Mở đầu
Trong những năm qua nền kinh tế nước ta đã và đang chuyển hoá mạnh mẽ sang cơ chế thị trơường, theo định hướng xã hội chủ nghĩa có sự quản lý của nhà nước.
Trong cơ chế thị trường, để thực hiện chiến lược phát triển của nền kinh tế, các doanh nghiệp đã và đang khắc phục những khó khăn, vướng mắc còn tồn tại của của chế cũ. Từ cơ chế quản lý tập trung quan liêu bao cấp bơước sang cơ chế quản trị kinh doanh phù hợp với cơ chế thị trường. Sau hơn mươời năm đổi mới nền kinh tế, nước ta đã có những thành tựu lớn tạo nên một bước ngoặt lịch sử trong sự phát triển kinh tế của đất nước. Do vậy các doanh nghiệp muốn đứng vững trên thị trơờng thì phải nắm vững được thị hiếu của người tiêu dùng, giảm chi phí, hạ giá thành, nâng cao chất lượng sản phẩm để đáp ứng nhu cầu, thị hiếu đó.
Tuy nhiên không phải ngẫu nhiên mà có được sự phát triển nhươ vậy, nó đòi hỏi phải có sựơ tươ duy, lề lối và phong cách làm việc trong nền kinh tế thị trường. Đối với mỗi doanh nghiệp vai trò của người lao động là rất quan trọng, đây là điều kiện để có thể tồn tại và phát triển. Một người lãnh đạo tài năng, quyết đoán có thể dẫn tới doanh nghiệp vượt qua mọi khó khăn đồng thời có thể doanh nghiệp phát triển, toàn diện. Chính vì vậy mà việc nâng cao hiệu quả trong công tác quản trị là vô cùng quan trọng.
Trong thời gian thực tập tại công ty bách hoá số 5 Nam Bộ em nhận thấy công ty này là công ty nhà nước vốn cũng chuyển mình từ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường, để theo kịp với nhịp độ phát triển của thời đại công ty cũng đã có rất nhiều sự thay đổi về phương thức kinh doanh của mình, thay đổi về phương thức bán hàng, phương thức tiêu thụ . tuy nhiên hoạt động mua hàng vẫn chưa đựơc quan tâm thực sự. Đây là vấn đề mà không chỉ của công ty này mà gần nhươ nó tồn tại trong hầu hết các doanh nghiệp quốc doanh. Hoạt động mua hàng rất ít được quan tâm đến nhươ hoạt động bán hàng. Các doanh nghiệp quan tâm đến việc mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp hơn là quan tâm đến tiết kiệm chi phí mua hàng.
Việc mua hàng chưa được đánh giá tơương xứng với vị trí của nó. Trong khi mua hàng lại là khâu tiên, cơ bản của hoạt động kinh doanh, là điều kiện để hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tồn tại và phát triển. Mua hàng nhằm tạo tiền đề vật chất cho hoạt động bán hàng, hoạt đông bán hàng có được tốt hay không phụ thuộc rất nhiều vào hoạt động mua hàng. Hơn nữa mua hàng tốt tạo điều kiện tăng lợi nhuận.
Chính vì vậy mà em đã chọn đề tài “Nâng cao chất lơượng công tác quản trị mua hàng” làm đề tài cho luận văn tốt nghiệp của mình. Đây là một dịp tốt để em có thể hiểu rõ ơn về hoạt động quản trị mua hàng trong doanh nghiệp không chỉ trên lý thuyết mà còn thông qua thực tế.
Ngoài phần mở đầu và phần kết luận đề tài gồm ba chơung lớn:
Chương 1: cơ sở lý luận chung về quản trị mua hàng trong doanh nghiệp thng mại.
Chương 2: Khảo sát và đánh giá về công tác quản trị mua hàng tại công ty bách hoá số 5 Nam Bộ.
Chương3 : Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản trị mua hàng tại công ty bách hoá số 5 Nam Bộ.
74 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2538 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Nâng cao chất lơượng công tác quản trị mua hàng, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1 lµ 1.14% ®Òu nµy lµ do lîi mÆc dï thuÕ thu nhËp cña c«ng ty gi¶m xuèng nhng lîi nhuËn tríc thuÕ còng gi¶m t¬ng øng. Sang n¨m 2003 c¶ hai chØ tiªu trªn cïng t¨ng lµm cho läi nhËn sau thuÕ còng t¨ng lªn. N¨m 2003 c«ng ty ®a t×m ra c¸c gi¶i ph¸p nh»m ng¨n chÆn t×nh tr¹ng gi¶m xuèng cña lîi nhô©n.
Bªn c¹nh vÊn ®Ò doanh thu th× nép ng©n s¸ch nhµ níc còng ®îc c«ng ty quan t©m ®Õn. MÆc dï kho¶n nép ng©n s¸ch nhµ níc n¨m 2002 gi¶m do lîi nhuËn cu¶ n¨m 2002 gi¶m so víi n¨m 2001 nhng ®îc sù quan t©m kÞp thêi cña ban l·nh ®¹o c«ng ty nªn sang n¨m 2003 lîi nhuËn t¨ng kÐo theo c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch nhµ níc còng t¨ng lªn
2.2 ) T×nh h×nh mua hµng cña c«ng ty b¸ch ho¸ sè 5 Nam Bé.
2.2.1)T×nh h×nh mua hµng cña c«ng ty theo c¸c mÆt hµng chñ yÕu
(biÓu 2)
Lµ mét c«ng ty th¬ng m¹i chuyªn kinh doanh c¸c s¶n phÈm hµng hãa dÞch vô do ®ã c«ng ty cã rÊt nhiÒu mÆt hµng kinh doanh, c¸c mÆt hµng kinh doanh cña c«ng ty chñ yÕu phôc vô cho nhu cÇu sinh ho¹t cña nh©n d©n trªn ®Þa bµn ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Ph©n tÝch t×nh h×nh mÆt hµng kinh doanh theo nhãm hµng vµ mÆt hµng chñ yÕu gióp cho c«ng ty thÊy ®îc mÆt m¹nh, mÆt yÕu cña tõng nhãm hµng, mÆt hµng ®Ó tõ ®ã cã thÓ ®Çu t cã hiÖu qu¶ vµo mÆt hµng kinh doanh cã triÓn väng ®· vµ ®ang ®îc thÞ trêng chÊp nhËn. Do vËy c«ng ty cã thÓ t¨ng doanh thu ®¹t lîi nhuËn siªu ng¹ch, t¹o ®iÒu kiÖn më réng quy m« kinh doanh cña c«ng ty.
Nh×n vµo biÓu 2 ta thÊy tæng trÞ gi¸ mua vµo cña 3 n¨m ®Òu t¨ng. N¨m 2001 ®¹t 29350400 ngh×n ®ång, sang n¨m 2003 doanh sè mua vµo ®¹t 33825910 ngh×n ®ång t¨ng so víi n¨m 2001 lµ 4475510 ngh×n ®ång t¬ng øng víi tû lÖ t¨ng lµ 15.25%. N¨m 2003 tû lÖ t¨ng doanh sè mua vµo lµ 17.25% t¬ng øng víi sè tiÒn lµ 5926390 ngh×n ®ång. Nh vËy cã thÓ ®¸nh gi¸ ®îc r»ng doanh nghiÖp ®· kh«ng ngõng t¨ng quy m« kinh doanh, ®Çu vµo t¨ng lªn chøng tá ®Çu ra còng t¨ng do c«ng ty lu«n tæ chøc mua hµng dùa trªn kÕ ho¹ch, kÕ ho¹ch l¹i dùa trªn dù ®o¸n nhu cÇu, nªn sè lîng hµng hãa mua vµo t¨ng lªn ®îc ®¸nh gi¸ lµ hîp lÝ so víi kÕ ho¹ch b¸n ra. §Ó ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao trong kinh doanh ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh ph©n tÝch ®îc nhu cÇu thÞ trêng, dù ®o¸n ®îc xu thÕ biÕn ®éng cña nhu cÇu thÞ trêng. Dùa trªn c¬ së khoa häc ®ã mµ doanh nghiÖp sÏ quyÕt ®Þnh mua nh÷ng mÆt hµng nµo nhu cÇu phï hîp. Lùa chän c¬ cÊu hµng hãa hîp lÝ sÏ gióp doanh nghiÖp kinh doanh cã lîi nhuËn vµ hiÖu qu¶ cao nhÊt. §èi víi doanh nghiÖp th¬ng m¹i hµng hãa mua vµo lµ ®Ó b¸n ra, do vËy muèn ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt trong kinh doanh ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh ph©n tÝch ®îc sù t¨ng gi¶m vÒ doanh sè mua hµng theo tõng mÆt hµng chñ yÕu lµm cu së x©y dùng kÕ ho¹ch mua hµng cho doanh nghiÖp.
Nh×n vµo b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy doanh nghiÖp kinh doanh chñ yÕu mÆt hµng l¬ng thùc, thùc phÈm vµ hµng tiªu dïng trong ®ã mÆt hµng l¬ng thùc, thùc phÈm chiÕm tû träng cao nhÊt, chiÕm gÇn mét nöa so víi tæng doanh sè mua vµo cña c«ng ty. Sau l¬ng thùc, thùc phÈm hµng gia dông chiÕm tû träng lín thø hai chiÕm kho¶ng gÇn 20% trong tæng trÞ gi¸ mua vµo cña c«ng ty.
§i s©u vµo tõng mÆt hµng ta thÊy:
MÆt hµng l¬ng thùc, thùc phÈm qua 3 n¨m ®Òu cã tû träng vµ tû lÖ t¨ng. N¨m 2002 tû träng t¨ng 3.84% t¬ng øng víi tû lÖ t¨ng lªn lµ 26.47%. Sang n¨m 2003 tû träng vµ tû lÖ t¨ng lªn ®Òu thÊp h¬n so víi sù t¨ng lªn cña n¨m 2002 sù t¨ng lªn t¬ng øng lµ 1.12% vµ 20.31%. Nh×n chung sù t¨ng lªn nµy b¸o hiÖu dÊu hiÖu tèt v× ®©y lµ mÆt hµng chñ lùc cña c«ng ty. Sù t¨ng lªn nµy cã ®îc lµ do trong mÆt hµng nµy c¸c mÆt hµng ®å uèng, ®å hép ®«ng l¹nh vµ l¬ng thùc cã tû träng vµ tû lÖ ®Òu t¨ng qua c¸c n¨m.
§å hép ®«ng l¹nh chiÕm tû träng cao nhÊt trong ngµnh hµng nµy vµ cã tèc ®é t¨ng lªn rÊt cao. §©y lµ mÆt hµng chñ yÕu lµm cho ngµnh hµng l¬ng thùc, thùc phÈm nµy t¨ng lªn. N¨m 2001 mÆt hµng nµy chiÕm 15.23% th× sang n¨m 2002 tû träng nµy t¨ng lªn 1.57% so víi n¨m 2001 N¨m 2003 tû lÖ nµy t¨ng lªn 28.15% so víi n¨m 2002. §å hép ®«ng l¹nh chiÕm tû träng lín vµ ®Òu t¨ng chøng tá mÆt hµng thu hót ®îc kh¸ch hµng.
Ngoµi ra trong ngµnh hµng nµy c¸c mÆt hµng kh¸c chiÕm tû träng t¨ng, gi¶m thÊt thêng, kh«ng æn ®Þnh nh: B¸nh kÑo ®êng s÷a, l¬ng thùc vµ c¸c lo¹i kh¸c. §©y lµ mÆt hµng cã søc c¹nh tranh lín trªn thÞ trêng.
