LÝ LUẬN CHUNG VỀ KINH DOANH XUẤT NHẬP KHẨU
I. KHÁI NIỆM , PHÂN LOẠI VÀ VAI TRÒ CỦA KINH DOANH NHẬP KHẨU ĐỐI VỚI NỀN KINH TẾ QUỐC DÂN.
1. Khái niệm về hoạt động Nhập khẩu .
Ngày nay trong xu hướng toàn cầu hoá nền kinh tế thế giới, mỗi quốc gia trên hành tinh chúng ta không thể sống một cách riêng rẽ được mà phải cuấn theo dòng xoáy của nền kinh tế thế giới, tham gia vào các quan hệ đầu tư quốc tế, dịch vụ quốc tế và thương mại quốc tế
Trong đó kinh doanh quốc tế có vai trò rất quan trọng đối với quá trình hội nhập kinh tế thế giới của mỗi quốc gia, đúng như các nhà kinh tế học chủ nghĩa trọng thưong đã nói “ Thương mại là hòn đá thử vàng đối với sự phồn vinh của mỗi quốc gia”
Tiền đề cơ bản đầu tiên của thương mại quốc tế đó là sự khác biệt về điều kiện tự nhiên giữa các quốc gia dẫn đến mỗi quốc gia có lợi thế trong việc sản xuất một sản phẩm nào đó và họ phải trao đổi với nhau nhằm đạt được sự cân bằng giữa phần dư thừa hàng hoá này và thiếu hụt hàng hoá kia. Tiếp theo là sự phát triển không đồng đều giữa các quốc gia dẫn đến sự khác nhau về điều kiện tái sản xuất. Điều đó dẫn đến các quốc gia phải mở rộng phạm vi trao đổi quốc tế. Sự phát triển kinh tế dẫn tới sự phân công lao động xã hội ngày càng sâu sắc và vượt ra khỏi biên giới quốc gia dẫn đến quá trình chuyên môn hoá và hợp tác hoá sản xuất trên phạm vi quốc tế.
Như vậy, do sự khác biệt về điều kiện tự nhiên, trình độ phát triển và sự chuyên môn hoá trong sản xuất hàng hoá, mỗi quốc gia sẽ tập trung vào việc sản xuất ra một số mặt hàng có có lợi thế hơn các quốc gia khác, nhưng nhu cầu của con người thì đa dạng, đòi hỏi nhiều mặt hàng , họ muốn tìm được mặt hàng phù hợp với thị hiếu và khả năng thanh toán của mình. Chính vì vậy, xuất hiên những luồng hàng hoá dịch chuyển từ nước này sang nước khác đó chính là nguồn gốc của thương mại quốc tế .
Ngày nay, do sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật ,đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ thông tin và giao thông vận tải, sự chuyên môn hoá sản xuất ngày càng sâu và rộng, nhu cầu của người tiêu dùng ngày càng đa dạng đã thúc đẩy thương mại quốc tế ngày càng phát triển và trở thành một bộ phận quan trọng trong hoạt động kinh tế đối ngoại của mỗi quốc gia. Trong đó, thương mại quốc tế bao gồm hai bộ phận là xuất khẩu hàng hoá- dịch vụ và nhập khẩu hàng hoá- dich vụ.
Nói đến thương mại quốc tế không thể không nói đến hoạt động nhập khẩu hàng hoá- dịch vụ. Vì theo lý thuyết “Lợi thế So sánh” của David Ricardo thì bất cứ một nước nào cũng có thể tham gia vào thương mại quốc tế bằng việc chuyên môn hoá sản xuất và xuất khẩu hàng hoá mà việc sản xuất ra chúng có lợi hơn nước khác và Nhập khẩu về những hàng hoá mà việc sản xuất ra chúng ít lợi thế hơn nước khác. Vì vậy, khi tham gia vào hoạt động Nhập khẩu các quốc gia có điều kiện để hoà nhập vào nền kinh tế quốc dân tiếp thu sự phát triển và nền văn minh nhân loại tạo điều kiện nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh trong nước. Như vậy kinh doanh Nhập khẩu là hoạt động mua hàng hoá - dịch vụ từ nước ngoài theo nguyên tắc của thị trường quốc tế nhằm phục vụ nhu cầu trong nước hoặc tái xuất khẩu nhằm mục tiêu tìm kiếm lợi nhuận. Nhập khẩu thể hiện sự gắn bó, phụ thuộc lẫn nhau giữa các nền kinh tế của mỗi quốc gia. Ở một giới hạn nhất định, nó còn quyết định tới sự sống còn của nền kinh tế đặc biệt là khi nền kinh tế của các quốc gia trên thế giới đang sống dưới một mái nhà chung.
2. Phân loại hoạt động Nhập khẩu.
Theo như định nghĩa thì Nhập khẩu là việc mua hàng hoá, dịch vụ từ nước ngoài về phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng trong nước hoặc tái xuất trên cơ sở tuân theo các thông lệ thị trường quốc tế, về bản chất thì sẽ có một luồng hàng hoá - dịch vụ từ nước ngoài chảy vào nước Nhập khẩu và có một luồng tiền tương ứng chảy ra. Các Doanh nghiệp tham gia kinh doanh nhằm mục tiêu tìm kiếm lợi nhuận . Nhưng trên thực tế , các qui ttrình nghiệp vụ Nhập khẩu rất phức tạp , ta có thể căn cứ vào cách thức tổ chức và mục đích hoạt động kinh doanh Nhập khẩu để phân chia thành các hình thức khác nhau.
2.1 Nhập khẩu tự doanh.
Đây là hình thức kinh doanh mà Doanh nghiệp được cấp giấy phép nhập khẩu trực tiếp đứng tên ra để ký kết và thực hiện các hợp đồng ngoại thương bằng chính nguồn vốn của mình, sau đó trực tiếp thiết lập hệ thống kênh phân phối bán hàng nhằm mục đích thu lợi nhuận.
Đây là hình thức Nhập khẩu chủ yếu mà các Doanh nghiệp áp dụng hiện nay vì nó đảm bảo sự thống nhất giữa các khâu của quá trình Nhập khẩu nhằm đạt được kết quả của toàn bộ Doanh nghiệp .
2.2 Nhập khẩu uỷ thác .
Là hoạt động Nhập khẩu trong đó người mua hàng không trực tiếp đứng tên mình ký kết hợp đồng ngoại thương mà phải ký một hợp đồng uỷ thác với Doanh nghiệp ngoại thương để uỷ thác cho Doanh nghiệp đó đứng ra ký kết và thực hiện hợp đồng ngoại thương đó bằng chính nguồn vốn của người được uỷ thác (Nhà Nhập khẩu ) và bên uỷ thác sẽ phải trả cho bên kia một khoản tiền nhất định tuỳ theo sự thoả thuận của hai bên, khoản tiền đó gọi là phí uỷ thác thông thường mức phí uỷ thác chiến 1% - 2% tổng giá trị hợp đồng.
ã Nghĩa vụ của bên uỷ thác nhập khẩu: bên uỷ thác phải dựa vào đơn hàng kèm theo, xác nhận của ngân hàng Ngoại thương Việt nam về khả năng thanh toán, tham gia vào các giao dịch mua hàng, khi hàng về phải mở hàng trong vòng một tháng và nếu phát hiện hàng không đúng hợp đồng hoặc hàng tổn thất, phải để nguyên trạng đồng thời mời Công ty giám định tới lập biên bản giám định đồng thời phải trả phí uỷ thác.
ã Nghĩa vụ của bên nhận uỷ thác nhập khẩu: Bên nhận uỷ thác phải ký hợp đồng nhập khẩu với điều kiện có lợi cho bên uỷ thác; thực hiện các thủ tục hải quan, kiểm tra chất lượng hàng hoá, báo tin hàng về và giúp đỡ mọi mặt để bên uỷ thác có thể nhận hàng; tiến hành các biện pháp hạn chế tổn thất nếu hàng về có hư hỏng, tổn thất.
3. Vai trò của hoạt động Nhập khẩu đối với nền kinh tế quốc dân.
3.1 Nhập khẩu góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế xã hội
Nhập khẩu cùng với xuất khẩu là hai bộ phận của hoạt động kinh tế đối ngoại, là chiếc cầu nối giữa thị trường trong nước và thị trường quốc tế. Thông qua hoạt động xuất nhập khẩu, một nước phát huy được những thế mạnh của mình và khắc phục những điểm bất lợi của nền sản xuất trong nước góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế xã hội và cải thiện đời sống nhân dân.
Ngay từ thủa xa xưa, ông cha ta đã nói: “ phi thương bất phú” có nghĩa là muốn giáu có thì không có con đường nào khác ngoài buôn bán thương mại. Cơ sở lý luận khoa học của quan điểm này được xuất phát từ quan điểm của chủ nghĩa trong thương thế kỷ 17. Người ta cho rằng, “Thương mại là cục đá thử vàng đối với sự phồn thịnh của mỗi dân tộc” một nước muốn trở nên giàu có không thể không phát triển thương mại với phần còn lại của thế giới.
Để giải thích được những lợi thế của thương mại quốc tế nói chung và của hoạt động nhập khẩu nói riêng, nhiều nhà Kinh tế học đã đưa ra những học thuyết khác nhau. Tiêu biểu là: học thuyết “ Lợi thế tuyệt đối” của Ađamsmith; học thuyết “ Lợi thế tương đối” của David Ricardo và học thuyết Hecksher - Ohlin.
30 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2580 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Lý luận chung về kinh doanh xuất nhập khẩu, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lý luËn chung vÒ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu
I. Kh¸i niÖm , ph©n lo¹i vµ vai trß cña kinh doanh nhËp khÈu ®èi víi nÒn kiNh tÕ quèc d©n.
1. Kh¸i niÖm vÒ ho¹t ®éng NhËp khÈu .
Ngµy nay trong xu híng toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi, mçi quèc gia trªn hµnh tinh chóng ta kh«ng thÓ sèng mét c¸ch riªng rÏ ®îc mµ ph¶i cuÊn theo dßng xo¸y cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, tham gia vµo c¸c quan hÖ ®Çu t quèc tÕ, dÞch vô quèc tÕ vµ th¬ng m¹i quèc tÕ …
Trong ®ã kinh doanh quèc tÕ cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi cña mçi quèc gia, ®óng nh c¸c nhµ kinh tÕ häc chñ nghÜa träng thong ®· nãi “ Th¬ng m¹i lµ hßn ®¸ thö vµng ®èi víi sù phån vinh cña mçi quèc gia”
TiÒn ®Ò c¬ b¶n ®Çu tiªn cña th¬ng m¹i quèc tÕ ®ã lµ sù kh¸c biÖt vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn gi÷a c¸c quèc gia dÉn ®Õn mçi quèc gia cã lîi thÕ trong viÖc s¶n xuÊt mét s¶n phÈm nµo ®ã vµ hä ph¶i trao ®æi víi nhau nh»m ®¹t ®îc sù c©n b»ng gi÷a phÇn d thõa hµng ho¸ nµy vµ thiÕu hôt hµng ho¸ kia. TiÕp theo lµ sù ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸c quèc gia dÉn ®Õn sù kh¸c nhau vÒ ®iÒu kiÖn t¸i s¶n xuÊt. §iÒu ®ã dÉn ®Õn c¸c quèc gia ph¶i më réng ph¹m vi trao ®æi quèc tÕ. Sù ph¸t triÓn kinh tÕ dÉn tíi sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi ngµy cµng s©u s¾c vµ vît ra khái biªn giíi quèc gia dÉn ®Õn qu¸ tr×nh chuyªn m«n ho¸ vµ hîp t¸c ho¸ s¶n xuÊt trªn ph¹m vi quèc tÕ.
