Đề tài Một số giải pháp nhằm hoàn thiện các hình thức tiền lương tại Công ty cổ phần giấy Lam Sơn

u¶n m¸y mãc thiÕt bÞ, vµ th­êng xuyªn b¶o d­ìng m¸y mãc thiÕt bÞ nh»m kÐo dµi tuæi thä cña chóng. 4.3. N¨ng lùc thiÕt bÞ cña c«ng ty. C«ng ty ®­îc thµnh lËp tõ rÊt l©u, tr¶i qua nhiÒu sù th¨ng trÇm, qua sù cè g¾ng cña ban l·nh ®¹o th× nay C«ng ty còng cã ®­îc hÖ thèng c¬ së vËt chÊt ®¸p øng ®­îc mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. BiÓu 5: n¨ng lùc thiÕt bÞ hiÖn cã ë C«ng ty Stt M¸y mãc thiÕt bÞ §vt Sè l­îng §ang sö dông HÖ sè( n¨ng suÊt) 1 ¤ t« t¶i C¸i 10 10 100 2 ¤ t« con C¸i 2 2 100 3 D©y chuyÒn s¶n xuÊt giÊy D©y chuyÒn 1 1 6000 tÊn /n¨m 4 M¸y vi tÝnh C¸i 10 10 100 5 HÖ thèng d©y t¶i ®iÖn 35Kv 1 1 100 6 BÓ chøa bét, m¸y khuÊy C¸i 17 17 32m3/ bÓ 7 M¸y biÕn thÕ 1500 KVA C¸i 2 2 100 8 Tr¹m b¬m n­íc cÊp I, II Tr¹m 2 2 1,2m3/phót 9 Xe n©ng C¸i 2 2 100 10 M¸y tiÖn C¸i 2 2 100 11 M¸y mµi C¸i 2 2 100 Nguån sè liÖu: phßng kü thuËt. §èi víi mét C«ng ty nh­ giÊy Lam S¬n th× nh×n vµo hÖ thèng c¬ së vËt chÊt cho ta thÊy ®­îc mét kÕt qu¶ ®¸ng mõng v× n¨ng suÊt cña hÖ thèng ®¹t ®­îc kh¸ cao. Kh«ng cã m¸y h­ háng, ®ã lµ mét ®iÒu ®¸ng mõng cho C«ng ty. 5. §Æc ®iÓm nguyªn nhiªn vËt liÖu. Tr­íc ®©y nguån nguyªn liÖu cña C«ng ty lµ gç, tre, nøa nh­ng hiÖu qu¶ kinh tÕ mµ gç mang l¹i kh«ng cao còng nh­ chÊt l­îng giÊy, chÝnh v× vËy mµ c«ng ty chØ dïng tre, nøa, lÒ vµ mét sè chÊt phô gia kh¸c. BiÓu 6: T×nh h×nh cung øng nguyªn vËt liÖu Stt Tªn nguyªn vËt liÖu §vt 2000 2001 2002 KH TH % KH TH % KH TH % 1 Tre, nøa TÊn 7500 7659 102 6960 7185,96 103 5400 5432,75 100,3 2 Than TÊn 4500 4595,4 102 5220 5389,47 103 1800 1811,8 100,6 3 LÒ ngo¹i TÊn - - - 400,2 413,2 103 1449 971,865 67 4 LÒ néi TÊn 2812,5 2935,95 104 3915 4042,1 103 3675 4225,4 115 5 Xót TÊn 400 408,48 102 371,2 377,5 101 315 316,9 100,6 6 §iÖn Kw 3375000 3446500 102 3538000 4552863 128 3270000 328932,5 100,5 Nguån sè liÖu: Phßng kÕ to¸n Do C«ng ty lµm tèt c«ng t¸c thu mua, nªn nguyªn nhiªn vËt liÖu nãi chung ®­îc cung cÊp ®Çy ®ñ theo nhu cÇu cña quy tr×nh s¶n xuÊt vµ chóng chñ yÕu ®­îc cung cÊp b»ng ®­êng bé, tuy nhiªn do nguån tµi nguyªn ngµy cµng c¹n kiÖt ®· lµm cho vÊn ®Ò cung øng s¶n phÈm, nguyªn vËt liÖu ngµy cµng gÆp khã kh¨n. PhÇn lín vËt t­, nguyªn nhiªn vËt liÖu lµ s¶n xuÊt trong n­íc, nh­ng do kh«ng ®ñ cho nªn C«ng ty ph¶i nhËp thªm tõ n­íc ngoµi nh­ lÒ, ch¨n xeo. … V× nguyªn vËt liÖu ®­îc cung øng mét c¸ch ®µy ®ñ ®· lµ cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc liªn tôc, kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n, gióp cho C«ng ty v­ît kÕ ho¹ch ®· ®Ò ra. §ã lµ mét nguyªn nh©n gãp phÇn tr¶ l­¬ng ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi cho ng­êi lao ®éng trong C«ng ty, gióp hä phÊn khëi s¶n xuÊt ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. II. C«ng t¸c tiÒn l­¬ng t¹i doanh nghiÖp. 1. C¬ së cña tiÒn l­¬ng. 1.1. HÖ th«ng thang b¶ng l­¬ng. C«ng ty cæ phÇn giÊy Lam S¬n lµ mét doanh nghiÖp c«ng nghiÖp s¶n xuÊt, v× vËy mµ C«ng ty ®· ¸p dông vµ thùc hiÖn c¸c h×nh thøc thang b¶ng l­¬ng theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc quy ®Þnh. C«ng ty ®· ¸p dông hÖ thèng thang b¶ng l­¬ng theo nghÞ ®Þnh sè 26/CP ngµy 23-5-1993 chña ChÝnh phñ quy ®Þnh t¹m thêi chÕ ®é tiÒn l­¬ng míi trong c¸c doanh nghiÖp g«m cã: HÖ thèng thang l­¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt. HÖ thèng b¶ng l­¬ng c«ng nh©n, nh©n viªn trùc tiÕp s¶n xuÊt kinh doanh vµ phôc vô. B¶ng l­¬ng chøc vô qu¶n lý doanh nghiÖp. B¶ng l­¬ng phô cÊp chøc vô l·nh ®¹o doanh nghiÖp. B¶ng l­¬ng viªn chøc chuyªn m«n, nghiÖp vô, thõa hµnh phô vô ë c¸c doanh nghiÖp. 1.2. TiÒn l­¬ng tèi thiÓu: TiÒn l­¬ng tèi thiÓu cña C«ng ty ®­îc ¸p dông theo chÕ ®é cña nhµ n­íc tõ ®ã x©y dùng nªn khung l­¬ng c¸c doanh nghiÖp, ¸p dông møc l­¬ng tèi thiÓu dù vµo hÖ sè ®iÒu chØnh vïng, ngµnh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty. Nh»m ®¸p øng nhu cÇu cã thÓ tr¶ l­¬ng cao h¬n l­¬ng tèi thiÓu do nhµ n­íc quy ®Þnh nh­ng vÉn n»m trong giíi h¹n khung l­¬ng t¹i c¸c doanh nghiÖp. Nhµ n­íc ®· h­íng tiÒn l­¬ng tèi thiÓu ®iÒu chØnh tèi ®a trong c¸c doanh nghiÖp ®­îc phÐp ¸p dông. TLmin®e = TLmin * ( 1 + K®c ) Trong ®ã: TLmin®e : TiÒn l­¬ng tèi thiÓu ®iÒu chØnh tèi ®a doanh nghiÖp ®­îc phÐp ¸p dông ( giíi h¹n trªn cña khung l­¬ng tèi thiÓu ). TLmin : Møc l­¬ng tèi thiÓu chung do nhµ n­íc quy ®Þnh. K®c : HÖ sè ®iÒu chØnh t¨ng thªm cña c¸c doanh nghiÖp. K®c = K1 + K2 . K1 : HÖ sè ®iÒu chØnh vïng. K2 : HÖ sè ®iÒu theo ngµnh. Tõ c«ng thøc trªn th× doanh nghiÖp cæ phÇn giÊy Lam S¬n cã møc l­¬ng tèi thiÓu cña doanh nghiÖp dùa vµo kh¶ n¨ng thanh to¸n cña C«ng ty. BiÓu 7 . Møc l­¬ng tèi thiÓu mµ doanh nghiÖp ¸p dông trong c¸c n¨m qua . STT N¨m Møc l­¬ng ¸p dông HK TH % 1 2000 260.000 256.000 98% 2 2001 260.000 256.600 98% 3 2002 260.000 260.000 100% Nguån sè liÖu: Phßng tæ chøc hµnh chÝnh Trong C«ng ty møc l­¬ng tèi thiÓu kÕ ho¹ch ®Ò ra th× nã ®Òu cao h¬n møc l­¬ng tèi thiÓu do nhµ n­íc quy ®Þnh lµ 1.2 lÇn nh­ng trong khi thùc hiÖn th× møc l­¬ng tèi thiÓu cña C«ng ty chiÕm mét kho¶n cao. N¨m 2000 th× kú thùc hiÖn b»ng 98% kú kÕ ho¹ch , n¨m 2001 - 2002 th× møc ®ã cã cao h¬n vµ t¨ng b»ng 100% kú kÕ ho¹ch. Nh×n vµo b¶ng trªn ta thÊy hµng n¨m C«ng ty lu«n t×m c¸ch nh»m t¨ng quü l­¬ng cho ng­êi lao ®éng, l­¬ng tèi thiÓu. MÆc dï trong kú kÕ ho¹ch C«ng ty lu«n cã møc l­¬ng tèi thiÓu doanh nghiÖp lµ kh¸ cao nh­ng trong khi thùc hiÖn th× nã chØ ®¹t 98% ®Õn 100% lµ do nh÷ng nguyªn nh©n sau: Trong kú m¸y mãc thiÕt bÞ háng hãc nhiÒu v× vËy mµ chi phÝ cho söa ch÷a cao cho nªn nã ®· lµm gi¶m quü l­¬ng cña doanh nghiÖp. Nguyªn vËt liÖu kh«ng tiÕt kiÖm ®­îc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nã còng lµm t¨ng chi phÝ ®Çu vµo cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm dÉn ®Õn chi phÝ tiÒn l­¬ng cña C«ng ty gi¶m ®i. Chi phÝ cho x©y dùng míi mét sè c¸c c«ng tr×nh ®Çu t­ më réng s¶n xuÊt v× vËy mµ l­¬ng tèi thiÓu cña C«ng ty kh«ng ®¹t ®­îc nh­ ý muèn cña ng­êi qu¶n lý. §©y lµ ®iÒu mµ C«ng ty cÇn ph¶i xem xÐt l¹i trong thêi gian tíi nh»m kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ nh­ ®· nªu nh»m t¨ng h¬n n÷a tiÒn l­¬ng tèi thiÓu cho ng­êi lao ®éng. 2. Quü tiÒn l­¬ng: Quü tiÒn l­¬ng lµ toµn bé sè tiÒn dïng ®Ó tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. Quü tiÒn l­¬ng nµy lµ do C«ng ty qu¶n lý vµ chi tr¶.T×m hiÓu quü tiÒn l­¬ng t¹i C«ng ty cæ phÇn giÊy Lam S¬n thÊy ®­îc quü tiÒn l­¬ng nã liªn quan vµ ph¶n ¸nh ®­îc toµn bé kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty v× nã g¾n víi l­îng s¶n phÈm giÊy mµ c«ng ty s¶n xuÊt ra. MÆt kh¸c quü