LỜI NÓI ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp là loại hình kinh tế đã tồn tại lâu dài và phát triển của hầu hết các nước trên thế giới. Ở nước ta sau năm 1954 chúng ta bắt tay vào xây dựng hợp tác xã nông nghiệp. Đến cuối năm 1960 Miền Bắc đã căn bản hoàn thành HTX bậc thấp và cuối năm 1969 hầu hết các HTX chuyển lên HTX bậc cao. Đặc biệt sau 1975 đất nước thống nhất thì các HTX quy mô lớn được xây dựng một cách nhanh chóng.
Trong điều kiện của nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung chế độ phân phối bình quân theo định suất, định lượng làm cho người lao động kém phấn khởi, giảm nhiệt tình hăng say trong sản xuất. Việc tập thể hoá tư liệu sản xuất làm cho người nông dân không có điều kiện sản xuất độc lập, mất dần tính chủ động sáng tạo, họ hoàn toàn bị phụ thuộc và dựa dẫm ỉ lại vào HTX. Thu nhập từ kinh tế tập thể không đủ để đảm bảo cho cuộc sống gia đình, xã viên quay về với nghề phụ và đầu tư cho đất 5% của gia đình và đây là nguồn thu nhập chủ yếu của họ. Từ đó kinh tế HTX bị giảm sút, lòng tin của nông dân vào HTX mất dần. Trước tình hình đó, Đảng, Nhà nước có nhiều chủ trương, chính sách nhằm củng cố và phát triển HTX như: Chỉ thị 100 của Ban bí thư,Nghị quyết 10 của Bộ chính trị và rất nhiều Nghị định, Chỉ thị của Chính phủ . Đặc biệt, luật HTX được Quốc hội thông qua ngày 20/3/1996 có hiệu lực thi hành kể từ 1/1/1997 là cơ sở pháp lý cho các HTX nông nghiệp hoạt động bình đẳng với các loại hình doanh nghiệp khác trước pháp luật. Kể từ đó các HTX đã từng bước chuyển đổi hoạt động theo luật và bước đầu đã có kết quả. Hầu hết các HTX đều chuyển theo hướng sang kinh doanh dịch vụ phục vụ xã viên ở các khâu trước, trong và sau quá trình sản xuất.
Trên thực tế, các HTX nông nghiệp hiện nay do phải giải quyết đồng thời với những cái cũ còn tồn tại, những cái mới đang đặt ra nên trong quá trình hoạt động kinh doanh dịch vụ, các HTX nông nghiệp còn gặp nhiều khó khăn khăn như: Công tác cán bộ quản lý, vốn, thực hiện chế độ kế toán .
Hà Tây là một tỉnh đồng bằng mà dân số hầu hết làm nông nghiệp. Trong những năm vừa qua các HTX nông nghiệp với phương thức kinh doanh mới đã thu được những thành công nhất định trên mặt trận nông nghiệp: Đó là cung ứng vật tư phát triển sản xuất, tiêu thụ sản phẩm cho hộ xã viên . Tuy vậy, trong quá trình kinh doanh dịch vụ các HTX nông nghiệp đã gặp không ít những khó khăn vướng mắc cần phải giải quyết. Là một sinh viên chuyên ngành kinh tế nông nghiệp và phát triển nông thôn, được thực tập tại Sở nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Hà Tây qua thời gian nghiên cứu em đã lựa chọn đề tài "Nâng cao chất lượng hoạt động kinh doanh dịch vụ ở HTX nông nghiệp sau chuyển đổi theo luật HTX trên địa bàn tỉnh Hà Tây" làm luận văn tốt nghiệp.
2. Mục đích nghiên cứu:
- Hệ thống hoá những vấn đề lý luận cơ bản về HTX nông nghiệp.
- Đánh giá, phân tích thực trạng trong hoạt động kinh doanh dịch vụ ở các HTX nông nghiệp sau chuyển đổi theo luật HTX .
- Đề xuất những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng hoạt động kinh doanh dịch vụ ở HTX nông nghiệp.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
- Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động kinh doanh dịch vụ ở các HTX nông nghiệp
- Phạm vi nghiên cứu:
+ Về không gian: Toàn tỉnh Hà Tây
+ Về thời gian: Nghiên cứu thực trạng hoạt động kinh doanh dịch vụ ở HTX nông nghiệp từ năm 1997 đến nay.
4. Phương pháp nghiên cứu: Đề tài đã sử dụng các phương pháp sau:
- Phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử.
- Phương pháp thống kê: thu thập số liệu, điều tra điển hình một số HTX.
- Phương pháp phân tích và tổng hợp.
- Phương pháp so sánh .
5. Kết cấu của đề tài: Đề tài gồm 3 chương:
- Chương I: Một số vấn đề lý luận chung về HTX nông nghiệp.
- Chương II: Thực trạng hoạt động kinh doanh dịch vụ ở HTX nông nghiệp sau chuyển đổi luật HTX trên địa bàn tỉnh Hà Tây.
- Chương III: Những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng hoạt động kinh doanh dịch vụ ở HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Hà Tây.
Đề tài được hoàn thành với sự hướng dẫn và giúp đỡ nhiệt tình của thầy giáo TS. Trần Quốc Khánh cùng các cô, chú ở phòng Chính sách nông nghiệp và phát triển nông thôn - Sở nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Hà Tây.
Do nhận thức của bản thân còn hạn chế, nên đề tài của em không tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong các thầy, cô giáo góp ý để đề tài tốt hơn.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Luật HTX – Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Hà Nội – 1996.
2. Kinh tế hợp tác trong nông nghiệp, nông thôn thế giới và Việt Nam – Nhà xuất bản Thống kê - 1996.
3. Ban kinh tế Tỉnh uỷ Hà Tây: Đề án chuyển đổi HTX nông nghiệp của tỉnh theo Luật HTX . Số 28 - ĐA/BKT ngày 26/03/1997.
4. Tỉnh uỷ Hà Tây: Chỉ thị của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về việc chuyển đổi HTX nông nghiệp theo Luật HTX ngày 01/04/1997.
5. UBND tỉnh Hà Tây – Sở NN&PTNT: Báo cáo tình hình HTX nông nghiệp hiện nay của tỉnh Hà Tây – Ngày 21/07/1997.
6. UBND tỉnh Hà Tây: Kế hoạch chuyển đổi HTX nông nghiệp theo Luật HTX – Số 895 KH/UB ngày 27/08/1997.
7. Bộ NN&PTNT: Tài liệu tập huấn Luật HTX và các Nghị định của Chính phủ quy định về việc thi hành trong nông nghiệp – Nhà xuất bản Nông nghiệp TP Hồ Chí Minh năm 1997.
8. Niên giám Thống kê tỉnh Hà Tây từ 1996 – 2001.
9. Các Báo cáo về tình hình HTX nông nghiệp qua các năm (từ năm 1998 – 2001 ) của Phòng Chính sách – Sở NN&PTNT tỉnh Hà Tây.
10. Đổi mới tổ chức và quản lý các HTX trong nông nghiệp, nông thôn – Nhà xuất bản Nông nghiệp Hà Nội – 1999.
11. UBND tỉnh Hà Tây: Tiếp tục nâng cao hoạt động của các HTX nông nghiệp trong thời gian tới – Số 33 – BC/UB ngày 20/03/2000.
12. Giáo trình Quản trị doanh nghiệp nông nghiệp – Trường Đại học Kinh tế quốc dân Hà Nội – Nhà xuất bản Thống kê Hà Nội – 2001.
13. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX – Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia – 2001.
14. UBND tỉnh Hà Tây – Sở NN&PTNT : Quy hoạch tổng thể phát triển nông nghiệp tỉnh Hà Tây đến năm 2010. Hà Đông tháng 02/2001.
15. Luận án Thạc sĩ kinh tế của Ngô Thị Kim Ngân: Những giải pháp chủ yếu đổi mới và phát triển HTX nông nghiệp ở huyện Ứng Hoà tỉnh Hà Tây – Hà Nội năm 2001.
16. Chu Tiến Quang và Lê Xuân Đình: Nhìn lại bốn năm đưa Luật HTX vào cuộc sống – Tạp chí Cộng sản số 22 tháng 11/2001.
MỤC LỤC
Trang
Lời nói đầu 1
1. Tính cấp thiết của đề tài 1
2. Mục đích nghiên cứu 2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu. 2
4. Phương pháp nghiên cứu 2
5. Kết cấu của đề tài 3
Chương I. Một số vấn đề lý luận chung về HTX nông nghiệp 4
I. Lý luận về HTX nông nghiệp. 4
1. Khái niệm về HTX nông nghiệp 4
2. Vai trò và đặc điểm của HTX nông nghiệp. 5
3. Những điểm khác nhau cơ bản giữa HTX nông nghiệp hoạt động theo luật HTX và HTX nông nghiệp kiểu cũ trước đây 6
4. Các hình thức của HTX nông nghiệp. 8
5. Sự cần thiết phải nâng cao chất lượng hoạt động kinh doanh dịch vụ ở HTX nông nghiệp. 9
II. Chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước ta về phát triển HTX nông nghiệp trong những năm qua 10
1. Chính sách trước khi có luật HTX. 11
2. Chính sách sau khi có luật HTX. 12
3. Chính sách phát triển HTX nông nghiệp ở tỉnh Hà Tây. 13
III. Kinh nghiệm phát triển HTX nông nghiệp ở một số nước trên thế giới. 13
1. Kinh nghiêm phát triển HTX nông nghiệp ở Mỹ 13
2. Kinh nghiệm phát triển HTX nông nghiệp ở Cộng hoà Liên bang Đức 15
3. Kinh nghiệm phát triển HTX nông nghiệp ở Nhật Bản 17
4. Kinh nghiệm phát triển HTX nông nghiệp ở Thái Lan. 19
5. Một số nhận xét và bài học rút ra từ HTX nông nghiệp ở một số nước trên thế giới. 21
Chương II. Thực trạng hoạt động kinh doanh dịch vụ ở HTX nông nghiệp sau chuyển đổi luật HTX trên địa bàn tỉnh Hà Tây 23
I. Những đặc điểm tự nhiên - kinh tế - xã hội của tỉnh hà tây ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh dịch vụ ở HTX nông nghiệp. 23
1. Điều kiện tự nhiên. 23
2. Cơ sở hạ tầng 24
3. Dân số và lao động 26
4. Tình hình phát triển kinh tế của tỉnh Hà Tây: 27
5. Đánh giá chung 28
II. Thực trạng hoạt động kinh doanh dịch vụ ở HTX nông nghiệp sau chuyển đổi theo luật HTX trên địa bàn tỉnh Hà Tây. 30
1. Tình hình chuyển đổi HTX nông nghiệp sau khi có luật HTX 30
2. Nội dung hoạt động kinh doanh dịch vụ ở HTX nông nghiệp 31
3. Thực trạng tổ chức quản lý ở các HTX nông nghiệp. 39
4. Đánh giá chung hoạt động kinh doanh dịch vụ của HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Hà Tây. 54
Chương III. Những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng hoạt động kinh doanh dịch vụ ở HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Hà Tây 60
I. Một số yêu cầu của việc nâng cao chất lượng hoạt động kinh doanh dịch vụ ở HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Hà Tây. 60
II. Những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng hoạt động kinh doanh dịch vụ ở HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Hà Tây. 60
1. Tổ chức lại bộ máy quản lý, đào tạo cán bộ HTX. 60
2. Tăng cường công tác kế hoạch hoá. 60
3. Thực hiện tốt chế độ kế toán. 60
4. Tăng cường công tác quản lý vốn ở HTX. 60
5. Hoàn thiện các chính sách của Nhà nước đối với các HTX nông nghiệp. 60
Kết luận 60
Danh mục tài liệu tham khảo 60
86 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2514 | Lượt tải: 3
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Nâng cao chất lượng hoạt động kinh doanh dịch vụ ở hợp tác xã nông nghiệp sau chuyển đổi theo luật hợp tác xã trên địa bàn tỉnh Hà Tây, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ùc hiÖn kÕ ho¹ch ë mét sè HTX cha phï hîp víi thùc tÕ, cßn thiÕu tÝnh khoa häc. H¹ch to¸n ë HTX cßn ë møc ®é thÊp, chñ yÕu míi chØ lµ h¹ch to¸n thu - chi nh÷ng kho¶n trùc tiÕp liªn quan ®Õn kh©u dÞch vô, nh÷ng kho¶n chi phÝ gi¸n tiÕp nhiÒu HTX cha ph©n bæ ®ñ chi phÝ (nh khÊu hao TSC§, chi phÝ qu¶n lý...).cha tÝnh ®îc hiÖu qu¶ ®Çu t.
