn đề lý luận cơ bản liên quan đến tiền lương và thu nhập trong Doanh nghiệp 3 I .Tiền lương và bản chất của tiền lương 3 IINhựng chức năng cơ bản của tiền luơng .7+. III. Những nhân tố ảnh hưởng đến tiền lương của người lao động trong doanh nghiệp 12 IV. Nội dung cơ bản của quản lý tiền lương trong doanh nghiệp 14 Chương II : Phân tích thực trạng quản lý quỹ tiền lương tại Tổng công ty Xăng dầu VN 18 IMôt. số nét khái quát về Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam. 18 II. Kết quả sản xuất kinh doanh của Tổng công ty 288 III. Thực trạng về quản lý quỹ tiền lương trong Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam 39 Chương III : Một số biện pháp góp phần hoàn thiện quản lý quỹ tiền lương tại Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam giai đoạn 2003-2005 52 I. Mục tiêu phát triển của tổng công ty xăng dầu Việt Nam giai đoạn 2003-2005 52 II. Một số quan điểm về quản lý tiền lương trong Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam. 55 IIIMôt. số giải pháp hoàn thiện quản lý quỹ tiền lương trong Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam trong giai đoạn 2003-2005: 57 lời nói đầu L ê nin đã khẳng định nền sản xuất xã hội chủ nghĩa có mục đích “ Đảm bảo đời sống đầy đủ và sự phát triển tự do, toàn diện cho tất cả mọi thành viên trong xã hội " Muốn đạt được mục đích đó, phải tổ chức quá trình lao động của con người có năng suất lao động cao. Vậy trước tiên phải hiểu con người làm việc vì động cơ gì ? tại sao có lúc họ hăng hái lao động và đạt năng suất cao, nhưng có những lúc họ thờ ơ và thậm chí bỏ việc? Con người lao động trước hết là để thoả mãn nhu cầu về vật chất và tinh thần của bản thân và gia đình họ, ngoài ra họ còn mong muốn góp phần thực hiện các mục tiêu về kinh tế, văn hoá xã hội. Trong thực tế, việc đáp ứng các nhu cầu nhằm tái sản xuất mở rộng sức lao động của con người được thực hiện thông qua tiền lương, tiền thưởng và các khuyến khích vật chất tinh thần. Tiền lương là một bộ phận cấu thành của giá thành sản phẩm, là một khoản chi phí, mặt khác, tiền lương là nguồn thu nhập để tái sản xuất mở rộng sức lao động của công nhân. Quản lý con người phải đảm bảo sự cân xứng giữa tiền lương, tiền thưởng với năng suất lao động, chất lượng công việc của từng người. Từ đó đặt ra vấn đề phải có các phương pháp tổ chức tiền lương, tiền thưởng hợp lý, tạo động lực làm việc mạnh mẽ cho người lao động. Nhận thấy ý nghĩa và tầm quan trọng của vấn đề, em đã chọn, nghiên cứu đề tài : "Hoàn thiện quản lý tiền lương tại Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam" làm Khoá luận tốt nghiệp ngành Quản trị kinh doanh Kết cấu khoá luận gồm 3 phần : Chương I : Những vấn đề lý luận cơ bản liên quan đến tiền lương và thu nhập trong doanh nghiệp. Chương II : Phân tích thực trạng quản lý quỹ tiền lương tại Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam Chương III : Một số biện pháp góp phần hoàn thiện quản lý quỹ tiền lương tại Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam giai đoạn 2003-2005 Chương I những vấn đề lý luận cơ bản liên quan đến tiền lương và thu nhập trong doanh nghiệp ưI .Tiền lương và bản chất của tiền lương I1 Tiền lưương * Theo quan điểm của các nhà kinh tế học tư sản Trong xã hội tư bản sức lao động của con người được coi là hàng hoá, là một trong những yếu tố đầu vào của quá trình sản xuất. Biểu hiện bằng tiền của giá trị sức lao động là tiền công hay tiền công chính là giá cả của sức lao động. Tuy nhiên, trong xã hội tư bản chủ nghĩa, mọi tuu+ liệu sản xuất đều thuộc sở hữu của giai cấp tuu+ sản, người lao động chỉ có sức lao động là thật sự của bản thân mình. Vì nhu cầu tồn tại, họ phải bán sức lao động với giá cả bị chi phối bởi ý chí của chủ tư bản thuê lao động. Do vậy tiền công chưưa hoàn toàn là giá trị của sức lao động theo đúng nghĩa của nó, giá trị sức lao động phải được xác định trên thị trường theo quy luật cung cầu. Dưới góc nhìn của chủ nghĩa duy vật biện chứng thì : “ Tiền công (dưới TBCN) không phải là giá cả hay giá trị sức lao động mà chỉ là hình thái cải trang của giá trị hay giá cả sức lao đong”^ Đó là một thực tế mà giai cấp tuu+ sản luôn luôn che dấu để thực hiện việc bóc lột của mình đối với người lao động. * Theo quan điểm của các nhà kinh tế theo học thuyết Mác- Lenin^ .“Về thực chất tiền lương dưới CNXH là một phần thu nhập quốc dân biểu hiện dưới hình thức tiền tệ được nhà nước phân phối có kế hoạch cho công nhân, viên chức phù hợp với số lưượng và chất lượng lao động của mỗi người đã cống hiến. Tiền lương phản ánh việc trả công cho công nhân viên chức dựa trên nguyên tắc phân phối theo lao động nhằm tái sản xuất sức lao đong”^. . Nói chung khái niệm trên về tiền lương hoàn toàn thống nhất với quan hệ sản xuất và cơ chế phân phối của nền kinh tế kế hoạch tập trung XHCN. Theo quan điểm đó, tiền lương dưới CNXH có những đặc điểm sau: Tiền lương không phải là giá cả sức lao động vì trong xã hội XHCN sức lao động không phải là hàng hoá, tiền lương là một khái niệm thuộc phạm trù phân phối, tuân thủ những nguyên tắc của quy luật phân phối dưới chủ nghĩa xã hội. Tiền lương được phân phối công bằng theo số lưượng, chất lượng lao động của công nhân đã hao phí, được kế hoạch hoá từ trung ưương đến địa phưương, được nhà nước thống nhất quản lý. Chuyển sang kinh tế thị trường, sự thay đổi của cơ chế quản lý kinh tế đã bộc lộ những hạn chế, thiếu sót của những nhận thức trên về vai trò của yếu tố sức lao động và bản chất tiền lương, đó là : Vì không coi sức lao động là hàng hoá nên tiền lương không phải là tiền trả cho giá trị sức lao động, không phải là ngang giá sức lao động theo quan hệ cung cầu. Thị trường sức lao động về danh nghĩa không tồn tại trong nền kinh tế quốc dân. Mặc dù quan hệ thuê mưướn lao động đã manh nha hình thành ở một số địa phưương nhưưng không được nhà nước công nhận. Trong khu vực kinh tế nhà nước, áp dụng chính sách biên chế suốt đời, nhà nước bao cấp tiền lương, việc trả lương trong doanh nghiệp không gắn với hiệu quả sản xuất kinh doanh. Tiền lương được coi là một bộ phận của thu nhập quốc dân nên chế độ phân phối tiền lương lại phụ thuộc vào nhà nước. Theo cơ chế phân phối đó, thu nhập quốc dân còn nhiều thì phân phối nhiều, còn ít thì phân phối ít. Người lao động tạo ra thu nhập quốc dân nhưưng lại được phân phối sau cùng. Động lực kinh tế đối với người lao động không còn nên quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp kém hiệu quả, ngưược lại, biên chế lao động và quỹ lương ngày một tăng làm ngân sách nhà nước thâm hụt nặng nề. Người lao động không coi tiền lương là nguồn thu nhập chính, cái họ quan tâm là những lợi ích thu được ngoài tiền lương. Người lao động dù được coi là chủ nhưưng không gắn bó với cơ sở sản xuất, phổ biến tình trạng “ chân trong chân ngoài “, lãng phí ngày công, giờ công. Nhà nước mất dần đội ngũ lao động có tay nghề cao. Nền kinh tế thị trường buộc chúng ta phải có những thay đổi lớn trong nhận thức, phù hợp với cơ chế quản lý mới, đó là. Chấp nhận sức lao động là một loại hàng hoá. Tính hàng hoá của sức lao động không chỉ được chấp nhận với người lao động trong khu vực kinh tế tư nhân mà nó còn được chấp nhận cả với người lao động công chức, viên chức trong khu vực kinh tế nhà nước. Tiền lương phải là tiền trả cho sức lao động, tức là giá cả của sức lao động mà người lao động và người sử dụng lao động thoả thuận với nhau theo luật cung cầu và quy luật giá trị trên thị trường . Tiền lương là bộ phận cơ bản trong thu nhập của người lao động, đồng thời là một trong các yếu tố chi phí đầu vào của sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp. Với ý nghĩa đó, tiền lương là biểu hiện bằng tiền của giá trị sức lao động, là giá của yếu tố sức lao động mà người sử dụng sức lao động phải trả cho người cung ứng sức lao động, tuân theo các nguyên tắc cung cầu, giá cả của thị trường và pháp luật hiện hành của nhà nước. Trong điều kiện của một nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần nhuu+ nước ta hiện nay, phạm trù tiền lương được thể hiện cụ thể trong từng thành phần và khu vực kinh tế. Trong thành phần kinh tế nhà nước và khu vực hành chính sự nghiệp ( khu vực lao động được nhà nước trả công ) tiền lương là số tiền mà các doanh nghiệp quốc doanh, các cơ quan, tổ chức của nhà nước trả cho người lao động theo cơ chế và chính sách của nhà nước và được thể hiện trong hệ thống thang, bảng lương do nhà nước quy định. Trong các thành phần kinh tế ngoài quốc doanh, tiền lương chịu sự tác động chi phối rất lớn của thị trường và thị trường sức lao động. Tiền lương trong thành phần này dù vẫn chịu sự điều chỉnh của luật pháp và những chính sách của chính phủ nhưưng là những giao dịch trực tiếp giữa chủ và thợ, những “mặc ca”? cụ thể giữa một bên làm thuê và một bên đi thuê. Đứng trên phạm vi toàn xã hội, tiền lương được xem xét và đặt trong quan hệ về phân phối thu nhập, quan hệ sản xuất và tiêu dùng, quan hệ về trao đoi Dổ vậy các chính sách về tiền lương, thu nhập luôn luôn là các chính sách quan trọng của mọi quốc gia. I2 Bản chất của tiền lương Tiền lương là một phạm trù kinh tế, nó biểu hiện quan hệ xã hội nói chung giữa những người lao động trong các doanh nghiệp cũng nhuu+ giữa người lao động và các tập thể lao động nói riêng trong việc phân phối một bộ phận chủ yếu của thu nhập quốc dân. Nhuu+ vậy, mức tiền lương phụ thuộc vào khối lưượng thu nhập quốc dân, vào quy mô tiêu dùng cá nhân và sự đóng góp của mỗi người lao động. Tiền lương là một bộ phận của thu nhập quốc dân được biểu hiện bằng tiền bảo đảm thoả mãn nhu cầu vật chất, văn hoá trực tiếp mà nhà nước dùng để phân phối một cách hợp lý và có kế hoạch cho người lao động căn cứ vào số lưượng, chất lượng mà người lao động đã cống hiến cho xã hội phù hợp với trình độ phát triển của kinh tế- xã hội. Nhà nước ta điều chỉnh mức thu nhập của người lao động thông qua mức lương tối thiểu. Trong các đơn vị sản xuất kinh doanh, tiền lương được tính vào giá thành sản phẩm mà người chủ phải bỏ ra để thuê mưướn lao động phục vụ cho quá trình sản xuất kinh doanh, điều đó có nghĩa là sức lao động được coi là một yếu tố đầu vào. Các Mác đã phân tích tính phi lý của khái niệm hàng hoá lao động, ông chứng minh rằng : “Lao động không thể mua bán trao đổi được, lao động không là hàng hoa”' Cái mà người ta mua bán chính là khả năng lao động, là sức lao động của con người, chính sức lao động mới là hàng hoá. Vì vậy, phạm trù thị trường lao động cũng phi lý nhuu+ hàng hoá lao động, cái mà người ta muốn đề cập đến ở đây chính là thị trường hàng hoá sức lao động.