tiÒn l­¬ng lµ kho¶n chi phÝ mµ C«ng ty ph¶i chi ra ®Ó tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty v× vËy mµ nã ®­îc ho¹ch to¸n vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm. Quü tiÒn l­¬ng mµ cao th× gi¸ thanh cao, vµ ng­îc l¹i quü tiÒn l­¬ng thÊp th× gi¸ thµnh s¶n phÈm còng thÊp. 2.1. KÕt cÊu quü tiÒn l­¬ng: Quü tiÒn l­¬ng kÕ ho¹ch cña C«ng ty ®­îc tÝnh theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc vµ c¸c h­íng dÉn cña bé lao ®éng vµ th­¬ng binh x· héi. X©y dùng theo c«ng thøc: SQL = SVKH + S VBS + SVTG Trong ®ã: SQL: Tæng quü l­¬ng. SVK H: Quü l­¬ng kÕ ho¹ch. S VBS : Quü l­¬ng bæ sung. SVTG : Quü l­¬ng thªm giê. *. Quü l­¬ng kÕ ho¹ch x©y dùng theo c«ng thøc. Vkh = L®b * Tmindn * ( Hcb + Htc ) *12 Trong ®ã: L®b : Lao ®éng ®Þnh biªn . Tmindn : L­¬ng tèi thiÓu doanh nghiÖp. Hcb : HÖ sè cÊp bËc c«ng viÖc b×nh qu©n. Hpc : HÖ sè phô cÊp c«ng viÖc b×nh qu©n. *Quü l­¬ng thªm giê: C«ng ty hµng n¨m c¨n cø vµo kÕ ho¹ch vµo s¶n phÈm tõ ®ã gi¸m ®èc míi cã quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n cho viÖc duyÖt møc l­¬ng thªm giê dùa vµo c«ng thøc : L®b * Nc * HCbbQ * Tmindn VTG = ––––––––––– * K 26 Trong ®ã : L®b : Lao ®éng ®Þnh biªn. Nc : Ngµy c«ng. HCbbQ : HÖ sè cÊp bËc b×nh qu©n. Tmindn : TiÒn l­¬ng tèi thiÓu doanh nghiÖp ¸p dông. K : HÖ sè lµm thªm giê cña c«ng ty. *. Quü l­¬ng bæ sung: Quü l­¬ng bæ sung dïng ®Ó tr¶ cho c¸c lo¹i tiÒn l­¬ng cña c¸c ngµy nghØ, tÕt lÔ phÐp, héi häp nã c¨n cø vµo quü l­¬ng kÕ ho¹ch cña c«ng ty, ®­a ra møc l­¬ng b×nh qu©n sau ®ã gi¸m ®èc duyÖt møc l­¬ng ®ã. Tæng quü l­¬ng chung = Møc l­¬ng b×nh qu©n * L®b Tæng quü l­¬ng bæ sung: Vbs = SVKH + SVKHSP + SVTG Do t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp phô thuéc vµo mét sè yÕu tè bªn ngoµi nh­ ®iÖn, n­íc, nguyªn liÖu, v× vËy mµ tæng quü l­¬ng cña C«ng ty cã lóc t¨ng, cã lóc gi¶m. C¸c th«ng sè nµy ®­îc tÝnh nh­ sau: + Lao ®éng ®Þnh biªn. - NhiÖm vô s¶n xuÊt n¨m 2003 cña C«ng ty GiÊy c¸c lo¹i: 6.200 tÊn - Tæng thêi gian ®Þnh møc cña s¶n phÈm. 6.200 * 125 giê = 775.000 giê. Víi viÖc s¶n xuÊt ra 1 tÊn s¶n phÈm th× ph¶i hÕt: 100,16 giê lao ®éng cña c«ng nh©n chÝnh. 12,56 giê lao ®éng cña c«ng nh©n phôc vô. 12,24 giê lao ®éng cña c¸n bé qu¶n lý. - Sè lao ®éng ®Þnh biªn n¨m 2003: 775.000 : (8 giê * 12 th¸ng * 26 ) = 310 ng­êi + X¸c ®Þnh tiÒn l­¬ng tèi thiÓu ®Ó tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng. -X¸c ®Þnh hÖ sè ®iÒu chØnh t¨ng thªm: K HÖ sè ®iÒu chØnh theo vïng k1= 0,1 HÖ sè diÒu chØnh theo ngµnh k2 = 1 VËy: K = K1 + k2 = 1,1 - X¸c ®Þnh giíi h¹n trªn cña khung l­¬ng tèi thiÓu. tiÒn l­¬ngmindn TLmindn = 290.000 *(1 + K) = 290.000 * (1+1,3) = 609.000 ®ång Nh­ vËy c¨n cø vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ c¸c chØ tiªu trªn tæng s¶n phÈm, doanh thu, tæng lîi nhuËn, c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch. C«ng ty ®· tiÕn hµnh lùa chän vµ ¸p dông møc l­¬ng tèi thiÓu cho C«ng ty m×nh lµ 290.000 ®ång. + X¸c ®Þnh hÖ sè cÊp bËc c«ng viÖc b×nh qu©n. HÖ sè cÊp bËc c«ng viÖc b×nh qu©n: Hcb = 2.16 + X¸c ®Þnh hÖ sè c¸c kho¶n phô cÊp. HÖ sè phô cÊp: Hpc = 0,011 + X¸c ®Þnh tæng quü l­¬ng ®Ó tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng. VKH =310 * 290.000*(2,16 + 0,011) *12 = 2.340.624.000 ®ång - TiÒn l­¬ng b×nh qu©n mét giê. 2.340.642.000 : 775.000 = 3.202,16 ®ång - §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cho mét tÊn s¶n phÈm giÊy. 3.202,16 * 125 = 377.520 ®ång + quü l­¬ng bæ sung: 236.572.000 ®ång +Quü l­¬ng thªm giê: BiÓu 8 : Quü l­¬ng chung cña C«ng ty . STT N¨m §VT VKH VTH VTH/VKH (%) 1 2000 Tr ®. 2605.29 2090.575 80.24 2 2001 Tr ® 2907.712 2162.4 74.36 3 2002 Tr ® 2659.325 2294.66 86.28 Nguån sè liÖu: Phßng tæ chøc hµnh chÝnh Nh­ vËy trong c¸c n¨m hÇu nh­ C«ng ty chØ thùc hiÖn quü l­¬ng kh«ng bµng kÕ ho¹ch ®Ò ra. Cô thÓ n¨m 2000 quü l­¬ng thùc hiÖn chØ b¨ng 80,24% so víi kÕ ho¹ch ®Ò ra. N¨m 2001 chØ ®¹t b»ng 74,36% kÕ ho¹ch ®Ò ra. N¨m 2002 ®¹t 86,28% kÕ ho¹ch ®Ò ra. VÊn ®Ò trªn lµ do c¸c nguyªn nh©n sau cÇn ph¶i kh¾c phôc trong thêi gian tíi. TiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu, gi¶m thiÓu viÖc h­ háng cña m¸y mãc thiÕt bÞ, vµ mét sè nguyªn nh©n kh¸ch quan nh­ ®iÖn, n­íc, vµ viÖc cung øng nguyªn vËt liÖu 2.2. Quü tiÒn l­¬ng c¸c lo¹i: Víi viÖc t×m hiÓu ph©n tÝch quü tiÒn l­¬ng cña C«ng ty thÊy ®­îc quy m«, c¬ cÊu c¸c lo¹i quü l­¬ng. §ång thêi c¸c lo¹i quü l­¬ng còng ph¶n ¸nh ®­îc møc ®é c©n b»ng trong tr¶ l­¬ng t¹i C«ng ty. Cã nghÜa lµ C«ng ty thÊy ®­îc sù chªnh lÖch quü l­¬ng mµ C«ng ty tr¶ cho nh÷ng ng­êi trùc tiÕp lµm ra s¶n phÈm vµ quü l­¬ng mµ C«ng ty tr¶ cho sè lao ®éng kh«ng trùc tiÕp lµ ra s¶n phÈm. Tõ ®ã ®­a ra gi¶i ph¸p ®Ó ®iÒu chØnh cho phï hîp. C«ng ty cæ phÇn giÊy Lam S¬n sè l­îng lao ®éng hÇu nh­ h­ëng l­¬ng theo s¶n phÈm, ®©y lµ mét ®Òu bÊt hîp lý cÇn kh¾c phôc. C«ng ty cã c¸c lo¹i quü l­¬ng thÓ hiÖn ë b¶ng sau: BiÓu 9 : C¸c lo¹i quü l­¬ng: STT Lo¹i quü l­¬ng §VT 2000 2001 2002 Sè l­îng % Sè l­îng % Sè l­îng % 1 S¶n phÈm Tr ® 1953.700 93.4 2031.9 94 2159.537 94 2 Thêi gian Tr ® 136.800 6.55 130.5 6 135.123 6 3 Quü l­¬ng chung Tr ® 2090.575 100 2162.4 100 2294.660 100 Nguån sè liÖu : Phßng tæ chøc hµnh chÝnh - Trong ®ã quü l­¬ng thêi gian cña C«ng ty n¨m 2003 ®­îc tÝnh nh­ sau: 2,16 * 290000 LÔ, tÕt: 8 ngµy * * 310 = 59.748.923 ®ång 26 2,16 * 290000 PhÐp n¨m: 17 ngµy* *310=126.966.461 ®ång 26 2,16 * 290.000 Héi häp, häc tËp: 3 ngµy * *310=22.405.846 ®ång 26 2,16 * 290.000 C«ng t¸c x· héi: 3 ngµy* *40=2.891.076 ®ång 26 3 ng­êi * 1 giê * 26 *12 th¸ng 2,16 *290.000 Con bó : * 26 = 2.818800 ®ång 84 ng­êi * 1 giê * 3*12 th¸ng 2,16 *290.000 Lao ®éng n÷: * 8 9 = 9.106.892 ®ång 30ng­êi * 3* ( 2,16 * 290.000) NghØ viÖc riªng: = 2.168.307 ®ång 26 VËy quü l­¬ng thêi gian n¨m 2003 cña C«ng tylµ: 226.106.305 ®ång -Quü l­¬ng s¶n phÈm n¨m 2003 ®­îc tÝnh nh­ sau: 377520 * 6200 = 2.340.624.000 ®ång Nh×n vµo biÓu trªn ta thÊy quü l­¬ng cña C«ng ty chñ yÕu lµ l­¬ng s¶n phÈm. ChiÕm 93-94% tæng quü l­¬ng trong ®ã quü l­¬ng thêi gian chØ chiÕm 5-7%. MÆt kh¸c ta thÊy l­¬ng thêi gian l¹i gi¶m trong n¨m 2001 so víi n¨m 2000 lµ 0,55% l­¬ng s¶n phÈm l¹i t¨ng 0,6%. Nh­ vËy quy m« c¸c lo¹i quü l­¬ng cña C«ng ty cã ­u ®iÓm lµ C«ng ty ®· cã sù tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng g¾n víi c¸c lo¹i h×nh lao ®éng. Tæng quü l­¬ng mµ C«ng ty tr¶ cho ng­êi lao ®éng t¨ng dÇn theo tõng n¨m. Tuy nhiªn bªn c¹nh ®ã cã nh÷ng nh­îc ®iÓm mµ C«ng ty ph¶i t×m c¸ch kh¾c phôc trong thêi gian tíi lµ: CÇn ph¶i c©n ®èi l¹i, ®æi míi c¸c lo¹i quü l­¬ng, x¸c ®Þnh râ c¸c ®èi t­îng lao ®éng ®­îc h­ëng nh÷ng lo¹i l­¬ng g×. 