Nh vËy, do sù kh¸c biÖt vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, tr×nh ®é ph¸t triÓn vµ sù chuyªn m«n ho¸ trong s¶n xuÊt hµng ho¸, mçi quèc gia sÏ tËp trung vµo viÖc s¶n xuÊt ra mét sè mÆt hµng cã cã lîi thÕ h¬n c¸c quèc gia kh¸c, nhng nhu cÇu cña con ngêi th× ®a d¹ng, ®ßi hái nhiÒu mÆt hµng , hä muèn t×m ®îc mÆt hµng phï hîp víi thÞ hiÕu vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña m×nh. ChÝnh v× vËy, xuÊt hiªn nh÷ng luång hµng ho¸ dÞch chuyÓn tõ níc nµy sang níc kh¸c ®ã chÝnh lµ nguån gèc cña th¬ng m¹i quèc tÕ .
Ngµy nay, do sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña khoa häc kü thuËt ,®Æc biÖt trong lÜnh vùc c«ng nghÖ th«ng tin vµ giao th«ng vËn t¶i, sù chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt ngµy cµng s©u vµ réng, nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng ngµy cµng ®a d¹ng ®· thóc ®Èy th¬ng m¹i quèc tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn vµ trë thµnh mét bé phËn quan träng trong ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i cña mçi quèc gia. Trong ®ã, th¬ng m¹i quèc tÕ bao gåm hai bé phËn lµ xuÊt khÈu hµng ho¸- dÞch vô vµ nhËp khÈu hµng ho¸- dich vô.
Nãi ®Õn th¬ng m¹i quèc tÕ kh«ng thÓ kh«ng nãi ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng ho¸- dÞch vô. V× theo lý thuyÕt “Lîi thÕ So s¸nh” cña David Ricardo th× bÊt cø mét níc nµo còng cã thÓ tham gia vµo th¬ng m¹i quèc tÕ b»ng viÖc chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng ho¸ mµ viÖc s¶n xuÊt ra chóng cã lîi h¬n níc kh¸c vµ NhËp khÈu vÒ nh÷ng hµng ho¸ mµ viÖc s¶n xuÊt ra chóng Ýt lîi thÕ h¬n níc kh¸c. V× vËy, khi tham gia vµo ho¹t ®éng NhËp khÈu c¸c quèc gia cã ®iÒu kiÖn ®Ó hoµ nhËp vµo nÒn kinh tÕ quèc d©n tiÕp thu sù ph¸t triÓn vµ nÒn v¨n minh nh©n lo¹i t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong níc. Nh vËy kinh doanh NhËp khÈu lµ ho¹t ®éng mua hµng ho¸ - dÞch vô tõ níc ngoµi theo nguyªn t¾c cña thÞ trêng quèc tÕ nh»m phôc vô nhu cÇu trong níc hoÆc t¸i xuÊt khÈu nh»m môc tiªu t×m kiÕm lîi nhuËn. NhËp khÈu thÓ hiÖn sù g¾n bã, phô thuéc lÉn nhau gi÷a c¸c nÒn kinh tÕ cña mçi quèc gia. ë mét giíi h¹n nhÊt ®Þnh, nã cßn quyÕt ®Þnh tíi sù sèng cßn cña nÒn kinh tÕ ®Æc biÖt lµ khi nÒn kinh tÕ cña c¸c quèc gia trªn thÕ giíi ®ang sèng díi mét m¸i nhµ chung.
2. Ph©n lo¹i ho¹t ®éng NhËp khÈu.
Theo nh ®Þnh nghÜa th× NhËp khÈu lµ viÖc mua hµng ho¸, dÞch vô tõ níc ngoµi vÒ phôc vô cho nhu cÇu tiªu dïng trong níc hoÆc t¸i xuÊt trªn c¬ së tu©n theo c¸c th«ng lÖ thÞ trêng quèc tÕ, vÒ b¶n chÊt th× sÏ cã mét luång hµng ho¸ - dÞch vô tõ níc ngoµi ch¶y vµo níc NhËp khÈu vµ cã mét luång tiÒn t¬ng øng ch¶y ra. C¸c Doanh nghiÖp tham gia kinh doanh nh»m môc tiªu t×m kiÕm lîi nhuËn . Nhng trªn thùc tÕ , c¸c qui ttr×nh nghiÖp vô NhËp khÈu rÊt phøc t¹p , ta cã thÓ c¨n cø vµo c¸ch thøc tæ chøc vµ môc ®Ých ho¹t ®éng kinh doanh NhËp khÈu ®Ó ph©n chia thµnh c¸c h×nh thøc kh¸c nhau.
2.1 NhËp khÈu tù doanh.
§©y lµ h×nh thøc kinh doanh mµ Doanh nghiÖp ®îc cÊp giÊy phÐp nhËp khÈu trùc tiÕp ®øng tªn ra ®Ó ký kÕt vµ thùc hiÖn c¸c hîp ®ång ngo¹i th¬ng b»ng chÝnh nguån vèn cña m×nh, sau ®ã trùc tiÕp thiÕt lËp hÖ thèng kªnh ph©n phèi b¸n hµng nh»m môc ®Ých thu lîi nhuËn.
§©y lµ h×nh thøc NhËp khÈu chñ yÕu mµ c¸c Doanh nghiÖp ¸p dông hiÖn nay v× nã ®¶m b¶o sù thèng nhÊt gi÷a c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh NhËp khÈu nh»m ®¹t ®îc kÕt qu¶ cña toµn bé Doanh nghiÖp .
2.2 NhËp khÈu uû th¸c .
Lµ ho¹t ®éng NhËp khÈu trong ®ã ngêi mua hµng kh«ng trùc tiÕp ®øng tªn m×nh ký kÕt hîp ®ång ngo¹i th¬ng mµ ph¶i ký mét hîp ®ång uû th¸c víi Doanh nghiÖp ngo¹i th¬ng ®Ó uû th¸c cho Doanh nghiÖp ®ã ®øng ra ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång ngo¹i th¬ng ®ã b»ng chÝnh nguån vèn cña ngêi ®îc uû th¸c (Nhµ NhËp khÈu ) vµ bªn uû th¸c sÏ ph¶i tr¶ cho bªn kia mét kho¶n tiÒn nhÊt ®Þnh tuú theo sù tho¶ thuËn cña hai bªn, kho¶n tiÒn ®ã gäi lµ phÝ uû th¸c th«ng thêng møc phÝ uû th¸c chiÕn 1% - 2% tæng gi¸ trÞ hîp ®ång.
NghÜa vô cña bªn uû th¸c nhËp khÈu: bªn uû th¸c ph¶i dùa vµo ®¬n hµng kÌm theo, x¸c nhËn cña ng©n hµng Ngo¹i th¬ng ViÖt nam vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n, tham gia vµo c¸c giao dÞch mua hµng, khi hµng vÒ ph¶i më hµng trong vßng mét th¸ng vµ nÕu ph¸t hiÖn hµng kh«ng ®óng hîp ®ång hoÆc hµng tæn thÊt, ph¶i ®Ó nguyªn tr¹ng ®ång thêi mêi C«ng ty gi¸m ®Þnh tíi lËp biªn b¶n gi¸m ®Þnh ®ång thêi ph¶i tr¶ phÝ uû th¸c.
NghÜa vô cña bªn nhËn uû th¸c nhËp khÈu: Bªn nhËn uû th¸c ph¶i ký hîp ®ång nhËp khÈu víi ®iÒu kiÖn cã lîi cho bªn uû th¸c; thùc hiÖn c¸c thñ tôc h¶i quan, kiÓm tra chÊt lîng hµng ho¸, b¸o tin hµng vÒ …vµ gióp ®ì mäi mÆt ®Ó bªn uû th¸c cã thÓ nhËn hµng; tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ tæn thÊt nÕu hµng vÒ cã h háng, tæn thÊt.
3. Vai trß cña ho¹t ®éng NhËp khÈu ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n.
NhËp khÈu gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi
NhËp khÈu cïng víi xuÊt khÈu lµ hai bé phËn cña ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, lµ chiÕc cÇu nèi gi÷a thÞ trêng trong níc vµ thÞ trêng quèc tÕ. Th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, mét níc ph¸t huy ®îc nh÷ng thÕ m¹nh cña m×nh vµ kh¾c phôc nh÷ng ®iÓm bÊt lîi cña nÒn s¶n xuÊt trong níc gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n.
Ngay tõ thña xa xa, «ng cha ta ®· nãi: “ phi th¬ng bÊt phó” cã nghÜa lµ muèn gi¸u cã th× kh«ng cã con ®êng nµo kh¸c ngoµi bu«n b¸n th¬ng m¹i. C¬ së lý luËn khoa häc cña quan ®iÓm nµy ®îc xuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm cña chñ nghÜa trong th¬ng thÕ kû 17. Ngêi ta cho r»ng, “Th¬ng m¹i lµ côc ®¸ thö vµng ®èi víi sù phån thÞnh cña mçi d©n téc” mét níc muèn trë nªn giµu cã kh«ng thÓ kh«ng ph¸t triÓn th¬ng m¹i víi phÇn cßn l¹i cña thÕ giíi.
§Ó gi¶i thÝch ®îc nh÷ng lîi thÕ cña th¬ng m¹i quèc tÕ nãi chung vµ cña ho¹t ®éng nhËp khÈu nãi riªng, nhiÒu nhµ Kinh tÕ häc ®· ®a ra nh÷ng häc thuyÕt kh¸c nhau. Tiªu biÓu lµ: häc thuyÕt “ Lîi thÕ tuyÖt ®èi” cña A®amsmith; häc thuyÕt “ Lîi thÕ t¬ng ®èi” cña David Ricardo vµ häc thuyÕt Hecksher - Ohlin.
Díi ®©y chóng ta lÇn lît xem xÐt tõng häc thuyÕt ®Ó thÊy râ ®îc lîi Ých cña th¬ng m¹i quèc tÕ .
Lý thuyÕt lîi thÕ tuyÖt ®èi cña A®amsmith :
Quan ®iÓm cña A®amsmith cho r»ng mét níc chØ s¶n xuÊt c¸c lo¹i hµng ho¸ sö dông tèt nhÊt c¸c lo¹i tµi nguyªn cña nã, tøc lµ mçi níc, do ®iÒu kiÖn thiªn nhiªn u ®·i sÏ cã nh÷ng nguån lùc ®Ó s¶n xuÊt ra nh÷ng lo¹i hµng ho¸ mµ chi phÝ s¶n xuÊt ra chóng rÎ h¬n so víi bÊt kú níc nµo trªn thÕ giíi. Khi ®ã nã sÏ chuyªn m«n ho¸ vµo viÖc s¶n xuÊt nh÷ng mÆt hµng ®ã ®Ó xuÊt khÈu vµ mua vÒ nh÷ng mÆt hµng mµ viÖc s¶n xuÊt ra chóng cã nhiÒu bÊt l¬Þ h¬n c¸c níc kh¸c. Nh vËy, theo quan ®iÓm nµy th× mét níc chØ cã thÓ tham gia th¬ng m¹i quèc tÕ khi chóng cã lîi thÕ trong viªc s¶n xuÊt mét mÆt hµng nµo ®ã.
Tuy vËy, lîi thÕ tuyÖt ®èi chØ gi¶i thÝch ®îc mét phÇn nhá th¬ng m¹i gi÷a c¸c níc ®ang ph¸t triÓn vµ c¸c níc ph¸t triÓn. HiÖn nay, phÇn lín th¬ng m¹i quèc tÕ diÔn ra gi÷a c¸c níc ph¸t triÓn víi nhau, kh«ng thÓ gi¶i thÝch ®îc b»ng lý thuyÕt lîi thÕ tuyÖt ®èi. trong c¸c cè g¾ng ®Ó gi¶i thÝch c¸c c¬ së cña th¬ng m¹i quèc tÕ, lîi thÕ tuyÖt ®èi chØ lµ mét trêng hîp cña lîi thÕ so s¸nh.
