MỞ ĐẦU
Đà Nẵng là trung tâm kinh tế của khu vực miền Trung, là địa phương khá
thành công trong mô hình lấy khu công nghiệp làm động lực phát triển kinh tế với
nhiều ngành nghề khác nhau. Chế biến thuỷ sản là một trong năm ngành mũi nhọn
của chiến lược phát triển kinh tế Thành phố Đà Nẵng với giá trị xuất khẩu đạt 38
triệu USD (năm 2004) và đã giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động. Tuy
nhiên, các chất ô nhiễm phát sinh từ quá trình chế biến thuỷ sản đã và đang ảnh
hưởng xấu đến môi trường xung quanh.
Theo thông tin từ trang web “Đầu tư chứng khoáng online” (ngày
20/07/2007), tại khu vực phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà người dân đang kêu
ca vì mùi hôi rất khó chịu mà nguyên nhân là do lượng nước thải và chất thải rắn từ
các doanh nghiệp ở khu công nghiệp Thọ Quang xả thẳng vào Âu Thuyền Thọ
Quang. Mặc dù đã nhiều lần kiến nghị lên các cơ quan chức năng để giải quyết bài
toán môi trường này nhưng đến nay vẫn chưa thấy động tĩnh gì.
Là những sinh viên ngành môi trường, trước vấn đề bức xúc của người dân,
chúng tôi đã tiến hành khảo sát, đánh giá chất lượng môi trường tại khu vực này.
Từ đó chúng tôi đã đưa ra phương án nhằm giảm thiểu phần nào lượng chất thải
thải ra môi trường. Đây chính là cơ sở để chúng tôi hình thành đề tài “Nghiên cứu,
sản xuất phân hữu cơ từ phế thải thuỷ sản”.
Qua việc thực hiện đề tài trên, chúng tôi đã cảnh báo mức độ ảnh hưởng đến
môi trường của khu vực. Sau quá trình nghiên cứu sản xuất phân bón hữu cơ từ các
phế thải gây ô nhiễm chúng tôi mong rằng có thể giảm thiểu phần nào tình trạng ô
nhiễm tại khu công nghiệp và vùng phụ cận, đảm bảo điều kiện làm việc cho các
doanh nghiêp đồng thời tạo ra được sản phẩm có ích cho nông nghiệp.
MỤC LỤC
Nội dung Trang
Tên đề tài .1
Mở đầu . .3
Chương 1:Đối tượng nghiên cứu, hiện trạng khu vực và định hướng xử lý
1.1. Đối tượng nghiên cứu .4
1.2. Hiện trạng khu vực .5
1.3. Định hướng xử lý . .9
Chương 2: Mục tiêu đề tài và phương pháp tiếp cận . .10
2.1. Mục tiêu đề tài .10
2.2. Các phương pháp tiếp cận . .10
Chương 3: Nghiên cứu, lựa chọn các phương án xử lý . .11
3.1. Phân hữu cơ và các phương pháp ủ . .11
3.2. So sánh lựa chọn các phương án xử lý .11
3.3. Thực hiện quá trình ủ thử nghiệm . .12
3.4. Xây dựng mô hình ủ phân theo phương án chọn . .16
Chương 4: Kết quả và kiến nghị .20
4.1. Kết quả phân tích .20
4.2. Kết quả thực nghiệm . .21
4.3. Tính toán hiệu quả kinh tế- kỹ thuật . .23
4.4. Đánh giá kết quả . .24
4.5. Kết luận và kiến nghị .24
Tài liệu tham khảo . .25
Phụ lục . .26
27 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2747 | Lượt tải: 4
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Nghiên cứu, sản xuất phân hữu cơ từ phế thải thuỷ sản, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 1
I. TEÂN ÑEÀ TAØI
NGHIEÂN CÖÙU, SAÛN XUAÁT PHAÂN HÖÕU CÔ
TÖØ PHEÁ THAÛI THUÛY SAÛN
Nhoùm sinh vieân thöïc hieän
- Leâ Coâng Toaøn (Nhoùm tröôûng).
- Hoaøng Thò Kim Chung.
- Mai Thò Thuøy Döông.
- Leâ Hoà Thuûy.
- Voõ Thò Bích Ty.
II. NOÄI DUNG
1. Ñieàu tra, khaûo saùt vaø ñaùnh giaù hieän traïng xöû lyù pheá thaûi thuûy saûn ôû khu coâng
nghieäp (KCN) dòch vuï thuûy saûn Thoï Quang.
2. Caûnh baùo möùc ñoä aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng cuûa khu vöïc.
3. Nghieân cöùu, löïa choïn phöông aùn xöû lyù.
4. Xaây döïng moâ hình uû phaân theo phöông aùn choïn.
5. Xaây döïng moâ hình troàng rau thöû nghieäm.
6. Keát luaän vaø kiến nghò.
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 2
MUÏC LUÏC
Noäi dung Trang
Teân ñeà taøi ........................................................................................................ .......1
Môû ñaàu ............................................................................................................. .......3
Chöông 1:Ñoái töôïng nghieân cöùu, hieän traïng khu vöïc vaø ñònh höôùng xöû lyù
1.1. Ñoái töôïng nghieân cöùu ................................................................................ .......4
1.2. Hieän traïng khu vöïc .................................................................................... .......5
1.3. Ñònh höôùng xöû lyù ....................................................................................... .......9
Chöông 2: Muïc tieâu ñeà taøi vaø phöông phaùp tieáp caän ................................... .......10
2.1. Muïc tieâu ñeà taøi .......................................................................................... .......10
2.2. Caùc phöông phaùp tieáp caän ......................................................................... .......10
Chöông 3: Nghieân cöùu, löïa choïn caùc phöông aùn xöû lyù ................................. .......11
3.1. Phaân höõu cô vaø caùc phöông phaùp uû ........................................................... .......11
3.2. So saùnh löïa choïn caùc phöông aùn xöû lyù ...................................................... .......11
3.3. Thöïc hieän quaù trình uû thöû nghieäm ............................................................. .......12
3.4. Xaây döïng moâ hình uû phaân theo phöông aùn choïn....................................... .......16
Chöông 4: Keát quaû vaø kieán nghò ...................................................................... .......20
4.1. Keát quaû phaân tích ...................................................................................... .......20
4.2. Keát quaû thöïc nghieäm ................................................................................. .......21
4.3. Tính toaùn hieäu quaû kinh teá- kyõ thuaät ......................................................... .......23
4.4. Ñaùnh giaù keát quaû ....................................................................................... .......24
4.5. Keát luaän vaø kieán nghò ................................................................................ .......24
Taøi lieäu tham khaûo ........................................................................................... .......25
Phuï luïc ............................................................................................................. .......26
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 3
MÔÛ ÑAÀU
Ñaø Naüng laø trung taâm kinh teá cuûa khu vöïc mieàn Trung, laø ñòa phöông khaù
thaønh coâng trong moâ hình laáy khu coâng nghieäp laøm ñoäng löïc phaùt trieån kinh teá vôùi
nhieàu ngaønh ngheà khaùc nhau. Cheá bieán thuyû saûn laø moät trong naêm ngaønh muõi nhoïn
cuûa chieán löôïc phaùt trieån kinh teá Thaønh phoá Ñaø Naüng vôùi giaù trò xuaát khaåu ñaït 38
trieäu USD (naêm 2004) vaø ñaõ giaûi quyeát vieäc laøm cho haøng nghìn lao ñoäng. Tuy
nhieân, caùc chaát oâ nhieãm phaùt sinh töø quaù trình cheá bieán thuyû saûn ñaõ vaø ñang aûnh
höôûng xaáu ñeán moâi tröôøng xung quanh.
