Đề tài Một số biện pháp góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh muối ở Tổng Công ty Muối Việt nam

hµng theo phong c¸ch cña m×nh vÝ dô: cã h×nh thøc khuyÕn m·i s¶n phÈm, gi¶m gi¸ cho c¸c kÕ ho¹ch lín... nh­ng ph¶i tu©n theo sù qu¶n lý mét chiÒu cña Tæng c«ng ty. C¸c doanh nghiÖp thµnh viªn v× ch¹y theo lîi nhuËn, trong sù c¹nh tranh kh¾c nghiÖt cña c¬ chÕ thÞ tr­êng hä ®· tù “ chÌn Ðp lÉn nhau” t¹o ra m«i r­êng kinh doanh thiÕu lµnh m¹nh, v« t×nh lµm gi¶m hiÖu qu¶ kinh doanh cña toµn tngµnh muèi nãi chung. Ch­¬ngIII Mét sè gi¶i ph¸p c¬ b¶n nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh muèi t¹i Tæng C«ng Ty Muèi ViÖt Nam. Ph­¬ng h­íng, nhiÖm vô kÕ ho¹ch cña Tæng C«ng Ty Muèi 1.1. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cña Tæng C«ng Ty Muèi 1.1.1. Nh÷ng thuËn lîi cña Tæng C«ng ty Muèi: Thø nhÊt lµ do n­íc ta cã mét lîi thÕ ®Æc biÖt vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, cã bê biÓn dµi trªn 3.200 km vµ lµ mét trong nh÷ng n­íc Èn chøa tiÒm n¨ng to lín vÒ s¶n xuÊt muèi vµ c¸c s¶n phÈm tõ muèi. §©y lµ mét ngµnh nghÒ truyÒn thèng ë n­íc ta ®èi víi nh÷ng ng­êi d©n ë vïng bê biÓn, hä lµm muèi víi kinh nghiÖm l©u ®êi. Tr¶i qua c¸c thêi kú, nghÒ muèi cã sù ph¸t triÓn kh¸c nhau, tèc ®é ph¸t triÓn phô thuéc vµo chÕ ®é chÝnh trÞ, x· héi, phô thuéc vµo c¸c chÝnh s¸ch quyÕt s¸ch ®óng ®¾n cña ChÝnh phñ. Tuy nhiªn qua bao nhiªu n¨m th¸ng, nghÒ muèi vÉn ph¸t triÓn vµ s¶n l­îng ngµy cµng cao, cuéc sèng cña ng­êi d©n lµm muèi vÉn cßn v« vµn nh÷ng khã kh¨n nh­ng hä vÉn kiªn ®Þnh thu v÷ng g¾n bã víi nghÒ. Thø hai lµ do ®Æc ®iÓm tiªu dïng quanh n¨m réng kh¾p vµ æn ®Þnh. Bëi v× trong c¬ thÓ con ng­êi bao giê còng ph¶i cung cÊp mét l­îng muèi cÇn thiÕt, ng­êi ta kh«ng thÓ lóc nµy ¨n thËt nhiÒu muèi nh÷ng lóc kh¸c kh«ng ¨n hoÆc ¨n Ýt h¬n. Muèi kh«ng cã mÆt hµng thay thÕ nh­ g¹o, thùc phÈm nªn møc cÇu vÒ tiªu dïng kh¸ æn ®Þnh . HiÖn nay th× nhu cÇu vÒ muèi cã xu h­íng t¨ng cho thÞ tr­êng miÒn nói vµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu. ThÞ tr­êng miÒn nói lµ thÞ tr­êng tiÒm n¨ng, ng­êi d©n vïng s©u vïng xa tuy thu nhËp thÊp nh­ng cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­ãc, thu nhËp cña hä ngµy cµng t¨ng lªn do ®ã nhu cÇu thiÕt yÕu vÒ c¸c s¶n phÈm muèi còng ngµy mét t¨ng lªn. T×m hiÓu t×nh h×nh xuÊt khÈu muèi ë ViÖt Nam; Thêi Ph¸p thuéc cïng víi t¬ lôa muèi ®­îc coi lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng tham gia ngo¹i th­¬ng sím nhÊt ë ViÖt Nam. Muèi ®· ®­îc xuÊt khÈu trong 45 n¨m tõ n¨m 1898 (31.345 tÊn) ®Õn n¨m 1939 tr­íc thÕ chiÕn lÇn thø 2 (44.195 tÊn) sau ®ã s¶n l­îng xuÊt khÈu dõng l¹i cho tíi n¨m 1976. Trªn thÕ giíi trong 18 n¨m 1981-1997 muèi lµ s¶n phÈm cã nhu cÇu t¨ng liªn tôc 2-3%/n¨m hay 200-300 triÖu tÊn/n¨m. S¶n l­îng muèi ch©u ¸ vµ khu vùc chØ chiÕm 20% s¶n l­îng thÕ giíi nh­ng l¹i lµ khu vùc kinh tÕ n¨ng ®éng tiªu thô nhiÒu muèi. Trong khu vùc nµy cung kh«ng ®ñ cÇu. C¸c n­íc ch©u ¸ ph¶i nhËp muèi tõ c¸c n­íc óc hoÆc Mªxic« víi cù ly lµ 5000-120.000 km qóa xa x«i trong khi ®ã n­íc xa nhÊt tõ NhËt ®Õn ViÖt Nam chØ cã 3500 km. YÕu tè cù ly rÊt quan träng nÕu nh­ gÇn sÏ thuËn tiÖn vËn chuyÓn, dÔ dµng b¶o qu¶n, gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn. Trong 10 n¨m khu vùc nµy ph¶i nhËp 7 triÖu tÊn muèi (chiÕm 23,5%) nhu cÇu sö dông muèi toµn thÕ giíi. Theo b¶ng sè liÖu vÒ xuÊt khÈu muèi cho thÊy kÕ ho¹ch xuÊt khÈu trong t­¬ng lai sÏ lµ thô tr­êng c¸c n­íc ch©u ¸. Ngoµi ra cßn cã thÓ nèi l¹i víi thÞ tr­êng truyÒn thèng Liªn X« cò còng lµ n­íc cã nhu cÇu nhËp khÈu muèi kh¸ lín. Ta cã b¶ng sè liÖu muèi trong 18 n¨m (1981-1998 N¨m Sè l­îng ( tÊn ) Kh¸ch hµng 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 7.500 55.430 52.620 50.760 63.200 63.600 66.040 52.050 83.550 26.940 6.530 500 20.000 40.000 40.000 40.000 35.000 25.000 Liªn ´« _ Liªn X« - Singapore _ _ _ _ Liªn ´« _ _ B¾c TriÒu Tiªn H«ng k«ng, Th¸i Lan, B¾c TriÒu Tiªn Malaysia, Th¸i Lan, B¾c TriÒu Tiªn, Singapore _ _ _ _ _ ( Nguån: Phßng XuÊt nhËp khÈu ) Theo b¶ng sè liÖu l­îng muèi xuÊt khÈu cao nhÊt lµ thêi kú bao cÊp n¨m 1989 lµ 83.550 tÊn, tõ n¨m 1982 ®Õn n¨m 1987 s¶n l­îng muèi xuÊt khÈu ®Òu lín h¬n 50.000 tÊn. Khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng muèi xuÊt khÈu ph¶i ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ, nh­ng cho chÊt l­îng muèi cña n­íc ta cßn qu¸ thÊp ®· h¹n chÕ rÊt nhiÒu ®Õn l­îng xuÊt khÈu chØ ®¹t trung b×nh 30.000 tÊn kÓ tõ n¨m 1993 ®Õn nay. Tuy nhiªn víi ®iÒu kiÖn khÝ hËu ®Êt ®ai cho phÐp chóng ta hoµn toµn cã kh¶ n¨ng x©y dùng nh÷ng ®oßng muèi cã quy m«, n¨ng suÊt cao gi¸ thµnh h¹ cã ®ñ tiªu chuÈn quèc tÕ vÒ chÊt l­îng ®¶m b¶o cho nhu cÇu xuÊt khÈu ®Çy tiÒm n¨ng. Thø ba lµ sau "Quy ho¹ch ph¸t triÓn s¶n xuÊt l­u th«ng muèi ®Õn n¨m 2000 ", ®­îc chÝnh phñ phª duyÖt (th¸ng 11 n¨m 1997 ), d­íi sù chØ ®¹o vµ kiÕn nghÞ cña Bé N«ng NghiÖp vµ ph¸t triÓn N«ng th«n, trong n¨m 1999 ChÝnh phñ ®· vËn hµnh mét lo¹t c¸c chñ tr­¬ng muèi cho thêi kú tíi, c¸c v¨n b¶n quan träng : -NghÞ ®Þnh sè 19/1999/N§-CP ngµy 10/4/1999 cña chÝnh phñ vÒ viÖc s¶n xuÊt vµ cung øng cho ng­êi ¨n. -QuyÕt ®Þnh sè 153/1999/Q§-TTg ngµy 30/11/1999 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ viÖc phª duyÖt Dù ¸n khu kinh tÕ muèi c«ng nghiÖp vµ xuÊt khÈu Qu¸n ThÎ, tØnh Ninh ThuËn. Ngoµi c¸c v¨n b¶n quan träng trªn, lÇn ®Çu tiªn triÓn khai chñ tr­¬ng mua muèi cho d©n theo gi¸ s¶n quy ®Þnh, tiÕn hµnh diÒu tra x· héi häc ngµnh muèi toµn quèc, Bé cö ®ßan sang nghiªn cøu qu¶n lý ngµnh muèi Trung Quèc vµ mét sè héi nghÞ ngµnh muèi toµn quèc trong th¸ng 9 ®· ®­îc tæ chøc t¹i Hµ Néi sau 15 n¨m gi¸n ®o¹n... ®· h×nh thµnh mét hÖ thèng chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch kh¸ ®Çy ®ñ vµ ®ång bé ®Ó x©y dùng mét ngµnh c«ng nghiÖp muèi tiªn tiÕn hiÖn ®¹i trong t­¬ng lai. 1.1.2. Nh÷ng khã kh¨n cña Tæng C«ng ty Muèi : Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi kÓ trªn th× Tæng C«ng ty Muèi gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. Tr­íc tiªn ph¶i kÓ ®Õn lµ sù c¹nh tranh cña T­ Th­¬ng. Tõ khi chuyÓn samg c¬ chÕ thÞ tr­êng cã rÊt nhiÒu thµnh phÇn xuÊt hiÖn vµ lín m¹nh. §Æc biÖt trong ®ã cã ngµnh muèi ®· cã mét lùc l­îng t­ th­¬ng cïng tham gia c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc, hä ®· khèng chÕ ®­îc mét phÇn thÞ tr­êng. Nh÷ng sù c¹nh tranh diÔn ra gay g¾t mét c¸ch kh¸ tù nhiªn bëi v× sù bu«ng láng qu¶n lý cña Nhµ n­íc. Qu¸ tr×nh c¹nh tranh diÔn ra gi÷a t­ nh©n víi Tæng C«ng ty Muèi vµ gi÷a Tæng C«ng ty Muèi víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. Ng­êi s¶n xuÊt lu«n trong t×nh tr¹ng muèn b¸n nhanh s¶n phÈm sau mçi mïa thu ho¹ch, ®a sè lµ b¸n cho t­ th­¬ng. Gi¸ muèi b¸n trªn thÞ tr­êng kh«ng theo sù ®iÒu khiÓn cña Tæng C«ng ty Muèi. H¬n n÷a