Lý thuyÕt Lîi thÕ t¬ng ®èi ( Lîi thÕ so s¸nh) cña David Ricardo:
Qui luËt Lîi thÕ t¬ng ®èi ph¸t biÓu r»ng: NÕu mçi quèc gia thùc hiÖn chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt nh÷ng mÆt hµng mµ níc ®ã cã lîi thÕ so s¸nh th× tæng s¶n lîng cña tÊt c¶ c¸c mÆt hµng sÏ t¨ng lªn vµ tÊt c¶ sÏ trë nªn sung tóc h¬n. Trong trêng hîp mét níc tá ra kÐm hiÖu qu¶ h¬n so víi níc kh¸c trong viÖc s¶n xuÊt ra tÊt c¶ c¸c mÆt hµng th× níc ®ã vÉn tån t¹i c¬ së dÉn ®Õn chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt vµ trao ®æi, cô thÓ lµ quèc gia thø nhÊt sÏ tËp trung vµo s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng cã lîi thÕ tuyÖt ®èi lín h¬n, tøc lµ mÆt hµng lîi thÕ so s¸nh vµ nhËp khÈu mÆt hµng cã lîi thÕ tuyÖt ®èi nhá h¬n. Quèc gia thø hai sÏ tËp trung vµo s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng cã bÊt lîi tuyÖt ®èi nhá nhÊt vµ nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng cã bÊt lîi tuyÖt ®èi lín nhÊt. Nh vËy, nÕu mét quèc gia cã hiÖu qu¶ thÊp h¬n so víi c¸c quèc gia kh¸c trong viÖc s¶n xuÊt tÊt c¶ c¸c lo¹i s¶n phÈm th× quèc gia ®ã vÉn cã thÓ tham gia vµo th¬ng m¹i quèc tÕ ®Ó t¹o ra lîi Ých.
Lý thuyÕt Heckscher - Ohlin.
Häc thuyÕt nµy c¨n cø vµo sù kh¸c biÖt vÒ tÝnh phong phó vµ gi¸ c¶ t¬ng ®èi cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt ®Ó qui vÒ sù kh¸c biÖt vÒ gi¸ c¶ t¬ng ®èi cña hµng ho¸, sau ®ã sÏ ®îc chuyÓn thµnh sù kh¸c biÖt vÒ gi¸ c¶ tuyÖt ®èi cña hµng ho¸. Häc thuyÕt nµy cã néi dung nh sau: “ Mét níc sÏ xuÊt khÈu lo¹i hµng ho¸ mµ viÖc s¶n xuÊt ra nã cÇn sö dông nhiÕu yÕu tè rÎ vµ t¬ng ®èi s½n cã cña níc ®ã vµ nhËp khÈu nh÷ng hµng ho¸ mµ viÖc s¶n xuÊt ra nã cÇn nhiÒu yÕu tè ®¾t vµ t¬ng ®èi khan hiÕm ë níc ®ã”.
NhËp khÈu thóc ®Èy qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
Níc ta còng nh nhiÒu níc kh¸c ®ã lµ cã søc m¹nh vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ lao ®éng nhng tr×nh ®é khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ l¹i rÊt l¹c hËu do ®ã, nhËp khÈu sÏ lµ nh©n tè gióp ta th¸o bá nh÷ng víng m¾c mµ c¸c níc nghÌo thêng gÆp ph¶i, ph¬ng ch©m ®ã lµ vay mîn c«ng nghÖ cña c¸c níc ph¸t triÓn trong thêi kú C«ng nghiÖp ho¸. Xu thÕ nhËp khÈu bæ sung ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu trong níc còng lµ mét ®iÒu tÊt yÕu, th«ng qua ®ã níc ta cã thÓ tõng bíc thay ®æi hoµn thiÖn c¬ cÊu tiªu dïng cña nh©n d©n theo híng hiÖn ®¹i ho¸. §iÒu ®ã còng ®ång thêi dÉn tíi viÖc ph¶i n©ng cao kü thuËt c«ng nghÖ ®Ó phôc vô s¶n xuÊt trong níc. Do vËy Nhµ níc ta ®· ®Ò ra chÝnh s¸ch nhËp khÈu vËt t thiÕt bÞ m¸y mãc, kü thuËt c«ng nghÖ cña níc ngoµi, tõ ®ã t¹o c«ng nghÖ nguån ®Ó ph¸t triÓn kü thuËt míi ngay trong níc. Cã thÓ nãi, NhËp khÈu cã vai trß quan träng trong viÖc thóc ®Èy qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸- HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. §iÒu ®ã còng ®ång thêi n©ng cao kü thuËt s¶n xuÊt trong níc.
Níc ta hiÖn nay vÉn lµ mét níc chËm ph¸t triÓn, nÒn kinh tÕ vÉn cßn dùa vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ chÝnh. §Ó thùc hiÖn môc tiªu chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ tõ N«ng nghiÖp - C«ng nghiÖp - DÞch vô sang c¬ cÊu C«ng nghiÖp - N«ng nghiÖp - DÞch vô, vµ phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2020 ®a níc ta trë thµnh níc c«ng nghiÖp th× qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ HiÖn ®¹i ho¸ hiÖn nay cña chóng ta cÇn ph¶i ®i theo mét híng míi ®ã lµ tËn dông c¸c thµnh tùu khoa häc cña nh©n läai, ngßai viÖc ph¸t huy mét c¸ch cã hiÖu qña nç lùc cña ®Êt níc. Gi¶i ph¸p c¬ b¶n ®Ó thùc hiÖn môc ®Ých nµy lµ më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i còng nh ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc kinh doanh quèc tÕ nh viÖc : t¹o ®iÒu kiÖn h×nh thµnh c¸c liªn doanh; thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi(FDI); x©y dùng c¸c chiÕn lîc nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ, c¸c s¸ng kiÕn kü thuËt, nguyªn vËt liÖu quý hiÕm…Nh»m tranh thñ vèn, kü thuËt tiÕn t¹o tiÒn ®Ò cho C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
NhËp khÈu lµ chiÕc cÇu nèi gi÷a thÞ trêng trong níc vµ thÞ trêng quèc tÕ.
T×nh h×nh kinh tÕ thÕ giíi hiÖn nay, c¸c níc kh«ng ngõng më réng, thèng nhÊt thÞ trêng quèc tÕ th× sù phô thuéc lÉn nhau trong quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ cµng lín m¹nh.ViÖc h×nh thµnh c¸c trung t©m th¬ng m¹i, c¸c khu vùc mËu dÞch tù do ®· ph¸ bá rµo c¶n th¬ng m¹i gi÷a c¸c quèc gia, hµng ho¸ ®îc tù do di chuyÓn trªn thÕ giíi.
Quan hÖ cung cÇu trªn thÞ trêng kh«ng ph¶i lóc nµo còng ë ®iÓm c©n b»ng tèi u mµ nhiÒu khi do t¸c ®éng cña c¶ c¸c nh©n tè chñ quan lÉn kh¸ch quan g©y nªn nh÷ng biÕn ®éng trªn thÞ trêng hµng ho¸. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay khi mµ tÊt c¶ c¸c quèc gia ®Òu tham gia vµo hÖ thèng ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ vµ tËp trung ph¸t triÓn nghµnh hµng cã lîi thÕ cña m×nh. Trong khi ®ã nhu cÇu cña con ngêi ngµy cµng ®a d¹ng. ChÝnh v× vËy mµ hµng lo¹t nhu cÇu kh«ng thÓ ®¸p øng b»ng c¸c nguÇn s¶n xuÊt trong níc. §iÒu nµy tÊt yÕu dÉn ®Õn viÖc nhËp khÈu hµng ho¸ mang tÝnh chu kú vµ t¬ng ®èi æn ®Þnh.
NhËp khÈu lµ mét biÖn ph¸p ®Ó gi¶i quyÕt sù mÊt c©n ®èi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, gi÷a cung vµ cÇu hµng ho¸ - dÞch vô, nghÜa lµ nã gãp phÇn lµm cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu dïng diÔn ra thêng xuyªn vµ æn ®Þnh. Chóng ta cã thÓ nhËp khÈu hµng ho¸ vÒ phôc vô tiªu dïng trùc tiÕp trong níc nhng trong thÕ giíi ngµy nay ngêi ta ®ang chó träng vµo nhËp khÈu nh÷ng nguyªn vËt liÖu quÝ hiÕm, m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, ph¸t minh khoa häc vÒ phôc vô s¶n xuÊt vµ n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ trong níc. NhËp khÈu m¸y mãc vµ c«ng nghÖ cßn phôc vô chiÕn lîc l©u dµi lµ tiÕn tíi lµm chñ khoa häc c«ng nghÖ gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng.
NhËp khÈu cßn lµ mét c«ng cô ®Ó chÝnh phñ thùc hiÖn ®iÒu tiÕt gi¸ c¶ thÞ trêng néi ®Þa nh»m lo¹i bá nh÷ng t¸c ®éng kh«ng lµnh m¹nh cña c¬ chÕ thÞ trêng nh t×nh tr¹ng ®Çu c¬ Ðp gi¸.
Tãm l¹i, th«ng qua nh÷ng häc thuyÕt trªn ta ®· thÊy râ ®îc vai trß v« cïng quan träng cña th¬ng m¹i quèc tÕ ®èi víi bÊt kú nÒ kinh tÕ nµo. Trong thùc tÕ sù ph¸t triÓn kinh tÕ thÕ giíi nh÷ng n¨m qua ®· chøng minh , nÒn kinh tÕ më sÏ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c quèc gia sím hoµ nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi ph¸t huy triÖt ®Ó lîi thÕ cña níc m×nh nh»m ®Èy nhanh sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ ®Êt níc.
ii. Néi dung cña ho¹t ®éng NhËp khÈu
Ho¹t ®éng NhËp khÈu lµ mét qu¸ tr×nh bao gåm nhiÒu kh©u phøc t¹p, cã liªn quan chÆt chÏ tíi nhau, ®îc b¾t ®Çu tõ viÖc nghiªn cøu thÞ trêng vµ kÕt thóc lµ tiÕp nhËn vµ tiªu thô hµng ho¸ nhËp khÈu.
§Ó ®¹t ®îc môc tiªu nhËp khÈu lµ mua ®óng hµng bao gåm: ®óng vÒ gi¸ c¶ hµng ho¸; ®óng vÒ qui c¸ch phÈm chÊt; ®óng vÒ khèi lîng; ®óng vÒ thêi gian… Th× nhiÖm vô cña ngêi qu¶n lý ho¹t ®éng NhËp khÈu lµ v« cïng quan träng ®ßi hái ph¶i gi¸m s¸t tõ viÖc nghiªn cøu thÞ trêng xem xÐt xem cÇn ph¶i mua hµng ho¸ g×, sè lîng lµ bao nhiªu, khi nµo th× mua…Trong kh©u kiÓm ®Þnh vµ tiÕp nhËn hµng ho¸ ph¶i kiÓm tra xem hµng ho¸ cã ®¶m b¶o vÒ sè lîng kh«ng, chÊt lîng nh thÕ nµo, tµu giao hµng cã ®óng tiÕn ®é kh«ng. Trong tõng néi dung cña hîp ®ång nhËp khÈu ®ßi hái ph¶i nghiªn cøu ®Çy ®ñ, kü lìng vµ ®Æt chóng trong mèi quan hÖ phô thuéc lÉn nhau. Nh vËy vai trß qu¶n lý gi¸m s¸t ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ v« cïng quan träng vµ ®îc thÓ hiÖn trong tõng néi dung cña qu¸ tr×nh nhËp khÈu nh sau:
1. Nghiªn cøu thÞ trêng
ThÞ trêng lµ mét ph¹m trï kh¸ch quan g¾n liÒn víi nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸, ta cã thÓ hiÓu thÞ trêng trªn hai gi¸c ®é: thÞ trêng lµ tæng thÓ c¸c quan hÖ hµng ho¸ - tiÒn tÖ hoÆc thÞ trêng lµ tæng khèi lîng cÇu cã kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ khèi lîng cung cã kh¶ n¨ng ®¸p øng ë mét møc gi¸ nhÊt ®Þnh .
Theo quan ®iÓm Maketting hiÖn ®¹i th× Doanh nghiÖp kh«ng thÓ b¸n nh÷ng g× m×nh cã mµ ph¶i b¸n nh÷ng g× kh¸ch hµng cÇn , ®Ó lµm ®îc ®iÒu ®ã ®ßi hái Doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ trêng , ph©n tÝch nhu cÇu, së thÝch cña thÞ trêng, ph©n tÝch nhu cÇu, së thÝch cña kh¸ch hµng, trªn c¬ së ®ã ®Ó ®a ra nh÷ng biÖn ph¸p øng sö phï hîp ®¸p øng tèi ®a nhu cÇu kh¸ch hµng , nhÊt lµ ®èi víi c¸c Doanh nghiÖp nhËp khÈu th× nghiªn cøu thÞ trêng cµng trë nªn quan träng .
