Đề tài Kế toán chi phí thu nhập doanh nghiệp

1 CH NG 8: K TOÁN CHI PHÍ ƯƠ Ế KINH DOANH, CHI PHÍ THU THU Ế NH P DOANH NGHI P VÀ XÁC Ậ Ệ Đ NH K T QU KINH DOANHỊ Ế Ả 2 8.1 CHI PHÍ S N XU T, KINH DOANHẢ Ấ Các tài kho n thu c lo i 6 dùng đ ph n ánh chi ả ộ ạ ể ả phí s n xu t, kinh doanh, tính giá thành s n ph m, ả ấ ả ẩ d ch v (Tr ng h p doanh nghi p áp d ng ị ụ ườ ợ ệ ụ ph ng pháp h ch toán hàng t n kho theo ươ ạ ồ ph ng pháp ki m kê đ nh kỳ); ươ ể ị Ph n ánh giá tr hàng hoá, v t t mua vào, tr giá ả ị ậ ư ị v n c a s n ph m, hàng hoá, lao v , d ch v bán ố ủ ả ẩ ụ ị ụ ra; Ph n ánh chi phí tài chính; ph n ánh chi phí bán ả ả hàng và chi phí qu n lý doanh nghi p c a các ả ệ ủ doanh nghi p s n xu t, kinh doanh thu c các ệ ả ấ ộ ngành và các thành ph n kinh t .ầ ế 3 M i doanh nghi p, m i đ n v k toán ch có th ỗ ệ ỗ ơ ị ế ỉ ể áp d ng m t trong hai ph ng pháp h ch toán ụ ộ ươ ạ hàng t n kho, ho c ph ng pháp kê khai th ng ồ ặ ươ ườ xuyên, ho c ph ng pháp ki m kê đ nh kỳ. Khi ặ ươ ể ị doanh nghi p đã l a ch n ph ng pháp h ch toán ệ ự ọ ươ ạ hàng t n kho nào đ áp d ng t i doanh nghi p, thì ồ ể ụ ạ ệ ph ng pháp đó ph i đ c áp d ng nh t quán ít ươ ả ượ ụ ấ nh t trong m t niên đ k toán.ấ ộ ộ ế Đ i v i doanh nghi p áp d ng ph ng pháp ki m ố ớ ệ ụ ươ ể kê đ nh kỳ: Cu i kỳ k toán ph i ti n hành ki m kê ị ố ế ả ế ể đ xác đ nh giá tr thành ph m, hàng hoá, nguyên ể ị ị ẩ li u, v t li u t n kho cu i kỳ. Trên c s k t qu ệ ậ ệ ồ ố ơ ở ế ả ki m kê xác đ nh giá tr hàng t n kho đ u kỳ, cu i ể ị ị ồ ầ ố kỳ, và tr giá v t t , hàng hoá mua vào trong kỳ đ ị ậ ư ể xác đ nh tr giá v t t , hàng hoá xu t s d ng ị ị ậ ư ấ ử ụ trong quá trình s n xu t, kinh doanh và tr giá v n ả ấ ị ố c a hàng hoá, s n ph m, d ch v đã xu t bán ủ ả ẩ ị ụ ấ trong kỳ. 4 Đ i v i các tài kho n dùng đ t ng h p chi phí s n ố ớ ả ể ổ ợ ả xu t, kinh doanh và tính giá thành s n ph m, d ch ấ ả ẩ ị v nh Tài kho n 154 “Chi phí s n xu t, kinh ụ ư ả ả ấ doanh d dang” (Theo ph ng pháp kê khai ở ươ th ng xuyên), Tài kho n 631 “Giá thành s n ườ ả ả xu t” (Theo ph ng pháp ki m kê đ nh kỳ) thì ấ ươ ể ị ngoài vi c h ch toán t ng h p, còn ph i h ch toán ệ ạ ổ ợ ả ạ chi ti t theo n i phát sinh chi phí: Phân x ng, t , ế ơ ưở ổ đ i s n xu t, b ph n s n xu t, theo s n ph m, ộ ả ấ ộ ậ ả ấ ả ẩ nhóm s n ph m, d ch v ,...