Quá trình phát triển nền kinh tế thị trường, hội nhập, phát triển, Đảng Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, chính sách nhằm phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc. Hiện đại hoá nền văn hoá dân tộc để phát huy vai trò của văn hoá vừa là nền tảng tinh thần, vừa là mục tiêu, động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội. Để giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa, quản lý nhà nước về văn hoá, và quản lý văn hoá ở các cấp cơ sở được xem là một nhiệm vụ quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế, văn hoá xã hội của đất nước.
Quá trình đô thị hoá, đặc biệt là ở các thành phố đang diễn ra với tốc độ nhanh, đặt ra nhiều vấn đề, trong đó có vấn đề quản lý văn hoá. Quản lý văn hoá cấp quận/huyện, đặc biệt ở các thành phố lớn, có vị trí quan trọng trong hệ thống bộ máy quản lý. Hiệu quả của quản lý nhà nước về văn hoá cấp quận/ huyện/ thành phố đang tác động to lớn đến sự phát triển cả về các mặt kinh tế và văn hoá xã hội.
79 trang |
Chia sẻ: lylyngoc | Lượt xem: 3461 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Hoạt động của nhà văn hoá quận Tây Hồ - Thực trạng và giải pháp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ĩnh vực sinh hoạt và quan hệ con người..”. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng thời kỳ đổi mới (Đại hội VI, VII, VIII, IX ), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005. Tr. 161.
. Nghị quyết đã đưa ra 10 nhiệm vụ cụ thể để thực hiện về văn hóa, trong đó có nhiệm vụ thứ 10 là: “Củng cố, hoàn thiện thể chế văn hóa bảo đảm tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, sự quản lý có hiệu quả của Nhà nước, vai trò làm chủ của nhân dân và lực lượng người hoạt động văn hóa, tạo nhiều sản phẩm và sinh hoạt văn hóa phong phú, đa dạng, theo định hướng XHCN” . Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng thời kỳ đổi mới (Đại hội VI, VII, VIII, IX ), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005. Tr. 172.
. Nghị quyết đưa ra 4 giải pháp lớn, trong đó có giải pháp thứ 2 là: “Xây dựng ban hành luật pháp và các chính sách văn hóa, gồm: xây dựng, ban hành luật pháp; xây dựng, ban hành các chính sách (chính sách kinh tế trong văn hóa; chính sách văn hóa trong kinh tế; chính sách xã hội hóa hoạt động văn hóa; chính sách bảo tồn, phát huy di sản văn hoá dân tộc; chính sách khuyến khích sáng tạo trong các hoạt động văn hóa; xây dựng và ban hành chính sách đặc thù hợp lý, hợp tình cho những loại đối tượng xã hội cần được ưu đãi tham gia và hưởng thụ văn hóa; chính sách cụ thể về hợp tác quốc tế về văn hóa)” . Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng thời kỳ đổi mới (Đại hội VI, VII, VIII, IX ), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005. Tr. 176.
.
Đại hội IX (2001) của Đảng tiếp tục đặt vấn đề xây dựng nền văn hóa tiên tiên đậm đà bản sắc dân tộc, đưa ra quan điểm thúc đẩy xã hội hóa hoạt động văn hóa: “Tăng nhanh mức đầu tư của Nhà nước và của xã hội cho sự nghiệp văn hóa”. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng thời kỳ đổi mới (Đại hội VI, VII, VIII, IX ), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005. Tr. 130.
. Hướng hoạt động văn hóa về cơ sở, Nghị quyết Đại hội IX xác định: Đẩy mạnh phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”; ngăn chặn việc phục hồi các thủ tục, khắc phục tình trạng mê tín đang có xu hướng lan rộng trong xã hội” .Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng thời kỳ đổi mới (Đại hội VI, VII, VIII, IX ), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005. Tr. 132.
. Trong phần định hướng phát triển văn hóa, Báo cáo nêu rõ: “Đẩy mạnh cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, “Xây dựng nếp sống văn minh và gia đình văn hóa”; phong trào “người tốt, việc tốt”..Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng thời kỳ đổi mới (Đại hội VI, VII, VIII, IX ), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005. Tr. 140.
Trong nhiệm kỳ Đại hội IX, Đảng ta đã tiến hành Sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) về văn hóa và ra Kết luận Hội nghị Trung ương 10 (khóa IX) về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) về “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”. Kết luận của Hội nghị Trương ương 10 khóa IX đã khẳng định: “Bảo đảm sự gắn kết giữa nhiệm vụ phát triển kinh tế là trọng tâm, xây dựng chỉnh đốn Đảng là then chốt với không ngừng nâng cao văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội; tạo nên sự phát triển đồng bộ của ba lĩnh vực trên chính là điều kiện quyết định bảo đảm cho sự phát triển toàn diện và bền vững đất nước”. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng thời kỳ đổi mới (Đại hội VI, VII, VIII, IX ), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005. Tr. 283.
. Quản lý nhà nước về văn hóa nhằm thực hiện một trong những nhiệm vụ đặt lên hàng đầu, đó là: “Xây dựng tư tưởng đạo đức lối sống và đời sống văn hóa lành mạnh trong xã hội, trước hết là các tổ chức Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân và trong từng cá nhân, gia đình, thôn xóm, đơn vị, tổ chức cơ sở...Chú trọng xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, nhất cộng đồng dân cư, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh tốt đẹp, phong phú. Thường xuyên nâng cao trình độ phổ cập văn hóa đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của các tầng lớp nhân dân...” . Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng thời kỳ đổi mới (Đại hội VI, VII, VIII, IX ), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005. Tr. 284.
.
Kết luận Hội nghị Trung ương 10 khóa IX nêu ra các giải pháp chủ yếu, trong đó có việc: “Xây dựng cơ chế, chính sách, chế tài ổn định đáp ứng yêu cầu xã hội hóa hoạt động văn hóa nhằm động viên, huy động có hiệu quả sức người, sức của các tầng lớp nhân dân, các tổ chức kinh tế, xã hội tham gia xây dựng và phát triển văn hóa” . Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng thời kỳ đổi mới (Đại hội VI, VII, VIII, IX ), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005. Tr. 286.
.
Đại hội X (2006) của Đảng, một lần nữa nhất quán khẳng định về xây dựng và phát triển nền văn hóa mới: “Tiếp tục phát triển sâu rộng và nâng cao chất lượng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, gắn kết chặt chẽ và đồng bộ hơn với phát triển kinh tế xã hội, làm cho văn hóa thấm sâu vào mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, tạo ra chất lượng mới của cuộc sống, xây dựng và hoàn thiện giá trị nhân cách con người Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước”. Học viện hành chính Quốc gia, Khoa khoa học hành chính, Quản lý học đại cương, Nxb Đại học Quốc gia, Hà Nội, 2001. Tr. 34.
. Với quan điểm trên, văn kiện Đại hội X yêu cầu: “Tăng cường quản lý Nhà nước về văn hóa. Xây dựng cơ chế, chính sách, chế tài ổn định, phù hợp với yêu cầu phát triển văn hóa trong thời kỳ mới. Tích cực mở rộng giao lưu và hợp tác quốc tế về văn hóa, chống sự xâm nhập của các loại văn hóa phẩm độc hại, lai căng....” . Học viện hành chính Quốc gia, Khoa khoa học hành chính, Quản lý học đại cương, Nxb Đại học Quốc gia, Hà Nội, 2001. Tr. 52.
.
Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI nêu: “Xây dựng và tăng cường hiệu quả hoạt động của hệ thống thiết chế văn hoá ở tất cả các cấp, đồng thời có kế hoạch cải tạo, nâng cấp và đầu tư xây dựng mới một số công trình văn hoá, nghệ thuật, thể dục, thể thao hiện đại ở các Trung tâm kinh tế - chính trị - văn hoá của đất nước. Xã hội hoá các hoạt động văn hoá, chú trọng nâng cao đời sống văn hoá ở nông thôn, vùng khó khăn, thu hẹp dần khoảng cách hưởng thụ văn hoá giữa các vùng, các nhóm xã hội, giữa đô thị và nông thôn”.
