Đề tài Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả của công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ở khu vực Quản lý đường bộ IV
Lời mở đầu Tại Đại hội lần thứ IV năm 1986, Đảng ta đã có chủ trương chuyển đổi nền kinh tế tập trung, quan liêu, bao cấp sang nền kinh tế thị trường có sự quản lý vĩ mô của Nhà nước theo định hướng XCNXH, đánh dấu một bước ngoặt lịch sử trong quá trình phát triển của đất nước ta. Ngày nay, cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường cộng với xu hướng toàn cầu hoá ngày càng mạnh mẽ, các doanh nghiệp ở nước ta đang đứng trước những thời cơ và thách thức to lớn. Sự phát triển đi lên của các doanh nghiệp này hay sự thất bại của doanh nghiệp khác trong môi trường cạnh tranh khốc liệt là điều không tránh khỏi và xảy ra thường xuyên, liên tục. Thực tế đã chứng minh rằng việc nâng cao năng lực sản xuất, hiệu quả kinh doanh là vấn đề quan trọng quyết định sự thành bại của bất kỳ đơn vị sản xuất kinh doanh nào. Suy cho cùng đó là việc sử dụng nguồn nhân lực của đơn vị đó có hiệu quả hay không hiệu quả. Một doanh nghiệp nắm giữ được một đội ngũ lao động có trình độ, kiến thức, năng lực chuyên môn, có ý thức trách nhiệm cao đối với công việc, có ý thức tổ chức kỷ luật tốt, có sự phối hợp và tinh thần đoàn kết chặt chẽ thì doanh nghiệp đó chắc chắn sẽ thành công, có chỗ đứng ổn định trên thương trường và ngược lại. Trong môi trường cạnh tranh gay gắt và khốc liệt, mọi doanh nghiệp đều nhận ra rằng yếu tố quyết định lớn nhất đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp không phải là trang thiết bị kỹ thuật mà chính là yếu tố con người. Bởi vì cho dù doanh nghiệp có cơ sở vật chất hiện đại đến đâu song những người nắm giữ nó lại là những người non yếu về trình độ chuyên môn, trình độ quản lý thì tất yếu sẽ dẫn đến không phát huy tối đa hiệu quả của máy móc thiết bị đó, làm giảm đi lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp. Để có thể theo kịp sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật, con người phải luôn đổi mới về tư duy cũng như nâng cao trình độ, kiến thức. Muốn đạt được điều đó, chỉ có cách là phải thực hiện tốt công tác đào tạo vàphát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp. Nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, trong nhiều năm qua, mặc dù là một đơn vị gặp nhiều khó khăn nhưng khu quản ý đường bộ IV đã rất quan tâm, chú trọng tới công tác đào tạo – phát triển nguồn nhân lực trong tổ chức mình theo phương châm mà Đảng đã đề ra tại Đại hội Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ VIII đó là: “lấy việc phát huy nguồn nhân lực con người làm yếu tố cơ bản cho sự phát triển nhanh và bền vững”. Với mong muốn tìm hiểu sâu hơn về công tác đào tạovà phát triển nguồn nhân lực đồng thời góp phần nâng cao hơn nữa hiệu quả của công tác này ở khu QLĐB IV tôi đã chọn đề tài. “ Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả của công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ở khu vực Quản lý đường bộ IV” Chuyên đề gồm 3 phần: Phần 1: Cơ sở lý luận về đào tạo và phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp Phần 2: Thực trạng công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ở khu Quản lý đường bộ IV. Phần 3: Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ở khu Quản lý đường bộ IV. Mục lục Lời mở đầu Phần i: Cơ sở lý luận về đào tạo và tp nguồn nhân lực trong doanh nghiệp I. Khái niệm đào tạo và phát triển II. Mục đích, vai trò, ý nghĩa của công tác đào tạo và phát triển 1. Mục đích của công tác đào tạo và phát triển NNL 2. Vai trò, ý nghĩa của công tác đào tạo và phát triển NNL III. Các phương pháp đào tạo và phát triển NNL 1. Các phương pháp phát triển cán bộ quản lý 1.1. Phương pháp dạy kèm 1.2. Phương pháp luôn chuyển công việc 1.3. Phương pháp trò chơi kinh doanh 1.4. Phương pháp hội thảo 2. Các phương pháp đào tạo nhân viên 2.1. Phương pháp đào tạo tại chỗ 2.2. Phương pháp đào tạo học nghề 2.3. Phương pháp đào tạo xa nơi làm việc IV. Tiến trình đào tạo và phát triển NNL trong doanh nghiệp Bước 1: Xác định nhu cầu đào tạo 1. Khái niệm về xác định nhu cầu đào tạo 2. Cơ sở để xác định nhu cầu đào tạo 2.1. Phân tích doanh nghiệp 2.2. Phân tích tác nghiệp 2.3. Phân tích nhân viên 2.4. Phân tích kết quả thực hiện công việc 3. Các phương pháp xác định nhu cầu đào tạo 3.1. Xác định nhu cầu đào tạo công nhân kỹ thuật 3.1.1. Phương pháp trực tiếp 3.1.2. Phương pháp tính toán 1 3.1.3. Phương pháp tính toán 2 3.1.4. Phương pháp tính toán theo chỉ số 3.2. Xác định nhu cầu tuyển sinh đào tạo công nhân kỹ thuật 3.3. Xác định nhu cầu phát triển cấp quản trị Bước 2: Xác định mục tiêu đào tạo Bước 3 : Xác định đối tượng đào tạo Bước 4 : Xây dựng và lựa chọn phương pháp đào tạo Bước 5 : Dự tính các chi phí đào tạo Bước 6 : Lựa chọn và đào tạo giáo viên Bước 7 : Đánh giá chương trình đào tạo V. Sự cần thiết phải hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp 1. Chất lượng nguồn nhân lực của các doanh nghiệp Nhà nước còn thấp 2. Sự thay đổi nhu cầu xã hội 3. Công tác đào tạo chưa được chú trọng đúng mức Phần II : Thực trạng công tác đào tạo và phát triển NNL ở khu quản lý đường bộ IV. I. Khái quát chung về khu QLĐB IV 1. Quá trình hình thành và phát triển 2. Chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn chủ yếu của khu QLĐBIV 2.1. Chức năng 2.2. Nhiệm vụ 2.3. Quyền hạn 3. Cơ cấu tổ chức bộ máy của khu QLĐBIV 3.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức của khu QLĐBIV 3.2. Nội dung cơ bản về chức năng, nhiệm vụ của các phòng ban trong khu QLĐB IV 4. Đặc điểm về nguồn nhân lực 5. Đặc điểm về vốn và cơ sở vật chất kỹ thuật 6. Một số chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật qua các năm VI. Thực trạng công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ở khu QLĐB IV 1. Bộ máy làm công tác đào tạo – phát triển ở khu QLĐBIV 2. Kết quả công tác đào tạo và phát triển NNL QLĐBIV 2.1. Công tác đào tạo công nhân kỹ thuật 2.2. Công tác phát triển cán bộ quản lý ở khu QLĐBIV 3. Tổ chức công tác đào tạo – phát triển ở khu QLĐBIV 3.1. Xác định nhu cầu đào tạo 3.2. Xác định mục tiêu của chương trình đào tạo 3.3 Xác định đối tượng đào tạo 3.4. Lựa chọn các phương pháp đào tạo 3.5. Dự tính các chi phí đào tạo 3.6. Đánh giá chương trình đào tạo 4. Kết luận chung về công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ở khu quản lý đường bộ IV Phần III : Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác đào tạo và phát triển NNL ở khu QLĐB IV I. Định hướng đào tạo và phát triển nguồn nhân lực của khu đến năm 2005 1. Phương hướng đào tạo và phát triển NNL 2. Nhu cầu đào tạo và phát triển nguồn nhân lực của khu đến năm 205 II. Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác đào tạo – phát triển NNL ở khu QLĐBIV Kết luận Tài liệu tham khảo
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả của công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ở khu vực Quản lý đường bộ IV, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
lao ®éng lµ vÊn ®Ò bøc xóc, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c ®¬n vÞ c«ng Ých, doanh nghiÖp do Nhµ níc giao kÕ ho¹ch ®Æt hµng, nhng kh«ng giao ®ñ kÕ ho¹ch. GÇnm ®©y n¨m 2001 – 2002 víi sù n¨ng ®éng, s¸ng t¹o cña mét sè Gi¸m ®èc vµ ®éi ngò qu¶n lý ®· tÝch cùc xoay ch¹y, t×m kiÕm thªm viÖc, v¬n xa ra ngµi l·nh thæ nªn c¬ b¶n ®· ®¸p øng ®îc viÖc lµm, sè ngêi kh«ng cã viÖc lµm ®îc gi¶m dÇn, chØ cßn mét sè rÊt Ýt lao ®éng n÷ do hoµn c¶nh kh«ng thÓ ®i lµm xa ®îc. §Õn n¨m 2002 kh«ng cßn trêng hîp thiÕu viÖc lµm.
Thu nhËp cña ngêi lao ®éng trong toµn khu cã sù t¨ng lªn hµng n¨m, song khèi qu¶n lý duy tu söa ch÷a ®êng bé t¨ng chËm, thËm chÝ cã thêi ®iÓm thu nhËp gi¶m xuèng. Khèi thu phÝ æn ®Þnh, sè x©y dùng c¬ b¶n t¨ng kh¸ nhanh. Qua b¸o c¸o hµng n¨m, thu nhËp cña CNVN – L§ ®¹t ®îc nh sau:
BiÓu 2: t×nh h×nh thu nhËp b×nh qu©n ë khu Qu¶n lý ®êng bé IV qua c¸c n¨m.
§¬n vÞ: ngh×n ®ång
N¨m
TNBQ
1998
306,973
1999
625,640
2000
707,000
2001
750,000
2002
856,000
5. §Æc ®iÓm vÒ vèn vµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt.
a. §Æc ®iÓm vÒ vèn.
Vèn ®îc hiÓu lµ gi¸ trÞ mang l¹i lîi Ých kinh tÕ, vèn ®îc biÓu hiÖn díi nhiÒu d¹ng kh¸c nhau nh: vèn nh©n lùc, vèn tiÒn tÖ, vèn tµi s¶n… Trong môc nµy ta chØ ®Ò cËp vèn tiÒn tÖ.
Theo ®iÒu 4 (4-1) cña quyÕt ®Þnh sè 2775 Q§/TCCB – L§ ngµy 25/12/1991 cña Bé giao th«ng vËn t¶i vµ Bu ®iÖn th× “khu Qu¶n lý ®êng bé IV lµ tæ chøc c«ng quyÒn, trùc thuéc Bé, cã t c¸ch ph¸p nh©n ®Çy ®ñ, ®îc më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng, cã dÊu c«ng vô riªng vµ ho¹t ®éng theo ®iÒu lÖ, quy chÕ do Bé quy ®Þnh. Khu ®îc hëng nguån kinh phÝ qu¶n lý cÊp trªn theo quy ®Þnh”.
HiÖn nay, khu Qu¶n lý ®êng bé IV ®îc hëng c¸c nguån kinh tÕ sau:
Kinh phÝ qu¶n lý ng©n s¸ch
Kinh phÝ qu¶n lý dù ¸n
Nguån ®µi thä cÊp trªn cña c¸c doanh nghiÖp.
Còng theo quyÕt ®Þnh 2775 Q§/TCCB – L§ ngµy 25/12/1991 cña Bé GTVT vµ Bu ®iÖn th× “toµn bé tµi s¶n, nguån vèn lao ®éng, hîp ®ång kinh tÕ cßn dang dë ®îc kÕ thõa cña xÝ nghiÖp qu¶n lý ®êng bé, nay trë thµnh tµi s¶n, tiÒn vèn, lao ®éng vµ hîp ®ång kinh tÕ cña ph©n khu qu¶n lý ®êng bé t¬ng øng”.
Do khu lµ doanh nghiÖp Nhµ níc nªn khi thùc hiÖn mét kÕ ho¹ch söa ch÷a ®êng bé nµo ®ã do cÊp trªn giao th× còng ®îc cÊp mét nguån vèn t¬ng øng ®Ó thùc hiÖn.
