Sự phát triển của sản xuất và trao đổi hàng hoá là động lực cho sự ra đời và phát triển của tiền tệ. Trong tiến trình phát triển của nhân loại, tiền tệ đã lần lượt ra đời và tồn tại dưới những hình thái khác nhau, từ những vật phẩm mang giá trị trao đổi như vỏ sò, tấm lông thú, cho đến tiền kim loại, tiền giấy, và gần đây nhất là tiền điện tử. Khi nói đến tiền điện tử, ta không thể không nhắc đến thẻ thanh toán, một trong những phương tiện thanh toán tiện dụng, an toàn nhất, được sử dụng rất rộng rãi trên thế giới, đặc biệt là ở các nước có nền kinh tế phát triển.
Xét theo tính chất thanh toán, thẻ thanh toán gồm 3 loại: thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ, và thẻ tiền mặt. Nếu như thẻ tín dụng và thẻ tiền mặt từ lâu đã trở thành những phương tiện thanh toán quen thuộc với công chúng tiêu dùng, thì thẻ ghi nợ lại là một cái gì đó còn khá mới mẻ trong vòng một thập niên trở lại đây. Với tổng số lượng 2,9 tỷ giao dịch năm 2002, và tốc độ tăng trưởng 16 lần về lượng phát hành chỉ trong vòng một thập niên, thẻ ghi nợ đang trở thành một hiện tượng trong thanh toán thẻ. Dự báo về sự phát triển của thẻ ghi nợ, các chuyên gia trong ngành nhất trí rằng, đến năm 2005, đây là loại thẻ có thị phần giao dịch lớn nhất, trong số các loại thẻ thanh toán trên toàn thế giới.
Với dân số hơn 80 triệu người (trong đó hơn 20 triệu sống ở thành thị), Việt Nam đang trở thành một thị trường đầy tiềm năng đối với hoạt động thanh toán thẻ nói chung và thẻ ghi nợ nói riêng. Nhận thức được điều đó, Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam, con chim đầu đàn của hệ thống ngân hàng Việt Nam trong hoạt động kinh doanh thẻ, tháng 04/2002, đã bắt đầu phát hành một sản phẩm thẻ mới, một loại thẻ ghi nợ nội địa mang tên CONNECT 24.
Khoá luận gồm 3 chương:
Chương I: Tổng quan về các loại hình thanh toán bằng thẻ
Chương II: Thực trạng phát hành và thanh toán thẻ CONNECT 24 tại Vietcombank
Chương III: Một số giải pháp phát triển loại hình thẻ CONNECT 24 tại Vietcombank trong thời gian tới
31 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2392 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Một số giải pháp phát triển loại hình thẻ CONNECT 24 tại Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
hµng hiÖn ®¹i nh»m cung cÊp nh÷ng dÞch vô tµi chÝnh ng©n hµng chÊt lîng tèt cho mäi thµnh phÇn kinh tÕ, mäi ®èi tîng kh¸ch hµng.
Vietcombank hiÖn ®· ®îc nhµ níc xÕp h¹ng lµ mét trong 23 doanh nghiÖp ®Æc biÖt, lµ thµnh viªn HiÖp héi Ng©n hµng nhµ níc ViÖt Nam; lµ thµnh viªn HiÖp héi Ng©n hµng Ch©u ¸, tæ chøc thanh to¸n toµn cÇu SWIFT, tæ chøc thÎ VISA, MasterCard; ®îc ng©n hµng JP Morgan Chase tÆng danh hiÖu Ng©n hµng cã chÊt lîng thanh to¸n quèc tÕ tèt nhÊt ViÖt Nam; vµ lµ ng©n hµng th¬ng m¹i duy nhÊt t¹i ViÖt Nam ®îc t¹p chÝ The Banker, mét t¹p chÝ ng©n hµng cã tiÕng trong giíi tµi chÝnh quèc tÕ cña Anh quèc b×nh chän lµ Ng©n hµng tèt nhÊt cña ViÖt Nam liªn tôc trong 3 n¨m 2000, 2001, 2002. Vietcombank hiÖn cã quan hÖ ®¹i lý víi h¬n 1000 ng©n hµng t¹i 85 níc vµ vïng l·nh thæ trªn thÕ giíi , ®¶m b¶o phôc vô tèt c¸c yªu cÇu kh¸ch hµng trªn ph¹m vi toµn cÇu. Vietcombank lµ trung t©m thanh to¸n ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng cña trªn 100 Ng©n hµng trong níc vµ c¸c chi nh¸nh Ng©n hµng níc ngoµi.
II. Thùc tr¹ng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n b»ng thÎ CONNECT 24 t¹i Vietcombank
1. T×m hiÓu vÒ thÎ CONNECT 24
1.1. Kh¸i niÖm vÒ thÎ CONNECT 24
CONNECT 24 lµ th¬ng hiÖu cña mét s¶n phÈm thÎ ghi nî néi ®Þa do Vietcombank ph¸t hµnh tõ th¸ng 4/2003, ®îc ph¸t triÓn tõ thÎ rót tiÒn mÆt VCB-ATM cña Vietcombank tríc ®©y.
ThÎ CONNECT 24 lµ mét s¶n phÈm n»m trong chiÕn lîc hiÖn ®¹i hãa dÞch vô ng©n hµng cña Vietcombank. §©y lµ s¶n phÈm cã ý nghÜa rÊt quan träng trong viÖc khuyÕn khÝch c«ng chóng më réng giao dÞch ng©n hµng, gi¶m lîng tiÒn mÆt trong lu th«ng, gãp phÇn thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vµ c¶i thiÖn nÒn v¨n minh thanh to¸n, kÝch thÝch m¹nh mÏ viÖc ph¸t triÓn th¬ng m¹i ®iÖn tö t¹i ViÖt Nam.
1.2. TiÖn Ých cña thÎ CONNECT 24
ThÎ CONNECT 24 lµ mét s¶n phÈm ®a tiÖn Ých, mang l¹i sù thuËn tiÖn tèi ®a nhÊt cho ngêi tiªu dïng. HiÖn nay, chñ thÎ CONNECT 24 cã thÓ thùc hiÖn c¸c giao dÞch sau:
a) Rót tiÒn mÆt
Chñ thÎ CONNECT 24 cã thÓ rót tiÒn mÆt miÔn phÝ t¹i c¸c m¸y ATM hoÆc c¸c quÇy giao dÞch. Sè lîng tiÒn mÆt nÕu rót t¹i quÇy giao dÞch sÏ kh«ng bÞ h¹n chÕ, tuy nhiªn nÕu rót t¹i c¸c ATM th× phô thuéc vµo h¹ng thÎ kh¸ch hµng sö dông (ChuÈn-Vµng-§Æc biÖt) (B¶ng 2).
b¶ng 2: h¹n møc rót tiÒn theo c¸c h¹ng thÎ CONNECT 24
Kho¶n môc
H¹ng ChuÈn
H¹ng Vµng
H¹ng §Æc biÖt
Sè tiÒn rót tèi ®a 1 lÇn
2.000.000 VND
2.000.000 VND
2.000.000 VND
Sè tiÒn rót tèi thiÓu 1 lÇn
10.000 VND
10.000 VND
10.000 VND
Sè tiÒn rót tèi ®a 1 ngµy
10.000.000VND
15.000.000VND
20.000.000 VND
Sè giao dÞch rót tiÒn 1 ngµy
10 lÇn
15 lÇn
20 lÇn
Nguån: Phßng qu¶n lý thÎ Vietcombank, 2003
b) Thanh to¸n t¹i c¸c ®iÓm chÊp nhËn thÎ
Tõ ®Çu th¸ng 5/2003, thÎ CONNECT 24 cho phÐp ghi nî trùc tiÕp lªn tµi kho¶n tiÒn göi cña chñ thÎ khi chñ thÎ mua s¾m hµng hãa, dÞch vô t¹i kho¶ng 160 ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ CONNECT 24 (POS) trªn toµn quèc. C¸c ®iÓm chÊp nhËn thÎ bao gåm c¸c nhµ hµng, kh¸ch s¹n, trung t©m th¬ng m¹i, siªu thÞ, cöa hµng lu niÖm...TiÖn Ých nµy t¹o cho chñ thÎ nhiÒu thuËn tiÖn trong viÖc mua s¾m vµ rót ng¾n qu·ng ®êng vËn chuyÓn nh÷ng mãn tiÒn lín t¹i n¬i mua hµng. §Æc biÖt, t¹i nh÷ng n¬i chÊp nhËn thanh to¸n thÎ CONNECT 24, viÖc bÊt tiÖn vÒ viÖc ph¶i mang theo nh÷ng kho¶n tiÒn lín sÏ kh«ng cßn. ThËm chÝ vÊn ®Ò thiÕu tiÒn lÎ ®Ó tr¶ cho kh¸ch hµng mµ nhiÒu siªu thÞ, cöa hµng vÉn thêng gÆp ph¶i trong c¸c dÞp nhu cÇu tiªu dïng gia t¨ng ®ét biÕn còng sÏ hoµn toµn bÞ lo¹i bá.
c) Tr¶ l¬ng qua tµi kho¶n
Sù ra ®êi cña thÎ CONNECT 24 ®· tiÕt kiÖm thêi gian vµ nh©n lùc cho nhiÒu doanh nghiÖp qua viÖc tr¶ l¬ng qua tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n. Thay v× ph¶i ®Õn ng©n hµng lµm thñ tôc rót tiÒn, chuyÓn tiÒn vÒ vµ chia l¬ng nh tríc, giê ®©y, doanh nghiÖp, ®Õn ®ît chi l¬ng, chØ cßn mçi viÖc lµ nép b¶ng l¬ng cho ng©n hµng. Ng©n hµng sÏ trªn c¬ së b¶ng l¬ng ®ã mµ ®æ vµo c¸c tµi kho¶n tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng. ThÎ CONNECT 24 cïng tµi kho¶n ng©n hµng kh«ng chØ lµ ph¬ng tiÖn rót ng¾n thêi gian vµ c«ng søc giao dÞch cho doanh nghiÖp, ng©n hµng, mµ cßn lµ ph¬ng tiÖn cÊt gi÷ tiÒn cã lîi vµ an toµn cho ngêi lao ®éng. HiÖn nay Vietcombank ®· ph¸t hµnh thÎ CONNECT 24 cho c¸c c«ng ty: B¶o ViÖt, VASC, NIKKO, PJICO, Kimberly, LG, Oscat, Bia Hµ T©y, Motorola, Capital Garden, FPT, c«ng ty liªn doanh nhµ m¸y läc dÇu…
d) ChuyÓn kho¶n
ThÎ CONNECT 24 rÊt tiÖn dông ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng thêng xuyªn ph¶i chuyÓn tiÒn trong níc. Chñ thÎ CONNECT 24 cã thÓ chuyÓn kho¶n miÔn phÝ bÊt cø kho¶n tiÒn nµo tíi bÊt kú tµi kho¶n tiÒn göi VND nµo kh¸c trong cïng hÖ thèng Vietcombank trªn l·nh thæ ViÖt Nam. TiÖn Ých nµy ®Æc biÖt gióp Ých cho c¸c gia ®×nh cã con em ®i häc xa nhµ, cho c¸c doanh nghiÖp, hé kinh doanh...
e) Thanh to¸n hãa ®¬n
§©y lµ dÞch vô tiÖn Ých míi nhÊt, dÞch vô Cyber Bill Payment (V-CBP), ®îc Vietcombank giíi thiÖu ®Õn c«ng chóng ngµy 26/8/2003. Mét phÇn néi dung cña dÞch vô tiÖn Ých g¾n liÒn víi thÎ CONNECT 24 nµy chÝnh lµ cho phÐp tÊt c¶ c¸c chñ thÎ CONNECT 24 (kh«ng cÇn ph¶i ®¨ng ký tham gia dÞch vô) ®îc thùc hiÖn mét c¸ch thuËn tiÖn, nhanh chãng, chÝnh x¸c vµ miÔn phÝ viÖc thanh to¸n mét sè dÞch vô nh phÝ b¶o hiÓm, tiÒn ®iÖn, tiÒn ®iÖn tho¹i..t¹i c¸c m¸y ATM Vietcombank trªn toµn quèc. Trong giai ®o¹n ®Çu, víi V-CBP, kh¸ch hµng cã thÓ thùc hiÖn thanh to¸n phÝ cho c¸c h·ng b¶o hiÓm Prudential, AIA; thanh to¸n tiÒn ®iÖn tho¹i cè ®Þnh trªn ®Þa bµn TP HCM; nhng trong t¬ng lai, danh s¸ch c¸c nhµ cung øng hµng hãa, dÞch vô vµ c¸c ®Þa bµn sÏ ®îc më réng.