2.3. TiÒn l­¬ng b×nh qu©n c¸c lo¹i: Ph©n tÝch tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña c¸c lo¹i lao ®éng trong C«ng ty thÊy ®­îc møc tiÒn l­¬ng còng nh­ sù chªnh lÖch tiÒn l­¬ng gi÷a c¸c lo¹i lao ®éng. §ång thêi thÊy ®­îc sù c«ng b»ng trong c«ng t¸c tr¶ l­¬ng cña C«ng ty.TiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña C«ng ty ë møc trung b×nh so víi mét sè C«ng ty kh¸c cïng ngµnh nghÒ, môc tiªu cña C«ng ty lµ phÊn ®Êu lµm sao cho quü tiÒn l­¬ng, vµ tiÒn l­¬ng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn cao h¬n n÷a trong thêi gian tíi. BiÓu 10 : TiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña tõng lo¹i lao ®éng (tÝnh theo n¨m ) Stt Lo¹i lao ®éng §vt 2000 2001 2002 1 C¸n bé l·nh ®¹o 1000® 1200 1350 1460 2 C¸n bé qu¶n lý 1000® 820 870 905 3 C«ng nh©n chÝnh 1000® 600 620 650 4 C«ng nh©n phô 1000® 450 470 520 5 B×nh qu©n chung cña CTy 1000® 620 645 670 Nguån sè liÖu: Phßng tæ chøc hµnh chÝnh L­¬ng mµ C«ng ty tr¶ cho ng­êi lao ®éng ®èi víi t­ng ®èi t­îng lao ®éng lµ rÊt ®óng, ®Òu vµ hîp lý, kh«ng cã sù chªnh lÖch lín gi÷a c¸c lo¹i lao ®éng, trõ sè c¸n bé l·nh ®¹o cña C«ng ty. N¨m 2000 l­¬ng cña c¸n bé l·nh ®¹o t¨ng 580 ngh×n ®ång so víi møc l­¬ng b×nh qu©n chung cña C«ng ty n¨m 2000 vµ nã t¨ng 93.5% so víi l­¬ng b×nh qu©n chung cña C«ng ty.Trong khi ®ã l­¬ng c¸n bé qu¶n lý t¨ng 200 ngh×n ®ång so víi móc l­¬ng b×nh qu©n chung cña C«ng ty n¨m 2000 l­¬ng cña c¸n bé qu¶n lý t¨ng 32% so víi l­¬ng b×nh qu©n chung cña C«ng ty n¨m 2000. L­¬ng c«ng nh©n chÝnh vµ c«ng nh©n phô gi¶m 20 - 170 ngh×n so víi møc l­¬ng b×nh qu©n cña c¶ C«ng ty n¨m 2000. N¨m 2001 l­¬ng cña c¸n bé l·nh ®¹o t¨ng 705 ngh×n ®ång so víi l­¬ng b×nh qu©n chung cña C«ng ty, t¨ng 109%. Trong khi ®ã l­¬ng c¸n bé qu¶n lý t¨ng 225 ngh×n ®ång so víi møc l­¬ng b×nh qu©n chung cña C«ng ty n¨m 2001 t¨ng 35%. L­¬ng c«ng nh©n chÝnh vµ c«ng nh©n phô gi¶m 25 - 175 ngh×n ®ång so víi møc l­¬ng b×nh qu©n cña C«ng ty n¨m 2001. N¨m 2002 l­¬ng cña c¸n bé l·nh ®¹o t¨ng 780 ngh×n ®ång so víi l­¬ng b×nh qu©n chung cña C«ng ty n¨m 2002, t¨ng 116% mµ trong khi ®ã l­¬ng cña c¸n bé qu¶n lý t¨ng 235 ngh×n ®ång so víi l­¬ng b×nh qu©n chung cña C«ng ty n¨m 2002, t¨ng 35%. L­¬ng c«ng nh©n chÝnh vµ c«ng nh©n phô gi¶m 20 - 150 ngh×n ®ång so víi møc l­¬ng b×nh qu©n cña C«ng ty n¨m 2002. N¨m 2001 TiÒn l­¬ng b×nh qu©n chung cña C«ng ty t¨ng 25 ngh×n ®ång so víi tiÒn l­¬ng b×nh qu©n chung cña C«ng ty n¨m 2000. N¨m 2002 tiÒn l­¬ng b×nh qu©n chung cña c«ng ty t¨ng 25 ngh×n ®ång so víi n¨m 2001. Nh­ vËy tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng b×nh qu©n chung cña c¶ C«ng ty qua c¸c n¨m lµ kh«ng ®æi v× vËy mµ C«ng ty cÇn cã nh÷ng nh×n nhËn ®óng ®¾n h¬n vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®Ó t×m ra c¸c nguyªn nh©n vµ kh¾c phôc chóng sao cho tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng b×nh qu©n chung cña C«ng ty kh«ng ngõng t¨ng. Nh­ vËy tiÒn l­¬ng cña c¸n bé l·nh ®¹o t¨ng gÊp 2 lÇn so víi møc l­¬ng c¸c lo¹i lao ®éng kh¸c. V× vËy ®· t¹o sù kh«ng c«ng b»ng trong c«ng t¸c tr¶ l­¬ng trong C«ng ty. L­¬ng c¸n bé qu¶n lý, C«ng nh©n chÝnh vµ c«ng nh©n phô C«ng ty chi tr¶ l­¬ng nh­ vËy lµ hîp lý, v× nã kh«ng cã sù chªnh lÖch lín gi÷a c¸c lo¹i lao ®éng nµy. C¸n bé c«ng nh©n sÏ c¶m thÊy m×nh ®­îc tr¶ l­¬ng ®óng víi sù ®ãng gãp cña m×nh. Ngoµi ra ®iÒu nµy cßn t¹o ®éng viªn khuyªn khÝch hä nhiÒu h¬n vµ cßn thu hót ®­îc lao ®éng bªn ngoµi vµ gióp hä cã lßng trung thµnh víi C«ng ty nhiÒu h¬n. II. C¸c h×nh thøc tiÒn l­¬ng t¹i doanh nghiÖp: 1. H×nh thøc tiÒn l­¬ng theo thêi gian: Ph©n tich h×nh th­íc tr¶ l­¬ng theo thêi gian thÊy ®­îc c¸ch thøc tr¶ l­¬ng víi nh÷ng lao ®éng h­ëng l­¬ng thêi gian. Tõ ®ã t×m ra nguyªn nh©n, ­u ®iÓm, nh­îc ®iÓm nh»m ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy. §èi t­îng ¸p dông: H×nh thøc tr¶ l­¬ng ®­îc ¸p dông ®èi víi nh÷ng lao ®éng mµ hä ®ang trong thêi gian nghØ phÐp, lÔ tÕt …… BiÓu11: Quü l­¬ng thêi gian cña C«ng ty Stt ChØ tiªu §vt 2000 2001 2002 Sè l­îng % Sè l­îng % Sè l­îng % 1 Quü l­¬ng thêi gian Tr ® 136.8 6.5 103.5 6 135.123 5.9 2 Tæng quü l­¬ng Tr ® 2090.575 100 2162.4 100 2294.66 100 3 Tæng lao ®éng Tr ® 316 100 304 100 309 100 Nguån sè liÖu: Phßng tæ chøc hµnh chÝnh *. Ph­¬ng ph¸p tÝnh: Do quü l­¬ng thêi gian cña C«ng ty chØ dïng ®Ó tr¶ cho nh÷ng lao ®éng thuéc vµo ®ang nghØ phÐp, nghØ lÔ nªn nã ®­îc tÝnh nh­ sau. ( HCb * TLmin ) Lthêi gian = NN * –––––– 26 Trong ®ã: NN : Sè ngµy mµ ng­êi lao ®éng nghØ. HCb : HÖ sè cÊp bËc. TLmin : TiÒn l­¬ng tèi thiÓu do nhµ n­íc quy ®Þnh. VÝ dô 1: Trong thêi gian th¸ng 3/2003 Anh TrÇn §øc H¹nh nh©n viªn phßng tæ chøc xin phÐp nghØ 17 ngµy ®Ó lo chuyÖn gia ®×nh. Anh cã hÖ sè l­¬ng cÊp bËc lµ: 2.02. VËy theo c«ng thøc ta cã: L­¬ng mµ anh H¹nh nhËn ®­îc trong thêi gian nghØ lµ: 2.02 * 210000 Lthêi gian = 17 * –––––– = 277.361 (®) 26 TiÒn l­¬ng mµ anh H¹nh nhËn ®­îc do h­ëng l­¬ng theo thêi gian lµ: 277.361 (®). *. Nh©n xÐt c¸ch tr¶ l­¬ng thêi gian. + ¦u ®iÓm: H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian cho ng­êi lao ®éng thùc hiÖn trong thêi gian nghØ phÐp, tÕt lÔ nã cã ­u ®iÓm sau. §¶m b¶o thu nhËp cho ng­êi lao ®éng trong thêi gian hä nghØ ng¬i. KhuyÕn khÝch ®­îc ng­êi lao ®éng trong C«ng ty, lµm cho ng­êi lao ®éng g¾n bã víi C«ng ty vµ hä cã c¶m gi¸c ®­îc quan t©m. + Nh­îc ®iÓm: Ngoµi c¸c ­u ®iÓm mµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian trªn mµ C«ng ty ¸p dông nã cßn cã rÊt nhiÒu c¸c nh­îc ®iÓm sau mµ C«ng ty cÇn ¸p dông ®Ó nã ®óng ph¸p luËt vµ ®¶m b¶o c¸c nguyªn t¾c tiÒn l­¬ng. C¨n cø vµo tiÒn l­¬ng thêi gian cña C«ng ty tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong c¸c tr­êng hîp nghØ: tÕt, phÐp cho ta thÊy ®©y lµ mét c¸ch tr¶ l­¬ng tr¸i nguyªn t¾c v× ®· cã quü l­¬ng riªng tr¶ cho nh÷ng ngµy trªn. Nã kh«ng ®¶m b¶o nguyªn t¾c c«ng b»ng trong tr¶ l­¬ng víi c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng kh¸c. Nã t¹o sù ch©y l­êi trong C«ng ty, v× hä kh«ng lµ viÖc th× hä c¾t phÐp nghØ bï th× hä vÉn h­ëng mét møc l­¬ng cao mµ vÉn ®¶m b¶o ®­îc cuéc sèng. V× vËy mµ ta cÇn kh¾c phôc nh÷ng nh­îc ®iÓm trªn nh»m hoµn thµnh c«ng t¸c tr¶ l­¬ng theo thêi gian cho C«ng ty. 2. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm. 2.1. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ: Ph©n tÝch h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy c¸ch thøc cña viÖc tr¶ l­¬ng, chia l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ. Tõ ®ã sÏ ®Ó thÊy ®­îc ­u, nh­îc ®iÓm cña c¸ch thøc tr¶ l­¬ng nµy tõ ®ã t×m ra c¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn. §èi t­îng ¸p dông: H×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy c«ng ty ¸p dông ®èi víi tÊt c¶ c¸c ph©n x­ëng trong C«ng ty, c¸n bé l·nh ®¹o vµ c¸n bé qu¶n lý, trõ mét sè lao ®éng trong lÜnh vùc phôc vô nh­ n­íc, vÖ sinh. Ta cã biÓu cô thÓ sau: BiÓu 12 : Quü l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ . Stt ChØ tiªu §vt 2000 2001 2002 Sè l­îng % Sè l­îng % Sè l­îng % 1 Quü l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ Tr® 1159,68 55 1156,32 53 1189.2 51,8 2 Quül­¬ng chung Tr® 2090.575 100 2162.4 100 2294.66 100 3 Tæng lao ®éng Ng­êi 316 100 304 100 309 100 4 Lao ®éng ®­îc h­íng l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ Ng­êi 151 48 146 48 148 48 5 TiÒn l­¬ng b×nh qu©n s¶n phÈm tËp thÓ Tr® 0,64 0,66 0,67 6 TiÒn l­¬ng b×nh qu©n chung Tr® 0.620 0.645 0.670 Nguån sè liÖu: Phßng tæ chøc hµnh chÝnh Trong h×nh thøc tr¶ l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ th× tiÒn l­¬ng ®­îc tÝnh nh­ sau. L§G = §G * Q * K Trong ®ã: L§G : TiÒn l­¬ng thùc tÕ nhËn ®­îc theo ®¬n. §G : §¬n gi¸ cho mét tÊn s¶n phÈm. Q : S¶n phÈm nhËp kho trong th¸ng th«ng qua kiÓm dÞch cña bé phËn KCS K: Tû lÖ % s¶n phÈm ®¹t yªu cÇu ( 0<K<1). *. C¸ch chia l­¬ng: Ng­êi lao ®éng h­ëng l­¬ng s¶n phÈm sau khi cã l­¬ng cho c¶ nhãm. VËy c¸ch chia l­¬ng nh­ sau: L§G L1NC = ––– SNC Trong ®ã : L1CN : L­¬ng 1 c«ng nh©n trong th¸ng. SNC : Ngµy c«ng thùc tÕ cña c«ng nh©n ®ã. VÝ dô 2: Trong th¸ng 1/2003 tæ A cã s¶n l­îng nhËp kho lµ 150 tÊn ( trong ®ã 100% ®¹t yªu cÇu ). §¬n gi¸ cña tæ A: 46.000®/tÊn( theo ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cña C«ng ty). C«ng nh©n lµm ®ñ 26 ngµy. Lao ®éng biªn chÕ tæ A: 10 ng­êi. Ta cã c¸ch chia cho c¶ tæ nh­ sau: L§G = 46.000 * 150 = 6.900.000 (®ång). L§G 6.900.000 L1NC = ––– = ––––– = 26538 ®ång/1 ngµy c«ng. NC 260 VËy l­¬ng cña mét c«ng nh©n lµ: L1CN = NC * L1NC = 26.638 * 26 = 689.988 (®ång). VËy trong th¸ng ®ã mçi c«ng nh©n cña tæ A nhËn ®­îc kho¶n tiÒn l­¬ng lµ: 689.988 (®ång). *. Tr¶ l­¬ng cho c¸n bé qu¶n lý. §èi víi C«ng ty c¸n bé qu¶n lý chiÕm 46 ng­êi: ChiÕm 12.6 - 15% tæng lao ®éng trong C«ng ty. L­¬ng cho c¸n bé qu¶n lý ®­îc tÝnh nh­ sau: Lql = LBQCBP * HCB Trong ®ã : Lql : L­¬ng qu¶n lý cña c¸n bé. LBQCBP : TiÒn l­¬ng b×nh qu©n c¸c c¸n bé. HCB :HÖ sè cÊp bËc víi møc ®é phøc t¹p cña c«ng viÖc. Trong ®ã: TiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña c¸c bé phËn ®­îc tÝnh b»ng b×nh qu©n gia quyÒn cña tiÒn l­¬ng tÊt c¶ c¸c bé phËn: VÝ dô: B¶ng l­¬ng cña phßng tæ chøc hµnh chÝnh 12/2002. - Sè ngµy lµm viÖc trong th¸ng cña c¸c nh©n viªn trong th¸ng 26. - L­¬ng b×nh qu©n cña c¸c bé phËn th¸ng 12/2002 lµ 650.000®. Stt Hä vµ tªn §vt L­¬ng b×nh qu©n c¸c bé phËn HÖ sè l­¬ng Ngµy c«ng §­îc lÜnh 1 NguyÔn ThÞ H­¬ng ® 650.000 1.7 26 1.105.000 2 TrÇn §øc H¹nh ® 650.000 1.2 26 780.000 3 NguyÔn Quèc TiÕn ® 650.000 1.2 26 780.000 4 TrÇn §¹i NghÜa ® 650.000 1 26 650.000 2.2. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm gi¸m tiÕp. H×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy ta cÇn ph¶i t×m hiÓu vµ ph©n tÝch nh»m t×m ra c¸c ­u , nh­îc ®iÓm ®Ó kÕ ho¹ch¾c phôc trong thêi gian tíi. §èi t­îng ¸p dông: ChÕ ®é tr¶ l­¬ng s¶n phÈm gi¸m tiÕp dïng ®Ó tr¶ l­¬ng cho nh÷ng c«ng viÖc lµm cho c«ng t¸c phôc vô nh­ n­íc, vÖ sinh … TiÒn l­¬ng thùc tÕ mµ c«ng nh©n phô nhËn ®­îc trong th¸ng nh­ sau: LP = §G * Q * K Trong ®ã: LP : L­¬ng thùc tÕ cña c«ng nh©n phô . §G: §¬n gi¸ l­¬ng phôc vô. Q : S¶n phÈm nh©p kho ®· nghiÖm thu cña KCS. K : Tû lÖ s¶n phÈm kÕ ho¹ch ®¹t yªu cÇu. Vi dô 3 : B¶ng l­¬ng cña tæ b¬m n­íc trong c«ng ty 1/2003. STT Hä vµ tªn §V §¬n gi¸ s¶n phÈm nhËp kho K §­îc lÜnh 1 L­¬ng Ngäc QuÕ ® 4.000 150 tÊn 1 600000 2 §ç Quèc TiÕn ® 4.000 150 tÊn 1 600000 3 Hµ Quang Minh ® 4.000 150 tÊn 1 600000 4 L©m V¨n Th¸i ® 4.000 150 tÊn 1 600000 Qua c¸c h×nh thøc tra l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ vµ theo s¶n phÈm gi¸m tiÕp ta thÊp m«t sè ­u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm cÇn ph¶i kh¾c phôc nh¨m lµm tèt h¬n n÷a c«ng t¸c tiÒn l­¬ng t¹i doanh nghiÖp, ®¶m b¶o c«ng b»ng cho ng­êi lao ®éng. *. ¦u ®iÓm: H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm ®· thÓ hiÖn ®­îc tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng g¨n víi kÕt qu¶ lao ®éng, tõ ®ã nã t¸c ®éng ®Õn ng­êi c«ng nh©n lµ cho hä tÝch cùc h­ng phÊn trong c«ng viÖc, gi¶m bít thêi gian l·ng phÝ, n©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm, tinh thÇn hîp t¸c cã hiÖu qu¶ cña c«ng nh©n lµm viªc trong tæ, khuyÕn khich m« h×nh s¶n xuÊt tù qu¶n. *. Nh­îc ®iÓm: Ng­êi c«ng nh©n chØ chó träng ®Õn s¶n phÈm mµ kh«ng quan t©m ®Õn tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu, b¶o quan m¸y mãc thiÕt bÞ. T¹o ra sù ph©n biÖt gi÷a c¸c ®èi t­îng lao ®éng, ng­êi cã cÊp bËc cao vµ ng­êi cã cÊp bËc thÊp. Kh«ng khuyÕn khÝch ®­îc c«ng nh©n n©ng cao tay nghÒ. Thu nhËp cña c¸n bé qu¶n lý phô thuéc vao rÊt nhiÒu ng­êi c«ng nh©n v× vËy mµ hä kh«ng thùc sù nhiÖt t×nh vµo c«ng viªc cña minh. X¸c ®inh l¹i mét c¸ch cô thÓ chÝnh x¸c c¸c ®èi t­îng h­ëng l­¬ng theo s¶n phÈm hay theo thêi gian ®Ó chØ tr¶ l­¬ng cho hä mét c¸ch hîp lý nhÊt víi møc ®é ®ãng gãp cña hä. §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng x©y dùng dùa vµo kinh nghiÖm thùc thÕ v× vËy nã kh«ng b¶o ®¶m ®­îc tiÒn l­¬ng cho c«ng nh©n vµ cho doanh nghiÖp. Ngoµi ra cßn ch­a thùc sù qu¶n lý chÆt chÏ ®èi víi c¸c lao ®éng v× nhiÒu khi hä ch©y l­êi ®Õn cho cã mÆt ®Ó cho tæ tr­ëng chÊm c«ng. Kh«ng thùc sù c«ng b»ng ®èi víi nh÷ng c«ng nh©n chÝnh vµ nh÷ng ng­êi lµm nh÷ng c«ng viÖc sö lý nguyªn liÖu. Trong ph­¬ng ph¸p tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cña C«ng ty cÇn ph¶i hoµn thiÖn ph­¬ng ph¸p chia l­¬ng cho tõng c«ng nh©n trong nhãm s¶n xuÊt. §ã lµ nh÷ng nh­îc ®iÓm rÊt lín mµ c¸ch tr¶ l­¬ng cña c«ng ty m¾c ph¶i v× vËy cÇn ph¶i ®¶m b¶o cho ng­êi lao ®éng, doanh nghiÖp th× ph¶i kh¾c phôc nh÷ng nh­îc ®iÓm trªn. IV. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ c«ng t¸c tr¶ l­¬ng t¹i doanh nghiÖp. 