Đề tài Những biện pháp cơ bản để tăng cường huy động vốn đầu tư trong nước phục vụ cho phát triển kinh tế Việt nam trong giai đoạn hiện nay

trong ®ã n«ng nghiÖp vµ thuû s¶n t¨ng 4,4% , c«ng nghiÖp vµ dÞch vô t¨ng 13,2%, dÞch vô t¨ng 8,6%. Trong t­¬ng lai cÇn tiÕn hµnh lµm th«ng tho¸ng thÞ tr­êng vèn, tÝch cùc h×nh thµnh thÞ tr­êng chøng kho¸n ®Ó ®Çu t­. Nguån vèn trong d©n c­ cßn rÊt bÐ, vèn nhµn rçi trong d©n c­ kh«ng huy ®éng ®­îc, theo kÕt qu¶ ®IÒu tra møc sèng gÇn ®©y cña uû ban nhµ n­íc vµ tæng côc thèng kª cho thÊy sè tiÒn cña ng­êi d©n ®­îc tÝch luü d­íi nhiÒu h×nh thøc. V× vËy viÖc b¸n tÝn phiÕu víi l·i xuÊt thÝch hîp ®ang thu hót nhanh nguån vèn nhµn rçi trong d©n c­. Vµ gÇn ®©y chÝnh phñ cho phÐp thµnh lËp quü tÝn dông nh©n nh©n, còng nh­ ng©n hµng dµnh cho ng­êi nghÌo ®Ó hç trî cho c¸c doanh nghiÖp cßn nhiÒu khã kh¨n. 2/ Huy ®éng vèn trong n­íc víi vÊn ®Ò ph¸t triÓn kinh tÕ. Trong n¨m n¨m 1991- 1995 vèn ®Çu t­ x· héi kho¶ng 18 tû USD, trong ®ã ®ã ®Çu t­ nhµ n­íc chiÕm kho¶ng 43%. §Çu t­ cña khu vùc t­ nh©n chiÕm khoang 1/3 tæng sè vèn ®Çu t­.Tæng møc tiÕt kiÖm mµ c¸c tæ chøc huy ®éng d­îc t¨ng tõ 5300 tû ®ång n¨m 1990 lªn trªn 24000 tû ®ång, chiÕm 35,5% tæng ®Çu t­ x· héi . Sang kÕ ho¹ch 1996- 2000 l­îng vèn dù b¸o cÇn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn kho¶ng 41- 43 tû USD trong ®ã th× 50% tõ nguån vèn trong n­íc. PhÇn vèn ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch Nhµ n­íc dù kiÕn chØ chiÕm 12,6%, do ®ã ph¶i ®Èy m¹nh viÖc huy ®éng nguån vèn nhµn rçi trong d©n c­, khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ c¸c doanh nghiÖp kh¸c tù bá vèn ra ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Tr­íc yªu cÇu míi, vÊn ®Ò huy ®éng vµ sö dông vèn vÉn ®ang gÆp nhiÒu khã kh¨n phøc t¹p cÇn ph¶i kh¾c phôc. Ng©n s¸ch nhµ n­íc lu«n ë trong t×nh tr¹ng c¨ng th¼ng, kh«ng thÓ ®¸p øng ®ñ cho nhu cÇu ®Çu t­ ph¸t triÓn. §Çu t­ cña nhµ n­íc bÞ ph©n t¸n do ph¶i ®¸p øng nhiÒu nhiÖm vô, c¸c nguån thu tõ thuÕ, c¸c kho¶n lÖ phÝ, dÞch vô c«ng céng cßn nhiÒu thÊt tho¸t vµ l·ng phÝ. Sè vèn huy ®éng ®­îc th«ng qua tÝn dông chñ yÕu lµ vèn vay ng¾n h¹n kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ®Çu t­ ph¸t triÓn vµ chuyÓn ®æi c¬ cÊu s¶n xuÊt. Vèn ®Çu t­ trùc tiÕp tõ khu vùc t­ nh©n h·y cßn chiÕm tû lÖ nhá tËp trung chñ yÕu (80%) vµo c¸c lÜnh vùc th­¬ng m¹i dÞch vô, phôc vô tiªu dïng. Mét bé phËn kh«ng nhá nguån vèn huy ®éng ë trong n­íc cßn ®ang n»m ë ng©n hµng th­¬ng m¹i ®ang bÞ ø ®äng kh«ng trë thµnh nguån vèn ®Çu t­ ®­îc. Theo c¸c ý kiÕn dù b¸o th× kho¶ng 50- 70 ngh×n tû ®ång cña nh©n d©n ®ang cÊt gi÷ d­íi d¹ng tiÒn mÆt, ngo¹I tÖ, tµI s¶n cã gi¸ trÞ cao…Ch­a chuyÓn ®­îc thµnh nguån vèn ®Çu t­ vµ kinh doanh. Kho¶n tiÒn kiÒu hèi hµng n¨m göi vÒ n­íc kho¶ng tõ 0,6- 1 tû USD ch­a ®­îc khai th¸c vµ sö dông hîp lý. Nguyªn nh©n cña c¸c yÕu kÐm trªn lµ do: - Tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña n­íc ta vÉn cßn thÊp, møc ®é tiÒn tÖ ho¸ nÒn kinh tÕ vµ c¸c quan hÖ tµi chÝnh tiÒn tÖ míi ë giai ®o¹n ®Çu cña sù ph¸t triÓn, møc ®é ph©n t¸n ë trong n­íc võa nhá võa ph©n t¸n. - C¬ cÊu s¶n xuÊt nãi chung kÐm hiÖu qu¶, sau h¬n 10 n¨m ®æi míi cÇu vÒ nh÷ng s¶n phÈm truyÒn thèng gÇn nh­ ®· b·o hoµ cÇn ph¶i thay b»ng nh÷ng s¶n phÈm míi cã chÊt l­îng vµ h×nh thøc cao h¬n. - ChÝnh s¸ch qu¶n lý vÜ m« ch­a hoµn thiÖn vµ ®ång bé, ch­a khuyÕn khÝch mäi ng­êi bá vèn ra më réng s¶n xuÊt, m«i tr­êng ®Çu t­ ch­a æn ®Þnh cßn nhiÒu rñi ro cho c¸c nhµ ®©ï t­. Kh¶ n¨ng kinh doanh sinh lîi cao h¬n l·i tr¶ ng©n hµng cña nhiÒu doanh nghiÖp cßn h¹n chÕ. §iÒu ®ã còng kÐo theo c¸c ng©n hµng còng gÆp rñi ro khi cho vay, khã thu håi vèn, ph¶i sö dông thÕ chÊp nh­ mét c«ng cô chñ yÕu. §©y chÝnh lµ yÕu tè h¹n chÕ ph©n bæ cã hiÖu qu¶ nguån vèn §Ó huy ®éng nguån vèn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ th× chóng ta nªn ¸p dông mét sè biÖn ph¸p sau: - §Èy m¹nh thu hót vèn trùc tiÕp tõ d©n c­ vµ doanh nghiÖp, thóc ®Èy ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc ®Çu t­. ñng hé chñ tr­¬ng cña nhµ n­íc ®ang dù th¶o vÒ c¬ chÕ” §æi quyÒn sö dông ®Êt lÊy c«ng tr×nh”. BiÖn ph¸p cã thÓ lµ nhµ n­íc giao quyÒn sö dông ®Êt (cã thêi h¹n) cho chñ ®Çu t­ ®Ó lÊy c«ng tr×nh do chñ ®Çu t­ x©y dùng theo yªu cÇu cña nhµ n­íc. - Cñng cè c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ tÝn dông theo h­íng b¶o ®¶m môc tiªu an toµn vèn cho göi tiÕt kiÖm. Më thªm c¸c ®iÓm göi thuËn lîi cho ng­êi göi vµ rót tiÒn linh ho¹t khi xö lý c¸c møc thêi h¹n - Qu¸n triÖt chñ tr­¬ng cña §¶ng nguån vèn trong n­íc lµ quyÕt ®Þnh cuèi cïng víi viÖc tÝch cùc tranh thñ c¸c nguån vèn bªn ngoµi, nh©n d©n ta gãp tiÒn cña vµ sÏ tiÕp tôc bá tiÒn cña ®Ó x©y dùng ®Êt n­íc nhanh chãng thiÕt lËp c¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch thÝch hîp ®ång bé ho¸ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh vµ c¸c gi¶i ph¸p vi m« ®Ó lËp m«i tr­êng ®Çu t­ lµnh m¹nh, an toµn, hiÖu qu¶. 3/ Huy ®éng vèn trong n­íc víi c¸c vÊn ®Ò x· héi. Trong 5 n¨m (1991- 1995) vèn ®Çu t­ thùc hiÖn toµn x· héi lµ 193,537 tû ®ång ( tÝnh theo gi¸ hiÖn hµnh) t­¬ng ®­¬ng 18,6 tû USD. Trong ®ã vèn ®Çu t­ trong n­íc lµ 137,305 tû ®ång chiÕm 29%. Vèn ®Çu t­ trong n­íc thuéc khu vùc nhµ n­íc lµ: 70.011 tû ®ång ( bao gåm vèn ng©n s¸ch, tÝn dông nhµ n­íc, doanh nghiÖp nhµ n­íc ®Çu t­ ), chiÕm 31,6%, b×nh qu©n hµng n¨m t¨ng 16%. Khu vùc ngoµI nhµ n­íc ®· ®Çu t­ 67,294 tû ®ång chiÕm 37,7% so víi vèn ®Çu t­ trong n­íc. Trong 3 n¨m (1996- 1998) tæng møc vèn ®Çu t­ toµn x· héi thùc hiÖn lµ253,614 tû ®ång t­¬ng ®­¬ng kho¶ng 20- 21 tû USD. So víi môc tiªu toµn x· héi cña kÕ ho¹ch 5 n¨m 1996- 2000 lµ 41- 42 tû USD th× 3 n¨m1996- 1998 ®· thùc hiÖn ®­îc kho¶ng 40- 50%. Nguån vèn ®Çu t­ huy ®éng toµn x· héi ngµy cµng t¨ng so víi GDP. Naawm 1989 chØ ®¹t 8-9% GDP, th× ®Õn n¨m 1991 ®¹t 15,22%, n¨m 1993 ®¹t 21%, n¨m 1995 ®¹t 26,3%, n¨m 1996 ®¹t 26,9% , nawm 1997 ®¹t 27,5% vµ n¨m 1998 ®¹t28,2%. Nguån vèn ®Çu t­ toµn x· héi ngµy cµng ®a d¹ng ho¸, h×nh thøc huy ®éng ®­îc huy ®éng qua nhiÒu kªnh nh­ vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc, ph¸t hµnh tr¸I phiÕu c«ng tr×nh. HiÖn nay h×nh thøc cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ®Ó t¸i ®Çu t­ hoÆc ®Çu t­ x©y dùng míi ®ang ®­îc më réng. H×nh thøc doanh nghiÖp tù vay vèn cña n­íc ngoµo ®Ó ®Çu t­ cã sù b¶o l·nh cña nhµ n­íc còng ®· ®­îc më réng vµ hoµn thiÖn dÇn. Nh÷ng n¨m gÇn ®ay ®· triÓn khai nhiÒu dù ¸n ®Çu t­ theo h×nh thøc BOT ( x©y dùng- chuyÓn giao- kinh doanh), BTO ( x©y dùng – kinh doanh- chuyÓn giao). §èi t­îng sö dông vèn ®Çu t­ ®· cã sù thay ®æi c¨n b¶n, theo h­íng xo¸ bá dÇn bao cÊp. Vèn ®Çu t­ tõ nguån ngoµi quèc doanh cos tèc ®é t¨ng tr­ëng râ rÖt vµ ngµy cµng chiÕm tû träng quan träng trong tæng vèn ®Çu t­ toµn x· héi. Nguån vèn nµy chñi yÕu tËp trung trong lÜnh vùc th­¬ng m¹i, dÞch vô, nhµ ®Êt, kh¸ch s¹n nhµ hµng... Vèn ®Çu t­ thùc hiÖn toµn x· héi 1996- 1998 Nguån vèn huy ®éng 1996 1997 1998 