Đề tài Nâng cao hiệu quả của công tác quản lý tiền lương và các khoản trích theo lương ở Công ty Xây dựng điện và dịch vụ phát triển nông thôn

Òn l­¬ng ph¶i tr¶ trong mét th¸ng = TiÒn l­¬ng ngµy * Sè ngµy LV thùc tÕ trong mét th¸ng TiÒn l­¬ng ngµy: lµ tiÒn l­¬ng tr¶ cho mét ngµy lµm viÖc vµ ®­îc tÝnh nh­ sau: TiÒn l­¬ng ngµy = TiÒn l­¬ng th¸ng 26 TiÒn l­¬ng giê: lµ tiÒn l­¬ng tr¶ cho mét giê lµm viÖc ®­îc tÝnh nh­ sau: TiÒn l­¬ng giê = TiÒn l­¬ng ngµy Sè giê tiªu chuÈn ¦u ®iÓm cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian lµ phï hîp víi nh÷ng lo¹i c«ng viÖc mµ kh«ng thÓ ®Þnh møc hoÆc kh«ng nªn ®Þnh møc mét c¸ch cô thÓ, mÆt kh¸c tÝnh to¸n ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu, dÔ ¸p dông. Nh­îc ®iÓm: do nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian( mang tÝnh b×nh qu©n, ch­a thùc sù g¾n víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt ) Do ®ã kh«ng kÝch thÝch ng­êi c«ng nh©n tËn dông thêi gian lao ®éng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. Nªn ®Ó kh¾c phôc phÇn nµo h¹n chÕ ®ã tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã thÓ kÕt hîp víi chÕ ®é tiÒn th­ëng ®Ó khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng h¨ng h¸i lµm viÖc. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã hai lo¹i: l­¬ng thêi gian gi¶n ®¬n vµ l­¬ng thêi gian cã th­ëng. L­¬ng thêi gian gi¶n ®¬n C«ng thøc: TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho CNV trong th¸ng = Møc l­¬ng theo thang b¶ng l­¬ng + C¸c kho¶n phô cÊp kh¸c C¸c kho¶n phô cÊp kh¸c cã thÓ lµ nh÷ng kho¶n phô cÊp ®éc h¹i, phô cÊp tr¸ch nhiÖm, phô cÊp khu vùc. Tïy thuéc vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp mµ tÝnh nh÷ng lo¹i phô cÊp phï hîp theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n cã nh­îc ®iÓm c¬ b¶n lµ kh«ng xÐt ®Õn th¸i ®é lao ®éng ®Õn h×nh thøc sö dông thêi gian lao ®éng, sö dông nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc, thiÕt bÞ… Nªn kh«ng tr¸nh ®­îc hiÖn t­îng b×nh qu©n chñ nghÜa, trong thùc tÕ h×nh thøc nµy Ýt sö dông. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã th­ëng H×nh thøc nµy dùa trªn sù kÕt hîp gi÷a tiÒn l­¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n víi chÕ ®é tiÒn th­ëng. C«ng thøc: TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng = TiÒn l­¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n + TiÒn th­ëng H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã th­ëng qu¸n triÖt ®Çy ®ñ h¬n nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng, bëi v× viÖc tr¶ l­¬ng kh«ng chØ xÐt tíi thêi gian lao ®éng vµ tr×nh ®é lµnh nghÒ mµ cßn xÐt tíi th¸i ®é lao ®éng, ý thøc tr¸ch nhiÖm tinh thÇn s¸ng t¹o trong lao ®éng th«ng qua c¸c h×nh thøc tiÒn th­ëng. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm lµ h×nh thøc tiÒn l­¬ng c¬ b¶n vµ chñ yÕu ®­îc ¸p dông réng r·i trong c¸c xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp. Theo h×nh thøc nµy viÖc tr¶ l­¬ng ®­îc tiÕn hµnh c¨n cø vµo sè l­îng, chÊt l­îng s¶n phÈm, c«ng viÖc hoµn thµnh ®¶m b¶o yªu cÇu chÊt l­îng vµ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm c«ng viÖc ®ã: TiÒn l­¬ng s¶n phÈm ph¶i tr¶ = Khèi l­îng s¶n phÈm hoÆc c«ng viÖc ®· hoµn thµnh * §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ¦u ®iÓm cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm: ®©y lµ ph­¬ng ph¸p tr¶ l­¬ng khoa häc, qu¸n triÖt ®­îc ph­¬ng ph¸p ph©n phèi theo lao ®éng cã t¸c dông kÝch thÝch ng­êi lao ®éng trong lao ®éng s¶n xuÊt. TiÒn l­¬ng ( thu nhËp vÒ tiÒn l­¬ng) cña ng­êi lao ®éng nhiÒu hay Ýt hoµn toµn phô thuéc voµ kÕt qu¶ lao ®éng cña hä, ®ång thêi c¸ch tr¶ l­¬ng nµy còng g¾n tr¸ch nhiÖm cña ng­êi lao ®éng víi doanh nghiÖp, g¾n tr¸ch nhiÖm cña ng­êi qu¶n lý sao cho cïng víi chi phÝ tiÒn l­¬ng Êy doanh nghiÖp thu ®­îc lîi nhuËn tèi ®a. Nh­îc ®iÓm lín nhÊt cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm lµ viÖc x©y dùng cho ®­îc mét møc lao ®éng cho nhiÒu lo¹i h×nh c«ng viÖc trªn thùc tÕ lµ rÊt khã, h¬n n÷a viÖc x©y dùng ®­îc mét ®Þnh møc lao ®éng tiªn tiÕn cã tÝnh ®Õn tiÕn bé khoa häc kü thuËt lµ t­¬ng ®èi khã kh¨n. Trong c¸ch tr¶ l­¬ng nµy viÖc x¸c ®Þnh mét c¸ch chÝnh x¸c khèi l­îng thùc hiÖn ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã mét bé phËn theo dâi ®ñ tin cËy vµ cã hiÖu qu¶, ®¶m b¶o theo dâi mét c¸ch chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc ®· hoµn thµnh cña doanh nghiÖp. TiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm bao gåm c¸c h×nh thøc tiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm c¸ nh©n trùc tiÕp, tiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm c¸ nh©n gi¸n tiÕp, tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ, tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn, tiÒn l­¬ng kho¸n. TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm c¸ nh©n trùc tiÕp Theo h×nh thøc nµy, tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n ®­îc x¸c ®Þnh theo s¶n l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra vµ ®¬n gi¸ l­¬ng s¶n phÈm: Lt= Q * §g Trong ®ã: Lt : tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm c¸ nh©n trùc tiÕp Q : sè l­îng s¶n phÈm hîp quy c¸ch tÝnh theo ®¬n vÞ hiÖn vËt §g : ®¬n gi¸ l­¬ng s¶n phÈm §¬n gi¸ l­¬ng s¶n phÈm lµ tiÒn l­¬ng tr¶ cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hoµn thµnh vµ ®­îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo møc l­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc vµ ®Þnh møc thêi gian hoÆc ®Þnh møc s¶n l­îng cho c«ng viÖc ®ã. H×nh thøc tiÒn l­¬ng nµy ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu ®èi víi ng­êi c«ng nh©n. Nã ¸p dông réng r·i trong c¸c xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp ®èi víi nh÷ng c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt mµ c«ng viÖc cã thÓ ®Þnh møc vµ h¹ch to¸n kÕt qu¶ riªng cho tõng ngµnh. Tuy nhiªn h×nh thøc tiÒn l­¬ng nµy còng cã nh­îc ®iÓm lµ kh«ng khuyÕn khÝch ng­êi c«ng nh©n quan t©m ®Õn thµnh tÝch chung cña tËp thÓ. TiÒn l­¬ng s¶n phÈm c¸ nh©n gi¸n tiÕp L­¬ng s¶n phÈm c¸ nh©n gi¸n tiÕp ®­îc ¸p dông ®èi víi nh÷ng c«ng nh©n phô, phôc vô s¶n xuÊt nh­ c«ng nh©n ®iÒu chØnh m¸y, söa ch÷a thiÕt bÞ… mµ kÕt qu¶ c«ng t¸c cña hä cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi kÕt qu¶ c«ng t¸c cña nh÷ng c«ng nh©n ®øng m¸y nh»m khuyÕn khÝch hä n©ng cao chÊt l­îng phôc vô. TiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n phô ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch nh©n sè l­îng s¶n phÈm thùc tÕ cña c«ng nh©n chÝnh ®­îc ng­êi ®ã phôc vô víi ®¬n gi¸ l­¬ng cÊp bËc cña hä víi tû lÖ % hoµn thµnh ®Þnh møc s¶n l­îng b×nh qu©n cña nh÷ng c«ng nh©n chÝnh. Cã thÓ biÓu diÔn b»ng c«ng thøc: Lp = Sc * §sg HoÆc: Lp = Mp * Tc Trong ®ã: Lp : tiÒn l­¬ng c«ng nh©n phô Sc : sè l­îng s¶n phÈm cña c«ng nh©n chÝnh §sg : ®¬n gi¸ s¶n phÈm gi¸n tiÕp Mp : møc l­¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n phô Tc : tû lÖ hoµn thµnh ®Þnh møc s¶n l­îng b×nh qu©n cña c«ng nh©n chÝnh % §¬n gi¸ l­¬ng s¶n phÈm gi¸n tiÕp ®­îc tÝnh b»ng c¸ch: §sg = Mp §mc Trong ®ã: §mc : ®Þnh møc s¶n l­îng cña c«ng nh©n chÝnh H×nh thøc tiÒn l­¬ng nµy kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c kÕt qu¶ lao ®éng cña c«ng nh©n phô nh­ng nã l¹i lµm cho mäi ng­êi trong cïng mét bé phËn c«ng t¸c quan t©m ®Õn kÕt qu¶ chung. ViÖc khuyÕn khÝch vËt chÊt ®èi víi c«ng nh©n phô sÏ cã t¸c dông n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng nh©n chÝnh. Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ Trong tr­êng hîp nµy th× tiÒn l­¬ng s¶n phÈm tr­íc hÕt ®­îc tÝnh chung cho c¶ tËp thÓ, sau ®ã tÝnh vµ chia cho tõng ng­êi trong tËp thÓ, cô thÓ nh­ sau: NÕu x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ cho mét s¶n phÈm th×: §¬n gi¸ = Lcbcnv + phô cÊp Møc s¶n l­îng tõng c¸ nh©n X¸c ®Þnh tiÒn l­¬ng cho c¸ nh©n tËp thÓ: TiÒn l­¬ng = §¬n gi¸ * Sè l­îng thùc tÕ cña c¶ tËp thÓ Chia tiÒn l­¬ng cho tõng ng­êi lao ®éng: C¸ch 1. Chia theo thêi gian lµm viÖc thùc tÕ vµ hÖ sè l­¬ng theo c¸ch chia nµy gåm 3 b­íc: B­íc 1. Ta tÝnh ®æi thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña ng­êi lao ®éng ë nh÷ng cÊp bËc kh¸c nhau vÒ thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña ng­êi lao ®éng bËc 1 ®Ó so s¸nh: Thêi gian lµm viÖc quy ®æi tõng ng­êi lao ®éng( Tq®) = Thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña ng­êi lao ®éng( Ttt) * HÖ sè l­¬ng cÊp bËc cña tõng ng­êi B­íc 2. TÝnh tiÒn l­¬ng cña mét ®¬n vÞ thêi gian lµm viÖc quy ®æi: TiÒn l­¬ng cña mét ®¬n vÞ thêi gian lµm viÖc quy ®æi = TiÒn l­¬ng c¶ tËp thÓ Thêi gian lµm viÖc quy ®æi B­íc 3. TÝnh tiÒn l­¬ng cña tõng ng­êi lao ®éng: LNLA = Tq® * Lq® Trong ®ã: LNLA : l­¬ng ng­êi lao ®éng Tq® : thêi gian lµm viÖc quy ®æi Lq® : l­¬ng quy ®æi C¸ch 2: Chia theo hÖ sè chªnh lÖch gi÷a tiÒn l­¬ng thêi gian vµ tiÒn l­¬ng s¶n phÈm gåm 3 b­íc: B­íc 1. TÝnh tiÒn l­¬ng theo cÊp bËc c«ng viÖc vµ thêi gian lµm viÖc cña tõng ng­êi lao ®éng: TLNLA = LCBCNV( cña mét ®¬n vÞ thêi gian) * Ttt Trong ®ã: TLNLA : thêi gian lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng LCBCNV : l­¬ng cÊp bËc Ttt : thêi gian lµm viÖc thùc tÕ B­íc 2. TÝnh hÖ sè chªnh lÖch gi÷a tiÒn l­¬ng s¶n phÈm vµ tiÒn l­¬ng thêi gian: Hs = Lsp TLNL§ Trong ®ã: Lsp : l­¬ng s¶n phÈm TLNL§ : thêi gian lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng B­íc 3. TÝnh tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng LNL§ = Ttt * Hs Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ cã t¸c dông khuyÕn khÝch ng­êi c«ng nh©n quan t©m ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt chung cña c¶ tæ, ph¸t triÓn viÖc kiÓm nghiÖm nghÒ nghiÖp vµ n©ng cao tr×nh ®é cña c«ng nh©n. Tuy nhiªn do nh­îc ®iÓm cña viÖc chia l­¬ng ch­a tÝnh ®Õn th¸i ®é lao ®éng, ®Æc ®Øªm søc khoÎ, sù nhanh nhÑn th¸o v¸t hoÆc kÕt qu¶ cña tõng c«ng nh©n nªn trong chõng mùc nhÊt ®Þnh tiÒn l­¬ng cña mçi ng­êi ch­a thËt g¾n víi sù ®ãng gãp cña hä vµo thµnh tÝch chung cña tæ. H×nh thøc tiÒn l­¬ng s¶n phÈm luü tiÕn TiÒn l­¬ng tr¶ theo h×nh thøc nµy gåm hai phÇn: PhÇn thø nhÊt: c¨n cø vµo møc ®é h×nh thµnh ®Þnh møc lao ®éng tÝnh ra tiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm trong ®Þnh møc. PhÇn thø hai: c¨n cø vµo møc ®é v­ît ®Þnh tÝnh ra tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng theo tû lÖ luü tiÕn, tû lÖ hoµn thµnh v­ît ®Þnh møc n©ng cao th× suÊt luü tiÕn cµng nhiÒu. ¦u ®iÓm cña h×nh thøc nµy: kÝch thÝch m¹nh mÏ viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, nªn ®­îc ¸p dông trong nhiÒu kh©u quan träng ®Ó ®Èy nhanh tèc ®é s¶n xuÊt, ®¶m b¶o cho viÖc s¶n xuÊt c©n ®èi, ®ång bé, ¸p dông trong tr­êng hîp doanh nghiÖp ph¶i hoµn thµnh gÊp mét ®¬n ®Æt hµng nµo ®ã. ¸p dông h×nh thøc nµy ®ßi hái ph­¬ng ph¸p tæ chøc qu¶n lý tèt ®Þnh møc lao ®éng kiÓm tra vµ nghiÖm thu chÆt chÏ sè l­îng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm, tr¸nh lµm t¨ng kho¶n chi phÝ trong kh©u tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµm ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh. §Ó ®¶m b¶o h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm lòy tiÕn cã hiÖu qu¶, cÇn chó ý ®iÒu kiÖn c¬ b¶n: Møc t¨ng cña ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ph¶i nhá h¬n hoÆc b»ng møc tiÕt kiÖm chi phÝ cè ®Þnh, møc t¨ng ®¬n gi¸ ®­îc khèng chÕ theo c«ng thøc sau: K® = C(H- 1) L * H Trong ®ã: K® : lµ hÖ sè t¨ng cña ®¬n gi¸ s¶n phÈm lòy tiÕn. L : lµ hÖ sè tiÒn l­¬ng trong gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm. H : hÖ sè s¶n l­îng ®¹t. C : hÖ sè chi phÝ cè ®Þnh trong gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm. H×nh thøc tr¶ l­¬ng kho¸n s¶n phÈm TiÒn l­¬ng kho¸n lµ mét h×nh thøc ®Æc biÖt cña tiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm, trong ®ã tæng sè tiÒn l­¬ng tr¶ cho c«ng nh©n hoÆc mét nhãm c«ng nh©n ®­îc quy ®Þnh tr­íc cho mét khèi l­îng c«ng viÖc hoÆc khèi l­îng s¶n phÈm nhÊt ®Þnh ph¶i ®­îc hoµn thµnh trong mét thêi gian quy ®Þnh. H×nh thøc tiÒn l­¬ng nµy ®­îc ¸p dông cho nh÷ng c«ng viÖc kh«ng thÓ ®Þnh møc cho tõng bé phËn c«ng viÖc hoÆc nh÷ng c«ng viÖc mµ xÐt ra giao tõng viÖc chi tiÕt kh«ng cã lîi vÒ mÆt kinh tÕ, th«ng th­êng lµ nh÷ng c«ng viÖc khÈn cÊp ph¶i hoµn thµnh sím. Dùa vµo tÝnh chÊt khÈn tr­¬ng cña c«ng viÖc cã thÓ quy ®Þnh kho¶n tiÒn th­ëng cho viÖc hoµn thµnh tr­íc thêi h¹n quy ®Þnh. Khi ¸p dông h×nh thøc l­¬ng kho¸n cÇn chó träng chÕ ®é kiÓm tra chÊt l­îng theo ®óng hîp ®ång quy ®Þnh. H×nh thøc tiÒn l­¬ng s¶n phÈm cã th­ëng Thùc chÊt cña h×nh thøc tiÒn l­¬ng nµy lµ sù kÕt hîp chÕ ®é tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm víi chÕ ®é tiÒn th­ëng. ë c¸c xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp viÖc ¸p dông h×nh thøc tiÒn l­¬ng nµy nh»m môc ®Ých n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, h¹ møc phÕ phÈm, tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu… Nguån h×nh thµnh, môc ®Ých sö dông c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng Quü b¶o hiÓm x· héi( BHXH) Trong c¸c doanh nghiÖp ngoµi sè tiÒn l­¬ng ®­îc lÜnh theo sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng ®· hao phÝ, ng­êi lao ®éng cßn ®­îc quü BHXH trî cÊp trong nh÷ng tr­êng hîp ng­êi lao ®éng bÞ èm, ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng… Quü BHXH cña doanh nghiÖp lµ mét bé phËn quü BHXH chung theo chÕ ®é nhµ n­íc quy ®Þnh. Quü BHXH ®­îc h×nh thµnh b»ng c¸ch trÝch hµng th¸ng theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè tתn l­¬ng ®Þnh møc ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn trong th¸ng vµ ®­îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm, chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c bé phËn, ®¬n vÞ trong doanh nghiÖp. Nh­ vËy quü BHXH cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi quü tiÒn l­¬ng. Quü BHXH ®­îc sö dông ®Ó chi trî cÊp b¶o hiÓm x· héi ®­îc nhµ n­íc giao quyÒn qu¶n lý, cÊp ph¸t mét bé phËn quü b¶o hiÓm x· héi ®Ó chi trî cÊp cho c«ng nh©n viªn nghØ h­u, mÊt søc, tö tuÊt… Trong c¸c doanh nghiÖp víi sù tham gia