Đề tài Hoạt động thanh toán bằng tín dụng chứng từ tại ngân hàng đầu tư và phát triển (BIDV) chi nhánh Đông Đô

h L/C. HÖ thèng sÏ t¹o ra mét sè tham chiÕu duy nhÊt cho mçi L/C ®¨ng kÝ gåm 14 ch÷ sè. - Ch­¬ng tr×nh m¸y tÝnh sÏ tù ®éng kiÓm tra c¸c yÕu tè cÇn thiÕt theo chÕ ®é tÝn dông vµ c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh vÒ viÖc ph¸t hµnh L/C nhËp khÈu cña BIDV. T¹o ®iÖn L/C Sau k hi hoµn tÊt c¸c b­íc nhËp d÷ liÖu më L/C trªn m¹ng m¸y tÝnh ®Ó t¹o ®iÖn MT 700, giÊy b¸o cã tiÒn kÝ quü, giÊy b¸o nî c¸c kho¶n phÝ vµ in ho¸ ®¬n VAT trong ch­¬ng tr×nh CHARGE BILL. Ngoµi c¸c néi dung MT 700 theo quy ®Þnh cña SWIFT, trong qua tr×nh nhËp d÷ liÖu c¸n bé thanh to¸n XNK ph¶i tu©n thñ nghiªm ngÆt quy ®Þnh riªng vÒ c¸ch lËp vµ sö dông ®iÖn MT 700 cña BIDV chi nh¸nh §«ng §« B­íc 3: Söa ®æi L/C - KiÓm tra hå s¬ vµ d÷ liÖu mµ TTV ®· nhËp - KiÓm tra néi dung c¸c chøng tõ ®­îc t¹o ra B­íc 4: Xö lý ®iÖn, tiÕp nhËn vµ kiÓm tra chøng tõ Phª duyÖt hå s¬ - Phª duyÖt giao dÞch nÕu chÊp nhËn hå s¬ vµ d÷ liÖu mµ TTV nhËp. - In chøng tõ (®iÖn më L/C, giÊy b¸o nî). - ChuyÓn hå s¬ ®· ®­îc phª duyÖt tíi TTV. Tõ chèi hå s¬ - Tõ chèi nÕu kh«ng chÊp nhËn hå s¬ vµ d÷ liÖu TTV nhËp. - Ghi râ lÝ do tõ chèi, g¹ch chÐo b¶n nh¸p mµ TTV nhËp (nÕu cã) vµ chuyÓn l¹i cho TTV ®Ó bæ sung, söa ch÷a. B­íc 5: Hoµn tÊt giao dÞch vµ l­u hå s¬ ChuyÓn chøng tõ - ChuyÓn cho kh¸ch hµng mét b¶n cã ®ãng dÊu Issued vµ mét giÊy b¸o nî. - Bé phËn kÕ to¸n mét b¶n gèc giÊy b¸o nî. L­u hå s¬ ph¸t hµnh L/C - Hå s¬ ®Ò nghÞ ph¸t hµnh L/C cña kh¸ch hµng. - GiÊy phª duyÖt nguån vèn thanh to¸n ®Ó më L/C. - GiÊy b¸o nî L/C. - C¸c giÊy tê liªn quan. B­íc 6: Theo dâi L/C - Theo dâi t×nh tr¹ng cña L/C ®· ph¸t hµnh. - L­u ®iÖn/ th­ x¸c nhËn cña ng©n hµng th«ng b¸o (nÕu cã). B­íc 7: §ãng L/C - Sö dông ch­¬ng tr×nh TF - SIBS ®Ó nhËp d÷ liÖu huû L/C. - §Èy giao dÞch vµo hµng ®îi duyÖt khi hoµn tÊt viÖc nhËp d÷ liÖu. B­íc 8: KiÓm tra - KiÓm so¸t viªn kiÓm tra l¹i d÷ liÖu mµ TTV ®· nhËp. B­íc 9: Tõ chèi hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n Phª duyÖt - Phª duyÖt nÕu chÊp nhËn viÖc huû L/C vµ d÷ liÖu mµ TTV ®· nhËp. - In chøng tõ. - ChuyÓn hå s¬ ®· phª duyÖt tíi TTV. Tõ chèi - Tõ chèi nÕu kh«ng chÊp nhËn hå s¬ vµ d÷ liÖu TTV nhËp. - Ghi râ lÝ do tõ chèi, g¹ch chÐo b¶n nh¸p mµ TTV nhËp (nÕu cã) vµ chuyÓn l¹i cho TTV ®Ó bæ sung, söa ch÷a. B­íc 10: KÕt thóc - Tíi kh¸ch hµng mét b¶n gèc th«ng b¸o huû L/C vµ giÊy b¸o nî (nÕu cã). - Tíi kÕ to¸n mét b¶n gèc giÊy b¸o nî. - L­u hå s¬ ®· huû vµ c¸c giÊy tê cã liªn quan. 2. Quy tr×nh thanh to¸n L/C xuÊt khÈu B­íc 1: TiÕp nhËn L/C do ng©n hµng ph¸t hµnh - KiÓm tra tÝnh x¸c thùc cña L/C nhËn ®­îc. - NÕu ®iÖn ®­îc göi b»ng SWIFT th× ®iÖn SWIFT ®ã ph¶i thÓ hiÖn lµ ®· ®­îc kiÓm tra m· kho¸ ®óng. - NÕu L/C ®­îc göi b»ng TELEX th× ®iÖn ph¶i cã m· kho¸ (testkey) vµ m· kho¸ ®ã ph¶i ®­îc bé phËn b¶o mËt kiÓm tra vµ x¸c nhËn. B­íc 2: KiÓm tra - TÝnh liªn tôc vµ ®Çy ®ñ cña L/C nhËn ®­îc, nÕu cã sai sãt th× b¸o cho ng©n hµng göi ®Ó bæ sung. - KiÓm tra sù râ rµng rµnh m¹ch cña c¸c ®iÒu kho¶n. - Sö dông ch­¬ng tr×nh TF - SIBS ®Ó t¹o giao dÞch th«ng b¸o chÝnh thøc hay th«ng b¸o s¬ bé L/C ®Õn. B­íc 3: Xem xÐt hå s¬ vµ d÷ liÖu - KiÓm so¸t viªn kiÓm tra l¹i d÷ liÖu mµ TTV ®· nhËp. - Sau ®ã th«ng b¸o lai l¹i cho TTV ®Ó kiÓm tra vµ xem l¹i c¸c d÷ liÖu ®· nhËp vµo hÖ thèng H×nh3 : Quy tr×nh th«ng b¸o L/C xuÊt khÈu Phßng TÝn dông Phßng thanh to¸n quèc tª Thanh to¸n Viªn KiÓm so¸t viªn Th«ng b¸o L/C ChÊp nhËn Hoµn tÊt giao dÞch §ãng L/C Tõ chèi Theo dâi L/C KÕt thóc §¨ng kÝ giao dÞch Tõ chèi KiÓm tra KiÓm tra ChÊp nhËn (2) (3) (5) (6) (7) (8) (10) (9a) (9b) (4a) (4b) (Nguån: Phßng Thanh to¸n quèc tÕ cña BIDVchi nh¸nh §«ng §«) B­íc 4: Phª duyÖt vµ tõ chèi Phª duyÖt - Phª duyÖt giao dÞch nÕu chÊp nhËn hå s¬ vµ d÷ liÖu mµ TTV ®· nhËp. - In chøng tõ + Tr­êng hîp th«ng b¸o chÝnh thøc - Th«ng b¸o L/C ®Õn - GiÊy b¸o nî + Tr­êng hîp th«ng b¸o s¬ bé - Th«ng b¸o s¬ bé L/C: 1 b¶n gèc vµ 1 b¶n l­u. - ChuyÓn hå s¬ ®· ®­îc phª duyÖt tíi TTV. Tõ chèi - Tõ chèi giao dÞch nÕu kh«ng chÊp nhËn hå s¬ hoÆc d÷ liÖu TTV nhËp. - Ghi râ lÝ do tõ chèi, g¹ch chÐo b¶n nh¸p TTV ®· nhËp vµ chuyÓn hå s¬ l¹i cho TTV ®Ó bæ sung. B­íc 5: Hoµn tÊt giao dÞch Tr­êng hîp th«ng b¸o chÝnh thøc - Fax th«ng b¸o L/C tíi kh¸ch hµng - ChuyÓn tíi bé phËn kÕ to¸n 1 b¶n gèc giÊy b¸o nî - Giao kh¸ch hµng 1 b¶n gèc th«ng b¸o L/C, b¶n gèc L/C vµ giÊy b¸o nî b¶n dµnh cho kh¸ch hµng (yªu cÇu kh¸ch hµng kÝ nhËn khi nhËn L/C). Tr­êng hîp th«ng b¸o s¬ bé - Fax th«ng b¸o s¬ bé L/C ®Õn kh¸ch hµng - Theo dâi nh¾c nhë ng©n hµng ph¸t hµnh L/C chÝnh thøc. B­íc 6: Theo dâi L/C th«ng b¸o - Theo dâi t×nh tr¹ng cña L/C ®· th«ng b¸o B­íc 7: Huû giao dÞch - Khi kh¸ch hµng vµ ng©n hµng ph¸t hµnh L/C ®ång ý huû, sö dông ch­¬ng tr×nh TF - SIBS ®Ó huû d÷ liÖu L/C ®· th«ng b¸o - §Èy giao dÞch vµ hµng ®îi duyÖt khi hoµn tÊt viÖc nhËp d÷ liÖu B­íc 8 : KiÓm tra - KiÓm tra l¹i hå s¬ vµ d÷ liÖu mµ TTV ®· nhËp. - Th«ng b¸o cho kiÓm so¸t viªn. - KiÓm so¸t viªn xem råi th«ng b¸o l¹i cho TTV. B­íc 9: Phª duyÖt vµ tõ chèi Phª duyÖt - Phª duyÖt giao dÞch nÕu chÊp nhËn viÖc huû L/C vµ d÷ liÖu mµ TTV ®· nhËp. - In chøng tõ. - ChuyÓn hå s¬ ®· phª duyÖt tíi TTV. Tõ chèi - Tõ chèi nÕu kh«ng chÊp nhËn hå s¬ vµ d÷ liÖu TTV nhËp. - Ghi râ lÝ do tõ chèi, g¹ch chÐo b¶n nh¸p mµ TTV nhËp (nÕu cã) vµ chuyÓn l¹i cho TTV ®Ó bæ sung, söa ch÷a. B­íc 10: KÕt thóc - Tíi kh¸ch hµng mét b¶n gèc th«ng b¸o huû L/C vµ giÊy b¸o nî (nÕu cã). - Tíi kÕ to¸n mét b¶n gèc giÊy b¸o nî. II. T×nh h×nh ho¹t ®éng TTQT b»ng L/C t¹i BIDV chi nh¸nh §«ng §« 1. C¬ cÊu mÆt hµng thanh to¸n b»ng L/C t¹i BIDV chi nh¸nh §«ng §« HiÖn nay, c¸c mÆt hµng nhËp khÈu thanh to¸n qua chi nh¸nh chñ yÕu tõ c¸c n­íc §«ng Nam ¸, Trung Quèc, NhËt, Mü…Trong ®ã Singapore chiÕm 27,99%, Hµn Quèc vµ Trung Quèc chiÕm 30,82%; NhËt chiÕm 15,22%; Mü vµ Ph¸p chiÕm 8%. Gi¸ trÞ hµng nhËp tõ thÞ tr­êng Ch©u ¸ chiÕm kho¶ng 70 – 80% tæng gi¸ trÞ nhËp khÈu. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng lùc kü thuËt, ®æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt nªn c¸c mÆt hµng mµ doanh nghiÖp ViÖt Nam s¶n xuÊt ra ®· phÇn nµo ®¸p øng ®­îc nhu cÇu tiªu dïng cña ng­êi d©n, h¬n n÷a do chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc h¹n chÕ NK nh÷ng mÆt hµng tiªu dïng, nh÷ng mÆt hµng trong n­íc s¶n xuÊt còng phÇn nµo ®¸p øng nhu cÇu trong n­íc. ChÝnh v× vËy mµ c¸c mÆt hµng tiªu dïng nhËp khÈu vµo n­íc ta gi¶m dÇn thay vµo ®ã sè l­îng c¸c mÆt hµng m¸y mãc, nguyªn vËt liÖu phôc vô s¶n xuÊt l¹i t¨ng, do nhu cÇu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. H×nh 4 : C¬ cÊu c¸c mÆt hµng NK thanh to¸n b»ng L/C t¹i Chi nh¸nh n¨m 2008 (Nguån: Phßng Thanh to¸n quèc tÕ cña BIDVchi nh¸nh §«ng §«) Cô thÓ n¨m 2008, c¸c mÆt hµng nhËp khÈu thùc hiÖn thanh to¸n qua ng©n hµng cã: nguyªn vËt liÖu s¶n xuÊt nh­ s¾t, thÐp, nhùa, ph©n bãn, x¨ng dÇu chiÕm tíi 50%. C¸c mÆt hµng m¸y mãc, thiÕt bÞ s¶n xuÊt chiÕm 17%, hµng tiªu dïng chñ yÕu lµ c¸c mÆt hµng ®å ®iÖn gia dông nh­ m¸y b¬m n­íc, tñ l¹nh, ®iÒu hoµ… chiÕm 15%, thuèc còng lµ mÆt hµng nhËp khÈu nhiÒu (chiÕm 5%), cßn l¹i lµ c¸c mÆt hµng kh¸c chiÕm 13%. H×nh 5: C¬ cÊu hµng XK thanh to¸n b»ng L/C t¹i Chi nh¸nh n¨m 2008 (Nguån: Phßng Thanh to¸n quèc tÕ cña BIDVchi nh¸nh §«ng §«) ThÞ tr­êng xuÊt khÈu chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp thanh to¸n qua ng©n hµng lµ Nga, NhËt, Mü, Hµn Quèc trong ®ã Nga chiÕm 27%; NhËt 20%, Hµn Quèc 10%, Trung Quèc 5% vµ c¸c n­íc nµy chñ yÕu nhËp c¸c mÆt hµng n«ng s¶n thùc phÈm nh­ chÌ, cµ phª chiÕm 18%, g¹o 40%. MÆt hµng gia c«ng chiÕm 17%, ®å gç 10% cßn l¹i lµ c¸c mÆt hµng kh¸c chiÕm 15%. 2. Sè l­îng vµ gi¸ trÞ L/C ph¸t hµnh vµ thanh to¸n 2.1 Sè l­îng vµ gi¸ trÞ L/C nhËp khÈu MÊy n¨m trë l¹i ®©y, n­íc ta dÇn dÇn chuyÓn m×nh vµ ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn nhÊt lµ sau khi tham gia c¸c tæ chøc quèc tÕ nh­: Khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN (AFTA) vµ tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi (WTO). Kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua còng t¨ng ®¸ng kÓ. §iÒu nµy lµ dÊu hiÖu ®¸ng mõng ®Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ. Qua c¸c hÖ thèng Ng©n hµng §Çu t­ vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam nãi chung còng nh­ chi nh¸nh §«ng §« nãi riªng. Cô thÓ qua sè liÖu t¹i chi nh¸nh §«ng §« ta thÊy râ viÖc më vµ thanh to¸n L/C t¨ng mét c¸ch râ rÖt c¶ vÒ sè l­îng lÉn trÞ gi¸. B¶ng 4 : Khèi l­îng më, thanh to¸n L/C nhËp khÈu (§¬n vÞ:USD) N¨m Ph¸t hµnh Thanh to¸n Sè mãn TrÞ gi¸ Sè mãn TrÞ gi¸ 2007 699 109.625 645 98.876 2008 750 170.27 761 185.965 Tæng 1.449 279.645 1.406 284.841 (Nguån: Phßng Thanh to¸n quèc tÕ cña BIDVchi nh¸nh §«ng §«) Qua ch­a ®Çy 2 n¨m 2007 – 2008, chi nh¸nh ®· më ®­îc 1.449 L/C trÞ gi¸ 279.645 USD, trong ®ã thanh to¸n ®­îc 1.380 mãn, trÞ gi¸ 284.841 USD. Sù chªnh lÖch gi÷a sè l­îng L/C më vµ thanh to¸n trong 2007 vµ 2008 lµ do nhiÒu L/C thêi gian më vµ thanh to¸n kh«ng ®ång thêi, L/C ®­îc më vµo cuèi n¨m tr­íc nh­ng sang n¨m sau míi ®­îc thanh to¸n. Mét sè mãn thanh to¸n hµng nhËp Ng©n hµng chØ ®ãng vai trß ng©n hµng thanh to¸n chø kh«ng ph¶i ng©n hµng më L/C. ChÝnh v× vËy mµ tæng gi¸ trÞ L/C ®­îc thanh to¸n lín h¬n tæng gi¸ trÞ L/C ®­îc më. NÕu t¸ch doanh sè më L/C vµ thanh to¸n L/C ®Ó so s¸nh th× ta thÊy khèi l­îng më L/C t¹i chi nh¸nh t¨ng lªn nh­ng kh«ng ®¸ng kÓ. Së dÜ khèi l­îng vµ doanh sè t¨ng chËm nh­ vËy v× n¨m 2008 ®· x¶y ra cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh trªn thÕ giíi, c¸c ng©n hµng cña ViÖt Nam nãi chung vµ ng©n hµng BIDV nãi riªng còng gÆp ph¶i nhiÒu khã kh¨n vµ th¸ch thøc, ho¹t ®éng xuÊt khÈu bÞ ®×nh trÖ. Do vËy ®· t¸c ®éng kh«ng nhá tíi ho¹t ®éng thanh to¸n xuÊt khÈu cña BIDV chi nh¸nh §«ng §«. 2.2 Sè l­îng vµ gi¸ trÞ L/C xuÊt khÈu Ho¹t ®éng xuÊt khÈu cã vai trß v« cïng to lín ®èi víi nÒn kinh tÕ. Nã gióp c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n, gãp phÇn ph¸t triÓn ®Êt n­íc. Vai trß cña xuÊt khÈu ®èi víi c¸c NHTM t¹i ViÖt Nam hiÖn nay còng kh«ng kÐm phÇn quan träng. ChÝnh v× vËy mµ c¸c ng©n hµng ®· kh«ng ngõng hoµn thiÖn m×nh, t×m c¸ch thu hót kh¸ch hµng thanh to¸n hµng xuÊt khÈu. Nh×n chung, c«ng t¸c thanh to¸n hµng xuÊt khÈu t¹i chi nh¸nh §«ng §« trong thêi gian qua ®· cã kÕt qu¶ ®¸ng mõng mÆc dï c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng rÊt gay g¾t. B¶ng 5: Khèi l­îng më, thanh to¸n L/C xuÊt khÈu (§¬n vÞ: USD) N¨m Ph¸t hµnh Thanh to¸n Sè mãn TrÞ gi¸ Sè mãn TrÞ gi¸ 2007 15 229.000 12 187.000 2008 50 1.706.000 68 1.876.000 Tæng 65 1.935.000 80 2.036.000 (Nguån: Phßng Thanh to¸n quèc tÕ cña BIDVchi nh¸nh §«ng §«) Qua b¶ng sè liÖu sau ta thÊy doanh sè thanh to¸n xuÊt khÈu b»ng ph­¬ng thøc TDCT t¹i chi nh¸nh §«ng §« lµ rÊt thÊp so víi sè l­îng, doanh sè më L/C vµ thanh to¸n L/C nhËp. §©y lµ t×nh tr¹ng chung cña c¸c ng©n hµng ViÖt Nam chø kh«ng chØ riªng BIDV chi nh¸nh §«ng §«, v× ViÖt Nam ta vÉn lµ n­íc nhËp siªu, kim ng¹ch nhËp khÈu lín h¬n xuÊt khÈu rÊt nhiÒu. H¬n n÷a c¸c ®¬n vÞ cã hµng xuÊt khÈu lín lµ kh¸ch hµng truyÒn thèng cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam. §iÒu nµy sÏ g©y khã kh¨n cho ng©n hµng v× thiÕu ngo¹i tÖ ®Ó thanh to¸n L/C hµng nhËp. Sè liÖu 2 n¨m 2007 vµ 2008, tæng sè th«ng b¸o L/C t¹i chi nh¸nh lµ 65 mãn víi trÞ gi¸ 1.935.000 USD. Thanh to¸n L/C xuÊt khÈu lµ 80 mãn víi trÞ gi¸ lµ 2.036.000 USD. Së dÜ trÞ gi¸ thanh to¸n L/C xuÊt vµ th«ng b¸o L/C chªnh lÖch lµ do trong qu¸ tr×nh thanh to¸n c¸c bªn giao dÞch cã thay ®æi nh­ ng­êi b¸n, ng­êi mua thay ®æi hay ng­êi b¸n kh«ng ®ñ hµng, hay ng­êi b¸n hoÆc ng­êi mua cã nh÷ng tranh chÊp ph¸t sinh. 3. PhÝ thu ®­îc tõ dÞch vô TTQT theo ph­¬ng thøc TDCT PhÝ thu ®­îc tõ dÞch vô thanh to¸n b¨ng L/C ®ãng gãp mét phÇn ®¸ng kÓ vµo doanh thu cua phßng TTQT. Ta cã thÓ thÊy qua biÓu ®å sau: H×nh 6 : PhÝ thu ®­îc tõ dÞch vô thanh to¸n b»ng L/C (§¬n vÞ : triÖu ®ång) (Nguån: Phßng Thanh to¸n quèc tÕ cña BIDVchi nh¸nh §«ng §«) Cô thÓ n¨m 2008 phÝ thu tõ ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ 2.298 triÖu ®ång vµ tõ nhËp khÈu lµ 62 triÖu ®ång gi¶m so víi n¨m 2007 lÇn l­ît lµ 195 triÖu ®ång 334 triÖu ®ång, së dÜ cã møc gi¶m nh­ vËy lµ do trong n¨m 2008 khñng ho¶ng kinh tÕ ®· ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng XNK trªn thÕ giíi vµ ViÖt Nam còng n¨m trong sè ®ã, chÝnh v× vËy doanh sè c¸c ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña ViÖt Nam ®· gi¶m mét c¸ch ®¸ng kÓ lµm cho phÝ thu tõ thanh to¸n b»ng L/C t¹i c¸c ng©n hµng còng gi¶m theo. Bªn c¹nh ®ã, ta cã thÓ thÊy ®­îc tû träng phÝ dÞch vô thu ®­îc theo ph­¬ng thøc L/C so víi tæng phÝ thanh to¸n quèc tÕ mµ BIDV chi nh¸nh §«ng §« thu ®­îc trong hai n¨m 2007 vµ n¨m 2008 th× phÝ thu tõ dÞch vô thanh to¸n b»ng L/C lu«n lu«m chiÕm tû träng cao nhÊt so víi c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n kh¸c, cô thÓ n¨m 2007 thu ®­îc 205.882 USD vµ n¨m 2008 lµ 306.734 USD gÊp gÇn 5 lÇn so víi ph­¬ng thøc nhê thu vµ gÊp 4 lÇn so víi ph­¬ng thøc chuyÓn tiÒn. Ta cã thÓ thÊy râ phÝ thu ®­îc tõ c¸c ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ qua b¶ng sè liÖu sau ®©y: B¶ng 6: PhÝ thu tõ dÞch vô thanh to¸n TDCT so víi tæng phÝ thu TTQT (§¬n vÞ: USD) Lo¹i N¨m TDCT Nhê thu ChuyÓn tiÒn Tæng 2007 205.882 47.934 62.354 316.170 2008 306.734 50.872 70.276 427.882 (Nguån: Phßng Thanh to¸n quèc tÕ cña BIDVchi nh¸nh §«ng §«) Trong hai n¨m 2007 – 2008, lîi Ých mµ dÞch vô TTQT b»ng L/C ®· ®em l¹i cho BIDV chi nh¸nh §«ng §« kh«ng ph¶i lµ nhá, gãp phÇn t¨ng lîi nhuËn cho toµn chi nh¸nh. Ho¹t ®éng thanh to¸n b»ng L/C t¹i ng©n hµng th­êng chiÕm h¬n 65% ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ chÝnh v× vËy mµ phÝ dÞch vô thu ®­îc th«ng qua ho¹t ®éng nµy lµ rÊt lín chiÕm 65% – 70% trªn tæng phÝ thu ®­îc th«ng qua ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ. 