Lời nói đầu
Trong quá trình mở cửa và hội nhập với nền kinh tế thế giới chúng ta đã đạt được những thành tựu hết sức to lớn trên tất cả các mặt như kinh tế chính trị, ngoại giao vv Đặc biệt về mặt hợp tác kinh tế,nhờ vào quá trình hội nhập kinh tế đã tạo ra những cơ hội hợp tác kinh tế,liên doanh liên kết giữa các doanh nghiệp trong nước với các nước trong khu vực và trên thế giới.Trong quá trình hội nhập kinh tế thì đầu tư trực tiếp nước ngoài là một hình thức đầu tư phổ biến và thu hút được nhiều sự quan tâm của các nhà hoạch định cũng như của các doanh nghiệp.
Ngày nay đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI) ngày càng trở nên quan trọng với chúng ta bởi FDI không chỉ là nguồn cung cấp vốn quan trọng mà còn là con đường cung cấp công nghệ hiện đại,những bí quyết kĩ thuật đặc biệt là những kinh nghiệm trong quản lý và là cơ hội tốt cho Việt Nam tham gia hội nhập kinh tế thế giới.Vì thế thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài(FDI) là một nhiệm vụ hết sức quan trọng trong giai đoạn hiện nay đồng thời chúng ta phải có những giải pháp phù hợp nhằm thu hút và sử dụng có hiệu quả nguồn vốn này.
Qua quá trình tìm hiểu nghiên cứu và đặc biệt là đựơc sự hướng dẫn tận tình của cô giáo Nguyễn Thị Chiến em đã mạnh dạn chọn đề tài:
Một số giải pháp nhằm tăng cường thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam trong giai đoạn hiện nay
Do tầm nhìn hạn chế và kiến thức còn hạn hẹp nên không thể tránh khỏi những thiếu xót,sai lệch trong bài viết này. Em rất mong được sự chỉ bảo uốn nắn ,tỉ mỉ ,tận tình của các thầy cô giáo.
Em xin trân thành cảm ơn!
55 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2407 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Một số giải pháp nhằm tăng cường thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
hÊt trong c¸c tØnh thµnh phè thùc hiÖn thu hót vèn ®Çu t, víi tæng sè vèn thùc hiÖn lµ 10.394 triÖu $, tÝnh ra trong h¬n 3 th¸ng ®Çu n¨m n¨m 2003 thµnh phè ®· thu hót ®îc 17 dù ¸n v¬i tæng sè vèn ®Çu t lµ 10 triÖu $.
§Þa bµn tØnh §«ng Nai: §©y lµ ®Þa bµn trong giai ®o¹n hiÖn nay ®îc coi lµ ®Þa bµn cã ®iÒu kiÖn tèt ®Ó thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµ ®îc c¸c nhµ ®Çu t ®Æc biÖt quan t©m vµ thùc hiªn rÊt nhiÒu dù ¸n ®Çu t t¹i khu vùc nµy riªng trong n¨m 2002 tØnh nµy lµ tØnh thu hót ®îc nhiÒu vèn ®Çu t nhÊt trong c¶ níc lín h¬nc¶ thµnh phè Hå ChÝ Minh víi tæng dù ¸n tham gia vµo khu vùc nµy lµ 135 dù ¸n ®øng sau thµnh phè Hå ChÝ minh nhng l¹i ®øng ®Çu vÒ sè lîng vèn ®em ®Çu t vµo, víi tæng vèn ®Çu t n¨m 2002 lµ 255 triÖu $, víi sè vèn ®Çu t kh¸ lín nµy §ång Nai sÏ trë thµnh khu vùc cã sè vèn ®Çu t lín trong mét vµi n¨m tiÕp theo víi nhiÒu khu c«ng nghiÖp khu chÕ xuÊt sÏ ®îc x©y dùng ë ®©y. H¬n n÷a §ång Nai lµ khu vùc trong nhng n¨m qua ®· thu hót ®îc khèi lîng vèn kh¸ lín tÝnh ®Õn ngµy 18/3/2003 tØnh ®· thu hót ®îc409 dù ¸n tham gia vµ tæng sè vèn ®¨ng ký tÝnh cho tíi thêi ®iÓm nµy lµ 5.488 triÖu $ chØ ®øng sau Hµ Néi vµ thµnh phè Hå ChÝ Minh.
Còng nh c¸c tØnh kh¸c tØnh B×nh D¬ng còng cã mét sè lîng lín c¸c dù ¸n ®Çu t vµo ®©y.Trong n¨m 2002 tØnh ®· cã 135 dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi tham gia ®Çu t vµo trong tØnh , víi tæng sè vèn lªn tíi 253 triÖu USD, víi sè lîng vèn ®Çu t kh¸ lín trong khi sè dù ¸n chØ cã 135 dù ¸n chøng tá c¸c dù ¸n tham gia ®Çu t vao tØnh lµ nh÷ng dù ¸n lín, c¸c dù ¸n cã quy m« lín vµ sè vèn cña c¸c dù ¸n lµ t¬ng ®èi lín b×nh qu©n mçi dù ¸n lµ 1,87 triÖu $ mét dù ¸n, sè lîng vèn b×nh qu©n cña mçi dù ¸n ®îc coi lµ rÊt lín trong giai ®o¹n hiÖn nay. TÝnh tíi ngµy 18 /3 /2003 tØnh ®· thu hót ®îc 618 dù ¸n vµ tæng sè vèn ®¨ng ký lµ 2.952 triÖu $.Sè lîng dù ¸n tham gia vµo c¸c tØnh phÝa b¾c trong n¨m 2002 còng t¨ng lªn kh¸ lín, sè lîng dù ¸n lµ 173 dù ¸n víi tæng sè vèn ®¨ng ký lµ 356.3 triÖu $, chiÕm t¬ng ®¬ng 25,1% vÒ sè dù ¸n vµ 25,9% vÒ tæng sè vèn trong c¶ níc.Vïng nµy lµ vïng còng cã truyÒn thèng trong lÜnh vùc thu hót FDI,nhng do ®iÒu kiÖn kinh tÕ cña c¸c tØnh miÒn b¾c nµy cha b»ng c¸c tØnh miÒn Nam nªn cã phÇn kÐm h¬n trong lÜnh vùc thu hót vèn ®Çu t nµy.h¬n n÷a ®iÌu kiÖn vÒ c¬ së vËt chÊt ë c¸c tØnh phÝa B¾c nµy còng cßn kÐm ph¸t triÓn h¬n c¸c tØnh phÝa Nam nªn kÕt qu¶ kh«ng b»ng .Nhng ®©y còng lµ kÕt qu¶ hÕt søc to lín mµ chóng ta ®· ®¹t ®îc. C¸c dù ¸n tËp trung vµo c¸c tØnh nh Hµ Néi ,qu¶ng Ninh,H¶i Phßng,VÜnh Phóc,L¹ng S¬n...
B¶ng 2.6: C¸c dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ë ViÖt Nam theo vïng l·nh thæ
(§¬n vÞ triÖu USD)
STT
TØnh, TP
Dù ¸n
Tæng vèn
Dù ¸n
Tæng vèn
Vèn ph¸p ®Þnh
1
TP Hå ChÝ Minh
206
252
1.224
10.394
5.374
2
Hµ Néi
54
115
437
7.551
3.013
3
§ång Nai
96
255
409
5.488
2.452
4
B×nh D¬ng
135
253
618
2.952
1.450
5
Bµ RÞa-Vòng Tµu
14
23
79
1.865
545
6
Qu¶ng Ng·i
1
0,3
6
1.326
546
7
H¶i Phßng
25
43
118
1.321
1.014
8
L©m §ång
5
5
59
859
116
9
Hµ T©y
9
10
36
415
211
10
H¶i D¬ng
6
9
36
486
132
11
Thanh Ho¸
2
0.3
9
444
410
12
Kiªn Giang
1
0.6
6
393
394
13
§µ N½ng
3
36
43
235,5
132
14
Qu¶ng Ninh
10
39
43
266
165
15
Kh¸nh Hoµ
11
13
50
384
273
16
Long An
12
85
59
430
209
17
VÜnh phóc
9
34
33
374
242
18
NgÖ An
0
0
9
231
40
19
T©y Ninh
8
6
46
217
160
20
B¾c Ninh
5
12
14
165
181
21
Thõa Thiªn HuÕ
3
4
15
138,5
111
22
Phó Thä
3
0,6
10
136
121
23
CÇn Th¬
5
18
26
98
52
24
Qu¶ng Nam
6
38,5
23
134
36
25
Hng Yªn
13
20
21
95
99
26
TiÒn Giang
2
3
8
96
71
27
B×nh ThuËn
8
10
27
99
30
28
C¸c tØnh kh¸c
45
91
205
2.512
3.160
30
Tæng
697
1.376
3.669
39.150
20.739
Nguån: Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam 01/2003
Hµ Néi lµ ®Þa bµn chiÕm nhiÒu dù ¸n nhÊt víi tæng dù ¸n tham gia lµ 54 dù ¸n, tæng sè vèn ®Çu t lµ 437 triÖu $. §©y lµ ®Þa bµn ®øng ®Çu trong c¸c tØnh miÒn B¾c c¶ vÒ sè lîng dù ¸n còng nh vÒ khèi lîng vèn tham gia ®Çu t, Hµ Néi tuy kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Þa lý vµ tù nhiªn tèt nh c¸c ®Þa bµn kh¸c nhng níi ®©y l¹i cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ c¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn h¬n h¼n c¸c ®Þa bµn kh¸c chÝnh v× thÕ mµ c¸c nhµ ®Çu t t×m tíi Hµ Néi víi sè lîng c¸c dù ¸n lµ kh¸ lín vµ quy m« c¸c dù ¸n cung kh¸ lín. TÝnh tíi ngµy 18/ 03/ 2003 Hµ Néi ®· thu hót ®îc 437 dù ¸n víi tæng sè vèn ®¨ng ký lµ 7.551 triÖu $ chØ ®øng sau thµnh phè Hå ChÝ minh vÒ tæng sè vèn. Víi truyÒn thèng s½n cã céng víi nh÷ng lîi thÕ vÒ ®iÒu kiÖn kinh tÕ c¬ së vËt chÊt trong thêi gian tíi Hµ Néi sÏ trë thµnh khu vùc cã ®iÒu kiÖn tèt ®Ó thu hót nguån vèn nµy.
Ngoµi ra c¸c tØnh nh qu¶ng ninh còng cã sè lîng dù ¸n tham gia kh¸ lín víi 10 dù ¸n vµ tæng sè vèn lµ 39 triÖu $ H¶i Phßng cã 25 dù ¸n víi tæng vèn ®Çu t lµ 43 triÖu $, VÜnh Phóc, L¹ng S¬n .....còng cã mét sè lîng vèn kh¸ lín ®Çu t vµo khu vùc nµy.