qu¶n lý cña tæ chøc c«ng ®oµn, hµng th¸ng doanh nghiÖp trùc tiÕp chi c¸c kho¶n trî cÊp BHXH cho c«ng nh©n viªn trong xÝ nghiÖp trªn c¬ së c¸c chøng tõ chi BHXH ®· ®­îc kiÓm tra b¶o ®¶m tÝnh ®óng ®¾n, ®ång thêi lµm ®óng thñ tôc chuyÓn tiÒn kÞp thêi cho c¬ quan BHXH, c¬ quan tµi chÝnh, phÇn quü BHXH mµ nhµ n­íc giao cho c¬ quan BHXH qu¶n lý. Sù h×nh thµnh quü BHXH: Còng nh­ tiÒn l­¬ng chÕ ®é chÝnh s¸ch vÒ BHXH cã sù biÕn ®æi thÝch øng víi tõng thêi kú ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Quü BHXH ®­îc h×nh thµnh b»ng c¸ch tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh mét sè tiÒn theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè quü tiÒn l­¬ng thùc tÕ ph¸t sinh trong th¸ng ®Ó chi tr¶ trî cÊp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong nh÷ng tr­êng hîp èm ®au, mÊt søc lao ®éng, tai n¹n lao ®éng... Cïng víi sù ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ, ®æi míi nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh, ®æi míi chÝnh s¸ch kinh tÕ x· héi, chÕ ®é BHXH còng ®­îc nghiªn cøu ®æi míi ®Ó thùc sù cã t¸c ®éng kÝch thÝch ®éng viªn ng­êi lao ®éng tÝch cùc ®ãng gãp søc m×nh vµo sù nghiÖp ®æi míi vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh tû lÖ trÝch BHXH lµ 20%, trong ®ã 15% do ®¬n vÞ sö dông lao ®éng nép( ®­îc tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh), 5% cßn l¹i do ng­êi lao ®éng ®ãng gãp ( ®­îc tÝnh vµo thu nhËp hµng th¸ng). Quü BHXH ®­îc chi tiªu trong c¸c tr­êng hîp ng­êi lao ®éng èm ®au, thai s¶n, tai n¹n giao th«ng…quü nµy do c¬ quan b¶o hiÓm x· héi qu¶n lý. Quü b¶o hiÓm y tÕ ( BHYT) Trong nhiÒu n¨m qua nhµ n­íc ta ®· thùc hiÖn chÝnh s¸ch kh¸m ch÷a bÖnh kh«ng mÊt tiÒn. Nh­ng n¨m gÇn ®©y nhµ n­íc thùc hiÖn thu mét phÇn viÖn phÝ ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn nhµ n­íc b¾t buéc ph¶i mua BHYT. B¶o hiÓm y tÕ lµ h×nh thøc huy ®éng sù ®ãng gãp cña c¸ nh©n, tËp thÓ vµ céng ®ång x· héi nh»m h×nh thµnh quü BHYT ®Ó ®¶m b¶o thanh to¸n chi phÝ cho ng­êi bÖnh cã ®ãng BHYT ®Õn kh¸m ch÷a bÖnh t¹i c¬ së kh¸m ch÷a bÖnh theo hîp ®ång gi÷a c¬ quan BHYT vµ c¬ së kh¸m ch÷a bÖnh thuéc ngµnh y tÕ. Quü BHYT tÕ ®­îc sö dông ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n tiÒn kh¸m ch÷a bÖnh, viÖn phÝ, thuèc thang… cho ng­êi lao ®éng trong thêi gian èm ®au, sinh ®Î. Tû lÖ trÝch BHYT hiÖn hµnh lµ 3% trong ®ã 2% do chñ sö dông lao ®éng ®ãng gãp( ®­îc tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh) vµ 1% do ng­êi lao ®éng ®ãng gãp( trõ vµo thu nhËp cña ng­êi lao ®éng). Kinh phÝ c«ng ®oµn( KPC§) §Ó cã nguån chi phÝ ho¹t ®éng c«ng ®oµn, hµng th¸ng doanh nghiÖp cßn ph¶i trÝch theo mét tû lÖ quy ®Þnh víi tæng sè tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng vµ phô cÊp( phô cÊp chøc vô, phô cÊp khu vùc, phô cÊp thu hót, phô cÊp th©m niªn…) thùc tÕ ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng kÓ c¶ lao ®éng hîp ®ång tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh ®Ó h×nh thµnh kinh phÝ c«ng ®oµn. Tû lÖ trÝch kinh phÝ c«ng ®oµn theo chÕ ®é hiÖn hµnh lµ 2%. PhÇn II Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng vµ C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i c«ng ty X©y dùng ®iÖn vµ dÞch vô ph¸t triÓn n«ng th«n Tæng quan vÒ c«ng ty. 1.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty C«ng ty X©y dùng ®iÖn vµ dÞch vô ph¸t triÓn n«ng th«n lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc trùc thuéc Trung ­¬ng Héi n«ng d©n ViÖt Nam ®­îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 390/Q§ - UB cña UBND thµnh phè Hµ Néi ngµy 5/03/1994. C«ng ty X©y dùng ®iÖn vµ dÞch vô ph¸t triÓn n«ng th«n ra ®êi lµ c«ng ty kinh doanh cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, cã trô së chÝnh t¹i 201 ®­êng CÇu GiÊy- Ph­êng Quan Hoa - QuËn CÇu GiÊy- Hµ Néi. Tõ khi míi thµnh lËp, quy m« ho¹t ®éng chñ yÕu tËp trung lµ x©y l¾p ®iÖn, tæng lao ®éng lµ h¬n 40 ng­êi, doanh sè hµng n¨m chØ h¬n mét tû ®ång, ®Õn nay c«ng ty ®· më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt trªn nhiÒu lÜnh vùc: x©y l¾p, ho¹t ®éng ®Çu t­ kinh doanh, qu¶n lý ®iÖn, x©y dùng c«ng tr×nh c«ng nghiÖp, d©n dông, ®­êng giao th«ng n«ng th«n…. HiÖn nay c«ng ty cã h¬n 100 c¸n bé c«ng nh©n viªn, doanh sè th¸ng n¨m gÇn 5 tû ®ång. 2.Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c«ng ty Lµ ®¬n vÞ ho¹t ®éng trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n, yªu cÇu vèn ®Çu t­ lín, chu kú s¶n xuÊt kinh doanh dµi, ®Æc biÖt lµ lÜnh vùc ®Çu t­ x©y dùng vµ x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh. Lµ ngµnh nghÒ s¶n xuÊt kinh doanh mang ®Æc thï kü thuËt cao( c«ng nghÖ n¨ng l­îng) lao ®éng kü thuËt kÕt hîp víi lao ®éng thñ c«ng, c¬ giíi, quy tr×nh kü thuËt nghiªm ngÆt, chÆt chÏ, yªu cÇu c«ng t¸c an toµn cao. LÜnh vùc kinh doanh cña c«ng ty: Chuyªn x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh ®iÖn cao thÕ, c¸c tr¹m biÕn ¸p d­íi 35 KV, x©y dùng vµ c¶i t¹o c¸c c«ng tr×nh ®iÖn h¹ thÕ, ®iÖn néi thÊt. Kinh doanh l¾p r¸p loa ®µi vµ linh kiÖn ®iÖn tö. DÞch vô ®iÖn ph¸t triÓn n«ng th«n. X©y dùng vµ hoµn thiÖn c¸c c«ng tr×nh thuéc nhãm C. S¶n xuÊt kinh doanh thiÕt bÞ ®iÖn. §Çu t­ x©y dùng, khai th¸c vµ cung øng ®iÖn. Lµm ®Ìn ®­êng chiÕu s¸ng c«ng céng. 3.Tæ chøc bé m¸y c«ng ty S¬ ®å 01. Bé m¸y tæ chøc Gi¸m ®èc §éi x©y l¾p IV §éi x©y l¾p III §éi x©y l¾p II X­ëng c¬ khÝ §éi x©y l¾p I Phßng kü thuËt Phßng kinh doanh Phßng kÕ ho¹ch dù ¸n, vËt t­ Phßng tµi vô kÕ to¸n Phßng tæ chøc hµnh chÝnh Phã gi¸m ®èc kü thuËt Phã gi¸m ®èc tæ chøc 3.1. Ban gi¸m ®èc Gi¸m ®èc: lµ ®¹i diÖn ph¸p nh©n cña c«ng ty vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Trung ­¬ng Héi n«ng d©n ViÖt Nam, tr­íc ph¸p luËt vÒ mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty. Gi¸m ®èc lµ ng­êi cã quyÒn cao nhÊt ë c«ng ty theo chÕ ®é mét thñ tr­ëng, chØ ®¹o mäi ho¹t ®éng cña c¸c phßng ban trong c«ng ty. Phã gi¸m ®èc tæ chøc hµnh chÝnh: lµ ng­êi tham m­u, hç trî cho gi¸m ®èc vµ phô tr¸ch toµn kh©u tæ chøc. Phã gi¸m ®èc kü thuËt: lµ ng­êi tham m­u, hç trî cho gi¸m ®èc vµ phô tr¸ch toµn bé kü thuËt. 