+ TSC§ chiÕm mét tû lÖ lín trong tæng tµi s¶n cña HTX, ®iÒu ®ã thÓ hiÖn n¨ng lùc cña HTX nhng do khÊu hao thÊp nªn ®Ó b¶o toµn vèn vµ ®Ó t¸i s¶n xuÊt më réng, më réng kinh doanh dÞch vô cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. MÆc dï vèn cña HTX t¨ng trëng m¹nh nhng chñ yÕu lµ do HTX tËn thu c¸c nguån kh¸c nh b¸n c©y cèi l©u n¨m, thu tõ ®Êt c«ng Ých, x· viªn ®ãng gãp hay nhµ níc hç trî....cßn phÇn do b¶n th©n HTX tÝch luü ®îc chØ chiÕm mét tû lÖ nhá. §iÒu ®ã thÓ hiÖn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô cña HTX cßn thÊp.
+ NhiÒu HTX kh«ng cã vèn ®Ó ho¹t ®éng. ë nh÷ng HTX nµy sè vèn cßn l¹i thùc chÊt chØ cßn l¹i nh÷ng sè nî ph¶i thu.MÆc dï ®· cã nh÷ng ph¬ng ¸n thu vµ xö lý c«ng nî nhng lµ mét tæ chøc kinh tÕ, HTX n«ng nghiÖp kh«ng thÓ cã biÖn ph¸p h÷u hiÖu trong c«ng viÖc thu nî nÕu kh«ng ®îc sù hç trî cña UBND c¸c cÊp, c¸c ngµnh ph¸p luËt. Nguån vèn tõ ng©n hµng cha vay ®îc nhiÒu (kÓ c¶ c¸c HTX lµm ¨n kh¸) nªn kh«ng cã vèn ®Ó më réng kinh doanh dÞch vô ®Ó phôc vô cho kinh tÕ hé x· viªn.
+ T×nh tr¹ng nî nÇn trong thanh to¸n ë HTX vÉn gia t¨ng. HTX n«ng nghiÖp kh«ng gi¸m më réng dÞch vô hoÆc kh«ng gi¸m ®Çu t øng tríc v× sî kh«ng thu ®îc vèn, cã HTX c©n ®èi nî ph¶i thu kh«ng ®ñ kho¶n nî ph¶i tr¶.Quan hÖ gi÷a HTX n«ng nghiÖp víi c¸c tæ chøc kinh tÕ kh¸c kh«ng ®îc më réng hoÆc cha ®ñ ®é tin cËy víi hä nªn hä kh«ng gi¸m ®Çu t vµo HTX v× sî mÊt vèn.VÊn ®Ò c«ng nî ë HTX ®· g©y nªn t×nh tr¹ng mÊt c«ng b»ng ë n«ng th«n.
c. Nguyªn nh©n tån t¹i.
@ Kh¸ch quan:
Do lÞch sö x©y dùng HTX ®Ó l¹i( nh÷ng tån t¹i trong c¬ chÕ cò nh: NhËn thøc vÒ HTX, vèn quü, nî ®äng s¶n phÈm...) cha thÓ gi¶i quyÕt ®îc ngay. HTX míi võa ph¶i x©y dùng c¸i míi võa ph¶i kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i cña c¬ chÕ cò. MÆt kh¸c, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cßn phô thuéc vµo tù nhiªn, thêi tiÕt, khÝ hËu, chñ yÕu vÉn lµ s¶n xuÊt nhá, s¶n phÈm hµng ho¸ Ýt, nhu cÇu vÒ hîp t¸c cha lín.
@ Chñ quan:
+ NhËn thøc cña c¸n bé, x· viªn vÒ HTX vÉn cßn h¹n chÕ, cha thÊy ®îc sù kh¸c nhau c¬ b¶n gi÷a HTX míi vµ HTX cò, dÉn tíi mét sè n¬i lµm theo phong trµo, h¹n chÕ tÝnh d©n chñ, tù nguyÖn cña x· viªn trong viÖc tham gia x©y dùng HTX kiÓu míi theo luËt.
+ Sù l·nh ®¹o, chØ ®¹o cña mét sè cÊp §¶ng uû, ChÝnh quyÒn, nhÊt lµ chÝnh quyÒn cÊp x· cßn h¹n chÕ hoÆc bu«ng láng ®Ó HTX ho¹t ®éng hoÆc can thiÖp qu¸ s©u vµo c«ng viÖc néi bé cña HTX. Mét sè HTX vÉn cßn ph¶i bao cÊp mét sè kho¶n chi cho nh÷ng vÊn ®Ò x· héi cña ®Þa ph¬ng hoÆc ph¶i lµm mét sè viÖc thuéc chøc n¨ng cña UBND x· nh: Thu thuÕ, lao ®éng nghÜa vô, c«ng Ých...
+ C¸n bé qu¶n trÞ HTX cha thùc sù n¨ng ®éng t×m tßi ®æi míi HTX, cha yªn t©m x©y dùng HTX, chñ yÕu lµm theo kinh nghiÖm cña c¸c kho¸ tríc, chËm ®æi míi HTX.
+ C¸n bé lµm c«ng t¸c qu¶n lý HTX ë c¸c cÊp võa thiÕu, võa yÕu, l¹i cha ®îc ®µo t¹o nªn viÖc híng dÉn, kiÓm tra gióp ®ì HTX ho¹t ®éng theo luËt cßn h¹n chÕ. Mçi huyÖn, thÞ hiÖn nay trªn ®Þa bµn tØnh chØ cã 1 ®Õn 2 c¸n bé lµm c«ng t¸c qu¶n lý l¹i kiªm nghiÖm nhiÒu viÖc, thêi gian ®Çu t cho c«ng t¸c qu¶n lý HTX cßn h¹n chÕ.
+ ChÝnh s¸ch cña Nhµ níc ®èi víi HTX cßn thiÕu,cha ®ång bé nh :chÝnh s¸ch c¸n bé HTX, cÊp kinh phÝ cho viÖc ®µo t¹o, båi dìng c¸n bé HTX, chÝnh s¸ch thÞ trêng, chÕ biÕn tiªu thô s¶n phÈm, vay vèn, hîp t¸c liªn doanh liªn kÕt víi HTX n«ng nghiÖp Ýt ®îc chó ý .V× vËy lµm h¹n chÕ tíi ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô cña HTX.
d. Nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm:
MÆc dï míi chØ lµ bíc ®Çu cñng cè chuyÓn ®æi theo luËt nhng qua qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c¸c HTX n«ng nghiÖp cã thÓ rót ra mét sè bµi häc kinh nghiÖm chÝnh sau ®©y:
+ Mét lµ:Ph¶i cã sù l·nh ®¹o s¸t sao cña c¸c cÊp §¶ng uû vµ sù chØ ®¹o kÞp thêi cña UBND c¸c cÊp ®èi víi HTX n«ng nghiÖp, coi viÖc cñng cè, n©ng cao vai trß hiÖu qu¶ ®iÒu hµnh s¶n xuÊt tõ ®ã thóc ®Èy c¸c ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô cña HTX n«ng nghiÖp lµ nhiÖm vô träng t©m, thêng xuyªn.
+ Hai lµ:Ph¶i cã ®éi ngò c¸n bé HTX (nhÊt lµ chñ nhiÖm, trëng ban kiÓm so¸t, kÕ to¸n trëng) trÎ tuæi, n¨ng ®éng, cã tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô, nhiÖt t×nh, gi¸m nghÜ, gi¸m lµm, gi¸m chÞu tr¸ch nhiÖm mäi ho¹t ®éng cña HTX.
+ Ba lµ:Ph¶i cã nhËn thøc ®óng vµ ®Çy ®ñ vÒ HTX n«ng nghiÖp theo luËt, thÊy râ ®îc b¶n chÊt cña HTX n«ng nghiÖp cò vµ míi, thùc sù coi HTX n«ng nghiÖp kiÓu míi lµ mét tæ chøc kinh tÕ ho¹t ®éng tù nguyÖn, tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm, ph¸t huy tèt vai trß ®iÒu hµnh cña HTX, ®ång thêi tæ chøc tèt c¸c kh©u dÞch vô cho s¶n xuÊt cña hé x· viªn theo nguyªn t¾c cã h¹ch to¸n, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn ®îc giao.
+ Bèn lµ: C¸c cÊp §¶ng uû ph¶i thêng xuyªn rót ra nh÷ng mÆt m¹nh,mÆt yÕu cña c«ng t¸c qu¶n lý HTX ®Ó cã biÖn ph¸p chØ ®¹o kÞp thêi dÇn ®a HTX ®i vµo s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô cã hiªô qu¶.
+ N¨m lµ: C«ng khai mäi ho¹t ®éng kinh tÕ, tµi chÝnh cña ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX nh»m t¹o sù tin tëng lÉn nhau t¹o ®oµn kÕt x· viªn trong toµn HTX.
Tãm l¹i, qua viÖc ®¸nh gi¸ chung ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp, c¸c HTX sÏ thÊy ®îc nh÷ng mÆt lµm ®îc vµ nh÷ng yÕu kÐm trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng ®Þnh híng ph¸t triÓn phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña HTX, lµm cho thµnh phÇn kinh tÕ hîp t¸c (trong ®ã cã kinh tÕ HTX) v÷ng m¹nh, lµ "bµ ®ì" cho kinh tÕ hé x· viªn ph¸t triÓn, ®a n«ng nghiÖp ®i lªn s¶n xuÊt hµng ho¸, n«ng th«n ngµy cµng giµu m¹nh.
Ch¬ng III
Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y
I. Mét sè yªu cÇu cña viÖc n©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y.
§Ó tiÕp tôc n©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp trong thêi gian tíi cã kÕt qu¶ vµ thùc hiÖn ®óng ®êng lèi, ®Þnh híng mµ §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· ®Ò ra th× c¸c HTX n«ng nghiÖp ë Hµ T©y cÇn ph¶i thùc hiÖn mét sè yªu cÇu sau:
Tríc hÕt: Ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp ph¶i nh»m môc ®Ých phôc vô cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ hé x· viªn.
Tõ khi c¸c HTX n«ng nghiÖp thùc hiÖn viÖc chuyÓn ®æi vµ thùc hiÖn theo LuËt HTX, hÇu hÕt c¸c HTX ®· chuyÓn híng ho¹t ®éng tõ viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng s¶n xuÊt ra s¶n phÈm sang lµm chøc n¨ng dÞch vô cho hé x· viªn, lµm “ bµ ®ì “ cho kinh tÕ hé ph¸t triÓn vµ ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ còng cã kh«ng Ýt c¸c HTX ®· kh«ng chó träng trong viÖc cung øng dÞch vô tíi hé x· viªn mµ më réng ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ra bªn ngoµi víi c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸ nh©n kinh doanh kh¸c. Hä cho r»ng, thùc hiÖn dÞch vô víi ngêi n«ng d©n th× ph¶i cã vèn øng tríc, thêi gian thu håi vèn l©u, lîi nhuËn Ýt... Cßn kinh doanh dÞch vô víi bªn ngoµi th× chiÕm dông ®îc vèn, lîi nhuËn nhiÒu h¬n. Së dÜ cã tÝnh b¾t buéc lµ : ViÖc lËp ra HTX lµ ®Ó ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô phôc vô cho kinh tÕ hé x· viªn lµ chñ yÕu, cßn viÖc kinh doanh dÞch vô víi bªn ngoµi chØ lµ phô.
Thø hai, n©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng kinh doanh ë HTX n«ng nghiÖp ®ång thêi HTX ph¶i n©ng cao ®îc c¹nh tranh, ho¹t ®éng b×nh ®¼ng cïng víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c.
Thµnh phÇn kinh tÕ ë níc ta ®îc §¹i héi §¶ng IX nªu ra cã 6 thµnh phÇn kinh tÕ ®ã lµ: kinh tÕ Nhµ níc, kinh tÕ t b¶n Nhµ níc, kinh tÕ tËp thÓ, kinh tÕ t b¶n t nh©n, kinh tÕ c¸ thÓ tiÓu chñ vµ kinh tÕ cã vèn ®Çu t níc ngoµi. HiÖn nay, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cña níc ta cïng nhau ph¸t triÓn vµ c¹nh tranh trong mét m«i trêng b×nh ®¼ng vµ lµnh m¹nh.
