Đề tài Một số giải pháp nâng cao khả năng tiêu thụ hàng hoá nông sản trên địa bàn tỉnh Hà Nam đến năm 2010

êng th­êng xuyªn biÕn ®éng kh«ng cã lîi cho ng­êi s¶n xuÊt. Nh­ vËy, trong giai ®o¹n tõ nay cho ®Õn n¨m 2010, thi tr­êng trong n­íc ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng ®« thÞ vÉn gi÷ vai trß quan träng ®èi víi hµng ho¸ n«ng s¶n cña Hµ Nam. 2.2. ThÞ tr­êng n­íc ngoµi. Tõ viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng thÕ giíi vµ nh÷ng kh¶ n¨ng xuÊt khÈu n«ng s¶n cña ViÖt Nam cho thÊy: Kh¶ n¨ng xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm n«ng s¶n cña Hµ Nam ®Õn n¨m 2010 cßn rÊt h¹n chÕ vÒ khèi l­îng vµ chñng lo¹i v× kh«ng cã nh÷ng mÆt hµng chñ lùc cã lîi thÕ c¹nh tranh cao. Do ®ã hµng n«ng s¶n ch­a thÓ v­¬n ra c¸c thÞ tr­êng "khã tÝnh" nh­ thÞ tr­êng EU, Mü La Tinh mµ chØ cã thÓ tham gia c¸c thÞ tr­êng trong khu vùc ASEAN, c¸c n­íc Ch©u ¸ vµ thÞ tr­êng c¸c n­íc §«ng ¢u víi khèi l­îng nhá, s¶n phÈm chñ yÕu lµ d¹ng th« ®Ó lµm nguyªn liÖu chÕ biÕn. H×nh thøc xuÊt khÈu chñ yÕu b»ng con ®­êng tiÓu ng¹ch, xuÊt uû th¸c, xuÊt trùc tiÕp kh«ng nhiÒu mÆt hµng chñ yÕu lµ g¹o, rau qu¶ vµ thÞt lîn. Mét sè thÞ tr­êng chñ yÕu Hµ Nam cã thÓ tham gia xuÊt khÈu : * ThÞ tr­êng c¸c n­íc Ch©u ¸: - ThÞ tr­êng Trung Quèc: Hµ Nam còng nh­ mét sè tØnh trong khu vùc ®ång b»ng s«ng Hång rÊt gÇn víi thÞ tr­êng trung Quèc, ®©y lµ thÞ tr­êng tiªu thô rÊt lín hµng ho¸ n«ng s¶n cña ViÖt Nam. Do ViÖt Nam vµ Trung Quèc ch­a cã hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i nªn viÖc bu«n b¸n hay bÞ rñi ro. Hµ Nam chØ cã thÓ xuÊt khÈu sang Trung Quèc b»ng con ®­êng tiÓu ng¹ch víi c¸c s¶n phÈm chñ yÕu sau: long nh·n, nh·n kh«, ®Ëu nµnh, chuèi xanh, lîn s÷a. - ThÞ tr­êng NhËt B¶n, §µi Loan, Hång K«ng vµ c¸c n­íc ASEAN: Hµ Nam c¸ thÓ tham gia xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm nh­ l¹c,d­a chuét, chuèi xanh,lîn s÷a, thÞt lîn. C¸c s¶n phÈm nµy xuÊt sang c¸c n­íc trªn th«ng qua c¸c c¬ së s¬ chÕ trong n­íc, chñ yÕu lµ uû th¸c xuÊt khÈu. Trong giai ®o¹n nµy c¸c c¬ së kinh doanh cña Hµ Nam ph¶i tiÕp cËn thÞ tr­êng ®Ó ký hîp ®ång xuÊt khÈu trùc tiÕp th× hiÖu qu¶ míi cao, míi cã kh¶ n¨ng më réng s¶n xuÊt cho n«ng nghiÖp. * ThÞ tr­êng c¸c n­íc §«ng ¢u: NhiÒu n«ng s¶n hµng ho¸ cña Hµ Nam rÊt phï hîp víi thÞ tr­êng nµy ®Æc biÖt lµ rau qu¶, thÞt lîn, thÞt gia cÇm, trøng . .song hiÖn nay do sù bÊt æn vÒ t×nh h×nh kinh tÕ chÝnh trÞ nªn ch­a thÓ më réng thÞ tr­êng khu vùc nµy. §Ó chuÈn bÞ cho viÖc tham gia thÞ tr­êng nµy Hµ Nam cÇn ph¶i chuÈn bÞ cho viÖc quy ho¹ch vïng s¶n xuÊt, ®æi míi c¬ cÊu c©y trång vµ vËt nu«i thÝch hîp. Ngoµi nh÷ng thÞ tr­êng trªn hµng ho¸ n«ng s¶n Hµ Nam tõ nay ®Õn n¨m 2010 cã thÓ cã c¬ héi tham gia mét sè thÞ tr­êng kh¸c nh­ng khèi l­îng xuÊt khÈu kh«ng lín. Tãm l¹i: ViÖc tiªu thô hµng ho¸ n«ng s¶n cña Hµ Nam trªn thÞ tr­êng thÕ giíi tõ nay ®Õn n¨m 2010 cßn hÕt søc khã kh¨n víi nhiÕu trë ng¹i lín nh­ khèi l­îng hµng ho¸ nhá chÊt l­îng ch­a phï hîp,kh«ng cã c¬ së chÕ biÕn trùc tiÕp vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn vÒ th­¬ng m¹i kh¸c. Song vÒ mÆt chiÕn l­îc thÞ tr­êng cho n«ng s¶n Hµ Nam vÉn lµ h­íng vÒ xuÊt khÈu. ChØ cã xuÊt khÈu míi cã kh¶ n¨ng më réng thÞ tr­êng tiªu thô t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp Hµ Nam. 3. §Þnh h­íng thÞ tr­êng cho mét sè mÆt hµng n«ng s¶n chÝnh. 3.1. MÆt hµng g¹o: Hµ Nam lµ mét tØnh thuÇn n«ng nªn mÆt hµng g¹o cã vÞ trÝ quan träng. Dù b¸o ®Õn n¨m 2010, Hµ Nam cã 500.000 tÊn thãc, khèi l­îng lóa hµng ho¸ lµ 100.000-150.000 tÊn. TÝnh ra g¹o kho¶ng 65.000-100.000 tÊn. - ThÞ tr­êng trong n­íc: G¹o ®Æc s¶n nh­ g¹o t¸m, g¹o nÕp chñ yÕu tiªu thô ë thÞ tr­êng Hµ Néi. §©y lµ thÞ tr­êng cã nhu cÇu lín ®èi víi g¹o ®Æc s¶n nhÊt lµ vµo c¸c dÞp lÔ tÕt. §èi víi mét sè lo¹i g¹o b×nh th­êng tiªu thô ë c¸c tØnh miÒn nói phÝa b¾c nh­: Yªn B¸i, Lai Ch©u, Cao B»ng... - ThÞ tr­êng ngoµi n­íc: ThÞ tr­êng xuÊt khÈu g¹o chñ yÕu cho c¸c n­íc nh­: Malaixia, In®«nªsia, B¨ng la ®Ðt, Philipin, NhËt b¶n vµ mét sè n­íc Trung §«ng. HiÖn nay nhµ n­íc ®· bá qu¶n lý h¹n ng¹ch ®èi víi mÆt hµng g¹o, khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp t×m kiÕm thÞ tr­êng xuÊt khÈu. Trªn c¬ së n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ tr­êng, hµng n¨m Hµ Nam cã thÓ xuÊt khÈu kho¶ng 10.000 - 20.000 tÊn, ®em vÒ cho tØnh 2.000.000 USD - 4.000.000 USD tiÒn g¹o xuÊt khÈu. Tuy nhiªn, ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu nµy, tØnh cÇn cã ®Þnh h­íng trong s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn g¹o theo h­íng sau: +§èi víi s¶n xuÊt lóa g¹o: Trªn ®Þa bµn tØnh Hµ Nam tÊt c¶ c¸c huyÖn ®Òu cã kh¶ n¨ng trång lóa xuÊt khÈu. §iÒu quan träng lµ ph¶i thay ®æi ®­îc nhËn thøc trong nh©n d©n, ®æi míi c¬ cÊu gièng, c¬ cÊu mïa vô, ®æi míi kü thuËt canh t¸c ®­a khoa häc tiªn tiÕn vµo s¶n xuÊt. TËp trung vµo s¶n xuÊt nh÷ng lo¹i lóa g¹o nµo mµ thÞ tr­êng cã yªu cÇu. Ph¶i cã quy ho¹ch cô thÓ vïng trång lóa xuÊt khÈu, vïng trång lóa ®Æc s¶n. Vïng trång lóa ®Æc s¶n nªn quy ho¹ch ë c¸c huyÖn phÝa B¾c tØnh nh­ Duy Tiªn. + §èi víi chÕ biÕn: TØnh Hµ Nam nªn ®Çu t­ x©y dùng mét xÝ nghiÖp x©y x¸t vµ ®¸nh bãng g¹o hiÖn ®¹i ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña thÞ tr­êng quèc tÕ. XÝ nghiÖp nµy nªn ®Æt t¹i ®Þa bµn Phñ Lý ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc thu mua vµ vËn chuyÓn thãc g¹o. ChÕ biÕn còng lµ mét kh©u quan träng ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng g¹o xuÊt khÈu. HiÖn nay c«ng ty l­¬ng thùc còng cã mét d©y truyÒn xay x¸t trÞ gi¸ trªn mét tû nh­ng ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu. 3.2 MÆt hµng ng«, s¾n. - Hµ Nam hµng n¨m cã thÓ s¶n xuÊt ®­îc kho¶ng 33.600 tÊn ng« vµ 12.000 tÊn s¾n cñ, khèi l­îng ng« vµ s¾n kh«ng lín, chñ yÕu ®Ó phôc vô ch¨n nu«i. Theo ®Þnh h­íng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ®Õn n¨m 2010 c¬ cÊu n«ng nghiÖp chuyÓn ®æi ch¨n nu«i thµnh nghµnh s¶n xuÊt chÝnh (trång trät 60%, ch¨n nu«i 40%) th× nhu cÇu vÒ thøc ¨n gia sóc cµng ®ßi hái nhiÒu h¬n n÷a. Trong nh÷ng n¨m tíi nÕu thÞ tr­êng thÕ giíi ®­îc më réng th× s¾n tham gia xuÊt khÈu d­íi d¹ng bét Tapioka, ng« hiÖn nay ViÖt Nam ch­a tham gia xuÊt khÈu chØ dïng ®Ó dïng lµm thøc ¨n gia sóc. - Hµ Nam trong nh÷ng n¨m tíi cÇn ®Èy m¹nh trång ng« ë nh÷ng vïng ®Êt b·i ven s«ng nh­ Duy Tiªn, Lý Nh©n vµ B×nh Lôc t¨ng c­êng gieo trång ng« vô ®«ng ®Ó n©ng cao s¶n l­îng bæ sung cho nguån thøc ¨n gia sóc trong c¸c hé n«ng d©n. C©y s¾n tËp trung dïng ë ®åi nói nh­ Kim B¶ng, Thanh Liªm khi ch­a cã nh÷ng c©y kh¸c thÝch hîp, cã hiÖu qu¶ kinh tÕ h¬n thay thÕ. 3.3. MÆt hµng ®ay. Hµ Nam ch­a cã nhµ m¸y chÕ biÕn ®ay nªn viÖc tiªu thô còng gÆp nhiÒu khã kh¨n: + ThÞ tr­êng trong n­íc: §ay chñ yÕu ®­îc b¸n cho c¸c nhµ m¸y ®ay: Th¸i B×nh, Nam §Þnh, chÕ biÕn nguyªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt bao b×, bao manh s¶n l­îng ®ay mçi n¨m kho¶ng 2000 tÊn. + ThÞ tr­êng n­íc ngoµi: §ay chñ yÕu xuÊt khÈu d­íi d¹ng ®· qua chÕ biÕn nh­ manh ®ay, bao ®ay. C¸c lo¹i bao ®ay dïng ®Ó ®ãng gãi: G¹o, h¹t ®iÒu, cµ phª... do ®ã xuÊt ®­îc nhiÒu hay Ýt bao ®ay lµ phô thuéc vµo viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ nãi trªn. ThÞ tr­êng tiªu thô chñ yÕu ë: Liªn Bang Nga, Canada, NhËt B¶n, Indonexia, Trung Quèc, Singapo vµ mét sè n­íc trung ®«ng kh¸c... - §èi víi s¶n xuÊt: c©y ®ay thÝch hîp víi ®Êt b·i båi ven s«ng Hång, s«ng Ch©u. Do ®ã nªn tËp trung thu ho¹ch trång nhiÒu ë vïng b·i båi ven s«ng Hång ë hai huyÖn Duy Tiªn vµ Lý Nh©n. Ngoµi ra cã thÓ trång thªm ë vïng b·i ven s«ng Ch©u thuéc huyÖn B×nh Lôc. Nªn æn ®Þnh trång ë diÖn tÝch 800 ha lµ hîp lý. NÕu trång nhiÒu qu¸ rÊt khã cho tiªu thô. CÇn ®Çu t­ ®æi míi gièng ®ay, ®­a khoa häc kü thuËt tiªn tiÕn vµo trång ®ay ®Ó ®¶m b¶o n¨ng suÊt cao, chÊt l­îng tèt. NÕu so s¸nh víi c¸c tØnh ®ång b»ng s«ng Hång th× chÊt l­îng ®ay cña Hµ Nam lµ kÐm nhÊt cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt l­îng. Trång ®ay hiÖn nay cã hiÖu qu¶ cao h¬n so víi trång lóa. - §èi víi chÕ biÕn: §ay Hµ Nam chñ yÕu ®­îc chÕ biÕn d­íi d¹ng s¬ chÕ. Cã hai lo¹i ®ay lµ ®ay c¹o vµ ®ay ng©m, ch­a cã nhµ m¸y chÕ biÕn ®ay. X· Hoµ HËu cã hai c¬ së dÖt bao ®ay gia c«ng cho nhµ m¸y ®ay Nam §Þnh. Tr­íc m¾t nªn tËp trung viÖc nghiªn cøu ng©m ®ay kh«ng ®Ó ¶nh h­ëng ®Õn m«i tr­êng. §èi víi c¸c x· phÝa nam cña tØnh gi¸p Nam §Þnh nh­: Hoµ HËu, TiÕn Th¾ng, Nh©n ThÞnh... nªn h×nh thµnh c¸c lµng nghÒ tËp trung vµo dÖt manh ®ay, th¶m ®ay ®Ó gãp phÇn tiªu thô nguån ®ay t¹i chç. 3.4. MÆt hµng l¹c. Do ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai, khÝ hËu vµ gièng nªn l¹c cña Hµ Nam cßn rÊt h¹n chÕ c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. S¶n l­îng b×nh quan hµng n¨m tõ 2500 - 2700 tÊn l¹c vá. + ThÞ tr­êng tiªu thô trong n­íc: Dïng tiªu thô trong néi bé d©n c­ mét sè dïng ®Ó Ðp dÇu t¹i xÝ nghiÖp Ðp dÇu Phñ Lý. + ThÞ tr­êng n­íc ngoµi: L¹c cña Hµ Nam cã tham gia xuÊt khÈu theo con ®­êng tiÓu ng¹ch sang Trung Quèc. XuÊt khÈu chÝnh ng¹ch sang c¸c n­íc kh¸c th× l¹c cña Hµ Nam cßn rÊt h¹n chÕ bëi chÊt l­îng kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu, khèi l­îng Ýt. Do n¨ng suÊt thÊp gi¸ thµnh cao chÊt l­îng kÐm nªn l¹c cña Hµ Nam khã cã thÓ c¹nh tranh ®­îc víi l¹c cña c¸c tØnh : B¾c Giang, VÜnh Phóc vµ NghÖ An. - §èi víi s¶n xuÊt: Do ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai thæ nh­ìng cña Hµ Nam phï hîp víi c©y l¹c lµ rÊt Ýt, tËp trung ë vïng ®åi nói Kim B¶ng, Thanh Liªm vµ Duy Tiªn. Trong giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2010 cÇn më réng diÖn tÝch cã thÓ, ®ång thêi thay ®æi gièng l¹c phï hîp víi thÞ tr­êng, cã n¨ng suÊt cao chÊt l­îng tèt vµ h¹ gi¸ thµnh th× l¹c cña Hµ Nam míi cã thÓ tham gia xuÊt khÈu trùc tiÕp. - §èi víi chÕ biÕn: CÇn ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ Ðp dÇu t¹i xÝ nghiÖp Ðp dÇu Phñ Lý ®Ó chÕ biÕn l¹c phôc vô ®êi sèng cña nh©n d©n, tiªu thô nguån nguyªn liÖu t¹i chç. 3.5. MÆt hµng ®Ëu t­¬ng. C©y ®Ëu t­¬ng ®­îc trång phæ biÕn vµo vô ®«ng vµ trång xen canh. Hµng n¨m Hµ Nam cã thÓ s¶n xuÊt kho¶ng tõ 3200 - 3500 tÊn. + ThÞ tr­êng trong n­íc: §Ëu t­¬ng dïng ®Ó chÕ biÕn thùc phÈm phôc vô cho ®êi sèng hµng ngµy nh­: §Ëu phô, bét ®Ëu nµnh, dÇu ®Ëu nµnh, s÷a ®Ëu nµnh vµ mét phÇn chÕ biÕn thøc ¨n gia sóc. + ThÞ tr­êng n­íc ngoµi: §Ëu t­¬ng ®­îc xuÊt khÈu d­íi d¹ng bét vµ h¹t. Chñ yÕu xuÊt sang thÞ tr­êng Trung Quèc theo con ®­êng tiÓu ng¹ch, cã nhu cÇu rÊt lín nh­ng gi¸ b¸n thÊp. Giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2010, nh×n chung mÆt hµng ®Ëu t­¬ng ®Ëu xanh cã kh¶ n¨ng tiªu thô lín kÓ c¶ tiªu dïng trong n­íc vµ tham gia xuÊt khÈu ®Òu cã kh¶ n¨ng t¨ng nhanh. Do xu h­íng tiªu dïng nãi chung Ýt sö dông mì ®éng vËt mµ chñ yÕu dïng dÇu thùc vËt, trong ®ã dÇu ®ç t­¬ng cã mét vÞ trÝ rÊt lín. T¹i ViÖt Nam hµng n¨m vÉn ph¶i nhËp tõ 100.000 - 150.000 tÊn dÇu ¨n. TriÓn väng c«ng nghiÖp chÕ biÕn dÇu ¨n ph¸t triÓn m¹nh nhu cÇu vÒ ®Ëu t­¬ng lµm nguyªn liÖu lµ rÊt lín vµ cã tÝnh hiÖn thùc cao. - §èi víi s¶n xuÊt: Hµ Nam trong nh÷ng n¨m tíi cÇn ®Èy m¹nh diÖn tÝch trång ®Ëu t­¬ng trªn tÊt c¶ c¸c huyÖn, ®Æc biÖt xen canh vô ®«ng. N«ng nghiÖp Hµ Nam cÇn thay ®æi gièng ®Ëu t­¬ng phï hîp cho n¨ng suÊt cao gi¸ trÞ th­¬ng phÈm tèt ®Ó h¹ gi¸ thµnh cho phï hîp. Trång ®Ëu t­¬ng kh«ng nh÷ng chØ cung cÊp nguyªn liÖu cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm mµ nã cßn lµ mét biÖn ph¸p c¶i t¹o ®Êt rÊt tèt. - §èi víi chÕ biÕn: Trong giai do¹n tõ nay ®Õn n¨m 2005 Hµ Nam cÇn cñng cè ®æi míi d©y chuyÒn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i phï hîp ë c¸c c¬ së chÕ biÕn c¸c s¶n phÈm tõ ®Ëu t­¬ng nh­ bét ®Ëu, s÷a ®Ëu nµnh, ®Ëu phô vµ dÇu ®Ëu t­¬ng phôc vô cho nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña nh©n d©n. 3.6. MÆt hµng h­íng d­¬ng. Bªn c¹nh c©y l¹c vµ c©y ®Ëu t­¬ng, c©y h­íng d­¬ng còng lµ lo¹i c©y cung cÊp dÇu cã hiÖu qu¶. §©y lµ lo¹i c©y míi ®èi víi n«ng nghiÖp ViÖt Nam. Trong bµi ph¸t biÓu t¹i héi nghÞ vÒ n«ng nghiÖp khu vùc ®ång b»ng s«ng Hång, ®ång chÝ phã thñ t­íng NguyÔn C«ng T¹n ®· ®Ò ra. Trong ®Ò tµi nµy, xin giíi thiÖu ®Ó ngµnh n«ng nghiÖp Hµ Nam nghiªn cøu: - Trong c¸c lo¹i c©y lÊy dÇu th× h­íng d­¬ng lµ c©y cã rÊt nhiÒu triÓn väng ph¸t triÓn ë ®ång b»ng s«ng Hång.§©y lµ c©y cho h¹t chøa nhiÒu dÇu. H­íng d­¬ng ­a khÝ hËu m¸t cã thÓ trång ®­îc ë vô thu vµ ®«ng ë c¸c tØnh miÒn B¾c, nªn ph¸t triÓn ®Ó khai th¸c tiÒm n¨ng vÒ ®Êt ®ai, ®Çu t­ Ýt, nhanh ¨n vµ hiÖu qu¶ cao, chi phÝ ®Çu vµo 1, ®Çu ra ®¹t thÊp nhÊt còng lµ 3 - 4 lÇn, møc cao lµ 7 lÇn, cø 1ha h­íng d­¬ng 1 vô (115 - 120 ngµy) thu ®­îc 17 - 23 triÖu ®ång tiÒn dÇu vµ kh« dÇu h­íng d­¬ng. Víi gi¸ nµy th× mua h¹t h­íng d­¬ng cña d©n kho¶ng 5000®ång/kg nh­ vËy 1ha víi n¨ng suÊt b×nh qu©n 2400kg d©n thu ®­îc 12 - 15 triÖu ®ång cã thÓ thay thÕ ®­îc mét sè c©y vô ®«ng vµ vô xu©n. - Theo nghÞ quyÕt 09 cña chÝnh phñ ®· ®Þnh h­íng râ ph¶i ph¸t triÓn m¹nh c©y lÊy dÇu ®Ó cung cÊp dÇu ¨n cho nh©n d©n víi møc kho¶ng 4 - 5kg/ng­êi/n¨m th× s¶n l­îng dÇu ph¶i ®¹t 400 - 500 ngµn tÊn/n¨m. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò gi¶m bít kim ng¹ch nhËp khÈu dÇu ¨n hiÖn nay ch¾c ch¾n ChÝnh phñ cã ®Þnh h­íng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn dÇu ¨n trong n­íc ®ång thêi ph¶i më réng vïng nguyªn liÖu c¸c c©y lÊy dÇu, trong ®ã cã c©y h­íng d­¬ng. Hµ Nam còng nh­ c¸c tØnh ®ång b»ng B¾c bé ®Òu cã c¬ héi lín ®Ó ph¸t triÓn lo¹i c©y nµy. 3.7. MÆt hµng rau xanh. Theo dù b¸o ®Õn n¨m 2010 Hµ Nam cã thÓ s¶n xuÊt kho¶ng 100.000 ®Õn 110.000 tÊn rau c¸c lo¹i, nhu cÇu tiªu dïng sinh ho¹t néi tØnh kho¶ng 75.000 - 80.000 tÊn vµ cßn mét phÇn ®Ó phôc vô cho ch¨n nu«i th× l­îng rau hµng ho¸ cÇn tiªu thô còng kh«ng nhiÒu. Nh­ng kh¶ n¨ng s¶n xuÊt vÉn cßn tiÒm tµng rÊt lín. - ThÞ tr­êng tiªu thô: + ThÞ tr­êng trong n­íc: Rau cña Hµ Nam chñ yÕu ®Ó phôc vô nhu cÇu ®êi sèng cña n«ng d©n vµ cung cÊp cho c¸c ®« thÞ trong khu vùc. Hµ Nam cã mét vÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi, phÝa nam gÇn thÞ tr­êng thµnh phè Nam §Þnh, phÝa B¾c cã thÞ tr­êng Phñ Lý, ®Æc biÖt rÊt gÇn thÞ tr­êng Hµ Néi cã dung l­îng tiªu thô rÊt lín. Rau xanh tiªu thô trªn thÞ tr­êng néi ®Þa ngµy cµng cã xu h­íng gi¶m gi¸, chÊt l­îng l¹i ®ßi hái cao, trong thêi vô thu ho¹ch gi¸ b¸n rÊt thÊp kh«ng ®ñ bï ®¾p chi phÝ s¶n xuÊt do cung v­ît qu¸ cÇu. + ThÞ tr­êng ngoµi n­íc: Tr­íc ®©y rau xanh cña Hµ Nam ®· tham gia xuÊt khÈu ra thÞ tr­êng c¸c n­íc §«ng ¢u kh¸ lín, chñ yÕu lµ khoai t©y d­a chuét, cµ chua, tái, ít ë d¹ng s¬ chÕ. Trong nh÷ng n¨m tíi khi Nhµ n­íc gi¶i quyÕt ®­îc thi tr­êng Nga vµ §«ng ¢u, c«ng nghiÖp chÕ biÕn rau ph¸t triÓn th× kh¶ n¨ng xuÊt khÈu rau víi khèi l­îng lín sÏ cã nhiÒu triÓn väng. Hµ Nam cã thÓ tham gia xuÊt khÈu víi nhiÒu lo¹i rau nh­ng tËp trung nhÊt vÉn lµ khoai t©y, tái vµ d­a chuét... - §èi víi s¶n xuÊt: Do ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ ®Þa lý c¸ch c¸c thÞ tr­êng ®« thÞ kh«ng xa Hµ Nam cã thÓ ph¸t triÓn trång nhiÒu lo¹i rau ®Ó cung cÊp cho thÞ tr­êng. C¸c x· vïng nam huyÖn Lý Nh©n ph¸t triÓn vµ më réng diÖn tÝch trång rau cung cÊp cho thÞ tr­êng Nam §Þnh. Khu vùc Phñ Lý, Kim B¶ng, Duy Tiªn trång rau cung cÊp cho thÞ tr­êng Phñ Lý vµ Hµ Néi. Hµ Nam cÇn nghiªn cøu thay ®æi ph­¬ng ph¸p gieo trång, gièng phï hîp, t¨ng c­êng trång c¸c lo¹i tr¸i vô, nh©n réng diÖn tÝch trång rau s¹ch vµ quy ho¹ch vïng rau cô thÓ. - §èi víi chÕ biÕn b¶o qu¶n: Do ®Æc thï cña c¸c lo¹i s¶n phÈm nµy tõ khi thu ho¹ch cho tíi khi tiªu dïng rÊt ng¾n, khã b¶o qu¶n nªn cÇn ph¶i cã c¸c kho l¹nh hoÆc sÊy kh«. Hµ Nam cã thÓ x©y dùng mét nhµ m¸y chÕ biÕn rau, cñ, qu¶ t¹i thÞ x· Phñ Lý ®Ó chñ ®éng trong viÖc tiªu thô. Nhu cÇu tiªu dïng rau xanh ë trong n­íc vµ xuÊt khÈu trong giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2010 ®ßi hái ®­îc cung cÊp c¸c loaÞ rau s¹ch, rau chÊt l­îng cao. D­íi ®©y ®Ò tµi sÏ giíi thiÖu mét sè lo¹i rau míi mµ n«ng nghiÖp Hµ Nam cã thÓ nghiªn cøu øng dông. * NÊm: NÊm lµ mét lo¹i "rau s¹ch" cã thÓ s¶n xuÊt ë nhiÒu ®Þa bµn víi nhiÒu mïa vô vµ quy m« kh¸c nhau. Nguyªn liÖu ®Çu vµo rÎ tiÒn dÔ kiÕm, ®ã lµ r¬m r¹, mïn c­a. Kü thuËt s¶n xuÊt kh«ng phøc t¹p, thêi gian sinh tr­ëng ng¾n. NÊm cã thÓ ®­îc sö dông d­íi nhiÒu d¹ng: NÊm t­íi, nÊm kh« vµ nÊm sÊy, nÊm muèi. Trång nÊm kh«ng ®ßi hái vèn ®Çu t­ nhiÒu l¹i thu håi vèn nhanh, c¸c phÕ phÈm sau thu ho¹ch cã thÓ lµm ph©n bãn rÊt tèt. ThÞ tr­êng tiªu thô nÊm: Trªn thÕ giíi nÊm ®­îc s¶n xuÊt tõ nh÷ng n¨m 1950, hµng n¨m s¶n l­îng ®¹t kho¶ng 15 triÖu tÊn, víi tèc ®é t¨ng kho¶ng 10%/n¨m. Trong ®ã 5 triÖu tÊn tham gia th­¬ng m¹i quèc tÕ chñ yÕu ë c¸c n­íc NhËt B¶n, Hµn Quèc, Mü, §øc. §Æc biÖt lµ Trung Quèc (s¶n l­îng hµng n¨m chiÕm kho¶ng 50% sè l­îng nÊm thÕ giíi). ThÞ tr­êng nÊm chñ yÕu trong n­íc hiÖn nay míi lµ c¸c ®« thÞ lín. N¨m 1998, Hµ Néi tiªu thô kho¶ng 300 tÊn, thµnh phè Hå ChÝ Minh tiªu thô hµng n¨m kho¶ng trªn 1000 tÊn, mét sè ®Þa bµn kh¸c ®· b¾t ®Çu quen dÇn vµ l­îng tiªu thô ®· t¨ng. T¹i ViÖt Nam hiÖn nay s¶n l­îng nÊm gÇn ®¹t 30.000 tÊn/n¨m, n¨ng lùc s¶n xuÊt nÊm cã thÓ ®¹t 500.000 tÊn/n¨m. + ë Hµ Nam cã rÊt nhiÒu nguån nguyªn liÖu, r¬m r¹, mïn c­a vµ l­îng lao ®éng n«ng nhµn. §©y lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn nghÒ nÊm. HiÖn nay c«ng ty xuÊt nhËp khÈu - Du lÞch vµ ®Çu t­ x©y dùng Hµ Nam, Së n«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n ®· tæ chøc s¶n xuÊt gièng nÊm c¸c lo¹i vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ cho bµ con n«ng d©n trong toµn tØnh s¶n xuÊt nÊm. NÊm cã nhiÒu lo¹i: nÊm r¬m, méc nhÜ, nÊm sß, nÊm mì, nÊm h­¬ng, nÊm limh chi tuú theo tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ vÒ thêi tiÕt vµ thÞ tr­êng ®Ó chän lo¹i gièng cho thÝch hîp. + HiÖu qu¶ trång nÊm: VÝ dô 1 tÊn nguyªn liÖu ®­a vµo s¶n xuÊt sau 4 th¸ng cho 100-120 kg nÊm víi gi¸ 8000 ®ång/kg thu ®­îc 800.000 - 900.000 ngh×n ®ång trõ gièng, vèn thu l¹i ®­îc 400.000 - 500.000 ngh×n ®ång trªn diÖn tÝch hÑp kho¶ng 25m2l¸n. §©y lµ mét nghÒ dÔ s¶n xuÊt vµ gãp phÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cho nh©n d©n. Dù kiÕn tõ nay ®Õn n¨m 2010 thÞ tr­êng nÊm cña ViÖt Nam ph¸t triÓn m¹nh ®Æt biÖt lµ xuÊt khÈu vµ tiªu thô thÞ tr­êng ®« thÞ. Hµ Nam cã thuËn lîi gÇn thÞ tr­êng Hµ Néi nªn cÇn ®Èy m¹nh nghÒ trång nÊm sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶ cao cho n«ng d©n. * Rau b¾p: Lµ lo¹i rau s¹ch cã hµm l­îng dinh d­ìng cao, dÔ trång thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn ®Êt b·i ven s«ng vµ nh÷ng ch©n ruéng vµn. Tuy nhiªn hiÖn nay c©y nµy ch­a ph¸t triÓn nhiÒu ë ViÖt Nam, ®ang trong thö nghiÖm ë Th¸i B×nh, An Giang, n¨ng suÊt ®¹t 10 - 12 tÊn b¾p/ha (t­¬ng ®­¬ng víi 2 tÊn s¶n phÈm) trong thêi vô kho¶ng 50 ngµy víi gi¸ b¸n kho¶ng 1500 ®ång/kg b¾p th× n«ng d©n thu ®­îc kho¶ng 15 triÖu/ha/vô (50 ngµy). Mét n¨m cã thÓ trång ®­îc nhiÒu vô, th©n ng«, vá b¾p ng« cã thÓ lµm thøc ¨n gia sóc rÊt tèt, sau khi chÕ biÕn mçi tÊn s¶n phÈm xuÊt khÈu ®­îc tõ 500 - 1000 USD. Tuy nhiªn ®©y lµ ®ang thö nghiÖm ë Th¸i B×nh, song trong nh÷ng n¨m tíi Hµ Nam cã thÓ tiÕp cËn ®Ó cã thÓ trång ë nh÷ng vïng ®Êt phï hîp, ®¸p øng cho thÞ tr­êng Hµ Néi lµ rÊt thuËn lîi vµ cã hiÖu qu¶ h¬n mét sè c©y mµu kh¸c, th©m canh t¨ng vô ®­îc nhiÒu xu h­íng thÞ tr­êng ®ang ®ßi hái kÓ c¶ thÞ tr­êng trong n­íc vµ xuÊt khÈu. 3.8. MÆt hµng rau qu¶. *Hoa t­¬i, c©y c¶nh: Nhu cÇu tiªu dïng hoa t­¬i, c©y c¶nh trong d©n c­ ngµy cµng ph¸t triÓn nã trë thµnh nhu cÇu th­êng xuyªn ®Æc biÖt trong c¸c ngµy lÔ héi. Khi x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn th× nhu cÇu cµng t¨ng, ®Æc biÖt thÞ tr­ên ®« thÞ. - ThÞ tr­êng tiªu thô: Hµ Nam hiÖn nay tuy ®· tr«ng ®­îc nhiÒu hoa vµ c©y c¶nh ë vung ngo¹i « thÞ x· nh­ng ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu tiªu dïng, mµ vÉn ®ang tiªu thô hoa cña Hµ Néi, c©y c¶nh cña Nam §Þnh. - S¶n xuÊt: Trong nh÷ng n¨m tíi Hµ Nam cã thÓ quy ho¹ch vïng ®Êt ven ®« cña c¸c huyÖn l©n cËn Phñ Lý ®Ó ®Èy m¹nh trång hoa hµng ho¸ vµ c©y c¶nh ®Ó phôc vô nh©n d©n ddÆc biÖt lµ thÞ x· Phñ Lý vµ h­íng tíi thÞ tr­êng c¸c tØnh b¹n. CÇn ®æi míi ph­¬ng ph¸p gieo trång, chän nh÷ng gièng hoa phï hîp víi thÞ hiÕu. §©y còng lµ mÆt hµng cã nhu cÇu sö dông ngµy cµng t¨ng vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. * C¸c lo¹i qu¶: Hµ Nam lµ mét tØnh cã nhiÒu lo¹i qu¶ vïng nhiÖt ®íi nh­ng s¶n l­îng hµng n¨m kh«ng lín cã thÓ nghiªn cøu x¸c ®Þnh thÞ tr­êng cho mét sè lo¹i qu¶ chÝnh cña Hµ Nam nh­ sau: Nh·n