ả ẩ ị ụ Đ i v i nh ng chi phí s n xu t, kinh doanh không ố ớ ữ ả ấ có kh năng h ch toán tr c ti p vào các đ i t ng ả ạ ự ế ố ượ ch u chi phí nh : Chi phí s n xu t chung..., thì ị ư ả ấ tr c h t ph i t p h p các chi phí này vào tài ướ ế ả ậ ợ kho n t p h p chi phí, sau đó ti n hành phân b ả ậ ợ ế ổ chi phí s n xu t, kinh doanh đã t p h p cho các ả ấ ậ ợ đ i t ng ch u chi phí theo các tiêu th c phù h p.ố ượ ị ứ ợ 5 – Giá v n hàng bánố Tài kho n 632ả Tr giá v n c a s n ph m, hàng hóa, d ch v đã bán ị ố ủ ả ẩ ị ụ trong kỳ. Chi phí nguyên li u, v t li u, chi phí nhân công v t ệ ậ ệ ượ trên m c bình th ng và chi phí s n xu t chung c ứ ườ ả ấ ố đ nh không phân b đ c tính vào giá v n hàng bán ị ổ ượ ố trong kỳ; Các kho n hao h t, m t mát c a hàng t n kho sau khi ả ụ ấ ủ ồ tr ph n b i th ng do trách nhi m cá nhân gây ra;ừ ầ ồ ườ ệ Chi phí xây d ng, t ch TSCĐ v t trên m c bình ự ự ế ượ ứ th ng không đ c tính vào nguyên giá TSCĐ h u ườ ượ ữ hình t xây d ng, t ch hoàn thành;ự ự ự ế 6 S trích l p d phòng gi m giá hàng t n kho ố ậ ự ả ồ (Chênh l ch gi a s d phòng gi m giá hàng t n ệ ữ ố ự ả ồ kho ph i l p năm nay l n h n s d phòng đã l p ả ậ ớ ơ ố ự ậ năm tr c ch a s d ng h t).ướ ư ử ụ ế S kh u hao BĐS đ u t trích trong kỳ;ố ấ ầ ư Chi phí s a ch a, nâng c p, c i t o BĐS đ u t ử ữ ấ ả ạ ầ ư không đ đi u ki n tính vào nguyên giá BĐS đ u ủ ề ệ ầ t ;ư Chi phí phát sinh t nghi p v cho thuê ho t đ ng ừ ệ ụ ạ ộ BĐS đ u t trong kỳ;ầ ư Giá tr còn l i c a BĐS đ u t bán, thanh lý trong ị ạ ủ ầ ư kỳ; Chi phí c a nghi p v bán, thanh lý BĐS đ u t ủ ệ ụ ầ ư phát sinh trong kỳ. 7 Kho n hoàn nh p d phòng gi m giá hàng t n ả ậ ự ả ồ kho cu i năm tài chính (Chênh l ch gi a s d ố ệ ữ ố ự phòng ph i l p năm nay nh h n s đã l p ả ậ ỏ ơ ố ậ năm tr c).ướ Tr giá hàng bán b tr l i nh p kho.ị ị ả ạ ậ K t chuy n giá v n c a s n ph m, hàng hóa, ế ể ố ủ ả ẩ d ch v đã bán trong kỳ sang Tài kho n 911 ị ụ ả “Xác đ nh k t qu kinh doanh”;ị ế ả K t chuy n toàn b chi phí kinh doanh BĐS ế ể ộ đ u t phát sinh trong kỳ đ xác đ nh k t qu ầ ư ể ị ế ả ho t đ ng kinh doanh;ạ ộ 8 – Chi phí tài chính Tài kho n 635ả Chi phí lãi ti n vay, lãi mua hàng tr ch m, lãi thuê ề ả ậ tài s n thuê tài chính;ả L bán ngo i t ;ỗ ạ ệ Chi t kh u thanh toán cho ng i mua;ế ấ ườ Các kho n l do thanh lý, nh ng bán các kho n ả ỗ ượ ả đ u t ;ầ ư L t giá h i đoái phát sinh trong kỳ c a ho t ỗ ỷ ố ủ ạ đ ng kinh doanh;ộ L t giá h i đoái do đánh giá l i cu i năm tài ỗ ỷ ố ạ ố chính các kho n m c ti n t có g