Theo thoâng tin töø trang web “Ñaàu tö chöùng khoaùng online” (ngaøy
20/07/2007), taïi khu vöïc phöôøng Naïi Hieân Ñoâng, quaän Sôn Traø ngöôøi daân ñang keâu
ca vì muøi hoâi raát khoù chòu maø nguyeân nhaân laø do löôïng nöôùc thaûi vaø chaát thaûi raén töø
caùc doanh nghieäp ôû khu coâng nghieäp Thoï Quang xaû thaúng vaøo AÂu Thuyeàn Thoï
Quang. Maëc duø ñaõ nhieàu laàn kieán nghò leân caùc cô quan chöùc naêng ñeå giaûi quyeát baøi
toaùn moâi tröôøng naøy nhöng ñeán nay vaãn chöa thaáy ñoäng tónh gì.
Laø nhöõng sinh vieân ngaønh moâi tröôøng, tröôùc vaán ñeà böùc xuùc cuûa ngöôøi daân,
chuùng toâi ñaõ tieán haønh khaûo saùt, ñaùnh giaù chaát löôïng moâi tröôøng taïi khu vöïc naøy.
Töø ñoù chuùng toâi ñaõ ñöa ra phöông aùn nhaèm giaûm thieåu phaàn naøo löôïng chaát thaûi
thaûi ra moâi tröôøng. Ñaây chính laø cô sôû ñeå chuùng toâi hình thaønh ñeà taøi “Nghieân cöùu,
saûn xuaát phaân höõu cô töø pheá thaûi thuyû saûn”.
Qua vieäc thöïc hieän ñeà taøi treân, chuùng toâi ñaõ caûnh baùo möùc ñoä aûnh höôûng ñeán
moâi tröôøng cuûa khu vöïc. Sau quaù trình nghieân cöùu saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø caùc
pheá thaûi gaây oâ nhieãm chuùng toâi mong raèng coù theå giaûm thieåu phaàn naøo tình traïng oâ
nhieãm taïi khu coâng nghieäp vaø vuøng phuï caän, ñaûm baûo ñieàu kieän laøm vieäc cho caùc
doanh nghieâp ñoàng thôøi taïo ra ñöôïc saûn phaåm coù ích cho noâng nghieäp.
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 4
CHÖÔNG 1
ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU, HIEÄN TRAÏNG KHU VÖÏC
VAØ ÑÒNH HÖÔÙNG XÖÛ LYÙ
1.1. Ñoái töôïng nghieân cöùu
Nöôùc ta laø nöôùc nhieät ñôùi vôùi heä thoáng soâng ngoøi daøy ñaëc vaø ñöôøng bôø bieån
daøi 3200 km keùo daøi töø Nam chí Baéc, Ñaø Naüng laïi laø thaønh phoá tieáp giaùp vôùi bieån
Ñoâng. Vôùi vò trí ñòa lí vaø khí haäu thuaän lôïi nhö vaäy neân vieäc ñaùnh baét thuûy saûn ñaõ
trôû thaønh moät trong nhöõng ngaønh ngheà chính cuûa nhieàu ngöôøi daân taïi thaønh phoá
naøy. Nhôø ñoù ngaønh khai thaùc vaø cheá bieán thuûy saûn ñaõ phaùt trieån raát nhanh, ngaøy
caøng nhieàu coâng ty cheá bieán thuûy saûn ñöôïc hình thaønh vaø phaùt trieån.
Khu Coâng nghieäp Dòch vuï Thuyû saûn Ñaø Naüng ñöôïc thaønh laäp theo Quyeát
ñònh soá 5210/UÑ-UB ngaøy 04/9/2001 (Giai ñoaïn 1) vaø Quyeát ñònh soá 10939/UÑ-
UB ngaøy 31/12/2002 (Giai ñoaïn 2) cuûa Chuû tòch UBND thaønh phoá Ñaø Naüng vôùi
toång dieän tích laø 77,3 ha, naèm taïi Quaän Sôn Traø, thaønh phoá Ñaø Naüng, caùch trung
taâm thaønh phoá Ñaø Naüng 3,5 km, caùch Caûng bieån Tieân Sa 2,5km, caùch Caûng bieån
Lieân Chieåu 18,5 km vaø coù giôùi haïn khu ñaát:
- Phía Taây giaùp : Khu dòch vuï AÂu Thuyeàn
- Phía Baéc giaùp : Khu taùi ñònh cö phía Ñoâng ñöôøng Yeát Kieâu
- Phía Ñoâng giaùp : Khu taùi ñònh cö Thoï Quang 2, Thoï Quang 3, Maân Thaùi
- Phía Nam giaùp : Khu daân cö
Döï aùn do Coâng ty Phaùt trieån vaø Khai thaùc haï taàng Khu Coâng nghieäp Ñaø
Naüng (Daizico) tröïc thuoäc Ban Quaûn lyù caùc Khu Coâng nghieäp vaø Cheá xuaát Ñaø
Naüng thöïc hieän.
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 5
Hình 1: Sô ñoà quy hoaïch KCN dòch vuï thuyû saûn Thoï Quang - Ñaø Naüng
1.2. Hieän traïng khu vöïc
Hieän nay treân ñòa baøn thaønh phoá coù 14 doanh nghieäp cheá bieán ñoâng laïnh vôùi
coâng suaát 47 taán/ngaøy. Toång dung löôïng kho baûo quaûn laïnh khoaûng 8.500m3. Haàu
heát saûn phaåm ñeàu ñöôïc xuaát khaåu vaø thò tröôøng xuaát khaåu ñang ñöôïc môû roäng sang
caùc nöôùc coù yeâu caàu chaát löôïng saûn phaåm cao nhö Myõ, EU, Nhaät. Quy trình saûn
xuaát cuûa caùc nhaø maùy thuûy saûn töông ñoái gioáng nhau vôùi coâng ngheä cao. Beân caïnh
thuûy haûi saûn ñoâng laïnh, caùc doanh nghieäp cuõng chuù yù phaùt trieån saûn phaåm haûi saûn
saáy khoâ. Tuy coøn cheá bieán baèng phöông phaùp thuû coâng vaø baùn cô khí song saûn
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 6
phaåm cuõng ñaït yeâu caàu xuaát khaåu. Naêm 2000 ñaõ saûn xuaát hôn 1.500 taán vaø xuaát
khaåu hôn 80 % ñi caùc nöôùc.