Ngoµi ra, khu cßn ph¶i vay vèn ng©n hµng, vèn Nhµ níc, nhËn ®µi thä cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c vµ huy ®éng vèn trong c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc. Hµng n¨m, côc ®êng bé giao vèn ®Ó söa ch÷a ®êng bé nh: n¨m 2000 lµ 83310 triÖu ®ång, n¨m 2001 khu nhËn ®îc lµ 5230,2 triÖu ®ång vµ n¨m 2002 lµ 82090 triÖu ®ång so víi khèi lîng c«ng viÖc thùc tÕ th× vèn ®Çu t qu¸ h¹n hÑp nªn khu ph¶i huy ®éng thªm vèn tõ c¸c nguån nh: vèn tù cã, vèn vay trugn h¹n, dµi h¹n, ®ãng gãp cña c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc…
N¨m 2003 khu qu¶n lý ®êng bé IV vÉn trong t×nh tr¹ng khã kh¨n:
Nî phiÕu gi¸ thanh to¸n khèi lîng hoµn thµnh n¨m 2002 vµ c¸c n¨m tríc chuyÓn sang lµ 154,7 tû ®ång, cßn thiÕu so víi dù ¸n: 358,628 tû ®ång. Trong khi ®ã, kÕ ho¹ch lµm míi n¨m 2003, chñ yÕu lµ vèn cho c«ng t¸c söa ch÷a thêng xuyªn, ho¹t ®éng thanh tra giao th«ng, ho¹t ®éng tr¹m c©n xe, chi phÝ ho¹t ®éng bé m¸y qu¶n lý khu. Cßn l¹i sÏ bè trÝ thanh to¸n nî c«ng tr×nh hoµn thµnh 2002 trë vÒ tríc, vèn söa ch÷a ®Þnh kú theo dù b¸o cñ côc lµ 21,322 tû, chØ ®¸p øng 13,7% so víi khèi lîng honµ thµnh ®· lªn phiÕu gi¸. Do vËy kÕ ho¹ch vèn lµm míi c¸c h¹ng môc phôc vô cho t¨ng cêng ®êng x¸, h¹n chÕ tai n¹n giao th«ng n¨m 2003 sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n.
§Ó gi¶i quyÕt viÖc lµm cho CNCNV, c¸c ®¬n vÞ chñ yÕu ph¶i t×m kiÕm c¸c gi¶i ph¸p kh¸c thong qua viÖc bæ sung c¸c dù ¸n ®Çu t, lµm tríc kÕ ho¹ch n¨m 2004 vµ t×m kiÕm viÖc lµm ngoµi b»ng sù nç lùc cña tõng ®¬n vÞ vµ th«ng qua C«ng ty liªn doanh x©y dùng ®êng bé 4.
VÒ tµi chÝnh, ®Çu n¨m 2003 c¸c ®¬n vÞ nî ng©n hµng trªn 50 tû vµ vÉn ph¶i tiÕp tôc vay, chi tr¶ l·i vay ng©n hµng, ®iÒu ®ã sÏ ¶nh hëng mét phÇn ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, ®Õn thu nhËp ®êi sèng cña ngêi lao ®éng.
b. §Æc ®iÓm vÒ vËt chÊt kü thuËt.
Víi ph¬ng ch©m ngµy cµng hiÖn ®¹i ho¸, c¶i tiÕn trang thiÕt bÞ m¸y mãc kü thuËt ®ång thêi khu còng ®· cho nhËp nhiÒu chñng lo¹i m¸y mãc kü thuËt hiÖn ®¹i phôc vô cho c«ng t¸c söa ch÷a cÇu, ®êng ®îc s¶n xuÊt t¹i nhiÒu níc nh Anh, Ph¸p, Mü, NhËt… Bªn c¹nh ®ã, c¸c C«ng ty cßn phèi hîp ®Ó ®Çu t h×nh thµnh c¸c d©y chuyÒn söa ch÷a ®êng bé nh»m ®¸p øng yªu cÇu s¶n xuÊt vµ chÊt lîng thi c«ng c«ng tr×nh.
Bªn c¹nh viÖc ®Çu t, n©ng cÊp trang bÞ kü thuËt, hiÖn ®¹i ho¸ d©y chuyÒn s¶n xuÊt th× ®Ó ph¸t huy hÕt hiÖu qu¶, c«ng suÊt cña sè m¸y mãc thiÕt bÞ ®ã ®ßi hái Khu ph¶i cã chÝnh s¸ch ®µo t¹o, båi dìng, n©ng cao tr×nh ®é cho ®éi ngò c¸n bé kü thuËt, c¸n bé qu¶n lý vµ c«ng nh©n kü thuËt lµnh nghÒ ®Ó ®¶m nhËn ®îc nh÷ng c«ng tr×nh ®ßi hái thi c«ng b»ng thiÕt bÞ tiªn tiÕn, kü thuËt vµ c«ng nghÖ míi.
Riªng ë c¬ quan Khu, m¹ng vi tÝnh ®· ®îc l¾p ®Æt vµo ho¹t ®éng ®Ó x©y dùng, qu¶n lý d÷ liÖu c«ng tr×nh, d÷ liÖu tµi chÝnh, d÷ liÖu qu¶n lý nh©n sù. HiÖn nay, mçi phßng ban cña Khu QL§B IV ®Òu ®îc l¾p ®Æt m¸y vi tÝnh trî gióp cho c¸n bé qu¶n lý trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ tiÕn ®Õn ®îc ¸p dông m¹ng ®iÖn réng tíi c¸c tr¹m c©n xe, tr¹m thu phÝ cÇu ®êng. TiÕp cËn dÇn c¸c c«ng nghÖ tin häc phôc vô c«ng t¸c qu¶n lý söa ch÷a ®êng bé nh hÖ thèng qu¶n lý ROSY tèi u ho¸ b»ng tæng chi phÝ qu¶n lý giao th«ng hoÆc ch¬ng tr×nh HDM4 vÒ ®¸nh gi¸ vµ lËp dù ¸n b¶o dìng ®êng bé ¸p dông tõ n¨m 2000. Nh×n chung, c¬ së vËt chÊt kü thuËt ë c¬ quan Khu QL§B IV lµ kh¸ tèt, ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña c¸n bé qu¶n lý. Cßn t¹i c¸c c¬ së tuy ®îc ®æi míi vµ ®Çu t tõng phÇn song m¸y mãc thiÕt bÞ cßn h¹n chÕ. §iÒu ®ã ®Æt ra cho Khu mét nhiÖm vô lµ ph¶i tiÕp tôc ®Çu t h¬n n÷a, ®Çu t cã chiÒu s©u nh»m trang bÞ cho m×nh nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña c«ng viÖc.
6. Mét sè chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt qua c¸c n¨m
Nh×n chung, kinh phÝ ®Çu t cho c«ng t¸c söa ch÷a ®êng bé hµng n¨m gi¶m nhng gi¸ trÞ thùc hiÖn ®îc n¨m sau cao h¬n n¨m tríc lµ do c¸c nguån ®Çu t kh¸c vµ nguån thu phÝ, thu cíc ®Ó ®¶m b¶o viÖc lµm vµ duy tr× ®éi ngò lao ®éng cña Khu còng nh cña c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc nhÊt lµ khi chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý tõ c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ sù nghiÖp sang c¸c doanh nghiÖp nhµ níc ho¹t ®éng c«ng Ých. Doanh thu vµ lîi nhuËn s¶n xuÊt kinh doanh cña Khu t¨ng theo tõng n¨m, thu nhËp cña ngêi lao ®éng ngµy mét n©ng cao nhng cha ®¶m b¶o ®îc tÝnh æn ®Þnh còng nh cã sù chªnh lÖch gi÷a c¸c ®¬n vÞ.
Trong 3 n¨m trë l¹i ®©y, ta cã thÓ thÊy râ, Khu QL§B IV ®· nç lùc hoµn thµnh vît møc kÕ ho¹ch ®Ò ra ®èi víi nhiÒu chØ tiªu. Ch¼ng h¹n nh s¶n lîng thùc hiÖn n¨m 2000 lµ 121,144 tû ®ång/111,521 tû KH, vît 8,6%; s¶n lîng thùc hiÖn n¨m 2001 lµ 197,874 tû/181,7 tû KH, vît 18,6% vµ n¨m 2002 lµ 266,956 tû/219,834 tû KH, vît 21,4%, trong ®ã lµm ngoµi 93,733 tû/70 tû KH, chiÕm tû lÖ 35,1% gi¸ trÞ tæng s¶n lîng.
C¸c ®¬n vÞ ®· chñ ®éng nhiÒu trong viÖc cïng c¸c phßng ban cña Khu ®Ò xuÊt c¸c dù ¸n tr×nh xin chØ ®Þnh thÇu hoÆc chuÈn bÞ tèt viÖc tham gia ®Êu thÇu c¸c dù ¸n söa ch÷a ®êng bé trong n¨m 2002 ®· cã kÕt qu¶ tèt. C¸c ®¬n vÞ còng ®· tÝch cùc t×m kiÕm c«ng viÖc, chñ ®éng quan hÖ víi c¸c chñ ®Çu t ngoµi Khu ®Ó gãp phÇn ®¹t ®îc s¶n lîng trªn. T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n lîng cña Khu Qu¶n lý ®êng bé IV qua 3 n¨m kÓ tõ n¨m 2000 ®Õn n¨m 2002 ®îc ph¶n ¸nh qua biÓu sau:
BiÓu 3: Mét sè chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt qua c¸c n¨m cña Khu Qu¶n lý ®êng bé IV.
§¬n vÞ: triÖu ®ång
ChØ tiªu
TH
%TH
TH
%TH
TH
%TH
A. KÕ ho¹ch s¶n lîng
209.206
105,2%
197.874
109%
266.956
121,4%
1. Söa ch÷a TX
15.460
100%
18.302
100%
13.517
109,5%
2. Chi phÝ phôc vô thu cíc, phÝ
21.496
100%
22.389
99,57%
23.421
106%
3. Söa ch÷a võa
38.365
120,42%
72.718
144,03%
65.799
180%
4. Söa ch÷a lín
72.206
94,97%
122.764
172,15%
65.486
88,97%
5. Lµm ngoµi
53.650
116,6%
69.994
118,6%
93.733
133,9%
B. KÕ ho¹ch thu phÝ, cíc cÇu ®êng
91.598
107,4%
110.376
106,1%
124.149
103,4%
Nh×n chung, trong 3 n¨m qua, Khu QL§B IV ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn mang tÝnh tÝch cùc, hÇu hÕt c¸c chØ tiªu ®Òu vît kÕ ho¹ch ®Ò ra. §ã lµ sù nç lùc, cè g¾ng v¬n lªn cña c¸c ®¬n vÞ còng nh cña ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc lao ®éng toµn Khu. Song bªn c¹nh ®ã, vÉn cßn cã mét sè chØ tiªu cßn cha hoµn thµnh kÕ ho¹ch ®ã lµ kÕ ho¹ch söa ch÷a lín n¨m 2002 chØ thùc hiÖn ®îc 65,486 tû/73,6 tû, ®¹t tû lÖ 88,97%; kÕ ho¹ch söa ch÷a lín cña n¨m 2000 chØ ®¹t 72,206 tû/76,028 tû ®¹t tû lÖ 94,97%. §iÒu nµy cho thÊy c«ng t¸c söa ch÷a ®êng bé cßn gÆp khã kh¨n vÒ kinh phÝ, dÉn ®Õn tiÕn ®é c«ng tr×nh thêng bÞ chËm l¹i, ¶nh hëng ®Õn thµnh tÝch c«ng t¸c chung cña toµn Khu. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, Khu còng ®· tÝch cùc trong viÖc t×m kiÕm nguån ®Çu t ngoµi Khu, t¨ng cêng c«ng t¸c thu phÝ cÇu ®êng bé, t¨ng cêng kiÓm tra, gi¸m s¸t chèng thÊt thu, ®¶m b¶o thu ®ñ vµ vît kÕ ho¹ch ®Ó bæ sung nguån vèn söa ch÷a ®êng bé, cÊp ph¸t ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi kÕ ho¹ch söa ch÷a ®êng bé.