c ngo i t c a ả ụ ề ệ ố ạ ệ ủ ho t đ ng kinh doanh;ạ ộ 9 D phòng gi m giá đ u t ch ng khoán (Chênh l ch ự ả ầ ư ứ ệ gi a s d phòng ph i l p năm nay l n h n s d ữ ố ự ả ậ ớ ơ ố ự phòng đã trích l p năm tr c ch a s d ng h t);ậ ướ ư ử ụ ế K t chuy n ho c phân b chênh l ch t giá h i đoái ế ể ặ ổ ệ ỷ ố c a ho t đ ng đ u t XDCB (L t giá - giai đo n ủ ạ ộ ầ ư ỗ ỷ ạ tr c ho t đ ng) đã hoàn thành đ u t vào chi phí tài ướ ạ ộ ầ ư chính; Các kho n chi phí c a ho t đ ng đ u t tài chính ả ủ ạ ộ ầ ư khác.  - Hoàn nh p d phòng gi m giá đ u t ch ng khoán ậ ự ả ầ ư ứ (Chênh l ch gi a s d phòng ph i l p kỳ này nh h n ệ ữ ố ự ả ậ ỏ ơ s d phòng đã trích l p năm tr c ch a s d ng h t);ố ự ậ ướ ư ử ụ ế Cu i kỳ k toán, k t chuy n toàn b chi phí tài chính ố ế ế ể ộ phát sinh trong kỳ đ xác đ nh k t qu ho t đ ng kinh ể ị ế ả ạ ộ doanh. 10  Không h ch toán vào Tài kho n 635 nh ng n i ạ ả ữ ộ dung chi phí sau đây:  Chi phí ph c v cho vi c s n xu t s n ph m, ụ ụ ệ ả ấ ả ẩ cung c p d ch v ;ấ ị ụ  Chi phí bán hàng;  Chi phí qu n lý doanh nghi p;ả ệ  Chi phí kinh doanh b t đ ng s n;ấ ộ ả  Chi phí đ u t xây d ng c b n;ầ ư ự ơ ả  Các kho n chi phí đ c trang tr i b ng ngu n ả ượ ả ằ ồ kinh phí khác;  Chi phí tài chính khác. 11 – Chi phí bán hàng Tài kho n 641ả Tài kho n này dùng đ ph n ánh các chi phí th c ả ể ả ự t phát sinh trong quá trình bán s n ph m, hàng ế ả ẩ hoá, cung c p d ch vấ ị ụ Tài kho n 641 đ c m chi ti t theo t ng n i dung ả ượ ở ế ừ ộ chi phí. Tuỳ theo đ c đi m kinh doanh, yêu c u ặ ể ầ qu n lý t ng ngành, t ng doanh nghi p, Tài kho n ả ừ ừ ệ ả 641 có th đ c m thêm m t s n i dung chi phí. ể ượ ở ộ ố ộ Cu i kỳ, k toán k t chuy n chi phí bán hàng vào ố ế ế ể bên N Tài kho n 911 "Xác đ nh k t qu kinh ợ ả ị ế ả doanh". 12 – Chi phí qu n lý doanh nghi pả ệ Tài kho n 642ả Tài kho n này dùng đ ph n ánh các chi phí qu n ả ể ả ả lý chung c a doanh nghi p ủ ệ Tài kho n 642 đ c m chi ti t theo t ng n i dung ả ượ ở ế ừ ộ chi phí theo quy đ nh.ị Tuỳ theo yêu c u qu n lý c a t ng ngành, t ng ầ ả ủ ừ ừ doanh nghi p, Tài kho n 642 có th đ c m ệ ả ể ượ ở thêm m t s tài kho n c p 2 đ ph n ánh các n i ộ ố ả ấ ể ả ộ dung chi phí thu c chi phí qu n lý doanh nghi p. ộ ả ở ệ Cu i kỳ, k toán k t chuy n chi phí qu n lý doanh ố ế ế ể ả nghi p vào bên N Tài kho n 911 "Xác đ nh k t ệ ợ ả ị ế qu kinh doanh".