Sô ñoà qui trình coâng ngheä:
Cuøng vôùi söï taêng nhanh veà saûn löôïng cuõng nhö chaát löôïng thì khoái löôïng caùc
chaát thaûi raén töø quaù trình cheá bieán thuûy saûn ñöa ra ngaøy caøng nhieàu. Chaát thaûi raén
saûn xuaát bao goàm: caùc phuï taïng, ñaàu, voû, xöông, vaûy cuûa caù, möïc, toâm loaïi ra trong
quaù trình cheá bieán.
Soá löôïng pheá thaûi thuûy haûi saûn thöôøng bieán ñoäng theo nguoàn nguyeân lieäu,
chuûng loaïi saûn phaåm vaø coâng ngheä cheá bieán. Theo soá lieäu cuûa WHO, ñònh möùc
phaùt thaûi trung bình nhö sau:
Nöôùc thaûi, CTR
Nöôùc thaûi, CTR
Nguyeân lieäu
Sô cheá, röûa
Cheá bieán
Röûa saïch
Phaân côõ
Caáp ñoâng
Ñoùng thuøng
Baûo quaûn
Nöôùc
Nöôùc
Nöôùc thaûi
Nöôùc thaûi
Nöôùc
Nhieät
Bao bì hoûng Bao bì
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 7
- 280 Kg/taán saûn phaåm caù, möïc.
- 570 Kg/taán saûn phaåm cua, toâm.
- Nhö vaäy vôùi toång coâng suaát cuûa Khu Coâng Nghieäp laø 47 taán/ ngaøy thì toång löôïng
chaát thaûi ra dao ñoäng khoaûng 13,16÷26,8 taán/ ngaøy.
Chaát thaûi raén saûn xuaát vaø sinh hoaït taïi caùc cô sôû cheá bieán thuûy saûn chuû yeáu laø
caùc hôïp chaát höõu cô deã bò phaân huûy bôûi caùc vi sinh vaät, caùc chaát khoaùng voâ cô. Caùc
taùc ñoäng moâi tröôøng gaây ra do chaát thaûi raén cheá bieán thuûy saûn:
- Laøm maát myõ quan.
- Chaát thaûi raén laø moâi tröôøng thuaän lôïi cho söï phaùt trieån cuûa caùc sinh vaät truyeàn
beänh nguy hieåm nhö ruoài, muoãi...
- Caùc chaát thaûi raén naøy deã daøng bò phaân huûy bôûi caùc vi sinh vaät, gaây oâ nhieãm khoâng
khí, gaây oâ nhieãm ñaát, nöôùc maët, nöôùc ngaàm.
Trong quaù trình laøm ñeà taøi chuùng toâi coù quan saùt vaø tìm hieåu thì töø naêm 2006
ñeán nay haàu heát caùc nhaø maùy thuûy saûn khoâng coøn hôïp ñoàng vôùi Coâng ty Ñoâ thò moâi
tröôøng thu gom vaø xöû lyù chaát thaûi vaø buøn thaûi taïi nhaø maùy. Ña soá caùc doanh nghieäp
trong khu coâng nghieäp ñeàu chöa xaây döïng heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi rieâng hoaëc coù
thì cuõng chæ mang tính ñoái phoù neân nöôùc thaûi ñöôïc chaûy chung vaøo coáng thoaùt nöôùc
möa vaø thaûi tröïc tieáp vaøo AÂu Thuyeàn. Toaøn boä caùc pheá thaûi thuyû haûi saûn sau quaù
trình cheá bieán, saûn xuaát ñöôïc ñöïng trong caùc thuøng nhöïa, xoâ ... coù naép hay khoâng
coù naép, cuoái moãi ngaøy thì ñöôïc ñoå thaúng ra AÂu Thuyeàn Thoï Quang, ra soâng Haøn.
Hình 2: Pheá thaûi sau cheá bieán
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 8
Chính vì ñieàu ñoù, maø maëc duø caùc doanh nghieäp cheá bieán haûi saûn xuaát khaåu
chæ môùi ñöôïc taäp trung veà Khu Coâng Nghieäp dòch vuï thuûy saûn Thoï Quang, Ñaø Naüng
vaøi naêm trôû laïi ñaây nhöng haàu heát ngöôøi daân khu vöïc phöôøng Naïi Hieân Ñoâng
(quaän Sôn Traø) ñaõ baét ñaàu phaûn aùnh vì muøi hoâi raát khoù chòu coù xuaát xöù töø phía AÂu
Thuyeàn Thoï Quang, nhaát laø khi coù gioù Noàm thì muøi hoâi laïi haønh haï ngöôøi daân döõ
doäi hôn. Maët nöôùc cuûa AÂu Thuyeàn Thoï Quang nhö ñaëc saùnh laïi, raùc röôûi noåi leành
beành, muøi hoâi boác leân noàng naëc khoâng ai coøn daùm ñaët chaân xuoáng nöôùc vì coù theå
gaây ngöùa toaøn thaân, noåi gheû... Moâi tröôøng oâ nhieãm naëng, ruoài muoãi nhieàu, dòch
beänh phaùt trieån nhanh, ngö daân treân taøu thöôøng bò caùc loaïi beänh nhö: soát cao, vieâm
phoåi, vieâm pheá quaûn vaø dò öùng khaép cô theå. Ngöôøi daân ôû ngay caïnh soâng, caïnh
bieån nhöng khoâng bao giôø ñöôïc höôûng khoâng khí trong laønh.
Theo keát quaû quan traéc cuûa Sôû Taøi nguyeân - Moâi tröôøng Thaønh Phoá Ñaø
Naüng thöïc hieän cho thaáy, nöôùc thaûi taïi khu vöïc Thuûy saûn Thoï Quang bò oâ nhieãm
höõu cô nghieâm troïng, noàng ñoä BOD5 vöôït 12,6 laàn, COD vöôït 10,48 laàn, toång Nitô
vöôït 2,17 laàn, toång Photpho vöôït 2,76 laàn, löôïng coliform vöôït 1,5 laàn...
TT Chæ tieâu Ñôn vò NT1 NT2 NT3 NT4 NT5
1 PH 7,6 7,2 5,2 7,31 6,58
2 SS Mg/l 121 71 85 142,2 50,8
3 COD Mg/l 312 88 179 420 95
4 BOD5 Mg/l 198 49 142 265 55
5 Nitô toång Mg/l 25,6 5,5
6 Photpho toång Mg/l 63,4 14,0
7 Coliform MNP/100ml 1000
Nguoàn: Baùo caùo ÑTM - Döï aùn ÑTXD heä thoáng HTKT KCN dòch vuï thuyû saûn
Ñaø Naüng.