MÆt hµng b¸nh kÑo, ®êng s÷a chiÕm tû träng kh¸ lín vµ t¨ng gi¶m còng thÊt thêng. N¨m 2002 chiÕm tû träng kh¸ cao 10.72% t¨ng lªn 1.4% so víi n¨m 2001 nhng sang ®Õn n¨m 2003 tû lÖ còng gi¶m xuèng 13.94% t¬ng øng víi sè tiÒn gi¶m xuèng lµ 505582 ngh×n ®ång so víi n¨m 2002. §©y lµ nh÷ng mÆt hµng mµ hµng hãa nhËp khÈu trµn vµo víi gi¸ rÎ h¬n mµ chÊt lîng th× kh«ng thua kÐm g× hµng trong níc. C«ng ty nªn chó träng h¬n n÷a vµo mÆt hµng nµy.
§èi víi mÆt hµng l¬ng thùc, thùc phÈm. §©y còng lµ mÆt hµng chiÕm tû träng kh¸ lín vµ cã nhiÒu biÕn ®éng thÊt thêng. N¨m 2001 chiÕm tû träng 10.75% nhng sang n¨m 2002 tû träng nµy gi¶m xuèng cßn 8.84% vµ sang n¨m 2003 tû träng t¨ng lªn 12.85%. N¨m 2003 ®¸nh dÊu mÆt hµng nµy kinh doanh rÊt hiÖu qu¶ .
Ngoµi c¸c mÆt hµng l¬ng thùc, thùc phÈm th× c¸c mÆt hµng kh¸c còng cã sù t¨ng lªn qua c¸c n¨m nh ®iÖn tö vµ hµng mü phÈm. Trong ®ã mÆt hµng mü phÈm chiÕm tû träng kh¸ cao trong tæng gi¸ trÞ hµng mua vµo. N¨m 2001®¹t 10.58% vµ t¨ng lªn ë n¨m 2002 víi tû träng t¨ng lµ 0.17% tung øng víi tû lÖ t¨ng 17.10%. N¨m 2003 tû träng nµy t¨ng lªn so víi n¨m 2002lµ 0.46% vµ tû lÖ t¨ng 22.53% trong tæng trÞ gi¸ hµng mua vµo cña toµn c«ng ty.
C¸c mÆt hµng cã tû träng t¨ng gi¶m thÊt thêng qua c¸c n¨m lµ ®å ®iÖn gia dông, ®ång hå, kÝnh mÆt, v¨n hãa v¨n phßng phÈm.
§å gia dông cã tû träng kh¸ cao, ®øng thø hai trong c¸c m¨t hµng cña c«ng ty chøng tá sù t¨ng gi¶m cña mÆt hµng nµy còng cã ¶nh hëng lín ®Õn sù t¨ng gi¶m cña tû träng hµng mua vµo cña toµn c«ng ty. N¨m 2001 tû träng hµng nµy chiÕm 19.71% vµ t¨ng lªn trong n¨m 2002 víi tû lÖ t¨ng lµ 18.78%. Sang n¨m 2003 mÆc dï tû träng gi¶m xuèng so víi n¨m 2002 lµ 1.62% nhng tû lÖ mau vµo vÉn t¨ng lªn 7.88% theo sù t¨ng lªn cña tæng trÞ gi¸ hµng mua vµo toµn c«ng ty.
C¸c mÆt hµng v¨n phßng phÈm chiÕm tû träng kh«ng nhá 4.21% n¨m 2001 vµ t¨ng lªn 0.5% n¨m 2002 so víi n¨m 2001 nhng l¹i gi¶m xuèng 0.58% vµo n¨m 2003 so víi n¨m 2002.
MÆt hµng ®ång hå vµ kÝnh m¨t còng t¨ng gi¶m kh«ng æn ®Þnh nhng c¸c mÆt hµng nµy chiÕm tû träng nhá.
Trong c¸c mÆt hµng trªn th× hµng may mÆc trong c¶ ba n¨m ®Òu cã sù gi¶m m¹nh vÒ c¶ tû träng lÉn tû lÖ. N¨m 2002 tû träng gi¶m rÊt nhiÒu 4.02% t¬ng øng víi sè tiÒn gi¶m xuèng 798174 ngh×n ®ång vµ tû lÖ gi¶m xuèng 21.09%. Sù gi¶m xuèng m¹nh nh nµy lµ do hµng may mÆc vèn lµ hµng thay ®æi mÉu mèt liªn tôc, trong khi ®ã c«ng ty kh«ng nghiªn cøu chi tiÕt nhu cÇu cña kh¸ch hµng vÒ mÆt hµng nµy, kh«ng cã sù thay ®æi thêng xuyªn vÒ mÉu m· chñng lo¹i nªn hµng hãa ®Ó lçi mèt. Sang n¨m 2003 c«ng ty ®· cã sù ®iÒu chØnh kÞp thêi lµm cho tû träng tuy vÉn gi¶m nhng gi¶m Ýt 0.5% so víi n¨m 2002 vµ tû lÖ t¨ng lªn 10.75% so víi 2002. §iÒu ®ã chøng tá víi mÆt hµng nµy c«ng ty ®· ®i ®óng híng.
Nh×n l¹i ph©n tÝch t×nh h×nh mua hµng cña c«ng ty b¸ch hãa sè 5 Nam Bé qua c¸c mÆt hµng chñ yÕu ta thÊy r»ng n¨m qua lµ n¨m cã nhiÒu biÕn ®éng trong c«ng t¸c mua hµng. Cã nhiÒu mÆt hµng t¨ng nhanh vÒ sè lîng nhng còng cã nhiÒu mÆt hµng do nhiÒu yÕu tè t¸c ®éng lµm cho sè lîng hµng mua vµo qua c¸c n¨m cã xu híng gi¶m.
2.2.2 ) T×nh h×nh mua hµng cña c«ng ty theo nguån hµng ( biÓu 3) .
§èi víi doanh nghiÖp th¬ng m¹i hµng hãa mua vµo thêng ®îc mua tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau. §Ó ®¹t ®îc hiÖu qu¶ c¶o trong kinh doanh ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh ph©n tÝch t×nh h×nh mua hµng theo tõng nguån hµng ®Ó thÊy ®îc sù biÕn ®éng t¨ng, gi¶m tõ ®ã t×m ra nh÷ng u ®iÓm, lîi thÕ còng nh nh÷ng ®iÓm tån t¹i, víng m¾c trong nh÷ng nguån hµng mua, lµm c¬ së cho nh÷ng c¨n cø cho viÖc lùa chän nguån cung cÊp cã lîi, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh.
Cïng víi sù ph¸t triÓn cña x· héi, møc sèng cña ngêi d©n ngµy cµng ®îc c¶i thiÖn, nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng ngµy cµng t¨ng lªn c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng ®ång thêi víi sù më cöa cña nÒn kinh tÕ nhiÒu c«ng ty níc ngoµi ®· thiÕt lËp nhiÒu chi nh¸nh, më nhiÒu v¨n phßng ®¹i diÖn nh»m ®a hµng hãa cña hä vµo thÞ trêng níc ta. Tríc t×nh h×nh nµy c«ng ty ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch nh»m ®a d¹ng hãa danh môc c¸c mÆt hµng kinh doanh, tõng bíc n©ng cao chÊt lîng phôc vô kh¸ch hµng, ®¸p øng nh÷ng ®ßi hái kh¾t khe vÒ chÊt lîng cña ngêi tiªu dïng, cñng cè vÞ trÝ trªn thÞ trêng vµ nh»m thu hót nhiÒu h¬n n÷a kh¸ch hµng vÒ phÝa m×nh. Trong vµi n¨m gÇn ®©y c«ng ty ®· chñ ®éng t×m ®Õn ®Æt quan hÖ b¹n hµng vµ tiÕn hµnh ph©n phèi s¶n phÈm cho nhµ s¶n xuÊt hµng hãa níc ngoµi cã tªn tuæi nh Sony, sharp, daewoo...
Qua biÓu 3 ta thÊy c«ng ty chñ yÕu mua hµng trong níc. Hµng trong níc chiÕm tû träng vµ doanh sè mua rÊt cao. N¨m 2001 chiÕm 89.13% tû träng trªn tæng doanh sè mua vµo cña toµn c«ng ty. MÆc dï sang n¨m 2002 tû träng cã gi¶m xuèng 0.37% nhng doanh sè mua vµo vÉn t¨ng lªn sè tiÒn lµ 3863867 ngh×n ®ång t¬ng øng víi tû lÖ t¨ng 14.77%. Sang n¨m 2003 tû träng t¨ng 0.26% t¬ng øng víi tû lÖ t¨ng lµ 17.86%. Cô thÓ :
- C«ng ty mua hµng tõ rÊt nhiÒu nhµ cung cÊp kh¸c nhau nhng c«ng ty chiÕm tû träng lín nhÊt lµ h·ng Unilever. Riªng h·ng nµy chiÕm 10.32% tû träng cña toµn c«ng ty. Vµ tû träng cña h·ng nµy còng t¨ng lªn qua c¸c n¨m. N¨m 2002 t¨ng 0.71% vÒ tû träng t¬ng øng víi tû lÖ t¨ng 23.18%. Sang n¨m 2003 tû träng nµy tiÕp tôc t¨ng lªn 0.26% tung øng víi tû lÖ t¨ng lµ 40.32%. Cïng víi tû lÖ t¨ng cña tæng trÞ gi¸ hµng mua vµo lµ 17.52% th× n¨m 2003 sè tiÒn t¨ng lªn so víi n¨m 2002lµ 1504380 ngh×n ®ång.
- Ngoµi h·ng Unilever th× c«ng ty LTTP Vissan vµ c«ng ty ®å hép H¹ Long còng cã tû träng t¨ng qua c¸c n¨m. N¨m 2002 tû träng mua vµo cña c«ng ty Vissan t¨ng lªn 0.42% t¬ng øng víi tû lÖ t¨ng lµ 22.45% trong khi c«ng ty ®å hép H¹ Long th× tû träng t¨ng lªn 0.71% t¬ng øng víi tû lÖ t¨ng lªn lµ 26.13% so víi n¨m 2001. Sang n¨m 2003 tû träng nµy t¨ng lªn lín h¬n so víi sù t¨ng lªn cña n¨m tríc. N¨m 2003 ë c«ng ty Vissan tû träng t¨ng 1.09% t¬ng øng víi tû lÖ t¨ng lµ 35.46% cßn ë c«ng ty ®å hép H¹ Long th× tû träng t¨ng lªn 0.98% víi tû lÖ t¨ng lµ 31.51%. C«ng ty ®å hép H¹ Long cã tû träng t¨ng rÊt cao ®iÒu ®ã chøng tá c¸c s¶n phÈm cña c«ng ty nµy ®· ®îc thÞ trêng cña c«ng ty b¸ch hãa sè 5 Nam Bé chÊp nhËn. C«ng ty cÇn tËp trung vµo mÆt hµng nµy ®Ó tËn dông tèi ®a u ®iÓm mµ m×nh cã ®îc.
- C¸c hµng kh¸c c«ng ty mua cã tû lÖ t¨ng, gi¶m qua c¸c n¨m nh c«ng ty b¸nh kÑo Kinh §« c«ng ty kinh khÝ Th¨ng Long, c«ng ty TNHH Hng ThÞnh vµ c«ng ty TNHH Ladoda trong ®ã c«ng ty TNHH Hng ThÞnh cã tû träng thay ®æi nhng biÕn ®éng Ýt nhÊt. Vµ tû träng tuy gi¶m nhng doanh thu l¹i t¨ng theo chiÒu híng chung cña sù t¨ng lªn cña tæng doanh thu mua vµo cña toµn c«ng ty.
