Đề tài Nâng cao hiệu quả vận tải đa phương thức tại Xí nghiệp đại lý vận tải và vật tư­ kỹ thuật – Công ty cổ phần dịch vụ vận tải trung ương

qu¸ c¶nh. * XuÊt nhËp khÈu hµng ho¸, xuÊt nhËp khÈu uû th¸c. * §¹i lý hµng kh«ng, ®¹i lý m«i giíi hµng h¶i. * Kinh doanh c¸t, ®¸, v«i, gç, th¹ch cao, ph©n bãn, Amoniac, vËt liÖu x©y dùng. * S¶n xuÊt kinh doanh thÐp x©y dùng. 1.3 C¬ cÊu tæ chøc: Thùc hiÖn xu h­íng cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®Õn n¨m 2001, C«ng ty dÞch vô vËn t¶i TW ®· chuyÓn ®æi thµnh C«ng ty cæ phÇn dÞch vô vËn t¶i TW theo QuyÕt ®Þnh sè 211/Q§/BGTVT ngµy 18/01/2001 cña Bé giao th«ng vËn t¶i, tªn giao dÞch vÉn lµ VINAFCO. Theo ®ã, c¬ cÊu tæ chøc cña VINAFCO ®­îc thiÕt lËp nh­ sau: XÝ nghiÖp §LVT & VTKT XÝ nghiÖp vËn t¶i biÓn Nhµ m¸y thÐp Hµ Néi C«ng ty tiÕp vËn Th¨ng Long DRACO Trung t©m vËn t¶i quèc tÕ Chi nh¸nh VINAFCO Sµi Gßn Chi nh¸nh VINAFCO H¶i Phßng Chi nh¸nh VINAFCO Nha Trang Héi ®ång qu¶n trÞ Ban gi¸m ®èc Ban kiÓm so¸t V¨n phßng Tæng c«ng ty 5 phßng C¬ cÊu tæ chøc VINAFCO 2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ s¬ ®å tæ chøc cña XÝ nghiÖp §¹i lý vËn t¶i vµ vËt t­ kü thuËt. 1.1. S¬ ®å tæ chøc Gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc Phßng kÕ to¸n - hµnh chÝnh Phßng kinh doanh Phßng qu¶n lý kho b·i vµ ph©n phèi hµng ho¸ Phßng vËn t¶i giao nhËn ¸p t¶i Phßng c¬ khÝ söa ch÷a Quan hÖ trùc tiÕp Quan hÖ gi¸n tiÕp 1.2. Chøc n¨ng nhiÖm vô . C¸c phßng trùc thuéc XÝ nghiÖp §¹i lý vËn t¶i vµ vËt t­ kü thuËt * Phßg vËn t¶i - giao nhËn ¸p t¶i: Khai th¸c, qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh c¸c lÜnh vùc kinh doanh vËn t¶i « t«, cÈu, giao nhËn ¸p t¶i. * Phßng c¬ khÝ söa ch÷a: Khai th¸c, qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh c¸c lÜnh vùc kinh doanh söa ch÷a Container, tank container vµ c¸c c«ng t¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c vÒ c¬ khÝ. * Phßng qu¶n lý kho b·i vµ ph©n phèi hµng ho¸: Khai th¸c, qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh c¸c lÜnh vùc kinh doanh kho b·i, bèc xÕp, ph©n phèi hµng ho¸. Phßng kinh doanh: - Kinh doanh dÞch vô vËn t¶i thñy, bé, s¾t, biÓn. - Kinh doanh dÞch vô vËn t¶i ®a ph­¬ng høc, hµng siªu tr­êng, siªu träng. - Khai thuª h¶i quan, xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸, cung cÊp nguyªn vËt liÖu vµ vËt t­ kü thuËt. * Phßng hµnh chÝnh - kÕ to¸n - KiÓm tra, theo dâi vµ gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh cña c¸c phßng chøc n¨ng. - LËp kÕ ho¹ch ®Çu t­, mua s¾m thiÕt bÞ vµ x©y dùng nhµ x­ëng. II. VËn t¶i ®a ph­¬ng thøc t¹i XÝ nghiÖp §¹i lý vËn t¶i vµ vËt t­ kü thuËt 1. Ph¹m vi ho¹t ®éng vµ ph­¬ng ¸n thùc hiÖn vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc. 1.1 Néi ®Þa. Do ®Þa h×nh n­íc ta rÊt phøc t¹p, ®åi nói nhiÒu, s«ng hå l¾m cho nªn viÖc vËn t¶i néi ®Þa ®a ph­¬ng thøc còng rÊt ph¸t triÓn. H¬n n÷a, do ®iÒu kiÖn thêi tiÕt khÝ hËu, sù ph¸t triÓn c«ng nghiÖp gi÷a c¸c miÒn, vïng trong c¶ n­íc kh¸c nhau cho nªn ®· t¹o ra c¸c nhu cÇu vÒ s¶n phÈm kh¸c nhau cña c¸c vïng, miÒn ®ã. HiÖn nay, hµng ho¸ ®­îc vËn chuyÓn tõ B¾c vµo Nam chñ yÕu lµ nguyªn vËt liÖu nh­: S¾t, c¸t, muèi .... cßn hµng chuyªn chë tõ Nam ra B¾c l¹i lµ c¸c hµng ho¸ ®· ®­îc chÕ biÕn, hµng ho¸ tiªu dïng: G¹ch, quÇn ¸o, giÇy dÐp ... Tõ c¸c ®Æc ®iÓm nªu trªn, XÝ nghiÖp §¹i lý vËn t¶i vµ vËt t­ kü thuËt ®· h×nh thµnh nªn c¸c ph­¬ng ¸n vËn chuyÓn néi ®Þa ®a ph­¬ng thøc nh­ sau: * Nhãm ph­¬ng ¸n 1: hµng ho¸ ®­îc vËn chuyÓn tõ c¸c khu vùc phÝa B¾c vÒ Hµ Néi ( yªn Viªn, Gi¸p b¸t ) theo ®­êng s¾t, thuû hoÆc bé hoÆc kÕt hîp råi tiÕp tôc ®­îc vËn chuyÓn vµo Ga Sãng ThÇn theo ®­êng s¾t, vµ tõ Ga Sãng ThÇn hµng ho¸ sÏ ®­îc vËn chuyÓn theo ®­êng bé, thuû ®Õn c¸c ®iÓm tr¶ hµng ë khu vùc phÝa Nam vµ ng­îc l¹i. * Nhãm ph­¬ng ¸n 2: Hµng ho¸ ®­îc vËn chuyÓn b»ng ®­êng s¾t, thuû, bé xuèng c¶ng H¶i Phßng, tõ c¶ng H¶i Phßng hµng ho¸ ®­îc dì lªn tµu biÓn vµ ®­îc vËn chuyÓn b»ng ®­êng biÓn vµo c¶ng Sµi Gßn råi tõ Sµi Gßn hµng ho¸ sÏ ®­îc vËn chuyÓn b»ng ®­êng thuû, bé ®Õn c¸c ®iÓm nhËn hµng ë khu vùc phÝa Nam vµ ng­îc l¹i. * Nhãm ph­¬ng ¸n 3: Hµng ho¸ cã thÓ ®­îc vËn chuyÓn th¼ng tõ khu vùc phÝa B¾c vµo khu vùc phÝa Nam theo ®­êng bé vµ ng­îc l¹i ( ®¬n ph­¬ng thøc). 1.2 Quèc tÕ. HiÖn nay, trong c¬ cÊu tæ chøc cña VINAFCO cã mét ®¬n vÞ lµ Trung t©m vËn t¶i Quèc tÕ cã chøc n¨ng chuyªn nhËn vËn chuyÓn, lµm dÞch vô vËn chuyÓn hµng ho¸ tõ n­íc ngoµi vÒ ViÖt Nam vµ ng­îc l¹i. ChÝnh v× vËy, XÝ nghiÖp §¹i lý vËn t¶i vµ vËt t­ kü thuËt th­êng chØ nhËn vËn chuyÓn hµng ho¸ tõ c¸c c¶ng biÓn trong n­íc (chñ yÕu lµ nhËp nhËp vÒ c¶ng H¶i phßng, c¶ng Sµi Gßn ) tíi c¸c n­íc gÇn ViÖt Nam nh­ Lµo, Trung Quèc, Campuchia ... vµ ng­îc l¹i. C¶ng H¶i Phßng Trung Quèc Cöa khÈu C¶ng Sµi Gßn Lµo * Nhãm ph­¬ng ¸n 1: Hµng ho¸ ë trong l·nh thæ ViÖt Nam sÏ ®­îc chuyªn chë tíi c¸c cöa khÈu CÇu Treo, Lao B¶o, Cöa KiÓm ... theo ®­êng s¾t, thuû, bé råi tõ c¸c cöa khÈu nµy sÏ ®­îc ®­a sang Lµo theo ®­êng bé vµ ng­îc l¹i. * Nhãm ph­¬ng ¸n 2: Hµng ho¸ ë ViÖt Nam sÏ ®­îc ®­a tíi c¸c cöa khÈu H÷u NghÞ, Mãng C¸i, T©n Thanh, Chi Ma, CÇu KiÒu .... theo ®­êng s¾t, thuû, bé råi tõ c¸c cöa khÈu nµy hµng ho¸ sÏ ®­îc chuyªn chë sang Trung Quèc theo ®­êng s¾t, thuû, bé, biÓn vµ ng­îc l¹i. 2. X©y dùng ph­¬ng ¸n gi¸ s¶n phÈm dÞch vô vËn t¶i 2.1 C¸c c¬ së ®Ó x©y dùng gi¸: a. C¸c ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸ vµ yªu cÇu vËn chuyÓn - Tªn hµng: Thuéc lo¹i hµng nµo, ¸p dông vµo nhãm hµng nµo trong c¸c biÓu c­íc. - Khèi l­îng: Sè tÊn, m3, chiÕc, c¸i ... - Qui c¸ch: Rêi hay kiÖn, thanh, tÊm, bã, bÞch ...kÝch th­íc cña kiÖn, thanh, tÊm ... víi hµng m¸y mãc ®«i khi ph¶i cÇn c¶ b¶n vÏ. - N¬i nhËn hµng. - N¬i tr¶ hµng. - Thêi gian vËn chuyÓn, tiÕn ®é vËn chuyÓn (bao nhiªu tÊn, kiÖn trong 1 ®¬n vÞ thêi gian) - Ph­¬ng thøc giao nhËn: C©n, ®Õm, ®o mín, niªm phong, kÑp ch× ... - Ph­¬ng thøc thanh to¸n: øng tr­íc bao nhiªu, tr¶ sau bao nhiªu, thanh to¸n b»ng L/C, chuyÓn kho¶n, tiÒn mÆt ... - C¸c c«ng viÖc kh¸c nh­ l¾p ®Æt, bèc xÕp hai ®Çu kho, l­u kho, ®ãng gãi lµm thñ tôc h¶i quan ... b. Ph­¬ng ¸n vËn chuyÓn ( ph­¬ng ¸n kü thuËt ) Trªn c¬ së c¸c th«ng tin vÒ hµng ho¸ vµ c¸c yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ c¸c th«ng tin vÒ tuyÕn ®­êng, ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn bèc xÕp, bÕn b·i,. Ta lªn ®­îc ph­¬ng ¸n kü thuËt dÞch vô vËn chuyÓn, néi dung cña nã bao gåm: - Tãm l­îc c¸c th«ng tin vÒ hµng ho¸ vµ c¸c yªu cÇu cña chñ hµng ( nh­ phÇn trªn ) - TuyÕn vËn chuyÓn:Tõ n¬i nhËn hµng ®Õn n¬i tr¶ hµng: sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn nµo ( s¾t, bé, thuû, biÓn ... ) ph­¬ng tiÖn bèc xÕp, chuyÓn t¶i. - C¸c c«ng ®o¹n, t¸c nghiÖp tõ khi nhËn hµng cho ®Õn khi tr¶ hµng: Giao nhËn, ch»ng buéc, gia cè, vËn chuyÓn, bèc xÕp, chuyÓn tr¶, lµm thñ tôc, l¾p dùng, l­u kho ... - Sè l­îng, chñng lo¹i tõng lo¹i ph­¬ng tiÖn sö dông cho tõng c«ng ®o¹n. - Thêi gian, tiÕn ®é thùc hiÖn cña tõng t¸c nghiÖp vµ cßn c¶ l« hµng door to door. c. BiÓu c­íc vËn chuyÓn, bèc xÕp, vµ mét sè chi phÝ liªn quan theo theo qui ®Þnh cña Nhµ n­íc. - BiÓu c­íc vËn t¶i hµng ho¸ b»ng «t«: sè 3B/VCCP - CWTDDV ban hµnh ngµyd 8/5/1997. - BiÓu c­íc vËn t¶i hµng siªu tr­êng, siªu träng: Sè 36/GTVT-PCVT ngµy 3/12/1999. - BiÓu c­íc vËn t¶i ®­êng s¾t vµ c¸c c«ng v¨n th«ng b¸o gi¸ c­íc cña Liªn hiÖp ®­êng s¾t. - BiÓu c­íc vËn t¶i hµng ho¸ b»ng ph­¬ng tiÖn c¬ giíi ®­êng s«ng. - BiÓu c­íc phÝ c¶ng s«ng. - BiÓu c­íc phÝ c¶ng biÓn ®èi néi, ®èi ngo¹i cña 3 khu vùc (H¶i Phßng - §µ N½ng - TP. Hå ChÝ Minh ) - BiÓu c­íc hµng kh«ng. - Mét sè chi phÝ qui ®Þnh liªn quan: PhÝ cÇu ®­êng, phÝ ¸p t¶i, phÝ muén ®­êng ... - ThuÕ VAT cho ho¹t ®éng vËn t¶i, dÞch vô d. Gi¸ c­íc trªn thÞ tr­êng hiÖn hµnh. - BiÓu c­íc c«ng bè cña mét sè ®¬n vÞ vËn t¶i, dÞch vô kh¸c. - Kh¶o gi¸, th¨m dß c­íc phÝ cña c¸c ®¬n vÞ vËn t¶i, bèc xÕp kh¸c. e. ChiÕn l­îc gi¸ mµ C«ng ty ®ang ¸p dông chung vµ ¸o dông víi riªng lo¹i hµng, kh¸ch hµng ®ang chµo gi¸, tõ ®ã qui ®Þnh l¹i dÞch vô dù tÝnh. g. C¸c mèi quan hÖ - Quan hÖ gi÷a VINAFCO víi ®èi t¸c - Quan hÖ víi ®èi t¸c vµ vµ ®èi thñ c¹nh tranh ( c¸c C«ng ty dÞch vô vËn t¶i, C«ng ty vËn t¶i kh¸c) 2.2. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ cho tõng lo¹i h×nh dÞch vô. Dùa trªn c¸c c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ ë trªn vµ c¸c ph­¬ng ¸n vËn t¶i víi ®Çy ®ñ c¸c c«ng ®o¹n ®· ®Æt ra ta tiÕn hµnh tÝnh gi¸, chi phÝ cho tõng c«ng ®o¹n mét theo c¸c ph­¬ng thøc sau: a. C­íc vËn t¶i ®­êng bé a1. TÝnh theo biÓu c­íc: ( ChØ phôc vô cho viÖc thùc hiÖn chµo gi¸ theo h×nh thøc ®Êu thÇu, thanh to¸n b»ng vèn ng©n s¸ch hoÆc phôc vô cho viÖc ®èi chiÕu dù tÝnh s¬ bé ) + C­íc vËn t¶i hµng th«ng th­êng: Sè 36/VGCP - CNT§V ngµy 8/5/1997 - X¸c ®Þnh hµng ho¸ thuéc c­íc hµng bËc nµo (1,2,3) - X¸c ®Þnh lo¹i ®­êng ( 1,2,3,4,5 ) vµ cù ly cña tõng lo¹i ®­êng. TÝnh c­íc theo h­íng dÉn cña biÓu c­íc. Chó ý: - C¸c tr­êng hîp hµng cång kÒnh xÕp kh«ng hÕt t¶i. - C¸c lo¹i c­íc, phÝ kh¸c ®i kÌm. + C­íc vËn t¶i hµng siªu tr­êng, siªu träng ( 36/GTVT-PCVT ngµy 3/12/1999)( - X¸c ®Þnh hµng vËn chuyÓn thuéc lo¹i nµo trong ph¹m vÞ ¸p dông. - Träng l­îng, qui c¸ch kiÖn hµng siªu tr­êng, siªu träng. - Cù ly vËn chuyÓn, cù ly tÝnh c­íc, vµ ®Æc ®iÓm tuyÕn ®­êng. - Kho¶ng c¸ch huy ®éng ph­¬ng tiÖn. TÝnh c­íc vµ chi phÝ liªn quan ( PhÝ huy ®éng, nhê gia cè, ch»ng buéc). Chó ý:- Kh¶ n¨ng chÞu t¶i cña cÇu, ®­êng trªn tuyÕn. - Cã thÓ cã thªm chi phÝ gia cè cÇu ®­êng ( ®­îc tÝnh theo c¬ së thùc tÕ dù to¸n cña ®¬n vÞ thi c«ng vµ ®­îc ®¬n vÞ qu¶n lý ®­êng bé chÊp nhËn) a2. TÝnh theo gi¸ c­íc thÞ tr­êng t¹i thêi ®iÓm hiÖn hµnh. Ta cã thÓ dùa trªn c¸c gi¸ c­íc sau, dïng ®Ó ®èi chiÕu, lùa chän ra gi¸ c­íc hîp lý. - Gi¸ c­íc kinh nghiÖm: Lµ gi¸ c­íc mµ C«ng ty vÉn ¸p dông ®èi víi c¸c chñ hµng kh¸c. - Gi¸ c­íc chµo cña c¸c bªn ( c¸c ®¬n vÞ vËn t¶i, dÞch vô vËn t¶i ): Ta lÊy th«ng tin vÒ hµng ho¸ vµ c¸c yªu cÇu vËn chuyÓn, yªu cÇu c¸c ®¬n vÞ vËn t¶i hoÆc dÞch vô vËn t¶i kh¸c tÝnh to¸n, lªn ph­¬ng ¸n vµ chµo gi¸ cho VINAFCO. Chó ý: + CÇn tham kh¶o nhiÒu bªn, tr¸nh tr­êng hîp chµo ph¸ gi¸, chµo hêi hît, kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ gi¸ chµo, ®Æc biÖt trong c¸c tr­êng hîp gi¸ cña c¸c bªn chªnh lÖch qu¸ lªn, cÇn ph¶i yªu cÇu c¸c bªn chµo b»ng v¨n b¶n. + CÇn tr¸nh ®Ó lé qu¸ nhiÒu th«ng tin ®Ó c¸c ®èi thñ c¹nh tranh tiÕp cËn víi chñ hµng hoÆc biÕt gi¸ chµo cña m×nh. + Nªn ®èi chiÕu víi gi¸ tÝnh theo biÓu mÉu. b. C­íc vËn t¶i ®­êng s¾t. - X¸c ®Þnh ga ®i ( ga xÕp)< Ga ®Õn ( ga chë ): CÇn chó ý kh¶ n¨ng cßn ga vÒ dån dÞch, lËp tµu, ga kh¸ch, ga hµng ... Tøc ga cã kh¶ n¨ng xÕp, dì hay kh«ng. - X¸c ®Þnh cù ly tÝnh c­íc: Tra ë quyÓn kho¶ng c¸ch tÝnh c­íc ®­êng s¾t. - X¸c ®Þnh tªn hµng, lo¹i hµng: §Ó x¸c ®Þnh môc c­íc tÝnh c­íc theo h­íng dÉn cña biÓu c­íc. Chó ý: + C¸c phô thu trªn mét sè khu ®o¹n khã kh¨n. + C¸c qui ®Þnh riªng víi hµng Container, hµng siªu tr­êng, siªu träng ( qu¸ khæ, qu¸ t¶i ) toa xe l¹nh. + C¸c v¨n b¶n ( c«ng v¨n ) qui ®Þnh gi¸ c­íc cña tõng lo¹i hµng cô thÓ, c«ng v¨n t¨ng gi¶m c­íc cña c¸c lo¹i hµng c¸c tuyÕn ... + Hµng vËn t¶i liªn vËn quèc tÕ ®­îc tÝnh theo biÓu c­íc riªng. + C­íc dån dÞch ë mét sè ®o¹n ng¾n cã qui ®Þnh cô thÓ cÇn ph¶i liªn hÖ víi ®­êng s¾t ®Ó n¾m râ. + C­íc ®­êng s¾t ¸p dông víi mäi kh¸ch hµng. c. C­íc vËn t¶i ®­êng thuû ( ®­êng s«ng ): ( chØ phôc vô cho viÖc thùc hiÖn chµo gi¸ theo ph­¬ng thøc ®Êu thÇu, thanh to¸n b»ng vèn ng©n s¸ch hoÆc tham kh¶o, ®èi chiÕu, dù tÝnh s¬ bé) c1. TÝnh theo biÓu c­íc: + BiÓu c­íc th«ng th­êng: ( QuyÕt ®Þnh c­íc vËn t¶i hµng ho¸ b»ng ph­¬ng tiÖn c¬ giíi ®­êng sè sè 36/VGCP-CNT§V ngµy 06/07/1995) - X¸c ®Þnh c¶ng (bÕn) ®i c¶ng (bÕn) ®Õn. - X¸c ®Þnh tuyÕn ®­êng s«ng tõ c¶ng ®i ®Õn c¶ng ®Õn ®i qua c¸c s«ng, s«ng pha biÓn nµo, chiÒu dµi cña c¸c ®o¹n ®­êng s«ng ®ã, ®o¹n thuéc lo¹i ®­êng nµo. - X¸c ®Þnh cù ly tÝnh c­íc: Qui ®æi c¸c lo¹i ®­êng s«ng kh¸c ( lo¹i 2,3, ®­êng biÓn) vÒ ®­êng s«ng lo¹i 1 theo h­íng dÉn cña biÓu c­íc ( 1 km ®­êng s«ng lo¹i 2 hoÆc 1 km ®­êng biÓn b»ng 1,5 km ®­êng s«ng lo¹i 1, 1km ®­êng s«ng lo¹i 2 trë lªn thµnh 3 km ®­êng s«ng lo¹i 1) - X¸c ®Þnh hµng ho¸ tÝnh c­íc, kh¶ n¨ng xÕp, tr¶, ( kh¶ n¨ng lîi dông träng t¶i cßn l¹i hµng ho¸ ®ã, hoÆc hµng tÝnh c­íc. TÝnh c­íc theo h­íng dÉn cña biÓu c­íc. Chó ý: + Trong biÓu c­íc chë cã c¸c bËc hµng tÝnh c­íc ¸p dông cho hµng th«ng th­êng. C¸c lo¹i hµng th«ng th­êng kh¸c tuú vµo tÝnh chÊt cã thÓ ghÐp vµo hµng bËc 3. Hµng siªu tr­êng, siªu träng, lîi dông t¶i träng kÐm cã thÓ tÝnh tÊn, tÝnh c­íc lµ träng t¶i ®¨ng ký cña ph­¬ng tiÖn, hoÆc c­íc ®­îc tho¶ thuËn trùc tiÕp gi÷a VINAFCO vµ chñ ph­¬ng tiÖn. + BiÓu c­íc vËn chuyÓn hµng siªu tr­êng, siªu träng b»ng ph­¬ng tiÖn c¬ giíi ®­êng s«ng: ( 36/GTVT ngµy 3/12/1999) - X¸c ®Þnh hµng vËn chuyÓn thuéc lo¹i nµo trong ph¹m vi ¸p dông. - Träng l­îng, qui c¸ch kiÖn hµng, kh¶ n¨ng xÕp hµng lªn ph­¬ng tiÖn. - X¸c ®Þnh c¶ng ®i/®Õn, tuyÕn vËn chuyÓn, cù ly vËn chuyÓn vµ kho¶ng c¸ch tÝnh c­íc ( t­¬ng tù hµng th­êng ) - Kho¶ng c¸ch huy ®éng ph­¬ng tiÖn, sè l­îng, chñng lo¹i ph­¬ng tiÖn huy ®éng. TÝnh c­íc vµ chi phÝ lªn quan ( phÝ huy ®éng, phÝ gia cè, ch»ng buéc). Chó ý: + Chó ý kh¶ n¨ng kh«ng qua cña c¸c cÇu b¾c qua s«ng trªn tuyÕn (tØnh kh«ng cña c¸c cÇu, thuû triÒu, thuû v¨n ) c2. TÝnh theo gi¸ c­íc thùc tÕ trªn thÞ tr­êng t¹i thêi ®iÓm hiÖn hµnh. - Gi¸ c­íc kinh nghiÖm: Lµ gi¸ c­íc mµ C«ng ty vÉn ¸p dông ®èi víi c¸c chñ hµng kh¸c. - Gi¸ c­íc chµo cña c¸c bªn (c¸c ®¬n vÞ vËn t¶i ®­êng s«ng, dÞch vô vËn t¶i kh¸c). Cung cÊp th«ng tin vÒ hµng ho¸ vµ c¸c yªu cÇu vËn chuyÓn vµ yªu cÇu c¸c ®¬n vÞ vËn t¶i ®­êng s«ng hoÆc ®¬n vÞ dÞch vô vËn t¶i kh¸c tÝnh to¸n, lªn ph­¬ng ¸n vµ chµo gi¸ cho VINAFCO. Qua viÖc ®èi chiÕu gi¸ c­íc chµo c¶u nhiÒu B', ®èi chiÕu víi gi¸ c­íc kinh nghiÖm (nÕu cã), gi¸ c­íc tÝnh theo biÓu c­íc ta cã thÓ ®­a ra ®­îc gi¸ c­íc cã thÓ thùc hiÖn theo møc gi¸ thÞ tr­êng t¹i thêi ®iÓm hiÖn hµnh Chó ó: ( Gièng tr­êng hîp 1b) d. Gi¸ c­íc vËn t¶i ®­êng biÓn d1. §­êng biÓn néi ®Þa: + Hµng th­êng: HiÖn nay kh«ng cã biÓu gi¸ c­íc vËn t¶i biÓn néi ®Þa. Gi¸ c­íc hoµn toµn ®­îc tho¶ thuËn trùc tiÕp gi÷a chñ hµng víi c¸c ®¬n vÞ vËn t¶i biÓn hoÆc ®¹i lý, h·ng tµu. VINAFCO th­êng xuyªn cã quan hÖ víi mét sè C«ng ty vËn t¶i ®­êng biÓn, h·ng tµu. Gi¸ c­íc vËn t¶i biÓn trªn mét sè tuyÕn quen thuéc lu«n ®­îc theo dâi, cËp nhËt. Tuú vµo tÝnh chÊt cña hµng ho¸ mµ ta cã thÓ tÝnh c­íc thuª nguyªn tµu, nguyªn hÇm hoÆc c­íc hµng lÎ ( xÕp ghÐp) ViÖc thay ®æi, biÕn ®éng cña gi¸ c­íc vËn t¶i biÓn theo mïa vô, tuyÕn vËn chuyÓn, biÕn ®éng thêi tiÕt lµ hoµn toµn kh¸ch quan. V× vËy khÝ tÝnh c­íc ®Ó ký hîp ®ßng vËn chuyÓn hµng ho¸ dµi h¹n (c¶ n¨m) víi chñ hµng ph¶i chó ý ®Õn gi¸ c­íc cña c¸c thêi ®iÓm trong n¨m ®Ó ®­a ra gi¸ c­íc hîp lý ( b¶o ®¶m tÝnh c¹nh tranh vµ cã l·i ) cho c¶ qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång. + Hµng container néi ®Þa: HiÖn nay VINALINE ViÖt Nam cã mét sè ®oµn tµu chë hµng container B¾c - Nam, gi¸ c­íc th­êng cã qui ®Þnh cô thÓ tuy nhiªn vµo mçi quan hÖ vÉn cã thÓ ®µm ph¸n gi¶m gi¸. VINALINE còng ®ang cã chiÕn l­îc gi¸ nh»m t¨ng tÝnh c¹nh tranh nhÊt lµ ®èi víi hµng míi, khèi l­îng lín æn ®Þnh, kh¸ch hµng quen thuéc. d2. §­êng biÓn quèc tÕ: §èi víi mçi h·ng tµu cã mét gi¸ c­íc kh¸c nhau. Ta cã thÓ tho¶ thuËn th«ng qua viÖc "book" c­íc víi c¸c h·ng cung cÊp, c¸c th«ng tin vÒ hµng ho¸ vµ c¸c yªu cµu vËn chuyÓn cho h·ng tµu sau ®ã sÏ ®µm ph¸n ®Ó x¸c ®Þnh møc c­íc hîp lý. Tuú vµo l­îng hµng ho¸ ta cã thÓ thuª nguyªn tµu hoÆc thuª theo h×nh thøc tµu chî. Chó ý: C¸c ®iÒu kiÖn vÒ xÕp dì hµng 2 ®Çu c¶ng (FTO hay FO, FI ) C¸c ®iÒu kiÖn vÒ lo¹i tµu, n¨ng suÊt , ®Þnh møc bèc xÕp hai ®Çu c¶ng. e. TÝnh gi¸ xÕp dì: e1. C­íc xÕp dì c¶ng biÓn: BiÓu c­íc c¶ng biÓn ®èi néi c¶ng H¶i phßng: sè 255/ThVU ngµy 28/1/2000 biÓu c­íc phÝ c¶ng biÕn ®èi ngo¹i: 127/VGVP -CNT§V ngµy 18/10/1997 (c­íc qui ®Þnh cho tÊt c¶ c¸c kh¸ch hµng) - Trªn c¬ së tµu vËn chuyÓn, hµng ho¸ cßn ®¬n vÞ nµo ta x¸c ®Þnh c­íc xÕp dì ®­îc ¸p dông cho biÓu c­íc ®èi néi hay biÓu c­íc ®èi ngo¹i. - X¸c ®Þnh hµng thuéc nhãm hµng tÝnh c­íc nµo ( 9 nhãm hµng) - X¸c ®Þnh t¸c nghiÖp xÕp dì ph¶i thùc hiÖn XÕp dì: Tµu (sµlan) - kho b·i Tµu (sµ lan) - «t«, toa xe Tµu - Sµ lan t¹i vïng n­íc Kho b·i - «t«, toa xe - Sö dông lo¹i cÈu nµo ®Ó xÕp dì: CÈu bê ( cÈu ®Õ), cÈu tµu, cÈu næi, bèc xÕp thñ c«ng ... - C¸c qui ®Þnh ®Æc biÖt ®èi víi lo¹i hµng xÕp dì. - Trong 1 sè tr­êng hîp ®Æc biÖt ch­a ®­îc qui ®Þnh trong biÓu c­íc cã thÓ trùc tiÕp ®µm ph¸n, tho¶ thuËn víi c¶ng. TÝnh c­íc theo h­íng dÉn cña biÓu c­íc. L­u ý: + ë ViÖt Nam c¸c c¶ng biÓn ë 3 khu vùc ®­îc ¸p dông theo biÓu c­íc riªng. - Khu vùc phÝa B¾c: ¸p dông biÓu c­íc xÕp dì c¶ng H¶i Phßng - Khu vùc miÒn Trung: ¸p dông biÓu c­íc xÕp dì c¶ng §µ N½ng - Khu vùc phÝa Nam: ¸p dông biÓu c­íc xÕp dì c¶ng Sµi Gßn Tuy nhiªn sù chªnh lÖch gi¸ c­íc gi÷a 3 khu vùc lµ kh«ng lín l¾m, n¨ng lùc xÕp dì ë c¸c c¶ng th­êng rÊt chªnh lÖch nhau nªn cÇn ph¶i tham kh¶o tr­íc. §Æc biÖt ®èi víi hµng siªu tr­êng, siªu träng, hµng khèi l­îng lín chë b»ng tµu cã t¶i träng lín, mùc n­íc s©u. - Khi xÕp dì t¹i vïng n­íc th­êng g¾n liÒn víi c¸c chi phÝ huy ®éng ph­¬ng tiÖn, chuyÓn t¶i ( ®­îc tÝnh ë c¸c phÇn sau ) - T¸c nghiÖp xÕp dì ë c¶ng th­êng ®i kÌm víi c¸c chi phÝ kiÓm, ®Õm, hµng qua c¶ng, l­u kho b·i ... ( ®­îc tÝnh ë phÇn sau) e2. C­íc phÝ xÕp dì c¶ng s«ng: ¸p dông cho mäi kh¸ch hµng ( biÓu c­íc phÝ c¶ng s«ng: 790/PC-vËn t¶i ngµy 28/7/95) - X¸c ®Þnh nhãm hµng tÝnh c­íc: 7 nhãm hµng tÝnh c­íc - X¸c ®Þnh t¸c nghiÖp xÕp dì: 5 lo¹i t¸c nghiÖp - C¸c tr­êng hîp phô thu, phô thªm. TÝnh c­íc theo qui ®Þnh cña biÓu c­íc Chó ý: + C¸c tr­êng hîp ph¶i qui ®æi träng l­îng tÝnh c­íc + T¸c nghiÖp xÕp dì ë c¶ng s«ng th­êng ®i kÌm chi phÝ l­u kho b·i, phÝ cÇu bÕn, phÝ giao nhËn kiÓm ®Õm. e3. C­íc xÕp dì hµng siªu tr­êng, siªu träng ( th­êng chØ ¸p dông cho chµo gi¸ ®Êu thÇu, thanh to¸n b»ng vèn ng©n s¸ch, hoÆc ®Ó tham kh¶o, ®èi chiÕu trong tr­êng hîp xÕp dì ngoµi c¶ng s«ng, c¶ng biÓn ®· cã møc c­íc Nhµ n­íc c«ng bè) - X¸c ®Þnh cù ly vµ lo¹i ph­¬ng tiÖn xÕp dì ph¶i huy ®éng. - TÝnh phÝ huy ®éng ph­¬ng tiÖn xÕp dì. - ¸p dông biÓu c­íc xÕp dì c¶ng s«ng, c¶ng biÓn gÇn nhÊt ®Ó x¸c ®Þnh c­íc xÕp dì. - Trong tr­êng hîp xÕp dì b»ng thñ c«ng: §­îc tÝnh theo h­íng dÉn cña biÓu c­íc. e4. TÝnh c­íc xÕp dì theo gi¸ c­íc xÕp dì trªn thÞ tr­êng t¹i thêi ®iÓm hiÖn hµnh. Th­êng ¸p dông ë nh÷ng n¬i kh«ng ®­îc qui ®Þnh ¸p dông biÓu c­íc Nhµ n­íc ban hµnh nh­ ch©n c«ng tr×nh, c¸c bÕn t¹m, kho chñ hµng ... - Dùa vµo kinh nghiÖm: C­íc xÕp dì hµng thùc hiÖn víi c¸c chñ hµng kh¸c. - Dùa vµo gi¸ c­íc chµo cña c¸c B', c¸c ®¬n vÞ xÕp dì cung cÊp th«ng tin vÒ hµng ho¸ vµ c¸c yªu cÇu xÕp dì, yªu cÇu c¸c ®¬n vÞ xÕp dì tÝnh to¸n, lªn kÕ ho¹ch vµ b¸o gi¸ c­íc xÕp dì. §èi chiÕu víi gi¸ c­íc xÕp dì cña c¶ng s«ng, c¶ng biÓn gÇn nhÊt. Tæng hîp xem xÐt ®­a ra gi¸ c­íc hîp lý. f. C­íc vËn t¶i hµng kh«ng f1. TÝnh theo biÓu c­íc - X¸c ®Þnh s©n bay ®i, s©n bay ®Õn - C¨n cø vµo qui c¸ch, khèi l­îng hµng ho¸ tÝnh ra khèi l­îng chÞu c­íc cña hµng. Chó ý: + Xem xÐt tõng tÝnh chÊt cña hµng ho¸ ®Ó kh¼ng ®Þnh tÝnh kh¶ thi cña viÖc vËn chuyÓn b»ng hµng kh«ng. + Chó ý ®¬n vÞ, khèi l­îng, ®ång tiÒn tÝnh c­íc, c¸c tr­êng hîp ph¶i chuyÓn t¶i ( oh«ng cã chuyÕn bay th¼ng tõ s©n bay göi ®Õn s©n bay nhËn) + Mét sè h·ng qui ®Þnh gi¸ c­íc riªng cho mét sè tuyÕn th­êng ®­îc c«ng bè riªng vµo tõng thêi ®iÓm, gi¸ c­íc nµy th­êng thÊp h¬n gi¸ trªn biÓu c­íc. f2. TÝnh c­íc b»ng c¸ch book qua c¸c h·ng hµng kh«ng, h·ng giao nhËn quèc tÕ. Cung cÊp th«ng tin vÒ hµng ho¸ c¸c yªu cÇu vËn chuyÓn vµ yªu cÇu c¸c h·ng hµng kh«ng, giao nhËn cung cÊp gi¸ c­íc. Chó ý: Gi¸ c­íc vËn