NT1: Nöôùc thaûi coâng ty Danifood tröôùc xöû lí.
NT2: Nöôùc thaûi coâng ty Danifood sau xöû lí.
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 9
NT3: Nöôùc thaûi coâng ty cheá bieán vaø xuaát khaåu thuyû saûn Thoï Quang sau xöû lí.
NT4: Nöôùc thaûi coâng ty TNHH Phöôùc Tieán chöa xöû lí.
NT5: Nöôùc thaûi coâng ty TNHH Ñaïi Thuaän chöa xöû lí.
Töø thöïc teá ñoù, ñeå baûo veä söùc khoeû cuûa ngöôøi daân ñòa phöông, ñaûm baûo myõ
quan khu vöïc noùi rieâng vaø thaønh phoá noùi chung, ñoàng thôøi taïo thuaän lôïi cho hoaït
ñoäng saûn xuaát cuûa doanh nghieäp thì moät yeâu caàu caáp thieát ñöôïc ñaët ra laø baèng caùch
naøo ñoù phaûi giaûi quyeát ñöôïc löôïng chaát thaûi phaùt sinh naøy.
Cuøng vôùi tình traïng gia taêng daân soá nöôùc ta hieän nay laøm cho diện tích ñất
canh taùc bình quaân ñaàu ngöôøi trong voøng 65 naêm qua ñaõ giaûm töø 2548 m2 xuoáng
coøn 732 m2, töông öùng vôùi möùc ñoä giaûm 1,1%/naêm. Vì vaäy, söû duïng ñaát noâng
nghieäp sao cho hieäu quaû laø thaät söï caàn thieát. OÂng cha ta coù caâu ”Nhaát nöôùc, nhì
phaân, tam caàn, töù gioáng” cho thaáy ñöôïc taàm quan troïng cuûa phaân boùn ñoái vôùi vieäc
laøm taêng naêng suaát caây troàng. Phaân boùn cung caáp cho caây troàng nhöõng dinh döôõng
caàn thieát maø ñaát khoâng ñuû khaû naêng cung caáp, duy trì ñoä phì nhieâu trong quaù trình
canh taùc.
1.3. Ñònh höôùng xöû lyù
Ñaëc tröng cuûa ngaønh cheá bieán thuûy saûn laø löôïng chaát thaûi phuï thuoäc vaøo muøa
vuï khai thaùc, chaát löôïng vaø soá löôïng nguyeân lieäu söû duïng daãn ñeán coù luùc quaù nhieàu
chaát thaûi, luùc laïi raát ít, laø khoù khaên cho caùc nhaø quaûn lyù xí nghieäp muoán xaây döïng
cho rieâng mình moät heä thoáng xöû lyù chaát thaûi coù coâng suaát phuø hôïp. Nhöng neáu thaûi
boû ra beân ngoaøi thì vöøa gaây oâ nhieãm moâi tröôøng laïi vöøa laõng phí vì thaønh phaàn chuû
yeáu cuûa pheá thaûi thuûy saûn laø caùc chaát höõu cô giaøu ñaïm, canxi, photpho…laø nhöõng
chaát dinh döôõng raát caàn thieát cho söï soáng. Baèng nhaän ñònh chuû quan, nhoùm chuùng
toâi hình thaønh vaø thöïc hieän yù töôûng saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi naøy. Bieän
phaùp naøy vöøa giuùp giaûm thieåu söï oâ nhieãm moâi tröôøng vöøa laøm taêng giaù trò pheá lieäu
thu hoài.
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 10
CHÖÔNG 2
MUÏC TIEÂU ÑEÀ TAØI VAØ PHÖÔNG PHAÙP TIEÁP CAÄN
2.1. Muïc tieâu ñeà taøi
- Giaûi quyeát tình traïng oâ nhieãm taïi khu coâng nghieäp dòch vuï Thuûy saûn Thoï Quang -
Ñaø Naüng vaø caùc vuøng phuï caän.
- Taän duïng caùc pheá phaåm gaây oâ nhieãm ñeå saûn xuaát phaân boùn höõu cô phuïc vuï cho
noâng nghieäp vaø troàng caây caûnh.
2.2. Caùc phöông phaùp tieáp caän
1. Phöông phaùp khaûo saùt thöïc ñòa
- Tieáp caän, khaûo saùt, tìm hieåu ñoái töôïng.
- Laáy maãu chaát thaûi.
2. Phöông phaùp moâ hình
- Xaây döïng moâ hình uû phaân.
- Xaây döïng moâ hình troàng rau.
3. Phöông phaùp phaân tích
- Phaân tích caùc thaønh phaàn dinh döôõng vaø caùc chæ tieâu vi sinh trong saûn phaåm.
4. Phöông phaùp ñaùnh giaù keát quaû
- Keát quaû phaân tích ôû phoøng thí nghieäm.
- Keát quaû phaân tích cuûa Trung Taâm Kyõ Thuaät Tieâu Chuaån Ño Löôøng Chaát Löôïng 2
- Toång Cuïc Tieâu Chuaån Ño Löôøng Chaát Löôïng.
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 11
CHÖÔNG 3
NGHIEÂN CÖÙU, LÖÏA CHOÏN PHÖÔNG AÙN
3.1. Phaân höõu cô vaø caùc phöông phaùp uû
3.1.1. Khaùi nieäm
Phaân boùn höõu cô laø saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát töø caùc nguoàn nguyeân lieäu höõu
cô khaùc nhau, nhaèm cung caáp chaát dinh döôõng cho caây troàng, caûi taïo ñaát, goùp phaàn
naâng cao naêng suaát, chaát löôïng noâng saûn. Phaân boùn höõu cô khoâng gaây aûnh höôûng
xaáu ñeán ngöôøi, ñoäng vaät, moâi tröôøng sinh thaùi vaø chaát löôïng noâng saûn.
3.1.2. Löïa choïn phöông phaùp uû phaân
Quaù trình uû phaân höõu cô laø moät phöông phaùp truyeàn thoáng ñöôïc aùp duïng phoå
bieán ôû caùc quoác gia ñang phaùt trieån noùi chung vaø ôû Vieät Nam noùi rieâng. Phöông
phaùp naøy ñöôïc aùp duïng raát coù hieäu quaû. Quaù trình uû thöïc chaát laø moät quaù trình phaân
giaûi phöùc taïp caùc hôïp chaát gluxit, lipit vaø protein vôùi söï tham gia cuûa caùc vi sinh vaät
hieáu khí hay kî khí. Quaù trình uû coù theå laø uû hieáu khí hay kî khí.
ÔÛ ñaây chuùng toâi choïn phöông phaùp uû kî khí khoâng hoaøn toaøn coù ñaûo troän
ñònh kyø vì:
- Ñaëc ñieåm cuûa pheá thaûi thuûy saûn laø coù muøi hoâi thoái ñaëc bieät trong quaù trình phaân
huûy.