68 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2696 | Lượt tải: 1

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Hoàn thiện quản lý tiền lương tại Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

ho¹ch miÒn cu¶ ho¹t ®éng kinh doanh x¨ng dÇu - §iÒu tiÕt ®èi víi c¸c ®¬n vÞ do nguyªn nh©n kh¸ch quan dÉn ®Õn cã biÕn ®éng gi¶m vÒ tiÒn l¬ng, nh»m ®¶m b¶o æn ®Þnh vÒ tiÒn l¬ng cho ngêi lao ®éng - PhÇn cßn l¹i ( nÕu cã ) sÏ ®îc ph©n phèi bæ sung cho c¸c ®¬n vÞ theo møc ®é hoµn thµnh nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh Quü tiÒn l¬ng V¨n phßng Tæng c«ng ty, Trung t©m Tin häc vµ Tù ®éng ho¸: Dïng ®Ó tr¶ l¬ng ®èi víi CBCNV V¨n phßng Tæng c«ng ty vµ Trung t©m Tin häc vµ Tù ®éng ho¸ Quü tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch ®èi víi c¸c ®¬n vÞ ( Vgkh): Dïng ®Ó ph©n chia cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn dùa trªn c¸c ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng, phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña nhµ níc vµ thùc tiÔn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty. III.2.2. Quü tiÒn l¬ng ®¬n vÞ ®îc hëng ( V®v ): Tuú theo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Quü tiÒn l¬ng cña tõng ®¬n vÞ thµnh viªn cã thÓ ®îc h×nh thµnh tõ c¸c nguån sau: V®v = Vxd + Vvt + Vkdk a/ Quü tiÒn l¬ng ho¹t ®éng kinh doanh x¨ng dÇu, x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: Vxd = Vcb + Vnb + Vdt + Vhq Trong ®ã : Vcb : Quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n cña ho¹t ®éng kinh doanh x¨ng dÇu Vnb : Quü tiÒn l¬ng theo s¶n lîng cña ho¹t ®éng b¸n x¨ng dÇu néi bé ngµnh Vdt : Quü tiÒn l¬ng theo chØ tiªu doanh thu cña ho¹t ®éng kinh doanh x¨ng dÇu Vhq : Quü tiÒn l¬ng theo chØ tiªu hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh x¨ng dÇu b/ Quü tiÒn l¬ng ho¹t ®éng kinh doanh vËn t¶i, x¸c ®Þnh theo c«ng thøc Vvt = Vdt + Vhq Trong ®ã: Vdt : Quü tiÒn l¬ng theo chØ tiªu doanh thu cña ho¹t ®éng kinh doanh vËn t¶i Vhq: Quü tiÒn l¬ng theo chØ tiªu hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh vËn t¶i c/ Quü tiÒn l¬ng c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c, ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc Vkdk = Vhd + Vp10 +Vkcl + Vhq Trong ®ã: Vhd : Quü tiÒn l¬ng theo doanh thu ho¹t ®éng kinh doanh c¸c s¶n phÈm ho¸ dÇu (nÕu cã) Vp10 : Quü tiÒn l¬ng gi÷ hé hµng dù tr÷ quèc gia ( hµng P10 – nÕu cã ) Vkcl : Quü tiÒn l¬ng theo doanh thu c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c cßn l¹i ( nÕu cã ) Vhq : Quü tiÒn l¬ng theo chØ tiªu hiÖu qu¶ III.2.3 §¬n gi¸ tiÒn l¬ng : Quü tiÒn l¬ng ®îc hëng dùa trªn ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng do Tæng c«ng ty giao vµ hiÖu qu¶n s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, cô thÓ nh sau: a. §èi víi ho¹t ®éng kinh doanh x¨ng dÇu: §¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo chØ tiªu doanh thu : + §¬n gi¸ tiÒn l¬ng b¸n bu«n : x¸c ®Þnh mét møc ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cho ho¹t ®éng b¸n bu«n ®Ó giao kÕ ho¹ch ®èi víi tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ trong mét miÒn §¬n vÞ cã lîi nhuËn thùc hiÖn lín h¬n lîi nhuËn Tæng c«ng ty giao kÕ ho¹ch ®îc quyÕt to¸n quü tiÒn l¬ng cña ho¹t ®éng b¸n bu«n trùc tiÕp víi ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng lín h¬n ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch nhng møc tèi ®a kh«ng qu¸ 1,2 lÇn ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch + §¬n gi¸ tiÒn l¬ng b¸n lÎ : x¸c ®Þnh mét møc ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cho ho¹t ®éng b¸n lÎ ®Ó giao kÕ ho¹ch ®èi víi tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ trong mét miÒn. §¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo chØ tiªu hiÖu qu¶ : x¸c ®Þnh mét møc ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo hiÖu qu¶ ®Ó giao kÕ ho¹ch cho c¸c ®¬n vÞ trong mét miÒn. §¬n vÞ cã møc cíc vËn t¶i t¹o nguån b»ng 85% møc chuÈn trë lªn vµ lîi nhuËn thùc hiÖn lín h¬n lîi nhuËn Tæng c«ng ty giao kÕ ho¹ch ®îc quyÕt to¸n quü tiÒn l¬ng hiÖu qu¶ ®èi víi ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng lín h¬n ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch nhng møc tèi ®a kh«ng qu¸ 1,2 lÇn ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng hiÖu qu¶ giao kÕ ho¹ch b. C¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c: Giao kÕ ho¹ch theo chØ tiªu doanh thu : Ho¹t ®éng kinh doanh c¸c s¶n phÈm ho¸ dÇu. Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam x¸c ®Þnh vµ giao kÕ ho¹ch tiÒn l¬ng theo mét ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng chung ®èi víi tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ Ho¹t ®éng kinh doanh vËn t¶i ngoµi nhiÖm vô Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam x¸c ®Þnh vµ giao kÕ ho¹ch tiÒn l¬ng theo mét ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng chung cho c¸c ®¬n vÞ trong mét miÒn. Ho¹t ®éng gi÷ hé hµng P10 : Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam x¸c ®Þnh vµ giao ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo tõng nhãm ®¬n vÞ cã ®iÒu kiÖn t¬ng tù nhau. C¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ dÞch vô cßn l¹i ,®¬n vÞ x©y dùng mét ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng chung cho c¸c ho¹t ®éng ®¨ng ký theo híng dÉn cña Tæng c«ng ty, Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam phª duyÖt ®Ó c¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn trªn nguyªn t¾c : tèc ®é t¨ng tiÒn l¬ng b×nh qu©n nhá h¬n tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n Giao kÕ ho¹ch theo chØ tiªu hiÖu qu¶ : TiÒn l¬ng hiÖu qu¶ ¸p dông møc ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch theo chØ tiªu hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh x¨ng dÇu. III.2.4. X¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng vµ ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch ho¹t ®éng kinh doanh x¨ng dÇu * X¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n cña tõng ®¬n vÞ Vcbi = ( Hvi + Hpci ) + TLmin x L®bi x 12 th¸ng + Vvtnbi Vcbi : Quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n cña ®¬n vÞ i Hvi : HÖ sè l¬ng b×nh qu©n cña ®¬n vÞ theo quy ®Þnh cña nhµ níc Hpci : HÖ sè phô cÊp b×nh qu©n cña ®¬n vÞ theo quy ®Þnh cña nhµ níc L®bi : Lao ®éng ®Þnh biªn kinh doanh x¨ng dÇu chÝnh ®¬n vÞ i n¨m kÕ ho¹ch TLmin : Møc l¬ng tèi thiÓu do nhµ níc quy ®Þnh tõng thêi kú Vvtnbi : Quü tiÒn l¬ng vËn t¶i néi bé cña ®¬n vÞ i Vvtnbi = Lvtnbi x ( Hvi + Hpci ) x TLmindn x 12 th¸ng Trong ®ã: Lvtnbi : Lao ®éng vËn t¶i néi bé ®¬n vÞ i TLmindn: Møc l¬ng tèi thiÓu Tæng c«ng ty triÓn khai giao kÕ ho¹ch ®èi víi c¸c ®¬n vÞ * X¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng vµ ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch ho¹t ®éng b¸n néi bé Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam x¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch vµ ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cho ho¹t ®éng b¸n néi bé ngµnh ( Vkhnb ) cña C«ng ty khu vùc I C«ng ty B12, C«ng ty khu vùc V, C«ng ty khu vùc II, c¸c ®¬n vÞ kh¸c cã ho¹t ®éng b¸n néi bé ngµnh, Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam sÏ c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn b¸n hµng cña ®¬n vÞ ®Ó x¸c ®Þnh møc ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng ®¬n vÞ ®îc ¸p dông. * X¸c ®Þnh vµ ph©n chia quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch Vkhnb ®îc ph©n chia thµnh 2 phÇn nh sau : + Quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n ho¹t ®éng b¸n néi bé ( Vcbnb ) ®îc x¸c ®Þnh theo quy ®Þnh nh x¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n cña tõng ®¬n vÞ t¬ng øng víi sè lao ®éng ®Þnh biªn cña ho¹t ®éng b¸n néi bé vµ ®· ®îc x¸c ®Þnh vµo quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n cña tõng ®¬n vÞ + Quü tiÒn l¬ng ®Ó x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng b¸n néi bé (Vslnb) lµ phÇn Vkhnb cßn l¹i sau khi ®· trõ ®i quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n ho¹t ®éng b¸n néi bé * X¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch theo s¶n lîng : ( §¬n vÞ tÝnh : ®ång / m3 , tÊn ) SLnbkh : lµ s¶n lîng xuÊt b¸n néi bé kÕ ho¹ch