4. Doanh thu tõ ho¹t ®éng thanh to¸n b»ng L/C Trong n¨m 2008, ho¹t ®éng TTQT cña BIDV chi nh¸nh §«ng §« t¨ng tr­ëng v­ît bËc. Doanh sè t¨ng c¶ trong thanh to¸n hµng xuÊt khÈu lÉn hµng nhËp khÈu. VÒ hµng xuÊt, tõ chç doanh sè cßn rÊt nhá 158.786 USD trong n¨m 2007 ®· ®¹t 234.987 USD, trong n¨m 2008 t¨ng gÇn 130% so víi n¨m 2007. Doanh sè hµng nhËp cßn t¨ng víi tèc ®é lín h¬n tõ 109.625 USD n¨m 2007 ®· t¨ng 170.727 USD n¨m 2008 t¨ng 155% so víi 2007. NÕu xÐt theo ph­¬ng thøc thanh to¸n, cã thÓ thÊy thanh to¸n b»ng L/C ®­îc sö dông mét c¸ch réng r·i, chiÕm tØ träng kh¸ cao kho¶ng h¬n xÊp xØ 80%. Sau ®ã lµ ph­¬ng thøc chuyÓn tiÒn vµ cuèi cïng lµ ph­¬ng thøc nhê thu. Cô thÓ, n¨m 2007 ph­¬ng thøc thanh to¸n b»ng L/C chiÕm 79,63% so víi tæng doanh sè TTQT t­¬ng ®­¬ng víi 150.367 USD, ®Õn n¨m 2008 ph­¬ng thøc nµy vÉn tiÕp tôc duy tr× lµ mét ph­¬ng thøc thanh to¸n ®­îc sö dông nhiÒu nhÊt chiÕm tØ träng 77,62% t­¬ng ®­¬ng víi 168.166 USD. H×nh 7: BiÓu ®å so s¸nh doanh thu thanh to¸n b»ng L/C víi c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n kh¸c n¨m 2007 – 2008 (§¬n vÞ : USD) (Nguån: Phßng Thanh to¸n quèc tÕ cña BIDVchi nh¸nh §«ng §«) Së dÜ ph­¬ng thøc TDCT ®­îc sö dông réng r·i nh­ vËy lµ do ph­¬ng thøc nµy cã quy tr×nh thanh to¸n chÆt chÏ, h¹n chÕ ®­îc rñi ro cho c¸c bªn giao dÞch. Hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam th­êng lµ hµng gia c«ng, nguyªn liÖu th« ch­a qua tinh chÕ, sù tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng n­íc ngoµi ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cßn ch­a cao. H¬n n÷a c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu ViÖt Nam còng kh«ng cã kªnh th«ng tin ®Ó t×m hiÓu vÒ b¹n hµng n­íc ngoµi cho nªn sö dông ph­¬ng thøc nµy lµ an toµn nhÊt. III. §¸nh gi¸ ho¹t ®éng TTQT b»ng L/C t¹i BIDV chi nh¸nh §«ng §« 1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc Thùc hiÖn chØ ®¹o cña Gi¸m ®èc chi nh¸nh tõ khi míi thµnh lËp ®Õn nay: Phßng TTQT lµ ®Çu mèi tæ chøc nghiÖp vô TTQT, c¸c nghiÖp vô thu hót ngo¹i tÖ, trong hai n¨m qua phßng ®· tÝch cùc triÓn khai c¸c c«ng t¸c cÇn thiÕt mét c¸ch ®ång bé, chó träng ph¸t triÓn nghiÖp vô TTQT. Tõ nh÷ng nç lùc ®ã bé phËn TTQT ®· ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh, ®ãng gãp mét phÇn vµo thµnh c«ng chung. Cô thÓ ho¹t ®éng TTQT theo ph­¬ng thøc L/C ®· ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ nh­ sau: 1.1 DÞch vô TTQT theo ph­¬ng thøc L/C gãp phÇn thóc ®Èy ho¹t ®éng cña c¸c bé phËn kh¸c. Ho¹t ®éng TTQT theo ph­¬ng thøc TDCT khi thùc hiÖn kh«ng chØ ®em l¹i lîi Ých cho BIDV chi nh¸nh §«ng §« th«ng qua phÝ dÞch vô thu ®­îc mµ nã cßn t¸c ®éng vµo rÊt nhiÒu ho¹t ®éng kh¸c t¹i ng©n hµng. Cô thÓ, c¸c doanh nghiÖp më L/C t¹i chi nh¸nh th­êng mua ngo¹i tÖ cña chi nh¸nh ®Ó thanh to¸n cho nhµ xuÊt khÈu ë n­íc ngoµi. C¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu th«ng qua chi nh¸nh thu tiÒn hµng vÒ còng b¸n ngo¹i tÖ cho chi nh¸nh, chÝnh v× vËy mµ ho¹t ®éng TTQT theo ph­¬ng thøc L/C ®· thóc ®Èy ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ cña Chi nh¸nh. Ho¹t ®éng tÝn dông t¹i chi nh¸nh còng ph¸t triÓn h¬n, khi c¸c doanh nghiÖp më L/C, thanh to¸n L/C thùc hiÖn ký quü b»ng vèn vay chi nh¸nh. Hay c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu thùc hiÖn chiÕt khÊu chøng tõ t¹i chi nh¸nh. 1.2 T¹o ®­îc niÒm tin cña kh¸ch hµng trong thanh to¸n ®ång thêi thu hót thªm ®­îc nh÷ng kh¸ch hµng míi. Chi Nh¸nh BIDV chi nh¸nh §«ng §« lµ mét ng©n hµng míi ®­îc thµnh lËp, h¬n n÷a l¹i n»m trong ®Þa bµn tËp trung nhiÒu ng©n hµng lín c¹nh tranh rÊt gay g¾t. Nh­ng d­íi sù l·nh ®¹o cña Ban gi¸m ®èc, cïng víi sù nç lùc cña c¸c c¸n bé phßng TTQT, BIDV chi nh¸nh §«ng §« ®· dÇn kh¼ng ®Þnh m×nh, chó träng c«ng t¸c phôc vô kh¸ch hµng, t¹o ®­îc niÒm tin cho kh¸ch hµng tõ ®ã thu hót thªm ®­îc nh÷ng kh¸ch hµng míi. Thùc tÕ cho thÊy, thêi gian ®Çu kh¸ch hµng thùc hiÖn TTQT qua chi nh¸nh chñ yÕu lµ c¸c kh¸ch hµng cña chi nh¸nh Bµ TriÖu, hay nh÷ng kh¸ch hµng cò cña c¸c nh©n viªn tõ Së giao dÞch, chi nh¸nh kh¸c chuyÓn ®Õn. Tuy nhiªn, chØ sau 2 n¨m ho¹t ®éng ®· cã rÊt nhiÒu kh¸ch hµng míi thùc hiÖn thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu t¹i chi nh¸nh. NÕu nh­ trong n¨m 2007, thanh to¸n trªn 699 L/C th× ®Õn 2008 con sè nµy ®· lµ 750 mãn. Së dÜ ®¹t ®­îc nh­ vËy lµ do chi nh¸nh ®· hoµn thµnh tèt c«ng viÖc sau: - Phôc vô tèt kh¸ch hµng truyÒn thèng nh­: c«ng ty XNK Tæng hîp, c«ng ty FPT, Tæng C«ng ty L­¬ng thùc miÒn B¾c… - C¸c TTV kh«ng ngõng t×m kiÕm thªm nh÷ng kh¸ch hµng, ®èi t¸c míi, thùc hiÖn tèt c«ng t¸c tiÕp thÞ kh¸ch hµng. - Nghiªn cøu vµ triÓn khai øng dông nh÷ng s¶n phÈm dÞch vô míi nh­ dÞch vô thanh to¸n b»ng thÎ thanh to¸n, dÞch vô chi tr¶ kiÒu hèi Western Union, dÞch vô b¶o hiÓm… - T¨ng c­êng ®Çu t­, n©ng cÊp kü thuËt, c«ng nghÖ th«ng tin, triÓn khai thùc hiÖn c¸c dù ¸n hiÖn ®¹i. §æi míi kh«ng ngõng hoµn thiÖn ch­¬ng tr×nh qu¶n lý, ®iÒu hµnh vµ quy tr×nh nghiÖp vô thanh to¸n. - Thùc hiÖn chiÕn l­îc thu hót tiÒn göi, chiÕn l­îc cho vay linh ho¹t phï hîp víi kh¸ch hµng. 1.3 Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c tù ®µo t¹o, h­íng dÉn nghiÖp vô cho c¸c c¸n bé vµ hç trî cho c¸c chi nh¸nh. C¸c c¸n bé TTQT cña chi nh¸nh phÇn lín ®Òu míi thùc hiÖn nghiÖp vô nµy. §Ó ®¶m b¶o tÝnh an toµn, chÊt l­îng cña dÞch vô, chi nh¸nh ®· ®Ò cao c«ng t¸c tù ®µo t¹o, chÊn chØnh viÖc thùc hiÖn quy tr×nh nghiÖp vô, chi nh¸nh ®· ®Ò cao c«ng t¸c tù ®µo t¹o, chÊn chØnh viÖc thùc hiÖn quy tr×nh nghiÖp vô, c¸c quy ®Þnh, v¨n b¶n cña ngµnh, cña BIDV cho c¸c c¸n bé ®Ó gi¶m thiÓu c¸c sai sãt trong qu¸ tr×nh giao dÞch. Chi nh¸nh th­êng xuyªn th¶o luËn, rót kinh nghiÖm, trao ®æi tµi liÖu tham kh¶o víi c¸c c¸n bé t¹i chi nh¸nh cÊp II, hç trî nhau thùc hiÖn tèt c«ng viÖc. Ngoµi ra, trong qu¸ tr×nh kinh doanh, ph¸t huy vai trß cña chi nh¸nh cÊp I, ®­îc sù chØ ®¹o cña Ban gi¸m ®èc, phßng TTQT th­êng xuyªn cã v¨n b¶n quy ®Þnh h­íng dÉn thùc hiÖn ®Ó ®¶m b¶o sù th«ng suèt gi÷a héi së vµ chi nh¸nh cÊp II. 2. Mét sè h¹n chÕ trong ph­¬ng thøc L/C t¹i BIDV chi nh¸nh §«ng §«2.1 Nh÷ng h¹n chÕ cßn tån t¹i Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ rÊt ®¸ng khÝch lÖ nªu trªn, cã thÓ nãi ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ b»ng L/C t¹i BIDV chi nh¸nh §«ng §« còng vÊp ph¶i mét sè tån t¹i sau: - Thø nhÊt, gi÷a doanh sè thanh to¸n L/C nhËp khÈu vµ L/C xuÊt khÈu cßn cã