- Quy trình uû ñôn giaûn hôn so vôùi phöông phaùp uû hieáu khí.
- Chi phí ñaàu tö vaø vaän haønh thaáp.
- Deã aùp duïng trong thöïc teá.
3.2. Quy trình uû phaân
Pheá thaûi thuûy saûn coù ñaëc ñieåm laø ñoä aåm cao neân caàn thieát phaûi boå sung cô
chaát ñeå ñaït ñöôïc ñoä aåm thích hôïp.
Quy trình saûn xuaát phaân boùn höõu cô ñöôïc tieán haønh theo caùc böôùc:
- Thu gom nguyeân lieäu (pheá thaûi thuûy saûn) vaø cô chaát.
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 12
- Caét, xeù nhoû ñeán kích thöôùc thích hôïp.
- Phoái troän pheá thaûi thuûy saûn vaø cô chaát, ñoàng thôøi phun cheá phaåm sinh hoïc vôùi lieàu
löôïng trung bình 1 lít/m3.
- Tieán haønh uû, che ñaäy baèêng laù caây, tuùi nilong ñeå giöõ nhieät, ñoàng thôøi giöõ ñoä aåm
vaøo khoaûng 45 – 70 % trong suoát quaù trình uû.
- Ñaûo ñònh kyø, kieåm tra vaø theo doõi nhieät ñoä uû. Boå sung cheá phaåm sinh hoïc.
Quaù trình uû phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá: nhieät ñoä, ñoä aåm, kích thöôùc vaät lieäu
uû…
Sô ñoà quy trình uû:
3.3. Thöïc hieän quaù trình uû thöû nghieäm
3.3.1. Nguyeân lieäu
- Nguyeân lieäu chính laø pheá thaûi thuûy saûn: goàm noäi tang möïc, da caù, ruoät caù.
- Cô chaát boå sung: thöû nghieäm vôùi rôm raï, baõ mía, muøn cöa töø quaù trình saûn xuaát
naám Linh Chi.
* Cô sôû löïa choïn cô chaát:
Cô chaátPheá thaûi thuûy saûn
Phoái troän
UÛ
Cheá phaåm
sinh hoïc
Theo doõi
nhieät ñoä
Boå sung
cheá phaåm
Phaân boùn höõu cô
Caét, xeù Caét, xeù
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 13
+ Ñaø Naüng laø ñoâ thò loaïi I, nhöng noâng nghieäp vaãn laø moät ngaønh troïng yeáu. Maët
khaùc Ñaø Naüng laïi tieáp giaùp vôùi Quaûng Nam laø moät tænh coù theá maïnh veà noâng
nghieäp neân phaùt sinh moät löôïng rôm raï, baõ mía ñaùng keå. Vieäc chuùng toâi löïa choïn
nhöõng cô chaát naøy cuõng goùp phaàn giaûi quyeát ñöôïc löôïng pheá thaûi noâng nghieäp ñoù.
+ Theo ñieàu tra, Ñaø Naüng coù khoaûng 70 cô sôû saûn xuaát naám vaø cöù 600 kg naám caàn
1 taán muøn cöa. Nhö vaäy löôïng muøn cöa thaûi ra khoaûng 5,5taán/ngaøy. Ñaây laø moät
löôïng khaù lôùn neáu thaûi boû thì thaät laõng phí moät nguoàn nguyeân lieäu höõu ích. Muøn
cöa söû duïng trong quaù trình nghieân cöùu ñöôïc laáy töø hôïp taùc xaõ naám An Haûi Ñoâng
naêng suaát 50kg naám/ngaøy. Muøn cöa ñöôïc troän vôùi boâng laøm giaù theå cho quaù trình
saûn xuaát naám.
Caùc nguyeân lieäâu naøy ñöôïc söû duïng khaù phoå bieán trong caùc quaù trình uû phaân
truyeàn thoáng cuûa ngöôøi daân Vieät Nam.
3.3.2. Chuaån bò duïng cuï, hoùa chaát
- Thuøng xoáp caùch nhieät vôùi kích thöôùc 53x39x30 (cm) coù ngaên thu nöôùc ræ ôû ñaùy
ñöôïc laøm baèng khung saét vôùi chieàu cao 10 cm, phía treân ñaët löôùi theùp maét löôùi nhoû
sao cho phaân khoûi loït xuoáng ñaùy.
- Caân.
- Cheá phaåm sinh hoïc PMET (Plants medicine enviroment treater): ñöôïc pha loaõng
theo tæ leä 1:4, uû trong voøng 3 ngaøy tröôùc khi söû duïng
Hình 3: Muøn cöa thaûi ra sau quaù trình laøm naám
taïi Hôïp taùc xaõ An Haûi Ñoâng
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 14
+ Caùc thaønh phaàn chính cuûa PMET:
- Ñoä pH: 3,0 – 3,4
- Vi sinh vaät coù ích: 6,9x106 CFU/ml.
- Lactobacillius spp: 6,8x106 CFU/ml.
- Saccharomyces cerevisiae: 2,4x104 CFU/ml.
- Haøm löôïng chaát khoâ tính theo khoái löôïng: ≤ 1,5%.
- Dung moâi vaø caùc phuï gia: < 65%.
+ Coâng duïng: Xöû lyù muøi hoâi do caùc chaát höõu cô phaân huûy sinh ra vaø caùc hôïp chaát
chöùa H.C, S, N, P.
- Nhieät keá.
- Caùc duïng cuï caàn thieát khaùc.
Hình 4: Cheá phaåm sinh hoïc PMET Hình 5: Caáu taïo thuøng uû phaân
3.3.3. Tieán haønh uû thöû nghieäm
1) UÛ vôùi cô chaát laø rôm raï
Pheá thaûi thuûy saûn phoái troän vôùi rôm raï ñaõ ñöôïc caét nhoû, phun cheá phaåm sinh
hoïc PMET vôùi lieàu löôïng 1 lit/m3 ñeå boå sung vi sinh vaät, ñoàng thôøi ñeå khöû muøi. Cho
vaøo thuøng uû, ñaäy kín baèng laù caây, tuùi ni loâng. Trong quaù trình uû phaûi thöôøng xuyeân
kieåm tra vaø ñaûo troän ñònh kyø 3 ngaøy/laàn keát hôïp vôùi theo doõi söï thay ñoåi nhieät ñoä.
Boå sung PMET trong giai ñoaïn ñaàu.
2) UÛ vôùi cô chaát laø baõ mía
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 15
Tröôùc tieân, chuùng toâi caét vuïn baõ mía roài laáy pheá thaûi thuûy saûn troän ñeàu vôùi
löôïng baõ mía naøy, phun cheá phaåm sinh hoïc PMET vôùi lieàu löôïng 1 lit/m3 ñeå boå
sung vi sinh vaät, ñoàng thôøi ñeå khöû muøi. UÛ trong thuøng xoáp, ñaäy kín baèng laù caây, tuùi
ni loâng. Kieåm tra thöôøng xuyeân, ñònh kyø 3 ngaøy ñaûo troän 1 laàn keát hôïp vôùi theo doõi
söï thay ñoåi nhieät ñoä trong suoát quaù trình uû. Boå sung PMET trong giai ñoaïn ñaàu.