3.2. C¸c phßng ban chøc n¨ng Phßng kü thuËt Lµ bé phËn chuyªn m«n trùc tiÕp cña qu¸ tr×nh tæ chøc s¶n xuÊt, cã nhiÖm vô x©y dùng c¸c ph­¬ng ¸n biÖn ph¸p kü thuËt thùc hiÖn cho tõng nhiÖm vô, tõng c«ng viÖc cô thÓ, chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc c«ng ty vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm, n©ng cao tay nghÒ vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cho ®éi ngò c¸n bé kü thuËt. Phßng kÕ ho¹ch dù ¸n, vËt t­ Cã tr¸ch nhiÖm x©y dùng c¸c dù ¸n, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh vµ chØ ®¹o thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô s¶n xuÊt tiÕp cËn më réng thÞ tr­êng. Cã nhiÖm vô cung øng kÞp thêi c¸c thiÕt bÞ vËt t­ cho kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, cã tr¸ch nhiÖm qu¶n lý giao nhËn ®¶m b¶o vÒ sè l­îng, chÊt l­îng chñng lo¹i thiÕt bÞ vËt t­. Phßng tµi vô kÕ to¸n Lµ bé phËn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ vèn s¶n xuÊt kinh doanh, gióp gi¸m ®èc qu¶n lý vèn, t¹o nguån vèn ®Çu t­ cho s¶n xuÊt kinh doanh ®¶m b¶o ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng, thùc hiÖn nghÜa vô víi nhµ n­íc, cÊp trªn. Phßng tæ chøc hµnh chÝnh Cã nhiÖm vô x©y dùng vµ gi¸m s¸t thùc hiÖn néi quy, quy chÕ lµm viÖc cña c¬ quan, thùc hiÖn tèt quy chÕ d©n chñ, c«ng t¸c chÝnh trÞ t­ t­ëng x©y dùng vµ ph¸t ®éng phong trµo thi ®ua toµn c«ng ty. 3.3. C¸c bé phËn s¶n xuÊt §éi x©y l¾p I : cã nhiÖm vô thi c«ng x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh ®iÖn d©n dông, ®iÖn néi thÊt… §éi x©y l¾p II : cã nhiÖm vô thi c«ng x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh ®iÖn d©n dông, ®iÖn néi thÊt... §éi x©y l¾p III : cã nhiÖm vô thi c«ng x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh ®iÖn d©n dông, ®iÖn néi thÊt... §éi x©y l¾p IV: cã nhiÖm vô thi c«ng x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh ®iÖn d©n dông, ®iÖn néi thÊt... X­ëng c¬ khÝ: cã nhiÖm vô gia c«ng, chÕ t¹o nh÷ng s¶n phÈm phôc vô cho thi c«ng x©y l¾p. 4. C¬ cÊu s¶n xuÊt Do ®Æc ®iÓm cña ngµnh x©y l¾p bao gåm nhiÒu lÜnh vùc ho¹t ®éng trªn ph¹m vi réng r·i nªn ®Ó ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý, c«ng ty thµnh lËp bèn ®éi x©y l¾p vµ mét x­ëng c¬ khÝ. Nh÷ng ®éi s¶n xuÊt th­êng phèi hîp víi nhau ®Ó thi c«ng mét c«ng tr×nh hay h¹ng môc c«ng tr×nh nh­ng còng cã thÓ do mét ®éi s¶n xuÊt phô tr¸ch thi c«ng. Trong mçi ®éi s¶n xuÊt l¹i chia thµnh nh÷ng tæ s¶n xuÊt theo yªu cÇu cô thÓ cña tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. Mçi ®éi s¶n xuÊt bao gåm cã ®éi tr­ëng, kÕ to¸n, c¸n bé kü thuËt. Gi÷a nh÷ng ®éi vµ phßng ban cã mèi quan hÖ chÆt chÏ trong viÖc tæ chøc c¸c nhiÖm vô gi¸m ®èc giao. Kh¸c víi nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh¸c, c¸c doanh ghiÖp x©y l¾p muèn cã ®­îc c«ng tr×nh x©y l¾p ph¶i tr¶i qua nh÷ng c«ng viÖc sau: Tr­íc hÕt, khi cã c«ng tr×nh gäi ®Êu thÇu, c¸n bé phßng kÕ ho¹ch tÝnh to¸n, xem thiÕt kÕ còng nh­ yªu cÇu kü thuËt ®Ó lËp gi¸ dù to¸n theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. §©y lµ mét khau quan träng ®Ó tróng thÇu thi c«ng mét c«ng tr×nh th× c«ng ty ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ thµnh hîp lý cho c«ng tr×nh ®ã dùa trªn nh÷ng ®¬n gi¸, ®Þnh møc x©y dùng c¬ b¶n do nhµ n­íc ban hµnh trªn c¬ së gi¸ c¶ thÞ tr­êng vµ cña c«ng ty ®Ó ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt cña c«ng ty cã l·i. Quy tr×nh s¶n xuÊt cña c«ng ty chØ thùc hiÖn khi c«ng ty ®· tróng thÇu. Quy tr×nh s¶n xuÊt thi c«ng cã thÓ kh¸i qu¸t nh­ sau: S¬ ®å 03: Quy tr×nh s¶n xuÊt Ký hîp ®ång X©y dùng ph­¬ng ¸n kü thuËt NhËn mÆt b»ng Tæ chøc thi c«ng NghiÖm thu ®¸nh gi¸ Bµn giao ®­a vµo sö dông II. Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i c«ng ty X©t dùng ®iÖn vµ dÞch vô ph¸t triÓn c«ng ty. C«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng HiÖn nay sè lao ®éng t¹i c«ng ty do phßng tæ chøc hµnh chÝnh qu¶n lý. Phßng tæ chøc hµnh chÝnh dùa vµo sæ s¸ch, chøng tõ vÒ lao ®éng ®­îc lËp cho tõng tæ ®éi, phßng ban vµ cho toµn c«ng ty ®Ó n¾m v÷ng t×nh h×nh t¨ng, gi¶m sè l­îng lao ®éng. Sè lao ®éng t¹i phßng hµnh chÝnh ph¶i trïng khíp víi sè lao ®éng t¹i c¸c bé phËn. C¸c bé phËn theo dâi thêi gian lao ®éng cña mçi ng­êi th«ng qua b¶ng chÊm c«ng, sau ®ã hµng th¸ng göi cho kÕ to¸n tiÒn l­¬ng tËp hîp ghi sæ ®Ó tÝnh l­¬ng. §Ó tÝnh l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, hiÖn nay c«ng ty ¸p dông hai h×nh thøc tr¶ l­¬ng: H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm ®èi víi c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®èi víi bé phËn qu¶n lý c«ng tr×nh, bé phËn v¨n phßng. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm ®èi víi c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt C«ng thøc tÝnh tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm: L­¬ng c¬ b¶n = HÖ sè l­¬ng * L­¬ng tèi thiÓu HÖ sè l­¬ng s¶n phÈm (HSP) = Tæng møc l­¬ng s¶n phÈm trong kú Tæng møc l­¬ng c¬ b¶n TiÒn l­¬ng s¶n phÈm = L­¬ng c¬ b¶n * HSP * Sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ 26 TiÒn l­¬ng nghØ lÔ, phÐp = HSP * l­¬ng c¬ b¶n * Sè ngµy nghØ 26 L­¬ng tèi thiÓu lµ møc l­¬ng do c«ng ty quy ®Þnh phï hîp víi quy ®Þnh cña nhµ n­íc. Møc l­¬ng tèi thiÓu t¹i c«ng ty X©y dùng ®iÖn vµ dÞch vô ph¸t triÓn n«ng th«n lµ 290.000 ®ång. VÝ dô: Dùa vµo b¶ng chÊm c«ng ta cã thÓ tÝnh l­¬ng cho c«ng nh©n NguyÔn §×nh Thu trong th¸ng 9/2003. HÖ sè l­¬ng: 1,6 L­¬ng c¬ b¶n = 1,6 * 290.000 = 464.000 Sè ngµy lµm viÖc : 25 ngµy Tæng møc l­¬ng s¶n phÈm trong th¸ng c¶ tæ ®­îc h­ëng: 5.001.000 Møc l­¬ng c¬ b¶n cña c¶ tæ: 2.985.500 HÖ sè l­¬ng s¶n phÈm = 5.001.000 = 1,7 2.985.500 TiÒn l­¬ng s¶n phÈm = 464.000*1,7 * 25 = 747.400 26 Trong th¸ng 9 cã mét ngµy lÔ lµ ngµy 2-9 TiÒn l­¬ng nghØ lÔ = 1,7 * 464.000 = 29.900 26 TiÒn l­¬ng trong th¸ng cña c«ng nh©n NguyÔn §×nh Thu ®­îc h­ëng: TiÒn l­¬ng ®­îc h­ëng = 747.400 + 29.900 = 777.300 C«ng nh©n cña c«ng ty chñ yÕu lµ trong biªn chÕ chØ thuª c«ng nh©n ngoµi theo hîp ®ång ng¾n h¹n trong tr­êng hîp c«ng tr×nh b­íc vµo giai ®o¹n cuèi. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, c«ng nh©n thuéc biªn chÕ cña c«ng ty trªn mçi c«ng tr×nh ®­îc chia thµnh nhiÒu tæ, mçi tæ chuyªn thùc hiÖn mét sè b­íc c«ng viÖc nhÊt ®Þnh. Mçi tæ ®Òu cã tæ tr­ëng, tæ tr­ëng chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc ®éi tr­ëng vÒ qu¶n lý lao ®éng trong tæ vµ c«ng viÖc mµ tæ m×nh thùc hiÖn ®ång thêi tæ tr­ëng theo dâi t×nh h×nh lao ®éng cña tõng c«ng nh©n ®Ó lµm c¨n cø cho viÖc thanh to¸n tiÒn l­¬ng sau nµy. §èi víi nh÷ng hîp ®ång lao ®éng ng¾n h¹n: khi c«ng ty cã nhu cÇu vÒ lao ®éng, c«ng ty sÏ tݪn hµnh ký hîp ®ång lao ®éng trong thêi gian nhÊt ®Þnh, ®ång thêi khi giao c«ng viÖc c«ng ty ký hîp ®ång giao kho¸n( mÉu 01). Khi c«ng viÖc theo hîp ®ång hoµn thµnh c¨n cø vµo chøng tõ trªn ®Ó chi tr¶ l­¬ng. VÝ dô: trong th¸ng 3-2003, ®Ó ®Èy nhanh tiÕn ®é thi c«ng, c«ng ty ®· ký hîp ®ång víi «ng Mai V¨n Vò tæ tr­ëng tæ nÒ mét sè c«ng viÖc: gia c«ng, l¸p ®Æt cèt thÐp ®æ bª t«ng m¸i, x©y t­êng bao, theo hîp ®ång giao kho¸n sè 04. KÕ to¸n tæng hîp sè liÖu c¸c hîp ®ång giao kho¸n, phiÕu x¸c nhËn c«ng viÖc hoµn thµnh, b¶ng chÊm c«ng, b¶ng l­¬ng cïng víi l­¬ng cña bé phËn qu¶n lý c«ng tr×nh, bé phËn v¨n phßng ®Ó lËp b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ BHXH,BHYT. B¶ng ph©n bæ nµy dïng ®Ó tËp hîp vµ ph©n bæ tiÒn l­¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶, BHXH,BHYT, KPC§ ph¶i trÝch nép cho c¸c ®èi t­îng sö dông lao ®éng. B¶ng ph©n bæ nµy ®­îc lËp c¨n cø vµo phiÕu x¸c nhËn c«ng viÖc hoµn thµnh, b¶ng l­¬ng... C¨n cø vµo tû lÖ trÝch BHXH,BHYT vµ tæng sè tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ theo tõng c«ng tr×nh, tÝnh ra sè tiÒn ph¶i trÝch BHXH,BHYT. MÉu sè: 01 §¬n vÞ: §éi IV C«ng tr×nh: tr¹m ®iÖn th«n Trï Hîp ®ång giao kho¸n Ngµy 9 th¸ng 3 n¨m 2003 Sè : 04 Hä tªn: «ng Lª Minh Thu. Chøc vô: ®éi tr­ëng. §¹i diÖn cho bªn giao kho¸n. Hä tªn: «ng Mai V¨n Vò. Chøc