sù mÊt c©n ®èi. Qua nh÷ng ph©n tÝch ë trªn ta thÊy quy m« ho¹t ®éng thanh to¸n nhËp khÈu kh¸ ph¸t triÓn nh­ng ho¹t ®éng thanh to¸n L/C xuÊt khÈu t¹i Chi nh¸nh l¹i ch­a cã sù ph¸t triÓn c©n xøng. T×nh tr¹ng mÊt c©n ®èi nµy khiÕn cho nguån vèn cho thanh to¸n L/C nhËp khÈu kh«ng ®¶m b¶o, lµm ph¸t sinh mét l­îng lín ngo¹i tÖ mµ Chi nh¸nh ph¶i ®¸p øng khiÕn cho ngo¹i tÖ vèn ®· thiÕu hôt l¹i cµng trë nªn khan hiÕm h¬n. H¬n n÷a khi biÕn ®éng vÒ tû gi¸ th× thÞ tr­êng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng l¹i trë nªn trÇm l¾ng, ng­êi mua nhiÒu h¬n nguêi b¸n. Tuy vËy ®©y kh«ng ph¶i lµ ®Æc ®iÓm riªng cña Chi nh¸nh mµ lµ t×nh tr¹ng nãi chung cña c¸c NHTM ViÖt Nam bëi ViÖt Nam lµ mét n­íc mµ c¸n c©n th­¬ng m¹i th­êng xuyªn r¬i vµo t×nh tr¹ng nhËp siªu. - Thø hai, thiÕu ngo¹i tÖ phôc vô cho TTQT Mét h¹n chÕ lín nhÊt ®èi víi BIDV chi nh¸nh §«ng §« khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng TTQT lµ thiÕu ngo¹i tÖ, kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng khi thanh to¸n qua NH buéc Chi nh¸nh ph¶i mua ngo¹i tÖ bªn ngoµi víi gi¸ cao, ®iÒu nµy sÏ lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña NH. T×nh h×nh cung ngo¹i tÖ cña ng©n hµng xuÊt ph¸t tõ nguyªn nh©n lµ do xuÊt khÈu gi¶m khiÕn nguån cung ngo¹i tÖ tõ c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu còng gi¶m theo, vµ ng©n hµng còng gÆp khã kh¨n trong viÖc thu mua ngo¹i tÖ khi mäi ng­êi ®Òu ®ang kú väng gi¸ USD sÏ t¨ng trong thêi gian tíi. Thªm vµo ®ã, do ®ang ®­îc hç trî l·i suÊt tõ chÝnh phñ, nªn hÇu nh­ c¸c doanh nghiÖp ®Òu chän vay b»ng ®ång ViÖt Nam thay v× vay ngo¹i tÖ nh­ tr­íc. C¸c doanh nghiÖp nµy vay ®ång ViÖt Nam mua ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu phôc vô s¶n xuÊt vµ mua víi sè l­îng lín thay v× r¶i ®Òu trong n¨m nh­ c¸c n¨m tr­íc. - Thø ba, chi nh¸nh míi thµnh lËp nªn tr×nh ®é c¸n bé kinh nghiÖm cßn h¹n chÕ, uy tÝn ch­a cao, ®iÒu nµy lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ng©n hµng. Víi vÞ thÕ lµ mét chi nh¸nh ®ãng ®Þa bµn t¹i trung t©m lµ n¬i tËp trung nhiÒu ng©n hµng lín kÓ c¶ trong vµ ngoµi n­íc, cã lîi thÕ trong c«ng nghÖ ng©n hµng tiªn tiÕn, tr×nh ®é nh©n viªn còng nh­ tiÒm lùc vÒ tµi chÝnh. C¸c ng©n hµng nµy cã bÒ dµy kinh nghiÖm vµ uy tÝn trong ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ. Tuy trong 4 n¨m qua BIDV chi nh¸nh §«ng §« ®· nç lùc hÕt søc, t¹o ®­îc niÒm tin cho kh¸ch hµng vµ thu hót thªm mét sè kh¸ch hµng míi. Nh­ng kho¶ng thêi gian nµy vÉn ch­a ®ñ ®Ó BIDV chi nh¸nh §«ng §« kh¼ng ®Þnh m×nh mét c¸ch râ nÐt trªn thÞ tr­êng. - Thø t­, h¹n chÕ vÒ s¶n phÈm, c¸c dÞch vô kinh doanh hç trî ph­¬ng thøc L/C ch­a ®a d¹ng, ngay c¶ c¸c lo¹i L/C ®Æc biÖt còng Ýt ®­îc sö dông. C¸c dÞch vô thanh to¸n ®ang triÓn khai cña Chi nh¸nh cßn nghÌo nµn so víi mét sè Chi nh¸nh kh¸c trong hÖ thèng BIDV chi nh¸nh §«ng §« vµ so víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh¸c. Ho¹t ®éng TTQT hiÖn nay cña Chi nh¸nh míi chØ giíi h¹n ë mét sè lÜnh vùc c¬ b¶n, cßn nhiÒu dÞch vô ch­a ®­îc triÓn khai nh­ ph¸t hµnh b¶o l·nh n­íc ngoµi, thanh to¸n biªn giíi. Trong lÜnh vùc thanh to¸n biªn giíi, mÆc dï Chi nh¸nh ®· ký kÕt tho¶ thuËn vÒ thanh to¸n biªn giíi víi mét sè Chi nh¸nh kh¸c ë vïng biªn, nh­ng hiÖn nay Chi nh¸nh ch­a tiÕp cËn ®­îc kh¸ch hµng cã nhu cÇu thanh to¸n biªn giíi, ch­a tËn dông ®­îc ­u thÕ vÒ thanh to¸n biªn giíi cña hÖ thèng BIDV chi nh¸nh §«ng §«. - Thø n¨m, ch­a cã chÝnh s¸ch thu hót kh¸ch hµng cô thÓ . Tuy thêi gian qua sè l­îng kh¸ch hµng TTQT qua Ng©n hµng cã t¨ng nh­ng con sè nµy vÉn cßn Ýt so víi thùc lùc cña Ng©n hµng. Kh¸ch hµng hiÖn nay ®a sè lµ kh¸ch hµng thùc hiÖn giao dÞch nhËp khÈu, ch­a cã chÝnh s¸ch ­u ®·i thu hót kh¸ch hµng xuÊt khÈu nh­ gi¶m phÝ, ®ßi tiÒn nhanh, nªn ch­a c¹nh tranh ®­îc víi Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng vµ c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi. Khã kh¨n trong viÖc tiÕp thÞ kh¸ch hµng do kh«ng thÓ ®­a ra c¸c ®iÒu kiÖn c¹nh tranh cã lîi h¬n c¸c ®iÒu kiÖn mµ c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu ®ang ®­îc h­ëng. §©y lµ nguyªn nh©n chÝnh lµm h¹n chÕ sù ph¸t triÓn nghiÖp vô TTQT t¹i chi nh¸nh. - Thø s¸u, ®éi ngò c¸n bé cßn h¹n chÕ c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. Riªng vÒ m¶ng nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ, hiÖn t¹i Chi nh¸nh cã 9 c¸n bé ®¶m nhiÖm m¶ng nghiÖp vô nµy. Tuy nhiªn, sè c¸n bé ®­îc ®µo t¹o chÝnh thøc vÒ nghiÖp vô ng©n hµng vµ ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng chØ chiÕm 50% sè c¸n bé, cßn l¹i c¸c c¸n bé kh¸c míi chØ cã ®iÒu kiÖn tham gia c¸c líp häc nghiÖp vô ng¾n h¹n, chñ yÕu vÉn lµ tù häc hái kinh nghiÖm lÉn nhau. Tr×nh ®é ngo¹i ng÷ cña mét sè c¸n bé còng cßn h¹n chÕ. Ngoµi ra, kh¶ n¨ng t­ vÊn cña c¸n bé Chi nh¸nh cho kh¸ch hµng vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cßn h¹n chÕ, nhÊt lµ ë c¸c bé phËn kh«ng trùc tiÕp thùc hiÖn nghiÖp vô (KÕ to¸n, TÝn dông, KÕ ho¹ch). 2.2 Nguyªn nh©n 2.2.1 Nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan: - Hµnh lang ph¸p lý cho ho¹t ®éng thanh to¸n nãi chung vµ thanh to¸n quèc tÕ nãi riªng cßn thiÕu, bÊt cËp. C¸c v¨n b¶n ph¸p lý hiÖn hµnh cßn chång chÐo, hiÖu lùc ph¸p lý ch­a cao, nhiÒu quy ®Þnh thiÕu tÝnh tæng qu¸t, dÉn ®Õn t×nh tr¹ng “võa thiÕu, võa thõa”, kh«ng ®ñ linh ho¹t ®Ó thÝch nghi víi tÝnh ®a d¹ng phong phó cña c¸c giao dÞch thùc tiÔn. VÒ giao dÞch TDCT c¸c quèc gia ®Òu cã nh÷ng luËt hoÆc c¸c v¨n b¶n d­íi luËt quy ®Þnh trªn c¬ së th«ng lÖ quèc tÕ cã tÝnh ®Õn tÝnh ®Æc thï cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ, tËp qu¸n cña n­íc hä. N­íc ta hiÖn vÉn ch­a cã c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn giao dÞch thanh to¸n XNK ®Ó c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ¸p dông vµo thùc tÕ. - ViÖt Nam vÉn ch­a cã c¸c c¬ quan lµm c«ng t¸c thu thËp th«ng tin, dù b¸o sím nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra, hay cung cÊp th«ng tin cho c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. Cã thÓ thÊy râ ®iÒu nµy ngay trong BIDV chi nh¸nh §«ng §«, hiÖn t¹i mÆt hµng ph©n bãn ®ang khan hiÕm trªn thÞ tr­êng, BIDV chi nh¸nh §«ng §« cã thÓ t×m c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi cã hµng th× sÏ gióp ng©n hµng l«i kÐo ®­îc c¸c kh¸ch hµng thanh to¸n qua ng©n hµng. Tuy nhiªn, viÖc t×m ®­îc nh÷ng b¹n hµng cã uy tÝn, BIDV chi nh¸nh §«ng §« hiÓu râ lµ rÊt hiÕm vµ gÇn nh­ lµ kh«ng cã. Trong khi còng cã rÊt nhiÒu c«ng ty còng muèn b¸n mÆt hµng nµy nh­ng ng©n hµng kh«ng d¸m lµm v× thiÕu th«ng tin vÒ hä. - Sù am hiÓu cña kh¸ch hµng khi tham gia vµo ho¹t ®éng TTQT cßn rÊt thÊp. §«i khi sù thiÕu am hiÓu nµy dÔ ph¸t sinh rñi ro, t¹o khã kh¨n cho c¸c c¸n bé lµm c«ng t¸c thanh to¸n, hä ph¶i gi¶i thÝch, h­íng dÉn cÆn kÏ cho kh¸ch hµng. Theo sè liÖu cña phßng Th­¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp ViÖt Nam, cã tíi 70% Gi¸m ®èc doanh nghiÖp võa vµ nhá ch­a ®­îc ®µo t¹o vÒ nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng vµ TTQT trong khi 80 – 85% sè doanh nghiÖp ®ã tham gia kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hoÆc uû th¸c xuÊt nhËp khÈu. Ngay c¶ ë c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i, sè c¸n bé th«ng th¹o quy t¾c TTQT vµ ngo¹i ng÷ (tiÕng Anh) còng kh«ng ph¶i nhiÒu. 