qu¶, long nh·n vµ nh·n qu¶ kh«: Hµ Nam lµ mét trong nh÷ng tØnh ë ®ång b»ng b¾c bé cã s¶n l­îng nh·n cao, cã nhiÒu kinh nghiÖm chÕ biÕn, tiªu thô long nh·n vµ nh·n qu¶ kh«. - ThÞ tr­êng tiªu thô: Nh·n qu¶ tiªu thô ngay khi thu ho¹ch thÞ tr­êng chÝnh trong n­íc tËp trung ë c¸c ®« thÞ Hµ Néi, Phñ Lý, Nam §Þnh... Gi¸ c¶ lªn xuèng tõng n¨m phô thuéc thêi tiÕt vµ kh¶ n¨ng xuÊt khÈu long nh·n. S¶n phÈm long nh·n tiªu dïng trong n­íc sè l­îng kh«ng ®¸ng kÓ (lµm vÞ thuèc nam), chñ yÕu lµ ®Ó xuÊt khÈu. ThÞ tr­êng long nh·n vµ nh·n qu¶ kh« cña ViÖt Nam nãi chung vµ Hµ Nam nãi riªng vÉn lµ thÞ tr­êng Trung Quèc, xuÊt khÈu theo h×nh thøc tiÓu ng¹ch. C¸c nhµ kinh doanh long nh·n cña Hµ Nam kh«ng nh÷ng chØ tiªu thô cho ®Þa ph­¬ng mµ ®· më réng thÞ tr­êng thu mua trong c¶ n­íc, cã kinh nghiÖm trong chÕ biÕn vµ bu«n b¸n long nh·n ë thÞ tr­êng Trung Quèc. Trong giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2010, s¶n l­îng long nh·n cña Hµ Nam cã xu h­íng t¨ng nhanh. ThÞ tr­êng chÝnh vÉn lµ Trung Quèc, ch­a ®­îc më réng sang c¸c thÞ tr­êng kh¸c, nªn bu«n b¸n long nh·n víi Trung Quèc th­êng hay gÆp rñi ro, th­êng hay bÞ Ðp gi¸, Ðp cÊp, kh«ng æn ®Þnh, nh÷ng n¨m tíi thÞ tr­êng long nh·n vµ nh·n qu¶ kh« cã nhiÒu diÔn biÕn phøc t¹p bëi sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c s¶n phÈm nh·n cña Th¸i Lan vµ Trung Quèc. - S¶n xuÊt: CÇn ph¶i chñ ®éng thay ®æi gièng nh·n cã chÊt l­îng cao, ngon vµ ®Æc biÖt chó ý viÖc kh¾c phôc c¸c yÕu tè vÒ s©u bÖnh vµ ch¨m sãc ®Ó n©ng cao gi¸ trÞ th­¬ng phÈm cña nh·n. - ChÕ biÕn: CÇn ph¶i c¶i tiÕn c«ng nghÖ chÕ biÕn nh·n theo ph­¬ng ph¸p hiÖn ®¹i ®Ó n©ng cao chÊt l­îng. Nghiªn cøu chÕ biÕn ra nhiÒu c¸c s¶n phÈm tõ nh·n phôc vô cho nhu cÇu ngµy cµng ®a d¹ng cho nh©n d©n. *Chuèi xanh: - ThÞ tr­êng tiªu thô : mÆt hµng nµy chñ yÕu xuÊt khÈu cho Trung Quèc víi sè l­îng lín theo con ®­êng tiÓu ng¹ch, nh­ng gi¸ c¶ thÊp nªn ph¸t triÓn mÆt hµng nµy cßn h¹n chÕ. Tõ nay ®Õn n¨m 2010, theo dù b¸o cña Bé Th­¬ng M¹i thÞ tr­êng ®­îc c¶i thiÖn më réng sang c¸c n­íc §«ng ¢u víi nh÷ng s¶n phÈm ®a d¹ng, khèi l­îng lín nh­ chuèi xanh, chuèi sÊy kh«. Hµ Nam lµ mét trong nh÷ng tØnh cã nhiÒu kh¶ n¨ng tham gia xuÊt khÈu. -§èi víi s¶n xuÊt: Hµ Nam cÇn ph¶i cã quy ho¹ch vïng ®Ó thuËn lîi cho viÖc gieo trång theo m« h×nh trang tr¹i ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thu gom. C¶i t¹o gièng b»ng viÖc nu«i cÊy m« ®Ó cã s¶n phÈm hµng ho¸ lín cã chÊt l­îng cao ®Ó xuÊt khÈu. - §èi víi chÕ biÕn: Còng nh­ c¸c s¶n phÈm rau qu¶ kh¸c,chuèi xanh rÊt khã b¶o qu¶n sau khi thu ho¹ch. Muèn chñ ®éng trong kh©u tiªu thô cÇn ph¶i ®­îc chÕ biÕn b¶o qu¶n. Hµ Nam cÇn x©y dùng mét nhµ m¸y chÕ biÕn rau qu¶ ®Ó chñ ®éng trong kh©u tiªu thô. * D­a chuét xuÊt khÈu: -ThÞ tr­êng tiªu thô: D­a chuét tiªu dïng trong n­íc mét sè l­îng rÊt Ýt, gi¸ c¶ h¹ nªn kh«ng cã hiÖu qu¶ cao cho ng­êi s¶n xuÊt. D­a chuét xuÊt khÈu chñ yÕu sang thÞ tr­êng c¸c n­íc NhËt B¶n, Hång K«ng vµ mét sè n­íc ë §«ng ¢u d­íi d¹ng d­a chuét muèi, d­a chuét dÇm dÊm. Hµ Nam ch­a cã c¬ së chÕ biÕn nªn viÖc xuÊt khÈu d­a ph¶i th«ng qua c¸c ®¬n vÞ kinh doanh ë Hµ Néi, H­ng Yªn, Nam §Þnh, H¶i D­¬ng, s¶n l­îng xuÊt khÈu hµng n¨m kho¶ng tõ 2000 - 3000 tÊn d­a nguyªn liÖu. HiÖn t¹i Hµ Nam ch­a cã ®iÒu kiÖn x©y dùng c¬ së chÕ biÕn nªn vÉn ph¶i b¸n d­a nguyªn liÖu cho c¸c ®¬n vÞ b¹n. - §èi víi s¶n xuÊt: Hµ Nam cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó reo trång c¸c gièng d­a xuÊt khÈu. Ng­êi n«ng d©n kh«ng chñ ®éng ®­îc vÒ gièng bëi c¸c nhµ kinh doanh chØ mua nh÷ng lo¹i d­a do hä cung cÊp gièng. Trång d­a chuét ®em l¹i hiÖu qu¶ h¬n so víi mét sè c©y vô ®«ng kh¸c, thuËn lîi cho viÖc th©m canh t¨ng vô nh­ng kh«ng tù më réng diÖn tÝch gieo trång ®­îc mµ ph¶i phô thuéc vµo kh¶ n¨ng th­¬ng m¹i cña c¸c c¬ së chÕ biÕn. Trong nh÷ng n¨m tíi mét mÆt c¸c c¬ së trång d­a ph¶i thùc hiÖn tèt hîp ®ång ®· ký víi c¬ së chÕ biÕn, ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm vµ thêi gian giao hµng. Trªn c¬ së ®ã ®Ó t¨ng s¶n l­îng vµ diÖn tÝch gieo trång. MÆt kh¸c vÒ th­¬ng m¹i cÇn ph¶i tiÕp cËn thÞ tr­êng n­íc ngoµi ®Ó ký kÕt hîp ®ång nh­ ph¶i ®Çu t­ x©y dùng hÖ thèng c¸c bÓ muèi míi cã thÓ chñ ®éng trong viÖc më réng s¶n xuÊt vµ tiªu thô mÆt hµng nµy. * C©y døa: Hµ Nam diÖn tÝch ®Êt trång d­a kh«ng nhiÒu cho nªn s¶n l­îng hµng n¨m kh«ng ®¸ng kÓ chØ tiªu dïng trong thÞ tr­êng néi ®Þa. Trong nh÷ng n¨m tíi nhµ m¸y chÕ biÕn hoa qu¶ Ninh B×nh ®i vµo s¶n xuÊt, Hµ Nam lµ vÖ tinh ®Ó cung cÊp nguyªn liÖu cho nhµ m¸y, më ra h­íng s¶n xuÊt lín, cã thÓ më réng s¶n xuÊt ë vïng ®åi Kim B¶ng, Thanh Liªm thay cho c©y chÌ vµ s¾n. 3.9. C¸c s¶n phÈm ch¨n nu«i. * MÆt hµng thÞt lîn: Dù b¸o ®Õn n¨m 2010 Hµ Nam cã kho¶ng 28.000-30.000 tÊn lîn h¬i xuÊt chuång. Møc tiªu dïng néi tØnh kho¶ng 60-70%, Hµ Nam cã ®iÒu kiÖn t¨ng khèi l­îng thÞt hµng ho¸ khi cã thÞ tr­êng tiªu thô. §©y lµ mÆt hµng cã thÕ m¹nh cña Hµ Nam. Muèn thay ®æi c¬ cÊu trong n«ng nghiÖp ®­a ch¨n nu«i thµnh ngµnh s¶n xu©t chÝnh ( trång trät 60%, ch¨n nu«i 40%) th× vÊn ®Ò thÞ tr­êngcña c¸c s¶n phÈm ch¨n nu«i cã ý nghÜa hÕt søc quan träng. Hµ Nam cÇn ph¶i ®Çu t­ x©y dùng l¹i nhµ m¸y ®«ng l¹nh §ång V¨n ®Ó chñ ®éng trong viÖc më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu vµ chñ ®éng trong kh©u tiªu thô.` * MÆt hµng thÞt gia cÇm: Nhu cÇu vÒ thÞt gia cÇm trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÞ tr­êng thÕ giíi ®Òu cã xu h­íng t¨ng cao. Dù b¸o ®Õn n¨m 2010, Hµ Nam cã thÓ s¶n xuÊt ®­îc tõ 7-8 triÖu con gia cÇm vµ 70-75 triÖu qu¶ trøng, Hµ Nam cÇn ®Èy m¹nh ch¨n nu«i gia cÇm theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸ tËp trung theo m« h×nh trang tr¹i. Muèn më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu cÇn ph¶i ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn. * Mét sè thÞt gia sóc kh¸c: Hµ Nam cã kh¶ n¨ng ch¨n nu«i bß thÞt, dª thÞt. Do ®iÒu kiÖn ®Þa lý gÇn thÞ tr­êng Hµ Néi trªn tuyÕn giao th«ng B¾c, Nam nªn tiªu thô thÞt bß, thÞt dª t­¬ng ®èi thuËn lîi. §Æc biÖt thÞt dª lµ lo¹i thùc phÈm ®Æc s¶n nhu cÇu ngµy cµng ®ßi hái nhiÒu h¬n. Träng ®iÓm ph¸t triÓn ®µn dª vµ tr©u, bß lµ vïng ®åi nói cña 2 huyÖn Kim B¶ng vµ Thanh Liªm. HiÖn nay ®µn dª ®· t¨ng tr­ëng kh¸ ®ñ phôc vô cho nhu cÇu trong tØnh vµ kh¸ch du lÞch, ngoµi ra cßn cung cÊp cho c¸c nhµ hµng, kh¸ch s¹n ë Hµ Nam vµ c¸c tØnh l©n cËn kh«ng cã ®iÒu kiÖn ch¨n nu«i dª. * MÆt hµng c¸, t«m : Nhu cÇu vÒ c¸, t«m ngµy cµng t¨ng nhanh ngay c¶ trong thÞ tr­êng n«ng th«n. Khu vùc träng ®iÓm B¾c Bé n¨m 2010 cã nhu cÇu tiªu thô kho¶ng 190.000 -200.000 tÊn c¸. Hµ Nam cã kh¶ n¨ng ®Èy m¹nh nu«i c¸ n­íc ngät, l¹i cã thÞ tr­êng t­¬ng ®èi thuËn lîi, cÇn tËp trung c¶i t¹o gièng c¸ n­íc ngät, l¹i cã thÞ tr­êng t­¬ng ®èi thuËn lîi, cÇn tËp trung c¶i t¹o gièng c¸ cã hiÖu qu¶ cao. CÇn ph¸t triÓn nu«i mét sè thuû s¶n quý hiÕm nh­ l­¬n, ba ba, Õch ®Ó cung cÊp cho thÞ tr­êng Hµ néi vµ cã thÓ tham gia xuÊt khÈu sang Trung Quèc. Nh×n chung thÞ tr­êng c¸c s¶n phÈm ngµnh ch¨n nu«i cña Hµ Nam ®Õn n¨m 2010 cßn cã rÊt nhiÒu khã kh¨n, chñ yÕu lµ thÞ tr­êng trong n­íc, thÞ tr­êng xuÊt khÈu sÏ ®­îc c¶i thiÖn khi c¸c s¶n ph¶m ch¨n nu«i cña Hµ Nam ®¸p øng ®­îc nhu cÇu thÞ tr­êngvµ gi¸ thµnh gi¶m. §Æc biÖt ph¶i ®Èy nhanh c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm coi träng chÕ biÕn thÞt gia cÇm. Tãm l¹i: TriÓn väng vÒ thÞ tr­êng hµng ho¸ n«ng s¶n trªn ®Þa bµn tØnh Hµ Nam ®Õn n¨m 2010 rÊt lín víi kh¶ n¨ng hiÖn thùc cao trªn thÞ tr­êng tiªu thô vµ mÆt hµng chñ yÕu tham gia thÞ tr­êng .