sè l­îng s¶n phÈm kh«ng ph¶i lµ nhá, chÝnh v× vËy nã t¹o thµnh t¶ng b¨ng tr«i trªn thÞ tr­êng. Trong nh÷ng n¨m ®Çu cña c¬ chÕ thÞ tr­êng chóng ta cßn qu¸ thiÕu kinh nghiÖm trong qu¶n lý vµ l­u th«ng muèi ®· t¹o ra nh÷ng khe hë cho t­ th­¬ng hoµnh hµnh, gi¸ c¶ lªn xuèng mét c¸ch tù do. Thø hai , vÒ c«ng nghÖ ph­¬ng ph¸p s¶n xuÊt cña chóng ta mang nÆng tÝnh ®o¹n nghiÒn röa sÊy kh« cßn rÊt l¹c hËu thùc hiÖn chñ yÕu b»ng tay. §· thiÕu sù ®Çu t­ ®óng møc vµo c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i lµm cho chÊt l­îng cña c¸c s¶n phÈm muèi kh«ng ®­îc cao, ®iÒu ®ã h¹n chÕ kh¶ n¨ng xuÊt khÈu muèi ra thÞ tr­êng n­íc ngoµi. Ngoµi ra khèng chÕ cã m¸y mãc thiÕt bÞ kh«ng ®­îc ®Çu t­ ®óng møc mµ c¬ së h¹ tÇng cho viÖc s¶n xuÊt muèi còng kh«ng ®­îc söa ch÷a, b¶o qu¶n tèt, ®iÒu nµy ¶nh h­ëng ®Õn s¶n l­îng vµ chÊt l­îng muèi. Thø ba, Tæng C«ng ty thiÕu vèn ®Ó cã thÓ ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh vµ ®¶m b¶o c¸c ho¹t ®éng x· héi. §Ó cã thÓ ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh th× c¬ së h¹ tÇng, c«ng t¸c x©y dùng c¬ b¶n vµ c¸c trang thiÕt bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i ph¶i ®­îc ®¶m b¶o ®Çy ®ñ. §Ó cã thÓ ®¶m b¶o ®­îc tèt th× ph¶i tèn rÊt nhiÒu tiÒn. HiÖn nay theo kh¶o s¸t thùc tÕ cho thÊy mét sè ®ång muèi ®ang xuèng cÊp nghiªm träng. Nhµ n­íc ph¶i cho tõ ng©n s¸ch nh»m c¶i t¹o vµ n©ng cÊp ®ång muèi. Nh­ng ®iÒu ®ã lµ ch­a ®ñ, Tæng C«ng ty cßn ph¶i ®­îc vay ng©n hµng, víi sè tiÒn l·i hµng n¨m ph¶i tr¶ rÊt lín, ®iÒu nµy lµm h¹n chÕ hiÖu qu¶ kinh doanh cña Tæng C«ng ty. Thø t­, hiÖn nay trong toµn Tæng C«ng ty vÉn cßn mét sè l­îng lín lao ®éng d­ thõa, vµ sè lao ®éng nµy phÇn lín lµ kh«ng cã tr×nh ®é. Thªm vµo ®ã lùc l­îng l·nh ®¹o ch­a cã d­îc c¸i nh×n tæng qu¸t vÒ viÖc s¾p xÕp lùc l­îng lao ®éng trong Tæng C«ng ty sao cho cã hiÖu qu¶, viÖc qu¶n lý nhiÒu khi ch­a chÆt chÏ, ch­a bè trÝ ®óng ng­êi ®óng viÖc, bé m¸y qu¶n lý cßn cång kÒnh lµm t¨ng chi phÝ tiÒn l­¬ng cña Tæng C«ng ty. Thø n¨m, hÖ thèng th«ng tin thÞ tr­êng cßn nhiÒu vÊn ®Ò h¹n chÕ, yÕu vµ lén xén trong kinh doanh nªn ch­a cã c¸c dù b¸o, kÕ ho¹ch s¸t sao. §iÒu ®ã lµm bá lì nh÷ng c¬ héi vµ kh«ng sao tr¸nh ®­îc rñi ro trong kinh doanh. Tæng C«ng ty ch­a cã bé phËn chuyªn tr¸ch ®Ó thu thËp nghiªn cøu xö lý vµ cung cÊp th«ng tin cung cÇu gi¸ c¶ vµ c¸c vÊn ®Ò kh¸c tíi thÞ tr­êng kÓ c¶ trong n­íc vµ n­íc ngoµi: Thø s¸u, sù nhËn thøc vµ quyÕt t©m cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc T«ng Céng ty ch­a ®ång ®Òu trong vÊn ®Ò kinh doanh, mét sè ®¬n vÞ cßn t­ t­ëng tr«ng chê, xem xÐt, rôt rÌ, ch­a t¹o ®­îc sù h­ëng øng cao trµo, hîp lùc ®Ó tõng b­íc chi phèi vµ ®iÒu tiÕt thÞ tr­êng 1.2. Ph­¬ng h­íng, nhiÖm vô kÕ ho¹ch cña Tæng C«ng Ty Muèi. 1.2.1.C¸c chØ tiªu chñ yÕu cña kÕ ho¹ch n¨m 2003. a. C©n ®èi cung cÇu muèi toµn x· héi (®¬n vÞ: tÊn) DTLT ®Õn 01/01/2003 Dù kiÕn s¶n xuÊt ®Õn n¨m 2003 Tæng cung cÊp cho XH Tæng nhu cÇu X· HÉI Dù tr÷ l­u th«ng ®Õn 31/12/2003 Toµn Quèc Trong ®ã TCT Toµn quèc 200000 150000 900000 1100000 1000000 100000 MiÒn b¾c 140000 95000 300000 440000 450000 -10000 MiÒn nam 60000 55000 600000 660000 550000 110000 b. KÕ ho¹ch dù tr÷ quèc gia n¨m 2003 9,5 tû ®ång - NhËp dù tr÷ quèc gia: 10.000tÊn 7 tû ®ång - H¹n møc kinh phÝ ho¹t ®éng qu¶n lý, b¶o qu¶n hµng ho¸ 2,5 tû ®ång Vµ söa ch÷a n©ng cÊp kho dù tr÷ muèi c. KÕ ho¹ch x©y dùng c¬ b¶n n¨m 2003 C«ng tr×nh nhãm C: 86.647tr® §Çu t­ thuû lîi 63.517tr® §Çu t­ ®­êng vËn chuyÓn muèi 11.180tr® §Çu t­ kho muèi DTQG 6.950tr® §Çu t­ ®ång muèi B×nh Nam – Qu¶ng Nam 5.000tr® C«ng tr×nh nhãm A: 120.000tr® Vèn ng©n s¸ch: 85.000tr® Trong ®ã: + CÊp cho c«ng tr×nh tiªu, phßng lò, 60.000tr® Vµ cÊp n­íc biÓn + CÊp cho khèi l­îng thùc hiÖn n¨m 2002 20.000tr® + CÊp cho ®Òn bï GPMB 5.000tr® - Vèn vay: XD tiÓu dù ¸n xd ®ång muèi: 35.000tr® 1.2.2. NhiÖm vô kÕ ho¹ch cña Tæng C«ng Ty Muèi; Tæng c«ng Ty sÏ chØ ®¹o c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn triÓn khai ký hîp ®ång ngay tõ ®Çu vô trùc tiÕp tiªu thô muèi cho diªm d©n, ®ång thêi ph¸t triÓn h×nh thøc liªn kÕt s¶n xuÊt t¹o sù g¾n kÕt bÒn v÷ng gi÷a diªm d©n víi c¸c ®¬n vÞ cña Tæng C«ng Ty T¨ng c­êng m¹ng l­íi th«ng tin, n¾m ch¾c diÔn biÕn s¶n xuÊt, quan hÖ mËt thiÕt víi diªm d©n, t¨ng c­êng ®Çu t­ vµo vïng nguyªn liÖu (c¬ së vËt chÊt, h­íng dÉn c«ng nghÖ, khuyÕn khÝch gi¸) ®Ó cã ®ñ nguyªn liÖu cho c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn muèi tinh chÊt l­îng cao ®· vµ ®ang ®­îc Tæng C«ng Ty triÓn khai t¹i c¸c ®ång muèi (phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2003 cã 13 nhµ m¸y ®¹t tæng c«ng suÊt 358.000 tÊn/n¨m) Toµn bé muèi l­u th«ng tªn thÞ tr­êng ®Ó phôc vô cho ng­êi tiªu dïng cña Tæng C«ng Ty ph¶i ®­îc trén ièt. Bao b× mÉu m· kh«ng ngõng ®­îc c¶i tiÕn ®Ó ®i vµo thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng; ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm muèi tinh lo¹i 400g, 500g vµ muèi ièt ®· ®ãng bao 1 kg phôc vô cho ®ång bµo miÒn nói, duy tr× tèt c¸c mèi quan hÖ víi c¸c C«ng Ty th­¬ng m¹i miÒn nói vµ phÊn ®Êu dÇn ®­a muèi tinh ièt thay thÕ cho muèi th« ièt. Cñng cè c¸c thi tr­êng hiÖn cã nh­ NhËt B¶n, Hµn Quèc, ….x©m nhËp thÞ tr­êng míi t¹i c¸c n­íc khu vùc vµ ch©u phi, n¨m 2003 dù kiÕn xuÊt khÈu 20.000 tÊn muèi chÊt l­îng cao ®· qua chÕ biÕn víi kim ng¹ch ­íc ®¹t tõ 2tr ®Õn 2,5 tr (USD) §Èy m¹nh nhanh h¬n n÷a tiÕn ®é x©y dùng ®ång muèi Qu¸n ThÎ ®Ó cã thÓ sím cã l­îng muèi bï ®¾p cho l­îng muèi cßn thiÕu cho nhu cÇu c«ng nghiÖp, tiªu dïng vµ xuÊt khÈu 2. Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh . 2.1. T¨ng c­êng c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¸c doanh nghiÖp ®Òu tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh trªn c¬ së nh»m tho¶ m·n nhu cÇu ngµy cµng cao cña ng­êi tiªu dïng, thùc hiÖn s¶n xuÊt, b¸n c¸i g× thÞ tr­êng cÇn chø kh«ng ph¶i b¸n c¸i ta cã. §Ó ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña ng­êi tiªu dïng, Tæng C«ng ty muèi ph¶i kh«ng ngõng ®Èy m¹nh c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng, Tr­íc hÕt lµ ph¶i gi÷ v÷ng vµ më réng thÞ tr­êng trong n­íc sau ®ã h­íng xuÊt khÈu t¹o mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhµ cung cÊp yÕu tè ®Çu vµo t¹o ra sù æn ®Þnh trong kh©u s¶n xuÊt. §iÒu tra nghiªn cøu nhu cÇu thÞ tr­êng lµ kh©u ®Çu tiªn quyÕt ®Þnh tíi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Qua ®ã Tæng C«ng ty sÏ thu thËp ®­îc th«ng tin tèt nhÊt vÒ thÞ tr­êng trî gióp tèt cho c«ng t¸c x©y dùng chiÕn l­îc vµ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh. HiÖn nay c«ng t¸c ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ tr­êng cña Tæng C«ng ty cßn thÊp do ®ã cÇn ph¶i cã bé phËn chuyªn vÒ nghiªn cøu thÞ tr­êng. Th«ng qua nghiªn cøu nhu cÇu thÞ tr­êng Tæng C«ng ty ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc nh÷ng th«ng tin cô thÓ, vÒ nhu cÇu, së thÝch, thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng th«ng tin vÒ mÉu m·, chÊt l­îng gi¸ c¶... còng nh­ vÒ ph­¬ng thøc, c¸ch thøc b¸n hµng, chÝnh s¸ch cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ®Ó ph©n tÝch vµ so s¸nh víi Tæng C«ng ty. Sau khi ®· thu thËp ®­îc c¸c th«ng tin cÇn thiÕt th× tiÕn hµnh ph©n tÝch, sö lý vµ ®­a ra nhËn xÐt ®Ó cung cÊp cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cÇn khai th¸c. Muèi lµ mÆt hµng ®Æc biÖt, kh¶ n¨ng tiªu thô phô thuéc vµo mËt ®é d©n c­ vµ tËp qu¸n tiªu dïng... V× vËy ngoµi viÖc ph¶i ®iÒu tra nghiªn cøu vÒ gi¸ c¶ chÊt l­îng, thÞ hiÕu cßn ph¶i xem ng­êi tiªu dïng cã hµi lßng víi c¸c s¶n phÈm muèi ®ang dïng kh«ng vµ hä sÏ ph¶n øng ra sao khi dïng s¶n phÈm míi. §Ó x¸c ®Þnh chiÕn l­îc tung s¶n phÈm míi trªn thÞ tr­êng th× Tæng C«ng ty cã thÓ kh¶o s¸t kiÓm tra nã d­íi d¹ng thu nhá trªn c¸c thÞ tr­êng thµnh phè vµ n«ng th«n. Kinh nghiªm cho thÊy Tæng C«ng ty còng ®· cã nhõng thµnh c«ng nhÊt ®Þnh trong c«ng viÖc. VÝ dô trong n¨m 1995 Tæng C«ng ty cã kÕ ho¹ch phæ cËp muèi Ièt cho toµn d©n. Qua nghiªn cøu nhu cÇu thÞ tr­êng cho thÊy r»ng viÖc th©m nhËp muèi Ièt vµo thÞ tr­êng ®ång b»ng cßn khã h¬n ë miÒn nói. Ng­êi d©n ë ®©y do c¸ch gi¸o dôc ý thøc v¨n hãa vµ tËp qu¸n hä chØ dïng muèi tr¾ng mµ kh«ng dïng muèi Ièt. Tuy nhiªn b»ng c¸ch tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o, khuyÕn m¹i trªn Tivi, Ra®io... nªn thÞ tr­êng dÇn dÇn ®i vµo æn ®Þnh. Thùc hiÖn tèt biÖn ph¸p nµy th× Tæng C«ng ty sÏ thu ®­îc mét sè lîi Ých sau: Tæng C«ng ty sÏ n¾m b¾t ®­îc t×nh h×nh thÞ tr­êng tèt h¬n gióp cho viÖc lËp kÕ ho¹ch ®­îc chÝnh x¸c, tr¸nh t×nh tr¹ng s¶n xuÊt thõa hoÆc thiÕu so víi nhu cÇu cña thÞ tr­êng. Tæng C«ng ty sÏ chñ ®éng h¬n trong s¶n xuÊt kinh doanh, gi¶i quyÕt ®Çu vµo ®Çu ra mét c¸ch nhanh chãng, gi¶m ®­îc hµng tån kho. Tæng C«ng ty sÏ ph©n lo¹i ®­îc c¸c thÞ tr­êng träng ®iÓm ®Ó cã c¸c biÖn ph¸p thóc ®Èy tiªu thô phï hîp 2.2.¸p dông tèt mét sè chiÕn l­îc Marketing thÝch hîp. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp muèi Nhµ N­íc kh«ng cßn gi÷ vai trß ®éc quyÒn. §Ó ®¶m b¶o ®­îc sù tån t¹i, c¸c doanh nghiÖp muèi ph¶i tham gia c¹nh tranh b×nh ®¼ng nh­ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. ChÝnh v× vËy ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¶i h­íng vµo thÞ tr­êng víi môc tiªu phôc vô kh¸ch hµng tèt nhÊt cã nh­ vËy míi thu hót, l«i kÐo ®­îc kh¸ch hµng më réng kinh doanh, gia t¨ng lîi nhuËn, tõ ®ã cã kh¶ n¨ng ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ ngµy cµng cao. §Ó lµm tèt ®­îc ®Çu ®ã ph¶i vËn dông tèt mét sè chiÕn l­îc Marketing sau: a. ChiÕn l­îc ®èi víi kh¸ch hµng: Môc tiªu c¬ b¶n cña Tæng C«ng ty lµ lîi nhuËn. NhiÖm vô c¬ b¶n cña hÖ thèng qu¶n trÞ Marketing lµ ®¶m b¶o s¶n xuÊt ra nh÷ng mÆt hµng hÊp dÉn ®èi víi thÞ tr­êng. Trong thÞ tr­êng, môc tiªu kh¸ch hµng lµ nh©n tè quan träng, gi¶i quyÕt ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng c«ng t¸c marketing hoµn thµnh 50%. §èi víi Tæng C«ng ty Muèi kh¸ch hµng cÇn ®­îc nghiªn cøu d­íi c¸c gãc ®é sau: Ph©n lo¹i x¸c ®Þnh kh¸ch hµng môc tiªu cho m×nh thµnh kh¸ch hµng mua muèi tiªu dïng, kh¸ch hµng mua muèi dïng cho s¶n xuÊt c«ng nghiÖp... Nghiªn cøu ®Æc ®iÓm cña mçi lo¹i kh¸ch hµng ®Æc biÖt lµ kh¸ch hµng träng ®iÓm ®Ó ®¸p øng nhu cÇu phï hîp víi c¸c yªu cÇu chÊt l­îng, gi¸ c¶ vµ c¸c dich vô kh¸c nh­ vËn chuyÓn, h×nh thøc thanh to¸n... CÇn cã nh÷ng dù b¸o vÒ nhu cÇu cña kh¸ch hµng trong t­¬ng lai, qua viÖc nghiªn cøu dù b¸o møc t¨ng d©n sè, thu nhËp cña c¸c vïng d©n c­, sù thay ®æi trong thãi quen tiªu dïng... b. ChiÕn l­îc víi ng­êi cung øng Nh÷ng ng­êi cung øng muèi cho Tæng C«ng ty lµ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh muèi vµ c¸c hé gia ®×nh trùc tiÕp s¶n xuÊt viÖc thu mua muèi cña Tæng C«ng ty thùc chÊt lµ thu gom muèi t¹i c¸c ®ång muèi ë c¸c ®Þa ph­¬ng hoÆc th«ng qua trung gian. C¸c hé s¶n xuÊt muèi võa cung cÊp muèi cho Tæng C«ng ty l¹i võa cung cÊp muèi cho c¶ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh c¸c nguån muèi tr¾ng, muèi nguyªn liÖu ®Ó phôc vô cho c«ng viÖc s¶n xuÊt vµ kinh doanh c¸c s¶n phÈm tõ muèi. §iÒu nµy ®· ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn kÕ ho¹ch Marketing cña C«ng ty. Trªn thùc tÕ Tæng C«ng ty Muèi ch­a tiÕp cËn vµ trë thµnh b¹n hµng quen thuéc cña ng­êi cung øng chÝnh lµ c¸c hé s¶n xuÊt muèi. V× vËy nhiÒu khi Tæng C«ng ty kh«ng mua ®­îc muèi trùc tiÕp tõ ng­êi s¶n xuÊt muèi mµ ph¶i qua trung gian, gi¸ cao lµm t¨ng chi phÝ ®ång thêi kh«ng ®¶m b¶o lîi Ých cho ng­êi lµm muèi. §Ó kh¾c phôc ®­îc ®iÒu ®ã Tæng C«ng ty ®· ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó cã thÓ mua muèi trùc tiÕp tõ ng­êi s¶n xuÊt, gi¶m bít sè l­îng trung gian kh«ng cÇn thiÕt, nh­ vËy sÏ gi¶m ®­îc gi¸ mua vµ chi phÝ qua ®ã t¨ng ®­îc kh¶ n¨ng tiªu thô trªn thÞ tr­êng. Nh÷ng ®Æc ®iÓm trong chiÕn l­îc víi ng­íi cung øng lµ: §Þa ®iÓm thu mua: Ngoµi ®Þa ®iÓm thu mua cè ®Þnh Tæng C«ng ty nªn cã nh÷ng kÕ ho¹ch cô thÓ xuèng tõng ®¬n vÞ vÒ ng­êi vµ ph­¬ng tiÖn ®Ó cã ®­îc nh÷ng tæ thu mua l­u ®éng ë nh÷ng vïng träng ®iÓm ( nh÷ng vïng cã s¶n l­îng muèi lín) Tæng C«ng ty nªn chØ ®¹o cho c¸c ®¬n vÞ x©y dùng tr­íc c¸c kÕ ho¹ch thu mua, so¹n th¶o vµ kÝ hîp ®ång dµi h¹n víi ng­êi s¶n xuÊt qua ®ã t¨ng dÇn sè l­îng mua cè ®Þnh vµo vô thu ho¹ch. TiÕn hµnh khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh hîp t¸c x· muèi. Vèn, c¬ së h¹ tÇng, m¸y mãc trang thiÕt bÞ ®­îc Tæng C«ng ty chu cÊp, Tr¶ tr­íc c­íc phÝ vËn chuyÓn. Nh÷ng ®ßi hái trong viÖc thu mua lµ nÕu C«ng ty cã nhu cÇu th× ph¶i ®­îc ®¸p øng ngay. T¨ng c­êng mua s¶n xuÊt chÕ biÕn taÞ chç trªn c¸c ®ång muèi. Thùc chÊt cña viÖc chÕ biÕn muèi rÊt dÔ thùc hiÖn, d©y truyÒn c«ng nghÖ kh¸ ®¬n gi¶n. V× thÕ s¶n xuÊt chÕ biÕn t¹i c¸c ®ång muèi gi¶m ®­îc chi phÝ vËn chuyÓn, t¨ng c­êng søc c¹nh tranh. §èi víi c¸c s¶n phÈm muèi thµnh phÈm cÇn ph¶i gi¶m l­îng mua bëi v× c«ng t¸c chÕ biÕn muèi ®ßi hái sù kiÓm ®Þnh chÊt l­îng, träng l­îng. c. Më réng thÞ tr­êng t¨ng c­êng kh¶ n¨ng b¸n lÎ. T¨ng c­êng kh¶ n¨ng b¸n lÎ gióp Tæng C«ng ty t¨ng hiÖu suÊt sö dông lao ®éng d­ thõa, t¨ng hiÖu suÊt sö dông c¸c cöa hµng kho b·i ®Ó trèng. Muèn vËy ph¶i n©ng cao ®­îc chÊt l­îng phôc vô kh¸ch hµng. §©y còng lµ ®iÒu kiÖn quan träng trong kinh doanh muèi. §èi thñ c¹nh tranh cña Tæng C«ng ty chñ yÕu lµ t­ nh©n, MÆc dï cã Ýt vèn nh­ng ng­îc l¹i hä l¹i rÊt nh¹y bÐn, linh ho¹t vµ phôc vô kh¸ch hµng rÊt chu ®¸o. Víi lîi thÕ mua ®­îc hµng víi gi¸ rÎ v× vËy khi b¸n ra hä sÏ h¹ thÊp ®­îc gi¸ so víi gi¸ cña Tæng C«ng ty v× thÕ sÏ hÊp dÉn kh¸ch hµng h¬n. MÆt kh¸c do ch¹y theo lîi nhuËn nªn hä kh«ng ng¹i t×m mäi c¸ch ®Ó h¹ gi¸ thµnh. Hä kh«ng ng¹i vi ph¹m