2.2.2 Nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan: - Thø nhÊt, h¹n chÕ vÒ c«ng nghÖ HiÖn nay Chi nh¸nh vÉn ®ang ¸p dông hÖ thèng thanh to¸n vµ kÕ to¸n kh¸ch hµng theo kiÓu cò, do ®ã ngoµi ho¹t ®éng kÕ to¸n vµ qu¶n lý ®iÖn SWIFT trong thanh to¸n quèc tÕ, th× c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô kh¸c ®Òu thùc hiÖn vµ qu¶n lý thñ c«ng. Trong thêi gian ®Çu ho¹t ®éng, m¹ng kÕ to¸n còng ch­a hoµn thiÖn, hay ph¸t sinh trôc trÆc lµm ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng cña c¸c bé phËn còng nh­ cña kh¸ch hµng. Thêi gian ®Çu, Chi nh¸nh ch­a triÓn khai nghiÖp vô thanh to¸n liªn ng©n hµng vµ chuyÓn tiÒn ®iÖn tö, do ®ã viÖc lùa chän ph­¬ng thøc thanh to¸n thuËn tiÖn cho kh¸ch hµng vµ ng©n hµng còng rÊt h¹n chÕ. Bªn c¹nh ®ã, c«ng cô lao ®éng phôc vô ho¹t ®éng nghiÖp vô cßn ch­a ®¸p øng ®ñ víi nhu cÇu cña c¸c bé phËn, nhÊt lµ t¹i c¸c chi nh¸nh vµ phßng giao dÞch trùc thuéc. Mét sè dÞch vô nh­ chuyÓn tiÒn nhanh Western Union t¹i c¸c phßng giao dÞch ®ßi hái ph¶i cã m¸y mãc phôc vô, song hiÖn nay ng©n hµng ch­a ®­îc ®¸p øng ®­îc c¸c ®iÒu kiÖn nµy. - Thø hai, quy ®Þnh míi qu¸ chÆt chÏ Theo quy ®Þnh míi cña BIDV, mäi kh¸ch hµng ch­a cã giao dÞch tÝn dông víi NH ®Òu ph¶i ký quü 100% khi më L/C, ®iÒu nµy cã nghÜa lµ c¸c kh¸ch hµng míi ®Õn giao dÞch t¹i BIDV chi nh¸nh §«ng §« ®Òu ph¶i nép ®ñ tiÒn vµo tµi kho¶n. Víi c¸c kh¸ch hµng míi, ®iÒu nµy kh«ng khuyÕn khÝch hä chuyÓn sang giao dÞch víi BIDV chi nh¸nh §«ng §«. - Thø ba, c¸c nh©n viªn vÉn ch­a tiÕp cËn vµ khai th¸c hÕt tiÒm n¨ng cña kh¸ch hµng, thiÕu sù phèi hîp gi÷a c¸c phßng ban. Ho¹t ®éng Thanh to¸n quèc tÕ kh«ng chØ liªn quan ®Õn bé phËn trùc tiÕp thùc hiÖn nghiÖp vô, mµ cßn ®ßi hái sù phèi hîp cña c¸c bé phËn kh¸c nh­ TÝn dông, KÕ to¸n. Tuy nhiªn, tõ khi ®i vµo ho¹t ®éng cho ®Õn nay, viÖc phèi hîp gi÷a c¸c bé phËn phßng ban trong Chi nh¸nh cßn ch­a tèt, ch­a hîp lý, lµm gi¶m hiÖu qu¶ c«ng viÖc, g©y khã kh¨n cho kh¸ch hµng. ViÖc qu¶ng b¸ c¸c dÞch vô cña ng©n hµng, t­ vÊn cho kh¸ch hµng vÉn cßn manh món, côc bé theo tõng bé phËn, ch­a cã sù kÕt hîp hµi hoµ ®Ó t¹o cho kh¸ch hµng mét c¸i nh×n tæng quan vÒ lîi Ých khi ®Õn víi Chi nh¸nh. Nh×n chung, sau 2 n¨m ho¹t ®éng BIDV chi nh¸nh §«ng §« ®· thu ®­îc nhiÒu thµnh c«ng, gãp phÇn vµo kÕt qu¶ kinh doanh cña BIDV. Tuy nhiªn, vÉn cßn mét sè h¹n chÕ cÇn ph¶i cã ®Þnh h­íng vµ gi¶i ph¸p ®Ó hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng TTQT b»ng L/C.  Ch­¬ng iii: Mét sè ®Ò xuÊt nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng thanh to¸n b»ng L/C t¹i BIDV - chi nh¸nh ®«ng ®« I. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña BIDV chi nh¸nh §«ng §« 1. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn chung T×nh h×nh khñng ho¶ng tµi chÝnh vµ suy tho¸i kinh tÕ thÕ giíi tiÕp tôc kÐo dµi sang n¨m 2009. NÒn kinh tÕ n­íc ta tiÕp tôc g¸nh chÞu nh÷ng t¸c ®éng xÊu tõ bªn ngoµi, thÞ tr­êng xuÊt khÈu bÞ co hÑp, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, tiªu thô hµng hãa cña c¸c doanh nghiÖp sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n, ®µ t¨ng tr­ëng kinh tÕ gi¶m. §©y lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ t¹i c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. BIDV chi nh¸nh §«ng §« trong n¨m 2009 tiÕp tôc b¸m s¸t môc tiªu chØ ®¹o cña ChÝnh phñ vµ Ng©n hµng Nhµ n­íc, tÝch cùc thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, hç trî vèn vµ dÞch vô, tiÕt kiÖm chi phÝ tèi ®a nh»m chia sÎ khã kh¨n víi kh¸ch hµng s¶n xuÊt kinh doanh th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch l·i xuÊt, phÝ, ­u tiªn kh¸ch hµng xuÊt khÈu, s¶n xuÊt chÕ biÕn n«ng thñy s¶n, doanh nghiÖp võa vµ nhá, gãp phÇn ®ßn b¶y t¨ng tr­ëng kinh tÕ. 2. §Þnh h­íng ph¸t triÓn ho¹t ®«ng TTQT b»ng L/C 2.1 Cñng cè vµ hoµn thiÖn bé m¸y tæ chøc Cñng cè tæ chøc bé m¸y tõ héi së ®Õn c¸c chi nh¸nh trùc thuéc vµ phßng giao dÞch. Gi¸o dôc, nhËn thøc râ vai trß, vÞ trÝ quan träng cña ho¹t ®éng TTQT trong tæng thÓ ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng th­¬ng m¹i nãi chung, cña BIDV vµ Chi nh¸nh BIDV §«ng §« nãi riªng. 2.2 C«ng t¸c ®µo t¹o N©ng cao n¨ng lùc chuyªn m«n trong lÜnh vùc nghiÖp vô ngo¹i tÖ, ®Æc biÖt vÒ nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ, kinh doanh ngo¹i tÖ, tÝn dông, b¶o l·nh quèc tÕ, c¸c nghiÖp vô liªn quan ®¶m b¶o ®¹t tr×nh ®é ngang b»ng c¸c chi nh¸nh vµ ng©n hµng th­¬ng m¹i lín kh¸c ®ang ho¹t ®éng trªn ®Þa bµn. §¶m b¶o 100% c¸n bé giao dÞch trùc tiÕp víi ngo¹i tÖ mÆt, ®­îc ®µo t¹o vÒ nghiÖp vô nhËn biÕt ngo¹i tÖ mÆt, ®¶m b¶o cã kh¶ n¨ng thu nhËn vµ chi tr¶ ngo¹i tÖ mÆt. 2.3 Më réng dÞch vô, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm TriÓn khai c¸c lo¹i h×nh dÞch vô vÒ ngo¹i tÖ theo ®Þnh h­íng cña BIDV, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm dÞch vô. TÝch cùc ®Èy m¹nh ho¹t ®éng qu¶ng b¸ s¶n phÈm vµ t­ vÊn cho kh¸ch hµng vÒ s¶n phÈm dÞch vô. 2.4 §Èy m¹nh ho¹t ®éng huy ®éng vèn vµ cho vay ngo¹i tÖ T¨ng tû träng nguån vèn ngo¹i tÖ trong tæng nguån vèn huy ®éng n¨m 2005 lªn 20%, trong ®ã tû träng nguån vèn huy ®éng tõ d©n c­ lµ 50%, tõ tæ chøc kinh tÕ lµ 45%, tæ chøc tÝn dông tèi ®a 5%. 2.5. §Èy m¹nh ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ Môc tiªu ®Æt ra cña Chi nh¸nh lµ: Doanh sè TTQT 2009 t¨ng 10 - 20%, ®¹t møc 20 ~ 30 triÖu USD, t¨ng tû träng xuÊt khÈu trong lÜnh vùc thanh to¸n quèc tÕ, ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm dÞch vô thanh to¸n quèc tÕ t¹i Chi nh¸nh. 2.6 Ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ PhÊn ®Êu doanh sè kinh doanh ngo¹i tÖ n¨m 2009 t¨ng 10 - 20%, ®¹t møc 40 ~ 50 triÖu USD, t¨ng tû träng ngo¹i tÖ mua tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ, ®a d¹ng c¸c nguån ngo¹i tÖ ®¶m b¶o phôc vô nhu cÇu thanh to¸n cña kh¸ch hµng. TriÓn khai c¸c ®iÓm ®¹i lý thu ®æi ngo¹i tÖ míi. 2.7 HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ Tõng b­íc kÕt hîp hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ, ¸p dông c¸c c«ng nghÖ tiªn tiÕn ®Ó phôc vô ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ, ®¶m b¶o c¸c giao dÞch ®­îc thùc hiÖn nhanh chãng, kÞp thêi, thuËn tiÖn cho kh¸ch hµng. II. Mét sè ®Ò xuÊt nh»m ®Èy m¹nh