§©y lµ mét vÊn ®Ò lín phô thuéc vµo viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn n«ng nghiÖp cña tØnh, kh¶ n¨ng n©ng cao s¶n l­îng vµ chÊt l­îng c¸c mÆt hµng n«ng s¶n, ®ång thêi cßn phô thuéc vµo sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn, kh¶ n¨ng tiÕp cËn thÞ tr­êng cña c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh. II. C¸c gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng tiªu thô hµng ho¸ n«ng s¶n cña tØnh Hµ Nam. 1. C¸c gi¶i ph¸p trong ng¾n h¹n. 1.1.§èi víi mÆt hµng l­¬ng thùc, thùc phÈm. HiÖn t¹i tæng s¶n l­îng quy thãc toµn tØnh b×nh qu©n ®¹t 424.000 tÊn, phôc vô tiªu dïng dù kiÕn b×nh qu©n ®¹t 345.000 tÊn - 350.000 tÊn, cßn d­ kho¶ng 75.000 - 80.000 tÊn. Dù kiÕn ®Õn n¨m 2010 tæng s¶n l­îng quy thãc ®¹t 500.000 tÊn, d­ thõa kho¶ng 100 ®Õn 150.000 tÊn. Nh­ng víi tèc ®é ph¸t triÓn ch¨n nu«i tõ 7% - 10%/n¨m th× tæng l­¬ng thùc d­ thõa còng chØ ®¸p øng cho ch¨n nu«i, nÕu kh«ng cã biÖn ph¸p ®­a c¸c lo¹i nguyªn liÖu kh¸c thay thÕ l­¬ng thùc lµm thøc ¨n ch¨n nu«i. H¬n n÷a l­îng l­¬ng thùc d­ thõa nµy chñ yÕu ph©n t¸n trong d©n, mçi gia ®×nh mét Ýt, phôc vô cho ch¨n nu«i ngay trong mçi gia ®×nh ®Ó ph¸t triÓn ®µn gia sóc gia cÇm. Nh­ vËy trong nh÷ng n¨m tíi Hµ Nam sÏ chuyÓn ®æi sang s¶n xuÊt gièng lóa g¹o ®Æc s¶n lµm hµng ho¸, kh¶ n¨ng nguån l­¬ng thùc thùc phÈm ®Ó phôc vô ch¨n nu«i sÏ thiÕu, ph¶i ®iÒu tiÕt tõ n¬i kh¸c vÒ hoÆc ph¶i t×m nguån kh¸c. V× vËy kh¶ n¨ng l­¬ng thùc vµ mét sè rau mµu kh¸c cã thÓ tù c©n ®èi ®­îc, vÊn ®Ò thÞ tr­êng ®èi víi l­¬ng thùc tr­íc m¾t kh«ng ph¶i lµ khã kh¨n. 1.2. §èi víi mÆt hµng chuèi xanh. ThÞ tr­êng tiªu thô chÝnh lµ Trung Quèc, b»ng con ®­êng tiÓu ng¹ch. Trªn thÞ tr­êng Hµ Nam viÖc thu mua vËn chuyÓn lªn biªn giíi chñ yÕu do t­ th­¬ng thùc hiÖn, ch­a cã mét doanh nghiÖp nµo ®øng ra kinh doanh víi sè l­îng lín v× cßn v­íng m¾c vÒ c¬ chÕ xuÊt nhËp khÈu gi÷a ta víi Trung Quèc ch­a ®­îc khai th«ng nªn tû lÖ rñi ro cao. H¬n n÷a chuèi xanh ®­îc trång r¶i r¸c trong d©n, thu ho¹ch quanh n¨m. Muèn cã sè l­îng lín ph¶i tæ chøc mua gom, nªn chÊt l­îng kh«ng ®ång ®Òu, khã b¶o qu¶n...Trªn thÞ tr­êng thÕ giíi, chuèi cña ViÖt Nam nãi chung ch­a thÓ c¹nh tranh víi chuèi cña Philipin, Malaysia, Colombia... do ch­a ®­îc quy ho¹ch trång trªn diÖn réng kiÓu trang tr¹i, ®ån ®iÒn nh­ cña hä. 1.3. §èi víi mÆt hµng d­a chuét: C©y d­a chuét ®­îc ®­a vµo tõ nh÷ng n¨m cuèi 1980 ®Çu1990 trë l¹i ®©y, nh×n chung trång d­a cã hiÖu qu¶, s¶n l­îng d­a chuét cña Hµ Nam kh¸ lín tËp trung ë vïng Lý Nh©n vµ Duy Tiªn chñ yÕu vµo vô §«ng. Ngoµi tiªu dïng lµm rau xanh trong nh©n d©n vµ b¸n t¹i c¸c ®« thÞ ... thÞ tr­êng tiªu thô chÝnh ®èi víi d­a chuét lµ mét sè nhµn m¸y ®å hép hoa qu¶ xuÊt khÈu t¹i Nam §Þnh, Ninh B×nh, H­ng Yªn vµ Hµ Néi ... Do c¸c nhµ m¸y nµy ch­a cã thÞ tr­êng xuÊt khÈu æn ®Þnh nªn ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi viÖc thu mua chÕ biÕn còng nh­ ng­êi chång d­a . §èi víi c¸c hîp t¸c x· cã diªn tÝch trång d­a nhiÒu, s¶n l­îng thu ho¹ch lín, cÇn ph¶i x©y ®ùng c¸c bÓ muèi d­a t¹i chç vvíi sè vèn ®Çu t­ kho¶ng tõ 500 triÖu ®Õn 1tû ®ång. D­a muèi thµnh ph¶m cã thÓ chñ ®éng b¸n cho c¸c nhµ m¸y hoÆc xuÊt khÈu trùc tiÕp. VÒ kü thuËt s¬ chÕ, muèi d­a... cÇn liªn hÖ víi c¸c nhµ m¸y hoÆc Tæng C«ng Ty Rau Qu¶ ViÖt nam ®Ó ®­îc giíi thiÖu, h­íng dÉn cô thÓ, nÕu kh«ng ng­êi trång d­a ph¶i b¸n cho c¸c nhµ m¸y vµ thÞ tr­êng tù do . 1.4 §èi víi mÆt hµng gia sóc, gia cÇm. T¹i Hµ nam cã mét nhµ m¸y chÕ biÕn thùc phÈm t¹i §ång V¨n nh­ng kh«ng tham gia chÕ biÕn thÞt lîi vµ lîn s÷a. ThÞ tr­êng ®èi víi mÆt hµng nµy tiªu dïng t¹i chç, cung cÊp cho c¸c khu c«ng nghiÖp, c¸c ®« thÞ, thµnh phè, c¸c vïng l©n cËn. Hµ Nam hµng n¨m cung cÊp mét l­îng lín kh«ng nhá cho c¸c nhµ m¸y trªn. Gi¶i ph¸p tr­íc m¾t cho thÞ tr­êng thÞt lîn vµ lîn s÷a ®èi víi Hµ nam sÏ lµ tiÕp tôc cung øng nguyªn liªô cho c¸c nhµ m¸y nµy b»ng c¸ch b¸n th¼ng cho nhµ m¸y hoÆc c¸c ®¹i lý thu mua cña hä ®Æt t¹i ®Þa ph­¬ng. TØnh cÇn xem xÐt tiÕp nhËn, ®Çu t­ n©ng cÊp c¬ së chÕ biÕn thùc phÈm t¹i §ång V¨n hoÆc ®Çu t­ x©y dùng nhµ m¸y chÕ biÕn thÞt lîn míi ®Ó chÕ biÕn thÞt lîn vµ c¸c lo¹i gia sóc gia cÇm kh¸c, sÏ lµ c¬ së quan träng ®Ó ®­a ch¨n nu«i cña Hµ Nam trë thµnh ngµnh s¶n xuÊt chÝnh. Do nhui cÇu ®êi sèng t¨ng cao, mÆt hµng gia cÇm vµ thuû s¶n (c¸ n­íc ngät) ch­a ®¸p øng tiªu dïng néi ®Þa vµ khu vùc, ®Æc biÖt lsf thÞ tr­êng Hµ Néi. MÆc dï hiÖn nay thÞ tr­êng xuÊt khÈu ®èi víi mÆt hµng nµy cßn nhiÒu h¹n chÕ, nh­ng tiÕp tôc ph¸t triÓn ch¨n nu«i gia cÇm, thuû s¶n vÉn sÏ lµ gi¶i ph¸p tèt võa tham gia chuyÓn ®æi c¬ cÊu vËt nu«i võa gi¶i quyÕt l­îng l­¬ng thùc d­ thõa nh­ ®· nªu ë trªn. Tãm l¹i: §èi víi mét sè hµng khã c©n ®èi tiªu thô t¹i chç, tr­íc m¾t t¹m ph¶i chÊp nhËn c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay víi c¸c gi¶i ph¸p tiªu thô t¹i chç: Hµ Nam lµ n¬i cung cÊp thùc phÈm cho c¸c ®« thÞ vµ nguyªn liÖu cho c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn thùc phÈm cña c¸c tØnh l©n cËn. §Ó gãp phÇn ®Èy m¹nh tiªu thô hµng n«ng s¶n trong tØnh, Së th­¬ng m¹i Du lÞch Hµ Nam ®· quan t©m, chØ ®¹o c¸c doanh nghiÖp trong nghµnh tÝch cùc t×m kiÕm thÞ tr­êng, nhÊt lµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu. C«ng ty XuÊt NhËp khÈu - Du lÞch vµ ®Çu t­ x©y dùng Hµ Nam, lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ tæ chøc bé m¸y, c¬ së vËt chÊt vµ nghiÖp vô kinh doanh XNK... ®¶m ®­¬ng nhiÖm vô nµy. C«ng ty cã c¸c chi nh¸nh t¹i mét sè ®Þa ph­¬ng, ®Æc biÖt lµ chi nh¸nh t¹i L¹ng S¬n, Lµo Cai vµ mét sè thµnh phè lín. C«ng ty cÇn tËp trung t×m kiÕm kh¸ch hµng hoÆc ®¹i lý tiªu thô hµng ho¸ t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng nµy, ®Æc biÖt L¹ng S¬n, Lµo Cai tiÕn hµnh xuÊt khÈu sang Trung Quèc d­íi h×nh thøc xuÊt khÈu tiÓu ng¹ch hoÆc chÝnh ng¹ch. NÕu cÇn xuÊt uû th¸c qua c¸c doanh nghiÖp cña L¹ng S¬n, Lµo Cai... Trong tØnh, C«ng ty cã thÓ tæ chøc c¸c tr¹m thu mua gom hµng t¹i mét sè vïng n«ng s¶n träng ®iÓm trong tØnh hoÆc th«ng qua c¸c c«ng ty th­¬ng m¹i c¸c huyÖn, thÞ x·, tæ chøc c¸c ch©n hµng, sö dông c¬ së vËt chÊt hiÖn cã ®Ó mua hµng, ®ãng gãi xuÊt khÈu. Ngoµi ra c«ng ty còng cÇn nghiªn cøu x©y dùng c¸c ®Ò ¸n chÕ biÕn hµng n«ng s¶n, ®Çu t­ x©y dùng c¬ së vËt chÊt b»ng nguån vèn cña c«ng ty hoÆc vèn vay ­u ®·i... §Ò nghÞ UBND tØnh, c¸c cÊp c¸c ngµnh t¹o ®iÒu kiÖn cho C«ng ty vµ Së Th­¬ng M¹i Du LÞch thùc hiÖn nhiÖm vô. 2. Nh÷ng gi¶i ph¸p cã tÝnh chiÕn l­îc ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng tiªu thô hµng ho¸ n«ng s¶n cña tØnh Hµ Nam. 2.1. Gi¶i ph¸p vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch. ChÝnh s¸ch vÒ th­¬ng m¹i, vÒ thµnh lËp doanh nghiÖp vµ ®¨ng ký kinh doanh ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn ®Çy ®ñ vµ ®ång bé, nh×n chung t­¬ng ®èi thuËn lîi cho tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸ nãi chung vµ hµng n«ng s¶n nãi riªng.