1.3. CÊu t¹o cña thÎ CONNECT 24
ThÎ CONNECT 24 ®îc lµm b»ng plastic víi 3 líp Ðp s¸t, cã gãc trßn, vµ kÝch thíc theo ®óng tiªu chuÈn quèc tÕ: 84mm ´ 54mm ´ 0,76mm. ThÎ gåm 2 mÆt:
a) MÆt tríc
MÆt tríc cã mµu xanh níc biÓn, trªn nÒn cã in th¬ng hiÖu vµ biÓu tîng “CONNECT 24”. CÊu t¹o mÆt tríc gåm:
(1) Dßng ch÷ “Vietcombank” – tªn ng©n hµng ph¸t hµnh
(2) Sè thÎ ®îc dËp næi
Sè thÎ gåm 16 sè, cã cÊu tróc nh sau:
6868 68XX XXXX XXXX
(a) (b) (c)(d)
(a) Sè BIN cña Vietcombank (6 sè)
(b) Sè hå s¬ CIF cña kh¸ch hµng (7 sè)
(c) Sè thø tù cña thÎ CONNECT 24 (2 sè)
(d) Sè kiÓm tra (1 sè)
(3) Ngµy b¾t ®Çu cã hiÖu lùc ®îc dËp næi
(4) Hä tªn chñ thÎ ®îc dËp næi
b) MÆt sau
MÆt sau cã mµu tr¾ng ®ôc, cã in logo cña Vietcombank ®îc in ch×m ë gi÷a, sè ®iÖn tho¹i hç trî kh¸ch hµng, vµ yªu cÇu hoµn tr¶ cña Vietcombank trong trêng hîp chñ thÎ ®¸nh mÊt thÎ. CÊu t¹o mÆt sau gåm:
(5) D¶i b¨ng tõ ®Ó ®äc qua m¸y ATM vµ EDC
(6) D¶i b¨ng mµu tr¾ng lu ch÷ ký cña chñ thÎ
1.4. Mét sè thiÕt bÞ dïng trong thanh to¸n thÎ CONNECT 24
Chñ thÎ CONNECT 24, ngoµi viÖc thùc hiÖn giao dÞch ngay t¹i quÇy giao dÞch, cã thÓ thùc hiÖn c¸c giao dÞch t¹i c¸c thiÕt bÞ ®Çu cuèi cña Vietcombank lµ m¸y rót tiÒn tù ®éng (ATM) vµ m¸y ®äc thÎ ®iÖn tö (EDC).
a) M¸y rót tiÒn tù ®éng ATM
M¸y ATM, ®îc xem nh mét ®iÓm giao dÞch tù ®éng thu nhá cña ng©n hµng, ®îc ®Æt t¹i c¸c ®iÓm cã mËt ®é d©n c cao. M¸y ATM cña Vietcombank hiÖn nay cã thÓ gióp kh¸ch hµng thùc hiÖn ®îc c¸c giao dÞch nh rót tiÒn mÆt, chuyÓn kho¶n, xem th«ng tin tµi kho¶n, thanh to¸n hãa ®¬n.
§Ó thùc hiÖn giao dÞch t¹i m¸y ATM, kh¸ch hµng chØ cÇn ®a thÎ CONNECT 24 vµo khe nhËn thÎ, nhËp m· sè PIN. Mét b¶ng menu hiÖn ra trªn mµn h×nh ATM sÏ híng dÉn kh¸ch hµng tõng bíc thùc hiÖn c¸c giao dÞch cña m×nh.
Mçi m¸y ATM Vietcombank cã 730.000.000 VND tiÒn mÆt, vµ cã 3 lo¹i tiÒn: VND 100.000, VND 50.000, VND 10.000 VND, ®îc chøa trong 4 khay tiÒn. Mçi khay tiÒn chØ chøa duy nhÊt mét lo¹i tiÒn, vµ sù s¾p xÕp c¸c lo¹i tiÒn vµo c¸c khay l¹i kh¸c nhau gi÷a c¸c chi nh¸nh.
M¸y ATM lµ thiÕt bÞ rÊt ®¾t tiÒn (gi¸ mçi chiÕc hiÖn nay kho¶ng USD 30.000), kh«ng nh÷ng thÕ, chi phÝ vËn hµnh, b¶o dìng còng rÊt tèn kÐm.
b) M¸y ®äc thÎ ®iÖn tö (EDC)
M¸y EDC lµ thiÕt bÞ ®äc thÎ tõ dïng ®Ó thanh to¸n tiÒn hµng hãa, dÞch vô trùc tuyÕn (online) ®îc ®Æt t¹i c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ CONNECT 24. ThiÕt bÞ nµy t¹o thuËn tiÖn h¬n cho kh¸ch hµng khi mua s¾m hµng hãa, dÞch vô; vµ gióp c¬ së chÊp nhËn thÎ dÔ dµng h¬n trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn thanh to¸n.
Víi viÖc ®a thÎ qua khe ®äc vµ nhÊn sè PIN, c¸c th«ng tin quan träng cÇn thiÕt nh sè thÎ, sè d tµi kho¶n sÏ tù ®éng hiÓn thÞ. Sau ®ã, b»ng viÖc nhËp gi¸ trÞ giao dÞch qua c¸c phÝm bÊm trªn m¸y, giao dÞch sÏ hoµn tÊt trong vßng cha ®Çy mét phót víi viÖc ghi nî trùc tiÕp lªn tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng vµ ghi cã cho tµi kho¶n c¬ së chÊp nhËn thÎ.
HiÖn nay t¹i c¸c ®iÓm chÊp nhËn thÎ cña Vietcombank sö dông phæ biÕn hai lo¹i EDC lµ INGENICO vµ HYPERCOM, gi¸ mçi chiÕc kho¶ng USD 650-700.
2. Quy tr×nh ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ CONNECT 24 t¹i Vietcombank
2.1. Quy tr×nh ph¸t hµnh thÎ CONNECT 24
Theo quyÕt ®Þnh sè 52/Q§/NHNT/QLT cña Tæng gi¸m ®èc Vietcombank ngµy 1/4/2002 vÒ viÖc ban hµnh “Híng dÉn quy tr×nh nghiÖp vô ph¸t hµnh, sö dông vµ thanh to¸n thΔ. Quy tr×nh ph¸t hµnh thÎ th«ng thêng ®îc thùc hiÖn trong vßng 3 ngµy, gåm 6 bíc nh sau:
Bíc 1: Kh¸ch hµng nép hå s¬ xin ph¸t hµnh thÎ t¹i chi nh¸nh ph¸t hµnh
Mäi c«ng d©n ViÖt Nam, vµ ngêi níc ngoµi ®ang sinh sèng vµ lµm viÖc t¹i ViÖt Nam ®Òu ®îc quyÒn xin cÊp thÎ. Kh¸ch hµng ph¶i ®Õn chi nh¸nh ph¸t hµnh thÎ cña Vietcombank ®Ó lËp hå s¬ xin ph¸t hµnh thÎ. Hå s¬ gåm:
§¬n ®¨ng ký më tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n (tµi kho¶n VND hoÆc ngo¹i tÖ) t¹i Vietcombank (®èi víi kh¸ch cha më tµi kho¶n c¸ nh©n t¹i Vietcombank)
§¬n xin ®¨ng ký ph¸t hµnh thÎ CONNECT 24 kÌm theo ®iÒu kho¶n sö dông thÎ CONNECT 24
Chøng minh nh©n d©n hoÆc hé chiÕu
Bíc 2: Chi nh¸nh ph¸t hµnh xÐt duyÖt hå s¬ xin ph¸t hµnh thÎ
Chi nh¸nh ph¸t hµnh kiÓm tra tÝnh ®Çy ®ñ cña hå s¬ xin ph¸t hµnh, ®ång thêi trong qu¸ tr×nh xÐt duyÖt, chi nh¸nh ph¸t hµnh tiÕn hµnh ph©n lo¹i kh¸ch hµng thµnh 3 h¹ng víi c¸c u tiªn kh¸c nhau:
H¹ng ChuÈn (Blue card)
H¹ng Vµng (Gold card)
H¹ng §Æc biÖt (Diamond card)
Bíc 3: Chi nh¸nh ph¸t hµnh lËp hå s¬ kh¸ch hµng
§èi víi kh¸ch hµng ®· cã tµi kho¶n tiÒn göi t¹i Vietcombank, chi nh¸nh ph¸t hµnh chÞu tr¸ch nhiÖm ®Þnh danh kh¸ch hµng ®Ó ®¶m b¶o kh¸ch hµng lµ chñ tµi kho¶n më t¹i Vietcombank.
§èi víi kh¸ch hµng cha cã tµi kho¶n tiÒn göi t¹i Vietcombank, phßng thÎ hoÆc bé phËn thÎ t¹i chi nh¸nh ph¸t hµnh trùc tiÕp më tµi kho¶n cho kh¸ch hµng trªn hÖ thèng qu¶n lý th«ng tin vµ tµi kho¶n kh¸ch hµng (Silverlake).
Sau khi lËp hå s¬ kh¸ch hµng, bé phËn thÎ chuyÓn hå s¬ kh¸ch hµng vµ tµi kho¶n sang phßng kÕ to¸n giao dÞch ®Ó lu, theo dâi vµ qu¶n lý.