ho¹t ®éng thanh to¸n b»ng L/C t¹i BIDV chi nh¸nh §«ng §« C¨n cø vµo nh÷ng h¹n chÕ cña ho¹t ®éng TTQT t¹i BIDV chi nh¸nh §«ng §« vµ nh÷ng nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ nµy ®· ®­îc ph©n tÝch ë ch­¬ng II, em xin ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p sau: 1. T¹o nguån ngo¹i tÖ, ®Èy m¹nh ho¹t ®éng thu hót ngo¹i tÖ ®ñ ®Ó ®¸p øng TTQT nãi chung vµ b»ng L/C nãi riªng Mét khã kh¨n lín nhÊt ®èi víi BIDV khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng TTQT lµ thiÕu ngo¹i tÖ. §©y kh«ng ph¶i lµ khã kh¨n riªng cña BIDV chi nh¸nh §«ng §« mµ lµ khã kh¨n chung cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam v× n­íc chóng ta lµ n­íc nhËp siªu. NÕu kh«ng kh¾c phôc ®­îc t×nh tr¹ng khan hiÕm ngo¹i tÖ nµy th× kh«ng nh÷ng Ng©n hµng kh«ng thu ®­îc lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ, mµ cßn kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng khi thanh to¸n qua Ng©n hµng buéc chi nh¸nh ph¶i mua ngo¹i tÖ cña ng©n hµng kh¸c víi gi¸ cao, ®iÒu nµy sÏ lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña Ng©n hµng. HiÖn t¹i, nguån ngo¹i tÖ cña Ng©n hµng chñ yÕu lÊy tõ nguån vay tµi trî cña n­íc ngoµi, mua cña c¸c tæ chøc tÝn dông, tõ nguån vèn ®iÒu hoµ tõ héi Héi së chÝnh, tõ tiÒn göi tiÕt kiÖm b»ng ngo¹i tÖ. §Ó t¨ng nguån ngo¹i tÖ cho Ng©n hµng cã mét sè gi¶i ph¸p sau. - Thø nhÊt , më réng m¹ng l­íi ®¹i lý thu ®æi ngo¹i tÖ, x©y dùng chÝnh s¸ch ®¹i lý phï hîp ®Ó ®¶m b¶o ho¹t ®éng cña c¸c ®¹i lý æn ®Þnh vµ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng kh¸c. TËn dông ®Þa bµn ho¹t ®éng chñ yÕu cña BIDV chi nh¸nh §«ng §« víi ®Þa ®iÓm nhiÒu kh¸ch du lÞch qua l¹i, ®©y lµ ®iÒu kiÖn ®Ó gióp ng©n hµng t¨ng tr­ëng nguån vèn ngo¹i tÖ. HiÖn t¹i, c¸c kh¸ch du lÞch, ng­êi d©n vÉn th­êng ®æi ngo¹i tÖ trªn thÞ tr­êng tô do, ®ã lµ c¸c cöa hµng vµng b¹c, c¸c cöa hµng thu ®æi ngo¹i tÖ, chø kh«ng qua ng©n hµng v× viÖc ®æi ngo¹i tÖ t¹i nh÷ng n¬i nµy rÊt thuËn lîi vµ linh ho¹t, ®Òu cã thÓ giao dÞch cho dï víi sè l­îng Ýt hay nhiÒu. - Thø hai, tiÕp tôc ph¸t triÓn ho¹t ®éng chi tr¶ kiÒu hèi Western Union, v× nÕu ho¹t ®éng chi tr¶ nµy ng©n hµng lµm tèt th× sÏ cã nhiÒu ng­êi ë n­íc ngoµi göi ngo¹i tÖ vÒ cho ng­êi th©n ë ViÖt Nam th«ng qua chi nh¸nh. Nh÷ng ng­êi th©n cña hä khi rót tiÒn th­êng sÏ ®æi ngo¹i tÖ nµy ra VN§ ®Ó chi dïng. Còng n»m trong gi¶i ph¸p nµy, chi nh¸nh cã thÓ liªn hÖ víi c¸c c«ng ty XNK lao ®éng khuyÕn khÝch c¸c c«ng ty nµy më tµi kho¶n tiÒn göi ngo¹i tÖ c¸c lao ®éng xuÊt khÈu. §©y còng sÏ ®em l¹i nguån ngo¹i tÖ kh«ng nhá cho chi nh¸nh v× thùc tÕ hµng n¨m con sè lao ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ta lµ rÊt lín. - Thø ba, tiÕp cËn c¸c c¬ quan cã nguån thu ngo¹i tÖ nh»m thu hót nguån tiÒn göi, x©y dùng chÝnh s¸ch ­u ®·i khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc kinh tÕ cã nguån vèn ngo¹i tÖ æn ®Þnh göi ngo¹i tÖ t¹i Chi nh¸nh, x©y dùng chÝnh s¸ch ­u ®·i kh«ng chØ vÒ mÆt nguån vèn, mµ kÕt hîp víi c¸c bé phËn kh¸c ®Ó cã chÝnh s¸ch toµn diÖn vÒ tÝn dông, thanh to¸n quèc tÕ, kÕ to¸n ng©n quü (­u ®·i vÒ tÝn dông, thñ tôc thanh to¸n quèc tÕ, ph­¬ng thøc nép tiÒn) - Thø t­, ngoµi nh÷ng gi¶i ph¸p trªn, ®Ó cã ®­îc ngo¹i tÖ së cã thÓ thùc hiÖn mét sè c¸c gi¶i ph¸p truyÒn thèng kh¸c ®Ó thu hót ngo¹i tÖ tõ kh¸ch hµng trong nh÷ng thêi ®iÓm cÇn thiÕt b»ng c¸ch t¨ng l·i xuÊt tiÒn göi ngo¹i tÖ khuyÕn m¹i… Cßn ®èi víi c¸c kh¸ch hµng lµ doanh nghiÖp th× khuyÕn khÝch hä më tµi kho¶n tiÒn göi ngo¹i tÖ t¹i së. 2. §Èy m¹nh ho¹t ®éng tÝn dông tµi trî XNK 2.1 §Èy m¹nh ho¹t ®éng tÝn dông tµi trî XNK Do kh¶ n¨ng tµi chÝnh cã h¹n c¸c doanh nghiÖp XNK ViÖt Nam kh«ng ph¶i lóc nµo còng cã ®ñ tiÒn ®Ó thanh to¸n hµng nhËp khÈu hay vèn ®Ó thu mua, chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu. Tõ ®ã, viÖc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn l¬i vÒ mÆt tµi chÝnh cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh XNK chÝnh lµ c«ng cô gióp c¸c doanh nghiÖp t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng cµng ph¸t triÓn, c¸c h×nh thøc thanh to¸n còng ngµy cµng ®a d¹ng, phong phó. Do vËy sù ph¸t triÓn cña c¸c h×nh thøc thanh to¸n ®ßi hái ph¶i cã mét h×nh thøc tµi trî cho ho¹t ®éng nµy. - §èi víi ho¹t ®éng nhËp khÈu: Mäi L/C do ng©n hµng më ®Òu xuÊt ph¸t tõ ®Ò nghÞ cña ng­êi nhËp khÈu, tuy nhiªn kh«ng ph¶i lóc nµo ng­êi nhËp khÈu còng cã ®ñ sè d­ tµi kho¶n ®Ó ®¶m b¶o cho th­ tÝn dông. Nh­ng khi L/C ®ùîc më th× L/C ®ã l¹i ®¶m b¶o thanh to¸n hay cã thÓ nãi ®ã lµ sù ®¶m b¶o thanh to¸n cña ng©n hµng. Do ®ã ng©n hµng më L/C ph¶i g¸nh chÞu rñi ro khi ng­êi nhËp khÈu kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n hoÆc kh«ng muèn thanh to¸n khi L/C ®Õn h¹n tr¶ tiÒn. §Ó tr¸nh nh÷ng trë ng¹i tíi ho¹t ®éng thanh to¸n cña ng­êi nhËp khÈu, ®¶m b¶o uy tÝn cña ng©n hµng, tr¸nh nh÷ng rñi ro ph¶i g¸nh chÞu th× ng©n hµng më ra lo¹i h×nh cÊp tÝn dông cho ng­êi nhËp khÈu. Do ®ã tr­íc khi më L/C theo ®Ò nghÞ cña ng­êi nhËp khÈu ng©n hµng ph¶i kiÓm tra môc ®Ých, ®èi t­îng nhËp khÈu, tÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña hîp ®ång ngo¹i th­¬ng, xem xÐt kh¶ n¨ng ho¹t ®éngvµ t×nh h×nh c¹nh tranh cña nhµ nhËp khÈu, ®ã lµ c¬ së ®Ó ®¶m b¶o vèn vay cña ng©n hµng. - §èi víi c¸c nhµ nhËp khÈu: ViÖt Nam ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tµi trî nhËp khÈu BIDV chi nh¸nh §«ng §« t¹o ®iÒu kiÖn cho nhµ nhËp khÈu cã ®ñ kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn hîp ®ång nhËp hµng vµ thanh to¸n tiÒn hµng cho bªn xuÊt khÈu, gãp phÇn ®¸p øng nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ vÒ c¸c lo¹i hµng hãa m¸y mãc, thiÕt bÞ... mµ trong n­íc ch­a cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt hoÆc s¶n xuÊt ch­a tèt. Nh÷ng h×nh thøc tµi trî hµng nhËp mµ BIDV §«ng §« cÇn thùc hiÖn : - Më L/C thanh to¸n nhËp khÈu - Cho vay thanh to¸n bé chøng tõ hµng nhËp - Ho¹t ®éng tµi trî xuÊt khÈu: HiÖn nay t¹i Chi nh¸nh sè l­îng L/C xuÊt khÈu cßn nhá so víi tiÒm n¨ng. Chi nh¸nh cÇn ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tµi trî th«ng qua c¸c h×nh thøc sau: - Cho vay thu mua s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu c¨n cø vµo hîp ®ång ngo¹i th­¬ng ®· ký kÕt víi n­íc ngoµi hay ®¬n ®Æt hµng cña n­íc ngoµi, vµ c¨n cø vµo L/C th«ng b¸o, Chi nh¸nh cÊp tÝn dông ®Ó gióp ®ì ®¬n vÞ thu mua hoÆc s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. - ChiÕt khÊu bé chøng tõ: C¨n cø vµo bé chøng tõ ®ßi tiÒn hoµn h¶o, Chi nh¸nh mua l¹i bé chøng tõ ®Ó gi¶i phãng vèn cho doanh nghiÖp, gióp hä cã ®iÒu kiÖn quay vßng vèn kinh doanh. - ChiÕt khÊu hèi phiÕu: C¨n cø vµo hèi phiÕu ®· ®­îc ng©n hµng n­íc ngoµi chÊp nhËn, nh­ng ch­a ®Õn h¹n thanh to¸n, Chi nh¸nh cÊp tÝn dông cho kh¸ch hµng b»ng c¸ch chiÕt khÊu hèi phiÕu ®ã. §Ó