§Ó c¸c chÝnh s¸ch trªn ®i vµo thùc hiÖn ®­îc tèt, cÇn thùc hiÖn mét sè quan ®iÓm nhËn thøc sau: -Nhµ n­íc Trung ­¬ng t¹o dùng vµ hoµn thiÖn hµnh lang ph¸p lý ë trong n­íc còng nh­ quan hÖ quèc tÕ thuËn lîi cho ho¹t ®oäng th­¬ng m¹i, ®iÒu tiÕt vÜ m«, chØ ®¹o nghiÖp vô, qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh theo ®óng ph¸p luËt, hç trî c¸c ®Þa ph­¬ng vµ doanh nghiÖp t×m kiÕm thÞ tr­êng. - §Þa ph­¬ng tËp trung cô thÓ ho¸ c¸c chÝnh s¸ch nhµ n­íc ë ®Þa ph­¬ng, h­íng dÉn qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp, n¾m b¾t th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, h­íng dÉn c¸c doanh nghiÖp vµ ng­êi s¶n xuÊt tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh tiªu thô s¶n phÈm. Thùc hiÖn viÖc xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ qu¶n lý c¸c kªnh th«ng tin trªn ®Þa bµn. T¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý thÞ tr­êng, h­íng ho¹t ®éng th­¬ng m¹i cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ, mäi doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n theo ph¸p luËt, xö lý c¸c hµnh vi vi ph¹m ph¸p luËt vÒ th­¬ng m¹i b¶o ®¶m trËt tù kû c­¬ng trªn thÞ tr­êng trong ph¹m vi ®Þa ph­¬ng X©y dùng c¸c chÕ ®é, quy chÕ khuyÕn khÝch s¶n xuÊt, xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ®Þa ph­¬ng do ®Þa ph­¬ng s¶n xuÊt. -C¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ c¨n cø chøc n¨ng nhiÖm vô, ngµnh nghÒ ®¨ng ký kinh doanh vµ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, chñ ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh theo kh¶ n¨ng vµ nhu cÇu cña thÞ tr­êng, chñ ®éng t×m kiÕm ®èi t¸c, kh¸ch hµng. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng viÖc s¶n xuÊt kinh doanh mÆt hµng g× hoµn toµn do thÞ tr­êng quyÕt ®Þnh, ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i theo dâi n¾m b¾t kÞp thêi. -KÕ ho¹ch s¶n xuÊt ph¶i xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu cña thÞ tr­êng trong n­íc vµ ngoµi n­íc. ChuyÓn m¹nh sang s¶n xuÊt hµng ho¸, ph¶i g¾n s¶n xuÊt hµng ho¸ víi thÞ tr­êng vµ kinh doanh th­¬ng m¹i. Tuy nhiªn, thùc tÕ hiÖn nay lµ viÖc tuyªn truyÒn, phæ biÕn c¸c v¨n b¶n, chÝnh s¸ch ph¸p luËt vÒ viÖc thµnh lËp doanh nghiÖp, ®¨ng ký kinh doanh vµ kinh doanh th­¬ng m¹i ®Õn ng­êi d©n, ®Õn doanh nghiÖp cßn nhiÒu h¹n chÕ. §Ó khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, Bé Th­¬ng m¹i ®· cã chÝnh s¸ch th­ëng xuÊt khÈu t¹i QuyÕt ®Þnh sè 1555/1999/Q§-BTM ngµy 30/12/1999, theo ®ã hµng n¨m ngoµi b»ng khen cña Bé Th­¬ng m¹i cÊp vµ ®Ò nghÞ Thñ t­íng chÝnh phñ khen, c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®­îc thµnh lËp theo ph¸p luËt cã thµnh tÝch xuÊt s¾c, cã hiÖu qu¶ cao, ®ñ c¸c tiªu chuÈn theo quy ®Þnh ®­îc xÐt th­ëng b»ng tiÒn víi møc tiÒn th­ëng tõ 40.000.000 VN§ ®Õn 300.000.000VN§. Quü khen th­ëng xuÊt khÈu lÊy tõ quü hç trî xuÊt khÈu theo QuyÕt ®Þnh sè 195/1999/Q§-TTg ngµy 27/9/1999 cña Thñ t­íng ChÝnh Phñ. TØnh Hµ Nam còng cÇn ®Ò ra chÝnh s¸ch th­ëng cña tØnh mµ trong ®ã yªu cÇu c¸c tiªu chuÈn thÊp h¬n Bé th­¬ng m¹i nh»m t¹o c¬ héi vµ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cña tØnh v­¬n lªn. §èi t­îng th­ëng khuyÕn khÝch xuÊt khÈu cña tØnh tËp trung vµo c¸c doanh nghiÖp tham gia ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®¶m b¶o mét sè tiªu chuÈn theo quy ®Þnh cña tØnh, ®Æc biÖt lµ xuÊt khÈu hµng ho¸ n«ng s¶n do Hµ Nam s¶n xuÊt. Së th­¬ng m¹i -Du lÞch Hµ Nam phèi hîp víi c¸c ngµnh chøc n¨ng trong tØnh x©y dùng ph­¬ng ¸n vµ dù th¶o tiªu chuÈn, quy chÕ th­ëng khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, ®Þnh ra c¸c chÕ ®é vµ møc th­ëng phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña tØnh tr×nh UBND tØnh ra quyÕt ®Þnh. B­íc ®Çu cã thÓ møc th­ëng cho mçi tiªu chuÈn tõ 10-20 triÖu ®ång. Tæng sè tiÒn th­ëng cho mçi doanh nghiÖp kh«ng qu¸ 50 triÖu ®ång. Ngoµi ra ®èi víi ng­êi s¶n xuÊt hµng n«ng s¶n chuyªn dïng cho xuÊt khÈu tØnh còng cÇn cã sù quan t©m ®Æc biÖt. Ngoµi hç trî vèn, ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng, gióp ®ì vÒ kü thuËt s¶n xuÊt, gièng... cÇn hç trî thªm vÒ tµi chÝnh hoÆc trî gi¸ cho mçi ®¬n vÞ hµng n«ng s·nuÊt khÈu mét kho¶n nhÊt ®Þnh nh»m ®éng viªn ng­¬× s¶n xuÊt. §èi víi c¸ nh©n kinh doanh hoÆc doanh nghiÖp kinh doanh hµng n«ng s¶n nÕu t×m ®­îc thÞ tr­êng tiªu thô míi hoÆc tiªu thô víi sè l­îng lín, æn ®Þnh, còng cÇn ®­îc hç trî mét phÇn vÒ tµi chÝnh, hoÆc cã thÓ miÔn thuÕ thu nhËp vµ mét sè lo¹i thuÕ kh¸c, t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp, c¸ nh©n ph¸t triÓn kinh doanh. VÒ nguyªn t¾c vµ thñ tôc ®Ó ®­îc xÐt hç trî Së Tµi chÝnh - vËt gi¸, Së Th­¬ng m¹i -Du lÞch Hµ Nam cïng c¸c ngµnh cã liªn quan ®Ò xuÊt x©y dùng thµnh quy chÕ ®Ó UBND tØnh quyÕt ®Þnh, giao cho ngµnh tµi chÝnh thùc hiÖn viÖc chi hç trî cho doanh nghiÖp trªn c¬ së cã sù thÈm ®Þnh cña héi ®ångxÐt hç trî vµ th­ëng khuyÕn khÝch xuÊt khÈu do tØnh giao. Ngoµi ra cßn mét sè chÝnh s¸ch kh¸c liªn quan ®Õn s¶n xuÊt kinh doanh nh­: ChÝnh s¸ch vÒ thuÕ, ®Çu t­ ho¹t ®éng khoa häc c«ng nghÖ, ¸p dông tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ vµ chuyÓn giao khoa häc c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt, chÝnh s¸ch ­u ®·i ®Çu t­, sö dông lao ®éng, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n...còng cÇn ®­îc xem xÐt cô thÓ ®Ó vËn dông vµo Hµ Nam cho phï hîp trªn c¬ së t¹o ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nãi chung, hµng n«ng s¶n nãi riªng. 