II- Thùc tr¹ng c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ë Khu QL§B IV
1. Bé m¸y lµm c«ng t¸c ®µo t¹o - ph¸t triÓn ë Khu QL§B IV
HiÖn nay, ë Khu QL§B IV, c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ®îc thùc hiÖn trªn mét trôc däc tõ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc lªn ®Õn c¬ quan Khu. Khi mét ®¬n vÞ trùc thuéc cã nhu cÇu ®µo t¹o vÒ mét chuyªn m«n, kü n¨ng nµo ®ã th× phßng nh©n chÝnh cña c«ng ty sÏ lËp nªn mét b¶n danh s¸ch còng nh chuyªn m«n, kü n¨ng cÇn ®µo t¹o råi göi lªn cÊp trªn lµ Phßng TCCB - L§ Khu ®Ò nghÞ xem xÐt. L·nh ®¹o Khu sau khi xem xÐt ®Ò nghÞ cña c¸c c«ng ty sÏ ra quyÕt ®Þnh nªn ®µo t¹o hay kh«ng ®µo t¹o. ViÖc ra quyÕt ®Þnh ®µo t¹o phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè nh yÕu tè vÒ kinh phÝ, yÕu tè vÒ thêi gian vµ c¶ nh÷ng yÕu tè thuéc vÒ chÝnh nh÷ng chuyªn m«n, kü n¨ng cÇn ®îc ®µo t¹o, liÖu nh÷ng chuyªn m«n, kü n¨ng ®ã cã thùc sù cÇn thiÕt trong thêi ®iÓm hiÖn t¹i: Bªn c¹nh ®ã còng cßn ph¶i xem xÐt tíi c¸c ®èi tîng ®µo t¹o mµ c¸c c«ng ty göi lªn xem ®é tuæi cña hä cã phï hîp víi lÞch häc, c«ng viÖc cña hä cã ¶nh hëng g× kh«ng...
Sau khi l·nh ®¹o Khu xem xÐt vµ ra quyÕt ®Þnh. NÕu ®ång ý duyÖt th× Phßng Tæ chøc c¸n bé - lao ®éng cã nhiÖm vô tæ chøc ch¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ kiÓm tra qu¸ tr×nh ®µo t¹o. Ch¬ng tr×nh ®µo t¹o ®îc lËp ra cho phï hîp víi nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng cña ngêi lao ®éng. Bªn c¹nh ®ã, Khu còng quan t©m tíi quyÒn lîi cña ngêi ®i häc nh l¬ng cho ngêi ®i häc, bè trÝ, s¾p xÕp c«ng viÖc cho ngêi ®i häc sau khi trë l¹i lµm viÖc... HiÖn nay, h×nh thøc ®µo t¹o chñ yÕu ë Khu QL§B IV lµ göi c¸n bé c«ng nh©n viªn - lao ®éng ®Õn c¸c líp ®µo t¹o, c¸c trung t©m ®µo t¹o, c¸c líp tËp huÊn ng¾n h¹n còng nh dµi h¹n. Nh×n chung, bé m¸y lµm c«ng t¸c ®µo t¹o - ph¸t triÓn ë Khu QL§B IV trong nh÷ng n¨m qua ®· ®îc tæ chøc chÆt chÏ h¬n, quan t©m nhiÒu h¬n do Khu ®· ý thøc ®îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c ®µo t¹o - ¬4. Tuy nhiªn bªn c¹nh ®ã cßn tån t¹i t×nh tr¹ng ®µo t¹o trµn lan, ®µo t¹o kh«ng theo nhu cÇu ë mét sè c«ng ty. ë mét sè ®¬n vÞ cßn cö ®i häc trµn lan, cha phï hîp víi yªu cÇu nhiÖm vô cña ®¬n vÞ vµ vÞ trÝ c«ng t¸c cña tõng ngêi, chñ yÕu gi¶i quyÕt vÊn ®Ò tiÒn l¬ng th«ng qua b»ng cÊp. §©y lµ mét trong nhiÒu nguyªn nh©n lµm cho hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c ®µo t¹o - ph¸t triÓn gi¶m xuèng. Do vËy viÖc x¸c ®Þnh ®óng nhu cÇu ®µo t¹o lµ nhiÖm vô träng t©m mµ nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c ®µo t¹o ë Khu QL§B IV ®ang quan t©m t×m híng gi¶i quyÕt.
2. KÕt qu¶ c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ë Khu QL§B IV
2.1. C«ng t¸c ph¸t triÓn c¸n bé qu¶n lý
Ngµy nay, mäi tæ chøc, doanh nghiÖp ®Òu hiÓu r»ng ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn l©u dµi th× tríc tiªn ph¶i hoµn thiÖn cho ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý. Cïng víi ph¬ng ch©m ®ã, trong nhiÒu n¨m qua, Khu QL§B IV ®· cã nh÷ng biÕn ®æi m¹nh mÏ vÒ chÊt lîng cña ®éi ngò c¸n bé. Tiªu chuÈn ®Æt ra ®èi víi ®éi ngò c¸n bé hiÖn nay kh«ng chØ giái vÒ chuyªn m«n mµ cßn linh ho¹t trong nhiÒu lÜnh vùc kh¸c, ®iÒu ®ã ®ßi hái ph¶i cã sù båi dìng, huÊn luyÖn, quan t©m ®óng møc cña c¸n bé l·nh ®¹o.
§Ó ®¸p øng víi c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, nh»m theo kÞp víi sù t¨ng trëng cña Ngµnh GTVT, mét bé phËn lao ®éng trÎ phÊn ®Êu võa lµm võa häc ®Ó n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô qu¶n lý, kü thuËt, chÝnh trÞ, ngo¹i ng÷. Sè lîng theo häc c¸c líp ®µo t¹o trung cao cÊp ngµy cµng t¨ng dÇn, bæ sung thªm trªn 40 kü s, cö nh©n c¸c lo¹i, ®Æc biÖt mét sè c«ng nh©n viªn chøc trÎ cßn cè g¾ng häc thªm b»ng 2. §©y lµ mét sù cè g¾ng rÊt ®¸ng kÓ cña ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc còng nh cña l·nh ®¹o Khu trong viÖc n©ng cao n¨ng lùc cho ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý. HiÖn nay, ë c¬ quan Khu, hÇu hÕt c¸n bé qu¶n lý ®Òu cã thÓ sö dông thµnh th¹o m¸y vi tÝnh, sö dông c¸c tiÖn Ých cña nã ®Ó hç trî cho c«ng viÖc nh»m mang l¹i hiÖu qu¶ cao h¬n. Nh×n chung, ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc hoµn toµn yªn t©m, tin tëng vµo chÝnh s¸ch ®µo t¹o cña Khu vµ quyÕt t©m phÊn ®Êu hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®îc giao. Sau ®©y lµ kÕt qu¶ ®µo t¹o c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc cña Khu qua mét sè n¨m:
BiÓu 4: T×nh h×nh ®µo t¹o c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc qua mét sè n¨m
§¬n vÞ: Ngêi
TT
Tr×nh ®é
N¨m 2000
N¨m 2001
N¨m 2002
I
§¹i häc, trªn ®¹i häc
64
72
53
1
Th¹c sü
1
2
1
2
Kü s ®êng bé
11
18
16
3
Kü s cÇu ®êng bé
19
20
12
4
Kü s kinh tÕ x©y dùng
6
5
2
5
Kü s c¬ khÝ
4
6
3
6
Kü s kh¸c
3
3
3
7
Cö nh©n tµi chÝnh
16
15
12
8
Cö nh©n kinh tÕ kh¸c
4
3
4
II
Trung cÊp
15
17
20
1
Trung cÊp cÇu ®êng
6
7
10
2
Trung cÊp c¬ khÝ
4
3
4
3
Trung cÊp kh¸c
5
7
6
Tæng sè
79
89
73
Nh×n vµo b¶ng trªn ta thÊy trong 3 n¨m 2000 ®Õn 2002 sè lîng c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc ®îc ®µo t¹o lµ kh¸ lín. Trong n¨m 2000 ®µo t¹o ®îc 64 ngêi ë tr×nh ®é ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc, 15 ngêi ë tr×nh ®é trung cÊp; n¨m 2001 lµ 72 ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc, 17 trung cÊp; n¨m 2002 lµ 53 ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc, 20 trung cÊp. Nh vËy ta cã thÓ thÊy, chuyªn m«n ®µo t¹o chñ yÕu vÉn lµ cÇu ®êng vµ cÇu ®êng bé. §©y lµ ®iÒu tÊt yÕu v× nã phï hîp víi ®Æc thï nghÒ nghiÖp cña Khu lµ qu¶n lý vµ söa ch÷a ®êng bé. Bªn c¹nh ®ã ta thÊy sè lîng cö nh©n tµi chÝnh ®îc ®µo t¹o còng kh¸ nhiÒu. §iÒu nµy cho thÊy Khu còng ®· quan t©m h¬n tíi lÜnh vùc qu¶n lý nguån vèn sao cho cã hiÖu qu¶ h¬n, bëi ®©y lµ vÊn ®Ò rÊt bøc thiÕt ë Khu trong nhiÒu n¨m qua.
Nh vËy, víi kÕt qu¶ ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý ë Khu ta cã thÓ ®a ra mét nhËn xÐt lµ Khu ®· dµnh mét sù quan t©m rÊt lín tíi ®éi ngò c¸n bé l·nh ®¹o, coi ®ã lµ nhiÖm vô hµng ®Çu vµ cßn ph¶i tiÕp tôc ®Çu t h¬n n÷a cho c«ng t¸c nµy, bëi v× ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý chÝnh lµ ®Çu n·o cña c«ng ty. Mét c«ng ty muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®i lªn th× tríc tiªn ph¶i cã mét ngêi gi¸m ®èc giái, cã tÇm nh×n chiÕn lîc ®Ó cã thÓ ®Ò ra ®îc nh÷ng s¸ch lîc, nh÷ng kÕ ho¹ch mang tÇm chiÕn lîc l©u dµi vµ ®iÒu ®ã chØ cã thÓ ®¹t ®îc th«ng qua ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn. 2.2. C«ng t¸c ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt
HiÖn nay, trong toµn Khu cã 3115 lao ®éng trùc tiÕp, trong ®ã cã 2541 lµ thî kü thuËt vµ 574 c«ng nh©n phæ th«ng. Thùc tÕ ®ã cho thÊy sù nç lùc cña Khu trong c«ng t¸c ®µo t¹o, n©ng cao tay nghÒ cho c«ng nh©n kü thuËt nh»m ®¸p øng yªu cÇu trong c«ng t¸c truy tu, söa ch÷a ®êng bé. Trong n¨m n¨m qua ®· cã gÇn 3000 c«ng nh©n ®îc n©ng bËc thî. §©y lµ mét kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ ®èi víi nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c ®µo t¹o ë Khu QL§B IV bëi ®iÒu ®ã kh«ng chØ cã t¸c ®éng tÝch cùc tíi thµnh tÝch c«ng t¸c cña ®éi ngò c«ng nh©n mµ cßn gãp phÇn n©ng cao thu nhËp, c¶i thiÖn ®êi sèng cho ngêi lao ®éng.