Bíc 4: Chi nh¸nh ph¸t hµnh göi yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ ®Õn trung t©m thÎ
Chi nh¸nh ph¸t hµnh lËp vµ göi danh s¸ch kh¸ch hµng xin ph¸t hµnh thÎ CONNECT 24 ®Õn trung t©m thÎ ®Ó ph¸t hµnh thÎ. Danh s¸ch ph¶i bao gåm c¸c th«ng tin sau:
Hä vµ tªn kh¸ch hµng
Sè tµi kho¶n c¸ nh©n
Sè CIF
H¹ng kh¸ch hµng: ChuÈn-Vµng-§Æc biÖt
Bíc 5: Trung t©m thÎ ph¸t hµnh thÎ vµ göi thÎ cho chi nh¸nh ph¸t hµnh
Hµng ngµy, trung t©m thÎ nhËn danh s¸ch yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ tõ ng©n hµng ph¸t hµnh. C¨n cø vµo th«ng tin kh¸ch hµng nhËn ®îc, trung t©m thÎ tiÕn hµnh c¸c bíc sau:
LËp hå s¬ kh¸ch hµng trªn hÖ thèng qu¶n lý thÎ
CËp nhËt th«ng tin vµo hÖ thèng. Khi ®ã, hÖ thèng sÏ tù ®éng t¹o sè thÎ cho kh¸ch hµng vµ d÷ liÖu in thÎ cho trung t©m thÎ
KiÓm tra vµ duyÖt file in thÎ ®Ó ®¶m b¶o ®óng sè thÎ ph¸t hµnh, file d÷ liÖu sÏ ®îc göi sang bé phËn in thÎ ®Ó in thÎ vµ sè PIN cho kh¸ch hµng. Bé phËn in thÎ c¨n cø vµo ®ã sÏ in næi vµ m· hãa c¸c th«ng tin cÇn thiÕt lªn thÎ vµ b¨ng tõ ë mÆt sau cña thÎ
Göi thÎ vµ sè PIN cho chi nh¸nh ph¸t hµnh. ThÎ vµ PIN ®îc göi trong 2 phong b× t¸ch riªng b»ng th b¶o ®¶m ph¸t chuyÓn nhanh. ThÎ sÏ tù ®éng bÞ khãa t¹m thêi cho ®Õn khi chñ thÎ thay ®æi sè PIN trong lÇn giao dÞch ®Çu tiªn t¹i m¸y ATM
Bíc 6: Chi nh¸nh ph¸t hµnh giao thÎ cho kh¸ch hµng, thu phÝ ph¸t hµnh, vµ híng dÉn kh¸ch hµng c¸ch sö dông thÎ
ChØ sau 3 ngµy kÓ tõ ngµy göi yªu cÇu xin ph¸t hµnh thÎ cña kh¸ch hµng tíi trung thÎ, chi nh¸nh ph¸t hµnh nhËn ®îc thÎ vµ m· sè PIN. Sau ®ã, chi nh¸nh ph¸t hµnh thùc hiÖn:
KiÓm tra c¸c th«ng tin trªn thÎ ®Ó ®¶m b¶o ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c
Giao thÎ vµ m· sè PIN cho kh¸ch hµng
Thu phÝ ph¸t hµnh thÎ CONNECT 24 (100.000 VND/thÎ)
Híng dÉn kh¸ch hµng c¸ch sö dông vµ b¶o qu¶n thÎ
Khi giao thÎ cho kh¸ch hµng, c¸n bé ph¸t hµnh thÎ ph¶i híng dÉn kh¸ch hµng c¸ch thay ®æi sè PIN lÇn ®Çu sö dông. NÕu kh«ng thay ®æi sè PIN, hÖ thèng vÉn coi nh thÎ cha ®îc giao cho kh¸ch hµng vµ tù ®éng khãa thÎ, kh«ng cho phÐp sö dông.
Trong qu¸ tr×nh sö dông, chñ thÎ cã thÓ bÊm sai sè PIN, trong trêng hîp nµy giao dÞch kh«ng ®îc thùc hiÖn. NÕu chñ thÎ bÊm sai sè PIN 3 lÇn liªn tiÕp, m¸y ATM sÏ tù ®éng gi÷ l¹i thÎ. Lóc nµy kh¸ch hµng ph¶i liªn hÖ l¹i víi trung t©m thÎ ®Ó ®îc tiÕp tôc sö dông thÎ.
Trong trêng hîp mÊt thÎ, kh¸ch hµng cã nghÜa vô th«ng b¸o cho trung t©m thÎ trong vßng 3 giê ®ång hå. Ngoµi thêi gian nµy, Vietcombank kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi mäi tæn thÊt cã thÓ x¶y ra ®èi víi kh¸ch hµng. Sau khi nhËn ®îc th«ng b¸o cña chñ thÎ, trung t©m thÎ cã tr¸ch nhiÖm khãa thÎ vµ th«ng b¸o cho chi nh¸nh ph¸t hµnh ®Ó phèi hîp xö lý.
Lu ý
Chi nh¸nh ph¸t hµnh cã thÓ ph¸t hµnh thÎ nhanh (ph¸t hµnh thÎ trong vßng 1 ngµy) cho kh¸ch hµng ngay t¹i chi nh¸nh ph¸t hµnh, quy tr×nh ph¸t hµnh thÎ nhanh ®îc thùc hiÖn nh sau:
Trung t©m thÎ t¹o trong hÖ thèng qu¶n lý thÎ CONNECT 24 vµ in tríc mét sè lîng nhÊt ®Þnh thÎ CONNECT 24. Sè thÎ nµy ®îc t¹o trªn c¬ së sè CIF, sè tµi kho¶n vµ th«ng tin kh¸ch hµng gi¶ ®Þnh. ThÎ CONNECT 24 in tríc bao gåm sè thÎ, sã PIN, vµ cha thÓ sö dông ®îc. Trung t©m thÎ sÏ giao sè thÎ ph¸t hµnh tríc ®ã cho chi nh¸nh ph¸t hµnh vµ chi nh¸nh chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý sè thÎ vµ sè PIN nµy nh qu¶n lý tiÒn mÆt hoÆc chøng tõ cã gi¸.
Khi nhËn ®îc yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ nhanh hoÆc ph¸t hµnh thÎ thay thÕ gÊp, chi nh¸nh ph¸t hµnh nhËn vµ xö lý hå s¬ nh trong trêng hîp ph¸t hµnh th«ng thêng. Chi nh¸nh ph¸t hµnh x¸c ®Þnh sè thÎ CONNECT 24 cho tõng kh¸ch hµng. Trªn c¬ së chän sè thÎ cho kh¸ch hµng, chi nh¸nh ph¸t hµnh göi toµn bé th«ng tin kh¸ch hµng vµ th«ng b¸o cho trung t©m thÎ ®Ó xö lý.
Trªn c¬ së nh÷ng th«ng b¸o vµ th«ng tin nhËn ®îc tõ chi nh¸nh ph¸t hµnh, trung t©m thÎ thay ®æi nh÷ng th«ng tin gi¶ ®Þnh b»ng sè tµi kho¶n vµ nh÷ng th«ng tin thËt cña kh¸ch hµng, sau ®ã c¸c nhËn l¹i cho chi nh¸nh ph¸t hµnh ®Ó giao thÎ cho kh¸ch hµng.
Chi nh¸nh ph¸t hµnh tiÕn hµnh in tªn kh¸ch hµng lªn thÎ CONNECT 24 ®ang cã ë chi nh¸nh, giao thÎ vµ sè PIN cho kh¸ch hµng vµ thu phÝ ph¸t hµnh. PhÝ ph¸t hµnh thÎ nhanh lµ 200.000 VND/thÎ.
Chñ tµi kho¶n c¸ nh©n cã thÓ yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ phô CONNECT 24 hoÆc ph¸t hµnh l¹i thÎ (trong trêng hîp thÎ bÞ h háng, quªn sè PIN). Sè thÎ phô ®îc ph¸t hµnh tèi ®a lµ 3 thÎ. PhÝ ph¸t hµnh thÎ phô lµ 100.000 VND/thÎ, phÝ ph¸t hµnh l¹i lµ 50.000 VND/thÎ. Sau ®©y lµ biÓu phÝ ph¸t hµnh thÎ CONNECT 24 (B¶ng 3):
b¶ng 3: biÓu phÝ ph¸t hµnh thÎ CONNECT 24
Lo¹i phÝ
Møc phÝ
PhÝ ph¸t hµnh thÎ th«ng thêng
100.000 VND/thÎ
PhÝ ph¸t hµnh thÎ nhanh
200.000 VND/thÎ
PhÝ ph¸t hµnh l¹i thÎ
50.000 VND/thÎ
PhÝ ph¸t hµnh thÎ phô
100.000 VND/thÎ
Nguån: Phßng qu¶n lý thÎ Vietcombank, 2003
2.2 Quy tr×nh thanh to¸n thÎ CONNECT 24
a) Giao dÞch t¹i m¸y ATM
Kh¸ch hµng ®a thÎ Connect 24 vµo khe ®äc thÎ cña m¸y rót tiÒn tù ®éng, nhËp m· sè c¸ nh©n PIN vµ yªu cÇu thùc hiÖn c¸c giao dÞch mong muèn: rót tiÒn, chuyÓn kho¶n, rót tiÒn, in sao kª, xem sè d…Quy tr×nh thanh to¸n ®îc tiÕn hµnh mét c¸ch tù ®éng hoµn toµn. Quy tr×nh h¹ch to¸n ®îc tãm t¾t nh sau:
* Giao dÞch rót tiÒn mÆt
Nî: TK tiÒn göi cña kh¸ch hµng : Sè tiÒn ghi nî tµi kho¶n
Cã: TK tiÒn mÆt t¹i m¸y ATM : Sè tiÒn kh¸ch hµng rót
Cã: TK thu phÝ thanh to¸n thÎ : Sè tiÒn phÝ + thuÕ (nÕu cã)
Trêng hîp tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng lµ ngo¹i tÖ, hÖ thèng sÏ tù ®éng thùc hiÖn giao dÞch mua b¸n ngo¹i tÖ theo tû gi¸ mua ngo¹i tÖ do Së giao dÞch Vietcombank c«ng bè t¹i thêi ®iÓm rót tiÒn.
Trêng hîp chi nh¸nh ph¸t hµnh lµ chi nh¸nh thanh to¸n th× hÖ thèng sÏ kh«ng t¹o bót to¸n liªn hµng néi bé. Trêng hîp chi nh¸nh ph¸t hµnh kh¸c chi nh¸nh thanh to¸n, hÖ thèng sÏ tù ®éng t¹o c¸c bót to¸n h¹ch to¸n cho chi nh¸nh thanh to¸n, trung ¬ng, vµ chi nh¸nh ph¸t hµnh.
* Giao dÞch chuyÓn kho¶n trong hÖ thèng Vietcombank
Khi chñ thÎ thùc hiÖn giao dÞch chuyÓn kho¶n, hÖ thèng t¹o bót to¸n:
Nî: TK tiÒn göi cña chñ thÎ : Sè tiÒn trªn hãa ®¬n
Cã: TK tiÒn göi cña kh¸ch hµng ®îc hëng : Sè tiÒn ghi Cã ngêi ®îc hëng
Cã: TK thu phÝ thanh to¸n thÎ : Sè tiÒn phÝ + thuÕ (nÕu cã)
Trêng hîp tµi kho¶n tiÒn göi cña chñ thÎ lµ ngo¹i tÖ, hÖ thèng xÏ tù ®éng thùc hiÖn giao dÞch mua b¸n ngo¹i tÖ theo tû gi¸ mua ngo¹i tÖ do Së giao dÞch Vietcombank c«ng bè t¹i thêi ®iÓm chuyÓn kho¶n.
Trêng hîp giao dÞch chØ liªn quan ®Õn mét chi nh¸nh (tøc tµi kho¶n tiÒn göi cña chñ thÎ vµ tµi kho¶n ngêi hëng më t¹i cïng chi nh¸nh thanh to¸n – n¬i ®Æt m¸y ATM) th× hÖ thèng kh«ng t¹o thªm bót to¸n liªn hµng néi bé. Trêng hîp giao dÞch liªn quan ®Õn hai chi nh¸nh hoÆc ba chi nh¸nh, hÖ thèng sÏ tù ®éng t¹o c¸c bót to¸n h¹ch to¸n cho chi nh¸nh gi÷ tµi kho¶n chñ thÎ, chi nh¸nh thanh to¸n, trung ¬ng vµ chi nh¸nh gi÷ tµi kho¶n cña ngêi hëng.
b) Giao dÞch t¹i c¸c ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ (POS)
T¹i c¸c ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ (POS), kh¸ch hµng khi mua hµng hãa dÞch vô t¹i c¸c siªu thÞ, nhµ hµng, kh¸ch s¹n…xuÊt tr×nh thÎ CONNECT 24 ®Ó nh©n viªn t¹i ®iÓm chÊp nhËn thÎ nµy quÐt thÎ qua m¸y ®äc thÎ ®iÖn tö (EDC). Sau khi quÐt thÎ qua khe ®äc cña m¸y EDC, kh¸ch hµng ph¶i nhËp sè PIN vµo m¸y ®Ó m¸y kÕt nèi víi trung t©m thÎ, kiÓm tra sè d trªn tµi kho¶n tiÒn göi. NÕu sè d hîp lÖ, nh©n viªn t¹i ®iÓm chÊp nhËn thÎ sÏ nhËp gi¸ trÞ giao dÞch vµo m¸y vµ giao dÞch sÏ ®îc hoµn tÊt chØ trong vßng Ýt gi©y sau ®ã.
