Đề tài Mối liên hệ giữa Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa Nông nghiệp và nông thôn và Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa nền kinh tế ở Việt Nam

g x· héi t¹o ®iÒu kiÖn thùc hiÖn sù b×nh ®¼ng ®oµn kÕt gi÷a c¸c d©n téc, t¨ng c­êng quyÒn lùc søc m¹nh vµ hiÖu qu¶ cña bé m¸y qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n­íc. §Ó cã thÓ tiÕn hµnh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ chóng ta ph¶i cã sù häc hái nh÷ng kinh nghiÖm nh÷ng thµnh tùu khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i tõ c¸c n­íc kh¸c, qua ®ã lµm më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i tham gia vµo sù ph©n c«ng vµ hîp t¸c quèc tÕ mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Mét t¸c dông n÷a cña C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ còng rÊt qua träng, ®ã lµ C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ t¹o tiÒn ®Ò vËt chÊt ®Ó x©y dùng, ph¸t triÓn vµ hiÖn ®¹i ho¸ nÒn quèc phßng-an ninh b¶o vÖ v÷ng ch¾c Tæ Quèc. Nh­ vËy C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ kh«ng chØ lµ mét tÊt yÕu mµ cßn cã t¸c dông lín vÒ mäi mÆt. Thµnh c«ng cña sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ quèc d©n lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh sù th¾ng lîi cña con ®­êng XHCN mµ §¶ng vµ nh©n d©n ta ®· lùa chän. ChÝnh v× vËy mµ C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ ®­îc coi lµ nhiÖm vô träng t©m trong suèt thêi kú qu¸ ®é nªn CNXH. 6).Néi dung qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ë ViÖt Nam. Qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ViÖt Nam cã nh÷ng néi dung chÝnh sau ®©y: ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp theo h­íng g¾n liÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ víi c«ng nghiÖp chÕ biÕn. HiÖn nay nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cña n­íc ta cßn ë tr×nh ®é kÐm ph¸t triÓn ®Æc biÖt ë khu vùc n«ng th«n, kinh tÕ thÞ tr­êng cßn ®¬n gi¶n vµ nhá bÐ, Ýt nhiÒu cßn mang tÝnh tù cung tù cÊp. C¸c nghµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng l©m thuû s¶n cßn ch­a ®­îc ph¸t triÓn ®óng møc vµ t­¬ng øng víi l­îng n«ng l©m thuû s¶n cã ®­îc. VÒ ®¹i thÓ kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn qua ba giai ®o¹n lµ s¶n xuÊt hµng ho¸ ®¬n gi¶n, kinh tÕ thÞ tr­êng tù do, kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn ®¹i. Tuy nhiªn n­íc ta tiÕn hµnh x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn ®¹i theo kiÓu rót ng¾n chø kh«ng lÆp l¹i nguyªn vÑn qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c n­íc ®i tr­íc. Néi dung thø hai cña qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ë ViÖt Nam lµ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ nh÷ng s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng t¹o ra l­îng gi¸ trÞ gia t¨ng lªn. Bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch cô thÓ, ®Õ triÓn khai néi dung nµy nh­ ph¸ thÕ ®éc canh trong n«ng nghiÖp h×nh thµnh nh÷ng vïng chuyªn canh quy m« lín, khuyÕn khÝch nghiªn cøu t¹o ra gièng c©y tr«ng vËt nu«i n¨ng suÊt lín, chÊt l­îng tèt vµ söa ®æi c¬ cÊu vÒ c©y trång vËt nu«i. Néi dung tiÕp theo lµ g¾n liÒn qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n víi thùc hiÖn c¬ khÝ ho¸, øng dông c¸c thµnh tùu khoa häc c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nh»m n©ng cao chÊt l­îng, hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh cña n«ng s¶n. HiÖn nay trong khu vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n tuy ®· cã sù hiÖn diÖn cña m¸y mãc nh­ng lao ®äng chñ yÕu vÉn lµ søc ng­êi, kü thuËt l¹c hËu nªn n¨ng suÊt lao ®éng ch­a cao, v× vËy ph¶i tiÕn hµnh c¬ giíi ho¸ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nh»m gi¶m nhÑ lao ®éng con ng­êi ®ång thêi n©ng cao n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶. Bªn c¹nh c¬ giíi ho¸, chóng ta cÇn ph¶i ®Èy m¹nh ph¸t triÓn c«ng nghÖ sinh häc. §©y lµ mét ®ßi hái tÊt yÕu cña mét nÒn n«ng nghiÖp hiÖn ®¹i. Ngoµi ra ph¶i tiÕp tôc t¨ng c­êng ®Çu t­ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng th«n t¹o mäi ®iÖu kiÖn ®Ó n©ng cao møc sèng vËt chÊt, v¨n ho¸ cña c­ d©n n«ng th«n.KÕt cÊu h¹ tÇng cña c­ d©n n«ng th«n kinh tÕ x· héi bao gåm hÖ thèng ®­êng s¸, hÖ thèng th«ng tin, hÖ thèng thuû lîi….HÕt søc cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n. tuy nhiªn viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ x· héi trªn ®©y lµ mét viÖc lµm v­ît qu¸ xa so víi kh¶ n¨ng cña c­ d©n n«ng th«n. V× vËy Nhµ n­íc cÇn cã sù ®Çu t­, hç trî thÝch ®¸ng. MÆt kh¸c Nhµ n­íc ph¶i cã chÝnh s¸ch gióp ®ì n«ng d©n trong viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ, gi¶i quyÕt khã kh¨n vÒ vèn vµ thÞ tr­êng tiªu thô, ®µo t¹o ngu«n nh©n lùc cho n«ng nghiÖp n«ng th«n nh­ : Më c¸c líp tËp huÊn cho nh©n d©n vÒ kü thuËt nu«i trång, lËp c¸c quü hç trî cho nh©n d©n, c¸c chÝnh s¸ch Gi¸o dôc ®µo t¹o riªng cho n«ng nghiÖp n«ng th«n ®Æc biÖt cho vïng x©u, vïng xa, biªn giíi h¶i ®¶o…. Néi dung cuèi cïng lµ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ, lµng nghÒ chuyÒn thèng vµ giíi thiÖu c¸c ngµnh nghÒ míi ë n«ng th«n. Thêi gian võa qua do khã kh¨n vÒ thÞ tr­êng tiªu thô mµ mét sè nghÒ thñ c«ng bÞ mai mét dÇn nh­ nghÒ tr¹m b¹c, vÏ tranh §«ng hå…Nhµ n­íc ®· vµ ®ang cÇn tiÕp tôc cã sù can thiÖp ®óng møc, kÞp thêi ®Ó g×n gi÷ b¶n s¾c d©n téc ®ång thêi t¹o viÖc lµm cho bµ con n«ng d©n. BÖ c¹nh ®ã Nhµ n­íc khuyÕn khÝch më c¸c c¬ së d¹y nghÒ t¹o viÖc lµm cho bµ con n«ng d©n trong lóc n«ng nhµn. II. Thùc tr¹ng vµ c¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy C«ng nghiÖp ho¸-HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n n­íc ta trong thêi gian tíi 1). Thùc tr¹ng n«ng nghiÖp n«ng th«n n­íc ta. 1.1-Mét sè thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc cña khu vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n n­íc ta trong thêi gia qua. Thø nhÊt: Sau gÇn hai thËp kû, n­íc ta thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n­íc do §¶ng ta khëi x­íng, vµ l·nh ®¹o, lÊy n«ng nghiÖp lµm kh©u ®ét ph¸, n«ng th«n lµ ®Þa bµn träng ®iÓm. Víi chñ tr­¬ng vµ chÝnh s¸ch ®óng ®¾n, kÞp thêi vµ hîp lßng d©n, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu to lín, toµn diÖn, víi tèc ®é t¨ng tr­ëng kh¸ cao, h¬n 4,5%/n¨m. Thµnh tùu ®Çu tiªn vµ ®¸ng kÓ nhÊt lµ sè nghÌo ®ãi ë n«ng th«n gi¶m nhanh ( gi¶m h¬n 5% trong giai ®o¹n 1990 – 1998 ) ®ã lµ do phong trµo “ Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo” ®­îc thùc hiÖn réng r·i vµ cã hiÖu qu¶. Ngay tõ nh÷ng n¨m ®Çu cña thËp kû 90 cña thÕ kû 20, héi n«ng d©n ViÖt Nam ®· phèi hîp cïng Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n tæ chøc ph¸t ®éng phong trµo “ Nh©n d©n thi ®ua s¶n xuÊt, kinh doanh giái, ®oµn kÕt gióp nhau xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ lµm giµu chÝnh ®¸ng”. Qua h¬n 10 n¨m thùc hiÖn, phong trµo ®· ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ réng kh¾p, liªn tôc ®¹t hiÖu qu¶ thiÕt thùc, t¹o ra b­íc chuyÓn ®æi c¬ cÊu n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸, gãp phÇn ®Èy m¹nh tèc ®é xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, vµ thu hÑp kho¶ng c¸ch giµu nghÌo ë n«ng th«n: N­íc ta tõ mét nÒn n«ng nghiÖp tù cung tù cÊp, thiÕu l­¬ng thùc triÒn miªn, ®Õn nay c¬ b¶n lµ nÒn n«ng nghiÖp hµng ho¸, ®¶m b¶o v÷ng ch¾c an ninh l­¬ng thùc. Tû suÊt hµng ho¸ trong l­¬ng thùc ngµy cµng cao, nhiÒu mÆt hµng cã sè l­îng xuÊt khÈu chiÕm vÞ thÕ cao trong khu vùc vµ thÕ giíi. Sè l­îng xuÊt khÈu g¹o, cµ phª, h¹t ®iÒu ®øng thø hai thÕ giíi; Víi h¹t ®iÒu ®øng thø nhÊt thÕ giíi cßn con t«m ®øng thø hai ë thÞ tr­êng Mü vµ ®øng thø ba ë NhËt b¶n. DiÖn m¹o n«ng th«n còng ®æi thay nhanh chãng: §­êng x¸ ®i l¹i thuËn tiÖn h¬n, råi th«ng tin liªn l¹c vµ chuyÒn th«ng ®¹i chóng nhanh h¬n ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ kho¶ng c¸ch gi÷a n«ng th«n vµ thµnh thÞ bít xa. Tr­êng häc, tr¹m y tÕ ®­îc n©ng cÊp, ®iÒu kiÖn ¨n ë, ®i l¹i, häc tËp, kh¸m, ch÷a bÖnh vµ sinh ho¹t cña n«ng d©n, vïng ®ång b»ng hay vïng cao, ®· tiÕn thªm mét b­íc. NhiÒu vïng quª, b¶n lµng heo hót nay trë nªn ®«ng ®óc vµ nhén nhÞp h¬n. §Õn nay c¶ n­íc cã 92,9% sè x· cã ®­êng « t« ®Õn trung t©m x·, 85,8% sè x· víi 78% sè hé ®­îc sö dông ®iÖn, 68,6% sè x· víi h¬n 50% sè d©n ®­îc dïng n­íc s¹ch. §ã lµ nh÷ng thµnh qu¶ lín tõ c¸c chñ tr­¬ng ®óng ®¾n vµ hîp lßng d©n cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. Thø hai: ë n«ng th«n ®· b¾t ®Çu diÔn ra qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng míi, sè l­îng ng­êi lµm n«ng nghiÖp gi¶m dÇn, sè cßn l¹i chuyÓn sang ho¹t ®éng trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. Ngoµi ra, do sù xuÊt hiÖn cña c¸c ngµnh nghÒ thñ c«ng kh¸c nªn c­ d©n ë n«ng th«n võa cã thÓ lµm n«ng nghiÖp võa cã thÓ lµm thªm nghÒ thñ c«ng vµ ®Ó kiÕm thªm thu nhËp. §©y lµ mét b­íc tiÕn lín cã vai trß qua träng trong viÖc n©ng cao møc sèng cho ng­êi d©n ë khu vùc n«ng th«n. Nhµ n­íc ®· cã nhiÒu chÝnh s¸ch hç trî ®Ó qu¸ tr×nh trªn diÔn ra nhanh chãng vµ thuËn lîi h¬n nh­ chÝnh s¸ch ruéng ®Êt, chÝnh s¸ch ®Çu t­, chÝnh s¸ch miÔn gi¶m thuÕ, chÝnh s¸ch khoa häc c«ng nghÖ, chÝnh s¸ch tÝnh dông, c¸c chÝnh s¸ch x· héi….thùc tÕ ®· cho thÊy tÝnh ®óng ®¾n cña c¸c chÝnh s¸ch nµy vµ sù phï hîp cña nã ®èi víi tiÕn tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n n­íc ta. Mét sè thµnh tùu n÷a còng rÊt to lín trong tiÕn tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ë n­íc ta ®ã lµ sù ph¸t triÓn vÒ kinh tÕ cña khu vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n ®· g¾n liÒn víi c¬ chÕ thÞ tr­êng më cña. §©y lµ mét yÕu tè quan träng trong tiÕn tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ë n­íc ta bëi nhiÒu lý do. C¬ chÕ thÞ tr­êng víi nÒn kinh tÕ hµng ho¸ t¹o ra ®éng lùc thóc ®Èy lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, buéc c¸c chñ thÓ s¶n xuÊt ph¶i c¶i tiÕn kü thuËt, ¸p dông c«ng nghÖ míi vµo s¶n xuÊt ®Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh. H¬n n­a kinh tÕ hµng ho¸ cßn kÝch thÝch tÝnh n¨ng ®éng s¸ng t¹o cña chñ thÓ s¶n xuÊt trong viÖc n©ng cao chÊt l­îng c¶i tiÕn mÉu m· hay tiÕp thÞ s¶n phÈm., qua ®ã lµm t¨ng khèi l­îng hµng ho¸ vµ dÞch vô. Ngoµi ra nhê ¸p dông c¬ chÕ thÞ tr­êng më cöa, chóng ta ®· b­íc ®Çu khai th¸c ®­îc tiÒm n¨ng trong n­íc, khu vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n, thu hót ®­îc vèn kü thuËt, c«ng nghÖ tõ c¸c khu vùc kh¸c vµ n­íc ngoµi gãp phÇn vµo viÖc gi¶i phãng lùc l­îng s¶n xuÊt, søc lao ®éng cña con ng­êi. Ngoµi ra, nhiÒu phong trµo thi ®ua do héi n«ng d©n tæ chøc vµ vËn ®éng kh«ng chØ ®em l¹i hiÖu qu¶ vËt chÊt mµ cßn mang l¹i nh÷ng gi¸ trÞ tinh thÇn to lín. Phong trµo n«ng d©n thi ®ua s¶n xuÊt, kinh doanh giái, ®oµn kÕt gióp nhau xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo, lµm giµu chÝnh ®¸ng, ph¸t ®éng tõ n¨m 1989, nay trë thµnh phong trµo c¸ch m¹ng s«i næi réng kh¾p. H¬n t¸m triÖu hé n«ng d©n ®¹t danh hiÖu nµy, lµ nh÷ng h¹t nh©n tiªn phong trong chuyÓn dÞch c¬ cÊu c©y trång,vËt nu«i, trong khai th¸c tiÒm n¨ng, tÕ m¹nh cña ®Þa ph­¬ng, øng dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt …., ®· thóc ®Èy s¶n xuÊt hµng ho¸ n©ng cao gi¸ trÞ trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch. N¨m n¨m qua, gÇn 10,5 triÖu l­ît hé ®¨ng ký vµ cã 8 triÖu l­ît hé ®¹t danh hiÖu gia ®×nh n«ng d©n v¨n ho¸. C¸c phong trµo thi ®ua yªu n­íc cña n«ng d©n do Héi N«ng d©n ph¸t ®éng, ®· gãp phÇn quan trong ®­a nÒn n«ng nghiÖp n­íc ta ph¸t triÓn toµn diÖn, t¨ng tr­ëng liªn tôc víi tèc ®é cao. MÆc dï c¸c thµnh tùu trªn lµ kh«ng nhá nh­ng trong khu vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n vÉn cßn nh÷ng h¹n chÕ c¶n trë tiÕn tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸. 1.2-Nh÷ng h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc. * L­îng ®Êt ®ai trong n«ng nghiÖp ®ang bÞ thu hÑp trong khi l­îng ng­êi lµm n«ng nghiÖp tiÕp tôc t¨ng. Do sù gia t¨ng cña d©n sè vµ do sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, chóng ta cÇn nhiÒu mÆt b»ng ®Ó x©y dùng c¬ së h¹ tÇng nh­ nhµ ë, tr­êng häc, bÖnh viÖn, c«ng së….§iÒu nµy lµm cho diÖn tÝch ®Êt ®ai phôc vô cho diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp ngµy cµng bÞ thu hÑp. Trong khi ®ã søc hót lao ®éng tõ c¸c ngµnh phi n«ng nghiÖp l¹i rÊt nhá lªn l­îng ng­êi lµm n«ng nghiÖp vÉn chiÕm phÇn lín trong tæng sè d©n c¶ n­íc. Sù m©u thuÉn nµy dÉn tíi hËu qu¶ lµ ®Êt ®ai n«ng nghiÖp bÞ chia nhá, møc b×nh qu©n ®Çu ng­êi rÊt thÊp lµm cho xu h­íng tù cÊp tù tóc ë mét sè vïng vÉn nÆng nÒ, s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn trËm trong khu vùc n«ng th«n, sù ph©n c«ng l¹i lao ®éng còng trë lªn khã kh¨n h¬n. * Sù chuyÓn dÞnh tõ c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n truyÒn thèng sang c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n hiÖn ®¹i diÔn ra rÊt chËm ch¹p vµ mang nÆng tÝnh tù ph¸t. §Æc tr­ng næi bËt cña tiÕn tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ë n­íc ta trong giai ®o¹n 1990 tíi nay: Nh÷ng b­íc tiÕn cña C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n chØ giíi h¹n chñ yÕu trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp, cßn nh÷ng thay ®æi cña c¬ cÊu kinh tÕ tæng thÓ ë n«ng th«n vµ cña c¸c lÜnh vùc cã vai trß quyÕt ®Þnh vÒ dµi h¹n nh­ c«ng nghiÖp vµ dÞch vô vÉn ch­a thùc sù b¾t ®Çu. Trong thêi gian qua C«ng nghiÖp n«ng th«n hÇu nh­ kh«ng cã b­íc tiÕn g× ®¸ng kÓ th©m chÝ cßn bÞ suy gi¶m do viÖc gi¶i thÓ cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®Þa ph­¬ng. ChØ trong mét thêi gian ng¾n gÇn ®©y, qu¸ tr×nh ®an d¹ng ho¸ s¶n phÈm vµ ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm cã gi¸ trÞ gia t¨ng cao míi b¾t ®Çu ®­îc khëi ®éng ë mét sè vïng, mét sè ®Þa ph­¬ng cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng dÞch vô ë n«ng th«n tuy ®a cã nhiÒu b­íc tiÕn kh¶ quan h¬n song còng ch­a hoµn toµn ®óng h­íng cña yªu cÇu C«ng nghiÖp ho¸ g¾n víi hiÖn ®¹i ho¸ mµ mang nÆng tÝnh tù ph¸t. Nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò nµy lµ do truyÒn thèng n«ng nghiÖp l©u ®êi cña ng­êi n«ng d©n ®· ¨n s©u, l¹i do nhËn thøc cña ng­êi n«ng d©n cßn cã nhiÒu h¹n chÕ lªn khã cã thÓ thay ®æi nhanh trãng mµ ph¶i tiÕn hµnh tuÇn tù, kh«ng ®­îc nãng véi. * C«ng nghÖ - kü thuËt s¶n xuÊt cña n«ng th«n vÉn cßn qu¸ l¹c hËu, ch©m ®­îc biÕn ®æi. §Æc biÖt lµ c¸c vïng nghÌo, vïng s©u vïng xa bÞ c« lËp. ë nh÷ng vïng nµy, nÒn kinh tÕ gÇn nh­ lµ tù tóc tù cÊp hoµn toµn, kinh tÕ hµng ho¸ chØ ë ch×nh ®é rÊt thÊp, dÞch vô hÇu nh­ kh«ng cã. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy lµ do sù thiÕu thèn c¸c nguån lùc tµi chÝnh cña ®Þa ph­¬ng vµ Nhµ n­íc, do tËp qu¸n canh t¸c cña ng­êi d©n “nh­ tËp qu¸n du canh du c­….”do sù khã kh¨n vÒ ®Þa h×nh, vÒ giao th«ng còng g©y ra nh÷ng trë ng¹i trong viÖc tuyªn truyÒn, phæ biÕn khoa häc – c«ng nghÖ – kü thuËt míi, do ho¹t ®éng khuyÕn n«ng ch­a ®­îc quan t©m ®Çy ®ñ, ®óng møc, ®óng h­íng vµ réng kh¾p. * C¬ së h¹ tÇng n«ng th«n, ®Æc biÖt lµ c¬ së h¹ t©ng th«ng tin cßn rÊt yÕu kÐm. NÒn kinh tÕ muèn ph¸t triÓn ph¶i cã c¬ së h¹ tÇng vµ kiÕn tróc th­îng tÇng ®ång bé, nhÊt qu¸n. KiÕn tróc th­îng tÇng t¸c ®éng ®Õn c¬ së h¹ tÇng vµ c¬ së h¹ t©ng quyÕt ®Þnh kiÕn tróc th­îng tÇng. V× thÕ sù yÕu kÐm vÒ c¬ së h¹ tÇng sÏ k×m h·m sù tao ra sù ®ét biÕn vÒ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt – kinh doanh, khã t¹o ra ®­îc m«i tr­êng canh tranh lµnh m¹nh. Sù yÕu kÐm cña c¬ së h¹ tÇng th«ng tin lµm gi¶m kh¶ n¨ng liªn kÕt, g©y lªn t×nh tr¹ng c« lËp, chia c¾t gi÷a c¸c vïng, c¸c ®Þa ph­¬ng. V× thÕ kh«ng cã sù giao l­u häc hái kinh nghiÖm, c¸c tiÕn bé kü thuËt gi÷a c¸c vïng lµm cho kinh tÕ n«ng th«n cµng chËm * Rñi ro thÞ tr­êng vµ rñi ro m«i tr­êng sinh th¸i ®ang lµ g¸nh lÆng ®èi víi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ ng­êi n«ng d©n. Rñi ro thÞ tr­êng. §Æc biÖt lµ thÞ tr­êng Quèc tÕ ®èi víi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ ng­êi n«ng d©n lµ rÊt lín vµ ®ang gia t¨ng. Nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò nµy lµ do kinh tÕ n«ng nghiÖp cßn mang tÝnh tù ph¸t, ch­a ho¹ch ®Þnh ®­îc nh÷ng chiÕn l­îc cô thÓ, ch¾c ch¾n trong khi thÞ tr­êng diÔn biÕn rÊt phøc t¹p cßn c¸c c¬ chÕ phßng ngõa rñi ro vµ yÓm trî n«ng d©n tr­íc c¸c rñi ro cña thÞ tr­êng l¹i ch­a thùc sù ®­îc quan t©m , ch­a ®­îc thiÕt lËp hoÆc ch­a v©n hµnh cã hiÖu qu¶. V× thÕ n«ng d©n r¬i vµo t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo hoÆc l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n lµ rÊt cao. VÊn ®Ò nµy cÇn ph¶i ®­îc Nhµ n­íc ®Æc biÖt l­u ý. Bªn c¹nh rñi ro thÞ tr­êng, qua tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ph¶i ®èi mÆt víi rñi ro sinh th¸i trong t×nh tr¹ng ngµy cµng nÆng. Thiªn tai bÊt th­êng vµ khã dù ®o¸n ngµy cµng gia t¨ng lµm cho tiÕn ch×nh ph¸t triÓn ë n«ng th«n trë nªn bÊp bªnh, ®e do¹ sù æn ®Þnh vµ viÖc c¶i thiÖn thu nhËp cña n«ng d©n. Ngoµi ra m«i tr­êng ë n«ng th«ng ngµy cµng bÞ « nhiÔm nÆng nÒ do hËu qu¶ cña viÖc sö dông qu¸ nhiÒu thuèc trõ s©u, do viÖc sö lý r¸c th¶i, n­íc th¶i ë c¸c lµng nghÒ ch­a ®­îc chó träng…Trong giai ®o¹n võa qua, tuy sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n diÔn ra ch­a ®­îc manh mÏ song hËu qu¶ m«i tr­êng cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn l¹i cã xu h­íng gia t¨ng nhanh, ¶nh h­ëng nghiªm träng tíi søc khoÎ ng­êi d©n. §©y lµ mét vÊn ®Ò lín vµ lµ sù c¶nh b¸o râ rµng ®èi víi ®Þnh h­êng C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ë n­íc ta trong giai ®o¹n tíi. * Nguån nh©n lùc cho C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ë n«ng th«n còng lµ mét vÊn ®Ò ®¸ng bµn ®Õn . HiÖn nay ë n­íc ta , l­îng ng­êi lµm n«ng nghiÖp rÊt lín , chiÕm 70- 80% tæng sè d©n c¶ n­íc g©y nªn søc Ðp lín vÒ mËt ®é lao ®éng . Tuy nhiªn nh­ng ng­êi nµy ch­a ®­îc ®µo t¹o ®Çy ®ñ vµ hiÖu qu¶ vÒ chuyªn m«n vµ n¨ng lùc ®Ó tiÕp cËn víi khoa häc c«ng nghÖ tiªn tiÕn , víi c«ng cô míi vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ . §©y lµ lµ hai khÝa c¹nh ®¸ng lo ng¹i nhÊt vÒ nguån nh©n lùc cho C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ n­íc ta . Nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò nµy lµ do sù gia t¨ng d©n sè qua nhanh ®Æc biÖt lµ ë n«ng th«n trong khi søc thu hót lao ®éng trong c¸c lÜnh vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô trong khu vùc nµy cßn nhá giät . ViÖc gi¶i quyets vÊn ®Ò nµy còng lµ mét yÕu tè quan träng trong chiÕn l­îc ph¸t triªn cña Nhµ n­íc ta. *Trong thêi gian qua , tØ träng c«ng nghiÖp - dÞch vô trong nÒn kinh tÕ cã t¨ng nh­ng chñ yÕu tËp chung ë c¸c ®« thÞ lµm cho kho¶ng c¸ch gi÷a n«ng th«n – thµnh thÞ ngµy cµng lín . Møc sèng trung b×nh cña ng­êi d©n ë n«ng th«n vµ thµnh thÞ còng rÊt kh¸c nhau. Ng­êi d©n ë thµnh thÞ ®­îc h­ëng c¸c chÕ ®é phóc lîi – x· héi vÒ gi¸o dôc, y tÕ, vui ch¬i gi¶i trÝ …kh¸ tèt vµ thuËn tiÖn trong khi ë n«ng th«n míi chØ ë møc phæ cËp , thËm trÝ nhiÒu n¬i cßn hÇu nh­ kh«ng cã. ChÝnh v× sù chªnh lÖch nµy lµ nguy c¬ lµm t¨ng sù bÊt b×nh ®¼ng trong x· héi. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy lµ do phÊn lín c¸c khu c«ng nghiÖp dÒu ®­îc ®Æt ë c¸c thµnh phè lín, n¬i thuËn tiÖn vÒ giao th«ng vµ thÞ tr­êng ®Çu vµo - ®Çu ra. C«ng nghiÖp ph¸t triÓn kÐo theo ca dÞch vô ph¸t triÓn. Cßn ë n«ng th«n, cµng c¸ch xa c¸c thµnh phè lín th× c«ng nghiÖp cµng kÐm ph¸t triÓn d·n tíi dÞch vô còng nhá hÑp theo. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ thu hót ®Çu t­ dÞch vô ë n«ng th«n t¹o nªn sù ®ång bé vµ t­¬ng xøng trong nÒn kinh tÕ. Cã nh­ thÕ míi ®¶m b¶o sù c«ng b»ng , b×nh ®¼ng x· héi lµ tiÒn ®Ò ®Ó tiÕn hµnh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Mét sè vÊn ®Ò kh¸c : ViÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®Çu t­ vµ chÕ tµi cña Nhµ n­íc ch­a ®ång bé , n«ng d©n cßn bÞ thiÖt thßi . Ch¼ng h¹n , gièng c©y, con , mua gièng cña c¸c c«ng ty n][ocs ngo¹i cßn nhiÒu , trong khi gi«ng b¶n ®Þa th× mÊt dÇn, ch­a ®­îc b¶o tån lai t¹o, n©ng cÊp tèt ®Ó x©y dùng bé gièng phï hîp nÒn n«ng nghiÖp trong n­íc. Råi gi÷a ®Çu t­ vµo vµ ®Çu ra cña s¶n phÈm, còng gian tru©n n«ng d©n bÞ thua lç. Chñ tr­¬ng c«ng nghiÖp ho¸ ®« thÞ ho¸ lµ rÊt ®óng. Tuy thees nhiÒu n¬i n«ng d©n mÊt viÖc lµm, råi chÝnh s¸ch gi¶i to¶ ®Òn bï ch­a phï hîp, Nhµ n­íc bÞ thÊt tho¸t, n«ng d©n thiÖt. ChÝnh phñ còng cÇn cã c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®óng tõ kh©u quy ho¹ch, gi¶i to¶, ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng, ®Õn gi¶i quyÕt chç ë, viÖc lµm æn ®Þnh l©u dµi cho n«ng d©n. V× khi kh«ng cßn ®Êt s¶n suÊt, n«ng d©n coi nh­ mÊt c¶ nghÒ nghiÖp. Qu¶ thùc t×nh tr¹ng n«ng d©n thiÕu ®Êt, kh«ng ®Êt, mÊt viÖc lµm hiÖn nay lµ vÊn ®Ò næi cém ë mét sè n¬i. §iÒu bøc sóc mµ nhiÒu ng­êi ®Òu biÕt lµ trong khi n«ng d©n vÉn mét n¾ng hai s­¬ng, th× t×nh tr¹ng quan liªu , tham nhòng ch­a gi¶m . Sù ®Çu t­ cña Nhµ n­íc cho x©y dùng n«ng th«n trong th¬i gian qua rÊt lín, sù thÊt tho¸t còng kh«ng nhá, nhiÒu c«ng tr×nh chÊt l­îng thÊp , nhanh xuèng cÊp. Råi t×nh h×nh c¸c tÖ n¹n x· héi ch­a ®­îc gi¶m … 1.3 C¸c tiÒm n¨ng cña n«ng nghiÖp n«ng th«n ch­a ®­îc khai th¸c. N«ng th«n n­íc ta cã tiÒm n¨ng phong phóc vµ ®a d¹ng vÒ søc ng­êi, trÝ tuÖ, tµi nguyªn thiªn nhiªn, thÞ tr­êng….Sßng nhiÒu nguån tiÒm n¨ng to lín trong n«ng nghiÖp n«ng th«n vÉn ch­a ®­îc khai th¸c triÖt ®Ó vµ cã hiÖu qu¶. Mét sè tiÒm lùc nh­: C¶ n­íc cßn trªn 10 triÖu hÐcta ®Êt ch­a sö dông trong ®ã ®Êt cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt n«ng l©m ng­ nghiÖp lµ 8 triÖu hÐc ta. NÕu chóng ta khai th¸c tèt ®­îc nguån lùc vÒ ®Êt ®ai nµy th× vÊn ®Ò diÖn tÝch ®Êt canh t¸c vµ mËt ®é lao ®éng trong n«ng nghiÖp sÏ ®­îc gi¶m nhÑ ®i rÊt nhiÒu. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy Nhµ n­íc ®· cã c¸c chÝnh s¸ch, c¸c chÕ ®é ®·i ngé vµ ­u tiªn ®Ó khuyÕn khÝch ng­êi d©n khai hoang, lËp vïng kinh tÕ míi….Trong thêi gian qua, c¸c chÝnh s¸ch nµy ®· mang l¹i hiÖu qu¶ thiÕt thùc gãp phÇn quan träng trong viÖc lµm ®æi míi bé mÆt n«ng th«n. V× thÕ cÇn ph¶i tuyªn truyÒn , phæ biÕn réng r·i h¬n n÷a ®Ó c¸c chÝnh s¸ch ®ã tiÕp tôc ph¸t huy tÝnh hiÖu qu¶. Trong hai triÖu hÐc ta mÆt n­íc néi ®Þa cã kh¶ n¨ng nu«i trång míi chØ cßn kho¶n 600 ngh×n hÐc ta ®­îc ®­a vµo sö dông. Trong thêi gian võa qua, ngµnh nu«i trång thuû s¶n ë n­íc ta ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn rÊt ®¸ng kÓ, cã nhiÒu s¶n phÈm xuÊt khÈu ra n­íc ngoµi ®­îc ­a chuéng nh­ rau c©u, t«m, c¸…..V× vËy viÖc khai th¸c, më réng diÖn tÝch nu«i trång lµ mét ®iÒu rÊt thiÕt thùc vµ lµm cµng sím cµng tèt. L­îng lao ®éng ë n«ng th«n rÊt lín, kho¶ng h¬n 30 triÖu ng­êi nh­ng míi chØ sö dông ®­îc kho¶ng 60 -> 70% quü thêi gian lµm viÖc, chñ yÕu lµ lµm theo mïa vô. Nh÷ng lóc n«ng nhµn chØ cã mét Ýt ng­êi cã viÖc lµm thªm cßn l¹i ®a sè lµ nhµn rçi, nÕu tiÕp tôc ®Ó t×nh tr¹ng nµy s¶y ra sÏ v­a g©y l·ng phÝ søc lao ®éng võa rÔ sinh ra c¸c tÖ l¹n, g©y mÊt trËt tù an ninh. NÕu chóng ta cã thÓ t¹o viÖc lµm thªm cho l­îng lao ®éng nµy th× võa rÔ qu¶n lý, võa gióp hä t¨ng thªm thu nhËp. V× thÕ khi hoach ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n Nhµ n­íc nªn chó tíi vÊn ®Ò nµy 1.4 C¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó n­íc ta tiÕn hµnh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n theo logic rót ng¾n §Ó x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn ®¹i, c¸c n­íc ®i tr­íc ®Òu ®i theo tiÕn tr×nh ph¸t triÓn tuÇn tù tõ nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ®¬n gi¶n tõ nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ®¬n gi¶n lªn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ kinh tÕ thÞ tr­êng tù do råi míi nªn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn ®¹i. Tuy nhiªn n­íc ta lµ n­íc ®i sau, chóng ta kh«ng lÆp l¹i tiÕn tr×nh ®ã mµ cÇn ph¶i cã thÓ vµ x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN theo kiÓu rót ng¾n. Song song víi tiÕn tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ®ã chóng ta còng cÇn tiÕn hµnh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc nãi chung vµ trong khu vùc n«ng th«n nãi riªng theo logic rót ng¾n. khi rót ng¾n qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n, chóng ta cã nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi sau: Thø nhÊt: NÒn kinh tÕ n­íc ta ®ang tiÕn nhanh trªn con ®­êng ®æi míi ë mäi lÜnh vùc trong ®ã ®æi míi ë lÜnh vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n ®· ®¹t ®­îc mét sè thµnh qu¶ nhÊt ®Þnh v× trong thêi gian ®Çu cña qu¸ tr×n C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ sÏ cã mét sè bé phËn kinh tÕ phô thuéc lín vµo thÞ tr­êng, c«ng nghÖ, gi¸ cao….bªn ngoµi. Nhê cã yÕu tã trªn ®©y mµ chóng ta cã thÓ rót ng¾n giai ®o¹n nµy ®Ó t¹o lËp mét thÞ tr­êng æ ®Þnh, ®­a c«ng nghÖ cao vµo s¶n xu¸t, n©ng cao chÊt l­îng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm…. Thø hai: Xu h­íng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ toµn cÇu ho¸ kinh tÕ ®ang diÔn ra manh mÏ còng lµ mét thuËn lîi lín cho sù ph¸t triÓn n­íc ta nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng ngµnh hµng, s¶n phÈm ®· cã vÞ thÕ nhÊt ®inh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Thêi gian qua, nÒn n«ng nghiÖp n­íc ta ®· tù kh¼ng ®Þnh ®­îc thÕ m¹nh cña m×nh th«ng qua viÖc xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm n«ng s¶n, ®Æc biÖt lµ qua viÖc xuÊt khÈu g¹o. ngoµi ra mét sè lo¹i thuû s¶n, c¸c lo¹i hoa qu¶ cña ViÖt Nam còng cã mÆt trªn thÞ tr­êng nhiÒu n­íc vµ ®ang ngµy cµng ®­îc më réng ®©y lµ yÕu tè cã t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n n­íc ta cung cÊp nhiÒu vèn cho qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸. §iÒu kiÖn thuËn lîi tiÕp theo lµ sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña cuéc C¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt trªn toµn thÕ giíi t¹o ra nh÷ng ®éng lùc lín tíi sù ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ pr ViÖt Nam. N­íc ta do nhiÒu nguyªn nh©n nªn ph¶i tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ muén h¬n mét sè n­íc. Lµ n­íc ®i sau, chóng ta cã nhiÒu lîi thÕ h¬n trong viÖc ¸p dông c¸c thµnh tùu khoa häc kü thuËt míi nhÊt vµo trong s¶n xuÊt còng h­ viÖc rót ra kinh nghiÖm tõ nh÷ng sai lÇm cña n­íc kh¸c. HiÖn nay viÖc rót ra kinh nghiÖm tõ nh÷ng sai lÇm cña n­íc kh¸c. HiÖn nay sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ, nhÊt lµ kinh nghiÖm sinh häc lµ mét ®iÒu kiÖn lín ®Ó hóng ta cã thÓ bøt ph¸ t¹o b­íc nh¶y vät trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n. Ngoµi ra nh÷ng truyÒn thèng, phong tôc tËp qu¸n v¨n ho¸ tèt ®Ñp ë n«ng th«n còng lµ mét ®iÒu kiÖn tèt cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n, h¬n n÷a n«ng th«n ViÖt Nam vèn cã tÝnh céng ®ång, ®oµn kÕt sÏ gióp nhau trong nhiÒu lÜnh vùc, ®iÓn h×nh lµ gióp nhau xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ph¸t triÓn kinh tÕ… Vµ cuèi cïng, nh­ ®· nãi ë trªn, N«ng th«n n­íc ta vÉn cßn nh÷ng søc m¹nh ®ang tiÒm Èn, cÇn vµ cã thÓ ®Ó khai th¸c ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸. §©y lµ yÕu tè néi lùc quyÕt ®Þnh phÇn lín tiÕn tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ë n­íc ta. Nhµ n­íc cÇn ph¶i cã c¸c chÝnh s¸ch thÝch hîp ®Ó n«ng th«n n­íc ta khai th¸c vµ ph¸t huy ®­îc søc m¹nh to lín ®ã. NÕu trong qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ n­íc ta nãi chung vµ C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n nãi riªng, chóng ta cø tiÕn hµnh tuÇn tù tõng b­íc nh­ c¸c b­íc ®i tr­íc th× chóng ta sÏ ngµy cµng bÞ l¹c hËu so víi thÕ giíi. V× vËy tiÕn t×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ theo logic rót ng¾n lµ ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Ó kinh tÕ n­íc ta tiÕn tíi vµ theo kÞp ®µ ph¸t triÓn cña kinh tÕ thÕ giíi. Nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi trªn cho thÊy chóng ta cã ®ñ kh¶ n¨ng rót ng¾n thêi gian cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc nãi chung vµ trong N«ng nghiÖp n«ng th«n nãi riªng. 