2.2.4 §Çu t trùc tiÕp cña c¸c níc trªn thÕ giíi vµo ViÖt Nam
M·i tíi nh÷ng n¨m gi÷a cña thËp kû niªn 80 th× quan hÖ kinh tÕ gi÷a ViÖt Nam víi mèt sè níc Asean míi ®îc thiÕt lËp trë l¹i .Tuy vËy theo qui luËt ho¹t ®éng cña chuçi biÕn ®éng c¬ cÊu liªn tôc kiÓu lµn sãng ë khu vùc Ch©u ¸ Th¸i B×nh D¬ng tõ Mü vµ NhËt B¶n sau ®ã lµ c¸c níc NIC, ViÖt Nam ®· thiÕt lËp quan hÖ víi hÇu hÕt c¸c níc trong khu vùc còng nh trªn toµn thÕ giíi .
T×nh h×nh ®Çu t trùc tiÒp níc ngoµi ë ViÖt Nam còng ngµy mét t¨ng lªn theo c¸c mèi quan hÖ ®Çu tiªn lµ c¸c níc trong khu vùc §«ng Nam ¸ sau ®ã lµ tÊt c¶ c¸c níc trªn thÕ giíi ®Òu cã dù ¸n ®Çu t ë níc ta , qua thêi gian th× níc ta ®· v¬n lªn trë thµnh níc tiÕp nhËn ®Çu t trùc tiÕp lín trong khu vùc .
B¶ng 2.7 §Çu t trùc tiÕp cña thÕ giíi vµo ViÖt Nam träng giai ®o¹n 1988 tíi th¸ng 6/2001 (§¬n vÞ triªu USD)
Stt
Quèc gia thùc hiÖn ®Çu t
Sè dù ¸n
Sè vèn ®¨ng ký
Sè vèn ph¸p ®Þnh
1
Anh
44
1.773,5
1.428,1
2
¸o
7
57,3
51,9
3
¢n §é
9
544,1
519,8
4
Bahama
3
270,4
266,2
5
Ba Lan
4
23,7
13,8
6
B¾c Ailen
2
5,1
4,6
7
BØ
14
45,7
16,7
8
Bªlarót
3
61,3
28,6
9
Canada
38
222,7
196,4
10
Cu Ba
2
15,2
7,8
11
CHLB §øc
39
226,1
88,9
12
§an m¹ch
8
53,8
40,8
13
§µi Loan
605
4.884,6
2.153.4
14
Hµ Lan
42
586,1
469,7
15
Hµn Quèc
309
3.224.7
1.249,5
16
Hång K«ng
319
3.634,3
1.512,9
17
Hungari
7
10,1
9,4
18
Ir¾c
1
15,1
15,1
19
Ixaraen
3
5,4
4,9
20
Libª ria
1
47
18,8
21
Lóc x¨m bua
8
22,9
11,6
22
Ma cao
3
3,9
3,9
23
Liªn Bang Nga
66
1.577,5
959,2
24
Na Uy
7
36
18,4
25
Nam T
1
1,6
1
26
Niuduyl©n
11
60,5
21,1
27
Oxtr©ylia
98
1.170,5
485,7
28
Pakitan
1
39,8
12
29
Ph¸p
158
2.175,5
1.243
30
C«ng Hßa SÐc
6
42,8
17
31
CH sl«via
1
39
39
32
Thuþ §iÓn
10
376,5
357,3
33
Thuþ Sü
32
624,5
247,7
34
Trung Quèc
105
151
91,1
35
CHdcnd triÒu tiªn
3
23,7
17,5
36
Ucraina
9
30,7
22,5
37
Italia
16
73,1
26,4
38
Tæng
1995
22.157,5
11.671,7
Nguån t¹p chÝ ngo¹i th¬ng 12/2001
Trong giai ®o¹n tõ n¨m 1988 tíi nay sè lîng dù ¸n ®Çu t vµo ViÖt Nam lµ 1995 dù ¸n víi tæng sè vèn ®¨ng kÝ lµ 22.157,5 triÖu USD . Trong ®ã cã sù tham gia cña tÊt c¶ c¸c níc, tõ c¸c níc trong khu vùc tíi tÊt c¶ c¸c níc trong khu vùc, chñ yÕu vÉn lµ c¸c níc thuéc khu vùc Ch©u ¸ lµ chÝnh sau ®ã lµ c¸c níc thuéc khu vùc Ch©u ¢u, Ch©u Mü.
Trong n¨m 2002 níc cã sè dù ¸n ®Çu t lín nhÊt vµo ViÖt Nam lµ §µi Loan, níc nµy cã tæng sè dù ¸n ®Çu t vµo ViÖt Nam lµ 185 dù ¸n víi tæng sè vèn ®Çu t lµ 260 triÖu $, ®©y lµ níc ®¹t sè lîng dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp lín nhÊt vµo ViÖt Nam trong thêi gian gÇn ®©y, tíi ngµy 18/03/2003 th× §µi Loan ®· cã 927 dù ¸n tham gia vµo ®Çu t víi tæng sè vèn ®¨ng ký lµ 5.136 triÖu $. §©y lµ nhng níc cã nhiÒu vèn tham gia ®Çu t vµo níc ta. Theo sè liÖu míi nhÊt th× §µi Loan hiÖn nay lµ níc cã sè vèn ®Çu t lín thø hai sau Singapo víi tæng sè vèn ®¨ng ký lµ tÝnh hÕt ngµy 18/03/2003 th× níc nµy cã sè vèn tham gia vµo ®Çu t t¹i ViÖt Nam ®· lµ 5.136 triÖu $. Níc cã sè vèn ®Çu t lín thø hai vµo ViÖt Nam trong n¨m qua l¹i lµ Hµn Quèc víi tæng sè vèn ®¨ng ký lµ 261triÖu USD vµ sè dù ¸n ®¨ng ký lµ 142 dù ¸n tÝnh tíi ngµy 18/03/2003 th× Hµn Quèc lµ níc lín thø t trªn thÕ giíi cã sè vèn ®Çu t trùc tiÕp vµo ViÖt Nam cã sè vèn nhiÒu nhÊt chØ sau mét sè níc lµ Singapo, §µi Loan, NhËt B¶n tiÕp theo lµ mét sè níc cã sè dù ¸n t¬ng ®èi lín ®Çu t vµo ViÖt Nam trong thêi gian n¨m võa qua nh TrungQuèc còng cã 62 dù ¸n víi tæng sè vèn 74 triÖu $, ®Æc biÖt lµ Mü trong n¨m võa qua cã 29 dù ¸n tham gia ®Çu t vµo níc ta víi tæng sè vèn ®Çu t nªn tíi 137 triÖu $, qua ®©y ta thÊy sè lîng dù ¸n tham gia ®Çu t vµo ViÖt Nam ®Òu lµ nh÷ng dù ¸n lín b×nh qu©n 4,72 triÖu $ mét dù ¸n theo tû lÖ b×nh qu©n nµy th× ®©y lµ níc cã nhiÒu sè dù ¸n lín nhÊt vµo níc ta.
Ngoµi ra cßn mét sè níc kh¸c còng cã sè lîng dù ¸n ®Çu t t¬ng ®èi lín vµo ViÖt Nam nh níc cã truyÒn thèng ®Çu t vµo níc ta nh Singapo n¨m võa qua tuy kh«ng cã nhiÒu dù ¸n tham gia vµo chØ cã 24 dù ¸n t¬ng ®¬ng víi sè vèn tham gia lµ 34 triÖu $ nhng trong thêi gian tríc ®©y lµ níc cã sè vèn tham gia ®Çu t lín nhÊt vµo níc ta v¬i tæng sè dù ¸n tham gia tÝnh hÕt ngµy 18/03 /2003 lµ 263 dù ¸n vµ sè vèn tham gia lµ 7.242 triÖu $, Ph¸p còng cã 126 dù ¸n, Anh cã 44 dù ¸n , Liªn bang Nga lµ 40 dù ¸n.
Sè lîng c¸c dù ¸n kh«ng ngõng t¨ng lªn theo thêi gian , n¨m1988 sè dù ¸n tham gia vµo ViÖt Nam míi chØ ®¹t lµ 37 dù ¸n vµ c¸c n¨m tiÕp theo sè lîng dù ¸n kh«ng ngõng t¨ng lªn n¨m 1990 ®· lµ 108 dù ¸n vµ tiÕp tôc t¨ng tíi n¨m 2000 th× sè lîng dù ¸n ®· ®¹t lµ 371 dù ¸n vµ t¨ng m¹nh vµo n¨m 2001 , riªng trong n¨m nµy sè lîng dù ¸n ®· t¨ng lªn lµ 461 dù ¸n víi tæng sè vèn ®¨ng ký lµ 2.194 triÖu $ vµ n¨m 2002 sè dù ¸n ®· t¨ng lªn lµ 697 dù ¸n
Qua ph©n tÝch sè liÖu trªn ta thÊy sè lîng dù ¸n ®· t¨ng lªn gÇn 20 lÇn tõ n¨m 1988, ®iÒu nµy cho thÊy ViÖt Nam hoµn toµn cã kh¼ n¨ng trong viÖc thu hót c¸c nhµ ®Çï t tham gia ®Çu t vµo trong thêi gian tíi nhÊt lµ vÒ sè lîng c¸c nhµ ®Çu t. Theo sè lîng c¸c dù ¸n ®Çu t t¨ng lªn chøng tá ®iÒu kiÖn cho c¸c dù ¸n ph¸t triÓn còng t¨ng lªn. §iÒu nµy më ra mét t¬ng lai hoµn toµn rÊt tèt cho chóng ta thùc hiÖn chiÕn lîc thu hót vèn ®Çu t trong t¬ng lai.Qua ph©n tÝch sè liÖu ta thÊy c¸c níc cã sè vèn ®Çu t lín phÇn lín lµ c¸c níc n»m trong khu vùc Ch©u ¸ nh:§µi Loan,Hång K«ng, Singapo vv..§Æc biÖt lµ Mü,quèc gia tuy ký hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i víi chóng ta nhng trong n¨m qua ®· cã mét sè lîng dù ¸n rÊt lín tham gia ®Çu t.
2. 2.5 §Çu t trùc tiÕp cña c¸c níc ASEAN vµo ViÖt Nam
Sè dù ¸n vµ vèn ®Çu t tõ c¸c níc vµo ViÖt Nam cao nh©t lµ Xingapo víi 273 dù ¸n chiÕm 7,15 % tæng sè dù ¸n vµ cã sè vèn ®¨ng ký cao nhÊt lµ 7.313 triªu $ chiÕm 19% vÒ vèn, tiÕp theo lµ Malai xia ,Th¸i Lan …. Trong sè c¸c níc ASEAN ®Çu t vµo th× riªng Brul©y kh«ng cã mét dù ¸n nµo ®îc thùc hiÖn ë níc ta.