Tuy nhiªn, víi yªu cÇu ngµy cµng cao cña chÊt lîng c«ng tr×nh còng nh tiÕn ®é thi c«ng, Khu còng ®· x¸c ®Þnh cßn ph¶i ®Çu t h¬n n÷a cho c«ng t¸c ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt nh»m n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô, tr×nh ®é chuyªn m«n vÒ mäi mÆt ®Ó rót ng¾n kho¶ng c¸ch tôt hËu vÒ c«ng nghÖ söa ch÷a ®êng bé vµ t¹o nh©n tè con ngêi ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô ®îc giao. HiÖn nay, cÊp bËc b×nh qu©n cña c«ng nh©n kü thuËt cña Khu lµ 4,5 vµ tuæi ®êi b×nh qu©n lµ 37, ®iÒu ®ã cho thÊy mét thùc tÕ lµ ®éi ngò c«ng nh©n ®ang ngµy mét giµ ®i vµ cÇn ph¶i cã mét thÕ hÖ míi thay thÕ song ph¶i ®¶m b¶o vÒ mÆt tr×nh ®é chuyªn m«n còng nh kinh nghiÖm lµm viÖc ®Ó cã thÓ hoµn thµnh tèt nhiÖm vô qu¶n lý vµ söa ch÷a ®êng bé vèn lµ mét nghÒ vÊt v¶ vµ cã tuæi thä cña nghÒ kh«ng cao. Víi nç lùc ®ã, trong nh÷ng n¨m võa qua, Khu ®· thùc hiÖn tèt c«ng t¸c ®µo t¹o cho c«ng nh©n kü thuËt nh»m ph¸t huy nguån vèn con ngêi, lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh lín nhÊt ®Õn sù thµnh c«ng. KÕt qu¶ ®ã ®îc thÓ hiÖn qua biÓu sau:
BiÓu 5: KÕt qu¶ ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt qua mét sè n¨m
TT
Chuyªn m«n
N¨m 2000
N¨m 2001
N¨m 2002
1
Thî ®êng
51
79
38
2
Thî söa ch÷a
19
19
21
3
L¸i xe t¶i
5
5
7
4
L¸i xe con
5
Thî hµn
4
2
3
6
Thî s¾t
2
3
2
7
Thî nguéi
2
2
2
8
Thî kÝch kÐo
11
9
13
9
L¸i cÈu
10
L¸i m¸y xóc
5
6
6
11
L¸i xe
17
19
18
12
Thî khoan næ m×n
17
19
18
12
Thî khoan næ m×n
15
16
16
13
H¹t trëng, ®éi trëng
6
5
6
Nh×n chung, thî ®êng vµ thî söa ch÷a ®îc ®µo t¹o víi sè lîng kh¸ ®«ng. §©y lµ chuyªn m«n mµ hiÖn nay cßn thiÕu nhiÒu ë c¸c c«ng ty, nhÊt lµ c¸c thî bËc cao. Víi nhiÖm vô chñ yÕu lµ thi c«ng mÆt ®êng nªn sè lîng c«ng nh©n cÇn cho c«ng t¸c nµy lµ rÊt lín, chiÕm hÇu hÕt sè thî kü thuËt cña Khu. Trong nh÷ng n¨m tíi nhu cÇu ®èi víi lo¹i chuyªn m«n nµy lµ rÊt lín vµ cßn ph¶i tiÕn hµnh ®µo t¹o thªm ®Æc biÖt lµ trong n¨m 2003 nµy khi mµ Khu ®· tiÕp nhËn thªm hµng tr¨m km ®êng Hå ChÝ Minh. §©y lµ nhiÖm vô míi vµ nÆng nÒ ®ßi hái ®éi ngò c«ng nh©n ph¶i n©ng cao h¬n n÷a tay nghÒ cña m×nh ®Ó cã thÓ ®¶m b¶o giao th«ng th«ng suèt, an toµn vµ ªm thuËn trªn con ®êng chiÕn lîc nµy.
3. Tæ chøc c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn ë Khu QL§B IV
3.1. X¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o
Nh ®· nãi ë phÇn trªn, ®©y lµ bíc ®Çu tiªn vµ quan träng nhÊt cña tiÕn tr×nh ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. Mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o chØ cã thÓ ®¹t hiÖu qu¶ cao khi mµ nã x¸c ®Þnh ®óng nhu cÇu ®µo t¹o. ViÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o ph¶i dùa trªn sù ®ßi hái cÊp thiÕt cña c«ng viÖc còng nh sù h¹n chÕ vÒ n¨ng lùc chuyªn m«n buéc ph¶i cã mét chÝnh s¸ch ®µo t¹o - ph¸t triÓn ®Ó thay ®æi t×nh h×nh hiÖn t¹i.
HiÖn nay, ë Khu QL§B IV, viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o ®îc dùa trªn nh÷ng c¬ së sau:
+ Yªu cÇu cÊp thiÕt cña c«ng viÖc cÇn ph¶i cã nh÷ng kü n¨ng vµ chuyªn m«n phï hîp. Qua thùc tÕ thùc hiÖn c«ng viÖc, ngêi qu¶n lý bé phËn sÏ thÊy cÇn ph¶i bæ sung thªm nh÷ng kü n¨ng, nh÷ng chuyªn m«n nµo ®Ó cã thÓ hç trî cho qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng viÖc ®îc tèt h¬n. Víi ®Æc thï nghÒ nghiÖp qu¶n lý, duy tu, söa ch÷a ®êng bé, ®©y lµ c¬ së quan träng nhÊt trong viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o. XuÊt ph¸t tõ yªu cÇu c«ng viÖc, thø tù u tiªn ®µo t¹o sÏ dµnh cho kh©u nµo yÕu nhÊt vµ cã tÇm quan träng lín nhÊt ®Õn toµn bé qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng viÖc.
+ Sù ®ßi hái cÊp thiÕt vÒ xu thÕ ph¸t triÓn cña thêi ®¹i dÉn tíi ph¶i cã mét sù thay ®æi vÒ chÊt cña ®éi ngò lao ®éng. Ngµy nay, mét ngêi c¸n bé qu¶n lý ph¶i lµ mét con ngêi ®a n¨ng, ®a dông, hä cã thÓ thÝch nghi víi bÊt cø hoµn c¶nh nµo, chÊp nhËn bÊt cø ®iÒu kiÖn nµo cña m«i trêng mang l¹i. Do vËy, nhu cÇu ®µo t¹o ph¶i c¨n cø vµo nhu cÇu ph¸t triÓn cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong toµn Khu. Bªn c¹nh ®ã, víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c«ng nghÖ th«ng tin, ®éi ngò lao ®éng ®ang ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng thêi c¬ vµ th¸ch thøc do nã mang l¹i. Do ®ã nhu cÇu hoµn thiÖn c¸ nh©n ®ang ngµy mét cao còng lµ mét c¬ së quan träng ®Ó Khu cã thÓ ®Ò ra nh÷ng s¸ch lîc ®µo t¹o hîp lý trªn c¬ së x¸c ®Þnh ®óng ®¾n nhu cÇu ®µo t¹o.
+ Yªu cÇu më réng hîp t¸c quan hÖ quèc tÕ. Cïng víi qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ toµn cÇu, Khu QL§B IV ®ang ngµy cµng v¬n xa ra ngoµi ph¹m vi l·nh thæ mµ m×nh qu¶n lý. Quan hÖ lµm ¨n víi c¸c b¹n hµng ®Õn tõ Anh, Mü, Nga, Trung Quèc... ®ßi hái ë ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn mét tr×nh ®é nhËn thøc cao h¬n víi tÇm nh×n xa h¬n còng nh sù n©ng cao vÒ n¨ng lùc chuyªn m«n, tr×nh ®é tæ chøc chØ ®¹o ®iÒu hµnh, qu¶n trÞ kinh doanh, tr×nh ®é ngo¹i ng÷, tin häc, nh÷ng hiÓu biÕt vÒ kinh tÕ thÞ trêng... §iÒu ®ã l¹i ®Æt ra cho c«ng t¸c x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o mét c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh ®óng ®¾n nhu cÇu ®µo t¹o cho t¬ng lai.
Trong n¨m 2003 nµy, Khu ®· lËp nªn kÕ ho¹ch ®µo t¹o cho c¸c kü n¨ng, chuyªn m«n mµ Khu ®ang cã nhu cÇu cÇn ®µo t¹o. KÕ ho¹ch ®µo t¹o ®ã ®îc dùa trªn nh÷ng yªu cÇu cÊp thiÕt cña c«ng viÖc, nguyÖn väng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn còng nh yªu cÇu cña sù më réng hîp t¸c quan hÖ quèc tÕ. Khu ®· x¸c ®Þnh trong n¨m 2003 ph¶i ®µo t¹o ®îc 49 lît ngêi cã tr×nh ®é ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc, 19 lît cã tr×nh ®é trung cÊp vµ 110 c«ng nh©n kü thuËt. §©y lµ kÕ ho¹ch ®µo t¹o ®îc lËp ra dùa trªn sù tæng hîp c¸c nhu cÇu riªng lÎ tõ c¸c kü n¨ng chuyªn m«n kh¸c nhau, nã thÓ hiÖn mét sù khoa häc trong viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o. Nã cã tÝnh ®Õn tÊt c¶ c¸c yÕu tè t¸c ®éng vµ t¹o ra mét kÕ ho¹ch chi tiÕt, s¸t víi t×nh h×nh thùc tÕ, gãp phÇn gi¶m bít sù l·ng phÝ trong c«ng t¸c ®µo t¹o do x¸c ®Þnh ®óng nhu cÇu ®µo t¹o.
Nh vËy, nh×n vµo c«ng t¸c x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o cña Khu QL§B IV ta cã nhËn xÐt r»ng ®©y lµ kh©u mµ Khu ®· chØ ®¹o thùc hiÖn tèt. ViÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o ®Òu ®îc dùa trªn nh÷ng c¬ së kh¸ch quan, cã c¨n cø khoa häc, ®îc thùc hiÖn ®ång bé tõ trªn xuèng. ViÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o nµy ®Òu nh»m môc ®Ých gãp phÇn x©y dùng nªn mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o cã hiÖu qu¶, thùc hiÖn theo ph¬ng ch©m: "®µo t¹o ®óng - ®µo t¹o ®ñ vµ tiÕt kiÖm".
3.2. X¸c ®Þnh môc tiªu cña ch¬ng tr×nh ®µo t¹o
Nh chóng ta ®· biÕt, môc tiªu cña ch¬ng tr×nh ®µo t¹o lµ nh÷ng kÕt qu¶ cÇn ®¹t ®îc sau ®µo t¹o. Nh÷ng môc tiªu nµy ph¶i ®îc diÔn ®¹t b»ng v¨n b¶n.
Trªn thùc tÕ hiÖn nay ë Khu QL§B IV, khi thùc hiÖn mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o, viÖc x¸c ®Þnh môc tiªu cho kho¸ ®µo t¹o lµ rÊt m¬ hå vµ Ýt khi ®îc diÔn ®¹t b»ng v¨n b¶n. §©y còng lµ ®iÒu dÔ hiÓu bëi hiÖn nay ë Khu QL§B IV, sè c¸n bé lµm c«ng t¸c tæ chøc cã tr×nh ®é chuyªn m«n Qu¶n trÞ Nh©n lùc lµ kh«ng nhiÒu, do ®ã, viÖc lËp ra mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o quy cñ víi ®Çy ®ñ c¸c bíc lµ rÊt khã kh¨n. Do vËy mµ bíc nµy Ýt ®îc chó ý tíi khi tæ chøc c¸c kho¸ ®µo t¹o. HiÖn t¹i, nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c nµy ë c¬ quan Khu chØ lËp ra nh÷ng lÞch häc ®èi víi tõng lo¹i chuyªn m«n vµ nh÷ng híng dÉn cô thÓ cho nh÷ng ngêi tham gia kho¸ ®µo t¹o ®ã.
3.3. X¸c ®Þnh ®èi tîng ®µo t¹o
§ã lµ viÖc chØ ra ngêi cô thÓ nµo ®Õn líp häc ®ã, ngêi ®ã lµm ë bé phËn nµo, hä cã phï hîp víi kho¶ng thêi gian x¶y ra kho¸ häc ®ã kh«ng...
