Đề tài Khai thác hệ thống truyền động và bộ phận công tác trên xe cứu hỏa Zil - 131

t phaúng thaúng ñöùng. Vôùi keát caáu naøy, moâ men truyeàn ñeán vi sai lôùn nhöng keát caáu caùc chi tieát cuûa vi sai cuõng lôùn keùo theo keát caáu chung cuûa caàu lôùn. Hình 34: Boä truyeàn löïc chính caàu sau xe Zil-131. Boä truyeàn löïc chính caàu sau töông töï boä truyeàn löïc chính caàu giöõa, chæ khaùc laø treân truïc chuû ñoäng truyeàn löïc chính caàu giöõa coù maët bích ra daãn ñoäng caàu sau, coøn vôùi caàu sau thì khoâng coù maët bích naøy vaø coù theâm naép chuïp truyeàn löïc chính ôû phía sau truïc chuû ñoäng. Boä vi sai: Voû boä vi sai (12) goàm hai nöûa ñöôïc laép chaët vôùi nhau vaø laép chaët vôùi baùnh raêng bò ñoäng truyeàn löïc chính. ÔÛ beà maët laép gheùp cuûa hai nöûa voû vi sai laép chaët truïc chöõ thaäp (11). Treân truïc chöõ thaäp laép quay trôn boán baùnh raêng haønh tinh aên khôùp vôùi baùnh raêng baùn truïc (10). Caùc baùnh raêng coân, ôû phía sau löng coù caùc ñeäm ñeå giaûm ma saùt. Caùc baùnh raêng baùn truïc ñöôïc laép vôùi baùn truïc baèng then hoa. Hình 35: Caáu taïo boä vi sai caàu xe Zil-131. PHAÀN 4: HEÄ THOÁNG COÂNG TAÙC TREÂN XE CHÖÕA CHAÙY ZIL-131 Chöông 7 : BÔM LY TAÂM TREÂN XE CÖÙU HOÛA ZIL-131 7.1.Daãn ñoäng bôm cöùu hoûa treân xe: Heä thoáng truyeàn löïc daãn ñoäng bôm treân xe cöùu hoûa truyeàn moâ men xoaén töø ñoäng cô ñeán bôm cöùu hoûa vaø caùc thieát bò khaùc treân xe.Phaàn lôùn treân laïo xe chuyeân duøng naøy söû duïng nguoàn ñoäng löïc töø xe cô sôû, tröø moät vaøi loaïi xe chöõa chaùy ôû saân bay. Sô ñoà truyeàn löïc tuøy thuoäc vaøo choã ñaët bôm vaø caùc keát caáu ñaët bieät khaùc töø xe cô sôû. Sô ñoà truyeàn löïc bôm coù bôm ñaët ôû phía tröôùc xe laáy ñoäng löïc tröïc tieáp töø ñaàu truïc khuyûu thoâng qua khôùp gaøi vaø hoäp taêng toác,khôùp gaøi coù boä ñoàng toác ñeå taêng toác cho truïc bôm tröôùc khi gaøi vaøo ñoäng cô. Vieäc khôûi ñoäng ñoäng cô baèng tay ñöôïc thöïc hieän baèng nhieàu phöôn phaùp khaùc nhau hoaëc thöôøng nhôø boä truyeàn phuï thoâng qua truïc cuûa bôm hoaëc laø quay khôûi ñoäng cho bôm quay nhôø khôùp baûn leà ñaët bieät ñeå tieáp caän vôùi ñoäng cô. Sô ñoà truyeàn löïc coù bôm ñaët phía sau xe hoaëc ñaët ôû giöõa xe tieán haønh thoâng qua heä thoáng truyeàn löïc phuï thoâng qua hoäp trích coâng suaát vaø boä truyeàn ñoäng caùc ñaêng.Trong moät soá tröôøng hôïp laép theâm vaøo heä thoáng truyeàn löïc boä giaûm toác mang tính chaát cuïm rieâng bieät hoaëc ñoàng boä vôùi bôm. ÔÛ nöôùc Ñöùc vaø nöôùc Anh thì maéc chung vôùi bôm. ÔÛ Nga thì maéc rieâng. Hình 36: Heä thoáng truyeàn löïc daãn ñoäng bôm xe cöùu hoûa Zil-131. Chuù thích: 1-Hoäp soá. 2-Hoäp trích coâng suaát . KOM-68. 3-Truïc caùc ñaêng roãng. 4-Truïc caùc ñaêng ñaëc. 5-Bôm ly taâm ФH-30K. 6-Khung xe. Treân sô ñoà hình 36, hoäp trích coâng suaát maéc tröïc tieáp vaøo hoäp soá. Treân hoäp soá xe cô sôû ngöôøi ta thaùo phaàn naép hoäp soá vaø thay vaøo ñoù laø hoäp trích coâng suaát. Moâ men töø baùnh raêng treân truïc chuû ñoäng cuûa hoäp soá seõ aên khôùp vôùi baùnh raêng chuû ñoäng treân hoäp trích coâng suaát. Treân truïc ra cuûa hoäp trích coâng suaát coù gaén maët bích ñeå noái vôùi truyeàn ñoäng caùc ñaêng. Qua hai truïc caùc ñaêng roãng vaø moät truïc caùc ñaêng ñaëc ñaët ôû giöõa hai truïc caùc ñaêng ñoù, moâ men seõ tôùi truïc chuû ñoäng cuûa bôm ly taâm vaø daãn ñoäng bôm. 7.2.Keát caáu bôm ly taâm: Bôm ФH-30K treân xe cöùu hoûa Zil-131 laø loaïi bôm ly taâm moät caáp (chæ coù moät baùnh coâng taùc ), coät aùp H= 20 m coät nöôùc, vaø bôm moät mieäng huùt. Hình 37: Sô ñoà keát caáu bôm ФH-30K treân xe cöùu hoûa Zil-131. Chuù thích: 1-Maët bích. 2-Then hoa. 3-Baùo toác ñoä. 4-OÅ laên.5-Que thaêm daàu. 6-Truïc bôm. 7-Vuù môû. 8-Ñai oác. 9-Nuùt xaû daàu . 10-OÅ laên. 11-Coác ñeäm. 12-Boä ñeäm laøm kín. 13- Tia kieåm tra. 14-Caùnh bôm. 15-Ñeäm ñieàu chænh. 16-Coå huùt. 17-Ñoàng hoà baùo chaân khoâng. 18-Gui dong. 19-Naép. Treân sô ñoà keát caáu bôm ôû hình 37: Voû ñuùc baèng gang, treân voû coù gaén hai oå bi laên (4) vaø (10) ñeå ñôõ truïc bôm (6). Ñaàu truïc bôm coù laép maët bích (1) thoâng qua then hoa (2), ñeå coá ñònh maët bích ,duøng ñai oác (8). Vuù môõ (7) cung caáp môû boâi trôn ñeå boâi trôn ñeäm cao su laøm kín (11). Caùnh daãn höôùng (14) ñuùc baèng gang vaø coù ñoä nhaün cao ,laép vôùi truïc bôm baèng then. Tia phun (13) nhaèm ñeå kieåm tra söï hoaït ñoäng cuûa bôm khi bôm laøm vieäc. Treân ñaàu coå huùt (16) coù gaén ñoàng hoà baùo aùp suaát chaân khoâng (17).ÔÛ phía döôùi khoang chöùa daàu boâi trôn coù nuùt xaû thay daàu vaø ôû phía treân coù que thaêm daàu (5). 7.3 Nguyeân lyù laøm vieäc cuûa bôm ly taâm ФH-30K treân xe cöùu hoûa Zil-131: Döôùi ñaây laø sô ñoà theå hieän ñöôøng nöôùc vaøo vaø nöôùc ra treân bôm khi bôm hoaït ñoäng. Hình 38: Nguyeân lyù laøm vieäc cuûa bôm ly taâm ФH-30K treân xe cöùu hoûa Zil-131 Chuù thích: 1-Boä phaän daãn höôùng vaøo. 2-Caùnh bôm. 3-Truïc bôm. 4-Boä phaän daån höôùng ra. (buoàng xoaén oác). 5-OÁng ñaûy. 6-OÁng huùt. Tröôùc khi bôm laøm vieäc caàn laøm cho thaân bôm (trong ñoù coù baùnh coâng taùc) vaø oáng huùt ñieàn ñaày chaát loûng –thöôøng goïi laø moài bôm. Khi bôm laøm vieäc,baùnh coâng taùc quay, caùc phaàn töû chaát loûng ôû trong baùnh coâng taùc döôùi aûnh höôûng cuûa löïc ñaåy ly taâm bò doàn töø trong ra ngoaøi, chuyeån ñoäng theo caùc maùng daãn cuûa caùnh daãn vaø ñi vaøo oáng ñaåy vôùi aùp suaát cao hôn, ñoù laø quaù trình ñaåy cuûa bôm. Ñoàng thôøi ôû loái vaøo cuûa baùnh coâng taùc taïo neân moät vuøng chaân khoâng vaø döôùi taùc duïng cuûa aùp suaát trong beå chöùa lôùn hôn aùp suaát ôû loái vaøo cuûa bôm, chaát loûng ôû beà huùt lieân tuïc bò ñaåy vaøo bôm theo oáng huùt. Ñoù laø quaù trình huùt cuûa bôm. Quaù trình huùt vaø quaù trình ñaåy cuûa bôm laø quaù trình lieân tuïc, taïo neân doøng chaûy lieân tuïc qua bôm. Boä phaän daãn höôùng ra (coù daïng xoaén oác neân goïi laø buoàng xoaén oác ) ñeå daãn chaát loûng töø baùnh coâng taùc ra oáng ñaå ñöôïc ñieàu hoøa,oån ñònh vaø coøn coù taùc duïng bieán moät phaàn ñoäng naêng cuûa doøng chaûy thaønh aùp naêng caàn thieát. Chöông 8: HOÄP TRÍCH COÂNG SUAÁT VAØ TRUYEÀN ÑOÄNG CAÙC ÑAÊNG TREÂN XE CÖÙU HOÛA ZIL-131 8.1 Sô löôïc veà hoäp