Chiến lược phát triển văn hoá đến năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ đã nêu: “Xây dựng, hoàn thiện, củng cố hệ thống thiết chế văn hoá từ Trung ương đến địa phương. Chú trọng đổi mới nội dung hoạt động của hệ thống nhà văn hoá, phục vụ tốt nhu cầu hưởng thụ văn hoá của nhân dân. Tổ chức bộ máy quản lý và hoạt động theo nguyên tắc chuyên nghiệp hoá tất cả các bộ phận trong cơ cấu của một thiết chế văn hoá”.
Chiến lược nêu mục tiêu cụ thể: “Xây dựng đồng bộ và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các thiết chế văn hoá cộng đồng. Phấn đấu đến năm 2015 và 2020, 90% - 100% số quận, huyện, thị xã có nhà văn hoá và thư viện; 80 - 90% số xã và thị trấn có nhà văn hoá; 60 - 70% số làng, bản, ấp có nhà văn hoá. Xây dựng một số công trình văn hoá xứng tầm với thời đại tại Thủ đô Hà Nội.
Bộ trưởng Bộ VHTT&DL đã ban hành các Thông tư quy định mẫu về tổ chức, hoạt động và tiêu chí của hệ thống thiết chế văn hoá cơ sở, cụ thể là:
Thiết chế văn hoá cấp tỉnh thực hiện theo Thông tư số 03/2009/TT - BVHTTDL ngày 28/8/2009 của VHTT&DL quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Trung tâm Văn hoá tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Thiết chế Văn hoá - Thể thao cấp huyện thực hiện theo Thông tư số 01/2010/TT-BVHTTDL ngày 26/02/2010 của Bộ trưởng Bộ VHTT&DL ban hành Quy chế về tổ chức và hoạt động của tổ chức sự nghiệp hoạt động trong lĩnh vực văn hoá, thể thao và du lịch quận, huyện, thị xã thành phố trực thuộc tỉnh; Thông tư số 11/2010/TT-BVHTTDL ngày 22/12/2010 của Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Quy định tiêu chí của Trung tâm Văn hoá -Thể thao và Du lịch quận, huyện, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh.
Thiết chế Văn hoá -Thể thao cấp xã thực hiện theo Thông tư số 12/2010/TT -BVHTTDL ngày 22/12/2010 của Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Quy định mẫu về tổ chức hoạt động và tiêu chí của Trung tâm Văn hoá-Thể thao cấp xã.
Thiết chế văn hoá - thể thao thôn, làng, ấp, bản thực hiện theo Thông tư số 06/2011/TT-BVHTTDL ngày 06/8/2011 của Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Quy định mẫu về tổ chức, hoạt động và tiêu chí của Nhà văn hoá - Khu thể thao thôn.
Như vậy, với đường lối, chủ trương nhất quán, đúng đắn của Đảng, Nhà nước và Bộ VHTT&DL về văn hóa trong giai đoạn hiện nay, nhằm xây dựng nền văn hóa Việt Nam là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội, phát huy các giá trị truyền thống, tạo sự vững chắc trong quá trình hội nhập và phát triển bền vững của đất nước. Theo đó, để đảm bảo cho lĩnh vực văn hóa phát triển đúng hướng đã đặt ra cho công tác quản lý nhà nước về văn hóa những yêu cầu mới, nhằm giải quyết những vấn đề bức xúc về văn hóa nảy sinh trong hoạt động thực tiễn, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng của Đảng trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước và hội nhập kinh tế quốc tế, đồng thời mở rộng giao lưu, hợp tác quốc tế về văn hóa với các nước trên toàn thế giới.
Công tác xây dựng, phát triển văn hóa và quản lý văn hóa trên địa bàn quận Tây Hồ một mặt xuất phát từ các quan điểm chỉ đạo của Đảng, mặt khác phải xuất phát từ những quan điểm chỉ đạo chung về xây dựng và phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của quận Tây Hồ.
Đại hội Đảng bộ quận Tây Hồ lần thứ IV, nhiệm kỳ 2010 - 2015 đã nêu phương hướng tổng quát trong thời gian tới, quận Tây Hồ tiếp tục đổi mới, phát huy nội lực để thực hiện mục tiêu tổng quát: “Tiếp tục phát triển kinh tế theo cơ cấu Dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp; quản lý, giữ gìn cảnh quan, nâng cao chất lượng môi trường, khai thác có hiệu quả hồ Tây và các vùng phụ cận; từng bước xây dựng đồng bộ, hiện đại hạ tầng đô thị; bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương; xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; xây dựng quận Tây Hồ trở thành Trung tâm Dịch vụ - Du lịch - Văn hóa của Thủ đô” .Ban Chấp hành Đảng bộ quận Tây Hồ, Văn kiện Đại hội đại biểu lần thứ IV Đảng bộ quận Tây Hồ, Hà Nội, 2010. Tr 88.
.
Văn kiện nghị quyết Đại hội Đảng bộ quận cũng nhấn mạnh công tác văn hóa thông tin trong những năm tới như sau:
“Phát triển toàn diện sự nghiệp văn hóa - xã hội; quan tâm giải quyết tốt các vấn đề an sinh xã hội. Tiếp tục quản lý, khai thác có hiệu quả các di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng; Nâng cao chất lượng, hiệu quả phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, xây dựng người Hà Nội thanh lịch - văn minh; tiếp tục đầu tư xây dựng mô hình phường văn hóa; xây dựng hoàn chỉnh hệ thống Nhà văn hóa phường và các nhà sinh hoạt khu dân cư. Tiếp tục phát triển sự nghiệp giáo dục đào tạo, hoàn thành phổ cập bậc trung học trong độ tuổi, chú trọng bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, giáo viên đạt chuẩn, tăng cường cơ sở vật chất cho giáo dục - đào tạo, xóa xong phòng học cấp bốn, khuyến khích đa dạng các loại hình đào tạo, tăng cường công tác dạy nghề đối với lao động trên địa bàn. Tiếp tục đầu tư nâng cao chất lượng thông tin tuyên truyền, văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao. Nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân. Duy trì nghiêm công tác kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm, chủ động phòng chống không để dịch bệnh bùng phát. Đẩy mạnh tuyên truyền, làm tốt công tác dân số, kế hoạch hóa gia đình, chăm sóc, bảo vệ trẻ em. Thường xuyên rà soát, chăm lo chu đáo các đối tượng chính sách, gia đình thương binh, liệt sỹ, gia đình có công với Cách mạng. Quan tâm tạo điều kiện giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người lao động, giảm các hộ nghèo” . Ban Chấp hành Đảng bộ quận Tây Hồ, Văn kiện Đại hội đại biểu lần thứ IV Đảng bộ quận Tây Hồ, Hà Nội, 2010. Tr 91.
.
Trên cơ sở những thành tựu và những yếu kém, tồn tại trong hoạt động của Nhà văn hóa quận Tây Hồ, cùng với những định hướng của Đảng, Nhà Nước trong việc xây dựng, phát triển đi đôi với việc nâng cao chất lượng hoạt động và đổi mới công tác quản lý văn hóa, phương hướng hoạt động của Nhà văn hóa văn hóa trên địa bàn quận Tây Hồ cần tập trung những vấn đề như sau:
- Hoạt động văn hoá phải đảm bảo sự gắn kết chặt chẽ giữa nhiệm vụ phát triển văn hóa với phát triển kinh tế và ổn định chính trị trên địa bàn quận.
- Đổi mới cơ chế và đầu tư toàn diện cho văn hóa về lãnh đạo, chỉ đạo, công tác quản lý, công tác cán bộ và ngân sách... để sự nghiệp văn hóa của quận phát triển, đáp ứng, thúc đẩy sự nghiệp xây dựng quận sớm trở thành Trung tâm Dịch vụ - Du lịch - Văn hóa của Thủ đô.
- Tiếp tục nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực văn hóa của quận, xây dựng các chính sách văn hóa nhằm tăng cường hoạt động kinh tế trong văn hóa và văn hóa trong kinh tế để tạo nguồn thu hỗ trợ cho hoạt động văn hóa phát triển.