1. TiÒn l­¬ng vµ vÊn ®Ò n¨ng suÊt lao ®éng: Trong c¸c n¨m qua tiÒn l­¬ng cña c«ng ty kh«ng ngõng t¨ng lªn nã ph¶n ¸nh chÝnh x¸c nhÊt t×nh h×nh s¶n xuÊt cña c«ng ty vµ n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng nh©n. Tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng vµ n¨ng suÊt lao ®éng ®­îc thÓ hiªn trong b¶ng sau th«ng qua c¸c n¨m. BiÓu 13: ¶nh h­ëng cña tiÒn l­¬ng tíi n¨ng suÊt lao ®éng: Stt ChØ tiªu §vt 2000 2001 2002 2001/2000 2002/2001 2002/2000 1 L­¬ng binh qu©n Tr® 0.62 0.645 0.67 104 103.8 108 2 N¨ng suÊt lao ®éng theo doanh thu Tr® 5.076 5.88 6.12 115.8 104 120 Nguån sè liÖu: Phßng tæ chøc hµnh chÝnh Tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng cña C«ng ty lµ kh¸ ®ång ®Òu ë c¸c n¨m. N¨m 2001 tiÒn l­¬ng t¨ng so víi n¨m 2000 lµ 4% vµ n¨m 2002 tiÒn l­¬ng t¨ng so víi n¨m 2001 lµ 3.8% tõ ®ã ta thÊy ®­îc n¨ng suÊt lao ®éng còng t¨ng, ®ång thêi quü l­¬ng cña doanh nghiÖp còng t¨ng. Ta l¹i thÊy n¨ng suÊt lao ®éng theo doanh thu l¹i gi¶m kh¸ nhanh. N¨m 2001 t¨ng so víi n¨m 200 lµ 15.8% nh­ng n¨m 2002 chØ cßn 4%. Do vËy mµ cÇn ph¶i xem xÐt l¹i viÖc tr¶i l­¬ng cho ng­êi lao ®éng xem nã ®· khuyÕn khÝch ®­îc ng­êi lao ®éng ch­a. Dùa vµo b¶ng trªn ta thÊy tiÒn l­¬ng t¨ng m«t c¸ch ®Òu ®Æn, nh­ng n¨ng suÊt lao ®éng lai t¨ng gi¶m mét c¸ch thÊt th­êng v× vËy nã lµ mét nh­îc ®iÓm lín mµ ta cÇn xem xÐt vµ t×m c¸ch ®iÒu chØnh nã sao cho phï hîp. 2. TiÒn l­¬ng b×nh qu©n vµ ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng. Ta nhËn thÊy víi tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña c«ng nh©n tõ 620 - 670 ngh×n ®ång lµ thùc sù hîp lý vµ phï hîp víi ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng. V× trong khu vùc nµy lµ mét thÞ trÊn cña mét huyÖn nªn chi phÝ sinh ho¹t chØ ®¹t ë møc trung b×nh so víi møc sinh ho¹t ë vïng ho¹t kh¸c, do cã mét sè l¹i thùc phÈm do c«ng nh©n tù cung cÊp nh­ gµ, vÞt, rau hoÆc lµ hä mua víi mét møc gi¸ thÊp. Qua phong vÊn vµ khao s¸t mét sè gia ®×nh c«ng nh©n vÒ møc ¨n ë, sinh ho¹t (gi¶ sö gia ®×nh cã hai ®øa con). PhiÕu ®iÒu tra vÒ møc sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong nhµ m¸y Møc chi tiªu hµng th¸ng cña mét gia ®×nh c«ng nh©n Stt Møc sinh ho¹t Danh môc §vt 200 - 300 300-400 400-500 500-600 Trªn 600 1 TiÒn ¨n + chi phÝ SH 1000 ® 2 TiÒn häc cho con 1000® 3 TiÒn ph¸t sinh kh¸c 1000® II . møc thu nhËp hµng th¸ng cña gia ®×nh mét c«ng nh©n. Stt Møc thu nhËp Danh môc §vt D­íi 500 500-700 700-900 1000-1400 trªn 1400 1 TiÒn l­¬ng hµng th¸ng 1000® 2 Møc thu nhËp cña gia ®×nh 1000® Hä vµ Tªn: §Þa chØ: N¬i lµm viÖc: Sè khÈu trong hé gia ®×nh: Qua mÉu pháng vÊn trªn, tæng hîp sè liÖu th× ta cã møc sinh ho¹t hµng th¸ng cña c¸c gia ®×nh c¸n bé c«ng nh©n trong C«ng ty. BiÓu 14 : møc sinh ho¹t hµng th¸ng cña c«ng nh©n vµ gia ®×nh hä STT C¸c kho¶n chi tiªu §VT Sè tiÒn 1 TiÒn ¨n 1000® 480 2 TiÒn phôc vô sinh ho¹t tèi thiÓu 1000® 200 3 TiÒn häc cña con c¸i 1000® 200 4 TiÒn ph¸t sinh 1000® 200 Tæng 1000® 1080 Nguån sè liÖu: Qua kh¶o s¸t thùc tÕ Qua nguån sè liÖu ®iÒu tra ta thÊy c¸c kho¶n chi tiªu cña c«ng nh©n trong c«ng ty lµ kÕ ho¹ch«ng lín l¾m so víi møc sinh ho¹t cña mét sè gia ®×nh ë thi trÊn. Chñ yÕu trong mét gia ®×nh tiÒn ¨n chiÕm kho¶n kh¸ cao chiÕm 44% c¸c kho¶n chi tiªu trong nhµ. VËy nÕu hai vîi tr«ng võa lµ c«ng nh©n víi møc l­¬ng lµ 650.000®/th¸ng th× hä ®· s«ng tho¶i m¸i vµ cã tÝch luü chót Ýt nh»m phôc vô cho c¸c c«ng viÖc ph¸t sinh ngoµi ý muèn, nh­ng thùc s­ ®ã ch­a ph¶i lµ møc tÝch luü lý t­ëng v× hä chØ ®ñ tho¶i m¸i chø ch­a lµ ®­îc mét c«ng viÖc lín nh­ mua xe m¸y, x©y nhµ ®Öp h¬n tãm l¹i lµ ch­a cã kh¶ n¨ng mua s¾m nh÷ng t­ liÖu sinh ho¹t ®¾t tiÒn. V× vËy mµ c«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p nh»m n©ng c¸o møc l­¬ng cho ng­êi lao ®éng trong thêi gian tíi. Tãm l¹i víi møc sinh ho¹t nh­ vËy c«ng nh©n cã thÓ yªn t©m trong lao ®éng, kh«ng trém c¾p tµi s¶n cña c«ng ty vµ kh«ng vi ph¹m kû luËt trong lao ®éng nh­ chèn giê, bá viÖc lµm.… 3. TiÒn l­¬ng víi t©m t­ nguyªn väng vµ quan ®iÓm cña ng­êi lao ®éng. §èi víi møc l­¬ng nh­ vËy th× ng­êi lao ®éng kh«ng d¸m tiªu dïng nh÷ng mÆt hµng sa sØ v× vËy mµ ng­êi lao ®éng lu«n lu«n cã quan t©m rÊt lín ®Õn vÊn ®Ò tiÒn l­¬ng trong doanh nghiÖp. N©ng cao møc l­¬ng tõ ®ã n©ng cao møc sèng cho ng­êi lao ®éng trong c«ng ty. T¹o sù c«ng b¨ng trong c¸c ®èi t­îng lao ®éng vµ ®èi víi nh÷ng lao ®éng phô tr¸ch nh÷ng c«ng viÖc cÇn cã tr×nh ®ä chuyªn m«n, møc ®é phøc t¹p cao. CÇn ph¶i chi tr¶ tiÒn l­¬ng cho c«ng nh©n mét c¸ch nhanh nhÊt vµ ®óng h¹n v× nã cã liªn quan tíi ®êi sèng vµ sinh ho¹t cña ng­êi c«ng nh©n trong th¸ng. CÇn ph¶i tÝnh l­¬ng mét c¸ch chÈn x¸c vµ v« t­ cña c¸c bé phËn nh­ tµi vô, phong tæ chøc vµ bé phËn s¶n xuÊt cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng. PHÇN III . Mét sè c¸c biÖn nh»m hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc tiÒn l­¬ng t¹i c«ng ty cæ phÇn giÊy Lam S¬n 1. Hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng s¶n phÈm: Mét lµ: Hoµn thiÒn ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh tr¶ tiÒn l­¬ng: VÊn ®Ò x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ chÝnh x¸c khoa häc lµm c¨n cø ®Î tr¶ l­¬ng s¶n phÈm ®óng lµ mét viÖc v« cïng cÇn thiÕt vµ quan träng trong mçi C«ng ty. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng t¸c nµy còng ®· ®­îc C«ng ty cæ phÇn giÊy Lam S¬n quan t©m vµ hoµn thiÖn. Song vÉn cßn nh­ng vÊn ®Ò tån t¹i cÇn ph¶i gi¶i quyÕt nh­ sau: - VÊn ®Ò x¸c ®Þnh cÊp bËc c«ng viÖc cho tõng lo¹i c«ng viÖc trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt ch­a thËt chÝnh x¸c. C«ng ty quy ®Þnh cÊp bËc c«ng viÖc cho tõng lo¹i c«ng viÖc chØ dùa vµo kinh nghiÖm vµ tµi liÖu cña c«ng ty tõ nh÷ng n¨m tr­íc ®ã mµ hµng n¨m kh«ng cã sù ®iÒu chØnh cho phï hîp víi thùc tÕ c«ng viÖc. Cho nªn dÉn t×nh trang nhiÒu c«ng viÖc c«ng ty quy ®inh c«ng viªc cao h¬n so víi møc ®é phøc t¹p cña c«ng viÖc vµ ng­îc l¹i. V× vËy trong thêi gian tíi C«ng ty cÇn xem xÐt cÊp bËc c«ng viÖc mét c¸ch chÝnh x¸c vµ khoa häc h¬n ®Ó ®¶m b¶o x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng chÝnh x¸c. VÝ dô: X¸c ®Þnh cÊp bËc c«ng viÖc cho c«ng nh©n trong ph©n x­ëng xeo giÊy. CÊp bËc c«ng viÖc c«ng ty quy ®Þnh ®Ó tÝnh møc vµ tÝnh ®¬n gi¸ cña thî c¾t cuén lµ bÊc 4 nh­ng thùc tÕ chØ cÇn thî bËn 3 lµ còng cã thÓ lµm ®­îc. T­¬ng tù thî b¬m bét C«ng ty quy ®inh bËc 5 nh­ng bËc 4 còng cã thÓ lµm ®­îc do b¬m bét lµ mét c«ng viÖc ®¬n gi¶n. Lóc nµy ®¬n gi¸ sÏ kh¸c ®¬n gi¸ tr­íc. X¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng: STT ChØ tiªu Sè ng­êi CBCV HÖ sè 1 Thî v©n hµnh m¸y c¾t cuén 2 3/6 1.86 2 Thî bao gãi, nhËp kho 1 3/6 1.86 3 Thî b¬m bét 1 4/6 1.86 4 Thî vËn hµnh m¸y xeo 6 5/6 2.36 Tæng 10 HÖ sè cÊp bËc c«ng viÖc cña c¶ tæ lµ: 2 * 1.86 + 1 * 1.86 + 1 * 1.86 + 6 * 2.36 ––––––––––––––––– = 2.16 10 - TiÒn l­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc b×nh qu©n theo ®Þnh møc lao ®éng (LCB). LCB = 2.16 * 210.000 * 10 = 4536.000 ® - Phô cÊp tæ tr­ëng : Cã 1 tæ tr­ëng - Phô cÊp tr¸ch nhiÖm = 0.1 * 210.000 * 1 = 21.000 (®ång) Do vËy: SLCB = 4.536.000 + 21.000 = 4.557.000 ®ång Víi møc lao ®éng cña C«ng ty x©y dùng lµ: 0,56 (tÊn/ca) Do cã 10 c«ng nh©n lµm viÖc trong mét ca: 0.56 * 10 = 5.6( tÊn/ca ) 4557.000 §¬n gi¸ = ––––– = 31.298 (®ång/tÊn). 