bao gåm c¶ s¶n lîng b¸n cho x¸c ®¬n vÞ tuyÕn sau vµ s¶n lîng b¸n trùc tiÕp cña c«ng ty. * X¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng vµ quü tiÒn l¬ng theo chØ tiªu doanh thu + X¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch miÒn ( Vdtm ) Vdtm = ( Vkhm - Vcbm - Vnbm ) x 70% Vdtm : lµ quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch miÒn ®Ó giao ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo chØ tiªu doanh thu Vkhm: lµ quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch kinh doanh x¨ng dÇu cña miÒn ®îc ph©n chia theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 5 Vcbm : Tæng quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n cña c¸c ®¬n vÞ trong miÒn ( bao gåm c¶ Vvtnb ) Vnbm : Tæng quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch b¸n néi bé cña miÒn vµ ph¬ng thøc b¸n hµng ¸p dông ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng b¸n néi bé * X¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo chØ tiªu doanh thu cña miÒn §¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo chØ tiªu doanh thu ®îc x¸c ®Þnh theo 2 ho¹t ®éng b¸n bu«n vµ b¸n lÎ ®èi víi tõng miÒn ; §¬n gi¸ tiÒn l¬ng b¸n lÎ b»ng 3 lÇn ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng b¸n bu«n ,x¸c ®Þnh nh sau : + §¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo doanh thu cña ho¹t ®éng b¸n bu«n : ( §¬n vÞ tÝnh : ®ång / 1000 ®ång doanh thu ) Trong ®ã : DTkhbbm : Doanh thu kÕ ho¹ch ho¹t ®éng b¸n bu«n x¨ng dÇu miÒn DTkhblm : Doanh thu kÕ ho¹ch ho¹t ®éng b¸n lÎ x¨ng dÇu miÒn * §¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo doanh thu cña ho¹t ®éng b¸n lÎ x¸c ®Þnh nh sau : §Gbl = 3 x §Gbb * X¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng vµ ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch theo chØ tiªu hiÖu qu¶: + X¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng miÒn ®Ó giao ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo chØ tiªu hiÖu qu¶ miÒn : Vhqm = ( Vkhm – Vcbm – Vnbm ) x 30% Trong ®ã : Vhqm : Quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch miÒn ®Ó giao ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo chØ tiªu hiÖu qu¶ cña miÒn Vkhm : Quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch kinh doanh x¨ng dÇu cña miÒn Vcbm : Tæng quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n cña c¸c ®¬n vÞ trong miÒn Vnbm : Tæng quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch ®îc ¸p dông ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng b¸n néi bé cña miÒn + X¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch theo chØ tiªu hiÖu qu¶ miÒn: ( §¬n vÞ tÝnh : ®ång / 1000 ®ång hiÖu qu¶ ) Trong ®ã : åHQkhm : Tæng hiÖu qu¶ kÕ ho¹ch cña c¸c ®¬n vÞ trong miÒn åHQkhm =åPkhm + Vhqm åPkhm : Tæng lîi nhuËn kÕ ho¹ch cña c¸c ®¬n vÞ trong miÒn III.2.5 X¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng vµ ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c : * X¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng vµ ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch theo chØ tiªu doanh thu - Ho¹t ®éng kinh doanh vËn t¶i : + X¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch theo doanh thu kinh doanh vËn t¶i miÒn Vvtm = Vvtkhm x ( 100 – k )% Trong ®ã : Vvtkhm : Tæng quü tiÒn l¬ng vËn t¶i ngoµi nhiÖm vô ®Ó giao kÕ ho¹ch cña miÒn Vvtkhm = ( Hvcb + Hpc ) x TLmindn x Lvt x 12 th¸ng Hvcb : HÖ sè l¬ng cÊp bËc c«ng viÖc b×nh qu©n cña lao ®éng vËn t¶i x¸c ®Þnh theo quy ®Þnh cña nhµ níc Hpc : HÖ sè phô cÊp b×nh qu©n cña lao ®éng vËn t¶i x¸c ®Þnh theo quy ®Þnh cña nhµ níc. Lvt : Sè lao ®éng vËn t¶i cña miÒn TLmindn: Møc l¬ng tèi thiÓu Tæng c«ng ty x¸c ®Þnh trong khung quy ®Þnh k : TØ lÖ quü tiÒn l¬ng hiÖu qu¶ trªn tæng quü tiÒn l¬ng cña ho¹t ®éng kinh doanh x¨ng dÇu + X¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch miÒn theo doanh thu : ( §¬n vÞ tÝnh : ®ång / 1000 ®ång doanh thu ) Trong ®ã : DTvtkhm: Tæng doanh thu tù vËn t¶i ngoµi nhiÖm vô cña c¸c ®¬n vÞ trong miÒn * Ho¹t ®éng kinh doanh c¸c s¶n phÈm ho¸ dÇu: + X¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch ( Vhd ) : Vhdk = Vhdkhk x ( 100 – k )% Vhdkhk : Tæng quü tiÒn l¬ng kinh doanh c¸c s¶n phÈm ho¸ dÇu ®Ó giao kÕ ho¹ch cña c¸c ®¬n vÞ Vhdkhk = ( Hvcb + Hpc ) x TLmindn x Lhd x 12 th¸ng + X¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch theo chØ tiªu doanh thu : ( §¬n vÞ tÝnh : ®ång / 1000 ®ång doanh thu ) DThdkh : Doanh thu ho¹t ®éng kinh doanh s¶n phÈm ho¸ dÇu kÕ ho¹ch cña c¸c ®¬n vÞ * Ho¹t ®éng gi÷ hé hµng P10 ( Vp10 ): + X¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch ( Vp10 ): Vp10 = ( Hvcb + Hpc) x TLmindn x Lp10 x 12 th¸ng + X¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch theo chØ tiªu doanh thu : ( §¬n vÞ tÝnh : ®ång / 1000 ®ång doanh thu ) DTp10 : Doanh thu gi÷ hé hµng dù tr÷ quèc gia * Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c vµ dÞch vô cßn l¹i : Ho¹t ®éng xuÊt uû th¸c x¨ng dÇu ¸p dông ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cña ho¹t ®éng xuÊt b¸n néi bé, c¸c ho¹t ®éng cßn l¹i x¸c ®Þnh nh sau : + X¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch ( Vkddv ): Vkddv = ( Hvcb + Hpc ) x TLmindn x Lkddv x 12 th¸ng + X¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch theo chØ tiªu doanh thu : ( §¬n vÞ tÝnh : ®ång / 1000 ®ång doanh thu ) DTkcl : Tæng doanh thu ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c vµ dÞch vô cßn l¹i cña ®¬n vÞ Vkcl : Tæng quü tiÒn l¬ng s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c vµ dÞch vô cßn l¹i giao kÕ ho¹ch theo chØ tiªu doanh thu cña ®¬n vÞ ,x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: Vkcl = Vkddv x ( 100 – k )% + §¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo chØ tiªu hiÖu qu¶ ( §Ghq ): ¸p dông ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng hiÖu qu¶ giao kÕ ho¹ch cña ho¹t ®éng kinh doanh x¨ng dÇu cho tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ III.3 Mét sè tån t¹i trong qu¶n lý tiÒn l¬ng t¹i Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam Th«ng qua c¬ chÕ qu¶n lý tiÒn l¬ng hiÖn hµnh vµ thùc tr¹ng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty trong mét sè n¨m qua, cã thÓ rót ra nh÷ng vÊn ®Ò lín tån t¹i trong c¬ chÕ qu¶n lý tiÒn l¬ng t¹i Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam nh sau : Thø nhÊt: Tån t¹i trong viÖc ph©n chia quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch nhµ níc giao. Quy ®Þnh qu¶n lý hiÖn hµnh trong viÖc ph©n chia quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch nh sau + Quü tiÒn l¬ng dù phßng ( Vdp): 10% + Quü tiÒn l¬ng V¨n phßng Tæng c«ng ty vµ Trung t©m Tin häc vµ Tù ®éng ho¸: 3% + Quü tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch ®èi víi c¸c ®¬n vÞ ( Vgkh): 87% Qua thùc tÕ cho thÊy víi møc ph©n chia quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch nh hiÖn nay lµ cha phï hîp víi quy ®Þnh cña nhµ níc t¹i Th«ng t sè 05/2001/TT-BL§TB-XH ngµy 29/1/2001 cña Bé Lao ®éng Th¬ng binh vµ X· héi , quü tiÒn l¬ng dµnh ®Ó giao cho c¸c ®¬n vÞ lµ 87% chiÓm tû träng t¬ng ®èi thÊp, cha thùc sù t¹o ®éng lùc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®iÒu nµy cã thÓ ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng §¬n vÞ thµnh viªn còng nh trong toµn Tæng c«ng ty. Thø hai: Tån t¹i trongviÖc x¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n vµ c¬ cÊu quü tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n ®îc x¸c ®Þnh nh sau: Vcbi = (Hvi + Hpci) * TLmin * L®bi * 12 th¸ng + Vvtnbi + Vcbi : Quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n cña ®¬n vÞ i + Hvi : HÖ sè l¬ng b×nh qu©n cña ®¬n vÞ theo quy ®Þnh cña nhµ níc + Hpci : HÖ sè phô cÊp b×nh qu©n cña ®¬n vÞ theo quy ®Þnh cña nhµ níc + L®bi: Lao ®éng ®Þnh biªn kinh doanh x¨ng dÇu chÝnh ®¬n vÞ i n¨m kÕ ho¹ch + TLmin : Møc l¬ng tèi thiÓu do nhµ níc quy ®Þnh tõng thêi kú + Vvtnbi: Quü tiÒn l¬ng vËn t¶i néi bé cña ®¬n vÞ i Quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n ®îc tÝnh trªn c¸c th«ng sè nh hÖ sè l¬ng theo NghÞ ®Þnh sè 26/CP ngµy 23/5/1993 cña ChÝnh phñ, møc l¬ng tèi thiÓu chung trong tõng thêi kú... nh»m môc tiªu ®¶m b¶o møc tiÒn l¬ng c¬ b¶n ®èi víi ngêi lao ®éng nh khi lµm viÖc t¹i