chuyÓn hµng kh«ng th­êng ®­îc tÝnh kÌm thªm c¸c chi phÝ dÞch vô kh¸c nh­ dÞch vô giao nhËn, lµm thñ tôc h¶i quan, cÊp vËn ®¬n, vËn t¶i néi ®Þa ( sÏ ®­îc tÝnh ë phÇn sau) g. Chi phÝ dÞch vô h¶i quan §­îc tÝnh trªn c¬ së c¸c chi phÝ thùc tÕ ph¶i bá ra trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, nã th­êng lín h¬n rÊt nhiÒu so víi c¸c chi phÝ do Nhµ n­íc qui ®Þnh. Chi phÝ dÞch vô H¶i quan cho 1 l« hµng gåm: - Chi phÝ chuÈn bÞ hå s¬ h¶i quan: Tuú thuéc vµo tõng lo¹i hµng, tõng lo¹i xuÊt nhËp khÈu mµ ta chuÈn bÞ bé hå s¬ theo qui ®Þnh cña h¶i quan. Møc ®é phøc t¹p cña hå s¬n, yªu cÇu ®i l¹i, giao dÞch nhiÒu mµ chi phÝ chuÈn bÞ hå s¬ nhiÒu hay Ýt. - Chi phÝ më tê khai h¶i quan. - Chi phÝ kiÓm tra, tÝnh thuÕ, hoµn thµnh thñ tôc h¶i quan. - Chi phÝ l­u kho h¶i quan. - Chi phÝ ¸p t¶i h¶i quan. Víi tõng l« hµng cô thÓ mµ c¸c chi phÝ trªn ®­îc tÝnh them c¸c møc ®é kh¸c nhau dùa vµo. + Møc ®é phøc t¹p cña l« hµng. + Khèi l­îng cña l« hµng cho mét lÇn më tê khai. + VÞ trÝ hµng kiÓm ho¸, më tê khai. + C¸c yªu cÇu ®Æc biÖt kh¸c ®èi víi mét sè hµng ®Æc biÖt, dÔ bÞ gian lËn th­¬ng m¹i. - Chi phÝ cho c¸n bé thùc hiÖn bao gåm: + Chi phÝ ®i l¹i ®­êng ng¾n, ®­êng dµi. + Chi phÝ ¨n, nghØ. + Chi phÝ liªn l¹c ( ®iÖn tho¹i, fax) + Chi phÝ giao dÞch + Chi phÝ ph¸t sinh (nÕu cã) + C«ng t¸c phÝ cho c¸n bé ®i lµm C¸c chi phÝ ®­îc tÝnh cho tÊt c¶ c¸n bé ®i lµm h¶i quan, t¹i ®Þa ®iÓm vµ thêi gian cô thÓ. Chó ý: §èi víi c¸c l« hµng ®· thùc hiÖn nhiÒu lÇn cã thÓ xem xÐt ®Þnh møc ®Ó giao kho¸n cho c¸n bé ®i lµm. Cßn ®èi víi c¸c l« hµng míi, c«ng viÖc míi, cöa khÈu míi chØ qu¶n lý trªn c¬ së dù to¸n chi phÝ lµm h¶i quan tr­íc khi lµm hµng vµ nghiÖm thu sau khi thùc hiÖn xong c«ng viÖc. h. Chi phÝ lµm hµng: Giao dÞch, khíp nèi, giao nhËn .... ( thùc hiÖn hîp ®ång t¹i mét ®Þa ®iÓm giao nhËn, chuyÓn t¶i) C¨n cø vµo l­îng c«ng viÖc, tÝnh chÊt c«ng viÖc, thêi gian ®Þa ®iÓm lµm hµng, yªu cÇu tiÕn ®é .... ta x¸c ®Þnh ®­îc sè l­îng c¸n bé ®i lµm hµng vµ c¸c t¸c nghiÖp, c«ng viÖc ph¶i thùc hiÖn. Chi phÝ lµm hµng cã thÓ bao gåm c¸c chi phÝ sau: - Chi phÝ ®i l¹i ®­êng ng¾n, ®­êng dµi. - Chi phÝ ¨n, nghØ. - Chi phÝ liªn l¹c ( ®iÖn tho¹i, fax) - Chi phÝ giao dÞch khíp nèi víi c¸c bªn. - Chi phÝ båi d­ìng c«ng nh©n bèc xÕp, c¸n bé giao nhËn... - Chi phÝ ®Ò mua c¸c dông cô, vËt liÖu cÇn thiÕt. - C«ng t¸c phÝ cña c¸n bé ®i lµm. - Chi phÝ ph¸t sinh (nÕu cã).... Chó ý: +C¸c l« hµng lín, æn ®Þnh th­êng ®­îc kho¸n cho bé phËn giao nhËn víi ®Þnh møc kho¸n ®· ®­îc xem xÐt sau mét thêi gian lµm hµng nhÊt ®Þnh. + C¸c l« hµng míi ®­îc dù tÝnh trªn c¬ së tÝnh to¸n chi tiÕt c¸c chi phÝ t¹i thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh, phßng ®iÒu hµnh sÏ theo dâi ®Ó ®­a ra ®Þnh møc kho¸n cho c¸c l« hµng t­¬ng tù. i. Chi phÝ cho hµng qu¸ c¶nh qua ViÖt Nam . Khi vËn chuyÓn hµng qu¸ c¶nh qua ViÖt Nam (ë ®©y chØ tÝnh cho hµng qu¸ c¶nh ®­êng bé hoÆc ®­êng s¾t) ngoµi viÖc x¸c ®Þnh c­íc vËn chuyÓn, phÝ h¶i quan ( nh­ trªn ), phÝ lµm hµng, xÕp dì ... cßn cã chi phÝ do Nhµ n­íc qui ®Þnh ®ã lµ chi phÝ ¸p t¶i h¶i quan vµ chi phÝ muén ®­êng. Cô thÓ: + PhÝ ¸p t¶i h¶i quan - §èi víi hµng ho¸ vËn chuyÓn b»ng «t« Cù ly < 100 km Chi phÝ 40.000 ®/chuyÕn Tõ 100- 150 km Chi phÝ 80.000 ®/chuyÕn Cø thªm 50 km chi phÝ thªm 30.000 ®/chuyÕn - §èi víi hµng ho¸ vËn chuyÓn b»ng toa xe Cù ly < 100km Chi phÝ 35.000 ®/toa xe Tõ 100 - 200 km Chi phÝ 80.000 ®/toa xe Thªm 50km chi phÝ thªm 20.000 ®/toa xe + PhÝ m­în ®­êng - §èi víi hµng ho¸ vËn chuyÓn b»ng «t« Cù ly < 100 km Chi phÝ 50.000 ®/chuyÕn Tõ 100- 150 km Chi phÝ 70.000 ®/chuyÕn Tõ 150 - 200km Chi phÝ 90.000 ®/chuyÕn Cø thªm 50 km chi phÝ thªm 20.000 ®/chuyÕn - §èi víi hµng ho¸ vËn chuyÓn b»ng toa xe Cù ly < 100km Chi phÝ 60.000 ®/toa xe Tõ 100 - 150 km Chi phÝ 90.000 ®/toa xe Tõ 150 - 200 km chi phÝ 120.000 ®/toa xe Thªm 50km chi phÝ thªm 30.000 ®/toa xe k. Chi phÝ kiÓm ®Õm, giao nhËn hµng qua c¶ng, ®ãng bao, c©n, l­u kho, chuyÓn t¶i. + T¹i c¸c c¶ng s«ng, c¶ng biÓn - Chi phÝ kiÓm ®Õm, giao nhËn ( c­íc giao nhËn hµng ho¸) (khi hµng bèc xÕp qua c¶ng, kho hµng c¶ng ph¶i ®øng ra kiÓm ®Õm, giao nhËn trong qu¸ tr×nh bèc xÕp) . C¨n cø vµo hµng ho¸ xÕp dì thuéc ®èi t­îng ®­îc ¸p dông cho biÓu c­íc ®èi néi hay ®èi ngo¹i. . Lo¹i hµng ho¸ giao nhËn: Hµng rêi, hµng bao c¸c lo¹i, s¾t thÐp thiÕt bÞ, xe «t« tù hµnh hoÆc c¸c lo¹i hµng kh¸c mçi lo¹i cã mét møc c­íc giao nhËn kh¸c nhau. VÝ dô cô thÓ: T¹i c¶ng biÓn H¶i Phßng C­íc kiÓm ®Õm giao nhËn hµng ho¸ ¸p dông biÓu c­íc : + Hµng bao, hµng rêi, hµng gç : 0,25USD/tÊn + Kim khÝ, s¾t thÐp : 0,35 USD/tÊn + Hµng ®«ng l¹nh : 0,5 USD/tÊn + C¸c lo¹i kh¸c : 0,5 USD/tÊn + Sµ lan : 1,5 USD/tÊn + C¸c ph­¬ng tiÖn «t«, xe xóc, g¹t : 4 USD/tÊn + Container : 1 USD/tÊn - Chi phÝ hµng qua c¶ng: ( gi¸ hµng qua bÕn) + X¸c ®Þnh hµng ho¸ xÕp dì thuéc biÓu c­íc ®èi néi, hay ®èi ngo¹i. + X¸c ®Þnh hµng ho¸ thuéc lo¹i tÝnh c­íc qua bÕn noµ + VÞ trÝ xÕp dì lµ vïng hay cÇu c¶ng Tõ ®ã ¸p dông biÓu c­íc tÝnh ®­îc víi hµng qua bÕn. - Chi phÝ ®ãng bao, l­u kho, c©n hµng, chuyÓn t¶i. T¹i c¸c biÓu c­íc xÕp dì ®Òu cã qui ®Þnh râ. + C­íc thuª ®ãng gãi: Hµng r¸ch vì, hµng rêi, rót ruét container. + C­íc l­u kho, l­u b·i cho c¸c lo¹i hµng, container + C­íc c©n hµng: Qua c©n bµn, c©n thñ c«ng, qua c©n m¸y. + C­íc chuyÓn t¶i cho tõng lo¹i hµng, tÝnh trªn cù ly chuyÓn t¶i. * T¹i c¸c n¬i kh¸c kh«ng ph¶i lµ c¶ng s«ng, c¶ng biÓn: C¸c lo¹i c­íc, phÝ trªn ®­îc x¸c ®Þnh dùa trªn c¬ së ®¸m ph¸n, tho¶ thuËn trùc tiÕp víi ng­êi cung cÊp dÞch vô. + T¹i kho hµng cña VINAFCO ( trung t©m ph©n phèi) C¸c lo¹i c­íc, phÝ trªn ®­îc tÝnh dùa trªn chi phÝ trùc tiÕp cho c¸n bé, thiÕt bÞ thùc hiÖn cung cÊp dÞch vô nh­: chi phÝ l­¬ng, khÊu hao tµi s¶n vµ mét sè chi phÝ liªn quan. Tuy nhiªn c­íc phÝ cung cÊp cho kh¸ch hµng th­êng theo mÆt b»ng gi¸ c­íc chung cña khu vùc t¹i thêi ®iÓm hiÖn hµnh. l. Chi phÝ b¶o qu¶n. C¨n cø vµo hµng ho¸ vµ ph­¬ng thøc vËn chuyÓn x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng xÈy ra rñi ro (lo¹i rñi ro ) møc ®é thiÖt h¹i nÕu x¶y ra rñi ro. - X¸c ®Þnh ®iÒu kiÖn mua b¶o hiÓm: ®iÒu kiÖn C, B, A hoÆc c¸c ®iÒu kiÖn tho¶ thuËn. - §µm ph¸n tho¶ thuËn víi c¸c h·ng b¶o hiÓm ®Ó x¸c ®Þnh chi phÝ trªn ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm. - Lùa chän h·ng b¶o hiÓm thÝch hîp: Cã uy tÝn, dÔ khiÕu n¹i, båi th­êng, c­íc b¶o hiÓm rÎ. m. ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. Theo v¨n b¶n sè 7988 TCT/VN2 cña Tæng côc thuÕ - Bé tµi chÝnh. ThuÕ GTGT ®èi víi dÞch vô vËn t¶i cã 2 c¸ch tÝnh. * Trong tr­êng hîp ®¬n vÞ kinh doanh ký hîp ®ång vËn t¶i trùc tiÕp víi kh¸ch hµng ( s¶n phÈm lµ s¶n phÈm vËn t¶i ®¬n thuÇn ) thuÕ suÊt trong tr­êng hîp nµy lµ 5% ë VINAFCO ¸p dông cho ®éi xe, tµu biÓn. * Trong tr­êng hîp ký hîp ®ång dÞch vô vËn t¶i: ( vËn t¶i trän gãi) thuÕ GTGT ®Çu ra ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: - Khi kh«ng cã ho¸ ®¬n ®Çu vµi, kh«ng t¸ch ho¸ ®¬n cña thÕ GTGT ®Çu vµo riªng ra vµ phÇn dÞch vô ph¶i chÞu thuÕ th× ph¶i chÞu thuÕ suÊt 10% trªn toµn bé hîp ®ång. - KhÝ cã ho¸ ®¬n GTGT ®Çu vµo, ®¬n vÞ xuÊt hai ho¸ ®¬n cho kh¸ch hµng: + 1 Ho¸ ®¬n thuÕ suÊt 5% cña c¸c dÞch vô thuª l¹i cã ho¸ ®¬n GTGT ®Çu vµo. + 1 ho¸ ®¬n thuÕ suÊt 10% cña c¸c dÞch vô cña C«ng ty thùc hiÖn hoÆc kh«ng cã ho¸ ®¬n GTGT ®Çu vµo. Khi ®ã ®¬n vÞ chØ chÞu 10% thuÕ VAT trªn phÇn dÞch vô do C«ng ty thùc hiÖn hoÆc kh«ng cã ho¸ ®¬n GTGT ®Çu vµo cßn 5% cña ho¸ kia sÏ ®­îc khÊu trõ. C¨n cø vµo kh¶ n¨ng t¸ch ho¸ ®¬n GTGT, gi¸ trÞ tÝnh thuÕ, thuÕ suÊt, ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ ta tÝnh ra ®­îc thuÕ VAT mµ ®¬n vÞ ph¶i chÞu. n. C¸c chi phÝ kh¸c: - Chi phÝ kh¶o s¸t, lªn ph­¬ng ¸n Víi lo¹i hµng míi, tuyÕn vËn chuyÓn míi ( ®Æc biÖt lµ hµng siªu tr­êng, siªu träng ) C«ng ty ph¶i ®i kh¶o s¸t tuyÕn vËn chuyÓn, xem xÐt hµng ho¸ cô thÓ ®Ó lªn ph­¬ng ¸n, thËm chÝ ph¶i ®i kh¶o s¸t c¶ ph­¬ng tiÖn ( dù tÝnh sÏ thuª vËn chuyÓn lo¹i hµng ®ang kh¶o s¸t ), lªn ph­¬ng ¸n, thiÕt kÕ dù to¸n söa ch÷a, gia cè cÇu ®­êng (nÕu cã)... Chi phÝ kh¶o s¸t, lªn ph­¬ng ¸n nµy ®­îc dù tÝnh trªn c¬ së chi phÝ thùc tÕ cã thÓ cã bá ra ®Ó lµm c«ng viÖc nµy. - L·i suÊt ng©n hµng: C«ng ty th­êng ho¹t ®éng trªn c¬ së vèn vay ng©n hµng hoÆc chuyÓn tiÒn trùc tiÕp tõ A ®Õn c¸c B'. C¨n cø vµo ®iÒu kho¶n thanh to¸n: Ph­¬ng thøc vµ thêi h¹n thanh to¸n cña c¶ bªn A vµ víi c¸c B' ta cã thÓ tÝnh ®­îc l·i suÊt C«ng ty ph¶i chÞu trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång ®Ó bæ sung chi phÝ vµo gi¸ thµnh, ®ång thêi ta cã thÓ céng thªm phÝ dÞch vô cña ng©n hµng nh­ chi phÝ chuyÓn tiÒn, më L/C nÕu cã ... - C¸c chi phÝ gi¸n tiÕp kh¸c + Chi phÝ cho bé phËn qu¶n lý: L­¬ng tr¶ cho bé phËn qu¶n lý, khÊu hao TSC§ bé phËn qu¶n lý. + Chi phÝ cho bé phËn thùc hiÖn: L­¬ng + KhÊu hao TSC§. + Chi phÝ gi¸n tiÕp kh¸c: Giao dÞch, lµm hîp ®ång, lµm thanh lý, ®iÖn tho¹i, fax, tr­êng hîp hå s¬ thùc hiÖn, xö lý th­¬ng vô .... C¸c chi phÝ nµy th­êng ®­îc x¸c ®Þnh sau mçi kú kÕ to¸n vµ ta chØ cã thÓ ­íc l­îng, tÝnh to¸n dùa trªn c¬ cÊu chi phÝ trªn doanh thu hoÆc s¶n l­îng trªn c¬ së ®ã dù tÝnh vµo c¬ cÊu chi phÝ cña l« hµng thùc hiÖn. o. L·i dÞch vô Sau khi tÝnh hÕt chi phÝ c¬ cÊu nªn gi¸ thµnh, tuú thuéc vµo chiÕn l­îc gi¸ ®ang ®Æt ra cho lo¹i s¶n phÈm nµy, kh¸ch hµng nµy hoÆc trong giai ®o¹n nµy, tuú thuéc vµo mèi quan hÖ víi ®èi t¸c, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña VINAFCO trong viÖc cung cÊp dÞch vô nµy mµ ta ®Æt møc l·i dÞch vô thÝch hîp. Chó ý: Møc l·i dÞch vô céng víi gi¸ thµnh t¹o nªn gi¸ chµo. Gi¸ chµo sau khi ®µm ph¸n, tho¶ thuËn sÏ ®¹t ®­îc gi¸ thùc hiÖn ®­a vµo hîp ®ång, th«ng th­êng gi¸ hîp ®ång thÊp h¬n gi¸ chµo. - Møc l·i dÞch vô ®¹t ®­îc cßn ph¶i ®¶m b¶o ®Ó bï lç trong nh÷ng tr­êng hîp do biÕn ®éng gi¸ c¶, c¸c B' t¨ng gi¸ ... t¹o ra gi¸ thµnh t¨ng lªn. Ch­¬ng 3 Mét sè biÖn ph¸p t¨ng c­êng ho¹t ®éng kinh doanh VT§PTt¹i xÝ nghiÖp ®¹i lý vËn t¶i - vËt t­ kü thuËt I. thùc tr¹ng c«ng t¸c vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc t¹i xÝ nghiÖp ®¹i lý vËn t¶i vµ vËt t­ kü thuËt. 1. KÕt qu¶ ®¹t ®­îc. §­îc thµnh lËp ngµy 15/11/1990, tr¶i qua h¬n 10 n¨m ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn cïng víi sù ph¸t triÓn cña VINAFCO, xÝ nghiÖp ®¹i lý vËn t¶i vµ vËt t­ kü thuËt, ®· kh«ng ngõng cã nh÷ng b­íc tiÕn v÷ng ch¾c c¶ vÒ chÊt vµ l­îng, doanh thu lu«n ®¹t vµ v­ît so víi kÕ ho¹ch hµng n¨m, lùc l­îng lao ®éng ngµy cµng t¨ng c¶ vÒ quy m« vµ chÊt l­îng s¶n phÈm vµ dÞch vô lu«n t¹o ®­îc sù tin cËy cña kh¸ch hµng thÓ hiÖn qua sù më réng thÞ tr­êng qua tõng n¨m, ®Æc biÖt lµ cã nh÷ng kh¸ch hµng lµ g¾n bã cïng xÝ nghiÖp tõ khi xÝ nghiÖp míi ®­îc thµnh lËp cho tíi nay. §êi sèng cña ng­êi lao ®éng kh«ng ngõng ®­îc c¶i thiÖn, hiÖn t¹i thu nhËp b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng t¹i xÝ nghiÖp ®· ®¹t møc 1.450.000®/th¸ng. §iÒu nµy cho thÊy sù nç lùc cña xÝ nghiÖp, ®Æc biÖt lµ trong bèi c¶nh hiÖn nay khi mµ cã hµng lo¹t c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc lµm ¨n thua lç kÐo dµi vµ ph¸ s¶n. Ph¹m vi ho¹t ®éng VT§PT quèc tÕ cña xÝ nghiÖp lµ qu¸ nhá hÑp, chÝnh v× vËy, khi cã mét kh¸ch hµng yªu cÇu vËn t¶i ë ngoµi ph¹m vi ho¹t ®éng ®ã ra th× chóng g©y ra sù lóng tóng khi tiÕp xóc hoÆc nÕu cã ký kÕt ®­îc th× xÝ nghiÖp l¹i ph¶i thuª c¸c ®¬n vÞ ®¹i lý vËn t¶i ®iÒu nµy lµm tíi lµm gi¶m h×nh ¶nh cña xÝ nghiÖp tr­íc kh¸ch hµng còng nh­ lµ lµm gi¶m tÝnh c¹nh tranh cña xÝ nghiÖp. BiÓu 2: KÕt qu¶ kinh doanh cña xÝ nghiÖp §LVT - VTKT. Ngµnh N¨m Doanh thu (1000®) Lîi nhuËn (®ång) Sè lao ®éng (ng­êi ) 1991 1.100.000 97.000 30 1992 1.900.000 125.000 35 1993 2.800.000 190.000 47 1994 3.500.000 250.000 50 1995 3.900.000 310.000 60 1996 7.100.000 580.000 68 1997 8.300.000 760.000 77 1998 10.000.000 920.000 84 1999 11.400.000 108.000 91 2000 15.150.000 1.150.000 97 2001 17.000.000 1.300.000 106 Nguån: “Phßng kÕ ho¹ch - thÞ tr­êng ®Çu t­ VINAFCO” B¶ng sè liÖu trªn cho thÊy, doanh thu hµng n¨m cña xÝ nghiÖp nµy cµng t¨ng víi tèc ®é kh¸ cao, b×nh qu©n tõ n¨m 1991 - 2001, t¨ng 32,76%, ®Æc biÖt cã nh÷ng n¨m nh­ n¨m 1996 doanh thu t¨ng tíi 82%. Cïng víi sù t¨ng tr­ëng doanh thu th× lîi nhuËn còng t¨ng nhanh. §iÒunµy cho thÊy hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña xÝ nghiÖp ngµy cµng ®­îc n©ng cao. N¨m ®Çu tiªn ®­îc thµnh lËp lµ n¨m 1990, xÝ nghiÖp míi chØ cã 30 CBCNV, víi mét sè Ýt c¸n bé trong ®ã cã b»ng cÊp ®¹i häc cßn l¹i lµ Cao ®¼ng vµ trung cÊp vµ hÕt phæ th«ng. §Õn n¨m 2001, lùc l­îng lao ®éng cña xÝ nghiÖp ®· lªn tíi 106 ng­êi, trong ®ã 70%, lµ b»ng ®¹i häc, cßn l¹i lµ cao ®¼ng vµ trung cÊp. Lùc l­îng ®oµn viªn trÎ xÝ nghiÖp chiÕm tíi 70 - 80 % toµn xÝ nghiÖp, ®· t¹o nªn mét m«i tr­êng ho¹t ®éng rÊt trÎ trung, n¨ng ®éng vµ nhiÖt huyÕt cña thÕ hÖ ®æi míi. Sè hîp ®ång ®­îc ký kÕt trong nh÷ng n¨m ®Çu cña xÝ nghiÖp rÊt khiªm tèn vµ th­êng lµ cã mèi quan hÖ th©n thiÕt víi mét sè l·nh ®¹o xÝ nghiÖp vµ cho ®Õn nay, xÝ nghiÖp ®· t¹o ®­îc mét l­îng kh¸ch hµng kh¸ nhiÒu vµ t­¬ng ®èi æn ®Þnh. BiÓu 3. KÕt qu¶ kinh doanh vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc ë xÝ nghiÖp §LVT - VIKT. N¨m ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh 1996 1997 1998 1999 2000 2001 Tæng doanh thu XN 1.000® 7.100.000 8.300.000 10.000.000 11.400.000 15.150.000 17.000.000 Doanh thu VT§PT 1000® 2.800.000 3.400.000 5.100.000 6.500.000 8.700.000 10.000.000 Tû träng % 39,4 40,9 51 57 57,4 58,8 L·i VT§PT 1000® 250.000 340.000 420.000 480.000 570.000 650.000 L·i XN 1000® 580.000 760.000 920.000 1.080.000 1.160.000 1.300.000 Tû träng % 43,1 44,7 45,6 44,4 49,1 50 Nguån: “Phßng kÕ ho¹ch - thÞ tr­êng ®Çu t­ VINAFCO” MÆc dï ®­îc thµnh lËp tõ n¨m 1990, nh­ng ph¶i tíi ®Çu n¨m 1996, xÝ nghiÖp §LVT - VTKT míi cã thÓ tiÕn hµnh kinh doanh ho¹t ®éng vËn t¶i §PT bëi lÏ ®©y lµ mét ho¹t ®éng cã quym« rÊt lín, bao trïm hÇu hÕt c¸c ho¹t ®éng vËn t¶i, ®ßi hái ph¶i cã sù phèi kÕt hîp cña nhiÒu ®¬n vÞ, nhiÒu tæ chøc. §Æc biÖt lµ nã ®ßi hái ®¬n vÞ tæ chøc thùc hiÖn ph¶i cã nhiÒu mèi quan hÖ vÒ ®èi t¸c vµ b¹n hµng, ph¶i cã nh÷ng kinh nghiÖm nhÊt ®Þnh còng nh­ lµ cã mét nguån vèn kinh doanh dåi dµo. Qua b¶ng sè liÖu trªn cho thÊy, trong thêi gian ®Çu kinh doanh vËn t¶i §PT do cßn nhiÒu h¹n chÕ cho nªn kÕt qu¶ ®¹t ®­îc ch­a lín doanh thu n¨m 1996 chØ lµ 2,8 tû ®ång, n¨m 1997 còng chØ ®¹t 3,4 tû ®ång, ®ång thêi møc lîi nhuËn cña c¸c n¨m ®ã lÇn l­ît chØ lµ 250 triÖu vµ 340 triÖu. Tuy vËy, doanh thu tõ ho¹t ®éng kinh doanh vËn t¶i §PT, còng lµ mét phÇn kh«ng nhá trong tæng doanh thu cña xÝ nghiÖp, n¨m 1996, 1997 lÇn l­ît chiÕm tû träng lµ 39,4 % vµ 40,9%. Mét ®iÒu còng dÔ nhËn thÊy lµ doanh thu cña xÝ nghiÖp lµ t¨ng nhanh kÓ tõ khi tiÕn hµnh kinh doanh vËn t¶i §PT n¨m 1996. N¨m ®ã tû lÖ t¨ng tr­ëng doanh thu cña xÝ nghiÖp ®¹t tíi 82% . Trong nh­ng n¨m tiÕp theo, do ®­îc cä s¸t víi thùc tÕ nhiÒu nªn tÝch luü ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm c¶ vÒ vÊn ®Ò thùc hiÖn hiÖn tr­êng còng nh­ c«ng t¸c kh¸ch hµng do vËy doanh thu kinh doanh vËn t¶i §PT ®· t¨ng nhanh h¬n, b×nh qu©n trong ba n¨m 1999, 2001 ®¹t 20%, tû träng doanh thu vËn t¶i §PT trong doanh thu cña xÝ nghiÖp b×nh qu©n tõ 1996 - 2000 ®¹t trªn 50%. §iÒu nµy cho thÊy vai trß ngµy cµng quan träng cña kinh doanh vËn t¶i §PT cña ho¹t ®éng kinh doanh cña xÝ nghiÖp. L·i tõ ho¹t ®éng kinh doanh vËn t¶i §PT còng t¨ng lªn qua tõng n¨m chiÕm tû träng ngµy cµng cao trong c¬ cÊu l·i cña toµn xÝ nghiÖp, tíi n¨m 2001, tû träng nµy lµ 46%. Nh­ vËy cã thÓ thÊy ho¹t ®éng vËn t¶i §PT t¹i xÝ nghiÖp §LVT - VTKT ®· ph¸t triÓn kh¸ nhanh vµ ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh cña xÝ nghiÖp. Tuy nhiªn, song song víi nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc, ho¹t ®éng vËn t¶i §PT t¹i xÝ nghiÖp §LVT - VTKT vÉn cßn tån t¹i nhiÒu khã kh¨n vµ h¹n chÕ do c¶ nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan. 2. Tån t¹i vµ nguyªn nh©n. HiÖn nay, nguån vèn cña xÝ nghiÖp nãi riªng vµ c«ng ty nãi chung nhá, trong khi c«ng t¸c VT§PT ®ßi hái nguån vèn lín. ChÝnh v× vËy mµ nhiÒu khi ®· lµm chËm tiÕn ®é thùc hiÖn, dÉn ®Õn ph¸t sinh chi phÝ vµ gi¶m lîi nhuËn, ®Æc biÖt lµ nã lµm gi¶m uy tÝn cña xÝ nghiÖp ®èi víi kh¸ch hµng. C«ng t¸c thÞ tr­êng vµ khai th¸c kh¸ch hµng còng ®­îc quan t©m ®óng møc do ch­a ®¸nh gi¸ ®óng tÇm quan träng cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh cña c«ng t¸c nµy. Cho tíi nay, xÝ nghiÖp vÉn ch­a cã mét bé phËn chuyªn tr¸ch vÒ c«ng t¸c thÞ tr­êng vµ khai th¸c kh¸ch hµng cho nªn cßn ch­a chñ ®éng t×m ®Õn kh¸ch hµng cña xÝ nghiÖp phÇn lín lµ nh÷ng kh¸ch hµng ®· tõng quan hÖ lµm ¨n víi xÝ nghiÖp hoÆc lµ ®­îc nh÷ng kh¸ch hµng nµy giíi thiÖu ®Õn. XÝ nghiÖp thùc chÊt lµ mét ®¹i lý vËn t¶i tøc lµ xÝ nghiÖp ký hîp ®ång vËn t¶i víi kh¸ch hµng råi sau ®ã ®øng ra thuª c¸c ®¬n vÞ cã ph­¬ng tiÖn thùc hiÖn, xÝ nghiÖp ®ãng vai trß lµ mét tæ chøc khíp nèi c¸c ho¹t ®éng vËn t¶i, chÝnh v× vËy, xÝ nghiÖp cÇn ph¶i cã mèi quan hÖ víi rÊt nhiÒu c¸c ®¬n vÞ cã ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. Tuy vËy, mèi quan hÖ cña xÝ nghiÖp hiÖn nay vÉn cßn rÊt h¹n chÕ. §iÒu nµy nhiÒu khi lµm cho xÝ nghiÖp lóng tóng trong khi tæ chøc thùc hiÖn vËn t¶i §PT. ChÕ ®é ®·i ngé cho ng­êi lao ®éng cña xÝ nghiÖp vÉn cßn mang nÆng tÝnh b×nh qu©n. xÝ nghiÖp ch­a cã mét c¬ chÕ ph©n phèi hîp lý ®Ó ®éng viªn khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng, ®Æc biÖt lµ nh÷ng c¸n bé cã tr×nh ®é nghiÖp vô cao, cho nªn hä ch­a dån hÕt t©m huyÕt vµ nhiÖt t×nh vµo c«ng viÖc. §iÒu nµy cã nh÷ng ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn sù ph¸t triÓn cña xÝ nghiÖp nãi chung vµ ho¹t ®éng §PT nãi riªng. ViÖc l­u tr÷ vµ qu¶n lý hå s¬ cßn nhiÒu bÊt cËp, thiÕu khoa häc dÉn ®Õn lµm rß rØ th«ng tin, g©y nhiÒu phiÒn hµ cho kh¸ch hµng. Do kinh nghiÖm hiÖn tr­êng cña c¸n bé thùc hiÖn cßn yÕu vµ thiÕu, cho nªn viÖc sö lý t¹i hiÖn tr­êng cßn ch­a tèt, viÖc khíp nèi gi÷a c¸c ®¬n vÞ vËn t¶i, gi÷a c¸c ph­¬ng thøc vËn t¶i nhiÒu khi ch­a chÝnh x¸c, thiÕu kÞp thêi, ®Æc biÖt lµ khi gi¶i quyÕt c¸c thñ tôc víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng nh­ h¶i quan, c«ng an, qu¶n lý thÞ tr­êng.... cßn nhiÒu v­íng m¾c. TÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò nµy lµm chËm tiÕn ®é thùc hiÖn vµ lµm ph¸t sinh nhiÒu chi phÝ ngoµi dù kiÕn l·ng phÝ lµm mÊt uy tÝn víi kh¸ch hµng còng nh­ lµm gi¶m hiÖu qu¶ kinh doanh. VT§PT lµ mét h×nh thøc vËn t¶i tiÕn bé nhÊt trong lÞch sö cña ngµnh vËn t¶i. Nã ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ cã ¶nh h­ëng s©u réng tíi tÊt c¶ c¸c quèc gia trªn thÕ giíi nhÊt lµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, nh÷ng n­íc ®ang chuyÓn sang c¬ chÕ kinh tÕ më nh­ n­íc ta. Kinh doanh VT§PT ®em l¹i phÇn doanh thu lín trong tæng doanh thu cña xÝ nghiÖp ®¹i lý vËn t¶i - vËt t­ kü thuËt. Tuy nhiªn vÒ phÝa xÝ nghiÖp viÖc ®­a ra nh÷ng ®Þnh h­íng ®óng ®¾n ®Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh nµy còng nh­ sù chñ ®éng ®Ó ®ãn nhËn nã cßn ch­a râ rµng. Trong phÇn nµy trªn c¬ së nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n mµ xÝ nghiÖp gÆp ph¶i trong thêi gian qua, chóng ta cã thÓ ®­a ra mét sè biÖn ph¸p t¨ng c­êng ho¹t ®éng kinh doanh VT§PT t¹i c«ng ty nh­ sau: II C¸c biÖn ph¸p trªn tÇm vÜ m«: 1.VÒ thñ tôc h¶i quan. N­íc ta cÇn nhanh chãng hoµn chØnh thñ tôc h¶i quan ®èi víi hµng VT§PT kh¾c phôc n¹n tham nhòng cöa quyÒn trong ngµnh h¶i quan. Nghiªn cøu mét sè c«ng ­íc h¶i quan quèc tÕ cã liªn quan vµ c©n nh¾c kh¶ n¨ng ®Ó xin nhµ n­íc cho gia nhËp, phª chuÈn, kh¾c phôc t×nh thñ tôc giÊy tê phiÒn to¸i khã thùc hiÖn. Mét trong nh÷ng môc ®Ých cña VT§PT lµ gi¶m bít thêi gian vµ chi phÝ vËn t¶i. Thñ tôc vµ quy ®Þnh cña h¶i quan mçi n­íc mét kh¸c lµ mét trong nh÷ng