HTX n«ng nghiÖp lµ h×nh thøc tæ chøc cô thÓ vµ c¬ b¶n cña thµnh phÇn kinh tÕ tÊp thÓ vµ tån t¹i song song víi nã cßn cã rÊt nhiÒu tæ hîp t¸c díi c¸c d¹ng ho¹t ®éng kh¸c nhau. Nh÷ng n¨m võa qua, §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· ban hµnh rÊt nhiÒu chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ tËp thÓ trong ®ã cã kinh tÕ HTX, HTX n«ng nghiÖp nãi riªng ®îc u ®·i nhiÒu h¬n so víi c¸c lo¹i h×nh HTX ngµnh, nghÒ kh¸c. Lý do n«ng nghiÖp cßn chÞu nhiÒu rñi ro, ¶nh hëng cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn, n«ng th«n níc ta cßn nghÌo. ChÝnh v× vËy mµ c¸c HTX n«ng nghiÖp ®· kh«ng ngõng v¬n lªn phôc vô ®¾c lùc cho sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Theo tiÕn tr×nh ®ã th× c¸c HTX n«ng nghiÖp ®îc thõa hëng nh÷ng u ®·i cña Nhµ níc vÒ ®Êt ®ai, vèn ®Çu t, thuÕ... ®Ó kh¾c phôc nh÷ng yÕu kÐm vµ ph¸t triÓn. Nhng kh«ng v× vËy mµ û l¹i, dùa giÉm, HTX ph¶i kh«ng ngõng c¶i tiÕn c«ng t¸c qu¶n lý ®a tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ ¸p dông cho ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô cña m×nh ®Ó c¸c HTX cã thÓ tù m×nh ®øng v÷ng trong c¹nh tranh vµ ngµy cµng ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n.
Thø ba, n©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX trong suèt qu¸ tr×nh cña m×nh , HTX ph¶i b¶o tån ®îc vèn, t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn quü.
BÊt kú mét tæ chøc kinh tÕ nµo muèn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô th× ph¶i cã vèn vµ HTX n«ng nghiÖp kh«ng n»m ngoµi vÊn ®Ò nµy. Vèn kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp bao gåm: Vèn ®iÒu lÖ do x· viªn gãp, vèn cæ phÇn, vèn tÝch luü hµng n¨m do lîi nhuËn ®em l¹i vµ vèn do Nhµ níc cÊp. §Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn, t¹o niÒm tin vµ søc m¹nh ®èi víi x· viªn HTX th× trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô cña m×nh, c¸c HTX n«ng nghiÖp ph¶i b¶o toµn, t¨ng trëng nguån vèn, ®ã lµ yªu cÇu cã tÝnh b¾t buéc ®èi víi c¸c HTX nÕu kh«ng sÏ l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n. Cïng víi sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn cña vèn, quü HTX còng ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. Bëi lÏ, HTX n«ng nghiÖp võa lµ tæ chøc kinh tÕ , võa lµ tæ chøc x· héi. V× vËy lîi nhuËn kh«ng ph¶i lµ môc tiªu duy nhÊt, tèi cao cña HTX mµ quan trong, ®i ®«i víi nã cßn cã môc tiªu gióp ®ì nhau cña c¸c thµnh viªn trong HTX cïng ph¸t triÓn ( môc tiªu x· héi ). Vµ quü HTX ®· ph¸t huy vai trß cña m×nh trong viÖc thùc hiÖn môc tiªu nµy, cô thÓ: Quü HTX ®îc chi dïng cho ph¸t triÓn s¶n xuÊt, khen thëng, ®µo t¹o c¸n bé x· viªn HTX, cho x· viªn vay vèn nh»m xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, cøu tÕ thiªn tai, dÞch ho¹... V× vËy, quü HTX ®îc thùc hiÖn nh chøc n¨ng cña mét tæ chøc x· héi gãp phÇn lµm cho n«ng th«n c«ng b»ng, ®oµn kÕt vµ giµu m¹nh.
Thø t, n©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX trong suèt qu¸ tr×nh tån t¹i cña m×nh, HTX ph¶i gi÷ ®óng nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña HTX n«ng nghiÖp kiÓu míi ( ho¹t ®éng theo LuËt HTX ). Ph¶i n»m trong khu«n khæ quy ®Þnh cña ph¸p luËt, chÞu sù qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ níc vµ sù gi¸m s¸t cña chÝnh quyÒn nh©n d©n c¸c cÊp.
HiÖn nay, mét phÇn do cha hiÓu biÕt vµ n¾m v÷ng LuËt HTX, phÇn do lîi dông danh nghÜa lµ HTX ®Ó ®îc nh÷ng u ®·i cña Nhµ níc ®èi víi HTX, thùc chÊt c¸c HTX nµy lµ C«ng ty Cæ phÇn. Cô thÓ lµ HTX thµnh lËp b»ng vèn gãp cña mét sè Ýt c¸ nh©n, nhng hä ®· ph©n chia nhá sè vèn gãp cho c¸c x· viªn ®øng tªn.
Sù kh¸c nhau c¨n b¶n gi÷a HTX víi C«ng ty Cæ phÇn lµ quyÒn b×nh ®¼ng ngang nhau gi÷a c¸c x· viªn trong qu¶n lý vµ ph¸t triÓn HTX, dï vèn gãp cã thÓ kh¸c nhau nhng ph¶i thÊp h¬n møc tèi ®a mµ LuËt cho phÐp. Ch¼ng h¹n, LuËt quy ®Þnh vèn gãp cã thÓ nhiÒu h¬n møc tèi thiÓu, nhng ë mäi thêi ®iÓm kh«ng ®îc vît qu¸ 30% tæng vèn ®iÒu lÖ cña HTX ( vèn ®iÒu lÖ b»ng tæng vèn gãp cña x· viªn t¹i thêi ®iÓm ®¨ng ký kinh doanh ). So víi ®iÒu lÖ cña HTX nhiÒu níc, møc 30% lµ qu¸ cao. NÕu ®Ó mét vµi c¸ nh©n cã sè tiÒn ®ãng gãp qu¸ lín th× c¸ nh©n ®ã sÏ n¾m quyÒn ®Þnh ®o¹t HTX gièng nh C«ng ty Cæ phÇn. Do ®ã, khã duy tr× sù c«ng b»ng d©n chñ theo ®óng nghÜa cña HTX.
Kinh nghiÖm thùc tÕ ®· chøng minh r»ng, c¸c c¸ nh©n cã cæ phÇn ¸p ®¶o trong vèn ®iÒu lÖ sÏ chi phèi ho¹t ®éng cña HTX díi nhiÒu kiÓu kh¸c nhau vµ rÊt tinh vi. §ã còng lµ quy luËt cña cuéc sèng, nh ¡ng-ghen ®· tõng nãi “ Ai cã ph¬ng tiÖn ®ã ( tøc lµ tiÒn ), lµ chi phèi ®îc thÕ giíi s¶n xuÊt “. §iÒu ®¸ng quan t©m ë ®©y lµ nÕu kh«ng kiÓm so¸t ®îc t×nh tr¹ng nµy sÏ khã nhËn biÕt ®îc c¸c C«ng ty Cæ phÇn nÊp díi tªn gäi “HTX”, ®¸ng lÏ ra ph¶i chÞu sù chi phèi cña LuËt doanh nghiÖp nhng l¹i chÞu sù chi phèi cña LuËt HTX vµ ®îc hëng nh÷ng u tiªn, u ®·i cña chÝnh s¸ch, sÏ lµm mÐo mã tinh thÇn hç trî chÝnh s¸ch cña Nhµ níc ®èi víi HTX.
LuËt HTX ra ®êi lµ hµnh lang ph¸p lý cho phÐp c¸c HTX nãi chung vµ HTX n«ng nghiÖp nãi riªng ho¹t ®éng. V× vËy, trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô cña m×nh, HTX n«ng nghiÖp kh«ng ®îc ho¹t ®éng ngoµi luËt ®Þnh. Trªn thùc tÕ còng cã nhiÒu HTX cha v¬n tíi LuËt v× mét nguyªn nh©n nµo ®ã ®i theo l¹i HTX n«ng nghiÖp kiÓu cò lµm cho n«ng d©n mÊt niÒm tin vµo HTX, vµo §¶ng vµ Nhµ níc. Vµ nh vËy th× HTX dÇn dÇn sÏ tù tan r·.
ChÝnh quyÒn nh©n d©n ®ã lµ UBND c¸c cÊp, ®Æc biÖt lµ cÊp x·, ph¶i thùc hiÖn qu¶n lý Nhµ níc cña m×nh ®èi víi HTX, t¹o m«i trêng ®Ó thóc ®Èy HTX n«ng nghiÖp ph¸t triÓn. T¹i ®Þa bµn tØnh Hµ T©y nh÷ng n¨m võa qua, nhiÒu UBND x· lµm rÊt tèt chøc n¨ng, nhiÖm vô cña m×nh ®èi víi HTX nhng còng cã n¬i chÝnh quyÒn cÊp x· cßn bu«ng láng qu¶n lý, bá mÆc c¸c HTX ho¹t ®éng, còng cã n¬i lµm thay bao biÖn hoÆc thäc s©u vµo c«ng viÖc néi bé liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô cña HTX. ThiÕt nghÜ, c«ng viÖc nµy ph¶i ®îc chÊn chØnh ngay ®èi víi UBND c¸c cÊp, ®Æc biÖt lµ chÝnh quyÒn nh©n d©n cÊp x· nÕu kh«ng sÏ rÊt khã ®a LuËt HTX vµo cuéc sèng, nh thÕ v« t×nh ®· lµm chÖch híng vÒ sù ph¸t triÓn HTX ( ®¬n vÞ nßng cèt cña kinh tÕ tËp thÓ ) trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ cña §¶ng ta.
- Cuèi cïng: N©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp, HTX ph¶i ph¸t huy d©n chñ trong néi bé HTX vµ cñng cè quan hÖ s¶n xuÊt ë n«ng th«n.
D©n chñ trong néi bé HTX ®îc hiÓu lµ: Mäi vÊn ®Ò ë HXT ®Òu ®îc bµn b¹c c«ng khai, mäi x· viªn cña HTX cã quyÒn tham gia kiÓm tra, gi¸m s¸t nh÷ng ho¹t ®éng ë HTX, mçi ngêi cã mét phiÕu biÓu quyÕt nh nhau ®îc thÓ hiÖn trong ®¹i héi x· viªn. Quan hÖ s¶n xuÊt ë n«ng th«n ®îc thÓ hiÖn trªn 3 mÆt ®ã lµ: Quan hÖ qu¶n lý, quan hÖ së h÷u vµ quan hÖ ph©n phèi.
Trªn thùc tÕ trong nh÷ng n¨m qua, nhiÒu HTX trªn ®Þa bµn tØnh ®· thùc hiÖn quy chÕ d©n chñ ë HTX rÊt tèt, ë ®ã x· viªn yªn t©m, tin tëng vµo HTX; chÝnh lµ ë nh÷ng HTX kinh doanh dÞch vô kh¸. Cßn ë nh÷ng HTX yÕu, kÐm cã khi d©n chñ chØ lµ trªn h×nh thøc, thùc chÊt c¸n bé HTX cöa quyÒn, h¸ch dÞch, quan liªu, chØ ®a ra ý kiÕn cña riªng hä nªn c¸c vÊn ®Ò cña HTX kh«ng ®îc ®¶m b¶o mét c¸ch c«ng khai. §©y chÝnh lµ n¬i chøa n¹n tham nhòng, hèi lé cña c¸n bé HTX hay lµm thÊt tho¸t tµi s¶n cña HTX mµ kh«ng râ nguyªn nh©n. Khi c¸c HTX nµy tiÕn hµnh §¹i héi x· viªn th× chËm thêi gian hoÆc kh«ng tiÕn hµnh ®îc hoÆc tiÕn hµnh ®îc th× xÈy ra nh÷ng tranh chÊp, kiÖn c¸o vÒ t×nh h×nh kinh tÕ tµi chÝnh cña HTX. §iÒu nµy g©y nghi ngê trong x· viªn HTX. V× vËy, vÊn ®Ò d©n chñ trong néi bé HTX ph¶i ®îc thùc hiÖn nghiªm tóc theo ®óng LuËt quy ®Þnh ë mäi n¬i, mäi lóc.