vô: tæ tr­ëng tæ nÒ. §¹i diÖn cho bªn nhËn kho¸n. Cïng nhau ký hîp ®ång giao kho¸n nh­ sau: Ph­¬ng thøc giao kho¸n: kho¸n gän §iÒu kiÖn thùc hiÖn hîp ®ång: bªn nhËn kho¸n chuÈn bÞ nh©n lùc ®Ó thi c«ng. Thêi gian thùc hiÖn hîp ®ång tõ: 15 -3-2003 ®Õn 3-4-2003. Néi dung c¸c c«ng viÖc giao kho¸n Tªn c«ng viÖc §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸(®ång) Tr¸t trÇn M2 110 10.000 X©y t­êng bao m 320 6.000 Tr¸ch nhiÖm, quyÒn lîi bªn nhËn kho¸n Hoµn thµnh ®óng tiÕn ®é thi c«ng, thêi gian hîp ®ång, ®¶m b¶o ®óng yªu cÇu kü thuËt theo thiÕt kÕ. TrÝch ®ãng BHXH,BHYT. Tr¸ch nhiÖm, quyÒn lîi bªn giao kho¸n Gi¸m s¸t kü thuËt. Thanh to¸n tiÒn l­¬ng th¸ng kÞp thêi. §¹i diÖn bªn nhËn kho¸n §¹i diÖn bªn giao kho¸n MÉu 02 §éi IV C«ng tr×nh: tr¹m ®iÖn th«n Trï PhiÕu x¸c nhËn c«ng viÖc hoÆc s¶n phÈm hoµn thµnh Ngµy 3 th¸ng 4 n¨m 2003 Tªn ®¬n vÞ hoÆc c¸ nh©n: Mai V¨n Vò Theo hîp ®ång : Sè 04 ngµy 9 th¸ng 3 n¨m 2003 STT Tªn s¶n phÈm (c«ng viÖc) §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ (®ång) Thµnh tiÒn Ghi chó 1 Tr¸t trÇn M2 110 10.000 1.100.000 2 X©y t­êng bao m 320 6.000 1.920.000 3 Céng 3.020.000 Ng­êi giao viÖc ng­êi nhËn viÖc ng­êi kiÓm tra 1.2.H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®èi víi bé phËn qu¶n lý c«ng tr×nh, bé phËn v¨n phßng Theo h×nh thøc nµy, hµng th¸ng c«ng ty tr¶ l­¬ng cho ng­êi c«ng nh©n viªn theo møc l­¬ng c¬ b¶n, hÖ sè l­¬ng vµ ngµy c«ng lµm viÖc trong th¸ng. C¨n cø ®Ó tÝnh l­¬ng cña c«ng nh©n viªn lµ c¸c b¶ng chÊm c«ng cña tõng bé phËn göi lªn phßng kÕ to¸n vµo cuèi mçi th¸ng. C«ng thøc tÝnh tiÒn l­¬ng thêi gian t¹i c«ng ty: TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ trong th¸ng = HÖ sè l­¬ng * l­¬ng tèi thiÓu * Sè c«ng lµm trong th¸ng + Phô cÊp (nÕu cã) 26 TiÒn l­¬ng nghØ lÔ, phÐp = HÖ sè l­¬ng * L­¬ng tèi thiÓu * Sè c«ng nghØ lÔ, phÐp 26 VÝ dô: dùa vµo b¶ng chÊm c«ng ta cã thÓ tÝnh l­¬ng cho nh©n viªn Lª V¨n Vui HÖ sè l­¬ng: 2,5 Ngµy lµm viÖc thùc tÕ: 25 ngµy Ngµy nghØ lÔ 2/9: 1 ngµy TiÒn ¨n mçi ngµy: TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ trong th¸ng = 2,5 * 290.000 * 25 + ( 25 * 5.000) = 822.000 26 TiÒn l­¬ng nghØ lÔ = 2,5 * 290.000 * 1 = 27.900 26 VËy phÇn thu nhËp cña nh©n viªn Lª V¨n Vui: PhÇn thu nhËp = tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ trong th¸ng + tiÒn l­¬ng nghØ lÔ = 822.000 + 27.900 = 849.900 ®ång PhÇn l­¬ng cña nh©n viªn Lª V¨n Vui sÏ ®­îc thÓ hiÖn trong b¶ng thanh to¸n l­¬ng. Víi c¸ch tÝnh t­¬ng tù ta cã thÓ tÝnh l­¬ng cho toµn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. KÕ to¸n lËp b¶ng thanh to¸n l­¬ng ®Ó ghi nhËn sè tiÒn thùc lÜnh cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. Nh­îc ®iÓm chÝnh cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy lµ ch­a g¾n liÒn tiÒn l­¬ng víi kÕt qu¶ lao ®éng cña tõng ng­êi. Do ®ã kh«ng kÝch thÝch ng­êi c«ng nh©n tËn dông thêi gian lao ®éng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. B¶ng thanh to¸n l­¬ng th¸ng 9-2003 STT Hä vµ tªn HÖ sè l­¬ng L­¬ng thêi gian L­¬ng s¶n phÈm NghØ viÖc, ngõng viÖc h­ëng 100% l­¬ng Phô cÊp thuéc quü l­¬ng Tæng sè C¸c kho¶n khÊu trõ Truy lÜnh Sè c«ng Sè tiÒn S¶n phÈm Sè tiÒn Sè c«ng Sè tiÒn Sè c«ng Sè tiÒn BHXH BHYT 1 NguyÔn V¨n Nhung 6,03 25 1.681.400 1L 67.300 25*5.000 125.000 1.873.7000 87.400 17.500 1.768.800 2 NguyÔn V¨n T×nh 2,02 24 540.700 1L + 1P 45.100 24* 5.000 120.000 660.700 29.300 5.900 625.500 3 §µo ThÞ Hoa 1,82 25 1L 22.600 25 * 5.000 125.000 675.400 26.400 5.300 610.300 4 NguyÔn §×nh Thu 1,6 25 747.400 1L+ 29.900 777.300 23.200 4.600 749.500 5 Lª TuÊn Anh 1,3 25 1L 24.300 631.500 18.900 3.800 608.800 C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng Hµng th¸ng c¨n cø vµo chøng tõ ban ®Çu" giÊy chøng nhËn nghØ vµ thanh to¸n" mÉu do c¬ quan b¶o hiÓm cÊp, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng lËp b¶ng kª chøng tõ thanh to¸n BHXH. MÉu sè: 04 B¶ng kª chøng tõ thanh to¸n BHXH Th¸ng 5-2003 STT Hä vµ tªn §éi Néi dung thanh to¸n Sè tiÒn (®ång) 1 Lª TuÊn Anh 2 NghØ èm 125.500 2 Mai Anh H¶i 3 NghØ èm 125.500 3 TrÇn V¨n Hïng 1 NghØ èm 125.500 B¶ng kª chøng tõ thanh to¸n BHXH ®­îc lËp theo tõng ®éi, phßng ban vµ sè tiÒn tæng ®­îc h­ëng BHXH cña tõng ng­êi lao ®éng. Cuèi th¸ng dùa trªn b¶ng kª chøng tõ thanh to¸n BHXH kÕ to¸n lËp " b¶ng tæng ngµy nghØ vµ trî cÊp BHXH" göi cho c¬ quan BHXH thanh to¸n. C«ng ty X©y dùng ®iÖn vµ dÞch vô ph¸t triÓn n«ng th«n lËp quü BHXH b»ng c¸ch trÝch 20% quü tiÒn l­¬ng hµng th¸ng, trong ®ã c«ng ty chÞu 15%( tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh), ng­êi lao ®éng chÞu 5%( trõ vµo l­¬ng), kh«ng trÝch BHXH ®èi víi lao ®éng thuª ngoµi. Hµng th¸ng c«ng ty nép hÕt sè BHXH cho c¬ quan BHXH. C¬ quan BHXH øng tr­íc cho c«ng ty 3% trong sè ®ã ®Ó thùc hiÖn chi tr¶, c¬ quan BHXH thùc hiÖn viÖc thanh to¸n. Møc ®é h­ëng trî cÊp BHXH trong c¸c tr­êng hîp lµ kh¸c nhau. §èi v¬i ng­êi lao ®éng khi b¶n th©n èm ®au, con èm hay bÞ tai n¹n( kh«ng ph¶i tai n¹n lao ®éng) th× h­ëng tû lÖ BHXH lµ 75% l­¬ng. §èi víi lao ®éng n÷ cã thai hoÆc trong thêi kú sinh con, trî cÊp BHXH ®­îc h­ëng b»ng 100% tiÒn l­¬ng ®èi víi c¸c th¸ng nghØ theo chÕ ®é + 01 th¸ng l­¬ng khi sinh con. Khi ng­êi lao ®éng bÞ tai n¹n hoÆc bÖnh nghÒ nghiÖp tiÒn trî cÊp BHXH ®­îc h­ëng b»ng 100% tiÒn l­¬ng suèt qu¸ tr×nh ®iÒu trÞ. §èi víi quü BHYT, c«ng ty trÝch 3% theo l­¬ng trong ®ã c«ng ty chÞu 2%( tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh), ng­êi lao ®éng chÞu 1%( trõ vµo l­¬ng), kh«ng tÝnh ®èi víi lao ®éng thuª ngoµi. Ngoµi ra, hµng th¸ng c«ng ty cßn trÝch 2% lËp quü KPC§( tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh). C«ng ty nép mét nöa lªn c«ng ®oµn cÊp trªn vµ gi÷ l¹i mét nöa cho ho¹t ®éng c«ng ®oµn cña c«ng ty. C¨n cø vµo phÇn nép BHXH,BHYT cña ng­êi lao ®éng kÕ to¸n tiÒn l­¬ng lËp b¶ng thanh to¸n l­¬ng, sè BHXH, BHYT ®­îc tÝnh vµo chi phÝ, ®­îc ph©n bæ theo c¸c bé phËn s¶n xuÊt lµ c¬ së ®Ó lËp b¶ng ph©n bæ tiÌn l­¬ng vµ BHXH. T×nh h×nh sö dông quü tiÒn l­¬ng t¹i c«ng ty §èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh mang tÝnh chÊt phôc vô, viÖc qu¶n lý vµ sö dông quü tiÒn l­¬ng cã ý nghÜa rÊt quan träng nh»m khuyÕn khÝch ng­êi ta n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ kinh doanh ®ã lµ ®iÒu kiÖn mµ c¸c nhµ qu¶n lý ph¶i quan t©m. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ viÖc sö dông quü tiÒn l­¬ng gãp phÇn vµo viÖc t¨ng doanh thu, t¨ng thu nhËp cña c¸c nh©n viªn. H¬n thÕ n÷a tû lÖ t¨ng cña doanh thu thùc tÕ vµ thu nhËp ph¶i lín h¬n tû lÖ t¨ng cña quü tiÒn l­¬ng. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ tû suÊt tiÒn l­¬ng ph¶i gi¶m, tû lÖ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ph¶i t¨ng trong kú ®ång thêi møc l­¬ng b×nh qu©n æn ®Þnh ®Ó c¶i thiÖn h¬n n÷a ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho ng­êi lao ®éng. C«ng thøc tÝnh quü l­¬ng cña c«ng ty: Quü tiÒn l­¬ng = Tû lÖ tiÒn l­¬ng * Doanh thu §Ó t×m ra sè chªnh lÖch t¨ng gi¶m ta sÏ ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông quü tiÒn l­¬ng trªn c¬ së so s¸nh c¸c chØ tiªu tæng hîp quü l­¬ng, tû suÊt tiÒn l­¬ng vµ møc thu nhËp b×nh qu©n, thu nhËp lao ®éng gi÷a quý I vµ quý II. B¶ng 3. T×nh h×nh thùc hiÖn quü l­¬ng 6 th¸ng ®Çu n¨m 2003 STT ChØ tiªu Quý I Quý II 1 Doanh thu 325.024.000 398.138.000 2 Quü l­¬ng 71.001.000 73.010.000 3 Sè lao ®éng 105 105 4 TiÒn l­¬ng b×nh qu©n 672.200 695.300 Tõ b¶ng sè liÖu trªn ta tiÕn hµnh ph©n tÝch Møc biÕn ®éng t­¬ng ®èi cña quü l­¬ng T(%) = Quü l­¬ng quý I Quü l­¬ng quý II * Doanh thu quýI Doanh thu quý II T(%) = 73.010.000 71.001.000 * 398.138.000 325.024.000 T(%) = 73.010.000 86.972.643 = 0,84 Møc t¨ng tuyÖt ®èi cña quü l­¬ng Dquü l­¬ng = Quü l­¬ng quý I - Quü l­¬ng quý I * Doanh thu quý I Doanh thu quýII Dquü l­¬ng = 73.010.000 - 71.001.000 * 398.138.000 325.024.000 Dquü l­¬ng = 73.010.000 - 86.972.643 = - 13.962.643 qua c¸c sè liÖu trªn cho ta thÊy c«ng ty ®· sö dông tiÕt kiÖm ®­îc 16% quü l­¬ng, øng víi tiÕt kiÖm ®­îc 13.962.643 ®ång. Ngoµi ra ®Ó thÊy râ ®­îc t×nh h×nh sö dông ®óng ®¾n quü l­¬ng 6 th¸ng ®Çu n¨m ta cßn so s¸nh tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng b×nh qu©n: Tû lÖ % hoµn thµnh vÒ doanh thu = 398.138.000 * 100% =122,5% 325.024.000 Tû lÖ % hoµn thµnh kÕ ho¹ch vÒ lao ®éng = 105 * 100% =100% 105 Tû lÖ % hoµn thµnh vÒ doanh thu = 695.300 * 100% =103,44% 672.200 §Ó g¾n viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cïng víi ciÖc sö dông hîp lý quü tiÒn l­¬ng t¹i c«ng ty X©y dùng ®iÖn vµ dÞch vô ph¸t triÓn n«ng th«n chóng ta kh«ng thÓ kh«ng kh¼ng ®Þnh viÖc s¾p xÕp c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý ë c«ng ty lµ chÆt chÏ, hiÖu qu¶, lµm viÑc nµy cã nghÜa lµ c¸n bé qu¶n lý ®· ph¸t huy vai trß cña m×nh, quan t©m ®Õn lîi Ých ng­êi lao ®éng, hµng th¸ng ®Òu cã th­ëng ph¹t c«ng khai, râ rµng, mäi th¾c m¾c ®Òu nhanh chãng ®i s©u t×m hiÓu. §iÒu ®ã còng lµ mét nh©n tè gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, ng­êi lao ®éng thÊy xøng ®¸ng h¬n víi c«ng søc m×nh bá ra khi hä nhËn ®­îc thï lao lao ®éng. Th«ng qua viÖc ph©n tÝch sö dông quü tiÒn l­¬ng, kÕ to¸n cã c¬ héi hoµn thiÖn viÖc tÝnh to¸n quü tiÒn l­¬ng, gãp tiÕng nãi chung gióp nhµ qu¶n lý trong tæ chøc h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng t¹i doanh nghiÖp m×nh. PhÇn III Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng t¹i c«ng ty X©y dùng ®iÖn vµ dÞch vô ph¸t triÓn n«ng th«n C¬ s¬ khoa häc cña kiÕn nghÞ Trong s¶n xuÊt kinh doanh, tiÒn l­¬ng cã ý nghÜa rÊt quan träng ®©y lµ mét yÕu tè cña chi phÝ s¶n xuÊt. Cßn ®èi víi ng­êi cung øng søc lao ®éng tiÒn l­¬ng lµ nguån thu nhËp chñ yÕu. Môc ®Ých cña c¸c nhµ s¶n xuÊt lµ lîi nhuËn, môc ®Ých cña ng­êi cung øng søc lao ®éng lµ tiÒn l­¬ng. Víi ý nghÜa nµy tiÒn l­¬ng cung cÊp sù s¸ng t¹o gi¸ trÞ míi hay ®óng h¬n lµ nguån cung øng søc s¸ng t¹o, søc s¶n xuÊt, n¨ng lùc cña lao ®éng rong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ gi¸ trÞ gia t¨ng. Do ®ã c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng vµ viÖc tÝnh l­¬ng ®óng ®¾n, hîp lý sÏ kÝch thÝch ng­êi lao ®éng lµm viÖc cã hiÖu qu¶ vµ n©ng cao kÕt qu¶ c«ng viÖc. Mçi mét doanh nghiÖp trong x· héi ®Òu cã mét h×nh thøc mét quan nÞªm vµ c¸ch thøc tr¶ l­¬ng kh¸c nhau. Tuy nhiªn c¸c doanh nghiÖp ®Òu mong muèn cã mét c¸ch thøc tÝnh chi tr¶ vµ qu¶n lý tiÒn l­¬ng phï hîp víi ®Æc thï s¶n xuÊt kinh doanh vµ nhu cÇu cña ng­êi lao ®éng. Nªn ë mçi doanh nghiÖp c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng ®Òu ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ vµ cßn cã nh÷ng tån t¹i. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng t¹i c«ng ty Lµ c«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n c¸c c«ng tr×nh ®iÖn vµ cung cÊp dÞch vô ®iÖn nªn thêi gian thanh to¸n cña kh¸ch hµng kÐo dµi. Nh­ng hµng th¸ng c«ng ty lu«n cè g¾ng ®Ó thanh to¸n tiÒn c«ng cho ng­êi lao ®éng. §èi víi nh÷ng tr­êng hîp èm ®au, thai s¶n c«ng ty lu«n tæ chøc th¨m hái tËn t×nh vµ thùc hiÖn chÕ ®é tiÒn l­¬ng nghØ phÐp ®Çy ®ñ. Nh÷ng h¹n chÕ, khã kh¨n §èi víi c¸ch x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ l­¬ng vµ quü l­¬ng Theo th«ng t­ liªn bé 20 ngµy 2/6/1993 cña liªn bé lao ®éng - th­¬ng binh x· héi - tµi chÝnh, ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ®­îc x¸c ®Þnh theo bèn ph­¬ng ph¸p vµ t­¬ng øng víi bèn ph­¬ng ph¸p ®ã lµ bèn ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh quü tiÒn l­¬ng, thùc tÕ ë c«ng ty ®· kh«ng ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµo trong bèn ph­¬ng ph¸p trªn. §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh lµ kh¸c nhau phô thuéc vµo l­¬ng cÊp bËc cña tõng ng­êi lao ®éng vµ phô thuéc vµo ®Þnh møc n¨ng suÊt, ®Þnh møc lao ®éng. Tuú theo tÝnh chÊt c«ng viÖc vµ tÝnh chÊt c«ng tr×nh mµ c¸c chØ tiªu tÝnh ®¬n gi¸ ®­a ra lµ phï hîp vµ t¹o sù c«ng b»ng trong thu nhËp cña ng­êi lao ®éng. Quü tiÒn l­¬ng cña c«ng ty tÝnh dùa trªn ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng, trªn nguyªn t¾c quü l­¬ng cña c«ng ty ®­îc tÝnh trªn doanh thu nh­ng cã sù kh¸c biÖt lµ: Quü tiÒn l­¬ng = Tû lÖ tiÒn l­¬ng * Doanh thu Tû lÖ tiÒn l­¬ng ®­îc quy ®Þnh riªng cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, tû lÖ nµy do c«ng ty tÝnh to¸n vµ dùa trªn sè lao ®éng ®Þnh biªn kú kÕ ho¹ch, sè s¶n phÈm thùc hiÖn theo kÕ ho¹ch, n¨ng suÊt lao ®éng kÕ ho¹ch… Sau ®ã göi cho c¬ quan c¬ thÈm quyÒn cña nhµ n­íc kiÓm tra vµ xÐt duyÖt, sau khi x¸c ®Þnh c¸c tû lÖ nµy th× cïng víi doanh thu theo dù to¸n cña c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã tÝnh ra quü l­¬ng ®èi víi tõng c«ng tr×nh vµ lÊy sè tæng céng c¸c quü l­¬ng ®ã th× ®­îc tæng quü l­¬ng cña toµn c«ng ty. Víi c¸ch tÝnh quü l­¬ng theo c¸ch nµy, c«ng ty chØ sö dông quü l­¬ng thùc hiÖn b»ng 90% quü l­¬ng cßn 10% ®Ó giµnh. Dùa trªn sè quü l­¬ng thùc chi so s¸nh víi quü l­¬ng ®­îc chi theo ®¬n gi¸ ®Ó thùc hiÖn ph©n phèi quü l­¬ng. C«ng ty chØ tÝnh quü l­¬ng cña toµn c«ng ty mµ kh«ng tÝnh riªng quü tiÒn l­¬ng cho khèi s¶n xuÊt, do ®ã trong c«ng t¸c qu¶n lý l­¬ng th­êng gÆp khã kh¨n. §èi víi viÖc tr¶ l­¬ng §èi víi phÇn l­¬ng kho¸n ng­êi lao ®éng, hä kh«ng hoµn toµn ph¶i cè g¾ng nç lùc hoµn thµnh c«ng viÖc ë mét chõng mùc nµo ®ã cuèi th¸ng hä vÉn ®­îc tÝnh hoµn thµnh kÕ ho¹ch, ®­îc tÝnh mét tû lÖ nh­ nh©n viªn trùc tiÕp lao ®éng d­íi c«ng tr×nh. §ã lµ lý do g©y nªn nh÷ng biÕn ®éng m¹nh mÏ trong thu nhËp tõng th¸ng ®èi víi ng­êi lao ®éng. Nh÷ng kh¸ch hµng chñ yÕu cña c«ng ty lµ c¸c x· vïng s©u, vïng xa kinh tÕ chËm ph¸t triÓn nªn viÖc thu tiÒn gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ thêi gian thu tiÒn th­êng kÐo dµi. Do ®ã c«ng ty kh«ng cã kh¶ n¨ng chi tr¶ cho nh©n viªn hÕt sè tiÒn l­¬ng hµng th¸ng khiÕn cho viÖc nî ®äng l­¬ng nh©n viªn kÐo dµi. 2.3. §èi víi c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng C«ng ty ®· ¸p dông c¸c tû lÖ trÝch, nép theo ®óng quy ®Þnh cña nhµ n­íc. Víi BHXH,BHYT,KPC§ th× kh«ng cã chøng tõ b¾t buéc song c«ng ty ®· kh«ng sö dông chøng tõ nµo vÒ viÖc thanh to¸n vµ sö dông tiÕt kiÖm lµm nh­ vËy sÏ g©y khã kh¨n trong viÖc kiÓm tra ®èi chiÕu ®ång thêi kh«ng cã sè liÖu tæng hîp vÒ BHXH,BHYT,KPC§. Môc tiªu cña viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng ph¶i nh»m ®¹t c¸c môc tiªu: TiÒn l­¬ng trë thµnh c«ng cô, ®éng lùc s¶n xuÊt ph¸t triÓn, kÝch thÝch ng­êi lao ®éng lµm viÖc cã hiÖu qu¶ cao nhÊt. Ph¶i trë thµnh c«ng cô khuyÕn khÝch ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ sù s¸ng t¹o cña ng­êi lao ®éng. TiÒn l­¬ng ph¶i ®¶m b¶o cho ng­êi lµm c«ng ¨n l­¬ng tho¶ m·n c¸c nhu cÇu tèi thiÓu trong ®êi sèng hµng ngµy vµ tõng b­íc n©ng cao ®êi sèng cña hä. Cung cÊp th«ng tin râ rµng, dÔ hiÓu cho ng­êi l·nh ®¹o vµ c¸c ®èi t­îng quan t©m kh¸c, ph¸t huy vai trß chñ ®éng s¸ng t¹o vµ tr¸ch nhiÖm cña ng­êi lao ®éng còng nh­ ng­êi sö dông lao ®éng. Trªn c¬ së nh÷ng tån t¹i cña c«ng ty còng víi môc tiªu nªu trªn em xin m¹nh d¹n nªu lªn mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng. Mét sè kiÕn nghÞ VÒ phÝa nhµ n­íc Tr­íc m¾t TiÒn l­¬ng lµ mét ph¹m trï ph©n phèi quan träng, quyÕt ®Þnh møc sèng lîi Ých thiÕt th©n cña ng­êi lao ®éng. Nhµ n­íc v× vËy h¬n lóc nµo hÕt quan t©m qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh nh÷ng quan hÖ tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng vµ thu nhËp ®¶m b¶o lîi Ých cña ng­êi lao ®éng, th­êng xuyªn c¶i thiÖn møc sèng cho ng­êi lao ®éng vµ ph¸t huy vai trß kÝch thÝch kinh tÕ cña tiÒn l­¬ng ®èi víi viÖc thóc ®Èy c¸c ®éng lùc ph¸t triÓn. V× vËy tr­íc m¾t nhµ n­íc ph¶i: QuyÕt ®Þnh c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch c¬ b¶n vÒ tiÒn l­¬ng vµ tiÒn th­ëng, ®¶m b¶o lîi Ých cho ng­êi lao ®éng vµ sù qu¶n lý tèng nhÊt víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ - chÝnh trÞ - x· héi. Së dÜ ph¶i lµm nh­ vËy v× ®èi víi hµng triÖu ng­êi lao ®éng lµm c«ng ¨n l­¬ng tiÒn l­¬ng lµ mèi quan t©m hµng ®Çu ®èi víi hä. Tuy nhiªn bªn c¹nh ®ã ®iÒu khiÕn hä ph¶i quan t©m lµ c¸c chÝnh s¸ch ®·i ngé. NÕu nh­ lµm tèt vÊn ®Ò nµy sÏ kÝch thÝch sù s¸ng t¹o trong c¸n bé c«ng nh©n viªn, khiÕn hä h¨ng say h¬n trong c«ng viÖc. H×nh thµnh c¬ chÕ vµ c«ng cô qu¶n lý tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng phï hîp víi tõng khu vùc, lÜnh vùc trong nÒn kinh tÕ quèc d©n sao cho mét mÆt nhµ n­íc cã thÓkiÓm so¸t nghiªm ngÆt vÒ tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng, mÆt kh¸c t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn tù do s¸ng t¹o vµ t¨ng thu nhËp hîp ph¸p cña ng­êi lao ®éng vµ quyÒn tù chñ cña c¸c doanh nghiÖp, ®¶m b¶o c«ng b»ng x· héi. QuyÕt ®Þnh h×nh thøc vµ møc ®é ®iÒu tiÕt tiÒn l­¬ng, thu nhËp nh»m ®¶m b¶o quan hÖ thu nhËp hîp lý gi÷a c¸c tÇng líp d©n c­, c¸c vïng vµ huy ®éng hîp lý cho ng©n s¸ch nhµ n­íc, phôc vô cho sù nghiÖp chung. VÒ l©u dµi Nhµ n­íc c©n ph¶i cã nh÷ng ®æi míi chÝnh s¸ch l­¬ng, thu nhËp hiÖn nay nh­: CÇn x©y dùng mét chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng míi, ph¶n ¸nh nh÷ng ®ßi hái kh¸ch quan cña tiÒn l­¬ng trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ trÞ tr­êng hiÖn nay. ChÕ ®é tiÒn l­¬ng míi thÓ hiÖn sù thay ®æi nhËn thøc quan ®iÓm vµ nguyªn t¾c ®èi víi tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng vµ cßn ®éng ®Õn nhiÒu lÜnh vùc kinh tÕ, x· héi nhÊt lµ gi¸ c¶, hµng ho¸...ViÖc chuyÓn sang chÕ ®é l­¬ng míi gãp phÇn thóc ®Èy c¶i c¸ch hµnh chÝnh, n©ng cao hiÖu lùc, hiÖu qu¶ cña bé m¸y. §iÒu chØnh l¹i c¸c hÖ sè ng¹ch, bËc b¶o ®¶m quan hÖ hîp lý gi÷a c¸c lÜnh vùc, ngµnh nghÒ chuyªn m«n trong khu vùc hµnh chÝnh sù nghiÖp. Bæ sung mét sè phô cÊp tiÒn l­¬ng nh»m khuyÕn khÝch ngµnh nghÒ vµ b¶o ®¶m bï ®¾p c¸c ®iÒu kiÖn lao ®éng ®Æc biÖt. C©n nh¾c, quyÕt ®Þnh n©ng dÇn møc l­¬ng tèi thiÓu, tiÕp tôc ®iÒu chØnh c¸c møc l­¬ng h­u, trî cÊp x· héi phï hîp víi chÕ ®é tiÒn l­¬ng míi. VÒ phÝa c«ng ty nãi riªng rÊt mong nhµ n­íc sím hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch vÒ qu¶n lý ®iÖn ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng ty më réng ®Þa bµn qu¶n lý. Cung cÊp, hç trî vÒ vèn ®Ó c«ng ty cã thÓ më réng quy m« s¶n xuÊt. Gióp c«ng ty thu håi c¸c kho¶n nî ®äng trong nh÷ng n¨m tr­íc. §èi víi c«ng ty Tr­íc m¾t HiÖn nay c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng ë c«ng ty nãi chung lµ hîp lý, ®óng víi quy ®Þnh cña nhµ n­íc, ®¸p øng phÇn nµo nhu cÇu cña ng­êi lao ®éng. Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng ®iÒu ®· ®¹t ®­îc th× hiÖn nay ë c«ng ty vÉn cßn tån t¹i mét sè khã kh¨n nh­ ®· nªu ë phÇn trªn. VËy nhiÖm vô tr­íc m¾t cña c«ng ty lµ ph¶i hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng cña m×nh sao cho hîp lý h¬n, tèt h¬n ®Ó ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu cña ng­êi lao ®éng ®Ó tõ ®ã thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh cña toµn c«ng ty ph¸t triÓn. C«ng ty cÇn thùc hiÖn mét sè c«ng t¸c sau: §èi víi viÖc x¸c ®Þnh quü l­¬ng cña c«ng ty: §Ó tÝnh quü l­¬ng thùc hiÖn cña toµn c«ng ty, x¸c ®Þnh ®­îc tû lÖ nh­ ®· nªu cho mçi c«ng tr×nh gÆp kh¸ nhiÒu khã kh¨n do ®ã cã thÓ tÝnh quü l­¬ng theo c¸ch: Quü l­¬ng thùc hiÖn = §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng * Doanh thu §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng = Quü l­¬ng kÕ ho¹ch(VKH) Tæng doanh thu theo kÕ ho¹ch Theo chÕ ®é quü l­¬ng kÕ ho¹ch kh«ng bao gåm tiÒn l­¬ng cña gi¸m ®èc, phã gi¸m ®èc, kÕ to¸n tr­ëng. Quü l­¬ng nµy ®­îc tÝnh: VKH = T * L­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc Trong ®ã: T: tæng sè lao ®éng ®Þnh biªn hîp lý L­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc: lµ l­¬ng b×nh qu©n theo chÕ ®é kÓ c¶ hÖ sè vµ møc phô cÊp l­¬ng c¸c lo¹i. Theo c¸ch tÝnh nµy ta cã thÓ t¸ch riªng ®­îc quü tiÒn l­¬ng cho khèi s¶n xuÊt dùa vµo tæng sè lao ®éng ®Þnh biªn cña khèi vµ ®ång thêi lo¹i trõ ®­îc c¸c yÕu tè t¨ng gi¶m doanh thu thùc hiÖn do nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan t¸c ®éng vµo ng­êi lao ®éng. Do ®ã ®¶m b¶o an toµn trong thu nhËp cña hä. §Ó khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng tÝch cùc tiÕt kiÖm vËt t­, tÝch cùc ®Ò xuÊt c¸c s¸ng kiÕn, tÝch cùc c¶i thiÖn vµ n©ng cao chÊt l­îng c«ng tr×nh, c«ng ty nªn thµnh lËp thªm quü khen th­ëng( ®­îc trÝch tõ lîi nhuËn vµ c¸c kho¶n tiÕt kiÖm cña ng­êi lao ®éng) ®Ó khen th­ëng cho c¸c tæ ®éi hoµn thµnh vµ hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch ®Ò ra. §Ó ph©n chia quü nµy cÇn ®­a ra mét chØ tiªu thÝch hîp lµm c¨n cø ph©n chia. VÒ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng. CÇn tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ, trî cÊp BHXH ®­îc tÝnh theo phÇn l­¬ng cÊp bËc b¶n th©n cña ng­êi lao ®éng mµ trong thùc tÕ th× phÇn l­¬ng cÊp bËc b¶n th©n rÊt nhá so víi phÇn thu nhËp thùc tÕ cña ng­êi lao ®éng. Do ®ã sè tiÒn BHXH ®­îc h­ëng lµ kh«ng ®¸ng kÓ so víi sè tiÒn mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc. Do vËy ®Ó kho¶n trî cÊp BHXH ®­îc hîp lý h¬n th× ngoµi tû lÖ trÝch BHXH theo quü cÊp bËc b¶n th©n, c«ng ty nªn trÝch thªm mét phÇn b»ng sù chªnh lÖch gi÷a tû lÖ trÝch trªn tæng quü l­¬ng( cÊp bËc