nh÷ng quy t¾c ®¹o ®øc trong kinh doanh nh­ lµm gi¶ bao muèi, muèi Ièt gi¶, träng l­îng kh«ng ®ñ… Sù c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh nµy ®· t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng C«ng ty. V× thÕ ®Ó tao ®­îc danh tiÕng vµ cã chç ®øng trªn thÞ tr­êng, Tæng C«ng ty cÇn ph¶i n©ng cao chÊt l­îng bao b×, gi¸ c¶, ph­¬ng thøc b¸n hµng theo ph­¬ng thøc ®¶m b¶o yªu cÇu thuËn lîi nhÊt cho kh¸ch hµng, qua ®ã x©y dùng ®­îc h×nh ¶nh vµ niÒm tin cña kh¸ch hµng vãi Tæng C«ng ty. BiÖn ph¸p ®Ó qu¶n lý trung gian lµ qu¶n lý tèt kh©u ®Çu vµo vµ ®Çu ra. §èi víi c¸c thµnh phè träng ®iÓm nh­ Hµ Néi, Hå ChÝ Minh vµ mét sè thµnh phè kh¸c th× nªn n©ng cao møc hoa hång cho c¸c ®¹i lý Trong kÕ ho¹ch x©y dùng chiÕn l­îc më réng thÞ tr­êng, ®èi víi thÞ tr­êng trong n­íc cñng cè mèi quan hÖ víi c¸c tØnh miÒn nói vèn ®· cã quan hÖ l©u ®êi vµ æn ®Þnh. §èi víi thÞ tr­êng xuÊt khÈu cÇn gi÷ v÷ng vµ nèi l¹i víi c¸c thÞ tr­êng §«ng ¢u vµ Liªn X« (cò) bªn c¹nh cã h­íng tíi xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Ch©u ¸ ®Çy tiÒm n¨ng cô thÓ nh­ xuÊt khÈu sang Th¸i Lan, NhËt B¶n… Sö dông tèt chiÕn l­îc nµy võa cã thÓ t¹o dùng ®­îc uy tÝn vµ h×nh ¶nh cña Tæng C«ng ty víi kh¸ch hµng l¹i võa gãp phÇn më réng thÞ tr­êng gi¶m ®­îc chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt. d. ChiÕn l­îc gi¸ c¶ h¹n chÕ ®èi thñ c¹nh tranh. Trong thêi kú bao cÊp ngµnh muèi ®éc quyÒn vÒ gi¸, gi¸ muèi do Bé th­¬ng m¹i quy ®Þnh ®­îc thèng nhÊt trªn toµn quèc. Tõ khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng Nhµ N­íc chñ tr­¬ng ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn t¹o sù c¹nh tranh trong ngµnh muèi. V× vËy gi¸ c¶ hiÖn nay hoµn toµn do cung cÇu quy ®Þnh, thÞ tr­êng ®­îc th¶ næi ®Ó bµn tay v« h×nh ®iÒu tiÕt. Tæng C«ng ty Muèi còng gièng nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c tham gia vµo s¶n xuÊt kinh doanh muèi mét c¸ch b×nh ®¼ng c¹nh tranh lµnh m¹nh. Tuy nhiªn viÖc th¶ næi thÞ tr­êng ®· t¹o ra rÊt nhiÒu nh÷ng tæn thÊt x· héi ®ßi hái ngµnh muèi ph¸t triÓn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng ph¶i cã sù qu¶n lý cña Nhµ N­íc th«ng qua Tæng C«ng ty Muèi ViÖt Nam. S¶n l­îng muèi tiªu dïng hµng n¨m t­¬ng ®èi æn ®Þnh nh­ng gi¸ c¶ trong nh÷ng n¨m qua cã nhiÒu biÕn ®éng. ThÞ tr­êng ®Þnh gi¸ mét c¸ch tù do, næi bËt trong giai ®o¹n nµy lµ t­ th­¬ng Ðp gi¸ Tæng C«ng ty vµ ng­êi s¶n xuÊt lµm cho gi¸ muèi t¨ng lªn kh«ng b×nh th­êng. Gi¸ c¶ n©ng lªn mét c¸ch tù do xuèng thÊt th­êng sÏ t¹o nªn nh÷ng c¬n sèt muèi. Tr­íc t×nh h×nh nµy Tæng C«ng ty Muèi ph¶i thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p cña chÝnh s¸ch ®ã lµ: §èi víi mÆt hµng muèi tiªu dïng Tæng C«ng ty chñ ®éng quy ®Þnh mét kho¶ng gi¸ giao ®éng trªn thÞ tr­êng. NÕu gi¸ thÞ tr­êng lín h¬n giíi h¹n trªn cña quy ®Þnh hoÆc nhá h¬n th× ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu. XÐt hai tr­êng hîp: Khi gi¸ qu¸ cao lín h¬n kho¶ng gi¸ giíi h¹n trªn: tr­êng hîp nµy x¶y ra khi cung kh«ng ®ñ cÇu, gi¸ cao nÕu cã dù tr÷ Tæng C«ng ty sÏ khoan mua bëi v× khi ®ã sÏ ®Èy gi¸ thµnh lªn cao. V× vËy Tæng C«ng ty thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p nh­ sau: - Tr­íc hÕt cã kÕ ho¹ch ®iÒu muèi tõ miÒn Nam ra miÒn B¾c æn ®Þnh s¶n l­îng miÒn B¾c. - BiÖn ph¸p thø hai lµ huy ®éng dù tr÷ trong d©n b¸n cho tæng C«ng ty nh­ng sè l­îng mua cña d©n kh«ng ®¸ng kÓ, nªn chñ yÕu lµ ph¶i tung ra thÞ tr­êng l­îng muèi dù tr÷. ViÖc lÊy l­îng mua cña d©n ®¸ng kÓ lµ ph¶i tung ra thÞ tr­êng l­îng muèi dù tr÷. ViÖc lÊy l­îng muèi dù tr÷ ra l­u th«ng chØ khi nµo thÞ tr­êng xÊu nhÊt mµ tæng C«ng ty ch­a cã biÖn ph¸p kh¾c phôc. Tuy nhiªn l­îng muèi dù tr÷ ë ®©y ph¶i ®­îc b¶o qu¶n tèt trong thêi gian cho phÐp ( do tÝnh chÊt cña muèi ®Ó l©u dÔ bÞ ch¶y n­íc), ®ång thêi l­îng dù tr÷ nay kh«ng ®­îc qu¸ nhiÒu hay qu¸ Ýt. Muèn vËy nªn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p sau: BiÖn ph¸p 1: T¨ng c­êng mua muèi cña d©n b»ng c¸c nguån vèn mµ tæng C«ng ty cã thÓ huy ®éng ®­îc. Tèt nhÊt lµ Tæng C«ng ty lu«n dµnh riªng mét kho¶ng tiÒn th­êng trùc ®Ó mua muèi cña d©n. Trong tr­êng hîp nµy nÕu kh«ng huy ®éng ®­îc tiÒn mua th× c¬ héi mua víi gi¸ rÎ sÏ kh«ng cã. BiÖn ph¸p 2: Tho¶ thuËn víi ng­êi s¶n xuÊt b»ng c¸ch ®Æt mua víi mét møc gi¸ cè ®Þnh cao h¬n gi¸ thÞ tr­êng t¹i thêi ®iÓm ®ã. ViÖc mua víi gi¸ cao h¬n Tæng C«ng ty sÏ ®¶m b¶o ®­îc lîi Ých cho ng­êi s¶n xuÊt muèi võa h¹n chÕ t­ th­¬ng Ðp gi¸ trªn thÞ tr­êng. Khi gi¸ nhá h¬n giíi h¹n d­íi cña kho¶ng giao ®éng: Trong tr­êng hîp nµy gi¸ muèi qu¸ thÊp ng­êi s¶n xuÊt sÏ bÞ thÊt thu v× muèi. V× vËy ®Ó ®¶m b¶o lîi Ých cho hä Tæng C«ng ty sÏ mua víi gi¸ cao h¬n ho¹c b»ng gi¸ giíi h¹n d­íi. · §èi víi mÆt hµng c«ng nghiÖp phôc vô cho s¶n suÊt xuÊt khÈu nhu cÇu ngµy cµng t¨ng lªn: Kh¸ch hµng muèi c«ng nghiÖp cña Tæng C«ng Ty th­êng lµ nh÷ng kh¸ch hµng lín v× vËy trong qu¸ tr×nh bu«n b¸n Tæng C«ng Ty nªn cã sù ­u viÖt ®Æc biÖt nh»m tho¶ m·n vµ lµm hµi lßng kh¸ch hµng. Ch¼ng h¹n nh­ gi¸ b¸n cã thÓ gi¶m tõ 1 ®Õn 2 gi¸; kh«ng lÊy c­íc vËn chuyÓn, bèc xÕp, cho c¸c doanh nghiÖp ®­îc phÐp thanh to¸n chËm trong thêi gian ng¾n. Víi c¸c nhµ s¶n xuÊt trong n­íc cã nhu cÇu muèi c«ng nghiÖp th× Tæng C«ng Ty sÏ tho¶ thuËn mét møc gi¸ nµo ®ã ®Ó khi cung cÇu gi¶m vÉn ®¶m b¶o cã ®ñ muèi cung cÊp cho hä. · §èi víi mÆt hµng muèi ièt miÒn nói: Tr­íc hÕt ®©y lµ vïng d©n c­ nghÌo thu nhËp thÊp, ®Þa h×nh v« cïng hiÓm trë, g©y khã kh¨n cho viÖc vËn chuyÓn. Theo c¸ch suy luËn b×nh th­êng khi chi phÝ vËn chuyÓn t¨ng lªn sÏ ®Èy gi¸ t¨ng lªn theo tû lÖ thuËn, tuy nhiªn víi vïng miÒn nói, vïng s©u, vïng xa Tæng C«ng ty muèi nªn ®Æt ra khung gi¸ thÝch hîp th«ng th­êng gi¸ muèi Ièt miÒn nói thÊp h¬n hoÆc ngang b»ng víi gi¸ muèi ièt ë ®ång b»ng. PhÇn chªnh lÖch sÏ kiÕn nghÞ víi Nhµ N­íc ®Ó hç trî. ViÖc ®Æt ra khung gi¸ thÊp cho miÒn nói hoµn toµn mang tÝnh chÊt x· héi. ë thÞ tr­êng nµy Tæng C«ng ty kh«ng cã l·i nhiÒu v× chi phÝ vËn chuyÓn qua lín. N¨m 1994 Nhµ N­íc cã quyÕt ®Þnh cÊp kh«ng muèi cho c¸c tØnh miÒn nói, b¾t ®Çu tõ n¨m 1995 Tæng C«ng ty thùc hiÖn b¸n muèi cho d©n nh­ng gi¸ muèi ®­îc Nhµ N­íc bï lç. Nh­ vËy nÕu ¸p dông chiÕn l­îc Marketing trªn Tæng C«ng ty Muèi kh«ng nh÷ng cã thÓ t¹o ra sù chñ ®éng trong kinh doanh n©ng dÇn kh¶ n¨ng c¹nh tranh, më réng thÞ tr­êng, t¨ng doanh thu lîi nhuËn mµ cßn gi¶i quyÕt tèt mét sè môc tiªu hiÖu qu¶ x· héi nh­ t¨ng c­êng c«ng ¨n viÖc lµm ®¶m b¶o søc khoÎ cho nh©n d©n… Vµ th«ng qua ®ã sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng C«ng ty. 2.3. H¹ thÊp chi phÝ kinh doanh: §èi víi Tæng C«ng ty Muèi, chi phÝ kinh doanh lµ mét bé phËn quan träng trong tæng chi phÝ vµ cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. V× vËy ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ th× ph¶i h¹ thÊp chi phÝ kinh doanh: Gi¶m chi phÝ mua hµng vµ tiªu thô: Chi phÝ mua hµng vµ chi phÝ tiªu thô lµ hai kho¶n chi phÝ quan träng trong tæng sè chi phÝ kinh doanh. Do ®ã ®Ó gi¶m chi phÝ kinh doanh th× ph¶i gi¶m 2 lo¹i chi phÝ nµy Trong ho¹t ®éng kinh doanh, t¹o nguån hµng lµ kh©u ho¹t ®éng nghiÖp vô kinh doanh ®Çu tiªn, më ®Çu cho ho¹t ®éng kinh doanh hµng ho¸. Mua hµng lµ mét ho¹t ®éng c¬ b¶n cña doanh nghiÖp. NÕu kh«ng mua ®­îc hµng, hoÆc mua hµng kh«ng ®¸p øng nhu cÇu cña kinh doanh th× doanh nghiÖp sÏ kh«ng cã hµng ®Ó b¸n. nÕu doanh nghiÖp mua ph¶i hµng xÊu, hµng gi¶, chÊt l­îng kÐm,…lóc ®ã chi phÝ kinh doanh cña doanh nghiÖp sÏ bÞ t¨ng lªn. §èi víi tæng c«ng ty muèi th× ®iÒu ®ã còng vËy §Ó cã thÓ gi¶m ®­îc chi phÝ mua hµng ë tæng c«ng ty th× cÇn ph¶i tæ chøc hîp lý m¹ng l­íi thu mua phï hîp víi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt muèi . Ta biÕt r»ng viÖc s¶n xuÊt muèi ë vïng ven biÓn, s¶n xuÊt cßn ph©n t¸n ch­a tËp trung, gi÷a tæng c«ng ty vµ c¸c hé d©n s¶n xuÊt ch­a cã mèi quan hÖ rµng buéc chÆt chÏ. M¹ng l­íi c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh muèi th× bè trÝ ph©n t¸n nªn g©y ra sù khã kh¨n trong viÖc qu¶n lý cung cÇu vÒ muèi. ChÝnh v× ®iÒu ®ã khiÕn cho chi phÝ thu mua hµng ho¸ cña doanh nghiÖp lu«n cao. Do vËy, ®Ó gi¶m chi phÝ kinh doanh th× tæng c«ng ty cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p sau: Mét lµ tæng c«ng ty mua theo ®¬n ®Æt hµng vµ hîp ®ång kinh tÕ ký tr­íc víi hé d©n s¶n xuÊt muèi, ®iÒu nµy sÏ ®¶m b¶o ng­êi d©n b¸n muèi cho tæng c«ng ty sÏ tr¸nh khái ph¶i mua qua trung gian víi gi¸ cao. Trong hîp ®ång ph¶i cã c¸c ®iÒu kho¶n chÆt chÏ vÒ chÊt l­îng, sè l­¬ng, cßn thêi ®iÓm giao hµng lµ ngay sau khi thu ho¹ch hoÆc tæng c«ng ty cã thÓ kh«ng cÇn ký kÕt hîp ®ång tr­íc mµ thu mua trùc tiÕp t¹i c¸c n¬i s¶n xuÊt muèi tËp trung ngay trong thêi gian thu ho¹ch. Tæng c«ng ty thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p nµy th× phÇn nµo ®· ®¶m b¶o ®­îc tÝnh æn ®Þnh cho c¶ ng­êi s¶n xuÊt lÉn ng­êi mua. V× s¶n phÈm muèi cã ®Æc tÝnh dÔ tan, cång kÒnh mµ ®êi sèng cña ng­êi d©n s¶n xuÊt muèi th× rÊt kho kh¨n cho nªn hä muèn b¸n nhanh ngay khi cã thÓ vµ víi mét møc gi¸ cã thÓ chÊp nhËn ®­îc. §èi víi Tæng C«ng Ty th× viÖc thu mua nh­ vËy sÏ gióp cho Tæng C«ng Ty gi¶m ®­îc chi phÝ mua hµng vµ tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng rèi lo¹n thÞ tr­êng muèi, æn ®Þnh cung cÇu muèi. Hai lµ ®èi víi nh÷ng s¶n xuÊt ph©n t¸n th× Tæng C«ng Ty cã thÓ ®Æt ®¹i lý thu mua gióp cho Tæng C«ng Ty thu gom nh÷ng n¬i cã s¶n l­îng thÊp. Ba lµ Tæng C«ng Ty cã thÓ liªn kÕt víi c¸c hé s¶n xuÊt muèi ®Ó t¹o ra s¶n phÈm. V× muèi lµ mét s¶n phÈm trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®ßi hái ph¶i cã mét c¬ së h¹ tÇng tèt mµ viÖc c¶i t¹o, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng s¶n xuÊt muèi lµ hÕt søc tèn kÐm ®èi víi nh÷ng hé d©n s¶n xuÊt. Do vËy viÖc liªn kÕt sÏ ®¶m b¶o lîi Ých cho c¶ hai bªn, ®¶m b¶o viÖc s¶n xuÊt muèi víi sè l­îng vµ chÊt l­îng ngµy cµng cao. Trªn ®©y lµ c¸c biÖn ph¸p gi¶m chi phÝ thu mua hµng cña Tæng C«ng Ty cßn ®èi víi kh©u tiªu thô s¶n phÈm lµ giai ®o¹n cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. T¨ng nhanh doanh sè lµ biÖn ph¸p tÝch trong kh©u tiªu thô nh»m gi¶m chi phÝ liªn quan ®Õn mét ®¬n vÞ hµng ho¸. Do vËy cÇn hoµn thiÖn hÖ thèng ph©n phèi bao gåm c¶ hÖ thèng b¸n bu«n vµ b¸n lÎ, tr¸nh cho c¸c ®iÓm tiªu thô trïng nhau. ThiÕt lËp hÖ thèng tæ chøc b¸n bu«n, ®¹i lý b¸n lÎ trùc thuéc hÖ thèng ph©n phèi cña doanh nghiÖp. T¨ng c­êng hÖ thèng quÇy hµng phôc vô thuÇn tiÖn. Thµnh lËp c¸c v¨n phßng giao dÞch víi kh¸ch hµng trªn thÞ tr­êng ngo¹i tØnh. X©y dùng hÖ thèng thu thËp xö lý th«ng tin thÞ tr­êng kÞp thêi, nh©n viªn b¸n hµng cÇn n¾m v÷ng c¸c thñ tôc vµ nghiÖp vô mua b¸n ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ®Ò ra cña doanh nghiÖp. Ngoµi viÖc c¶i t¹o hÖ thèng kªnh ph©n phèi hîp lý c¸c doanh nghiÖp chó ý ®Õn kh©u l­u th«ng vµ b¶o qu¶n. BiÖn ph¸p gi¶m chi phÝ hao hôt: Hao hôt hµng ho¸ cã liªn quan ®Õn nhiÒu kh©u, nhiÒu yÕu tè, ®Æc biÖt ph¶i quan t©m ®Õn ®iÒu kiÖn kü thuËt. §èi víi s¶n phÈm muèi cña Tæng C«ng Ty vÊn ®Ò hao hôt lµ do ®Æc ®iÓm lý ho¸ häc cña muèi, do kh©u chÕ biÕn, bao b×, c¸ch b¶o qu¶n vµ ®iÒu kiÖn kü thuËt b¶o qu¶n. §Ó gi¶m hao hôt, cã thÓ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p sau: KiÓm tra chÆt chÏ sè l­îng, chÊt l­îng hµng ho¸ nhËp kho. Cã sù ph©n lo¹i hµng ho¸ vµ biÖn ph¸p b¶o qu¶n thÝch hîp ngay tõ ®Çu. C¶i tiÕn kü thuËt b¶o qu¶n hµng ho¸ ë kho, tr¹m, cöa hµng. Cñng cè hoµn thiÖn kho tµng ®Ó chèng Èm cho muèi, hoµn thiÖn c¸c trang thiÕt bÞ cña kho. X©y dùng c¸c ®Þnh møc hao hôt vµ qu¶n lý chÆt chÏ c¸c kh©u, c¸c yÕu tè cã liªn quan ®Õn hao hôt tù nhiªn. T¨ng c­êng båi d­ìng nghiÖp vô, kü thuËt b¶o qu¶n kho, b·i vµ båi d­ìng tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña nh©n viªn b¶o qu¶n, b¶o vÖ hµng ho¸. §µo t¹o vµ n©ng cao tr×nh ®é lùc l­îng lao ®éng. Thùc tr¹ng nguån nh©n lùc cña c«ng ty nh­ chung ta ®· ph©n tÝch ë trªn cho thÊy r»ng: tr×nh ®é qu¶n lý còng nh­ lao ®éng phæ th«ng cßn ë møc thÊp mµ chóng ta còng biÕt r»ng con ng­ßi lµ yÕu tè chÝnh quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng hay thÊt b¹I cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng. V× vËy ®Ó n©ng cao hiÓu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng C«ng Ty th× chóng ta ph¶I ®µo t¹o l¹I tay nghÒ cho c«ng nh©n viªn vµ ®éi ngò qu¶n lý . Phong c¸ch lµm viÖc cña doanh nghiÖp hiÖn nay lµ c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®ßi hái nh©n viªn ph¶i cã n¨ng lùc thùc sù, cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ n¨ng ®éng nh¹y bÐn víi sù thay ®æi cña thÞ tr­êng. ChÝnh v× thÕ khi giao viÖc ph¶i giao cho nh÷ng ng­êi giái, khi x¸c ®Þnh vÞ trÝ c«ng viÖc cÇn bè trÝ theo n¨nh lùc cña nh©n viªn tr¸nh t×nh tr¹ng th©n quen, t×nh c¶m ®Ó s¾p xÕp c«ng viÖc. Bªn c¹nh ®ã ph¶i th­êng xuyªn tæ chøc c¸c héi tay nghÒ, cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o l¹i, n©ng cao tay nghÒ cña ng­êi lao ®éng. Tæng C«ng ty ph¶i cã c¸c chÝnh s¸ch ®µo t¹o nh©n lùc, thu hót ng­êi tµi vµo lµm viÖc cho tæng C«ng ty. HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp kinh doanh muèi kh«ng ®­îc coi lµ c¸c doanh nghiÖp “mµu mì” ®Ó thu hót ®­îc ®éi ngò lao ®éng trÎ tuæi n¨ng ®éng s¸ng t¹o trong c«ng viªc. Do vËy Tæng C«ng ty nªn x©y dùng c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn con ng­êi mét c¸ch hîp lý ®Ó lu«n ®¶m b¶o cã lao ®éng ®¸p øng ®­îc cho viÖc tiÕp thu vµ ®æi míi c«ng nghÖ hiÖn nay vµ trong t­¬ng lai. Thùc tr¹ng cña bé m¸y qu¶n lý ®éi ngò c¸n bé t¹i Tæng C«ng ty Muèi nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn cho thÊy r»ng muèn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n