Bíc vµo nÒn kinh tÕ thÞ trêng th× tiÒn tÖ ®· trë thµnh c«ng cô ®¾c lùc cho c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ. Quan hÖ s¶n xuÊt ë n«ng th«n ngµy cµng phøc t¹p h¬n, ®ã lµ: Quan hÖ qu¶n lý gi÷a c¸n bé víi x· viªn HTX, gi÷a c¸c x· viªn víi nhau vµ gi÷a x· viªn víi HTX vÒ quan hÖ së h÷u vµ quan hÖ ph©n phèi. ViÖc tranh chÊp vÒ quyÒn së h÷u ®Êt ®ai, ph©n phèi l¹i gi÷a HTX víi x· viªn hiÖn nay ®ang lµ vÊn ®Ò næi cém. Nguyªn nh©n cña nh÷ng t×nh tr¹ng nµy lµ do: Tr×nh ®é d©n trÝ thÊp nªn kh«ng hiÓu biÕt ph¸p luËt, mèi quan hÖ dßng téc ë n«ng th«n ®Ó chia bÌ ph¸i ®Ó lµm viÖc tuú tiÖn tr¸i ph¸p luËt. Do ®ã, cñng cè quan hÖ s¶n xuÊt ë n«ng th«n lµm cho n«ng th«n ®oµn kÕt sÏ t¹o nªn søc m¹nh tæng hîp cña c¸n bé, x· viªn HTX vµ cã nh vËy míi lµm cho ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX ®¹t kÕt qu¶ tèt h¬n.
II. nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y.
1. Tæ chøc l¹i bé m¸y qu¶n lý, ®µo t¹o c¸n bé HTX.
HiÖn nay, bé m¸y qu¶n lý trong c¸c HTX n«ng nghiÖp ë tØnh Hµ T©y lµ mét vÊn ®Ò næi cém cÇn ph¶i ®îc gi¶i quyÕt. NhiÒu HTX cßn lóng tóng trong tæ chøc, s¾p xÕp bé m¸y, lµm viÖc cha hîp lý, cha x¸c ®Þnh ®îc ph¬ng híng s¶n xuÊt kinh doanh, mét sè HTX cha cã t c¸ch ph¸p nh©n ®Ó ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô theo ®óng ph¸p luËt quy ®Þnh. Do vËy, ®Ó tæ chøc l¹i bé m¸y cã hiÖu qu¶ th× tríc hÕt c¸c HTX ph¶i lµ mét tæ chøc cã t c¸ch ph¸p nh©n, ®¨ng ký kinh doanh theo LuËt HTX. Bé m¸y qu¶n lý HTX hoµn chØnh bao gåm: Héi ®ång Qu¶n trÞ, Chñ nhiÖm HTX do §¹i héi x· viªn bÇu ra, c¸c bé phËn chuyªn m«n gióp viÖc do Chñ nhiÖm HTX lùa chän víi sù nhÊt trÝ cña Héi ®ång Qu¶n trÞ, Ban KiÓm so¸t lµ tæ chøc ®èi träng víi Héi ®ång Qu¶n trÞ, thùc hiÖn chøc n¨ng kiÓm tra tÝnh d©n chñ cña hé x· viªn trong HTX. Nguyªn t¾c b×nh ®¼ng ®îc thùc hiÖn th«ng qua bÇu cö vµ biÓu quyÕt c¸c vÊn ®Ò cña HTX, ë ®ã, mçi x· viªn mét l¸ phiÕu, kh«ng ph©n biÖt sè lîng vèn ®ãng gãp nhiÒu hay Ýt hoÆc gi÷ chøc vô g× trong HTX. ViÖc tæ chøc l¹i bé m¸y qu¶n lý ph¶i theo híng gän nhÑ, tinh gi¶m, c¸n bé ®îc bè trÝ vµo nh÷ng kh©u c«ng viÖc thËt cÇn thiÕt, tuú theo quy m« HTX mµ bè trÝ sao cho hîp lý. C¸c chøc danh chñ yÕu nh : Chñ nhiÖm HTX, Trëng KiÓm so¸t, KÕ to¸n trëng ph¶i lµ nh÷ng ngêi cã n¨ng lùc, chuyªn m«n nghiÖp vô cao, cã tinh thÇn tr¸ch nhiªm, ph¶i nhiÖt t×nh h¨ng say trong c«ng t¸c vµ ®îc x· viªn HTX tÝn nhiÖm. Hµng vô, hµng n¨m, tuú theo yªu cÇu cña x· viªn vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ, c¸n bé HTX cã thÓ tæ chøc c¸c dÞch vô thiÕt yÕu nh: DÞch vô thuû lîi, dÞch vô BVTV, dÞch vô khuyÕn n«ng… cho hé x· viªn theo c¸c m« h×nh sau:
S¬ ®å 1: M« h×nh HTX kinh doanh dÞch vô tæng hîp
§¹i héi x· viªn
Ban Qu¶n trÞ
Ban KiÓm so¸t
§éi, tæ chuyªn kh©u ngµnh, nghÒ s¶n xuÊt dÞch vô
KÕ to¸n, thñ quü
Hé s¶n xuÊt, x· viªn cã nhu cÇu dÞch vô
M« h×nh tæ chøc HTX kinh doanh dÞch vô tæng hîp ( xem s¬ ®å 1 ) cho chóng ta thÊy gi÷a c¸c bé phËn cña HTX cã chøc n¨ng riªng vµ cã c¸c mèi quan hÖ g¾n bã víi nhau.
Ban Qu¶n trÞ vµ Ban KiÓm so¸t do §¹i héi x· viªn bÇu ra. Ban Qu¶n trÞ cã chøc n¨ng ®iÒu hµnh toµn bé qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô hç trî cho hé x· viªn th«ng qua c¸c tæ, ®éi, chuyªn kh©u ngµnh nghÒ s¶n xuÊt dÞch vô vµ kÕ ho¹ch tµi chÝnh th«ng qua bé phËn kÕ to¸n cña HTX.
Ban KiÓm so¸t cã chøc n¨ng gi¸m s¸t mäi ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô vµ ho¹t ®éng tµi chÝnh cña HTX. Nã ho¹t ®éng hoµn toµn ®éc lËp.
M« h×nh tæ chøc liªn hiÖp HTX.
Liªn hiÖp HTX ®îc tæ chøc trªn c¬ së c¸c HTX liªn kÕt víi nhau trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô. §¹i héi ®¹i biÓu x· viªn cña liªn hiÖp HTX bÇu ra Héi ®ång Qu¶n trÞ vµ Ban KiÓm so¸t cña HTX. Ban KiÓm so¸t liªn hiÖp HTX qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh toµn bé ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô cña liªn hiÖp HTX th«ng qua Ban Qu¶n trÞ cña c¸c HTX thµnh viªn, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kÕ to¸n, tµi chÝnh qua bé phËn kÕ to¸n cña liªn hiÖp HTX. Ban Qu¶n trÞ c¸c HTX thµnh viªn tæ chøc, qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô trong ph¹m vi quyÒn h¹n cña HTX m×nh, víi hÖ thèng kÕ to¸n riªng th«ng qua ®éi, tæ chuyªn ngµnh s¶n xuÊt dÞch vô.
Tuú theo yªu cÇu cña x· viªn vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cña m×nh, c¸c HTX cã thÓ tæ chøc theo 1 trong 2 m« h×nh trªn ®Ó ®¶m b¶o tËn dông mäi tiÒm n¨ng, ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt cho HTX vµ phôc vô ®îc tèt nhÊt c¸c kh©u dÞch vô cho kinh tÕ hé x· viªn. C¸c HTX cÇn ban hµnh quy chÕ lµm viÖc cña Ban Qu¶n trÞ, Ban KiÓm so¸t vµ c¸c bé phËn chuyªn m«n gióp viÖc nh»m ®¶m b¶o cho bé m¸y qu¶n lý ho¹t ®éng ®ång bé, kh«ng chång chÐo vµ cã hiÖu qu¶, ®¶m b¶o cho Chñ nhiÖm HTX cã quyÒn ®iÒu hµnh chñ ®éng vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tríc x· viªn trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX.
§éi ngò c¸n bé HTX trªn ®Þa bµn tØnh hiÖn nay cßn nhiÒu bÊt cËp víi c¬ chÕ ho¹t ®éng, cô thÓ: Chñ nhiÖm HTX cã tr×nh ®é hÕt cÊp 2 chiÕm 52%, hÕt cÊp 3 chiÕm 48%, cßn 38.9% cha qua ®µo t¹o chuyªn m«n nghiÖp vô; kÕ to¸n trëng cã tr×nh ®é v¨n ho¸ hÕt cÊp 2 lµ 20%, hÕt cÊp 3 lµ 80% vµ cßn 40% cha qua ®µo t¹o chuyªn m«n nghiÖp vô; trëng ban kiÓm so¸t cã tr×nh ®é hÕt cÊp 2 lµ 60%, hÕt cÊp 3 lµ 40% vµ cßn 80% cha qua ®µo t¹o chuyªn m«n nghiÖp vô. Sè c¸n bé ®· qua ®µo t¹o th× l¹i ®îc ®µo t¹o theo c¬ chÕ bao cÊp. Do ®ã, c¸n bé HTX chØ m¹nh vÒ chØ ®¹o “phong trµo” theo c¬ chÕ cò, cha quen víi c¬ chÕ c¹nh tranh cña thÞ trêng, cha quen víi chøc n¨ng kinh doanh dÞch vô cho kinh tÕ hé gia ®×nh x· viªn. Trong khi ®ã c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, ®Æc biÖt lµ kinh tÕ t nh©n l¹i rÊt n¨ng ®éng víi c¬ chÕ thÞ trêng, cã nhiÒu kinh nghiÖm trong ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô.
ChÝnh v× vËy, viÖc ®µo t¹o, båi dìng c¸n bé qu¶n lý HTX n«ng nghiÖp vµ c¸n bé chuyªn m«n ®ang lµ nhu cÇu cÊp b¸ch cho c¸c ®Þa ph¬ng nãi chung vµ cña Hµ T©y nãi riªng. Trong viÖc ®µo t¹o, båi dìng c¸n bé HTX ph¶i x¸c ®Þnh, néi dung, h×nh thøc ®µo t¹o, thêi gian ®µo t¹o vµ ®µo t¹o cho ®èi tîng nµo víi néi dung g×, cô thÓ:
- Chñ nhiÖm HTX, ®µo t¹o c¬ b¶n nh÷ng kiÕn thøc vÒ nÒn kinh tÕ thÞ trêng, tæ chøc qu¶n lý vµ kiÕn thøc Maketing. TØnh cÇn ph¶i cã ch¬ng tr×nh båi dìng cho c¸n bé ®¬ng chøc vµ c¸n bé kÕ cËn.
C¸n bé qu¶n lý phô tr¸ch tõng kh©u c«ng viÖc, dÞch vô, ch¬ng tr×nh ®µo t¹o båi dìng ph¶i ®i s©u vµo kiÕn thøc vµ kü n¨ng ph¶i ®i s©u vµo tõng ho¹t ®éng dÞch vô cô thÓ.
KÕ to¸n trëng, c¸n bé kÕ ho¹ch dù ¸n, kü thuËt cÇn ®îc ®µo t¹o theo ch¬ng tr×nh chuyªn m«n vµ båi dìng theo chuyªn ngµnh.
Trëng kiÓm so¸t ph¶i ®îc ®µo t¹o c¶ vÒ t tëng, chÝnh trÞ vµ chuyªn m«n nghiÖp vô, kiÓm tra, thanh tra c¸c ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô cô thÓ vµ c«ng t¸c tµi chÝnh ë HTX.
KÕ ho¹ch ®Õn n¨m 2004, tØnh ph¶i quy ho¹ch c«ng t¸c c¸n bé, giµnh kinh phÝ ®Çu t cho båi dìng c¸n bé qu¶n lý HTX díi sù chñ tr× tæ chøc cña Së NN&PTNT. Tríc m¾t, n¨m 2002 tØnh ph¶i tæ chøc båi dìng cho ®éi ngò c¸n bé chñ chèt cña HTX nh: Chñ nhiÖm, trëng kiÓm so¸t vµ kÕ to¸n trëng víi h×nh thøc ®µo t¹o c¸n bé t¹i chøc t¹i chç. VÒ kinh phÝ ®µo t¹o thùc hiÖn theo ph¬ng ch©m “Nhµ níc vµ nh©n d©n cïng lµm” cã nghÜa lµ tØnh ®Çu t, hç trî 50% tæng møc kinh phÝ cßn HTX chi b»ng quü ®Çu t ph¸t triÓn cña HTX lµ 50%. Cã nh vËy th× c«ng viÖc ®µo t¹o c¸n bé HTX míi thùc hiÖn vµ ®¹t kÕt qu¶ tèt.