trë ng¹i ®èi víi ph¸t triÓn VT§PT nhÊt lµ ë c¸c n­íc ®· phª chuÈn c¸c c«ng ­íc quèc tÕ vÒ h¶i quan cã liªn quan. §èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nh­ n­íc ta vÊn ®Ò nµy th­êng ®­îc gi¶i quyÕt trªn c¬ së hiÖp ®Þnh song ph­¬ng. N­íc ta hiÖn nay cßn xa l¹ víi c«ng ­íc h¶i quan quèc tÕ nh­ TIR (Transport Internationai Routier) Customs Convention on Container 1972, Kyoto Convention 1973. Thùc tÕ h¶i quan n­íc ta cung nh­ h¶i quan bÊt cø n­íc nµo cã hµng ®i qua l·nh thæ n­íc m×nh ®Òu ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p chÆt chÏ ®Ó kh«ng cho nh÷ng hµng ho¸ nµy tiªu thô bÊt hîp ph¸p ë thÞ tr­êng n­íc m×nh. V× ®èi víi h¶i quan kh«ng cÇn thiÕt ph©n biÖt hµng ®a ph­¬ng thøc hay ®¬n ph­¬ng thøc. H¶i quan n­íc ta còng nh­ c¸c n­íc kh¸c ®Òu yªu cÇu ®¹i lý hoÆc b¶n th©n ng­êi kinh doanh VT§PT ph¶i b¶o ®¶m hµng nguyªn ®ai, nguyªn kiÖn khi vµo còng nh­ khi ra vµ ph¶i xuÊt tr×nh ®Çy ®ñ chøng tõ ë ®iÓm hµng vµo còng nh­ ®iÓm hµng ra lµ hµng ho¸ gi÷ nguyªn niªm phong kÑp ch×. H¶i quan sÏ ph¹t nÆng nÕu nh­ ng­êi vËn t¶i vi ph¹m nh÷ng quy ®Þnh nµy. Trong thùc tÕ võa qua khi chuyªn chë hµng ho¸ b»ng ph­¬ng thøc VT§PT c¸c tæ chøc vËn t¶i cña ViÖt Nam ®ªï ph¶i lµm mét sè thñ tôc giÊy tê kh¸ phiÒn to¸i, cã nh÷ng ®iÓm rÊt khã thùc hiÖn nh­ ph¶i khai trÞ gi¸ hµng , ng­êi b¸n, ng­êi mua, sè hîp ®ång mua b¸n lµ nh÷ng chi tiÕt mµ ng­êi vËn t¶i Ýt cã ®iÒu kiÖn n¾m ®­îc. Khi vµo hµng ph¶i lµm thñ tôc nhËp khÈu, khi ra ph¶i lµm thñ tôc xuÊt khÈu, ch­a cã mÉu biÓu qu¸ c¶nh. §iÒu ®ã khiÕn cho môc ®Ých cña VT§PT kh«ng nh÷ng kh«ng ®¹t ®­îc mµ cßn k×m h·m sù ph¸t triÓn cña vËn t¶i vµ bu«n b¸n quèc tÕ. Do vËy vÒ c¬ chÕ nhµ n­íc, ®¨c biÖt lµ bé th­¬ng m¹i vµ tæng côc h¶i quan cÇn sím bæ sung hoµn chØnh c¸c thñ tôc h¶i quan vµ giÊy phÐp nhËp khÈu ®èi víi hµng VT§PT hµng qu¸ c¶nh, c¸ch qu¶n lý nh­ hiÖn nay tuy vÉn lµm ®­îc nh­ng mÊt kh¸ nhiÒu thêi gia, thñ tôc l¹i phiÒn hµ, t¹o nhiÒu chç hë ®Ó tÖ tham nhòng, cöa quyÒn vµ bu«n lËu hoµnh hµnh. Nªn ch¨ng ngµnh h¶i quan n­íc ta cÇn nghiªn cøu kü mét sè c«ng ­íc h¶i quan quèc tÕ cí liªn quan vµ c©n nh¾c kh¶ n¨ng ®Ó xin phÐp nhµ n­íc cho gia nhËp, phª chuÈn. C¸c mÉu biÓu giÊy tê còng cÇn nghiªn cøu sao cho phï hîp thèng nhÊt víi c¸c tËp qu¸n quèc tÕ. §Æc biÖt cÇn nghiªn cøu c¸c c«ng ­íc sau. - Customs Convention Intemationai Carriage of Goods, 1959 Intemationai Convention on the Simplication and Harmonization of customs procedures(Kyoto Convention), 1973 Convention on Transit Trate of Iand- Iocked States, 1965. Customs Convention on Container, 1972 Customs Convention on Intemation Transport of Goods. 1971. Ngoµi ra, cÇn t¨ng c­êng b¶o ®¶m an ninh tuyÕn ®­êng bé néi ®Þa (nhÊt lµ biªn giíi phÝa b¾c) ®Ó xo¸ bá chÕ ®é ¸p t¶i cña h¶i quan g©y chi phÝ kh¸ nÆng nÒ. N©ng cao tr×nh ®é ®éi ngò h¶i quan vÒ VT§PT nãi chung vµ hµng ho¸ qu¸ c¶nh nãi riªng. VÉn b¶o ®¶m chèng bu«n lËu nh­ng ph¶i nhanh chãng gi¶i phãng hµng ®Ó kh«ng ¶nh h­ëng tíi VT§PT, viÖc chèng bu«n lËu lµ hÕt søc cÇn thiÕt, song còng ph¶i xem xÐt sao cho viÖc nµy kh«ng ¶nh h­ëng tíi VT§PT quèc tÕ. Trong thñ tôc h¶i quan cÇn ph©n biÖt râ thÕ nµo lµ t¹m nhËp t¸i xuÊt, thÕ nµo lµ qu¸ c¶nh vµ thÕ nµo lµ m­în ®­êng, thÕ nµo lµ ®a ph­¬ng thøc, thÕ nµo lµ ®¬n ph­¬ng thøc. 2. VÊn ®Ò cÇn ®Ó b¶o hiÓm: Tr­íc hÕt b¶o hiÓm ViÖt Nam cÇn ®a d¹ng h¬n lÜnh vùc kinh doanh nhÊt lµ kinh doanh rñi ro ®­êng bé. Ng­êi kinh doanh VT§PT thùc tÕ lµ kinh doanh dÞch vô. Hä lµ ng­êi tæ chøc, kiÕn tróc kh©u vËn t¶i. PhÇn thu nhËn cña hä so víi trÞ gi¸ mµ hä ®¶m nhiÖm rÊt nhá. VÝ dô mét container hµng ®iÖn tö cã thÓ trÞ gi¸ hµng tr¨m ngh×n USD. Nªn chuyªn chë tõ Singapore vÒ H¶i Phßng sau ®ã ®i ®­êng bé giao cho ng­êi nhËn hµng trung quèc ë biªn giíi ViÖt Nam, trung quèc. Ng­êi kinh doanh chØ l·i vµi tr¨m USD. Trong qu¸ tr×nh chuyªn chë trªn biÓn nÕu h­ háng mÊt m¸t ®· cã chñ tµu båi th­êng theo quy t¾c Hague (hoÆc Hague Visby) cßn phÇn ®­êng bé th× c¨n cø vµo luËt ®­êng bé. §Ó ®Ò phßng tæn thÊt trong phÇn ®­êng bé, ng­êi kinh doanh VT§PT ph¶i mua b¶o hiÓm cho rñi ro gäi lµ Forwarding Risks. B¶o hiÓm ViÖt Nam ch­a hoÆc míi kinh doanh ph­¬ng thøc nµy cho nªn ®©y ®ang lµ mét kh©u nan gi¶i. NÕu kh«ng cã b¶o hiÓm th× MTO ph¶i tù g¸nh chÞu vµ nh­ vËy phÇn lín v­ît kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña hä. MTO nªn mua b¶o hiÓm cho tr¸ch nhiÖm cña m×nh ®Ó tr¸nh nh÷ng rñi ro ®¸ng tiÕc ( rñi ro thuéc tr¸ch nhiÖm MTO) . T×nh h×nh thùc tÕ ë nhiÒu n­íc lµ ng­êi kinh doanh VT§PT còng ®­îc chñ hµng uû th¸c mua lu«n b¶o hiÓm cho hµng ho¸ chuyªn chë. Cßn b¶n th©n MTO th× mua b¶o hiÓm cho tr¸ch nhiÖm cña m×nh gäi lµ Liability Insurance. FIATA khuyÕn khÝch c¸c héi viªn mua b¶o hiÓm cho tr¸ch nhiÖm cña m×nh nÕu kh«ng rñi ro tæn thÊt sÏ kh«ng l­êng hÕt ®­îc. Th«ng th­êng ng­êi kinh doanh VT§PT mua b¶o hiÓm cho c¸c rñi ro sau: - B¶o hiÓm cho lçi lÇm vµ thiÕu sãt. VÝ dô khai b¸o kh«ng chÝnh x¸c, m¾c ph¶i lçi lÇm khi tæ chøc tuyÕn ®­êng vËn t¶i ( nh­ ®­a hµng vµo n¬i bÞ coi lµ cÊm vËn do vËy bÞ tÞch thu ) hoÆc chän ng­êi vËn t¶i cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh kÐm nªn dÉn ®Õn ph¸ s¶n. Nh÷ng tr­êng hîp nµy nÕu cã b¶o hiÓm rñi ro E vµ O th× tæn thÊt cña MTO sÏ ®­îc h¹n chÕ. - B¶o hiÓm tr¸ch nhiÖm ®èi víi nh÷ng h­ háng, mÊt m¸t cña hµng ho¸. Trong nhiÒu tr­êng hîp ng­êi kinh doanh VT§PT hµnh ®éng nh­ mét chñ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i vµ cÊp vËn t¶i ®¬n. Trong tr­êng hîp nµy anh ta ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi h­ háng mÊt m¸t cña hµng ho¸ trong toµn chÆng v× vËy ph¶i mua b¶o hiÓm cho tr¸ch nhiÖm cña m×nh. 3. VÒ chñ ch­¬ng chÝnh s¸ch: CÇn nghiªn cøu x©y dùng chñ ch­¬ng vµ hoµn chØnh quy t¾c trong ®iÒu lÖ VT§PT quèc gia, ®i liÒn víi nã lµ nghiªn cøu x©y dùng ®iÒu kiÖn kinh doanh ( Standart traditg conditions), ph¸t triÓn h¬n n÷a hiÖp héi ®¹i lý m«i giíi hµng h¶i; X©y dùng vµ hoµn chØnh hÖ thèng c¬ së gi¸ c­íc VT§PT giíi thiÖu c¸c c«ng ­íc quèc tÕ cã liªn quan, nghiªn cøu t×nh h×nh b¶o hiÓm cho VT§PT Mét sè vÊn ®Ò quan träng lµ sù phèi hîp ë phÇn vÜ m« gi÷a c¸c ngµnh liªn quan nh­ giao th«ng vËn t¶i, ngo¹i th­¬ng, h¶i quan… ph¶i cã c¸c tæ chøc tÇm vÜ m« ngµnh ®Ó ®iÒu hoµ phèi hîp vÒ chñ ch­¬ng chÝnh s¸ch, luËt lÖ phôc vô cho viÖc ¸p dông m« h×nh vËn t¶i nµy. NghÜa lµ c¸c ngµnh giao th«ng vËn t¶i, ngo¹i th­¬ng, h¶i quan ph¶i cã bé phËn chuyªn theo dâi ®Ó gióp l·nh ®¹o ban hµnh, söa ®æi vµ ®iÒu chØnh c¸c luËt lÖ trªn c¬ së cïng vèi hîp víi c¸c ngµnh kh¸c. VÝ dô nh­ ngµnh giao th«ng vËn t¶i cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh h×nh thøc chuyªn chë nµy, nh÷ng ngµnh h¶i quan l¹i ¸p dông quy ®Þnh “t¹m nhËp, t¸i xuÊt” th× kÕt qu¶ lµ kh¸ch hµng n­íc ngoµi sÏ xa l¸nh. TÊt c¶ ba ngµnh sÏ lµ trô cét ®Èy nhanh viÖc më réng ¸p dông m« h×nh vËn t¶i nµy trong ®ã ngµnh giao th«ng vËn t¶i cÇn ®ãng vai trß chñ ®¹o. III Mét sè biÖn ph¸p ®èi víi xÝ nghiÖp. 