khu vùc hµnh chÝnh sù nghiÖp. Quü l¬ng cßn l¹i míi giao theo c¸c chØ tiªu kinh doanh (doanh thu, l·i gép..). Tuy nhiªn, víi møc l¬ng tèi thiÓu 180.000 ®ång/th¸ng, quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n ®ang ®îc ¸p dông ®· chiÕm tíi 38.6% quü tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch nªn tiÒn l¬ng giao theo c¸c chØ tiªu kinh doanh nh quü tiÒn l¬ng theo doanh thu lµ 37%, quü tiÒn l¬ng theo l·i gép 15% lµ cha ®ñ lín ®Ó khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ. Tån t¹i nµy cµng ®îc thÓ hiÖn râ h¬n khi ¸p dông møc l¬ng tèi thiÓu 290.000 ®ång/th¸ng (th¸ng 1 n¨m 2003) sÏ lµm t¨ng h¬n n÷a tû träng cña Quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n. Do tû träng quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n lín, tû träng quü tiÒn l¬ng giao theo c¸c chØ tiªu kinh doanh cµng gi¶m ®· lµm t¨ng tÝnh û l¹i cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, lµm gi¶m ®éng lùc thóc ®Èy c¸c ®¬n vÞ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Thø ba: Tån t¹i trong viÖc ph©n chia quü tiÒn l¬ng kinh doanh Theo quy ®Þnh, quü tiÒn l¬ng giao theo chØ tiªu doanh thu chiÕm 70% vµ quü tiÒn l¬ng giao theo chØ tiªu l·i gép chiÕm 30% quü tiÒn l¬ng kinh doanh, tõ ®ã møc ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo chØ tiªu l·i gép nh×n chung cha khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ t¨ng l·i gép ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh. Tån t¹i nµy ®îc thÓ hiÖn rÊt râ trong n¨m 2001, khi gi¸ x¨ng dÇu thÕ giíi t¨ng cao, gi¸ x¨ng dÇu trong níc kh«ng t¨ng, c¸c C«ng ty kinh doanh x¨ng dÇu cµng b¸n ®îc nhiÒu cµng bÞ lç nhiÒu. Do ch¹y theo doanh thu nh»m thu ®îc quü tiÒn l¬ng theo doanh thu cao, c¸c ®¬n vÞ ®· kh«ng chó ý ®Õn chØ tiªu l·i gép ( hiÖu qu¶ ®Ých thùc cña mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ) ®· lµm ¶nh hëng ®¸ng kÓ ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh xÐt trªn tæng thÓ toµn Tæng c«ng ty. Thø t: Tån t¹i trong viÖc quyÕt to¸n quü tiÒn l¬ng thùc hiÖn. Quy ®Þnh vÒ quyÕt to¸n quü tiÒn l¬ng hiÖn hµnh nh sau: - QuyÕt to¸n tiÒn l¬ng theo møc ®é hoµn thµnh chØ tiªu doanh thu (bao gåm c¶ ho¹t ®éng b¸n bu«n vµ ho¹t ®éng b¸n lÎ) + Hoµn thµnh chØ tiªu 105% trë xuèng ®îc quyÕt to¸n 100% ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng, + Hoµn thµnh chØ tiªu tõ 105% trë lªn ®Õn 110% th× ®îc quyÕt to¸n 30% ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng ®èi víi phÇn vît tõ 105% ®Õn 110%, + Hoµn thµnh chØ tiªu trªn 110% trë lªn ®îc quyÕt to¸n 20% ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng phÇn doanh thu vît 110%. - QuyÕt to¸n tiÒn l¬ng theo møc ®é hoµn thµnh chØ tiªu l·i gép: Kh«ng luü tho¸i Tån t¹i chÝnh ë quy ®Þnh nµy lµ ë c¶ ho¹t ®éng b¸n bu«n vµ b¸n lÎ trùc tiÕp ®Òu thùc hiÖn quyÕt to¸n luü tho¸i theo møc ®é hoµn thµnh cña chØ tiªu doanh thu. §èi víi ho¹t ®éng b¸n bu«n, kh«ng do t¸c ®éng nhiÒu cña lao ®éng sèng, v× vËy khi thùc hiÖn nguyªn t¾c quyÕt to¸n nµy cha t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®¬n vÞ x©y dùng kÕ ho¹ch mét c¸ch chÝnh x¸c ®Ó cã c¬ së trong viÖc ®iÒu hµnh kinh doanh cña ®¬n vÞ vµ Tæng c«ng ty, cha ®¶m b¶o nguyªn t¾c tèc ®é t¨ng tiÒn l¬ng b×nh qu©n thÊp h¬n tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. MÆt kh¸c Ho¹t ®éng b¸n lÎ hiÖn cha ®îc khuyÕn khÝch ®óng møc ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh chung cña ®¬n vÞ vµ toµn Tæng c«ng ty . Ngoµi ra viÖc gi¶m trõ quü tiÒn l¬ng b¸n bu«n vît kÕ ho¹ch s¶n lîng trong c¸c chu kú kinh doanh bÊt thêng cha cã quy ®Þnh cô thÓ. Do ®ã cha xö ph¹t triÖt ®Ó c¸c ®¬n vÞ kh«ng chÊp hµnh nghiªm tóc chØ ®¹o kinh doanh cña Tæng c«ng ty, t×nh tr¹ng b¸n vît kÕ ho¹ch s¶n lîng trong c¸c chu kú kinh doanh bÊt thêng (cµng b¸n nhiÒu cµng lç lín) vÉn x¶y ra Thø n¨m: Tån t¹i trong viÖc giao ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng ®èi víi c¸c c«ng ty chuyªn doanh. HiÖn nay, giao ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo chØ tiªu doanh thu lµ 100% ®èi víi c¸c tµu vËn t¶i viÔn d¬ng, c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cßn l¹i cña 2 c«ng ty vËn t¶i thuû vµ c¸c c«ng ty chuyªn doanh kh¸c ( C«ng ty Ho¸ dÇu, C«ng ty Gas) th× t¸ch quü tiÒn l¬ng lµm hai phÇn ®Ó giao ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng. - 60% quü tiÒn l¬ng giao theo chØ tiªu doanh thu - 40% quü tiÒn l¬ng giao theo chØ tiªu hiÖu qu¶ Giao kÕ ho¹ch nh vËy cßn g©y tèn kÐm c¸c kho¶n chi phÝ, cha khuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®¬n vÞ t¨ng doanh thu, lîi nhuËn, chuÈn bÞ cho qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸. §èi víi c¸c ho¹t ®éng cßn l¹i cha thùc sù g¾n tiÒn l¬ng víi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nªn cha khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ t¨ng doanh thu trªn nguyªn t¾c ph¶i t¨ng lîi nhuËn nh»m tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cña c¸c ho¹t ®éng kinh doanh nµy. Thø s¸u: Tån t¹i trong viÖc sö dông quü tiÒn l¬ng dù phßng. Theo quy ®Þnh quü tiÒn l¬ng dù phßng dïng ®Ó: - Sö dông khÊu trõ quü tiÒn l¬ng thùc hiÖn toµn Tæng c«ng ty khi chØ tiªu lîi nhuËn kh«ng ®¹t kÕ ho¹ch theo quy ®Þnh cña Nhµ níc - Bï ®¾p phÇn chªnh lÖch khi quü tiÒn l¬ng thùc hiÖn miÒn cao h¬n quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch miÒn cu¶ ho¹t ®éng kinh doanh x¨ng dÇu - §iÒu tiÕt ®èi víi c¸c ®¬n vÞ do nguyªn nh©n kh¸ch quan dÉn ®Õn cã biÕn ®éng gi¶m vÒ tiÒn l¬ng nh»m ®¶m b¶o èn ®Þnh vÒ tiÒn l¬ng ®èi víi ngêi lao ®éng - PhÇn cßn l¹i ( nÕu cã ) sÏ ®îc ph©n phèi bæ sung cho c¸c ®¬n vÞ theo møc ®é hoµn thµnh nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh Nh ®· tr×nh bµy, quü tiÒn l¬ng dù phßng ®îc sö dông nh hiÖn nay cha khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, cha xö ph¹t c«ng b»ng nh÷ng ®¬n vÞ kh«ng chÊp hµnh quy chÕ qu¶n lý lao ®éng cña Tæng c«ng ty lµm gi¶m n¨ng suÊt lao ®éng. Khi giao ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo chØ tiªu doanh thu vµ l·i gép cha t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®¬n vÞ tiÕt kiÖm chi phÝ ®Ó t¨ng lîi nhuËn, cha t¹o ®éng lùc trùc tiÕp ®èi víi c¸c ®¬n vÞ cã thÓ t¹o ra lîi nhuËn ë møc cao h¬n. Ch¬ng III: mét sè biÖn ph¸p gãp phÇn hoµn thiÖn qu¶n lý quü tiÒn l¬ng t¹i Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam giai ®o¹n 2003-2005 I. Môc tiªu ph¸t triÓn cña tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam giai ®o¹n 2003-2005 I.1. Dù b¸o thÞ trêng x¨ng dÇu níc ta 2003-2005 Thùc hiÖn ph¬ng híng, nhiÖm vô kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ – x¨ héi 2001-2005 ®· ®îc §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX cña §¶ng th«ng qua víi møc t¨ng trëng GDP b×nh qu©n lµ 7,5%/ n¨m th× nhu cÇu x¨ng dÇu cña nÒn kinh tÕ sÏ tiÕp tôc æn ®Þnh vµ t¨ng trëng. §Õn nay, nhu cÇu x¨ng dÇu t¨ng trëng møc 7% trong 2 n¨m 2001,2002 vµ dù b¸o sÏ t¨ng trëng ë møc 9% vµo c¸c n¨m 2003, 2004, 2005. Theo tiÕn ®é x©y dùng nhµ m¸y läc dÇu sè 01 t¹i Dung QuÊt – Qu¶ng Ng·i th× nhµ m¸y läc dÇu sè 01 víi c«ng suÊt 5,7 triÖu tÊn sÏ b¾t ®Çu cung cÊp s¶n phÈm ra thÞ trêng vµo n¨m 2004 vµ dù kiÕn n¨m 2005 sÏ ho¹t ®éng BiÓu 9: C©n ®èi x¨ng dÇu c¶ níc giai ®o¹n 2003-2005 §¬n vÞ tÝnh: tÊn TT N¨m Nhu cÇu c¶ níc S¶n phÈm cña nhµ m¸y läc dÇu sè 01 NhËp khÈu 1 2003 9.543.269 9.543.269 2 2004 10.392.353 1.788.000 8.604.353 3 2005 11.327.665 5.712.000 5.615.665 Tæng 31.263.287 7.500.000 23.763.287 (Nguån : Phßng §Çu t Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam) Sè liÖu biÓu trªn cho ta thÊy nhu cÇu x¨ng dÇu trong 03 n¨m tíi liªn tôc t¨ng trëng, tõ n¨m 2004, s¶n phÈm nhµ m¸y läc dÇu sè 01 b¾t ®Çu tham gia thÞ trêng sÏ cã ¶nh hëng mét phÇn ®Õn viÖc c©n ®èi nhËp khÈu, tuy nhiªn, møc ¶nh hëng kh«ng lín. Theo kÕ ho¹ch, tõ n¨m 2008, khi nhµ m¸y läc dÇu sè 02 b¾t ®Çu cung øng s¶n phÈm ra thÞ trêng th× viÖc c©n ®èi nhËp khÈu míi chÞu ¶nh hëng lín. MÆc dï, nhu cÇu x¨ng dÇu giai ®o¹n 2003-2005 tiÕp tôc t¨ng trëng ë møc cao, ®¸p øng c¸c yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ, an ninh quèc phßng vµ ®êi sèng nh©n d©n, nhng thÞ trêng x¨ng dÇu ViÖt Nam ®· b¾t ®Çu cã sù thay ®æi ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty. Nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng chÝnh ®Õn thÞ trêng x¨ng dÇu I.1.1. Nhµ m¸y läc dÇu sè 01 b¾t ®Çu ho¹t ®éng. Nhµ m¸y läc dÇu sè 01 t¹i Dung QuÊt – Qu¶ng Ng·i ®ang khÈn tr¬ng x©y dùng, theo kÕ ho¹ch n¨m 2004 sÏ b¾t ®Çu cung øng s¶n phÈm ra thÞ trêng. Sù kiÖn quan träng nµy sÏ cã t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn thÞ trêng x¨ng dÇu níc ta trªn mét sè mÆt sau: Sù qu¶n lý cña Nhµ níc vÒ nhËp khÈu x¨ng dÇu, chÝnh s¸ch thuÕ thay ®æi nh»m khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp kinh doanh x¨ng dÇu tiªu thô hÕt s¶n phÈm do Nhµ m¸y läc dÇu cung cÊp sau ®ã míi nhËp khÈu. NÕu sè ®Çu mèi ®îc trùc tiÕp xuÊt nhËp khÈu x¨ng dÇu duy tr× ë møc 10 ®¬n vÞ nh hiÖn nay nhng víi s¶n lîng x¨ng dÇu nhËp khÈu n¨m 2005 chØ b»ng 59% s¶n lîng x¨ng dÇu ph¶i nhËp khÈu n¨m 2003(thêi ®iÓm cha cã s¶n phÈm x¨ng dÇu trong níc ) th× s¶n lîng nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty còng nh c¸c doanh nghiÖp kh¸c sÏ gi¶m, chÝnh s¸ch thuÕ thay ®æi dÉn ®Õn gi¸ c¶ s¶n phÈm chªnh lÖch so víi trong níc, ¶nh hëng ®Õn chi phÝ kinh doanh. - ThÞ trêng x¨ng dÇu b¸n bu«n b¾t ®Çu cã sù biÕn ®éng theo híng bÊt lîi ®èi víi Tæng c«ng ty do khi cã s¶n phÈm trong níc, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, ®Æc biÖt lµ thµnh phÇn kinh tÕ t nh©n sÏ tham gia m¹nh mÏ vµo viÖc kinh doanh x¨ng dÇu, nhÊt lµ ë nh÷ng vïng gÇn Nhµ m¸y läc dÇu, c¸c nhµ tiªu thô cã thÓ trùc tiÕp lÊy s¶n phÈm tõ Nhµ m¸y nÕu hä tÝnh to¸n cã lîi. I.1.2 C¸c ®èi thñ c¹nh tranh trong níc. HiÖn nay, trong c¶ níc ®· cã 10 ®¬n vÞ ®îc trùc tiÕp xuÊt nhËp khÈu x¨ng dÇu ®Ó tæ chøc kinh doanh ë m¹ng h¹ nguån, trong ®ã cã nh÷ng ®¬n vÞ chiÕm thÞ phÇn lín nh Saigon Petro chiÕm 16%, Vinapco chiÕm 7%. Nh÷ng ®¬n vÞ nµy trong nhiÒu n¨m qua do cã lîi thÕ lµ míi thµnh lËp, kinh doanh ë nh÷ng ®Þa bµn thô©n lîi ( ®Çu nguån t¹i c¸c tØnh vµ thµnh phè lín, kh«ng ph¶i kinh doanh ë vïng s©u, vïng xa nh Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam ), chi phÝ thÊp nªn ®· nhanh chãng tÝch luü ®îc nguån vèn, ®Çu t hÖ thèng c¬ së vËt chÊt kü thuËt t¬ng ®èi ®ång bé vµ ph¸t triÓn m¹nh m¹ng líi ph©n phèi. Nh÷ng ®èi thñ c¹nh tranh nµy trong thêi gian tíi sÏ tiÕp tôc m¹nh lªn vµ c¹nh tranh quyÕt liÖt h¬n víi Tæng c«ng ty. I.1.3 Sù chuÈn bÞ tham gia vµo thÞ trêng cña c¸c h·ng x¨ng dÇu níc ngoµi Theo lé tr×nh héi nhËp, dù kiÕn sau 2006, Nhµ níc sÏ cho phÐp c¸c h·ng x¨ng dÇu níc ngoµi tham gia vµo qu¸ tr×nh kinh doanh x¨ng dÇu ë m¹ng líi h¹ nguån. Do vËy, ngay tõ n¨m 2004-2005, c¸c h·ng x¨ng dÇu sÏ xóc tiÕn ®Çu t c¬ së vËt chÊt, m¹ng líi kinh doanh vµ ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn thÞ trêng x¨ng dÇu trong níc. Theo nh dù b¸o vÒ thÞ trêng x¨ng dÇu trong nh÷ng n¨m tíi th× ®Þnh híng, chiÕn lîc ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty còng ®Æt ra nh÷ng yªu cÇu míi, nh»m ®¸p øng kÞp thêi môc tiªu cña Tæng c«ng ty trong tõng giai ®o¹n. I.2 Môc tiªu ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam giai ®o¹n 2003-2005 Héi nghÞ lÇn thø 3 Ban chÊp hµnh Trung ¬ng §¶ng kho¸ IX vÒ tiÕp tôc s¾p xÕp, ®æi míi, ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ doanh nghiÖp Nhµ níc ®· x¸c ®Þnh: “§æi míi, n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng c¸c Tæng c«ng ty Nhµ níc, h×nh thµnh mét sè tËp ®oµn kinh tÕ m¹nh” lµ mét trong n¨m gi¶i ph¸p lín nªu ra trong nghÞ quyÕt. Theo ®ã, khai th¸c, chÕ biÕn vµ kinh doanh b¸n bu«n x¨ng dÇu lµ ngµnh kinh tÕ ®Çu tiªn ®îc x¸c ®Þnh cÇn ®îc tæ chøc theo m« h×nh Tæng c«ng ty Nhµ níc. D©ï khÝ lµ lÜnh vùc hµng ®Çu ®îc thÝ ®iÓm h×nh thµnh c¸c tËp ®oµn kinh tÕ, do vËy, ®Þnh híng ph¸t triÓn ngµnh dÇu khÝ nãi chung vµ Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam nãi riªng lµ rÊt râ rµng, ®îc x¸c ®Þnh lµ ngµnh vµ lÜnh vùc ®i tiªn phong trong qu¸ tr×nh ®æi míi ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c Tæng c«ng ty Nhµ níc, ®ßi hái Tæng c«ng ty cÇn ph¶i thùc hiÖn nh÷ng gi¶i ph¸p m¹nh mÏ vµ ®ång bé ®Ó ®a Tæng c«ng ty ph¸t triÓn theo nh÷ng môc tiªu vµ ®Þnh híng cña §¶ng. Thùc hiÖn chñ tr¬ng, ®êng lèi ph¸t triÓn cña §¶ng ®èi víi kinh tÕ Nhµ níc nãi chung vµ ®èi víi c¸c Tæng c«ng ty nãi riªng, Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam x¸c ®Þnh môc tiªu ph¸t triÓn ®Õn n¨m 2005 nh sau: TiÕp tôc ®æi míi vµ ph¸t triÓn Tæng c«ng ty theo híng trë thµnh h·ng x¨ng dÇu quèc gia ph¸t triÓn v÷ng m¹nh vµ n¨ng ®éng. Tæng c«ng ty lÊy kinh doanh x¨ng dÇu lµ ngµnh nghÒ kinh doanh chÝnh vµ ph¸t triÓn sang c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c cã hiÖu qu¶; ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu x¨ng dÇu, c¸c s¶n phÈm ho¸ dÇu vµ c¸c s¶n phÈm kh¸c sang c¸c níc trong khu vùc vµ thÕ giíi; xóc tiÕn ho¹t ®éng ®Çu t ra níc ngoµi. Gi÷ v÷ng thÞ phÇn x¨ng dÇu chÝnh ë trong níc møc tèi thiÓu 50%, chi phèi thÞ phÇn x¨ng dÇu néi ®Þa b»ng chÊt lîng, gi¶m chi phÝ kinh doanh, ®Çu t l©u dµi cho c¸c hé tiªu thô lín vµ n©ng cao hiÖu qu¶ m¹ng líi b¸n hµng trùc tiÕp. §Èy m¹nh s¶n xuÊt, kinh doanh c¸c s¶n phÈm ho¸ dÇu bao gåm dÇu mì nhên, nhùa ®êng, ho¸ chÊt, gas cho nhu cÇu trong níc vµ xuÊt khÈu. Tham gia m¹nh mÏ vµo thÞ trêng khu vùc bao gåm t¸i xuÊt khÈu x¨ng dÇu vµ xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng kh¸c sang thÞ trêng c¸c níc trªn thÕ giíi. Hîp t¸c cïng c¸c ®èi t¸c trong vµ ngoµi níc ®Ó ®Çu t c¸c dù ¸n s¶n xuÊt s¶n phÈm x¨ng dÇu vµ s¶n phÈm ho¸ dÇu. Xóc tiÕn ho¹t ®éng ®Çu t trùc tiÕp cña Tæng c«ng ty sang c¸c níc trong khu vùc mµ tríc hÕt lµ Lµo, Campuchia...trªn c¬ së mèi quan hÖ vÒ kinh doanh s½n cã cña Tæng c«ng ty nhiÒu n¨m nay. II. Mét sè quan ®iÓm vÒ qu¶n lý quü tiÒn l¬ng trong Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam. TiÒn l¬ng lµ mét ph¹m trï kinh tÕ thuéc vÒ lÜnh vùc quan hÖ s¶n xuÊt, do ®ã tiÒn l¬ng hîp lý sÏ t¹o ra ®éng lùc m¹nh mÏ ®Ó thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ ngîc l¹i nã sÏ k×m h·m s¶n xuÊt. TiÒn l¬ng biÓu hiÖn quan hÖ x· héi nãi chung gi÷a nh÷ng ngêi lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp còng nh gi÷a ngêi lao ®éng vµ c¸c tËp thÓ lao ®éng. MÆt kh¸c, ta cßn thÊy trong c¸c mÆt qu¶n lý cña doanh nghiÖp, néi dung qu¶n lý phøc t¹p, khã kh¨n nhÊt, ®ã lµ qu¶n lý con ngêi , mµ c¬ së ®Ó ph¸t sinh ra sù phøc t¹p khã kh¨n ®ã chÝnh lµ vÊn ®Ò ph©n phèi . Cã thÓ nãi r»ng : Muèn cho c¸c mÆt qu¶n lý ®i vµo nÒ nÕp vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao, mét vÊn ®Ò quan träng lµ ph¶i cã chÕ ®é tiÒn l¬ng hîp lý, chÆt chÏ, ®¶m b¶o vµ c«ng b»ng, do ®ã, cÇn cã nh÷ng quan ®iÓm cô thÓ, râ rµng vÒ tiÒn l¬ng vµ qu¶n lý tiÒn l¬ng. Thø nhÊt : TiÒn l¬ng lµ thu nhËp chÝnh cña ngêi lao ®éng, v× vËy, tiÒn l¬ng lµ ®éng c¬ lµm viÖc cña hä. C¸c møc tiÒn l¬ng t¨ng lªn kh«ng ngõng cã t¸c dông khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng lµm viÖc víi tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, n©ng cao hiÖu qu¶ lao ®éng . Thø hai : TiÒn l¬ng ®Ò cao kû luËt lao ®éng, v× khi ngêi lao ®éng cã quan niÖm lµ lµm viÖc cho chÝnh b¶n th©n m×nh hä sÏ tù gi¸c hoµn thµnh c«ng viÖc mét c¸ch ®óng giê vµ ®óng yªu cÇu. Ngoµi ra, møc tiÒn l¬ng hÊp dÉn cßn gióp doanh nghiÖp thu hót ®îc ®éi ngò lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ tay nghÒ cao. Do ®ã, tiÒn l¬ng lµ c«ng cô ®Ó doanh nghiÖp qu¶n lý c«ng nh©n lao ®éng mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt. Thø ba : TiÒn l¬ng cã mèi liªn quan chÆt chÏ tõ kh©u ®Çu tiªn ®Õn kh©u cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó thuª mín lao ®éng, chñ doanh nghiÖp ph¶i ®a ra mét møc l¬ng cô thÓ trong hîp ®ång lao ®éng díi sù tho¶ thuËn cña hai bªn. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, tiÒn l¬ng lµ ®éng lùc khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng lµm viÖc, lµ c«ng cô qu¶n lý h÷u hiÖu tÝnh kû luËt cña ngêi lao ®éng. KÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, tiÒn l¬ng ®îc tÝnh vµo qu¸ tr×nh s¶n phÈm, gãp phÇn quyÕt ®Þnh lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. V× vËy, tiÒn l¬ng lµ mét trong c¸c chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, buéc c¸c nhµ qu¶n lý ph¶i tÝnh to¸n hiÖu qu¶ c¸c møc l¬ng chi ra ®Ó gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ thÊp nhÊt. Do vËy, c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l¬ng kh«ng ®¬n thuÇn chØ lµ viÖc qu¶n lý quü l¬ng vµ c«ng nh©n lao ®éng, qu¶n lý tiÒn l¬ng cã vai trß träng yÕu ®èi víi doanh nghiÖp, nã liªn quan chÆt chÏ ®Õn toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. ViÖc qu¶n lý tiÒn l¬ng cÇn ®îc thùc hiÖn song song vµ thèng nhÊt cïng c¸c bé phËn qu¶n lý kh¸c ®Ó hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ tèi u nhÊt. III. Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn qu¶n lý quü tiÒn l¬ng trong Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam giai ®o¹n 2003-2005: III.1 Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty trong n¨m 2002 III.1.1 Nh÷ng thuËn lîi : * ThuËn lîi tõ phÝa Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam : + Chóng ta bíc vµo n¨m 2002 víi ý chÝ quyÕt t©m lín .Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam ®· h×nh thµnh mét hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p quy t¬ng ®èi ®ång bé x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm quyÒn h¹n vµ sù chñ ®éng ë mçi cÊp trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c.Nh÷ng dù ¸n ®Çu t ®îc khÈn tr¬ng hoµn thiÖn ®a vµo sö dông, ph¸t huy n¨ng lùc míi nh kho x¨ng dÇu miÒn T©y, söa ch÷a cÇu c¶ng Nhµ BÌ, kho nhùa ®êng Quy Nh¬n,kho gas vµ hµng chôc cöa hµng x¨ng dÇu míi. + Gi÷ ®îc uy tÝn vµ t¹o ®îc sù ñng hé, giup ®ì cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc, ng©n hµng, nhµ cung cÊp níc ngoµi vµ nh÷ng kh¸ch hµng chñ yÕu. * ThuËn lîi ®îc ghi nhËn tõ phÝa nhµ níc: + NÒn kinh tÕ níc ta tiÕp tôc ph¸t triÓn, tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ ®¹t 7%, nhu cÇu tiªu thô x¨ng dÇu vµ c¸c s¶n phÈm ho¸ dÇu còng theo ®ã gi¸ t¨ng t¹o thÞ trêng cho Tæng c«ng ty ho¹t ®éng. + ViÖc ®iÒu hµnh thuÕ, gi¸ cña c¸c c¬ quan chøc n¨ng nhµ níc ®îc c¶i thiÖn theo híng tÝch cùc, linh ho¹t h¬n nh÷ng n¨m tríc. C¸c c¬ quan chøc n¨ng ®· quan t©m ®Õn thùc tr¹ng bÊt æn cña thÞ trêng x¨ng dÇu, bíc ®Çu ®· triÓn khai c¸c biÖn ph¸p ng¨n chÆn, xö lý bu«n b¸n x¨ng dÇu bÊt hîp ph¸p ë phÝa Nam III.2. Nh÷ng khã kh¨n ¶nh hëng ®Õn t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña tæng c«ng ty. III.2.1. Nh÷ng khã kh¨n mang tÝnh kh¸ch quan + Gi¸ x¨ng dÇu nhËp khÈu t¨ng cao, ®Æc biÖt mÆt hµng mazut t¨ng 10, 6% so víi 2001 do nh÷ng biÕn ®éng chÝnh trÞ vïng Trung §«ng,Venezuela.Trong khi ®ã gi¸ b¸n vÉn do nhµ níc qu¶n lý theo c¬ chÕ gi¸ trÇn ë møc thÊp dÉn ®Õn 50% thêi kú kinh doanh trong n¨m c¸c mÆt hµng lç chi phÝ hoÆc lç gi¸ vèn. + §iÒu hµnh gi¸ - thuÕ cña ChÝnh phñ cã tÝch cùc h¬n so víi n¨m 2001, nhng chñ tr¬ng tËn thu ng©n s¸ch ®· lµm h¹n chÕ ®¸ng kÓ kh¶ n¨ng bï trõ lç l·i gi÷a c¸c kú gi¸ nhËp khÈu cã biÕn ®éng t¨ng gi¶m. + T×nh tr¹ng gian lËn th¬ng m¹i gia t¨ng, t×nh h×nh thÈm lËu x¨ng dÇu kh«ng ®îc ng¨n chÆn, vi ph¹m c¸c quy ®Þnh nhµ níc vÒ kinh doanh x¨ng dÇu cã ®iÒu kiÖn kh«ng ®îc xö lý... t¹o ra m«i trêng kinh doanh x¨ng dÇu thiÕu lµnh m¹nh, g©y thiÖt h¹i cho nhµ níc vµ t¸c ®éng ®Õn hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp kinh doanh chuÈn mùc nh Petrolimex + Tæng c«ng ty vÉn tiÕp tôc ph¶i kinh doanh trong m«i trêng kh«ng b×nh ®¼ng, mÆt hµng cµng lç cµng ph¶i cung cÊp nhiÒu. Khi kinh doanh cã l·i th× bÞ c¹nh tranh gay g¾t. + Gi¸ nhËp khÈu hµng ho¸ t¨ng cao, nhu cÇu vèn kinh doanh lín, tû gi¸ biÕn ®éng m¹nh...dÉn ®Õn t×nh tr¹ng thiÕu hôt vèn, chi phÝ l·i vay ng©n hµng t¨ng lµm gia t¨ng nh÷ng khã kh¨n vèn cã. III.2.2. Nh÷ng khã kh¨n tõ néi t¹i Tæng c«ng ty : + Liªn tiÕp nh÷ng n¨m qua, Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam kinh doanh x¨ng dÇu kh«ng cã tÝch luü hoÆc cã nhng kh«ng ®¸ng kÓ, gÆp nhiÒu khã kh¨n trong viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu ®Çu t ph¸t triÓn. C¸c quü xÝ nghiÖp h¹n hÑp, t tëng c¸n bé c«ng nh©n viªn cã phÇn thiÕu høng khëi. XuÊt hiÖn trë l¹i t tëng trong chê, bao cÊp, kinh doanh ch¹y theo híng lo l¬ng thay v× sù s¸ng t¹o cÇn cã trong c¹nh tranh cña c¬ chÕ thÞ trêng ®Ó híng tíi hiÖu qu¶ cho sù ph¸t triÓn l©u dµi vµ bÒn v÷ng. + NhËn thøc tr×nh ®é c¸n bé, ®iÒu kiÖn kinh doanh gi÷a c¸c ®¬n vÞ cha ®îc ®ång ®Òu, dÉn ®Õn sù phèi hîp trong nh÷ng môc tiªu chung cßn nhiÒu bÊt cËp, sù c¹nh tranh néi bé lµm h¹n chÕ søc m¹nh cña hÖ thèng, kh¶ n¨ng ®¸nh gi¸ thÞ trêng, dù b¸o ë mäi cÊp cßn h¹n chÕ lóng tóng. + Nh÷ng nç lùc cña Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam trong viÖc ®Çu t hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së vËt chÊt kü thuËt an toµn cho m«i trêng, ®¶m b¶o chÊt lîng hµng ho¸ ...víi møc chi phÝ ®¸ng kÓ nhng t¹o ra lîi thÕ so s¸nh cho kinh doanh, bëi t©m lý ngêi tiªu dïng vÉn quan t©m ®Õn tiªu thøc gi¸ rÎ. Nh ®· ph©n tÝch ë ch¬ng II, tiÒn l¬ng cã vai trß träng yÕu vµ cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. §Ó gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n cßn tån t¹i trong nhiÒu n¨m qua vÒ mäi mÆt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ vÊn ®Ò tiÒn l¬ng nãi riªng Tæng c«ng ty cÇn cã c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé, trong ®ã, nh÷ng vÊn ®Ò vÒ tiÒn l¬ng lµ c¬ së chÝnh cho viÖc ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh. Tõ nh÷ng khã kh¨n vµ thuËn lîi cña Tæng c«ng ty trong n¨m 2002 võa qua, tríc m¾t thÞ trêng x¨ng dÇu thÕ giíi n¨m 2003 sÏ tiÕp tôc diÔn biÕn khã lêng víi nhiÒu biÕn ®éng vÒ chÝnh trÞ – kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ cuéc chiÕn tranh Iraq trong th¸ng 3 n¨m 2003 ®· g©y ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn thÞ trêng dÇu má thÕ giíi. Theo ®ã, gi¸ x¨ng dÇu nhËp khÈu nhiÒu kh¶ n¨ng sÏ biÕn ®éng lín ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cña ViÖt Nam. C¬ chÕ qu¶n lý vÜ m« cña nhµ níc vÒ kinh doanh x¨ng dÇu n¨m 2003 cha thay ®æi. Do vËy, hiÖu qu¶ (lîi nhuËn) kinh doanh x¨ng dÇu n¨m 2003 kh«ng thÓ x¸c ®Þnh ®îc, viÖc g¾n tiÒn l¬ng víi hiÖu qu¶(lîi nhuËn ) sÏ khã thùc hiÖn ®îc, nªn cÇn tiÕp tôc nghiªn cøu ®æi míi c«ng t¸c giao kÕ ho¹ch tiÒn l¬ng n¨m 2003 ®èi víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn nh»m t¹o ra ®éng lùc ®èi víi c¸c ®¬n vÞ trong c¶ ®iÒu kiÖn kinh doanh b×nh thêng vµ kinh doanh bÊt thêng. Tæng c«ng ty cÇn ®æi míi c«ng t¸c giao kÕ ho¹ch tiÒn l¬ng ®èi víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn nh»m h¹n chÕ viÖc ph©n phèi b×nh qu©n, t¨ng thªm ®éng lùc khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c môc tiªu kinh doanh cña Tæng c«ng ty trong n¨m 2003. Trong ®iÒu kiÖn kinh doanh b×nh thêng, tiÒn l¬ng ph¶i lµ ®éng lùc khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ t¨ng s¶n lîng b¸n trùc tiÕp(®Æc biÖt lµ s¶n lîng b¸n lÎ trùc tiÕp) vµ t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh b»ng viÖc t¨ng gi¸ b¸n ®Ó t¨ng l·i gép b¸n hµng. §ång thêi, trÝch tõ quü tiÒn l¬ng dù phßng cña Tæng c«ng ty ë møc tho¶ ®¸ng ®Ó thëng ®èi víi c¸c ®¬n vÞ cã møc lîi nhuËn vît lîi nhuËn kÕ ho¹ch. Trong ®iÒu kiÖn kinh doanh bÊt thêng sÏ cã biÖn ph¸p gi¶m trõ quü tiÒn l¬ng thùc hiÖn khi quyÕt to¸n ®èi víi nh÷ng ®¬n vÞ cã s¶n lîng b¸n bu«n vît kÕ ho¹ch(tÝnh theo tiÕn ®é b×nh thêng trong c¸c chu kú bÊt thêng), coi ®©y lµ biÖn ph¸p kinh tÕ nh»m duy tr× viÖc thùc hiÖn nghiªm tóc chØ ®¹o kinh doanh cña Tæng c«ng ty trong nh÷ng chu kú kinh doanh bÊt thêng ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh doanh cña ®¬n vÞ vµ toµn Tæng c«ng ty. III.3. Mét sè gi¶i ph¸p cô thÓ Tõ nh÷ng tån t¹i trong c¬ chÕ qu¶n lý tiÒn l¬ng t¹i Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam cïng nh÷ng khã kh¨n tríc m¾t cña n¨m 2002. Xin m¹nh d¹n ®a ra mét sè gi¶i ph¸p nh sau: Thø nhÊt: Thay ®æi trong viÖc ph©n chia quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch Nhµ níc giao. - Quy ®Þnh hiÖn hµnh: + Quü tiªn l¬ng dù phßng: 10% + Quü tiÒn l¬ng VP Tæng c«ng ty vµ Trung t©m Tin häc vµ Tù ®éng ho¸: 3% + Quü tiÒn l¬ng giao cho c¸c §¬n vÞ thµnh viªn: 87% - Gi¶i ph¸p: T¨ng tû träng tèi ®a cho quü tiÒn l¬ng giao cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn trªn c¬ së x¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng dù phßng hîp lý. + Quü tiªn l¬ng dù phßng: 7% + Quü tiÒn l¬ng VP Tæng c«ng ty vµ Trung t©m Tin häc vµ Tù ®éng ho¸: 3% + Quü tiÒn l¬ng giao cho c¸c §¬n vÞ thµnh viªn: 90% ViÖc ph©n chia kÕ ho¹ch quü tiÒn l¬ng Nhµ níc giao nh quy ®Þnh hiÖn hµnh, tiÒn