ThÞ trêng quèc tÕ chÞu ¶nh hëng cña rÊt nhiÒu nh©n tè kh¸c nhau, thêng lµ ®a d¹ng vµ phong phó rÊt nhiÒu h¬n so víi thÞ trêng néi ®Þa. C¸c nh©n tè nµy cã thÓ mang tÝnh vÜ m« nh m«i trêng tù nhiªn - kinh tÕ, m«i trêng x· héi, hoÆc c¸c nh©n tè vi m« nh tËp qu¸n , ph¬ng thøc s¶n xuÊt, ph¬ng thøc ho¹t ®éng cña thÞ trêng trong níc vµ thÞ trêng quèc tÕ. ViÖc x¸c ®Þnh râ nh©n tè nµy gióp Doanh nghiÖp tiÕn hµnh nghiªn cøu thÞ trêng víi c¸c néi dung nh sau:
1.1 T×m hiÓu thÞ trêng trong níc
C«ng viÖc ®Çu tiªn cña nghiªn cøu thÞ trêng lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®îc nhu cÇu cña thÞ trêng vµ tr¶ lêi ®îc c©u hái :
* ThÞ trêng ®ang cÇn hµng g×?
Trong thêi d¹i ngµy nay, khi mµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt ®· vît qu¸ nhu cÇu tiªu dïng th× chóng ta kh«ng thÓ b¸n nh÷ng g× m×nh cã mµ ph¶i b¸n nh÷ng g× kh¸ch hµng cÇn . §iÒu ®ã ®ßi hái nhµ kinh doanh ph¶i ®iÒu tra th¨m giß, ph©n tÝch nhu cÇu cña kh¸ch hµng trong níc vÒ mÆt hµng , vÒ qui c¸ch phÈm chÊt , kiÓu d¸ng , gi¸ c¶, mµu s¾c , bao gãi s¶n phÈm,…Tõ ®ã t×m ra ®îc mÆt hµng phï hîp ®Ó cung cÊp cho kh¸ch hµng. §èi víi nhµ kinh doanh th× môc tiªu chñ yÕu lµ lîi nhuËn do ®ã ta kh«ng thÓ cung cÊp mét mÆt hµng ë bÊt kú mét møc gi¸ nµo ®ã, mµ ta ph¶i xem xÐt xem ë mét møc gi¸ cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ kh¸c nhng vÉn ®¶m b¶o lîi nhuËn môc tiªu cho doanh nghiÖp.
*T×nh h×nh s¶n xuÊt, cung øng vµ tiªu thô hµng ho¸ ®ã trªn thÞ trêng nh thÕ nµo?
ViÖc x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng s¶n xuÊt trong níc ®ßi hái ta ph¶i t×m hiÓu xem cã nh÷ng Doanh nghiÖp nµo hiÖn ®ang s¶n xuÊt hoÆc kinh doanh NhËp khÈu mÆt hµng ®ã trong níc, sè lîng hµng n¨m lµ bao nhiªu, kh¶ n¨ng còng nh uy tÝn cña nhµ cung cÊp ®ã cã lín hay kh«ng.
Bªn c¹nh ®ã, ta ph¶i t×m hiÓu kh¶ n¨ng tiªu dïng ®Ó biÕt ®îc mÆt hµng ®ã ®· tho¶ m·n nhu cÇu kh¸ch hµng hay cha ( vÒ sè l¬ng, chÊt lîng, dÞch vô,..) vµ kÕt thóc lµ ph¶i ph¸c ho¹ lªn ®îc ®êng cung - cÇu hµng ho¸ ®ã trªn thÞ trêng néi ®Þa ®Ó x¸c ®Þnh ®îc mét khèi lîng nhÊt ®Þnh vµ møc gi¸ phï hîp
* MÆt hµng ®ã ®ang ë giai ®o¹n nµo cña chu kú sèng s¶n phÈm ?
Chu kú sèng cña s¶n phÈm ®îc chia lµm 4 giai ®o¹n ®ã lµ:
Giai ®o¹n th©m nhËp ( T1 )
Giai ®o¹n ph¸p triÓn ( T2 )
Giai ®o¹n b·o hoµ (T 3 )
Giai ®o¹n diÖt vong ( T4)
H×nh 1 BiÓu ®å chu kú sèng s¶n phÈm
T1 T2 T3 T4
Doanh nghiÖp ph¶i biÕt ®îc mÆt hµng ®Þnh kinh doanh ®ang ë giai ®o¹n nµo cña chu kú sèng tõ ®ã ®a ra c¸c chiÕn lîc Marketting phï hîp nh»m ®¹t ®îc môc tiªu kinh doanh ®Ò ra.
Tríc hÕt ta ph¶i nghiªn cøu chÝnh s¸ch cña Nhµ níc kinh tÕ ®èi ngo¹i nãi chung vµ ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh NhËp khÈu nãi riªng, bëi v× nã cã ¶nh hëng trùc tiÕp tíi kÕt qu¶ kinh doanh cña mçi Doanh nghiÖp. ChÝnh s¸ch ngo¹i th¬ng bao gåm:
+ ChÝnh s¸ch thÞ trêng: lµ viÖc qui ®Þnh c¸c Doanh nghiÖp trong níc sÏ ®îc hîp t¸c lµm ¨n víi nh÷ng ®èi t¸c ë quèc gia nµo, khi lµm ¨n víi nh÷ng ®èi t¸c ®ã th× sÏ ®îc hëng lîi Ých g× tõ phÝa Nhµ níc.
+ ChÝnh s¸ch mÆt hµng: lµ viÖc qui ®Þnh xem c¸c Doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu ®îc phÐp kinh doanh nh÷ng mÆt hµng nµo, mÆt hµng nµo khuyÕn khÝch kinh doanh, mÆt hµng nµo h¹n chÕ vµ mÆt hµng nµo cÊm kinh doanh.
+ ChÝnh s¸ch hç trî: lµ hµng lo¹t c¸c biÖn ph¸p vµ c«ng cô mµ ChÝnh phñ sö dông ®Ó hç trî nh»m môc ®Ých thóc ®Èy nÒn ngoaÞ th¬ng ph¸t triÓn theo ®Þnh híng vµ môc tiªu mµ ChÝnh phñ ®Ò ra.
C¸c chÝnh s¸ch ®ã ®îc qui ®Þnh trong c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt nh: luËt th¬ng m¹i, luËt Doanh nghiÖp, luËt §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, …sù t¸c ®éng cña nh÷ng chÝnh s¸ch nµy t¹o ra nh÷ng khã kh¨n vµ thuËn lîi ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña Doanh nghiÖp.
Dù ®o¸n xu híng biÕn ®éng cña gi¸ c¶
Xu híng biÕn ®éng cña gi¸ c¶ hµng ho¸ trªn thÞ trêng thÕ giíi rÊt phøc t¹p, bëi v× nã chÞu sù t¸c ®éng cña nhiÒu nh©n tè kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi. §Ó cã thÓ dù ®o¸n ®îc sù biÕn ®éng cña gi¸ hµng ho¸ ®ã tríc hÕt ta ph¶i dùa vµo kÕt qu¶ nghiªn cøu thÞ trêng trong níc còng nh thÞ trêng thÕ giíi vÒ hµng ho¸, ®¸nh gi¸ ®óng sù t¸c ®éng cña m«i trêng vi m« vµ vÜ m« tíi lîng cung - cÇu, gi¸ c¶ cña hµng ho¸,
C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi gi¸ c¶ hµng ho¸ lµ:
+ Nh©n tè mang tÝnh chu kú: cã hai nh©n tè lµm gi¸ c¶ thay ®æi mang tÝnh chu kú ®ã lµ chu kú nÒn kinh tÕ vµ tÝnh thêi vô cña hµng ho¸.
Sù vËn ®éng cã tÝnh chÊt qui luËt cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã t¸c ®éng lín ®Õn gi¸ c¶ hµng ho¸. NÕn kinh tÕ biÕn ®éng theo chu kú hÕt hng thÞnh ®Õn suy tho¸i, c¸c chu kú ®ã cø lÆp ®i lÆp l¹i, tuy nhiªn kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c thêi kú suy tho¸i th× lu«n biÕn ®æi. Khi nÒn kinh tÕ hng thÞnh th× gi¸ c¶ æn ®Þnh, nhu cÇu t¨ng vµ ngîc l¹i.
YÕu tè thêi vô còng t¸c ®éng lµm gi¸ c¶ thay ®æi, §èi víi mét sè lo¹i hµng ho¸ khi vµo thêi vô chÝnh th× cung t¨ng do ®ã gi¸ c¶ cã xu híng gi¶m., ngîc l¹i cã nh÷ng hµng ho¸ gi¸ c¶ t¨ng lªn vµo mét mïa nhÊt ®Þnh cßn ë thêi ®iÓm kh¸c th× l¹i kh«ng cã ngêi mua.
+ Nh©n tè c¹nh tranh: C¹nh tranh lµm cho gi¸ c¶ biÕn ®éng theo xu híng kh¸c nhau, tuú theo vµo ®èi tîng tham gia c¹nh tranh lµ ngêi mua hay ngêi b¸n. c¹nh tranh gay g¾t sÏ cã t¸c ®éng lµm gi¶m gi¸ c¶ hµng ho¸ h×nh thµnh gi¸ b×nh qu©n trªn thÞ trêng.
+ Nh©n tè l¹m ph¸t: L¹m ph¸t lµm gi¸ c¶ hµng ho¸ t¨ng lªn. §©y chÝnh lµ yÕu tè t¸c ®éng rÊt m¹nh ®Õn gi¸ c¶ hµng ho¸, khi mµ gi¸ trÞ cña ®ång tiÒn gi¶m th× l¹m ph¸t t¨ng nhanh vµ gi¸ c¶ cã biÕn ®éng lín.
Kh¸ch hµng môc tiªu cña Doanh nghiÖp lµ ai?
Kh¸ch hµng môc tiªu lµ tËp hîp nh÷ng ngêi tiªu dïng, c¸c tæ chøc cã nhu cÇu sö dông c¸c s¶n phÈm mµ Doanh nghiÖp nhËp khÈu dù ®Þnh cung cÊp vµ hä cã kh¶ n¨ng thanh to¸n ë mét møc gi¸ nhÊt ®Þnh.
Trªn c¬ së viÖc ph©n ®o¹n thÞ trêng, ta sÏ t×m ra nh÷ng ®o¹n thÞ trêng mµ ë ®ã chøa ®ùng tËp hîp kh¸c hµng môc tiªu cña Doanh nghiÖp. Ta cã thÓ ph©n ®o¹n thÞ trêng dùa trªn mét sè tiªu thøc nh : thu nhËp ®Çu ngêi, løa tuæi, giíi tÝnh, tËp qu¸n, lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh ( ®èi víi kh¸ch hµng lµ c¸c tæ chøc).
1.2 N¾m v÷ng thÞ trêng níc ngoµi.
Mét trong nh÷ng ®Æc ®iÓm cña kinh doanh quèc tÕ lµ ph¶i tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh ë m«i trêng réng lín vµ hoµn toµn xa l¹, lu«n biÕn ®éng kh«ng ngõng, chÞu ®ùng sù chi phèi cña nhiÒu yÕu tè. V× vËy, nghiªn cøu thÞ trêng níc ngoµi lµ cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng kinh doanh quèc tÕ nãi chung vµ ho¹t ®éng kinh doanh NhËp khÈu nãi riªng.
Nghiªn cøu nguån hµng cung cÊp trªn thÕ giíi.
Còng mét s¶n phÈm ®ã nhng cã thÓ cã nhiÒu cung cÊp kh¸c nhau ®ßi hái chóng ta ph¶i t×m hiÓu kü tõng nguån cung cÊp, ®¸nh gi¸ nh÷ng mÆt m¹nh vµ ®iÓm yÕu cña hä trªn c¬ së ph©n tÝch c¸c ®Æc ®iÓm sau
+ Qui c¸ch, phÈm chÊt hµng ho¸ nh thÕ nµo.
+ Kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, cung øng ra sao.
+ Mèi quan hÖ gi÷a Doanh nghiÖp nhËp khÈu víi nhµ cung cÊp ®ã cã th©n thiÖn hay kh«ng.
+ Ph¬ng thøc thanh to¸n, giao nhËn hµng ho¸ nh thÕ nµo…
Nghiªn cøu gi¸ c¶ hµng ho¸ nhËp khÈu trªn thÕ giíi( gi¸ c¶ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ hµng ho¸) tuy nhiªn trong ngo¹i th¬ng gi¸ c¶ l¹i cµng phøc t¹p do hµng ho¸ ®îc mua b¸n gi÷a c¸c níc kh¸c nhau, chi phÝ vËn chuyÓn, b¶o hiÓm cao, tû gi¸ hèi ®o¸i lu«n biÕn ®éng, chÝnh s¸ch thuÕ quan cña c¸c níc kh¸c nhau nªn gi¸ c¶ hµng ho¸ còng cã nh÷ng biÕn ®éng nhÊt ®Þnh. §ßi hái nhµ nhËp khÈu ph¶i n¾m ®îc gi¸ c¶ cña hµng ho¸ ®Þnh nhËp vµ xu híng biÕn ®éng cña nã.
CÊu thµnh gi¸ c¶ hµng ho¸ nhËp khÈu bao gåm c¸c nh©n tè sau:
+ Gi¸ vèn hµng nhËp khÈu.
+ Gi¸ bao bÝ, ®ãng gãi.
+ Chi phÝ kiÓm ®Þnh hµng ho¸ nhËp khÈu.
+ Chi phÝ bèc dì, vËn chuyÓn.
+ Chi phÝ b¶o hiÓm.
+ ThuÕ xuÊt nhËp khÈu .
+ C¸c chi phÝ kh¸c tuú theo ®iÒu kiÖn giao dÞch, gi¸ hµng ho¸ nhËp khÈu cßn phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng, th«ng thêng trong ngo¹i th¬ng ngêi ta thêng dïng hai ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng lµ FOB & CIF. V× vËy ®Ó so s¸nh gi¸ c¶ hµng ho¸ ngêi ta ph¶i ®a chóng vÒ cïng mét ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng theo C«ng thøc sau.
FOB + F
CIF =
1+( 1- R )
Trong ®ã:
- CIF Lµ tiÒn hµng, b¶o hiÓm vµ cíc phÝ
- FOB lµ gi¸ giao t¹i boong tµu.
- F lµ cíc phÝ vËn chuyÓn.
- R lµ xuÊt phÝ b¶o hiÓm.
2. Lùa chän ®èi t¸c giao dÞch.
Sau khi nghiªn cøu thÞ trêng cho phÐp ®¬n vÞ kinh doanh cã thÓ lùa chän thÞ trêng, thêi c¬ thuËn lîi lùa chän ph¬ng thøc mua b¸n vµ ®iÒu kiÖn giao hµng thÝch hîp. Tuy nhiªn trong mét sè trêng hîp th× kÕt qu¶ kinh doanh cßn phô thuéc nhiÒu vµo ®èi t¸c giao dÞch. Trong cïng mét hîp ®ång nh nhau nhng viÖc giao dÞch víi ®èi t¸c nµy th× thµnh c«ng nhng víi ®èi t¸c kh¸c th× thÊt b¹i. Do ®ã nhiÖm vô quan träng cña Doanh nghiÖp lµ ph¶i ph©n tÝch t×m hiÓu kü vÒ ®èi t¸c víi môc ®Ých lµ t×m ®îc nhµ cung cÊp kh¶ thi nhÊt, cã lîi cho Doanh nghiÖp nhÊt.
Mét nhµ cung cÊp hay ®îc a chuéng lµ ngêi cung cÊp chiÒu theo kh¸ch hµng cña m×nh, anh ta cung cÊp hµng víi chÊt lîng râ rµng vµ giao hµng ®óng hÑn nh ®· høa, víi mét gi¸ c¶ ph¶i ch¨ng®¸p øng ®îc nh÷ng ®ßi hái kh«ng biÕt ®îc tríc ch¼ng h¹n nh khèi lîng bu«n b¸n ®ét ngét t¨ng- gi¶m; c¸c thay ®æi vÒ tiªu chuÈn kü thuËt; c¸c vÊn ®Ò vÒ dÞch vô vµ c¸c yªu cÇu chÝnh ®¸ng kh¸c. ngêi cung cÊp tèt thùc hiÖn bíc ®Çu lµ viÖc ®Ò xuÊt c¸c c¸ch tèt h¬n trong viÖc phôc vô kh¸ch hµng vµ cè gi¾ng t×m ra c¸c c¸ch míi trong viÖc më réng c¸c s¶n phÈm cã tÝnh kinh tÕ.
Ngêi cung cÊp tèt sÏ b¸o tríc ngay tõ ®Çu vÒ thêi ®iÓm khan hiÕm nguyªn liÖu, c¸c cuéc ®×nh c«ng vµ tÊt c¶ nh÷ng g× ¶nh hëng tíi ho¹t ®éng cña hä. Anh ta sÏ cung cÊp c¸c chuyªn gia c«ng nghÖ vµ t¸c nghiÖp khi kh¸ch hµng yªu cÇu. Anh ta vÉn gi÷ ®îc sù c¹nh tranh trªn c¬ së liªn tôc.
Cô thÓ c¸c yÕu tè cã thÓ dïng ®Ó x¸c ®Þnh mét nhµ cung cÊp cã triÓn väng lµ:
- T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ®èi t¸c: lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh, ph¹m vi kinh doanh, chÊt lîng s¶n phÈm, gi¸ c¶, kh¶ n¨ng cung cÊp l©u dµi, thêng xuyªn, cung cÊp dÞch vô sau b¸n hµng.
- Kh¶ n¨ng vÒ vèn, c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña ®èi t¸c cho thÊy u thÕ cña ®èi t¸c trªn th¬ng trêng, thùc tr¹ng kh¶ n¨ng cung cÊp cña hä.
- Th¸i ®é, quan ®iÓm kinh doanh cña ®èi t¸c uy tÝn vµ mèi quan hÖ víi b¹n hµng kh¸c cña ®èi t¸c.
- T×nh h×nh chÝnh trÞ cña níc ®èi t¸c: §©y lµ vÊn ®Ò quan träng, nhÊt lµ trªn ThÕ giíi x¶y ra nhiÒu biÕn ®éng vµ xung ®ét lín vÒ chÝnh trÞ, nã lµm ¶nh hëng kh«ng tèt ®Õn qu¸ tr×nh nhËp khÈu.
3. §µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång.
3.1 §µm ph¸n.
§µm ph¸n lµ viÖc c¸c chñ thÓ kinh doanh trao ®æi ý kiÕn nh»m ®i tíi thèng nhÊt c¸c nhËn ®Þnh, thèng nhÊt c¸c quan niÖm, thèng nhÊt c¸ch øng sö nh÷ng vÊn ®Ò n¶y sinh trong quan hÖ bu«n b¸n gi÷a hai hay nhiÒu bªn. Nhê vËy, ®µm ph¸n thùc chÊt lµ viÖc tho¶ thuËn ®Ó ph©n chia lîi Ých gi÷a c¸c bªn trªn c¬ së tho¶ thuËn vÒ c¸c vÊn ®Ò sau:
- Tªn hµng.
- PhÈm chÊt hµng ho¸.
- Sè lîng.
- Bao b×, ®ãng gãi.
- Gi¸ c¶.
- Thanh to¸n, b¶o hiÓm
- Ph¹t hîp ®ång, båi thêng thiÖt h¹i.
- §iÒu kiÖn träng tµi.
* Trong ®µm ph¸n kinh doanh quèc tÕ ngêi ta cã thÓ ¸p dông ba h×nh thøc lµ:
§µm ph¸n giao dÞch qua th tÝn: Ngµy nay th tõ vµ ®iÖn tÝn vÉn cßn lµ ph¬ng tiÖn chñ yÕu ®Ó giao dÞch quèc tÕ nh÷ng cuéc tiÕp xóc ban ®Çu nhÇm thiÕt lËp mèi quan hÖ lµm ¨n thêng th«ng qua th tÝn vµ sau naú viÖc duy tr× mèi quan hÖ gi÷a c¸c bªn còng ph¶i th«ng qua th tÝn th¬ng m¹i.
¦u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ tiÕt kiÖm chi phÝ vµ mét lóc cã thÓ tiÕp xóc víi nhiÒu ®èi t¸c.
Nhîc ®iÓm lµ ph¬ng ph¸p nµy ®ßi hái nhiÒu thêi gian chê ®îi, ®«i khi bá lì mÊt c¬ héi kinh doanh.
§µm ph¸n qua ®iÖn tho¹i: C¸c bªn trao ®æi tho¶ thuËn víi nhau th«ng qua ®µm tho¹i trùc tiÕp t¹o ®iÒu kiÖn cho ngêi giao dÞch tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc kinh doanh kÞp thêi ®ïng tiÕn ®é. Nhîc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ chi phÝ tèn kÐm, kh«ng th¨m giß ®îc quan ®iÓm th¸i ®é cña ®èi t¸c.
§µm ph¸n b»ng c¸ch gÆp gì trùc tiÕp: lµ viÖc c¸c bªn trùc tiÕp gÆp gì nhau t¹i mét ®Þa ®iÓm nhÊt ®Þnh ®Ó tho¶ thuËn, trao ®æi nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan tíi qu¸ tr×nh ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång ngo¹i th¬ng.
¦u ®iÓm cña h×nh thøc ®µm ph¸n nµy lµ ®Èy nhanh tèc ®éi gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc hiÓu biÕt vµ duy tr× mèi quan hÖ gi÷a c¸c bªn tèt h¬n.
Nhîc ®iÓm lµ chi phÝ cao, tèn kÐm thêi gian.
* C¸c bíc ®µm ph¸n:
§èi víi Doanh nghiÖp nhËp khÈu, th«ng thêng ®µm ph¸n tr¶i qua c¸c bíc sau.
Hái gi¸( inquiry): VÒ ph¬ng diÖn ph¸p luËt th× ®©y lµ lêi thØnh cÇu bíc vµo giao dich. Nhng xÐt vÒ ph¬ng diÖn th¬ng m¹i th× ®©y lµ viÖc ngêi mua ®Ò nghÞ ngêi b¸n b¸o cho m×nh vÒ gi¸ c¶ hµng ho¸ vµ c¸c ®iÒu kiÖn mua hµng.
Chµo hµng(offer): LuËt ph¸p coi ®©y lµ lêi ®Ò nghÞ ký kÕt hîp ®ång vµ nh vËy ph¸t gi¸ chµo hµng cã thÓ do ngêi b¸n hoÆc ngõ¬i mua ®a ra. Nhng trong th¬ng m¹i th× chµo hµng, lµ viÖc ngêi b¸n thÓ hiÖn râ ý ®Þnh b¸n hµng cña m×nh. Chµo hµng cã hai lo¹i lµ chµo hµng cè ®Þnh vµ chµo hµng tù do.
+ Chµo hµng cè ®Þnh (firm offer): lµ viÖc chµo b¸n mét l« hµng nhÊt ®Þnh cho mét ngêi mua, cã nªu râ thêi gian mµ ngêi chµo hµng bÞ rµng buéc tr¸ch nhiÖm vÒ lêi ®Ò nghÞ cña m×nh. Trong thêi gian hiÖu lùc cña chµo hµng, nÕu ngêi mua chÊp nhËn hoµn toµn chµo hµng ®ã th× hîp ®ång coi nh ®îc giao kÕt.