1. VÒ yÕu tè con ng­êi: BÊt kú lÜnh vùc, con ng­êi lu«n lµ yÕu tè quan träng hµng ®Çu. XÝ nghiÖp cÇn x©y dùng ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn am hiÓu vÒ nghiÖp vô kinh doanh VT§PT vµ cã kinh nghiÖm trong ho¹t ®éng nµy. Hä sÏ lµ c¸c chuyªn gia, nh÷ng nhµ tæ chøc tµi ba, ®em l¹i chÊt lùc l­îng hiÖu qu¶ uy tÝn cho c«ng ty 2. VÒ yÕu tè ph­¬ng tiÖn: Ho¹t ®éng khai th¸c V§TPTP ®ßi hái c«ng ty ph¶i cã nh÷ng ®Çu t­ Tµi chÝnh quan träng vµo c¸c yÕu tè thµnh phÇn cña hÖ thèng VT§PT nh­ container, xe t¶i, r¬ mooc vµ c¸c ph­¬ng tiÖn ®­êng bé kh¸c, hÖ thèng EDP.nhµ kho… 3. VÒ c«ng t¸c tiÕp thÞ: Sè l­îng hµng VT§PT mµ c«ng ty thùc hiÖn phô thuéc vµo sù n¨ng ®éng s¸ng t¹o ë kh©u nµy. Nh×n chung ph¶i am hiÓu thÞ tr­êng ( vËn t¶ivµ hµng ho¸) vµ n¾m b¾t kh¸ch hµng, biÕt thu hót, thuyÕt phôc hä b»ng c¸c dÞch vô cña c«ng ty vµ ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh kÞp thêi. 4. C¸c biÖn ph¸p kh¸c: CÇn ph¸t triÓn hîp t¸c khai th¸c t¹i khu vùc víi c¸c ®¹i lý giao nhËn kh¸c vµ gãp vèn. §iÒu nµy t¹o ra thuËn lîi, ®Æc biÖt ®Ó v­ît qua nh÷ng khã kh¨n do thiÕu vèn vµ nh©n lùc. Nh÷ng hîp t¸c nh­ vËy kÕt qu¶ lµ cã thÓ thiÕt lËp liªn doanh ë cÊp ®é khu vùc ®Ó h×nh thµnh tæ chøc “cÇu nèi” hoÆc hÖ thèng vËn t¶i xuyªn lôc ®Þa qua c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn, kÓ c¶ c¸c quèc gia t¸ch biÖt. B»ng c¸ch liªn kÕt sö dông xe moãc vµ c¸c xe t¶i trªn ®­êng bé vµ ®­êng s¾t, nh÷ng hÖ thèng cÇu “cÇu nèi” (gi÷a c¸c quèc gia ) cã thÓ dïng vµo ph­¬ng thøc vËn t¶i kÕt hîp ®Ó vËn chuyÓn hµng ho¸ kÓ c¶ c¸c h×nh thøc phi container vµ hµng rêi. Do VT§PT lµ mét lÜnh vùc chuyªn m«n ho¸ cao vµ chiÕm mét ph¹m vi dÞch vô liªn quan rÊt réng, ng­êi VT§PT ph¶i ng­êi thiÕt lËp vµ ph¸t triÓn m¹ng l­íi ®¹i lý, v¨n phßng chi nh¸nh hoÆc c¸c c«ng ty hç trî ë n­íc ngoµi. Cuèi cïng lµ ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô còng nh­ c¸c h×nh thøc tæ chøc VT§PT nhê ®ã t¨ng l­îng sè hîp ®ång ký kÕt. Thùc tÕ ë xÝ nghiÖp cho thÊy sè l­îng c¸c lo¹i h×nh dÞch vô vµ c¸c h×nh thøc tæ chøc VT§PT còng kh¸ nhiÒu ho¹t ®éng cña c«ng ty l¹i chØ tËp chung chñ yÕu ë mét sè lo¹i (vÝ dô nh­ dÞch vô giao nhËn vËn t¶i néi ®Þa ) v× vËy t¸c dông cña biÖn ph¸p nµy sÏ kh«ng ®¸ng kÓ nÕu thiÕu ®i hiÖu qu¶ cña c¸c biÖn ph¸p tr­íc ®ã. VËy nªn cÇn thiÕt tiÕn hµnh mét c¸ch ®ång bé vµ phèi hîp tèt c¸c biÖn ph¸p sÏ ®em l¹i sù v÷ng m¹nh cho xÝ nghiÖp kh«ng chØ trong kinh doanh VT§PT mµ c¶ ho¹t ®éng ®¹i lý vËn t¶i nãi chung. KÕt luËn Cïng víi sù ®æi míi toµn diÖn nÒn kinh tÕ, ngµnh vËn t¶i ViÖt Nam ®· kh«ng ngõng ph¸t triÓn vµ tù kh¼ng ®Þnh m×nh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi, trong ®ã cã sù ®ãng gãp rÊt lín cña viÖc nghiªn cøu vµ øng dông m« h×nh VT§PT quèc tÕ. HiÖn nay, xÝ nghiÖp ®¹i lý vËn t¶i vµ vËt t­ kü thuËt vµ c¸c bªn h÷u quan kh¸c ®ang triÓn khai rÊt m¹nh viÖc øng dông ph­¬ng ph¸p vËn t¶i tiÕn bé nµy, tuy cßn nhiÒu khã kh¨n vµ h¹n chÕ nh÷ng triÓn väng tèt ®Ñp cña nã lµ kh«ng thÓ phñ nhËn. Trong thêi gian thùc tËp t¹i xÝ nghiÖp ®¹i lý vËn t¶i, võa kÕt hîp gi÷a lý thuyÕt vµ thùc tÕ, víi sù gióp ®ì quý b¸u vµ ®Çy tr¸ch nhiÖm cña c¸c l·nh ®¹o vµ nh©n viªn trong xÝ nghiÖp cïng víi sù chØ b¶o tËn t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o h­íng dÉn, em ®· hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy,víi mong muèn ®­îc gãp phÇn nhá cho nh÷ng b­íc ®i cña xÝ nghiÖp. Mét lÇn n÷a em xin tr©n träng c¶m ¬n! Tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh vËn t¶i vµ b¶o hiÓm trong ngo¹i th­¬ng, NXB gi¸o dôc 1997. 2. T¹p chÝ VISABA Times sè 11, 15 hiÖp héi ®¹i lý vµ m«i giíi hµng h¶i ViÖt Nam. 3. Gi¸o tr×nh kü thuËt nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng, NXB gi¸o dôc 1997. 4. C«ng ­íc quèc tÕ vÒ giao nhËn, NXB thµnh phè Hå ChÝ Minh - 1993. 5. Sù ph¸t triÓn vËn t¶i Container n¨m 2000/ express informatimon. 6. C¸c t¹p chÝ vËn t¶i. 7. Th«ng tin vËn t¶i biÓn thÕ giíi NXB thµnh phè Hå ChÝ Minh 1995. Môc lôc Trang Lêi më ®Çu 1 Ch­¬ng I. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc 2 I. Kh¸i qu¸t vÒ vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc. 2 1. §Þnh nghÜa 2 2. C¸c h×nh thøc cña vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc. 3 II. Sù ra ®êi cña vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc. 4 1. LÞch sö ph¸t triÓn cña vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc. 4 2. Sù cÇn thiÕt vµ t¸c dông cña vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc. 5 III. Tæ chøc chuyªn chë hµng ho¸ b»ng vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc. 8 1. C¬ së ph¸p lý cña vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc. 8 2. Ng­êi kinh doanh vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc. 8 3. Chøng tõ vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc. 13 IV. C¸c tæ chøc giao nhËn vËn t¶i trªn thÕ giíi vµ ViÖt Nam. 15 1. Tæ chøc vµ c¬ quan giao nhËn trªn thÕ giíi. 15 2. FIATA. 15 3. C¬ quan giao nhËn quèc tÕ ë ViÖt Nam 16 Ch­¬ng II. Ho¹t ®éng vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc t¹i xÝ nghiÖp ®¹i lý vËn t¶i vËt t­ kü thuËt - mét thµnh viªn cña VINAFCO. 18 I. Kh¸i qu¸t vÒ c«ng ty dÞch vô vËn t¶i TW. (VINAFCO). 18 1. Giíi thiÖu chung vÒ VIANFCO. 18 2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ s¬ ®å bé m¸y tæ chøc cña xÝ nghiÖp ®¹i lý vËn t¶i vËt t­ kü thuËt. 21 II. VËn t¶i ®a ph­¬ng thøc t¹i xÝ nghiÖp ®¹i lý vËn t¶i vµ vËt t­ kü thuËt. 22 1. Ph¹m vi ho¹t ®éng vµ ph­¬ng ¸n thùc hiÖn vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc. 22 2. X©y dùng ph­¬ng ¸n gi¸ s¶n phÈm dÞch vô. 24 Ch­¬ng III. Mét sè biÖn ph¸p t¨ng c­êng ho¹t ®éng kinh doanh vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc t¹i xÝ nghiÖp ®¹i lý vËn t¶i - vËt t­ kü thuËt. 38 I. §¸nh gi¸ c«ng t¸c vËn t¶i ®a ph­¬ng thøc t¹i xÝ nghiÖp ®¹i lý vËn t¶i - vËt t­ kü thuËt. 38 1. KÕt qu¶ ®¹t ®­îc. 38 2. Tån t¹i vµ nguyªn nh©n 41 II. C¸c biÖn ph¸p trªn tÇm vÜ m« 42 1. VÒ thñ tôc h¶i quan 42 2. VÒ vÊn ®Ò b¶o hiÓm 44 III. Mét sè biÖn ph¸p ®èi víi c«ng ty. 45 1. VÒ yÕu tè con ng­êi. 45 2. VÒ yÕu tè ph­¬ng tiÖn. 45 3. VÒ c«ng t¸c tiÕp thÞ. 45 4. C¸c biÖn ph¸p kh¸c. 45 KÕt luËn 47 Tµi liÖu tham kh¶o. 48