2. T¨ng cêng c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸.
C«ng t¸c kÕ ho¹ch ë HTX n«ng nghiÖp lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®¶m b¶o thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ ph¬ng híng ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô, lµ c«ng cô quan träng gióp cho Ban Qu¶n trÞ HTX chØ ®¹o ®iÒu hµnh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô cã c¬ së khoa häc. MÆt kh¸c, kÕ ho¹ch gióp cho HTX n«ng nghiÖp tËp trung khai th¸c mäi tiÒm n¨ng cña m×nh ®Ó n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ hiÖu qu¶ kinh doanh dÞch vô. Nhê sù tÝnh to¸n cã kÕ ho¹ch mµ HTX tr¸nh ®îc nh÷ng rñi ro ®ång thêi chñ ®éng øng phã khi cã sù biÕn ®æi bÊt thêng. KÕ ho¹ch cßn gióp cho c¸c HTX cã c¬ së khoa häc, kiÓm tra ®îc nh÷ng ho¹t ®éng cña m×nh, t×m ra ®îc nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña m×nh vµ cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ®Ó cã nh÷ng gi¶i ph¸p ®èi phã thÝch hîp.
Khi x©y dùng vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch, c¸c HTX n«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y cÇn ®¶m b¶o nh÷ng nguyªn t¾c sau:
Ph¶i phï hîp víi nhu cÇu cña hé x· viªn vµ nhu cÇu cña thÞ trêng.
Trong c¬ chÕ thÞ trêng, mäi ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô cña HTX ph¶i tu©n theo quy luËt cña thÞ trêng, ph¶i chÞu sù chi phèi cña thÞ trêng vµ phï hîp víi nhu cÇu cña kinh tÕ hé x· viªn. V× vËy, viÖc x©y dùng c¸c chØ tiªu cña kÕ ho¹ch còng nh c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn c¸c chØ tiªu ®ã ph¶i dùa vµo thÞ trêng vµ phï hîp víi nhu cÇu cña thÞ trêng. §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy cÇn ph¶i ph©n tÝch thÞ trêng, nghiªn cøu vµ dù b¸o c¸c quy luËt thÞ trêng. Tríc hÕt ®ã lµ cung, cÇu, gi¸ c¶ s¶n phÈm dÞch vô trªn thÞ trêng.
- §¶m b¶o tÝnh khoa häc cña kÕ ho¹ch :
KÕ ho¹ch cña HTX ph¶i ®¶m b¶o tÝnh khoa häc, cã nghÜa lµ néi dung, ph¬ng ph¸p vµ chØ tiªu kÕ ho¹ch cña HTX n«ng nghiÖp ph¶i phï hîp víi yªu cÇu vµ kh¶ n¨ng cña ®iÒu kiÖn kinh tÕ- x· héi cña HTX, ph¶i ®¶m b¶o ®îc tÝnh c©n ®èi trong kÕ ho¹ch ( c©n ®èi gi÷a c¸c yÕu tè, gi÷a c¸c bé phËn, gi÷a c¸c chØ tiªu nhiÖm vô vµ c¸c chØ tiªu biÖn ph¸p ).
§¶m b¶o tÝnh linh ho¹t cña kÕ ho¹ch.
KÕ ho¹ch kh«ng ph¶i cøng nh¾c, bÊt di bÊt dÞch mµ nã ph¶i lu«n lu«n linh ho¹t míi øng phã ®îc nh÷ng biÕn ®éng, bÊt ngê cã thÓ xÈy ra trong qu¸ tr×nh kinh doanh dÞch vô. §Æc biÖt trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng lu«n biÕn ®éng, c¸c t×nh huèng bÊt ngê cµng nhiÒu h¬n th× tÝnh linh ho¹t cña kÕ ho¹ch cµng cao. Tuy nhiªn, nÕu thiÕu tÝnh to¸n mµ thay ®æi thêng xuyªn th× kÕ ho¹ch kh«ng ph¶i lµ kÕ ho¹ch n÷a. V× vËy, tÝnh linh ho¹t ®ßi hái ph¶i cã sù tÝnh to¸n, c©n nh¾c cÈn thËn vµ vËn dông trong tõng trêng hîp nhÊt ®Þnh.
§¶m b¶o tÝnh kh¶ thi cña kÕ ho¹ch ( kÕ ho¹ch ®îc thùc hiÖn ).
KÕ ho¹ch lµ c«ng cô chñ yÕu ®Ó qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ c¸c HTX n«ng nghiÖp nãi riªng, v× vËy kÕ ho¹ch trong HTX ph¶i lµ mét v¨n b¶n cã tÝnh kh¶ thi vµ møc ®é thùc hiÖn cao. Do ®ã, ph¶i tr¸nh t×nh tr¹ng h×nh thøc trong viÖc x©y dùng vµ lËp kÕ ho¹ch ë HTX.
ViÖc x©y dùng kÕ ho¹ch kinh doanh dÞch vô ë HTX bao gåm c¸c néi dung sau:
X¸c ®Þnh râ nhiÖm vô cña tõng dÞch vô HTX ph¶i lµm ®èi víi hé x· viªn:
HTX ph¶i c¨n cø vµo nhu cÇu cña x· viªn, kh¶ n¨ng cña HTX vµ t×nh h×nh cô thÓ cña kinh tÕ x· héi ë tõng ®Þa ph¬ng ®Ó x¸c ®Þnh lo¹i dÞch vô vµ néi dung tõng dÞch vô mµ HTX phôc vô cho hé x· viªn. NhiÖm vô cña tõng dÞch vô ph¶i lµm râ: Ban Qu¶n trÞ lµm g×?, tæ dÞch vô lµm g×?, tæ x· viªn lµm g×?, møc ®é ®¶m nhËn, thêi gian cung cÊp, thêi gian hoµn thµnh, chÊt lîng dÞch vô ra sao;... NhiÖm vô cµng râ, tr¸ch nhiÖm cña tõng bªn tham gia dÞch vô ph¶i râ rµng vµ x· viªn míi cã ®iÒu kiÖn kiÓm tra møc ®é hoµn thµnh cña HTX, ®Ó ®ãng gãp tr¶ phÝ cho tho¶ ®¸ng.
X¸c ®Þnh tõng ®¬n gi¸ dÞch vô:
§¬n gi¸ dÞch vô chÝnh lµ gi¸ b¸n ( hoÆc gi¸ thu dÞch vô ) ®èi víi hé x· viªn tÝnh trong mét ®¬n vÞ diÖn tÝch cña mét lo¹i dÞch vô cô thÓ nh: Gi¸ thu cho mét ha tíi níc/n¨m, ®¬n gi¸ lµm ®Êt cho 1 ha/ n¨m... §¬n gi¸ dÞch vô kh«ng chØ lµ vÊn ®Ò kinh tÕ mµ cßn lµ vÊn ®Ò x· héi phøc t¹p. V× vËy, HTX ph¶i xem xÐt mét c¸ch thÊu ®¸o trªn nhiÒu ph¬ng diÖn, ®¶m b¶o ®îc lîi Ých cña HTX vµ cña hé x· viªn.
+ §¬n gi¸ dÞch vô ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau:
§¬n gi¸ dÞch vô ph¶i thu håi ®ñ chi phÝ dÞch vô HTX ®· bá ra ( chi phÝ vËt t, c«ng lao ®éng, chi phÝ qu¶n lý, khÊu hao TSC§...).
§¬n gi¸ dÞch vô ph¶i ®¶m b¶o cho HTX cã mét phÇn l·i ®Ó trÝch lËp quü më réng n¨ng lùc dÞch vô, mét phÇn kÝch thÝch x· viªn më réng dÞch vô vµ mét phÇn cho c¸c x· viªn ®ãng gãp vèn vµo HTX.
§¬n gi¸ dÞch vô cña HTX ph¶i thÊp h¬n hoÆc xÊp xØ gi¸ cña thÞ trêng vµ ®îc hé x· viªn chÊp nhËn.
+ C¸c c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ dÞch vô:
C¨n cø vµo nhiÖm vô cña kh©u dÞch vô mµ HTX ®¶m nhËn.
C¨n cø vµo b×nh qu©n chi phÝ thùc tÕ cña HTX trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y nh»m lo¹i bá c¸c yÕu tè c¸ biÖt.
Chi phÝ b×nh qu©n dÞch vô A
=
Tæng chi phÝ c¸c n¨m cho dÞch vô A
Sè n¨m tæng hîp
C¨n cø vµo gi¸ c¶ trªn thÞ trêng.
C¨n cø vµo c¸c ®Þnh møc kü thuËt mµ Nhµ níc híng dÉn.
+ C¸c yÕu tè cÊu thµnh gi¸ dÞch vô gåm: chi phÝ trùc tiÕp ( nguyªn, nhiªn vËt liÖu, dông cô, tiÒn c«ng...), chi phÝ gi¸n tiÕp ph©n bæ cho tõng dÞch vô ( khÊu hao TSC§, chi qu¶n lý ...), thuÕ nép nhµ níc (nÕu cã ), l·i ®Þnh møc tõ 0 – 25% doanh thu tuú theo c¸c lo¹i dÞch vô.
Nh vËy, gÝa thu cña hé x· viªn sö dông dÞch vô cña HTX gåm c¸c chi phÝ kÕ ho¹ch + l·i ®Þnh møc. Sau khi x©y dùng xong ®¬n gi¸ ph¶i ®îc tr×nh §¹i héi x· viªn th¶o luËn vµ quyÕt ®Þnh. HTX c¨n cø vµo møc gi¸ §¹i héi x· viªn quyÕt ®Þnh ®Ó tæ chøc thu - chi nh»m ®¶m b¶o tèt cung øng dÞch vô cho hé x· viªn.
Tæ chøc ®iÒu hµnh dÞch vô bao gåm:
Tæ chøc c¸c dÞch vô vµ ®iÒu hµnh cô thÓ tõng dÞch vô theo kÕ ho¹ch ®· ®îc §¹i héi x· viªn quyÕt ®Þnh.
Dù kiÕn hiÖu qu¶ dÞch vô vµ ph©n phèi kÕt qu¶ dÞch vô.
Tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi c¸c bªn tham gia dÞch vô:
KÕ ho¹ch dÞch vô x©y dùng xong ®îc c¸c x· viªn th¶o luËn, ®ãng gãp, ®îc ®¹i héi x· viªn quyÕt ®Þnh. Ban Qu¶n trÞ HTX tæ chøc ®iÒu hµnh theo tõng dÞch vô. Cuèi n¨m b¸o c¸o kÕt qu¶ víi ®¹i héi x· viªn vµ chÊn chØnh nh÷ng bÊt hîp lý lµm c¬ së cho viÖc thùc hiÖn cho kÕ ho¹ch n¨m sau.
3. Thùc hiÖn tèt chÕ ®é kÕ to¸n.
§Ó thùc hiÖn tèt chÕ ®é kÕ to¸n, c¸c HTX n«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y ph¶i lµm nh÷ng c«ng viÖc sau:
Tæ chøc bé m¸y lµm c«ng t¸c kÕ to¸n:
KÕ to¸n HTX tõ 1– 3 ngêi, tuú thuéc vµo quy m« kinh doanh dÞch vô vµ ®Þa bµn hµnh chÝnh kh¸c nhau. NÕu doanh thu díi 500 triÖu ®ång/n¨m, sè dÞch vô tõ 2 – 3, hé x· viªn díi 500 hé th× chØ bè trÝ mét kÕ to¸n. NÕu quy m« HTX cã trªn 1000 hé, doanh thu trªn 1 tû ®ång/n¨m, sè dÞch vô thùc hiÖn tõ 5 trë lªn th× bè trÝ 3 kÕ to¸n gåm 1 kÕ to¸n trëng vµ 2 kÕ to¸n viªn.
KÕ to¸n HTX ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c nhiÖm vô ®îc quy ®Þnh trong chÕ ®é kÕ to¸n HTX n«ng nghiÖp. H×nh thøc thanh to¸n trong HTX, kÕ to¸n HTX ph¶i thanh to¸n th¼ng tíi hé x· viªn. C¸c ®éi trëng tiÕp nhËn dÞch vô vµ gióp kÕ to¸n HTX tÝnh to¸n, h¹ch to¸n c¸c c«ng viÖc cã liªn quan.