+ Chµo hµng tù do (free offer): lµ lo¹i chµo hµng mµ ngêi b¸n kh«ng rµng buéc tr¸ch nhiÖm cña m×nh . viÖc chµo hµng tù do cÇn ph¶i lµm râ b»ng c¸ch ghi “ chµo hµng kh«ng cam kÕt” hoÆc “ chµo hµng u tiªn cho ngêi mua trø¬c. cïng mét lóc, víi cïng mét l« hµng ngêi ta cã thÓ chµo b¸n tù do cho nhiÒu kh¸ch hµng kh¸c nhau. ViÖc kh¸ch hµng chÊp nhËn hoµn toµn c¸c ®iÒu kiÖn cña chµo hµng tù do kh«ng cã nghÜa lµ hîp ®ång ®· ®îc ký kÕt.
Hoµn gi¸: lµ viÖc mÆc c¶ vÒ gi¸ c¶ hoÆc vÒ c¸c ®iÒu kiÖn dao dÞch . khi ngêi ®îc chµo hµng kh«ng chÊp nhËn hoµn toµn chµo hµng ®ã , mµ ®a ra mét ®Ò nghÞ míi th× ®Ò nghÞ míi nµy lµ tr¶ gi¸ (bid) . khi cã sù tr¶ gi¸, chµo hµng tríc coi nh bÞ huû bá. Trong bu«n b¸n quèc tÕ, mçi lÇn giao dÞch thêng tr¶i qua nhiÒu lÇn tr¶ gi¸ míi ®i ®Õn kÕt thóc. Nh vËy, hoµn gi¸ bao gåm nhiÒu sù tr¶ gi¸.
§Æt hµng(order): lµ lêi ®Ò nghÞ ký kÕt hîp ®ång xuÊt ph¸t tõ phÝa ngêi mua ®a ra díi h×nh thøc ®Æt hµng.
Trong ®Æt hµng ngêi mua nªu cô thÓ vÒ hµng ho¸ ®Þnh mua vµ tÊt c¶ nh÷ng néi dung cÇn thiÕt cho viÖc ký kÕt hîp ®ång.
Trong thùc tÕ, ngêi ta chØ ®Æt hµng víi c¸c kh¸ch hµng cã quan hÖ thêng xuyªn. Bëi vËy, ta thêng gÆp nh÷ng ®Æt hµng chØ nªu: tªn hµng, qui c¸ch phÈm chÊt, sè lîng, thêi h¹n giao hµng vµ mét vµi ®iÒu kiÖn riªng biÖt ®èi víi lÇn ®Æt hµng ®ã. VÒ nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸c, hai bªn ¸p dông ®iÒu kiÖn chung ®· tho¶ thuËn víi nhau hoÆc theo nh÷ng ®iÒu kiÖn cña hîp ®ång ®· ký kÕt trong lÇn giao dÞch tríc.
ChÊp nhËn (acceptance): lµ sù ®ång ý hoµn toµn tÊt c¶ mäi ®iÒu kiÖn chµo hµng (hoÆc ®Æt hµng) mµ phÝa bªn kia ®a ra. Khi ®ã hîp ®ång ®îc thµnh lËp. Mét chÊp nhËn muèn cã hiÖu lùc vÒ mÆt ph¸p luËt, cÇn ph¶i ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn díi ®©y:
+ Ph¶i ®îc chÝnh ngêi nhËn gi¸ chÊp nhËn;
+ Ph¶i ®ång ý hoµn toµn v« ®iÒu kiÖn mäi néi dung cña chµo hµng ( hoÆc ®Æt hµng);
+ Ph¶i chÊp nhËn trong thêi gian hiÖu lùc cña chµo hµng;
+ ChÊp nhËn ph¶i ®îc truyÒn ®¹t ®Õn ngêi ph¸t ra ®Ò nghÞ.
X¸c nhËn(confirmation): hai bªn mua vµ b¸n, sau khi ®· thèng nhÊt víi nhau vÒ kinh doanh giao dÞch, cã khi cÈn thËn ghi l¹i mäi ®iÒu ®· tho¶ thuËn, göi cho ®èi ph¬ng. §ã lµ v¨n kiÖn x¸c nhËn, v¨n kiÖn do bªn b¸n göi thêng gäi lµ giÊy x¸c nhËn b¸n hµng, do bªn mua göi lµ giÊy x¸c nhËn mua hµng. x¸c nhËn thêng ®îc lËp thµnh hai b¶n, bªn lËp x¸c nhËn ký tríc råi göi cho bªn kia. Bªn kia ký xong gi÷ l¹i mét b¶n råi göi tr¶ l¹i mét b¶n. viÖc x¸c nhËn còng cã thÓ thùc hiÖn b»ng mét v¨n b¶n cã ch÷ ký cña hai bªn, gäi lµ b¶n hîp ®ång hoÆc lµ b¶n tho¶ thuËn(Agreement).
H×nh 2: Qui tr×nh ®µm ph¸n ®îc thÓ hiÖn theo s¬ ®å sau.
Hái gi¸
®Æt hµng
ChÊp nhËn
Hoµn gi¸
X¸c nhËn
3.2 Ký kÕt hîp ®ång ngo¹i th¬ng
ViÖc giao dÞch ®µm ph¸n nÕu cã kÕt qu¶ sÏ dÉn tíi viÖc ký kÕt hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng. ë c¸c níc t b¶n ph¸t triÓn, hîp ®ång cã thÓ ®îc lËp díi h×nh thøc v¨n b¶n hoÆc h×nh thøc miÖng, hoÆc h×nh thøc mÆc nhiªn. Nhng ë níc ta hîp ®ång nhÊt thiÕt ph¶i lµm díi h×nh thøc v¨n b¶n.
Khi ký kÕt hîp ®ång c¸c bªn cÇn chó ý mét sè ®Æc ®iÓm nh sau:
- CÇn cã sù tho¶ thuËn thèng nhÊt víi nhau tÊt c¶ mäi ®iÒu kho¶n cÇn thiÕt tríc khi ký kÕt. Mét khi ®· ký kÕt råi th× viÖc thay ®æi mét ®iÒu kho¶n nµo ®ã sÏ rÊt khã kh¨n vµ bÊt lîi.
- V¨n b¶n hîp ®ång thêng do mét bªn dù th¶o. tríc khi ký kÕt, bªn kia cÇn xem xÐt kü lìng, cÈn thËn ®èi chiÕu víi nh÷ng tho¶ thuËn ®· ®¹t ®îc trong ®µm ph¸n, tr¸nh viÖc ®èi ph¬ng cã thÓ thªm vµo hîp ®ång mét c¸ch khÐo lÐo nh÷ng ®iÓm cha tho¶ thuËn vµ bá qua kh«ng ghi vµo nh÷ng ®iÒu ®· thèng nhÊt.
- Hîp ®ång cÇn ®îc tr×nh bµy râ rµng, s¸ng sña, c¸ch tr×nh bµy ph¶n ¸nh ®óng néi dung ®· tho¶ thuËn, kh«ng ®Ó t×nh tr¹ng mËp mê, cã thÓ suy luËn ra nhiÒu c¸ch.
- Nh÷ng ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång ph¶i xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸ ®Þnh mua b¸n, tõ nh÷ng ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh tù nhiªn, x· héi… cña níc ngêi b¸n, ngêi mua, tõ ®Æc ®iÓm quan hÖ gi÷a hai bªn. Trong hîp ®ång kh«ng cã nh÷ng ®iÒu kho¶n tr¸i víi luËt lÖ hiÖn hµnh ë níc ngêi b¸n vµ níc ngêi mua.
- Ngêi ®øng ra ký kÕt hîp ®ång ph¶i lµ ngêi cã thÈm quyÒn .
- Ng«n ng÷ dïng so¹n th¶o hîp ®ång lµ thø ng«n ng÷ mµ c¶ hai bªn cïng th«ng th¹o.
- Mét hîp ®ång ngo¹i th¬ng gåm c¸c phÇn sau ®©y:
+ Sè hîp ®ång.
+ Ngµy th¸ng vµ n¬i ký kÕt hîp ®ång.
+Tªn, ®Þa chØ c¸c bªn ký kÕt.
+ C¸c ®iÒ kho¶n hîp ®ång bao gåm c¸c ®iÒu kho¶n sau:
+ Tªn hµng, qui c¸ch phÈm chÊt , sè lîng, bao b×, ký m· hiªu.
+ Gi¸ c¶, ®¬n gi¸, tæng gi¸ trÞ hµng ho¸.
+ Ph¬ng thøc vËn chuyÓn.
4. Tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång ngo¹i th¬ng.
Sau khi tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc tõ kh©u nghiªn thÞ trêng vµ lùa chän ®èi t¸c, ®µm ph¸n c¸c ®iÒu kho¶n hîp ®ång vµ kÕt thóc lµ viÖc ký kÕt hîp ®ång nhËp khÈu, c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång ký kÕt nãi lªn ®îc phÇn nµo triÓn väng vÒ kÕt qu¶ kinh doanh . §Ó ®¹t ®îc môc tiªu kinh doanh ®Ò ra ®ßi hái kh¶ n¨ng tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu cña c¸c Doanh nghiÖp . Cô thÓ lµ c¸ nh©n viªn trùc tiÕp thùc hiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu ph¶i tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång mét c¸ch tèt nhÊt, võa ®¶m b¶o chÊt lîng hµng ho¸ nhËp khÈu võa ®¶m b¶o ®óng tiÕn ®é thêi gian ®Ò ra. Mét yªu cÇu n÷a cña qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu lµ ph¶i tu©n thñ ®óng ph¸p luËt( luËt ph¸p quèc gia vµ luËt ph¸p quèc tÕ mµ níc nhËp khÈu tham gia ) vµ c¸c th«ng lÖ quèc tÕ
§èi víi c¸c ®¬n vÞ kinh doanh nhËp khÈu, néi dung cña qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång bao gåm c¸c bíc sau:
H×nh 3: Qui tr×nh tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång
Xin giÊy phÐp nhËp khÈu
Më th tÝn dông (L/C) nÕu thanh to¸n b»ng L/C
Thuª tµu lu cíc
Mua b¶o hiÓm hµng ho¸
Lµm thñ tôc thanh to¸n
NhËn hµng
Lµm thñ tôc h¶i quan
KhiÕu n¹i vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i
4.1 Xin giÊy phÐp nhËp khÈu.
GiÊy phÐp nhËp khÈu lµ mét c«ng cô quan träng ®Ó Nhµ níc qu¶n lý ho¹t ®éng nhËp khÈu, v× thÕ sau khi ký kÕt hîp ®ång nhËp khÈu Doanh nghiÖp nhËp khÈu ph¶i tiÕn hµnh xin giÊy phÐp nhËp khÈu ®Ó thùc hiÖn hîp ®ång ®ã. ViÖc cÊp giÊy phÐp nhËp khÈu do hai c¬ quan cã thÈm quyÒn cÊp ®ã lµ: Bé Th¬ng m¹i vµ Tæng côc H¶i quan.
- Bé Th¬ng m¹i cÊp giÊy phÐp nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng mËu dÞch.
- Tæng côc H¶i quan cÊp giÊy phÐp nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng phi mËu dÞch.
HiÖn nay trong xu thÕ tù do ho¸ th¬ng m¹i, nhiÒu níc ®· gi¶m bít sè mÆt hµng ph¶i xin giÊy phÐp nhËp khÈu chuyÕn. ë níc ta, theo nghÞ ®Þnh 89/ChÝnh phñ ngµy 25/12/95, kÓ tõ ngµy 1/2/96 trë ®i chØ cßn 9 nhãm hµng ph¶i xin cÊp giÊy phÐp nhËp khÈu theo chuyÕn.
§iÒu kiÖn ®Ó mét Doanh nghiÖp ®îc cÊp giÊy phÐp nhËp khÈu lµ:
- Thµnh lËp theo ®óng ph¸p luËt, vµ cam kÕt tu©n tñ c¸c qui ®Þnh cña luËt hiÖn hµnh.
- Doanh nghiÖp cã møc vèn lu ®éng tèi thiÓu ë thêi ®iÓm ®¨ngký kinh doanh lµ 200 000 USD, riªng nh÷ng Doanh nghiÖp ë c¸c tØnh miÒn nói vµ c¸c tØnh , vèn lu ®éng tèi thiÓu lµ 10 000 USD.
Doanh nghiÖp muèn ®îc cÊp giÊy phÐp nhËp khÈu ph¶i nép lÖ phÝ 1 000 000 ®ång tríc khi nhËn giÊy phÐp.