- C«ng ty dÖt kim §«ng xu©n cã doanh thu vµ tû träng gi¶m qua c¸c n¨m, tû träng gi¶m dÇn qua c¸c n¨m tõ 2.83% n¨m 2001 cßn 2.19% n¨m 2002 vµ 1.87% n¨m 2003 ®iÒu ®ã chøng tá mÆt hµng cña c«ng ty ®ang dÇn mÊt kh¸ch hµng.
- C¸c c«ng ty kh¸c chiÕm tû träng kh¸ lín, lín chiÕm 39% n¨m 2001 vµ cã xu híng gi¶m dÇn xuèng cßn 35.87% n¨m 2003.
§èi víi c¸c mÆt hµng mua tõ níc ngoµi mÆc dï chiÕm tû träng nhá so víi tæng trÞ gi¸ hµng mua vµo nhng còng cã xu híng t¨ng. Tû träng n¨m 2002 t¨ng lªn 0.37% so víi n¨m 2001 t¬ng øng víi tû lÖ t¨ng lµ 19.17%. MÆc dï n¨m 2003 tû träng cã gi¶m xuèng 0.26% nhng tû lÖ doanh sè mua vµo vÉn t¨ng lªn 14.80%. Trong ®ã hµng mua tõ Th¸i Lan chiÕm tû träng nhiÒu nhÊt vµ t¨ng gi¶m qua c¸c n¨m. N¨m 2002 tû träng gi¶m xuèng 0.04% nhng tû lÖ mua vµo l¹i t¨ng lªn 13.37%. Sang n¨m 2003 tû träng nµy t¨ng lªn 0.18% t¬ng øng víi tû lÖ t¨ng 24.59%. C¸c c«ng ty kh¸c ®Òu cã tû lÖ mua vµo t¨ng gi¶m qua c¸c n¨m chøng tá nhu cÇu vÒ c¸c mÆt hµng ngo¹i kh«ng æn ®Þnh vµ kh«ng cã nhiÒu tiÒm n¨ng do thêi ®¹i khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn, mÆt hµng thay thÕ nhiÒu, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt trong níc ®· ®æi míi c«ng nghÖ, chó träng ®Õn n©ng cao chÊt lîng, mÉu m·, chñng lo¹i ®¸p øng ngµy cµng ®Çy ®ñ nhu cÇu ngêi d©n, ngêi tiªu dïng ®· chó ý ®Õn hµng trong níc .
Nh×n chung c«ng ty ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p ®óng ®¾n trong viÖc lùa chän c¸c nguån hµng cung øng võa ®¶m b¶o duy tr× vµ ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng truyÒn thèng, ®¶m b¶o sù ®Òu ®Æn trong ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty võa ®a d¹ng hãa danh môc mÆt hµng, tËn dông triÖt ®Ó c¸c nguån hµng cã mÆt trªn thÞ trêng, cè g¾ng ®¸p øng ngµy cµng tèt hun nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng.
2.2.3) T×nh h×nh mua hµng cña c«ng ty theo phung thøc kinh doanh.( biÓu 4)
Nh×n vµo biÓu 4 ta thÊy lîng hµng mua vµo trùc tiÕp tõ c¸c c¬ së s¶n xuÊt chiÕm tØ träng nhá vµ ngµy cµng gi¶m xuèng trong khi ®ã lîng hµng mua qua trung gian th× t¨ng lªn vµ chiÕm tØ träng lín trong tæng trÞ gi¸ hµng mua vµo. Cô thÓ:
- N¨m 2002 doanh sè mua vµo trùc tiÕp ®¹t 7167710 ngh×n ®ång chiÕm tØ träng 21.19% trªn tæng doanh sã hµng hãa mua vµo cña toµn c«ng ty, t¨ng 196990 ngh×n ®ång so víi n¨m 2001 t¨ng t¬ng øng víi tØ lÖ t¨ng 2.82% nhng tØ träng 2002 l¹i gi¶m so víi n¨m 2001 lµ 2.56%. N¨m 2003 doanh sè mua vµ trùc tiÕp t¨ng so víi n¨m 2002 lµ 683369 ngh×n ®ång tung øng víi tØ lÖ t¨ng lµ 9.53% nhng tØ träng l¹i gi¶m xuèng 1.44% do tæng trÞ gi¸ mua vµo cña n¨m 2003 t¨ng lªn so víi n¨m 2002 lµ 5926390 ngh×n ®ång tung øng víi tØ lÖ t¨ng lµ 17.25% nªn lµm cho sè tiÒn mua trùc tiÕp t¨ng lªn.
- H×nh thøc mua qua trung gian chiÕm tØ träng rÊt lín. N¨m 2001 ®¹t 22379680 ngh×n ®ång chiÕm tØ träng 76.25% trªn tæng trÞ gi¸ mua vµo. Sang n¨m 2002 tØ träng nµy t¨ng lªn so víi n¨m 2001 lµ 2.56% tung øng víi sè tiÒn lµ 4278520 ngh×n ®ång. N¨m 2003 tØ träng nµy l¹i t¨ng lªn vµ t¨ng 1.44% so víi n¨m 2002 tung øng víi sè tiÒn t¨ng lµ 5243021 ngh×n ®ång .chiÕm tû lÖ t¨ng lµ 19.66%.
Nguyªn nh©n cña sù t¨ng lªn tØ träng hµng mua cña nhµ cung cÊp vµ gi¶m tØ träng lîng hµng nhËp trùc tiÕp tõ c¸c c¬ së s¶n xuÊt lµ do ngµy nay xu híng chuyªn m«n hãa ngµy cµng cao. C¸c nhµ s¶n xuÊt nÕu nh tríc kia lµm trän gãi tõ kh©u s¶n xuÊt ®Õn kh©u tiªu thô th× b©y giê hä chØ tËp trung vµo chuyªn m«n chÝnh cña hä lµ s¶n xuÊt cßn kh©u tiÕp thÞ, kh©u b¸n hµng hä chuyÓn cho c¸c nhµ ®¹i lý hoÆc c¸c ®¹i lý ®éc quyÒn ®Ó c¸c trung gian ®ã tiÕp tôc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Thùc ra trong thêi buæi ngµy nay kh«ng ph¶i cø mua qua trung gian lµ bÞ mua víi gi¸ ®¾t h¬n. V× c¸c trung gian ®· ®îc hëng hoa hång cña c¸c nhµ s¶n xuÊt nªn c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i khi mua hµng ë c¸c ®¹i lÝ hä vÉn cã thÓ mua ®îc víi gi¸ rÎ nh t¹i n¬i s¶n xuÊt hoÆc nÕu cã ®¾t h¬n còng kh«ng ®¾t h¬n nhiÒu tuy nhiªn thñ tôc mua nhanh h¬n vµ gän h¬n .ë ®©y c«ng ty còng ®· cã sù lùa chän c¸c mÆt hµng mua qua trung gian v× mua qua trung gian víi khèi lîng kh«ng lín l¨ms sÏ cã thuËn lîi nh tiÕt kiÖm chi phÝ vËn chuyÓn v× c¸c nhµ trung gian thêng giao ®Õn tËn cöa hµng, ®un gi¶n hun trong giao nhËn hµng hãa, ®Æc biÖt chÊt lîng hµng hãa nhËp kho, ph¬ng tiÖn thanh to¸n thuËn tiÖn ...tõ ®ã c«ng ty cã thÓ kÞp thêi cung cÊp hµng hãa ®¸p øng yªu cÇu cña kh¸ch hµng .
2.2.4 ) T×nh h×nh mua hµng cña c«ng ty theo thêi gian ( biÓu 5)
§èi víi c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i mua vµo lµ ®Ó b¸n ra, thu lîi nhuËn. Mua vµo cã quan hÖ mËt thiÕt víi b¸n ra. BiÓu 5 thÓ hiÖn sù t¸c ®éng, ¶nh hëng tíi hiÖu qu¶ kinh doanh cña mua vµo ë c¸c thêi ®iÓm kh¸c nhau trong n¨m. Nh×n vµo biÓu 5 ta thÊy qua c¸c n¨m tæng trÞ gi¸ hµng mua vµo cña c«ng ty ®Òu t¨ng. N¨m 2002 tæng trÞ gi¸ hµng mua t¨ng lªn 4475510 ngh×n ®ång tung øng víi tû lÖ t¨ng lµ 15.25%. Sang n¨m 2003 tû lÖ nµy t¨ng lªn 17.52% lín h¬n so víi sù t¨ng lªn cña n¨m 2002 t¬ng øng víi sè tiÒn t¨ng lªn lµ 5926390 ngh×n ®ång. §iÒu nµy chøng tá n¨m 2003 c«ng ty lµm ¨n cã hiÖu qu¶. Nh×n vµo biÓu trªn ta thÊy doanh sè mua vµo cña c«ng ty ë qóy mét lu«n lµ cao nhÊt sau ®ã gi¶m dÇn trong qóy II vµ qóy III vµ l¹i b¾t ®Çu t¨ng lªn trong qóy IV. Cã sù t¨ng gi¶m theo mét quy luËt nµy lµ do c«ng ty chñ yÕu kinh doanh mÆt hµng thùc phÈm vµ hµng tiªu dïng mµ nhu cÇu tiªu dïng ®Çu n¨m bao giê còng rÊt lín do ®ã qóy I tæng trÞ gi¸ mua hµng bao giê còng cao nhÊt. Trong qóy I cã tÕt nguyªn ®¸n lµ thêi ®iÓm mµ lîng hµng tiªu dung tiªu thô bao giê còng rÊt lín.Sang qóy II vµ qóy III lµ nh÷ng ngµy hÌ nhu cÇu tiªu dïng bao giê còng cã xu híng gi¶m xuèng. Cô thÓ:
Qóy I n¨m 2001 chiÕm tû träng lµ 28.11% chiÕm gÇn b»ng1/3 so víi tæng tû träng mua vµo cña toµn c«ng ty. Sang n¨m 2002 tû träng cã gi¶m xuèng mét chót lµ 0.06% so víi n¨m 2001 nhng tû lÖ mua hµng vÉn t¨ng lªn 15%. N¨m 2003 tû träng nµy t¨ng lªn lµ 2.02% tung øng víi tû lÖ t¨ng lµ 25.98%.
Sang qóy II vµ qóy III lµ qóy cã lîng hµng mua vµo thÊp v× ®©y lµ thêi ®iÓm mµ nhu cÇu vÒ c¸c lo¹i hµng hãa thÊp do ®ã ®Ó gi¶m lîng hµng tån kho, dù tr÷, gi¶m chi phÝ b¶o qu¶n ,kinh doanh. N¨m 2001 lîng hµng mua vµo cña qóy III chiÕm tû träng nhá nhÊt lµ 23.05%. Sang n¨m 2002 th× lîng hµng mua vµo qóy II l¹i chiÕm tû träng nhá nhÊt 23.44% vµ tû träng gi¶m so víi n¨m 2001 lµ 0.73%. N¨m 2003 qóy III vÉn lµ qóy chiÕm tû träng nhá nhÊt lµ 21.73%.vµ gi¶m 2.31% so víi tû träng cña n¨m 2002
§èi víi qóy IV th× ®©y lµ qóy mµ tû träng doanh sè mua vµo lu«n nhá h¬n qóy I nhng l¹i lu«n lín h¬n qóy II vµ qóy III. Do ®©y lµ cuèi n¨m nªn nhu cÇu mua s¾m b¾t ®Çu t¨ng lªn h¬n n÷a ®©y còng lµ giai ®o¹n gi¸p tÕt nªn ngêi tiªu dïng tranh thñ mua s¾m ®Ó chuÈn bÞ cho TÕt. Tæng lîng mua vµo n¨m 2002 chiÕm 8273819 ngh×n ®ång t¬ng øng víi tû träng 25.46% t¨ng 0.79% so víi n¨m 2001. N¨m 2003 tû träng gi¶m xuèng 0.96% nhng tû lÖ vÉn t¨ng lªn 17.70%.