2.2. Gi¶i ph¸p vÒ ph¸t triÓn vµ më réng thÞ tr­êng. 2.2.1. Tæ chøc nghiªn cøu t×nh h×nh thÞ tr­êng. Chóng ta chuyÓn sang c¬ chÕ qu¶n lý míi ®­îc h¬n 15 n¨m, nh×n chung sù vËn hµnh cña c¬ chÕ míi ®· ®i vµo cuéc sèng vµ ph¸t huy cã hiÖu qu¶. Tuy nhiªn ®¹i bé phËn n«ng d©n vÉn ch­a thÝch øng víi c¬ chÕ míi nµy, cßn mang nÆng t­ duy bao cÊp tr«ng trê û l¹i vµo nhµ n­íc. H¬n n÷a do hä kh«ng cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn thÞ tr­êng nªn thiÕu th«ng tin vÒ thÞ tr­êng nhÊt lµ thÞ tr­êng thÕ giíi, trong khi tiÕn tr×nh héi nhËp quèc tÕ ®ang diÔn ra s«i ®éng viÖc tæ chøc nghiªn cøu t×nh h×nh thÞ tr­êng ®ang lµ vÊn ®Ò rÊt cÇn thiÕt. C¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ th­¬ng m¹i t¹i tØnh Hµ Nam lµ Së Th­¬ng m¹i - Du lÞch Hµ Nam cã chøc n¨ng phæ biÕn h­íng dÉn vµ kiÓm tra viÖc thùc hiÖn ph¸p luËt vÒ th­¬ng m¹i ®èi víi mäi thµnh phÇn kinh tÕ trong tØnh. Së cã ®éi ngò c¸n bé chuuyªn m«n ®­îc ®µo t¹o c¬ b¶n, ®· qua kinh doanh t¹i c¸c doanh nghiÖp, th­êng xuyªn theo dâi, n¾m b¾t t×nh h×nh thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, cã ®ñ n¨ng lùc thu thËp, xö lý th«ng tin vÒ thÞ tr­êng ®¸p øng yªu cÇu t×m hiÓu thÞ tr­êng ®èi víi ng­êi s¶n xuÊt kinh doanh, s½n sµng phôc vô c¸c nhµ doanh nghiÖp trong lÜnh vùc nµy. Së ®ang ®Ò nghÞ UBND tØnh cho thµnh lËp Trung t©m xóc tiÕn Th­¬ng m¹i ®Ó chuyªn lo c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i cho tØnh, n©ng cao h¬n n÷a kh¶ n¨ng thu nhËp xö lý th«ng tin ®Ó ngµy cµng cã ®Çy ®ñ th«ng tin chÝnh x¸c nhanh nh¹y ®¸p øng yªu cÇu cña c¸c doanh nghiÖp. §Ó cã ®iÒu kiÖn ®i thùc tÕ nghiªn cøu thÞ tr­êng kh«ng nh÷ng ë n­íc ngoµi mµ ngay ë trong n­íc, ®ßi hái ph¶i cã thêi gian vµ kinh phÝ kh¸ lín. Tuútheo ®iÒu kiÖn cña tõng c¸ nh©n vµ doanh nghiÖp, c¸c doanh nghiÖp vËn dông nh­ thÕ nµo cho thÝch hîp. Nghiªn cøu t×nh h×nh thÞ tr­êng, vËn dông c¬ chÕ thÞ tr­êng vµo s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ lµ viÖc khã. Nh­ng víi tiÕn tr×nh héi nhËp khu vùc vµ quèc tÕ nh­ chÝnh phñ ®· cam kÕt víi c¸c tæ chøc th×: "th¸ch thøc" lu«n ®i liÒn víi "c¬ héi". ViÖc tham gia héi nhËp quèc tÕ ®Õn nay kh«ng cßn lµ viÖc riªng cña chÝnh phñ" mµ lµ viÖc cña mäi doanh nghiÖp, mäi ®Þa ph­¬ng. V× vËy mäi ng­êi, mäi tæ chøc vµ doanh nghiÖp kh«ng cßn con ®­êng nµo kh¸c muèn tån t¹i vµ phÊt triÓn ph¶i tù v­¬n lªn ®¸p øng c¸c yªu cÇu ®ßi hái cña thÞ tr­êng, ph¶i tù trang bÞ cho m×nh kiÕn thøc vÒ thÞ tr­êng. 2.2.2.Tæ chøc xóc tiÕn th­¬ng m¹i. Muèn ®Èy m¹nh xuÊt khÈu vµ x©y dùng nÒn s¶n xuÊt h­íng vÒ xuÊt khÈu, c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i rÊt quan träng, nhÊt lµ tr­íc xu h­íng toµn cÇu ho¸ vµ tù do ho¸ th­¬ng m¹i hiÖn nay, c¸c quèc gia trªn thÕ giíi ®Òu quan t©m ®Õn viÖc xóc tiÕn th­¬ng m¹i. §èi víi Hµ Nam ho¹t ®éng th­¬ng m¹i cßn ch­a ®­îc ph¸t triÓn nhÊt lµ c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu con nhiÒu h¹n chÕ th× c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i l¹i rÊt cÇn thiÕt vµ ph¶i ®­îc quan t©m ®óng møc ®Ó chuyªn lo c«ng t¸c xóc tiÕn thwng m¹i cña tØnh phôc vô c¸c doanh nghiÖp. TØnh cÇn thµnh lËp trung t©m Xóc tiÕn Th­¬ng m¹i trùc thuéc Së Th­¬ng m¹i - Du lÞch Hµ Nam, biªn chÕ kho¶ng 3-5 c¸n bé cã n¨ng lùc, tr×nh ®é nghiÖp vô vµ am hiÓu thÞ tr­êng ®Ó lµm c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i cña tØnh. Hµng n¨m tØnh nªn më c¸c cuéc héi th¶o hoÆc to¹ ®µm víi c¸c Th­¬ng vô ViÖt Nam ë c¸c n­íc hoÆc c¸c vô cña Bé Th­¬ng m¹i ®Ó trao ®æi th«ng tin thÞ tr­êng, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc vµ c¸c c¸ nh©n trong tØnh cã c¬ héi tiÕp xóc t×m hiÓu thÞ tr­êng mét c¸ch cã tæ chøc. ViÖc tæ chøc héi th¶o, to¹ ®µm do tØnh chñ tr×, Së th­¬ng m¹i - Du lÞch gióp UBND tØnh x©y dùng ch­¬ng tr×nh, néi dung liªn hÖ víi Bé Th­¬ng M¹i. Ngoµi ra cã thÓ th«ng qua Héi §ång h­¬ng Hµ Nam t¹i c¸c thµnh phè lín, giíi thiÖu, m«i giíi th«ng tin vÒ th­¬ng nh©n vµ mÆt hµng cÇn tiªu thô, tæ chøc giao l­u kinh tÕ víi nhau. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng xóc tiÕn th­¬ng m¹i ®­îc tèt, cÇn ®Çu t­ vèn, c«ng nghÖ nhÊt lµ thiÕt bÞ tin häc, t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng tiÕp thÞ th«ng qua m¹ng internet. HiÖn nay, Së Th­¬ng m¹i - Du lÞch Hµ Nam ®· nèi m¹ng víi Bé Th­¬ng M¹i ®Ó th«ng qua Bé Th­¬ng M¹i thu thËp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ thÞ tr­êng. Së Th­¬ng m¹i - Du lÞch cö c¸n bé ®i båi d­ìng thªm kiÕn thøc sö dông m¸y vµ nghiÖp vô th«ng tin lµm nhiÖp vô nµy cã hiÖu qu¶. §èi víi thÞ tr­êng khu vùc ®ång b»ng s«ng Hång, bao gåm thÞ tr­êng n«ng th«n vµ c¸c ®« thÞ lín, viÖc n¾m b¾t nhu cÇu tiªu dïng vµ chÕ biÕn n«ng s¶n phôc vô xuÊt khÈu cña c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn n«ng s¶n còng lµ vÊn ®Ò rÊt cÇn thiÕt. Hiªn nay Së Th­¬ng m¹i - Du lÞch Hµ Nam ®· thiÕt lËp ®­îc mèi quan hÖ víi c¸c Së Th­¬ng M¹i c¸c tØnh trong khu vùc, th­êng xuyªn trao ®æi th«ng tin qua l¹i víi nhau vÒ t×nh h×nh kinh tÕ x· héi nãi chung, t×nh h×nh s¶n, xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n nãi riªng. Sù hîp t¸c chÆt chÏ trong ngµnh Th­¬ng m¹i c¸c tØnh kÕt hîp víi nh÷ng th«ng tin cña Bé th­¬ng m¹i cã thÓ gióp cho c¸c doanh nghiÖp trong tØnh nh÷ng th«ng tin bæ Ých. 2.2.3. Ph¸t triÓn dÞch vô thÞ tr­êng vµ më réng quan hÖ hîp t¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng. DÞch vô thÞ tr­êng bao gåm ho¹t ®éng cña c¸c c¸ nh©n, c¸c tæ chøc , doanh nghiÖp hoÆc trung t©m t­ vÊn cã hiÓu biÕt vÒ thÞ tr­êng vµ ph¸p luËt liªn quan ®Õn th­¬ng m¹i, lµm dÞch vô t­ vÊn gióp cho ng­êi s¶n xuÊt, ng­êi kinh doanh n¾m b¾t, xö lý t×nh h×nh thÞ tr­êng nh»m s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶, th¶o vµ dÞch c¸c hîp ®ång, c¸c v¨n b¶n. HiÖn nay ë Hµ Nam do s¶n xuÊt kinh doanh ch­a ph¸t triÓn nªn ch­a cã dÞch vô nµy ho¹t ®éng. Nh­ng trong t­¬ng lai còng cÇn quan t©m ®Çu t­ ph¸t triÓn, tØnh cÇn cã chÝnh s¸ch hç trî c¸c lo¹i dÞch vô nµy. TØnh ®· cã c¬ chÕ khuyÕn khÝch kªu gäi vèn ®Çu t­ trong n­íc vµ ngoµi n­íc vµo tØnh, c¸c doanh nghiÖp, doanh nh©n trong tØnh cÇn tÝch cùc t×m ®èi t¸c ®Çu t­ vµo Hµ Nam, tÝch cùc tham gia c¸c tæ chøc, hiÖp héi ®Ó cã nh÷ng th«ng tin vÒ ®èi t¸c. Mét trong nh÷ng hiÖp héi cã t­ c¸ch ph¸p nh©n ®­îc ChÝnh phñ cho phÐp ho¹t ®éng lín nhÊt lµ phßng Th­¬ng m¹i - C«ng nghiÖp ViËt Nam.Mét sè doanh nghiÖp cña Hµ Nam ®· trë thµnh héi viªn cña phßng Th­¬ng m¹i - C«ng nghiÖp ViÖt Nam. Tuy nhiªn møc ®é ho¹t ®éng vµ hiÖu qu¶ ch­a cao. TØnh còng cÇn tranh thñ c¸c Bé, Ngµnh Trung ­¬ng hç trî giíi thiÖu nguån vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c doanh nghiÖp, doanh nh©n trong trong tØnh cã dÞp tiÕp xóc víi c¸c ®oµn kh¸ch vµ th­¬ng nh©n n­íc ngoµi mêi vµo ®Çu t­ t¹i Hµ Nam. 2.4. Gi¶i ph¸p vÒ ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ ®Çu t­ chÕ biÕn hµng n«ng s¶n. 2.4.1. Ph¸t triÓn s¶n xuÊt l­¬ng thùc ®¶m b¶o v÷ng ch¾c an ninh l­¬ng thùc. Trong giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2010 ®Ó cã ®ñ l­¬ng thùc tiªu dïng, cÇn æn ®Þnh s¶n l­îng l­¬ng thùc b×nh qu©n ®Çu ng­êi/ n¨m. Tuy nhiªn nhê th©m canh cao vµ ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt t¹o gièng lóa cã n¨ng suÊt cao, cã thÓ gi¶m bít mét sè diÖn tÝch ®Êt trång c©y l­¬ng thùc ë nh÷ng n¬i n¨ng suÊt thÊp, hiÖu qu¶ kÐm so víi c¸c c©y trång kh¸c. 2.4.2. Bè trÝ l¹i c¬ cÊu c©y trång. Song song víi viÖc l¹i bè trÝ l¹i diÖn tÝch c©y l­¬ng thùc ,bè trÝ l¹i c¬ cÊu c©y