tµi trî cho ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu BIDV chi nh¸nh §«ng §« cÇn ph¶i cã nguån vèn ngo¹i tÖ lín. §Ó ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tÝn dông tµi trî nhËp khÈu trªn c¬ së ®ã ph¸t triÓn ph­¬ng thøc ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ theo ph­¬ng thøc TDCT, Ng©n hµng cÇn ph¶i: - §Èy m¹nh nghiÖp vô huy ®éng vèn ngo¹i tÖ. - TÝch cùc khai th¸c nguån vèn tµi trî cña ng©n hµng n­íc ngoµi. - N©ng cao chÊt l­îng c¸c kho¶n tÝn dông ngo¹i tÖ. 2.2 §a d¹ng hãa c¸c dÞch vô thanh to¸n b»ng L/C HiÖn nay, ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ theo L/C t¹i Ng©n hµng chiÕm tû träng lín, v× vËy ®Ó ph¸t triÓn ph­¬ng thøc L/C Ng©n hµng cÇn triÓn khai tèt c¸c nghiÖp vô b¶o l·nh nh­: B¶o l·nh ®Êu thÇu quèc tÕ, b¶o l·nh nhËn hµng, b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång, b¶o l·nh më L/C tr¶ chËm... §i ®«i víi viÖc ph¸t triÓn nghiÖp vô b¶o l·nh cÇn n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh, thùc hiÖn ®óng quy tr×nh nghiÖp vô b¶o l·nh ®Æc biÖt ®èi víi b¶o l·nh L/C tr¶ chËm. Ph¸t triÓn c¸c nghiÖp vô thanh to¸n sÐc du lÞch, triÓn khai hÖ thèng rót tiÒn tù ®éng (ATM), ®Æc biÖt cÇn chó träng nghiÖp vô thanh to¸n thÎ, v× ngµnh du lÞch ViÖt Nam ®· vµ ®ang thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng n­íc ngoµi, do ®ã ng©n hµng ph¶i triÓn khai dÞch vô thanh to¸n thÎ du lÞch, Visa card... 3. X©y dùng chÝnh s¸ch Marketing vµ kÕ ho¹ch ®Èy m¹nh c«ng t¸c tiÕp thÞ. - X©y dùng chÝnh s¸ch Marketing cô thÓ ®èi víi tõng nhãm kh¸ch hµng, cã c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i víi tõng nhãm kh¸ch hµng cô thÓ ®Ó thu hót kh¸ch hµng. - X©y dùng kÕ ho¹ch tiÕp thÞ cô thÓ ®Ó qu¶ng b¸ víi kh¸ch hµng c¸c s¶n phÈm dÞch vô cña Chi nh¸nh, theo h­íng giíi thiÖu víi kh¸ch hµng mét c¸ch tæng thÓ vÒ s¶n phÈm dÞch vô cña Chi nh¸nh, bªn c¹nh viÖc giíi thiÖu s¶n phÈm dÞch vô mµ kh¸ch hµng quan t©m, giíi thiÖu c¸c s¶n phÈm tiÖn Ých liªn quan kh¸c ®Ó khuyÕn khÝch kh¸ch hµng sö dông. Khai th¸c tèi ®a c¸c kh¸ch hµng hiÖn t¹i cña Chi nh¸nh, vµ tiÕp thÞ thu hót kh¸ch hµng míi. 4. Gi¶i ph¸p h¹n chÕ rñi ro trong trong thanh to¸n b»ng L/C BIDV chi nh¸nh §«ng §« míi ®­îc thµnh lËp, vµ ho¹t ®éng trong mét thêi gian ng¾n, v× vËy kinh nghiÖm trong TTQT nãi chung vµ thanh to¸n b»ng L/C nãi riªng cßn nhiÒu h¹n chÕ. Tuy trong thêi gian qua NH thùc hiÖn thanh to¸n b»ng L/C vÉn ch­a gÆp ph¶i rñi ro ®¸ng tiÕc nµo x¶y ra nh­ng thanh to¸n b»ng L/C lµ mét ph­¬ng thøc phøc t¹p chøa ®ùng nhiÒu rñi ro. V× vËy viÖc chó ý h¹n chÕ rñi ro còng hÕt søc cÇn thiÕt. D­íi ®©y lµ mét sè gi¶i ph¸p h¹n chÕ rñi ro: Mét lµ, ®Èy nhanh tiÕn ®é hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng, cÇn sím hoµn thiÖn m¹ng néi bé gi÷a c¸c Chi nh¸nh víi Héi së chÝnh, víi Trung t©m phßng ngõa rñi ro ®Ó cã thÓ th­êng xuyªn cËp nhËt c¸c th«ng tin míi nhÊt trªn c¬ së ®ã cã biÖn ph¸p nh»m h¹n chÕ rñi ro. Hai lµ, t¨ng c­êng kiÓm tra kiÓm so¸t ®èi víi thanh to¸n L/C, qu¶n lý chÆt c¸c mãn b¶o l·nh vµ L/C tr¶ chËm, ®¶m b¶o tÝnh ph¸p lý cña L/C tr¶ chËm, thùc hiÖn theo ®óng quy tr×nh ®· ®Þnh. Ba lµ, t¨ng c­êng c«ng t¸c t­ vÊn cho kh¸ch hµng, t­ vÊn cho kh¸ch hµng khi ký kÕt lùa chän c¸c ph­¬ng thøc vµ c¸c ®iÒu kiÖn thanh to¸n cã lîi nhÊt. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång yªu cÇu kh¸ch hµng ph¶i th­êng xuyªn chó ý theo dâi viÖc giao hµng chøng tõ, ®iÒu nµy t¹o c¬ héi cho ng©n hµng c¶i thiÖn mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng, ®¶m b¶o quyÒn lîi cho kh¸ch hµng còng cã nghÜa lµ an toµn cho ng©n hµng. Bèn lµ, bªn c¹nh ®ã nªn thµnh lËp mét bé phËn qu¶n lý rñi ro thanh to¸n, chuyªn phô tr¸ch l­u gi÷ th«ng tin vÒ nh÷ng vô lõa ®¶o, tranh chÊp trªn thÕ giíi vµ ViÖt Nam cã liªn quan tíi lÜnh vùc thanh to¸n ®Ó cung cÊp th«ng tin cho ng©n hµng, cho c¸c doanh nghiÖp, gióp chi nh¸nh h­íng dÉn t­ vÊn cho kh¸ch hµng trong lÜnh vùc TTQT. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy chi nh¸nh cÇn th­êng xuyªn theo dâi diÔn biÕn t×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ cña c¸c quèc gia cã quan hÖ th­¬ng m¹i víi ViÖt Nam. Th«ng qua hÖ thèng ®¹i lý cña BIDV ®Ó ®iÒu tra, khai th¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh, vÒ kh¶ n¨ng giao hµngvµ t­ c¸ch ®¹o ®øc cña ®èi t¸c n­íc ngoµi trong viÖc ký kÕt vµ thùc hiÖn c¸c hîp ®ång kinh tÕ. 5. §a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i L/C HiÖn nay, t¹i Chi nh¸nh chñ yÕu vÉn ¸p dông L/C kh«ng hñy ngang, do chi nh¸nh Ýt ®­îc chØ ®Þnh sö dông c¸c lo¹i L/C ®ã h¬n n÷a chi nh¸nh còng kh«ng muèn ¸p dông c¸c lo¹i L/C phøc t¹p nªn th­êng kh«ng t­ vÊn cho c¸c doanh nghiÖp XNK sö dông. Trong khi ®è ho¹t ®éng TTQT ngµy cµng ®a d¹ng vµ phøc t¹p dÉn ®Õn nhu cÇu cÇn sö dông c¸c lo¹i th­ tÝn dông kh¸c nh­ th­ tÝn dông dù phßng, th­ tÝn dông cã ®iÒu kho¶n ®á, th­ tÝn dông chuyªn nh­îng... còng ngµy cµng t¨ng. - L/C chuyÓn nh­îng: hiÖn nay ®­îc ¸p dông réng r·i vµ phæ biÕn trong TTQT vµ nhÊt lµ ho¹t ®éng mua b¸n qua trung gian ë n­íc ta ®ang ph¸t triÓn. V× vËy Chi nh¸nh cÇn tÝch cùc nghiªn cøu vµ ¸p dông ®a d¹ng hãa s¶n phÈm dÞch vô, b¾t kÞp víi ho¹t ®éng TTQT cña thÕ giíi. Chi nh¸nh cÇn cã c¸c biÖn ph¸p sau: - T­ vÊn cho kh¸ch hµng chän ®èi t¸c trung gian chuyÓn nh­îng. - CÇn kiÓm tra kü néi dung L/C ®¶m b¶o viÖc chuyÓn nh­îng cã gi¸ trÞ thùc hiÖn. - Khi lµm vai trß cña ng©n hµng chuyÓn nh­îng Chi nh¸nh ph¶i t×m hiÓu kü c¸c nhiÖm vô vµ quyÒn lîi cña viÖc chuyÓn nh­îng ®Ó tr¸nh rñi ro vÒ m×nh. - §èi víi lo¹i L/C tuÇn hoµn: theo nh­ c¸ch Chi nh¸nh vÉn thùc hiÖn còng lµ mét sù linh ®éng nh»m ®¸p øng nhu cÇu ®a d¹ng cña kh¸ch hµng vµ ®¶m b¶o Chi nh¸nh kh«ng bÞ rñi ro, nh­ng xÐt vÒ tÝnh chÊt cña L/C tuÇn hoµn th× ng­êi më kh«ng ®­îc h­ëng lîi cña lo¹i L/C nµy. Ngoµi ra nÕu kh«ng tÝnh to¸n kü c¸c chi phÝ bá ra theo c¸ch ®ã th× qu¸ tèn kÐm so víi mçi lÇn më L/C tuÇn hoµn. ChÝnh v× vËy ®· lµm n¶n lßng c¸c ®¬n vÞ cã nhu cÇu cÇn ph¶i nhËp hµng th­êng xuyªn víi tæng gi¸ trÞ lín, kh¸ch hµng sÏ t×m ®Õn ng©n hµng nµo ®ång ý më víi chi phÝ thÊp h¬n vµ Chi nh¸nh sÏ mÊt ®i mét kho¶n thu tõ dÞch vô phÝ còng nh­ lµm mÊt lßng kh¸ch hµng. Nh­ng nÕu më L/C tuÇn hoµn ®óng nh­ tÝnh chÊt cña nã th× Chi nh¸nh sÏ gÆp rñi ro khi nhµ nhËp khÈu kh«ng chÞu ký quü tiÕp tôc. Cã thÓ thùc hiÖn më L/C tuÇn hoµn víi hai ®iÒu kiÖn sau: - Ng©n hµng chØ cho phÐp L/C tuÇn hoµn theo c¸ch kh«ng tù ®éng, ®iÒu nµy gióp h¹n chÕ rñi ro cho Ng©n hµng v× chØ khi nµo ®¬n vÞ nhËp khÈu thùc hiÖn xong nhiÖm vô ký quü tiÕp tôc vµ Ng©n hµng sÏ th«ng b¸o cho nhµ nhËp khÈu th× gi¸ trÞ L/C míi tiÕp tôc cã hiÖu lùc trë l¹i. - §¬n vÞ nhËp khÈu lµ kh¸ch hµng truyÒn thèng, cã uy tÝn, cã quan hÖ th­êng xuyªn l©u n¨m cña Ng©n hµng vµ ®­îc Ng©n hµng cÊp h¹n møc tÝn dông ®Ó më L/C