suÊt kinh doanh cÇn ph¶i gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò sau: TrÎ ho¸ ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, lùa chän nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc thùc sù, cã thÓ ph¸t huy t¸c dông tæng hîp c¸c ®iÒu kiÖn nguån lùc hiÖn cã vµ nh¹y bÐn víi c¸c biÕn ®éng xung quanh. §èi víi cÊp qu¶n lý l·nh ®¹o ë c¸c ®Þa ph­¬ng th× c«ng viÖc cña néi bé C«ng ty ph¶i ®Ó C«ng ty ®ã tù gi¶i quyÕt. Tæng C«ng ty chØ kiÓm tra vµ kh¶o s¸t t×nh h×nh thùc tÕ cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. Khi nµo mµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn x¶y ra t×nh tr¹ng kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n, tham nhòng, lËp quü ®en… lóc ®ã tæng C«ng ty míi trùc tiÕp can thiÖp. Trong viÖc lùa chän ®Ò b¹t c¸n bé qu¶n lý, doanh nghiÖp cÇn ph¶i ®Ò ra c¸c tiªu chuÈn cô thÓ cho tõng vÞ trÝ. Ngoµi tiªu chuÈn vÒ tr×nh ®é th× t­ c¸ch ®¹o ®øc, uy tÝn thËt sù cña ng­êi ®ã víi tËp thÓ lµ rÊt quan träng. Nh­ng cÇn tr¸nh ®­a nh÷ng ng­êi kÐo bÌ, kÐo c¸nh t¹o bÒ thÕ ®Ó “leo” lªn nh÷ng chøc vô quan träng. §èi víi ng­êi l·nh ®¹o, ngoµi viÖc cã tr×nh ®é n¨ng lùc qu¶n lý, kinh nghiÖm ®­îc “t«i luyÖn” ngoµi thùc tÕ th× phÈm chÊt, t­ c¸ch ®¹o ®øc cã vÞ trÝ v« cïng quan träng. Gi¸m ®èc, Tæng gi¸m ®èc- ng­êi trùc tiÕp qu¶n lý ®¹i diÖn giao dÞch víi c¸c C«ng ty vµ c¬ quan nhµ n­íc lµ ng­êi ®¹i diÖn cho danh tiÕng, uy tÝn cña doanh nghiÖp. V× vËy ®¹o ®øc tèt sÏ khiÕn c¸c nh©n viªn lµm viÖc víi tr¸ch nhiÖm cao h¬n. Bé m¸y tæ chøc cña C«ng ty cÇn ph¶i c¶i tiÕn theo h­¬ng t¨ng c­êng c¸c bé phËn chuyªn tr¸ch nh­ bé phËn Marketing, bé phËn b¸n hµng, bé phËn thö nghiÖm s¶n phÈm… Vµ kh«ng nªn ®i vµo kiÓu mét phßng ban ®¶m nhiÖm qu¸ nhiÒu träng tr¸ch. Ng­êi l·nh ®¹o ph¶i t¹o ra bÇu kh«ng khÝ ®oµn kÕt thèng nhÊt trong néi bé doanh nghiÖp, t¨ng c­êng tÝnh d©n chñ trong qu¶n lý, triÖt ®Ó ph¸t huy tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp. Cã thÓ t¨ng c­êng nh©n tµi qu¶n trÞ doanh nghiÖp b»ng c¸c biÖn ph¸p sau: + X©y dùng vµ kiÖn toµn hÖ th«ng ph¸t triÓn nh©n tµi bao gåm c¸c qu¸ tr×nh ®µo t¹o, sö dông ®Ò b¹t, th­ëng ph¹t. + Cã quy ho¹ch l©u dµi vÒ tuyÓn chän, ®µo t¹o nh©n tµi ®­a vÊn ®Ò nµy vµo môc tiªu ph¸t triÓn chung cña toµn Tæng C«ng ty trong dµi h¹n. + §µo t¹o sè l­îng c¸n bé qu¶n lý vµ ®Ò ra c¸c nhiÖm vô ph¶i lu«n lu«n häc hái nh÷ng lý thuyÕt qu¶n trÞ hiÖn ®¹i ®Ó ¸p dông cã hiÖu qu¶. + Ng­êi l·nh ®¹o Tæng C«ng ty vµ c¸c C«ng ty ph¶i lµ ng­êi cã ®Çu ãc tiªn tiÕn, ph¶i xãa bá hÕt cung c¸ch lµm viÖc Ø l¹i thêi bao cÊp…B©y giê hä ph¶i chó ý ®Õn c¸c chiÕn l­îc, th«ng tin, gi¸ c¶, thÞ tr­êng vµ ph¸p luËt… HiÖn ®¹i ho¸ ph­¬ng thøc qu¶n lý ®Ó xö lý th«ng tin kÞp thêi nhanh chãng. Tuy nhiªn, kh«ng nªn qu¸ lam dông quü ph¸t triÓn ®Ó sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn qu¶n lý mét c¸ch l·ng phÝ. 2.4. C¸c biÖn ph¸p vÒ vèn vµ c«ng nghÖ: Gi¶i ph¸p vÒ vèn: TiÕn hµnh më réng vµ t×m kiÕm ph¸t triÓn thªm c¸c nguån vèn nh­ vay cña d©n, huy ®éng tõ lîi nhuËn thu ®­îc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ®­a ra c¸c kÕ ho¹ch vay vèn chñ yÕu lµ vay vèn ng©n hµng. C¸c biÖn ph¸p ®Èy nhanh tèc ®é quay vßng vèn lµ: T¨ng c­êng tÝch luü, gi¶m chi phÝ ®Õn møc thÊp nhÊt Kh«ng ®Ó sè l·i vay ng©n hµng tån ®äng tõ n¨m nµy qua n¨m kh¸c mµ ph¶i cã kÕ ho¹ch tr¶ ngay. Ngoµi ra nguån vèn cßn ®­îc bæ xung b»ng c¸ch tËn dông tõ nguån ng©n s¸ch Nhµ N­íc. CÇn tranh thñ c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i cña chÝnh phñ, ngµnh ®Ó më réng quy m« s¶n xuÊt, t¨ng c­êng hiÖu qu¶ kinh doanh. - C¸c gi¶i ph¸p c«ng nghÖ: Cã hai h­íng c¬ b¶n ®Ó ®æi míi c«ng nghÖ lµ ®æi míi hoµn toµn vµ c¶i tiÕn c¸c d©y truyÒn cò theo c¸c mÉu m· hiÖn ®¹i. C¨n cø vµo t×nh h×nh c«ng nghÖ ë c¸c n­íc theo c¶ hai h­íng mét c¸ch hµi hoµ sao cho võa cã thÓ gi¶m ®­îc chi phÝ l¹i võa ®¶m b¶o s¶n xuÊt ®­îc ®ñ muèi theo yªu cÇu. Bªn c¹nh viÖc tiÕp tôc gi÷ g×n vµ c¶i tiÕn c«ng nghÖ s¶n xuÊt muèi truyÒn thèng nh­ c«ng nghÖ ph¬i c¸i, ph¬i n­íc… cÇn ¸p dông mét sè c«ng nghÖ míi nh­ c«ng nghÖ PHABA s¶n xuÊt muèi Ièt… ®Ó ®¶m b¶o cung øng ®ñ l­îng muèi víi chÊt l­îng cao cho thÞ tr­êng muèi c«ng nghiÖp vµ xuÊt khÈu. §Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã Tæng C«ng ty nªn triÓn khai thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p sau: TiÕp tôc cho triÓn khai vµ hoµn thiÖn kÕ ho¹ch x©y dùng c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt muèi chÊt l­îng cao t¹i c¸c ®¬n vÞ ë H¶i Phßng, B¹c Liªu, C«ng ty muèi I, Thanh Ho¸, NghÖ An, Hµ TÜnh vµ Bµ Rþa Vòng Tµu. Qua ®ã t¨ng thªm s¶n l­îng muèi Ièt ®¶m b¶o toµn d©n sö dông muèi s¹ch, muèi tinh Ièt. §Ó gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò thiÕu muèi nguyªn liÖu cho c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn vµ xu thÕ thu hÑp dÇn cña c¸c ®ång muèi thuéc khu vùc c¸ thÓ Tæng C«ng ty nªn kiªn quyÕt kh¾c phôc mäi khã kh¨n tiÕp tôc ®Èy m¹nh x©y dùng ®ång muèi Qu¸n ThÎ ë Ninh ThuËn mµ ChÝnh Phñ ®· phª duyÖt víi tinh thÇn khÈn tr­¬ng nhÊt. §ång thêi Qu¸n ThÎ dù tÝnh sÏ hoµn thiÖn vµo n¨m 2003 víi vèn ®Çu t­ trªn 320 tû ®ång cã c«ng suÊt kho¶ng 300.000 tÊn/n¨m sÏ gi¶i quyÕt tèt t×nh tr¹ng suy gi¶m s¶n l­îng muèi hiÖn nay. Bªn c¹nh ®ã viÖc ®­a ®ång muèi Qu¸n ThÎ ®i vµo h¹ot ®éng sÏ gi¶i quyÕt ®­îc c«ng ¨n viÖc lµm cho mét lùc l­îng lín lao ®éng. TiÕp tôc tiÕn hµnh ®Çu t­ c¶i tiÕn c¸c kªnh, cèng dÉn n­íc cÊp I vµ cÊp II. Nh­ vËy mét h­íng ®Çu t­ cã chiÒu s©u nh­ trªn sÏ gióp Tæng C«ng ty muèi ®­a ngµnh muèi ®i s©u vµo thÕ æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kh«ng ngõng n©ng cao ®­îc hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh, gi¶i quyÕt tèt c¸c vÊn ®Ò x· héi nh­ t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng thu nhËp ng­êi lao ®éng… 3. Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m kÕt hîp hµi hoµ gi÷a nhiÖm vô x· héi vµ nhiÖm vô kinh doanh. 