4.2 Më L/C.
Trong th¬ng m¹i quèc tÕ hiÖn nay cã nhiÒu ph¬ng thøc thanh to¸n nh: tÝn dông chøng tõ; ph¬ng thøc nhê thu; ph¬ng thøc ®iÖn chuyÓn tiÒn…Nhng sö dông réng r·i nhÊt vÉn lµ ph¬ng ph¸p tÝn dông chøng tõ.
V× vËy, nÕu trong hîp ®ång ngo¹i th¬ng qui ®Þnh ph¬ng thøc thanh to¸n lµ tÝn dông chøng tõ th× viÖc ®Çu tiªn lµ ph¶i më L/C theo ®óng nh qui ®Þnh trong hîp ®ång. Thêi gian më L/C phô thuéc thêi gian giao hµng, nÕu nh hîp ®ång kh«ng qui ®Þnh thêi gian cô thÓ th× th«ng thêng thêi gian nµy lµ 15 - 20 ngµy tríc khi giao hµng. C¬ së ®Ó më L/C phô thuéc vµo c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång. §¬n vÞ nhËp khÈu dùa vµo c¬ së ®ã lµm ®¬n xin më L/C theo mÉu cña ng©n hµng.
4.3 Thuª tµu – lu cíc.
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång, viÖc ai thuª tµu, thuª tµu tÝnh theo h×nh thøc nµo ®îc tiÕn hµnh dùa trªn ba c¨n cø : §iÒu kho¶n hîp ®ång, ®Æc ®iÓm hµng ho¸, ®iÒu kiÖn vËn t¶i. NÕu ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng lµ FOB th× bªn nhËp khÈu ph¶i thuª tµu ®Ó chë hµng, nÕu ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng lµ CIF th× bªn nhËp khÈu kh«ng ph¶i thuª tµu mµ nghÜa vô ®ã thuéc vÒ phÝa Xu©t khÈu.
Tuú theo ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸ kinh doanh, Doanh nghiÖp lùa chän ph¬ng thøc thuª tµu cho phï hîp: thuª tµu chî hay tµu chuyÕn. NÕu nhËp khÈu kh«ng thêng xuyªn hoÆc khèi lîng lín th× nªn thuª tµu chuyÕn. nÕu nhËp khÈu khèi lîng nhá th× nªn thuª tµu chî.
4.4 Mua b¶o hiÓm hµng ho¸.
Hµng ho¸ chuyªn trë trªn biÓn thêng gÆp nhiÒu rñi ro, tæn thÊt. V× thÕ, b¶o hiÓm hµng ho¸ ®êng biÓn lµ lo¹i b¶o hiÓm phæ biÕn nhÊt trong ngo¹i th¬ng. Hîp ®ång b¶o hiÓm cã thÓ lµ hîp ®ång h¶o hiÓm bao hoÆc lµ hîp ®ång b¶o hiÓm chuyÕn. khi mua b¶o hiÓm bao, Doanh nghiÖp ký kÕt hîp ®ång tõ ®Çu kú, mçi khi giao hµng xuèng vËn chuyÓn chØ cÇn göi ®Õn C«ng ty b¶o hiÓm mét th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n gäi lµ:”GiÊy b¸o b¾t ®Çu vËn chuyÓn”. Khi mua b¶o hiÓm chuyÕn, Doanh nghiÖp göi ®Õn C«ng ty b¶o hiÓm mét v¨n b¶n gäi lµ: “ GiÊy yªu cÇu b¶o hiÓm” . trªn c¬ së ®ã Doanh nghiÖp vµ C«ng ty b¶o hiÓm ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång b¶o hiÓm.
Doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän nhiÒu h×nh thøc b¶o hiÓm theo ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm lo¹i A, B, C. §Ó lùa chän ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm thÝch hîp cÇn c¨n cø vµo tÝnh chÊt, dÆc ®iÓm hµng ho¸, thêi tiÕt, kh¶ n¨ng kh¶ n¨ng vËn chuyÓn bèc dì, ®Æc ®iÓm qu·ng ®êng.
4.5 Lµm thñ tôc h¶i quan.
Hµng ho¸, khi ®i qua biªn giíi quèc gia ®Ó nhËp khÈu ®Òu cÇn ph¶i lµm thñ tôc h¶i quan. ViÖc lµm thñ tôc h¶i quan gåm ba bíc chñ yÕu sau:
a) khai b¸o h¶i quan.
Chñ hµng ph¶i khai b¸o chi tiÕt vÒ hµng ho¸ lªn tê khai h¶i quan mét c¸ch trung thùc vµ chÝnh x¸c. Tê khai ph¶i ®îc xuÊt tr×nh cïng mét sè chøng tõ nh: GiÊy phÐp nhËp khÈu, ho¸ ®¬n th¬ng m¹i, phiÕu ®ãng gãi, b¶ng kª khai chi tiÕt, vËn ®¬n hµng ho¸,…
b) XuÊt tr×nh hµng ho¸.
H¶i quan ®îc phÐp kiÓm tra hµng ho¸ nÕu thÊy cÇn thiÕt. Hµng ho¸ nhËp khÈu ph¶i ®îc s¾p xÕp trËt, thuËn tiÖn cho viÖc kiÓm tra. Chñ hµng chÞu chi phÝ, nh©n c«ng ®Ó ®ãng, më c¸c kiÖn hµng.
c) Thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh cña H¶i quan.
Sau khi kiÓm tra c¸c giÊy tê hµng ho¸, H¶i quan ®a ra quýªt ®Þnh cho phÐp hµng ho¸ qua biªn giíi( th«ng quan) , hoÆc cho hµng ho¸ ®i qua biªn giíi víi mét ®iªï kiÖn kem theo hoÆc hµng kh«ng ®îc phÐp qua biªn giíi… chñ hµng ph¶i thùc hiÖn nghiªm chØnh c¸c qui ®Þnh cña H¶i quan.
4.6 NhËn hµng vµ kiÓm tra chÊt lîng hµng ho¸.
§Ó nhËn hµng ho¸ nhËp khÈu tõ níc ngoµi vÒ, ®¬n vÞ nhËp khÈu ph¶i lµm c¸c c«ng viÖc sau:
- Ký kÕt hîp ®ång uû th¸c cho c¬ quan vËn t¶i vÒ viÖc nhËn hµng.
- X¸c nhËn víi c¬ quan vËn t¶i vÒ kÕ ho¹ch tiÕp nhËn hµng ho¸ nhËp khÈu, tõng quÝ, tõng n¨m, c¬ cÊu hµng ho¸, lÞch tµu, ®iÒu kiÖn kü thuËt khi bèc dì, vËn chuyÓn, giao nhËn.
- Cung cÊp tµi liÖu kü thuËt cho viÖc giao hµng ( vËn ®¬n, lÖnh giao hµng…) .
- Theo dâi viÖc giao nhËn, ®«n ®èc c¬ quan vËn t¶i lËp biªn b¶n (nÕu cÇn) vÒ hµng ho¸ vµ gi¶i quyÕt trong ph¹m vi cña m×nh trong nh÷ng vÊn ®Ò x¶y ra trong viÖc giao nhËn.
- Thanh to¸n cho c¬ quan vËn t¶i nh÷ng kho¶n phÝ tæn vÒ giao nhËn, bèc xÕp, b¶o qu¶n, vËn chuyÓn hµng ho¸ nhËp khÈu.
- Th«ng b¸o cho c¸c ®¬n vÞ ®Æt hµng chuÈn bÞ tiÕp nhËn hµng ho¸.
- ChuyÓn hµng ho¸ vÒ kho cña Doanh nghiÖp hoÆc giao trùc tiÕp cho ®¬n vÞ ®Æt hµng.
- KiÓm tra hµng ho¸: hµng ho¸ nhËp khÈu vÒ qua cöa khÈu ph¶i ®îc kiÓm tra. Mçi c¬ quan tiÕn hµnh kiÓm tra theo tõng chøc n¨ng, quyÒn h¹n cña m×nh. NÕu ph¸t hiÖn kh«ng b×nh thêng th× mêi c¬ quan gi¸m ®Þnh ®Õn lËp biªn b¶n gi¸m ®Þnh. C¬ quan vËn t¶i kiÓm tra niªm phong kÑp ch× tríc khi dì hµng ra khái ph¬ng tiÖn vËn t¶i. §¬n vÞ nhËp khÈu víi t c¸ch lµ mét bªn ®øng tªn trong vËn ®¬n còng ph¶i kiÓm tra hµng ho¸ vµ lËp th dù kh¸ng nÕu nghi ngê hoÆc thËt sù hµng ho¸ cã tæn thÊt, thiÕu hôt hoÆc kh«ng ®óng trong hîp ®ång.
4.7 Lµm thñ tôc thanh to¸n.
Thanh to¸n lµ kh©u quan träng trong ngo¹i th¬ng. Do ®Æc ®iÓm bu«n b¸n víi níc ngoµi rÊt phøc t¹p nªn thanh to¸n trong th¬ng m¹i quèc tÕ ph¶i hÕt søc thËn träng, tr¸nh ®Ó x¶y ra tæn thÊt. Cã rÊt nhiÒu ph¬ng thøc thanh to¸n nh: tÝn dông chøng tõ( Më L/C), ph¬ng thøc nhê thu(collection), chuyÓn tiÒn(T/T)…ViÖc thùc hiÖn theo ph¬ng thøc nµo ph¶i qui ®Þnh cô thÓ trong hîp ®ång. Doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh thanh tãan theo ®óng ®iÒu kiÖn qui ®Þnh trong hîp ®ång.
4.8 KhiÕu n¹i vµ sö lý khiÕu n¹i.
Khi thùc hiÖn hîp ®ång nhËp khÈu, nÕu chñ hµng xuÊt nhËp khÈu thÊy hµng ho¸ nhËp khÈu bÞ tæn thÊt, ®æ vì, thiÕu hôt, mÊt m¸t, th× cÇn lËp hå s¬ khiÕu n¹i . §èi tîng khiÕu n¹i cã thÓ lµ bªn b¸n, ngêi vËn t¶i, c¬ quan b¶o hiÓm… tuú theo nguyªn nh©n cña tõng tæn thÊt.
Bªn nhËp khÈu ph¶i viÕt ®¬n khiÕu n¹i vµ göi cho bªn bÞ khiÕu n¹i trong thêi h¹n qui ®Þnh. §¬n khiÕu n¹i ph¶i kÌm theo nh÷ng b»ng chøng vÒ tæn thÊt nh: biªn b¶n gi¸m ®Þnh hµng ho¸, ho¸ ®¬n th¬ng m¹i, vËn ®¬n ®êng biÓn, ®¬n b¶o hiÓm ( nÕu khiÕu n¹i C«ng ty b¶o hiÓm)…
Tuú theo néi dung khiÕu n¹i mµ c¸c bªn cã c¸ch gi¶i quyÕt kh¸c nhau. NÕu kh«ng tù gi¶i quyÕt ®îc th× lµm ®¬n göi träng tµi kinh tÕ hoÆc toµ ¸n kinh tÕ xÐt xö theo luËt ph¸p hiÖn hµnh.
5. Tæ chøc tiªu thô hµng ho¸.
Sau khi nhËp hµng tõ níc ngoµi vÒ, Doanh nghiÖp giao hµng cho ®¬n vÞ ®Æt hµng hoÆc tæ chøc tiªu thô tèt trªn thÞ trêng néi ®Þa. Doanh nghiÖp nhËp khÈu cÇn tiÕn hµnh tiªu thô hµng ho¸ cã hiÖu qu¶, ®em l¹i lîi nhuËn cao nhÊt cho Doanh nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn t¸i ®Çu t vµo qu¸ tr×nh nhËp khÈu tiÕp theo, ®Ó tiªu thô hµng ho¸ cã kÕt qu¶ cao, Doanh nghiÖp cÇn ph¶i :
- X¸c ®Þnh c¸c kªnh ph©n phèi hµng ho¸ vµ h×nh thøc b¸n.
- TiÕn hµnh qu¶ng c¸o vµ xóc tiÕn b¸n hµng.