§©y lµ bíc kh¸ dÔ dµng vµ b¾t buéc ®èi víi mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o. DÔ dµng bëi v× ngêi l·nh ®¹o bé phËn chØ cÇn c¨n cø vµo lÞch c«ng t¸c, thêi gian biÓu lµm viÖc còng nh n¨ng lùc tr×nh ®é cña ngêi dù kiÕn sÏ cö ®i ®µo t¹o xem cã phï hîp kh«ng vµ sÏ ra quyÕt ®Þnh. B¾t buéc bëi v× nÕu kh«ng x¸c ®Þnh ®îc sÏ ®a nh÷ng ai tham gia kho¸ ®µo t¹o th× ch¬ng tr×nh ®µo t¹o sÏ kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc. HiÖn nay, viÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng ®µo t¹o thêng theo c¸c c¸ch sau:
- Ngêi l·nh ®¹o bé phËn c¶m thÊy cÇn mét lo¹i chuyªn m«n hay kü n¨ng nµo ®ã vµ «ng ta c¶m thÊy cã mét ngêi mµ «ng ta cho r»ng cã thÓ ®¶m ®¬ng ®îc c«ng viÖc nµy trong t¬ng lai vµ quyÕt ®Þnh cö anh ta ®i häc ®îc thùc hiÖn.
- Dùa vµo phiÕu bÇu chän. §«i khi, cã thÓ cã nhiÒu ngêi cã ®ñ tiªu chuÈn ®Ó tham gia mét kho¸ ®µo t¹o nµo ®ã vµ c¸ch ®îc chän d©n chñ h¬n lµ bá phiÕu bÇu chän. §©y còng lµ c¸ch ®Ó th¨m dß sù tÝn nhiÖm cña mäi ngêi ®èi ví häc viªn. Ngêi ®îc chän sÏ lµ ®èi tîng ®µo t¹o cña khoa häc.
- Dùa vµo nhu cÇu ph¸t triÓn cña c¸ nh©n häc viªn. Trong nhiÒu trêng hîp, ngêi häc viªn cã thÓ tõ chèi kho¸ häc v× mét lý do c¸ nh©n nµo ®ã. §©y còng lµ mét yÕu tè cÇn tÝnh ®Õn khi x¸c ®Þnh ®èi tîng ®µo t¹o. Kh«ng thÓ cö mét ngêi ®i ®µo t¹o trong khi anh ta kh«ng cã nguyÖn väng vÒ kü n¨ng, chuyªn m«n ®ã. Khi thùc hiÖn mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o, Khu còng ®· th¨m dß rÊt kü nh÷ng ý kiÕn t©m t nguyÖn väng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ®Ó cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc chÝnh x¸c h¬n nh÷ng ai thùc sù lµ ®èi tîng cña ch¬ng tr×nh ®µo t¹o.
- Dùa vµo quyÕt ®Þnh cña cÊp trªn göi xuèng. §©y lµ quyÕt ®Þnh mang tÝnh mÖnh lÖnh hµnh chÝnh. Trong trêng hîp nµy, häc viªn buéc ph¶i tham gia khoa häc do cÊp trªn chØ ®Þnh. Bëi v× Khu QL§B IV lµ c¬ quan thõa hµnh chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ níc vµ ®êng bé trùc thuéc Bé GTVT cho nªn viÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng ®µo t¹o kiÓu nµy còng thêng x¶y ra ®èi víi nh÷ng c¸n bé l·nh ®¹o cÊp cao vµ cÊp trung gian (Trëng, phã phßng).
Nh vËy, trong c«ng t¸c x¸c ®Þnh ®èi tîng ®µo t¹o ta thÊy cã nh÷ng u ®iÓm ®ã lµ nã cã tÝnh ®Õn ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè t¸c ®éng ®Õn hiÖu qu¶ cña ch¬ng tr×nh ®µo t¹o liªn quan ®Õn bíc nµy. Song bªn c¹nh ®ã, nã còng cã nh÷ng nhîc ®iÓm cè h÷u. §«i khi, viÖc x¸c ®Þnh ai sÏ ®îc cö ®i ®µo t¹o phô thuéc rÊt lín vµo ý chÝ chñ quan cña ngêi c¸n bé l·nh ®¹o bé phËn. ¤ng ta cã thÓ ®a ngêi nµy mµ kh«ng ®a ngêi kia mµ kh«ng hÒ tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng, tr×nh ®é, chuyªn m«n còng nh t©m t nguyÖn väng cña hä. §©y lµ nhîc ®iÓm cÇn kh¾c phôc bëi v× nã cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®µo t¹o - ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. NÕu ®Ó vÒ l©u dµi cã thÓ n¶y sinh nh÷ng m©u thuÉn trong néi bé tæ chøc.
Mét nhîc ®iÓm n÷a cña c«ng t¸c nµy ë Khu QL§B IV lµ ë mét sè ®¬n vÞ 0 thµnh viªn, viÖc cö nh©n viªn ®i ®µo t¹o, thi n©ng bËc hoµn toµn kh«ng gióp Ých g× cho qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng viÖc trong t¬ng lai mµ chØ ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thu nhËp th«ng qua b»ng cÊp. HiÖn tîng nµy dÉn ®Õn t×nh tr¹ng võa thõa võa thiÕu ®èi víi nguån nh©n lùc, ¶nh hëng kh«ng nhá tíi viÖc lµm cña ngêi lao ®éng.
3.4. Lùa chän c¸c ph¬ng ph¸p ®µo t¹o
Mét thùc tÕ hiÖn nay ë Khu QL§B IV lµ kh«ng cã nhiÒu sù lùa chän cho c¸c ph¬ng ph¸p ®µo t¹o. H×nh thøc ®µo t¹o chñ yÕu lµ göi nh©n viªn tham gia vµo c¸c kho¸ tËp huÊn dµi h¹n (mét vµi th¸ng), ng¾n h¹n (kho¶ng 1 tuÇn), c¸c kho¸ ®µo t¹o t¹i c¸c trung t©m ®µo t¹o, c¸c trêng ®¹i häc. §©y lµ ph¬ng ph¸p cã thÓ mang l¹i cho ngêi häc viªn mét kiÕn thøc lý thuyÕt míi mÎ, cã hÖ thèng nhng l¹i lµ ph¬ng ph¸p h¹n chÕ vÒ mÆt kiÕn thøc thùc tiÔn. Tuy nhiªn, ®©y lµ ph¬ng ph¸p ®µo t¹o cã thÓ nãi lµ sù lùa chän tèt nhÊt trong thêi ®iÓm hiÖn ®¹i ë Khu QL§B IV khi mµ ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn do lÞch sö ®Ó l¹i qu¸ ®«ng, mét sè trëng thµnh trong sù nghiÖp chèng Mü. Víi kinh nghiÖm lµm viÖc cã thõa, viÖc mang l¹i cho hä mét hÖ thèng kiÕn thøc lý thuyÕt míi mÎ lµ ®iÒu rÊt cÇn thiÕt, tõ ®ã hä cã thÓ n©ng cao tr×nh ®é vµ më ra kh¶ n¨ng th¨ng tiÕn cao h¬n cho m×nh.
HiÖn nay, víi nguån kinh phÝ h¹n hÑp, viÖc ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p ®µo t¹o míi ë Khu lµ ®iÒu rÊt khã kh¨n. Thªm vµo ®ã, ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c ®µo t¹o cßn qu¸ máng vµ kh«ng ®îc trang bÞ nhiÒu vÒ kiÕn thøc chuyªn ngµnh Qu¶n trÞ Nh©n sù lµm cho c«ng t¸c nµy gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n. Trong t¬ng lai, Khu ®ang kiÕn nghÞ Côc §êng bé ViÖt Nam sím cã h¹ng môc kinh phÝ dµnh riªng cho c«ng t¸c gi¸o dôc, ®µo t¹o, n©ng bËc cho c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc nh»m t¹o ra mét nguån kinh phÝ dåi dµo h¬n ®Ó cã thÓ chñ ®éng h¬n trong c«ng t¸c ®µo t¹o mµ cô thÓ lµ cã thÓ më ra nhiÒu lo¹i h×nh ®µo t¹o míi cã hiÖu qu¶ cao h¬n.
3.5. Dù tÝnh c¸c chi phÝ ®µo t¹o
Chi phÝ ®µo t¹o bao gåm chi phÝ trùc tiÕp vµ chi phÝ c¬ héi. Chi phÝ trùc tiÕp lµ nh÷ng chi phÝ cã thÓ tÝnh to¸n ®îc tríc m¾t nh chi phÝ cho ngêi d¹y, chi phÝ cho ngêi häc (l¬ng, häc phÝ, c¸c lo¹i tµi liÖu...) vµ chi phÝ cho phßng häc nhµ xëng v.v... Nh×n chung ®©y lµ c¸c lo¹i chi phÝ cã thÓ dÔ dµng tÝnh to¸n ®Ó ®a vµo lËp kÕ ho¹ch cho c«ng t¸c ®µo t¹o. HiÖn nay, Khu ®· x¸c ®Þnh râ tõng h¹ng ng¹ch kinh phÝ cho c«ng t¸c ®µo t¹o nh l¬ng cho ngêi ®i häc, chi phÝ phôc vô cho viÖc häc nh phßng häc, nhµ xëng, c¸c thiÕt bÞ, dông cô v.v... ®a lªn tr×nh Côc xÐt duyÖt. Nhng trªn thùc tÕ hiÖn nay, vÊn ®Ò khã kh¨n cho c«ng t¸c nµy ë nhiÒu doanh nghiÖp lµ cha x¸c ®Þnh râ rµng ®îc nhng chi phÝ c¬ héi khi mµ ngêi lao ®éng bá dë c«ng viÖc ®Ó tham gia vµo kho¸ ®µo t¹o ®Æc biÖt lµ ®èi víi lao ®éng qu¶n lý. C¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý khã cã thÓ ®a ra tÝnh to¸n xem nã cã lîi Ých bao nhiªu vµ ¶nh hëng ®Õn møc nµo ®Õn toµn bé ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. §©y còng lµ vÊn ®Ò mµ Khu QL§B IV còng ®ang gÆp khã kh¨n. Trªn thùc tÕ, c¸c chi phÝ ®îc tÝnh to¸n hoµn toµn lµ chi phÝ trùc tiÕp vµ ®îc tæng hîp l¹i ®Ó tr×nh Côc xÐt duyÖt. Trong t¬ng lai, viÖc x¸c ®Þnh chi phÝ c¬ héi cña c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn cÇn ®îc thùc hiÖn kü cµng h¬n ®Ó cã thÓ n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c nµy nh»m x©y dùng nªn mét ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn ®¸p øng ®îc víi yªu cÇu ngµy cµng cao cña c«ng viÖc.
3.6. Lùa chän vµ ®µo t¹o gi¸o viªn
§©y lµ mét kh©u quan träng cña tiÕn tr×nh ®µo t¹o. Lùa chän ®îc 1 ngêi gi¸o viªn cã tr×nh ®é, cã kinh nghiÖm sÏ gióp hä ch¬ng tr×nh ®µo t¹o ®îc triÓn khai tèt h¬n, häc viªn nhanh chãng n¾m b¾t ®îc kü n¨ng tay nghÒ ®ång thêi cã thÓ rót ng¾n thêi gian ®µo t¹o, tiÕt kiÖm chi phÝ cho tæ chøc. MÆt kh¸c còng cÇn ph¶i chó ý tíi viÖc lùa chän ®óng gi¸o viªn cã kü n¨ng mµ doanh nghiÖp ®ang cÇn ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng ®µo t¹o kh«ng ®óng nhu cÇu.
HiÖn nay, do viÖc kh«ng cã nhiÒu sù lùa chän cho c¸c ph¬ng ph¸p ®µo t¹o (chØ ®µo t¹o theo ph¬ng ph¸p göi häc viªn tíi c¸c trêng, c¸c trung t©m ®µo t¹o) nªn sù lùa chän vµ ®µo t¹o ngêi gi¸o viªn ë Khu QL§B IV cßn nhiÒu h¹n chÕ. Trªn thùc tÕ th× Khu chØ göi gi¸o viªn tíi c¸c trung t©m ®µo t¹o vµ yªu cÇu ®îc ®µo t¹o nh÷ng kü n¨ng, chuyªn m«n nµo ®ã kiÓu nh ®µo t¹o theo "®¬n ®Æt hµng" cßn viÖc lùa chän xem ngêi gi¸o viªn nµo ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc ®ã th× hÇu nh Khu kh«ng hÒ cã kÕ ho¹ch chØ ®¹o. §èi víi nh÷ng ngêi c«ng nh©n lµnh nghÒ, cã kinh nghiÖm cã thÓ gäi lµ "thÇy", thØnh tho¶ng Khu còng cã tæ chøc cho ®i häc nh÷ng kho¸ ®µo t¹o ®Ó n©ng cao tr×nh ®é, n©ng cao kh¶ n¨ng lý luËn nh göi ®i häc c¸c líp tËp huÊn chÝnh trÞ tõ s¬ cÊp ®Õn trung cÊp ®Ó cã thÓ híng dÉn nh÷ng kü n¨ng ®¬n gi¶n cho lao ®éng phæ th«ng trong qu¸ tr×nh lµm viÖc t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó thuyªn chuyÓn lªn lµm c¸n bé qu¶n lý lµm c¸c ®éi trëng, h¹t trëng.