3.1. Sù hç trë tõ chÝnh s¸ch qu¶n lý cña Nhµ n­íc ë c¸c ch­¬ng trªn cho thÊy ®Ó Tæng C«ng ty kÕt hîp hµi hoµ hai nhiÖm vô kinh doanh vµ x· héi cÇn ph¶i cã sù hç trî tõ c¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý cña Nhµ n­íc. Thùc chÊt nhiÖm vô x· héi mµ Tæng C«ng ty ph¶i thùc hiÖn ®ã lµ nhiÖm vô Nhµ n­íc giao phã. Tæng C«ng ty Muèi lµ c«ng cô vÜ m« ®Ó Nhµ n­íc thùc hiÖn c¸c chØ tiªu x· héi. V× vËy trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c chØ tiªu kinh tÕ x· héi cÇn ph¶i cã sù trî gióp tÝch cùc vµo c¬ chÕ, chÝnh s¸ch qu¶n lý. §Æt vÊn ®Ò ra nh­ trªn kh«ng cã nghÜa lµ Tæng c«ng ty Muèi sÏ û l¹i hoµn toµn vµo Nhµ n­íc hoÆc sÏ nghiªm chØnh ®Õn cøng nh¾c khi thùc hiÖn kÕ ho¹ch cu¶ Nhµ n­íc. C¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý Nhµ n­íc ®· cã phÇn ­u ¸i Tæng C«ng ty h¬n so víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, hç trî ®Ó Tæng C«ng ty lu«n gi÷ vai trß chñ ®¹o trong nghµnh muèi. ChÝnh s¸ch tµi chÝnh: §Ó b×nh æn gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng muèi, Nhµ n­íc cÇn quy ®Þnh mét møc gi¸ trÇn vÒ muèi. Bëi v× ®Ò phßng khi gi¸ qu¸ thÊp lµm cho nh÷ng ng­êi lµm muèi ch¸n vµ hä sÏ bá muèi sang kinh doanh nghµnh kh¸c hoÆc lµ kh«ng s¶n xuÊt muèi n÷a lµm cho tæng c«ng ty bÞ thiÖt h¹i. Khi gi¸ cao kÐo dµi, Tæng c«ng ty b¸n víi gi¸ thÞ tr­êng nh­ng gi¸ mua vµo còng cao do ®ã lîi nhuËn thÊp, v× thÕ Nhµ n­íc cÇn hç trî mét l­îng vèn ®Ó Tæng c«ng ty cã thÓ mua khi cã nhu cÇu. §èi víi muèi ièt b¸n cho c¸c tØnh miÒn nói, Nhµ n­íc tiÕp tôc hç trî c­íc phÝ vËn chuyÓn, tiÒn c«ng trén Ièt, bao b× ®Ó d©n c­ miÒn nói cã thÓ mua víi møc gi¸ thÊp h¬n ë ®ång b»ng. Ng©n s¸ch dµnh cho phæ cËp muèi Ièt t¹i miÒn nói nªn giao trùc tiÕp cho c¸c ®Þa ph­¬ng qu¶n lý hoÆc c¸c c¬ së s¶n xuÊt muèi Ièt qu¶n lý. Giao trùc tiÕp ng©n s¸ch nh­ vËy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp t¹i ®Þa ph­¬ng nhanh chãng ®iÒu hoµ ®­îc cung cÇu t¹i thÞ tr­êng ®ã, gi¶m bít nh÷ng thñ tôc phiÒn hµ, thêi gian v« Ých khi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn ®i xin kinh phÝ. Nguån thu ng©n s¸ch tõ ngµnh muèi cÇn ®­îc t¸i ®Çu t­ ®Ó l¹i ®Ó ph¸t triÓn nghÒ muèi trong c¸c tr­êng hîp nh­ : - Trî gióp d©n gÆp thiªn tai, trî gióp gi¸ khi hä thu ho¹ch qu¸ nhiÒu lµm cho mÊt gi¸, còng nh­ trî gi¸ ®Ó khuyÕn khÝch ng­êi lµm muèi xuÊt khÈu vµ lµm muèi c«ng nghiÖp. - §Çu t­ c¶i t¹o x©y dùng c¸c ®ång muèi, c¬ giíi ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ngµnh muèi . C¸c ®Ò nghÞ cô thÓ vÒ c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh Nhµ n­íc lµ: - Vèn: Nhµ n­íc nªn cÊp ®ñ sè tiÒn ®Ó mua ®ñ sè l­îng Muèi mµ Nhµ n­íc yªu cÇu. Tæng c«ng ty Muèi ph¶i dù tr÷ kho¶n vèn mµ Nhµ n­íc cÊp cho c¸c doanh nghiÖp, nªn tÝnh theo gi¸ hiÖn thêi tr¸nh t×nh tr¹ng gi¸ thay ®æi qua nhiÒu n¨m. Ngoµi hç trî vèn cho dù tr÷ Nhµ n­íc cßn ph¶i hç trî x©y dùng c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n, c¬ së h¹ tÇng ®­êng x¸, cÇu cèng. - ThuÕ : §­a thuÕ tµi nguyªn, thuÕ sö dông ®Êt, c¸c lo¹i thuÕ kinh doanh kh¸c, t¨ng thuÕ gi¸n thu ®èi víi c¸c ®èi t­îng s¶n xuÊt kinh doanh. Nhµ n­íc ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc thuÕ muèi lµ nguån ng©n s¸ch hç trî ®¶m b¶o qu¸ tr×nh t¸i ®Çu t­ s¶n xuÊt muèi. CÇn thay ®æi c¸ch nh×n nhËn tr­íc ®©y kh«ng hÒ coi träng nguån thu thuÕ tõ muèi, kh«ng thùc hiÖn ®¨ng ký kinh doanh muèi. TÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ c¸ nh©n kinh doanh muèi ph¶i nép thuÕ ®Çy ®ñ cho Nhµ n­íc . - ViÖc thu thuÕ ®­a khÊu hao vÒ gi¸ thµnh ®Ó ®Þnh gi¸ b¸n, kh«ng lo¹i trõ cho bÊt cø ®èi t­îng tiªu dïng nµo ®Ó nhanh chãng ®­a muèi trë thµnh mét lo¹i hµng ho¸ cã gi¸ trÞ trªn thÞ tr­êng . ViÖc ®¸nh thuÕ kh«ng nh»m môc ®Ých gi¶m doanh thu cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh muèi. ý nghÜa cña viÖc ®¸nh thuÕ lµ n©ng cao gi¸ trÞ th­¬ng phÈm mÆt hµng muèi ®ång thêi t¨ng nguån thu t¸i ®Çu t­, më réng quy m« s¶n xuÊt . ChÝnh s¸ch tÝn dông: - §Ó kinh doanh muèi b×nh th­êng, kh«ng g©y biÕn ®éng cÇn tr¸nh t×nh tr¹ng Ðp gi¸ cña t­ th­¬ng. T­ th­¬ng Ðp gi¸ cña ng­êi s¶n xuÊt khi tíi mïa thu ho¹ch “gi¸ h¹ ph¶i b¸n rΔ. §Ó ®¶m b¶o lîi Ých cho ng­êi s¶n xuÊt ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp muèi Nhµ n­íc cã mét sè vèn l­u ®éng cÇn thiÕt ®Ó mua sè l­îng d­ thõa nµy . Tuy nhiªn vèn l­u ®éng cña Tæng C«ng ty cßn qu¸ Ýt, v× thÕ Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch cÊp vèn l­u ®éng cho Tæng C«ng ty muèi. V× thùc hiÖn nhiÖm vô x· héi cña Tæng C«ng ty khi phæ cËp muèi Ièt rÊt khã kh¨n ®ßi hái ph¶i cã kinh phÝ lín ®Ó tuyªn truyÒn, gi¸o dôc, qu¶ng c¸o... Bªn c¹nh ®ã viÖc vay vèn ng©n hµng hiÖn nay, l·i xuÊt qu¸ cao, vèn cña Tæng C«ng ty hay bÞ ø ®äng do kh¸ch hµng tr¶ chËm tiÒn. §Æc ®iÓm cña kinh doanh muèi cã tÝnh chÊt mïa vô. Khi mµ Tæng c«ng ty ®· nhËn ®Þnh ®­îc nhu cÇu s¾p tíi khan hiÕm muèi vµ ph¶i mua muèi ngay nh­ng v× vèn kh«ng cã nªn doanh nghiÖp ®¸nh tuét mÊt thêi c¬. Do ®ã ®èi víi viÖc vay vèn ng©n hµng Nhµ n­íc cã nh÷ng quy chÕ râ rµng ®Ó c¸c tæ chøc tÝn dông ng©n hµng Nhµ n­íc cã sù ­u tiªn ®¸p øng ®ñ vèn cho c«ng ty, ®ång thêi Nhµ n­íc cÇn ph¶i cã kÕ ho¹ch chØ ®¹o c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®Ó c¸c ng©n hµng nµy s½n sµng cung cÊp tiÒn mÆt cho Tæng c«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn vay ®­îc bÊt cø lóc nµo víi l·i suÊt thÝch hîp theo c¬ chÕ hiÖn nay vay theo thÕ chÊp, cÇm cè th× c¸c doanh nghiÖp muèi vay khã h¬n. 3.2. CÇn ®¶m b¶o b×nh æn gi¸ cña Tæng c«ng ty. Trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt mïa vô sót kÐm, gi¸ muèi t¨ng ®ét ngét cÇn cã sù chØ ®¹o nhÊt qu¸n trong kÕ ho¹ch ®iÒu ®éng b×nh æn gi¸ c¶. Nhµ n­íc chØ huy ®iÒu tiÕt c¸c doanh nghiÖp vËn chuyÓn ®iÒu hoµ s¶n l­îng gi÷a c¸c vïng. Tuy nhiªn khi cã sù bÊt æn trªn thÞ tr­êng, cung v­ît hoÆc thÊp h¬n cÇu thÞ Bé N«ng NghiÖp vµ Ph¸t TriÓn N«ng Th«n ph¶i tÝnh to¸n ®Þnh møc thiÕu hôt cô thÓ ®Ó Tæng c«ng ty cã kÕ ho¹ch phï hîp ®Ó tõ ®ã Tæng c«ng ty sÏ ®iÒu ®éng c¸c c«ng ty nµo cÇn tham gia vµ sè l­îng bao nhiªu, thêi h¹n nh­ thÕ nµo, ph¶i tr¸nh kh«ng ®iÒu ®éng å ¹t dÉn ®Õn t×nh tr¹ng thÞ tr­êng cÇn bæ xung l¹i d­ thõa qu¸ nhiÒu, gi¸ c¶ gi¶m thÊp h¬n gi¸ mua vµo lµm cho lç lín. 4. Nh÷ng kiÕn nghÞ kh¸c ®èi víi Nhµ n­íc . 4.1. Ph­¬ng ¸n s¾p xÕp l¹i ®Ó tæ chøc cña Tæng C«ng ty Muèi ViÖt Nam. Trong nh÷ng n¨m qua kh©u tæ chøc, qu¶n lý cña Tæng c«ng ty cßn rÊt nhiÒu yÕu kÐm. Trong néi bé Tæng c«ng ty lu«n x¶y ra t×nh tr¹ng c¹nh tranh gi÷a c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn, v« h×nh chung ®· lµm thiÖt h¹i tíi hiÖu qu¶ kinh doanh chung. ChÝnh v× vËy viÖc s¾p xÕp l¹i tæ chøc Tæng C«ng ty Muèi lµ rÊt cÇn thiÕt ph¶i ®­îc thùc hiÖn trong thêi gian ng¾n nhÊt. Ph­¬ng ch©m x©y dùng l¹i tæ chøc cña Tæng c«ng ty Muèi theo kiÓu mét tËp ®oµn kinh tÕ, trong ®ã Tæng C«ng ty (v¨n phßng) ®ãng vai trß nßng cèt ®­a ngµnh muèi trë thµnh nghµnh c«ng nghiÖp m¹nh trong 5-10 n¨m tíi vµ c¸c c«ng ty con lµ c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn cã thÓ c¹nh tranh víi Tæng c«ng ty trªn thÞ tr­êng, thùc hiÖn ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn chung tu©n theo sù qu¶n lý chØ ®¹o cña Tæng c«ng ty . Theo m« h×nh nµy c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn sÏ ho¹t ®éng theo sù ph©n ®o¹n thÞ tr­êng, kh«ng g©y ¶nh h­ëng nh­ chÌn Ðp ph¸ gi¸ lÉn nhau. C¸c c«ng ty nµy sÏ tu©n thñ nguyªn t¾c cã c¹nh tranh, nh­ng kh«ng lµm thiÖt chung tíi lîi Ých cña toµn Tæng c«ng ty. C¸c kiÕn nghÞ víi nhµ n­íc: a. ë c¸c khu vùc s¶n xuÊt cña d©n: - Nhµ n­íc sím ban hµnh ®iÒu lÖ thµnh lËp hîp t¸c x· muèi theo h­íng s¶n xuÊt dÞch vô, hç trî vèn cho c¸c gia ®×nh khã kh¨n. Cã chÝnh