3) UÛ vôùi cô chaát laø muøn cöa töø quaù trình saûn xuaát naám
Sau khi thu gom pheá thaûi thuûy saûn vaø muøn cöa töø quaù trình laøm naám veà,
chuùng toâi ñem phoái troän chuùng vôùi nhau, coù phun cheá phaåm sinh hoïc PMET vôùi
lieàu löôïng 1 lit/m3 ñeå boå sung vi sinh vaät, ñoàng thôøi ñeå khöû muøi. Ñem uû trong thuøng
xoáp, ñaäy kín baèng laù caây, tuùi ni loâng. Thöôøng xuyeân kieåm tra vaø ñònh kyø ñaûo troän 3
ngaøy/laàn keát hôïp vôùi theo doõi söï thay ñoåi nhieät ñoä trong suoát quaù trình uû. Boå sung
PMET trong giai ñoaïn ñaàu.
Hình 6: Moâ hình uû phaân theo 3 phöông aùn
4) Keát quaû:
Sau quaù trình uû thöû nghieäm (55 ngaøy), baèng nhaän ñònh caûm quan, chuùng toâi
nhaän thaáy caùc maãu cô chaát rôm raï, baõ mía phaân huûy chaäm, vaãn coøn moät löôïng ñaùng
Phöông aùn 1 Phöông aùn 2 Phöông aùn 3
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 16
keå cô chaát chöa phaân huûy heát. Trong khi ñoù, maãu cô chaát muøn cöa ñaït ñöôïc ñoä mòn
thích hôïp.
Cô sôû löïa choïn cô chaát ñöôïc theå hieän ôû baûng sau:
Phöông aùn Öu ñieåm Haïn cheá
Phöông aùn 1:
Cô chaát laø rôm, raï
- Deã tìm, löôïng lôùn, taäp
trung.
- Coù theå taän duïng nhö laø
pheá thaûi noâng nghieäp
- Caàn phaûi caét nhoû
tröôùc khi phoái troän
- Khoù phaân huûy
Phöông aùn 2:
Cô chaát laø baõ mía
- Deã tìm
- Coù theå taän duïng nhö laø
pheá thaûi noâng nghieäp
- Caàn phaûi caét nhoû
tröôùc khi phoái troän
- Theo muøa vaø khoâng
taäp trung
- Khoù phaân huûy
Phöông aùn 3:
Cô chaát laø muøn cöa töø
quaù trình laøm naám
- Khoâng phaûi caét nhoû
- Khaû naêng huùt aåm cao
- Coù saün caùc vi sinh vaät
coù ích
- Deã phaân huûy
- Nguoàn cung caáp raûi
raùc, khoâng taäp trung.
Chính vì theá, chuùng toâi quyeát ñònh choïn muøn cöa laøm cô chaát cho vieäc xaây
döïng moâ hình uû.
3.4. Xaây döïng moâ hình uû phaân theo phöông aùn choïn
Sau khi löïa choïn ñöôïc cô chaát thích hôïp nhaát ñeå laøm phaân, chuùng toâi tieán
haønh uû phaân vôùi nguyeân lieäu laø pheá thaûi thuûy saûn vaø muøn cöa töø quaù trình saûn xuaát
naám vôùi caùc tyû leä khaùc nhau.
- Thu gom pheá thaûi thuûy saûn töø khu Thuûy saûn Thoï Quang- Ñaø Naüng vaø muøn
cöa töø hôïp taùc xaõ naám An Haûi Ñoâng.
- Caét, xeù nhoû nhöõng pheá thaûi coù kích thöôùc quaù lôùn.
- Phoái troän pheá thaûi thuûy saûn vaø muøn cöa vôùi caùc tæ leä:
+ Tæ leä theo khoái löôïng pheá thaûi : muøn cöa laø 4 : 1.
Caân 40 kg pheá thaûi thuûy saûn vaø 10 kg muøn cöa, phoái troän vôùi nhau.
+ Tæ leä theo khoái löôïng pheá thaûi : muøn cöa laø 3 : 1.
Caân 45 kg pheá thaûi thuûy saûn vaø 15 kg muøn cöa, phoái troän vôùi nhau.
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 17
+ Tæ leä theo khoái löôïng pheá thaûi : muøn cöa laø 9 : 4.
Caân 36 kg pheá thaûi thuûy saûn vaø 16 kg muøn cöa, phoái troän vôùi nhau.
- Phun cheá phaåm vi sinh PMET vaøo caùc maãu ñaõ phoái troän ôû treân vôùi lieàu löôïng
1 lít/m3 ñeå boå sung vi sinh vaät, ñoàng thôøi ñeå khöû muøi.
- Ñem uû kî khí trong thuøng xoáp ñöôïc ñaäy kín baèng laù caây, tuùi nilong ñeå giöõ
cho nhieät ñoä naèm trong khoaûng 40 -70 oC. Trong quaù trình uû coù ñaûo troän,
phun PMET ñònh kyø vaø theo doõi söï thay ñoåi nhieät ñoä.
Hình 7: Quaù trình laøm phaân
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 18
Baûng theo doõi nhieät ñoä trong quaù trình uû
tN (oC) t1 (oC) t2 (oC) t3 (oC)
23/11/2007 23 28 28 28
26/11/2007 22 28 28,5 28,5
29/11/2007 23 28,5 29 29
01/12/2008 22,5 29 30 30
04/12/2008 21 28 31 32
11/12/2008 22 29 33 35
18/12/2008 21 30 37 43
25/12/2008 23 32 42 48
01/01/2008 19 30 40 47,5
04/01/2008 19 30 39 42,5
08/01/2008 19 29 33,5 35
11/01/2008 19 27 30 32
15/01/2008 19 27 30 32
Chuù thích:
- tN: Nhieät ñoä khoâng khí ngoaøi trôøi (oC)
- t1 : Nhieät ñoä cuûa quaù trình uû maãu 4:1 (oC)
- t2 : Nhieät ñoä cuûa quaù trình uû maãu 3:1 (oC)
- t3 : Nhieät ñoä cuûa quaù trình uû maãu 9:4 (oC)
Nhieät ñoä
Ngaøy
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 19
0
10
20
30
40
50
60
0 10 20 30 40 50 60
thời gian(ngaøy)
nh
iệ
t đ
ộ(
C
)
Nhaän xeùt:
Döïa vaøo ñoà thò bieåu dieãn thay ñoåi nhieät ñoä theo thôøi gian chuùng toâi nhaän thaáy:
- Trong thôøi gian khoaûng 10 ngaøy ñaàu tieân nhieät ñoä cuûa quaù trình coù taêng
nhöng taêng khoâng ñaùng keå do ñaây chæ môùi laø giai ñoaïn ñaàu cuûa quaù trình
phaân huûy, luùc naøy vi sinh vaät môùi baét ñaàu laøm quen vôùi moâi tröôøng môùi.