trích coâng suaát treân xe cöùu hoûa : Hoäp trích coâng suaát treân xe cöùu hoûa hieän nay thöôøng duøng laø loaïi kieåu cô khí, nhaän moâ men tröïc tieáp töø heä thoáng truyeàn löïc cuûa xe vaø truyeàn moâ men ñeán heä thoáng truyeàn löïc bôm. Hoäp coâng suaát coù theå ñaët treân moät trong soá caùc cuïm: Hoäp soá chính, hoäp soá phuï, boä truyeàn caùc ñaêng, ñaûm baûo tæ soá truyeàn töông öùng soá voøng quay cuûa bôm vaø ñoäng cô. Yeâu caàu chính cuûa hoäp trích coâng suaát laø: Kích thöôùc vaø troïng löôïng nhoû. Thôøi haïn laøm vieäc < 250 h. Khoâng oà khi coù taûi. Khoâng laøm cho daàu noùng leân khi coù taûi vôùi cheá ñoä laøm vieäc toái ña. Thuaän tieän cho vieäc ñieàu khieån. Ñoái vôùi xe phuïc vuï ôû saân bay coù khaû naêng gaøi bôm khi xe ñang chaïy. Hoäp trích coâng suaát phaûi duøng ñöôïc caø xe thöôøng vaø xe coù tính naêng thoâng qua cao. Toâng soá cô baûn cuûa hoäp trích coâng suaát laø tyû soá truyeàn. Tyû soá truyeàn baèng soá voøng quay cuûa truïc chuû ñoäng treân soá voøng quay truïc bò ñoäng. Thöôøng phaân loaïi hoäp trích coâng suaát thaønh ba loaïi döïa theo vò trí cuûa chuùng treân xe cô sôû: Kieåu 1; Ñaët ôû naép treân hoäp soá chínhvaø nhaän moâ men töø truïc chuû ñoäng cuûa hoäp soá chính. Kieåu 2: Hoäp trích coâng suaát rieâng laép vaøo boä truyeàn caùc ñaêng truyeàn töø hoäp soá chính ñeán caàu sau oâtoâ. Kieåu 3: Ñaët treân hoäp phaân phoái vaø trích coâng suaát töø truïc chuû ñoäng cuûa hoäp phaân phoái. Kieåu 4: Ñaët beân söôøn hoäp soá chính vaø trích coâng suaát töø truïc trung gian. Trong caùc kieåu hoäp trích coâng suaát treân thì caùc kieåu 1-3-4 coù keát caáu phuï thuoäc ñeán hoäp soá chính vaø hoäp soá phuï, thöôøng thì hoäp trích coâng suaát loaïi naøy do chính nhaø maùy saûn xuaát xe cô sôû saûn xuaát. Nhöôïc ñieåm cuûa phöông phaùp naøy laø khi laøm vieäc caùc baùnh raêng gaøi soá khoâng trong moät voû , söï aên khôùp ñuùng caùc raêng (khoâng coù leäch taâm truïc) laø nguyeân nhaân daãn ñeán tuoåi thoï hoäp trích coâng suaát keùm. Caùch laép ñaët baùnh raêng cuõng phuï thuoäc caùch laép ñaët treân hoäp soá chính vaø hoäp phaân phoái. Giôùi haïn thay ñoåi tyû soá truyeàn caùc kieåu 1-3-4 thöôøng raát heïp , ñöôïc giôùi haïn bôûi soá raêng töông öùng treân baùnh raêng truïc chuû ñoäng hoäp soá vaø hoäp phaân phoái vaø caùc keát caáu tieáp theo. Kieåu 2: khoâng coù nhöôïc ñieåm nhö treân, caùc baùnh raêng laép trong moät hoäp, khoâng phaûi yeâu caàu vieäc ñieàu chænh aên khôùp. Caùc thoâng soá cuûa boä truyeàn baùnh raêng vaø oå bi khoâng lieân quan ñeán hoäp soá chính vaø hoäp phaân phoái maø ñöôïc löïa choïn ñoäc laäp. Hieän nay, hoäp trích coâng suaát kieåu 2 duøng treân xe coù coâng thöùc baùnh xe 4x2 ,phaïm vi öùng duïng raát ít. 8.2 Hoäp trích coâng suaát treân xe cöùu hoûa Zil-131: Hình 39: Keát caáu hoäp trích coâng suaát KOM-68 treân xe cöùu hoûa Zil-131. Chuù thích: 1-Baùnh raêng trung gian. 2-OÅ laên kim truïc trung gian. 3-Naép. 4-Ñeäm. 5-Truïc trung gian. 6-Truïc chuû ñoäng. 7-Voû. 8-OÅ laên truïc chuû ñoäng. 9-Baùnh raêng truïc chuû ñoäng. 10-OÅ laên truïc chuû ñoäng. 11-OÅ laên truïc bò ñoäng. 12-Khôùp gaøi soá hoäp trích coâng suaát. 13-Truïc bò ñoäng. 14-OÅ laên truïc bò ñoäng. 15-Phôùt chaén daàu. 16- Caàn gaït daãn ñoäng bôm.17-Maët bích. 18- Caøng vaøo soá hoäp soá.19-Truïc tröôït. Hoäp trích coâng suaát KOM-68 ñöôïc ñaët treân xe cöùu hoûa Zil-131 coù vò trí treân naép hoäp soá chính vaø thoáng nhaát vôùi cô caáu gaøi toác ñoä. Baùnh raêng trung gian hoäp trích coâng suaát luoân aên khôùp vôùi truïc chuû ñoäng. Vieäc löïa choïn chieàu daøy cuûa ñeäm naép treân hoäp soá chính cuõng laø söï ñieàu chænh aên khôùp. Khi xe hoaït ñoäng treân ñöôøng, caùc baùnh raêng hoäp trích coâng suaát quay khoâng taûi. Vieäc boâi trôn ñöôïc thöïc hieän baèng caùch vung teù daàu töø caùc te cuûa hoäp soá chính. Vieäc gaøi soá hoäp trích coâng suaát khoâng chæ khi xe ñöùng yeân maø caû khi xe di chuyeån. Do hoäp trích coâng suaát cuõng laø naép treân cuûa hoäp soá neân troïng löôïng cuûa noù nhoû. Coâng suaát truyeàn cho hoäp naøy giôùi haïn bôûi tuoåi thoï cuûa oå bi phía sau cuûa truïc chuû ñoäng treân hoäp soá chính. Treân hình 39 laø sô ñoà keát caáu: Treân voû (7) coù loã laép ba truïc (5) , (6) vaø (13) qua caùc oå bi. Cô caáu gaøi vaø caùc chi tieát cô khí hoäp trích coâng suaát thay theá cô caáu gaøi hoäp soá chính. Caùc baùnh raêng cuûa hoäp KOM-68 laø caùc baùnh raêng nghieâng, coù ñieàu chænh goùc, ñöôïc cheá taïo töø theùp Cr-Ti, ñöôïc thaám than vaø toâi. Hình 40: Maët caét ngang hoäp trích coâng suaát Chuù thích: 13-Truïc thöù caáp hoäp trích coâng suaát. 19-Truïc tröôït hoäp soá.20-Naép. 21-Caàn gaït. 22-Caøng gaït hoäp trích coâng suaát. 23-Truïc tröôït hoäp trích coâng suaát. 24-Naép. Baùnh raêng trung gian (1) quay trôn hai oå bi coân noùn ñaët coá ñònh treân truïc (5). Tieán haønh ñieàu chænh oå bi coân (2) baèng beà daøy ñeäm (4) döôùi maët bích (3). Caùc oå bi coøn laïi hoäp trích coâng suaát khoâng caàn ñieàu chænh. Baùnh raêng bò ñoäng (9) ñöôïc laép then treân truïc (6) coù vaønh raêng vaø voøng haõm ñeå boá trí caùc oå bi (11). Treân vaønh raêng truïc thöù caáp coù khôùp gaøi (12) .Cuoái truïc thöù caáp coù maët bích (17) ñeå noái vôùi truïc caùc ñaêng. Ñeå tieän cho vieäc thaùo laép hoäp trích coâng suaát. ngöôøi ta thaùo caàn gaït soá (21) cuøng vôùi moät soá chi tieát lieân quan naép (20). Thoâng qua vieäc naøy laép caùc con tröôït (23) vaø caøng gaøi khi laép noù vaøo boä ñoàng toác. Bu loâng phía tröôùc beân phaûi baét chaët hoäp trích coâng suaát vaøo hoäp soá chính ñöôïc ñaët trong moät khe nhoû, ñöôïc haõm baèng caùc ñeäm veânh, sau ñoù ñaäy baèng naép (24). Ñeå gaøi soá hoäp trích coâng suaát khi xe ñang ñöùng, caét ly hôïp, keùo caàn gaït veà phía mình, khi ñoù truïc tröôït (23) vaø naïng gaøi (22) cuûa boä gaøi ñöôïc dòch chuyeån veà phía tröôùc ñaåy khôùp (12) aên khôùp vôùi truïc chuû ñoäng (6). Khi xe ñang chaïy caàn : Ñöa caàn soá chính veà vò trí trung gian. Caét ly hôïp. Taêng ga. Caét ly hôïp vaø sau ñoù gaøi soá I hoaëc II.Neáu gaøi soá lôùn hôn soá II thì bôm laøm vieäc khoâng ñuùng ñaëc tính. Luùc ñoù khoâng cung caáp ñuû löôïng nuoùc cho voøi roàng. Sau naøy,ñeå taêng tuoåi thoï laøm vieäc ngöôøi ta