Nh×n chung trong c«ng t¸c lùa chän vµ ®µo t¹o gi¸o viªn, ®Æc biÖt ®èi víi ngêi bªn ngoµi, Khu cha cã mét sù lùa chän mang tÝnh khoa häc, vÉn cßn mét sù thô ®éng trong viÖc lùa chän nh÷ng ngêi gi¸o viªn phï hîp víi tr×nh ®é, kü n¨ng, chuyªn m«n mµ Khu ®ang cÇn. §èi víi nh÷ng ngêi c«ng nh©n giái tay nghÒ, giµu kinh nghiÖm lµm viÖc trong doanh nghiÖp. Khu nµy cha cã ®iÒu kiÖn tæ chøc c¸c kho¸ huÊn luyÖn ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng s ph¹m còng nh kh¶ n¨ng truyÒn ®¹t c¸c kiÕn thøc m×nh cã ®Õn c¸c häc viªn.
Trong nh÷ng n¨m tíi, viÖc lùa chän ®îc nh÷ng ngêi gi¸o viªn cã tr×nh ®é chuyªn m«n, tay nghÒ cao vµ cã t©m huyÕt ®îc Khu QL§B IV x¸c ®Þnh lµ 1 kh©u b¾t buéc vµ kÐm phÇn quan träng. Nh÷ng ngêi c«ng nh©n lµnh nghÒ, cã kinh nghiÖm còng sÏ ®îc chó träng h¬n trong viÖc n©ng cao tr×nh ®é lý luËn còng nh kh¶ n¨ng s ph¹m ®Ó hä cã thÓ trë thµnh nh÷ng gi¶ng viªn "kh«ng chÝnh thøc" cho nh÷ng thÕ hÖ ®i sau.
3.7. §¸nh gi¸ ch¬ng tr×nh ®µo t¹o
Nh ®· nãi ë trªn, hiÖu qu¶ cña ch¬ng tr×nh ®µo t¹o ®îc ®¸nh gi¸ qua 2 giai ®o¹n: Giai ®o¹n 1 ®¸nh gi¸ xem häc viªn tiÕp thu, häc hái ®îc g× sau kho¸ ®µo t¹o. Giai ®o¹n 2 ®¸nh gi¸ viÖc ¸p dông c¸c kiÕn thøc kü n¨ng ®îc häc cña c¸c häc viªn vµo trong c«ng viÖc nh thÕ nµo. §©y lµ bíc quan träng vµ lµ bíc cuèi cïng cña tiÕn tr×nh ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. Qua viÖc x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña ch¬ng tr×nh ®µo t¹o ta ®¸nh gi¸ ®îc nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n, nh÷ng mÆt ®· lµm tèt vµ lµm cha tèt cña c«ng t¸c ®µo t¹o - ph¸t triÓn tõ ®ã rót ra nh÷ng bµi häc bæ Ých cho nh÷ng lÇn sau vµ t×m ra biÖn ph¸p kh¾c phôc kÞp thêi. NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña viÖc ®¸nh gi¸ ch¬ng tr×nh ®µo t¹o, trong nhiÒu n¨m qua, Khu QL§B IV ®· rÊt chó träng tíi c«ng t¸c nµy, thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c cuéc thi n©ng bËc cho c«ng nh©n kü thuËt trë vÒ sau ®µo t¹o còng nh tæ chøc c¸c héi thi c¸n bé v¨n phßng giái, héi thi tin häc v¨n phßng vµ kiÓm tra n¨ng lùc cña c¸c c¸n bé phßng ban. Qua c¸c cuéc thi, ngêi c¸n bé l·nh ®¹o cã thÓ x¸c ®Þnh râ ®îc n¨ng lùc thùc tÕ cña c¸c nh©n viªn cña m×nh, nh÷ng tån t¹i, yÕu kÐm cña hä vµ x¸c ®Þnh xem nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i, yÕu kÐm ®ã ®Ó t×m ra híng kh¾c phôc. Còng qua viÖc ®¸nh gi¸ cña cÊp trªn, c¸c häc viªn biÕt ®îc m×nh ®· ®¹t ®Õn tr×nh ®é nµo, kü n¨ng thùc hiÖn c«ng viÖc cña m×nh ®· tèt hay cha ®Ó cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh kÞp thêi vµ rót ra kinh nghiÖm cho c¸c kho¸ ®µo t¹o sau.
4. KÕt luËn chung vÒ c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ë Khu Qu¶n lý ®êng bé IV
Sau h¬n 10 n¨m ®æi míi vÒ c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y, Khu QL§B IV ®· cã nh÷ng biÕn chuyÓn ®¸ng kÓ vÒ mÆt quy m« còng nh vÒ mÆt con ngêi. Víi nhiÖm vô trung t©m lµ lµm tèt c«ng t¸c qu¶n lý, duy tu vµ söa ch÷a ®êng bé, Khu ®· ®Ò ra nh÷ng ph¬ng híng ph¸t triÓn phï hîp, trong ®ã cã chiÕn lîc ph¸t triÓn con ngêi. Ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu thµnh lËp, Khu ®· x¸c ®Þnh yÕu tè con ngêi lµ yÕu tè c¬ b¶n quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¬ quan. §iÒu ®ã cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn ph¬ng ch©m hµnh ®éng cña Khu trong viÖc ph¸t triÓn nguån vèn con ngêi thÓ hiÖn b»ng sù quan t©m s©u s¾c tíi c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. Trong nh÷ng n¨m qua, mÆc dï lµ ®¬n vÞ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong viÖc t×m kiÕm nguån vèn ®Çu t cho c«ng t¸c duy tu, söa ch÷a ®êng bé còng nh t×m kiÕm viÖc lµm cho ngêi lao ®éng nhng Khu QL§B IV vÉn dµnh mét sù quan t©m ®Æc biÖt tíi c«ng t¸c ®µo t¹o - ph¸t triÓn nguån nh©n lùc t¬ng xøng víi tÇm quan träng cña nã. H¬n 3000 c«ng nh©n ®îc n©ng bËc, hµng tr¨m c¸n bé qu¶n lý ®îc cö ®i tham gia c¸c kho¸ ®µo t¹o tõ hÖ ®µo t¹o cao häc, ®¹i häc t¹i chøc, ®µo t¹o b»ng 2 ®Õn ®µo t¹o trung cÊp vµ c¸c líp tËp huÊn ng¾n h¹n, ®ã lµ mét kÕt qu¶ rÊt ®¸ng khÝch lÖ cña c«ng t¸c ®µo t¹o ë Khu trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. MÆt kh¸c chÊt lîng ®µo t¹o ngµy mét n©ng cao ®· dÇn mang l¹i cho Khu QL§B IV mét ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é n¨ng lùc, cã nhiÖt huyÕt vµ tr¸ch nhiÖm cao ®èi víi c«ng viÖc. Cã ®îc nh÷ng thµnh tùu ®ã ph¶i kÓ ®Õn sù nç lùc vît qua khã kh¨n cña l·nh ®¹o Khu, ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ nh÷ng ngêi trùc tiÕp lµm c«ng t¸c ®µo t¹o - ph¸t triÓn ®Ó mang l¹i mét diÖn m¹o míi cho Khu vµ t¹o ®µ v÷ng ch¾c trªn con ®êng ph¸t triÓn.
Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc ®ã, trong c«ng t¸c ®µo t¹o - ph¸t triÓn cßn nhiÒu tån t¹i, yÕu kÐm cÇn kh¾c phôc vµ t×m híng gi¶i quyÕt. Trªn thùc tÕ cßn cã mét sè ®¬n vÞ cha cã nh÷ng dù tÝnh râ rµng vÒ nhu cÇu ®µo t¹o cña ®¬n vÞ m×nh, ®µo t¹o kh«ng g¾n víi yªu cÇu cña c«ng viÖc, cöa nh©n viªn ®i häc trµn lan, ®µo t¹o theo kiÓu ®èi phã, chñ yÕu gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thu nhËp th«ng qua b»ng cÊp. Bªn c¹nh ®ã viÖc ®a d¹ng ho¸ c¸c ph¬ng ph¸p ®µo t¹o cha ®îc ¸p dông phæ biÕn. HiÖn nay, ë Khu QL§B IV chØ ®µo t¹o theo h×nh thøc göi häc viªn ®i ®µo t¹o ë c¸c trêng, c¸c trung t©m. §iÒu nµy lµm gi¶m ®i rÊt nhiÒu kh¶ n¨ng tiÕp thu nh÷ng kiÕn thøc thùc tiÔn mu«n mµu mu«n vÎ cña häc viªn. H¬n n÷a, trong sù ph¸t triÓn cña c¬ chÕ thÞ trêng c¹nh tranh gay g¾t vµ xu híng toµn cÇu ho¸, viÖc ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p ®µo t¹o kh¸c nhau, c¸c ph¬ng ph¸p hiÖn ®¹i, míi mÎ sÏ mang l¹i mét hiÖu qu¶ rÊt cao vµ ®iÒu ®ã rÊt cÇn thiÕt cho doanh nghiÖp nÕu muèn t¹o ra mét sù thay ®æi lín vÒ nh©n sù.
Mét vÊn ®Ò n÷a trong c«ng t¸c ®µo t¹o - ph¸t triÓn ë Khu lµ cßn cha x©y dùng ®îc mét h¹ng ng¹ch kinh phÝ dµnh riªng cho c«ng t¸c ®µo t¹o. Do vËy, cha cã ®îc sù chñ ®éng trong viÖc x¸c ®Þnh quy m«, môc tiªu cña ®µo t¹o. Trong nhiÒu trêng hîp cã thÓ x¶y ra t×nh tr¹ng nguån kinh phÝ cho ®µo t¹o kh«ng ®ñ ®Ó ®¸p øng môc tiªu ®· ®Ò ra, lµm cho c«ng t¸c ®µo t¹o bÞ ®×nh trÖ vµ t¹o ra sù kh«ng ¨n khíp gi÷a Côc vµ Khu trong vÊn ®Ò x¸c ®Þnh nguån kinh phÝ cho c«ng t¸c nµy.
VÊn ®Ò cuèi cïng trong c«ng t¸c ®µo t¹o - ph¸t triÓn ë Khu lµ viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®µo t¹o sau mçi kho¸ häc cha ®îc tæ chøc thêng xuyªn, míi chØ dõng l¹i ë viÖc thi tèt nghiÖp, lÊy chøng chØ. Bªn c¹nh ®ã, Khu còng cha cã ®iÒu kiÖn tæ chøc nhiÒu cuéc thi, héi thi tay nghÒ cao, chuyªn m«n giái v× vËy cã thÓ lµm mai mét ®i c¸c kiÕn thøc ®· häc ®îc, kh«ng kÝch thÝch hä trau dåi kiÕn thøc hµng ngµy.
Trªn ®©y lµ nh÷ng ý kiÕn ®¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c ®µo t¹o - ph¸t triÓn ë Khu QL§B IV, qua ®ã ta cã thÓ lµm c¬ së cho viÖc t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c nµy ë c¬ quan Khu.