- Thực hiện quy hoạch đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ văn hóa cơ sở theo hướng chuyên môn hóa và ổn định nhân sự. Chăm lo xây dựng một bộ máy, đội ngũ cán bộ có đủ năng lực và khả năng tham mưu, giúp việc, quản lý tốt các hoạt động văn hóa trên từng địa bàn.
- Đa dạng hóa các hoạt động văn hóa, xây dựng và nâng cấp toàn bộ hệ thống thiết chế văn hóa, nâng cao hiệu quả của các hoạt động văn hóa và dịch vụ văn hóa.
- Nâng cao mức hưởng thụ văn hóa của nhân dân trên địa bàn quận, tạo môi trường văn hóa sôi động và lành mạnh, góp phần tích cực xây dựng con người mới. Kế thừa và phát huy các giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc, đổi mới và đáp ứng yêu cầu của sự phát triển của quận.
- Đẩy mạnh, thực hiện Cuộc vận động Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, và phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá phải đi vào thực chất và có chiều sâu. Xây dựng đời sống văn hóa từ trong gia đình, tổ dân phố, khu dân cư, cơ quan, trường học, doanh nghiệp và mọi tầng lớp nhân dân trên địa bàn.Việc bình xét các danh hiệu phải thực chất, phấn đấu đến năm 2015 có: 85% trở lên gia đình đạt danh hiệu gia đình văn hóa - sức khỏe trên tổng số hộ dân.
- Tăng cường xây dựng các thiết chế văn hóa, phấn đấu đến năm 2015 đạt 100% các xã, phường, các cơ quan đơn vị có thư viện, phòng đọc và tủ sách pháp luật. Phấn đấu nâng cao mức hưởng thụ văn hóa cho nhân dân trên địa bàn, tạo môi trường văn hoá sôi động và lành mạnh, góp phần xây dựng con người mới văn minh, thanh lịch, hiện đại. Tổ chức thêm các câu lạc bộ làm tụ điểm sinh hoạt văn hóa cơ sở.
3.1.2. Nhiệm vụ
Từ những định hướng trên, hoạt động của Nhà văn hóa quận Tây Hồ cần tập trung thực hiện các nhiệm vụ:
- Phải chú trọng quản lý các hoạt động văn hóa hướng vào thực hiện Nghị quyết của Trung ương và địa phương. Thực hiện Nghị quyết 90/CP và Nghị định 73/NĐ - CP của Chính phủ về xã hội hóa các hoạt động văn hoá nhằm phát triển đời sống văn hóa cơ sở. Thực hiện tốt Nghị định của Chính phủ số 75/ 2006/NĐ - CP ngày 06 tháng 6 năm 2006 về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động văn hóa thông tin; Thông tư của Bộ Văn hoá Thông tin (nay là Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch)
- Hoàn thiện và triển khai, thực hiện đồng bộ, kiên trì những quy định, quy ước, quy chế về nếp sống văn hóa trên trên mọi lĩnh vực đời sống. Nêu cao vai trò gương mẫu của cán bộ, đảng viên trong việc thự hiện nếp sống văn hoá. Xây dựng nếp sống văn hóa từ trong gia đình, đến tổ dân phố, khu dân cư, đơn vị văn hóa. Đẩy mạnh phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đi vào thiết thực. Xây dựng môi trường văn hóa phải đi đôi với việc tuyên truyền, giáo dục...
- Hoàn thiện, phát huy hiệu quả hoạt động của hệ thống thiết chế văn hóa. Tăng cường xây dựng các thiết chế văn hóa, phấn đấu đến năm 2015 đạt 100% các phường, các cơ quan đơn vị có thư viện, phòng đọc và tủ sách pháp luật. Phấn đấu nâng cao mức hưởng thụ văn hóa cho nhân dân trên địa bàn, tạo môi trường văn hóa trong sạch và lành mạnh, góp phần xây dựng con người mới, văn minh, thanh lịch, hiện đại. Tổ chức thêm các câu lạc bộ làm tụ điểm sinh hoạt văn hóa cơ sở.
- Phát triển các hoạt động dịch vụ văn hóa phù hợp với chủ trương và pháp luật. Giữ gìn, phát huy các di sản lịch sử, văn hóa, góp phần giáo dục truyền thống và thu hút khách du lịch..
- Tăng cường công tác quản lý Nhà nước về văn hóa, xây dựng các biện pháp đồng bộ, kiên quyết ngăn chặn và đẩy lùi các tệ nạn xã hội, các hoạt động vi phạm pháp luật trong lĩnh vực văn hóa. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, ban ngành làm tốt công tác tuyên truyền, vận động cán bộ, nhân dân thực hiện nếp sống văn minh đô thị.
- Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, hướng dẫn, kiểm tra, vận động đi đôi với với áp dụng các biện pháp xử lý hành chính và kinh tế các hoạt động văn hóa và du lịch, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh doanh dịch vụ văn hóa và quảng cáo. Chú trọng mở các lớp tập huấn cho các tổ chức, cá nhân trực tiếp tham gia các hoạt động văn hóa, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh doanh dịch vụ văn hóa.
- Đẩy nhanh và mạnh việc xây dựng đội ngũ cán bộ ngành văn hoá về số lượng cũng như về chất lượng, hình thành ổn định đội ngũ cán bộ làm công tác văn hóa, quản lý văn hóa có trình độ chuyên môn theo kịp và thích ứng với sự phát triển của đất nước.
3.2. Những biện pháp cụ thể
3.2.1. Nâng cao nhận thức về vai trò của hoạt động của Nhà văn hóa Quận Tây Hồ
Giai đoạn 2010 - 2015 là thời kỳ quận Tây Hồ triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ 15, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ quận Tây Hồ lần thứ IV. Trong xu thế phát triển của tình hình kinh tế - xã hội, sự chuyển biến lớn về giai cấp cũng như điều kiện sinh hoạt của nhân dân, với không khí cới mở, thuận lợi cho các hoạt động văn hóa sẽ có nhiều điều kiên để mở rộng, phát triển. Do đó hoạt động của Nhà văn hóa cần phải được quan tâm đúng mức với sự tham gia đồng bộ của cả hệ thống chính trị. Đặc biệt là vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, sự quản lý của chính quyền và công tác vận động tập hợp quần chúng của Mặt trân tổ quốc và các đoàn thể nhân dân, góp phần từng bước thắt chặt mối liên hệ giữa Đảng, chính quyền và các đoàn thể trong hoạt động văn hóa.
Sự nghiệp xây dựng nền văn hóa mới và con người mới đang đặt ra cho Nhà văn hóa phải đặc biệt quan tâm đến từng con người, từng gia đình, từng địa bàn dân cư, từng cộng đồng sản xuất và dịch vụ xã hội.
Để tổ chức tốt các hoạt động của Nhà văn hóa quận Tây Hồ, trước hết cần nâng cao nhận thức về vai trò của đời sống văn hóa đối với các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ngành, đoàn thể, nhân dân và xã hội. Thứ hai, cần tạo điều kiện để xây dựng môi trường pháp lý và cơ chế, chính sách thận lợi để phát huy các nguồn lực của xã hội trong việc xây dựng đời sống văn hóa, cho các chủ thể hoạt động kinh doanh bình đẳng, cạnh tranh lành mạnh, công khai, minh bạch, có trật tự kỷ cương.
Để nâng cao chất lượng hoạt động của Nhà văn hóa quận Tây Hồ, trước tiên cần phải làm tốt công tác tuyên truyền tới các cấp, các ngành, các đoàn thể, cán bộ và nhân dân trên địa bàn nhận thức đầy đủ mục đích, ý nghĩa, vai trò của văn hóa trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở địa bàn, trong đời sống tinh thần của nhân dân. Công tác tuyên truyền, vận động phải tiến hành bằng nhiều hình thức, đa dạng, thường xuyên liên tục, phù hợp với từng điều kiện, hoàn cảnh cụ thể, phát huy sức mạnh chủ lực của hệ thống thông tin đại chúng, của các cơ quan báo chí để văn hóa và trách nhiệm tham gia các hoạt động văn hóa thấm sâu vào mỗi người dân, để cho người dân thực sự tích cực chủ động thực hiện quan điểm, đường lối, chính sách, pháp luật về lĩnh vực văn hóa, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, sự bình ổn chính trị xã hội, tạo điều kiện cho kinh tế xã hội phát triển.