Qua ®iÒu nµy ta thÊy sù biÕn ®éng cña lîng hµng mua vµo theo qóy lµ theo mét quy luËt. Cø qóy I tæng trÞ gi¸ hµng mua vµo bao giê còng chiÕm tû träng lín nhÊt. §ã lµ do qóy I cã dÞp TÕt nguyªn §¸n. §©y lµ dÞp mµ nhu cÇu vÒ hµng tiªu dïng lµ rÊt lín do trong tiÒm thøc cña ngêi ViÖt Nam th× TÕt lµ mét c¸i g× ®ã rÊt quan träng vµ thiªng liªng. H¬n n÷a ®©y lµ cuèi n¨m lµ thêi ®iÓm mµ c«ng ty nµo còng cã tiÒn l¬ng vµ tiÒn thëng rÊt nhiÒu nªn ngêi ®ang còng tho¶i m¸i h¬n trong mua s¨m. Sang qóy II vµ qóy II nhu cÇu nµy gi¶m xuèng ®iÒu nµy thÓ hiÖn tû träng mua hµng ë hai qóy nµy bao giê còng nhá nhÊt .
2.2.5 ) T×nh h×nh mua hµng cña c«ng ty theo c¸c ®¬n vÞ kinh doanh.( biÓu 6)
TrÞ gi¸ mua vµo cña c¸c ®un vÞ kinh doanh cña c«ng ty b¸ch hãa sè 5 Nam Bé qua c¸c n¨m ®Òu cã sù thay ®æi vµ tû träng cña hµng mua vµo cña c¸c ®¬n vÞ trªn tæng doanh sè mua vµo cña c«ng ty ®Òu cã sù biÕn ®éng kh«ng theo mét quy luËt chung nµo. HÇu hÕt trÞ gi¸ mua vµo cña c¸c ®¬n vÞ kinh doanh qua c¸c n¨m ®Òu t¨ng trong mèi quan hÖ chung víi sù t¨ng cña tæng trÞ gi¸ hµng mua vµo cña toµn c«ng ty. Cô thÓ:
- Siªu thÞ n¨m 2001 chiÕm tØ träng 58.85% trªn tæng doanh sè mua vµo cña toµn c«ng ty. N¨m 2002 t¨ng so víi n¨m 2001 lµ 2694277 ngh×n ®ång tung øng víi tû lÖ t¨ng lµ 0.18%. Sang n¨m 2003 doanh sè mua vµo cña siªu thÞ ®¹t 24388036 ngh×n ®ång chiÕm 61.35 % trªn tæng sè hµng mua vµo cña c«ng ty t¨ng 2.33% so víi n¨m 2002 t¬ng øng víi tû lÖ t¨ng lµ 22.23%. §©y lµ ®¬n vÞ cã tû träng doanh sè mua vµo lín nhÊt. Tû träng mua vµo qua c¸c n¨m ®Òu t¨ng, tû träng hµng hãa mua vµo cña siªu thÞ t¨ng thÓ hiÖn vai trß cña ®¬n vÞ t¨ng trong viÖc më réng quy m« kinh doanh trong sù ph¸t triÓn chung cña toµn c«ng ty. §©y lµ thµnh tÝch ®¸ng kÓ nhÊt trong 3 n¨m qua.
- Trong sè c¸c ®¬n vÞ trªn th× quÇy hµng mü phÈm, quÇy hµng ®iÖn tö, quÇy hµng qu¹t m¸y cã doanh sè mua vµo qua c¸c n¨m ®Òu t¨ng chøng tá c¸c ®un vÞ kinh doanh nµy lµm ¨n cã hiÖu qu¶. Trong 3 ®¬n vÞ trªn th× quÇy hµng mü phÈm chiÕm tû träng lín nhÊt chiÕm 11.23 % trong n¨m 2003 t¨ng so víi n¨m 2002 lµ 1030854 ngh×n ®ång t¨ng 1.08% so víi tû träng cña hµng mü phÈm t¬ng øng víi tû lÖ t¨ng lµ 30.02% vµ quÇy qu¹t m¸y chiÕm tû träng nhá nhÊt chØ chiÕm 2.79 % t¨ng 0.18 % so víi tû träng n¨m 2002 t¬ng øng víi tû lÖ t¨ng 25.62% trong 3 ®¬n vÞ kinh doanh trªn.
- Cã ba ®¬n vÞ kinh doanh cã tæng doanh sè t¨ng gi¶m qua c¸c n¨m kh«ng theo mét quy luËt nµo. C¸c ®¬n vÞ nµy cã tû träng mua vµo trªn tæng doanh sè mua vµo cña toµn c«ng ty t¨ng gi¶m qua c¸c n¨m ®ã lµ quÇy kÝnh m¾t, quÇy va li tói s¸ch, quÇy b¨ng ®Üa nh¹c. Cô thÓ:
- QuÇy kÝnh m¾t: N¨m 2001 ®¹t 534177 ngh×n ®ång chiÕm 1.82 %. Sang n¨m 2002 tØ träng t¨ng lªn 193080 ngh×n ®ång so víi n¨m 2001 t¬ng øng víi tû träng t¨ng 0.33 % vµ tû lÖ t¨ng t¬ng øng lµ 36.14 % N¨m 2003 tû träng nµy l¹i gi¶m xuèng 0.02 % nhng sè tiÒn vÉn t¨ng lªn lµ 119467 ngh×n ®ång.
- QuÇy va li, tói x¸ch: n¨m 2003 chiÕm tû träng lín nhÊt trong 3 n¨m ®¹t 2.70 %, n¨m 2003 t¨ng lªn so víi n¨m 2002 lµ 0.85 % nhng n¨m 2002 l¹i gi¶m so víi n¨m 2001 lµ 0.1 %.
- QuÇy b¨ng ®Üa nh¹c: N¨m 2002 t¨ng lªn so víi n¨m 2001 lµ 0.64 % tû träng t¬ng øng víi sè tiÒn t¨ng lªn lµ 322556 ngh×n ®ång nhng ®Õn n¨m 2003 th× l¹i gi¶m c¶ vÒ doanh sè lÉn tû träng, n¨m 2003 gi¶m xuèng 0.51% ®iÒu nµy chøng tá mÆt hµng nµy ®ang cã nguy c¬ lçi mèt doanh nghiÖp cÇn chó träng tíi nghiªn cøu nhu cÇu thÞ trêng v× ®©y lµ mÆt hµng biÕn ®éng theo nhu cÇu vµ thÞ hiÕu ngêi tiªu dïng vµ lµ mét thÞ trêng rÊt nh¹y c¶m.
C¸c ®¬n vÞ cßn l¹i cã tû träng gi¶m xuèng trong c¶ 3 n¨m ®ã lµ quÇy hµng c¬ khÝ, xe ®¹p, quÇy hµng thñ c«ng mü nghÖ vµ quÇy hµng thêi trang. C¸c quÇy hµng nµy cã tèc ®é gi¶m xuèng kh¸ nhanh nh :
- QuÇy hµng thêi trang: ®©y lµ quÇy hµng chiÕm tû träng lín thø hai sau siªu thÞ nhng l¹i cã tû träng gi¶m rÊt lín. N¨m 2002 tû träng gi¶m xuèng 0.9% t¬ng øng víi sè tiÒn gi¶m lµ 319025 ngh×n ®ång sang n¨m 2003 th× tèc ®é nµy gi¶m xuèng rÊt nhanh tû träng gi¶m xuèng 2.9% lµm cho sè tiÒn gi¶m xuèng 450539 ngh×n ®ång. §©y lµ mÆt hµng mµ thay ®æi mÉu m· thêng xuyªn víi mét lo¹i mÉu m· ngµy h«m nay nÕu cha tiªu thô hÕt ngµy mai nã ®· cã thÓ lçi mèt cho nªn khi mµ c¶ doanh sè lÉn tû träng trong ba n¨m ®Òu gi¶m trong khi ®©y lµ mÆt hµng chiÕm tû träng lín thø hai trong c«ng ty th× c«ng ty nªn ®Æc biÖt chó ý. C«ng ty ph¶i ®i t×m nguyªn nh©n cña sù lµm ¨n kh«ng cã hiÖu qu¶ nµy ®Ó kÞp thêi cã chÝnh s¸ch kinh doanh hîp lý nh»m tr¸nh tæn thÊt cho c«ng ty.
- QuÇyhµng c¬ khÝ, xe ®¹p: §©y lµ quÇy chiÕm tû träng kh«ng nhá nhng còng gi¶m m¹nh qua c¸c n¨m. N¨m 2002 gi¶m 0.39% th× sang n¨m 2003 gi¶m xuèng 1.45% t¬ng øng víi tû lÖ n¨m 2003 gi¶m xuèng 30.83% so víi n¨m 2002.
QuÇy hµng thñ c«ng, mü nghÖ: §©y lµ quÇy hµng chiÕm tû träng nhá nhÊt chiÕm 1.95% n¨m 2001 vµ gi¶m xuèng qua c¸c n¨m. N¨m 2002 tû träng nµy gi¶m xuèng 0.24% t¬ng øng víi tû lÖ gi¶m xuèng lµ 23.61% vµ sang n¨m 2003 tû träng nµy gi¶m xuèng cßn 1.12% t¬ng øng víi tû träng gi¶m xuèng 2.9%.
2.2.6 §¸nh gi¸ kÕt qu¶ mua hµng.
BiÓu 7 : B¶ng ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ mua hµng
§¬n vÞ: 1000®
ChØ tiªu
Quý I
Quý II
Quý III
Quý IV
Mua vµo trong k×
11953516
9421295
8638715
9738774
Dù tr÷ ®Çu k×
1083201
749392
1153434
25334518
B¸n ra trong k×
12287325
9017253
7258691
11137474
Dù tr÷ cuèi k×
749392
1153434
2533458
1134758
Nh×n vµo b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy quý I lµ quý mµ c¸c chØ tiªu lu«n lín nhÊt. Vêi møc dù tr÷ ®Çu k× lµ kÕt qu¶ tån kho cuèi k× tríc doanh nghiÖp ®· ®Þnh møc mua vµo rÊt hîp lÝ ®Ó lîng hµng b¸n ra s¸t víi møc mua vµo vµ dù tr÷ ®Çu k×. Cô thÓ møc dù tr÷ cuèi k× cña quý I lµ thÊp nhÊt mÆc dï c¸c chØ tiªu kh¸c ®Òu cao nhÊt. H¬n n÷a møc mua vµo nhá h¬n møc b¸n ra. Mua vµo lµ 1195316 ngh×n ®ång nhng b¸n ra l¹i lµ 12287325 ngh×n ®ång. §iÒu ®ã chøng tá doanh nghiÖp ®· ®Þnh møc ®Ó mua vµo kh¸ hîp lÝ tr¸nh t×nh tr¹ng hµng tån kho trong quý nhiÒu lµm t¨ng chi phÝ b¶o qu¶n cña doanh nghiÖp.