§Ó giao dÞch cã thÓ thùc hiÖn gi÷a kh¸ch hµng vµ ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ, ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ ph¶i cã mét tµi kho¶n tiÒn göi ®îc më t¹i Vietcombank, vµ ph¶i ®îc trang bÞ m¸y EDC ®îc kÕt nèi trùc tiÕp víi trung t©m thÎ cña Vietcombank. Khi c¸c giao dÞch ®îc tiÕn hµnh, hÖ thèng sÏ tù ®éng vµ trùc tiÕp ghi Nî vµo tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng vµ ghi Cã lªn tµi kho¶n tiÒn göi cña ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ. Quy tr×nh h¹ch to¸n giao dÞch nµy ®îc tãm t¾t nh sau nh sau:
Nî: TK tiÒn göi cña kh¸ch hµng : Sè tiÒn trªn hãa ®¬n
Cã: TK tiÒn göi cña ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ : Sè tiÒn ®¬n vÞ POS ®îc hëng
Cã: TK thu phÝ thanh to¸n thÎ : Sè tiÒn phÝ + thuÕ (nÕu cã)
Trêng hîp t¹i kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng lµ ngo¹i tÖ, hÖ thèng sÏ thùc hiÖn giao dÞch mua b¸n ngo¹i tÖ theo tû gi¸ mua ngo¹i tÖ do Së giao dÞch Vietcombank c«ng bè t¹i thêi ®iÓm thanh to¸n.
Trêng hîp chi nh¸nh ph¸t hµnh vµ chi nh¸nh thanh to¸n kh¸ch nhau, hÖ thèng sÏ tù ®éng t¹o c¸c bót to¸n h¹ch to¸n cho c¸c chi nh¸nh ph¸t hµnh, trung ¬ng vµ chi nh¸nh thanh to¸n.
3. Thùc tr¹ng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ CONNECT 24 t¹i Vietcombank
3.1. Thùc tr¹ng ph¸t hµnh thÎ CONNECT 24
ThÎ ghi nî CONNECT 24 lµ mét s¶n phÈm míi cña Vietcombank võa ®îc ®a vµo sö dông tõ th¸ng 04/2002, nhng ®· thu ®îc mét sè kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. Sè lîng thÎ ph¸t hµnh cña toµn hÖ thèng tÝnh ®Õn hÕt th¸ng 9/2003 lµ 104.214 thÎ - mét con sè ngoµi søc mong ®îi cña tÊt c¶ mäi ngêi.
Cã mét ®Æc ®iÓm quan träng cÇn ph¶i nãi ®Õn lµ sè lîng thÎ ph¸t hµnh gi÷a c¸c ®¬n vÞ trong hÖ thèng Vietcombank cã sù chªnh lÖch kh¸ lín. Trong tæng sè lîng thÎ CONNECT 24 ph¸t hµnh, sè lîng thÎ ph¸t hµnh bëi 10 ®¬n vÞ ®øng ®Çu (Së giao dÞch vµ 9 chi nh¸nh cÊp 1: Hµ Néi, Qu¶ng Ninh, §µ N½ng, Nha Trang, Vòng Tµu, §ång Nai, TP Hå ChÝ Minh, T©n ThuËn, CÇn Th¬) chiÕm phÇn chñ yÕu (85%), vµ hÇu nh mäi xu híng biÕn ®éng vÒ sè lîng ph¸t hµnh còng xuÊt ph¸t tõ 10 ®¬n vÞ nµy, chóng ta cã thÓ thÊy râ ®iÒu nµy qua biÓu ®å sau :
Sè thÎ
Th¸ng
biÓu ®å 3: xu híng biÕn ®éng lîng thÎ CONNECT 24 ph¸t hµnh
Nguån: Phßng qu¶n lý thÎ Vietcombank, 2003
BiÓu ®å 3 biÓu diÔn sè lîng thÎ CONNECT 24 ph¸t hµnh cña 10 ®¬n vÞ ®øng ®Çu trong t¬ng quan víi toµn hÖ thèng Vietcombank trong 9 th¸ng ®Çu n¨m 2003. PhÇn diÖn tÝch mµu xanh l¸ biÓu thÞ tæng sè lîng thÎ ph¸t hµnh cña 10 ®¬n vÞ ®øng ®Çu; phÇn diÖn tÝch mµu xanh d¬ng biÓu thÞ tæng sè lîng thÎ ph¸t hµnh cña c¸c ®¬n vÞ cßn l¹i trong hÖ thèng. §êng biÓu diÔn mµu ®en trªn cïng biÓu thÞ biÕn ®éng cña tæng sè lîng thÎ ph¸t hµnh toµn hÖ thèng ; ®êng m¶nh h¬n phÝa díi biÓu thÞ biÕn ®éng cña tæng sè lîng thÎ ph¸t hµnh cña 10 ®¬n vÞ ®øng ®Çu. §êng biÓu diÔn cµng dèc lªn th× møc t¨ng trëng cµng cao. C¨n cø vµo ®ã, ta thÊy, 10 ®¬n vÞ ®øng ®Çu lu«n chiÕm phÇn chñ yÕu trong tæng sè lîng thÎ ph¸t hµnh cña toµn hÖ thèng. §êng biÓu diÔn cña toµn hÖ thèng cã ®é dèc gÇn nh song song víi ®êng biÓu diÔn cña 10 ®¬n vÞ ®øng ®Çu, chøng tá hÇu nh mäi xu híng biÕn ®éng vÒ lîng ph¸t hµnh ®Òu xuÊt ph¸t tõ biÕn ®éng cña 10 ®¬n vÞ nµy.
B¶ng 4 thÓ hiÖn sè lîng, tèc ®é t¨ng trëng lîng thÎ CONNECT 24 ph¸t hµnh bëi 10 ®¬n vÞ ®øng ®Çu vµ tû träng cña m«Ü ®¬n vÞ trong toµn hÖ thèng Vietcombank trong 2 giai ®o¹n: 9 th¸ng cuèi n¨m 2002 (th¸ng 4-12/2002) vµ 9 th¸ng ®Çu n¨m 2003 (th¸ng 1-9/2003). Nh×n vµo b¶ng trªn ta thÊy, sè lîng thÎ ph¸t hµnh trong toµn hÖ thèng t¨ng trëng kh¸ m¹nh, víi tèc ®é 156,4% qua 2 giai ®o¹n. §iÒu nµy cã ®îc, nh ®· nãi, lµ do sù t¨ng trëng cao cña 10 ®¬n vÞ ®øng ®Çu (150,4%), trong ®ã næi bËt lµ c¸c ®¬n vÞ : T©n ThuËn (482,6%), TP HCM (151,3%), Hµ Néi (80,6%), Së giao dÞch (47,3%).
b¶ng 4: sè lîng, tèc ®é t¨ng trëng vµ tû träng ph¸t hµnh thÎ
CONNECT 24 cña 10 ®¬n vÞ ®øng ®Çu trong toµn hÖ thèng Vietcombank
§¬n vÞ
Sè lîng n¨m 2002
Tû träng n¨m 2002
Sè lîng n¨m 2003
Tû träng n¨m 2003
Tèc ®é t¨ng trëng
SGD
7123
24,4%
10494
14,0%
47,3%
Hµ Néi
3146
10,8%
5681
7,6%
80,6%
Qu¶ng Ninh
487
1,7%
1432
1,9%
194,0%
§µ N½ng
617
2,1%
1869
2,5%
202,9%
Nha Trang
790
2,7%
1785
2,4%
125,9%
Vòng Tµu
932
3,2%
1104
1,5%
18,5%
§ång Nai
1683
5,8%
5351
7,1%
217,9%
TP HCM
6771
23,2%
17014
22,7%
151,3%
T©n ThuËn
2765
9,5%
16109
21,5%
482,6%
CÇn Th¬
1033
3,5%
2638
3,5%
155,4%
10 §¬n vÞ
25347
86,7%
63477
84,7%
150,4%
Toµn hÖ thèng
29221
100%
74933
100%
156,4%
Nguån : Phßng Qu¶n lý thÎ Vietcombank, 2003
Tû träng ph¸t hµnh cña Chi nh¸nh T©n ThuËn t¨ng m¹nh tõ 9,5%(2002) lªn 21,5% (2003). Së dÜ cã sù t¨ng trëng cao nh vËy lµ do cã kho¶ng 90% lîng thÎ CONNECT 24 ph¸t hµnh ë Chi nh¸nh nµy tËp trung vµo ®èi tîng ngêi lao ®éng ®ang lµm viÖc t¹i Khu chÕ xuÊt T©n ThuËn, mét khu chÕ xuÊt thuéc lo¹i lín nhÊt ViÖt Nam hiÖn nay.
ViÖc c¸c ®¬n vÞ kh¸c nh Së giao dÞch, Hµ Néi, TP HCM cã tû träng ph¸t hµnh vµ tèc ®é t¨ng trëng cao hoµn toµn lµ ®iÒu dÔ hiÓu, bëi v× ë c¸c thµnh phè nµy, mËt ®é d©n c rÊt lín, tr×nh ®é d©n trÝ vµ thu nhËp d©n c l¹i rÊt cao. §Æc biÖt lµ ë TP HCM, thãi quen tiªu dïng thÎ cña ngêi d©n ®· ®îc h×nh thµnh tõ l©u, do ®ã, kh¶ n¨ng x©m nhËp thÞ trêng cña s¶n phÈm CONNECT 24 còng trë nªn dÔ dµng h¬n.
3.2. Thùc tr¹ng thanh to¸n thÎ CONNECT 24
§Õn nay, víi thÎ CONNECT 24 cña Vietcombank, kh¸ch hµng cã thÓ sö dông nh÷ng dÞch vô: rót tiÒn mÆt, chuyÓn kho¶n trong hÖ thèng, ghi nî khi mua hµng t¹i c¸c POS, thanh to¸n hãa ®¬n ®iÖn tho¹i, thanh to¸n phÝ b¶o hiÓm.
b¶ng 5: doanh sè vµ tû träng doanh sè thanh to¸n thÎ CONNECT 24 n¨m 2003
Th¸ng
Tiªu chÝ
Rót tiÒn mÆt
ChuyÓn kho¶n
Ghi nî
§iÖn tho¹i
B¶o hiÓm
Th¸ng 6
Gi¸ trÞ
163.959.740.000
8.195.770.974
Tû träng
95,24%
4,76%
Th¸ng 7
Gi¸ trÞ
196.157.420.000
10.418.378.458
Tû träng
94,96%
5,04%
Th¸ng 8
Gi¸ trÞ
222.075.830.000
12.720.211.146
85.329.059
Tû träng
94,55%
5,41%
0,04%
Th¸ng 9
Gi¸ trÞ
243.099.920.000
17.071.869.348
1.102.535.087
115.093.519
89.706.306
Tû träng
92,97%
6,54%
0,42%
0,04
0,03%
Nguån : Phßng Qu¶n lý thÎ Vietcombank, 2003 §¬n vÞ : VND
B¶ng 5 trªn cho thÊy t×nh h×nh doanh sè thanh to¸n cña c¸c dÞch vô tiÖn Ých cña thÎ CONNECT 24 trong 4 th¸ng gÇn ®©y nhÊt. DÞch vô ghi nî t¹i c¸c POS chØ b¾t ®Çu triÓn khai tõ th¸ng 8 t¹i mét sè ®Þa bµn träng ®iÓm, vµ dÞch vô thanh to¸n hãa ®¬n ®iÖn tho¹i vµ phÝ b¶o hiÓm còng chØ míi triÓn khai trong th¸ng 9 trªn ®Þa bµn TP HCM.