Hoạt động văn hóa trong thời kỳ mới đạt hiệu quả cao còn phụ thuộc vào sự tham gia của các tầng lớp nhân dân trong việc giám sát hoạt động của các đơn vị quản lý nhà nước cũng như tự quản các hoạt động văn hóa tại cơ sở và tạo tiền đề cho quần chúng nhân dân thực hiện quyền làm chủ của mình tiến tới xây dựng một xã hội công bằng, dân chủ và văn minh. Cần quán triệt quan điểm xây dựng và phát triển văn hóa là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân, các cấp, các ngành, các đoàn thể trên địa bàn quận phải quan tâm xây dựng phát triển văn hóa bằng các hoạt động cụ thể: xây dựng kế hoạch, chương trình hoạt động và đáp ứng nhu cầu của hưởng thụ và sinh hoạt văn hóa của nhân dân, làm cho người dân có nhận thức đúng đắn về vai trò đặc biệt quan trọng của văn hóa trong việc bồi dưỡng và phát huy nhân tố con người, khắc phục thái độ xem nhẹ việc xây dựng và đấu tranh trên lĩnh vực văn hóa.
Như vậy, hoạt động của Nhà văn hóa không chỉ là nhiệm vụ, công việc của bộ ngành mang tên văn hóa, mà còn là trách nhiệm, sự tham gia, phối hợp của các cấp, ngành, đoàn thể và toàn xã hội trên cơ sở sự chỉ đạo thực hiện đường lối, chính sách, pháp luật về văn hóa của Đảng và Nhà nước. Vì vậy, cần phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn xã hội thực hiện những giải pháp cụ thể và đồng bộ, nhằm hạn chế những yếu kém, phát huy những thành tựu đã đạt được trong hoạt động của Nhà văn hóa, để văn hóa thực sự thấm sâu vào mọi tầng lớp dân cư, trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội, góp phần thiết thực xây dựng một xã hội “công bằng, dân chủ, văn minh”.
3.2.2. Xây dựng, củng cố và hoàn thiện mạng lưới quản lý ngành văn hóa từ quận tới cơ sở
Trong nhiều năm qua, công tác quản lý văn hóa ở quận Tây Hồ đã có nhiều cố gắng nỗ lực và đã đạt được một số kết quả nhất định nhưng vẫn gặp không ít khó khăn và vướng mắc. Một trong những nguyên nhân gây ra những hạn chế trên vì hệ thống mạng lưới quản lý văn hóa từ Phòng Văn hóa - Thông tin quận xuống các phường còn nhiều bất cập, cụ thể: cán bộ làm văn hóa ít so với khối lượng công việc, cơ chế phối hợp giữa các đơn vị sự nghiệp, đơn vị văn hóa cơ sở với Phòng Văn hóa thông tin quận chưa chặt chẽ, công tác chỉ đạo chưa kịp thời, sát sao, cơ sở vật chất thiếu thốn ... Để công tác quản lý văn hóa ở quận Tây Hồ trong thời gian tới đạt được những hiệu quả tốt hơn thì việc xây dựng, củng cố mạng lưới quản lý văn hóa xuống các phường chiếm vị trí quan trọng, cần phải:
- Chăm lo, xây dựng, củng cố, kiện toàn và đảm bảo hoạt động có hiệu quả của bộ máy làm công tác văn hóa ở quận và phường. Quan tâm đến công tác công tác đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng trình độ quản lý, phẩm chất chính trị, chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ ngành, có chiến lược đào tạo cán bộ nguồn, chú trọng việc phát hiện và đào tạo tài năng văn hóa nghệ thuật trẻ để xây dựng một đội ngũ cán bộ văn hóa có đủ năng lực đáp ứng yêu cầu phát triển sự nghiệp văn hóa. Thực hiện tốt chủ trương công chức hóa, trẻ hóa đội ngũ cán bộ, nhất là cấp cơ sở, có cơ chế đánh giá thực chất công chức và định kỳ sàng lọc cán bộ quản lý, công chức kém.
- Xây dựng kế hoạch triển khai, điều tra khảo sát đến từng khu dân cư về lĩnh vực hoạt động văn hóa thông tin- thể dục thể thao và các thiết chế văn hóa. Xây dựng các quy chế hoạt động văn hóa văn nghệ, lễ hội, việc tang, việc cưới, thẩm định các điều kiện cần thiết trước khi cấp giấy phép kinh doanh dịch vụ văn hóa. Xây dựng và triển khai thực hiện có hiệu quả: Chương trình phát triển văn hóa xã hội và xây dựng nếp sống văn hóa người Hà Nội trên địa bàn quận Tây Hồ, giai đoạn 2010 - 2015; Đề án những giải pháp xây dựng nếp sống văn minh đô thị trên địa bàn quận; Đề án những giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trên địa bàn quận; Đề án phát huy vai trò của hệ thống chính trị cơ sở và chi bộ dân cư đối với nhiệm vụ xây dựng Phường văn hóa...
- Xây dựng cơ chế thích hợp để mở rộng các dịch vụ văn hóa và quản lý giám sát chặt chẽ các dịch vụ văn hóa, có kế hoạch cấp đất và xây dựng các thiết chế văn hóa từ thành phố xuống cơ sở.
- Có cơ chế phối hợp chặt chẽ chế độ kiểm tra, nhắc nhở công tác quản lý văn hóa của Phòng Văn hóa Thông tin quận đối với các Ban Văn hóa phường. Các Ban văn hóa phường có chế độ báo cáo, thông tin kịp thời trong hoạt động quản lý văn hóa mang tính thường kỳ cũng như đột xuất, thực hiện công tác sơ kết, tổng kết đều đặn, làm tốt công tác thi đua khen thưởng đối với cá nhân, tập thể.
- Phối hợp tốt hơn nữa với phòng Nội Vụ và UBND các phường , tổ chức bố trí, sắp sếp đội ngũ cán bộ văn hóa cơ sở có đủ khả năng tâm huyết với sự nghiệp văn hóa mà trước hết là đồng chí trưởng ban văn hóa và chuyên trách văn hóa phường.
- Tăng cường đầu tư tài chính, tăng cường đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất cho các hoạt động văn hóa. Trong đó, đội ngũ làm công tác thông tin tuyên truyền mà trực tiếp là đội thông tin lưu động cần được trang thiết bị đồng bộ như: xe thông tin lưu động, âm thanh, ánh sáng, loa đài, máy ảnh, máy quay camera hiện đại, máy chiếu...phù hợp với thời đại khoa học, công nghệ phát triển. Cần quan tâm và có cơ chế đãi ngộ đối với các thành viên tham gia đoàn kiểm tra liên ngành văn hóa quận như trang bị một số phương tiện cần thiết cho đoàn đi kiểm tra, dành một số kinh phí dưỡng hợp lý cho lực lượng kiểm tra liên ngành văn hóa làm việc ngoài giờ, xâm nhập thực tế...
Thực hiện xây dựng các thiết chế văn hóa từ quận đến cơ sở như: Nhà văn hoá phường, Nhà văn hóa (nhà sinh hoạt) khu dân cư, thư viện quận, thư viện phường, tủ sách pháp luật, các thiết chế văn hóa từ quận đến cơ sở.
3.2.3. Công tác đào tạo và sử dụng cán bộ
Trong hoạt động của Nhà văn hóa, đội ngũ cán bộ trên lĩnh vực này có vai trò quan trọng. Sự yếu kém trong hoạt động của Nhà văn hóa có nguyên nhân từ yếu kém của đội ngũ cán bộ.