Quý II vµ quý III lµ quý mµ ho¹t ®éng tiªu thô chËm nhÊt trong n¨m kÐo theo c¸c ho¹t ®éng kh¸c chiÕm trÞ gi¸ thÊp nh mua vµo, dù tr÷…Hai quý nµy ®Òu cã tæng trÞ gi¸ mua vµo thÊp nhÊt trong n¨m nh mua vµo quý III chØ cã 8638715 ngh×n ®ång. Hai quý cã møc mua vµo lín h¬n møc b¸n ra céng thªm møc dù tr÷ ®Çu k× nªn lµm cho møc dù tr÷ cuèi k× cao. Nh quý III møc mua vµo lµ 8638715 ngh×n ®ång trong khi ®ã møc dù tr÷ ®Çu k× lµ 1153434 ngh×n ®ång nªn víi møc b¸n ra lµ 7258691 ngh×n ®ång lµm cho møc dù tr÷ cuèi k× 2533458 ngh×n ®ång. §©y lµ møc dù tr÷ kh¸ lín lµm t¨ng chi phÝ kinh doanh cña doanh nghiÖp.
Sang quý IV møc tiªu thô t¨ng lªn nªn c¸c chØ tiªu kh¸c còng t¨ng lªn theo. Mua vµo nhá h¬n so víi b¸n ra. Mua vµo lµ 9738774 ngh×n ®ång trong khi ®ã b¸n ra lªn tíi 11137474 ngh×n ®ång. Trong quý nµy doanh nghiÖp còng tÝnh to¸n kh¸ tèt ®Ó ®¶m b¶o møc tiªu thô võa ®ñ so víi møc mua vµo vµ møc dù tr÷ ®Çu k×. Víi møc dù tr÷ ®Çu k× kh¸ lín doanh nghiÖp rót kinh nghiÖm ®Ó lµm sao mua kh«ng qu¸ nhiÒu. §iÒu ®ã ®îc thÓ hiÖn ë møc dù tr÷ cuèi k× cña quý IV. Tuy nhiªn ë quý nµy do møc dù tr÷ cuèi k× chÝnh lµ møc dù tr÷ ®Çu k× quý sau mµ th«ng thêng ®èi víi c«ng ty nµy quý I bao giê còng cã møc tiªu thô kh¸ lín nªn doanh nghiÖp ®· tÝnh to¸n møc mua vµo sao cho dù tr÷ cuèi k× lín ®Ó ®¶m b¶o cã hµng cho ®Çu quý I n¨m sau.
Nh×n chung kÕ ho¹ch mua hµng cña c«ng ty kh¸ hîp lÝ. Cång ty ®· tÝnh to¸n kh¸ chÝnh x¸c thêi ®iÓm nµo tiªu thô nhanh, thêi ®iÓm nµo qu¸ tr×nh tiªu thô diÔn ra chËm ®Ó cã kÕ ho¹ch mua cho phï hîp. Tuy nhiªn c«ng ty nªn cã chó ý ®Õn møc tiªu thô cña quý II vµ quý III ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng hµng tån kho qu¸ nhiÒu lµm cho chi phÝ cña doanh nghiÖp t¨ng lªn.
2.2.7 Ph©n tÝch t×nh h×nh mua hµng vµ tån kho hµng ho¸.
§Ó phôc vô tèt ho¹t ®éng kinh doanh cña ®¬n vÞ m×nh, c«ng ty b¸ch ho¸ sè 5 Nam Bé ®· tiÕn hµnh tæ chøc l¹i kh©u cung øng hµng ho¸ cho ho¹t ®éng b¸n hµng cña c«ng ty. Víi sè vèn lu ®éng b×nh qu©n kho¶ng ba tû ®ång mµ phÇn lín l¹i lµ vèn do vay mîn, huy ®éng tõ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty nhng c«ng ty ®· cè g¾ng quay vßng vèn kinh doanh do ®ã trÞ gi¸ hµng mua vµo n¨m 2002 t¨ng 4475510 ngh×n ®ång so víi n¨m 2001 t¬ng øng tû lÖ t¨ng lµ 15.24% ®iÒu nµy ghi nhËn sù nç lùc cè g¾ng cña c«ng ty trong c«ng t¸c mua hµng. Sang n¨m 2003 gi¸ trÞ mua vµo t¨ng so víi n¨m 2002 lµ 5926390 ngh×n ®ång tû lÖ t¨ng lµ 17.52%. Tû lÖ t¨ng n¨m 2003 so víi n¨m 2002 lín h¬n tû lÖ t¨ng cña n¨m 2002 so víi n¨m 2001.§iÒu nµy chøng tá quy m« kinh doanh cña doanh nghiÖp ®· ®îc më réng.
Bªn c¹nh nguån hµng mua vµo th× hµng ho¸ tån kho còng lµ mét vÊn ®Ò quan träng ®¶m b¶o cho c«ng t¸c b¸n hµng cña c«ng ty. TrÞ gi¸ hµng tån kho n¨m 2002 so víi 2001 t¨ng 1.06%. MÆc dï trÞ gi¸ hµng tån kho t¨ng nhng thÊp h¬n tû lÖ t¨ng cña doanh thu (15.94%). N¨m 2002tû lÖ t¨ng cña trÞ gi¸ hµng tån kho lµ 4.76% so víi n¨m 2002.
II §¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n trÞ mua hµng t¹i c«ng ty b¸ch hãa sè 5 Nam Bé
§èi víi viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu mua hµng cña c«ng ty.
§èi víi viÖc mua hµng ë c«ng ty b¸ch hãa sè 5 Nam Bé c«ng ty ®· x©y dùng mét kÕ ho¹ch mua hµng dùa vµo møc b¸n ra cña doanh nghiÖp, dùa vµo lîng hµng hãa tån kho dù tr÷ tõng thêi ®iÓm, thêi k×. Ngoµi ra ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu mua hµng c«ng ty ®· biÕt ®i s©u vµo nghiªn cøu nhu cÇu cña kh¸ch hµng c«ng ty ®· dùa vµo b¶ng thèng kª vÒ tiªu thô s¶n phÈm k× tríc vµ dù b¸o tiªu thô vÒ t×nh h×nh thÞ trêng, thu thËp th«ng tin vÒ nhu cÇu qua c¸c tµi liÖu, b¸o chÝ, Ên phÈm ...
Tuy nhiªn trong c«ng t¸c x¸c ®Þnh nhu cÇu mua hµng c«ng ty cßn cã mét sè h¹n chÕ do nhËn thøc vÒ t×nh h×nh biÕn ®éng cña thÞ trêng cßn chËm nªn nhiÒu khi c«ng ty x¸c ®Þnh lîng hµng mua vµo cßn nhiÒu qu¸ hoÆc Ýt qu¸ so víi nhu cÇu. VÝ dô nh vµo dÞp TÕt n¨m 2003 do c«ng ty kh«ng dù b¸o ®îc nhu cÇu mua hµng cña ngêi tiªu dïng vÒ mÆt hµng ¨n s½n l¹i nhiÒu nh thÕ dÉn tíi t×nh tr¹ng thiÕu hµng nghiªm träng. Nguyªn nh©n chÝnh cña t×nh tr¹ng trªn lµ do c«ng ty cha ®i s©u vµo nghiªn cøu nhu cÇu cña ngêi d©n mµ nhu cÇu vèn thay ®æi tõng ngµy, c«ng ty còng kh«ng nh¹y bÐn trong viÖc nh×n nhËn sù thay ®æi cña cuéc sèng. Ngµy nay ngêi d©n bËn rén h¬n víi c«ng viÖc nhÊt lµ nh÷ng dÞp gi¸p TÕt c«ng viÖc chång chÊt ngêi phô n÷ kh«ng cã thêi gian cho chî bóa c¬m níc, nªn hä chñ yÕu vµo siªu thÞ mua s½n ®å ¨n, l¬ng thùc, thùc phÈm võa nhanh chãng, thuËn tiÖn ®¶m b¶o hîp vÖ sinh.
MÆt kh¸c c«ng ty kh«ng nh¹y c¶m víi mÆt hµng thêi trang, kh«ng n¾m ®îc thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng dÉn tíi mua hµng lçi mèt hay hµng kh«ng ®îc kh¸ch hµng a chuéng.
C«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng cha ®îc quan t©m ®óng møc, cha nghiªn cøu mét c¸ch cã hÖ thèng, khoa häc vÒ dung lîng thÞ trêng cña nh÷ng mÆt hµng riªng biÖt. Do ®ã c«ng ty thêng bÞ ®éng tríc nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ trêng lµm ¶nh hëng ®Õn sè lîng hµng hãa mua vµo. Tr×nh ®é chuyªn m«n, kinh nghiÖm cña mét sè nh©n viªn cßn nhiÒu h¹n. Ngoµi ra c¸c trang thiÕt bÞ, c¬ së h¹ tÇng cña c«ng ty do tõ nhiÒu n¨m tríc ®Ó l¹i nªn rÊt l¹c hËu, ®iÒu ®ã h¹n chÕ viÖc theo dâi, dù ®o¸n nhu cÇu cña kh¸ch hµng.
§èi víi c«ng t¸c t×m vµ lùa chän nhµ cung cÊp
§èi víi c«ng ty b¸ch hãa sè 5 Nam Bé trong qu¸ tr×nh mua hµng cña c«ng ty c«ng ty lu«n ®¸nh gi¸ møc ®é tÝn nhiÖm cña nhµ cung øng qua c¸c mÆt sau: thµnh tÝch cña nhµ cung øng víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c vµ thµnh tÝch cña nhµ cung cÊp víi c«ng ty trong qu¸ khø, kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña nhµ cung cÊp, nh·n hiÖu hµng hãa, uy tÝn cña nhµ cung cÊp c¸c u ®·i mµ nhµ cung øng hay ®a ra, c¸c dÞch vô sau b¸n...Tuy nhiªn trong c«ng t¸c mua hµng cña c«ng ty, c«ng ty thêng tiÕn hµnh mua hµng chñ yÕu cña c¸c nhµ cung cÊp ®· cã quan hÖ lµm ¨n thêng xuyªn vµ l©u dµi, nh÷ng nhµ cung cÊp truyÒn thèng ... mµ c«ng ty rÊt Ýt quan t©m tíi lùa chän, t×m kiÕm c¸c nhµ cung cÊp míi qua c¸c phung tiÖn th«ng tin ®¹i chóng... viÖc mua hµng cña c¸c nhµ cung cÇp truyÒn thèng mang l¹i lîi Ých cho c«ng ty lµ c«ng ty ®îc hëng u ®·i vÒ gÝa, ®îc u tiªn trong mua hµng... vÝ dô nh trong ®ît TÕt n¨m 2003 khi mµ thÞ trêng ®ang lªn c¬n sèt vÒ ®å hép, c¸c doanh nghiÖp kh¸c kh«ng cã hµng ®Ó mµ bµn th× c«ng ty do cã mèi liªn hÖ lµm ¨n l©u dµi víi nhµ ph©n phèi ®å hép Vissan nªn lu«n ®¶m b¶o cã hµng ®Ó b¸n. Tuy nhiªn còng do mua chñ yÕu cña mét sè nhµ cung cÊp nªn c«ng ty rÊt dÔ bÞ Ðp gi¸ hay gÆp khã kh¨n trong mua hµng khi mÆt hµng nµo ®ã bÞ khan hiÕm.... Gi¸ c¶ rÊt nh¹y c¶m víi sù biÕn ®éng cña thÞ trêng, nÕu nh c«ng ty quan t©m ®Õn nhiÒu nhµ cung cÊp th× sÏ dÔ theo kÞp víi sù thay ®æi cña gi¸ c¶ h¬n vµ cã thÓ sÏ mua ®îc hµng víi gi¸ rÎ h¬n. Nhê n¾m ®îc sù thay ®æi vÒ gi¸ c¶ còng sÏ gióp doanh nghiÖp dù ®o¸n ®îc nhu cÇu cña thÞ trêng tõ ®ã cã chÝnh s¸ch mua hµng hîp lý h¬n. HiÖn nay víi mçi ngµnh hµng, mÆt hµng cã rÊt nhiÒu nhµ cung cÊp, nhµ cung cÊp nµo còng ®a ra c¸c ®iÒu kho¶n u ®·i cho ngêi mua, ®iÒu nµy rÊt cã lîi cho ngêi mua nÕu hä biÕt quan t©m ®Õn nhiÒu nhµ cung cÊp. Mét h¹n chÕ n÷a lµ do mèi quan hÖ víi c¸c nhµ cung cÊp cha ®îc më réng nªn c«ng ty ®· ph¶i mua hµng qua mét sè níc trung gian dÉn ®Õn t×nh tr¹ng hµng mua bÞ ®éi gi¸, hµng hãa bÞ ®¸nh thuÕ nhiÒu lÇn, chi phÝ vËn chuyÓn, b¶o hiÓm hµng hãa t¨ng lªn...lµm cho kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty bÞ gi¶m xuèng.