caûi bieân hoäp trích coâng suaát KOM-68, ngöôøi ta taêng cöôøng chaát löôïng oå bi caàu truïc trung gian, caùc baùnh raêng cheá taïo baèng theùp, khaû naêng choáng maøi moøn cao. 8.3 Boä truyeàn löïc caùc ñaêng daãn ñoäng bôm: Moâ men xoaén töø truïc bò ñoäng hoäp trích coâng suaát ,nhôø boä truyeàn caùc ñaêng vaø caùc goái töïa trung gian ñeán daãn ñoäng bôm. Boä truyeàn caùc ñaêng cho pheùp taâm truïc cuûa cuïm hoäp trích coâng suaát vaø bôm khoâng cuøng naèm trong moät maët phaúng vaø khoaûng caùch giöõa chuùng lôùn. Khi coù bieán daïng treo, khung, goùc vaø khoaûng caùch giöõa caùc truïc bieán thieân, keát caáu caùc ñaêng buø tröø cho söï bieán thieân ñoù vaø khoâng taïo ra caùc taûi troïng phuï cuõng nhö öùng suaát cho caùc khôùp noái. Caùc ñaêng cuûa boä phaän coâng taùc treân xe cöùu hoûa Zil-131 coù ba truïc: Hai truïc caùc ñaêng roãng vaø moät truïc caùc ñaêng ñaëc goïi laø caùc ñaêng trung gian.Vò trí caùc caùc ñaêng naøy ñöôïc chæ ra treân hình 36. Döôùi ñaây laø keát caáu truïc caùc ñaêng ñaëc. Hình 41: Sô ñoà keát caáu truïc caùc ñaêng ñaëc Chuù thích: 1-Maët bích. 2-Ñeäm chaén. 3-Voû. 4-OÅ bi höôùng kính. 5-Naéêp. 6-Truïc. 7-Phôùt ñeäm. Goái töïa trung gian goàm hai voû (thaân) (3) baét chaët baèng naép (5) vaø truïc (6) quay treân hai oå bi caàu höôùng kính. OÅ bi (4) cho pheùp truïc nghieâng moät goùc ñeå buø tröø ñoä nghieâng khung oâtoâ vaø noù khoâng ñoøi hoûi nhieàu veà ñoä chính xaùc laép raùp. Treân hai ñaàu coù laép maët bích ñeå truyeàn ñoäng vaø noái vôùi caùc ñaêng roãng. Bao kín oå bi baèng naép ñeäm (2) vaø (7), oå bi ñöôïc boâi trôn baèng môû toång hôïp. Khi theát keá truïc caùc ñaêng phaûi keå ñeán moâ men uoán ,moâ men xoaén, vaø moâ men caét daäp. Khi laép, goùc giuõa caùc truïc caùc ñaêng nhoû hôn 80 . Keát caáu truïc caùc ñaêng roãng gioáng nhö caùc ñaêng truyeàn löïc treân xe cô sôû. Chöông 9: CAÙC HEÄ THOÁNG PHUÏ TREÂN XE CÖÙU HOÛA ZIL-131. Ngoaøi boä phaân chính laø hoäp trích coâng suaát ,boä truyeàn löïc caùc ñaêng vaø bôm ly taâm, heä thoáng coâng taùc treân xe cöùu hoûa Zil-131 coøn coù caùc heä thoáng phuï khaùc nhö heä thoáng laøm maùt phuï, heä thoáng huùt chaân khoâng, heä thoáng taïo boït…Döôùi ñaây laø sô ñoà boá trí caùc heä thoáng phuï treân bôm. Hình 42: Boá trí cuïm chi tieát treân bôm. Chuù thích: 1-Van ñöôøng oáng naïp vaøo xitec. 2-Ñöôøng oáng naïp vaøo xitec. 3-Van ñöôøng oáng caáp töø xitec. 4-Ñöôøng oáng caáp töø xitec. 5-Khoùa chaân khoâng. 6-Van vaën. 7-Ñoàng hoà ño aùp suaát chaân khoâng. 8-Thieát bò taïo boït. 9-Kim phun kieåm tra bôm. 10-Bôm ly taâm. 11-Ñaàu noái ñöôøng oáng ra. 12-Van ñöôøng oáng ra. 13-Ñoàng hoà ño aùp löïc nước. Treân hình 42 trình baøy toång quan moät soá cuïm chi tieát treân bôm ФH-30K ñaët treân xe cöùu hoûa Zil-131. Ngoaøi vieäc bôm laáy nöôùc töø coät nöôùc, soâng, hoà, …bôm cuõng coù theå huùt nöôùc töø boàn chöùa qua oàng huùt (4) vaø coù theå naïp vaøo laïi boàn chöùa qua ñöôøng oáng (2). Khoùa chaân khoâng nhaèm cung caáp vaø ngaét doøng chaân khoâng cho bôm laøm vieäc, beân caïnh khoùa chaân khoâng coù ñaët ñoàng hoà ñeå kieåm tra aùp suaát chaân khoâng. Thieát bò taïo boït (8) nhaèm cung caáp boït foam cho bôm ñeå taêng tính hieäu quaû chöõa chaùy. Coù theå kieåm tra bôm coù laøm vieäc hay khoâng thoâng qua kim phun kieåm tra (9) ôû ñaùy bôm ly taâm. Bôm coù hai ñöôøng oáng xaû ra hai phía beân hoâng cuûa xe, ñaàu noái (11) noái coå xaû ñöôøng oáng xaû. Van (12) ñeå ñoùng vaø ngaét doøng chaát loûng ra oáng xaû, kieåm tra aùp löïc nöôùc cuûa doøng naøy thoâng qua ñoàng hoà ño aùp löïc nöôùc (13). 9.1.Heä thoáng huùt chaân khoâng. Bôm ly taâm khi hoaït ñoäng caàn ñieàn ñaày nöôùc trong khoang bôm. Ñeå laøm vieäc ñoù ngöôøi ta ñaët thieát bò chaân khoâng nhaèm taïo ra aùp suaát chaân khoâng trong ñöôøng oáng naïp vaø khoang coâng tác. Hình 43: Boá trí heä thoáng huùt chaân khoâng cho bôm ly taâm Chuù thích: 1-OÁng xaû. 2-Thieát bò taïo chaân khoâng. 3-OÁng giaûm thanh. 4-OÁng daãn chaân khoâng. 5-Saùtxi. 6-Khoùa chaân khoâng. 7-Bôm ly taâm. Treân hình 43, chaân khoâng cung caáp cho bôm ñöôïc laáy töø thieát bò taïo chaân khoâng ñaët sau oáng xaû ñoäng cô. Vì bôm ñaët ôû phía sau xe neân duøng ñöôøng oáng daøi ñeå nhaän chaân khoâng töø phía ñaàu cuûa xe. Ñöôøng oáng ñöôïc coá ñònh treân sat xi xe cô sôû. Ñeå ñoùng hay ngaét doøng chaân khoâng vaøo bôm ly taâm, ngöôøi ta duøng cô caáu khoùa chaân khoâng, ñaët ngay treân thaân bôm, vaø ñöôïc ñieàu khieån baèng caàn ñieàu khieån, kieåu khoùa naøy laø loaïi cô khí. Keát caáu van chaân khoâng nhö sô ñoà hình 44 döôùi ñaây. Hình 44: Keát caáu khoùa chaân khoâng ñaët treân bôm. Chuù thích: 1-Loø xo. 2-Cöûa khí trôøi. 3-Caàn ñaåy. 4-Vaáu cam. 5-Truïc cam. 6-Van thoâng döôùi. 7-Van thoâng treân. 8-Ñeäm laøm kín. 9-Caàn gaït. 10-Loã vaën guiding. Khoùa chaân khoâng laép tröïc tieáp treân naép bôm, gaàn cöûa huùt cuûa bôm. Ñöôïc coá ñònh baèng boán guiding thoâng qua caùc loã (10). Trong khoùa chaân khoâng coù hai van, Van (7) ôû phía treân thoâng heä thoáng chaân khoâng vôùi khí trôøi qua cöûa khí trôøi (2), van (6) ôû phía döôùi thoâng thieát bò chaân khoâng vôùi khoang laøm vieäc cuûa bôm. Hai van naøy cuøng vôùi caàn (4) eùp saùt vaøo cöûa van nhôø hai loø xo (1). Khi xoay caàn gaït (9), truïc cam (5) xoay laøm vaáu cam (4) quay theo ñaåy caàn ñaåy (3) dòch chuyeån thöïc hieän ñoùng hoaëc môû mieäng van, nhôø vaäy van coù theå ñoùng hay caét söï thoâng doøng chaân khoâng vôùi khoang cuûa bôm hay vôùi khí trôøi. Khi van (7) haï, ñoùng mieäng van nghóa laø ñoùng heä thoáng chaân khoâng vôùi khí trôøi. Cuøng luùc van (6) ñöôïc môû ra, chaân khoâng ñi vaøo bôm. Ngöôïc laïi, khi van (7) môû ra, chaân khoâng thoaùt ra ngoaøi khoâng khí vaø cuøng luùc van (6) ñoùng kín khoang bôm. 9.2 Heä thoáng laøm maùt phuï. Bình thöôøng treân xe cô sôû ñaõ coù saün heä thoáng laøm maùt ñoäng cô, tuy nhieân ñoái vôùi xe chöõa chaùy luoân trang bò heä thoáng laøm maùt phuï vì trong quaù trình chöõa chaùy xe khoâng di chuyeån maø ñöùng nguyeân moät choã, trong khi ñoù ñoäng cô cuûa xe cô sôû vaãn hoaït ñoäng, daãn ñeán ñoäng cô bò noùng hôn luùc bình thöôøng (luùc xe chaïy) laøm daàu noùng leân, tieâu hao coâng suaát, taêng toån thaát do ma saùt, laøm giaûm chæ tieâu kinh teá, neân heä thoáng laøm maùt phuï giaûi quyeát vaán ñeà naøy. Hình 45: Boá trí heä thoáng laøm maùt phuï treân xe. Chuù thích: 1-Boä giaûi nhieät phuï. 2-OÁng daãn vaøo boä giaûi nhieät. 