Nhìn chung, về đội ngũ cán bộ làm công tác văn hóa ở nước ta hiện nay: đa số các cán bộ đều không được đào tạo cơ bản về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ về quản lý văn hóa. Đội ngũ này thường làm việc dựa trên kinh nghiệm là chủ yếu. Trước sự vận động nhanh, phức tạp của đời sống văn hóa xã hội hiện tại, đa số cán bộ còn lúng túng trước những sự việc phát sinh, không tìm ra cách giải quyết hợp lý. Nhà nước ta cũng đã tổ chức nhiều khóa học bồi dưỡng về quản lý về chuyên môn văn hóa cho cán bộ. Đây là việc làm tốt nhưng hiệu quả không cao và không giải quyết được tận gốc vấn đề. Cách làm việc của đội ngũ cán bộ văn hóa còn quan liêu, cửa quyền.
Nhiệm vụ xây dựng, đào tạo đội ngũ cán bộ văn hóa nói chung và của Quận Tây Hồ nói riêng, phải đảm bảo các yêu cầu:
+ Có trình độ chuyên môn, được đào tạo tại các trường Đại học về các chuyên ngành liên quan đến văn hóa.
+ Có tâm, nhiệt tình và thực sự yêu thích công việc, có những xúc cảm cần thiết trong công việc. Văn hóa là một lĩnh vực rất nhạy cảm (tâm linh, ngoại cảm, tôn giáo, tín ngưỡng…), ranh giới giữa văn hóa và những cái phản văn hóa đôi khi là rất mong manh mà nước ta hầu như chưa có một văn bản quy định cụ thể rõ ràng trong giải quyết các sự việc xảy ra có liên quan đến văn hóa.
+ Luôn có sáng kiến mới trong công việc, biết cách kết hợp uyển chuyển giữa pháp luật và văn hóa. Phải luôn có chính kiến và hệ thống lý luận, lập luận vững chắc. Giải quyết công việc thực tế phải dựa trên sự phù hợp giữa tình và lý.
+ Luôn tự rèn luyện và trau dồi khả năng nghiệp vụ, mạnh dạn, kiên quyết trong xử lý công việc.
Việc xây dựng, đào tạo đội ngũ cán văn hóa là rất cần thiết và quan trọng trong giai đoạn hội nhập của nước ta hiện nay. Đào tạo phải được thực hiện theo từng giai đoạn chặt chẽ và bài bản. Cần phải căn cứ vào đội tuổi. Có thể là phải đi từ quy hoạch đến xây dựng, đào tạo và sử dụng ở độ tuổi nào sẽ quy hoạch, ở độ tuổi nào sẽ là đào tạo, ở độ tuổi nào sẽ sử dụng chẳng hạn. Đối với những người đã tốt nghiệp tại các trường Đại học, Cao đẳng thì nên tạo môi trường làm việc phù hợp với chuyên môn, để cho họ phát huy được năng lực, có điều kiện va chạm thực tế để tích lũy kinh nghiệm làm việc. Trong quá trình họ làm việc thì sẽ nên tổ chức các khóa bồi dưỡng ngắn hạn về áp dụng luật trong quản lý văn hóa, tạo điều kiện cho họ học tập nâng cao trình độ để phục vụ công tác tốt hơn.
Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ văn hóa thông tin ở cơ sở tổ chức nhiều lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ văn hóa thông tin cấp Quận, đặc biệt là cán bộ văn hóa thông tin cấp phường, góp phần nâng cao chất lượng quản lý và tổ chức các hoạt động văn hóa thông tin. Cần rà soát lại tiêu chuẩn cán bộ, công chức ở cấp phòng và cấp xã, phường để có kế hoạch đào tạo và đào tạo lại đáp ứng yêu cầu “chuẩn hóa”. Việc bố trí cán bộ phải hợp lý tránh tình trạng nơi thừa, nơi lại thiếu. Với địa bàn rộng, trải dài trên nhiều tuyến phố chính lại tập trung đông dân cư, với nhiều địa điểm công cộng rất dễ phát sinh các tệ nạn xã hội. Do vậy, việc phân bổ cán bộ làm công tác quản lý văn hóa ở các phường cần được phân bổ hợp lý, phù hợp với tình hình thực tế ở mỗi phường. Lực lượng cán bộ làm công tác văn hóa thông tin ở các phường cũng cần được chú trọng, tăng cường về số lượng và chất lượng. Mỗi phường nên có ít nhất là hai cán bộ phụ trách công tác văn hóa thông tin mới đảm bảo được hoạt động văn hóa thông tin ở địa phương có hiệu quả.
Tiếp tục trẻ hóa đội ngũ cán bộ văn hóa thông tin từ Quận tới phường, có chuyên môn nghiệp vụ đúng yêu cầu, sức khỏe tốt và năng động, có năng khiếu, nhạy bén với công việc. Cần có sự thống nhất về mức lương của cán bộ văn hóa thông tin cơ sở và quan tâm, tạo điều kiện để lực lượng này được tham gia học các lớp cán bộ nguồn. Trở thành một trong những lực lượng nòng cốt, tầng lớp kế cận thay thế phù hợp với yêu cầu, đòi hỏi của công việc. Góp phần quan trọng vào việc xây dựng và phát triển Quận Tây Hồ trong những năm tiếp theo.
Như vậy, đào tạo và sử dụng đúng cán bộ văn hóa của quận có vai trò chiến lược và quan trọng đối với sự nghiệp phát triển văn hóa của Quận.
3.2.5. Đầu tư kinh phí và cơ sở vật chất kỹ thuật cho Nhà văn hóa
Thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII, trong quá trình xây dựng nền văn hóa mới, cần phải đảm bảo tỷ trọng chi ngân sách cho văn hóa phải tương ứng nhịp độ tăng trưởng kinh tế. Khuyến khích các cơ sở tăng thêm nguồn đầu tư cho các thiết chế văn hóa. Đảm bảo mỗi phường có ít nhất một thiết chế văn hóa (Nhà văn hóa) gắn với cán bộ quản lý được đào tạo. Phát triển mạnh mạng lưới phát thanh truyền hình đến tận gia đình.
Quận Tây Hồ cần nâng cao mức đầu tư kinh phí và cơ sở vật chất hết sức cần thiết cho hoạt động xây dựng các thiết chế thiết chế văn hóa thông tin cơ sở đáp ứng nhu cầu của người dân. Các thiết chế văn hóa và các điều kiện vật chất là những phương tiện để chuyển tải tới quần chúng nhân dân những giá trị văn hóa, là nơi để quần chúng nhân dân được hưởng thụ các giá trị văn hóa và sáng tạo văn hóa. Đầu tư kinh phí và cơ sở vật chất đầy đủ, kịp thời cho các thiết chế văn hóa sẽ đem lại hiệu quả cao giáo dục, nâng cao nhận thức thức, đáp ứng nhu cầu về văn hóa cho nhân dân.
Phòng văn hóa Thông tin quận Tây Hồ phải tham mưu cho các cấp ủy, chính quyền có kế hoạch đầu tư và huy động sức đóng góp của nhân dân, các tổ chức từng bước xây dựng mạng lưới thiết chế văn hóa cơ sở và các điều kiện vật chất khác cho hoạt động văn hóa. Trước hết là quy hoạch đất đai để xây dựng Nhà văn hóa, sân vận động... Nhất là chú trọng đến việc quy hoạch và xây dựng mạng lưới thiết chế văn hóa ở các phường như trung tâm sinh hoạt văn hóa, Nhà văn hóa, thư viện, bưu điện văn hóa, khu vui chơi giải trí, sử dụng tốt các cơ sở, các thiết chế văn hóa như sân vận động, Nhà văn hóa... trên khắp địa bàn của quận.
Đẩy mạnh công tác xã hội hóa trong huy động nguồn lực để xây dựng thiết chế văn hóa thông tin cơ sở. Ngoài ngân sách chi cho hoạt động văn hóa hàng năm của nhà nước cần huy động nguồn ngân sách đóng góp của các tổ chức kinh tế, xã hội, nhân dân hoặc nguồn hợp tác đầu tư với nước ngoài, vốn viện trợ... để góp phần phát triển sự nghiệp văn hóa.