5.6 * 26 Nh­ vËy lóc nµy ®¬n gi¸ chØ cã 31.298 (®ång/ tÊn), trong khi ®ã ®¬n gi¸ ban ®Çu d«ng ty ®Þnh møc lµ 46 000 (®ång/tÊn). Nh­ vËy víi møc s¶n l­îng cña n¨m 6200 tÊn, ®¬n gi¸ míi tÝnh cho ph©n x­ëng xeo, th× hµng n¨m ®· tiÕt kiÖm cho C«ng ty sè tiÒn lµ: 6200*46000 – 6200*31298 = 91.152.400 ®ång §©y lµ mét con sè kh«ng nhá ®èi víi mét C«ng ty nh­ C«ng ty cæ phÇn giÊy Lam S¬n. §iÒu nµy ®· g©y thiÖt h¹i cho C«ng ty qu¸ lín v× C«ng ty ph¶i tr¶ l­¬ng s¶n phÈm cao cho ng­êi lao ®éng trong khi møc ®ãng gãp cña hä thÊp h¬n thÕ. Th­êng th× c¸c bé xuèng ph©n x­ëng bÊm giê x©y dùng ®Þnh møc th× ng­êi c«ng nh©n lµm Ýt s¶n phÈm ®i v× vËy mµ nã ®· n©ng ®¬n gi¸ lªn. Trong mét tæ th× cã ng­êi ®ãng gãp nhiÒu, ng­êi ®ãng gãp Ýt. V× vËy mµ trong viÖc tr¶ l­¬ng nã ®· t¹o ra sù kh«ng c«ng b»ng ®èi víi nh÷ng lao ®éng nÆng nhäc h¬n vµ ®ãng gãp nhiÒu h¬n. V× vËy mµ trªn mét d©y chuyÒn th× cã ®Þnh møc chung cho c¶ tæ. Sau ®ã dïng hÖ sè ®iÒu chØnh ph©n ra tõng lo¹i lao ®éng A, B, C víi c¸c hÖ sè ®iÒu chØnh KA=1; KB=0.9; KC=0.8, sau ®ã lÊy tiÒn l­¬ng s¶n phÈm thùc lÜnh cña hä nh©n víi hÖ sè ®iÒu chØnh. Cuèi th¸ng ng­êi tæ tr­ëng ph©n h¹ng vµcã sù th«ng qua thèng nhÊt cña c¶ tæ. Nh­ vËy ai ®ãng gãp nhiÒu, lµm ch¨m chØ sÏ ®­îc tr¶ ®óng víi møc ®é ®ãng gãp cña m×nh vµ ng­îc l¹i. Hai lµ: Hoµn thiÖn viÖc x©y dùng møc: ViÖc x©y dùng ®Þnh møc ch­a ®¶m b¶o tÝnh tiªn tiÕn, hiÖn thùc, ch­a chÝnh x¸c, chñ yÕu dùa vµo kinh nghiÖm vµ sè liÖu thèng kª qua c¸c n¨m nh­ng kh«ng cã nh÷ng ®iÒu chØnh vµ sù biÕn ®éng ®Ó ¸p dông vµo viÖc x©y dùng ®Þnh møc cho n¨m tíi. §Þnh møc lao ®éng ch­a g¾n liÒn víi ®iÒu kiÖn cô thÓ n¬i lµm viÖc. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng ®ã c«ng ty cÇn xem xÐt l¹i ­u nh­îc ®iÓm cña ®Þnh møc cò lµm ¶nh h­ëng tíi c«ng t¸c tr¶ l­¬ng vµ lµm ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. C«ng ty cÇn ph¶i xem xÐt tæ chøc hîp lý héi ®ång ®Þnh møc ®Ó lµm viÖc ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c, kÕt hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ ®Ó x©y dùng ®Þnh møc ®¶m b¶o tÝnh tiªu biÓu vµ hiÖn thùc. MÆt kh¸c, C«ng ty cÇn ph¶i nhËn thøc ®­îc ®©y lµ viÖc lµm th­êng xuyªn, khi cã nh÷ng thay ®æi ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c«ng ty cÇn ph¶i xem xÐt l¹i møc ®Ó ®¶m b¶o ®¬n gi¸ chÝnh x¸c. C«ng ty cÇn kÕt hîp c¸c ph­¬ng ph¸p x©y dùng ®Þnh møc nh­: Ph­¬ng ph¸p thèng kª kinh nghiÖm, ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch b»ng h×nh thøc bÊm giê chôp ¶nh, c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt thùc tÕ hµng n¨m C«ng ty tæ chøc thi tay nghÒ kiÓm tra bËc thî c«ng nh©n. Ba lµ: §Ó khuyÕn khÝch c«ng nh©n t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, lµm viÖc hiÖu qu¶, v­ît møc kÕ ho¹ch ®Ò ra. C«ng ty nªn tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng theo h×nh thøc l­¬ng cã th­ëng. NÕu hä s¶n xuÊt v­ît ®Þnh møc kÕ ho¹ch ®· ®Ò ra, c«ng ty nªn tÝnh l­¬ng cho hä theo ®¬n gi¸ kh¸c b»ng 5% ®¬n gi¸ ®Þnh møc. Lóc nµy tiÒn l­¬ng thùc tÕ cña c¸c tæ nhËn ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: T= Sp®m* §g®m + (Sptt - Sp®m)*§t Trong ®ã: T : Quü l­¬ng s¶n phÈm cña c¶ tæ Sp®m : S¶n phÈm ®Þnh møc cña c¶ tæ. §g®m: §¬n gi¸ ®Þnh møc. Sptt : S¶n phÈm thùc tÕ. Sp®m : S¶n phÈm ®Þnh møc. §t : §¬n gi¸ th­ëng. VÝ dô: VÉn ë vÝ dô phÇn II, môc III.2.2.1 víi ph©n x­ëng xeo cña tæ A, s¶n phÈm ®Þnh møc lµ 15 tÊn/ ng­êi/ th¸ng víi ®¬n gi¸ ®Þnh møc lµ 46 000 ®ång/ tÊn nh­ng trong th¸ng hä ®· lµm ra 16 tÊn s¶n phÈm/ ng­êi/ th¸ng. Víi ®¬n gi¸ th­êng lµ: 46 000 + 46 000*5% = 48 300 (®ång/ tÊn) Ca víi lao ®éng biªn chÕ lµ 10 ng­êi lµm ®ñ 26 c«ng trong th¸ng.Sè l­îng s¶n phÈm ®Þnh møc ca trong th¸ng lµ: 15*10 = 150 (tÊn/ th¸ng) Thùc tÕ tæ lµm ®­îc trong th¸ng lµ: 16*10 = 160 (tÊn/ th¸ng) Tøc lµ hä v­ît ®Þnh møc trong th¸ng lµ: 160-150 = 10 (tÊn) Quü l­¬ng thùc tÕ c¶ tæ nhËn ®­îc lµ: Lca = 150*46 000 + 10*48 300 = 7 383 000 (®ång). NÕu kh«ng cã ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng th× tiÒn l­¬ng c¶ ca nhËn ®­îc lµ: Lca = 160*46 000 = 7 360 000 (®ång). VËy víi c¸ch tr¶ l­¬ng kh«ng cã ®¬n gi¸ tiÒn th­ëng, tiÒn l­¬ng gi¶m ®i lµ: 7 383 000 - 7 360 000 = 23 000 (®ång). Bèn lµ: CÇn ph¶i hoµn thiÖn vµ x©y dùng h×nh thøc tr¶ l­¬ng s¶n phÈm kho¸n cña C«ng ty. V× hiÖn nay C«ng ty ch­a thùc sù cã h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy, nh­ng hiÖn nay theo em biÕt vµ qua thùc tÕ t×m hiÓu th× C«ng ty cßn rÊt nhiÒu c«ng viÖc ch­a tiÕn hµnh ®Þnh møc ®­îc nh­ bé phËn bèc xÕp, xö lý lÒ. V× vËy mµ c«ng ty cÇn ph¶i cã ®¬n gi¸ khi lo¹i lao ®éng lµm c«ng viÖc kho¸n trªn, vµ C«ng ty tÝnh ®¬n gi¸ b»ng ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh th«ng qua bÊm giê chôp ¶nh. VÝ dô: ë kh©u nguyªn liÖu c«ng viÖc xö lý lÒ th× m¸y mãc kh«ng hoµn toµn lµm ®­îc, mµ c«ng nh©n c«ng nghÖ hay c«ng nh©n phæ th«ng còng cã thÓ xö lý ®­îc nh­ t¸ch keo, lÊy t¹p phÈm… ë tÊt c¶ c¸c lo¹i lÒ néi, lÒ ngo¹i th× cã lo¹i nhiÒu keo vµ lo¹i Ýt keo nªn rÊt khã ®Þnh møc chÝnh x¸c. V× vËy ®Ó x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tiÕn hµnh kho¶ng tõ 6 -10 ng­êi sau ®ã lÊy nh÷ng con sè trung b×nh. Qua kh¶o s¸t cho viÖc xö lý lÒ thñ c«ng: Kh¶o s¸t 8 ng­êi råi lÊy c¸c con sè trung b×nh. L­¬ng cÊp bËc + Phô cÊp §g = S¶n L­îng Trung b×nh nh÷ng ng­êi kh¶o s¸t l­¬ng bËc 3 víi hÖ sè l­¬ng lµ 1.92 Nhãm III: BËc I II III IV V VI HÖ sè 1.14 1.68 1.92 2.7 3.28 Møc l­¬ng 308.7 352.8 403.2 567.0 688.8 L­¬ng cÊp bËc = 1.92*210 000 = 403 200 (®ång). C«ng viÖc nµy kh«ng cã phô cÊp lµm ®ªm. NÕu lµ tæ tr­ëng sÏ ®­îc h­ëng hÖ sè tr¸ch nhiÖm riªng lµ 0.1 Phô cÊp tr¸ch nhiÖm: 0.1*210 000 = 21 000 (®ång). * X¸c ®Þnh s¶n l­îng: + X¸c ®Þnh thêi gian hao phÝ cho viÖc xö lý ®­îc 1 kg keo trong lÒ: Ta cã b¶ng quan s¸t sau: Stt Néi dung quan s¸t Thêi gian 1 ChuÈn bÞ dao, hép ®ùng, d©y 10 phót 2 ChuÈn bÞ nguyªn liÖu 15 phót 3 Xö lý keo 352 phót Tæng 382 phót Víi møc t¸c nghiÖp ca lµ 420 phót. Møc lao ®éng b»ng (1*420)/382 = 1,1 (kg/ c«ng) VËy ta cã ®¬n gi¸: §G = 403200/1,1*26 = 14.100 ®ång vËy l­¬ng theo ®¬n gi¸ cña c«ng nh©n nhËn ®­îc trong mét th¸ng theo ®Þnh møc 1,1 kg /c«ng vµ ®i lµm ®Çy ®ñ 26 c«ng L§G = 14.100 * 1,1 *26 = 403.260 ®ång 2. Hoµn thiÖn tr¶ l­¬ng thêi gian. TiÒn l­¬ng thêi gian cña C«ng ty lµ rÊt nhá, nã chØ dïng ®Ó tr¶ l­¬ng cho c¸c ®èi t­îng lao ®éng trong c¸c tr­êng hîp nghØ, héi häp, phÐp…V× vËy mµ nã ®· kh«ng ®óng víi quy ®Þnh cña Nhµ n­íc nªn dÉn ®Õn thùc tr¹ng lµ tr¶ l­¬ng theo thêi gian kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ ®èi víi doanh nghiÖp, v× vËy mµ c«ng ty cÇn ph¶i xem xÐt ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña viÖc tr¶ l­¬ng. Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy lµ: Mét lµ: CÇn ph¶i x¸c ®Þnh l¹i c¸c ®èi t­îng ®­îc h­ëng l­¬ng thêi gian mét c¸ch chÝnh x¸c nh­ mét sè ®èi t­îng sau: Ban gi¸m ®èc, c¸c c¸n bé bé phËn qu¶n lý ®Ó x©y dùng quü l­¬ng thêi gian vµ ph­¬ng ph¸p tr¶ l­¬ng thÝch hîp cho ng­êi ®­îc h­ëng l­¬ng thêi gian. Hai lµ: TiÒn l­¬ng cho bé phËn h­ëng l­¬ng theo thêi gian cao hay thÊp phô thuéc vµo l­¬ng cÊp bËc vµ sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ cña tõng ng­êi. H×nh thøc nµy ch­a g¾n víi sè l­îng vµ chÊt l­îng c«ng viÖc. V× vËy mµ lµm cho nhiÒu ng­êi ®i lµm ®Ó cã mÆt, ®Ó chÊm c«ng v× vËy hiÖu qu¶ lµm viÖc kh«ng cao vµ kh«ng khuyÕn khÝch ®­îc ng­êi lao ®éng n©ng cao n¨ng suÊt. Do ®ã ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm chÊm c«ng cÇn cã tr¸ch nhiÖm h¬n n÷a ®Ó ®«n ®èc c«ng nh©n viªn cña m×nh. CÇn ph¶i nghiªm kh¾c kû luËt nh÷ng ng­êi vi ph¹m kh«ng nªn cã sù nÓ nang thiªn vÞ. Ba lµ: HiÖn nay sè ng­êi ®­îc tuyÓn dông vµo c«ng ty lµ hÇu nh­ kh«ng cã, nhiÒu ng­êi kh«ng cã b»ng cÊp hay tr×nh ®é, cã nhiÒu vÞ trÝ thõa ng­êi mµ chÊt l­îng lao ®éng kh«ng cao. MÆt kh¸c nhiÒu ng­êi cã tr×nh ®é th× hä lµm kh«ng ®óng vÞ trÝ, hä l¹i lµm t¹i nh÷ng n¬i kh«ng ®óng tr×nh ®é cña m×nh hay thÊp h¬n tr×nh ®é cña m×nh v× thÕ C«ng ty kh«ng cã h×nh thøc bè trÝ l¹i sao cho phï hîp. Bèn lµ: YÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh l­¬ng thêi gian lµ thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. C«ng ty cÇn theo dâi thêi gian lµm viÖc cña hä th«ng qua b¶ng chÊm c«ng. ViÖc chÊm c«ng thùc hiªn ph¶i ®óng nguyªn t¾c do sè ngµy c«ng quyÕt ®Þnh møc l­¬ng th¸ng mµ c¸n bé c«ng nh©n viªn ®­îc h­ëng. Ngoµi ngµy c«ng chÕ ®é ®­îc ghi chÐp ®óng quy chÕ, ngµy c«ng lµm thªm còng ®­îc ghi chÐp chÝnh x¸c. Ngµy c«ng cña ng­êi lao ®éng dùa vµo b¶ng chÊm c«ng theo ®óng kû luËt. Theo dâi ngµy c«ng nh­ng ®ång thêi ph¶i theo dâi giê c«ng, th¸i ®é sö dông ngµy c«ng, giê c«ng, cã nh­ vËy míi tr¶ l­¬ng thêi gian chÝnh x¸c vµ ph¸t huy hiÖu qu¶. N¨m lµ: Ng­êi c¸n bé chÊm c«ng cßn cã sù nÓ nang, thiªn vÞ khi nh©n viªn cña m×nh kh«ng ®i lµm nh­ng vÉn chÊm c«ng, C«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p kû luËt nghiªm kh¾c ®èi víi nh÷ng ng­êi c¸n bé nµy, cã nh­ vËy míi cã ®­îc sù c«ng b»ng. S¸u lµ: H×nh thøc tr¶ l­¬ng cho c¸n bé qu¶n lý theo møc l­¬ng s¶n phÈm b×nh qu©n cña tÊt c¶ c¸c bé phËn råi nh©n víi hÖ sè cÊp bËc c«ng nghiÖp, møc ®é phøc t¹p cña c«ng viÖc cña hä lµ kh«ng hîp lý, kh«ng chÝnh x¸c mµ dùa vµo ý thøc chñ quan cña C«ng ty. Kh«ng g¾n tr¸ch nhiÖm cña hä víi phßng ban hä qu¶n lý, v× vËy lµm cho hiªu qu¶ qu¶n lý cña hä kh«ng cao, h¹n chÕ ph¸t huy s¸ng t¹o vµ n©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm cña hä. §Ó hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy C«ng ty nªn t×m c¸ch g¾n l­¬ng cña hä vµo phßng ban hä qu¶n lý. Nh­ng sù thay ®æi nµy lµ rÊt khã v× ph¶i dùa vµo hÖ thèng thang b¶ng l­¬ng mµ hiÖn nay C«ng ty ®ang ¸p dông. Do ®ã trong thêi gian tíi C«ng ty nªn x©y dùng vµ nghiªn cøu ®Ó t×m ra gi¶i ph¸p tr¶ l­¬ng cho c¸n bé qu¶n lý h÷u hiÖu nhÊt. 3. Nh÷ng biÖn ph¸p kh¸c. 3.1. Tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc. §Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc liªn tôc, th«ng suèt vµ cã hiÖu qu¶, kh©u tæ chøc vµ phôc vô n¬i lµm viÖc cÇn ph¶i ®­îc chó träng tøc lµ nh÷ng trang thiÕt bÞ cho qu¸ tr×nh lao ®éng ph¶i ®­îc trang bÞ ®Çy ®ñ vµ s¾p xÕp theo mét thø tù nhÊt ®Þnh cô thÓ cÇn tiÕn hµnh nh÷ng c«ng viÖc sau: Bè trÝ c«ng nh©n, ng­êi lao ®éng, dông cô, giÊy cuén, ho¸ chÊt ®Õn tõng m¸y, n¬i lµm viÖc mét c¸ch ®Çy ®ñ, s¾p xÕp mét c¸ch khoa häc, thuËn tiÖn, tr¸nh t×nh tr¹ng chê ®îi g©y l·ng phÝ thêi gian cña ng­êi lao ®éng còng nh­ cña m¸y. Sau giê lµm viÖc ph¶i ®­îc s¾p xÕp ng¨n n¾p vµo ®óng n¬i quy ®Þnh. Bé phËn ®i lµm ca s¶n xuÊt ph¶i cã c¬ së giao nhËn ca chi tiÕt. C¸c phßng ban lµm viÖc ph¶i ®Çy ®ñ ¸nh s¸ng, dông cô b¶o ®¶m an toµn n¬i lµm viÖc… Tr¸nh t×nh tr¹ng sù cè mÊt ®iÖn, ®Æc biÖt lµ nh÷ng ng­êi lµm viÖc theo tæ, theo ca th× viÖc tæ chøc phôc vô tèt n¬i lµm viÖc lµ ®iÒu rÊt cÇn thiÕt. Bé phËn phôc vô c¬ khÝ söa ch÷a m¸y cÇn t¨ng c­êng h¬n n÷a c«ng t¸c kiÓm tra söa ch÷a ®Þnh kú cña c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ, h¹n chÕ thêi gian chê ®îi söa ch÷a m¸y khi h­ háng ph¸t sinh trong ca lµm viÖc. CÇn ph¶i x©y dùng kÕ ho¹ch b¶o d­ìng, söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ mét c¸ch cô thÓ th­êng xuyªn h¬n n÷a. C«ng ty nªn ®Çu t­ trang bÞ thªm vµ n©ng cÊp m¸y tÝnh ë c¸c phßng ban ®Ó th­c hiÖn c«ng viÖc mét c¸ch nhanh chãng vµ hiÖu qu¶ nhÊt. 3.2. Tæ chøc lao ®éng hîp lý: Lao ®éng hiÖn nay ë mét sè ph©n x­ëng ®­îc bè trÝ s¾p xÕp ch­a thËt hîp lý. Mét sè vÞ trÝ cßn thõa lao ®éng hoÆc kh«ng ®óng tr×nh ®é chuyªn m«n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng l·ng phÝ lao ®éng. Theo em khi s¾p xÕp lao ®éng trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt nªn bè trÝ cÊp bËc c«ng nh©n cho phï hîp víi cÊp bËc c«ng viÖc. Nh÷ng c«ng ®o¹n ®¬n gi¶n sö dông m¸y mãc tù ®éng hoÆc thao t¸c t­¬ng tù nhau nªn bè trÝ c«ng nh©n míi vµo ®Ó hä lµm quen vµ thÝch nghi víi c«ng viÖc. Nh÷ng c«ng viÖc phøc t¹p khã kh¨n cÇn bè trÝ nh÷ng lao ®éng cã kinh nghiÖm cã kh¶ n¨ng hoµn thµnh c«ng viÖc nhanh, chÝnh x¸c. Nh÷ng c«ng nh©n hay v¾ng mÆt nªn giao cho hä nh÷ng c«ng viÖc phô ®Ó Ýt ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña d©y chuyÒn nÕu v¾ng mÆt. 3.3. Hoµn thiÖn c«ng t¸c kiÓm tra vµ nghiÖm thu s¶n phÈm. C«ng t¸c kiÓm tra vµ nghiÖm thu s¶n phÈm lµ kh©u quan träng ph¶n ¸nh kÕt qu¶ lao ®éng cña ng­êi c«ng nh©n vÒ mÆt sè l­îng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. §Æc biÖt trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng th× chÊt l­îng s¶n phÈm lµ vÊn ®Ò sèng cßn cña doanh nghiÖp. V× vËy ph­¬ng h­íng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c nµy lµ: C«ng ty nªn kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm qua hai vßng: + Vßng thø nhÊt kiÓm tra ngay t¹i ph©n x­ëng. + Vßng thø hai kiÓm tra tr­íc khi nhËp kho. Mçi vßng do mét tæ cña bé phËn KCS ®¶m nhiÖm ®Ó ®¶m b¶o tÝnh trung thùc: - C¸n bé kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm ph¶i th«ng th¹o vÒ mÆt kü thuËt, cã kinh nghiÖm vµ suy ®o¸n tèt, ph¶i lµ ng­êi cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, kh«ng cã sù nÓ nang, thiªn vÞ lµm ¶nh h­ëng ®Õn toµn c«ng ty. Ph¶i t¸ch quyÒn lîi cña c¸ nh©n ra khái quyÒn lîi cña c¶ d©y chuyÒn s¶n xuÊt ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l­îng s¶n phÈm mét c¸ch kh¸ch quan. - Khi kiÓm tra ph¸t hiÖn s¶n phÈm kh«ng ®óng tiªu chuÈn kiªn quyÕt lo¹i bá vµ ghi vµo phiÕu kiÓm