§èi víi c«ng t¸c th¬ng lîng vµ ®Æt hµng.
§©y lµ c«ng ty vèn chuyÓn tõ nÒn bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c mèi quan hÖ lµm ¨n gÇn nh s½n cã, c«ng ty rÊt Ýt quan t©m ®Õn lùa chän nhµ cung cÊp míi, c«ng t¸c th¬ng lîng vµ ®Æt hµng vÉn cha thËt sù ®îc quan t©m ®Õn do thêng xuyªn mua cña c¸c nhµ cung cÊp tríc ®©y.Trong ho¹t ®éng mua hµng c«ng ty cha thËt sù gi÷ ®îc vai trß cña m×nh lµ kh¸ch hµng ®èi víi nhµ cung cÊp nªn kh«ng tËn dông ®îc u thÕ trong ®Æt hµng. §èi víi c¸c mÆt hµng cã gi¸ trÞ nhá nh mü phÈm, xµ phßng, s¸ch vë, bót... th× c¸c nh©n viªn b¸n hµng cã nhiÖm vô ®Æt hµng khi hµng hÕt hoÆc cßn Ýt. Khi hÕt hä gäi ®iÖn cho nhµ cung cÊp vµ nhµ cung cÊp tù mang hµng ®Õn. §iÒu nµy cã u ®iÓm lµ c¸c nh©n viªn mua hµng lµ ngêi theo s¸t ho¹t ®éng b¸n hµng, n¾m râ ®îc mÆt hµng nµo tiªu thô nhanh, mÆt hµng nµo kh¶ n¨ng tiªu thô chËm ®Ó tõ ®ã ®Æt hµng ®óng sè lîng, ®¶m b¶o lu«n cã hµng ®Ó b¸n. Tuy nhiªn cã h¹n chÕ lµ nh©n viªn chØ lµm trong ph¹m vi tr¸ch nhiÖm cña m×nh, hä chØ biÕt hÕt hµng th× gäi mµ kh«ng quan t©m ®Õn gi¸ c¶, chÊt lîng, mÉu m·...cña s¶n phÈm. Cßn ®èi víi mÆt hµng cã gi¸ trÞ lín hay mÆt hµng nhËp khÈu th× cã ®éi ngò c¸n bé chuyªn phô tr¸ch ®¶m nhiÖm kh©u lùa chän vµ ®Æt mua hµng. PhÇn lín hä lµ nh©n viªn chuyÓn tõ bé phËn kh¸c sang ngêi cã kinh nghiÖm thùc tÕ th× l¹i h¹n chÕ vÒ ngo¹i ng÷ vµ ngu× cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷ th× l¹i thiÕu kinh nghiÖm thùc tÕ...nªn kh¶ n¨ng nhËn biÕt, ph¶n øng víi t×nh huèng bÊt ngê cßn chËm lµm cho qu¸ tr×nh thung lîng vµ ®Æt hµng cha ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao.
§èi víi c«ng t¸c theo dâi vµ kiÓm tra viÖc giao nhËn hµng hãa.
§©y lµ c«ng t¸c ®îc c«ng ty t¬ng ®èi chó träng vµ lµm kh¸ tèt. C«ng ty thêng xuyªn theo dâi, kiÓm tra vµ kiÓm so¸t viÖc giao nhËn hµng hãa vÒ sè lîng, chÊt lîng, thêi gian giao hµng vµ c¸c ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång mua hµngcña c«ng ty víi nhµ cung cÊp. §èi víi mçi mÆt hµng khi cã nhu cÇu mua hµng c«ng ty ®Æt hµng vµ theo dâi vµ kiÓm tra viÖc giao nhËn hµng hãa. NÕu gÇn ®Õn ngµy giao nhËn mµ cha thÊy g× c«ng ty sÏ thóc giôc c¸c nhµ cung cÊp. Khi nhËn hµng c«ng ty bao giê còng cã mét bé phËn chuyªn tr¸ch kiÓm tra l¹i hµng hãa ®Ó ®¶m b¶o ®ñ vÒ sè lîng, chÊt lîng. Ngoµi ra c«ng ty còng ®· chó träng ®Õn viÖc kiÓm tra c¸c chøng tõ, hãa ®¬n liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh mua hµng. Do lµm tèt c«ng t¸c nµy nªn ®· gãp phÇn lµm cho hµng hãa giao nhËn ®ñ vÒ sè lîng, ®óng vÒ chÊt lîng, thêi gian giao nhËn nh trong hîp ®ång mua b¸n ®· ghi, gãp phÇn lµm t¨ng hiÖu qu¶ cña c«ng ty. C«ng ty cÇn ph¶i tiÕp tôc h¬n n÷a kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c nµy v× ®©y lµ mét c«ng t¸c trong qu¸ tr×nh qu¶n trÞ mua hµng.
§èi víi c«ng t¸c ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hiÖn.
C«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t ®îc diÔn ra trong tÊt c¶ c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh mua hµng. NÕu kh«ng cã sù x¸c nhËn cña phßng kiÓm tra chÊt lîng th× hµng hãa sÏ kh«ng ®îc nhËp vµo kho vµ phßng tµi vô sÏ kh«ng ®îc phÐp thanh to¸n mÆt hµng ®ã. Nh÷ng ngêi cã tr¸ch nhiÖm lu«n ®«n ®èc, theo dâi, kiÓm tra c«ng t¸c mua hµng. Hµng th¸ng, hµng qóy, hµng n¨m c«ng ty ®Òu cã c¸c cuéc häp ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ mua hµng. ViÖc ®¸nh gi¸ nµy dùa trªn nguyªn t¾c viÖc mua hµng cña c«ng ty cã ®¶m b¶o ®Çy ®ñ kÞp thêi víi chÊt lîng cao vµ chi phÝ thÊp nhÊt kh«ng.. Sau mçi lÇn mua hµng c«ng ty thêng ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ mua hµng. NÕu hµng mua vÒ ®¶m b¶o ®óng vÒ tÊt c¶ c¸c môc tiªu mµ c«ng ty ®· ®Ò ra nh vÒ sè lîng, chÊt lîng, mÉu m·, chñng lo¹i... tøc lµ nhµ cung cÊp ®· ®¸p øng ®Çy ®ñ nhu cÇu vÒ môc tiªu mµ c«ng ty ®Ò ra th× c«ng ty vÉn tiÕp tôc ®Æt hµngcña nhµ cung cÊp ®ã. Cßn nÕu hµng hãa mua vÒ cã sai sãt nÕu nh lµ kh¸ch quan th× c«ng ty sÏ cïng víi nhµ cung cÊp t×m ra c¸c gi¶i ph¸p ®Ó kh¾c phôc, h¹n chÕ rñi ro vµ thiÖt h¹i ®Õn møc thÊp nhÊt, nhng nÕu nh ®ã lµ lçi cña nhµ cung cÊp th× c«ng ty sÏ t×m vµ lùa chän nhµ cung cÊp kh¸c. Trªn thùc tÕ c«ng t¸c mua hµng ®îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ, kÞp thêi theo yªu cÇu cña b¸n hµng, Ýt ®Ó g©y ra t×nh tr¹ng thiÕu hôt hµng hãa ®Ó b¸n. Chi phÝ mua hµng ®èi víi nh÷ng hµng hãa trong níc ®· phÇn lín ®¶m b¶o ë møc thÊp nhÊt nhng nh÷ng hµng hãa nhËp c«ng ty vÉn ph¶i mua víi gi¸ cao. Trong n¨m qua c«ng ty ®· thùc hiÖn mua hµng néi ®Þa nhiÒu.
2.4 §¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n sù trong kh©u mua hµng.
Bé phËn mua hµng thuéc phßng qu¶n lÝ kinh doanh. Gåm trëng phßng kinh doanh vµ s¸u nh©n viªn mua hµng. Mçi nh©n viªn mua hµng ®îc giao nhiÖm vô kÝ kÕt hîp ®ång, giao dÞch víi nhµ cung cÊp cña mét hoÆc mét sè lo¹i hµng ho¸ nhÊt ®Þnh vµ quy ®Þnh tr¸ch nhiÖm râ rµng trong viÖc ®¶m b¶o cung ønghµng hãa cho b¸n hµng, thùc hiÖn hîp ®ång ®· kÝ kÕt. NÕu do chñ quan, thiÕu tr¸ch nhiÖn g©y thiÖt h¹i vÒ kinh tÕ cho c«ng ty th× nh÷ng nh©n viªn nµy sÏ ph¶i båi thêng thiÖt h¹i tuú theo møc ®é do c«ng ty quy ®Þnh. MÆt kh¸c nh÷ng nh©n viªn nµy còng ®îc hëng “ th¸ng lung thø mêi ba “ nÕu trong n¨m nh©n viªn hoµn thµnh nhiÖm vô ®óng thêi h¹n, mua ®îc hµng theo ®óng tiªu chuÈn, chi phÝ mua hµng nhá nhÊt, trùc tiÕp mang l¹i lîi Ých kinh tÕ cho c«ng ty. Trëng phßng kinh doanh lu«n ®«n ®èc, theo dâi, kiÓm tra c«ng t¸c mua hµng vµ dù tr÷. Trëng phßng lµ ngêi cã tr¸ch nhiÖm dù th¶o hîp ®ång kinh tÕ ( ®èi víi nh÷ng mÆt hµng cã gi¸ trÞ lín ), b¸o c¸o gi¸m ®èc qu¸ tr×nh thùc hiÖn mua hµng,®ång thêi chÞu tr¸ch nhÖm tríc gi¸m ®èc vÒ qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång. Mçi nh©n viªn thêng xuyªn kiÓm tra nguyªn liÖu tån kho ®Ó n¾m râ t×nh h×nh nhu cÇu cÇn mua lo¹i hµng ho¸ mµ m×nh ®¶m nhiÖm. Víi chÕ ®é thëng ph¹t vËt chÊt ®èi víi nh©n viªn mua hµng, c«ng ty ®· khuyÕn khÝch ®îc nh©n viªn mua hµng hoµn thµnh tèt c«ng viÖc mµ m×nh ®îc giao. KÕt qu¶ lµ trong nh÷ng n¨m võa qua c«ng ty lu«n cã hµng ®Ó b¸n.