Cần tăng cường đầu tư tài chính cho hoạt động văn hóa, tăng cường đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất cho các hoạt động văn hóa. Trong đó, đội ngũ làm công tác thông tin tuyên truyền mà trực tiếp là đội thông tin lưu động cần được trang thiết bị đồng bộ như: xe thông tin lưu động, trang âm, ánh sáng, loa đài, máy ảnh, máy quay camera hiện đại, máy chiếu... phù hợp với thời đại khoa học tiên tiến. Xây dựng kế hoạch ngân sách chi cho hoạt động văn hóa hàng năm từ tổng ngân sách hàng năm từ 5- 10% của phường.
3.2.6. Đẩy mạnh hoạt động xã hội hóa trên lĩnh vực văn hóa của Quận
Trong những năm gần đây, vấn đề xã hội hóa các hoạt động giáo dục, y tế, văn hoá, thể dục thể thao được đặt ra cấp thiết và hình thức thực hiện khá phong phú, đa dạng trên nhiều lĩnh vực, phạm vi, loại hình cụ thể. Việc xã hội hóa các hoạt động văn hóa trong giai đoạn hiện nay là việc làm vô cùng cần thiết, phù hợp với chủ trương và định hướng của Đảng, Nhà nước, phù hợp với quy luật phát triển của từng lĩnh vực và đáp ứng đòi hỏi của thời kỳ mới - thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, thời kỳ thực hiện nhiệm vụ chiến lược trên lĩnh vực văn hóa - xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
Xã hội hóa hoạt động văn hóa chính là đánh thức tiềm năng của xã hội, trong lĩnh vực này không chỉ động viên được sức người, sức của mà còn là phát huy mọi tiềm năng sáng tạo của nhân dân. Chính sách xã hội hóa các hoạt động văn hóa có những nét đặc thù riêng bởi văn hóa là sản phẩm tinh thần của xã hội không thể dễ dàng quy đổi thành tiền được. Việc định hướng cho công tác xã hội hóa hoạt động văn hóa là vấn đề rất quan trọng. Bản thân các hoạt động văn hóa luôn luôn đổi mới để tìm ra giá trị mới, những đỉnh cao mới, nhưng văn hóa lại có tính kế thừa nên mọi sự đổi mới đều phải dựa trên nền tảng các giá trị tuyền thống. Con đường phát triển văn hóa không bị gián đoạn mà liên tục phát triển, quản lý trên lĩnh vực này không chỉ có cái nhìn nhất thời mà còn phải có cái nhìn khách quan, tổng thể. Nét đặc biệt của công tác quản lý văn hóa là phải thường xuyên dựa vào lực lượng của toàn xã hội. Đó cũng là cơ sở của việc xã hội hóa.
Xã hội hóa các hoạt động văn hóa là mở rộng các nguồn lực đầu tư, khai thác các tiềm năng về nhân lực, vật lực và tài lực trong toàn xã hội, phát huy và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực của nhân dân, để phát triển và xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Khai thác tiềm năng toàn diện trong xã hội trong nhân dân, có ý nghĩa bao gồm cả trí tuệ, năng lực sáng tạo, lực lượng tham gia hoạt động văn hóa, tuyệt đối không chỉ dừng ở việc khai thác tiền của, vật chất, coi đó chính là xã hội hóa hoạt động văn hóa, biến công việc vốn đòi hỏi sự sáng tạo, tính toàn diện và mang tinh thần tự nguyện này thành đơn thuần việc góp tiền, thành gánh nặng vật chất với nhân dân.
Trong nhiều năm qua công tác xã hội hóa hoạt động văn hóa ở quận Tây Hồ luôn được sự quan tâm lãnh đạo và chỉ đạo của QU - HĐND - UBND quận. Nhiều công trình văn hóa được đầu tư xây dựng, cải tạo theo hình thức Nhà nước và nhân dân cùng làm, nhiều nguồn lực được huy động từ trong nhân dân (như Trung tâm thể dục thể thao quận, các di tích lịch sử văn hóa, tuyến xe dạo quanh hồ tây, cổng chào trị giá gần 1 tỷ đồng nhân kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội), làm cho đời sống tinh thần của nhân dân được cải thiện.
Xã hội hóa hoạt động văn hoá phải đi đôi với việc nâng cao năng lực bộ máy quản lý nhà nước phải nhằm phát huy cho được các lực lượng xã hội tham gia hoạt động văn hóa, cho các chủ thể văn hóa sáng tạo, tổ chức và quản lý các loại hoạt động văn hóa trên cơ sở các văn bản pháp quy được nhà nước xây dựng để điều chỉnh, điều hành các hoạt động xã hội hóa văn hóa, các quyền lợi và nghĩa vụ của các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động văn hóa. Dựa vào luật của Nhà nước - cơ sở pháp lý - thì mọi hoạt động văn hóa của từng cá nhân, cộng đồng, xã hội, cho mọi hoạt động xã hội hóa văn hóa tuân theo đúng hướng và phát triển, tránh tùy tiện, tự phát. Vai trò của Nhà nước còn thể hiện ở nhiệm vụ tiếp tục củng cố và xây dựng các cơ sở văn hóa nhà nước đủ mạnh để giữ vị trí chủ đạo và định hướng đồng thời, không giảm bớt phần ngân sách Nhà nước chi cho văn hóa, mà cần thường xuyên tìm thêm các nguồn thu để tăng kinh phí và tỉ lệ ngân sách cho hoạt động văn hóa, xây dựng các văn bản pháp quy để điều chỉnh, điều hành các hoạt động xã hội hóa, các quyền lợi và nghĩa vụ của các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động văn hóa
Trong quá trình xã hội hóa, việc đầu tư ngân sách nhà nước là điều kiện quan trọng để các hoạt động văn hóa tồn tại và phát triển. Cho dù xã hội hóa các hoạt động hóa mạnh đến đâu thì cũng không thể thiếu sự đầu tư của Nhà nước. Chỉ có kinh phí của Nhà nước mới đủ sức để xây dựng những cơ sở vật chất lớn và hiện đại mà hoạt động văn hóa đang đòi hỏi. Đồng thời các văn bản quản lý nhà nước về văn hóa cần phải được phổ biến rộng rãi tới mọi người thông qua việc sử dụng tối đa các phương tiện thông tin đại chúng, qua các tổ chức đoàn thể trong xã hội để tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn có hiệu quả. Thực hiện phương châm “lấy quần chúng, giáo dục quần chúng”, phát huy vai trò làm chủ của nhân dân, tính tự quản của cộng đồng dân cư, của mỗi cơ quan, đơn vị, trường học, sản xuất, kinh doanh trong việc tuyên truyền, giám sát, kiểm tra các hoạt động văn hóa.
Nâng cao chất lượng xã hội hóa các hoạt động văn hóa trên địa bàn quận Tây Hồ góp phần nêu cao vai trò của nhân dân trong việc đấu tranh với những biểu hiện phản văn hóa, vi phạm chính sách, pháp luật về văn hóa, có ý thức tham gia giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc chính là thực hiện quan điểm xây dựng văn hóa là sự nghiệp của toàn dân mà Đảng đã đề ra. Tuy nhiên, trước thời cơ và thách thức của quá trình hội nhập kinh tế thế giới, chính sách xã hội hóa các hoạt động văn hóa trên địa bàn quận Tây Hồ trong thời gian tiếp theo cần được thực hiện một cách chủ động, sáng tạo, hướng vào các nội dung: biến hoạt động văn hóa trở thành hoạt động của toàn xã hội; được xã hội quan tâm nuôi dưỡng; sáng tạo ra nhiều hình thức hoạt động văn hóa phong phú, phù hợp với truyền thống, tập quán của địa phương và dân tộc; nâng cao chất lượng hoạt động văn hóa; đổi mới quản lý các hoạt động văn hóa trên địa bàn, nâng cao trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ văn hóa; Nhà nước giữ vai trò chỉ đạo, định hướng cho các hoạt động văn hóa phát triển và tăng cường tài trợ cho các hoạt động văn hóa.