B¶ng 2.8 §Çu t trùc tiÕp cña c¸c níc ASEAN vµo ViÖt Nam tíi 18/03/2003
(§¬n vÞ triÖu USD)
Cam pu chia
2
4
4
Lao
4
11
3
Philippin
19
184
80
In®«nªxia
7
108
121
Thai Lan
113
1,178
548
Malaixia
92
11
5
Xingapo
273
7,313
2,686
Tæng
510
8,809
3,447
Nguån :B¸o ngo¹i th¬ng 12/2001
§Çu t FDI chñ yÕu tËp chung vµo c¸c ngµnh nh ngµnh c«ng nghiÖp chÕ t¹o, dÇu khÝ , x©y dùng , kh¸ch s¹n , v¨n phßng vµ nhµ cho thuª , ph¸t triÓn c¬ së h¹ t©ng , LÜnh vùc thu hót nhiÒu nhÊt sè dù ¸n FDI lµ c«ng nghiÖp vµ x©y dùng víi 373 dù ¸n ®îc cÊp giÊy phÐp vµ 2,006 tû USD tæng sè vèn ®¨ng ký
So víi n¨m 2000 th× sè dù ¸n ®Çu t vµo lÜnh vùc c«ng nghiÖp t¨ng tíi 30% lÜnh vùc l©m nghiÖp vµ thuû s¶n t¨ng 20 dù ¸n ®Çu t víi tæng sè vèn ®¨ng kÝ 25,26 triÖu USD lÜnh vùc dÞch vô cã 37 dù ¸n ®îc cÊp giÊy phÐp víi tæng sè vèn ®¨ng kÝ 345 triÖu USD
Qua b¶ng ta thÊy kh«ng chØ c¸c níc trªn thÕ giíi míi cã dù ¸n ®Çu t vµo ViÖt Nam mµ c¸c níc Asean còng cã mét sè lîng dù ¸n kh¸ lín vµo níc ta chiÕm tû lÖ 23% tæng sè dù ¸n toµn thÕ giíi ®Çu t vµo ViÕt Nam. Do vËy chóng ta cã thÓ thÊy r»ng víi sù tham gia khu vùc ®Çu t Asean cã tÇm ¶nh hëng quan träng ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ ViÕt Nam ,®ång thêi nã còng ®em l¹i sù kÝch thÝch vµ thóc ®Èy h¬n n÷a c¸c níc trong khu vùc tham gia ®Çu t vµo níc ta. thùc tÕ nµy cho thÊy viÖc thu hót ®Çu t cña c¸c níc trong khu vùc vµo ViÖt nam vÉn cha ®îc c¶i thiÖn kÓ tõ khi bÞ gi¶m sót nghiªm träng vµo n¨m 1997. TÝnh ®Õn ®Çu n¨m nay ®Çu t cña c¸c níc Asean vµo ViÖt Nam cßn hiÖu lùc lµ 448 dù ¸n víi tæng vèn ®Çu t ®¨ng ký trªn 9 tû USD , vèn thùc hiÖn 3,7 tû víi sù tham gia cña 5 níc lµ Singapo, Malaixia ,Th¸i Lan ,Philipin , In®«nªxia chiÕm kho¶ng 30% trong tæng vèn ®Çu t níc ngoµi ®¨ng ký vµo ViÖt Nam , c¸c dù ¸n chñ yÕu r¬i vµo kho¶ng trªn 1 tû USD .DÉn ®Çu c¸c níc Asean ®Çu t vµo ViÖt Nam vÉn lµ Singapo tiÕp theo lµ Th¸i Lan , c¸ch ®©y kho¶ng 3 n¨m Th¸i Lan cïng Singapo vµ Malaysia n»m trong tèp 10 níc cã tæng vèn ®Çu t lín vµo ViÖt Nam , nhng nay chØ cßn Singapo n»m trong danh s¸ch nµy. TÝnh tíi nay Singapo cã 273 dù ¸n víi tæng sè vèn ®¨ng ký trªn 7,313 tû USD
2.2.6 §Çu t trùc tiÕp cña NhËt B¶n vµo ViÖt Nam
NhËt B¶n lµ mét trong nh÷ng nhµ ®Çu t chÝnh vµo khu vùc Asean nãi chung vµ vµo ViÖt Nam nãi riªng, Trong n¨m 2002 võa qua c¸c doanh nghiÖp NhÊt B¶n ®· ®Çu t thªm vµo ViÕt Nam 43 dù ¸n víi tæng vèn ®¨ng ký trªn 95 triÖu USD trong ®ã ®· thùc hiÖn 78,42 triÖu USD. Víi kÕt qu¶ nµy NhËt B¶n lµ níc n»m trong tèp dÉn ®Çu vÒ vèn ®Çu t trùc tiÕp vµo ViÖt Nam
2.2.7 §Çu t trùc tiÕp cña Mü vµo ViÖt Nam
TÝnh tíi nay Mü ®· cã kho¶ng h¬n 153 dù ¸n ®Çu t vµo ViÖt Nam , nh vËy hiÖn nay Mü vÉn ®øng thø 9 trong b¶ng xÕp h¹ng c¸c nhµ ®Çu t vµo ViÖt Nam, C¸c dù ¸n cña Mü chñ yÕu tËp chung vµo lÜnh vùc c«ng nghiÖp vµ x©y dùng lµ chñ yÕu ngoµi ra cßn lÜnh vùc dÞch vô vµ n«ng nghiÖp .
Trong bèi c¶nh chung vÒ ®Çu t trc tiÕp níc ngoµi t¹i ViÖt Nam tõ sau cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ khu vùc ®Çu t cña Mü còng cã xu híng gi¶m ngoµi ra trong 118 dù ¸n cã 21 dù ¸n bÞ gi¶i thÓ tríc thêi h¹n víi tæng sè vèn ®©ï t lµ 324,18 triªu USD, tû lÖ lo¹i h×nh xÝ nghiÖp 100% vèn níc ngoµi ®· t¨ng vät lªn so víi c¸ch ®©y 2 n¨m.
B¶ng 2.9 §Çu t trùc tiÕp cña Mü vµo ViÖt Nam (1998-2001)
(§¬n vÞ ngh×n USD)
Stt
Ngµnh ®Çu t
Sè dù ¸n
Tæng sè vèn
Vèn ph¸p ®Þnh
1
CN nhÑ
13
83.087
32.366
2
CN dÇu khÝ
6
123.800
123.800
3
CN nÆng
48
307.113
172.311
4
CN thùc phÈm
10
38.620
14.540
5
X©y dùng
7
65.212
20.230
6
N«ng l©m nghiÖp
11
115.943
39.344
7
Thuû s¶n
4
13.973
7.344
8
DÞch vô
6
25.876
10.311
9
GTVT vµ Bu ®iÖn
7
40.930
21.199
10
Tµi chÝnh ng©n hµng
5
67.150
65.650
11
VH-YT-GD
9
103.330
40.594
12
V¨n phßng cho thuª
3
56.833
29.981
Tæng sè
129
1.041.870
577.674
Nguån :Vô QLDA-Bé KH-§T
Sau khi ký hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü th× ®Çy lµ sù kiÖn t¸c ®éng lín ®Õn m«i trêng ®Çu t vµ m«i trêng kinh doanh hiÖn nay cña ViÖt Nam, cã thÓ coi ®ã nh mét gi¶i ph¸p nh¨m kh«i phôc ®îc niÒm tin cña giíi c¸c nhµ ®Çu t n©u nay ®ang nguéi l¹nh, Trong bèi c¶nh suy gi¶m nÆng ®Çu t trùc tiÕp níc ng¬µi vµo ViÖt Nam mÊy n¨m qua mµ nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do tÝnh chñ quan chóng ta chø kh«ng thÓ ®æ lçi hoµn toµn do kh¸ch quan lµ hËu qu¶ cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ mang l¹i, HiÖp ®Þnh ®îc ký kÕt lÇn nµy nh mét ®iÒu høa hÑn ch¾c ch¾n víi c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi r»ng giê ®©y m«i trêng kinh doanh cña ViÖt Nam ®· thay ®æi lµnh m¹nh h¬n, ®óng luËt ch¬i h¬n vµ ®Æc biÖt quyÒn lîi cña hä ®îc ®¶m b¶o.
Trong ho¹t ®éng ®Çu t ë ViÖt Nam, c¸c nhµ ®Çu t Mü ®· quan t©m ®Õn nhiÒu lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam, song chñ yÕu tËp chung trong c¸c khu c«ng nghiÖp víi 84 dù ¸n ®iÓn h×nh lµ dù ¸n l¾p r¸p « t« FORD víi sè vèn ®¨ng ký lµ 102 triÖu USD.TiÕp ®Õn lµ lÜnh vùc dÞch vô tµi chÝnh ng©n hµng v¨n phßng cho thuª, dÞch vô y tÕ gi¸o dôc víi 30 dù ¸n
2.3 §¸nh gi¸ t×nh h×nh ®Çu t ë ViÖt Nam
2.3.1 thµnh tùu
2.3.1.1 Quy m« vµ sè lîng dù ¸n ®Çu t
Trong gÇn 20 n¨m thùc hiÖn c«ng t¸c tiÕp nhËn ®©u t tõ c¸c níc trªn kh¾p thÕ giíi ViÖt Nam ®· tõng bíc hoµn thiÖn hÖ thèng luËt ®Çu t bæ sung nh÷ng thiÕu sãt trong hÖ thèng luËt nãi chung còng nh häc hái ®îc nh÷ng kinh nghiÖm tõ phÝa c¸c nhµ ®Çu t mang l¹i, do ®ã sè lîng c¸c dù ¸n kh«ng ngõng t¨ng lªn cïng còng nh t¨ng lªn vÒ vèn. TÝnh ®Õn n¨m 2002 viÖt Nam thu hót ®îc 697 Dù ¸n (Dù ¸n ®îc c¸p giÊy phÐp) víi tæng sè vèn lªn tíi 1376 triÖu USD theo sè liÖu trªn ta thÊy sè lîng dù ¸n t¨ng lªn so víi n¨m 2001 lµ 51.1% ®iÒu nµy chøng tá r»ng sè lîng c¸c nhµ ®Çu t c¸c tæ chøc tham gia vµo ®Çu t vµo ViÖt Nam ®· t¨ng lªn.nhng cã mét ®iÒu lµ ph¶i quan t©m trong khi sè lîng c¸c dù ¸n t¨ng lªn rÊt lín so n¨m 2001 nhng tæng sè vèn c¸c nhµ ®Çu t ®em vµo trong n¨m 2002 l¹i gi¶m xuèng chØ cßn b»ng 62,7% so víi n¨m 2001 .
Cïng víi sè vèn gi¶m xuèng mµ sè lîng dù ¸n l¹i t¨ng lªn ®iÒu nµy cho thÊy quy m« c¸c dù ¸n ngµy cµng gi¶m c¸c dù ¸n lín cã xu híng Ýt dÇn sè lîng c¸c dù ¸n cã quy m« nhá vµ võa ®· t¨ng lªn .
Qua nh÷ng ph©n tÝch trªn ta thÊy ViÖt Nam cÇn ph¶i thùc hiÖn c«ng t¸c xóc tiÕn ®Çu t ®Æc biÖt cÇn quan t©m nh÷ng dù ¸n lín cã quy m« vèn lín vµ tËp trung vµo nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp chÕ t¹o c«ng nghiÖp x©y dùng. Nh÷ng ngµnh nµy ®ßi hái sè lîng vèn lín còng nh vÒ kü thuËt c«ng nghÖ cao, t¹o nÒn t¶ng cho c¬ së vËt chÊt cho chóng ta thùc hiªn c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ®a tr×nh ®ä ph¸t triÓn kinh tÕ cña ViÖt Nam lªn mét nÊc míi .