- X¸c ®Þnh møc gi¸ cô thÓ trªn c¬ së cung cÇu thÞ trêng vµ chi phÝ cña Doanh nghiÖp.
- Tæ chøc nghiÖp vô b¸n hµng cô thÓ t¹i c¸c cöa hµng b¸n lÎ cña C«ng ty.
III. C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cña Doanh nghiÖp.
ViÖc nghiªn cøu c¸c yÕu tè ¶nh hëng tíi ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu lµ hÕt søc cÇn thiÕt, bëi th«ng qua ®ã ta sÏ ®Æt ra ®îc nh÷ng ®Þnh híng chiÕn lîc kinh doanh, dù ®o¸n xu híng biÕn ®éng cña thÞ trêng. Ph¸t huy nh÷ng lîi thÕ ®ång thêi cã biÖn ph¸p phßng trõ nh÷ng rñi ro, t¹o ®iÒu kiÖn ®¹t ®îc môc tiªu kinh doanh cña Doanh nghiÖp. Kinh doanh nhËp khÈu chÞu ¶nh hëng cña nhiÒu yÕu tè, ta cã thÓ chia ra thµnh ba nhãm lµ: c¸c yÕu tè kinh tÕ; c¸c yÕu tè chÝnh trÞ; ph¸p luËt vµ c¸c yÕu tè x· héi.
1. C¸c yÕu tè kinh tÕ.
Sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt trong vµ ngoµi níc:
Ho¹t ®éng nhËp khÈu chÞu ¶nh hëng cña nÒn s¶n xuÊt trong vµ ngoµi níc. Sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt trong níc t¹o ra sù c¹nh tranh m¹nh mÏ ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm nhËp khÈu, t¹o ra hµng ho¸ thay thÕ s¶n phÈm nhËp khÈu. Cßn nÕu s¶n xuÊt trong níc kÐm ph¸t triÓn kh«ng thÓ s¶n xuÊt ra nh÷ng mÆt hµng ®ßi hái kü thuËt c«ng nghÖ cao th× nhu cÇu nhËp khÈu sÏ t¨ng lªn. MÆt kh¸c nÕu nÒn s¶n xuÊt níc ngoµi hiÖn ®¹i, t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm tiÖn dông, chÊt lîng cao, hÊp dÉn nhu cÇu tiªu dïng sÏ thóc ®Èy ho¹t ®éng nhËp khÈu. Tuy nhiªn kh«ng ph¶i lóc nµo thÞ trêng còng vËn ®éng theo ®óng qui luËt tù nhiªn cña nã. §«i khi ®Ó t¹o sù ®éc quyÒn hoÆc b¶o hé s¶n xuÊt trong níc, ChÝnh phñ ®· t¹o ra nh÷ng rµo c¶n ng¨n chÆn luång hµng nhËp khÈu b»ng viÖc sö dông c¸c c«ng cô thuÕ quan vµ phi thuÕ quan.
Sù biÕn ®éng cña thÞ trêng trong vµ ngoµi níc:
Sù biÕn ®éng cña thÞ trêng trong vµ ngoµi níc còng ¶nh hëng rÊt lín tíi ho¹t ®éng nhËp khÈu bëi v× ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu nh mét chiÕc cÇu nèi gi÷a thÞ trêng trong níc víi thÞ trêng níc ngoµi t¹o ra sù g¾n bã t¸c ®éng qua laÞ lÉn nhau. §Æc biÖt ®èi víi nh÷ng nÒn kinh tÕ më, c¸c hµng rµo mËu dÞch ®· ®îc dì bá th× thÞ trêng trong vµ ngoµi níc ®· thùc sù hoµ quyÖn vµo mét. Khi cã sù thay ®æi gi¸ c¶, cung- cÇu vÒ mÆt hµng ë thÞ trêng trong níc th× ngay lËp tøc cã sù thay ®æi lîng hµng nhËp khÈu. Còng nh vËy, thÞ trêng níc ngoµi quyÕt ®inh tíi viÖc tho¶ m·n c¸c nhu cÇu trong níc, sù biÕn ®éng cña nã vÒ kh¶ n¨ng cung cÊp s¶n phÈm míi, vÒ sù ®a d¹ng hµng ho¸, dÞch vô ®îc ph¶n ¸nh th«ng qua chiÕc cÇu nhËp khÈu.
Møc ®é t¨ng trëng kinh tÕ trong níc vµ thÕ giíi:
NÒn kinh tÕ trong níc ph¸t triÓn dÉn ®Õn thu nhËp cña ngêi d©n t¨ng lªn, lµm tæng cÇu néi ®Þa dÞch chuyÓn kÐo theo gi¸ c¶ hµng ho¸ t¨ng lªn. sù chªnh lÖch vÒ gi¸ c¶ gi÷a thÞ trêng trong vµ ngoµi níc sÏ thóc ®Èy ho¹t ®éng nhËp khÈu ph¸t triÓn.
Sù ph¸t triÓn kinh tÕ lµm cho tû gi¸ hèi ®o¸i thay ®æi vµ t¸c ®éng tíi gi¸ c¶ t¬ng ®èi cña hµng ho¸ trong níc so víi hµng ho¸ qu«c tÕ. Tû gi¸ hèi ®o¸i cã t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi ho¹t ®éng nhËp khÈu v× tÝnh gi¸ thanh to¸n trong nhËp khÈu ph¶i dïng ®Õn tû gi¸ hèi ®o¸i. Sù biÕn ®éng cña tû gi¸ hèi ®o¸i g©y ra nh÷ng biÕn ®æi lín nh÷ng biÕn ®æi lín trong tû träng gi÷a xu©t khÈu vµ nhËp khÈu. Tû gi¸ hèi ®o¸i t¨ng sÏ khuyÕn khÝch xu©t khÈu vµ h¹n chÕ nhËp khÈu vµ ngîc l¹i.
2. C¸c yÕu tè x· héi.
Con ngêi lµ mét tÕ bµo cña x· héi, bÊt kú ho¹t ®éng nµo cña con ngêi ®Òu t¸c ®éng tíi c¸c yÕu tè x· héi vµ ngîc l¹i. C¸c yÕu tè x· héi cã thÓ kh¸i qu¸t thµnh c¸c yÕu tè v¨n ho¸, tËp qu¸n, d©n sè… cã ¶nh hëng trùc tiÕp tíi ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cña Doanh nghiÖp.
Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu thÞ trêng Doanh nghiÖp ph¶i chó ý tíi c¸c yÕu tè v¨n ho¸ cña ®èi tîng cÇn nghiªn cøu nh: tËp qu¸n tiªu dïng, niÒm tin, lèi sèng, t«n gi¸o…nh½m ®a ra nh÷ng nhËn ®Þnh chÝnh x¸c vÒ thÞ trêng. VÝ dô khi nghiªn cøu thÞ trêng Ên ®é, ta biÕt ®îc r»ng phÇn lín d©n sè Ên ®é theo ®¹o Håi do ®ã ý ®Þnh kinh doanh thÞt bß t¹i thÞ trêng Ên ®é bÞ lo¹i bá.
V¨n ho¸ cßn ¶nh hëng trong qu¸ tr×nh ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång. VÝ dô ®èi víi ngêi Trung quèc th× buæi ®Êu tiªn ®µm ph¸n chØ lµ ®Ó lµm quen nhau chø cha ®i vµo vÊn ®Ò ®µm ph¸n kinh doanh. Nhng ®èi víi ngêi Mü hoÆc ngêi Anh th× môc tiªu cña hä lµ ph¶i ®¹t ®îc môc ®Ých ngay buæi ®Çu cña cuéc ®µm ph¸n. BiÕt ®îc yÕu tè v¨n ho¸ cña tõng d©n téc gióp ta ®a ra nh÷ng ®èi s¸ch kinh doanh phï hîp .
3. YÕu tè chÝnh trÞ ph¸p luËt
M«i trêng chÝnh trÞ cña mçi quèc gia cã ¶nh hëng trùc tiÕp tíi ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ ho¹t ®éng nhËp khÈu nãi riªng. sù æn ®Þnh vÒ mÆt chÝnh trÞ sÏ gióp cho mèi quan hÖ hai bªn ®îc bÒn v÷ng, sù anh toµn vÒ mÆt ph¸p luËt sÏ ®¶m b¶o cho lîi Ých cña hai bªn ®îc thùc hiÖn. ChÝnh v× vËy, tríc khi thiÕt lËp quan hÖ víi ®èi t¸c, doanh nghiÖp cÇn t×m hiÓu vµ tu©n thñ c¸c qui ®Þnh cña chÝnh phñ cña c¸c níc liªn quan, tËp qu¸n vµ luËt ph¸p quèc tÕ cã liªn quan trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp tíi ho¹t ®éng nhËp khÈu. Trong nhiÒu trõ¬ng hîp, yÕu tè chÝnh trÞ vµ ph¸p luËt trë thµnh tiªu thøc buéc c¸c nhµ kinh doanh ph¶i quan t©m khi chän thÞ trêng nhËp khÈu cho m×nh .
Mçi quèc gia l¹i cã nh÷ng ®Æc trng riªng trong lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu . Mét sè níc tËp trung vµo c«ng cô thuÕ, trong khi ®ã nh÷ng níc kh¸c l¹i th«ng qua giÊy phÐp, h¹n ngh¹ch, ®iÒu tiÕt tû gi¸ hèi ®o¸i hoÆc c¸c c«ng cô phi thuÕ quan nh kiÓm dÞch vÖ sinh an toµn s¶n phÈm, qui ®inh vÒ tiªu chuÈn kü thuËt…
4. C¸c yÕu tè c¬ së h¹ tÇng phôc vô ho¹t ®éng nhËp khÈu
yÕu tè h¹ tÇng bao gåm : hÖ thèng giao th«ng vËn t¶i; hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c vµ hÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng.
ViÖc thùc hiÖn ho¹t ®éng nhËp khÈu kh«ng thÓ t¸ch rêi víi vËn chuyÓn vµ th«ng tin liªn l¹c. Víi hÖ thèng th«ng tin nhanh, réng kh¾p vµ hÖ thèng giao th«ng thuËn tiÖn, an toµn cho phÐp doanh nghiÖp tËn dông ®îc c¸c c¬ héi kinh doanh, ®¬n gi¶n ho¸ ho¹t ®éng nhËp khÈu, gi¶m bít ®îc chi phÝ vµ rñi ro, n©ng cao tÝnh kÞp thêi, nhanh gän trong qu¸ tr×nh nhËp khÈu, t¨ng vßng quay cña vèn.
HÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng cã vai trß quan träng trong qu¶n lý, cung cÊp vèn vµ dÞch vô thanh to¸n nªn nã can thiÖp ®Õn ho¹t ®éng cña tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ, dï doanh nghiÖp ®ã lín hay nhávµ ë thµnh phÇn kinh tÕ nµo. Ho¹t ®éng nhËp khÈu sÏ kh«ng cã hiÖu qu¶ cao nÕu nh thiÕu sù trî gióp cña hÖ thèng ng©n hµng.
Nh vËy cã thÓ nãi, ho¹t ®éng nhËp khÈu ®îc tiÕn hµnh trong mét m«i trêng kinh doanh réng lín, chÞu sù t¸c ®éng trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp cña nhiÒu nh©n tè tù nhiªn vµ x· héi. V× vËy, ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶itiÕn hµnh nghiªn cøu m«i trêng, x¸c ®Þnh râ nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n do m«i trêng xung quanh g©y ra ®Ó cã nh÷ng chiÕn lîc kinh doanh phï hîp nh»m tËn dông mäi thêi c¬ vµ tèi thiÓu ho¸ c¸c rñi ro cho doanh nghiÖp.
Trªn ®©y lµ nh÷ng lý luËn c¬ b¶n gióp chóng ta hiÓu ®îc kh¸i niÖm, néi dung ho¹t ®éng nhËp khÈu còng nh c¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi ho¹t ®éng nhËp khÈu . §ã lµ c¬ së ®Ó ta ®i vµo ph©n tÝch thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cña c«ng ty.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Lý luận chung về kinh doanh xuất nhập khẩu.doc