1996- 1998 Tû ®ång % Tû ®ång % Tû ®ång % Tû ®ång % Tæng vèn ®Çu t­. Vèn nhµ n­íc Vèn ngoµi QD Vèn d©n c­ Vèn FDI HÖ sè icor 778,14 30614 21773 15600 26400 - 100 39,4 28,0 20,1 33,9 3,04 90800 38000 22000 14743 30800 - 100 41,9 24,2 16,2 33,9 3,49 85000 39000 20000 13500 26000 - 100 45,9 23,5 15,9 30,6 3,6 253614 107614 63733 43843 83200 - 100 42,43 25,19 17,28 32,80 - §Ó ®¶m b¶o ®Çu t­ ®óng ®Þnh h­íng, phï hîp víi quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ cña vïng, l·nh thæ, n©ng cao sö dông vèn tÝn dông ®Çu t­ ­u ®·i, cÇn ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý vµ chÝnh s¸ch ®Çu t­ theo ch­¬ng tr×nh dù ¸n. TÊt c¶ c¸c c«ng tr×nh dù ¸n ®Òu ph¶i t©n thñ mét c¸ch nghiªm ngÆt c¸c tr×nh tù ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n. IV/ Kinh nghiÖm cña mét sè n­íc vÒ huy ®éng vèn ®Çu t­ trong n­íc. Nguån vèn lu«n lµ mét vÊn ®Ò ®Æt ra hµng ®Çu cho mäi nÒn kinh tÕ c«ng nghiÖp ho¸. Tuy nhiªn do lîi thÕ cña mçi mét quèc gia lµ kh¸c nhau vµ do sù kh¸c nhau vÒ lîi thÕ so s¸nh nªn con ®­êng ®Ó kiÕn t¹o nguån vèn s¶n xuÊt lµ hÕt søc ®a d¹ng. 1/ Kinh nghiÖm cña NhËt B¶n. NhËt b¶n lµ mét c­êng quèc kinh tÕ ë Ch©u ¸ víi c¸ch t¹o nguån vèn cho ph¸t triÓn kinh tÕ kh¸c víi nhiÒu n­íc kh¸c. Nh÷ng n¨m cuèi thÕ kû XIX d­íi thêi Minh TrÞ, NhËt cßn lµ mét n­íc rÊt nghÌo, nÒn kinh tÕ míi ®i vµo c«ng cuéc c¶i c¸ch. §Ó cã kho¶n tÝch luü vèn ®Çu t­ ban ®Çu cho c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. NhËt ®· dùa vµo c¬ cÊu chÝnh quyÒn rÊt m¹nh céng víi thu thuÕ rÊt lín tõ nh©n d©n. Th«ng qua biÖn ph¸p nµy NhËt ®· huy ®éng ®­îc nguån vèn rÊt lín cho ph¸t triÓn kinh tÕ C¸c nhµ kinh tÕ ®· tæng kÕt vµ ®­a ra c¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õn sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña NhËt lµ: - Sù gia t¨ng nguån vèn nhanh chãng, ®a d¹ng ho¸ c¬ cÊu s¶n xuÊt, ®Èy m¹nh c«ng t¸c nghiªn cøu vµ øng dông khoa häc kü thuËt vµo trong s¶n xuÊt, t¨ng c­êng ®iÒu tiÕt vµ vai trß cña chÝnh phñ trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, më réng thÞ tr­êng. B­íc ®µu b­íc vµo thêi kú c«ng nghiÖp ho¸ NhËt ®· cã tû lÖ tÝch luü vèn hµng n¨m lµ 21,8% ®Õn n¨m 1968 lµ 29,2% lín h¬n hai lÇn so víi Mü vµ gÇn b»ng 2 lÇn cña Anh. N¨m 1959 GDP cña NhËt b»ng 81% cña §øc nh­ng tæng ®Çu t­ vµo t­ b¶n cè ®Þnh cña NhËt ®· v­ît §øc. NhËt duy tr× ®­îc møc tÝch luü cao lµ nhê møc l­¬ng thÊp trong khi n¨ng xuÊt lao ®éng th× rÊt cao vµ cã xu h­íng ngµy cµng t¨ng nhanh. Huy ®éng ®­îc khèi l­îng lín nguån vèn tõ ng­êi d©n vµo trong kinh doanh, chi phÝ cho quan sù thÊp, chi phÝ sö dông nguån vèn thÊp vµ khèng chÕ ®­îc møc chi tiªu c«ng céng ë møc thÊp. 2/ Kinh nghiÖm cña Hµn Quèc. Kinh tÕ Hµn Quèc b¾t ®Çu cÊt c¸ch tõ thËp kû 60, kÓ tõ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi 5 n¨m lÇn thø nhÊt ra ®êi n¨m 1962, nÒn kinh tÕ ®· duy tr× ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ nhanh. B×nh qu©n tèc ®é t¨ng GDP hµng n¨m lµ 9% cao h¬n rÊt nhiÒu so tèc ®é t¨ng b×nh qu©n cña thÕ giíi. Trong cïng thêi gian c«ng nghiÖp, nhÊt lµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn cã tèc ®é t¨ng trªn 20% n¨m, dÞch vô t¨ng trªn 14%/ n¨m. Tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ nhanh ®· gióp cho Hµn Quèc gi¶i quyÕt ®­îc nhiÒu vÊn ®Ò nh­ gi¶m thÊt nghiÖp, gi¶m tû lÖ nghÌo ®ãi, gi¶m møc chªnh lÖch vÒ thu nhËp gi÷a n«ng th«n vµ thµnh thÞ. Tµi trî cho c¸c nhu cÇu ®Çu t­ tr­íc t×nh h×nh kinh tÕ trong n­íc kÐm phÊt triÓn, nguån tÝch luü tõ néi bé Ýt, nguån tµi trî bªn ngoµi gi¶m sót chÝnh phñ ®· khuyÕn khÝch ®Çu t­ lµm t¨ng viÖc sö dông nguyªn liÖu trong c«ng nghiÖp, khuyÕn khÝch ®Çu t­ n­íc ngoµi, khuyÕn khÝch du nhËp c«ng nghÖ kü thuËt míi. Sö dông c«ng cô thuÕ vµ t¨ng c­êng tiÕt kiÖm cña chÝnh phñ, sö dông c«ng cô thuÕ nh­ mét c«ng cô kÝch thÝch ®Çu t­, t¨ng c­êng sö dông chÝnh s¸ch l·i suÊt thÊp, chÝnh phñ ®­a ra c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó hoµn l¹i vèn vµ tr¶ l·i cho c¸c nhµ ®Çu t­. §Ó tËp trung vèn cho ph¸t triÓn c¸c ngµnh mòi nhän. 3/ Kinh nghiÖm ë Anh. Häc thuyÕt M¸c ®· nhËn ®Þnh lµ sù tÝch luü t­ b¶n nguyªn thuû nhÊt thiÕt ph¶i diÔn ra tr­íc khi cã sù ph¸t triÓn kinh tÕ. C¬ së thùc tiÔn cña häc thuyÕt nµy b¾t nguån tõ thùc tiÔn kinh nghiÖm ph¸t triÓn kinh tÕ cña n­íc Anh, n¬i mµ bu«n b¸n, bãc lét thuéc ®Þa vµ mét sè h×nh thøc kh¸c ®· t¹o cho n­íc Anh cã ®­îc nguån vèn tÝch luü khæng lå. §Õn cuèi thÕ kû XIIX nguån vèn tÝch luü cña n­íc Anh biÕn thµnh t­ b¶n ®Çu t­ vµo c«ng nghiÖp. Tõ thùc tiÔn ®ã cho thÊy, tr­íc c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp n­íc Anh ®· tr¶i qua chñ nghÜa t­ b¶n th­¬ng m¹i hµng thÕ kû. Nh­ vËy th× con ®­êng vµ gi¶i ph¸p c¬ b¶n ®Ó t¹o dùng vèn ®Çu t­ vµo c«ng nghiÖp ho¸ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ lµ ph¸t triÓn m¹nh tù do th­¬ng m¹i nh»m t¹o ra tõ tÝch luü néi bé nÒn kinh tÕ kÕt hîp víi sù c­íp bãc tõ c¸c n­íc thuéc ®Þa. 4/ Nh÷ng bµi häc vËn dông vµo ViÖt nam. Kinh nghiÖm huy ®éng vèn tõ c¸c n­íc rÊt ®a d¹ng kh«ng theo mét khu«n mÉu ®Þnh tr­íc nµo. §iÓm chung cã thÓ rót ra lµ c¸c n­íc thµnh c«ng trong chÝnh s¸ch nµy ®Òu t©n thñ nh÷ng quy luËt kinh tÕ c¬ b¶n, tËn dông tèi ®a c¸c lîi thÕ so s¸nh cña n­íc m×nh vµ tÝnh ®Õn mét c¸ch cÆn kÏ ®IÒu kiÖn tù nhiªn, ®Þa lý, c¸c nguån lùc tù nhiªn còng nh­ c¸c phong tôc tËp qu¸n, t©m lý ng­êi d©n, ®Æc ®IÓm riªng cña d©n téc m×nh. Tuy nhiªn cã nh÷ng ®iÓm riªng ®¸ng chó ý cña tõng n­íc ®­îc nghiªn cøu cã thÓ mang l¹i nhiÒu lîi Ých cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ë n­íc ta. Kinh nghiÖm ë mét sè n­íc cßn cho thÊy quü ®Çu t­ cßn lµ mét ®Þnh chÕ tµi chÝnh trung gian t­¬ng ®èi thÝch hîp ®Ó huy ®éng vµ sö dông nguån vèn lín. §©y lµ mét m« h×nh kinh tÕ bæ Ých cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ë ViÖt nam v× vËy chóng ta ph¶i tiÕn hµnh c«ng t¸c nghiªn cøu nã mét c¸ch tØ mû xem c¸i g× cã thÓ vËn dông ®­îc vµ c¸i g× kh«ng ¸p dông ®­îc. Nã gãp phÇn vµo gi¶i quyÕt bµi to¸n khã vÒ huy ®éng vèn ®Çu t­ trong n­íc, tÝch luü trong n­íc chØ ®­îc c¶i thiÖn nhê chÝnh s¸ch l·i suÊt mµ cßn nhê tiÕt kiÖm chi tiªu cña chÝnh phñ. ViÖc h¹n chÕ phÇn chi tiªu nµy gãp phÇn tÝch cùc trë l¹i víi vÊn ®Ò huy ®éng vèn trong n­íc. Mét chÝnh phñ gän nhÑ víi nh÷ng nguyªn t¸c chi tiªu mét c¸ch hîp lý cã ý nghi· thùc sù ®èi víi tÝch luü cho néi bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. phÇn II. Thùc tr¹ng cña viÖc huy ®éng vèn trong n­íc cña viÖt nam trong thêi gian võa qua. I /Tthùc tr¹ng cña viÖc huy ®éng vèn trong n­íc. 1. T×nh h×nh chung NÒn kinh tÕ n­íc ta míi b­íc ra khái cuéc chiÕn tranh trªn m×nh cßn mang ®Çy th­¬ng tÝch, khñng ho¶ng trÇm träng. V× thÕ nÒn kinh tÕ n­íc ta mang nÆng tÝnh tËp trung , quan liªu, bao cÊp cho nªn ch­a t¹o ra ®éng lùc kinh doanh ph¸t triÓn. ChÝnh Phñ tiÕn hµnh ®æi tiÒn theo tû lÖ 10 ®ång tiÒn cò lÊy mét ®ång tiÒn míi, mçi ng­êi d©n chØ ®­îc ®æi ë mét møc ®é giíi h¹n, nÕu v­ît qua giíi h¹n th× bÞ gi÷ l¹i ë ng©n hµng mét thêi gian kh¸ dµi sau ®ã míi ®­îc rót ra. B»ng viÖc ®æi tiÒn sÏ hy väng sím c¶i thiÖn ®­îc c¸n c©n tiÒn tÖ trong nÒn kinh tÕ. Tuy nhiªn biÖn ph¸p nµy chØ c¾t gi¶m ®­îc l­îng tiÒn tÝch tr÷ ngoµi sæ s¸ch cña c¸c doanh nghiÖp trong khu vùc kinh tÕ quèc doanh cßn trong khu vùc t­ nh©n vµ trong nh©n d©n kÕt qu¶ thu ®­îc rÊt h¹n chÕ v× phÇn lín tiÒn tån t¹i d­íi d¹ng vµng vµ ®« la Mü. Sau khi tiÕn hµnh ®æi tiÒn mÆt th× c¸c doanh nghiÖp quèc doanh gµn nh­ bÞ tª liÖt, g©y nªn t×nh tr¹ng thiÕu tiÒn mÆt nghiªm träng. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy buéc ChÝnh phñ ph¶i ph¸t hµnh tiÒn ®Ó duy tr× sù ho¹t ®éng cho c¸c doanh nghiÖp quèc doanh vµ v× vËy lµm t¨ng thªm møc ®é l¹m ph¸t. Trong khi ®ã: C«ng suÊt sö dông thùc tÕ m¸y mãc thiÕt bÞ thÊp, chØ ®¹t 30%, riªng ngµnh c¬ khÝ ®¹t 20% c«ng suÊt thiÕt kÕ. Chi phÝ n¨ng l­îng ®Ó lµm ra mét s¶n phÈm cao h¬n so víi tiªu chuÈn tiªn tiÕn cña thÕ giíi tõ 1,5- 2 lÇn. ChÊt l­îng s¶n phÈm thÊp, so víi tiªu chuÈn xuÊt khÈu chØ ®¹t 15%. S¶n phÈm s¶n xuÊt ra kh«ng ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ T×nh tr¹ng thua lç cña c¸c xÝ nghiÖp kh¸ phæ biÕn, gÇn 30% trong sè 1695 xÝ nghiÖp quèc doanh trung ­¬ng vµ 40% trong sè 10389 xÝ nghiÖp quèc doanh ®Þa ph­¬ng ho¹t ®éng bÞ lç vèn. Nguyªn nh©n cña viÖc sö dông nguån vèn kÐm hiÖu qu¶ lµ do qu¶n lý vµ sö dông vèn theo c¬ chÕ quan niªu bao cÊp, thÓ hiÖn: - L·ng phÝ vèn do bao cÊp vµ bao cÊp tÝn dông thÓ hiÖn: +Tû träng vèn ®Çu t­ cho thiÕt bÞ qu¸ thÊp, c«ng nghÖ l¹c hËu vµ kh«ng ®ång bé. + Chi phÝ qu¸ lín, 1 ®ång vèn bá ra chØ cã 0,54 ®ång chuyÓn thµnh tµi s¶n cè ®Þnh. §Çu t­ trµn lan thiÕu träng ®iÓm, kh«ng tÝnh to¸n râ hiÖu qu¶ ®Çu t­. Cßn nguyªn nh©n kh¸c quan lµ do c¸c nguån vèn vay vµ c¸c kho¶n viÖn trî, ta kh«ng cã toµn quyÒn lùa chän vµ quyÕt ®Þnh c¸c dù ¸n cã hiÖu qu¶, thËm trÝ nhiÒu tr­êng hîp ph¶i nhËn c¸c thiÕt bÞ l¹c hËu. Nguån vèn trong n­íc trong thêi gian qua cßn nhiÒu h¹n chÕ, mét phµn lµ do tÝch luü néi bé lµ ch­a lín, nh­ng nguyªn nh©n quan träng lµ ch­a cã c¸c chÝnh s¸ch thÝch hîp ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t­ cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ, trong ®ã cã kinh tÕ t­ nh©n vµ kinh tÕ hé gia ®×nh. 2/ Sau c¶ c¸ch kinh tÕ (tõ 1996- 1999). ChÝnh s¸ch ®æi míi nh»m ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc ®· b­íc ®Çu kh¬i ®Ëy nh÷ng tiÒm n¨ng, ®éng lùc to lín cßn tiÒm tµng trong d©n c­. Tuy nhiªn, kÕt qu¶ quan träng nã còng cßn cã nhiÒu h¹n chÕ vµ thaaps xa so víi tiÒm n¨ng vµ kh¶ n¨ng khaio th¸c cña n­íc ta, còng nh­ ch­a t­¬ng xøng víi c«ng cuéc ®æi míi ë n­íc ta ®ang trong giai ®o¹n thùc hiÖn qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ nÒn kinh tÕ. Trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ nã ®ßi hái ph¶i ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ víi tèc ®é cao, æn ®Þnh vµ bÒn v÷ng, ®ång thêi ph¶i chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ mét c¸ch m¹nh mÏ theo h­íng c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. Bªn c¹nh nguån vån n­íc ngoµi, nguån vèn trong n­íc phaior ®­îc huy ®éng mét c¸ch tèi ®a, ®¶m b¶o vai trß cã ý nghÜa to lín cho c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc . Nh×n vµo b¶ng c¬ cÊu tèc ®é nguån vèn trong n­íc ta thÊy c¬ cÊu vèn trong n­íc t¨ng dÇn qua c¸c n¨m, cßn vèn ngoµi quèc doanh vµ c¸c vèn kh¸c th× gi¶m dÇn c¶ vÒ tû träng vµ tèc ®é. Qua ®ã cho ta thÊy ®­îc tÇm quan träng cña vèn ®Çu t­ trong n­íc ngµy cµng quan träng vµ quyÕt ®Þnh mäi ho¹t ®éng trong lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ kinh tÕ. Giai ®o¹n 1991- 1997 c¸c chÝnh s¸ch vÒ ®Çu t­ ®· thùc sù ph¸t huy t¸c dông thu hót mäi tÇng líp d©n c­ vµ mäi thµnh phÇn kinh tÕ tham gia vµo ho¹t ®éng ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh b»ng tÊt c¶ c¸c nguån lùc cña m×nh, nhiÒu ng­êi ®· bá c¶ phÇn cña c¶i tÝch luü vµo ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Tæng céng trong 7 n¨m tõ n¨m 1991- 1997 c¶ n­íc ®· huy ®éng ®­îc 386 ngh×n tû ®ång ( tÝnh theo mÆt b»ng gi¸ c¶ n¨m 1995) t­¬ng ®­¬ng víi kho¶ng 35 tû ®« la. Trong ®ã vèn b×nh qu©n trong n­íc chiÕm trung b×nh tõ 52- 53%. N¨m 1998 tæng vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn ®¹t 9200 tû ®ång, kÕ ho¹ch n¨m 1999 lµ 120.000 tû ®ång. Muèn ®¹t ®­îc kÕ ho¹ch ®· ®Ò ra th× nhµ n­íc nªn Ên ®Þnh møc l·i suÊt cao ®Ó hÊp d·n ng­êi göi. Trªn thùc tÕ viÖc ¸p dông biÖn ph¸p nµy b­íc ®Çu ®· mang l¹i mét sè kÕt qu¶ kh¶ quan ®Æc biÖt lµ sè ng­êi göi tiÕt kiÖm ngµy cµng gia t¨ng c¶ vÒ quy m« vµ khèi l­îng. II/ HiÖu qu¶ sö dông nguån vèn trong n­íc trong thêi gian qua . 1/ Trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp. Sù t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ cã ®­îc nh­ trªn lµ do hÇu hÕt c¸c ngµnh vµ c¸c lÜnh vùc kinh tÕ chñ yÕu ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu râ nÐt vµ t­¬ng ®èi ®ång bé. N«ng nghiÖp lµ mét trong nh÷ng ngµnh ®¹t ®­îc thµnh tùu nhÊt trong nh÷ng n¨m ®æi míi nÒn kinh tÕ nãi chung vµ trong nh÷ng n¨m 1991- 1997 nãi riªng. Sù ph¸t triÓn cña ngµnh n«ng nghiÖp lµ t­¬ng ®èi æn ®Þnh vµ v÷ng ch¾c ®Æc biÖt lµ ngµnh s¶n xuÊt l­¬ng thùc. Møc ®é huy ®éng vµ sö dông vèn n«ng nghiÖp h·y cßn phô thuéc vµo c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc ®èi víi n«ng nghiÖp. Khu vùc n«ng nghiÖp lµ khu vùc Ýt chÞu ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ Ch©u ¸ nªn s¶n xuÊt gia t¨ng, quy m« gia t¨ng ®ång ®Òu qua c¸c n¨m. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµm cho ngµnh n«ng nghiÖp tiÕp tôc gia t¨ng lµ do c¸c chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn n«ng nghiÖp nªn s¶n l­¬ng thùc t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m nh­ sau: N¨m 1995 ®¹t 27,4 triÖu tÊn, n¨m 1996 ®¹t 29,2 triÖu tÊn, n¨m 1997 ®¹t 30,6 triÖu tÊn, n¨m 1998 ®¹t 31,5 triÖu tÊn ­íc ®Õn n¨m 1999 ®¹t 33,8 triÖu tÊn. 2/ Trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ®· dÇn thÝch øng víi c¬ chÕ qu¶n lý míi vµ ®ang ®i vµo thÕ ph¸t triÓn æn ®Þnh. Sù ph¸t triÓn gi÷a c¸c ngµnh c¸c khu vùc vµ c¸c lo¹i s¶n phÈm c«ng nghiÖp tuy ë møc ®é kh¸c nhau nh­ng nh×n chung xu h­íng t¨ng t­¬ng ®èi râ nÐt. C«ng nghiÖp ngoµi quèc doanh tuy cã chËm ph¸t triÓn h¬n do chËm thÝch øng víi c¬ chÕ qu¶n lý míi vµ ph¶i kh¾c phôc sù tan vì cña c«ng nghiÖp tËp thÓ nh­ng ®Õn nay vÉn ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng kh¸ cao. Sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp trong nh÷ng n¨m qua b¾t nguån tõ sù ®Çu t­ lín vµ cã kÕ ho¹ch cña nhµ n­íc cña nhiÒu n¨m tr­íc ®©y cho mét sè ngµnh c«ng nghiÖp quan träng nh­: DÇu khÝ, ®iÖn, xi m¨ng. ViÖc ®Èy m¹nh khai th¸c dÇu th« vµ n©ng cao hiÖu suÊt sö dông cña c¸c nhµ m¸y lín nh­ xi m¨ng BØm s¬n, xi m¨ng Hoµng Th¹ch, thuû ®iÖn TrÞ An, Hoµ B×nh. 3/ Trong lÜnh vùc dÞch vô. Më réng nhiÒu ho¹t ®éng dÞch vô trong n«ng th«n nhÊt lµ ho¹t ®éng cung øng vËt t­ kü thuËt, dÞch vô tiªu thô s¶n phÈm, dÞch vô tµi chÝnh tÝn