PhÇn III:
Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ë Khu QL§B IV
I- §Þnh híng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña Khu ®Õn n¨m 2005
1. Ph¬ng híng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc.
Víi ph¬ng ch©m mµ §¶ng ®· ®Ò ra t¹i §¹i héi §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam lÇn thø VIII, ®ã lµ: "LÊy viÖc ph¸t huy nguån lùc con ngêi lµm yÕu tè c¬ b¶n cho sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng, Khu QL§B IV quyÕt t©m phÊn ®Êu x©y dùng mét ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn n¨ng ®éng, s¸ng t¹o, tÝch cùc s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt gãp phÇn hoµn thµnh tèt nhiÖm vô qu¶n lý, duy tu, söa ch÷a ®êng bé mµ Côc giao.
T¨ng cêng n¨ng lùc thiÕt bÞ ®i ®«i víi viÖc n©ng cao tr×nh ®é ®éi ngò c¸n bé kü thuËt, c¸n bé qu¶n lý vµ c«ng nh©n kü thuËt bËc cao lµnh nghÒ ®Ó ®¶m nhËn ®îc nh÷ng c«ng tr×nh ®ßi hái thi c«ng cã tÝnh phøc t¹p b»ng nh÷ng thiÕt bÞ tiªn tiÕn, kü thuËt vµ c«ng nghÖ míi. N©ng cao h¬n n÷a b¶n lÝnh chÝnh trÞ, ®ång thêi trau dåi nh÷ng kiÕn thøc vÒ ph¸p luËt, vÒ tæ chøc qu¶n trÞ ®iÒu hµnh nh»m x©y dùng Khu QL§B IV thµnh mét ®¬n vÞ ®i ®Çu trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ söa ch÷a ®êng bé mµ Bé GTVT vµ Côc §êng bé ViÖt Nam giao phã.
2. Nhu cÇu ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña Khu QL§B IV ®Õn n¨m 2005
Trong n¨m 2003, Khu QL§B IV ®· tiÕp nhËn qu¶n lý thªm gÇn 1000 km ®êng Hå ChÝ Minh, ®©y lµ mét nhiÖm vô quan träng ®ßi hái ph¶i bæ sung vÒ mÆt nguån vèn còng nh vÒ mÆt con ngêi ®Ó ®¶m b¶o hoµn thµnh nhiÖm vô ®îc giao. Dù kiÕn ®Õn n¨m 2005, tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn lao ®éng cña Khu kho¶ng 4000 ngêi. §iÒu nµy kÐo theo mét nhu cÇu ®µo t¹o hµng n¨m kh«ng nhá. Bªn c¹nh ®ã, víi nhiÖm vô ngµy cµng khã kh¨n, phøc t¹p, sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt, sù c¹nh tranh cña c¸c ®èi thñ cµng lµm cho nhu cÇu nµy ngµy cµng cÊp b¸ch h¬n. C¨n cø vµo ph¬ng híng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña Khu cïng nh kÕ ho¹ch ®µo t¹o - ph¸t triÓn cña Khu trong nh÷ng n¨m tíi ta cã thÓ dù ®o¸n nhu cÇu ®µo t¹o - ph¸t triÓn cña Khu QL§B IV ®Õn n¨m 2005 qua biÓu sau:
BiÓu 6: Nhu cÇu ®µo t¹o - ph¸t triÓn cña Khu QL§B IV ®Õn n¨m 2005
§¬n vÞ: Ngêi
TT
Tr×nh ®é
N¨m 2003
N¨m 2204
N¨m 2005
Céng
I
§¹i häc, trªn ®¹i häc
49
45
52
146
1
Th¹c sü
2
1
2
2
Kü s ®êng bé
13
14
15
3
Kü s cÇu ®êng bé
11
11
10
4
Kü s kinh tÕ x©y dùng
3
3
4
5
Kü s c¬ khÝ
3
2
3
6
Kü s kh¸c
4
4
5
7
Cö nh©n tµi chÝnh
10
7
8
8
Cö nh©n kinh tÕ kh¸c
3
3
5
II
Trung cÊp
19
15
13
47
1
Trung cÊp cÇu ®êng
6
7
8
2
Trung cÊp c¬ khÝ
6
4
5
3
Trung cÊp kh¸c
7
4
5
III
C«ng nh©n kü thuËt
110
114
121
345
1
Thî ®êng
45
42
46
2
Thî söa ch÷a
9
8
10
3
L¸i xe t¶i
4
5
7
4
Thî hµn
6
5
6
5
Thî s¾t
1
1
1
6
Thî nguéi
1
3
2
7
Thî kÝch kÐo
10
11
11
8
L¸i m¸y xóc
5
6
7
9
L¸i lu
11
12
11
10
Thî khoan næ m×n
11
14
14
11
H¹t trëng, ®éi trëng
7
7
6
Nh×n vµo b¶ng ta thÊy, nhu cÇu ®µo t¹o trung cÊp ngµy cµng gi¶m xuèng, cßn nhu cÇu ®µo t¹o tr×nh ®é ®¹i häc, trªn ®¹i häc vµ ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt ngµy cµng t¨ng qua c¸c n¨m. Trong ®ã nhu cÇu ®µo t¹o kü s ®êng bé, kü s cÇu ®êng bé vµ thî ®êng lµ t¬ng ®èi lín. §©y lµ ®iÒu tÊt yÕu phï hîp víi ®Æc thï nghÒ nghiÖp vµ yªu cÇu ngµy cµng cao cña chÊt lîng c«ng tr×nh vµ tiÕn ®é thi c«ng.
II- Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ë Khu QL§B IV
1. Ph¶i x¸c ®Þnh ®óng nhu cÇu ®µo t¹o cña c¬ quan ®¬n vÞ m×nh.
X¸c ®Þnh chÝnh x¸c nh÷ng kü n¨ng, chuyªn m«n nµo cßn thiÕu, cßn yÕu kÐm tõ ®ã lËp kÕ ho¹ch ®µo t¹o chi tiÕt ®ång thêi lùa chän ®óng ®èi tîng, tr¸nh viÖc ®µo t¹o kh«ng cã môc ®Ých ®µo t¹o trµn lan, ®µo t¹o ®èi phã g©y nªn sù l·ng phÝ vÒ nguån lùc cho tæ chøc. §Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c nhu cÇu ®µo t¹o cña ®¬n vÞ m×nh, ngêi c¸n bé lµm c«ng t¸c ®µo t¹o ph¶i thùc hiÖn c¸c c¶nh sau:
+ Trùc tiÕp ®iÒu tra, kh¶o s¸t vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn c«ng viÖc, kü n¨ng, chuyªn m«n cña nh©n viªn b»ng c¸c ®ît kiÓm tra, c¸c ®ît thi n©ng bËc. Qua ®ã, ngêi c¸n bé lµm c«ng t¸c ®µo t¹o sÏ n¾m râ ®îc thùc tr¹ng c¸c kü n¨ng, chuyªn m«n cña nh©n viªn nh thÕ nµo, kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc cña hä ra sao, nh÷ng kü n¨ng chuyªn m«n nµo cßn yÕu vµ cÇn ph¶i hoµn thiÖn. Trªn c¬ së ®ã, ngêi c¸n bé lµm c«ng t¸c ®µo t¹o cã thÓ lËp ra mét danh môc c¸c chuyªn m«n, kü n¨ng cÇn ®îc ®µo t¹o vµ kiÕn nghÞ lªn cÊp trªn.
+ Trao ®æi víi ngêi c¸n bé l·nh ®¹o bé phËn vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn c«ng viÖc cña c¸n bé c«ng nh©n viªn - lao ®éng. NÕu kh«ng cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc trùc tiÕp th× ®©y còng lµ mét c¸ch kh¸ hiÖu qu¶ ®Ó cã thÓ rót ra nh÷ng kÕt luËn chÝnh x¸c nhÊt vÒ kh¶ n¨ng, tr×nh ®é chuyªn m«n còng nh vÒ t©m t nguyÖn väng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn bëi v× ngêi l·nh ®¹o bé phËn lµ ngêi theo s¸t c¸n bé c«ng nh©n viªn trong qu¸ tr×nh lµm viÖc, hä còng trùc tiÕp tham gia thùc hiÖn c«ng viÖc, do ®ã hä hiÓu râ vÒ thùc tr¹ng kh¶ n¨ng, n¨ng lùc cña c¸c nh©n viªn thuéc quyÒn cña m×nh nh thÕ nµo, tõ ®ã cã c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o chÝnh x¸c h¬n.
+ KÕt hîp hai c¸ch trªn víi c¸c ph¬ng ph¸p khoa häc nh ®· tr×nh bµy ë phÇn tríc.
§ã lµ viÖc kÕt hîp víi nh÷ng ph¬ng ph¸p nh ph¬ng ph¸p trùc tiÕp, ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n 1, ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n 2, ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n theo chØ sè... Nh÷ng ph¬ng ph¸p nµy sÏ cho ta mét kÕt luËn vÒ nhu cÇu ®µo t¹o sÐt thùc h¬n, cã c¨n cø khoa häc h¬n. Nh÷ng ph¬ng ph¸p trªn cã tÝnh ®Õn nh÷ng yÕu tè nh hao phÝ vÒ thêi gian l·nh ®¹o, quü thêi gian lao ®éng cña c«ng nh©n, sè lîng m¸y mãc thiÕt bÞ, hÖ sè ca lµm viÖc, sè lîng m¸y mãc, thiÕt bÞ do 1 c«ng nh©n phô tr¸ch... §iÒu nµy sÏ lµm gi¶m bít ®i nh÷ng sai sãt trong viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o do viÖc kh«ng tÝnh ®Õn c¸c yÕu tè thùc tiÔn c«ng viÖc ®ßi hái. ViÖc kÕt hîp nµy cho ta mét kÕt qu¶ x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o hoµn thiÖn h¬n, chÝnh x¸c h¬n, ph¶n ¸nh ®îc nhiÒu khÝa c¹nh c«ng viÖc h¬n. Nã cã tÝnh ®Õn c¶ nh÷ng yÕu tè m¸y mãc, trang thiÕt bÞ, kh¶ n¨ng phô tr¸ch sè m¸y mãc thiÕt bÞ cña mçi ngêi c«ng nh©n... §iÒu ®ã cho phÐp ngêi c¸n bé lµm c«ng t¸c ®µo t¹o cã thÓ ®a ra nh÷ng kÕt luËn chÝnh x¸c nhÊt vÒ nhu cÇu ®µo t¹o mµ kh«ng bÞ ¶nh hëng nhiÒu do lçi chñ quan, thiªn kiÕn, thiÕu c¬ së khoa häc.
2. CÇn x¸c ®Þnh râ môc tiªu ®µo t¹o vµ ph¶i thÓ hiÖn b»ng v¨n b¶n ®Ó tõ ®ã cã c¬ së ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®µo t¹o sau nµy, ®ång thêi t¹o ra mét tiªu chÝ ®Ó phÊn ®Êu cho nh÷ng ngêi häc viªn vµ c¶ nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c ®µo t¹o cè g¾ng hoµn thµnh môc tiªu ®Ò ra ®ã. Nh÷ng kü n¨ng, kiÕn thøc nµo cÇn ®îc d¹y, d¹y nh thÕ nµo, d¹y trong bao l©u, c¬ cÊu vµ sè lîng cña häc viªn trong kho¸ ®µo t¹o ®ã... §ã lµ nh÷ng môc tiªu cÇn x¸c ®Þnh râ rµng ®Ó cã thÓ lËp kÕ ho¹ch chi tiÕt h¬n khi x©y dùng mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o.
3. Më réng h¬n n÷a c¸c h×nh thøc vµ ph¬ng ph¸p ®µo t¹o ®Ó cã thÓ tËn dông tèi ®a nguån lùc s½n cã cña ®¬n vÞ. ChØ cã mét ph¬ng ph¸p ®µo t¹o th«i sÏ dÉn ®Õn sù nhµm ch¸n trong häc tËp vµ lµm gi¶m ®i rÊt nhiÒu hiÖu qu¶ ®µo t¹o nÕu ¸p dông nhiÒu ph¬ng ph¸p cïng mét lóc. HiÖn nay cã mét sè ph¬ng ph¸p ®· ®îc ¸p dông ë ViÖt Nam tuy cha nhiÒu song ®· ph¸t huy hiÖu qu¶ to lín nh ph¬ng ph¸p héi th¶o, ph¬ng ph¸p trß ch¬i kinh doanh... Bªn c¹nh ®ã còng nªn ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p truyÒn thèng nhng còng kh«ng kÐm phÇn hiÖu qu¶ vµ cã thÓ tiÕt kiÖm chi phÝ rÊt nhiÒu do doanh nghiÖp nh ph¬ng ph¸p k×m cÆp, híng dÉn t¹i chç, ph¬ng ph¸p lu©n chuyÓn c«ng viÖc ®èi víi c¸n bé qu¶n lý vµ ph¬ng ph¸p ®µo t¹o trong c«ng viÖc ®èi víi c«ng nh©n. Râ rµng, trong sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng, viÖc ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc ®µo t¹o sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ cao h¬n so víi viÖc chØ ¸p dông mét ph¬ng ph¸p ®µo t¹o xa n¬i lµm viÖc nh hiÖn nay ë Khu QL§B IV.