Tuy nhiªn ®©y lµ kinh doanh kiÓu siªu thÞ nªn ®èi víi mÆt hµng cã gi¸ trÞ nhá th× viÖc ®Æt hµng l¹i do chÝnh nh©n viªn ®øng quÇy b¸n ®¶m nhiÖm, mµ nh©n viªn b¸n hµng th× hëng lung vµ chÕ ®é u ®·i cña nh©n viªn b¸n hµng kh«ng liªn quan ®Õn phßng kinh doanh nªn hä chØ lµm ®óng phËn sù cña m×nh. Hµng hÕt th× hä chñ ®éng gäi ®Æt mµ kh«ng hÒ ®i nghiªn cøu nhu cÇu thÞ trêng, nghiªn cøu mÆt hµng, nghiªn cøu sù thay ®æi nhu cÇu thÞ trêng, thay ®æi vÒ gi¸ c¶, lùa chän nhµ cung cÊp míi nªn nhiÒu khi c«ng ty vÉn ph¶i mua hµng víi gi¸ ®¾t hon so víi gi¸ hµng cò, hµng s¾p bÞ lçi mèt. §©y lµ vÊn ®Ò phßng kinh doanh nªn quan t©m.
2.5 NhËn xÐt chung ®èi víi c«ng t¸c qu¶n trÞ mua hµng t¹i c«ng ty
Trong qu¸ tr×nh mua hµng c«ng ty ®· x¸c ®Þnh ®îc môc tiªu cña c«ng t¸c qu¶n trÞ mua hµng lµ môc tiªu an toµn, môc tiªu chÊt lîng vµ môc tiªu chi phÝ. C«ng t¸c qu¶n trÞ mua hµng cña c«ng ty thêi gian qua cã u ®iÓm sau:
- Ngµy cµng cã nhiÒu ®èi t¸c muèn cã quan hÖ lµm ¨n víi c«ng ty, cung cÊp hµng hãa cho c«ng ty thÓ hiÖn trong thêi gian qua cã rÊt nhiÒu c¸c nhµ cung cÊp tù t×m ®Õn thung lîng vµ ®Æt hµng víi c«ng ty. V× thÕ c«ng ty ngµy cµng cã nhiÒu c¬ héi lùa chän nhµ cung øng tèi u.
- ChiÕn lîc néi ®Þa hãa ®Çu vµo, c«ng ty ®· t×m kiÕm nhµ cung cÊp trong níc cã thÓ cung cÊp c¸c mÆt hµng mµ c«ng ty cã nhu cÇu víi chÊt lîng ®¶m b¶o, gi¸ c¶ hîp lÝ gióp cho c«ng ty cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c mÆt hµng ngo¹i vµ gióp cho c«ng ty cã thÓ gi¶m ®îc chi phÝ mua hµng, vËn chuyÓn vµ b¶o qu¶n hµng hãa.
- Kh¶ n¨ng quay vßng vèn do c«ng ty thùc hiÖn nhu cÇu vµ ®óng thêi ®iÓm, tøc lµ chØ khi nµo cÇn míi mua. MÆt kh¸c c«ng ty ®· gi¶m ®Õn møc thÊp nhÊt chi phÝ b¶o qu¶n do mua nhiÒu hµng.
Bªn c¹nh nh÷ng u ®iÓm th× c«ng t¸c qu¶n trÞ mua hµng cßn nh÷ng h¹n chÕ sau:
- V× lËp kÕ ho¹ch cung øng cña c«ng ty nhiÒu khi cha chÝnh x¸c, cã lo¹i th× thiÕu, cã lo¹i th× thõa. Vµ nhiÒu lÇn c«ng ty ph¶i dïng vµo hµng mua vµo cho k× sau.
- Trëng phßng kinh doanh ®¶m nhiÖm chøc vô kiÓm so¸t mua hµng ph¶i qu¶n lÝ toµn bé c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch tæng hîp vÒ kinh doanh ng¾n vµ dµi h¹n, lËp vµ triÓn khai thùc hiÖn kÕ ho¹ch mua hµng, tæ chøc nghiÖp vô mua hµng, qu¶n lÝ phung tiÖn vËn t¶i... Do ph¶i ®¶m tr¸ch qu¸ nhiÒu nhiÖm vô nh vËy nªn kh«ng thÓ theo s¸t sao ®Õn tõng nh©n viªn cña phßng nãi chung vµ nh©n viªn mua hµng nãi riªng.
- Sè lîng c¸n bé nghiÖp vô chñ chèt cã tr×nh ®é nghiÖp vô cao cßn thiÕu cho nªn cha ph¸t huy ®îc hiÖu qu¶ cao nhÊt cho ho¹t ®éng kinh doanh t¹i c¸c ®un vÞ nµy.
- Trong c«ng t¸c t×m vµ lùa chän nhµ cung cÊp, c«ng ty ®· lùa chän nhµ cung cÊp lín cã uy tÝn, cã ®é v÷ng vµng vÒ tµi chÝnh, ®¸p øng ®îc yªu cÇu vÒ tiªu chuÈn, kü thuËt cña hµng hãa. Nhng c«ng ty cha thêng xuyªn lùa chän nhµ cung cÊp qua c¸c cuéc triÓn l·m, qua héi chî, qua c¸c phung tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, ®iÒu nµy dÉn ®Õn c«ng ty cã thÓ bÞ nhµ cung cÊp Ðp gi¸ khi trªn thÞ trêng cã sù biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶ hµng hãa.
- Do ®éi ngò c¸n bé chuyªn m«n Ýt cã kinh nghiÖm, tr×nh ®é chuyªn m«n, kh¶ n¨ng ph¶n øng víi c¸c t×nh huèng bÊt ngê x¶y ra cßn kÐm lµm cho qu¸ tr×nh thung lîng vµ ®Æt hµng ®¹t hiÖu qu¶ kh«ng cao.
- C¬ cÊu mÆt hµng thay ®æi chËm so víi nhu cÇu cña thÞ trêng. VÒ chÝnh s¸ch mÆt hµng kinh doanh cßn cha ®a d¹ng, phong phó, mÆt hµng chñ lùc cña c«ng ty cßn cha m¹nh.
- VÒ chÝnh s¸ch gi¸ c¶ còng cã nhiÒu tiÕn bé song vÉn cha cã chÝnh s¸ch gi¸ l©u dµi vµo môc tiªu ®· ®Þnh mµ chñ yÕu nh»m vµo gi¶i quyÕt tèt viÖc b¸n ra. V× vËy mµ ®«i khi cßn lµm gi¶m lîi nhuËn kinh doanh cña c«ng ty.
- ViÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c¸c d÷ liÖu phôc vô cho mua hµng vµ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty cha ®îc chó ý s¸t sao, kÕ ho¹ch mua hµng ®îc ®a ra ®«i khi kh«ng s¸t víi thùc tÕ.
- Thñ tôc hµnh chÝnh rêm rµ, c¸c quyÕt ®Þnh ®a ra cha nhanh. Khi cã sù thay ®æi hay th«ng b¸o cña c¸c bªn b¸n vÒ thay ®æi ®¬n hµng hoÆc muèn xin ý kiÕn chØ ®¹o ph¶i tr×nh ®¬n qua tõng bËc.
- C«ng ty cßn bÞ ®äng vèn ë nh÷ng mÆt hµng nhËp khÈu do nh÷ng mÆt hµng nµy thêng ph¶i nhËp l« lín, trong khi ®ã nhu cÇu sö dông l¹i cha cao, l« hµng nhËp l¹i ph¶i sö dông trong thêi gian dµi.
Së dÜ c«ng t¸c qu¶n trÞ mua hµng cßn tån t¹i nh÷ng nhîc ®iÓm trªn lµ do c¸c nguyªn nh©n chñ quan vµ kh¸ch quan ®em l¹i.
Nguyªn nh©n chñ quan:
- Do sù ho¹t ®éng thiÕu ¨n khíp gi÷a bé phËn mua hµng vµ bé phËn tiªu thôcña phßng kinh doanh. NhiÒu khi bé phËn tiªu thô dù ®o¸n møc tiªu thô chØ ¸ng chõng nªn kÕ ho¹ch mua hµng cña c«ng ty cßn thiÕu chÝnh x¸c.
- Do nh©n viªn mua hµng ®îc chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nhiÒu lo¹i hµng hãa mua vµo cho nªn hä kh«ng thÓ theo tõng l« hµng ®Ó kiÓm tra, gi¸m s¸t nhµ cung øng giao hµng.
- Do viÖc ®Æt hµng thêng xuyªn diÔn ra trªn ®iÖn tho¹i nªn nhiÒu khi kh«ng râ rµng g©y ra t×nh tr¹ng hiÓu nhÇm dÉn ®Õn viÖc mua b¸n chuyÓn ®Ðn cho c«ng ty khèi lîng vµ mÆt hµng kh«ng ®óng víi yªu cÇu tiªu thô thùc tÕ.
Nguyªn nh©n kh¸ch quan:
- Do thÞ trêng lu«n lu«n biÕn ®éng nªn viÖc dù b¸o nhu cÇu lµ rÊt khã, chØ mang tÝnh t¬ng ®èi. Trªn thÞ trêng ®Çu vµo gi¸ c¶ hµng hãa còng lªn xuèng thÊt thêng. ViÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu hµng hãa l¹i phô thuéc vµo tiªu thô s¶n phÈm mµ s¶n phÈm tiªu thô l¹i chñ yÕu lµ hµng tiªu dïng thay ®æi rÊt thÊt thêng.
- Do c¸c nhµ cung cÊp hµng hãa cho c«ng ty n¨m r¶i r¸c, kh«ng tËp trung nªn viÖc tæ chøc thu mua còng bÞ ph©n t¸n. NhiÒu nhµ cung cÊp ë qu¸ xa c«ng ty nªn trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn hµng hãa vÒ c«ng ty thêng gÆp nhiÒu rñi ro, m©t nhiÒu thêi gian.
- Thñ tôc h¶i quan ë níc ta cßn rêm rµ. Hµng hãa cña c«ng ty nhËp tõ níc ngoµi vÒ ®Õn c¶ng cã khi cßn ph¶i n¨m ë c¶ng tõ nöa th¸ng tíi mét th¸ng ®Ó chê lµm thñ tôc kiÓm hµng vµ nép thuÕ nhËp khÈu.