Nh×n chung, ngo¹i trõ doanh sè rót tiÒn mÆt lµ t¨ng trëng theo híng gi¶m dÇn, c¸c doanh sè thanh to¸n kh¸c ®Òu t¨ng trëng m¹nh. §¸ng chó ý lµ dÞch vô ghi nî t¹i c¸c POS tuy míi ra ®êi nhng triÓn väng rÊt ®¸ng kh¶ quan, ®· ®¹t ®îc doanh sè thanh to¸n trong th¸ng 9 trªn 1 tû VND, t¨ng 13 lÇn so víi th¸ng 8. C¸c dÞch vô kh¸c nh thanh to¸n hãa ®¬n ®iÖn tho¹i, phÝ b¶o hiÓm võa ®îc giíi thiÖu trong th¸ng 9, vµ hiÖn chØ ®ang ë ®Þa bµn TP HCM nªn doanh sè thanh to¸n hÇu nh cha ®¸ng kÓ, víi c¸c con sè t¬ng øng lµ 115 triÖu VND vµ 90 triÖu VND.
Tuy vËy, qua B¶ng 5 chóng ta còng dÔ dµng nhËn thÊy sù chªnh lÖch lín gi÷a doanh sè rót tiÒn mÆt vµ c¸c doanh sè thanh to¸n kh¸c. Tû träng doanh sè rót tiÒn mÆt trong tæng doanh sè thanh to¸n tõ th¸ng 6 ®Õn th¸ng 9 lÇn lît lµ 95,2% ; 95% ; 94,6% ; 93,0%. Tû träng qu¸ cao nµy cho thÊy viÖc sö dông thÎ CONNECT 24 vÉn ®ang dõng chñ yÕu ë viÖc rót tiÒn mÆt. MÆc dï tû träng nµy cã xu híng gi¶m dÇn do sù ra ®êi cña c¸c tiÖn Ých thanh to¸n míi, tuy nhiªn tèc ®é gi¶m hÇu nh kh«ng ®¸ng kÓ.
b¶ng 6: sè lîng vµ tû träng giao dÞch thanh to¸n thÎ CONNECT 24 n¨m 2003
Th¸ng
Tiªu chÝ
Rót tiÒn mÆt
ChuyÓn kho¶n
Ghi nî
§iÖn tho¹i
B¶o hiÓm
Th¸ng 6
Sè lîng
167.313
2.885
Tû träng
98,30%
1,70%
Th¸ng 7
Sè lîng
198.369
3.515
Tû träng
98,26%
1,74%
Th¸ng 8
Sè lîng
225.384
4.332
378
Tû träng
97,95%
1,88%
0,17%
Th¸ng 9
Sè lîng
255.549
5.979
461
500
63
Tû träng
97,33%
2,28%
0,18%
0,19%
0,02%
Nguån : Phßng Qu¶n lý thÎ Vietcombank, 2003
Cïng víi sù gia t¨ng cña doanh sè thanh to¸n, sè lîng c¸c giao dÞch thanh to¸n còng gia t¨ng. B¶ng 6 cho thÊy sè lîng c¸c giao dÞch thanh to¸n diÔn ra trong 4 th¸ng gÇn ®©y nhÊt, t¬ng øng víi doanh sè thanh to¸n trong B¶ng 5. Sè lîng giao dÞch rót tiÒn mÆt vÉn chiÕm tû träng ¸p ®¶o trong tæng sè lîng giao dÞch, trung b×nh tõ 97-98%, vµ kh«ng cã xu híng gi¶m. C¸c giao dÞch kh¸c lµ chuyÓn kho¶n, ghi nî, thanh to¸n hãa ®¬n cã gia t¨ng nhng tèc ®é cßn chËm vµ tû träng kh«ng ®¸ng kÓ.
Qua 2 B¶ng 5 vµ 6, ta cã thÓ thÊy mét ®iÓm rÊt ®¸ng chó ý lµ doanh sè thanh to¸n b×nh qu©n cña mét giao dÞch ghi nî tõ th¸ng 8 ®Õn th¸ng 9 gia t¨ng rÊt m¹nh, tõ VND 225.700/giao dÞch lªn VND 2.391.616/giao dÞch. Doanh sè giao dÞch b×nh qu©n t¨ng m¹nh lµ do tèc ®é t¨ng doanh sè thanh to¸n ghi nî t¨ng lªn gÊp 13 lÇn (tõ 85,3 triÖu lªn 1,1 tû VND), trong khi tèc ®é gia t¨ng sè lîng giao dÞch ghi nî chØ ®¹t 22,0% (378 lªn 461). Së dÜ cã ®iÒu nµy do, trong th¸ng 8, ®èi tîng thùc hiÖn c¸c giao dÞch ghi nî chñ yÕu lµ c¸c c¸ nh©n, thËm chÝ cã rÊt nhiÒu giao dÞch ®îc thùc hiÖn bëi nh©n viªn cña Vietcombank víi môc ®Ých thö nghiÖm kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña thiÕt bÞ ®Çu cuèi. Sang th¸ng 9, Vietcombank b¾t ®Çu ®Èy m¹nh viÖc xóc tiÕn s¶n phÈm CONNECT 24 ®Õn kh¸ch hµng lµ c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc. §©y lµ ®èi tîng cã kh¶ n¨ng chi tr¶ lín h¬n c¸ nh©n rÊt nhiÒu lÇn. ChÝnh sù tham gia cña ®èi tîng nµy ®· ®Èy doanh sè thanh to¸n giao dÞch ghi nî b×nh qu©n t¨ng lªn nhanh chãng.
4. §¸nh gi¸ vÒ thùc tr¹ng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ CONNECT 24 t¹i Vietcombank
4.1. TÇm quan träng cña s¶n phÈm thÎ CONNECT 24 ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña Vietcombank
a) N©ng cao chÊt lîng phôc vô kh¸ch hµng
Tríc hÕt, ®ã lµ t¨ng thêi gian cã thÓ thùc hiÖn giao dÞch cho kh¸ch hµng tõ 8 giê/ngµy (giê hµnh chÝnh) lªn 24 giê/ngµy, vµ tõ 5 ngµy/tuÇn lªn 7 ngµy/tuÇn. ViÖc thùc hiÖn giao dÞch ®îc tù ®éng vµ rÊt nhanh chãng víi nhiÒu tiÖn Ých ®a d¹ng, chÝnh x¸c. Ngoµi ra, kh¸ch hµng cã thÓ thùc hiÖn c¸c giao dÞch t¹i nhiÒu ®iÓm kh¸c nhau trong mäi lóc.
b) Gi¶m chi phÝ, t¨ng doanh thu vµ lîi nhuËn cho ng©n hµng
Ng©n hµng cã thÓ gi¶m chi phÝ tiÒn l¬ng, chi phÝ hµnh chÝnh, chi phÝ v¨n phßng do sè lîng nh©n viªn phôc vô t¹i quÇy gi¶m. Sè nh©n viªn t¹i quÇy sÏ cã ®iÒu kiÖn tËp trung vµo cung cÊp c¸c s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng kh¸c, ®em l¹i nguån thu kh¸c cho ng©n hµng. Theo tÝnh to¸n, chi phÝ cho mét giao dÞch t¹i quÇy lµ kho¶ng 2 USD, trong khi chi phÝ cho mét giao dÞch t¹i ATM lµ 1,3 USD.
Ngoµi ra, víi sù ra ®êi cña dÞch vô thÎ CONNECT 24, ng©n hµng cã thÓ t¨ng nguån vèn kinh doanh nhê sù t¨ng lªn cña nguån vèn kh«ng kú h¹n trong d©n c, t¨ng doanh thu tõ phÝ ph¸t hµnh thÎ, phÝ giao dÞch, tõ ho¹t ®éng qu¶ng c¸o trªn c¸c ATM, tõ phÝ thanh to¸n hãa ®¬n.
c) T¹o h×nh ¶nh vÒ hiÖu qu¶ vµ sù an toµn cho ng©n hµng
S¶n phÈm thÎ CONNECT 24 sÏ t¹o mét Ên tîng tèt ®Ñp trong kh¸ch hµng vÒ mét ng©n hµng Vietcombank hiÖn ®¹i, víi c¸c dÞch vô an toµn, tiÖn lîi, nhanh chãng.
d) T¹o ®iÒu kiÖn më réng ph¹m vi cung cÊp c¸c dÞch vô ng©n hµng
S¶n phÈm thÎ CONNECT 24 ®îc xö lý tù ®éng trªn ATM, vµ t¹i c¸c ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ sÏ cho phÐp Vietcombank kÕt nèi vµ cung cÊp dÞch vô ng©n hµng ra c¸c ®Þa bµn mµ ng©n hµng cha cã chi nh¸nh.
4.2. Thµnh c«ng
Tõ khi ra ®êi cho ®Õn nay, thÎ CONNECT 24 lu«n ®îc hëng øng kh¸ nång nhiÖt cña ®«ng ®¶o c«ng chóng tiªu dïng. §iÒu nµy cã ý nghÜa to lín kh«ng chØ ®èi víi Vietcombank nãi riªng mµ cßn ®èi víi c¶ toµn x· héi nãi chung, nã gãp phÇn c¶i thiÖn nÒn v¨n minh thanh to¸n còng nh kÝch thÝch m¹nh mÏ sù ph¸t triÓn cña th¬ng m¹i ®iÖn tö ë ViÖt Nam. Chung quy l¹i, ta cã thÓ rót ra ®îc mét sè ®iÓm ®· ®¹t ®îc ë s¶n phÈm thÎ CONNECT 24, nh sau:
a) ThÎ CONNECT 24 ®· t¹o ra bíc ®ét ph¸ vÒ thÞ phÇn trªn thÞ trêng thÎ ghi nî vµ thÎ ATM ViÖt Nam
HiÖn nay, trªn thÞ trêng ViÖt Nam, míi chØ cã 3 s¶n phÈm thÎ ghi nî lµ CONNECT 24 cña Vietcombank, e.Card cña ACB, Access Card cña ANZ ; trong ®ã, Access Card lµ lo¹i thÎ ghi nî quèc tÕ. C¸c ng©n hµng kh¸c nh Ng©n hµng C«ng th¬ng ViÖt Nam (ICB), Ng©n hµng §Çu t vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam (BIDV), Ng©n hµng N«ng nghiÖp ViÖt Nam (VBARD), Ng©n hµng §«ng ¸ (EAB), Ng©n hµng Sµi Gßn Th¬ng TÝn (Sacombank)… còng ®ang ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm thÎ t¬ng tù, tuy nhiªn s¶n phÈm thÎ cña c¸c ng©n hµng nµynµy chØ míi dõng l¹i viÖc thùc hiÖn c¸c giao dÞch ATM.
Trong 3 s¶n phÈm thÎ ghi nî cã mÆt trªn thÞ trêng, thÎ Access Card cña ANZ lµ s¶n phÈm ra ®êi sím h¬n c¶. ANZ b¾t ®Çu ph¸t hµnh s¶n phÈm nµy ra thÞ trêng vµo n¨m 2001. Khi ®ã, toµn bé kh¸ch hµng cã tµi kho¶n tiÒn göi t¹i ANZ ®Òu ®îc cÊp thÎ. ThÎ Access Card cña ANZ cã møc phÝ sö dông cao nhng cã thÓ ®îc sö dông t¹i tÊt c¶ c¸c ®iÓm cung øng hµng ho¸, dÞch vô cã g¾n th¬ng hiÖu MasterCard, Meastro vµ Cirrus trªn thÕ giíi, rÊt thuËn tiÖn cho ®èi tîng kh¸ch hµng lµm viÖc, häc tËp, hay thêng xuyªn ®i c«ng t¸c níc ngoµi. §Õn nay ANZ ®· ph¸t hµnh ®îc h¬n 11.000 thÎ lo¹i nµy.