2.3.1.2 VÒ c¬ cÊu FDI theo h×nh thøc ®Çu t t¹i ViÖt Nam
Trong qu¸ tr×nh thùc hiªn dù ¸n ®Çu t c¸c nhµ ®Çu t díi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau ch¼ng h¹n nh h×nh thøc doanh nghiÖp liªn doanh doanh nghiÖp hîp t¸c liªn doanh hoÆc doanh nghiÖp hîp t¸c 100% vèn níc ngoµi. Tuú theo tõng ngµnh tõng vïng mµ c¸c nhµ ®µu t cã thÓ thùc hiÖn dù ¸n cña m×nh b»ng h×nh thøc nµy hay h×nh thøc kh¸c trong n¨m 2001 viÖt nam tiÕp nhËn sè dù ¸n theo h×nh thøc ®Çu t 100% vèn níc ngoµi lµ kho¶ng 402 dù ¸n víi tæn sè vèn chiÕm 32,8% cßn l¹i lµ c¸c h×nh thøc kh¸c. Qua ®©y ta thÊy sè lîng c¸c dù ¸n theo h×nh thøc ®Çu t 100% vèn níc ngoµi chiÕm qu¸ nöa sè dù ¸n ®Çu t, ®iÒu nµy còng rÊt tèt bëi bªn phÝa ViÖt Nam kh«ng ph¶i bá thªm vèn vµo c¸c dù ¸n nµy nhng ®æi l¹i chóng ta l¹i bÞ thÖt thßi trong c¸ch ¨n chia vÒ lîi nhuËn do c¸c dù ¸n mang l¹i v× thÕ phÝa ViÖt Nam ph¶i t¨ng cêng khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t ®Çy t vµo nh÷ng h×nh thøc liªn doanh liªn kÕt ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn c¸c ®èi t¸c së t¹i gióp chóng ta tiÕp cËn ®îc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i còng nh häc hái nh÷ng kinh nghiÖm trong qu¶n lý cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ®ång thêi th¾t chÆt h¹n chÕ h×nh thøc ®Çu t 100% vèn níc ngoµi .
2.3.1.3 §èi t¸c ®Çu t
§èi t¸c ®Çu t cña ViÖt Nam th¬ng lµ c¸c níc n»m trong khu vùc Ch©u ¸ nhÊt lµ c¸c níc ASEAN ngoµi ra cßn mét sè níc nh Mü c¸c níc §«ng ¢u nh×n chung c¸c nhµ ®Çu t vµo ViÖt Nam thêng lµ c¸c nhµ ®Çu t nhá ®Çu t nh÷ng dù ¸n kh«ng lín l¾m, so c¸c níc trong khu vùc vµ Trung Quèc th× phÝa ViÖt Nam cßn rÊt h¹n chÕ trong thu hót c¸c nhµ ®Çu t tËp ®oµn lín trong khi ®ã níc l¸ng giÒng cña chóng ta lµ Trung Quèc ®Æc biÖt quan t©m tíi c¸c nhµ ®Çu t lín ë Ch©u ¢u ch©u Mü nh Hoa Kú, Anh, §øc, Ph¸p cã tíi 400 trong tæ sè 500 c¸c tËp ®oµn lín nhÊt cña thÕ giíi ®· cã mÆt ë Trung Quèc nhÊt lµ c¸c lÜnh vùc chÕ t¸c vµ s¶n xuÊt l¾p r¸p s¶n xuÊt « t« ®iÒu nµy còng kh«ng cã g× lµ bëi Trung Quèc ®· ra nhËp tæ chøc WTO trong khi ®ã c¸c ®èi t¸c ®Çu t ViÖt Nam phÇn lín lµ c¸c níc trong khu vøc nh Singapo, §µi Loan, Hång K«ng, Hµn Quèc, NhËt B¶n ngoµi ra cßn Hoa Kú còng lµ mét ®èi t¸c ®Çu t ngµy mét lín mµnh t¹i VN tÝnh hÕt 2001 tæng sè dù ¸n Hoa Kú ®a vµo ViÖt Nam lµ 129 dù ¸n víi tæng sè vèn 1 tû USD trong tæng sè 3370 dù ¸n víi tæng sè vèn lµ 40,067 tû USD vÒ phÝa c¸c nhµ ®Çu t trong khu vùc th× cã tíi 530 dù ¸n víi tæng sè vèn ®¨ng ký lµ h¬n 8,671 tû USD. §iÒu nµy cho thÊy phÇn ®a c¸c dù ¸n lín ®Òu xuÊt ph¸t tõ c¸c níc trong khu vùc v× ViÖt Nam lµ thµnh viªn cña tæ chøc ASEAN qua nh÷ng nhËn xÐt trªn ta thÊy tõ Trung Quèc ®Õn ViÖt Nam muèn thu hót ®îc c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi tríc tiªn lµ ph¶i tham gia vµo mét tæ chøc kinh tÕ x· héi nµo ®ã ®Ó gióp c¸c nhµ ®Çu t cã c¬ héi t×m hiÓu hîp t¸c víi chóng ta ®iÒu nµy ®ßi hái phÝa ViÖt Nam cÇn ph¶i më cöa hîp t¸c kinh tÕ ®Æt quan hÖ ngo¹i giao víi tÊt c¶ c¸c níc.
VÒ ph©n bæ FDI theo l·nh thæ gièng nh tÊt c¶ c¸c níc trªn thÕ giíi c¬ cÇu FDI thêng cã xu híng ch¶y vµo nh÷ng vïng cã tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cao h¬n, xu híng nµy g©y ra sù mÊt c©n ®èi vÒ nhu cÇu ®Çu t gi÷a c¸c vïng c¸c khu vùc trong níc ®iÒu nµy sÏ g©y ¶nh hëng tíi ®Þnh híng ph¸p triÓn kinh tÕ cña nhµ níc ta. Sè dù ¸n t×m tíi c¸c tØnh ë phÝa §«ng nam bé lµ 502 dù ¸n trong khi c¶ níc chØ cã 697 dù ¸n ( riªng trong n¨m 2002 chiÕm tû lÖ 72% víi tæng sè vèn ®¨ng ký lµ 935,6 triÖu USD trªn tæng sè 1.376 triÒu USD chiÕm tû lÖ 68% vÒ vèn ®Æc biÖt thu hót c¸c tØnh thµnh phè nh B×nh D¬ng, §ång Nai, Vòng Tµu, Nha Trang thµnh phè Hå ChÝ Minh … trong khi ®ã c¸c tØnh phÝa B¾c chØ cã 175 dõ ¸n chiÕm tû lÖ 25,1% vµ tæng sè vèn lµ 356,3 triÖu USD chiÕm tû lÖ 25,9% thu hót vµo c¸c tØnh thµnh phè nh Hµ N«i, H¶i Phßng, VÜnh Phóc, Qu¶ng Ninh, L¹ng S¬n … theo sè liÖu ph©n tÝch sè dù ¸n ®Çu t vµo c¸c tØnh miÒn §«ng nam bé lµ nhiÒu nhÊt sau ®ã lµ c¸c tØnh phÝa b¾c cßn c¸c tØnh ë miÒn Trung chiÕm sè dù ¸n còng nh vÒ vèn lµ rÊt nhá ®iÒu nµy lµ rÊt bÊt lîi cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ VN bëi c¸c tØnh ë miÒn trung vµ t©y nguyªn lµ nh÷ng ®Þa bµn rÊt cÇn vèn ®Çu t ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ bëi n¬i ®©y cã thõa ®ñ tiÒm n¨ng vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn còng nh vÒ nh©n lùc cho c¸c viÖc thøc hiªn c¸c dù ¸n. ChÝnh phñ ViÖt Nam cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p hîp lý trong chiÕn lîc ®Çu t trong thêi gian tíi nh¨m khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t t×m ®Õn nh÷ng ®Þa bµn miÒn trung vµ t©y nguyªn, mét mÆt gióp chóng ta tËn dông ®îc nguån nh©n lùc còng nh c¸c ®iÒu kiÖn cña c¸c tØnh nµy mÆt kh¸c gióp chóng ta ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ mét c¸ch c©n b»ng vµ toµn diÖn.
VÒ ®ãng gãp cña FDI víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ViÖt Nam:§Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña bÊt cø mét ho¹t ®éng nµo ®iÒu tríc tiªn mµ ng¬i ta quan t©m lµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña vÊn ®Ò ,ë ®©y lµ c¸c dù ¸n ®Çu t chóng ta xÐt tíi nh÷ng ®ãng gãp cña nã tíi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ViÖt Nam nh ®ãng gãp vµo viÖc gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, t¹o nguån thu cho ng©n s¸ch, ®ãng gãp vµo tæng s¶n phÈm quèc néi GDP .
Ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam ®· ®ong gãp vµo nguån thu ng©n s¸ch cho ViÖt Nam lµ 25% vµo n¨m 2001 vµ tæng sè 23% trong tæng s¶n phÈm xuÊt khÈu. Nh÷ng ®ãng gãp nµy qu¶ kh«ng ph¶i lµ nhá ®èi víi chóng ta hiÖn nay bëi kh«ng chØ nh÷ng ®ãng gãp vÒ ng©n s¸ch mµ cßn hµng lo¹t c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan tíi ho¹t ®éng ®Çu t nø¬c ngoµi t¹i ViÖt nam .chóng ta cÇn t¨ng cêng h¬n n÷a c«ng t¸c thu hót vèn ®Çu t nø¬c ngoµi t¹i c¸c ®Þa bµn träng ®iÓm cÇn thu hót vèn ®Çu t nh c¸c tØnh miÒn Trung T©y nguyªn n¬i cã rÊt nhiÒu ®iÒu kiÖn thu©n lîi cho ph¸t triÓn kinh tÕ còng nh cho c¸c dù ¸n cã thÓ ph¸t triÓn vµ quan träng h¬n n÷a lµ thu hót c¸c nhµ ®Çu t tham gia vµo c¸c khu vùc cã c¸c khu c«ng nghiÖp , c¸c khu chÕ xuÊt …..gióp cho c¸c ®Þa ®iÓm nµy mét lín m¹nh h¬n .
2.3.2. Tån t¹i
Tríc tiªn lµ vÒ quy m« vµ tèc ®é thu hót FDI ë ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y tuy gi¶m, nhng còng kh«ng ph¶i qu¸ bi quan nh nhiÒu ng¬i nhËn xÐt. NÕu tÝnh thu hót FDI b×nh qu©n theo ®Çu ngêi chóng ta ®ang ë møc thÊp h¬n so víi mét sè níc song so víi c¸c níc trong khu vùc vÉn lµ trung b×nh .
VÒ c¬ cÊu ®Çu t theo vïng vµ h×nh thøc ®Çu t tuy cã sù mÊt c©n ®èi vµ kh«ng theo mong muèn, nhng cã lÏ ®ã lµ quy luËt trong sù vËn ®éng cña FDI. Chóng ta kh«ng thÓ ®a ra nh÷ng biÖn ph¸p hµnh chÝnh hoÆc nh÷ng biÖn ph¸p ng¾n h¹n nh»m thu hót FDI vµo nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ x¸ héi khã kh¨n ,mµ cÇn sö dông c¸c nguån vèn ODA ®Ó ®Çu t c¶i thiÖn m«i trêng ®Çu t mét c¸ch toµn diÖn, ®ång bé, vµ cã tÝnh chiÕn lîc.