3-OÁng daãn töø boä giaûi nhieät. 4-Saùt xi xe cô sôû. 5-Van ñaàu ra töø bôm. 6-Van ñaàu vaøo bôm ly taâm. Boä giaûi nhieät phuï ñaët phía tröôùc xe, gaàn ñoäng cô. Nöôùc laøm maùt tuaàn hoaøn qua ñöôøng oáng xoaén baèng ñoàng trong boä giaûi nhieät vaø qua heä thoáng ñöôøng oáng ñeán bôm ly taâm. Taïi bôm, heä thoáng laøm maùt naøy coù hai van, moät van ñöôøng nöôùc noùng vaø moät van laø ñöôøng nöôùc ñaõ tieâu nhieät. Döôùi ñaây laø keát caáu boä giaûi nhieät phuï: Hình 46: Boä tieâu nhieät phuï treân xe cöùu hoûa zil-131. Boä giaûi nhieät thöïc chaát laø oáng roãng hình ñöôøng xoaén oác trong ñoù nöôùc tuaàn hoaøn ñaët trong voû vaø coá ñònh baèng chaân ñeá. Coù hai ñaàu noái, moät ñaàu noái vôùi ñöôøng nöôùc vaøo vaø moät ñaàu noái vôùi ñöôøng nöôùc ra . 9.3 Thieát bò taïo boït. Thieát bò taïo boït nhaèm taïo ra moät dung dòch hoøa tan trong nöôùc vôùi muïc ñích taïo ra caùc boït khí ñeå daäp taét ñaùm chaùy coù hieäu quaû hôn. Coù theå hieåu chaát taïo boït laø moät loaïi dung dòch maø khi cho nöôùc vaøo hoøa tan thì chuùng suûi boït traéng, coù maøu daïng nhuõ töông. Chaát taïo boït luoân ñöôïc naïp saün vaøo bình taïo boït ñaët treân khoang chöõa chaùy. ôû bình taïo boït coù heä thoáng ñöôøng oáng daãn chaát taïo boït tôùi thieát bò taïo boït. Thieát bò taïo boït ñöôïc ñaët treân coå huùt cuûa bôm. Xem vò trí cuûa thieát bò taïo boït ôû hình 37 (sô ñoà boá trí cuïm chi tieát). Keát caáu cuï theå cuûa thieát bò taïo boït nhö sô ñoà döôùi ñaây: Ñaëc ñieåm cuûa keát naøy laø coù phaàn di tröôït treân ñöôøng daãn chaát loûng laøm vieäc. Ñieàu naøy laøm giaûm chæ tieâu thuûy löïc vaø boä troän, noù cuõng taïo ra ñieàu kieän aên moøn vaø keït ñöôøng oáng. Ngaøy nay, ñöôøng oáng xaû boä taïo boït naøy ít ñöôïc söû duïng. Hình 47: Thieát bò taïo boït Chuù thích: 1-Voû. 2-Coå huùt. 3-Baàu chaân khoâng. 4-Pheåu. 5-Khoùa. 6-Gic lô. 7-Thöôùc ño. 8-Muõi teân ño. 9-Vieân bi. 10-Cô caáu vaën. 11-Tay gaït. 12- Bu loâng. Voû (1) ñöôïc ñuùc lieàn vôùi coå huùt (2) vaø baàu chaân khoâng (3). Trong baàu chaân khoâng ñaët pheåu (4) ñeå huùt nöôùc töø khoùa (5). Nguoàn nöôùc naøy laáy töø aùo nöôùc cuûa bôm. Thaønh phaàn taïo boït ñöôïc huùt vaøo buoàng chaân khoâng qua giclô (6), thöôøng goïi laø hoïng thaét. Nuùt ñònh hình cuûa van (6) coù theå thay ñoåi tieát dieän löu thoâng cuûa boït, nhôø vaäy thay ñoåi ñöôïc löôïng boït vaøo. Vò trí van hoïng huùt ñöôïc xaùc ñònh theo thöôùc ño (7). Muõi teân (8) gaén treân thöôùc ño ñeå chæ ñònh vò trí tieát dieän löu thoâng. Ñieàu chænh khoùa (5) qua caàn gaït (11), caàn gaït naøy ñöôïc ñieàu chænh baèng tay. Xoay theo chieàu kim ñoàng hoà laø ñoùng khoùa vaø vaën theo chieàu ngöôïc laïi laø môû khoùa. Keá khoùa (5) laø maët bích duøng ñeå baét chaët vaøo aùo nöôùc thoâng qua boán guidong. Ñeå ñeà phoøng nöôùc loït vaøo trong bình chöùa chaát taïo boït, ngöôøi ta laøm van moät chieàu treân ñoù coù gaén vieân bi (9). Vieân bi naøy ñöôïc ñieàu chænh qua cô caáu vaën (10) vaø ñöôïc haõm bôûi moät gôø chaën. Taát caû caùc boä taïo boït khoâng ñaûm baûo coâng suaát 10 m3/phuùt khi aùp suaát ñöôøng oáng naïp nhoû hôn 15 mm coät nöôùc. Boä taïo boït naøy caàn phaûi coù boä hieäu chænh vì toån thaát lôùn trong ñöôøng oáng daãn boït do tieát dieän löu thoâng trong van moät chieàu nhoû. Yeâu caàu naêng suaát taïo boït luoân coù moái lieân heä vôùi naêng suaát cuûa bôm söû duïng. Ñeå söû duïng dung dòch taïo boït 4 % thì moãi moãi sung phun seõ coù 10 lít nöôùc/giaây töø bôm.. 9.4 Voøi phun nöôùc: Voøi phun coøn coù teân goïi khaùc laø laêng (lance). Coù hai loaïi voøi phun,doù laø laêng tay vaø laêng giaù. Laêng tay ñöôïc gaén vaøo ñaàu oáng daãn nöôùc vaø phun nöôùc vaøo ñaùm chaùy, caàm tay vaø ñieàu chænh baèng tay. Voøi phun loaïi laêng giaù ñöôïc laép coá ñònh treân thaân xe, noù coù tính cô ñoäng cao vì noù coù chöùc naêng quay (xoay) theo vò trí maø ta mong muoán. Coù theå phaân loai voøi phun theo nhoùm: Nhoùm 1: Nhöõng voøi phun coù tia phun xa. Nhoùm 2: Voøi phun taïo lôùp phuû daäp baèng nöôùc. Nhoùm 3: Loaïi voøi phun coù caû hai tính naêng treân. Nhoùm 4: Loaïi voøi phun toå hôïp, coù tia phun ñoâng ñaëc daäp taét. Ñaëc bieät ñoái vôùi voøi phun giaù (laêng giaù) caàn phaûi ñaûm baûo nhöõng yeâu caàu sau: - Tia nöôùc phun phaûi xa. - Ñieàu khieån ñöôïc nheï nhaøng. Vaø ñieàu khieån quay ñöôïc caû trong hai maët phaúng. - Keát caáu ñôn giaûn, thuaän tieän khi söû duïng. - Kích thöôùc vaø troïng löôïng nhoû. - Coù ñaëc tính laøm vieäc toát. Döôùi ñaây laø sô ñoà keát caáu cuûa laêng giaù. Phaàn maët bích ñöôïc ñuùc lieàn vôùi phaàn thaân (1), ñöôøng kính löu thoâng laø 100 mm, ñöôøng kính toaøn maët bích laø 205 mm, thaân chính ñöôïc laép chaët vaøo saøn thoâng qua bu loâng. Laêng coù theå quay quanh truïc truïc ñöùng nhôø ñaàu noái ñoäng (2). Boä phaân quay voøng naøy ñöôïc laøm kín baèng caùc ñeäm (3). Coù theå thaùo-laép boä phaän quay thoâng qua gui doâng (4) vaø ñai keïp (5). Ñaàu noái (voøng) (6) noái raêng vôùi chaïc ba (2) ,ñöôïc haõm baèng vít qua boán choát (7). Choát (7) ñöôïc vaën vaøo thaân laêng giaù vaø giöõ khoâng cho laêng giaù dòch chuyeån doïc truïc Chaïc ba noái di ñoäng vôùi phaàn oáng beân phaûi vaø beân traùi.Chaïc ba lieân keát ñoäng oáng daãn beân phaûi vaø beân traùi (8) nhôø vaønh laøm kín (9) ,ñeå giaûm ma saùt voøng naøy, ngöôøi ta cho môõ chì vaøo ñeå boâi trôn. OÁng beân phaûi vaø beân traùi ñöôïc noái cöùng vôùi phaàn voû (10) thoâng qua caùc ñeäm cao su. Phaàn voû (10) coù daïng truï trong ñoù laép voøi phun tia (11), voøi phun coù daïng chöõ thaäp ñeå caét doøng nöôùc thaønh boán phaàn. Phaàn truï naøy cuõng noái raêng vôùi ñaàu noái coân (12), trong ñaàu noái coân laép mieäng phun (13) . Hình 48: Keát caáu laêng giaù Chuù thích: 1-Thaân laêng giaù. 2-Ñaàu noái ñoäng. 3-Ñeäm. 4-gui doâng. 5-Ñai keïp. 6-Ñaàu noái. 7-Choát. 8-OÁng thoâng. 