- Khi vi sinh vaät ñaõ laøm quen vôùi moâi tröôøng, quaù trình phaân huûy dieãn ra maïnh
meõ nhieät ñoä baét ñaàu taêng nhanh vaø ñaït giaù trò cao nhaát laø 48 0C.
- Nhieät ñoä baét ñaàu giaûm xuoáng daàn vaø oån ñònh ôû 32 0C sau thôøi gian uû 50 ñeán
55 ngaøy.
Do quaù trình uû ñöôïc thöïc hieän vaøo muøa ñoâng neân aûnh höôûng phaàn naøo ñeán nhieät
ñoä cuûa phaân.
Ñoà thò bieåu dieãn söï thay ñoåi nhieät ñoä theo thôøi gian
t3
t2
t1
tn
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 20
CHÖÔNG 4
KEÁT QUAÛ VAØ KIEÁN NGHÒ
4.1. Keát quaû phaân tích
Sau quaù trình uû phaân vôùi nhieàu tyû leä khaùc nhau theo khoái löôïng: 4 :1, 3:1, 9 :
4 chuùng toâi nhaän thaáy maãu 4 : 1 quaù aåm, nhieät ñoä quaù trình uû khoâng ñaït yeâu caàu, 2
maãu coøn laïi ñöôïc ñem phaân tích cuøng vôùi maãu phaân baùn treân thò tröôøng (PTT) taïi
phoøng thí nghieäm khoa Moâi Tröôøng - Tröôøng Ñaïi hoïc Baùch Khoa Ñaø Naüng.
Keát quaû phaân tích nhö sau:
Maãu Nitô toång (%) P205(%) K20(%) Ñoä aåm(%)
1/3 1,8 0,23 0,17 80
4/9 1,61 0,45 0,52 65
PTT 1,02 0,65 0,58 35
Nhaän xeùt:
- Maãu 9 : 4 toát hôn maãu 3 : 1 do ñoä aåm trong maãu 3 : 1 khaù cao.
- Haàu heát caùc chæ tieâu dinh döôõng trong 2 maãu 9 : 4 vaø PTT xaáp xæ nhau, trong ñoù
haøm löôïng nitô toång trong maãu 9 : 4 cao hôn nhieàu so vôùi maãu PTT.
Ñeå ñaûm baûo keát quaû phaân tích mang tính khaùch quan, chuùng toâi ñaõ göûi maãu
9 : 4 ñi phaân tích taïi Trung Taâm Kyõ Thuaät Tieâu Chuaån Ño Löôøng Chaát Löôïng 2 -
Toång Cuïc Tieâu Chuaån Ño Löôøng Chaát Löôïng.
STT TEÂN CHÆ TIEÂU ÑÔN VÒ TÍNH KEÁT QUAÛ
TCVN
7185:2002
1 Kích thöôùc haït - Ñoàng ñeàu Ñoàng ñeàu
2 Ñoä aåm % 68,4
3 Haøm löôïng K2O % 0,39 ≥1,5
4 Haøm löôïng P2O5 % 0,65 ≥2,5
5 Haøm löôïng Nitô % 1,44 ≥2,5
6 Haøm löôïng axit humic % 2,41 ≥1,5
7 Haøm löôïng chaát höõu cô % 24,1 ≥22
8 Vi sinh vaät coá ñònh Nitô Kl/g 5,0x105 1.106
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 21
* Ghi chuù: Daáu - : Khoâng coù trong tieâu chuaån.
* Nhaän xeùt: Qua keát quaû phaân tích chaát löôïng phaân höõu cô cho thaáy haàu heát
caùc thoâng soá chính cuûa phaân (chaát höõu cô, axit humic…) coù trong phaân ñeàu cao hôn
tieâu chuaån nghóa laø ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu so vôùi tieâu chuaån quy ñònh. Tuy nhieân
cuõng coù moät soá thoâng soá khoâng ñaït so vôùi yeâu caàu nhö haøm löôïng kali,…Do vaäy,
trong quaù trình uû caàn boå sung theâm caùc haøm löôïng naøy ñeå ñaït tieâu chuaån cho pheùp.
4.2. Keát quaû thöïc nghieäm
Qua tìm hieåu, nghieân cöùu tính thích nghi cuûa töøng loaïi caây troàng ñoái vôùi töøng
loaïi phaân nhö theá naøo, chuùng toâi ñaõ tieán haønh troàng thöïc nghieäm vôùi caùc loaïi rau:
rau caûi, rau ñay…
Quaù trình troàng thöïc nghieäm:
Chuùng toâi troàng vaø boùn phaân höõu cô theo nhieàu phöông aùn khaùc nhau ñeå töø ñoù
tìm ra ñöôïc phöông phaùp vaø thôøi ñieåm boùn phaân hôïp lí nhaát. Coù 2 caùch boùn phaân:
- Caùch 1: Troän phaân vaøo ñaát ngay töø ñaàu sau ñoù môùi ñem gieo haït(boùn loùt).
- Caùch 2: Boùn phaân vaøo ñaát ngay sau khi caáy caây non ñeå kích thích laù phaùt
trieån(boùn thuùc).
Ñoàng thôøi, trong quaù trình troàng thöïc nghieäm chuùng toâi coù ñoái chieáu vôùi moät
loaïi phaân vi sinh coù thaønh phaàn töông töï ñaõ ñöôïc baùn phoå bieán treân thò tröôøng nhaèm
so saùnh tính hieäu quaû söû duïng.
* Boùn loùt cho rau caûi vôùi 3 maãu nhö sau:
- Maãu 1: Boùn maãu phaân thí nghieäm
- Maãu 2: Boùn phaân thò tröôøng
- Maãu 3: Khoâng boùn phaân
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 22
Hình 8: Moâ hình troàng rau caûi
Keát quaû thu ñöôïc:
- Maãu 1: Rau phaùt trieån khaù toát, lôùn nhanh roõ nhaát laø ôû thôøi kyø sinh tröôûng, thôøi
gian thu hoaïch ngaén, naêng suaát cao.
- Maãu 2: Rau phaùt trieån nhanh, thôøi gian thu hoaïch ngaén, naêng suaát cao.
- Maãu 3: Rau phaùt trieån chaäm, thôøi gian thu hoaïch daøi, naêng suaát thaáp.
* Boùn thuùc ñoái vôùi rau ñay:
Chuùng toâi tieán haønh boùn thuùc (maãu phaân thí nghieäm) vaø theo doõi söï phaùt
trieån cuûa rau ñay.