ả 13 Chi phí qu n lý doanh nghi p bao g mả ệ ồ Chi phí nhân liên qu n lýả Chi phí v t li u qu n lýậ ệ ả Chi phí đ dùng văn phòng ồ Chi phí kh u hao TSCĐấ Thu , phí và l phíế ệ Chi phí d phòngự Chi phí d ch v mua ngoàiị ụ  Chi phí b ng ti n khácằ ề 14 1 - K toán Thu thu nh p doanh nghi p ế ế ậ ệ hi n hành:ệ 1.1 - Khái ni m, ph ng pháp tínhệ ươ  - Khái ni m:ệ  Thu thu nh p hi n hành là s thu thu ế ậ ệ ố ế nh p doanh nghi p ph i n p (ho c thu h i ậ ệ ả ộ ặ ồ đ c) tính trên thu nh p ch u thu và thu ượ ậ ị ế ế su t thu thu nh p doanh nghi p c a năm ấ ế ậ ệ ủ hi n hành.ệ  - Ph ng pháp tính:ươ  Thu thu nh p hi n hành =ế ậ ệ  TNCT(theo Lu t thu TNDN) x TSuậ ế t thu ấ ế TNDN hi n hành ệ 8.2 K toán thu thu nh p doanh nghi pế ế ậ ệ 15 1.2 - Tài kho n s d ngả ử ụ Tài kho n 8211 – Chi phí thu thu nh p ả ế ậ doanh nghi p hi n hành;ệ ệ  Bên N : ợ  - Thu thu nh p doanh nghi p ph i n p ế ậ ệ ả ộ tính vào chi phí thu thu nh p doanh ế ậ nghi p hi n hành phát sinh trong năm;ệ ệ  - Thu thu nh p doanh nghi p c a các ế ậ ệ ủ năm tr c ph i n p b sung do phát hi n ướ ả ộ ổ ệ sai sót không tr ng y u c a các năm tr c ọ ế ủ ướ đ c ghi tăng chi phí thu thu nh p doanh ượ ế ậ nghi p hi n hành c a năm hi n t i.ệ ệ ủ ệ ạ 16  Bên Có:  - S thu thu nh p doanh nghi p th c t ố ế ậ ệ ự ế ph i n p trong năm nh h n s thu thu ả ộ ỏ ơ ố ế nh p t m ph i n p đ c gi m tr vào chi ậ ạ ả ộ ượ ả ừ phí thu thu nh p doanh nghi p hi n hành ế ậ ệ ệ đã ghi nh n trong năm;ậ  17 Bên Có: - S thu thu nh p doanh nghi p ph i ố ế ậ ệ ả n p đ c ghi gi m do phát hi n sai sót ộ ượ ả ệ không tr ng y u c a các năm tr c ọ ế ủ ướ đ c ghi gi m chi phí thu thu nh p ượ ả ế ậ doanh nghi p hi n hành trong năm hi n ệ ệ ệ t i;ạ  - K t chuy n chi phí thu thu nh p ế ể ế ậ doanh nghi p hi n hành vào bên N Tài ệ ệ ợ kho n 911 – “Xác đ nh k t qu kinh ả ị ế ả doanh”. 18    8211  3334111,112 (1)(2) + Haøng quyù xaùc ñònh thueá TNDN taïm  phaûi  noäp vaø thöïc hieän noäp thueá + Cuoái naêm  taøi chính thöïc hieän haïch toaùn  thueá TNDN vaø ghi nhaän caùc khoaûn sai soùt  khoâng troïng yeáu:    8211  3334111,112 (1)(2) (3) 19 + Cuoái naêm taøi chính keát chuyeån chi phí thueá TNDN hieän haønh:  - Neáu TK 8211 soá phaùt sinh nôï > soá phaùt sinh coù:  Nôï TK 911  Coù TK 8211  - Neáu TK 8211 soá phaùt sinh nôï < soá phaùt sinh coù:  Nôï TK 8211  Coù TK 911 20 8.2.2. K toán Tài s n thu TN hoãn l iế ả ế ạ  2.1. Khái ni m, ph ng pháp tính:ệ ươ  Tài s n thu thu nh p hoãn l i là thuả ế ậ ạ ế  thu nh p doanh nghi p s đ c hoàn ậ ệ ẽ ượ  l i trong t ng lai tính trên các kho n: ạ ươ ả Chênh l ch t m th i đ c kh u tr , giá ệ ạ ờ ượ ấ ừ  tr đ c kh u tr chuy n sang các năm ị ượ ấ ừ ể sau c a các kho n l tính thu ch a sủ ả ỗ ế ư ử  d ng và giá tr đ c kh u tr chuy n ụ ị ượ ấ ừ ể Sang các năm sau c a các kho n u đãiủ ả ư  thu ch a s d ng.