Thùc hiÖn viÖc ghi chÐp sæ s¸ch, cËp nhËt chøng tõ vµ lµm ®ñ c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh.
HTX n«ng nghiÖp muèn h¹ch to¸n tèt, ngoµi yÕu tè con ngêi, chuÈn bÞ ®ñ sæ s¸ch, chøng tõ vµ c¸c ®iÒu kiÖn vËt chÊt kh¸c cho c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n còng rÊt quan träng:
Sæ s¸ch kÕ to¸n: Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, HTX n«ng nghiÖp sö dông 19 lo¹i sæ s¸ch kÕ to¸n theo mÉu thèng nhÊt do Bé Tµi chÝnh quy ®Þnh. Tuú theo c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh trong HTX mµ HTX ph¶i më sæ s¸ch trªn c¬ së cã nghiÖp vô ph¸t sinh liªn quan tíi sæ nµo th× ph¶i më sæ ®ã. Hµng ngµy ph¶i ghi chÐp ®Çy ®ñ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh vµo c¸c sæ cã liªn quan; ph¶i ghi ®Çy ®ñ c¸c cét, môc cã trong tõng lo¹i sæ; cuèi mçi trang ph¶i céng sæ vµ hµng th¸ng ph¶i kho¸ sæ ®èi chiÕu sè d ë c¸c tµi kho¶n víi c¸c sæ cã liªn quan. Kh«ng ®îc tÈy, xo¸ c¸c sè liÖu trong sæ s¸ch kÕ to¸n mµ ph¶i sö dông c¸c ph¬ng ph¸p söa ch÷a quy ®Þnh trong chÕ ®é kÕ to¸n.
ChuÈn bÞ ghi chÐp, ph¸t hµnh ®Çy ®ñ c¸c chøng tõ kÕ to¸n.
Mäi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®Òu ph¶i lËp chøng tõ, mäi sè liÖu ghi trªn sæ kÕ to¸n ®Òu ph¶i cã chøng tõ kÕ to¸n hîp ph¸p, hîp lÖ chøng minh. Sau khi sö dông xong chøng tõ kÕ to¸n ph¶i ®îc s¾p xÕp, ph©n lo¹i, b¶o qu¶n tèt theo quy ®Þnh. KÕ to¸n HTX ph¶i lËp vµ ph¸t hµnh chøng tõ tíi tõng ®èi tîng cã liÖn quan, kh«ng ®îc chØ ph¸t hµnh tæng hîp c¶ ®éi s¶n xuÊt mét chøng tõ. C¸c hîp ®ång cung cÊp dÞch vô gi÷a HTX vµ hé x· viªn, lµ chøng tõ quan träng ®Ó cung cÊp vµ thanh to¸n dÞch vô, ®iÒu nµy thÓ hiÖn sù rµng buéc ph¸p lý gi÷a HTX vµ hé x· viªn. Tríc kia Ýt HTX ph¸t hµnh, nay cÇn thùc hiÖn tèt vµ ph¸t hµnh ®Çy ®ñ c¸c chøng tõ ë HTX.
LËp ®Çy ®ñ c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh theo quy ®Þnh.
C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh cã 7 b¸o c¸o gåm: 4 b¸o c¸o tr×nh ®¹i héi x· viªn vµ 3 b¸o c¸o tµi chÝnh lµ: B¶ng c©n ®èi tµi kho¶n, B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh dÞch vô. Hµng n¨m, sau mçi niªn ®é kÕ to¸n, c¸c HTX ph¶i göi ®óng thêi gian theo quy ®Þnh lªn Phßng NN&PTNT huyÖn; ph¶i ghi ®Çy ®ñ c¸c néi dung trong tõng b¸o c¸o vµ cã ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p ®Ó thu nî ®äng s¶n phÈm ë HTX.
Tr×nh tù ghi vµo c¸c lo¹i biÓu kÕ to¸n nh sau: (xem s¬ ®å 2 ).
Ghi chó: ® Ghi hµng ngµy
Þ Ghi ®Þnh kú.
§èi chiÕu kiÓm tra.
S¬ ®å 2: Tr×nh tù ghi chÐp vµo c¸c biÓu kÕ to¸n
Chøng tõ gèc
NhËt ký sæ c¸i
B¶ng tæng hîp chøng tõ gèc
Sæ kÕ to¸n chi tiÕt
B¶ng tæng hîp chi tiÕt
B¸o c¸o tµi chÝnh
ViÖc h¹ch to¸n trong c¸c HTX n«ng nghiÖp gåm: H¹ch to¸n tæng hîp ®Ó rót ra kÕt qu¶ chung cña HTX sau 1 n¨m ho¹t ®éng vµ ®îc h¹c to¸n vµo cuèi n¨m; h¹ch to¸n tõng dÞch vô cã thÓ h¹ch to¸n sau mçi vô s¶n xuÊt, h¹ch to¸n sau mçi vô ®· hoµn thµnh do chñ nhiÖm vµ Ban Qu¶n trÞ HTX quyÕt ®Þnh.
HTX cÇn bè trÝ n¬i lµm viÖc, trang bÞ tèt c¸c ®iÒu kiÖn lµm viÖc nh: bµn, ghÕ, tñ ®ùng tµi liÖu, m¸y tÝnh, c¸c biÓu mÉu kÕ to¸n... Sau khi kÕt thóc n¨m tµi chÝnh, HTX ph¶i s¾p xÕp vµ lËp b¶ng kª ®Ó ®a c¸c tµi liÖu kÕ to¸n vµo b¶o qu¶n, lu tr÷ theo quy ®Þnh.
4. T¨ng cêng c«ng t¸c qu¶n lý vèn ë HTX.
Vèn kinh doanh ë HTX n«ng nghiÖp ®îc biÓu hiÖn b»ng toµn bé gi¸ trÞ b»ng tiÒn cña TSC§ vµ TSL§. §Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô, c¸c HTX cÇn mét lîng vèn nhÊt ®Þnh. Ngoµi nguån vèn tù cã cña HTX, hµng n¨m HTX ph¶i huy ®éng c¸c nguån vèn kh¸c nh: Vèn liªn doanh, liªn kÕt, vay hé x· viªn, vay tæ chøc tÝn dông, vèn øng tríc cña kh¸ch hµng. Vèn ë HTX n«ng nghiÖp ®îc chia lµm 2 lo¹i: Vèn cè ®Þnh ( VC§ ) vµ Vèn lu ®éng (VL§).
Qu¶n lý VC§:
VC§ lµ bé phËn chñ yÕu chiÕm tû träng lín trong tæng sè vèn s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp. Do tÝnh chÊt sö dông cña nã nªn cÇn ph¶i chó ý ph©n lo¹i: VC§ dïng vµo viÖc kinh doanh dÞch vô hay kh«ng, sö dông vµo ngµnh kinh doanh chÝnh hay phô.
VC§ trong HTX n«ng nghiÖp bÞ thÊt tho¸t hµng n¨m ( hao mßn ) do nhiÒu nguyªn nh©n nh: BiÕn ®éng gi¸ c¶, rñi ro, thiÕu sãt, yÕu kÐm trong qu¶n lý ( mÊt m¸t, h háng, khÊu hao kh«ng ®ñ ). V× vËy, vÊn ®Ò b¶o tån vµ t¨ng trëng VC§ lµ yªu cÇu b¾t buéc ®èi víi c¸c HTX. B¶o tån VC§ ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:
Sè VC§ ph¶i b¶o tån cuèi kú
=
Sè VC§ giao ®Çu kú
-
KhÊu hao ®· nép
x
HÖ sè trît gi¸
x
HÖ sè hao mßn v« h×nh
Sè VC§ ë cuèi kú
=
Sè VC§ ph¶i b¶o tån
±
T¨ng, gi¶m VC§ trong kú
Trong HTX n«ng nghiÖp hiÖn nay, viÖc x¸c ®Þnh hao mßn v« h×nh hÇu nh cha lµm ®îc nªn trong b¶o toµn vèn chØ lµ b¶o tån TSC§ h÷u h×nh. HÖ sè trît gi¸ c¨n cø vµo c«ng bè biÕn ®éng gi¸ c¶ hµng n¨m cña ChÝnh phñ. §Ó qu¶n lý vµ sö dông VC§ cã hiÖu qu¶ vµ hîp lý, thêi gian tíi c¸c HTX n«ng nghiÖp sö dông c¸c biÖn ph¸p chñ yÕu sau:
+ §Çu t vµ trang bÞ ®ång bé, tËp trung døt ®iÓm, u tiªn cho ngµnh chÝnh vµ kh©u kinh doanh dÞch vô chñ yÕu.
+ Rót ng¾n thêi gian thi c«ng, x©y dùng, l¾p ®Æt, nhanh chãng ®a m¸y mãc, c«ng tr×nh vµo ho¹t ®éng ®Ó thu håi vèn.
+ Khai th¸c tèi ®a c«ng suÊt vµ thêi gian lµm viÖc cña c«ng tr×nh, m¸y mãc thiÕt bÞ.
+ Thùc hiÖn chÕ ®é kiÓm kª ®Þnh kú vµ thùc hiÖn khÊu hao ®Çy ®ñ.
Hµng n¨m, c¸c HTX ph¶i ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông VC§ ®Ó cã gi¶i ph¸p qu¶n lý thÝch hîp th«ng qua mé sè chØ tiªu sau:
HiÖu suÊt sö dông VC§ theo gi¸ trÞ khèi lîng dÞch vô (Hkl)
Hkl
=
Gkl
Vc®
Trong ®ã: Gkl:Gi¸ trÞ khèi lîng dÞch vô cña kú kinh doanh.
Vc®:Sè VC§ trong kú.
HiÖu suÊt sö dông VC§ theo lîi nhuËn (HP).
HP
=
P
Vc®
Trong ®ã: P : Lîi nhuËn cña kú kinh doanh.
Qu¶n lý VL§:
VL§ trong HTX ®îc chia lµm 2 lo¹i: VL§ ®Þnh møc vµ VL§ kh«ng ®Þnh møc. Thùc chÊt cña viÖc qu¶n lý vµ sö dông VL§ cho ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô lµ: VL§ kh«ng ®Þnh møc, vèn ®îc HTX thêng xuyªn chiÕm dông ë møc tèi thiÓu ®Ó tiÕn hµnh kinh doanh ë møc b×nh thêng, VL§ kh«ng ®Þnh møc chñ yÕu lµ c¸c kho¶n vèn trong thanh to¸n, vèn tiÕn tÖ...
Mét vÊn ®Ò ®Æt ra hiÖn nay cho c¸c HTX lµ ph¶i b¶o tån ®îc VL§. Cã rÊt nhiÒu nguyªn nh©n ¶nh hëng nh: Hµng ho¸ kÐm phÈm chÊt, kinh doanh thua lç kÐo dµi, rñi ro, bÞ chiÕm dông vèn... B¶o toµn vèn lu ®éng ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
Sè VL§ ph¶i b¶o toµn tíi cuèi kú
=
VL§ ®Çu kú
-
Chi phÝ VL§ mÊt ®i cho phÐp
x
HÖ sè trît gi¸
Sè vËt liÖu§ cã ë cuèi kú
=
VL§ b¶o toµn
±
VL§ t¨ng, gi¶m trong kú
HTX n«ng nghiÖp ph¶i lµm sao cho VL§ thùc cã ®Ó ho¹t ®éng t¨ng lªn vµ c«ng nî ph¶i gi¶m dÇn. Tõng bíc chÊm døt nî kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi. HiÖn nay, nguyªn nh©n chÝnh vµ chñ yÕu lµm cho HTX thiÕu VL§ ®Ó ho¹t ®éng lµ do t×nh tr¹ng nî ®äng s¶n phÈm cña x· viªn HTX. C¸c biÖn ph¸p ¸p dông ®Ó thu nî s¶n phÈm lµ:
Ph©n lo¹i ®èi tîng nî ®Ó cã biÖn ph¸p thu nî cô thÓ.
§éng viªn, tuyªn truyÒn thêng xuyªn tíi x· viªn cã nî ®äng s¶n phÈm ®Ó hä thÊy râ ®îc thiÖt h¹i mµ hä g©y ra cho HTX. Nh¾c nî b»ng: GiÊy b¸o nî, c«ng bè trªn loa truyÒn thanh cña x·.
Nh÷ng ®èi tîng cè t×nh th× tæ chøc thu nî vµo lóc thu ho¹ch ( cã tÝnh l·i), c¸ biÖt th× thu t¹i ®Þa ®iÓm n¬i s¶n xuÊt.
C¸c biÖn ph¸p ®Òu kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ th× lËp danh s¸ch ®Ò nghÞ UBND x· ra quyÕt ®Þnh rót ruéng ( ngêi nî ®äng s¶n phÈm nhiÒu nhÊt rót kh«ng qu¸ 2/3 diÖn tÝch canh t¸c ).
C¸n bé HTX ®îc ph©n c«ng phô tr¸ch tõng m¶ng dÞch vô, nÕu cø ®Ó nî ®äng ®Õn 1500 kg thãc ph¶i chÞu trõ 1/4 sè c«ng trªn vô .
§Ó thÊy ®îc viÖc qu¶n lý VL§ nh thÕ nµo, c¸c HTX ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§. Th«ng qua c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ sau:
Tèc ®é chu chuyÓn VL§ (Vl®)
L
=
M
T
=
N
Vl®
L
Trong ®ã: L: Lµ sè lÇn chu chuyÓn VL§ trong kú.
M: Tæng møc lu©n chuyÓn VL§ trong kú.
T: Sè ngµy mét lÇn lu©n chuyÓn.
N: Sè ngµy cña chu kú kinh doanh (th¸ng, quý, n¨m ).
HiÖu suÊt hoµn tr¶ VL§ (H)
H
=
Gkl
Vl®
§Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông VL§ th× c¸c HTX ph¶i t¨ng tèc ®é chu chuyÓn VL§ mµ biÖn ph¸p sö dông chñ yÕu lµ: Dù tr÷ hîp lý, tr¸nh d thõa hoÆc kh«ng cã dù tr÷ cho qu¸ tr×nh kinh doanh dÞch vô, kh«ng ®Ó ø ®äng vèn, ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô b×nh thêng.
5. Hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ níc ®èi víi c¸c HTX n«ng nghiÖp.
§Ó khuyÕn khÝch c¸c HTX n«ng nghiÖp ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ ë giai ®o¹n ®Çu chuyÓn ®æi vµ ho¹t ®éng theo LuËt, néi lùc cña HTX cßn yÕu. Nhµ níc cÇn ph¶i hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch mét c¸ch ®ång bé ®Ó hç trî vÒ kinh tÕ, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c HTX ph¸t triÓn.
VÒ chÝnh s¸ch ®Êt ®ai ®èi víi HTX:
§©y lµ mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch rÊt quan träng cã t¸c ®éng trùc tiÕp tíi sù ph¸t triÓn cña HTX trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc kinh tÕ. MÆc dï ®· cã luËt ®Êt ®ai söa ®æi vµ c¸c v¨n b¶n híng dÉn thi hµnh, song trªn thùc tÕ, c¸c HTX n«ng nghiÖp ®· chuyÓn ®æi sang ho¹t ®éng theo LuËt HTX vÉn ®ang gÆp ph¶i nh÷ng c¶n trë, víng m¾c vÒ vÊn ®Ò ®Êt ®ai nh sau:
Mét lµ, theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña luËt ®Êt ®ai th× diÖn tÝch ®Êt, mÆt níc ®îc sö dông vµo môc ®Ých s¶n xuÊt n«ng, l©m, ng nghiÖp ph¶i ®îc giao cho c¸c hé n«ng d©n, ng d©n sö dông l©u dµi vµ hä ®îc cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt l©u dµi trªn sè diÖn tÝch ®· nhËn. Nhng cho ®Õn nay, trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y, nhiÒu n¬i vÉn cha thùc hiÖn xong. Theo sè liÖu thèng kª cña Côc §Þa chÝnh Hµ T©y cho biÕt, vµo cuèi n¨m 2001, toµn tØnh míi cã kho¶ng 70% sè x·, phêng cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cho 85% sè hé n«ng d©n vµ ®· ®¹t 78% diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp ph¶i cÊp. ViÖc chËm trÔ cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cho hé n«ng d©n lµm tr× trÖ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ kÐo theo ¶nh hëng tíi hiÖu qu¶ kinh doanh dÞch vô cña nhiÒu HTX n«ng nghiÖp ®· chuyÓn ®æi.
Bªn c¹nh ®ã, viÖc chia ruéng manh món, qu¸ nhiÒu m¶nh, thöa cho hé n«ng d©n trong thêi gian qua còng g©y ra khã kh¨n cho ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô cña HTX vÒ: Thuû lîi, lµm gièng, BVSX…®ång thêi g©y c¶n trë viÖc s¶n xuÊt hµng ho¸ cña c¸c hé ®· g©y nªn tæn thÊt vµ chi phÝ cao trong s¶n xuÊt vµ thu ho¹ch. V× vËy, vÊn ®Ò chuyÓn ®æi ruéng ®Êt, cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cho hé n«ng d©n phï hîp víi diÖn tÝch míi vµ quy ho¹ch ®ång ruéng ®ang trë thµnh bøc thiÕt cÇn ®îc c¸c HTX tiÕn hµnh ngay mÆc dï cã nh÷ng khã kh¨n, c¶n trë.
Hai lµ, ®èi víi b¶n th©n c¸c HTX míi thµnh lËp ®· kh«ng cã mÆt b»ng lµm trô së ph¶i ®i thuª cña UBND x· vµ c¸c tæ chøc c¸ nh©n kh¸c nªn ®· kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu dÞch vô cña hé x· viªn. V× vËy, trong thêi gian tíi, Nhµ níc cÇn bæ sung chÝnh s¸ch giao ®Êt hoÆc cho thuª u ®·i ®èi víi c¸c HTX n«ng nghiÖp nµy. NÕu chØ ¸p dông chÝnh s¸ch cho HTX thuª ®Êt theo chÕ ®é hiÖn hµnh th× rÊt Ýt c¸c HTX cã kh¶ n¨ng tr¶ tiÒn thuª.
VÒ chÝnh s¸ch thuÕ ®èi víi HTX:
ChÝnh s¸ch thuÕ ®· ®îc Nhµ níc quy ®Þnh trong NghÞ ®Þnh 15/CP cña ChÝnh phñ ngµy 21/02/1997 vÒ mét sè u ®·i cña Nhµ níc ®èi víi HTX. Thùc tiÔn vËn dông chÕ ®é u ®·i vÒ thuÕ ®èi víi HTX n«ng nghiÖp trong nh÷ng n¨m võa qua cho thÊy mét sè m©u thuÉn:
ChÝnh s¸ch quy ®Þnh trong NghÞ ®Þnh 15/CP cha ®ñ cô thÓ ®Ó triÓn khai vµ cha bao qu¸t hÕt ®èi víi c¸c lo¹i h×nh HTX trong ®ã cã HTX n«ng nghiÖp.
C¸c HTX lµm dÞch vô tiªu thô s¶n phÈm cho hé x· viªn víi tªn gäi “HTX dÞch vô th¬ng m¹i” ®· kh«ng ®îc hëng chÝnh s¸ch u ®·i vÒ thuÕ theo quy ®Þnh.
ViÖc thùc hiÖn thuÕ VAT b¾t ®Çu tõ n¨m 1999 ®· g©y nhiÒu thua thiÖt cho HTX so víi thuÕ doanh thu cò, do HTX kh«ng cã ®ñ chøng tõ, ho¸ ®¬n tµi chÝnh cã thuÕ VAT khi mua c¸c vËt t “®Çu vµo” ®Ó ®îc miÔn nép. V× vËy, Nhµ níc cÇn ph¶i bæ sung, söa ®æi møc thuÕ VAT cho phï hîp.
ViÖc ¸p dông chÕ ®é thuÕ míi ( thuÕ VAT, thuÕ thu nhËp ) cha ®i ®«i víi viÖc híng dÉn ®Çy ®ñ chÕ ®é kÕ to¸n míi cho HTX, lµm cho chÝnh s¸ch u ®·i vÒ thuÕ ®èi víi HTX kh«ng ®îc thùc hiÖn.
Trong nh÷ng n¨m tíi, Nhµ níc nªn nghiªn cøu, xem xÐt ®Ó gi¶m thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cho hÖ thèng quü tÝn dông nh©n d©n tõ 32% xuèng cßn 10 hoÆc 15%. V× ho¹t ®éng tÝn dông chñ yÕu phôc vô ngêi nghÌo ë n«ng th«n vµ kh«ng nªn coi c¸c tæ chøc nµy nh lµ c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i.
VÒ chÝnh s¸ch tÝn dông ®èi víi c¸c HTX.
Theo quy ®Þnh th× HTX ®îc vay vèn ë tÊt c¶ c¸c hÖ thèng Ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh¸c víi l·i suÊt u ®·i. Nhng trªn thùc tÕ, cho ®Õn nay vÉn cha cã mét híng dÉn cô thÓ nµo cña Ng©n hµng Nhµ níc vÒ viÖc cho HTX vay vèn ®Ó kinh doanh. HÇu hÕt c¸c HTX ë nhiÒu ®Þa ph¬ng trong tØnh cha vay ®îc vèn tõ Ng©n hµng do HTX cha cã tµi s¶n thÕ chÊp theo ®óng yªu cÇu (chñ yÕu lµ TSC§, ®Êt ®ai ). Do vËy, cÇn ban hµnh v¨n b¶n híng dÉn cô thÓ cña Ng©n hµng vÒ viÖc cho HTX vay vèn dù ¸n kinh doanh dÞch vô lµ rÊt cÇn thiÕt. MÆt kh¸c, Nhµ níc cÇn cã c¬ chÕ gióp HTX lËp quü b¶o l·nh tÝn dông ®Ó cã thÓ vay ®îc vèn tõ Ng©n hµng víi chÕ ®é b¶o l·nh thÝch hîp.
VÒ chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi.
§iÒu 15- NghÞ ®Þnh 15/CP quy ®Þnh: Bé Lao ®éng-Th¬ng binh vµ x· héi chñ tr× cïng c¸c Bé qu¶n lý ngµnh liªn quan cã v¨n b¶n híng dÉn viÖc ®ãng b¶o hiÓm x· héi cho c¸n bé, x· viªn hîp t¸c x· vµ phï hîp víi ®Æc ®iÓm tõng lo¹i h×nh HTX theo ph¸p luËt. Cho ®Õn nay quy ®Þnh nµy vÉn cha ®îc triÓn khai thùc hiÖn, ë tØnh Hµ T©y cã rÊt nhiÒu ®Þa ph¬ng, HTX cã nhu cÇu ®ãng b¶o hiÓm nhng c¬ quan b¶o hiÓm kh«ng nhËn mua ®· g©y ra th¾c m¾c vµ bÊt b×nh ë c¸c HTX nµy.
VÒ chÝnh s¸ch gi¶i quyÕt c«ng nî tån ®äng cña HTX cò.
Trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y hiÖn nay, rÊt nhiÒu HTX n«ng nghiÖp cßn nî Nhµ níc vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ kh¸c vÒ c¸c kho¶n vay tõ nh÷ng n¨m tríc ®Ó dïng vµo c¸c môc tiªu kh¸c nhau. NghÞ ®Þnh 16/CP cña ChÝnh phñ ngµy 21/02/1997 ®· quy ®Þnh vÒ viÖc gi¶i quyÕt c«ng nî cña HTX, song cho ®Õn nay vÉn cha cã mét v¨n b¶n híng dÉn cô thÓ nµo cña c¸c Bé, Ngµnh vÒ c«ng nî cña HTX theo quy ®Þnh dÉn ®Õn nhiÒu HTX ®· kh«ng xö lý ®îc c¸c kho¶n nî ®äng víi Nhµ níc nªn ®· kh«ng thÓ chuyÓn ®æi vµ gi¶i thÓ theo LuËt HTX. MÆc dï cã nhiÒu HTX ®· chuyÓn ®æi mµ vÉn cha xö lý ®îc quan hÖ nî nÇn, g©y khã kh¨n trong vÊn ®Ò tµi chÝnh. V× vËy, trong nh÷ng n¨m tíi, c¸c Ngµnh, c¸c cÊp liªn quan, ®Æc biÖt lµ Bé Tµi chÝnh ph¶i ban hµnh quy chÕ cô thÓ vÒ gi¶i quyÕt c«ng nî trong HTX, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c HTX kinh doanh dÞch vô cã hiÖu qu¶.
ChÝnh s¸ch ®Çu t c¬ së h¹ tÇng.