trång kh¸c hoÆc cã thÓ chuyÓn sang trång lóa ®Æc s¶n cã chÊt l­îng cao . Mét sè vïng Lý Nh©n ,Duy tiªn , Kim b¶ng ... trång c©y rau mµu vµ c©y c«ng nghiÖp cã hiÖu qu¶ cao nh­ ®Ëu t­¬ng, d­a chuét , khoai t©y vô ®«ng ... nªn më réng vµ t¨ng diÖn tÝch h¬n n÷a . Riªng vïng trång ®ay t¹i c¸c b·i båi ven s«ng hång ch­a cã c©y g× thay thÕ hiÖu qu¶ h¬n, tr­íc m¾t nªn gi÷ nguyªn diÖn tÝch hiÖn nay . H¬n n÷a nhu cÇu vÒ ®ay t¬ sÏ kh«ng t¨ng vµo n¨m tíi , nÕu t¨ng n¨ng suÊt do ®æi míi gièng th× diÖn tÝch ®ay cã thÓ gi¶m ®­îc vµ thay dÇn bµng c©y l¹c hoÆc c©y ®Ëu t­¬ng... Hµ nam cã vïng nói b¸n s¬n ®Þa tai huyÖn Kim B¶ng vµ Thanh Liªm. C©y d©u ,c©y chÌ vµ c©y l¹c ®· tõng trô trªn vïng ®Êt nµy, tuy nhiªn ®Õn nay hiÖu qu¶ kh«ng cao tõng b­íc cã thÓ chuyÓn vïng ®Êt nµy thµnh c©y ¨n qu¶ tËp trung cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao nh­ v¶i, nh·n, ®Æc biÖt lµ c©y døa. §Ó cã mét sè c©y trång kh¸c cã hiÖu qu¶ h¬n, viÖc c¶i t¹o v­ên t¹p t¹i c¸c gia ®×nh còng cÇn ®­îc quan t©m. VÝ dô mét sè n¬i ph¸t triÓn c©y t¸o, c©y roi vµ mét vµi lo¹i c©y ¨n qu¶ ®Æc s¶n kh¸c... thùc chÊt c¸c lo¹i hoa qu¶ nµy chØ tiªu thô néi ®Þa, cã gi¸ trÞ cao khi trång ë diÖn hÑp, s¶n l­îng Ýt, nªn thay thÕ b»ng chuèi, nh·n... vµ xen canh c¸c c©y gia vÞ cãgi¸ trÞ xuÊt khÈunh­ ít, giÒng,nghÖ, gõng...Ngoµi ra ë tÊt c¶ c¸c vïng trong tØnh cã thÓ ph¸t triÓn s¶n xuÊt nÊm. Trång nÊm cã hiÖu qu¶ nhê kh¶ n¨ng tËn dông mét sè vËt phÈm trong n«ng nghiÖp, vèn ®Çu t­ kh«ng lín, thÞ tr­êng nÊm cã nhiÒu triÓn väng. 2.4.3. §Çu t­ cho chÕ biÕn n«ng s¶n. ChÕ biÕn n«ng s¶n phôc vô tiªu dïng vµ xuÊt khÈu dï d­íi d¹ng s¬ chÕ hay chÕ biÕn s©u ®Òu lµm t¨ng gi¸ trÞ sö dông vµ t¨ng gi¸ trÞ hµng ho¸, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt sÏ cao h¬n. HiÖn t¹i Hµ Nam ch­a cã c¬ së chÕ biÕn n«ng s¶n, trõ mét sè c¬ së xay x¸t g¹o phôc vô tiªu dïng cho nh©n d©n. Trong t­¬ng lai nÕu s¶n xuÊt ph¸t triÓn, l­îng n«ng s¶n hµng ho¸ nhiÒu ®ßi hái ph¶i x©y dùng c¸c c¬ së chÕ biÕn t¹i chç. C¨n cø t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn trong t­¬ng lai, ®èi víi Hµ Nam ngoµi viÖc x©y dùng c¬ së chÕ biÕn ®¸nh bãng g¹o xuÊt khÈu cña c«ng ty L­¬ng thùc tØnh, cÇn cã mét nhµ m¸y chÕ biÕn hoa qu¶ hoÆc thÞt lîn xuÊt khÈu. §Þa ®iÓm x©y dùng nhµ m¸y ®Æt t¹i khu c«ng nghiÖp §ång V¨n hoÆc cã thÓ tØnh tiÕp nhËn c¬ së chÕ biÕn thùc phÈm §ång V¨n, ®Çu t­ n©ng cÊp, c¶i t¹o, tËn dông c¬ së vËt chÊt vèn cã ®Ó cã thÓ phôc vô ®­îc ngay trong thêi gian tíi. 2.4.4. Thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊtvµ chÕ biiÕn hµng n«ng s¶n. TØnh Hµ Nam ®­îc xÕp vµo diÖn "§Þa bµn cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi khã kh¨n" ®­îc ®Æc biÖt ­u ®·i. C¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh nhanh gän, ®¬n gi¶n. ¸p dông c¬ chÕ mét cöa t¹o hµnh lang ph¸p lý th«ng tho¸ng cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi, ®Çu t­ trong n­íc vµo Hµ Nam ®Ó s¶n xuÊt vµ x©y dùng c¸c c¬ së chÕ biÕn hµng n«ng s¶n, ®Æc biÖt chÕ biÕn hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu. 2.5. Gi¶i ph¸p vÒ ®Çu t­ khoa häc - c«ng nghÖ phôc vô vµ chÕ biÕn n«ng s¶n. -Khoa häc vµ c«ng nghÖ lu«n lu«n ®­îc coi träng, trong chÝnh s¸ch vµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña n­íc ta, ®Çu t­ cho khoa häc vµ c«ng nghÖ thêi gian qua t¨ng ®¸ng kÓ. §èi víi s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, cÇn tiÕp tôc tËp trung nghiªn cøu chän, t¹o vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt nh÷ng gièng c©y trång, vËt nu«i cã n¨ng suÊt cao, chÊt l­îng tèt phï hîp víi ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña tØnh vµ h­íng vµo nhu cÇu thÞ tr­êng. -TiÕp tôc ®Èy m¹nh nghiªn cøu ¸p dông c«ng nghÖ sinh häc, vi sinh, chÊt kÝch thÝch, ®iÒu hoµ sinh tr­ëng, c¸c chÕ phÈm sinh häc b¶o vÖ thùc vËt, kü thuËt canh t¸c, b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i... - TËp trung gi¶i quyÕt gióp n«ng d©n mét sè vÊn ®Ò c«ng nghÖ b¶o qu¶n sau thu ho¹ch nh­ c«ng nghÖ chÕ biÕn, sÊy kh«, nhÊt lµ c¸c lo¹i rau hoa qu¶ t­¬i ®Ó kÐo dµi thêi gian b¶o qu¶n vµ sö dngj lµm t¨ng gi¸ trÞ s¶n phÈm. Tãm l¹i: §Ó n©ng cao kh¶ n¨ng tiªu thô hµng ho¸ n«ng s¶n cña tØnh Hµ Nam ®Õn n¨m 2010, ngoµi nh÷ng gi¶i ph¸p tr­íc m¾t cÇn tiÕn hµnh ®ång bé mét sè c¸c gi¶i ph¸p cã tÝnh chÊt l©u dµi, tõ c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®Õn x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, nghiªn cøu vµ ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc vµo s¶n xuÊt... C¸c gi¶i ph¸p nµy kh«ng chØ ®­îc thùc hiÖn ë cÊp tØnh mµ ph¶i ®­îc c¸c cÊp, c¸c ngµnh, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp quan t©m thùc hiÖn.  KÕt luËn ViÖc s¶n xuÊt, chÕ biÕn vµ tiªu thô hµng ho¸ n«ng s¶n vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ do xuÊt ph¸t tõ nÒn s¶n xuÊt nhá cßn mang tÝnh tù cung, tù cÊp nªn s¶n xuÊt ph©n t¸n, sè l­îng n«ng s¶n hµng ho¸ Ýt, chÊt l­îng ch­a phï hîp víi thÞ tr­êng nhÊt lµ thÞ tr­êng thÕ giíi. C«ng nghÖ chÕ biÕn b¶o qu¶n n«ng s¶n cßn th« s¬, ®¬n ®iÖu ch­a ®­îc ®Çu t­ ®óng møc, gi¸ thµnh cao, kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng cßn yÕu . §Ó tiÕp tôc ph¸t triÓn s¶n xuÊt, më réng vµ n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸ n«ng s¶n, ®¸p øng yªu cÇu thÞ tr­êng, tiÕn tíi x©y dùng mét nÒn n«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng ho¸ lín trong t­¬ng lai, n«ng nghiÖp Hµ Nam cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p thÝch hîp ®ång bé tõ viÖc quy ho¹ch s¶n xuÊt, ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng, tiÕp tôc ¸p dông khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt nh»m t¹o ra c©y trång vËt nu«i cã n¨ng suÊt cao, chÊt l­îng ®¶m b¶o theo nhu cÇu thÞ tr­êng. Qua qu¸ tr×nh häc tËp t¹i tr­êng vµ thùc tËp t¹i së Th­¬ng M¹i - Du LÞch, nhê sù gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c thÇy, c« gi¸o vµ cña Ban gi¸m ®èc Së, c¸c phßng ban cã liªn quan vµ nhÊt lµ sù chØ ®¹o vµ gióp ®ì tËn t×nh cña c¸c c¸n bé phßng kÕ ho¹ch Së, ®ång thêi víi sù cè g¾ng cña b¶n th©n, em ®· hoµn thµnh chuyªn ®Ò: " Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng tiªu thô hµng ho¸ n«ng s¶n trªn ®Þa bµn tØnh Hµ Nam ®Õn n¨m 2010". Trong khu«n khæ cã h¹n, chuyªn ®Ò kh«ng thÓ ®Ò cËp tíi mäi khÝa c¹nh, gi¶i quyÕt mäi vÊn ®Ò. Em rÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp vµ gióp ®ì cña c¸c thÇy c« trong khoa KÕ ho¹ch tr­êng ®¹i häc KTQD cïng c¸c c« chó trong phßng kÕ ho¹ch Së Th­¬ng M¹i -Du LÞch. Cuèi cïng cho phÐp em ®­îc bµy tá lêi c¶m ¬n ch©n thµnh ®èi víi sù gióp ®ì tËn t×nh cña c« TS NguyÔn ThÞ Kim Dung, Ban l·nh ®¹o Së Th­¬ng M¹i -Du LÞch vµ toµn bé nh©n viªn phßng kÕ ho¹ch ®· h­íng dÉn, t¹o ®iÒu kiÖn vµ gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n. Hµ Nam, th¸ng 5/2003. Môc lôc