l¬ng cha ®¶m b¶o vai trß lµ ®éng lùc khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng lµm viÖc. Quü tiÒn l¬ng dù phßng theo quy ®Þnh hiÖn hµnh lµ 10%, víi tû träng nµy th× quü tiÒn l¬ng giao cho c¸c ®¬n vÞ lµ 87%, tiÒn l¬ng ngêi lao ®éng ®îc hëng cha t¬ng øng víi søc lao ®éng bá ra. V× thÕ, nªn gi¶m xuèng cßn 7% ®Ó t¨ng quü tiÒn l¬ng giao cho c¸c ®¬n vÞ lµ 90%, nh vËy ngêi lao ®éng tho¶ m·n víi møc l¬ng m×nh nhËn ®îc, hä cã niÒm tin vµ ®éng lùc trong c«ng viÖc. Trªn c¬ së gi¶m quü tiÒn l¬ng dù phßng, t¨ng quü tiÒn l¬ng giao ®èi víi c¸c ®¬n vÞ lµm t¨ng ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng t¬ng øng ®Ó trùc tiÕp khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ Thø hai: X¸c ®Þnh l¹i quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n vµ c¬ cÊu quü tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch. - Quy ®Þnh hiÖn hµnh + Quü tiÒn long c¬ b¶n: chiÕm kho¶ng gÇn 40% Vcbi = (Hvi + Hpci) * TLmin * L®bi * 12 + Vvtnbi + Quü tiÒn l¬ng b¸n néi bé: chiÕm kho¶ng 8% + Quü tiÒn l¬ng theo doanh thu: chiÕm kho¶ng 37% + Quü tiÒn l¬ng theo l·i gép: chiÕm kho¶ng 15% Khi thùc hiÖn møc l¬ng tèi thiÓu 290.000 ®ång. Tû träng quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n cßn t¨ng h¬n nhiÒu lµm gi¶m tû träng quü tiÒn l¬ng theo doanh thu vµ hiÖu qu¶. - Gi¶i ph¸p: Thay ®æi c¸c th«ng sè vµ quan ®iÓm x¸c ®Þnh quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n: + §èi víi quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n: ChiÕm tû lÖ kho¶ng 10%. Quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n chØ tÝnh ®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cña Nhµ níc ®èi víi ngêi lao ®éng bao gåm: . TiÒn l¬ng ngêi lao ®éng ph¶i ®ãng BHXH: 5% l¬ng c¬ b¶n . TiÒn l¬ng ngêi lao ®éng ph¶i ®ãng BHYT: 1% l¬ng c¬ b¶n . TiÒn l¬ng ngêi lao ®éng ph¶i ®ãng ®oµn phÝ c«ng ®oµn: 1% l¬ng c¬ b¶n . TiÒn l¬ng tr¶ cho ngµy nghØ hµng n¨m, ngµy nghØ lÔ, tÕt ®îc hëng l¬ng ( 18 ngµy nghØ hµng n¨m + 8 ngµy nghØ lÔ, tÕt + 4 ngµy héi häp, häc tËp, nghØ viÖc riªng cã l¬ng ) : 13% l¬ng c¬ b¶n. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, môc ®Ých cña quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n lµ ®¶m b¶o møc tiÒn l¬ng cho CBCNV nh lµm viÖc trong khu vùc hµnh chÝnh sù nghiÖp, quü tiÒn l¬ng cßn l¹i míi giao theo c¸c chØ tiªu kinh doanh. Tuy nhiªn, quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n ®ang ®îc ¸p dông chiÕm tíi 38,6% quü tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch lµ qu¸ nhiÒu, quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n chØ tÝnh ®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh cña Nhµ níc ®èi víi ngêi lao ®éng. Gi¶i ph¸p lµm gi¶m quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n tõ 40% xuèng kho¶ng 10%, phÇn chªnh lÖch 30% ®a vµo quü tiÒn l¬ng giao theo chØ tiªu doanh thu vµ chØ tiªu l·i gép.Gi÷ nguyªn quü tiÒn l¬ng b¸n néi bé kho¶ng 8%, t¨ng quü tiÒn l¬ng giao theo c¸c chØ tiªu kinh doanh tõ 53,4% lªn 82% tæng quü tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹chnh»m t¨ng thªm møc ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo chØ tiªu doanh thu, l·i gép ®Ó khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ. Thø ba: Ph©n chia quü tiÒn l¬ng kinh doanh. Nªn gi¶m quü tiÒn l¬ng giao theo chØ tiªu doanh thu, t¨ng quü tiÒn l¬ng giao theo chØ tiªu l·i gép trªn tæng quü tiÒn l¬ng giao kÕ ho¹ch. Víi sù thay ®æi nµy, møc ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo chØ tiªu l·i gép t¨ng lªn sÏ cã t¸c dông khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ t¨ng l·i gép ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh. Ph©n chia quü tiÒn l¬ng kÕ ho¹ch theo c¬ cÊu sau + Quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n: chiÕm kho¶ng 10% + Quü tiÒn l¬ng b¸n néi bé: chiÕm kho¶ng 8% + Quü tiÒn l¬ng theo doanh thu: chiÕm kho¶ng 50% + Quü tiÒn l¬ng theo l·i gép: chiÕm kho¶ng 32% Gi¶m quü tiÒn l¬ng c¬ b¶n xuèng cßn 10%, gi÷ nguyªn quü tiÒn l¬ng b¸n néi bé kho¶ng 8%, t¨ng quü tiÒn l¬ng giao theo c¸c chØ tiªu kinh doanh tõ 37% lªn 50% tæng quü tiÒn l¬ng giao theo kÕ ho¹ch, t¨ng quü tiÒn l¬ng giao theo hiÖu qu¶ tõ 15% lªn 32% nh»m t¨ng thªm møc ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo chØ tiªu doanh thu, l·i gép ®Ó khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ g¾n tiÒn l¬ng víi doanh thu vµ hiÖu qu¶ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng ®¬n vÞ, gióp ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c h¬n vÒ hiÖu qña s¶n xuÊt kinh doanh. §Æc biÖt, tõ 1-7 - 2003, Nhµ níc níi láng nh÷ng quy ®Þnh vÒ gi¸ trÇn cho mÆt hµng x¨ng dÇu, quü tiÒn l¬ng ®îc giao theo chØ tiªu lîi nhuËn, g¾n tiÒn l¬ng víi l·i thùc, ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i nç lùc ®i vµo c¹nh tranh thùc sù, ®Èy m¹nh khèi lîng b¸n ra ®Ó t¨ng lîi nhuËn. Thø t : Gi¶i ph¸p vÒ viÖc quyÕt to¸n quü tiÒn l¬ng thùc hiÖn. QuyÕt to¸n tæng quü tiÒn l¬ng thùc hiÖn theo chØ tiªu lîi nhuËn, nh quy ®Þnh hiÖn hµnh kh«ng cã nhiÒu bÊt cËp.C¸c møc ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng tèi ®a ®¬n vÞ ®îc trÝch trªn nguyªn t¾c ph¶i ®¶m b¶o lîi nhuËn kh«ng thÊp h¬n lîi nhuËn kÕ ho¹ch Héi ®ång qu¶n trÞ giao theo quy ®Þnh t¹i Th«ng t sè 19/1999/TTLT-BL§TBXH-BTC. Tuy nhiªn, quy ®Þnh vÒ viÖc quyÕt to¸n tiÒn l¬ng theo møc ®é hoµn thµnh chØ tiªu doanh thu nh hiÖn nay lµ c¶ ho¹t ®éng b¸n bu«n vµ b¸n lÎ trùc tiÕp ®Òu thùc hiÖn quyÕt to¸n luü tho¸i theo møc ®é hoµn thµnh cña chØ tiªu doanh thu. Trong ®ã, ®èi víi ho¹t ®éng b¸n bu«n, viÖc t¨ng doanh thu kh«ng do t¸c ®éng nhiÒu cña lao ®éng sèng nªn cã thÓ thùc hiÖn quyÕt to¸n theo quy ®Þnh luü tho¸i hiÖn hµnh. Kh«ng nªn thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy cho viÖc quyÕt to¸n quü tiÒn l¬ng theo møc ®é hoµn thµnh chØ tiªu b¸n lÎ vµ chØ tiªu l·i gép ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®¬n vÞ x©y dùng kÕ ho¹ch t¬ng ®èi chÝnh x¸c, lµm c¬ së cho viÖc ®iÒu hµnh kinh doanh cña ®¬n vÞ vµ Tæng c«ng ty, ®¶m b¶o nguyªn t¾c tèc ®é t¨ng tiÒn l¬ng b×nh qu©n thÊp h¬n tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. H¬n n÷a, ho¹t ®éng b¸n lÎ trùc tiÕp cÇn ®îc khuyÕn khÝch ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh chung cña ®¬n vÞ vµ toµn Tæng c«ng ty. Tuy nhiªn, cÇn cã c¸c quy ®Þnh cô thÓ thÕ nµo gäi lµ s¶n lîng b¸n lÎ trùc tiÕp ®Ó viÖc tÝnh doanh thu ®îc chÝnh x¸c. - Gi¶i ph¸p: Kh«ng thùc hiÖn quyÕt to¸n tiÒn l¬ng luü tho¸i theo chØ tiªu b¸n lÎ trùc tiÕp vµ chØ tiªu l·i gép nh»m h¹n chÕ c¸c nhîc ®iÓm võa ph©n tÝch. MÆt kh¸c, trong c¸c chu kú kinh doanh bÊt thêng, viÖc b¸n vît kÕ ho¹ch s¶n lîng cña c¸c ®¬n vÞ kh«ng chÊp hµnh nghiªm tóc chØ ®¹o cña Tæng c«ng ty cha ®îc xö lý triÖt ®Ó. CÇn gi¶m trõ quü tiÒn l¬ng cña c¸c ®¬n vÞ nµy, ®Ó thùc hiÖn biÖn ph¸p nµy, ph¶i tÝnh to¸n s¶n lîng b¸n bu«n vît kÕ ho¹ch trong c¸c chu kú kinh doanh bÊt thêng. Tríc hÕt do ®¬n vÞ tù tÝnh vµ tù trõ theo quy ®Þnh sau: - Quü tiÒn l¬ng gi¶m trõ : QTLgi¶m trõ = ( SLbbbt – SLbbkh ) x §GTLbb x2 Trong ®ã + SLbbbt: lµ s¶n lîng b¸n bu«n trong c¸c chu kú kinh doanh bÊt thêng cña ®¬n vÞ + SLbbkh: lµ s¶n lîng b¸n bu«n theo tiÕn ®é kÕ ho¹ch cña c¸c chu kú kinh doanh bÊt thêng trong n¨m. + §GTLbb : lµ ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng b¸n bu«n theo chØ tiªu doanh thu cña ®¬n vÞ + HÖ sè 2 : lµ trõ ®i mét lÇn ®¬n vÞ ®· quyÕt to¸n vµ ph¹t mét lÇn do ®¬n vÞ b¸n vît s¶n lîng kÕ ho¹ch trong chu kú kinh doanh bÊt thêng lµm ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña ®¬n vÞ vµ Tæng c«ng ty. Phßng kinh doanh Tæng c«ng ty tÝnh to¸n, x¸c nhËn råi giao cho Phßng lao ®éng tiÒn l¬ng vµ Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n kiÓm so¸t viÖc gi¶m trõ quü tiÒn l¬ng thùc hiÖn cña tõng ®¬n vÞ. §©y lµ h×nh thøc xö ph¹t ®èi víi c¸c ®¬n vÞ b»ng kinh tÕ ®Ó yªu cÇu c¸c ®¬n vÞ ph¶i nghiªm tóc chÊp hµnh chØ ®¹o kinh doanh cña Tæng c«ng ty trong c¸c chu kú kinh doanh bÊt thêng. Nh»m t¹o søc Ðp tõ phÝa ngêi lao ®éng ®èi víi quyÕt ®Þnh b¸n hµng cña c¸c ®¬n vÞ trong c¸c chu kú kinh doanh bÊt thêng. Thø n¨m: Gi¶i ph¸p trong viÖc ®æi míi viÖc giao kÕ ho¹ch tiÒn l¬ng ®èi víi c¸c c«ng ty chuyªn doanh ChØ giao mét lÇn ®Çu n¨m vµ kh«ng ®iÒu chØnh vµo cuèi n¨m, ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo chØ tiªu hiÖu qu¶ nh quy ®Þnh t¹i “Quy ®Þnh qu¶n lý tiÒn l¬ng” ®èi víi c¸c c«ng ty kinh doanh x¨ng dÇu hiÖn hµnh. Thùc hiÖn quyÕt to¸n quü tiÒn l¬ng luü tho¸i theo chØ tiªu doanh thu + Hoµn thµnh chØ tiªu 110% trë xuèng ®îc quyÕt to¸n 100% ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng. + Hoµn thµnh chØ tiªu tõ trªn 110% ®Õn 120% th× ®îc quyÕt to¸n 30% ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng ®èi víi phÇn vît tõ 110% ®Õn 120%. + Hoµn thµnh chØ tiªu trªn 120% trë lªn ®îc quyÕt to¸n 20% ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng phÇn doanh thu vît 120%. ViÖc ®æi míi nµy nh»m khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ t¨ng doanh thu, gi¶m chi phÝ ®Ó t¨ng lîi nhuËn, chuÈn bÞ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸. QuyÕt to¸n tiÒn l¬ng luü tho¸i theo chØ tiªu doanh thu ë c¸c møc ®¹t kÕ ho¹ch cao h¬n v× ®©y lµ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh theo c¬ chÕ thÞ trêng, cÇn khuyÕn khÝch t¨ng trëng vÒ doanh thu ë møc hîp lý. Kh«ng thùc hiÖn quyÕt to¸n tiÒn l¬ng luü tho¸i theo chØ tiªu l·i gép. §ång thêi cÇn cã kiÕn nghÞ víi Bé th¬ng m¹i khi x©y dùng kÕ ho¹ch tiÒn l¬ng trong nh÷ng n¨m tíi ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c cña Tæng c«ng ty Thø s¸u: Bæ sung vµo quy chÕ vÒ viÖc sö dông quü tiÒn l¬ng dù phßng, cô thÓ : - Quy ®Þnh hiÖn hµnh: + Quü tiÒn l¬ng dù phßng dïng ®Ó khÊu trõ khi kh«ng ®¹t kÕ ho¹ch lîi nhuËn Nhµ níc giao + Bï trõ quü tiÒn l¬ng chªnh lÖch gi÷a thùc hiÖn vµ kÕ ho¹ch + §iÒu tiÕt ®èi víi c¸c ®¬n vÞ do nguyªn nh©n kh¸ch quan ph¶i gi¶m nhiÒu vÒ tiÒn l¬ng + PhÇn cßn l¹i ph©n phèi bæ sung cho c¸c ®¬n vÞ theo møc ®é hoµn thµnh nhiªm vô SXKD - Gi¶i ph¸p: + Quü tiÒn l¬ng dù phßng dïng ®Ó khÊu trõ khi kh«ng ®¹t kÕ ho¹ch lîi nhuËn Nhµ níc giao + Bï trõ quü tiÒn l¬ng chªnh lÖch gi÷a thùc hiÖn vµ kÕ ho¹ch + ViÖc ®iÒu tiÕt ®èi víi c¸c ®¬n vÞ rÊt h¹n chÕ, trõ trêng hîp ®Æc biÖt gi¶m trªn 20% møc tiÒn l¬ng b×nh qu©n kÕ ho¹ch + Khen thëng vµ gi¶m trõ ®èi víi c¸c ®¬n vÞ t¨ng hoÆc gi¶m n¨ng suÊt lao ®éng theo quy chÕ qu¶n lý lao ®éng sè 497/XD-Q§-H§QT + PhÇn cßn l¹i ph©n phèi bæ sung cho c¸c ®¬n vÞ theo møc ®é hoµn thµnh nhiÖm vô SXKD. Trong ®ã, giµnh Ýt nhÊt 50% ph©n phèi cho c¸c ®¬n vÞ cã møc lîi nhuËn thùc hiÖn vît møc lîi nhuËn kÕ ho¹ch giao. Bæ sung nh÷ng néi dung nµy nh»m gãp phÇn thùc hiÖn quy chÕ qu¶n lý lao ®éng Tæng c«ng ty ®· ban hµnh, khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, ph¹t nh÷ng ®¬n vÞ do kh«ng chÊp hµnh quy chÕ qu¶n lý lao ®éng cña Tæng c«ng ty lµm gi¶m n¨ng suÊt lao ®éng Ngoµi ra, khi giao ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng theo chØ tiªu doanh thu vµ l·i gép cha khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi cã thÓ t¹o ra lîi nhuËn ë møc cao h¬n. Do ®ã, bæ sung quy ®Þnh nµy ®Ó khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ t¨ng tuyÖt ®èi vÒ lîi nhuËn Thø b¶y : Khi nhµ níc thùc hiÖn chñ tr¬ng cho phÐp c¸c c«ng ty kinh doanh x¨ng dÇu níc ngoµi tù do trµn vµo thÞ trêng ViÖt Nam. Tæng c«ng ty cÇn cã sù chuÈn bÞ kü lìng ®Ó ®èi phã víi t×nh h×nh nµy. MÆc dï c¸c c«ng ty níc ngoµi muèn x©m nhËp vµo thÞ trêng x¨ng dÇu ViÖt Nam, do tÝnh ®Æc thï cña mÆt hµng, cÇn cã s½n kho c¶ng, hÖ thèng cung øng b¸n lÎ. Nhng, mét sè h·ng x¨ng dÇu m¹nh vÒ tµi chÝnh, cã chiÕn lîc kinh doanh l©u dµi, s½n sµng chÞu lç trong vµi n¨m ®Çu ®Ó chiÕm lÜnh thÞ trêng ViÖt Nam. Tæng c«ng ty cÇn ®Çu t vµo c¬ së vËt chÊt ,c¸c kho c¶ng m¹ng líi cung øng phñ kÝn toµn quèc, x©y dùng hÖ thèng cöa hµng b¸n lÎ x¨ng dÇu trªn 61 tØnh thµnh, ®Æt c¸c ®iÓm cung øng cã tr÷ lîng lín t¹i c¸c ®iÓm quan träng nh c¸c tØnh thµnh phè lín, hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng thiÕt bÞ hiÖn cã. §Æc biÖt, cÇn r¶i ®Òu c¸c ®iÓm b¸n lÎ trªn tuyÕn ®êng Hå ChÝ Minh, ®©y lµ thÞ trêng lín cã nhiÒu tiÒm n¨ng ph¸t triÓn trong t¬ng lai. Ngoµi ra, Tæng c«ng ty cÇn ®Çu t vÒ kho c¶ng, c«ng nghÖ, con ngêi ®Ó b¸n t¹i chç cho nh÷ng kh¸ch hµng c«ng nghiÖp lín. X©y dùng kho t¹i nhµ m¸y ®Ó vËn chuyÓn x¨ng dÇu tËn n¬i, sö dông ®êng èng c«ng nghÖ ®Ó cung cÊp ®Õn tËn d©y chuyÒn m¸y mãc thiÕt bÞ cña nhµ m¸y. Th«ng qua hîp ®ång mua b¸n dµi h¹n, thanh to¸n theo khèi lîng thùc tÕ thÓ hiÖn trªn thiÕt bÞ ®o lêng lµ lu lîng kÕ. Víi hai kªnh ph©n phèi chÝnh nh vËy Tæng c«ng ty cã thÓ s½n sµng bíc vµo c¹nh tranh lµnh m¹nh do ®· phñ kÝn m¹ng líi cung øng trªn toµn quèc vµ trong nh÷ng ngµnh cã nhu cÇu x¨ng dÇu lín. Thø t¸m : HiÖn nay Tæng c«ng ty nhËn thÊy søc c¹nh tranh cña m×nh cã nhiÒu h¹n chÕ do ho¹t ®éng kinh doanh cña Tæng c«ng ty cha hoµn toµn ®éc lËp, cßn phô thuéc nhiÒu vµo c¬ chÕ cña Nhµ níc, cha cã nh÷ng khuyÕn khÝch cô thÓ t¹o ®éng lùc trùc tiÕp n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Tæng c«ng ty ho¹t ®éng kh«ng chØ v× hiÖu qu¶ kinh doanh mµ cßn phôc vô c¸c môc tiªu kinh tÕ x· héi, cung øng x¨ng dÇu ë nh÷ng vïng s©u vïng xa, chi phÝ vËn t¶i cao nªn ph¶i lÊy gÇn bï xa. Tõ 1/7/ 2003, Nhµ níc kh«ng quy ®Þnh gi¸ trÇn cho mÆt hµng x¨ng dÇu( t×m c¸ch kh¸c ®Ó hç trî chø kh«ng b»ng gi¸ c¶ ), c¸c c«ng ty kinh doanh x¨ng dÇu ®i vµo c¹nh tranh thùc sù. Tæng c«ng ty cÇn cã nh÷ng ph¬ng ¸n kÞp thêi ®Ó ®Èy m¹nh søc c¹nh tranh cña m×nh, mét trong nh÷ng ph¬ng ¸n ®ã lµ n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, s¾p xÕp l¹i c¸c ®¬n vÞ cña Tæng c«ng ty ®Ó bít dµn tr¶i, gi¶m nhÑ bé m¸y qu¶n lý v× hiÖn nay cßn rÊt nhiÒu ®¬n vÞ trùc thuéc Tæng c«ng ty khiÕn cho bé m¸y cång kÒnh. Thay ®æi c¬ chÕ qu¶n lý néi bé, Tæng c«ng ty kh«ng chØ giao quü tiÒn l¬ng theo chØ tiªu doanh thu mµ t¨ng tû träng giao theo l·i gép, tiÕn tíi giao phÇn lín quü tiÒn l¬ng theo chØ tiªu lîi nhuËn ®Ó tiÒn l¬ng g¾n víi lîi nhuËn thùc tÕ cña doanh nghiÖp. §èi víi viÖc cæ phÇn ho¸, sau khi gi÷ l¹i mét sè ®¬n vÞ kh«ng cæ phÇn Tæng c«ng ty cÇn gi÷ cæ phÇn chi phèi víi c¸c ®¬n vÞ cßn l¹i. Tæng c«ng ty cÇn ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh sang c¸c ngµnh nghÒ, dÞch vô kh¸c ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng chung, cè g¾ng gi¶m tû träng doanh thu tõ kinh doanh x¨ng dÇu chiÕm (tõ 80% xuèng c¸c møc thÊp h¬n vµ tiÕn tíi tû träng doanh thu x¨ng dÇu chÝnh chØ chiÕm kho¶ng 50% ). TiÕt kiÖm c¸c chi phÝ tuyÖt ®èi nh chi phÝ vËn chuyÓn, rµ so¸t l¹i ®êng vËn ®éng hµng ho¸, t¨ng cêng chuyÓn th¼ng kh«ng qua kho. TiÕt kiÖm chi phÝ qu¶n lý, chi phÝ mua ngoµi, ®Çu t tù ®éng ho¸, gi¶m sù can thiÖp cña con ngêi. Thay m¸i t«n b»ng c¸c m¸i phao t¹i c¸c bÓ chøa ë c¸c kho lín ®Ó tr¸nh bèc h¬i, ®Çu t hÖ thèng nhËp kÝn ®Ó tr¸nh nh÷ng chi phÝ hao hôt kh«ng ®¸ng cã. kÕt luËn T rªn ®©y lµ toµn bé néi dung cña kho¸ luËn tèt nghiÖp víi ®Ò tµi "Hoµn thiÖn qu¶n lý tiÒn l¬ng t¹i Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt Nam". Nghiªn cøu vµ ®a ra nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l¬ng kh«ng chØ nh»m môc ®Ých tríc m¾t mµ cßn gãp phÇn chuÈn bÞ cho viÖc thùc hiÖn th¾ng lîi c¸c môc tiªu l©u dµi, duy tr× sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña Tæng c«ng ty trong c¹nh tranh vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Thêi gian thùc tËp võa qua ®· gióp t«i n¾m b¾t, x©m nhËp thùc tÕ vµ cñng cè mét sè kiÕn thøc, lý luËn ®îc häc. Trªn c¬ së ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc tÕ t¹i Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt nam, kho¸ luËn ®· nªu lªn nh÷ng u ®iÓm vµ h¹n chÕ, ®ång thêi m¹nh d¹n ®a ra mét sè ý kiÕn, gi¶i ph¸p cho nh÷ng khã kh¨n cßn tån t¹i ®Ó viÖc qu¶n lý tiÒn l¬ng cña Tæng c«ng ty ngµy mét tèt h¬n, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cña doanh nghiÖp. RÊt mong sù gãp ý cña thÇy c« vµ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong Tæng c«ng ty ®Ó nhËn thøc cña t«i vÒ vÊn ®Ò tiÒn l¬ng ®îc s©u s¾c h¬n, rót ra ®îc nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm bæ Ých cho b¶n th©n trong qu¸ tr×nh lµm viÖc sau nµy. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o - TiÕn sü Vò Quang Thä cïng tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn Tæng c«ng ty X¨ng dÇu ViÖt nam ®· nhiÖt t×nh híng dÉn gióp ®ì t«i hoµn thµnh b¶n kho¸ luËn tèt nghiÖp nµy.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

Hoàn thiện quản lý tiền lương tại Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam.DOC