Với những kết quả bước đầu đạt được trong công tác xã hội hóa hoạt động văn hóa ở quận Tây Hồ trong thời gian qua, cùng sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Quận ủy - Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân quận, là điều kiện thuận lợi để cho các hoạt động văn hóa sẽ có những bước phát triển mới hơn, hiệu quả hơn.
3.5. Khuyến nghị
1. Tranh thủ sự lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng, chính quyền, sự phối hợp chặt chẽ của các ban, ngành, đoàn thể, tổ chức cũng như sự ủng hộ của nhân dân trên địa bàn quận.
2. Tổ chức các hoạt động văn hoá văn nghệ, thể dục thể thao rộng khắp từ phạm vi cấp quận tới cấp cơ sở, các cơ quan, đơn vị, trường học, doanh nghiệp với nhiều hình thức phong phú, đa dạng tuyên truyền, cổ vũ cho các phong trào thi đua yêu nước, tích cực rèn luyện tư tưởng đạo đức, tích lũy tri thức, học tập và lao động phát triển kinh tế, tự thân lập nghiệp tập trung vào mọi tầng lớp dân cư.
Chỉ đạo phát triển phong trào văn hoá văn nghệ - thể dục thể thao, công tác thông tin cổ động ở cơ sở, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp… chú trọng hướng về cơ sở.
Việc thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao là việc làm hết sức thiết thực và có ý nghĩa đối với đời sống của nhân dân, thông qua đó các chương trình nghị quyết của Đảng và Nhà nước, các nhiệm vụ chính trị trọng tâm đi vào đời sống của nhân dân một cách thiết thực và hiệu quả. Qua đó nhằm phát huy tinh thần đoàn kết cộng đồng, thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị được giao, đồng thời tận dụng tốt được nguồn lực từ nhân dân… làm nền tảng phát triển các hoạt động, phong trào xung kích, tình nguyện phòng chống các tệ nạn xã hội, nâng cao chất lượng đời sống tinh thần cho nhân dân ở các cấp cơ sở.
Tổ chức các buổi thông tin tuyên truyền lưu động với các chủ đề phòng chống dịch bệnh, an toàn giao thông, phòng chống ma tuý HIV/AIDS, Người Việt dùng hàng Việt…
3. Đẩy mạnh phong trào xây dựng văn hóa nơi công sở, chú trọng nâng cao chất lượng giao tiếp ứng xử trong cơ quan hành chính, tạo môi trường làm việc văn hóa.
Đưa ra những yêu cầu, chuẩn mực đạo đức nhất định đối với cán bộ nhân viên trong cơ quan.
4. Tham mưu với cấp uỷ Đảng tăng cường vận động, tuyên truyền các chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác Văn hóa - Kinh tế - Chính trị trong giai đoạn mới. Lãnh đạo, các cán bộ, nhân viên, Đảng viên, Đoàn viên và thanh niên trong cơ quan phải đi đầu trong mọi hoạt động truyên truyền, tiếp đó mới vận dụng, tổ chức tại các cấp cơ sở.
5. Thường xuyên tổ chức các đợt tập huấn và khảo sát về chuyên môn nghiệp vụ cho các cán bộ, nhân viên trong cơ quan. Mở lớp tập huấn bồi dưỡng chuyên môn dành cho cán bộ ở các cơ sở trên địa bàn quận.
6. Cùng với việc quan tâm xây dựng Nhà văn hóa cơ sở, điều quan trọng là lãnh đạo địa phương cần chú trọng đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất cho các Nhà văn hóa và đào tạo bồi dưỡng cán bộ hoạt động cho Nhà văn hóa, đồng thời có một cơ chế chính sách hợp lý đối với đội ngũ cán bộ này. Đây là khâu quyết định đến sự tồn tại và hoạt động hiệu quả của Nhà văn hóa, có phong phú và gắn với nhu cầu sinh hoạt, hưởng thụ và sáng tạo văn hóa của nhân dân hay không.
7. Để thu hút các tầng lớp nhân dân, các Nhà văn hóa cơ sở phải tìm ra cách thức hoạt động hấp dẫn lôi cuốn với những hình thức hoạt động phong phú: Biểu diễn văn nghệ, gặp gỡ giao lưu, nói chuyện thời sự, và kể cả lồng ghép những hoạt động sinh hoạt các loại câu lạc bộ người cao tuổi, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Thanh niên, rồi các hoạt động sinh vật cảnh...
8. Cán bộ văn hóa cơ sở là những người phải trực tiếp gắn với phong trào, lăn lộn với phong trào, sáng tạo ra các hình thức hoạt động đáp ứng nhu cầu văn hóa của nhân dân. Để làm được điều này, đội ngũ cán bộ văn hóa cơ sở phải chịu khó tìm tòi, sáng tạo nội dung và hình thức hoạt động, bảo đảm tăng công suất và hiệu quả hoạt động của Nhà văn hóa.
9. Bên cạnh sự đầu tư của Nhà nước và địa phương, để có thể xây dựng các thiết chế Nhà văn hóa, đồng thời để hệ thống này tồn tại và hoạt động hiệu quả, cần phải có nguồn kinh phí thông qua việc thực hiện phương thức xã hội hóa, huy động các nguồn lực xã hội tài trợ và sự đóng góp của nhân dân. Trong hoạt động của Nhà văn hóa, trước hết phải dựa vào các phong trào quần chúng ở địa phương với những đội văn nghệ, những diễn viên không chuyên xuất sắc.
10. Các địa phương cần quan tâm đổi mới hình thức hoạt động của các Nhà văn hóa và chăm lo đào tạo, bồi dưỡng và có chính sách đãi ngộ cho đội ngũ cán bộ của Nhà văn hóa để họ yên tâm công tác, phát huy khả năng sáng tạo và nhiệt huyết trong xây dựng phong trào và qua đó góp phần cải thiện và nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân.
KẾT LUẬN
Quá trình phát triển nền kinh tế thị trường, hội nhập, phát triển, Đảng Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, chính sách nhằm phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc. Hiện đại hoá nền văn hoá dân tộc để phát huy vai trò của văn hoá vừa là nền tảng tinh thần, vừa là mục tiêu, động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội. Để giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa, quản lý nhà nước về văn hoá, và quản lý văn hoá ở các cấp cơ sở được xem là một nhiệm vụ quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế, văn hoá xã hội của đất nước.
Quá trình đô thị hoá, đặc biệt là ở các thành phố đang diễn ra với tốc độ nhanh, đặt ra nhiều vấn đề, trong đó có vấn đề quản lý văn hoá. Quản lý văn hoá cấp quận/huyện, đặc biệt ở các thành phố lớn, có vị trí quan trọng trong hệ thống bộ máy quản lý. Hiệu quả của quản lý nhà nước về văn hoá cấp quận/ huyện/ thành phố đang tác động to lớn đến sự phát triển cả về các mặt kinh tế và văn hoá xã hội.
Thực tế của công tác quản lý văn hóa trên địa bàn quận Tây Hồ trong những năm qua đã đạt được những thành tựu nhất định, song bên cạnh đó vẫn còn nhiều hạn chế bởi những yếu tố tác động, cản trở quá trình xây dựng và phát triển văn hóa trên địa bàn cũng như quá trình phát triển kinh tế, xã hội. Có thể nói, đó là những diễn biến tất yếu hai mặt trong công tác quản lý văn hóa tại quận đều là bài học quý, là những kinh nghiệm để soi rọi thực tiễn. Vì vậy, trong công tác quản lý văn hóa của quận, cần được nhận biết đầy đủ và có thái độ nhất quán, có khả năng điều chỉnh hợp lý để hạn chế tối đa những mặt yếu kém, mặt thiếu, nhằm phát triển những thành tựu, làm cho công tác quản lý văn hóa của quận ngày càng có nhiều hiệu quả, đáp ứng nhu cầu, khát vọng về văn hóa của nhân dân, làm cho văn hóa không chỉ dừng lại ở nhận thức mà còn phải hiện diện từ niềm tin bên trong, thành tình cảm, tâm lý, tập quán, thành hành động, lối sống con người.