ThÎ e.Card cña ACB ra ®êi vµo th¸ng 6/2002, chØ mét th¸ng sau khi dÞch vô CONNECT 24 cña Vietcombank ®i vµo ho¹t ®éng. MÆc dï ACB kh«ng ph¶i lµ ng©n hµng cã sè lîng thÎ ghi nî ph¸t hµnh nhiÒu nhÊt, tuy nhiªn ng©n hµng nµy l¹i hiÖn ®ang lµ ng©n hµng m¹nh nhÊt toµn quèc vÒ viÖc ph¸t triÓn m¹ng líi chÊp nhËn thÎ. B»ng nh÷ng nç lùc kh«ng ngõng, tÝnh ®Õn th¸ng 9/2003, ACB ®· ph¸t triÓn m¹ng líi ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ e.Card cña m×nh lªn tíi h¬n 1000 ®iÓm trªn toµn quèc, tËp trung chñ yÕu ë nh÷ng n¬i cã cêng ®é c¹nh tranh cao nh TP HCM, Hµ Néi. §iÒu ®¸ng nãi lµ m¹ng líi c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ ®· ®îc ACB më réng kh«ng chØ vÒ mÆt sè lîng mµ më réng c¸c lo¹i h×nh chÊp nhËn thÎ. M¹ng líi chÊp nhËn thÎ cña ACB rÊt ®a d¹ng, cã thÓ cè ®Þnh t¹i c¸c ®iÓm rót tiÒn mÆt, kh¸ch s¹n nhµ hµng, c¸c trung t©m th¬ng m¹i, siªu thÞ,… còng cã thÓ lu ®éng trªn c¸c dÞch vô du lÞch, vËn t¶i nh taxi, tµu du lÞch,...TÝnh ®Õn nay, 10/2003, ACB ®· ph¸t hµnh ®îc kho¶ng 8000 thÎ ACB e.Card - mét kÕt qu¶ hÕt søc kh¶ quan. Qua ®©y cã thÓ thÊy r»ng ho¹t ®éng ph¸t hµnh thÎ ghi nî t¹i ACB lµ rÊt tèt, nÕu víi tèc ®é ph¸t triÓn m¹nh nh vËy th× cã lÏ chØ trong mét vµi n¨m tíi, ACB sÏ lµ mét ®èi thñ c¹nh tranh ®¸ng kÓ trªn thÞ trêng thÎ ghi nî ë ViÖt Nam.
C¸c ng©n hµng kh¸c nh Ng©n hµng C«ng th¬ng ViÖt Nam (ICB), Ng©n hµng §Çu t vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam (BIDV), Ng©n hµng N«ng nghiÖp ViÖt Nam (VBARD), Ng©n hµng §«ng ¸ (EAB), Ng©n hµng Sµi Gßn Th¬ng TÝn (Sacombank), HSBC…còng ®· vµ ®ang tÝch cùc triÓn khai hoµn thiÖn c«ng nghÖ ®Ó sím gia nhËp thÞ trêng thÎ ghi nî. HiÖn nay, s¶n phÈm thÎ do c¸c ng©n hµng nµy ph¸t hµnh chØ míi lµ c¸c thÎ ATM. Do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan, thÞ phÇn ph¸t hµnh c¸c s¶n phÈm thÎ nµy trong tæng sè lîng thÎ ghi nî vµ ATM ph¸t hµnh ë ViÖt Nam vÉn cßn thÊp. Chóng ta cã thÓ thÊy râ ®iÒu nµy qua BiÓu ®å 4 sau :
biÓu ®å 4: thÞ trêng thÎ ghi nî vµ thÎ atm ViÖt Nam
Nguån: www.vnexpress.net
Víi thÞ phÇn chiÕm kho¶ng 75%, hiÖn nay, thÎ CONNECT 24 ®ang lµ s¶n phÈm chiÕm lÜnh thÞ phÇn tuyÖt ®èi. TiÕp theo lµ ANZ, råi ®Õn ACB, ICB. C¸c ng©n hµng kh¸c nh BIDV, VBARD, EAB,…®Ó cã thÓ tån t¹i trong cuéc c¹nh tranh gay g¾t nµy cÇn ph¶i nç lùc h¬n n÷a, ph¸t triÓn dÞch vô thÎ ghi nî cña m×nh c¶ vÒ lîng lÉn vÒ chÊt trong nh÷ng n¨m tíi.
b) ThÎ CONNECT 24 ®· t¹o ®îc nh÷ng ®Æc ®iÓm u viÖt h¬n h¼n so víi c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i trªn thÞ trêng
HiÖn nay, thÎ CONNECT 24 cã 5 ®Æc ®iÓm chÝnh ®em l¹i cho Vietcombank lîi thÕ c¹nh tranh h¬n h¼n s¶n phÈm cïng lo¹i cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i kh¸c:
- Giao dÞch thÎ CONNECT 24 cã thÓ thùc hiÖn online toµn hÖ thèng Vietcombank
§iÒu nµy cã ®îc lµ do thÎ CONNECT 24 ®îc x©y dùng trªn c¬ së hÖ thèng giao dÞch trùc tuyÕn VCB-Online t¹o ®iÒu kiÖn thuËn tiÖn cho kh¸ch hµng göi tiÒn mét n¬i vµ rót tiÒn ë kh¾p n¬i so víi kÕt nèi tõng l·nh thæ hoÆc khu vùc nh ë ng©n hµng kh¸c. Trong th¸ng 11/2002, Vietcombank còng ®· hoµn thµnh viÖc x©y dùng hÖ thèng m¹ng côc bé tèc ®é cao lín nhÊt ViÖt Nam. M¹ng diÖn réng (WAN) vµ m¹ng côc bé (LAN) t¹o ra nÒn t¶ng h¹ tÇng, ®iÒu kiÖn ®Ó kÕt nèi c¸c m¸y ATM trong toµn quèc. Nh÷ng thµnh tùu c«ng nghÖ ng©n hµng nµy lµ c¬ së v« cïng thuËn lîi ®Ó Vietcombank triÓn khai dÞch vô ATM ®Çy ®ñ vµ thèng nhÊt trªn toµn quèc.
ThÎ CONNECT 24 cã thÓ kÕt nèi trùc tiÕp víi tµi kho¶n tiÒn göi VND vµ USD
HiÖn t¹i, míi chØ cã Vietcombank ®· kÕt nèi online toµn bé chi nh¸nh cña m×nh vµ cho phÐp hÖ thèng ATM Vietcombank kÕt nèi trùc tiÕp vµo HÖ thèng ng©n hµng b¸n lÎ Silverlake qua hÖ thèng chuyÓn m¹ch (Silverlake lµ hÖ thèng qu¶n lý tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng ®îc ph¸t triÓn trªn nÒn t¶ng thiÕt kÕ cña Mü vµ ®îc C«ng ty Silverlake, Malaysia, cung cÊp). Trong khi ®ã, hÖ thèng qu¶n lý tµi kho¶n tiÒn göi cña c¸c ng©n hµng kh¸c vÉn cßn trong giai ®o¹n triÓn khai, nªn hÖ thèng ATM cña c¸c ng©n hµng nµy vÉn ph¶i ho¹t ®éng mét c¸ch ®éc lËp. Nh÷ng kh¸ch hµng muèn sö dông thÎ ATM cña c¸c ng©n hµng nµy, do ®ã, ph¶i më mét tµi kho¶n ATM riªng chø kh«ng thÓ sö dông tµi kho¶n tiÒn göi ®Ó lµm tµi kho¶n thanh to¸n thÎ.
Chñ thÎ CONNECT 24 kh«ng chØ sö dông thÎ nµy b»ng nguån tiÒn tõ tµi kho¶n VND mµ cßn c¶ trªn tµi kho¶n USD më t¹i Vietcombank. ViÖc thùc hiÖn c¸c giao dÞch b»ng thÎ CONNECT 24 trªn tµi kho¶n USD gièng nh c¸c giao dÞch b»ng thÎ nµy trªn tµi kho¶n VND. Giao dÞch rót tiÒn mÆt, chuyÓn kho¶n vµ thanh to¸n thÎ CONNECT 24 tõ tµi kho¶n USD ®îc thùc hiÖn b»ng ®ång VND. Sè d tµi kho¶n cña chñ thÎ hiÓn thÞ b»ng USD. Tû gi¸ ¸p dông cho c¸c giao dÞch b»ng thÎ CONNECT 24 trªn tµi kho¶n USD lµ tû gi¸ mua chuyÓn kho¶n. Chñ thÎ ®· ph¸t hµnh thÎ CONNECT 24 cã thÓ ®¨ng ký sö dông nguån tiÒn tõ c¶ hai tµi kho¶n VND vµ USD.
- ThÎ CONNECT 24 cã thÓ sö dông ®Ó ghi nî trùc tuyÕn t¹i c¸c ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ
HiÖn nay, kh¸ch hµng cã thÓ sö dông thÎ CONNECT 24 ®Ó thanh to¸n hµng hãa dÞch vô t¹i 158 ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ thuéc 14 tØnh, thµnh phè trong c¶ níc: B×nh D¬ng (1), §ång Nai (1), CÇn Th¬ (7), An Giang (1), Kiªn Giang (2), Hµ Néi (47), H¶i D¬ng(3), Qu¶ng Ninh (6), Vinh (5), §µ N½ng (5), Qu¶ng Ng·i (4), Nha Trang (1), HuÕ (17), TP HCM (58).
- ThÎ CONNECT 24 cã thÓ sö dông ®Ó thanh to¸n hãa ®¬n, phÝ b¶o hiÓm
§©y lµ dÞch vô cã tªn lµ V-CBP (Vietcombank - Cyber Bill Payment), võa ®îc Vietcombank giíi thiÖu ®Õn c«ng chóng h«m 26/8/2003. Trong giai ®o¹n ®Çu, víi V-CBP, kh¸ch hµng cã thÓ thùc hiÖn thanh to¸n phÝ cho c¸c h·ng b¶o hiÓm Prudential, AIA ; thanh to¸n tiÒn ®iÖn tho¹i cè ®Þnh trªn ®Þa bµn TP HCM.
- Chñ thÎ CONNECT 24 cã thÓ thùc hiÖn ®îc giao dÞch chuyÓn kho¶n
Chñ thÎ CONNECT 24 cã thÓ thùc hiÖn c¸c giao dÞch chuyÓn kho¶n kh«ng mÊt phÝ trong toµn hÖ thèng Vietcombank, ®iÒu mµ c¸c m¸y ATM cña ANZ, BIDV…kh«ng thùc hiÖn ®îc.
ThÎ CONNECT 24 u viÖt h¬n h¼n c¸c s¶n phÈm cung lo¹i trªn thÞ trêng kh«ng chØ v× tiÖn Ých sö dông, mµ cßn v× nh÷ng u ®·i dÞch vô ®èi víi kh¸ch hµng. §ã lµ, chñ thÎ CONNECT 24 hiÖn nay ®îc hëng møc phÝ b»ng 0 ®èi víi tÊt c¶ c¸c giao dÞch, bao gåm : rót tiÒn mÆt, chuyÓn kho¶n, vÊn tin, xem, sao kª tµi kho¶n t¹i ATM, thanh to¸n t¹i c¸c POS ; chñ thÎ CONNECT 24 còng kh«ng ph¶i chÞu phÝ thêng niªn ®èi víi thÎ CONNECT 24. Trong khi ®ã, chñ thÎ ghi nî vµ thÎ ATM cña c¸c ng©n hµng kh¸c ®Òu ph¶i chÞu mÊt phÝ cho c¸c giao dÞch nãi trªn, ch¼ng h¹n phÝ rót tiÒn mÆt ®èi víi thÎ cña Ng©n hµng TMCP ¸ Ch©u lµ 1%/tæng sè tiÒn rót, cña Ng©n hµng §«ng ¸ lµ 0,3%/tæng sè tiÒn rót. C¸c ng©n hµng kh¸c còng yªu cÇu chñ thÎ cña m×nh ph¶i ®ãng phÝ thêng niªn, th«ng thêng giao ®éng trong kho¶ng 50.000-150.000 VND/n¨m. C¸c chñ thÎ nµy, kh«ng nh÷ng thÕ, cßn ph¶i lu«n duy tr× mét sè d tèi thiÓu trong tµi kho¶n thÎ cña m×nh, thêng lµ 100.000 (Ng©n hµng §Çu t & Ph¸t triÓn, Ng©n hµng N«ng nghiÖp), hoÆc 200.000 (Ng©n hµng C«ng th¬ng, Ng©n hµng Sµi gßn Th¬ng tÝn), hoÆc USD 200 (ANZ), USD 2000 (HSBC) ; trong khi ®ã chñ thÎ CONNECT 24 cã thÓ duy tr× sè d b»ng 0 trªn tµi kho¶n tiÒn göi cña m×nh.