9-Vaønh laøm kín. 10-Voû oáng. 11-Voøi phun tia. 12-Ñaàu noái coân. 13- Mieäng phun. 14-Voøi phun. 15-Tay caàm Mieäng phun naøy chia doøng nöôùc thaønh baûy doøng tia phun. Ñaàu voøi phun (14) coù theå thaùo ra laép vaøo. Ñaàu voøi (14) coù nhieàu côõ coù ñöôøng kính loã trong khaùc nhau: 32 mm- 36 mm- 40 mm. Quay ngang laêng giaù 360o nhôø hai tay caàm (15), quay trong maët phaúng thaúng ñöùng. Khi quay trong maët phaúng thaúng ñöùng, cô caáu coù theå nghieâng treân ñöôïc 750 vaø nghieâng xuoáng ñöôïc 220 .Troïng löôïng cuûa laêng giaù naøy 95 Kg. Laêng giaù naøy ñöôïc duøng khi caàn daäp taét ñaùm chaùy lôùn trong ñieàu kieän khi maø caùc voøi phun caàm tay bò voâ hieäu hoùa. Khi phun, laêng naøy taïo ra phaûn löïc lôùn vì coâng suaát cuûa voøi lôùn vì vaäy giöõ laêng raát khoù neân noù ñöôïc giöõ ôû vò trí coá ñònh nhöng noù laïi coù tính cô ñoäng raát cao. PHAÀN 4: NHÖÕNG HÖ HOÛNG VAØ BIEÄN PHAÙP KHAÉC PHUÏC CHUÛ YEÁU BAÛO DÖÔÕNG THÖÔØNG XUYEÂN XE CÖÙU HOÛA ZIL-131 Chöông 10: NHÖÕNG CHUÙ YÙ TRONG KHAI THAÙC HEÄ THOÁNG TRUYEÀN LÖÏC TREÂN XE CÖÙU HOÛA ZIL – 131. 10.1 Cuïm ly hôïp: 10.1.1 Tröôøng hôïp ly hôïp bò tröôït : Coù nhöõng nhöõng nguyeân nhaân hö hoûng sau: a) Baøn ñaïp ly hôïp khoâng coù haønh trình töï do: Haønh trình töï do cuûa baøn ñaïp laø 35 – 50 mm. Ño haønh trình töï do baèng thöôùc ño chieàu daøi. Hình 49: Ñoäng taùc ño haønh trình töï do. Ñieàu chænh haønh trình töï do: Thaùo loø xo (1) khoûi caøng (4). Khi vaën eâcu (3) xoay vaøo thì haønh trình töï do giaûm vaø ngöôïc laïi. Khi baøn ñaïp khoâng coù haønh trình töï do thì tuyeät ñoái khoâng cho ly hôïp hoaït ñoäng, neáu khoâng taám ma saùt coù theå bò chaùy, oå bi ñoå baïc eùp bò hoûng. b) Caùc loø xo eùp cuûa ly hôïp bò yeáu: Caùc loø xo eùp taïo aùp löïc quy ñònh treân ñóa bò ñoäng cuûa ly hôïp. AÙp löïc giaûm daãn ñeán ly hôïp bò tröôït. Do laøm vieäc laâu ngaøy, loø xo giaûm khaû naêng ñaøn hoài do nhieät ñoä cuûa ly hôïp taêng leân daãn ñeán caàn thay môùi. c)Caùc taám ma saùt bò dính daàu: Ly hôïp laø vieäc theo nguyeân lyù ma saùt khoâ. Daàu rôi vaøo caùc ñóa ma saùt laøm giaûm ma saùt, khieán cho ly hôïp bò tröôït. Daàu rôi vaøo laø vì vieäc boâi trôn oå bi ñôõ ñaèng tröôùc cuûa truïc sô caáp khoâng caån thaän vaø coøn do möùc daàu trong hoäp soá quaù cao, loã thoaùt daàu ôû baùnh ñaø bò taéc. Caàn thoâng loã thoaùt daàu cuûa baùnh ñaø, kieåm tra möùc daàu hoäp soá. d) Caùc voøng ma saùt bò moøn: Cuõng laø nguyeân nhaân tröôït ly hôïp. Ñóa chuû ñoäng bò moøn cuõng coù theå laøm cho ly hôïp bò tröôït duø cho voøng ma saùt coøn môùi. Thay voøng ma saùt phaûi thay luoân ñóa chuû ñoäng hoaëc laùng laïi beà maët ñóa chuû ñoäng. Hình 50: Kieåm tra ñoä ñaûo cuûa ñóa ma saùt 10.1.2: Tröôøng hôïp ly hôïp nhaû khoâng hoaøn toaøn: Coù caùc nguyeân nhaân sau: a) Baøn ñaïp ly hôïp coù haønh trình töï do quaù lôùn. Luùc ñoù sang soá seõ sinh ra tieáng keâu lôùn ôû hoäp soá, neáu tieáp tuïc laøm vieäc ôû tình traïng naøy thì coù theå laøm cho caùc raêng hoäp soá bò gaõy vôû. Haønh trình töï do baøn ñaïp ly hôïp taêng laø do söû duïng laâu ngaøy bò sai leäch. b) Caùc ñoøn môû khoâng naèm treân cuøng moät maët phaúng Ñaàu trong cuûa caùc ñoøn môû ly hôïp phaûi naèm treân moät maët phaúng, neáu khoâng ñóa eùp seõ bò nghieâng. Do ñoù khi taùch ly hôïp, noù seõ laøm cho moät phía naøo ñoù cuûa ñóa eùp bò eùp saùt vaøo ñóa bò ñoäng. Caàn ñieàu chænh baèng caùch vaën caùc vít ôû ñaàu cuoái ñoøn môû hoaëc eâcu ôû ñóa eùp. c)Taám ma saùt cuûa ñóa bò ñoäng bò vôõ: Taám ma saùt coù theå bò vôõ do moøn töï nhieân. Caùc maûnh vôõ seõ laøm keït ñóa chuû ñoäng, khieán cho ly hôïp môû khoâng hoaøn toaøn daãn ñeán thaùo vaø thay taám ma saùt. 10.1.3 Ly hôïp ñoùng ñoät ngoät.: Coù caùc nguyeân nhaân sau: a)Caùc then hoa cuûa moay ô ñóa bò ñoäng bò moøn. Khi caùc then hoa cuûa moay ô ñóa bò ñoäng bò moøn seõ laøm taêng ñoä rô giöõa moay ô vaø truïc, ly hôïp bò ñoùng ñoät ngoät maëc duø ngöôøi laùi thaû baøn ñaïp chaäm vaø eâm. Do ñoù oâtoâ khôûi ñoäng taïi choå bò daät. Hieän töôïng nhö vaäy cuõng coù theå xaûy ra khi baïc eùp bò keït treân oáng ñôõ cuûa hoäp soá. Thaùo ly hôïp ra vaø thay caû cuïm ñóa bò ñoäng (goàm ñóa bò ñoäng v2 moay ô). b)Moái gheùp ñóa bò ñoäng vôùi moay ô bò hoûng. Ñóa bò ñoäng gheùp vôùi moay ô baèng ñinh taùn. Khi laøm vieäc laâu ngaøy ñinh taùn bò hoûng daàn sinh ra ñoä rô lôùn. Luùc ñoù baét ñaàu ly hôïp ñoùng ñoät ngoät daãn ñeán phaûi thaùo ly hôïp ra vaø thay ñóa bò ñoäng. Ly hôïp ñoùng ñoät ngoät coø xaûy ra khi moái gheùp taám ma saùt bò hoûng. 10.1.4 Coù tieáng keâu khi ly hôïp laøm vieäc: a)Vò trí caùc ñoøn môû bò leäch: Caùc ñaàu trong cuûa ñoøn môû phaûi naèm trong maët phaúng. Ñieàu chænh ñoøn môû. b)OÅ bi nhaõ bò moøn. Do laøm vieäc laâu ngaøy. Ñoä moøn cuûa noù phaùt hieän theo tieáng keâu khi nhaõ ly hôïp daãn ñeán thay oå bi môùi. c)Khoâng coù môõ trong oå bi nhaû: Tieáng keâu raát nhoû khi nhaõ ly hôïp. Moãi kì baûo döôõng caàn phaûi boâi trôn oå bi nhaõ. 10.2. - Nhöõng hö hoûng cuûa cuïm hoäp soá 10.2.1 Tröôøng hôïp töï nhaû soá: Coù caùc tröôøng hôïp sau: a) Caùc raêng cuûa baùnh raêng bò moøn. Trong quaù trình laøm vieäc, raêng cuûa baùnh bò moøn daàn. Khi gaøi soá caùc raêng bò moøn ôû moät beân laøm cho chieàu daøi cuûa raêng bò giaûm xuoáng. Phaàn coøn laïi cuûa raêng moøn khoâng ñeàu gaây neân hình coân. Do ñoù gaây ra hòeän töôïng töï nhaû soá daãn ñeán thaùo hoäp soá, thay baùnh raêng bò moøn. b)Baùnh raêng aên khôùp chöa heát chieàu daøi raêng: Khi gaøi soá baùnh raêng aên khôùp hoaøn toaøn, nghóa laø caùc raêng cuûa baùnh raêng naøy phaûi khôùp vaøo vôùi raêng cuûa baùnh raêng kia treân taát caû chieàu daøi cuûa raêng. Neáu baùnh raêng vaøo khôùp khoâng heát chieàu daøi sinh ra hieän töôïng töï nhaû soá. Nguyeân nhaân: Caøng gaït soá bò cong, boä phaän ñònh vò thanh tröôït vaø ñeäm tì cuûa caùc khoái baùnh raêng bò moøn. Thay caùc chi tieát hö hoûng. 