ế ư ử ụ  21  Chênh l ch t m th iệ ạ ờ :  Là kho n chênh l ch gi a giá tr ghi s ả ệ ữ ị ổ c a các kho n m c tài s n hay n ph i ủ ả ụ ả ợ ả tr trong BCĐKT v i c s tính thu thu ả ớ ơ ở ế nh p c a các kho n m c này. Chênh ậ ủ ả ụ l ch t m th i có th là:ệ ạ ờ ể CLTT đ c kh u ượ ấ tr ho c CLTT ph i ch u thu TNDNừ ặ ả ị ế  22 a- Chênh l ch t m th i đ c kh u tr :ệ ạ ờ ượ ấ ừ  Là các kho n chênh l ch t m th i ả ệ ạ ờ làm phát sinh các kho n đ c kh u tr ả ượ ấ ừ khi xác đ nh thu nh p ch u thu TNDN ị ậ ị ế trong t ng lai khi mà giá tr ghi s c a ươ ị ổ ủ các kho n m c tài s n ho c n ph i ả ụ ả ặ ợ ả tr liên quan đ c thu h i hay đ c ả ượ ồ ượ thanh toán. 23 + Chênh l ch t m th i đ c kh u tr ệ ạ ờ ượ ấ ừ thông th ng phát sinh t các kho n:ườ ừ ả  (1). Chi phí trích tr cướ  . Trích tr c chi phí s a ch a l n ướ ử ữ ớ TSCĐ  . Trích tr c chi phí lãi vay tr sau ướ ả - dài h n (g m c lãi trái phi u tr ).ạ ồ ả ế ả  24 + Chênh l ch t m th i đ c kh u tr ệ ạ ờ ượ ấ ừ thông th ng phát sinh t các kho n:ườ ừ ả  (2). Chi phí kh u hao TSCĐ theo k toán ấ ế l n h n theo thu .ớ ơ ế  (3). Các kho n d phòng ph i tr :ả ự ả ả  . B o hành s n ph mả ả ẩ  . Tái c c u doanh nghi pơ ấ ệ  . Đ i v i các h p đ ng có r i ro l nố ớ ợ ồ ủ ớ  . khác 25 + Ph ng pháp xác đ nh tài s n thu thu ươ ị ả ế nh p hoãn l i t chênh l ch t m th i ậ ạ ừ ệ ạ ờ đ c kh u tr :ượ ấ ừ  Tài s n thu thu nh p hoãn l i tính trên ả ế ậ ạ chênh l ch t m th i đ c kh u tr ệ ạ ờ ượ ấ ừ =Chênh l ch t m th i đ c kh u tr x Thu su t ệ ạ ờ ượ ấ ừ ế ấ thu thu nh p doanh nghi p hi n hànhế ậ ệ ệ 26 b- Giá tr đ c kh u tr chuy n sang các ị ượ ấ ừ ể năm sau c a các kho n l tính thu ch a s ủ ả ỗ ế ư ử d ng ụ  Cu i năm tài chính, căn c vào s l ho t đ ng ố ứ ố ỗ ạ ộ kinh doanh đ c kh u tr vào thu nh p ch u thu ượ ấ ừ ậ ị ế các năm ti p sau theo quy đ nh chuy n l c a ế ị ể ỗ ủ lu t thu thu nh p doanh nghi p, k toán xác ậ ế ậ ệ ế đ nh và ghi nh n tài s n thu thu nh p hoãn l i ị ậ ả ế ậ ạ trong năm hi n hành, n u doanh nghi p d tính ệ ế ệ ự là ch c ch n s có đ l i nhu n tính thu thu ắ ắ ẽ ủ ợ ậ ế nh p trong t ng lai đ s d ng các kho n l ậ ươ ể ử ụ ả ỗ tính thu t các năm tr c đó. ế ừ ướ 27  + Ph ng pháp xác đ nh tài s n thu thu ươ ị ả ế nh p hoãn l i phát sinh t các kho n l ậ ạ ừ ả ỗ ch a s d ngư ử ụ  Tài s n thu thu nh p hoãn l i tính trên các ả ế ậ ạ kho n l tính thu ch a s d ng trong năm tài ả ỗ ế ư ử ụ chính hi n hành đ c xác đ nh theo công th c ệ ượ ị ứ sau:  Tài s n thu thu nh p hoãn l i tính trên các ả ế ậ ạ kho n l tính thu ch a s d ng = Giá tr ả ỗ ế ư ử ụ ị đ c kh u tr vào các năm ti p sau c a các ượ ấ ừ ế ủ kho n l tính thu ch a s d ng x Thu ả ỗ ế ư ử ụ ế su t thu thu nh p doanh nghi p hi n hànhấ ế ậ ệ ệ 28  c. Giá tr đ c kh u tr chuy n sang các ị ượ ấ ừ ể năm sau c a các kho n u đãi thu ch a s ủ ả ư ế ư ử d ng:ụ  Cu i năm tài chính, căn c các kho n u ố ứ ả ư đãi thu theo lu t đ nh (n u có) ch a s ế ậ ị ế ư ử d ng k toán xác đ nh và ghi nh n tài s n ụ ế ị ậ ả thu thu nh p hoãn l i trong năm hi n hành, ế ậ ạ ệ n u doanh nghi p d tính ch c ch n có đ ế ệ ự ắ ắ ủ l i nhu n tính thu thu nh p trong t ng lai ợ ậ ế ậ ươ đ s d ng các kho n u đãi thu ch a s ể ử ụ ả ư ế ư ử d ng t các năm tr c đó. ụ ừ ướ 29  + Ph ng pháp xác đ nh giá tr tài s n ươ ị ị ả thu thu nh p hoãn l i phát sinh t các ế ậ ạ ừ kho n u đãi thu ch a s d ng:ả ư ế ư ử ụ  Tài s n thu thu nh p hoãn l i tính trên ả ế ậ ạ các kho n u đãi thu ch a s d ng trong ả ư ế ư ử ụ năm tài chính hi n hành đ c xác đ nh theo ệ ượ ị công th c:ứ  Tài s n thu thu nh p hoãn l i tính trên ả ế ậ ạ các kho n u đãi thu ch a s d ng = ả ư ế ư ử ụ Giá tr đ c kh u tr c a các kho n u đãi ị ượ ấ ừ ủ ả ư thu ch a s d ng x Thu su t thu thu ế ư ử ụ ế ấ ế nh p doanh nghi p hi n hànhậ ệ ệ 30  2.2. Tài kho n s d ng:ả ử ụ  TK 243 – “Tài s n thu thu nh p hoãn l i”ả ế ậ ạ  Bên N : ợ Giá tr tài s n thu thu nh p hoãn l i tăng. ị ả ế ậ ạ  Bên Có: Giá tr tài s n thu thu nh p hoãn l i gi m. ị ả ế ậ ạ ả  S d bên N : ố ư ợ  - Giá tr tài s n thu thu nh p hoãn l i còn l i cu i ị ả ế ậ ạ ạ ố năm; - Đi u ch nh s d đ u năm đ i v i tài s n thu ề ỉ ố ư ầ ố ớ ả ế - TN hoãn l i đ c ghi nh n (ho c hoàn nh p) trong ạ ượ ậ ặ ậ năm do áp d ng h i t chính sách k toán ho c s a ụ ồ ố ế ặ ử ch a h i t các sai sót tr ng y u c a các năm tr c.