S¶n phÈm míi CONNECT 24 ®îc kh¸ch hµng hÕt søc hoan nghªnh vµ c«ng nhËn ®©y lµ dÞch vô ng©n hµng tèi u nhÊt, tiÖn lîi nhÊt. Còng chÝnh v× nh÷ng thµnh c«ng ®· ®¹t ®îc ë trªn, võa qua, thÎ CONNECT 24 cña Vietcombank ®· ®îc Uû ban Trung ¬ng Héi C¸c Nhµ doanh nghiÖp trÎ ViÖt Nam quyÕt ®Þnh trao Gi¶i thëng Sao Vµng §Êt ViÖt cïng víi 146 th¬ng hiÖu vµ s¶n phÈm cña 20 ngµnh hµng ®îc b×nh chän tõ 626 th¬ng hiÖu vµ s¶n phÈm do 46 tØnh, thµnh trong c¶ níc ®Ò cö. §©y lµ gi¶i thëng cã uy tÝn dµnh cho th¬ng hiÖu vµ s¶n phÈm tiªu biÓu ViÖt Nam héi nhËp quèc tÕ, ®îc xÐt trao tÆng hµng n¨m cho c¸c th¬ng hiÖu, s¶n phÈm, dÞch vô cña ViÖt Nam cã thÓ so s¸nh vµ c¹nh tranh trªn thÞ trêng quèc tÕ vÒ chÊt lîng, gi¸ c¶, c«ng nghÖ, dÞch vô hç trî, uy tÝn th¬ng hiÖu…
4.3. Tån t¹i
MÆc dï ®· ®¹t ®îc mét sè thµnh c«ng nhÊt ®Þnh, tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh triÓn khai thùc hiÖn, c¸c chi nh¸nh Vietcombank vÉn cßn gÆp ph¶i mét sè víng m¾c, tån t¹i, vµ ®ã lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái. Chung quy l¹i, ®èi víi thÎ CONNECT 24, cã 3 vÊn ®Ò lín nh sau :
a) Trang bÞ kü thuËt phôc vô cho c«ng t¸c giao dÞch cßn yÕu kÐm
VÒ sè lîng vµ chÊt lîng cña c¸c m¸y ATM, mÆc dï lµ ng©n hµng th¬ng m¹i ®i ®Çu trong viÖc trang bÞ m¸y ATM ë ViÖt Nam (170 m¸y hiÖn nay), Vietcombank vÉn cha thÓ ®¸p øng ®ñ nhu cÇu giao dÞch ATM trªn toµn quèc. Thªm vµo ®ã, hÖ thèng m¸y ATM cña Vietcombank ph©n bè cßn thiÕu khoa häc. Cã nh÷ng m¸y dêng nh chØ dïng ®Ó “trang trÝ”, cã nh÷ng m¸y l¹i r¬i vµo t×nh tr¹ng qu¸ t¶i. Kh«ng nh÷ng thÕ, c¸c m¸y ATM ho¹t ®éng cã lóc cßn cha chuÈn x¸c. C¸c hiÖn tîng nh m¸y háng, m¸y hÕt tiÒn mÆt, m¸y “nuèt thΔ... thêng xuyªn x¶y ra.
VÒ sè lîng c¸c ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ, hiÖn nay trªn toµn quèc míi chØ cã 158 ®¬n vÞ chÊp nhËn thanh to¸n thÎ CONNECT 24, mét con sè qu¸ Ýt ái. Cã mét sè lý do sau : thø nhÊt, do chi phÝ trang bÞ cho c¸c ®¬n vÞ nµy qu¸ tèn kÐm, nªn trong thêi gian tríc m¾t, Vietcombank cha thÓ ph¸t triÓn nhanh m¹ng líi chÊp nhËn thÎ ; thø hai, mçi lÇn thanh to¸n hµng hãa dÞch vô online víi kh¸ch hµng, c¸c ®iÓm mua b¸n hµng hãa dÞch vô hiÖn nay cßn ®ang ph¶i chÞu chi phÝ kÕt nèi m¸y EDC t¬ng ®¬ng víi tiÒn cíc ®iÖn tho¹i liªn tØnh (do ph¶i kÕt nèi víi trung t©m thÎ ë Hµ Néi hoÆc TP HCM), do vËy hä cha tá ra nhiÖt t×nh víi dÞch vô ghi nî nµy cña Vietcombank ; thø ba, nÕu thùc hiÖn thanh to¸n qua ng©n hµng, c¸c ®¬n vÞ nµy sÏ kh«ng thÓ trèn thuÕ, do ®ã hä vÉn a thÝch c¸ch thanh to¸n tiÒn mÆt truyÒn thèng h¬n.
b) ThÎ CONNECT 24 chØ thùc hiÖn ®îc giao dÞch t¹i m¸y ATM cña Vietcombank
Sù bÊt tiÖn ®îc coi lµ c¶n trë lín nhÊt ®Õn viÖc thùc hiÖn réng r·i c¸c giao dÞch ATM lµ viÖc c¸c m¸y ATM trªn toµn quèc cha hîp nhÊt thµnh mét hÖ thèng, thÎ ng©n hµng nµo chØ cã thÓ giao dÞch ®îc víi m¸y ATM cña chÝnh ng©n hµng ®ã, g©y mÊt c«ng søc cho kh¸ch hµng, khiÕn hä thùc sù e ng¹i. HiÖn t¹i chØ cã Vietcombank kÕt nèi online toµn hÖ thèng, cho phÐp ATM kÕt nèi trùc tiÕp víi hÖ thèng ng©n hµng b¸n lÎ; trong khi ®ã, c¸c ng©n hµng kh¸c míi trong giai ®o¹n triÓn khai hÖ thèng ng©n hµng b¸n lÎ, dù kiÕn tíi n¨m 2004 míi hoµn thµnh, nªn ATM ph¶i ch¹y trªn mét hÖ thèng riªng, kh«ng thÓ sö dông tµi kho¶n tiÒn göi lµm tµi kho¶n thÎ. Nh×n chung, v× mçi ng©n hµng hiÖn ®ang øng dông mét kiÓu c«ng nghÖ riªng víi tr×nh ®é rÊt kh¸c biÖt nhau, viÖc kÕt nèi hÖ thèng m¸y ATM cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n, nhng ®iÒu quan träng nhÊt lµ c¸c ng©n hµng nµy cha t×m ®îc tiÕng nãi chung ®Ó cã thÓ hîp t¸c.
c) C«ng t¸c marketing s¶n phÈm CONNECT 24 cña Vietcombank cßn cha ®îc chó träng thÝch ®¸ng
Thùc tÕ cho thÊy, ®Ó cã thÓ ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao trong kinh doanh, chóng ta, kh«ng chØ cÇn ph¶i chó träng ®Õn mçi kh©u s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cã chÊt lîng cao, mµ cßn cÇn ph¶i ph¶i lµm tèt tÊt c¶ c¸c kh©u trong c«ng t¸c marketing s¶n phÈm, tõ nghiªn cøu thÞ trêng, x¸c ®Þnh thÞ trêng môc tiªu, chÝnh s¸ch s¶n phÈm, chÝnh s¸ch gi¸ c¶ ®Õn chÝnh s¸ch ph©n phèi, chÝnh s¸ch giao tiÕp, khuÕch tr¬ng. Tuy nhiªn, hiÖn nay, Vietcombank vÉn cha cã mét chÝnh s¸ch marketing ®ång bé trong toµn hÖ thèng, c«ng t¸c ch¨m sãc kh¸ch hµng cha ®îc hiÓu ®óng møc, ®éi ngò c¸n bé marketing cha ®îc ®µo t¹o chuyªn nghiÖp vµ ph¶i kiªm nhiÖm nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nhau. §iÒu nµy ®· phÇn nµo ¶nh hëng ®Õn sè lîng ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ CONNECT 24 trong thêi gian võa qua.
Trong t¬ng lai, sÏ cã sù c¹nh tranh gay g¾t trong lÜnh vùc thÎ ghi nî nãi riªng vµ thÞ trêng thÎ nãi chung ë ViÖt Nam. Vietcombank, do vËy, ngoµi viÖc kh«ng ngõng hoµn thiÖn chÊt lîng s¶n phÈm, cÇn ph¶i tÝch cùc chó träng ®Õn c«ng t¸c marketing ®Ó tiÕp tôc cñng cè ph¸t huy vÞ trÝ dÉn ®Çu ®èi víi thÎ CONNECT 24 hiÖn nay.
5. Mét sè thuËn lîi vµ khã kh¨n trong viÖc ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ CONNECT 24 t¹i Vietcombank
5.1. ThuËn lîi
Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn s¶n phÈm thÎ CONNECT 24, Vietcombank cã ®îc mét sè thuËn lîi sau ®©y :
a) M«i trêng kinh doanh thuËn lîi
Trong mÊy n¨m gÇn ®©y, nÒn kinh tÕ níc ta liªn tôc t¨ng trëng m¹nh víi tèc ®é trung b×nh 6-7%, thu nhËp cña d©n chóng t¨ng cao, do ®ã nhu cÇu sö dông dÞch vô ng©n hµng nãi chung vµ dÞch vô thÎ nãi riªng còng t¨ng lªn nhanh chãng. Do vËy, viÖc ph¸t triÓn dÞch vô thÎ ghi nî sÏ lµ mét híng ®i ®óng cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam trong thêi ®iÓm nµy.