10.2.2 Khi chuyeån soá coù tieáng keâu: Coù caùc tröôøng hôïp sau: a)Boä ñoàng toác khoâng laøm vòeâc. Boä ñoàng toác duøng ñeå laøm ñoàng toác ñoä goùc cuûa caùc baùnh raêng tröôùc khi gaøi chuùng vôùi nhau. Neáu boä ñoàng toác khoâng laøm vieäc thì caùc baùnh raêng khoâng ñoàng ñeàu toác ñoä, vì theá luùc chuyeån soá sinh ra tieáng keâu (tieáng nghieán raêng). Nguyeân nhaân: Moøn voøng haõm con tröôït vaø caùc ñònh vò . Daãn ñeán thay voøng haõm vaø ñònh vò. Hình 51: Kieåm tra ñoä voõng cuûa truïc hoäp soá b)Ly hôïp nhaû khoâng hoaøn toaøn. Ly hôïp nhaû khoâng hoaøn toaøn, boä ñoàng toác khoâng laøm ñoàng ñeàu ñöôïc toác ñoä caùc baùnh raêng, sinh ra tieáng keâu. Khaéc phuïc : Xem phaàn cuïm ly hôïp. c)Thieáu daàu boâi trôn hoäp soá: Daàu bò roø qua nuùt,taám ñeäm, naép laøm cho möùc daàu thaáp hôn. Theâm daàu, thay taám ñeäm vaø gioâaêng. Khoâng chuyeån soá ñöôïc : Coù caùc tröôøng hôïp sau: a)Khoùa haõm bò moøn. Khoùa haõm duøng ñeå traùnh gaøi 2 soá cuøng luùc. Neáu con tröôït cuûa khoùa haõm bò moøn seõ daãn ñeán gaøi hai soá cuøng luùc, laøm cho truïc vaø voû hoäp soá bò vôõ. Thay khoùa haõm. b) Khoù gaøi soá: Chuyeån soá phaûi tieán haønh deã daøng. Khi oå bi moái gheùp then hoa bò moøn, truïc vaø caøng gaït soá bò cong, ñoøn chuyeån soá bò keït, caùc raêng cuûa baùnh raêng bò moøn gaây ra hieän töôïng khoù gaøi soá. Thay theá chi tieát bò hoûng, laømsaïch chi tieát bò baån. 10.3 Nhöõng hö hoûng cuûa cuïm hoäp phaân phoái: Nhöõng hö hoûng thoâng thöôøng cuûa cuïm hoäp phaân phoái:: Trong quaù trình söû duïng, hoäp phaân phoái coù theå coù nhöõng hö hoûng: Coù tieáng keâu khi laøm vieäc, bò nhaûy soá…. Hoäp phaân phoái coù tieáng keâu khi laøm vieäc do caùc baùnh raêng bò söùt meû hoaëc quaù moøn, caøng gaït bò veânh, ñoä sô doïc truïc quaù lôùn. Hoäp phaân phoái bò nhaûy soá laø do lo do cô caáu ñònh vò yeáu hoaëc gaõy, caùc raõnh treân truïc tröôït quaù moøn, bu loâng haõm caøng gaït bò loûng. 10.4 Nhöõng hö hoûng cuûa cuïm truyeàn ñoäng caùc ñaêng: Coù caùc tröôøng hôïp sau: 10.4.1 Truïc caùc ñaêng bò rung : Truïc caùc ñaêng bò maát caân baèng. Khi cheá taïo truïc caùc ñaêng ñöôïc caân baèng ñoäng ñeå traùnh gaây rung ñoäng luùc oâtoâ chaïy vôùi toác ñoä lôùn. Vì theá, khi laép truïc caùc ñaêng phaûi chuù yù theo daáu ñaõ vaïch, neáu khoâng thì coù theå laøm truïc caùc ñaêng quay khoâng ñeàu vaø rung ñoäng maïnh. Hình 52: Ñoäng taùc tra daàu môõ truïc chöõ thaäp vaø oå bi kim 10.4.2 Truïc caùc ñaêng coù tieáng keâu: a)Caùc oå bi kim bò moø. Trong quaù trình laøm vieäc oå bi kim bò moøn, boâi trôn khoâng ñuùng kyø haïn laøm cho ñoä moøn caøng taêng nhanh. Khi xe tahy ñoåi toác ñoä ñoät ngoät thì caùc oå bi bò moøn seõ sinh ra tieáng keâu ôû khôùp caùc ñaêng. Caàn thay oå bi kim bò moøn, thay luoân chöõ thaäp khi caàn. b)Bu loâng maët bích bò hoûng. Ñaây cuõng laø nguyeân nhaân gaây neân tieáng keâu. Sieát chaët bu loâng. c)Then hoa bò moøn. Kieåm tra ñoä moøn theo ñoä rô. Hình 53: Kieåm tra ñoä rô caùc ñaêng. Phaûi thöôøng xuyeân boâi trôn then hoa. Kieåm tra moái gheùp bu loâng, maïng khôùp caùc ñaêng cuõng nhö naép ñaäy oå bi kim. 10.5 Nhöõng hö hoûng cuûa cuïm truyeàn löïc chính vaø vi sai: 10.5.1 .Khe hôû cuûa cuûa oå truïc baùnh raêng coân chuû ñoäng taêng leân: OÅ bi bò moøn daàn trong thôøi gian laøm vieäc, do ñoù khe hôû cuûa oå taêng leân laøm cho truyeàn löïc chính laøm vieäc oàn nhieàu. Muoán khaéc phuïc hieän töôïng noùi treân phaûi ñieàu chænh khe hôû oå bi. 10.5.2. Ñoä rô toång coäng truyeàn löïc chính töông lôùn: Ñoä rô toång coäng cuûa truyeàn löïc chính laø do ñoä moøn cuûa caùc oå bi vaø baùnh raêng sinh ra. Ñöôïc xaùc ñònh baèng ñoä luùc laéc cuûa baùnh xe khi kích baùnh leân vaø phanh phanh tay laïi. Ñoä rô naøy khoâng quaù 45 mm theo chu vi vaønh baùnh xe (duøng tay quay baùnh xe). Ñeå ñoä rô toång coäng khoâng lôùn quaù phaûi ñieàu chænh oå bi cuûa baùnh raêng coân chuû ñoäng cuûa truyeàn löïc chính. 10.5.3. Khoâng coù daàu boâi trôn: Khi voû cuûa truyeàn löïc chính khoâng coù daàu boâi trôn thì truyeàn löïc chính oàn nhieàu. Ñaëc bieät khoâng ñeå cho truyeàn löïc chính laøm vieäc khi khoâng coù daàu boâi trôn. Kieåm tra möïc daàu trong truyeàn löïc chính ôû traïng thaùi nguoäi. Nhöng khi thay daàu thì thay ôû traïng thaùi noùng vì luùc naøy daàu môùi coù theå xaû ra heát ñöôïc. Trong khi ñoå daàu vaøo khoâng neân quay caùc truïc vì daàu dính vaøo caùc baùnh raêng, laøm taêng möïc daàu cho pheùp. Thay daàu voû truyeàn löïc chính sau hai laàn baûo döôõng caáp hai. Neáu daàu ôû voû baån vaø coù nhieàu maït kim loaïi thì caàn tieán haønh röûa voû baèng daàu hoûa sau khi xaû heát daàu boâi trôn, quaù trình xaû ñöôïc thöïc hieän khi ñoäng cô chaïy ôû toác ñoä thaáp vaø baùnh sau ñöôïc kích leân. 10.5.4. Khe hôû ôû oå bi cuûa truïc baùnh raêng coân thuï ñoäng taêng leân: OÅ bi cuûa truïc baùnh raêng coä thuï ñoäng khi laøm vieäc bò moøn daàn do ñoù sinh ra tieáng oàn ôû truyeàn löïc chính. Ñeå khaéc phuïc ñieàu ñoù caàn tieán haønh ñieàu chænh caùc oå bi. Tröôùc khi ñieàu chænh phaûi thaùo voøng cuøng vôùi truïc cuûa baùnh raêng coân chuû ñoäng. Thaùo naép ôû hai phía cuûa voû vaø ñieàu chænh baèng caùch choïn ñeäm ñieàu chænh. Caùc ñeäm phaûi daøy nhö nhau vaø boá trí ñeàu ôû hai beân. 10.5.5. Söï aên khôùp cuûa caëp baùnh raêng coân khoâng toát: Caëp baùnh raêng coân aên khôùp ñuùng ñaûm baûo cho truyeàn löïc chính laøm vieäc khoâng oàn. Do moøn khi laøm vieäc neân sau moät thôøi gian ,söï aên khôùp ñoù bi sai leäch, khe hôû taêng leân, tieáng oàn nhieàu hôn. Ñeå khaéc phuïc ñieàu naøy, phaûi ñieàu chænh söï aên khôùp baùnh raêng.Veát ñöôïc taïo thaønh treân beà maët tieáp xuùc caùc raêng laø cô sôû ñeå ñieàu chænh söï aên khôùp baèng caùch thay ñoåi theâm hoaëc bôùt ñeäm ñieàu chænh. Toùm laïi, trong quaù trình söû duïng ôû caàu thöôøng coù nhöõng hö hoûng: Coù tieáng keâu khi laøm vieäc, coù tieáng keâu khi xe quay voøng, nhieät ñoä cao hôn qui ñònh. Coù tieáng keâu khi laøm vieäc laø do caù baùnh raêng bò söùt meû vaø moøn quaù tieâu chuaån, khe hôû aên khôùp quaù lôùn, ñoä rô caùc oå bi quaù lôùn. Khi xe quay voøng, ôû caàu chuû ñoäng coù tieáng keâu laø do caùc baùnh raêng söùt meû, khe hôû löng caùc baùnh raêng haønh tinh vaø baùnh raêng baùn truïc quaù lôùn, then hoa caùc baùnh raêng baùn truïc vaø baùn truïc quaù moøn. Nhieät ñoä cao hôn qui ñònh laø ñoä rô caùc oå bi quaù nhoû ,taéc loã thoâng hôi, daàu boâi trôn chaát löôïng keùm. Chuong 11: NHÖÕNG CHUÙ YÙ TRONG KHAI THAÙC BOÄ PHAÄN COÂNG TAÙC TREÂN XE CÖÙU HOÛA ZIL-131 11.1.Bôm ly taâm: Baùnh coâng taùc vaø roâ to: Baùnh coâng taùc laép treân truïc cuøng vôùi caùc chi tieát coá ñònh hôïp thaønh phaàn quay cuûa bôm, goïi laø roâ to. Baùnh coâng taùc ñöôïc ñuùc baèng gang theo phöông phaùp chính xaùc. Ñoä nhaün töông ñoái cuûa