ữ ồ ố ọ ế ủ ướ 31  2.3. Phöông phaùp haïch toaùn:  Cu i năm tài chính, k toán căn c “B ng ố ế ứ ả xác đ nh tài s n thu thu nh p hoãn l i” (Bi u ị ả ế ậ ạ ể s 5):ố  + N u tài s n thu thu nh p hoãn l i phát ế ả ế ậ ạ sinh trong năm l n h n tài s n thu thu nh p ớ ơ ả ế ậ hoãn l i đ c hoàn nh p trong năm, k toán ạ ượ ậ ế ghi nh n b sung giá tr tài s n thu thu nh p ậ ổ ị ả ế ậ hoãn l i là s chênh l ch gi a s tài s n thu ạ ố ệ ữ ố ả ế thu nh p hoãn l i phát sinh l n h n s đ c ậ ạ ớ ơ ố ượ hoàn nh p trong năm, ghi:ậ  N TK 243 – Tài s n thu thu nh p hoãn l iợ ả ế ậ ạ  Có TK 8212 – Chi phí thu thu nh p ế ậ doanh nghi p hoãn l i.ệ ạ 32 2.3. Phöông phaùp haïch toaùn:  + N u tài s n thu thu nh p hoãn l i phát ế ả ế ậ ạ sinh trong năm nh h n tài s n thu thu ỏ ơ ả ế nh p hoãn l i đ c hoàn nh p trong năm, ậ ạ ượ ậ k toán ghi gi m tài s n thu thu nh p ế ả ả ế ậ hoãn l i là s chênh l ch gi a s tài s n ạ ố ệ ữ ố ả thu thu nh p hoãn l i phát sinh nh h n ế ậ ạ ỏ ơ s đ c hoàn nh p trong năm:ố ượ ậ  N TK 8212 – Chi phí thu thu nh p ợ ế ậ doanh nghi p hoãn l iệ ạ  Có TK 243 – Tài s n thu thu ả ế nh p hoãn l iậ ạ 33  2.3. Phöông phaùp haïch toaùn:  Tr ng h p tài s n thu thu nh p hoãn l i ườ ợ ả ế ậ ạ phát sinh t vi c áp d ng h i t chính sách k ừ ệ ụ ồ ố ế toán ho c đi u ch nh h i t sai sót tr ng y u ặ ề ỉ ồ ố ọ ế c a các năm tr c: ủ ướ  N u ph i đi u ch nh tăng tài s n thu ế ả ề ỉ ả ế thu nh p hoãn l i, ghi:ậ ạ  Tăng s d N đ u năm TK 243 – Tài s n ố ư ợ ầ ả thu thu nh p hoãn l iế ậ ạ  Tăng s d Có đ u năm TK 4211 - L i ố ư ầ ợ nhu n ch a phân ph i năm tr c (N u TK ậ ư ố ướ ế 4211 có s d Có), ho c Gi m s d N đ u ố ư ặ ả ố ư ợ ầ năm TK 4211 - L i nhu n ch a phân ph i năm ợ ậ ư ố tr c ướ  (N u TK 4211 có s d N )ế ố ư ợ 34 8.2.3 - K toán Thu thu nh p hoãn l i ph i trế ế ậ ạ ả ả  3.1 – Khái ni m, ph ng pháp tính:ệ ươ  - Khái ni m:ệ  Thu thu nh p hoãn l i ph i trế ậ ạ ả ả là thu ế thu nh p doanh nghi p s ph i n p trong ậ ệ ẽ ả ộ t ng lai tính trên các kho n chênh l ch ươ ả ệ t m th i ph i ch u thu thu nh p doanh ạ ờ ả ị ế ậ nghi p trong năm hi n hành.ệ ệ  35 3.1 – Khái ni m, ph ng pháp tính:ệ ươ  Chênh l ch t m th i ph i ch u thu ệ ạ ờ ả ị ế thu nh p doanh nghi p:ậ ệ  Là các kho n chênh l ch t m th i ả ệ ạ ờ làm phát sinh thu nh p ch u thu khi ậ ị ế xác đ nh thu nh p ch u thu thu nh p ị ậ ị ế ậ doanh nghi p trong t ng lai khi mà ệ ươ giá tr ghi s c a các kho n m c tài ị ổ ủ ả ụ s n ho c n ph i tr liên quan đ c ả ặ ợ ả ả ượ thu h i hay đ c thanh toán;ồ ượ 36  + Ph ng pháp tính:ươ Thu thu nh p hoãn l i ph i tr đ c ế ậ ạ ả ả ượ xác