s¸ch ­u ®·i ®Ó d©n lµm muèi vay vèn cña hîp t¸c x·, ®Ó khai hoang phôc vô c¶i t¹o ®ång muèi, ®Çu t­ thiÕt bÞ. b. B¶o ®¶m s¶n xuÊt muèi phôc vô s¶n xuÊt trong n­íc tiÕn tíi h¹n chÕ nhËp khÈu: - Thèng nhÊt qu¶n lý vµo mét mèc c¸c xÝ nghiÖp muèi c«ng nghiÖp vµ xuÊt khÈu hiÖn cã. §Èy m¹nh x©y dùng ®ång muèi theo quy ho¹ch c¸c ®ång muèi nµy ph¶i cã quy m« lín ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ. - T¨ng thuÕ nhËp khÈu muèi c) Hç trî vèn cho Tæng c«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn §Ó tiÕn tíi m« h×nh tËp ®oµn, Tæng c«ng ty vµ c¸c c«ng ty con ph¶i cã ®Þa bµn ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh nhÊt ®Þnh. V× thÕ ®ßi hái Nhµ n­íc hç trî mét sè vèn ban ®Çu, thùc hiÖn tæ chøc l¹i. §Ó tËp ®oµn ho¹t ®éng hiÖu qu¶ th× Nhµ n­íc chØ can thiÖp qu¶n lý hÖ thèng doanh nghiÖp c«ng Ých cßn l¹i lµ hÖ thèng c¸c xÝ nghiÖp muèi xuÊt khÈu vµ c¸c xÝ nghiÖp muèi c«ng nghiÖp th× kinh doanh tù do. Bªn c¹nh ®ã Nhµ n­íc cÇn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó Tæng c«ng ty muèi tiÕp nhËn thiÕt bÞ c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµo ngµnh muèi ViÖt Nam. Muèn cho guång m¸y tæ chøc míi ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ th× Tæng c«ng ty ph¶i lu«n t×m mäi c¸ch ®Ó n©ng cao lîi nhuËn b»ng viÖc c¶i tiÕn c«ng nghÖ n©ng cao chÊt l­îng. 4.2- Nhµ n­íc cã trî gióp trong viÖc më réng thÞ tr­êng . * §èi víi s¶n xuÊt trong n­íc: Nhµ n­íc cÇn chó träng vµo ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn muèi, vµ c¸c s¶n phÈm ®­îc chÕ biÕn tõ muèi. Víi c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn muèi cã chÊt l­îng cao sÏ dÔ rµng th©m nhËp vµo thÞ tr­êng trong n­íc vµ xuÊt khÈu ®Ó më réng thÞ tr­êng trong n­íc Tæng c«ng ty ®· t×m c¸ch ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng nh­ bét canh Ièt, m¾m Ièt, c¸c s¶n phÈm phôc vô c«ng nghiÖp hµn ThiÕc, Th¹ch cao, n­íc ít. . . Tuy nhiªn c¸c ngµnh nµy rÊt cÇn sù hç trî ®Çu t­ cña Nhµ n­íc t¨ng c­êng kh¶ n¨ng xuÊt khÈu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. * §èi víi thÞ tr­êng n­íc ngoµi : Nhµ n­íc cÇn gi¶m thuÕ xuÊt khÈu muèi ®Ó kÝch thÝch ng­êi s¶n xuÊt gióp c¸c doanh nghiÖp muèi ®­a c¸c s¶n phÈm tham gia vµo c¸c héi chî quèc tÕ. 4.3- Nhµ n­íc ®Çu t­ ph¸t triÓn hÖ thèng th«ng tin thÞ tr­êng muèi. ChÝnh v× hÖ thèng th«ng tin thÞ tr­êng cßn nhiÒu vÊn ®Ò h¹n chÕ, yÕu vµ lén xén trong kinh doanh nªn ch­a cã c¸c dù b¸o, kÕ ho¹ch s¸t sao. §iÒu ®ã lµm bá lì nh÷ng c¬ héi vµ kh«ng sao tr¸nh ®­îc rñi ro trong kinh doanh Muèi. V× vËy Nhµ n­íc cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p kÞp thêi phôc vô cho thÞ tr­êng nµy. VÒ mÆt tæ chøc cÇn ph¶i cã mét bé phËn chuyªn tr¸ch ®Ó thu thËp nghiªn cøu xö lý vµ cung cÊp th«ng tin cung cÇu gi¸ c¶ vµ c¸c vÊn ®Ò liªn quan kh¸c tíi thÞ tr­êng kÓ c¶ trong n­íc vµ n­íc ngoµi, cô thÓ lµ : - §Çu t­ kinh phÝ cho c¸c thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng th«ng tin. - ViÖc thu thËp xö lý th«ng tin c¶ sö dông th«ng tin vÒ c¸c vÊn ®Ò thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ nh­ cung cÇu vÒ Muèi, gi¸ c¶ muèi còng nh­ gi¸ dù b¸o kh¸c vÒ kÕ ho¹ch thùc hiÖn giao cho Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n qu¶n lý. 4.4- ChÝnh s¸ch mua muèi cña d©n. Do ®Æc ®iÓm vÒ thÞ tr­êng muèi, cung cÇu gi¸ c¶ lu«n lu«n biÕn ®éng ®ét biÕn nªn ph¶i cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc. Nhµ n­íc quy ®Þnh vÒ muèi b¾t buéc c¸c quèc doanh ph¶i mua muèi b»ng mét møc gi¸ b»ng hoÆc trªn gi¸ ®Ó ®¶m b¶o lîi Ých ng­êi n«ng d©n. Nh­ng trong thùc tÕ ng­êi s¶n xuÊt kh«ng b¸n ®­îc gi¸ cao vµ do ®ã kh«ng ®­îc h­ëng lîi Ých nµo mµ Nhµ n­íc dµnh cho. Bëi v× Tæng C«ng ty Muèi vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn kh«ng ®ñ vèn ®Ó mua muèi trùc tiÕp tõ ng­êi s¶n xuÊt, th­êng xuyªn ph¶i mua qua trung gian víi gi¸ cao. §Æc biÖt lµ c¸c tØnh phÝa Nam C«ng ty Muèi III mua muèi 100% qua trung gian. Do ®ã ®èi víi chÝnh s¸ch gi¸ muèi Nhµ n­íc nªn sö dông ®iÒu tiÕt th«ng qua trî gi¸, gi¶m thuÕ cho ng­êi s¶n xuÊt Muèi. Nhµ n­íc bï lç cho Tæng C«ng ty Muèi th× phÇn l·i l¹i r¬i vµo tói t­ th­¬ng do h­ëng chªnh lÖch gi¸, cßn nÕu kh«ng bï lç th× mét sç c«ng ty dÉn tíi ph¸ s¶n. Do ®ã ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông Muèi Nhµ n­íc nªn cã nh÷ng quy ®Þnh rµng buéc ng­êi s¶n xuÊt vµ Tæng C«ng Ty ®Ó qu¶n lý chÆt chÏ muèi tõ kh©u ®Çu vµo, ®Çu ra cho tíi tiªu thô s¶n phÈm. KÕt luËn *** Tãm l¹i qua qu¸ tr×nh t×m hiÓu kÕt qu¶ kinh doanh, ph©n tÝch t×nh h×nh kinh doanh t¹i Tæng c«ng ty Muèi vÊn ®Ò næi bËt mµ Tæng c«ng ty ph¶i gi¶i quyÕt tr­íc m¾t vµ l©u dµi ®ã lµ vÊn ®Ò n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Muèn t¨ng doanh thu, lîi nhuËn, thùc hiÖn tèt c¸c chØ tiªu x· héi Tæng c«ng ty ph¶i kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ tån t¹i trong tæ chøc qu¶n lý vµ trong qu¸ tr×nh kinh doanh, tõ nghiªn cøu thÞ tr­êng cho tíi tiªu thô s¶n phÈm. Kh¸c h¼n víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c Tæng c«ng ty cã hai chøc n¨ng v« cïng quan träng ®ã lµ kinh doanh, qu¶n lý hÖ thèng doanh nghiÖp Muèi Nhµ n­íc. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn s¶n xuÊt kinh doanh th× nhiÖm vô ®Æt ra cho Tæng c«ng ty ph¶i hµi hoµ hai nhiÖm vô kinh doanh t×m kiÕm lîi nhuËn vµ nhiÖm vô x· héi. Hai nhiÖm vô nµy hoµn toµn kh«ng t¸ch biÖt mµ chóng bæ xung hç trî vµ cïng tån t¹i trong kÕ ho¹ch cña Tæng c«ng ty . Trªn thùc tÕ ®Ó thùc hiÖn c¸c nhiÖn vô cã hiÖu qu¶ ®ßi hái ph¶i cã sù hç trî tõ phÝa Nhµ n­íc . Nhµ n­íc hç trî vèn kinh doanh , thùc hiÖn trî cÊp trî gi¸ muèi Ièt cho miÒn nói . Nhµ n­íc cã nh÷ng chñ tr­¬ng quy ®Þnh c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cho c¸c doanh nghiÖp muèi vay víi mét l·i xuÊt thÝch hîp vµ rót ng¾n thêi gian lµm c¸c thñ tôc r­êm rµ .Nhµ n­íc hç trî ng­êi s¶n xuÊt muèi b»ng c¸ch ®Æt ra mét khung gi¸ thÝch hîp , b¶o ®¶m lîi Ých cho ng­êi s¶n xuÊt . Cïng víi sù hç trî cña Nhµ n­íc, Tæng c«ng ty muèi tù ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ . §ã lµ thùc hiÖn c¶i tæ m« h×nh qu¶n lý theo h­íng tËp ®oµn kinh tÕ , kiÕn thiÕt mét ®éi ngò qu¶n lý cã n¨ng lùc, tr×nh ®é nh¹y bÐn víi biÕn ®éng cña thÞ tr­êng . §ång thêi më ®i s©u nghiªn cøu thÞ tr­êng thùc hiÖn c¸c c«ng t¸c marketing n¾m b¾t thÞ tr­êng . . . Trªn c¬ së nghiªn cøu nh÷ng luËn cø khoa häc viÖc t×m hiÓu vÊn ®Ò n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh muèi t¸c gi¶ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt .V× vËy Em rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp cña C« Gi¸o TS. Cao Thuý Xiªm vµ c¸c c« chó trong phßng kÕ to¸n cña tæng c«ng ty ®Ó cho chuyªn ®Ò ®­îc hoµn thiÖn gãp mét phÇn vµo ¸p dông cã tÝnh thùc tiÔn ®èi víi Tæng C«ng Ty Muèi ViÖt Nam. **********************