beà maët caùc caùnh daãn vaø baùnh coâng taùc cao nhaèm giaûm toån thaát. Baùnh coâng taùc vaø roâ to caàn ñöôïc caân baèng ñoäng ñeå khi laøm vieäc khoâng coï xaùc vaøo thaân bôm. Thaân bôm: Thaân bôm ñuùc baèng gang.Giöõa caùc beà maët gheùp coù ñeäm loùt kín nhaèm ngaên chaën söï roø ræ cuûa chaát loûng. Boä phaän loùt kín thöù nhaát goàm hai vaønh loùt kín gaén treân baùnh coâng taùc vaø thaân bôm ñeå ngaên chaát loûng töø loái ra cuûa baùnh trôû veà loái vaøo. Khe hôû cho pheùp giöõa hai vaønh loùt raát nhoû ( 0,1 – 0,5 mm ) ñeå baùnh coâng taùc khoâng coï vaøo thaân bôm khi laøm vieäc. Boä phaän loùt kín thöù hai ôû giöõa thaân bôm vaø truïc ngaên ngöøa khoâng cho chaát loûng trong bôm chaûy ra ngoaøi vaø ngöôïc laïi khoâng cho khoâng khí ôû ngoaøi loït vaøo bôm. Ñeå loùt kín khoâng bò chaùy do coï xaùc vôùi truïc vaø khoâng khí ôû ngoaøi khoâng loït vaøo bôm,daãn chaát loûng töø buoàng xoaén oác (buoàng ñaåy) ñeán ñeäm loùt ñeå laøm öôùt vaø kín ñeäm loùt. Ñieàu chænh nhoû gioït 20 -60 gioït/phuùt. OÅ ñôõ: OÅ ñôõ truïc phaûi ñöïoc laép gheùp caån thaän. Khi doå ñôõ moøn thì ñieàu chænh khe hôû trong oå, ñeå ñaûm baûo roâto quay khoâng bò ñaûo vaø caùc vaønh loùt kín khoâng bò coï xaùc. Chuù yù ñoå daàu ñaà ñuû, thay daàu thöôøng xuyeân vaø coù nhieät keá theo doõi nhieät ñoä daàu. OÁng huùt vaø oáng ñaåy: OÁng huùt ñuùc baèng gang vaø laøm baèng cao su, khi ñaët oáng huùt caàn chuù yù: khoaûng caùch ñaët oáng huùt ngaén vaø ñöôøng oáng ít quanh co ñeå giaûm toån thaát naêng löôïng. Caùc moái gheùp treân oáng huùt vaø oáng ñaåy phaûi kín ,nhaát laø treân oáng huùt. Neáu oáng huùt bò hôû ,khi nôm laøm vieäc, hoâng khí loït vaøo laøm maát khaû naêng huùt vaø bôm. Neân kieåm tra caùc thieát bò vaø ñoàng hoà ño aùp suaát, ño chaân khoâng, ño ñieän tröôùc khi vaän haønh.Tröôùc khi cho bôm laøm vieäc phaûi moài bôm baèng caùch taïo chaân khoâng trong bôm.Tröôùc kkhi khôûi ñoâng bôm caàn kieåm tra daàu môû trong bôm,caùc moái gheùp bu loâng… Khi khôûi ñoäng bôm, cho ñoäng cô quay oån ñònh roài môùi töø môû khoùa ôû oáng ñaåy. Trong khi bôm laøm vieäc caàn theo doõi thöôøng xuyeân ñoàng hoà ño ñeå kòp thôøi phaùt hieän nhöõng baát thöôøng. Khi chuaån bò taét maùy, laøm ngöôïc vôùi khi khôûi ñoäng: ñoùng van ôû oáng ñaåy tröôùc roài taét maùy sau. Khi bôm laøm vieäc, chaát loûng khoâng leân hoaëc leân ít, caàn döøng maùy vaø kieåm tra laïi :caùc van vaø khoùa ôû oáng ñaåy vaø oáng huùt , löôùi chaén vaø ñoä saâu caàn thieát cuûa oáng huùt. 11.2 Hoäp trích coâng suaát: Hoäp trích coâng suaát treân xe cöùu hoûa Zil-131 ñoàng thôøi cuõng laø naép cuûa hoäp soá neân vieäc boâi trôn caùc chi tieát treân hoäp trích coâng suaát ñöôïc thöïc hieän do söï vung teù töø daàu cuûa hoäp soá neân phaûi thöôøng xuyeân kieåm tra möïc daàu trong hoäp soá. Nhöõng hö hoûng thöôøng gaëp ôû hoäp trích coâng suaát nhö moøn baùnh raêng trung gian, baùnh raêng chuû ñoäng. Vì caùc baùnh raêng khoâng ñoàng truïc neân khi hoäp trích coâng suaát laøm vieäc thöôøng xuyeân seõ daãn ñeán nhanh hö, moøn oå bi treân truïc chuû ñoäng cuûa hoäp soá. Vieäc ra vaø vaøo soá ôû hoäp trích coâng suaát laø do hö hoûng ôû khôùp gaøi, truïc tröôït vaø caøng gaøi cuûa boä phaân coâng taùc. Moät soá hö hoûng khaùc nhö oå laên cuûa caùc truïc bò moøn. Nguyeân nhaân laø tieáu daàu boâi trôn hoaëc do hoäp trích coâng suaát laøm vieäc quaù nhieàu. 11.3 Traïng thaùi saün saøng chöõa chaùy: Sau khi hoaøn thaønh ñôït chöõa chaùy gaàn nhaát, xe trôû veà traïm phaûi chuaån bò saün saøng traïng thaùi saün saøng chöõa chaùy. Coâng vieäc kieåm tra goàm: Möùc nhieân lieäu ñuû. Möùc nhôùt boâi trôn heä thoáng truyeàn löïc ñuû. Nöôùc laøm maùt ñuû. Daàu boâi trôn bôm coâng taùc. Saïc ñieän bình accu ñaày. Tình traïng loáp xe vaø aùp suaát loáp vöøa phaûi. Boàn nöôùc chöõa chaùy ñaày. Bình taïo boït ñaày. Ñöôøng chaâm nöôùc vaøo boàn baèng bôm ñoùng. Van xaû boàn nöôùc ñoùng. Van xaû bôm ñoùng. 11.4 Vaän haønh bôm: Vieäc vaän haønh bôm phaûi tuaân thuû nguyeân taéc nhaát ñònh cuûa noù ñeå khoûi aây neân nhöõng hö hoûng cho bôm vaø heä thoáng truyeàn löc treân xe. Tröôøng hôïp khi xe ñang ñöùng yeân: Caét ly hôïp. Keùo caàn gaït hoäp trích coâng suaát. Khi xe ñang chaïy: Ñöa caàn soá cuûa hoäp soá chính veà vò trí trung gian. Caét ly hôïp. Gaøi soá hoäp trích coâng suaát roài nhaû baøn ñaïp ly hôïp. Taêng ga. Caét ly hôïp vaø gaøi soá I hoaëc soá II. 11.5 Moät soá chuù yù khaùc trong khai thaùc boä phaän coâng taùc. *Chuù yù tröôùc khi chaâm nöôùc laïi caàn môû naép mieäng cuûa khoang chöùa nöôùc. Neáu chaâm nöôùc döôùi aùp löïc beân ngoaøi thì duøng oáng meàm giöõa nguoàn cung caáp vaø khôùp noái ñeå chaâm nöôùc aùp löïc. Chaâm nöôùc ôû aùp löïc vöøa phaûi vaø phaûi giaùm saùt möùc nöôùc baèng caùi chæ thò möùc nöôùc. Khi naøo boàn ñaày, ñoùng voøi nöôùc cöùu hoûa laïi. Ñoùng naép mieäng boàn vaø sieát voâ laêng maø khoâng caàn duøng löïc thaùi quaù. Neáu chaâm nöôùc baèng bôm: Vôùi bôm nöôùc ñang vaän haønh ,ñoäng cô chaïy khoâng, caàn môû van chaâm nöôùc boàn, taêng toác ñoä ñoäng cô ñeå coù aùp suaát chaâm nöôùc toái ña, giaùm saùt vieäc chaâm nöôùc boàn, ñoùng van chaâm nöôùc laïi. Ñieàu caàn thieát laø van chaâm nöôùc laïi töø bôm vaàn ñoùng laïi ôû moïi luùc, ngoaïi tröø ñeå chaâm nöôùc laïi naøy. Neáu van naøy ñeå môû hoaëc khoâng ñöôïc ñoùng kyõ sau khi söû duïng, moät ít dung dòch ñöôïc troän laãn töø nöôùc seõ ñöôïc xaû vaøo trong khoang chöùa nöôùc trong suoát quaù trình söû duïng foam sau ñoù. *Bôm nöôùc huùt töø boàn: Ñoùng caùc van huùt nöôùc beân ngoaøi. Môû huùt nöôùc töø van cuûa boàn. Khôûi ñoäng bôm nöôùc. Tieán haønh moài nöôùc. *Bôm nöôùc huùt töø nguoàn nöôùc môû: Ñoùng van huùt boàn nöôùc. Chieàu cao giöõa ñaàu maùy bôm vaø nguoàn nöôùc môû khoâng quaù 7,5 m. Laùi xe caøng gaàn nöôùc caøng toát vaø höôùng veà ñoù sao cho ñaàu huùt vaøo ñoái maët vôùi nguoàn nöôùc. Laép ñöôøng huùt, phaûi coù boä loïc, noái noù vôùi ñaàu huùt vaø môû van. Boä loïc phaûi ngaäp hoaøn toaøn, nhöng khoâng ñöôïc chìm trong buøn sình hay trong baát kyø chaát laéng ñoïng naøo, tröôøng hôïp caàn thieát thì gaén phao noåi. Trong caùc tröôøng hôïp ñaëc bieät nhö beán caûng,caàu taøu, gieáng thì giöõ boä loïc laïi vaø treo oáng huùt , duøng daây thöøng