4. CÇn tæ chøc nhiÒu h¬n n÷a nh÷ng chuyÕn tham quan häc hái kinh nghiÖm níc ngoµi ®Ó c¸n bé c«ng nh©n viªn cã c¬ héi më réng tÇm m¾t, quan s¸t vµ häc hái kinh nghiÖm ña c¸c níc b¹n, nh÷ng níc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn vµ cã c«ng nghÖ tiªn tiÕn, hiÖn ®¹i h¬n. Trong nh÷ng n¨m võa qua, Khu QL§B IV còng ®· tæ chøc nhiÒu chuyÕn tham quan, kh¶o s¸t ë níc ngoµi nh ®i Trung Quèc, ®i Hång K«ng, Th¸i Lan, Singapore, ®i Malaixia... §iÒu ®ã nãi lªn sù quan t©m s©u s¾c cña nh÷ng ngêi c¸n bé l·nh ®¹o tíi viÖc n©ng cao n¨ng lùc, tr×nh ®é cña ®éi ngò l·nh ®¹o trong toµn Khu. Tuy nhiªn do nhu cÇu x· héi ngµy cµng thay ®æi, sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña khoa häc - c«ng nghÖ, viÖc tæ chøc c¸c chuyÕn tham quan, kh¶o s¸t níc ngoµi cÇn ph¶i tæ chøc nhiÒu h¬n ®Ó c¸n bé c«ng nh©n viªn cã thÓ n¾m b¾t nhanh chãng víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña bªn ngoµi vµ cã môc tiªu phÊn ®Êu phï hîp.
5. Tæ chøc ®Þnh kú viÖc ®¸nh gi¸ n¨ng lùc thùc hiÖn c«ng viÖc cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. Nh÷ng kü n¨ng, chuyªn m«n cña ngêi lao ®éng cÇn ph¶i ®îc ®Þnh kú ®¸nh gi¸ theo tõng quý, 6 th¸ng hoÆc mét n¨m. §©y lµ c«ng viÖc rÊt cÇn thiÕt gióp ngêi c¸n bé lµm c«ng t¸c ®µo t¹o cã thÓ cËp nhËt th«ng tin vÒ nh÷ng kü n¨ng, chuyªn m«n, n¨ng lùc thùc sù cña tõng ngêi lao ®éng, gióp ngêi c¸n bé l·nh ®¹o n¾m râ ®îc nh÷ng ®iÓm yÕu, ®iÓm m¹nh cña nh©n viªn m×nh ®ång thêi cã th«ng tin ph¶n håi cho ngêi lao ®éng biÕt ®Ó cïng phèi hîp thùc hiÖn nhiÒu biÖn ph¸p nh»m n©ng cao n¨ng lùc thùc hiÖn c«ng viÖc cña ngêi lao ®éng. Ph¶i ®¸nh gi¸ c«ng khai, cã c¨n cø khoa häc vµ cÇn ph¶i lËp héi ®ång ®¸nh gi¸, tr¸nh sù nghi ngê, bÊt m·n tõ phÝa nh©n viªn. Bªn c¹nh ®ã còng cÇn ph¶i cã nh÷ng khuyÕn khÝch, khen thëng hîp lý ®èi víi nh÷ng ngêi cã kü n¨ng, chuyªn m«n kh¸ giái ®Ó t¹o ®éng lùc cho hä tÝch cùc rÌn luyÖn, hoµn thiÖn h¬n n÷a kü n¨ng, tay nghÒ cña m×nh.
6. Khu nªn cã chÝnh s¸ch quan t©m, ®·i ngé h¬n n÷a cho nh÷ng ngêi trë l¹i lµm viÖc sau khi tham gia kho¸ ®µo t¹o nh bè trÝ c«ng viÖc míi cã vÞ trÝ cao h¬n, n©ng l¬ng, thëng, ®Ò b¹t... ®Ó t¹o ra sù tin tëng cña nh©n viªn ®èi víi c¸c ch¬ng tr×nh ®µo t¹o cña c«ng ty, hä sÏ yªn t©m h¬n khi bá dë c«ng viÖc mang l¹i nguån thu nhËp chÝnh cho gia ®×nh hä ®Ó tham gia c¸c kho¸ ®µo t¹o do c«ng ty tæ chøc, tõ ®ã t¹o ra sù g¾n bã h¬n gi÷a ngêi lao ®éng víi doanh nghiÖp lµ tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña c«ng ty.
KÕt luËn
Dï cã lý luËn g× ®i ch¨ng n÷a còng kh«ng thÓ phñ nhËn vai trß cña ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña tæ chøc. Ngay tõ khi cha biÕt tíi c¸c kh¸i niÖm ®µo t¹o, gi¸o dôc, ph¸t triÓn, con ngêi ®· biÕt tr©n träng nh÷ng kiÕn thøc, kü n¨ng häc ®îc qua c¸c bËc cha anh. Ngµy nay, víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng cïng víi xu thÕ toµn cÇu ho¸ m¹nh mÏ, mäi doanh nghiÖp ®Òu hiÓu r»ng ®µo t¹o - ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ vÊn ®Ò mang tÝnh sèng cßn ®èi víi hä. Mét doanh nghiÖp n¾m trong tay mét ®éi ngò lao ®éng ®îc trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c kiÕn thøc, kü n¨ng, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao ®èi víi c«ng viÖc, cã sù hîp t¸c chÆt chÏ vµ sù thèng nhÊt cao vÒ môc tiªu chung ®· ®Ò ra th× ch¾c ch¾n doanh nghiÖp ®ã sÏ dÔ dµng thÝch nghi víi mäi sù thay ®æi cña m«i trêng vµ cã thÓ ®øng v÷ng vµ v¬n lªn trong m«i trêng c¹nh tranh. Muèn ®¹t ®îc ®iÒu ®ã th× c¸ch duy nhÊt lµ ph¶i thùc hiÖn tèt c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. Thùc tÕ ®· chøng minh r»ng yÕu tè quyÕt ®Þnh nhÊt ®Õn sù thµnh c«ng cña doanh nghiÖp kh«ng ph¶i lµ m¸y mãc, thiÕt bÞ mµ chÝnh lµ yÕu tè con ngêi. Do vËy, ®Çu t cho ®µo t¹o - ph¸t triÓn nguån nh©n lùc chÝnh lµ híng ®i mang tÇm chiÕn lîc t¹o ®µ ph¸t triÓn v÷ng ch¾c cho doanh nghiÖp trong t¬ng lai.
Qua nghiªn cøu chuyªn ®Ò, chóng ta ®· ®i tíi thèng nhÊt víi nhau mét sè kh¸i niÖm vÒ ®µo t¹o, gi¸o dôc, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. §©y lµ nh÷ng kh¸i niÖm cã mèi quan hÖ biÖn chøng, lµ nh÷ng khÝa c¹nh kh¸c nhau cña mét vÊn ®Ò, nhng tùu chung l¹i ®ã chÝnh lµ nh÷ng hµnh vi lµm thay ®æi vÒ tr×nh ®é, kü n¨ng vµ th¸i ®é cña ngêi lao ®éng ®èi víi c«ng viÖc cña hä. MÆt kh¸c ta còng lµm râ thªm vÒ mét sè ph¬ng ph¸p ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp. Cã rÊt nhiÒu ph¬ng ph¸p nhng ta chØ quan t©m ®Õn nh÷ng ph¬ng ph¸p cã thÓ ¸p dông ®îc ë níc ta trong t¬ng lai gÇn. §ã lµ c¸c ph¬ng ph¸p ph¸t triÓn cÊp qu¶n trÞ nh: ph¬ng ph¸p kÌm cÆp, híng dÉn t¹i chç, ph¬ng ph¸p lu©n chuyÓn c«ng viÖc, ph¬ng ph¸p trß ch¬i kinh doanh, ph¬ng ph¸p héi th¶o vµ c¸c ph¬ng ph¸p ®µo t¹o c«ng nh©n nh: ph¬ng ph¸p ®µo t¹o t¹i chç, ph¬ng ph¸p ®µo t¹o häc nghÒ, ph¬ng ph¸p ®µo t¹o xa n¬i lµm viÖc. Nh÷ng ph¬ng ph¸p nµy ®· vµ ®ang ®îc ¸p dông ë ViÖt Nam vµ bíc ®Çu ®· ph¸t huy nh÷ng u ®iÓm to lín trî gióp ®¾c lùc cho nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c ®µo t¹o trong khi tiÕn hµnh thùc hiÖn mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o ë ®¬n vÞ m×nh.
T¹i Khu QL§B IV, mÆc dï trong nh÷ng n¨m qua vÉn ®ang trong t×nh tr¹ng khã kh¨n nhng Khu ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch, kÕ ho¹ch ®µo t¹o båi dìng kÞp thêi ®èi víi ®éi ngò lao ®éng vµ ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan ®¸ng khÝch lÖ. §éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cña Khu hiÖn nay ®· ®îc trang bÞ ®Çy ®ñ nh÷ng kiªn thøc, kü n¨ng cho phÐp hä cã thÓ ph¸t huy tèi ®a n¨ng lùc cña m×nh ®Ó ®a Khu QL§B IV v¬n lªn tÇm cao míi. Qua nghiªn cøu vÒ thùc tr¹ng c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ë Khu, chóng ta còng ®· rót ra ®îc nh÷ng tån t¹i, yÕu kÐm cÇn kh¾c phôc vµ trªn c¬ së ®ã ®a ra nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp nh»m n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®µo t¹o - ph¸t triÓn ë Khu.
MÆc dï ®· rÊt cè g¾ng nhng do h¹n chÕ vÒ tr×nh ®é, kiÕn thøc còng nh h¹n chÕ vÒ thêi gian, chuyªn ®Ò ch¾c ch¾n khã tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. RÊt mong sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o, Ban l·nh ®¹o Khu QL§B IV vµ c¸c b¹n sinh viªn ®Ó chuyªn ®Ò ®îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n TiÕn sÜ Ph¹m Thuý H¬ng, c¸c thÇy c« gi¸o trong Khoa, Ban l·nh ®¹o Khu QL§B IV, Phßng TCCB-L§ ®· tËn t×nh gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy.
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
1. NguyÔn H÷u Th©n, Qu¶n trÞ nh©n sù. Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª, 2001.
2. Ph¹m §øc Thµnh, Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ nh©n lùc.
3. QuyÕt ®Þnh sè 2775 Q§/TCCB-L§ cña Bé trëng Bé GTVT vµ Bu ®iÖn ngµy 25/12/1991.
4. B¸o c¸o tæng kÕt thùc hiÖn kÕ ho¹ch n¨m 2001 vµ ph¬ng híng nhiÖm vô kÕ ho¹ch n¨m 2002.
5. B¸o c¸o tæng kÕt thùc hiÖn kÕ ho¹ch n¨m 2002 vµ ph¬ng híng nhiÖm vô kÕ ho¹ch n¨m 2003.
6. B¸o c¸o cña Ban chÊp hµnh c«ng ®oµn Khu QL§B IV t¹i ®¹i héi lÇn thø III nhiÖm kú 2003-2008.
7. Quy ®Þnh vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô cña c¸c phßng ban trong Khu QL§B IV.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
Một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả của công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ở khu vực Quản lý đường bộ IV.doc