VÒ ®èi t¸c ®Çu t : §©y lµ vÊn ®Ò nan gi¶i mµ phÝa ViÖt Nam ph¶i nh×n nhËn l¹i.Thêi gian qua chóng ta ®· qu¸ coi träng vµo sè lîng h¬n lµ chÊt lîng FDI. §Ó n©ng cao chÊt lîng thu hót FDI , cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p nh»m xóc tiÕn ®Çu t níc ngoµi ë nh÷ng quèc gia thuéc Ch©u ¢u vµ Ch©u Mü, ®Æc biÖt lµ Hoa Kú, khi HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt -Mü ®îc ký kÕt, ®©y lµ ®èi t¸c cã tiÒm lùc c«ng nghÖ cao c«ng nghÖ nguån vèn, cã tr×nh ®é qu¶n lý ... cã thÓ ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, do c¸c níc cã chiÕn lîc vµ biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó thu hót FDI tõ nh÷ng cêng quèc lín nªn tÊt thµnh c«ng trong viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ tiªn tiÕn trªn thÕ giíi .
VÒ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc vÊn ®Ò thu hót nguån nh©n lùc ë ViÖt Nam chØ ®îc quan t©m trong thêi gian gÇn ®©y vµ nh÷ng lÜnh vùc rÊt nhá. Mét thùc tÕ m©u thuÉn ë ViÖt Nam lµ t×nh tr¹ng võa thõa võa thiÕu lao ®éng, thõa nhiÒu lao ®éng gi¶n ®¬n cha qua ®µo t¹o cã chÊt lîng, nªn kh«ng ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu vÒ tuyÓn dông lao ®éng cho c¸c dù ¸n FDI ë ViÖt Nam.
Còng gièng nh c¸c níc ph¸t triÓn kh¸c nguån FDI ë ViÖt Nam ®ãng mét vai trß rÊt quan träng ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Êt níc nh ®ãng gãp ®èi víi sù t¨ng trëng kinh tÕ chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ thu ng©n s¸ch gi¶i quyÕt viÖc lµm ..Tuy nhiªn ®Ó huy ®éng c¸c nguån vèn FDI ®¸p øng ®îc môc tiªu ph¸t triÓn ngµnh vïng sao cho cã hiÖu qu¶ nh»m chuyÓn híng môc tiªu cµng tËp trung vµo chÊt lîng cña nguån FDI ë ViÖt Nam trong thêi gian tíi.
2.3.3 Nguyªn nh©n
2.3.3.1M«i trêng
C¸c nhµ ®Çu t lu«n t×m tíi nh÷ng níc cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ ph¸t triÓn lµ chñ yÕu v× t¹i nh÷ng níc nµy cã tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ h¬n h¼n nh÷ng vïng kh¸c ,gióp cho c¸c dù ¸n ®Çu t cã kh¶ n¨ng ®îc triÓn khai vµ tiÕn hµnh vµ thu lîi nhuËn. C¸c dù ¸n muèn thùc hiÖn ®îc th× cÊn ph¶i cã rÊt nhiÒu yÕu tè liªn quan, ®îc ®Æt trong ®iÒu kiÖn cña nÒn kinh tÕ cã kh¼ n¨ng ®Êp øng nh÷ng yªu cÇu cña dù ¸n ®Æt ra nh c¸c yÕu tè ®Çu ra ®Çu vµo ,khoa häc c«ng nghÖ ,kÕt cÊu h¹ tÇng …..
Níc ta ®i lªn tõ nÒn kinh tÕ kÐm vµ bÞ k×m h·m do chÝnh s¸ch kh«ng hîp lý, nªn cho tíi gi¬ tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña chóng ta vÉn ë møc thÊp so víi mÆt b»ng chunh cña thÕ giíi. ChÝnh v× thÕ mµ tèc ®é thu hót c¸c dù ¸n ®Çu t tõ níc ngoµi lµ rÊt h¹n chÕ, mét phÇn do chóng ta cha cã chÝnh s¸ch hîp lý trong chiÕn lîc thu hót c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi vµ mét phÇn chóng ta kh«ng thÓ phñ nhËn ®îc lµ nÒn kinh tÕ cña chóng ta cßn ë møc thÊp so víi c¸c níc trªn thÕ giíi, c¸c nhµ ®Çu t lín lu«n coi ®ã lµ ®iÒu kiÖn cßn qu¸ thiÕu thèn ®Ó cã thÓ triÓn khai dù ¸n cña m×nh vµ vÉn ngÇn ng¹i vµ nghi ngê vµo kh¶ n¨ng ph¸t triÓn vµ tiÒm lùc cña chóng ta .
HÖ thèng luËt ph¸p còng lµ vÊn ®Ò ®¸ng bµn ®Õn mÆc giï lµ kh«ng cã nhiÒu sai lÇm song hÖ thèng luËt cña chóng ta vÉn biÓu hiÖn nh÷ng thiÕu sãt vµ khe hë ®Ó cho nhiÒu kÓ lîi dông , g©y ra sù thiÕu tin tëng tõ phÝa c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi
2.3.3.2 ChÝnh s¸ch thu hót FDI
Do kh«ng cã sù ®iÒu tiÕt cña c¸c c¬ quan h÷u quan nªn c¸c nhµ ®Çu t thùc hiÖn c«ng viÖc ®Çu t cña m×nh mét c¸ch tù do, do ®ã nh÷ng vïng cÇn nhiÒu dù Ên th× chØ thu hót ®îc rÊt Ýt sè dù ¸n ,g©y ra sù mÊt c©n b»ng gi÷a c¸c vïng ®Çu t. C¸c dù chØ tËp chung vµo nh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi nh c¸c thµnh phè vµ thiªn vÒ c¸c tØnh phÝa nam lµ nhiÒu h¬n trong khi ®ã c¸c tØnh miÒn trung vµ T©y Nguyªn rÊt cÇn c¸c nhµ ®Çu t tham gia .
Trong chÕ ®é u ®·i ®èi v¬i c¸c nhµ ®Çu t kh«ng cã sù ph©n biÖt gi÷a c¸c vïng c¸c lo¹i dù ¸n mét c¸ch râ rµng kh«ng t¹o ra ®îc ®éng lùc thóc ®Èy c¸c nhµ ®Çu t tíi n¬i mong mu«n, h¬n n÷a vÉn cha ®ñ ®Ó cã thÓ khiÕn c¸c nhµ ®Çu t quan t©m h¬n n÷a tíi ViÖt Nam .
2.3.3.3 KÕt cÊu h¹ tÇng
MÆc dï sè lîng dù ¸n n¨m 2002 t¨ng lªn rÊt lín song vÒ chÊt lîng c¸c dù ¸n l¹i kh«ng mÊy kh¶ quan v× sè vèn gi¶m rÊt nhiÒu so v¬Ý nh÷ng n¨m tríc Chóng ta ph¶i chÊp nhËn ®iÒu nµy bëi v× chóng ta cha cã kh¶ n¨ng ®Ó cã thÓ thu hót ®îc c¸c tËp ®oµn c¸c c«ng ty lín trªn thÕ giíi tíi ®Çu t. C¬ së h¹ tÇng chóng ta cha ®ñ ®Ó cã thÓ ®Êp øng nhu cÇu cña c¸c nhµ ®Çu t ®a ra nh vÒ hÖ thèng giao th«ng c«ng céng, kho tµng bÕn b·i, cÇu cèng c¶ng biÓn… tãm l¹i vÒ kÕt cÊu h¹ tÇng cßn rÊt h¹n chÕ so víi c¸c níc trong khu vùc còng nh thÕ giíi, cÇn ph¶i t©n dông nguån vèn hç trî vµ huy ®éng trong d©n c ®Ó cã thÓ ®Çu t ph¸t triÓn h¹ tÇng c¬ së .
2.3.3.4 Nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan tíi nÒn hµnh chÝnh
MÆc dï ®· ®îc c¶i thiÖn rÊt nhiÒu so víi tríc ®©y song nh÷ng g× liªn quan tíi thñ tôc hµnh chÝnh cña chóng ta vÉn lµ mét vÊn ®Ò ®¸ng bµn, bëi cã nh÷ng bÊt cËp nh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nã qu¸ rêm rµ thËm chÝ cã thÓ chång chÐo lªn nhau, trong khi thùc hiÖn th× c¸c nhµ qu¶n lý kh«ng lµm ®óng yªu cÇu ®Æt ra g©y mÊt rÊt nhiÒu thêi gian .
Ch¬ng 3
Nh÷ng gi¶i psh¸p chñ yÕu nh»m t¨ng cêng thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt Nam trong
giai ®o¹n hiÖn nay
3. 1 C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi
B¶o ®¶m æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ kinh tÕ
Mét sè níc cã nhiÒu tiÒm n¨ng ph¸t triÓn nhng l¹i lu«n xÈy ra xung ®ét vò trang néi bé ®Êt níc kh«ng æn ®Þnh th× sÏ kh«ng cã níc nµo d¸m ®Çu t vµo. §©y chÝnh lµ nh©n tè hµng ®Çu lµ c¬ së ®Ó cã nhiÒu vèn ®Çu t níc ngoµi ch¶y vµo .T¨ng cêng sù l·nh ®¹o cña ®¶ng trong sù nghiÖp ®æi míi coi ®©y lµ nh©n tè cèt lâi trong viÖc thèng nhÊt chØ ®¹o .Tõ khi ViÖt Nam thùc hiÖn sù nghiÖp ®æi míi th× æn ®Þnh chÝnh trÞ kinh tÕ x· héi ®îc gi÷ v÷ng .Tuy nhiªn t×nh h×nh x· héi cßn nhiÒu tiªu cùc nh tham nhòng bu«n lËu trèn thuÕ thÊt nghiÖp gia t¨ng ph©n ho¸ giÇu nghÌo cßn kho¶ng c¸ch.CÇn thùc hiÖn ®ång bé c¸c biÖn ph¸p gi¸o dôc, kinh tÕ,hµnh chÝnh vµ ph¸p luËt ®Ó ®Èy lïi nh÷ng tiªu cùc vÒ mÆt x· héi gãp phÇn lµm t¨ng hiÖu qu¶ qu¶n lý x· héi trong giai ®o¹n hiÖn nay.
ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ
§Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña chóng ta trong thêi gian tíi lµ ph¶i ®Èy nhanh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc ®a nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo híng c«ng nghiÖp lµ chñ yÕu . §iÒu nµy rÊt phï hîp víi viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng thu hót FDI v× thÕ chóng ta ph¶i quan t©m ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ®Æc biÖt lµ c«ng nghiÖp chÕ t¹o vµ nh÷ng ngµnh nh c«ng nghiÖp ®iÖn tö, nh÷ng ngµnh cã hµm lîng c«ng nghÖ cao , u tiªn ph¸t triÓn nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän phôc vô cho chiÕn lîc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ , n©ng cao tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ níc nhµ .
Phèi hîp ph¸t triÓn c©n ®èi gi÷a c¸c ngµnh vïng :
C¸c nhµ ®Çu t lu«n t×m tíi c¸c tØnh §«ng nam bé lµ chñ yÕu bëi n¬i ®©y héi ®ñ c¸c yÕu tè phôc vô cho c¸c c«ng tr×nh dù ¸n cña hä cã thÓ ®îc triÓn khai vµ ho¹t ®éng cã kÕt qu¶ . C¸c vïng kh¸c còng cã nhng rÊt Ýt bëi v× chØ ®¸p øng ®îc phÇn nµo nh÷ng yÒu cÇu ®Æt ra , chÝnh v× vËy cÇn ®a ra chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ c©n ®èi gia c¸c vïng trong c¶ níc mét mÆt gióp chóng ta ph¸t triÓn c©n ®èi nÒn kinh tÕ mét mÆt n©ng cao tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c tØnh c¸c vïng cã nÒn kinh tÕ cßn thÊp kÐm gióp hä cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn vµ tth u hót c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi .
ChÝnh phñ ViÖt Nam cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch u tiªn ph¸t triÓn kinh tÕ c¸c khu vùc nµy , quan t©m chó träng h¬n n÷a tíi ph¸t triÓn hÖ th«ng giao th«ng, líi ®iÖn , th«ng tin liªn l¹c ….¦u ®·i ®èi víi nh÷ng dù ¸n ®Çu t vµo nh÷ng khu vùc nµy nh»m khuÕn khÝch hä tham gia ®Çu t gióp ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c vïng nµy thay cho chóng ta .
VÒ c¸n bé c«ng nh©n viªn
C«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé hiªn nay kh«ng chØ ®µo t¹o c¸n bé kü thuËt vµ c«ng nh©n lµnh nghÒ , mµ cÇn ®µo t¹o c¸n bé cã ®ñ kiÕn thøc kinh nghiÖm qu¶n lý ®Ó tõng bíc ta cã thÓ c¹nh tranh b×nh ®¼ng víi c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi , b¶n lÜnh kinh doanh hiÓu biÕt ph¸p luËt trong níc vµ quèc tÕ, cã kh¶ n¨ng thÝch nghi víi c¹nh tranh vµ giái ngo¹i ng÷ lµ nh÷ng tiªu chuÈn kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi c¸n vé qu¶n lý kinh tÕ vµ qu¶n trÞ kinh doanh trong lÜnh vùc ®Çu t níc ngãµi
Trong ho¹t ®éng ®Ç t níc ngoµi c«ng t¸c c¸n bé ®Æc biÖt quan träng v× c¸n bé võa tham gia ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch võa lµ ngêi vËn dông luËt ph¸p chÝnh s¸ch ®Ó xö lý t¸c nghiÖp hµng ngµy liªn quan ®Õn mäi ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi tríc m¾t cÇn tËp trung mét sè lÜnh vùc sau:
Bé gi¸o dôc vµ dµo t¹o tæ chøc ®µo t¹o chÝnh quy c¸n bé lµm c«ng t¸c ®Çu t níc ngoµi c¸n bé qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp cã vè ®Çu t níc ngoµi. Trang bÞ kiÕn thøc vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô luËt ph¸p kinh nghiÖm cÇn thiÕt bé lao ®éng th¬ng binh x· héi , uû ban nh©n d©n cÊp tØnh qu¶n lý khu c«ng nghiÖp tæ chc ®µo t¹o c«ng nh©n lµnh nghÒ lµm viÖc cho c¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi
Ban tæ chøc Trung ¬ng §¶ng quy ®Þnh vµ híng dÉn ph¬ng thøc sinh ho¹t vµ néi dung ho¹t ®éng cña c¸c tæ chc ®¶ng trong c¸c doanh nghiÖp nµy.Tæng liªn ®oµn lao ®éng ViÖt Nam cÇn cã kÕ ho¹ch vËn ®éng thµnh lËp c«ng ®oµn ë tÊt c¶ c¸c doanh nghiªp ®Çu t níc ngoµi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña tæ chøc c«ng ®oµn trong c¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi.ChÝnh phñ xem xÐt hç trî mét phÇn kinh phÝ cho c¸c tæ chøc c«ng ®oµn t¹i c¸c doanh nghiÖp , x©y dùng tæ c«ng ®oµn thËt sù trë thµnh ngêi b¶o vÖ quyÒn lîi chÝnh ®¸ng hîp ph¸p cña ngêi lao ®éng, gi¸o dôc kû luËt lao ®éng t¸c phong lao d«ng cho c«ng nh©n quan hÖ h¬p t¸c x©y dùng víi chñ ®Çu t ®ãng gãp vµo hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp
B¶o ®¶m æn ®Þnh chÝnh trÞ kinh tÕ x· héi
Chóng ta cÇn ph¶i khuyÕn khÝch nh÷ng ngêi cã tr×nh ®é tham gia c«ng t¸c ë trong níc tr¸nh t×nh tr¹ng ch¶y m¸u chÊt x¸m nh hiÖn nay ®ang diÔn ra ë níc ta , mét phÇn v× chóng ta kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn cho hä ph¸t huy kh¶ n¨ng mét phÇn do chóng ta tríc ®Çy kh«ng coi träng nguÇn tµi nguyªn nµy.§©y lµ nh÷ng ngêi rÊt cÇn thiÕt cho x· héi chóng ta sÏ gãp phÇn kh«ng nhá vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña chóng ta còng nh gióp chóng ta tiÕp cËn víi c¸c nhµ ®Çu t quèc tÕ còng nh c«ng t¸c thu hót sù quan t©m chó ý cña c¸c tËp ®oµn lín trªn thÕ giíi .
3.2 ChÝnh s¸ch luËt ph¸p
Hoµn thiÖn vÒ hÖ thèng luËt ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi
TÝnh hÊp dÉn cña mçi quèc gia vÒ lÜnh vùc ®Çu t tríc hÕt ph¶i kÓ tíi lµ nh÷ng ®iÒu ®îc thÓ hiÖn ë luËt, cïng víi luËt c¸c v¨n b¶n díi luËt còng kh«ng kÐm phÇn quan träng nh viÖc gãp vèn, thuª ®Êt, tuyÓn dông lao ®éng, xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ ... do vËy c¸c v¨n b¶n híng dÉn cô thÓ cÇn ph¶i chi tiÕt, dÔ hiÓu.
§Ó c¶i thiÖn m«i trêng ®Çu t chÝnh phñ cÇn kiªn quyÕt lo¹i bá nh÷ng quy ®Þnh do c¸c ngµnh, ®Þa ph¬ng ban hµnh tr¸i víi chñ tr¬ng chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ, tr¸nh t×nh tr¹ng ®Çu mét n¬i ®u«i mét lÎo, nh»m t¹o ra mét hÖ thèng ph¸p luËt ®Çy ®ñ ®ång bé xuyªn suèt tõ trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng
trong tiÕn tr×nh ®ua ®Õn x©y dùng mét luËt chung cho ®Çu t trong níc còng nh níc ngoµi, tríc m¾t ®Ó b¶o ®¶m mét m«i trêng ®Çu t cã søc hÊp dÉn vµ tÝnh c¹nh tranh cao so víi c¸c níc trong khu vùc, cÇn söa ®æi bæ sung mét sè ®iÒu cña luËt ®Çu t níc ngoµi hiÖn nay vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt liªn quan, víi c¸c yªu cÇu :
B¶o ®¶m mét khu«n khæ ph¸p luËt hÊp dÉn, th«ng tho¸ng, râ rµng, æn ®Þnh mét hÖ thèng u ®·i vµ khuyÕn khÝch mang tÝnh c¹nh tranh cao so víi c¸c níc trong khu vùc. LuËt ho¸ n©ng lªn møc c¸c quy ®Þnh cña c¸c chÝnh s¸ch, quyÕt ®Þnh cña chÝnh phñ ®· ®îc kiªm nghiÖm qua thùc tÕ.
Phï hîp vµ ®ång bé víi tiÕn tr×nh x©y dùng vµ hoµn thiÖn khung ph¸p luËt chung cña níc ta, tríc hÕt lµ luËt doanh nghiÖp, luËt khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc ... nh»m t¹o mÆt b»ng u ®·i b×nh d¼ng gi÷a c¸c nhµ ®Çu t trong níc víi c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi.
B¶o ®¶m sù æn ®Þnh cña ph¸p luËt doanh vµ chÝnh s¸ch ®èi víi ®Çu t níc ngoµi thùc hiÖn nguyªn t¾c kh«ng håi tè ®Ó gi÷ v÷ng lßng tin cña céng ®ång nhµ ®Çu t níc ngoµi. Söa ®æi mét sè ®iÒu kho¶n trong c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt liªn quan ®Õn ®Çu t níc ngoµi nh»n th¸o gì khã kh¨n trong ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi
C¸c luËt liªn quan
Trong dù luËt ®Çu t ngoµi viÖc quan t©m ®Õn viÖc c¶ ithiÖn luËt ®Çu t cho phï hîp ví xu thÕ cña c¸c níc vµ thêi ®¹i hiÖn nay, th× trong c¸c luËt liªn quan tíi thuÕ ch¼ng h¹n nh thuÕ thu nhËp c¸ nh©n thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp thuÕ nhËp khÈu vµ tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan tíi thuÕ cÇn ph¶i ®îc c©n nh¾c sao cho phï hîp.
C¸c nhµ ®Çu t kh«ng khái b¨n kho¨n vÒ møc l¬ng ph¶i tr¶ cho cho c«ng nh©n viªn lµm viÖc trong c¸c dù ¸n cña m×nh bëi møc thuÕ ®¸nh vµo thu nhËp c¸ nh©n cña c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn cña m×nh lªn tíi 50% tíi 60% thu nhËp møc thuÕ nµy ®îc hiÖp héi c¸c nhµ doanh nghiÖp coi lµ cao nhÊt. Trong doanh nghiÖp níc ngoµi ®ang ph¶i g¸nh chÞu rÊt nÆng nÒ vÒ tæng chi phÝ tr¶ cho c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn, ®iÒu nµy lµm t¨ng chi phÝ trong s¶n suÊt kinh doanh chÝnh v× thÕ lµm gi¶m sù hÊp dÉn cña m«i trêng ®Çu t viÖt nam ®iÒu nµy sÏ lµm h¹i cho chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ l©u dµi cña chóng ta.
ChÝnh phñ viÖt nam lªn gi¶m møc thuÕ thu nhËp c¸ nh©n xuèng cßn tõ 10% ®Õn 15% ¸p dông cho c¶ ngêi níc ngoµi vµ ngêi viÖt nam, gióp c©n b»ng víi møc thuÕ mµ c¸c níc trong khu vùc ®ang sö dông
ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp:
Theo luËt hiÖn hµnh th× thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi lµ 25% tû lÖ nµy thÊp h¬n so víi c¸c níc trong khu vùc nh Mianma vµ mét sè níc kh¸c nh Lµo tíi 20%-30% thªm n÷a doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi ViÖt Nam cßn ®îc hëng thêi gian miÔn thuÕ trong hai n¨m ®Çu kÓ tõ khi dù ¸n cã l·i vµ gi¶m trõ 52% trong hai n¨m tiÕp theo ®iÒu nµy rÊt phï hîp víi xu híng cña viÖt nam trong chiÕn lîc thu hót FDI .