Lµ ng©n hµng ®Çu tiªn thùc hiÖn nghiÖp vô thanh to¸n vµ ph¸t hµnh thÎ, Vietcombank lu«n ®îc biÕt ®Õn nh mét ng©n hµng cã nhiÒu kinh nghiÖm nhÊt trong lÜnh vùc kinh doanh thÎ. Vµ víi mét thÞ trêng thÎ ®Çy tiÒm n¨ng nh hiÖn nay, gÇn 80 triÖu d©n mµ chØ cã mét sè lîng t¬ng ®èi c¸c ng©n hµng tham gia kinh doanh thÎ, Vietcombank cã ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn trong lÜnh vùc kinh doanh thÎ ghi nî cña m×nh.
b) Ho¹t ®éng kinh doanh thÎ ®ang nhËn ®îc sù quan t©m ñng hé cña Nhµ níc
ChÝnh phñ vµ Ng©n hµng Nhµ níc lu«n t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc kinh doanh thÎ ë ViÖt Nam. Hµnh lang ph¸p lý cho ho¹t ®éng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ ®ang tõng bíc ®îc hoµn thiÖn dÇn, gióp Vietcombank cã mét sù ®¶m b¶o v÷ng ch¾c trong ho¹t ®éng kinh doanh thÎ cña m×nh.
c) Vietcombank lµ ng©n hµng cã uy tÝn, kinh nghiÖm l©u n¨m trong ho¹t ®éng kinh doanh thÎ
Vietcombank lµ ng©n hµng ViÖt Nam ®Çu tiªn ®îc NHNN chÊp thuËn viÖc ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ tÝn dông quèc tÕ. Nh÷ng kinh nghiÖm vµ uy tÝn mµ Vietcombank cã ®îc tr¶i qua nhiÒu n¨m ho¹t ®éng kinh doanh thÎ tÝn dông quèc tÕ sÏ lµ yÕu tè thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn s¶n phÈm thÎ CONNECT 24. Thªm vµo ®ã, tiÒm lùc dåi dµo vÒ c«ng nghÖ, vèn vµ m¹ng líi thanh to¸n réng kh¾p còng sÏ lµ mét lîi thÕ rÊt lín cho ho¹t ®éng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ ghi nî néi ®Þa cña Vietcombank.
d) Vietcombank cã mét nguån nh©n lùc dåi dµo, cã tr×nh ®é cao vµ giµu nhiÖt huyÕt
Vietcombank cã tíi h¬n 3000 c¸n bé nh©n viªn, gÇn 20% cã häc vÞ tiÕn sÜ vµ h¬n 70% lµ tr×nh ®é ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc, rÊt trÎ, n¨ng ®éng, nhiÖt t×nh, v÷ng vµng vÒ tr×nh ®é, giái vÒ chuyªn m«n Bªn c¹nh ®ã, Vietcombank cßn rÊt chó träng c«ng t¸c ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é còng nh kinh nghiÖm cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, thêng xuyªn tæ chøc c¸c khãa häc ®µo t¹o, c¸c buæi to¹ ®µm nh»m híng dÉn cho c¸n bé kü n¨ng vµ kinh nghiÖm trong lÜnh vùc kinh doanh thÎ.
5.2. Khã kh¨n
MÆc dï cã ®îc mét sè thuËn lîi nh ®· nãi ë trªn, Vietcombank tuy vËy vÉn gÆp ph¶i kh«ng Ýt khã kh¨n trong viÖc ph¸t triÓn s¶n phÈm cña m×nh. Cã thÓ kÓ ra mét sè khã kh¨n nh sau :
a) Thãi quen sö dông tiÒn mÆt hiÖn rÊt phæ biÕn trong mua b¸n lÎ ë ViÖt Nam
ThÎ lµ mét ph¬ng tiÖn thanh to¸n cßn qu¸ míi mÎ ®èi víi thÞ trêng ViÖt Nam n¬i mµ hÇu hÕt c¸c tÇng líp d©n c cã thãi quen dïng tiÒn mÆt trong mua b¸n lÎ hµng hãa dÞch vô. Trong khi thÕ giíi bªn ngoµi ®· qu¸ quen thuéc víi c¸c ph¬ng thøc vµ c«ng cô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt nh sÐc, th¬ng phiÕu, tÝn phiÕu, thÎ thanh to¸n... th× kh¸i niÖm vÒ thÎ vÉn cßn hÕt søc xa l¹ ®èi víi ®¹i bé phËn d©n chóng ViÖt nam. Cã thÓ nãi, ViÖt Nam vÉn lµ nÒn kinh tÕ tiÒn mÆt, møc ®é “tiÒn tÖ ho¸” cßn thÊp. B»ng chøng lµ tû träng thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt cña nÒn kinh tÕ cßn ë trªn møc 30% trong thanh to¸n b¸n bu«n vµ h¬n 95% trong thanh to¸n b¸n lÎ. H¬n n÷a, ®èi víi nhiÒu ngêi, thÎ thanh to¸n dêng nh lµ mét s¶n phÈm c«ng nghÖ cao dµnh cho ®èi tîng kh¸ch hµng cã møc thu nhËp cao hoÆc nh÷ng ngêi cã nhu cÇu dïng thÎ khi häc tËp, c«ng t¸c ë níc ngoµi. Thãi quen a thÝch sö dông tiÒn mÆt g©y rµo c¶n kh«ng chØ cho ngêi sö dông thÎ mµ chñ yÕu cho ngêi chÊp nhËn thanh to¸n thÎ. T¹i nhiÒu ®¬n vÞ b¸n lÎ hµng ho¸, mÆc dï ®· lµ ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ cña ng©n hµng vÉn chØ chÊp nhËn thÎ lµ ph¬ng tiÖn thanh to¸n cuèi cïng khi kh¸ch hµng kh«ng cã tiÒn mÆt.
b) HÖ thèng tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n hÇu nh cha ph¸t triÓn
Tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n ë ViÖt Nam, nÕu cã, chñ yÕu còng dïng ®Ó tr¶ l¬ng cho nh©n viªn c¸c ng©n hµng, c¸c doanh nghiÖp cã yÕu tè níc ngoµi mµ cha ®îc dïng vµo viÖc thanh to¸n mét c¸ch réng r·i cho mäi ngêi d©n. HÖ thèng tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n, ®iÓm mÊu chèt cho viÖc sö dông thanh to¸n thÎ, hiÖn nay cßn qu¸ khiªm tèn (tû lÖ ngêi cã tµi kho¶n c¸ nh©n chØ chiÕm cha tíi 1% d©n sè). V× vËy nÕu thùc hiÖn tèt viÖc më tµi kho¶n tiÒn göi vµ thanh to¸n qua tµi kho¶n trong khu vùc d©n c, thÎ sÏ cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn tèt.
c) Ngêi d©n ViÖt Nam vÉn cßn xa l¹ víi c¸c dÞch vô ng©n hµng, trong ®ã cã dÞch vô thÎ thanh to¸n
ThÎ thanh to¸n lµ mét s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng míi ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng ho¹t ®éng hç trî tuyªn truyÒn, giíi thiÖu vµ qu¶ng c¸o cho d©n chóng. Trong khi ®ã, c¸c ng©n hµng ViÖt Nam cha m¹nh d¹n víi viÖc bá chi phÝ tiÕp thÞ s¶n phÈm míi, cha tæ chøc nh÷ng ®ît tuyªn truyÒn m¹nh mÏ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho kh¸i niÖm vÒ thÎ quen thuéc h¬n víi qu¶ng ®¹i quÇn chóng. Nh÷ng tiÖn Ých cña thÎ cha ®îc phæ biÕn mét c¸ch chÝnh thøc ®Õn c¸c tÇng líp d©n c trong x· héi. Ngay c¶ nh÷ng tÇng líp trÝ thøc, nh÷ng chñ thÎ tiÒm n¨ng, nhËn thøc vÒ thÎ còng cha râ rµng. ChÝnh viÖc nhiÒu ngêi d©n kh«ng thu ®îc nh÷ng kiÕn thøc vÒ thÎ mét c¸ch chÝnh thøc qua ng©n hµng mµ qua nh÷ng nguån th«ng tin kh«ng chÝnh x¸c khiÕn cho hä c¶m thÊy hoang mang, cha d¸m sö dông.
d) HÖ thèng c¬ së h¹ tÇng phôc vô cho viÖc thanh to¸n thÎ cßn yÕu kÐm
M¹ng líi c¸c ®¬n vÞ thanh to¸n qu¸ nhá bÐ vµ ®¬n ®iÖu, chØ bao gåm c¸c lo¹i h×nh phôc vô chñ yÕu cho nhu cÇu cña ngêi níc ngoµi nh kh¸ch s¹n, nhµ hµng, quÇy b¸n vÐ m¸y bay, c¸c cöa hµng thñ c«ng mü nghÖ,..nh÷ng n¬i mµ rÊt Ýt ngêi ViÖt Nam cã nhu cÇu thêng xuyªn. H¬n n÷a, hÖ thèng viÔn th«ng t¹i ViÖt Nam ho¹t ®éng kh«ng æn ®Þnh còng lµ mét trë ng¹i cho vËn hµnh hÖ thèng qu¶n lý thÎ. C¸c trôc trÆc vÒ mÆt kü thuËt ®êng truyÒn th«ng ®«i khi g©y ra t©m lý cha tin tëng vµo viÖc sö dông thÎ giao dÞch mua s¾m vµ thanh to¸n thuËn tiÖn. PhÝ ®iÖn tho¹i trong níc qu¸ cao lµm h¹n chÕ viÖc më réng m¹ng líi chÊp nhËn thÎ ë c¸c tØnh xa. VÒ hÖ thèng m¸y mãc trang bÞ cho thanh to¸n thÎ, ®Õn nay ®· cã kho¶ng 35% c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ ®îc trang bÞ m¸y thanh to¸n thÎ tù ®éng (EDC), tû träng giao dÞch thÎ ®îc xö lý tù ®éng lªn gÇn 70%. Sè lîng m¸y ATM cßn qu¸ Ýt, hiÖn nay trªn c¶ níc míi chØ cã kho¶ng 250 chiÕc, vµ viÖc ph©n bè l¾p ®Æt còng cßn nhiÒu bÊt hîp lý vµ thiÕu khoa häc. MÆt kh¸c, sù thiÕu thèng nhÊt trong c«ng nghÖ ¸p dông gi÷a c¸c ng©n hµng còng lµ lùc c¶n ®¸ng kÓ ®èi víi sù ph¸t triÓn thÎ ghi nî ë níc ta.
e) TÝnh an toµn vµ b¶o mËt cña c¸c giao dÞch thÎ cha ®îc b¶o ®¶m
TÝnh b¶o mËt cã thÓ xem lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò nghiªm träng nhÊt trong ho¹t ®éng thÎ. Cho ®Õn nay cha cã th«ng tin nµo vÒ viÖc mÊt c¾p tiÒn trªn tµi kho¶n do hacker g©y ra nhng ®· cã viÖc hacker x©m nhËp hÖ thèng ng©n hµng. §iÓn h×nh, chØ sau khi ®a hÖ thèng e-banking lµ VCB-Online vµ CONNECT 24 vµo sö dông, mét thêi gian sau, hÖ thèng ®· bÞ hacker ®ét nhËp ; vµ ngay sau ®ã, Vietcombank ®· trang bÞ phÇn mÒm b¶o mËt trÞ gi¸ 1triÖu USD ; hoÆc trong trêng hîp Incombank, hÖ thèng ng©n hµng trªn Internet khai tr¬ng vµo ngµy 6/11/2002 ®· bÞ t¹m ngõng ho¹t ®éng do hacker ph¸ ho¹i lµm cho hÖ thèng bÞ tª liÖt hoµn toµn. Sù viÖc tuy kÐo dµi kh«ng l©u vµ hiÖn t¹i c¸c dÞch vô nµy vÉn ®ang ho¹t ®éng b×nh thêng nhng còng cho thÊy nguy c¬ vÒ tÝnh bÊt an toµn trong cña c¸c giao dÞch ng©n hµng ®iÖn tö trong giai ®o¹n ®Çu triÓn khai nh hiÖn nay ë ViÖt Nam.
ThÞ trêng thÎ ghi nî ViÖt Nam ®ang ë giai ®o¹n ®Çu ph¸t triÓn, cho nªn viÖc x¶y ra mét sè khã kh¨n bÊt cËp nh ®· nªu lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái. Cã thÓ nãi trong t¬ng lai kh«ng xa, m«i trêng x· héi, ph¸p lý dÇn dÇn ®îc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn sÏ t¹o ra nhiÒu nh©n tè tÝch cùc thóc ®Èy qu¸ tr×nh ph¸t triÓn dÞch vô thÎ, ph¹m vi sö dông vµ thanh to¸n thÎ sÏ ngµy cµng ®îc më réng, c«ng nghÖ thÎ sÏ ph¸t triÓn c¶ vÒ bÒ réng lÉn bÒ s©u. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ dÞch vô th¬ng m¹i ®iÖn tö ®· ph¸t triÓn vµ lo¹i h×nh thanh to¸n thÎ nãi chung vµ thÎ ghi nî nãi riªng chÝnh lµ ph¬ng tiÖn thanh to¸n thuËn lîi nhÊt trong lo¹i h×nh giao dÞch nµy.