Keát quaû nhö sau:
Maãu 3 Maãu 1
Maãu 2
Hình 9: Ngay sau khi boùn phaân Hình 10: Sau khi boùn phaân 1 tuaàn
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 23
4.3.Tính toaùn hieäu quaû kinh teá-kyõ thuaät
- Chi phí ñaàu vaøo: nguyeân vaät lieäu, hoùa chaát, naêng löôïng, cheá phaåm sinh hoïc, nhaân
coâng,...
Ñôn vò: VNÑ
STT Haïng muïc Ñôn vò Ñôn giaù Soá löôïng
Thaønh
tieàn
1 Pheá thaûi thuûy saûn kg - 36 -
2 Muøn cöa kg - 16 -
3 Cheá phaåm sinh hoïc PMET lít 25.000 1 25.000
4 Nhieät keá caùi 10.000 1 10.000
5 Thuøng xoáp, khung saét caùi - 1 -
6 Nhaân coâng 50.000
Toång coäng 85.000
• Chuù thích: daáu - : Taän duïng, khoâng toán chí phí hay toán raát ít.
Toång chi phí saûn xuaát phaân höõu cô töø 36 kg pheá thaûi thuûy saûn vaø 16 kg muøn cöa
sau quaù trình saûn xuaát naám laø 85.000 ñoàng.
• Chi phi saûn xuaát (döï kieán):
Löôïng phaân höõu cô sau khi uû thu ñöôïc laø 45 kg.
Vaäy, chi phí ñeå saûn xuaát ra 1 kg phaân höõu cô laø:
C = 85.000/45 ≈ 1.900 ñoàng/kg
* Lôïi ích cuûa moâ hình uû phaân mang laïi:
- Kinh teá:
Sau khi tham khaûo giaù thò tröôøng ñoái vôùi phaân höõu cô cuøng loaïi(4000
ñoàng/kg ñoái vôùi phaân mòn vaø 7000 ñoàng/kg ñoái vôùi phaân vo vieân). Neáu tính ñeán voán
ñaàu tö, giaù thaønh coù theå laø 2500 ñoàng/kg. Vaäy lôïi nhuaän roøng seõ laø 1500 ñoàng/kg.
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 24
- Xaõ hoäi:
Giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm cho ngöôøi daân neáu moâ hình naøy ñöôïc ñöa vaøo
saûn xuaát. Ñoàng thôøi ñöa vaøo thò tröôøng moät saûn phaåm phaân höõu cô chaát löôïng cao
phuïc vuï cho noâng nghieäp.
- Moâi tröôøng:
Giaûi quyeát ñöôïc löôïng pheá thaûi thuûy saûn vaø muøn cöa sau quaù trình saûn xuaát
naám. Caûi thieän moâi tröôøng soáng cho ngöôøi daân sinh soáng xung quanh khu coâng
nghieäp Thuûy Saûn Thoï Quang.
4.4. Ñaùnh giaù keát quaû
- Moâ hình uû phaân thaønh coâng, chaát löôïng phaân khaù toát ñöôïc boùn thöïc nghieäm vôùi
caùc loaïi rau ñay, rau caûi.
- Ña soá caùc haøm löôïng cuûa phaân (haøm löôïng caùc chaát höõu cô, axít humic, kích thöôùc
haït...) ñeàu ñaït ñöôïc yeâu caàu cuûa tieâu chuaån cho pheùp
4.5. Keát luaän vaø kieán nghò
- Chaát löôïng phaân boùn höõu cô sau khi uû coù theå boùn tröïc tieáp cho caây troàng. Tuy
nhieân, ñeå saûn phaåm thöông maïi hoaù caàn phaûi boå sung theâm vaøi yeáu toá vi löôïng
tröôùc khi löu haønh treân thò tröôøng.
- Caàn phaûi tính toaùn cuï theå veà chi phí ñaàu tö, giaù thaønh saûn phaåm ñeå xaây döïng nhaø
maùy saûn xuaát phaân taäp trung.
- Taïi khu coâng nghieäp dòch vuï Thuûy saûn Thoï Quang quy hoaïch vaø xaây döïng moät
nhaø maùy saûn xuaát phaân taäp trung ñeå xöû lí vaø taän duïng löôïng pheá thaûi thuûy saûn.
- Keâu goïi söï hôïp taùc cuûa caùc doanh nghieäp saûn xuaát cuõng nhö ngöôøi daân nôi ñaây ñeå
ñaûm baûo moâi tröôøng ngaøy caøng xanh saïch ñeïp.
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 25
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1. Gs.Ts.Traàn Hieáu Nhueä, Ts. ÖÙng Quoác Duõng, Ts. Nguyeãn Kim Thaùi – Quaûn Lyù
Chaát Thaûi Raén – Nhaø Xuaát Baûn Xaây Döïng Haø Noäi.
2. Leâ Vaên Tri, 2002, Phaân phöùc hôïp höõu cô vi sinh, Nhaø xuaát baûn noâng nghieäp, TP.
Hoà Chí Minh.
3. Thoâng tin töø trang web “Ñaàu tö chöùng khoaùng online” ngaøy 20/07/2007.
4. Taïp chí Thoâng tin kinh teá vaø coâng ngheä Coâng nghieäp Hoùa chaát (soá 3, naêm 2007).
5. Baùo Quaân Ñoäi Nhaân Daân soá ra ngaøy 08/10/2007.
6. Baùo Bình Ñònh soá ra ngaøy 08/12/2006.
7. Trang web cuûa coâng ty Coå phaàn Thanh Haø ñaêng ngaøy 10/10/2007.
8. Thoâng tin töø Website Hoäi Noâng daân Vieät Nam ñöa ngaøy 13/03/2007.
9. Website Agriviet.com ñaêng ngaøy 09/10/2007.
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 26
PHAÀN PHUÏ LUÏC
YXYZWZ
Ñeà taøi tham döï cuoäc thi “Phaùt minh xanh Sony 2007”
Nghieân cöùu, saûn xuaát phaân boùn höõu cô töø pheá thaûi thuûy saûn Trang 27
DANH MUÏC CAÙC HÌNH
Hình 1: Sô ñoà quy hoaïch KCN dòch vuï thuyû saûn Thoï Quang - Ñaø Naüng ...................5
Hình 2: Pheá thaûi sau cheá bieán ...................................................................................7
Hình 3: Muøn cöa thaûi ra sau quaù trình laøm naám .......................................................13
Hình 4: Cheá phaåm sinh hoïc PMET............................................................................14
Hình 5: Caáu taïo thuøng uû phaân ..................................................................................14
Hình 6: Moâ hình uû phaân theo 3 phöông aùn taïi Hôïp taùc xaõ An Haûi Ñoâng ..................15
Hình 7: Quaù trình laøm phaân ......................................................................................17
Hình 8: Moâ hình troàng rau caûi ..................................................................................22
Hình 9: Ngay sau khi boùn ..........................................................................................22
Hình 10: sau khi boùn phaân 1 tuaàn .............................................................................22
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Nghiên cứu, sản xuất phân hữu cơ từ phế thải thuỷ sản.pdf