Nhng víi c¸c dù ¸n cã tÝnh chÊt quan trong vµ phôc vô thiÕt thùc trong ®êi sèng kinh tÕ x· héi th× chÝnh phñ viÖt nam cÇn ®a ra biÓu thuÕ u ®·i h¬n so víi biÓu thuÕ ®ang ¸n dông trong thêi gian nµy ®èi víi tÊt c¶ c¸c h×nh thøc dù ¸n ®Çu t t¹i ViÖt Nam .
Møc thuÕ nhËp khÈu :
§©y lµ møc thuÕ ®¸nh vµo ®Çu vµo cña c¸c dù ¸n phÝa ViÖt Nam cÇn ph¶i ®Æc biÖt u tiªn ®èi víi ®èi víi nh÷ng nguån vèn ®a vµo dø¬i d¹ng c¸c d©y truyÒn thiÕt bÞ hiÖn ®¹i mét mÆt gióp c¸c nhµ ®Çu t gi¶m chi phÝ ®Çu vµo ngoµi ra cßn gióp phÝa ViÖt Nam cã ®îc d©y truyÒn c«ng nghÖ
VÒ thêi h¹n nép thuÕ nhËp khÈu
Theo quy ®Þnh hiÖn nay th× thêi h¹n cho phÐp c¸c nhµ ®Çu t lµ trong vßng 30 ngµy, thêi gian nµy theo c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi lµ kh«ng ®ñ sÏ g©y khã kh¨n cho doanh ngiÖp ®Æc biÖt lµ nh÷ng lÇn nhËp khÈu víi khèi lîng nguyªn vËt liÖu lín. Do ®ã phÝa chÝnh phñ ViÖt Nam cÇn ®a ra thêi h¹n dµi h¬n lµ 45 ngµy hoÆc cã thÓ cho c¸c nhµ ®Çu t nép thuÕ thµnh nhiÒu kú .
3. 3. C¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh
Nh»m th¸o gì nh÷ng vÊn ®Ò cßn víng m¾c trong chiÕn lîc thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi:
Ph¶i kiÖn toµn bé m¸y qu¶n lý theo híng gän nhÑ theo quÕt ®Þnh sè 233/1998 cña thñ tíng chÝnh phñ ,cho phÐp tÊt c¶ c¸c UBND tØnh thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng cã quyÒn trùc tiÕp cÊp giÊy phÐp cho c¸c dù ¸n .®iÒu ®ã ®· thÓ hiÖn ®îc viÖc b·i bá thñ tôc hµnh chÝnh cång kÒnh,qu¸ tËp trung .Tuy nhiªn ,c¸c nhµ ®»u níc ngoµi vÉn cßn phµn nµn nhiÒu vÒ thñ tôc hµnh chÝnh cña ta vÒ c¸c mÆt nh thñ tôc ®Çu t vÉn cßn phµn nµn nhiÒ u vÒ thñ tôc hµnh chÝnh cña ta vÒ c¸c mÆt nh :. thñ tôc ®Çu t vÉn cßn lµ vÊn ®Ò trë ng¹i lín, thêi gian chuÈn bÞ cho mÆt dù ¸n cßn kÐo dµi ,t×nh tr¹ng thñ tôc qu¸ rêm rµ. ViÖc chuÈn bÞ dù ¸n cña bªn ViÖt Nam cßn qu¸ chÆt chÏ g©y mÊt rÊt nhiÒu thêi gian v« Ých
Do vËy trong thêi gian tíi ViÖt Nam cÇn ph¶i c¶i thiªn thñ tôc ®Çu t theo híng ®¬n gi¶n ho¸ vµ thùc hiÖn triÖt ®Ó C«ng t¸c thÈm ®Þnh xÕt duyÖt dù ¸n trong thêi gian qua lµ qu¸ thêi gian quy ®Þnh ®èi víi mét sè dù ¸n , nguyªn nh©n do chÊt lîng dù ¸n cha tèt, thËm trÝ cã nh÷ng sai sãt nghiªm träng ph¶i söa ®æi bæ sung g©y l·ng phÝ nhiÒu thêi gian nhng chÊt lîng thÈm ®Þnh dù ¸n thÊp ,nhiÒu dù ¸n ®· th«ng qua thÈm ®Þnh nhng vÉn nhËp thiÕt bÞ cò l¹c hËu ®a sè c¸c dù ¸n g©y « nhiÔm m«i trêng trÇm träng. Do vËy, viÖc n©ng cao chÊt lîng thÈm ®Þnh lµ ®iÒu thËt sù cÇn thiÕt, muèn vËy ph¶i kiÖn toµn ®éi ngò c¸n bé, ®µo t¹o cã chuyªn m«n cao ,cã tr¸ch nhiÖm ph¶i trang bÞ cho hä nh÷ng c«ng cô kiÓm ®Þnh,quy ®Þnh l¹i nh÷ng thñ tôc cho phï hîp víi yÒu cÇu ®Æt ra
VÒ thñ tôc cÊp ®Êt ®©y lµ yÕu tè c¸c nhµ ®Çu t coi lµ ®iÓm khã nhÊt trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn .Thùc tÕ ph¶i cã nh÷ng dù ¸n mÊt nhiÒu thêi gian do c¸c quy ®Þnh ph©n cÊp qu¶n lý ®Êt hiªn nay .C¸c chñ ®Çu t vµ chñ sö dông ®Êt kh«ng thèng nhÊt ®ù¬c gi¸ ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng ,thiÕt nghÜ trong thêi gian tíi nhµ níc quy ®Þnh viÖc ph©n cÊp qu¶n lý ®Êt cho phï hîp ,ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p tÝch cùc gi¶i quÕt nhanh chãng thñ tôc cÊp ®Êt ,giao ®Êt víi gi¸ c¶ ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng hîp lý
N©ng cao hiÖu lùc qu¶n lý nhµ níc ®èi víi ®Ç níc ngoµi
Sau khi t¹o m«i trêng ph¸p lý vµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch th«ng tho¸ng hÊp dÉn vÊn ®Ò then chèt cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh lµ viÖc chØ ®¹o ®iÒu hµnh tËp trung thèng nhÊt vµ kiÖn quyÕt cña chÝnh phñ viÖc nghiªm tóc thùc hiÖn cña c¸c bé ngµnh vµ ®Þa ph¬ng
Trong viÖc qu¶n lý ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi theo ®óng thÈm quyÒn tr¸ch nhiªm cña tõng c¬ quan qu¶n lý nhµ níc . Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t b¶o ®¶m viÖc thùc hiÖn ®óng vµ ®Çy ®ñ vai trß lµ c¬ quan qu¶n lý nhµ níc vÒ ®Çu t trùc tÝÕp níc ngoµi gióp chÝnh phñ qu¶n lý thèng nhÊt ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi lµ ®Çu mèi phèi hîp gi÷a c¸c bé c¸c nghµnh vµ ®Þa ph¬ng gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh trong c¸c ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi, c¸c bé ngµnh vµ ®ia ph¬ng thùc hiÖn qu¶n lý nhµ níc vÒ ®Çu t níc ngoµi theo ®óng quy ®Þnh vÒ chøc n¨ng còng nh thÈm quyÒn ®· quy ®Þnh theo luËt ®Çu t níc ngoµi
3.4. §æi míi ®Èy m¹nh c«ng t¸c vËn ®éng xóc tiÕn ®Çu t
C«ng t¸c vËn ®éng xóc tiÕn ®Çu t cÇn ®îc ®æi m¬Ý vÒ néi dung vµ ph¬ng thøc thùc hiªn theo mét kÕ ho¹ch vµ ch¬ng tr×nh chñ ®éng cã hiÖu qu¶. Tríc hÕt cÇn x¸c ®Þnh xóc tiÕn ®Çu t còng nh xóc tiÕn th¬ng m¹i lµ nhiÖm vô lµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan nhµ níc cña c¸c bé ngµnh c¸c tØnh, ban qu¶n lý khu c«ng nghiÖp. CÇn thµnh lËp bé phËn xóc tiÕn ®Çu t t¹i tæng c«ng ty cac c¬ quan ®¹i diÖn níc ta t¹i mét sè ®Þa bµn träng ®iÓm ë níc ngoµi ®Ó chñ ®«ng vËn ®éng thu hót ®Çu t níc ngoµi .Ng©n s¸ch nhµ níc cÇn dµnh mét kho¶n chi phÝ tho¶ ®¸ng cho c«ng t¸c vËn ®éng xóc tiÕn ®Çu t
Thùc hiÖn chñ tr¬ng ®a ph¬ng ho¸ c¸c ®èi t¸c ®Çu t níc ngoµi ®Ó t¹o thÕ chñ ®éng trong mäi t×nh huèng
Trªn c¬ së quy ho¹ch ngµnh s¶n phÈm l·nh thæ vµ danh môc dù ¸n kªu gäi ®Çu t ®îc phª duyÖt c¸c ngµnh c¸c ®Þa ph¬ng cÇn chñ ®éng tÝÕn hµnh vËn ®«ng xóc tiÕn ®Çu mét c¸ch cô thÓ trùc tiÕp ®èi víi tõng dù ¸n trùc tiÕp víi nh÷ng tËp ®oµn c«ng ty nhµ ®Çu t cã tiÒm n¨ng
X©y dùng mét hÖ thèng chÝnh s¸ch ®Ó c¶i thiÖn m«i trßng kinh doanh:
tiÕp tôc thùc hiÖn lé tr×nh gi¶m chi phÝ ®©u t söa ®æi mét sè chÝnh c¸ch ®Ó t¹o thu©n lîi h¬n cho viÖc thu hót ®Çu t níc ngoµi ch¼ng h¹n nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan tíi viÖc sö dông ®Êt ®ai vÊn ®Ò vËn dông ®Êt cÇn so¸t l¹i gi¸ cho thuª gi¶i quyÕt døt ®iÓm vÊn ®Ò vÒ ®Òn bï
3.5 X©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng
Nhµ níc cÇn ph¶i x©y dùng hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ kü thuËt, s©n bay ,bÕn c¶ng ,®êng giao th«ng ,hª thèng cÇu cèng th«ng tin liªn l¹c c¬ së h¹ tÇng khu c«ng nghiÖp khu chÕ xuÊt khu c«ng nghÖ cao khu kinh tÕ më.®èi víi c¸c nhµ ®Çu t th× c¬ së h¹ tÇng cã vai trß quan träng tèi kÕt qu¶ ®Çu t ,nã cã thÓ t¨ng tÝnh hÊp dÉn hoÆc c¶n trë viÖc thu hót vèn ®Çu t nµy .ë níc ta trong thêi gian qua hÖ thèng ®êng giao th«ng bÕn c¶ng s©n bay th«ng tin liªn l¹c ®· c¶i thiÖn mét c¸ch ®¸ng kÓ .do ®ã trong thêi gian tíi cÇn cñng cè h¬n n÷a hÖ thègn c¬ së vËt chÊt kü thuËt phôc vô cho môc ®Ých ph¸t triÓn ë ®©y cã thÓ thùc hiÖn mét sè giÈi ph¸p nh :
Cè g¾ng gi¶i quyÕt tèt c¸c mèi quan hÖ ®èi ngo¹i vÒ kinh tÕ víi c¸c quèc gia kh¸c c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ ®Ó cã nh÷ng kho¶n hç trî ph¸t trتn chÝnh thøc ®»u t vµo x©y dùng c¸c ®Ò ¸n ,x©y dùng c¬ së h¹ tÇng vµ cÇn cã nh÷ng kÕ ho¹ch huy ®éng c¸c nguån lùc cña toµn d©n ®Ó ®Çu t vµo c¸c c«ng tr×nh träng ®iÓm
CÇn t×m nh÷ng vÞ trÝ ®Þa lý kinh tÕ x· héi thu©n lîi ®Ô x©y dùng c¸c ®Æc khu kinh tÕ víi quy m« thÝch hîp ®Ó tiÕp nhËn c¸c nguån vèn lín , kü thôËt c«ng nghÖ cao cña níc ngoµi .Bëi lÏ viÖc tËp chung vËt chÊt vµo x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng ë khu vùc nµy lµ kh¶ thi h¬n do kh«ng bÞ dµn tr¶i vÒ vèn
3.6.§èi víi c¸c së ban ngµnh ®Þa ph¬ng
HÖ thèng quy chÕ ¸p dông ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t cña chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng.C¸c tØnh thµnh phè tríc tiªn cÇn x©y dùng mét hÖ thèng quy chÕ ®Çu t sao cho phï hîp víi nh÷ng quy ®Þnh chung cña hÖ thèng ph¸p luËt chung cña c¶ níc, cã ®îc mét hÖ thèng quy chÕ ®ång bé trªn toµn bé c¸c tØnh thµnh phè trªn c¶ níc ,tr¸nh t×nh tr¹ng mçi ®Þa ph¬ng l¹i cã nh÷ng quy ®Þnh riªng g©y ra sù kh«ng ¨n khíp gi÷a c¸c ®Þa ph¬ng, t¹o ra t©m lý kh«ng tèt cho c¸c nhµ ®Çu t v× hä thÊy r»ng gi÷a c¸c ®Þa ph¬ng cã sù chªnh lÖch kh«ng thËt sù hîp lý .