tra, kÞp thêi kh¾c phôc sai háng. NÕu nguyªn nh©n lµ do m¸y mãc thiÕt bÞ th× C«ng ty nªn giao cho phßng kÕ ho¹ch kü thuËt xö lý. Cßn nÕu nh­ sai ph¹m do c«ng nh©n g©y ra th× ¸p dông c¸c h×nh thøc xö ph¹t nh­ lµ: s¶n phÈm lo¹i I ®¹t 100% chÊt l­îng th× h­ëng 100% ®¬n gi¸, s¶n phÈm lo¹i II ®ath d­íi 90% th× h­ëng 90% ®¬n gi¸. - §èi víi ng­êi lao ®éng ph¶i gi¸o dôc ý thøc tr¸ch nhiÖm ®èi víi nh÷ng s¶n phÈm mµ m×nh s¶n xuÊt ra. C«ng ty nªn quy ®Þnh møc s¶n phÈm háng cho tõng ca s¶n xuÊt. NÕu v­ît qu¸ møc ®ã sÏ cã h×nh thøc xö ph¹t thÝch hîp. 3.4. Néi quy lao ®éng. C«ng ty sö dông lao ®éng mÆc dï ®· cã nh÷ng quy ®Þnh chung vµ nh÷ng quy ®Þnh riªng ®èi víi tõng ph©n x­ëng s¶n xuÊt nh­ng ý thøc chÊp hµnh néi quy lao ®éng ch­a thËt nghiªm tóc.V× vËy c«ng ty cÇn ph¶i t¨ng c­êng h¬n n÷a kû luËt lao ®éng. Mäi ng­êi lao ®éng ®Õn n¬i lµm viÖc ph¶i chÊp hµnh néi quy lµm viÖc cña c«ng ty. Ng­êi lao ®éng tr­íc khi bè trÝ viÖc lµm ph¶i ®­îc häc néi quy, quy chÕ, quy tr×nh c«ng t¸c, vÖ sinh an toµn lao ®éng, phßng ch¸y ch÷a ch¸y, ph¶i thùc hiÖn nghiªm tóc néi quy, quy ®Þnh vËn hµnh m¸y mãc thiÕt bÞ. Nh÷ng ng­êi kh«ng cã nhiÖm vô kh«ng ®­îc phÐp vËn hµnh. 3.5. C«ng t¸c tuyÓn dông lao ®éng vµ c«ng t¸c ®µo t¹o. HiÖn nay C«ng ty ®ang ¸p dông h×nh thøc tuyÓn dông theo kiÓu kÕ cËn. MÆc dï lµm nh­ vËy gi¶i quyÕt ®­îc c«ng ¨n viÖc lµm cho con em c¸n bé trong C«ng ty nh­ng tuyÓn dông nh­ vËy kh«ng ph¸t huy ®­îc tÝnh s¸ng t¹o mµ vÉn theo kiÓu dËp khu«n m¸y mãc. Trong thêi gian tíi nh»m ®¶m b¶o cho chÊt l­îng lao ®éng ®­îc tuyÓn dông vµo C«ng ty th× C«ng ty nªn ¸p dông h×nh thøc tuyÓn dông b»ng pháng vÊn ®Ó thu hót ng­êi tµi tõ bªn ngoµi. §µnh r»ng muèn t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho con em c«ng nh©n nh­ng kh«ng ph¶i ai còng tuyÓn, nh÷ng ng­êi kh«ng cã tr×nh ®é th× kh«ng nªn tuyÓn. Tr×nh ®é tèi thiÓu còng ph¶i trung cÊp. §èi víi c«ng nh©n cã tay nghÒ cao, lµm viÖc l©u n¨m ë C«ng ty nªn tÝnh doanh thu ®Ó lËp quü phô cÊp th©m niªn víi môc ®Ých xo¸ ®i sù bÊt hîp lý trong c«ng viÖc tr¶ l­¬ng theo cÊp bËc c«ng viÖc b×nh qu©n vµ thu hót lao ®éng ë l¹i l©u dµi víi C«ng ty. §èi víi c¸n bé qu¶n lý, kü thuËt nghiÖp vô C«ng ty nªn th­êng xuyªn göi ®i dù c¸c líp ®µo t¹o båi d­ìng chuyªn m«n ng¾n h¹n ®ång thêi t¨ng thªm chØ tiªu ®µo t¹o trong n­íc vµ ®i nghiªn cøu c«ng nghÖ ë n­íc ngoµi. ViÖc cö c¸n bé c«ng nh©n viªn ®i häc t¹i chøc, båi d­ìng chuyªn m«n nghiÖp vô ph¶i th­êng xuyªn vµ c¨n cø vµo tr×nh ®é chuyªn m«n cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c¸c ®¬n vÞ ®Ó cã h×nh thøc ®µo t¹o båi d­ìng cho phï hîp. §èi víi c«ng nh©n s¶n xuÊt th­êng xuyªn ®µo t¹o n©ng cao tay nghÒ. C«ng ty nªn ®i s©u vµo c¸c h×nh thøc ®µo t¹o nh­ ®µo t¹o míi, ®µo t¹o kiªm nghÒ, ®µo t¹o båi d­ìng n©ng cao bËc c«ng nh©n, ®µo t¹o n©ng cao tay nghÒ cho nh÷ng c«ng nh©n cã tay nghÒ yÕu. 4. Nh÷ng biÖn ph¸p nh»m n©ng cao thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. Thu nhËp cña ng­êi lao ®éng t¨ng lªn hay kh«ng ®iÒu ®ã hoµn toµn phô thuéc vµo kÕ qu¶ kinh doanh cña C«ng ty, vµ lîi nhuËn cña c«ng ty. Do ®ã ®Ó n©ng cao thu nhËp cho ng­êi lao ®éng C«ng ty cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p sau. - KhuyÕn khÝch c«ng nh©n tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu: §©y còng lµ mét biÖn ph¸p nh»m n©ng cao thu nhËp cho ng­êi lao ®éng v× nã lµm t¨ng s¶n phÈm nhËp kho tõ ®ã mµ s¶n l­îng cña mét ca ®­îc n©ng cao h¬n, lµm cho l­¬ng cña c¶ tæ t¨ng dÉn ®Õn l­¬ng cña c«ng nh©n t¨ng. - KhuyÕn khÝch c«ng nh©n c¶i tiÕn kü thuËt: Ng­êi c«ng nh©n c¶i tiÕn kü thuËt tr­íc tiªn lµ hä ®­îc h­ëng thµnh qu¶ vµ chÊt x¸m cña hä ®· bá ra, nã lµ nguån ®éng viªn lín ®èi víi hä nh­ng nã còng gãp phÇn vµo viÖc n©ng cao thu nhËp cña chÝnh m×nh tõ ®ã gióp cho c«ng nh©n chÞu khã t×m tßi, häc hái vµ ph¸t hiÖn nh÷ng kh©u ch­a hîp lý vµ t×m c¸ch c¶i tiÕn nã. §ã còng lµ mét biÖn ph¸p tèt ®Ó duy tr× ho¹t ®éng s¶n xuÊt ®­îc liªn tôc vµ n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng cao. - §Èy m¹nh c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng: Trong kinh doanh muèn cã chiÕn l­îc c¹nh tranh hîp lý th× ®ßi hái ph¶i nghiªn cøu nhu cÇu cña thÞ tr­êng, ®iÒu ®ã cã vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng trong viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh doanh, më réng thÞ tr­êng, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm … th«ng qua viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng, C«ng ty cã thÓ n©ng cao kh¶ n¨ng thÝch øng víi thÞ tr­êng vµ t×m ®­îc b¹n hµng míi. KÕt luËn ChuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng, ®Çu nh÷ng n¨m 90 nhiÒu doanh nghiÖp kh«ng tù m×nh v­¬n lªn ®­îc trong c¬ chÕ míi ®· ph¶i gi¶i thÓ. Nh­ng b»ng sù ®oµn kÕt, nhÊt trÝ cïng víi sô nç lôc cña toµn thÓ ban l·nh ®¹o vµ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty, C«ng ty cæ phÇn giÊy Lam S¬n ®· hoµn thµnh tèt chøc n¨ng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. §Æc biÖt lµ c«ng ty cßn ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng s¶n phÈm ®èi víi c«ng nh©n. KÕt qu¶ kh«ng nh÷ng tån t¹i mµ cßn ®øng v÷ng trong c¬ chÕ míi, lu«n t¹o viÖc lµm æn ®Þnh cho ng­êi lao ®éng. §­a doanh thu cña C«ng ty ngµy cµng t¨ng cao, nép ng©n s¸ch nhµ n­íc n¨m sau t¨ng cao h¬n n¨m tr­íc, còng nh­ tiÒn l­¬ng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty ngµy cµng ®­îc n©ng lªn, ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµy cµng mét c¶i thiÖn theo chiÒu h­íng ®i lªn. Ph©n tÝch c«ng t¸c tr¶ l­¬ng t¹i C«ng ty cæ phÇn giÊy Lam S¬n thÊy ®­îc mét sè ­u ®iÓm sau: doanh thu hµng n¨m cña C«ng ty kh«ng ngõng t¨ng lªn, ®i ®«i víi nã lµ thu nhËp b×nh qu©n cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty còng ®­îc n©ng lªn so víi tr­íc, nã gãp phÇn vµo sô ph¸t triÓn chung cña ®Êt n­íc. Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc, C«ng ty cæ phÇn giÊy Lam S¬n còng cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó kh¾c phôc vµ bæ sung mét sè ®iÓm cßn tån t¹i ®Ó hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c tr¶ l­¬ng cung nh­ c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng ë C«ng ty. Víi sô cè g¨ng häc hái, nghiªn cøu vµ cô thÓ ho¸ c¸c kiÕn thøc ®· häc ë nhµ tr­êng, nh»m gãp phÇn vµo viÖc hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc tiÒn l­¬ng cña C«ng ty, em xin m¹nh d¹n ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p ®Ó gi¶i quyÕt phÇn nµo nh÷ng lÜnh vùc mµ C«ng ty cßn thiÕu sãt. C¸c gi¶i ph¸p nµy míi lµ nh÷ng suy nghÜ b­íc ®Çu cÇn ph¶i ®­îc tiÕp tôc nghiªn cøu vµ hoµn thiÖn h¬n n÷a, em rÊt mong ®­îc sù chØ b¶o tËn t×nh cña thÇy c« cïng c¸c b¹n.