b¶n th©n vµ l­¬ng thùc tÕ). §èi víi c¸c kho¶n BHYT cÇn ph¶i cã c¸c chøng tõ ph¶n ¸nh sù chi tr¶ cña BHYT vµ sè BHYT mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc. Cã nh­ vËy viÖc qu¶n lý c¸c kho¶n tÝnh theo l­¬ng míi ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¬ quan chøc n¨ng ®Ó theo dâi kiÓm tra. §èi víi viÖc tr¶ l­¬ng theo thêi gian vµ tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm, c«ng ty cÇn nghiªn cøu ®Ó n©ng cao møc l­¬ng tèi thiÓu, gãp phÇn khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng n©ng cao kÕt qu¶ s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt l­îng c«ng tr×nh. VÒ l©u dµi Do tiÒn l­¬ng lµ mét ph¹m trï ph©n phèi quan träng quyÕt ®Þnh møc sèng lîi Ých thiÕt th©n cña ng­êi lao ®éng v× vËy h¬n lóc nµo hÕt quan t©m, qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt nh÷ng quan hÖ tiÒn l­¬ng, tiªn th­ëng vµ thu nhËp nh»m ®¶m b¶o lîi Ých cña ng­êi lao ®éng vµ ph¸t huy vai trß kÝch thÝch kinh tÕ cña tiÒn l­¬ng ®èi víi c«ng viÖc, thóc ®Èy c¸c ®éng lùc ph¸t triÓn. §ã lµ mét nhiÖm vô quan träng cña qu¶n lý tiÒn l­¬ng. Cïng víi sù ®æi míi chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng, thu nhËp cña ng­êi lao ®éng hiÖn nay cña nhµ n­íc, c«ng ty còng nªn cã nh÷ng ®iÒu chØnh vÒ chÝnh s¸ch tæ chøc tiÒn l­¬ng ë c¸c bé phËn. V× nÕu tæ chøc tiÒn l­¬ng trong c«ng ty ®­îc c«ng b»ng vµ hîp lý sÏ t¹o ra hoµ khÝ, cëi më gi÷a nh÷ng ng­êi lao ®éng víi nhau, h×nh thµnh khèi ®oµn kÕt thèng nhÊt, cïng mét ý chÝ v× sù nghiÖp ph¸t triÓn cña c«ng ty vµ v× lîi Ých cña b¶n th©n hä. ChÝnh v× vËy mµ ng­êi lao ®éng sÏ tÝch cùc lµm viÖc b»ng c¶ nhiÖt t×nh, h¨ng say vµ hä cã quyÒn tù hµo vÒ møc l­¬ng mµ hä ®­îc h­ëng. Ng­îc l¹i khi tæ chøc tiÒn l­¬ng trong c«ng ty thiÕu tÝnh c«ng b»ng vµ hîp lý sÏ n¶y sinh ra nh÷ng m©u thuÉn néi bé gi÷a nh÷ng ng­êi lao ®éng víi nhau, gi÷a ng­êi lao ®éng víi l·nh ®¹o. Tãm l¹i viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý tiÒn l­¬ng lµ mét yªu cÇu tÊt yÕu cña c«ng ty. Nhµ n­íc ph¶i th­êng xuyªn cã sù ®iÒu chØnh c¸c chÕ ®é tiÒn l­¬ng tiÒn th­ëng ®Ó ban hµnh cho phï hîp víi lîi Ých cña ng­êi lao ®éng. Mçi doanh nghiÖp cÇn ph¶i ngµy mét hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng cña doanh nghiÖp m×nh ®Ó thùc hiÖn tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ng­êi lao ®éng. Lµm tèt c«ng t¸c nµy lµ thÓ hiÖn mét phÇn sù thµnh c«ng trong kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp. §iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn kiÕn nghÞ NÒn kinh tÕ cña ®Êt n­íc ta ngµy cµng ®æi míi, c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n­íc ngµy cµng nhiÒu. §iÒu nµy gióp cho sù giao l­u ph¸t triÓn vÒ mäi mÆt ®êi sèng. Nã còng lµ ®iÒu kiÖn ®Ó nhµ n­íc ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n nh÷ng chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng, thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. Tr×nh ®é ng­êi lao ®éng ngµy cµng ®­îc n©ng cao, ®Ó phï hîp víi sù thay ®æi ®ã c«ng ty còng nªn hoµn thiÖn dÇn c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng ®Ó ®¶m b¶o sù c«ng b»ng, hîp lý. KÕt luËn Ng­êi lao ®éng sÏ lu«n lu«n gi÷ mét vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña mçi doanh nghiÖp. Cã ph¸t huy ®­îc hÕt kh¶ n¨ng lao ®éng, s¸ng t¹o cña ®éi ngò c«ng nh©n viªn kh«ng lµ tuú thuéc vµo c¸ch nh×n nhËn cña mçi doanh nghiÖp, tuú thuéc vµo c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng. C«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng tèt sÏ lµ ®éng lùc v« cïng to lín gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh vµ sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. C«ng ty X©y dùng ®iÖn vµ dÞch vô n«ng th«n ®· lu«n quan t©m ®Õn ng­êi lao ®éng, ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng. Víi nh÷ng lç lùc ®ang lµm ®Ó hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng, c«ng ty sÏ ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ to lín h¬n trong sù ph¸t triÓn cña m×nh. Trong thêi gian thùc tËp, em ®· vËn dông ®­îc kiÕn thøc tiÕp thu ë tr­êng cïng víi sù h­íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o TrÇn M¹nh Hïng vµ c¸c c¸n bé cña c«ng ty. Do tr×nh ®é chuyªn m«n cßn h¹n hÑp b¸o c¸o nµy kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, em rÊt mong sù gióp ®ì, ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« khoa kinh tÕ cña tr­êng Cao ®¼ng kinh tÕ- kü thuËt c«ng nghiÖp I. Môc lôc Lêi nãi ®Çu PhÇn I. Nh÷ng lý luËn c¬ b¶n vÒ tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng Kh¸i niÖm, b¶n chÊt vµ chøc n¨ng cña tiÒn l­¬ng Kh¸i niÖm tiÒn l­¬ng B¶n chÊt cña tiÒn l­¬ng Chøc n¨ng cña tiÒn l­¬ng Chøc n¨ng th­íc ®o gi¸ trÞ Chøc n¨ng t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng Chøc n¨ng kÝch thÝch søc lao ®éng Chøc n¨ng gi¸m s¸t søc lao ®éng Chøc n¨ng ®iÒu hßa lao ®éng C¸c ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh quü tiÒn l­¬ng cña doanh nghiÖp Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm(s¶n phÈm quy ®æi) §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ®­îc tÝnh trªn tæng doanh thu trõ tæng chi phÝ §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh lîi nhuËn §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh trªn doanh thu X¸c ®Þnh quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn Quü tiÒn l­¬ng C¸ch x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ l­¬ng C¸c h×nh thøc vµ chÕ ®é tiÒn l­¬ng Nguyªn t¾c tr¶ l­¬ng Tr¶ l­¬ng ngang nhau cho lao ®éng nh­ nhau §¶m b¶o tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng cña tiÒn l­¬ng b×nh qu©n §¶m b¶o mèi quan hÖ hîp lý vÒ tiÒn l­¬ng gi÷a c¸c ngµnh C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm Nguån h×nh thµnh, môc ®Ých sö dông c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng Quü b¶o hiÓm x· héi Quü b¶o hiÓm y tÕ Kinh phÝ c«ng ®oµn PhÇn II. Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i c«ng ty x©y dùng ®iÖn vµ dÞch vô ph¸t triÓn n«ng th«n Tæng quan vÒ c«ng ty Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty Chøc n¨ng nhiÖm vô cña c«ng ty Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty C¬ cÊu s¶n xuÊt Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i c«ng ty x©y dùng ®iÖn vµ dÞch vô ph¸t triÓn n«ng th«n C«ng t¸c tiÒn l­¬ng H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian C¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng T×nh h×nh sö dông quü l­¬ng trong c«ng ty PhÇn III. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l­¬ng t¹i c«ng ty x©y dùng ®iÖn vµ dÞch vô ph¸t triÓn n«ng th«n C¬ së khoa häc cña kiÕn nghÞ Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc Nh÷ng h¹n chÕ, khã kh¨n §èi víi c¸ch x¸c ®Þnh quü l­¬ng §èi víi viÖc tr¶ l­¬ng §èi víi kho¶n trÝch theo l­¬ng Môc tiªu cña viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng Mét sè kiÕn nghÞ §èi víi nhµ n­íc Tr­íc m¾t L©u dµi §èi víi c«ng ty Tr­íc m¾t L©u dµi §iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn kiÕn nghÞ KÕt luËn