Dùa trªn hÖ thèng ph¸p luËt chung cña c¶ níc chÝnh quyÒn c¸c ®Þa ph¬ng thùc hiÖn c«ng t¸c ban hµnh hÖ th«ng quy chÕ ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t quèc tÕ tham gia ®Çu t vµo ®Þa bµn cña tØnh m×nh .Trªn c¬ së hÖ thèng ph¸p luËt chung cña c¶ níc th× do mçi ®Þa bµn cã mét ®iÒu kiÖn ®Þa lý còng nh c¸c ®iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ x· héi kh¸c nhau nªn ph¶i c¨n cø vµo nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng nµy mµ ChÝnh quyÒn mçi tØnh .thµnh phè ®a ra ®iÓm nh chÕ ®é u ®·i hay nh÷ng yªu cÇu ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t . ChÕ ®é u ®·i ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t cña c¸c ®Þa ph¬ng
C¸c ®Þa ph¬ng c¨n cø vµo nh÷ng ®iÒu kiÖn cña m×nh ®Ó ®a ra nh÷ng ®iÒu kiÖn u ®·i cña m×nh ,ch¼ng h¹n nh vÒ mÆt b»ng c«ng tr×nh ,c¸c dÞch vô cã liªn quan ,c¸c rµng buéc vÒ m«i trêng .....
Dùa trªn nh÷ng ®iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ x· héi cung nh ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña tõng ®Þa ph¬ng c¸c nhµ ®Çu t sÏ c©n nh¾c viÖc triÓn khai dù ¸n ,môc ®Ých cña c¸c nhµ ®Çu t thu lîi nhu©n nªn víi nh÷ng ®Þa ph¬ng cã ®iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ thÊp còng nh ®iÒu kiÖn tù nhiªn kh«ng thuËn lîi th× c«ng t¸c ®Ó thu hót c¸c nhµ ®Çu t lµ rÊt khã kh¨n ,®Ó cã thÓ l«i kÐo ®îc c¸c nhµ ®Çu t th× chÝnh quyÒn c¸c ®Þa ph¬ng®ã ph¶i ®a ra nh÷ng ®iÒu kiÖn u ®·i ®Æc biÖt nh nh÷ng u ®·i vÒ:gi¸ thuª ®Êt,thñ tôc ®¨ng ký dù ¸n,thêi gian cÊp giÊy phÐp.
C¸c ®iÒu kiÖn rµng buéc c«ng t¸c b¶o vÖ m«i trêng tù nhiªn còng nh m«i trêng v¨n ho¸ ......
§Ó cã thÓ thu hót ®îc c¸c nhµ ®Çu t tham gia ®Çu t vao trong ®Þa bµn cña m×nh th× ®iÒu quan trong tríc hÕt lµ ph¶i cã ®îc mét hÖ thèng c¬ së vËt chÊt kü thuËt hiÖn ®¹i .C¬ së vËt chÊt nh h¹ tÇng c¬ së cã ¶nh hëng rÊt lín tíi c¸c dù ¸n ®Çu t v× ®©y lµ ®iÒu cÇn thiÕt c¬ b¶n ®Ó thùc hiÖn mét dù ¸n ®Çu t ,c¬ së vËt chÊt cã ®ñ ®iÒu kiÖn th× dù ¸n míi cã kh¶ n¨ng tiÕn hµnh mét c¸ch liªn tôc vµ dÔ dang .C¸c së ban ngµnh ®Þa ph¬ng cÇn quan t©m chó ý x©y dùng hÖ thèng ®êng x¸ cÇu cèng ,c¶ng biÓn ,....nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt cã thÓ cña m×nh ®Ó tõng bíc n©ng cao tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Þa ph¬ng m×nh gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn cña c¶ níc.
X©y dùng hÖ thèng c¸c khu c«ng nghiÖp c¸c khu chÕ xuÊt ,®iÒu kiÖn kinh tÕ ®Þa ph¬ng kh«ng cho phÐp ®Çu t dµn tr¶i trªn tÊt c¶ c¸c ®Þa ®iÓm nªn c¸c ®Þa ph¬ng chØ nªn ®Çu t vµo mét vµi ®Þa ®iÓm quan träng nhÊt cã ®iÒu kiÖn nhÊt .T¹i n¬i ®©y tËp trung tÊt c¶ c¸c nguÇn vèn ®Çu t ®Ó phôc vô c«ng viÖc x©y dng c¬ së vËt chÊt tèt nhÊt cã thÓ ®Ó thu hót sè lîng lín nhÊt c¸c nhµ ®Çu t tham gia.
VÒ chÝnh s¸ch thu hót FDI vµ m«i trêng ph¸p lý :chÝnh s¸ch thu hót FDI cña mçi níc lµ yÕu tè t¸c ®éng ®Õn sù chó ý cña c¸c nhµ ®Çu t Th«ng qua chÝnh s¸ch nµy c¸c nhµ ®Çu t cã thÓ s¬ bé tÝnh to¸n ®îc phÇn nµo vÒ hiÖu qu¶ ®Çu t .C¸c níc trªn thÕ giíi ®· cã chÝnh s¸ch thu hót FDI tõ rÊt sím nªn m«i trêng ph¸p lý còng nh chÝnh s¸ch còng dÇn ®îc hoµn thiÖn. §èi víi ViÖt Nam th× luËt ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lµn ®Çu tiªn ®îc nh¾c tíi vµo n¨m 1988 nªn kh«ng tr¸nh khëi nh÷ng thiÕu sãt còng nh cha thùc sù hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t .
Tr¶i qua qu¸ tr×nh thùc hiªn vµ ®a vµo trong thùc tÕ dÇn ®îc chØnh söa vµ bæ sung ®· dÇn ®îc hoµn thiÖn vµ tõng bíc t¹o ®îc sù tin tëng còng nh sù l«i cuèn c¸c nhµ ®Çu t .§Õn thêi ®iÓm hiÖn nay th× luËt ®Çu t ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t ®· t¬ng ®èi hoµn thiÖn nhng còng cßn nhiÒu nh÷ng ®iÒu cha phï hîp cÇn ph¶i chÊn chØnh vµ bæ sung nh÷ng chç cßn thiÕu sãt, nhÊt lµ kÞp thêi ban hµnh nh÷ng chÝnh s¸ch cã liªn quan nh»m t¹o mét hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p quy ®ång bé cho ho¹t ®éng FDI nãi tiªng còng nh cho sù vËn hµnh nÒn kinh tÕ nãi chung .
KÕt luËn
Trong bèi c¶nh tù do ho¸ ngµy cµng gia t¨ng,hiÖn nay nhu cÇu vÒ héi nhËp vµ ph¸t triÓn ®îc xem lµ vÊn ®Ò quan träng trong chiÕn lîc ph¸t triÓn cña mçi quèc gia.ViÖt Nam chóng ta ®ang trªn con ®êng ®i tíi hoµ nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi.Chóng ta ph¶i nhËn thøc râ tÇm quan träng cña nguån vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®èi víi sù t¨ng trëng vÒ mÆt kinh tÕ vµ sù ph¸t triÓn vÒ mÆt x· héi ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp nh»m thu hót ®îc nhiÒu vµ sö dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt nguån vèn nµy. víi tÇm nhËn thøc cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ em kh«ng d¸m tham väng cã thÓ tr×nh bµy mét c¸ch ®Çy ®ñ,toµn diÖn vÒ FDI chØ qua mét bµi viÕt ng¾n ngñi.Víi bµi viÕt nµy em chØ mong muèn ®îc bµy tá nh÷ng suy nghÜ cña riªng c¸ nh©n em vÒ FDI v× thÕ ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu xãt.Em rÊt mong ®îc sù th«ng c¶m vµ chØ b¶o cña thÇy c«.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n!
Môc lôc
Lêi nãi ®Çu 1
Ch¬ng 1: Lý luËn chung vÒ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi 2
1.1. §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµ vai trß cña ®Çu t trùc tiÕp 2
1.2. C¸c ph¬ng thøc vµ h×nh thøc ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi 6
1.3. C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn FDI 10
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng vÒ thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo
ViÖt Nam 17
2.1. §ãng gãp cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ViÖt Nam 17
2.2. Thùc tr¹ng thu hót ®Çu trùc tiÕp níc ngoµi trong giai ®o¹n hiÖn nay 19
2.3. §¸nh gi¸ t×nh h×nh ®Çu t ë ViÖt Nam 37
Ch¬ng 3: Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m t¨ng cêng thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay 44
3.1. C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi 44
3.2. ChÝnh s¸ch luËt ph¸p 46
3.3. C¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh 49
3.4. §æi míi ®Èy m¹nh c«ng t¸c vËn ®éng xóc tiÕn ®Çu t 50
3.5. X©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng 51
3.6. §èi víi c¸c së ban hµnh ®Þa ph¬ng 51
KÕt luËn 54
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Một số giải pháp nhằm tăng cường thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.doc