ñeå laøm nheï bôùt troïng löôïng xe maø ñöôøng oáng chòu. Ñaûm baûo taát caû caùc ñöôøng oáng huùt ñeàu kín. Kích hoaït bôm nöôùc. *Bôm nöôùc cung caáp töø voøi: Noái caùc ñöôøng oáng cung caáp cuûa voøi nöôùc tôùi caùc khôùp noái cung caáp bôm nöôùc. Kích hoaït bôm. Môû caùc van cung caáp bôm nöôùc. *Baûo döôõng ñöôøng oáng: Caùc oáng vôùi vaùch beân trong trôn laùng. Laøm saïch chuùng neáu bò vaáy baån. Xoái röûa chuùng neáu duøng vôùi foam. Ñeå chuùng chaûy nhoû gioït. Xoay chuùng ra sao cho caû hai beà maët khoâ thích hôïp. Khi ñaõ khoâ ,quaán laïi thaønh cuoän, xeáp vaøo keä goïn gaøng trong caùc ngaên khoùa. PHAÀN 5: KEÁT LUAÄN Sau khi hoaøn thaønh ñeà taøi luaän vaên toát nghieäp naøy, em nhaän thaáy vieäc khai thaùc heä thoáng truyeàn löïc vaø boä phaän coâng taùc treân xe cöùu hoûa laø raát caàn thieát vaø höõu ích, khoâng nhöõng laø taïo cho em söï hieåu bieát theâm veà heä thoáng truyeàn löïc treân xe cöùu hoûa Zil-131 maø coøn töø ñoù, coù theå duøng noù laøm cô sôû cho vieäc khai thaùc heä thoáng truyeàn löïc treân caùc xe taûi, xe chuyeân duøng vaø ñaëc bieät laø xe chöõa chaùy khaùc. Veà maët cô baûn, em ñaõ hieåu roõ heä thoáng truyeàn löïc treân xe cô sôû Zil-131 hôn sau khi laøm luaän vaên toát nghieäp. Caùc cuïm chi tieát cuûa heä thoáng truyeàn löïc treân xe nhö ly hôïp, hoäp soá, hoäp phaân phoái, truyeàn ñoäng caùc ñaêng, caàu chuû ñoäng daãn höôùng, caàu chuû ñoäng coù truyeàn löïc chính laø vi sai keùp, xe coù taát caû caùc caàu laø caàu chuû ñoäng, caùc ñaêng ñoàng toác…ñaõ quen thuoäc caøng trôû neân quen thuoäc hôn. Caùc baøi hoïc veà töøng heä thoáng treân xe trong quaù trình hoïc taäp taïi tröôøng ngaøy naøo coøn mô hoà, chöa hieåu nhieàu thì sau ñeà taøi luaän vaên naøy, taát caû nhöõng ñieàu ñoù ñaõ ñöôïc cuï theå hoùa. Vieäc hieåu vaán ñeà chuyeân moân veà oâtoâ laø raát caàn thieát cho moät ngöôøi kyõ sö oâtoâ, trong quaù trình laøm luaän vaên, vieäc ñoù ñaõ goùp phaàn giaûi quyeát phaàn naøo, nhöng quan troïng hôn laø em ñaõ hoïc ñöôïc caùch laøm vieäc nhö moät ngöôøi kyõ sö taäp söï ,ñaõ ñöôïc laøm vieäc döôùi söï höôùng daãn cuûa thaày höôùng daãn, luoân ñaët mình trong aùp löïc phaûi hoaøn thaønh coâng vieäc trong thôøi gian cho pheùp cuõng nhö phaûi coù traùch nhieäm giaûi trình vaán ñeà mình tìm hieåu vaø nghieân cöùu tröôùc hoäi ñoàng toát nghieäp. Beân caïnh veà kieán thöùc chuyeân moân oâtoâ, sau khi hoaøn thaønh luaän vaên toát nghieäp em ñaõ coù theâm kieán thöùc veà xe chuyeân duøng, ñoù laø hoäp trích coâng suaát, laø boä phaän coâng taùc treân xe, taát caû caùc xe chuyeân duøng ñeàu söû duïng hoäp trích coâng suaát ñeå laøm nguoàn ñoäng löïc ñeå daãn ñoäng heä thoáng coâng taùc. Heä thoáng coâng taùc treân moãi loaïi xe chuyeân duøng thì khaùc nhau nhöng ñeàu söû duïng nguoàn ñoäng löïc töø xe cô sôû, vaø coâng suaát ñöôïc trích ra töø caùc cuïm chi tieát treân heä thoáng truyeàn löïc cuûa xe. Treân boä phaän coâng taùc cuûa xe chuyeân duøng phuïc vuï cöùu hoûa ñoái vôùi loaïi xe coù xitec coù nhieàu cuïm chi tieát nhöng boä phaän chính vaãn laø bôm nöôùc, ñöôïc daãn ñoäng baèng moâ men töø hoäp trích coâng suaát thoâng qua boä truyeàn caùc ñaêng. Vaø keøm theo laø boàn chöùa nöôùc, caùc heä thoáng phuï ñeå giuùp bôm laøm vieäc ñöôïc toái öu nhaát nhö heä thoáng huùt chaân khoâng, heä thoáng ñieän, heä thoáng khí neùn, thieát bò taïo boït…vaø phaàn lôùn chuùng cuõng laáy töø xe cô sôû. Sau luaän vaên toát nghieäp veà ñeà taøi khai thaùc heä thoáng truyeàn löïc vaø boä phaän coâng taùc treân xe cöùu hoûa naøy, em tha thieát mong muoán nhaø tröôøng maø tröïc tieáp laø boä moân cô khí ñoäng löïc phaùt trieån ñeà taøi cho caùc khoùa hoïc tieáp theo. Em nghó ñeà taøi thieát keá xe chöõa chaùy treân xe cô sôû nhaäp töø nöôùc ngoaøi laø phuø hôïp hôn vôùi tình hình thöïc teá, vôùi ñeà taøi naøy coù theå ñöôïc töø 3 ñeán 4 sinh vieân thöïc hieän. Neáu thöïc hieän ñöôïc ñeà taøi nhö treân khoâng nhöõng sinh vieân hieåu roõ hôn veà nguyeân lyù vaø keát caáu chi tieát maø coøn phaùt huy theá maïnh thieát keá nhaèm naâng cao chaát löôïng giaûng daïy vaø hoïc taäp goùp phaàn vaøo söï nghieäp ñaøo taïo Ñaïi hoïc vaø phuïc vuï lôïi ích Quoác gia, gia taêng tieáng vang cho tröôøng Ñaïi hoïc giao thoâng vaän taûi tp HCM. Hieän nay, haàu heát caùc xe phuïc vuï cho vieäc chöõa chaùy hoaøn toaøn ñöôïc nhaäp töø nöôùc ngoaøi, vì vaäy chuùng ta gaëp nhieàu khoù khaên trong vieäc khai thaùc, baûo trì vaø baûo döôõng cuõng nhö chi phí mua xe raát cao, vì vaäy qua luaän vaên toát nghieäp naøy em muoán göûi thoâng ñieäp tôùi caùc toå chöùc coù lieân quan raèng ngoaøi vieäc ñaàu tö mua saém trang thieát bò, caùc toå chöùc nhaø nöôùc cuõng neân daønh moät khoaûng chi phí nhaát ñònh cho vieäc khuyeán khích caùc cô sôû, caùc doanh nghieäp ñaàu tö nghieân cöùu vaø saûn xuaát caùc phöông tieän vaø xe chöõa chaùy phuïc vuï lôïi ích ñaát nöôùc. Cuoái cuøng, moät laàn nöõa, em xin chaân thaønh caûm ôn Ban giaùm hieäu nhaø tröôøng, Ban chuû nhieäm khoa, vaø quyù thaày coâ giaùo ñaõ giaûng daïy, truyeàn ñaït nhieàu kieán thöùc, kinh nghieäm quyù baùu cuõng nhö giuùp ñôõ em hoaøn thaønh chöông trình hoïc taäp taïi tröôøng vaø taïo ñieàu kieän giuùp ñôõ em hoaøn thaønh luaän vaên toát nghieäp. Em xin chaân thaønh caûm ôn! TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1.Thieát keá vaø tính toaùn oâtoâ maùy keùo, taäp I vaø II. Nhaø xuaát baûn Ñaïi hoïc vaø Trung hoïc chuyeân nghieäp _1985. Nguyeãn Höõu Caån vaø Phan Ñình Kieân. 2.Caáu taïo oâtoâ, taäp I. Tröôøng trung hoïc kyõ thuaät xe maùy_Sôn Taây. 2001. Ñoã Maïnh Sôn. 3.Soå tay kyõ thuaät xe cöùu hoûa phun nöôùc/boït foam. Sôû caûnh saùt phoøng chaùy chöõa chaùy thaønh phoá HCM. 4.Thieát bò vaø phöông tieän cöù hoûa. Xuaát xöù: Lieân xoâ cuõ. 5.Caáu taïo oâtoâ ,taäp I Boä moân ñoäng löïc_Ñaïi hoïc Baùch khoa thaønh phoá HCM. 2005 6.OÂtoâ-600 nguyeân nhaân hö hoûng vaø phöông phaùp khaéc phuïc. Nhaø xuaát baûn khoa hoïc vaø kyõ thuaät. 1979 7.Soå tay höôùng daãn xe cöùu hoûa zil-130. Sôû caûnh saùt phoøng chaùy chöõa chaùy thaønh phoá HCM. 8.Caáu taïo oâtoâ. Hoïc vieän kyõ thuaät quaân söï. 9.Thuûy löïc vaø maùy thuûy löïc. Nhaø xuaát baûn giaùo duïc 1996 Nguyeãn Phöôùc Hoaøng-Phaïm Ñöùc Nhuaän-Nguyeãn Thaïch Taân