BiÓu2: KÕt qu¶ mua hµng cña c«ng ty theo c¸ch mÆt hµng chñ yÕu
§¬n vÞ : 1000 ®
C¸c chØ tiªu
2001
2002
2003
2002/2001
2003/2002
ST
TT
(%)
ST
TT
(%)
ST
TT
(%)
ST
TT
(%)
TL
(%)
ST
TT
(%)
TL
(%)
1. LTTP
12699918
43.27
15935386
47.11
19712534
48.23
3235468
3.84
25.48
3777148
1.12
23.70
§å uèng
1502740
5.12
2482822
7.34
3227886
8.12
980082
2.22
65.22
745064
0.78
30.01
§å hép, ®å ®«ng l¹nh
4470566
12.23
5682753
16.80
7282621
18.32
1212187
4.57
27.11
1599868
1.52
28.15
B¸nh kÑo, ®êng s÷a
2735457
9.32
3626157
10.72
3120555
7.85
890700
1.40
32.56
-505602
-2.87
-13.94
LTTP
3155168
10.75
2990210
8.34
4869656
12.25
-164958
-2.41
-5.23
1879446
3.91
62.85
Lo¹i kh¸c
836487
2.85
1153463
3.41
671814
1.69
316976
0.56
37.89
-481649
-1.72
-41.76
2. §å gia dông
5626471
19.17
6680617
19.75
7207092
18.13
1054146
0.58
18.74
526475
-1.62
7.88
3. Hµng may mÆc
3742176
12.75
2953022
8.73
3271614
8.23
-789154
-4.02
-21.09
318592
-0.5
10.79
QuÇn ¸o
1209236
4.12
849030
2.51
965981
2.43
-360206
-1.61
-29.79
116951
-0.08
13.77
Va li, tói x¸ch
619293
2.11
923447
2.73
977907
2.46
304154
0.62
49.11
54460
-0.27
5.90
Giµy dÐp.
1388274
4.73
690048
2.04
842749
2.12
-698226
-2.69
-50.29
152701
0.08
22.13
Lo¹i kh¸c.
525373
1.79
490475
1.45
484978
1.22
-34898
-0.34
-6.64
-5497
-0.23
-1.12
4. §ång hå
795396
2.71
670135
1.99
799021
2.01
-125261
-0.72
-15.75
128886
0.02
19.23
5. §iÖn tö.
381555
1.3
703578
2.08
1192569
3.00
322023
0.78
84.40
488991
0.92
69.50
6. KÝnh
534177
1.82
727527
2.15
846729
2.13
193350
0.33
36.20
119202
-0.02
16.38
7.Mü phÈm, chÊt tÈy röa.
3105272
10.58
3636285
10.75
4456232
11.21
531013
0.17
17.10
819947
0.46
22.55
8. VH-VPP
1232717
4.21
1593200
4.71
1641770
4.13
360483
0.50
29.24
48570
-0.58
3.05
9. Lo¹i kh¸c.
1229781
4.19
923447
2.73
1464742
2.93
-306334
-1.46
-24.91
541295
0.20
58.62
Tæng
29350400
100
33825910
100
39752300
100
4475510
0
15.25
5926390
0
17.52
BiÓu 3 : KÕt qu¶ mua hµng theo nguån hµng.
§¬n vÞ : 1000®
ChØ tiªu
2001
2002
2003
2002/2001
2003/2002
ST
TT
(%)
ST
TT
(%)
ST
TT
(%)
ST
TT
(%)
TL
(%)
ST
TT
(%)
TL
(%)
1.Mua trong níc.
26160011
89.13
30023878
88.76
35387497
89.02
3863867
-0.37
14.77
5363619
0.26
17.86
H·ng Unilever
3028961
10.32
3730998
11.03
5235378
13.17
702037
0.71
23.18
1504380
2.14
40.32
H·ng P&G
2579900
8.79
2990210
8.84
3422673
8.61
410310
0.05
15.9
432463
-0.23
14.46
c«ng ty LTTP Vissan
1972347
6.72
2415170
7.14
3271614
8.23
442823
0.42
22.45
856444
1.09
35.46
C«ng ty CP ®å hép H¹ Long
2207150
7.52
2783872
8.23
3661187
9.21
576722
0.71
26.13
877315
0.98
31.51
C«ng ty b¸nh kÑo Kinh §«
1558506
5.31
1427453
4.22
1681522
4.23
-131053
-1.09
-8.41
254069
0.01
17.80
C«ng ty kim khÝ Th¨ng Long
915732
3.12
734022
2.17
826848
2.08
-181710
-0.95
-19.8
92826
-0.09
12.65
C«ng ty TNHH Hng ThÞnh
1000848
3.41
1153463
3.4
1307850
3.29
152615
-0.01
15.25
154387
-0.11
13.38
C«ng ty TNHH Ladoda
619293
2.11
923447
2.73
977907
2.46
304154
0.62
49.11
54460
-0.27
5.90
C«ng ty dÖt kim §«ng Xu©n
830616
2.83
740787
2.19
743368
1.87
-89829
-0.64
-10.8
2581
-0.32
0.35
C«ng ty kh¸c
11446656
39
13161662
38.91
14259150
35.87
1715006
-0.09
14.98
1097488
-3.04
8.34
2. Mua nhËp khÈu
3190388
10.87
3802032
11.24
4364802
10.98
611644
0.37
19.17
562770
-0.26
14.80
Thôy SÜ
631033
2.15
791526
2.34
826848
2.08
160493
0.19
25.43
35322
-0.26
4.46
Th¸i Lan
889317
3.03
1011395
2.99
1260148
3.17
122078
-0.04
13.73
248753
0.18
24.60
Oxtralia
636904
2.17
754318
2.23
870575
2.19
117414
0.06
18.44
116257
-0.04
15.41
Italia
660384
2.25
727257
2.15
826848
2.08
66873
-0.10
10.13
99591
-0.07
13.69
Níc kh¸c
372750
1.27
517536
1.53
580384
1.46
144786
0.26
38.84
62848
-0.07
12.14
Tæng
29350400
100
33825910
100
39752300
100
4475510
0
15.25
5926390
0
17.52
BiÓu 4: KÕt qu¶ mua hµng theo ph¬ng thøc mua.
§¬n vÞ :1000®
ChØ tiªu
2001
2002
2003
2002/2001
2003/2002
ST
TT
(%)
ST
TT
(%)
ST
TT
(%)
ST
TT
(%)
TL
(%)
ST
TT
(%)
TL
(%)
1.Mua vµo trùc tiÕp
6970720
23.75
7167710
21.19
7851079
19.75
196990
-2.56
2.83
683369
-1.44
9.53
2. Mua qua trung gian
22379680
76.25
26658200
78.81
31901221
80.25
4278520
2.56
19.12
5243021
1.44
19.67
3. Tæng gi¸ trÞ hµng mua vµo
29350400
100
33825910
100
39752300
100
4475510
0
15.25
5926390
0
17.52
BiÓu 6: KÕt qu¶ mua hµng theo c¸c ®¬n vÞ kinh doanh.
§¬n vÞ: 1000®
C¸c chØ tiªu
2001
2002
2003
2002/2001
2003/2002
ST
TT(%)
ST
TT(%)
ST
TT(%)
ST
TT(%)
TL(%)
ST
TT(%)
TL(%)
Siªu thÞ
17269775
58.84
19964052
59.02
24388036
61.35
2694277
0.18
15.60
4423984
2.33
22.16
QuÇy hµng mü phÈm
2864599
9.76
3433329
10.15
4464183
11.23
568730
0.39
19.85
1030854
1.08
30.02
QuÇy hµng ®iÖn tö
1176951
4.01
1376714
4.07
2027367
5.10
199763
0.06
16.97
650653
1.03
47.26
QuÇy kÝnh m¾t
534177
1.82
727257
2.15
846724
2.13
193080
0.33
36.15
119467
-0.02
16.43
QuÇy va li, tói x¸ch
572332
1.95
625779
1.85
1073312
2.70
53447
-0.1
9.34
447533
0.85
71.52
QuÇy b¨ng, ®Üa nh¹c
695604
2.37
1018160
3.01
993807
2.50
322556
0.64
46.37
-24353
-0.51
-2.39
QuÇy hµng c¬ khÝ, xe ®¹p
1165211
3.97
1210967
3.58
846724
2.13
45756
-0.39
3.93
-364243
-1.45
-30.08
QuÇy qu¹t m¸y
757240
2.98
882856
2.61
1109089
2.79
125616
-0.37
16.59
226233
0.18
25.63
QuÇy thñ c«ng mü nghÖ
572332
1.95
578423
1.71
445226
1.12
6091
-0.24
1.06
-133197
-0.59
-23.03
QuÇy thêi trang
3689345
12.75
4008370
11.85
3557831
8.95
319025
-0.9
8.65
-450539
-2.9
-11.24
Tæng céng
29350400
100
33825910
100
39752300
100
4475510
0
15.25
5926390
0
17.52
BiÓu 5: KÕt qu¶ mua hµng theo thêi gian.
§¬n vÞ : 1000®
ChØ tiªu
2001
2002
2003
2002/2001
2003/2002
ST
TT(%)
ST
TT(%)
ST
TT(%)
ST
TT(%)
TL(%)
ST
TT(%)
TL(%)
Qóy I
8250399
28.11
9488167
28.05
11953516
30.07
1237768
-0.06
15.00
2465349
2.02
25.98
Qóy II
7093991
24.17
7928793
23.44
9421295
23.70
834802
-0.73
11.77
1492502
0.26
18.82
Qóy III
6765267
23.05
8135131
24.05
8638715
21.73
1369864
1.00
20.25
503584
-2.32
6.19
Qóy IV
7240743
24.67
8273819
25.46
9738774
24.50
1033076
0.79
14.27
1464955
-0.96
17.71
C¶ n¨m
29350400
100
33825910
100
39752300
100
4475510
0
15.25
5926390
0
17.52
BiÓu 1: T×nh h×nh kinh doanh cña c«ng ty trong 3 n¨m 2001,2002,2003.
§¬n vÞ : 1000®
chØ tiªu
2001
2002
2003
2002/2001
2003/2002
ST
TL(%)
ST
TL(%)
1.Tæng doanh thu
31425160
33728125
45086730
2302965
7.33
11358605
33.68
2.C¸c kho¶n i¶m trõ
295675
354560
450685
58885
19.91
96125
27.11
3.Doanh thu thuÇn
31129485
33373565
44636045
2244080
7.21
11262480
33.74
4.Gi¸ vèn hµng b¸n
27825910
29350400
39752300
1524490
5.48
10401900
35.44
5.Lîi nhuËn gép
3303575
4023165
4883745
719590
21.78
860580
21.39
6.TØ lÖ LN gép/ DTT
10,61
12.05
10.94
1.44
-1.11
7.Chi phÝ kinh doanh
3026281
3751123
4504592
724842
23.55
753649
20.09
8.TØ suÊt CPKD/DTT
9.72
11.24
10.09
1.52
-1,15
9.LN tõ h®kd
277294
273042
379153
-5252
-1.89
107111
39.37
10.TØ suÊt LN tõ h®kd/DTT
0.89
0.82
0.85
-0.07
0.03
11.ThuÕ TN
88734
76172
106163
12.LN sau thuÕ
188560
195870
272990
7310
3.88
77120
39.37
13.TØ suÊt LNST/ DTT
0.6
0.58
0.61
-0.02
0.03
14.Nép ng©n s¸ch Nhµ níc
635370
502700
670240
-132,670
-20,88
167540
33,33
BiÓu7 : Ph©n tÝch t×nh h×nh mua hµng vµ tån kho hµng ho¸ cña c«ng ty
§¬n vÞ: 1000 ®
ChØ tiªu
2001
2002
2003
2002/2001
2003/2002
ST
TT(%)
ST
TT(%)
TrÞ gi¸ hµng mua vµo
29350400
33825910
39752300
4475510
15.25
5926390
17.52
TrÞ giÊ hµng b¸n ra
28278600
32742709
38617512
4464109
15.78
5874833
7.94
TrÞ gi¸ hµng tån kho
1071800
1083201
1134758
11401
1.06
51557
4.76
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Nâng cao chất lơượng công tác quản trị mua hàng.doc