C¸c ngµnh cña tØnh vµ huyÖn cÇn chØ ®¹o, híng dÉn, tæ chøc x©y dùng, quy ho¹ch n«ng th«n theo híng hiÖn ®¹i ho¸. Trªn c¬ së quy ho¹ch, Nhµ níc cÇn hç trî mét phÇn vèn cho ®Çu t x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n nh: Giao th«ng liªn x·, ®iÖn, níc, c«ng tr×nh thuû lîi theo c¸c ch¬ng tr×nh, môc tiªu cña Quèc gia vµ cña tØnh. Tríc m¾t, tõ nay ®Õn n¨m 2005, ph¶i ®Çu t x©y dùng mét sè m« h×nh ®iÓm vÒ n«ng th«n míi theo híng C«ng nghiÖp ho¸, HiÖn ®¹i ho¸ ë nh÷ng huyÖn vµ x· cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn.
Tãm l¹i, viÖc hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ níc ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp rÊt quan träng. Bëi v× hiÖn nay n«ng th«n cßn nghÌo, n«ng nghiÖp cßn l¹c hËu vµ phô thuéc nhiÒu vµo c¸c yÕu tè bªn ngoµi nªn néi lùc cho sù ph¸t triÓn cña HTX cßn yÕu. VÊn ®Ò n©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y hiÖn nay ®ßi hái Nhµ níc ph¶i thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch mét c¸ch ®ång bé vµ nhÊt qu¸n, cã nh vËy míi mong ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp ®¹t kÕt qu¶ tèt h¬n.
kÕt luËn
HTX n«ng nghiÖp ®îc h×nh thµnh vµ tån t¹i trong nÒn kinh tÕ quèc d©n lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan. HTX n«ng nghiÖp cã ý nghÜa to lín ®èi víi sù nghiÖp CNH-H§H ®Êt níc. ChÝnh v× vËy, §¶ng vµ Nhµ níc ta hÕt søc coi träng sù ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc hîp t¸c nãi chung vµ kinh tÕ HTX nãi riªng. Sù ra ®êi cña c¸c HTX n«ng nghiÖp kiÓu míi trong n«ng nghiÖp, n«ng th«n cña c¶ níc nãi chung vµ cña tØnh Hµ T©y nãi riªng, võa lµ kÕt qu¶ cña sù ®æi míi h×nh thøc tæ chøc, néi dung ho¹t ®éng vµ c¬ chÕ qu¶n lý ë c¸c HTX, võa lµ kÕt qu¶ cña nh÷ng ®ßi hái kh¸ch quan cña viÖc tõng bíc chuyÓn nÒn n«ng nghiÖp tõ s¶n xuÊt tù cÊp, tù tóc sang s¶n xuÊt hµng ho¸. LuËt HTX ra ®êi vµ cã hiÖu lùc thi hµnh tõ 01/01/1997 lµ hµnh lang ph¸p lý, t¹o m«i trêng lµnh m¹nh cho c¸c HTX n«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn tØnh ho¹t ®éng.
B»ng nh÷ng c¬ së khoa häc vµ thùc tiÔn cña kinh tÕ hîp t¸c trong ®ã cã kinh tÕ HTX, luËn v¨n tèt nghiÖp ®· kh¸i qu¸t b¶n chÊt cña HTX, sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp vµ kinh nghiÖm ë mét sè níc trªn thÕ giíi vÒ ph¸t triÓn HTX n«ng nghiÖp. Qua ®ã ta thÊy ®îc r»ng, vÊn ®Ò n©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp cña níc ta nãi chung vµ cña tØnh Hµ T©y nãi riªng lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan, lµm cho HTX n«ng nghiÖp ho¹t ®éng phï hîp víi ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh míi vµ phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn cña HTX n«ng nghiÖp trªn thÕ giíi.
Trªn c¬ së ph©n tÝch thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y cho thÊy nh÷ng mÆt ®· ®¹t ®îc vµ nh÷ng yÕu kÐm trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp. Qua ®ã, ®Ò xuÊt nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp trong thêi gian tíi.
§Ó t¹o ®iÒu kiÖn vµ gióp ®ì c¸c HTX n«ng nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô cã hiÖu qu¶ vµ hç trî thùc sù cho kinh tÕ hé x· viªn ph¸t triÓn, em xin nªu mét sè kiÕn nghÞ víi UBND tØnh Hµ T©y vµ Trung ¬ng mét sè vÊn ®Ò sau:
TØnh cÇn rµ so¸t sè HTX n«ng nghiÖp ®· nhËn ®¨ng ký kinh doanh, kÓ c¶ HTX cò chuyÓn sang vµ HTX míi thµnh lËp ®Ó gióp ®ì c¸c HTX ®· lµm sai nay ph¶i söa ®æi cho ®óng LuËt HTX. §èi víi sè HTX ®· lµm thñ tôc nhng cha nhËn ®¨ng ký kinh doanh hoÆc cha lµm thñ tôc ®¨ng ký kinh doanh, UBND tØnh cÇn cã v¨n b¶n triÓn khai tíi c¸c UBND huyÖn ®Ó tiÕn hµnh phª duyÖt thñ tôc ®¨ng ký kinh doanh mét c¸ch chÆt chÏ, ®Çy ®ñ vµ cô thÓ h¬n.
C¸c ban ngµnh thuéc tØnh tiÕp tôc tuyªn truyÒn réng r·i nh÷ng ®iÓm c¬ b¶n cña LuËt HTX tíi c¸n bé qu¶n lý vµ x· viªn cña HTX ®Ó mäi ngêi hiÓu râ vµ n¾m v÷ng trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi vµ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX.
C¸c Bé, ngµnh cã c¸c Th«ng t híng dÉn thùc hiÖn c¸c NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ ®èi víi HTX nh: NghÞ ®Þnh 15 vÒ chÝnh s¸ch u tiªn ®èi víi HTX vµ NghÞ ®Þnh 02 vÒ qu¶n lý Nhµ níc c¸c cÊp ®èi víi HTX, cã chñ tr¬ng vµ híng dÉn cô thÓ cho c¸n bé vµ x· viªn HTX tham gia b¶o hiÓm x· héi.
T¹o ®iÒu kiÖn vÒ vèn cho c¸c HTX n«ng nghiÖp ho¹t ®éng b»ng c¸c nguån vèn ®Çu t nh»m gi¶i quyÕt viÖc lµm, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, më réng vµ ph¸t triÓn kinh doanh ngµnh nghÒ phô ë n«ng th«n.
CÇn cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch b¶o hiÓm, trî gi¸ vµ t¹o ®iÒu kiÖn tiªu thô hµng ho¸ n«ng s¶n cho hé n«ng d©n, cã chÝnh s¸ch gi¶m vµ tiÕn tíi miÔn thuÕ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp cho hé n«ng d©n ®Ó hä t¨ng tÝch luü, t¸i ®Çu t, më réng cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.
Xem xÐt l¹i gi¸ ®iÖn phôc vô s¶n xuÊt ë n«ng th«n, chØ nªn ®Ó b»ng gi¸ ®iÖn sinh ho¹t. C¸c tr¹m b¬m cña HTX ®îc x©y dùng b»ng vèn tù cã nªn viÖc tæ chøc, qu¶n lý, ®iÒu hµnh ph¶i ®î hëng c¸c chÝnh s¸ch u ®·i nh c¸c doanh nghiÖp khai th¸c c«ng tr×nh thuû l¬Þ.
T¨ng cêng ®Çu t n©ng cÊp, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng phôc vô s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t ë n«ng th«n nh: Giao th«ng, thuû lîi néi ®ång... nhÊt lµ ch¬ng tr×nh cøng ho¸ kªnh m¬ng, ®a c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt, biÖn ph¸p th©m canh c©y trång, vËt nu«i cã gi¸ trÞ kinh tÕ vµ n¨ng suÊt cao. Nh vËy sÏ ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp æn ®Þnh, ph¸t triÓn, n«ng th«n ®oµn kÕt, gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng trëng nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
LuËt HTX – Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia Hµ Néi – 1996.
Kinh tÕ hîp t¸c trong n«ng nghiÖp, n«ng th«n thÕ giíi vµ ViÖt Nam – Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª - 1996.
Ban kinh tÕ TØnh uû Hµ T©y: §Ò ¸n chuyÓn ®æi HTX n«ng nghiÖp cña tØnh theo LuËt HTX . Sè 28 - §A/BKT ngµy 26/03/1997.
TØnh uû Hµ T©y: ChØ thÞ cña Ban Thêng vô TØnh uû vÒ viÖc chuyÓn ®æi HTX n«ng nghiÖp theo LuËt HTX ngµy 01/04/1997.
UBND tØnh Hµ T©y – Së NN&PTNT: B¸o c¸o t×nh h×nh HTX n«ng nghiÖp hiÖn nay cña tØnh Hµ T©y – Ngµy 21/07/1997.
UBND tØnh Hµ T©y: KÕ ho¹ch chuyÓn ®æi HTX n«ng nghiÖp theo LuËt HTX – Sè 895 KH/UB ngµy 27/08/1997.
Bé NN&PTNT: Tµi liÖu tËp huÊn LuËt HTX vµ c¸c NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ quy ®Þnh vÒ viÖc thi hµnh trong n«ng nghiÖp – Nhµ xuÊt b¶n N«ng nghiÖp TP Hå ChÝ Minh n¨m 1997.
Niªn gi¸m Thèng kª tØnh Hµ T©y tõ 1996 – 2001.
C¸c B¸o c¸o vÒ t×nh h×nh HTX n«ng nghiÖp qua c¸c n¨m (tõ n¨m 1998 – 2001 ) cña Phßng ChÝnh s¸ch – Së NN&PTNT tØnh Hµ T©y.
§æi míi tæ chøc vµ qu¶n lý c¸c HTX trong n«ng nghiÖp, n«ng th«n – Nhµ xuÊt b¶n N«ng nghiÖp Hµ Néi – 1999.
UBND tØnh Hµ T©y: TiÕp tôc n©ng cao ho¹t ®éng cña c¸c HTX n«ng nghiÖp trong thêi gian tíi – Sè 33 – BC/UB ngµy 20/03/2000.
Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ doanh nghiÖp n«ng nghiÖp – Trêng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n Hµ Néi – Nhµ xuÊt b¶n Thèng kª Hµ Néi – 2001.
V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX – Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia – 2001.
UBND tØnh Hµ T©y – Së NN&PTNT : Quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp tØnh Hµ T©y ®Õn n¨m 2010. Hµ §«ng th¸ng 02/2001.
LuËn ¸n Th¹c sÜ kinh tÕ cña Ng« ThÞ Kim Ng©n: Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu ®æi míi vµ ph¸t triÓn HTX n«ng nghiÖp ë huyÖn øng Hoµ tØnh Hµ T©y – Hµ Néi n¨m 2001.
Chu TiÕn Quang vµ Lª Xu©n §×nh: Nh×n l¹i bèn n¨m ®a LuËt HTX vµo cuéc sèng – T¹p chÝ Céng s¶n sè 22 th¸ng 11/2001.
Môc lôc
Trang
UBND tØnh Hµ T©y
Së NN&PTNT
Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt nam
§éc lËp – Tù do – H¹nh phóc
---------o0o---------
Hµ Néi ngµy 10 th¸ng 05 n¨m 2002
NhËn xÐt sinh viªn thùc tËp
Hä vµ tªn sinh viªn: NguyÔn V¨n §¨ng.
§¬n vÞ : Líp N«ng nghiÖp 40B – Khoa Kinh tÕ NN&PTNT Trêng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n Hµ Néi.
Thêi gian thùc tËp : Tõ 14/01 – 09/05 n¨m 2002.
§îc Nhµ trêng giíi thiÖu, sinh viªn NguyÔn V¨n §¨ng ®· thùc tËp t¹i Phßng ChÝnh s¸ch – Së NN&PTNT tØnh Hµ T©y vÒ chuyªn ®Ò “N©ng cao chÊt lîng ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô ë HTX n«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn tØnh Hµ T©y”. Trong thêi gian thùc tËp t¹i c¬ quan, Phßng ChÝnh s¸ch – Së NN&PTNT cã mét sè nhËn xÐt nh sau:
KÕ to¸n. Trëng Phßng ChÝnh s¸ch
KT. Gi¸m ®èc Së NN&PTNT tØnh Hµ T©y
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Nâng cao chất lượng hoạt động kinh doanh dịch vụ ở HTX nông nghiệp sau chuyển đổi theo luật HTX trên địa bàn tỉnh Hà Tây.doc