đ nh trên c s các kho n chênh ị ơ ở ả l ch t m th i ch u thu phát sinh trong ệ ạ ờ ị ế năm và thu su t thu thu nh p hi n ế ấ ế ậ ệ hành theo công th c sau:ứ Thu thu nh p hoãn l i ph i tr =ế ậ ạ ả ả  T ng chênh l ch t m th i ch u thu ổ ệ ạ ờ ị ế phát sinh trong năm x Thu su t thu ế ấ ế thu nh p doanh nghi p hi n hànhậ ệ ệ 37 3 - K toán Thu thu nh p hoãn l i ph i trế ế ậ ạ ả ả 3.2. Tài kho n s d ngả ử ụ : Tài kho n 347 ả  Bên N : ợ Thu thu nh p hoãn l i ph i tr gi m (đ c ế ậ ạ ả ả ả ượ hoàn nh p) trong kỳ.ậ  Bên Có: Thu thu nh p hoãn l i ph i tr đ c ghi nh n ế ậ ạ ả ả ượ ậ trong kỳ.  S d bên Có:ố ư  - Thu thu nh p hoãn l i ph i tr còn l i cu i kỳ.ế ậ ạ ả ả ạ ố  - Đi u ch nh s d đ u năm đ i v i thu thu ề ỉ ố ư ầ ố ớ ế nh p hoãn l i ph i tr do áp d ng h i t chính ậ ạ ả ả ụ ồ ố sách k toán ho c s a ch a h i t các sai sót ế ặ ử ữ ồ ố tr ng y u c a các năm tr cọ ế ủ ướ 38 3 - K toán Thu thu nh p ế ế ậ hoãn l i ph i trạ ả ả  + Phöông phaùp haïch toaùn:  Cu i năm tài chính, k toán căn c ố ế ứ “B ng xác đ nh thu thu nh p hoãn l i ả ị ế ậ ạ ph i tr ” – Bi u 02 - đ ghi nh n thu thu ả ả ể ể ậ ế nh p hoãn l i ph i tr phát sinh t các ậ ạ ả ả ừ giao d ch trong năm vào chi phí thu ị ế TNDN hoãn l i:ạ  39 3 - K toán Thu thu nh p ế ế ậ hoãn l i ph i trạ ả ả  - N u s thu TN hoãn l i ph i tr phát ế ố ế ạ ả ả sinh trong năm l n h nớ ơ s thu TN hoãn ố ế l i ph i tr đ c hoàn nh p trong năm, k ạ ả ả ượ ậ ế toán ch ghi nh n b sung s thu TN ỉ ậ ổ ố ế hoãn l i ph i tr là s chênh l ch gi a s ạ ả ả ố ệ ữ ố thu TN hoãn l i ph i tr phát sinh l n ế ạ ả ả ớ h n s đ c hoàn nh p trong năm, ghi:ơ ố ượ ậ  N TK 8212 – Chi phí TTNDN hoãn l iợ ạ  Có TK 347 – Thu TN hoãn l i ph i tr .ế ạ ả ả 40 3 - K toán Thu thu nh p ế ế ậ hoãn l i ph i trạ ả ả  - N u s thu thu nh p hoãn l i ph i tr ế ố ế ậ ạ ả ả phát sinh trong năm nh h nỏ ơ s thu thu ố ế nh p hoãn l i ph i tr đ c hoàn nh p ậ ạ ả ả ượ ậ trong năm, k toán ch ghi gi m (hoàn nh p) ế ỉ ả ậ s thu thu nh p hoãn l i ph i tr là s ố ế ậ ạ ả ả ố chênh l ch gi a s thu thu nh p hoãn l i ệ ữ ố ế ậ ạ ph i tr phát sinh nh h n s đ c hoàn ả ả ỏ ơ ố ượ nh p trong năm, ghi:ậ  N TK 347 – Thu thu nh p doanh nghi p ợ ế ậ ệ hoãn l i ph i trạ ả ả  Có TK 8212 – Chi phí thu thu nh p ế ậ doanh nghi p hoãn l i.ệ ạ 41 * Keá toaùn xaùc ñònh keát quaû kinh doanh 632 911 641, 642 635, 811,821 511       711 (2) (2) (1) (3)   421   421 Laõi Loã 512, 515