Trong quá trình đổi mới, đi lên của đất nước, diện mạo của quận Tây Hồ ngày càng khởi sắc. Đô thị hóa đang diễn ra mạnh mẽ, quận Tây Hồ đang bước những bước chuyển mình mạnh mẽ, đầy năng động, sáng tạo, mang bẳn sắc văn hóa riêng của vùng đất Tây Hồ. Với vị thế đó, trong tương lai, quận Tây Hồ trở thành Trung tâm Dịch vụ - Du lịch - Văn hoá của Thủ đô. Điều đó đòi hỏi công tác quản lý văn hóa tại quận càng phải có sự nỗ lực không ngừng của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ngành, đoàn thể và nhân dân, trong đó ngành văn hóa đóng vai trò trực tiếp, chủ yếu.
Để công tác quản lý văn hóa ở quận Tây Hồ đạt kết quả tốt, cần phải có sự kết hợp giữa yếu tố khoa học và nghệ thuật, giữa chuẩn mực pháp luật và chuẩn mực phong tục, tập quán, giữa yếu tố truyền thống với yếu tố hiện đại, sử dụng một cách nhuần nhuyễn, đồng bộ và hiệu quả các công cụ kinh tế - chính trị - xã hội, các giải pháp quản lý về dự báo xu hướng phát triển văn hóa, phát huy nội lực, sức mạnh của xã hội thông qua xã hội hóa các hoạt động văn hóa để văn hóa phát triển theo đúng định hướng. Các giá trị văn hóa truyền thống phải được phát huy cùng với các giá trị văn hóa hiện đại, hòa quyện, bền chặt, hiện hữu trong mọi hoạt động văn hóa của đời sống nhân dân trên địa bàn qu ận, thể hiện qua cốt cách, trong ứng xử của người dân Thủ đô và các giá trị đó phải trở thành nền tảng tinh thần vững chắc, góp phần thiết thực xây dựng một xã hội “công bằng, dân chủ, văn minh”.
Sau gần 10 tháng thực hiện nghiên cứu đề tài khoa học “hoạt động của Nhà văn hóa quận Tây Hồ - thực trạng và giải pháp” chúng em đã được trực tiếp tìm hiểu, đi sâu vào thực tế hoạt động của Nhà văn hóa quận Tây Hồ nói riêng và các Nhà văn hóa trên cả nước nói chung, từ đó nghiên cứu những thành tựu đạt được đồng thời chỉ ra những mặt còn hạn chế và kiến nghị những biện pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động cho thiết chế văn hóa cơ sở.
Tất cả những vấn đề nêu trên đã được chúng em tổng hợp, đánh giá chi tiết, phân tích trình bày cụ thể trong đề tài nghiên cứu khoa học này. Do còn nhiều bỡ ngỡ và hạn chế chúng em kính mong thầy cô bổ sung, thẳng thắn đóng góp ý kiến để đề tài khoa học của chúng em được hoàn thiện hơn.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
Ban Chấp hành Đảng bộ quận Tây Hồ. 2009. Quận Tây Hồ hình thành và phát triển (1996 - 2008). NXB Hà Nội.
Ban Chấp hành Đảng bộ quận Tây Hồ. 2010. Văn kiện Đại hội đại biểu lần thứ IV Đảng bộ quận Tây Hồ. Hà Nội.
Chính phủ. 2008. Nghị định số 69/2008/NĐ - CP ngày 10/3/2008 về chính sách khuyến khích xã hội hóa đối với các hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, dạy nghề, y tế, văn hóa, thể thao, môi trường. Hà Nội.
Chính phủ. 2009. Nghị định số 103/2009/NĐ - CP ngày 6/11/2009 về việc ban hành Quy chế hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa nơi công cộng. Hà Nội.
Đảng bộ quận Tây Hồ. 2001. Văn kiện Đại hội Đảng bộ nhiệm kỳ (2001 - 2005). Hà Nội.
Đảng bộ quận Tây Hồ. 2010. Văn kiện Đại hội Đảng bộ nhiệm kỳ (2005- 2010). Hà Nội.
Phạm Tất Dong – Lê Ngọc Hùng (2008), Xã hội học. Hà Nội: NXB Thế giới.
Hoàng Vinh . 1999. Mấy vấn đề lý luận và thực tiễn xây dựng văn hoá ở nước ta. Hà Nội: Nxb Văn hoá Thông tin.
Lê Như Hoa. 2000. Quản lý văn hóa đô thị trong điều kiện công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước. Hà Nội: NXB Văn hóa Thông tin.
Nguyễn Hữu Thức. 2005. Về văn hoá và xây dựng đời sống văn hoá. Hà Nội: Nxb Chính trị Quốc gia.
Nguyễn Hữu Thức. 2009. Về cuộc vận động toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá. Hà Nội: NXB Từ điển Bách khoa.
Nguyễn Khoa Điềm (chủ biên). 2001. Xây dựng và phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc. Hà Nội: NXB Chính trị Quốc gia.
Nhiều tác giả. 1984. Xây dựng đời sống văn hoá ở cơ sở. Hà Nội. NXB Văn hoá.
Nhiều tác giả. 2010. Chính sách văn hóa. Hà Nội: NXB VHTT.
Phạm Duy Đức. 2009. Phát triển văn hoá Việt Nam trong thời kỳ đổi mới hiện nay. Hà Nội: NXB Chính trị Quốc gia.
Phan Văn Tú, Nguyễn Văn Hy, Hoàng Sơn Cường, Lê Thị Hiền, Trần Thị Diên. 1998. Quản lý hoạt động văn hóa. Hà Nội: NXB Văn hóa Thông tin.
Phòng Văn hóa & Thông tin quận Tây Hồ. Báo cáo tổng kết công tác văn hóa - thông tin năm 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010.
Phòng Văn hóa Thể thao và Du lịch quân Tây Hồ. 2011. Báo cáo tổng kết năm từ 2000 đến 2011. Hà Nội.
Quận ủy - Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân quận Tây Hồ. 2005. Kỷ yếu quận Tây Hồ 10 năm xây dựng và phát triển (1995 - 2005). Hà Nội tháng 10/2005.
Quận ủy Tây Hồ. 2010. Chương trình số 03/CTr - QUTH ngày 11/11/2010 phát triển văn hóa xã hội và xây dựng nếp sống văn hóa người Hà Nội trên địa bàn quận Tây Hồ giai đoạn 2010 - 2015.
Thủ tướng Chính phủ. 2009. Chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2020 (Ban hành kèm theo Quyết định số 581/QĐ - TTg ngày 6/5/2009 của Thủ tướng Chính phủ).
Trần Quốc Vượng. 2000. Văn hóa Việt Nam tìm tòi và suy nghĩ. Hà Nội: NXB Văn hóa dân tộc.
Ủy ban nhân dân quận Tây Hồ. 2011. Kế hoạch số 28/KH - UBND ngày 15/02/2011 phát triển văn hóa xã hội và xây dựng nếp sống văn hóa người Hà Nội trên địa bàn quận Tây Hồ giai đoạn 2010 - 2015.
MỘT SỐ HÌNH ẢNH CỦA NHÀ VĂN HÓA QUẬN TÂY HỒ
Sơ đồ mặt bằng Nhà văn hóa
Mặt trước Nhà văn hóa
Phòng tập thể hình
Phòng tập múa
Phòng tập YoGa
Thư viện
Lớp học vẽ
Lớp tập huấn
Lớp tập YoGa
Các hoạt động hè
Hoạt động văn nghệ quần chúng
Kỷ niệm ngày Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước
Chào mừng ngày thành lập Đảng
Hoạt động hè cho thiếu nhi
Kỷ niệm ngày sinh nhật Bác
Lớp võ năng khiếu
Hoạt động dưỡng sinh
Hoạt động thể thao quần chúng
Tổ chức khai mạc các ngày hội thể thao
MỘT SỐ VĂN BẢN CỦA CƠ QUAN
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- de_tai_nghien_cuu_khoa_hoc_quan_ly_van_hoa_4877.doc