2).C¸c quan ®iÓm vµ gi¶i ph¸p ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n n­íc ta trong thêi gian tíi 2.1- C¸c nhiÖm vô ®Ò ra C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n lµ sù nghiÖp vµ tr¸ch nhiÖm cña liªn minh C«ng nh©n – N«ng d©n – Chi thøc, lµ cña toµn d©n, cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc. §Ó thùc hiÖn th¾ng lîi ph­¬ng h­íng vµ môc tiªu cña sù nghÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n, liªn minh C«ng nh©n – N«ng d©n – Chi thøc, ®Æc biÖt lµ giai cÊp N«ng d©n , héi N«ng d©n ViÖt Nam, Bé N«ng nghiÖp ph¸t triÓn N«ng th«n cïng c¸c Bé ngµnh cã liªn quan cÇn l¾m v÷ng vµ thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô sau ®©y. 2.1.1- §Èy m¹nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n n­íc ta theo h­íng ph¸t triÓn toµn diÖn. Bé n«ng nghiÖp ph¸t triÓn n«ng th«n, héi n«ng d©n ViÖt Nam cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p h­íng phong trµo thi ®ua s¶n xuÊt, kinh doanh giái vµo viÖc tæ chøc, h­íng dÉn néi dung dÞch chuyÓn nhanh c¬ cÊu s¶n xuÊt N«ng l©m ng­ nghiÖp, c¬ cÊu c©y trång vËt nu«i, ph¸t triÓn vïng s¶n xuÊt hµng ho¸ chuyªn canh, ®Èy m¹nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng th«n theo h­íng ph¸t triÓn toµn diÖn, khai th¸c triÖt ®Ó tiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh tõng vïng, ®Èy m¹nh c«ng t¸c khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m, khuyÕn ng­, ¸p dông c¸c thµnh tùu Khoa häc – Kü thuËt c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt lµm t¨ng n¨ng xuÊt, n©ng cao chÊt l­îng, ®¸p øng ®­îc yªu cÇu thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. Ngoµi ra bé vµ héi cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p lµm t¨ng sù ®oµn kÕt gióp ®ì lÉn nhau gi÷a c¸c hé s¶n xuÊt, gi÷a c¸c vïng nh»m ®Èy nhanh tèc ®é xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, gãp phÇn thu hÑp chªnh lÖch vÒ møc sèng gi÷a n«ng th«ng vµ thµnh thÞ, tõng b­íc thùc hiÖn c«ng b»ng X· héi. 2.1.2 ChuyÓn ®æi h×nh thøc kinh tÕ hîp t¸c. Bé vµ héi cÇn cã chÝnh s¸ch vËn ®«ng n«ng d©n tham gia c¸c h×nh thøc kinh tÕ hîp t¸c, chuyÓn ®æi hîp t¸c x· n«ng nghiÖp kiÓu cò sang hîp t¸c x· kiÓu míi cho phï hîp víi ph­¬ng h­íng, môc tiªu giai ®o¹n hiÖn nay theo nguyªn t¸c tù nguyÖn, d©n chñ, gãp phÇn hoµn thiÖn quan hÖ s¶n suÊt x· héi chñ nghÜa. Trªn thùc tÕ cã sè ®Þa ph­¬ng ¸p dông m« h×nh hîp t¸c x· n«ng nghiÖp n«ng nghiÖp kiÓu míi vµ ®· ®¹t d­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng mõng nh­ ë Long An, Qu¶ng Nam… NhiÒu hîp t¸c x· sau khi chuyÓn ®æi ®· m¹nh d¹n ®Çu t­ s¶n xuÊt, lµm dÞch vô cung øng gièng vµ nguyªn vËt liÖu cho c¸c nhµ m¸y ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. C¸c m« h×nh “ c¸nh ®ång 50 triÖu ha/ n¨m “ kh«ng cßn qu¸ mí mÎ vµ ngµy cµng ®­îc c¸c ®Þa ph­¬ng ®­a vµo triÓn khai ¸p dôn, ®iÓn h×nh lµ huyÖn Hoµi §øc – Hµ T©y hiÖn ®· cã 543 ha ®¹t h¬n 50 triÖu ha / n¨m vµ ®ang cã xu h­íng më réng. 2.1.3- X©y dùng nÕp sèng v¨n minh trªn ®Þa bµn n«ng th«n. Song song víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ, Bé vµ Héi cÇn ph¶i chó träng ®Õn viÖc ch¨m lo ®êi sèng tinh thÇn cho c­ d©n n«ng th«n, chó ý ginf g÷ vµ ph¸t triÓn v¨n ho¸ truyÒn thèng, b¶o vÖ tthuÇn phong mü tôc, ng¨n chÆn vµ bµi trõ c¸c hµnh ®éng x©m ph¹m ®Õn ®êi sèng v¨n ho¸ lµnh m¹nh cña nh©n d©n, ®Èy lïi c¸c tÖ n¹n x· héi, gi÷ v÷ng an ninh trËt tù trªn toµn ®Þa bµn. Héi nh©n d©n ViÖt Nam, Bé N«ng NghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n cïng c¸c bé, vµ c¸c ngµnh cã liªn quan cÇn cã nh÷ng ho¹t ®éng cô thÓ vµ cã hiÖu jquar nh»m cñng cè, t¨ng c­¬ng lßng tin cØa nh©n d©n vµo §¶ng vµ N­íc. 2.1.4- X©y dùng giai cÊp n«ng d©n vùng m¹nh vÒ mäi mÆt. Giai cÊp n«ng d©n ViÖt Nam vèn cã truyÒn thèng l©u ®êi rÊt vÎ vang. MÆt kh¸c giai cÊp n«n d©n l¹i lµ lùc l­îng c¬ b¶n trong sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n. V× vËy Bé vµ Héi cÇn ph¶i kÕt hîp víi c¸c ngµnh ®Ó kÕt hîp víi c¸c ban ngµnh ®Ó tiÕp tôc x©y dùng giai cÊp nh©n d©n v÷ng m¹nh vÒ mäi mÆt xøng ®¸ng víi truyÒn thèng vµ xø mÖnh cña m×nh. 2.1.5 KhuyÕn khÝch c¸cdaong nghiÖp vµ c¸c ®¬n vÞ h­íng vÒ n«ng th«n. Bé vµ héi c©n kÕt hîp víi c¸c ban ngµnh cã liªn quan ®Ó thèng nhÊt ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c ngµnh vµ c¸c ®¬n vÞ Khoa häc – Gi¸o dôc – V¨n ho¸ - X· héi… Theo chøc n¨ng vµ kh¶ n¨ng cña m×nh cÇn h­íng m¹nh vÒ n«ng th«n, cã nh÷ng ho¹t ®éng tÝch cùc, thiÕt thùc ®ãng gãp vµo sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n. Qua ®ã cñng cè vµ t¨ng c­¬ng liªn minh giai cÊp c«ng nh©n vµ giai cÊp n«ng d©n , ®éi ngò trÝ thøc, ph¸t huy søc m¹nh céng ®ång lµ nÒn t¶ng v÷ng ch¾c trong sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc nãi chung vµ ë n«ng nghiÖp n«ng th«n nãi riªng. 2.2 C¸c quan ®iÓm chØ ®¹o. T¹i §¹i héi lÇn thø IX, §¶ng ta ®· x¨y dùng môc tiªu tæng qu¸t cña sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ n«ng th«n n­íc ta lµ x©y dùng mét nÒn n«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng ho¸ lín, hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng, cã n¨ng suÊt, chÊt l­îngvµ søc c¹nh tranh cao trªn c¬ së øng dông c¸c thµnh tùu khoa häc, c«ng nghÖ tiªn tiÕn ®¸p øng nhu cÇu trong n­íc vµ xuÊt khÈu, tõng b­íc x©y dùng n«ng th«n giµu ®Ñp, c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh cã c¬ cÊu kinh tÕ hiÖu qu¶, trinhf ®é s¶n xuÊt ph¸t triÓn, hîp lý, quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp, kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ – x· héi ph¸t triÓn ngµy cµng hiÖn ®¹i. Trªn c¬ së c¸c môc tiªu ®Ò ra §¶ng Ban chÊp hµnh trung ­¬ng ®· cã mét sè quan ®iÓm chØ ®¹o ®Ó h­íng tíi thùc hiÖn C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n theo l« gic rót ng¾n. 2.2.1 §­a nhiÖm vô C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n lªn hµng ®Çu. §¶ng vµ Nhµ n­íc coi ®©y lµ mét trong nhwngx nhiÖm vôquan träng nhÊt trong thêi kú tíi cña toµn §¶ng toµn d©n, cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ trong ®ã tµnh phÇn kinh tÕ Nhµ n­íc lµ chñ ®¹o. NÒn kinh tÕ n­íc ta b­íc vµo thêi kú míi trªn c¬ së nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp cã tõ l©u ®êi. V× thÕ ®Î tiÕn hµnh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®¸t n­íc th× tr­íc tiªn chóng ta ph¶i tiÕn hµnh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n. H¬n n÷a khu vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n chiÕm phÇn lín ®Þa bµn vµ d©n sè cña c¶ n­íc, c­ d©n ë n«ng th«n cã thu nhËp thÊp b×nh qu©n thÊp kh«ng æn ®Þnh, møc sèng kÐm thµnh thÞ rÊt nhiÒu. V× thÕ ph¶i ®Æt nhiÖm vô C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n nªn hµng ®Çu ®Ó cã sù ph¸t triÓn ®ång bé cho ®Êt n­íc. 2.2.2- ¦u tiªn ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt ë n«ng th«n. HiÖn nay lùc l­îng s¶n xuÊt ë n«ng th«n n­íc ta ®ang ë trnh ®é kÐm ph¸t triÓn. MÆc dï sè lao ®éng kha lín nh­ng ch­a ®­îc ®µo t¹o vÒ chuyªn m«n, chÊt l­îng vµ tr×nh ®é søc khoÎ ch­a ®¶m b¶o, l­îng m¸y mãc trong n«ng nghiÖp cßn Ýt nh­ng l¹i cò kü l¹c hËu, ch­a ®­îc ®Çu t­ ®óng møc. §Ó cã thÓ tiÕn hµnh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n chngs ta ph¶i ­­ tiªn ®Çu t­ ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt trong ®ã ph¶i chó träng ®Õn nguån lùc con ng­êi vµ c¸c thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i v× con ng­êi võa lµ môc ®Ých võa lµ ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, lµ nguån lùc quan träng nhÊt ®èi víi sù ph¸t triÓn cßn viÖc ¸p dông c¸c thµnh tùu khoa häc c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i cho phÐp kÕt hîp tuÇn tù víi nh¶y vät t¹o ®iÒu kiÖn thùc hiÖn C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ theo kiÓu rót ng¾n. 2.2.3- Khai th¸c, ph¸t huy néi lùc cña nÒn kinh tÕ. NÒn kinh tÐ níc ta nãi chung vµ kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n n­íc ta nãi riªng vÉn chøa ®ùng mét søc m¹nh tiÒm tµng ch­a ®­îc khai th¸c.NÕu ®Ó t×nh tr¹ng nµy kÐo dµi th× ®©y lµ mét sù l·ng phÝ rÊt lín vµ kh«ng cã sù ph¸t triÓn. V× vËy ®Ó phôc vô cho sù ph¸t triÓn C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ chóng ta cÇn tiÕn hµnh nh÷ng chñ tr­¬ng, biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó khai th¸c ®­îc søc m¹nh tiÒm tµng ®ã, biÕn chóng thµnh nh÷ng lîi thÕ, thµnh søc m¹nh thùc tÕ. Bªn c¹nh ®ã chóng ta nªn tranh thñ tèi ®a nguån lùc bªn ngoµi trªn c¬ së x©y dùng mét nÒn kinh tÕ më, héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. HiÖn nay trªn thÕ giíi nhiÒu quèc gia ®· cã nÒ khoa häc c«ng nghiÖp tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i h¬n ViÖt Nam rÊt nhiÒu, chung ta nªn tranh thñ tËn dông tèi ®a sù gióp ®ì cña hä ®Ó phuc vô cho qu¸ trinh ph¸t triÓn n­íc nhµ. 2.2.4- KÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi n«ng th«n víiquèc phßng an ninh. Mét nÒn kinh tÕ kh«ng thÓ æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn nÕu an ninh trËt tù kh«ng ®­îc b¶o ®¶m. V× vËy gi÷ v÷ng an ninh trËt tù, «n ®Þnh chÝnh trÞ lµ mét yÕu tè cùc kú quan träng ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. Ngoµi c¸c biÖn ph¸p c­ìng chÕ §¶ng vµ Nhµ n­íc cßn cã chñ tr­¬ng khuyÕn khÝch tinh thÇn tù gi¸c cña nh©n d©n ®Ó gi÷ ginf an ninh trËt tù ®Þa ph­¬ng ®ång thêi lËp nªn c¸c ban, phßng ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi ë n«ng th«n, nhanh chãng c¶i thiÖn ®êi sèng cña ng­êi d©n n«ng th«n trªn tÊt c¶ c¸c mÆt. 2.3- Nh÷ng tiÒn ®Ò thùc hiÖn C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ViÖt Nam. C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ lµ mét qu¸ tr×nh rÊt phøc t¹p ®ßi hái mét thêi gian l©u dµi vµ cÇn cã nguån lùc. §Ó tiÕn hµnh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n cÇn ph¶i t¹o dùng mét sè tiÒn ®Ò nhÊt ®Þnh. 2.3.1- Huy ®éng vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶. §Ó tiÕn hµnh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ®ßi hái chngs ta ph¶i cã nguån vèn rÊt lín. Do ®ã huy ®éng ®­îc nguån vèn hiÖu qu¶ lµ mét ti×en ®Ò quan träng ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng qu¸ trinh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸. Vèn ®Ó tiÕn hµnh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n bao gåm vèn tÝch luü tõ khu vùc kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n, vèn cÊp tõ chÝnh phñ vµ c¸c khu vùc phi n«ng nghiÖp, vèn tµi tù cña n­íc ngoµi. Víi nguån vèn tÝch luü tõ khu vùc kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n,con ®­êng c¬ b¶n ®Ó to¹ ra nã chÝnh lµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c ngµnh, c¸c vïng. Cßn víi c¸c nguån vèn bªn ngoµi ta ph¶i tranh thñ mäi kh¶ n¨ng, mäi lÜnh vùc ®Ó thu hót ®Çu t­. Muèn vËy phØa c¶i thiÖn m«i tr­êng ®©u t­ ho thuËn lîi vµ an toµn. Bªn c¹nh viÑc thu hót, huy ®éng nguån vèn cÇn ph¶i sö dông nguån vèn cho ®óng h­íng tiÕt kiÖm vµ cã hiÖu qu¶. CÇn ph¶i cã ho¹ch cô thÓ, phï hîp cho ®Çu t­. Vèn ®Çu t­ cho n«ng nghiÖp n«ng th«n ph¶i tËp chung vµo c¸c lÜnh vùc träng yÕu trong n«ng nghiÖp n«ng th«n, kh«ng ®Çu t­ trµn lan. 2.3.2 §µo t¹o nguån nh©n lùc. §Ó phôc vô cho sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ®ßi hái ph¶i ®Çu t­ vµo gi¸o dôc – ®µo t¹o nguån nh©n lùc hiÖn nay tíi mét tr×nh ®é kü thuËt nhÊt ®Þnh ®Ó cã thÓ sö dông kü thuËt c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Bªn c¹nh ®ã phØa ®¶m b¶o chÕ ®é dinh d­ìng, ph¸t triÓn y tÕ, c¶i thiÖn m«i tr­êng sèng… ChÊt l­îng cña nguån lùc cã ®¶m b¶o th× qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ míi ®¶m b¶o ®­îc thùc hiÖn vµ thu ®­îc th¾ng lîi. 2.3.3- T¨ng c­êng sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ qu¶n lý cña Nhµ n­íc. C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n lµ sù nghiÖp cña toµn §¶ng toµn d©n, cña mäi giai cÊp, mäi thµnh phÇn kinh tÕ. §¶ng l·nh ®¹o, Nhµ n­íc qu¶n lý toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n, ®­êng nèi l·nh ®¹o cña §¶ng vµ Nhµ n­íc trùc tiÕp quyÕt ®Þnh hÕt sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc. V× thÕ ®Ó thùc hiÖn th¾ng lîi sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n chóng ta ph¶i t¨ng c­¬ng sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ qu¶n lý cña Nhµ n­íc ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n nãi chung vµ ®èi víi khu vùc kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n nãi riªng. 2.4- C¸c gi¶i ph¸p C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ViÖt Nam trong thêi gian tíi. §Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc nãi chung vµ trong khu vùc kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n nãi riªng, chóng ta phØa cã nh÷ng biÖn phps cô thÓ, thiÕt thùc, phï hîp víi ®iÒu kiÖn kh¸ch quan. Trªn c¬ së c¸c quan ®iÓm chØ ®¹o nh÷ng môc tiªu ®· ®Ò ra, em xin xin nªu mét sè gi¶i ph¸p cho qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n n­íc ta trong thêi gian tíi. 2.4.1- §Èy m¹nh qu¸ tr×nh ®a d¹ng ho¸ s¶n xuÊt trong n«ng nghiÖp. §Ó lµm ®­îc yªu cÇu nµy, chóng ta ph¶i ®Êy m¹nh viÖc th­c hiÖn c¬ chÕ thÞ tr­êng më cöa ë n«ng th«n, thay ®æi c¨n b¶n t­ duy vÒ an toµn l­¬ng thùc chuyÓn tõ an toµn tù cÊp – tù lËp hiÖn vËt sang an toµn thÞ tr­êng më cöa. Bªn c¹nh ®ã héi nh©n d©n ViÖt Nam, Bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n cïng c¸c ban ngµnh cã liªn quan cÇn h­íng dÉn nh©n d©n chuyÓn dÞch nhanh c¬ cÊu s¶n xuÊt n«ng – l©m – ng­ nghiÖp, c¬ cÊu c©y trång vËt nu«i, ®Èy nhanh vµ n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c quy ho¹ch vµ ph¸t triÓn chuyªn canh cho phï hîp víi tiÒm n¨ng vµ lîi thÕ vÒ ®Êt ®ai, khÝ hËu, lao ®äng cña tõng vïng tõng ®Þa ph­¬ng. Nhµ n­íc ph¶i chñ ®éng ®­a c¸c gièng c©y con míi cã chÊt l­îng vµ n¨ng xuÊt cao tíi tõng hé n«ng d©n. Song song víi tr×nh ®ã cÇn phØa cã c¸c chÝnh s¸ch thóc ®Èy ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn l­¬ng thùc thùc phÈm ®Ó t¹o sù c©n ®èi gi÷a s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn. HiÖn nay n­íc ta ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn l­¬ng thùc thùc thùc phÈm tuy ®· ®­îc chó ý nh­ng vÉn ch­a thùc sù ph¸t triÓn, ch­a phï hîp víi yªu cÇu cña thùc tiÔn. Trong thêi gian tíi chóng ta can ph¶i chó träng tíi vÊn ®Ò nµy h¬n ®Ó ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh ®a d¹ng ho¸ s¶n xuÊt trong n«ng nghiÖp míi ®­îc khëi ®éng rÊt m¹nh nh­ng l¹i ch­a v÷ng ch¾c ë n­íc ta. 2.4.2- Thùc thi quyÒn”HiÕn ®Þnh ®èi víi ®Êt ®ai ®èi víi c¸c chñ thÓ kinh tÕ vµ ng­êi n«ng d©n. HiÖn nay ë n­íc ta, viÖc ph©n phèi ®¸t ®ai trong khu vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp, l­îng ®Êt trong n«ng nghiÖp cã h¹n trong khi l­îng ng­êi lµm táng n«ng nghiÖp l¹i rÊt ®«ng dÉn dÕn t×nh tr¹ng ®Êt ®ai bÞ chia c¾t, manh món, viÖc gi¶i quyÕt c¸c ®¬n tõ vÒ quyÒn sö dông ®Êt vÉn cßn nhiÒu khã kh¨n phiÒn hµ do sù phiÒn hµ cña c¸c lo¹i luËt vµ chÝnh s¸ch… §Ó c¶i tiÕn t×nh h×nh trªn, t¹o m«i tr­êng phÊn khëi cho nh©n d©n,yªu cÇu ®Æt ra lµ nµ n­íc ph¶i nguyªn cøu söa ®æi luËt ®Êt ®ai, thùc thi quyÒn “HiÕn ®Þnh ®èi víi ®Êt ®ai “ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó nh©n d©n thùc hiÖn ®Çy ®ñ, ®óng ph¸p luËt c¸c quyÒn vÒ sö dông ®Êt ®ai, khuyÕn khÝch nh©n d©n thùc hiÖn “ dån ®iÒn ®æi thöa “ trªn c¬ së tù nguyÖn, cho phÐp nh©n d©n ®­îc sö dông gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt ®Ó gãp vèn cæ phÇn tham gia ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh, liªn doanh liªn kÕt, ngoµi ra Nhµ n­íc cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch gi÷ v÷ng mÆt b»ng c«ng t¸c t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc chuyÓn ®æi môc ®Ých sö dông ®Êt. Qua ®ã sÏ khëi ®éng qu¸ tr×nh bïng næ phat triÓn c«ng nghiÖp vµ x©y dùng ë n«ng th«n. 2.4.3- Phæ cËp réng r·i nguyªn lý kinh doanh kiÓu trang tr¹i ra toµn bé c¸c lo¹i h×nh ho¹t ®éng kinh tÕ ë n«ng th«n. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy ph¶i cã níi láng (cã nguyªn t¾c) ®iÒu kiÖn tiÕp cËn cña ng­êi d©n ®Õn thÞ tr­êng tµi chÝnh b»ng c¸c chÝnh s¸ch ®µu t­ hç trî cho n«ng nghiÖp n«ng th«n, c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i vÒ thuÕ… C¸c quy ®Þnh vÒ thuÕ, chÝnh s¸c ®Çu t­ nµy cÇn mang tÝnh khuyÕn khÝch cao cho ng­êi s¶n xuÊt ®ång thêi Nhµ n­íc cÇn nguyªn cøu chØnh söa l¹i c¸c thñ tôc hµnh chÝnh,gi¶m bít sù r­êm rµ phiÒn phøc cho c¸c hé s¶n xuÊt kinh doanh.Ngoµi ra n«ng d©n còng cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh mÒm dÎo vµ th«ng tho¸ng vÒ quan hÖ lao ®éng vµ thuª m­ín nh©n c«ng. MÆt kh¸c, Nhµ n­íc nªn cã nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Þa ph­¬ng më c¸c líp tËp huÊn, phæ biÕn kiÕn thøc vÒ ch¨n nu«i tr«ng trät, nhÊt lµ ®èi víi c¸c s¶n phÈm míi cho ng­êi n«ng d©n. §iÒu nµy ë mét sè ®Þa ph­¬ng ®· thùc hiÖn vµ mang l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ râ rÖt, cÇn ph¸t triÓn vµ më réng h¬n n÷a. C¸c ®Þa ph­¬ng còng nªn t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì n«ng d©n giao l­u häc hái kinh nghiÖm, gióp ®ì nhau lµm kinh tÕ. 2.4.4- TiÕp tôc chó träng h¬n n÷a viÖc ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng ë n«ng th«n. KÐt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ – x· héi ë n«ng th«n bao gåm: hÖ thèng ®­êng s¸, hÖ thèng th«ng tin, nhµ v¨n ho¸… RÊt cÇn thiÕt cho sù ph¸t ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n. Tuy nhiªn viÖc x©y dùng c¸c c¬ së h¹ tÇng nµy lµ qu¸ møc so víi kh¶ n¨ng c­ d©n n«ng th«n, Nhµ n­íc cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch ®Çu t­ hç trî. Trong nh÷ng n¨m qua c¸c c¬ së h¹ tµng á mét sè ®Þa ph­¬ng ®· ®­îc n©ng cÊp, söa ch÷a nh­ kªnh m­¬ng ®­îc kiªn cè ho¸, c¸c hå ®Ëp chøa n­íc, c¾t lò ®­îc më réng vµ sö ch÷a, ®­êng s¸ cÇu cèng ®­îc x©y dùng gióp mét sè vïng ®Þa ph­¬ng tho¸t khái t×nh tr¹ng bÞ c« lËp, c¸c c¬ së s¶n xuÊt gièng c©y trång, c¸c trung t©m khuyÕn n«ng, khuÕn ng­ ®­îc x©y dùng. Tuy nhiªn trong thùc tÕ ®ßi hái nhiÒu h¬n thÕ rÊt nhiÒu. V× vËy thêi gian tíi chón ta vÉn phØa tiÕp tôc x©y dùng më réng vµ n©ng cÊp c¸c hÖ thèng c«ng tr×nh ë n«ng th«n. Ngoµi ra c¸c yÕu tè ®· kÎ trªn còng cÇn khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n, c¸c c¬ së s¶n xuÊt thuéc lÜnh vùc phi n«ng nghiÖp. 2.4.5- T¹o ®iÒu kiÖn gióp nh©n d©n tiÕp cËn tèt h¬n vµ anh toµn h¬n ®Õn thÞ tr­êng quèc tÕ. DiÔn biÕn cña thÞ tr­êng quèc tÕ rÊt phøc t¹p trong khi thÞ tr­êng hµng ho¸ ë n­íc ta ®Æc biÖt lµ ë n«ng th«n cßn rÊt non yÕu, khi tiÕp cËn víi c¸c thÞ tr­êng, chóng ta ch­a cã kinh nghiÖm. V× thÕ rñi ra thÞ tr­êng víi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ ®èi víi ng­êi n«ng d©n lµ rÊt lín vµ ®ang gia t¨ng. Trong thêi gian qua, vô kiÖn c¸ Basa cña ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng Mü lµ mét ®iÓn h×nh ®· g©y lªn nhiÒu trÊn ®éng trong ®ã sù non nít vµ thiÕu kinh nghiÖm trªn thÞ tr­êng thÕ giíi còng lµ ®iÒu bÊt lîi kh«ng nhá cña ViÖt Nam. §©y lµ vÊn ®Ò cÇn ®Æc biÖt l­u ý v× ®a sè n«ng d©n lµ rÊt nghÌo, nguy c¬ r¬i suèng ®ãi nghÌo vµ l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n lµ rÊt cao. V× vËy trong thêi gian tíi, song song víi viÖc thùc hiÖn c¬ chÕ thÞ tr­êng më cöa, më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i. Nhµ n­íc cÇn chó träng ®Õn viÖc x©y dùng c¸c chÝnh s¸ch hç trî, b¶o hé t¹o ®iÒu kiÖn gióp ng­êi n«ng d©n tiÕp cËn tèt h¬n vµ an toµn h¬n ®Õn thÞ tr­êng quèc tÕ. 2.4.6- §­a khoa häc c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµo ¸p dông trong N«ng l©m – Ng­ nghiÖp. §©y lµ mét ®iÒu kiÖn tÊt yÕu ®Ó tiÕn hµnh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n. Muèn ®­a nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n ®i lªn nhanh chãng chóng ta kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c lµ ph¶i ¸p dông nh÷ng khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµo trong s¶n xuÊt, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ sinh häc. Chóng ta lµ n­íc ®i sau nªn cµng cã ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕn hµnh nh÷ng b­íc nh¶y vät trong qua tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸. §iÒu quan träng lµ chóng ta ph¶i n¾m b¾t ®­îc nh÷ng thµnh tùu Khoa häc – kü thuËt – C«ng nghÖ tiªn tiÕn nhÊt ®Ó ®­a vµo s¶n xuÊt vµ x©y dùng. §èi víi nÒn n«ng nghiÖp n­íc ta, Nhµ n­íc cÇn cã kÕ hoach x©y dùng c¸c khu c«ng nghÖ kü thuËt sinh häc cao g¾n víi c¸c vïng cã kh¶ n¨ng vµ hµng ho¸ lín ®Ó thóc ®Èy chuyªn m«ng ho¸ s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng xuÊt tiÕn tíi ®Èy nhanh ®a d¹ng ho¸ s¶n xuÊt trong khu vùc kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n 2.4.7- Thu hót thªm nhiÒu ngu«ng vèn ®Çu t­ vµo khu vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n. §Çu t­ vµo n«ng nghiÖp n«ng th«n lµ mét chñ tr­¬ng lín, nhÊt qu¸n cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. §Çu t­ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n nh÷ng n¨m qua ®· ®¹t nhiÒu kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh nh­ gãp phÇn lµm t¨ng nhanh nguån n¨ng lùc s¶n xuÊt cña c¸c ngµnh, thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n. Tuy vËy, so víi yªu cÇu vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña ngµnh vèn ®Çu t­ cho n«ng nghiÖp n«ng th«n trong thêi gian qua vÉn cßn qu¸ nhá, chØ chiÕm kho¶ng 10% vèn ®Çu t­ toµn x· héi. Bªn c¹nh ®ã c¬ cÊu ®Çu t­ ch­a hîp lý vÉn lµ mét vÊn ®Ò lín: Vè ®Çu t­ dµnh nhiÒu cho doanh nghiÖp quèc doanh – mét khu vùc cã hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh thÊp, ch­a quan t©m tíi ®Çu t­ nghiªn cøu khoa häc, s¶n suÊt gièng míi, chuyÓn giao c«ng nghÖ. Ngoµi ra, nhiÒu ch­¬ng tr×nh, dù ¸n ®Çu t­ cßn mang tÝnh phong trµo, kh«ng thiÕt thùc g©y l·ng phÝ vµ c«ng søc. Trong thêi gian tíi, ®Ó ®Èy m¹nh h¬n n÷a tiÕn tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n vµ t¨ng sù thu hót vèn vµo khu vù c nµy, chóng ta cÇn tiÕn hµnh söa, t¹o m«i tr­êng ®Çu t­ thuËn lîi vµ an toµn cho c¸c nhµ ®Çu t­. §Ó lµm ®­îc viÖc nµy, ®Çu tiªn chóng ta ph¶i x¸c ®Þnh râ môc tiªu ®Çu t­ vµ cã chÝnh s¸ch ®Çu t­ cô thÓ cho c¸c ngµnh vµ lÜnh vùc, ph¶i tiÕn hµnh ®iÒu chØnh c¬ cÊu b¶o ®¶m ®Çu t­ tËp chung cho chiÕn l­îc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, kinh tÕ n«ng th«n; tiÕp tôc ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý ®Çu t­ vµ x©y dùng theo h­íng t¨ng quyÒn chñ ®éng vµ tr¸ch nhiÖm cho c¬ së vµ chñ ®Çu t­. Ngoµi ra chóng ta còng cÇn söa ®æi, bæ sung chÝnh s¸ch ®Èu t­ ph¸t triÓn ®Ó huy ®éng m¹nh mÏ c¸c nguån vèn ®Çu t­ cña x· héi, nhÊt lµ vèn ®Çu t­ cña khu vùc t­ nh©n, ®Çu t­ trùc tiÕp cña n­íc ngoµi. 2.4.8- Më réng ho¹t ®éng d¹y nghÒ, khuyÕn khÝch ph¸t triÓn thñ c«ng nghiÖp. Trong thêi gian gÇn ®©y s¶n phÈm thñ c«ng mü nghÖ cña ViÖt Nam ngµy cµng ®­îc ­a chuéng vµ cè thÞ tr­êng ngµy cµng réng trªn thÕ giíi. Trong n¨m v­a qua xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ cña n­íc ta ®· ®¹t 4000Tû ®ång t­¬ng ®­¬ng 600 triÖu USD. §©y lµ mét con sè kh¶ quan vµ cã triÓn väng cao h¬n trong n¨m tíi. Trong khi chóng ta thÊy lùc l­îng ë n«ng th«n rÊt lín song míi chØ sö dông tíi 60 -> 70% thêi gian lao ®éng. Ngoµi thêi gian mïa vô, l­îng ng­êi nhµn rçi lµ rÊt lín. Nhµ n­íc nªn cã c¸c chÝnh s¸ch tËn dông lùc l­îng lao ®éng nhµn rçi nµy, h­íng hä vµo lao ®éng thñ c«ng võa tËn dông ®­îc sè lao ®éng nhµn rçi, võa khuyÕn khÝch ph¸t triÓn thñ c«ng nghiÖp. HiÖn nay ë mét sè ®Þa ph­¬ng ®· xuÊt hiÖn mét sè c¬ së d¹y nghÒ t¹o viÖc lµm ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Tuy nhiªn sè c¬ së nh­ vËy ch­a nhiÒu do nhiÒu nguyªn nh©n, Nhµ n­íc cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch cô thÓ nh­ ®Çu t­, hç trî ®Ó nh©n réng c¸c vÊn ®Ò ®ã. 2.4.9- §µo t¹o nguån nh©n lùc phôc vô cho C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n Lùc l­îng lao ®éng ë n«ng th«n n­íc ta lµ rÊt lín nh­ng l¹i ch­a cã tr×nh ®é chuyªn m«n. §Ó tiÕn tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n diÔn ra ®­îc thuËn tiÖn chóng ta ph¶i chó träng ®Õn kh©u ®µo t¹o nguån nh©n lùc: phæ biÕn nh÷ng ph­¬ng ph¸p, kü thuËt míi tíi ng­êi lao ®éng. HiÖn nay ë Nam bé, m« h×nh tr­¬ng d¹y nghÒ g¾n víi n«ng nghiÖp n«ng th«n ®· thùc sù chó träng víi c¸c nghÒ cÇn cho sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n nh­ ®iªn, hµn, nguéi, m¸y næ, méc, b¶o hµnh, b¶o qu¶n, söa ch÷a vµ sö sông c¸c lo¹i m¸y n«ng nghiÖp , c¸c nghÒ trång chät, ch¨n nu«i, chÕ biÕn n«ng s¶n, qu¶n lý kinh tÕ n«ng nghiÖp …. §éi ngò gi¸o viªn liªn tôc ®­îc n©ng cao tay nghÒ vµ tr×nh ®é, hiÖn nay hÇu hÕt c¸c gi¸o viªn tèt nghiÖp ®¹i häc, sau ®¹i häc, mét sè ng­êi ®­îc cö sang n­íc ngoµi häc tËp, Häc viªn ®­îc tiÕp sóc víi trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, ®­îc thùc tËp t¹i c¬ së s¶n xuÊt vµ ®Þa ph­¬ng nªn ch×nh ®é tay nghÒ cµng v÷ng ch¾c. §éi ngò häc viªn ra tr­êng lµ mét lùc l­îng m¹nh ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n. V× vËy ®Çu t­ vµo tr­êng d¹y nghÒ lµ mét viÖc lµm v« cïng cÇn thiÕt trong chiÕn l­îc C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n. M« h×nh tr­êng d¹y nghÒ cho n«ng nghiÖp n«ng th«n còng cÇn ®­îc nh©n réng trªn c¶ n­íc. Bªn c¹nh ®ã Nhµ n­íc vµ §¶ng cÇn kÕt hîp, phèi hîp cã nh÷ng chÝnh s¸ch cô thÓ ®Ó khuyÕn khÝch sinh viªn ®· tèt nghiÖp ®¹i häc,cao ®¼ng trë vÒ quª lµm viÖc. §©y lµ lùc l­îng khoÎ cã søc khoÎ, cã tri thøc vµ lßng nhiÖt huyÕt rÊt cÇn cho qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n. PhÇn III kÕt luËn ViÖt Nam ®i nªn CNXH tõ mét n­íc n«ng nghiÖp l¹c hËu, c¬ së vËt chÊt kü thuËt thÊp kÐm, tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt ch­a ph¸t triÓn, quan hÖ s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa míi ®­îc thiÕt lËp ch­a ®­îc hoµn thiÖn. MÆt kh¸c qua c¸c thêi kú C¸ch M¹ng, §¶ng ta lu«n lu«n kh¼ng ®Þnh tÇm quan träng chiÕn l­îc cña giai cÊp n«ng d©n, cña n«ng nghiÖp n«ng th«n. V× vËy C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n lµ mét b­íc ®i kh«ng thÓ thiÕu ®­a kinh tÕ ViÖt Nam héi nhËp vµ theo kÞp ®µ ph¸t triÓn cña kinh tÕ thÕ giíi. B­íc vµo thêi kú ®æi míi, §¶ng lÊy n«ng nghiÖp lµm kh©u ®ét ph¸, n«ng th«n lµ ®Þa bµn träng ®iÓm vµ cã nh÷ng chñ tr­¬ng quyÕt s¸ch ®óng ®¾n hîp lßng d©n, ®· t¹o ®éng lùc míi, kh¬i dËy c¸c nguån lùc, tiÒm n¨ng thÕ lùc cña tõng vïng, tõng ®Þa ph­¬ng. §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø III héi nh©n dan ViÖt Nam ®· ®Ò ra nh÷ng môc tiªu vµ nhiÖm vô mang tÝnh chiÕn l­îc vµ l©u dµi nh­ vËn ®éng nh©n d©n x©y dùng n«ng nghiÖp míi, ®Èy m¹nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ n«ng th«n, ®Èy m¹nh phßng trµo nh©n d©n thi ®ua s¶n xuÊt, kinh doanh giái, xo¸ ®èi, gi¶m nghÌo, x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng th«n, ph¸t triÓn v¨n ho¸ x· héi vµ b¶o vÖ an ninh, quèc phßng… Tuy nhiªn trong xu thÕ khu vùc ho¸ vµ toµn cÇu ho¸ vÒ kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ, trong ®iÒu kiÖn C¸ch m¹ng khoa häc – kü thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ph¸t triÓn rÊt nhanh chãng, nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n vÒ kh¸ch quan vµ chñ quan, cã nhiÒu thêi c¬ vµ còng cã nhiÒu nguy c¬ võa t¹o ra vËn héi míi võa c¶n trë, th¸ch thøc nÒn kinh tÕ n­íc ta. Nh÷ng khã kh¨n, thuËn lîi ®ã ®an xen lÉn nhau, t¸c ®éng qua l¹i. V× vËy chóng ta ph¶i chñ ®éng s¸ng t¹o n¾m lÊy thêi c¬, ph¸t huy nh÷ng thuËn lîi ®Ó ®Èy nhanh qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ t¹o ra thÕ vµ lùc míi ®Ó v­ît qua nh÷ng khã kh¨n ®Èy lïi nguy c¬, ®­a nÒn n­íc ta t¨ng tr­ëng, ph¸t triÓn bÒn v÷ng t¹o ®iÒu kiÖn ®­a c¶ nÒn kinh tÕ n­íc nhµ tiÕn nªn. Sau gÇn hai thËp kû tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n­íc víi träng t©m lµ C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n ®· kh¼ng ®Þnh vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, bªn c¹nh ®ã lµ Héi n«ng d©n ViÖt Nam trong sù nghiÖp ®­a n­íc ta ph¸t triÓn toµn diÖn, t¨ng tr­ëng liªn tôc víi tèc ®é cao dÇn héi nhËp víi ®µ ph¸t triÓn cña kinh tÕ thÕ giíi. Bµi viÕt ®· d­a ra kh¸ cô thÓ c¸c mÆt,c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn tiÕn tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp vµ n«ng th«n n­íc ta, Tuy nhiªn do kiÕn thøc cã h¹n vµ do khu«n khæ bµi viÕt nªn c¸c vÊn ®Ò ®· nªu ra ch­a ®­îc s¾c s¶o vµ cã nhiªu thiÕu sã. KÝnh mong thÇy gi¸o gãp ý phª b×nh vµ bæ sung nh÷ng thiÕu sãt ®Ó bµi viÕt hoµn thiÖn h¬n Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n