dông, dÞch vô du lÞch, dÞch vô y tÕ, gi¸o dôc…§· ®¹t ®­îc møc t¨ng tr­ëng cao qua c¸c n¨m lµ do ph¸t triÓn hµng ho¸ vµ dÞch vô ®a d¹ng phong phó, l­u th«ng l¹i th«ng tho¸ng nªn quan hÖ gi÷a cung vµ cÇu vÒ hµng ho¸ dÞch vô ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn dÇn æn ®Þnh gi¸ c¶ do cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ g©y ra. 4/ C¸c chÝnh s¸ch ®­îc sö dông ®Î huy ®éng nguån vèn trong n­íc thêi gian qua. XuÊt ph¸t tõ chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Õn n¨m 2000 víi träng t©m cua ®æi míi nÒn kinh tÕ lµ c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ quèc d©n, nhu cÇu vÒ vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn cña toµn x· héi thêi kú 1996- 2000 sÏ vµo kho¶ng 45- 50 tû USD. §Ó nh×n nhËn vµ ®¸nh gi¸ viÖc sö dông c¸c c«ng cô vÜ m« nãi chung vµ c¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch tµi chÝnh tiÒn tÖ nãi riªng cÇn ph¶i d­¹ vµo c¸c môc tiªu chñ chèt mµ c¸c c«ng cô vµ chÝnh s¸ch nh»m ®¹t tíi. Trong thêi gan qua nhµ n­íc ta ®· sö dông mét sè chÝnh s¸ch sau: ChÝnh s¸ch huy ®éng tiÕt kiÖm: +¶nh h­ëng cña c«ng cô l·i suÊt ®Õn tiÕt kiÖm: Khi l·i suÊt tiÒn göi cña hé gia ®×nh t¨ng lªn ®iÒu nµy sÏ lµm cho nhu cÇu vÒ tiÕt kiÖm gi¶m ®i. §iÒu nµy tr¸i ng­îc víi lý thuyÕt kinh tÕ lµ khi l·i xuÊt tiÒn göi t¨ng lªn th× chi phÝ c¬ héi cña viÖc gi÷ tiÒn t¨ng nh­ng nã l¹i ph¶n ¸nh ®óng thùc tÕ ë viÖt nam trong thêi gian qua. Nh­ vËy cã thÓ nãi trong mÊy n¨m qua tû lÖ tiÕt kiÖm cña n­íc ta t¨ng nhanh nhê chñ yÕu vµo tèc ®é t¨ng tr­ëng cao cña nÒn kinh tÕ vµ c¶ sù æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ vµ phÇn nµo vµo chÝnh chÝnh s¸ch l·i suÊt thùc d­¬ng hîp lý cña Nhµ n­íc ta. MÆc dï tiÕt kiÖm t¨ng nhanh nh­ng nã vÉn kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng cung cÊp ®ñ nguån vèn cho ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt. + Gi¸ c¶ t¸c ®éng ®Õn tiÕt kiÖm. VÒ mÆt lý thuyÕt khi gi¸ c¶ t¨ng th× tiÕt kiÖm sÏ gi¶m, th× viÖc æn ®Þnh gi¸ c¶ vµ kiÒm chÕ l¹m ph¸t cã t¸c ®éng to lín ®Õn kh¶ n¨ng huy ®éng nguån vèn néi ®Þa. + T¸c ®éng cña b¶n th©n cÇu vÒ ®Çu t­ tíi tiÕt kiÖm. - C¸c biÖn ph¸p kÝch thÝch ®Çu t­. + Quan hÖ gi÷a c«ng cô l·i suÊt vµ ®Çu t­: Th«ng th­êng c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, th­êng vay vèn tõ thÞ tr­êng vèn ®Ó mua hµng ho¸ ®Çu t­, l·i suÊt cho c¸c kho¶n vay ®ã cµng cao, th× lîi nhuËn dù kiÕn cña doanh nghiÖp thu ®­îc tõ c¸c kho¶n vay ®ã cµng gi¶m. + Quan hÖ gi÷a thu nhËp vµ ®Çu t­: Khi t¨ng nhu cÇu vÒ ®Çu t­ th× thu nhËp còng sÏ t¨ng lªn. + Hµm x¸c ®Þnh ®Çu t­ t­ nh©n: §Çu t­ t­ nh©n ®­îc tÝnh b»ng hiÖu sè cña tæng ®Çu t­ vµ ®Çu t­ Nhµ n­íc. + ¶nh h­ëng cña c«ng cô tû gi¸: Tû gi¸ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn c¸n c©n th­¬ng m¹i. VÒ lý thuyÕt khi ®ång tiÒn trong n­íc mÊt gi¸ t­¬ng ®èi so víi tiÒn n­íc ngoµi th× xuÊt khÈu cã lîi vµ ng­îc l¹i. ChÝnh s¸ch kh¬i th«ng, chuyÓn tiÒn tiÕt kiÖm thµnh ®Çu t­. + Tù ®Çu t­: Ng­êi tiÕt kiÖm ®ång thêi lµ chñ ®Çu t­ hoÆc cã quan hÖ g¾n bã, th©n thuéc víi chñ ®Çu t­. ViÖc tiÕt kiÖm chuyÓn thµnh ®Çu t­ theo kªnh nµy chñ yÕu do t¸c ®éng cña cÇu kÐo, cÇu vÒ ®Çu t­ gia t¨ng sÏ kÝch thÝch ng­êi ®Çu t­ gia t¨ng tiÕt kiÖm, hoÆc t×m c¸ch huy ®éng vèn ®Çu t­ cña b¹n bÌ , gia ®×nh ®Ó ®Çu t­ s¶n xuÊt. + Qua ng©n s¸ch: Lµ mét kªnh hÕt søc quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ chuyÓn ®æi, lµ mét bé phËn trong toµn bé kÕ ho¹ch ®Çu t­, nã cã vÞ trÝ hµng ®Çu trong viÖc t¹o ra m«i tr­êng ®Çu t­ thuËn lîi nh»m thóc ®Èy qu¸ tr×nh ®Çu t­ vèn vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ theo ®óng ®Þnh h­íng vµ quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. + §Çu t­ qua hÖ thènh tµi chÝnh: C¸c ho¹t ®éng chñ yÕu cña nã nh­ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, cæ phÇn. III/ KÕt luËn. Trong nh÷ng n¨m võa qua sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ diÔn ra cßn chËm ch¹p nhÊt lµ c¬ cÊu vïng kinh tÕ. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy trong thêi gian qua §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®· vµ ®ang xóc tiÕn c¸c kÕ ho¹ch thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ, gi¶ quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi nãi chung vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ nãi riªng, trªn c¬ së ph¸t huy tiÒm n¨ng vµ lîi thÕ so s¸nh cña c¸c ngµnh c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ c¸c vïng kinh tÕ. ViÖt nam còng ®· ph¸t ®éng chuyÓn dÇn nÒn kinh tÕ sang thêi kú ph¸t triÓn míi- Thêi kú nÒn kinh tÕ b­íc sang giai ®o¹n c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ theo tinh thÇn nghÞ quyÕt héi nghÞ ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc gi÷a nhiÖm kú §¶ng céng s¶n ViÖt nam th¸ng 1-1994. §©y còng lµ mét nguån lùc vµ m«i tr­êng trong hµnh trang kinh tÕ viÖt nam tiÕn vµo thÕ kû 21. V× thÕ trong nh÷ng n¨m tíi ®©y, c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ sÏ tiÕp tôc hoµn thiÖn theo h­íng ®ång bé c¸c yÕu tè cña thÞ tr­êng nh­: ThÞ tr­êng hµng ho¸, thÞ tr­êng lao ®éng, thÞ tr­êng nhµ cöa, thÞ tr­êng chøng kho¸n…§ång thêi hoµn thiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ, ®æi míi m¹nh mÏ c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸, ®æi míi c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh tiÒn tÖ, gi¸ c¶ vµ n©ng cao h¬n n÷a n¨ng lùc vµ hiÖu qu¶ qu¶n lý kinh tÕ cña nhµ n­íc. ViÖc t¹o ra c¬ chÕ nh­ vËy sÏ t¹o m«i tr­êng thuËn lîi ®Ó tiÕp tôc më réng qu¸ tr×nh d©n chñ ho¸ nÒn kinh tÕ, gi¶i phãng søc s¶n xuÊt, khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn. V× vËy, chiÕn l­îc huy ®éng vµ sö dông vèn ®Çu t­ cho trung h¹n vµ dµi h¹n còng ®ang ®­îc khÈn tr­¬ng so¹n th¶o . Theo dù kiÕn ban ®Çu chØ riªng vèn ®Çu t­ cho 5 n¨m 1996- 2000 ®· t¨ng lªn 41- 42 tû USD gÊp 2,2 lÇn tæng møc ®Çu t­ trong giai ®o¹n 1991- 1995. Trong ®ã n¨m 1996 lµ 6,0 tû USD, n¨m 1997 lµ7,0 tû USD, n¨m1998 lµ 8,25 tû USD , n¨m 1999 lµ 9,25- 9,75 tû USD , n¨m 2000 dù ®o¸n lµ 10,5- 11 tû USD. Trong tæng sè vèn ®Çu t­ ®ã th× 50% ®­îc lÊy tõ nguån vèn trong n­íc cßn l¹i lµ nguån vèn ngoµi n­íc, so víi nhu cÇu ph¸t triÓn vèn ®Çu t­ th× sè vèn trªn cßn h¹n hÑp, do vËy h­íng sö dông vèn trong thêi gian tíi: ChÝnh phñ sÏ tËp trung vµo lÜnh vùc mµ t­ nh©n kh«ng lµm ®­îc, ®Æc biÖt lµ c¸c h¹ng môc ®Çu t­ cho x©y dùng c¬ së h¹ tÇng vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. §Çu t­ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trùc tiÕp chñ yÕu lµ c¸c ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp. Vèn ®Çu t­ trong 5 n¨m 1996- 2000 sÏ ®­îc tËp trung víi møc ®é t­¬ng ®èi lín vµo ba vïng kinh tÕ träng ®iÓm: B¾c- Trung- Nam. Nh»m t¹o ra c¸c ®éng lùc thóc ®Èy sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ chung cña ®Êt n­íc, ®ång thêi ®Æc biÖt coi träng nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi miÒn nói vµ dµnh mét phÇn lín ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò bøc xóc cña vïng kinh tÕ kh¸c. Trong mçi vïng mçi ®Þa ph­¬ng còng sÏ ®Çu t­ cho cc¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm nh»m t¹o ra c¸c cùc t¨ng tr­ëng kinh tÕ cho c¸c vïng, tõng ®Þa ph­¬ng. Nh÷ng khã kh¨n vÒ x©y dùng kinh tÕ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng vµ dÞch vô, n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ s¶n xuÊt cã thÓ kh¾c phôc nhanh c¸c h¹n chÕ nÕu cã ®ñ vèn ®Çu t­. ë n­íc ta hiÖn nay ®ang gÆp ph¶i mét sè khã kh¨n trong c«ng t¸c huy ®éng nguån vèn trong n­íc. Trong nh÷ng n¨m tr­íc ®©y nguån vèn cho x©y dùng c¬ b¶n ®­îc lÊy tõ nguån ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ mét phÇn khÊu hao c¬ b¶n ®Ó l¹i cho c¸c doanh nghiÖp, c¸c nguån vèn kh¸c hÇu nh­ kh«ng ®¸ng kÓ. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y viÖc huy ®éng nguån vèn cho x©y dùng c¬ b¶n kh«ng ph¶i chØ cã nhµ n­íc ®Çu t­ mµ nã ®­îc huy ®éng tõ nhiÒu nguån vèn kh¸c nhau. §©y lµ sù chuyÓn biÕn næi bËt trong t¹o nguån vèn. Tuy nhiªn, theo tÝnh to¸n s¬ bé th× vèn ®Çu t­ trong n­íc míi chØ chiÕm trªn 20% GDP. NÕu so víi mét sè n­íc NICs th× tû lÖ ®Çu t­ nµy lµ rÊt thÊp. HiÖn nay còng nh­ mét vµi n¨m tíi viÖc huy ®éng vèn ®Çu t­ cao h¬n so víi giai ®o¹n hiÖn nay lµ rÊt khã kh¨n v× nguån tÝch luü ë trong n­íc cßn nhá bÐ, n¨ng suÊt lao ®éng x· héi thÊp. Nguån vèn ®Çu t­ tõ bªn ngoµi còng gÆp nh÷ng khã kh¨n v× hÇu hÕt c¸c n­íc ®ang ®Çu t­ vµo ViÖt nam l¹i lµ nh÷ng n­íc ®ang cã chiÕn l­îc thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. MÆt kh¸c, viÖc tranh giµnh nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi trªn thÕ giíi gÆp rÊt nhiÒu vÊn ®Ò vÒ c¹nh tranh. ViÖt nam tuy lµ mét m«i tr­êng míi nh­ng kh«ng ph¶i lµ thËt hÊp dÉn v× c¬ së h¹ tÇng cßn thÊp kÐm , l¹m ph¸t vÉn cßn ë møc cao, c¬ chÕ chÝnh s¸ch ch­a hoµn chØnh. Sau n÷a vèn n­íc ngoµi chØ cã thÓ huy ®éng d­îc khi vèn trong n­íc t¨ng. Qua ®ã chóng ta thÊy ®­îc viÖc huy ®éng vèn trong n­íc bÒn v÷ng, vay vèn bªn ngoµi khã kh¨n. Chóng ta cÇn thÊy ®­îc mét sè lîi Ých sau: Huy ®éng vèn trong n­íc lµ tiÒn ®Ò vËt chÊt cho viÖc vay vèn n­íc ngoµi, thÓ hiÖn søc m¹nh cña nÒn kinh tÕ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n bÒn v÷ng trong quan hÖ tÝn dông ®èi víi c¸c n­íc, lµ ®éng lùc thóc ®Èy c¸c n­íc ®Çu t­ mµ kh«ng sî mÊt vèn. BiÖn ph¸p h÷u hiÖu nhÊt cho viÖc qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh l­u th«ng tiÒn tÖ, æn ®Þnh søc mua cña ®ång tiÒn, kiÒm chÕ vµ ®Èy lïi l¹m ph¸t d­íi 10% lµ kh¶ n¨ng cã thÓ thùc hiÖn ®­îc. C¬ së ®Ó Nhµ n­íc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ c©n ®èi vèn vay trong n­íc vµ vèn vay n­íc ngoµi, b¶o ®¶m sù æn ®Þnh nÒn tµi chÝnh quèc gia. Sù t¨ng tr­ëng nguån vèn néi lùc lµ ph¸o ®µi chèng ®ì nh÷ng rñi ro cña nÒn kinh tÕ vµ khñng ho¶ng tµi chÝnh trong n­íc nh­ mét sè nø¬c trong khu vùc. Huy ®éng vèn b»ng l·i xuÊt cao lµ ®éng lùc thóc ®Èy ng­êi cã tiÒn tiÕt kiÖm, chi tiªu, mua s¾m x©y dùng ch­a cÇn thiÕt dµnh tiÒn göi vµo nhµ n­íc ®Ó sinh lêi nh­ mét ho¹t ®éng dßng ch¶y theo thêi gian tù nguyÖn ®­a tiÒn ®Õn göi nhµ n­íc mµ kh«ng ph¶i b¨n kho¨n lo sî. Muèn huy ®éng ®­îc nhiÒu ph¶i cã l·i suÊt cao tøc lµ “ ®Çu vµo cao” dÉn ®Õn “®Çu ra cao” ®ã lµ nguyªn t¾c trong kinh doanh tiÒn tÖ. Tuy nhiªn ®ã chØ lµ bÒ næi cßn bÒ s©u còng cÇn ph¶i suy ngÉm mét c¸ch nghiªm tóc lµ l·i suÊt cã cao nh­ng nhµ n­íc tËp trung vµ tÝch tô ®­îc vèn , gi¶m dÇn vèn ®i vay n­íc ngoµi, nh©n d©n t¨ng thªm thu nhËp lµ c¸i gèc ®Ó huy dÓ huy ®éng kh«ng ngõng t¨ng lªn lµm cho n­íc m¹nh d©n giµu Nguån vèn huy ®éng trong n­íc ngµy cµng t¨ng, tû lÖ vay n­íc ngoµi gi¶m ®i mét c¸ch hîp lý, lµ biÖn ph¸p tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ cho n­íc nhµ. PhÇn iii ®Þnh h­íng vµ gi¶i ph¸p huy ®éng vèn trong n­íc ë viÖt nam trong thêi gian tíi. I/ Môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ trong thêi gian tíi. §Êt n­íc ta ®ang thùc hiÖn môc tiªu t¨ng tr­ëng kinh tÕ trong thêi gian tíi lµ: t¨ng tr­ëng kinh tÕ víi tèc ®é cao, t¹o ra nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, æn ®Þnh vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi... Trong ®ã môc tiªu quan träng nhÊt lµ ph¶i thùc hiÖn ®­îc môc tiªu kinh tÕ x· héi giai ®o¹n 1996- 2000. Víi nhÞp ®é t¨ng tr­ëng GDP b×nh qu©n hµng n¨m lµ tõ 9- 10%/ n¨m, vµ GDP b×nh qu©n trªn ®Çu ng­êi hµng n¨m t¨ng gÊp ®«i so víi nh÷ng n¨m 90. §Ó ®¹t ®­îc ®IÒu ®ã th× ®ßi hái Nhµ n­íc ta ph¶i ®Çu t­ mét l­îng vèn t­¬ng øng lµ 42,0 tû USD. §Ó cã nguån vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn trªn th× mét mÆt chóng ta ph¶i huy ®éng mét c¸ch tèi ®a c¸c nguån lùc trong n­íc hiÖn cã. Mét mÆt ph¶i huy ®éng c¸c nguån vèn tõ bªn ngoµi cña c¸c tæ chøc chÝnh phñ vµ phi ChÝnh phñ. Tuy nhiªn, nguån vèn quan träng nhÊt vÉn lµ nguån vèn trong n­íc, nã mang tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh nh­ c¸c nguån vèn tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc, vèn cña c¸c doanh nghiÖp, vèn cña d©n c­,. §èi víi nguån vèn tõ n­íc ngoµi chóng ta chñ yÕu huy ®éng c¸c nguån vèn chñ yÕu sau: Vèn vµ c«ng nghÖ míi tranh thñ c¸c nguån vèn tÝn dông cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ nh­: IMF, ADB, WB…, c¸c nguån vèn tµi trî mang tÝnh chÊt song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng, vµ nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp tõ n­íc ngoµi. V× vËy viÖc huy ®éng vèn trong thêi gian tíi ph¶i ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu chñ yÕu sau: TÝnh ®ång bé cña chÝnh s¸ch huy ®éng vèn víi chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch tµi chÝnh ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ bÒn v÷ng. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc vµ c«ng cô huy ®éng vèn, nh»m thu hót vµ kh¬i dËy tiÒm n¨ng vÒ vèn ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ, vµ n¨ng cao hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông vèn nh»m b¶o toµn vµ ph¸t triÓn nguån néi lùc. Thùc hiÖn chiÕn l­îc huy ®éng vèn cña §¶ng trong giai ®o¹n hiÖn nay: “Huy ®éng vèn trong n­íc lµ quyÕt ®Þnh, huy ®éng vèn ngoµi n­íc lµ quan träng”, ®ßi hái chóng ta ph¶i xö lý mét c¸ch linh ho¹t c¸c t×nh huèng víi ®IÒu kiÖn cña ®Êt n­íc trong tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn Do ®ã Nhµ n­íc ph¶i cã c¬ chÕ , chÝnh s¸ch vµ c¸c gi¶i ph¸p thÝch hîp cho ®Çu t­ ph¸t triÓn ®Êt n­íc. V¨n kiÖn ®ai héi §¶ng lÇn thø VIII ®· chØ ra r»ng ®Õn n¨m 2020 ViÖt nam ph¶i hoµn thµnh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, ®­a n­íc ta tho¸t khái t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo l¹c hËu vµ trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp víi c¸c chØ tiªu cô thÓ nh­ sau: DÞch vô t¨ng hµng n¨m tõ 12- 13%. N«ng nghiÖp t¨ng hµng n¨m tõ 4- 5% vµ g¾n nã víi ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn. C«ng nghiÖp nÆng t¨ng hµng n¨m tõ 14- 15%, chó träng c«ng nghiÖp chÕ biÕn, c«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng tiªu dïng vµ hµng xuÊt khÈu, x©y dùng vµ cã chän läc mét sè ngµnh nh­ dÇu khÝ, xi m¨ng, than, c¬ khÝ, ®iÖn tö Huy ®éng mäi nguån lùc trong n­íc, ®ång thêi thu hót c¸c nguån vèn tõ bªn ngoµi ®Ó ®­a tû lÖ ®Çu t­ ph¸t triÓn x· héi lªn kho¶ng 30% GDP. XuÊt ph¸t tõ kinh nghiÖp cña n­íc ta vµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn c¸c nhµ kgoa häc ®· tÝnh to¸n ra r»ng ®Ó ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng trung b×nh GDP hµng n¨m lµ tõ8- 10% th× tæng møc ®Çu t­ trong n­íc cña viÖt nam ph¶i ®¹t ®­îc tõ møc 20- 35% GDP tõ nay ®Õn n¨m 2020. §Ó ®¹t ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao nh­ vËy, chóng ta ph¶i ®Èy nhanh qu¸ trinh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ quèc d©n lµm cho nÒn kinh tÕ n­íc ta cã nhiÒu sù ®ét biÕn trong c¬ cÊu GDP, theo h­íng gi¶m dÇn tû träng n«ng nghiÖp t¨ng tû träng cña ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô x· héi. §iÒu nµy nã cµng ®ßi hái nhu cÇu lín vÒ vèn ®Ó n¨ng cao qu¾ tr×nh tÝch tô tËp trung vèn. V× vËy ®Ó cho chiÕn l­îc nµy ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ th× nhµ n­íc ta ph¶i tiÕn hµnh: + TiÕp tôc hoµn thiÖn chÝnh s¸ch luËt ph¸p nh»m t¹o ra hµnh lang an toµn cho c¸c chñ ®Çu t­ ho¹t ®éng mét c¸ch h÷u hiÖu. + §Èy nhanh l¹i qu¸ tr×nh cÊu chóc l¹i hÖ thèng c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc + X¸c ®Þnh môc tiªu, h­íng tÝch tô vµ tËp trung c¸c nguån vèn saqo cho thÝch hîp víi t×nh h×nh míi. + H×nh thµnh c¸c tËp ®oµn kinh tÕ m¹nh cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c tËp ®oµn kinh tÕ kh¸c trªn thÞ tr­êng thÕ giíi nãi chung vµ trªn thÞ tr­êng n­íc ta nãi riªng. + Hoµn thiÖn hÖ thèng ng©n hµng + §a d¹ng ho¸ c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh + ThiÕt lËp vµ cñng cè c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó thÞ tr­êng chøng kho¸n ra ®êi vµ ho¹t ®éng trªn thÞ tr­êng. + §a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh huy ®éng vèn trong n­íc. + Thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch tiÕt kiÖm vµ b¶o vÖ tiÕt kiÖm cña d©n chóng II/ Nhu cÇu ph¸t triÓn vèn ®Çu t­ trong n­íc ë n­íc ta trong thêi gian tíi ChiÕn l­îc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Ò ra c¸c môc tiªu t¨ng tæng s¶n phÈm x· héi lªn g¸p hai lÇn vµo n¨m 2000. Kh¸t väng chung cña §¶ng, Nhµ n­íc vµ nhan d©n ta lµ tho¸t khái c¶nh ®ãi nghÌo, ®Ó cã thÓ trong mét thêi gian ng¾n cã thÓ s¸nh vai víi c¸c n­íc kh¸c trong tõng c¶nh ngé víi n­íc ta. TiÕc thay sù phån vinh kh«ng thÓ tù nhiªn mµ cã, nã ®ßi hái ph¶i lao tam, khæ trÝ vµ ®ßi hái nh÷ng ®IÒu kiÖn hÕt søc ngÆt nghÌo. Trong tÊt c¶ c¸c ®IÒu kiÖn t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ th× cã 3 ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt lµ lao ®éng, vèn vµ c«ng nghÖ. ë n­íc ta nguån lao ®éng th× dåi dµo, tr×nh ®é tay nghÒ v÷ng vµng vµ cã kh¶ n¨ng tiÕp thu nhanh nh÷ng kiÕn thøc míi. Ng­îc l¹i vèn vµ c«ng nghÖ laio ®ang trong t×nh tr¹ng khã kh¨n. H¬n n÷a muèn ®æi míi c«ng nghÖ th× l¹i rÊt cÇn ®Õn nguån vèn. Do ®ã vèn lµ vÊn ®Ò gay cÊn nhÊt vµ mÊu chèt nhÊt. Víi nhu cÇu vÒ vèn trong thêi gian tíi lµ bao nhiªu? §Ó tr¶ lêi chÝnh x¸c cho c©u hái nµy lµ c«ng viÖc cña giíi chuyªn m«n- Nh÷ng nhµ kÕ ho¹ch. Ng­êi ta th­êng tÝnh theo hai ph­¬ng ph¸p chñ yÕu sau: TÝnh nhu cÇu vÒ vèn theo tiªu thøc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò viÖc lµm theo c«ng thøc: Dk = Dw*k Trong ®ã: Dk lµ hÖ sè vèn cÇn thiÕt ph¶i t¨ng thªm. Dw: lµ hÖ sè lao ®éng t¨ng thªm c¬ cÊu lao ®éng HÖ sè k ë mçi n­íc mét kh¸c nhau. ë Mü mçi chç lµm viÖc ®­îc trang bÞ trong ngµnh c«ng nghiÖp lµ: 11000 USD , trong ngµnh n«ng nghiÖp lµ 23.000 USD. ë c¸c n­íc ph¸t triÓn kh¸c nh­ NhËt b¶n th× møc vèn trang bÞ còng rÊt cao. ë n­íc ta do gi¸ c¶ ph¶n ¸nh ch­a chÝnh x¸c gi¸ trÞ vèn vµ gi¸ trÞ tµI s¶n cho lªn hÖ sè k còng kh«ng ®­îc chÝnh x¸c. Tuy nhiªn nÕu lÊy hÖ sè b×nh qu©n ®· ®­îc ®óc kÕt ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn lµ kho¶ng 3000 USD, th× víi yªu cÇu t¹o ra chç lµm viÖc cho gÇn 20 triÖu ng­êi tõ nay ®Õn n¨m 2000, chóng ta cÇn cã sè vèn lµ 60 tû USD. NÕu chØ gi¶I quyÕt cho 2/3 sè ng­êi ®Õn tuæi lao ®éng vµ sè ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng th× nhu cÇu vÒ vèn còng khoaangr 40 tû ®« la. TÝnh theo m« h×nh HAROTDOMA. D k= DG*k. M« h×nh nµy cho biÕt khèi l­îng vèn cÇn thiÕt ®Ó ®¹t môc tiªu t¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ: Víi k lµ hÖ sè vèn- s¶n l­îng. HÖ sè nµy chØ ra sè l­îng cÇn thiÕt ®Ó cã mét khèi l­îng s¶n phÈm t¨ng lªn. Theo tæng kÕt cña c¸c nhµ kinh tÕ thÕ giíi, hÖ sè k ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nã giao ®éng tõ 3,3- 7,1% tøc lµ ®Ó cãp mét ®ång gi¸ trÞ t¨ng thªm ph¶I ®Çu t­ tõ 3,3- 7,1 tû ®ång. HiÖn nay tæng s¶n phÈm x· héi cña n­íc ta vµo kho¶ng 50 nghµn tû ®ång. Víi ph¸c ho¹ trªn, cã thÓ thÊy r»ng tuy môc tiªu t¨ng tr­ëng kÞnh tÕ ®Õn n¨m 2000 ch­a thùc sù tho¶ m·n nhu cÇu v­ît qua ®ãi nghÌo, tøc lµ n­íc ta vÉn ch­a tho¸t ra khái c¸c n­íc cã møc thu nhËp thÊp h¬n 500 USD. Nh­ng chØ víi môc tiªu ®ã th× nhu cÊu vÒ vèn còng ë møc 250- 300 ngµn tû ®ång. §©y lµ mét vÊn ®Ì nan gi¶i cña chÝnh s¸ch tµi chÝnh quèc gia vµ ®©y còng lµ mét bµi to¸n hãc bóa trong chiÕn l­îc vèn cña chÝnh phñ. Bëi lÏ trong suèt 35 n¨m qua, nÒn kinh tÕ chóng ta míi ®Çu t­ vµ t¸i t¹o kho¶ng trªn d­íi 100 ngµn tû ®ång vèn, trong ®ã khu vùc kinh tÕ quèc doanh chiÕm trªn d­íi 80 tû ngµn ®ång. §Ó gi¶i bµi to¸n vÒ vèn ph¶i coi träng c¶ hai h×nh thøc t¹o vèn tõ trong n­íc vµ ngoµi n­íc. §èi víi nguån vèn trong n­íc ph¶i thùc hiÖn ph­¬ng ch©m võa kÝch thÝch qu¸ tr×nh khai th¸c sö dông vèn cã hiÖu qu¶ võa nu«id­ìng vµ t¨ng tr­ëng c¸c nguån vèn. Sù ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cïng víi c¬ chÕ tù chñ tµi chÝnh trong khu vùc kinh tÕ quèc doanh ®· t¹o m«i tr­êng c¹nh tranh cho tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp. ChÝn s¸ch ph©n phèi míi ®· lµm biÕn ®æi hoµn toµn vÊn ®Ò tiÒn l­¬ng thu nhËp vµ dù tr÷ tiÒn vèn trong c¸c doanh nghiÖp, hé gia ®×nh vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ x· héi. ë ®©y nhu cÇu giao l­u vÒ vèn ®· xuÊt hiÖn víi ®óng nghÜa cña nã, nhu cÇu nµy b¾t nguån tõ hai phÝa: phÝa nh÷ng ng­êi cÇn vèn vµ phÝa nh÷ng ng­êi cã vèn. Ng­êi cÇn vèn tr­íc tiªn lµ nhµ ®Çu t­, c¬ chÕ míi cho phÐp mäi ph¸p nh©n vµ thÕ nh©n ®­îc ho¹t ®éng kinh doanh, nh­ng luËt ph¸p b¾t buéc mçi ho¹t ®éng ph¶i cã sè vèn nhÊt ®Þnh. H¬n n÷a b¶n th©n qu¸ tr×nh ®Çu t­ cho x©y dùng vµ mua s¾m thiÕt bÞ c«ng nghÖ ®· b¾t buéc c¸c nhµ ®Çu t­ ph¶i tÝnh ®Õn hiÖu qu¶ l©u dµi, nghÜa lµ kh«ng thÓ ®Çu t­ vµo c«ng nghÖ l¹c hËu mµ ph¶i cã ®­îc c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn hiÖn ®¹i ®ñ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. Tuy nhiªn tham väng th­êng v­ît qu¸ kh¶ n¨ng vµ c¸c nhµ ®Çu t­ th­êng l©m vµo t×nh tr¹ng thiÕu vèn, thËm chÝ toµn bé sè vèn cña b¶n th©n mçi nhµ ®Çu t­ chØ ®¸p øng ®­îc mét phÇn rÊt nhá cña dù ¸n ®· v¹ch ra. Nhu cÇu tËp trung vèn lµ rÊt cÇn thiÕt cho c¸c nhµ ®Çu t­ vµ rÊt cã lîi cho nÒn kinh tÕ. Do mçi nhµ ®Çu t­ ®Òu s½n sµng tiÕp nhËn sù ®ãng gãp nguån vèn cña d©n c­ nhµn rçi. Cßn c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña m×nh còng cÇn thiÕt ph¶i më réng s¶n xuÊt ®æi míi thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng trong c¹nh tranh. Mçi dù ¸n më réng vµ c¶i t¹o ®Òu cÇn ®Õn nguån vèn. Ngoµi nguån vèn tù cã do tÝch tô trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh hä còng cÇn huy ®éng thªm nguån vèn tõ bªn ngoµi. Nãi tãm l¹i, toµn bé ho¹t ®éng cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng ®Òu thÓ hiÖn yªu cÇu vÒ nguån vèn c¸c ë c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ. TiÕp theo ®ã mét lùc l­îng quan träng còng cÇn ®Õn nguån vèn nhµn rçi trong d©n c­ ®ã lµ ng©n s¸ch nhµ n­íc. Do nguån thu ngµy cµng eo hÑp vµ t¨ng chËm, trong ®ã nhu cÇu vÒ chi tiªu dïng vµ chi cho ®Çu t­ kinh tÕ ngµy cµng t¨ng, ng©n s¸ch nhµ n­íc ngµy cµng th©m hôt Nhµ n­íc rÊt cÇn vèn ®Ó ®Çu t­ cho ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi . III/ Ph­¬ng h­íng huy ®éng vèn ®Çu t­ trong n­íc trong thêi gian tíi. HiÖn nay viÖc huy ®éng vµ sö dông nguån vèn trong n­íc cßn nhiÒu h¹n chÕ, nh­ng nã ®ãng vai trß rÊt quan träng trong viÖc ph©n bæ l¹i nguån vèn ®Çu t­ trong toµn x· héi theo h­íng thu hÑp kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c vïng. Vèn ®Çu t­ trong n­íc (chñ yÕu lµ nguån vèn tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ mét phÇn vèn huy ®éng tõ trong d©n c­ ). Trong c¸c nguån vèn ®Çu t­ th× chØ cã nguån vèn tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc míi ®Çu t­ cho ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp- n«ng th«n vµ nh÷ng vïng khã kh¨n vïng s©u, vïng xa, ®Ó thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo... V× thÕ chÝnh s¸ch huy ®éng trong thêi gian tíi ph¶i t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo c¸c quan ®iÓm ®Þnh h­íng sau: Thø nhÊt lµ: ­u tiªn ®Çu t­ vµo c¸c ngµnh cã lîi thÕ tµi nguyªn, vÞ trÝ ®Þa lý vµ tµi nguyªn tù nhiªn nh»m khai th¸c c¸c lo¹i hµng ho¸ cã chÊt l­îng, gi¸ rÎ ®Ó c¹nh tranh víi c¸c lo¹i hµng ho¸ cña n­íc ngoµi nh­: cµ phª, cao su, h¹t ®iÒu, nu«i trång thuû s¶n... Thø hai lµ: §Çu t­ ph¸t triÓn nÒn n«ng nghiÖp mét c¸ch toµn diÖn kÌm theo c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng- l©m- thuû s¶n. Tr­íc m¾t còng nh­ l©u dµi cÇn tËp trung vµo ph¸t triÓn c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm nh­: vïng ®ång b»ng s«ng hång, vïng ®ång b»ng s«ng cöu long ®Ó phôc vô s¶n xuÊt hµng ho¸ trong n­íc còng nh­ phôc vô cho xuÊt khÈu. Thø ba lµ: VÒ vÊn ®Ò d©n sè , ®©y lµ vÊn ®Ò lín g©y ¸p lùc cho n­íc ta ph¶i gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho nh÷ng ng­êi ®Õn ®é tuæi lao ®éng vµ nh÷ng ng­êi ch­a cã c«ng ¨n viÖc lµm æn ®Þnh. Thø t­: Ph¸t triÓn ngµnh nghÒ t¹o c«ng ¨n viÖc lµm t¹i chç, chó träng ®Çu t­ th©m canh trong n«ng nghiÖp, ph¸t triÓn l©m nghiÖp theo ch­¬ng tr×nh 5 triÖu ha rõng, ph¸t triÓn ngµnh tiÓu thñ c«ng nghiÖp, ngµnh nghÒ truyÒn thèng t¹i c¸c vïng ®«ng d©n nh»m t¹o ra khèi l­îng hµng ho¸ lín, h¹n chÕ di d©n tù do g©y nªn n¹n tµn ph¸ tµi nguyªn nh­ thêi gian gÇn ®©y nh­ ë t©y nguyªn. Thø n¨m lµ: §Çu t­ vµo nh÷ng ngµnh cã suÊt ®Çu t­ thÊp, kh¶ n¨ng canh t¸c cßn thÊp, thu hót nhiÒu lao ®éng, l¹i cã hiÖu qu¶ cao nh­: ngµnh ®iÖn kho¶ng 123.000 USD, ngµnh ho¸ chÊt 30.000 USD, ngµnh luyÖn kim ®en: 375.000 USD, ngµnh c«ng nghiÖp thùc phÈm: 9.900 USD, ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ: 9.350 USD.... cã suÊt ®Çu t­ thÊp l¹i thu hót ®­îc nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm phï hîp víi nguån tµi nguyªn cña n­íc ta. Nªn trong giai ®o¹n hiÖn nay vµ tr­ícm¾t nhµ n­íc cÇn tËp trung vèn cho c¸c ngµnh then chèt, nh÷ng ngµnh cã tÝnh chÊt ®ét ph¸ cao. Thø s¸u lµ: §èi víi nguån vèn tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc th× nhµ n­íc ta bè trÝ kho¶ng 20% tæng chi ng©n s¸ch cho nhu cÇu ®Çu t­, nguån gèc cña sè vèn nµy lµ ®i vay vµ thu tõ c¸c kho¶n thu cña chÝnh phñ nh­: thuÕ, c¸c lo¹i phÝ... c¸c nguån thu nµy míi chØ ®ñ tiªu dïng th­êng xuyªn. Nguån thu nµy chØ cã thÓ khai th¸c nhiÒu h¬n trªn c¬ së ph¸t triÓn m¹nh s¶n xuÊt trong n­íc kÕt hîp víi sö dông cã hiÖu qu¶ h×nh thøc tÝn dông nhµ n­íc. B¶y lµ: §èi víi c¸c nguån vèn tÞch luü cña doanh nghiÖp: HiÖn nay nguån nµy rÊt h¹n chÕ bëi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh lµm ¨n kh«ng cã hiÖu qu¶, c«ng nghÖ s¶n xuÊt cßn l¹c hËu dÉn ®Õn chÊt l­îng hµng ho¸ kh«ng cao, nguån vèn khÊu hao th× lín v× vËy nhµ n­íc cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ h¬n. T¸m lµ: §èi víi nguån tiÕt kiÖm trong d©n c­ ®­îc h×nh thµnh tõ nhiÒu lý do kh¸c nhau ( tµi s¶n thõa kÕ, th©n nh©n göi vÒ tõ n­íc ngoµi, tµi s¶n tù tÝch luü ®­îc....). Nhµ n­íc ®· cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch lµm giµu chÝnh ®¸ng, do vËy hhiÖn nay ®· cã nhiÒu hé cã møc thu nhËp cao, ®Çu t­ lín vµo nÒn kinh tÕ. Theo ­íc tÝnh cña c¸c nhµ kinh tÕ hiÖn nay n­íc ta cã kho¶ng vµi tr¨m ngh×n tû ®ång nguån vèn nhµn rçi, nhh­ng trong nh÷ng n¨m võa qua viÖc ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt kinh doanh míi ®¹t kho¶ng 1% cña nguån vèn nµy. Nh­ vËy nguån vèn trong d©n c­ cña n­íc ta lµ rÊt lín. V× vËy nã cÇn ph¶i ®­îc quan t©m mét c¸ch ®óng møc ®Ó gi¶i quyÕt mét c¸ch kÞp thêi c¸c nhu cÇu cÊp b¸ch vÒ vèn phôc vô cho nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc, kh«ng g©y x¸o trén thÞ tr­êng tiÒn tÖ, ®¶m b¶o gi÷ v÷ng gi¸ cña ®ång néi tÖ vµ lµ biÖn ph¸p thóc ®Èy viÖc nhanh chãng h×nh thµnh thÞ tr­êng vèn ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng chøng kho¸n. §ã lµ ch­a kÓ ®Õn sù bÊt lîi do vay nî n­íc ngoµi, v× vËy chóng ta cÇn ph¶i cã ®Þnh h­íngcho viÖc huy ®éng vèn ®Çu t­ trong n­íc nh­ sau: Nhµ n­íc cÇn sím ban hµnh luËt ®Çu t­ trong n­íc t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho nh÷ng ng­êi cã vèn ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt. Vèn ®Çu t­ cña nhµ n­íc cÇn tËp trung vµo x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, ®Çu t­ vµo c¸c ngµnh then chèt ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ra ®êi cña c¸c doanh nghiÖp. HÖ thèng thuÕ cña nhµ n­íc võa ph¶i b¶o ®¶m tËp trung nguån thu cho ng©n s¸ch nhµ n­íc, võa b¶o ®¶m khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶. æn ®Þnh tiÒn tÖ lµ yÕu tè cèt yÕu cña chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«. V× vËy nhµ n­íc cÇn ph¶i tËp trung duy tr× ¸p dông nhanh nh¹y hîp lý, ®ång bé c¸c hÖ thèng gi¶i ph¸p nh»m phôc vô cho vÊn ®Ò nµy. Nhµ n­íc cÇn khÈn tr­¬ng hoµn thµnh c¸c bé luËt nãi chung vµ kinh tÕ nãi riªng. IV/ Nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ ®Ó huy ®éng nguån vèn trong n­íc trong thêi gian tíi. Mét lµ: CÇn nhanh chãng nghiªn cøu ®Ó gi¶m bít thñ tôc phiÒn hµ ®èi víi khu vùc kinh tÕ quèc doanh, nh­ nghÞ ®Þnh 42/cp vµ nghÞ ®Þnh 92/cp quy ®Þnh vÒ ®Çu t­, x©y dùng theo xu h­íng gi¶m bít c¸c yªu cÇu ph¶i cã quyÕt ®Þnh ®Çu t­ vµ gi©ý phÐp ®Çu t­ ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ kh«ng sö dông tiÒn. Nhµ n­íc bá kh©u phª duyÖt dù ¸n thay b»ng gi¶i tr×nh c¸c ph­¬ng ¸n kinh doanh, thùc hiÖn viÖc ph©n cÊp xem xÐt ­u ®·i ®Çu t­ ®Õn cÊp quËn huyÖn ®Ó c¸c nhµ ®Çu t­ s½n sµng tiÕp cËn ®­îc víi c¸c chÝnh s¸ch ­u tiªn ®Çu t­. Hai lµ: §èi víi nguån vèn ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ tµi s¶n c«ng. + Ng©n s¸ch nhµ n­íc ph¶i ®Ó dµnh tõ 10- 20% GDP ®Ó ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng, y tÕ, gi¸o dôc + Sö dông c¸c tµi kho¶n c«ng ®Ó t¨ng thu cho ng©n s¸ch nhµ n­íc. + Ph¸t hµnh tr¸i phiÕu chÝnh phñ trung h¹n vµ dµi h¹n. Ba lµ: §èi víi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc: + Më réng quyÒn tù chñ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp theo h­íng c¬ cÊu l¹i c¬ cÊu vèn s¶n xuÊt vµ tµi s¶n doanh nghiÖp mét c¸ch hîp lý tÝnh ®ñ gi¸ trÞ sö dông ®Êt vµo vèn vµ tµi s¶n cña doanh nghiÖp. + Cho phÐp khÊu hao nhanh ®Ó t¸i ®Çu t­ s¶n xuÊt. + TiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, ®Ó t¨ng thªm vèn ®Çu t­ cho doanh nghiÖp, còng lµ ®Ó nhµ n­íc t¨ng c¸c kho¶n thu cho ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ. + Hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p lý t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn cho c¸c nhµ ®Êu t­. - Bèn lµ: §èi víi khu vùc d©n c­ + §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc vµ c«ng cô huy ®éng vèn ®Ó cho mäi ng­êi d©n ë bÊt cø n¬i ®©u, thêi ®iÓm nµo, còng cã nh÷ng c¬ héi thuËn tiÖn ®Ó ®­a ®ång vèn vµo ph¸t triÓn kinh tÕ. + T¨ng l·i suÊt tiÕt kiÖm ®¶m b¶o l·i suÊt d­¬ng. + KhuyÕn khÝch sö dông tµi s¶n c¸ nh©n, thùc hiÖn chÕ ®é thanh to¸n göi tiÒn ë mét n¬i vµ rót ra ë bÊt cø n¬i nµo, cã vËy chóng ta míi ®­a ®­îc nguån vèn d­íi d¹ng cÊt gi÷ vµo l­u th«ng. + T¹o m«i tr­êng ®Çu t­ th«ng tho¸ng vµ thùc hiÖn theo luËt ph¸p ®Ó ng­êi d©n dÔ dµng bá vèn ®Çu t­. + ChÝnh phñ ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch t­ nh©n trong n­íc tù ®Çu t­ hoÆc gãp víi chÝnh phñ x©y dùng vµ kinh doanh c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ- x· héi. + ChÝnh phñ ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c hé gia ®×nh ë c¸c vïng n«ng th«n, vèn vµo s¶n xuÊt kinh doanh, trªn c¬ së khai th¸c thÕ m¹nh cña tõng vïng. + Thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi ho¸ ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ, sù nghiÖp gi¸o dôc, y tÕ nh»m huy ®éng thªm nguån lùc cña nhh©n d©n. KÕt luËn. Nh­ vËy sau h¬n 10 n¨m ®æi míi nÒn kinh tÕ. N­íc ta ®· ®­îc nhiÒu thµnh tùu kinh tÕ ®¸ng kÓ, tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP ®· cã lóc t¨ng lªn h¬n 13%. §Ó ®¹t ®­îc c¸c thµnh tùu ®ã §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®· rÊt nhiÒu lÇn ban hµnh vµ söa ®æi th­êng xuyªn c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ mét c¸ch nãi chung vµ cña c¸c chÝnh s¸ch vÒ huy ®éng nguån vèn trong n­íc mét c¸ch nãi riªng ®Ó tõ ®ã chÝnh phñ cã c¸c ®iÒu chØnh kÞp thêi ®èi víi viÖc huy ®éng nguån vèn nhµn rçi trong d©n c­. Trong nh÷ng n¨m qua nguån vèn huy ®éng trong n­íc th­êng xuyªn t¨ng d©ng lªn. §iÒu ®ã nã cµng thÓ hiÖn sù ®óng h­íng trong c«ng t¸c huy ®éng vµ sö dông nguån vèn trong d©n c­. §Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh vµ trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh huy ®éng nã còng vÊp ph¶i nhiÒu khã kh¨n cÇn ph¶i kh¾c phôc . Nh­ng kh«ng ph¶i v× ®iÒu ®ã mµ viÖc huy ®éng nguån vèn trong n­íc kÐm hiÖu qu¶ mµ nã cßn t¨ng qua c¸c n¨m, nh­ng cã xu h­íng gi¶m dÇn. V× vËy, ®Ó duy tr× sù æn ®Þnh còng nh­ sù t¨ng lªn mét c¸ch v÷ng ch¾c th× §¶ng vµ nhµ n­íc ta ph¶i lu«n ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch vµ gi¶i ph¸p thÝch hîp víi t×nh h×nh cña tõng thêi kú, còng nh­ th­êng xuyªn ph¶i tiÕp xóc víi c¸c tÇng líp d©n c­ ®Ó n¾m b¾t t×nh h×nh chung cña viÖc huy ®éng nguån vèn trong d©n. Tµi liÖu tham kh¶O: C¸c gi¶i ph¸p huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån vèn (tËp I+ II). Sö dông c«ng cô tµi chÝnh ®Ó huy ®éng vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn. Gi¸o tr×nh lý thuyÕt tµI chÝnh -tiÒn tÖ ThÞ tr­êng vèn ë ViÖt nam. Kinh tÕ ph¸t triÓn tËp II. T¹p chÝ ph¸t triÓn kinh tÕ . T¹p chÝ ng©n hµng . T¹p chÝ tµi chÝnh. Kinh tÕ vµ dù b¸o. ThÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ Kinh tÕ vµ ph¸t triÓn. C«ng nghiÖp nhÑ . Nghiªn cøu kinh tÕ: Th«ng tin tµi chÝnh: . Môc lôc PhÇn I C¬ së ph­¬ng ph¸p luËn ®Ó huy ®éng nguån vèn . I. Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vÒ vèn phôc vô cho ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam 2 II.C¸c bé phËn cÊu thµnh vèn trong n­íc. 4 1.Huy ®éng tõ ng©n s¸ch Nhµ n­íc. 4 2.Nguån vèn huy ®éng tõ doanh nghiÖp Nhµ n­íc. 6 3.Nguån vèn huy ®éng tõ trong d©n c­. 7 4.Thu hót tõ vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. 7 III.Vai trß cña vèn trong n­íc víi ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ý nghÜa cña vÊn ®Ò huy ®éng vèn trong n­íc. 8 1.Vèn trong n­íc víi vÊn ®Ò ®¸p øng nhu cÇu cña ®Çu t­ cho ph¸t triÓn kinh tÕ. 8 2.Huy ®éng vèn trong n­íc víi vÊn ®Ò x· héi 10 IV.Kinh nghiÖm cña mét sè n­íc vÒ huy ®éng vèn ®Çu t­ trong n­íc. 11 1.Kinh nghiÖm cña NhËt B¶n. 11 2.Kinh nghiÖm cña Hµn Quèc. 12 3.Kinh nghiÖm cña Anh. 13 4.Nh÷ng bµI häc vËn dông vµo ViÖt Nam. 13 PhÇn II Thùc tr¹ng cña viÖc huy ®éng vèn trong n­íc cña ViÖt Nam trong thêi gian võa qua. I. Thùc tr¹ng cña viÖc huy ®éng vèn trong n­íc. 14 1.T×nh h×nh chun 14 2. Sau c¶i c¸ch kinh tÕ. 15 II. HiÖu qña sö dông nguån vèn trong n­íc trong thêi gian qua. 15 1.Trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp 15 2.Trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp . 16 3.Trong lÜnh vùc dÞch vô. 16 4.C¸c chÝnh s¸ch ®­îc sö dông ®Ó huy ®éng nguån vèn trong n­íc thêi gian qua. 16 III.KÕt luËn. 17 PhÇn III §Þnh h­íng vµ gi¶I ph¸p huy ®éng vèn trong n­íc ë ViÖt Nam trong thêi gian tíi. I.Môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ trong thêi gian tíi. 20 II.Nhu cÇu ph¸t triÓn vèn ®Çu t­ trong n­íc ë n­íc ta trong thêi gian tíi 21 III.Ph­¬ng h­íng huy ®éng vèn ®Çu t­ trong n­íc trong thêi gian tíi. 23 IV. Nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ ®Ó huy ®éng nguån vèn trong n­íc trong thêi gian tíi. 25 KÕt luËn………………………………………………….27 Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Tr­êng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n Khoa Tµi chÝnh - Doanh nghiÖp. --------------ooo--------------- §Ò ¸n m«n häc Nh÷ng biÖn ph¸p c¬ b¶n ®Ó t¨ng c­êng huy ®éng vèn ®Çu t­ trong n­íc phôc vô cho ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay Sinh viªn thùc hiÖn : §inh thÞ thu HuyÒn Líp : Tµi chÝnh B Gi¸o viªn h­íng dÉn: PGS.TS. L­u ThÞ H­¬ng