hay ®­îc Ng©n hµng b¶o l·nh ®Ó më L/C. NÕu lµm ®­îc ®iÒu nµy kh«ng nh÷ng Ng©n hµng thu ®­îc phÝ , t¨ng lîi nhuËn do ®a d¹ng hãa s¶n phÈm dÞch vô, t¹o thiÖn c¶m vµ uy tÝn víi kh¸ch hµng, gi¶m bít rñi ro khi xÐt cÊp h¹n møc tÝn dông hay b¶o l·nh më L/C cho mét ®¬n vÞ mµ Ng©n hµng ®· kiÓm tra cÈn thËn vµ cã c¨n cø thÕ chÊp, mµ cßn gióp cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu, ®¸p øng ®­îc yªu cÇu nhËp hµng th­êng xuyªn, sè l­îng lín, tiÕt kiÖm chi phÝ më L/C vµ tiÒn ký quü, kh«ng tèn nhiÒu c«ng søc vµ thêi gian më nhiÒu lÇn L/C. 6. X©y dùng kÕ ho¹ch ®µo t¹o c¸c nghiÖp vô ®Ó n©ng cao n¨ng lùc chuyªn m«n cña c¸n bé. 6.1 VÒ c«ng t¸c ®µo t¹o: - C¸c c¸n bé phô tr¸ch TTQT cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷ cÇn thiÕt, ®­îc trang bÞ ®Çy ®ñ kiÕn thøc vÒ thanh to¸n quèc tÕ, kinh doanh ngo¹i tÖ, c¸c kiÕn thøc vÒ th­¬ng m¹i quèc tÕ, qu¶n lý rñi ro, hµng h¶i… C¸c c¸n bé thanh to¸n ph¶i lu«n chó ý båi d­ìng phÈm chÊt ®¹o ®øc cña m×nh, n©ng cao h¬n n÷a tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ th¸i ®é v¨n minh trong giao dÞch víi kh¸ch hµng, ®¶m b¶o lu«n phôc vô tèt kh¸ch hµng, kÕt hîp hµi hßa gi÷a lîi Ých kh¸ch hµng víi lîi Ých cña Ng©n hµng. - N©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý, ®iÒu hµnh cña c¸c c¸n bé l·nh ®¹o c¸c cÊp cña Chi nh¸nh. C¸c c¸n bé l·nh ®¹o ë c¸c bé phËn phßng ban liªn quan ph¶i ®­îc trang bÞ c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng ngo¹i tÖ trong mèi quan hÖ víi bé phËn m×nh ®Ó ®¶m b¶o giao dÞch ®­îc chÝnh x¸c, kÞp thêi, qu¶n lý ®­îc rñi ro, t­ vÊn ®­îc kh¸ch hµng trong giao dÞch ngo¹i tÖ. - ChuÈn ho¸ ®éi ngò c¸n bé thùc hiÖn nghiÖp vô ngo¹i tÖ t¹i Chi nh¸nh, ®Æc biÖt lµ c¸n bé Thanh to¸n quèc tÕ. §¶m b¶o 100% c¸n bé Thanh to¸n quèc tÕ ®­îc ®µo t¹o bµi b¶n vÒ nghiÖp vô, cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷ vµ cã kiÕn thøc vÒ kinh tÕ x· héi, th­¬ng m¹i quèc tÕ. 6.2 TiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nh»m n©ng cao n¨ng lùc cña c¸c c¸n bé - T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸n bé thùc hiÖn nghiÖp vô ngo¹i tÖ ®­îc tham gia c¸c líp tËp huÊn, c¸c héi th¶o chuyªn ®Ò vÒ thanh to¸n quèc tÕ, c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn ho¹t ®éng ngo¹i tÖ. Cã ch­¬ng tr×nh kÕ ho¹ch ®Ó c¸c c¸n bé tham dù tËp huÊn, héi nghÞ phæ biÕn l¹i c¸c kiÕn thøc cËp nhËt ®­îc cho c¸c c¸n bé ë Chi nh¸nh. - Th­êng xuyªn tæ chøc cho c¸c c¸n bé phßng TTQT ®i kh¶o s¸t kh¸ch hµng vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c¸n bé trao ®æi nghiÖp vô víi c¸c chi nh¸nh trùc thuéc nh­ chi nh¸nh Bµ TriÖu, hay c¸c chi nh¸nh kh¸c trong hÖ thèng BIDV, ®ång thêi häc tËp nghiÖp vô ng©n hµng hiÖn ®¹i t¹i c¸c ng©n hµng ®¹i lý. - CËp nhËt nh÷ng tµi liÖu míi cã liªn quan ®Õn nghiÖp vô, ®Æc biÖt lµ nh÷ng tµi liÖu vÒ th­¬ng m¹i quèc tÕ, qu¶n lý rñi ro, hµng h¶i, ®Ó phôc vô viÖc nghiªn cøu, trao ®æi kiÕn thøc, c«ng t¸c cña c¸c c¸n bé. - Mêi chuyªn gia cã kinh nghiÖm cña c¸c ng©n hµng b¹n tíi nãi chuyÖn, trao ®æi kinh nghiÖm xö lý trong c¸c nghiÖp vô TTQT mµ BIDV cßn thiÕu kinh nghiÖm nh­: KiÓm tra chøng tõ, quy tr×nh nghiÖp vô thanh to¸n L/C Standby, L/C trong n­íc, b¶o l·nh n­íc ngoµi… - Chi nh¸nh cÇn th­êng xuyªn tæ chøc c¸c cuéc thi vÒ kü thuËt xö lý nghiÖp vô chuyªn m«n, vÒ c¸c th«ng lÖ, ®iÒu luËt, tËp qu¸n quèc tÕ vÒ thanh to¸n trong ngo¹i th­¬ng nh»m gióp c¸c c¸n bé thanh to¸n trao ®æi kinh nghiÖm, n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô, h¬n n÷a cßn cã thÓ tuyÓn chän nh÷ng c¸n bé míi cã n¨ng lùc chuyªn m«n giái vµ nhiÒu kinh nghiÖm. 6.3 Bè trÝ c¸n bé mét c¸ch hîp lý, bæ sung thªm c¸c c¸n bé míi cã n¨ng lùc - C¸c c¸n bé t¹i phßng TTQT cã tr×nh ®é kh«ng ®ång ®Òu, kinh nghiÖm vµ sù am hiÓu luËt lÖ, tËp qu¸n quèc tÕ vÒ thanh to¸n trong ngo¹i th­¬ng lµ kh¸c nhau, mèi quan hÖ gi÷a c¸c c¸n bé nµy víi kh¸ch hµng còng kh«ng gièng nhau. V× vËy, ®Ó ®¸p øng mét c¸ch tèt nhÊt yªu cÇu cña kh¸ch hµng, Ng©n hµng cÇn bè trÝ mét c¸ch hîp lý tõng vÞ trÝ trong phßng, ®èi víi nh÷ng c¸n bé tõ chi nh¸nh hay ng©n hµng kh¸c chuyÓn ®Õn ®· cã kinh nghiÖm trong ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ, hay nh÷ng c¸n bé tr­íc ®©y ch­a trùc tiÕp thùc hiÖn ho¹t ®éng nµy nh­ng ®· cã kinh nghiÖm trong ho¹t ®éng ng©n hµng, cã mét sè kh¸ch hµng quen thuéc th× ®Ó cho hä trùc tiÕp ®¶m nhËn nghiÖp vô TTQT, ®ång thêi ®Ó hä kÌm cÆp vµ h­íng dÉn cho c¸c nh©n viªn kh¸c. Cßn l¹i lµ c¸c nh©n viªn míi tr­íc m¨t ®Ó hä ®¶m nhËn c«ng viÖc kinh doanh ngo¹i tÖ cña phßng - Bªn c¹nh viÖc ®µo t¹o vµ bè trÝ c«ng viÖc phï hîp, Chi nh¸nh cÇn tiÕp tôc tuyÓn chän c¸c c¸n bé trÎ, cã tr×nh ®é chuyªn m«n, giái vÒ ngo¹i ng÷ vµ vi tÝnh, am hiÓu vÒ lÜnh vùc ngo¹i th­¬ng, thanh to¸n quèc tÕ bæ sung kÞp thêi cho bé phËn thanh to¸n quèc tÕ ®ang cßn rÊt thiÕu c¸n bé. KÕT LUËN Ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ ®Æc biÖt lµ thanh to¸n theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ lµ mét trong nh÷ng nh©n tè gãp phÇn ®Èy m¹nh nhanh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, lµ c¬ së ®Ó hoµ nhËp vµ b×nh ®¼ng trªn thÞ tr­êng th­¬ng m¹i quèc tÕ. Bëi vËy mµ víi nh÷ng ­u ®iÓm cña m×nh, ph­¬ng thøc nµy ®ang ngµy mét ph¸t triÓn vµ ®ãng vai trß quan träng trong ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ t¹i c¸c NHTM nãi chung vµ BIDV chi nh¸nh §«ng §« nãi riªng. MÆc dÇu vËy nh­ng t¹i BIDV chi nh¸nh §«ng §« ph­¬ng thøc nµy cßn ch­a ph¸t huy ®­îc hÕt nh÷ng ­u ®iÓm cña m×nh, tû träng ®ãng gãp vµo doanh thu cña Chi nh¸nh cßn ch­a cao. Trªn c¬ së nghiªn cøu vÒ “Ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i Ng©n Hµng §Çu t­ vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam (BIDV) chi nh¸nh §«ng §«” bµi thu ho¹ch thùc tËp cña em ®· nghiªn cøu thùc tr¹ng ho¹t ®éng thanh to¸n b»ng L/C, phÇn nµo t×m ra nh÷ng tån t¹i cßn h¹n chÕ, nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i vµ gi¶i ph¸p, ph­¬ng h­íng gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n nhÊt liªn quan ®Õn ph­¬ng thøc thanh to¸n b»ng tÝn dông chøng tõ. Em hi väng r»ng nh÷ng ý kiÕn cña m×nh cã thÓ ®ãng gãp mét phÇn nhá bÐ trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng nµy t¹i Chi nh¸nh. TµI LIÖU THAM KH¶O Gi¸o tr×nh Thanh to¸n quèc tÕ, §inh Xu©n Tr×nh, Tr­êng §¹i häc Ngo¹i Th­¬ng, n¨m 2007, Nhµ xuÊt b¶n Lao ®éng – X· héi, Hµ Néi. Hå s¬ tµi liÖu Phßng Thanh to¸n quèc tÕ thuéc Chi nh¸nh §«ng §«, 14 L¸ng H¹ - §èng §a – Hµ Néi. B¸o c¸o t×nh h×nh ho¹t ®éng cña BIDC chi nh¸nh §«ng §«, 14 L¸ng H¹ - §èng §a – Hµ Néi. B¸o c¸o ho¹t ®éng cña Phßng Thanh to¸n quèc tÕ BIDV chi nh¸nh §«ng §«, 14 L¸ng H¹ - §èng §a – Hµ Néi. QuyÕt ®Þnh cña Tæng gi¸m ®èc BIDV vÒ viÖc “Ban hµnh biÓu phÝ dÞch vô Ng©n Hµng” Website: Website: Website: Website: Website: