Đề tài Những biện pháp, kỉ thuật nhằm phát triển ngành chăn nuôi tại xã Đoan Bái - Hiệp Hòa - Bắc Giang để thực tập

Lêi c¶m ¬n D­íi sù chØ ®¹o cña ban gi¸m hiÖu Tr­êng Cao ®¼ng N«ng - L©m vµ trùc tiÕp lµ c¸c thÇy, c« gi¸o trong khoa Ch¨n nu«i - Thó y, tr¹m thó y huyÖn HiÖp Hßa nhãm em ®­îc ph©n vÒ x· §oan B¸i ®Ó thùc tËp gi¸o tr×nh thêi gian tõ ngµy 21/3/2007®Õn ngµy 15/4/2007. Trong thêi gian häc tËp vµ rÌn luyÖn t¹i c¬ së ®­îc sù gióp ®ì, chØ b¶o tËn t×nh cña ban thó y x·, sù quan t©m t¹o ®iÒu kiÖn cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, sù h­íng dÉn chu ®¸o cña c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o chóng em ®· hoµn thµnh tèt nhiÖm vô cña m×nh. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ban gi¸m hiÖu nhµ tr­êng, c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o trong khoa Ch¨n nu«i - Thó y, ®Æc biÖt lµ thÇy NguyÔn C«ng Lý vµ c« NguyÔn ThÞ Thanh H¶i. §· t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì vµ h­íng dÉn em thùc tËp tèt . Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n Tr¹m thó y huyÖn HiÖp Hßa, chÝnh quyÒn x· §oan B¸i, chó §ç V¨n Giíi : tr­ëng ban thó y x· vµ c¸c anh trong ban thó y cïng toµn thÓ nh©n d©n trong x· ®· t¹o ®iÒu vÒ vËt chÊt còng nh­ tinh th©n gióp ®ì em hoµn thµnh tèt ®ît thùc tËp nµy. Qua ®©y em xin göi lêi c¶m ¬n ®Õn gia ®×nh b¹n bÌ ®· quan t©m, ®éng viªn, gióp ®ì em häc tËp vµ rÌn luyÖn tèt. B¨c Giang, ngµy 12 th¸ng 4 n¨m 2007 Sinh viªn Bïi ThÞ Th­¬ng Môc lôc 2. C«ng t¸c gièng vµ thô tinh nh©n t¹o 20 3. TËp huÊn khuyÕn n«ng vÒ kü thuËt ch¨n nu«ii gia sóc, gia cÇm t¹i c¬ së. 20 4. Kh¶o s¸t chuång tr¹i vµ h­íng dÉn x©y dùng chuång tr¹i. 21 II. C«ng t¸c thó y. 21 1. Tiªm phßng cho ®µn gia sóc, gia cÇm t¹i c¬ së 21 1.1. Tiªm phßng cóm gia cÇm 22 1.2. Tiªm phßng cho lîn 23 2. VÖ sinh chuång tr¹i, thøc ¨n, n­íc uèng 23 3. §iÒu trÞ bÖnh. 23 3.1. BÖnh cña lîn 23 3.2. BÖnh ë gia cÇm 25 3.3 BÖnh ë tr©u bß 25 PhÇn III: NhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸ 28 I. NhËn xÐt 28 II. §¸nh gi¸ 28 §Æt vÊn ®Ò N­íc ta hiÖn nay lµ mét n­íc ®ang ph¸t triÓn, nÒn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vÉn lµ chÝnh. Trong nÒn s¶n xuÊt Êy th× ch¨n nu«i lµ mét ngµnh lu«n gi÷ vai trß quan träng ®èi víi cuéc sèng cña con ng­êi. Nã ®· vµ ®ang ph¸t triÓn, nã gióp cho ng­êi d©n æn ®Þnh viÖc lµm, t¨ng nguån thu nhËp t¹o nguån dinh d­ìng cao cho ®êi sèng con ng­êi, ®­a kinh tÕ hé gia ®×nh tiÕn lªn cïng sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc Trong sù ph¸t triÓn chung cña ngµnh ch¨n nu«i c¶ n­íc th× ngµnh ch¨n nu«i x· §oan B¸i ngµy cµng ®­îc quan t©m h¬n. Nã cung cÊp nhiÒu s¶n phÈm nh­: ThÞt, trøng, s÷a, l«ng.. phôc vô nhu cÇu cña ng­êi d©n. Tuy nhiªn, ngµnh ch¨n nu«i còng gÆp kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n do nhËn thøc, tiÕp thu vµ ¸p dông nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt cña ng­êi d©n cßn thÊp. C¬ së h¹ tÇng cßn nghÌo nµn, th« s¬ céng víi tÇm hiÓu biÕt cña ng­êi d©n cßn ch­a cao hoÆc ch­a cã kinh nghiÖm trong ch¨n nu«i. NhÊt lµ nh÷ng n¨m gÇn ®©y t×nh h×nh ch¨n nu«i gÆp nhiÒu khã kh¨n h¬n do dÞch bÖnh x¶y ra trªn ph¹m vi réng lín nh­ dÞch cóm gia cÇm dÞch lë måm long mãng, dÞch t¶... chóng ®Ó l¹i hËu qu¶ nÆng nÒ, g©y thiÖt h¹i lín vÒ kinh tÕ, lµm « nhiÔm mçi tr­êng. ChÝnh v× vËy cÇn ®ßi hái kh«ng riªng ngµnh thó y mµ ph¶i cã sù kÕt hîp cña c¸c cÊp, c¸c ngµnh kh¸c cïng tham gia ®Ó phßng chèng dÞch bÖnh khi x¶y ra nh»m tr¸nh nh÷ng tæn thÊt vµ gi¶m thiÖt h¹i ®Õn møc tèi ®a cho ng­êi lµm kinh tÕ n«ng nghiÖp. §­îc sù nh¸t trÝ cña Ban gi¸m hiÖu nhµ tr­êng Cao ®¼ng N«ng l©m, khoa Ch¨n nu«i - Thó y em ®­îc ph©n c«ng vÒ x· §oan B¸i - HiÖp Hßa - B¾c Giang ®Ó thùc tËp. Th«ng qua ®ît thùc tËp nµy gióp em cã thÓ ¸p dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ë tr­êng vµo thùc tÕ s¶n xuÊt. Tõ ®ã em ®· häc hái ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm quý b¸u trong thùc tÕ vµ n©ng cao tay nghÒ tõ nh÷ng ng­êi ®i tr­íc. §ång thêi qua ®ît thùc tËp nµy em ®· th©m nhËp vµo thùc tiÔn ®êi sèng cña nh©n d©n vµ biÕt ®­îc t×nh h×nh ch¨n nu«i còng nh­ ho¹t ®éng thó y cña x· trong nh÷ng n¨m tr­íc ®©y vµ hiÖn t¹i. MÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng nh­ng do tr×nh ®é kiÕn thøc cña b¶n th©n cßn h¹n chÕ nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. V× vËy em rÊt mong ®­îc sù d¹y b¶o, gãp ý cña c¸c thÇy, c¸c c« trong khoa, nhÊt lµ gi¸o viªn h­íng dÉn em trong thêi gian thùc tËp nµy ®Ó b¸o c¸o cña em ®­îc hoµn chØnh h¬n n÷a. D­íi d©y em xin tr×nh bµy b¸o c¸o cña m×nh. Néi dung b¶n b¸o c¸o gåm 3 phÇn chÝnh nh­ sau: PhÇn I: §iÒu tra PhÇn II: Néi dung vµ kÕt qu¶ PhÇn III: NhËn xÐt - ®¸nh gi¸ PhÇn I: §IÒu tra I. §iÒu tra c¬ b¶n ViÖc ®iÒu tra c¬ b¶n bao giê còng lµ mét viÖc lµm cÇn thiÕt vµ rÊt quan träng ®èi víi mçi häc sinh, sinh viªn khi ®i thùc tËp bëi viÖc lµm nµy gióp ta thÊy ®­îc c¸c khÝa c¹nh cÇn thiÕt vµ cã thÓ hiÓu râ ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò c¬ së nh­: VÊn ®Ò x· héi, ®iÒu kiÖn tù nhiªn, t×nh h×nh kinh tÕ cña ®Þa ph­¬ng, còng nh­ n¾m ®­îc c¸c ho¹t ®éng vÒ v¨n hãa vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña toµn x·. Tõ ®ã cã thÓ gióp sinh viªn ®­a ra kÕ ho¹ch vµ thêi gian biÓu trong thêi gian thùc tËp t¹i c¬ së. 1. Tªn c¬ së thùc tËp X· §oan B¸i - huyÖn HiÖp Hßa - tØnh B¾c Giang 2. §iÒu kiÖn tù nhiªn §oan B¸i n»m c¸ch trung t©m huyÖn 5 km. X· gi¸p ranh víi c¸c khu vùc PhÝa §«ng gi¸p víi huyÖn ViÖt Yªn PhÝa B¾c gi¸p x· L­¬ng Phong PhÝa T©y gi¸p x· Danh Th¾ng, B¾c Lý PhÝa Nam gi¸p x· §«ng Lç VÞ trÝ nh­ vËy ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn ch¨n nu«i, giao l­u kinh tÕ, v¨n hãa víi c¸c x· kh¸c. * §Þa h×nh §oan B¸i lµ m ét x· thuéc vïng trung du miÒn nói phÝa b¾c ®Þa h×nh t­¬ng ®èi b»ng ph¼ng. Tuy nhiªn giao th«ng cña x· cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n chñ yÕu lµ ®­êng ®Êt. NÕu trêi m­a th× ®­êng rÊt bÈn vµ lÇy, cßn trêi n¾ng th× ®­êng l¹i bôi. Toµn x· ®­îc chÝa lµm 11 th«n ®ã lµ: Th«n: Kh¸nh V©n Th«n An LËp Th«n: An Hßa Th«n: B¸i Th­îng Th«n: T©n S¬n Th«n: Tam §ång Th«n: Phó ThuËn Th«n: §«ng §oan B¸i Th«n: Gi÷a §oan B¸i Th«n: Sau §oan B¸i Th«n: CÇu §oan B¸i. * Thêi tiÕt khÝ hËu. Thêi tiÕt khÝ hËu còng lµ mét yÕu tè ¶nh h­ëng tíi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, ®Æc biÖt lµ ¶nh h­ëng tíi ngµnh trång trät vµ ch¨n nu«i. Nh×n cung x· §oan B¸i còng mang ®Æc ®iÓm cung cña khÝ hËu vïng trung du miÒn nói phÝa b¾c chÞu ¶nh h­ëng kh«ng nhá cña khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa vµ cã sù thay ®æi râ rÖt gi÷a c¸c mïa trong n¨m. NhÊt lµ mïa h¹ vµ mïa ®«ng cã sù kh¸c biÕt lín vÒ thêi tiÕt, khÝ hËu. Mïa h¹ nãng Èm m­a nhiÒu, nhiÖt ®é cã thêi ®iÓm lªn ®Õn 39,50C, l­îng m­a lín tËp trung vµo th¸ng 6-7 th­êng xuyªn g©y ra óng lôt céng víi ®é Èm cao g©y ¶nh h­ëng ®Õn t×nh h×nh ch¨n nu«i còng nh­ søc kháe cña gia sóc gia cÇm. VËt nu«i ®· m¾c c¸c bÖnh vÒ ®­êng tiªu hãa, tô huyÕt trïng... lµm cho kh¶ n¨ng sinh tr­ëng cña vËt nu«i kh«ng cao. Mïa ®«ng kh« hanh, Ýt m­a vµ th­êng cã nh÷ng ®ît rÐt kÐo dµi, ®é Èm thÊp lµm ¶nh h­ëng ®Õn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, vËt nu«i dÔ m¾c c¸c bÖnh vÒ ®­êng h« hÊp, hay c¶m l¹nh nÕu kh«ng ®­îc ch¨m sãc tèt. NhiÖt ®é trung b×nh trong n¨m lµ 230C L­îng m­a trung b×nh trong n¨m: 1.300 - 1.600, cao nhÊt vµo th¸ng 6, th¸ng 7 l­îng m­a lªn ®Õn 1782mm. §é Èm kh«ng khÝ trung b×nh trong n¨m lµ 70 -80%. §©y chÝnh lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho §oan B¸i ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng nghiÖp. Tuy nhiªn ng­êi d©n cÇn chó ý ®Õn khÝ hËu khi ®æi mïa. Lóc giao mïa ®ã cã thÓ mÇm bÖnh rÊt dÔ sinh s«i n¶y në g©y bÊt lîi lín ®èi víi ch¨n nu«i. * §Êt ®ai §oan B¸i lµ mét x· trung du miÒn nói nh­ng l¹i cã ®Þa h×nh t­¬ng ®èi b»ng ph¼ng nªn ®Êt ®ai kh¸ mµu mì, tû lÖ xái mßn vµ röa tr«i thÊp, tû lÖ ®Êt thÞt cao chiÕm 80% do ®ã ph¸t triÓn c©y hoa mµu vô ®«ng vµ c©y l­¬ng thùc ®¹t n¨ng suÊt cao, ®¸p øng nhu cÇu cho ®êi sèng hµng ngµy cña ng­êi ®©n vµ thøc ¨n cho ch¨n nu«i. Tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn cña toµn x· lµ 1119,9ha trong ®ã: + DiÖn tÝch ®Êt ao hå (nu«i trång thñy s¶n) chiÕm 23,8ha. + DiÖn tÝch ®Êt trång trät chiÕm: 705ha + DiÖn tÝch ®Êt v­ên ®åi chiÕm 102ha + DiÖn tÝch cßn l¹i lµ ®Êt ë vµ ®Êt chuyªn dïng Nh­ vËy t¹i x· §oan B¸i diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp chiÕm tû lÖ cao nhÊt, bµ con n«ng d©n trong x· ®· thu ®­îc nguån lîi kh¸ lín tõ ngµnh trång trät, gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng kinh tÕ cña nh©n d©n trong x·. II. §iÒu tra vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt 1. C¬ së vËt chÊt, kü thuËt §oan B¸i lµ mét x· thuéc vïng trung du miÒn nói l¹i kh«ng cã tuyÕn ®­êng quan träng ch¹y qua, x· gi¸p víi quèc lé 37 (§×nh Tr¸m - Th¸i Nguyªn). Do ®ã viÖc th«ng th­¬ng còng kh«ng thuËn lîi l¾m nh­ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m tíi. Tuy nhiªn ®­îc sù quan t©m chØ d¹o s¸ng suèt cña §¶ng ñy c¸c cÊp, c¸c ngµnh trong x·, huyÖn ñy vµ tØnh hñy cïng víi sù ®ång t×nh ñng hé cña nh©n d©n ®Þa ph­¬ngn nªn nh÷ng n¨m trë vÒ ®©y th× c¬ së vËt chÊt cña x· ngµy cµng ®­îc n©ng cÊp. UBND x· ®­îc x©y dùng kiªn cè vµ cã hÖ th«ng c¸c c«ng tr×nh ®iÖn - tr­êng - tr¹m cã xu h­íng ngµy cµng më réng. §Õn n¨m 2006 x· ®· x©y dùng thªm mét nhµ ®iÒu trÞ cÊp 4 gÇn 3 phßng t¹i tr¹m y tÕ víi tæng kinh phÝ ®Çu t­ h¬n 60 triÖu ®ång ®Ó phôc vô vµ ch¨m sãc søc kháe cho nh©n d©n: x©y dùng tr­êng bao tiÓu häc sè 2 §oan B¸i trÞ gi¸ xÊp xØ 60 triÖu ®ång; x©y dùng nhµ 2 tÇng 8 phßng häc, 2 phßng chê víi kinh phÝ ®Çu t­ gÇn 800 triÖu ®ång. HÖ thèng thñy lîi ®­îc x©y dùng vµ bè trÝ ®Òu kh¾p c¸c th«n ®Ó ®¶m b¶o n­íc t­íi tiªu cho ®ång ruéng, riªng th«n An Hßa ®· ®Çu t­ x©y dùng c«ng tr×nh m­¬ng cøng dµi 850m. X· ®· cã mét b­u ®iÖn v¨n hãa ®Ó ®¸p øng nhu cÇu th«ng tin liªn l¹c cho nh©n d©n. Bªn c¹nh ®ã th× hÖ thèng giao th«ng cßn nhiÒu khã kh¨n. Chñ yÕu vÉn lµ ®­êng ®Êt ch­a ®­îc bª t«ng hãa kho¶ng 23km. HÖ thèng loa truÒyn thµnh cña tõng th«n ®· ®­îc trang bÞ. Theo thèng kª n¨m 2006 cho thÊy sè hé cã xe m¸y lµ 1873 chiÕc, chiÕm 69%, sè hé cã ti vi 2389 chiÕc chiÕm 88%; sè hé cã ®iÖn tho¹i 605 chiÕc chiÕm 22,3% b×nh qu©n 4,4 hé/m¸y. Nh×n chung c¬ së h¹ tÇng x· §oan B¸i lµ ch­a cao, so víi c¸c x· kh¸c trong huyÖn vÉn cßn nghÌo nµn. 2. HÖ thèng ®Êt canh t¸c vµ hÖ sè sö dông ruéng ®Êt §oan B¸i cã tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn lµ 1119,9ha trong ®ã diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp lµ 705 ha (®Êt canh t¸c) víi hÖ sè sö dông ®Êt t­¬ng ®èi cao, chñ yÕu lµ trång lóa, ®Ëu t­¬ng, ng«, khoai t©y, l¹c sau vô ®«ng ®Ó phôc vô nhu cÇu cña ng­êi d©n vµ bæ sung lµm thøc ¨n cho gia sóc, gia cÇm. HÖ sè sö dông ®Êt lµ 2,7, so víi c¸c x· kh¸c th× ®Êt ë ®©y kh«ng ®Ó nghØ, bµ con th­êng xuyªn t¨ng gia thªm. 3. Nguån lao ®éng TÝnh ®Õn th¸ng 12/2006 §oan B¸i cã 12341 d©n sè víi 2712 hé gia ®×nh. §©y lµ x· cung cÊp nguån lao ®éng t­¬ng ®èi lín cho x· héi. Lµ mét x· n«ng nghiÖp nªn phÇn ®«ng lao ®éng tËp trung trong ngµnh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Do tr×nh ®é d©n trÝ ch­a cao, viÖc tiÕp thu vµ ¸p dông khoa häc kü thuËt tiªn tiÕn vµo s¶n xuÊt cßn thÊp kÐm, chÝnh v× vËy mµ viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ gÆp nhiÒu khã kh¨n nªn ng­êi d©n trong x· phÇn ®a lµ lµm ruéng kÕt hîp víi ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm. 4. Ph­¬ng ph¸p sö dông ®Êt ®ai cho ngµnh ch¨n nu«i. HiÖn nay nÒn ch¨n nu«i cña x· ®ang ®­îc ®Çu t­ vµ më réng, ph­¬ng h­íng sö dông ®Êt cho ngµnh ch¨n nu«i rÊt thuËn lîi. ë x· ngµy cµng xuÊt hiÖn nhiÒu hé gia ®×nh ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm víi sè l­îng lín. N¾m ®­îc tÇm quan träng vµ lîi Ých kinh tÕ do ch¨n nu«i ®em l¹i nªn x· ®· vµ ®ang tõng b­íc ph¸t ®éng ®ån ®iÒn ®æi thöa ®Ó tËp trung ®Êt cho viÖc më réng, ph¸t triÓn ch¨n nu«i. Tuyªn truyÒn vµ phæ biÕn cho nh©n d©n viÕt vai trß vµ lîi Ých cña VAC, c¸c hé gia ®×nh tÝch cùc quy ho¹ch vµ x©y dùng hÖ thèng chuång tr¹i ngµy mét hoµn thiÖn h¬n. 5. §Çu t­ vèn, lao ®éng KHKT cho ngµnh nghÒ t¹i c¬ së Trªn ®Þa bµn x·, hiÖn nay lao ®éng KHKT cho ngµnh ch¨n nu«i ®· cã sù ph¸t triÓn. Trong x· cã 1 tr­ëng ban thó y vµ 4 thó y viªn. Hµng ngµy, lùc l­îng nµy lµ lùc l­îng chñ ®¹o ®i kh¸m ch÷a bÖnh cho gia sóc, gia cÇm cña bµ con n«ng d©n. Ngoµi ra, hµng n¨m sè c¸n bé nµy cßn cã nhiÖm vô triÓn khai chiÕn dÞch tiªm phßng toµn bé gia sóc, gia cÇm theo ®Þnh kú cho nh©n d©n, bªn c¹nh ®ã cßn nhËn c¸c nhãm thùc tËp vÒ c¬ së ®Ó h­íng dÉn rÌn luyÖn tay nghÒ, d¹y b¶o kinh nghiÖm cho häc sinh, sinh viªn cïng ngµnh. X· còng nhËn ®­îc sù quan t©m rÊt lín cña chÝnh quyÒn, phßng N«ng nghiÖp huyÖn vÒ ®Çu t­ vèn, më c¸c líp tËp huÊn vÒ ch¨n nu«i cho ng­êi d©n. §ång thêi cho d©n vay vèn ®Ó ph¸t triÓn ch¨n nu«i, trång trät, x©y dùng chuång tr¹i t¹o ®iÒu kiÖn cho n«ng d©n cã thÓ tù lµm giµu trªn chÝnh quª h­¬ng cña m×nh. 6. C«ng t¸c khuyÕn n«ng, khuyÕn l©m §oan B¸i lµ mét x· trung du miÒn nói, cã diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp kh¸ cao, c«ng t¸c khuyÕn n«ng rÊt ®­îc coi träng, cßn vÒ khuyÕn l©m th× hÇu nh­ kh«ng cã. T¹i x· ban khuyÕn n«ng ho¹t ®éng rÊt cã hiÖu qu¶, trung b×nh 1 n¨m më 8 líp tËp huÊn vÒ trång trät vµ ch¨n nu«i ®Ó giíi thiÖu cho bµ con c¸c c©y con gièng ®¹t n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Do ®­îc chó träng nªn s¶n phÈm cña ngµnh trång trät ®¹t n¨ng suÊt cao: lóa ®¹t 48t¹/ha, s¶n l­îng ®¹t 8,96 tÊn; n¨ng suÊt ng« gièng thu ho¹ch ®ît 1 b×nh qu©n lµ 150kg/sµo/vô, thu ®ît 2 ®¹t 220kg/sµo,vô; khoai t©y ­íc b×nh qu©n 86 t¹/ha, s¶n l­îng ®¹t 1.754 tÊn...(theo sè liÖu thèng kª n¨m 2006 x· §oan B¸i cung cÊp). Ngoµi ra ng­êi d©n cßn th­êng xuyªn lu©n canh t¨ng vô ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ thøc ¨n cho ch¨n nu«i vµo c¸c mïa trong n¨m. Bªn c¹nh ®ã th× nu«i trång thñy s¶n còng rÊt ph¸t triÓn víi diÖn tÝch nu«i trång lµ 23,8ha trong ®ã chñ yÕu lµ c¸c lo¹i c¸ n­íc ngät nh­: c¸ tr¾m, c¸ tr«i, c¸ mÌ... Mét sè hé gia ®×nh cßn ®Çu t­ x©y dùng hÖ thèng ch¨n nu«i ba ba lÊy thÞt cho thu nhËp kh¸ æn ®Þnh vµ cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao nh­ hé «ng Cung th«n An Hßa, hé «ng H¶i th«n Kh¸nh V©n nh»m phôc vô nhu cÇu cña mét sè thµnh phè gÇn b¾c giang nh­: B¾c Ninh, Hµ Néi, Th¸i Nguyªn... Nh×n chung, ng­êi d©n ë ®©y ch­a cã tr×nh ®é kü thuËt nh­ng do dù quan t©m cña c¸c ban ngµnh trong x·, cïng víi ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nªn x· ®· cã c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi lµm tiÒn ®Ò v÷ng ch¾c cho ngnµh ch¨n nu«i ph¸t triÓn. III. §iÒu tra t×nh h×nh ch¨n nu«i - thó y A. C«ng t¸c ch¨n nu«i 1. Ch¨n nu«i ®¹i gia sóc Tr©u, bß, ngùa lµ nh÷ng loµi ®¹i gia sóc cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao l¹i Ýt tèn kÐm vÒ nguån thøc ¨n v× chóng chñ yÕu lµ ¨n cá, r¬m nªn ch¨n nu«i ®¹i gia sóc (tr©u, bß, ngùa) ë x· §oan B¸i cã thÓ nãi lµ rÊt ph¸t triÓn víi sè l­îng t­¬ng ®èi lín. Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra th× hiÖn nay trªn ®Þa bµn toµn x· cã tæng ®¹i gia sóc lµ 2917 con Tron ®ã: Tr©u: 639 con Bß: 2125 con Ngùa: 153 con Sè l­îng ®¹i gia sóc cã xu h­íng ngµy mét t¨ng lªn. §Æc biÖt lµ sè l­îng ®µn bß trong x· ngµy cµng nhiÒu. N¨m 2006 m­ãi chØ cã 2095 con bß mµ ®Õn quý I n¨m 2007 toµn x· ®· cã 2125 con bß. Nguyªn nh©n lµ do nhu cÇu vÒ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp chñ yÕu dïng ®Ó lÊy søc cµy kÐo, giÕt thÞt ®em l¹i thu nhËp cho hé gia ®×nh. Ph­¬ng thøc ch¨n nu«i hiÖn nay chñ yÕu vÉn lµ ch¨n th¶ ngoµi ®ång ®Ó chóng ¨n c¸c lo¹i cá tù nhiªn. Bµ con cßn cho ¨n l¸ ng«, c©y ng« non, c©y chuèi b¨m th¸i nhá..., ®Õn mïa m­a kh«ng ch¨n th¶ ®­îc th× dïng r¬m kh« dù tr÷ cho chóng ¨n cïng víi mét sè thøc ¨n bæ sung kh¸c nh­ c¸m, ng«, c¸m g¹o, pha lo·ng víi n­íc cho uèng. H­íng ch¨n nu«i chÝnh cña toµn x· lµ nu«i tr©u bß sinh s¶n vµ vç bÐo ®Ó giÕt thÞt. §©y lµ h­íng ch¨n nu«i rÊt ®óng ®¾n v× võa cã con gièng võa cã søc kÐo phôc vô cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®ång thêi ®¶m b¶o lîi Ých kinh tÕ nÕu dïng ®Ò giÕt mæ. Ch¨n nu«i ®a sè theo h×nh thøc nhá lÎ quy m« hé gia ®×nh, trung b×nh mçi gia ®×nh nu«i tõ 1-2 con, chuång tr¹i vÉn ch­a ®¹t tiªu chuÈn, tuy nhiªn ng­êi d©n ®· cã ý thøc lµm c«ng t¸c vÖ sinh kh¸ chu ®¸o, s¹ch sÏ, ®ã cã chç chøa ch©t th¶i riªng. ChÝnh v× vËy nh÷ng n¨m trë l¹i ®©y t×nh h×nh dÞch bÖnh gi¶m râ rÖt. VÒ gièng: theo ®iÒu tra cho thÊy hiÖn nay x· vÉn nu«i chñ yÕu lµ gièng bß vµng vµ mét sè Ýt bß lai Sind. X· ®ang thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh Sind hãa ®µn bß vµ ®­îc bµ con trong x· h­ëng øng v× bß lai Sind cã ngo¹i h×nh thÓ chÊt tèt phï hîp víi ®iÒu kiÖn thêi tiÕt khÝ hËu n­íc ta. Còng nh­ ®iÒu kiÖn cña x· nhµ. Do ®ã trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y nhÊt chÊt l­îng ®µn bß sÏ ngµy cµng ®­îc n©ng cao. C«ng t¸c thô tinh nh©n t¹o nh×n chung ch­a ®­îc chó träng do ng­êi d©n vÉn ch­a hiÓu râ ®­îc t¸c dông vµ l­äi Ých cña viÖc thô tinh nh©n t¹o ®em l¹i. H¬n n÷a bµ con vÉn quen víi ph­¬ng ph¸p phèi gièng trùc tiÕp nªn hiÖu qu¶ kinh tÕ ch­a cao. §­îc biÕt trong x· míi chØ cã mét sè Ýt hé gia ®×nh thùc hiÖn thô tinh nh©n t¹o cho bß ®¹t kÕt qu¶ tèt nªn ch¾c ch¾n c«ng t¸c thô tinh nh©n t¹o sÏ sím ph¸t triÓn t¹i x·. 2. Ch¨n nu«i lîn Ch¨n nu«i lîn ngµy cµng chiÕm mét vÞ trÝ quan träng trong nÒn n«ng nghiÖp ViÖt Nam. Nã kh«ng chØ phôc vô tiªu dïng, n©ng cao chÊt l­îng b÷a ¨n hµng ngµy, mµ cßn ph¶i xuÊt khÈu víi sè l­îng lín. V× vËy mµ nu«i lîn ®· trë thµnh mét trong h­íng nu«i chÝnh cña x· §oan B¸i. Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra th× tæng sè lîn cña c¶ x· trong 3 n¨m trë l¹i ®©y lµ: N¨m 2005: 11123 con N¨m 2006: 12565 con N¨m 2007( quý I) : 14632 con Trong 14632 con (n¨m 2007) th× cã 7 lîn ®ùc gièng cßn l¹i lµ lîn thÞt vµ lîn n¸i sinh s¶n. Víi tæng ®µn lîn t­¬ng ®èi lín nh­ vËy cho thÊy nhËn thøc cña ng­êi d©n vÒ ch¨n nu«i lîn ®· ®­îc n©ng cao. Ng­êi d©n ®· biÕt ¸p dông c¸c biÖn ph¸p khoa häc kü thuËt vµo ch¨n nu«i, biÕt sö dông c¸c gièng lîn lai kinh tÕ dïng con c¸i Mãng C¸i lµm nÒn lai víi con ®ùc gièng ngo¹i nhËp nh­: §¹i B¹ch, Landrace ®Ó c¶i thiÖn ®êi con t¹o ra c¸c con lai 2 m¸u, 3 m¸u cã tr­îng l­îng s¬ sinh cao, sinh tr­ëng ph¸t triÓn nhanh, tû lÖ n¹c cao, tiªu tèn Ýt thøc ¨n... ®¸p øng nhu cÇu cña ng­êi d©n. Cïng víi ®ã lµ thô tinh nh©n t¹o còng kh¸ ph¸t triÓn. Theo ®iÒu tra c¬ b¶n th× ®Õn 65% lµ thô tinh nh©n t¹o, 35% cßn l¹i chñ yÕu lµ cho nhÈy trùc tiÕp lµ cho nh¶y trùc tiÕp. Nh×n cung c«ng t¸c lai t¹o gièng còng ®­îc bµ con chó y quan t©m khi nhËn thÊy ­u ®iÓm cña lîn lai. HiÖn nay ë x· §oan B¸i cã tíi 80% lµ lîn c¸i Lang Hång vµ lîn Ø, 20% lµ lîi c¸i tr¾ng. Tuy nhiªn c«ng t¸c gièng ë ®©y vÉn cßn tån t¹i mét sè h¹n chÕ nh­: c¸c chñ hé cã lîn ®ùc gièng cßn ch­a hiÓu hÕt vÒ kü thuËt ch¨m sãc còng nh­ kü thuËt khai th¸c ®ùc gièng. Hä th­êng xuyªn cho ®ùc gièng lµm viÖc qu¸ møc theo yªu cÇu cña ng­êi d©n. TÝnh trung b×nh mét con ®ùc ph¶i xuÊt tinh 3 lÇn/ngµy vµ liªn tôc ngµy nµy qua ngµy kh¸c. ViÖc khai th¸c qu¸ møc nh­ vËy ®· lµm gi¶m chÊt l­îng tinh trïng, tû lÖ thu thai ch­a cao, chÊt l­îng ®µn lîn con s¬ Ýnh yÕu. §Æc biÖt lµ mét sè ng­êi d©n ch­a n¾m râ ®­îc thêi gian nµo. Vµo thêi ®iÓm nµo lµ thô tinh cho lîn ®­îc tèt nhÊt nªn viÖc thô tinh qu¸ sím hay qu¸ mén ®Òu ¶nh h­ëng ®Õn tû lÖ ®µn con sau nµy. Bªn c¹nh c«ng t¸c gièng th× nhu cÇu vÒ thøc ¨n cho lîn còng ®­îc ng­êi d©n quan t©m. §a sè thøc ¨n cho lîn vÉn chñ yÕu lµ thøc ¨n xanh, th« chiÕm tíi 70 -80% nh­ rau lang, b· ®Ëu, rau muèng ; c¸m bét ng«, bét g¹o, bét s¾n... (thøc ¨n tinh) vµ c¸m ®Ëm ®Æc n»m trong kho¶ng 20%. Ngoµi ra th× ng­êi d©n cßn tËn dông c¬m thõa, canh c¹n hoÆc bæ xung thªm bét c¸, bét ®ç t­¬ng rang.. cho lîn ¨n nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cho gia ®×nh. VÒ c«ng t¸c vÖ sinh chuång tr¹i vÉn ch­a ®­îc ng­êi d©n chó träng, chuång tr¹i th× ch­a ®­îc x©y dùng kiªn cè mµ vÉn cßn th« x¬. Do nhu cÇu vÒ ph©n bãn cao dïng cho ngµnh trång trät nªn ng­êi d©n th­êng xuyªn cho cho chÊt ®én chuång nh­, chÊu, r¬m r¹... cßn trong chuång lÉn víi ph©n vµ n­íc gi¶i. Hä l¹i Ýt quÐt dän nªn chuång nu«i th­êng cã ®é Èm cao, ­ít ¸t kh«ng kh« r¸o tho¸ng m¸t. Vµ ®©y chÝnh lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó cho mÇm bÖnh ph¸t triÓn, lµ nguyªn nh©n chÝnh g©y bÖnh cho lîn nhÊt lµ ®èi víi lîn con hay bÞ ®i Øa ph©n tr¾ng, ®Æc biÖt lµ vµo mïa m­a ®é Èm nÒn chuång cµng cao th× lîn cµng dÔ m¾c bÖnh nhiÒu. Trªn ®Þa bµn x· §oan B¸i ngoµi viÖc ch¨n nu«i lîn theo quy m« nhá lÎ th× còng ®· xuÊt hiÖn mét sè hé gia ®×nh nu«i theo quy m« lín vµ chñ yÕu lµ b¸n c«ng nghiÖp ®iÓn h×nh nh­ gia ®×nh: 1. ¤ng TrÇn Quèc ViÖt ë th«n An LËp nu«i: 100con 2. «ng §Æng V¨n T©m ë Th¸i Th­îng nu«i: 800 ocn 3. ¤ng NguyÔn V¨n §Þnh ë Kh¸nh V©n nu«i:100 con 4. ¤ng NguyÔn V¨n L­îng ë An Hßa nu«i 70 con C¸c gia ®×nh nãi trªn hµng n¨m suÊt b¸n ®em l¹i nguån doanh thu rÊt lín vµ ®©y còng lµ nguån thu nhËp chÝnh cña hä. Do bµ con nhËn thøc ®­îc lîi Ých vÒ kinh tÕ cña viÖc ch¨n nu«i lîn ®· mang l¹i hiÖu qu¶ cao nªn ®· ®Çu t­ nhiÒu, v× vËy mµ thu nhËp cña ng­êi d©n tõ ch¨n nu«i lùon lµ t­¬ng ®èi lín gãp phÇn ®Èy m¹nh nÒn kinh tÕ cña ®Þa ph­¬ng ®ång thêi c¶i thiÖn ®êi sèng cho nh©n d©n. 3. Ch¨n nu«i gia cÇm cÇm. Ch¨n nu«i gia cÇm còng lµ mét trong hai h­íng ph¸t triÓn ch¨n nu«i chÝnh ë x· §oan B¸i. Tuy nhiªn mét sè n¨m gÇn ®©y do dÞch cóm gia cÇm x¶y ra trªn ®Þa bµn vµ c¸c tØnh l©n cËn còng nh­ trªn toµn quèc. V× vËy mµ gia cÇm bÞ tiªu hñy víi sè l­îng lín. MÆt kh¸c nã còng g©y ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn t×nh h×nh ch¨n nu«i gia cÇm trªn ®Þa bµn cña x· §oan B¸i. Sè l­îng gia cÇm ®­îc nu«i trong toµn x· ®· gi¶m ®i râ rÖt so víi c¸c n¨m tr­íc, cô thÓ lµ: N¨m 2005 cã : 48767 con N¨m 2006 cã : 23370 con N¨m 2007 (quý) I cã : 34197 con Trong sè: 34.179 con gia cÇm (quý I n¨m 2007) th×: Gµ : 29.874 con VÞt : 2.788 con Ngan : 1522 Ngçng: 40 con C¸c gièng gia cÇm ®ang ®­îc nu«i t¹i c¬ së chñ yÕu lµ c¸c gièng nh­: gµ ta (gµ ri) gµ chäi, gµ L­¬ng Ph­îng, vÞt cá, vÞt bÇu, ngan Ph¸p, ngan ta... tuy nhiªn. Chóng kh«ng cßn thuÇn chñng. Ph­¬ng thøc ch¨n nu«i chñ yÕu vÉn lµ th¶ v­ên, mçi hé gia ®×nh cã tõ 20 -50 con gµªn c¹nh ®ã th× mét sè hé gia ®×nh nu«i theo h×nh thøc c«ng nghiªp cho ®Õn khi gµ kho¶ng 2-2,5 th¸ng tuæi th× nu«i theo h×nh thøc th¶ v­ên cho tËn dông thøc ¨n thõa vµ rau, cá xanh... §Õn nay ë x· §oan B¸i xuÊt hiÖn c¸c hé gia ®×nh nu«i gia cÇm (chñ yÕu lµ gµ) víi sè l­îng lín ®iÓn h×nh nh­: + ¤ng NguyÔn V¨n T¸c th«n Kh¸nh V©n nu«i 120 con gµ thÞt. + Bµ Tr­¬ng ThÞ Héi th«n An Hßa nu«i 700 - 800 con gµ thÞt. + ¤ng §Æng BÝch th«n B¸i Th­îng nu«i 400 con gµ thÞt. Nh×n chung thu nhËp cña ng­êi d©n tõ ch¨n nu«i gia cÇm lµ ch­a cao cßn bÊp bªnh do ¶nh h­ëng cña dÞch cóm gia cÇm lµm cho gi¸ c¶ kh«ng æn ®Þnh. C¸c gia ®×nh nu«i chñ yÕu ®Ó phôc vô nhu cÇu gia ®×nh. Tuy nhiªn còng cã mét sè hé gia ®×nh cã thu nhËp kh¸ tõ ch¨n nu«i gµ thÞt, nu«i vÞt lÊy trøng. Hy väng r»ng trong thêi gian tíi ®µn gia cÇm x· §oan B¸i sÏ ®­îc kh«i phôc l¹i vµ cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n. 4. Ch¨n nu«i c¸c lo¹i vËt nu«i kh¸c Ngoµi ch¨n nu«i c¸c lo¹i gia sóc, gia cÇm kÓ trªn th× c¸c hé gia ®×nh ë x· §oan B¸i cßn nu«i thªm mét sè lo¹i vËt nu«i kh¸c nh­ chã, mÌo, chim bå c©u, ba ba, tr¨n... nh¨n víi sè l­îng Ýt. Mçi hé gia ®×nh nu«i tõ 1- 2 con chã, 1 con mÌo, 3-4 cÆp bå c©u..., hé gia ®×nh nu«i ba ba cã thu nhËp kh¸ cao. C¸c hé gia ®×nh nu«i thªm c¸c lo¹i vËt nu«i ®Ó gi÷ nhµ, tËn dông thøc ¨n thõa l¹i t¨ng thªm nguån thu nhËp cho gia ®×nh. 5. §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c ch¨n nu«i cña c¬ së Nh×n chung t×nh h×nh ch¨n nu«i ë x· §oan B¸i t­¬ng ®èi æn ®Þnh, ®¸p øng ®ñ nhu cÇu cho nh©n d©n, gãp phÇn c¶i thiÖn vµ n©ng cao chÊt l­îng, ®êi sèng, ®em l¹i nguån thu nhËp ®¸ng kÓ vµ kh¸ æn ®Þnh cho nh©n d©n. Cã ®­îc ®iÒu nµy lµ nhê vµo: + §iÒu kiÖn tù nhiªn cña x· nhµ. + X· cã ®éi ngò c¸n bé trÎ nhiÖt t×nh, n¨ng ®éng, cã chuyªn m«n v÷ng vµng th­êng xuyªn n¾m b¾t c¸c ch­¬ng tr×nh vÒ trång trät - ch¨n nu«i vµ khuyÕn khÝch bµ con m¹nh d¹n lµm theo. §ång thêi cã sù quan t©m cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, c¸c ban ngµnh trong toµn x· ®· t¹o ®iÒu kiÖn ñng hé, gióp ®ì bµ con nh©n d©n lµm giµu chÝnh ®¸ng. + C«ng t¸c gièng khoa häc kü thuËt c¶i tiÕn ®­îc ¸p dông vµo s¶n xuÊt. Tuy nhªin cßn tån t¹i mét sè mÆt h¹n chÕ sau: + NhËn thøc cña ng­êi d©n ch­a cao + C«ng t¸c vÖ sinh vµ x©y dùng chuång tr¹i cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ph¶i bµn ®Õn ®Ó h¹n chÕ mÇm bÖnh, gi¶m thiÖt h¹i trong ch¨n nu«i. + Ch­a ¸p dông h×nh thøc nu«i c«ng nghiÖp ®¹i trµ. §Ó ngµnh ch¨n nu«i cña x· ngµy cµng ph¸t triÓn rÊt mong cã sù quan t©m chØ ®¹o, cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch s¶n xuÊt cña c¸c cÊp c¸c ngµnh (trong x·, huyÖn, c¸c ban ngµnh cã liªn quan. §ång thêi lu«n ®­a c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt ¸p dông vµo ch¨n nu«i, s¶n xuÊt tõng b­íc ®­a nÒn kinh tÕ x· héi nhµ ®i lªn. Tãm l¹i, qua kÕt qu¶ ®iÒu tra th× t×nh h×nh ch¨n nu«i vµ sù ph¸t triÓn ch¨n nu«i cña x· §oan B¸i ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sè liÖu sau: B¶ng 1: KÕt qu¶ ®iÒu tra c¬ cÊu ®µn vËt nu«i cña xa §oan B¸i qua ba n¨m (tõ 2005 - quý I n¨m 2007) STT C¬ cÊu ®µn §¬n vÞ N¨m 2005 2006 2007 1 Lîn con 11 123 12 565 14 632 L¬n n¸i con 1 097 1646 2 000 §ùc gièng con 9 9 7 Lîn thÞt con 10 017 10 910 12625 2 Tr©u con 580 635 639 Tr©u sinh s¶n con 120 137 150 3 Bß con 1 900 2 095 2125 Bß sinh s¶n con 115 197 210 4 Ngùa con 130 150 153 5 Gµ con 40 417 21 150 29 847 6 VÞt con 8 028 1980 2 788 7 Ngan con 280 21 1 522 8 Ngçng con 42 30 40 9 Chã + mÌo con 2 210 2 300 2 500 Qua b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy ngµnh ch¨n nu«i lîn ë ë x· §oan B¸i cã b­íc ph¸t triÓn kh¸ m¹nh. Cã lÏ ®©y sÏ lµ ngµnh ch¨n nuoi ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao cho nh©n d©n ®Þa ph­¬ng. Cßn ch¨n nu«i gia cÇm trong 2 n¨m gÇn ®©y do ¶nh h­ëng cña dÞch cóm gia cÇm nªn sè l­îng gia cÇm ®· gi¶m ®i râ rÖt. Bß còng t¨ng dÇn qua c¸c n¨m vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. B. C«ng t¸c thó y 1. Phßng bÖnh §Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cao trong ch¨n nu«i th× viÖc phßng bÖnh cho gia sóc, gia cÇm lµ rÊt quan träng. ë §oan B¸i, ng­êi d©n ®· nhËn thøc vµ hiÓu râ ®­îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c phßng bÖnh trong ch¨n nu«i:"Phßng bÖnh h¬n ch÷a bÖnh" do ®ã mµ ng­êi d©n còng hÕt søc chó träng ®Õn c«ng t¸c nµy. Nãi ®Õn phßng bÖnh tr­íc hÕt ph¶i kÓ ®Õn tæ chøc, ho¹t ®éng cña m¹ng l­íi thó y trªn ®Þa bµn x· §oan B¸i. Tæ chøc m¹ng l­íi thó y: §­îc sù quan t©m cña tr¹m thó y huyÖn HiÖp Hßa cïng víi sù chØ ®¹o cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng. ban thó y x· §oan B¸i ®· ®­îc thµnh lËp tõ kh¸ sím, cho ®Õn nay gÇn 5 thµnh viªn trong ®ã cã 1 tr­ëng ban thó y vµ 4 thó y viªn. C¸c thµnh viªn nµy ®Òu cã tr×nh ®é chuyªn m«n, cã ®Çy ®ñ b»ng cÊp, cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt vµ cã tinh thÇn phôc vô bµ con nhiÖt t×nh, cã lßng yªu nghÒ. Ho¹t ®éng cña m¹ng l­íi thó y: Víi tr×nh ®é chuyªn m«n s½n cã cña m×nh c¸c thµnh viªn trong ban thó y x· lu«n tÝch cùc tham gia ®iÒu trÞ bÖnh cho ®µn gia sóc, gia cÇm ®¹t kÕt qu¶ tèt ®¸p øng nhu cÇu cña nh©n d©n. Hµng n¨m ban thó y x· chÞu sù chØ ®¹o cña tr¹m thó y huyÖn vµ chÝnh quyÒn x· ®· triÓn khai c«ng t¸c tiªm phßng cho ®µn gia sóc, gia cÇm trong x· theo ®óng kÕ ho¹ch. Nhê ®ã mµ ®· h¹n chÕ ®­îc ®¸ng kÓ kh¶ n¨ng bÞ m¾c bÖnh cña vËt nu«i. Mét sè lo¹i vacxin ®­îc s­ dông trong c«ng t¸c tiªm phßng trªn ®Þa bµn x· §oan B¸i cña mét vµi n¨m trë l¹i ®©y lµ. + Tr©u, bß tiªm phßng bÖnh tô huyÕt trïng, lë måm long mãng + Lîn tiªm phßng dÞch t¶, phã th­¬ng hµn + Chã tiªm phßng d¹i + Gia cÇm tiªm phßng H5N1, H5N1 B¶ng 2: KÕt qu¶ tiªm phßng ®µn gia sóc, gia cÇm t¹i x· §oan B¸i quý I - 2007 STT C¬ cÊu ®µn Lo¹i vacxin LiÒu l­îng KÕt qu¶ tiªm phßng Tû lÖ (%) 1 Gµ + VÞt H5N1 H5N2 <35NT : 0,3ml/con > 35NT : 0,5ml/con 30100 con 88% 2 Lîn DÞch t¶ 2ml/con 700con 4,8% Nh­ vËy, qua b¶ng sè liÖu trªn th× tû lÖ tiªm phßng ®µn gia cÇm t­¬ng ®èi cao. Ng­êi d©n ®Òu ®em gia cÇm cña nhµ m×nh ®Õn ®Þa ®iÓm tiªm, c¸c hé gia ®×nh cã sè l­îng gia cÇm lín th× thó y x· ®Õn tËn nhµ ®Ó tiªm. Nh­ng bªn c¹nh ®ã th× tû lÖ phßng dÞch t¶ lîn lµ ch­a cao ®¹t tû lÖ rÊt thÊp. (®©y míi chØ lµ kÕt qu¶ tiªm phßng thu ®­îc trong thêi gian kiÕn tËp. Tuy nhiªn kÕt qu¶ nµy cßn cã sù thay ®æi v× ban thó y x· vÉn ®ang tiÕp tôc tiªm phßng dÞch t¶ cho ®µn lîn). Mong r»ng bµ con h·y tÝch cùc tiªm phßng cho ®µn vËt nu«i cña m×nh h¬n n÷a ®Ó phßng chèng dÞch bÖnh x¶y ra gãp phÇn vµo c«ng t¸c phßng chèng dÞch bÖnh chung c¶ n­íc. Ngoµi biÖn ph¸p phßng bÖnh b»ng vaccine th× phßng bÖnh b»ng viÖc vÖ sinh chuång tr¹i còng lµ mét ®iÒu hÕt søc quan träng. NhÊt lµ sau mçi ®ît dÞch x¶y ra ng­êi d©n cµng chó ý h¬n ®Õn c«ng t¸c vÖ sinh thó y nh­: phun thuèc s¸t trïng Hairi«tdine 10% hay Biodine ®Ó khö trïng, tiªu ®éc, tÈy uÕ chuång tr¹i. Tuy nhiªn do nhu cÇu vÒ ph©n bãn dïng cho trång trät nªn ng­êi d©n th­êng xuyªn ®Ó chuång tr¹i bÈn, gia sóc n»m ®Ì lªn ph©n cïng víi chÊt ®én chuång, c«ng t¸c vÖ sinh hÇu nh­ ch­a ®­îc thùc hiÖn, chuång tr¹i ch­a ®¶m b¶o vÒ søc kháe cho vËt nu«i vµ ®Æc biÖt lµ ®iÒu kiÖn ch¨m sãc ch­a thËt tèt, thøc ¨n ch­a cung cÊp ®ñ chÊt dinh d­ìng nªn mét sè vËt nu«i gÇy cßm, èm yÕu. ChÝnh v× vËy mµ kh¶ n¨ng kh¸ng bÖnh cña vËt nu«i kÐm nªn dÔ m¾c bÖnh. Tãm l¹i, ®Ó c«ng t¸c phßng bÖnh ®¹t hiÖu qu¶ tèt ngoµi viÖc phßng bÖnh b»ng vaccine th× cÇn ph¶i kÕt hîp c¶ c«ng t¸c vÖ sinh phßng bÖnh vµ c«ng t¸c ch¨m sãc nu«i d­ìng tèt. T×nh h×nh ho¹t ®éng cña c¸c quÇy thuèc thó y. HiÖn nay toµn x· cã 5 quÇy thuèc thó y chñ yÕu do c¸c thó y trong x· më b¸n ®Ó phôc vô nhu cÇu cña bµ con trong viÖc phßng vµ ®iÒu trÞ bÖnh cho vËt nu«i t¹i nhµ. C¸c quÇy thuèc nµy ®Òu ®­îc cÊp giÊy phÐp kinh doanh vµ ®­îc ph©n gi¶i ®Òu trªn ®Þa bµn toµn x·. 2. Ch÷a bÖnh: Bªn c¹nh c«ng t¸c phßng bÖnh th× viÖc ch÷a bÖnh cho gia sóc, gia cÇm còng hÕt søc quan träng v× kh«ng ch÷a khái bÖnh th× chóng sÏ chÕt lµm ¶nh h­ëng lín ®Õn kinh tÕ cña nh©n d©n. V× vËy viÖc ®iÒu trÞ bÖnh cho ®µn vËt nu«i trªn ®Þa bµn x· còng ®­îc coi träng. Qua ®iÒu tra thùc tÕ t¹i x· §oan B¸i ( Quý I - 2007 ) em thÊy mét sè bÖnh th­êng hay x¶y ra ®ã lµ: + BÖnh tô huyÕt trïng ë sõng tr©u, bß. + BÖnh tô huyÕt trïng ë lîn. + BÖnh s­ng phï mÆt ë lîn con. + BÖnh ®i Øa ph©n tr¾ng ë lîn con. + BÖnh viªm tö cung mñ ë lîn n¸i ®ang nu«i con. + BÖnh giun s¸n ë lîn. + BÖnh ghÎ, nhéng ë chã. C«ng t¸c ®iÒu trÞ vµ kÕt qu¶ ®iÒu trÞ bÖnh: X· §oan B¸i cã mét ®éi ngò thó y nhiÖt t×nh, cã tay nghÒ v÷ng vµng lu«n ®¸p øng nhu cÇu cña bµ con khi cÇn. Do ®ã viÖc ®iÒu trÞ bÖnh ®­îc tiÕn hµnh kÞp thêi vµ nhanh chãng ®¹t hiÖu qu¶ cao. C¸c bÖnh do vi khuÈn g©y ra th× ®iÒu trÞ ®Òu khái. Tuy nhiªn mét sè bÖnh do vi rót g©y ra nh­ dÞch t¶... hoÆc lµ bÖnh ®Ó qu¸ nÆng ®Õn giai ®o¹n cuèi míi gäi th× kh«ng ch÷a ®­îc. Nh­ vËy, cã thÓ nãi c«ng t¸c thó y ë x· §oan B¸i khã æn ®Þnh vµ ngµy mét ph¸t triÓn ®¸p øng nhu cÇu cña nh©n d©n trong x·. Bªn c¹nh ®ã th× vÉn cßn mét sè h¹n chÕ. §Ó cã thÓ kh¾c phôc ®­îc h¹n chÕ nµy ®­a c«ng t¸c thó y v÷ng m¹nh h¬n, gióp cho ngµnh ch¨n nu«i thó y ngµy cµng ph¸t triÓn ®ßi hái c¸c cÊp, ngµnh, chÝnh quyÒn x· ph¶i quan t©m nhiÒu h¬n n÷a vµ mong r»ng bµ con h·y th­êng xuyªn cËp nhËt th«ng tin vÒ c«ng t¸c thó y còng nh­ c¸c vÊn ®Ò vÒ kü thuËt ch¨n nu«i ®Ó n©ng cao nhËn thøc, kiÕn thøc cho m×nh. Cã nh­ vËy §oan B¸i sÏ cã mét nÒn ch¨n nu«i æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn m¹nh. PhÇn II: Néi dung I. C«ng t¸c ch¨n nu«i ®èi víi gia sóc, gia cÇm. 1. ¸p dông kiÕn thøc ®· häc vÒ kÜ thuËt ch¨n nu«i t¹i c¬ së. B»ng nh÷ng kiÕn thøc mµ em ®· häc ®­îc vÒ kü thuËt ch¨n nu«i, trong thêi gian thùc tËp 4 tuÇn t¹i x· §oan B¸i - HiÖp Hßa em ®· cóng c¸c c¸n bé thó y x· vµ c¸c b¹n trong nhãm ®· gióp nh©n d©n mét sè kü thuËt ch¨n nu«i mµ häc ch­a biÕt nh­ vÒ kü thuËt nu«i gµ thÞt vµ kü thuËt phßng bÒnh, kü thuËt ch¨n nu«i lîn... §Ó cho gia sóc, gia cÇm lín nhanh ngoµi yÕu tè gièng th× yÕu tè vÒ thøc ¨n còng hÕt søc quan träng bëi nã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn n¨ng suÊt ch¨n nu«i. C¸c hé n«ng d©n ®a sè lµ ch¨n nu«i nhá lÎ víi quy m« võa vµ nhá, nªn ®èi víi tr©u bß chñ yÕu lµ cá vµ r¬m kh«, lîn th× dïng thøc ¨n nÊu chÝn tõ nh÷ng s¶n phÈm n«ng nghiÖp kÕt hîp cho thªm c¸m t¨ng träng. Cïng víi thó y x·, chóng em ®· h­íng dÉn bµ con c¸ch x©y dùng chuång tr¹i hîp lÝ sao cho ®¶m b¶o vÒ kü thuËt, tho¸ng m¸t vÒ mïa hÌ, Êm ¸p vÒ mïa ®«ng, c¸ch thøc vÖ sinh nh»m tr¸nh ®­îc dÞch bÖnh. §ång thêi h­íng dÉn cho hä c¸ch phèi hîp khÈu phÇn thøc ¨n cho tõng lo¹i vËt nu«i ®¶m b¶o dinh d­ìng h­íng dÉn cho hä c¸ch sö dông c¸c lo¹i thøc ¨n, c¸ch phèi hîp thøc ¨n cá víi thøc ¨n ®Ëm ®Æc. Tïy tõng giai ®o¹n sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña vËt nu«i mµ ta ®­a ra c¸ch phèi hîp khÈu phÇn thøc ¨n cho hîp lý, ®óng kü thuËt. Ngoµi ra cßn h­íng dÉn hä cho vËt nu«i ¨n thªm thøc ¨n bæ sung nh­ kho¸ng: Bét x­¬ng, vá trøng, bét vá sß... cho tr©u bß ¨n thªm urª, rang h¹t ®Ëu t­¬ng vµ nghiÒn nhá cho gµ, lîn ¨n nh»m kÝch thÝch tÝnh thÌm ¨n cña con vËt... 2. C«ng t¸c gièng vµ thô tinh nh©n t¹o §Ó cã mét ®µn gia sóc tèt th× c«ng t¸c gièng gi÷ vai trß ®Æc biÖt quan träng nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng con ®ùc gièng nã cã vai trß quan träng h¬n c¶ v× b©y giê c«ng t¸c thô tinh nh©n t¹o ®ang ph¸t triÓn "tèt ®ùc tèt c¶ bÇy tèt n¸i tèt mét æ". Chän gièng gia cÇm: em khuyªn bµ ocn chän nh÷ng con to kháe, l«ng bãng, m¾t s¸ng tinh nhanh, cã thÓ c©n ®èi. Chän gµ ®Î trøng: m×nh trßn, bé l«ng bãng, ®o kho¶ng c¸ch x­¬ng øc tíi x­¬ng h¸ng vµ kho¶ng c¸ch hai x­¬ng h¸i. Víi lîn chän nh÷ng con ®Çu ®µn, to kháe, l«ng th­a, da hång, ®u«i ta. Víi bß chän nh÷ng con: D¹ b×nh v«i, m¾t èc nhåi, miÖng gÇn tai, tai l¸ mÝt, ®Ýt lång bµn". Víi tr©u chän nh÷ng con:"s­ên mau, sõng n¸ hiªn ngang, mãng trßn b¸t óp, ch©n ®i v÷ng vµng. Tãm l¹i tïy h­íng s¶n xuÊt cña tõng hé gia ®×nh mµ ta nªn chän nh÷ng con vËt theo h­íng ®ã. VÒ c«ng t¸c thô tinh nh©n t¹o: trong thêi gian thùc tËp võa qua em cïng c¸n bé thó y ®· phæ biÕn cho bµ con vÒ nh÷ng ­u ®iÓm cña viÖc thô tinh nh©n t¹o nh­: + §¹t tû lÖ thô thai cao, sè con sinh ra ®¹t chÊt l­îng tèt, tr¸nh hiÖn t­îng ®ång huyÕt, ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. + Ng¨n ngõa ®­îc bÖnh truyÒn nhiÔm tõ con nµy sang con kh¸c. Tõ ®ã ng­êi d©n hiÓu vµ sö dông ph­¬ng ph¸p thô tinh nh©n t¹o cho gia sóc ngµy mét nhiÒu h¬n. 3. TËp huÊn khuyÕn n«ng vÒ kü thuËt ch¨n nu«ii gia sóc, gia cÇm t¹i c¬ së. Em cïng víi c¸n bé khuyÕn n«ng x· ®· phæ biÕn, vËn ®éng quÇn chóng vÒ viÖc ch¨m sãc, gia sóc, gia cÇm sao cho ®¹t hiÖu qu¶ cao. Cô thÓ lµ: em d· h­íng dÉn bµ con n«ng d©n vÒ c¸ch nu«i lîn theo h­íng b¸n c«ng nghiÖp. 4. Kh¶o s¸t chuång tr¹i vµ h­íng dÉn x©y dùng chuång tr¹i. Chuång tr¹i lµ mét yÕu tè quan träng ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng kÕt qu¶ ch¨n nu«i. NÕu chuång tr¹i kh«ng ®ùoc bè trÝ, x©y dùng hîp lý, ®óng tiªu chuÈn vµ kh«ng ®­îc vÖ sinh, tÈy uÕ th× vËt nu«i còng rÊt dÔ bÞ bÖnh vµ cã thÓ cßn bÞ l©y bÖnh tõ thÕ hÖ nµy sang thÕ hÖ kh¸c. Qua thêi gian ®i thùc tÕ em thÊy nhiÒu hé gia ®×nh ®· x©y dùng chuång tr¹i kiªn cè, ch¾c ch¾n, vÖ sinh ®¶m b¶o vµ ®óng kü thuËt. Nh­ng bªn c¹nh ®ã vÉn cßn nhiÒu hé gia ®×nh x©y dùng chuång tr¹i ch­a ®¹t tiªu chuÈn, ch¨n nu«i kh«ng ®óng quy tr×nh. Khi gÆp nh÷ng gia ®×nh ®ã em ®· khuyªn hä x©y dùng chuång trai theo h­íng ®«ng hoÆc ®«ng nam lµ tèt nhÊt ®Ó gia sóc Êm ¸p vÒ mïa ®«ng, m¸t vÒ mïa hÌ, nªn x©y dùng chuång tr¹i ë nh÷ng chç cao r¸o tho¸ng m¸t, lµm nÒn chuång cøng b»ng xi m¨ng vµ cã ®é dèc thÝch hîp ®Ó ph©n vµ n­íc gi¶i kh«ng bÞ ø ®äng trong chuång. §ång thêi ph¶i x©y dùng hÖ thèng m¸ng ¨n, m¸ng uèng s¹ch sÏ. §èi víi c¸c hé ch¨n nu«i nhiÒu (lîn nhiÒu) th× khuyªn hä nªn x©y dùng hÖ thèng bioga ®Ó xö lý chÊt th¶i (ph©n, n­íc tiÓu) tËn dông khÝ ®èt tr¸nh « nhiÔm m«i tr­êng. Nh­ vËy, qua thêi gian t×m hiÓu em thÊy c«ng t¸c ch¨n nu«i ®èi víi gia sóc, gia cÇm ®ang cã phong trµo m¹nh vµ tiÕn §oan B¸i sÏ trë thµnh x· cã ngµnh ch¨n nu«i ph¸t triÓn ®i ®Çu trong toµn huyÖn. Vµ còng trong thêi gian thùc tËp t¹i c¬ së b»ng nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ë tr­êng, em cïng víi c¸n bé x· ®· phæ biÕn cho bµ con vÒ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan trùc tiÕp ®Õn ch¨n nu«i ®Ó ¸p dông vµo thùc tÕ s¶n xuÊt ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm: Qua ®ã còng gióp em cñng cè rÊt nhiÒu kiÕn thøc ®· häc ®ång thêi häc hái thªm ®­îc nhª×u bµi häc kinh nghiÖm tõ thùc tÕ cho b¶n th©n. Nh÷ng g× ®· häc ®­îc tõ thùc tÕ khiÕn em rÊt vui vµ cµng yªu nghÒ h¬n. II. C«ng t¸c thó y. 1. Tiªm phßng cho ®µn gia sóc, gia cÇm t¹i c¬ së Trong thêi gian thùc tËp t¹i c¬ së d­íi sù chØ b¶o h­íng dÉn cña chó §ç V¨n Giíi - tr­ëng thó y x· cïng víi c¸c anh thó y viªn chóng em d· tham gia c«ng t¸c tiªm phßng cho ®µn gia sóc, gia cÇm cña ®Þa ph­¬ng tõ ngµy 02/04/2007 ®Õn ngµy 12/04/2007 ®©y lµ ®ît tiªm phßng ®ît I cña n¨m 2007. Theo chØ ®¹o chung cña tr¹m thó y huyÖn HiÖp Hßa. 1.1. Tiªm phßng cóm gia cÇm * Lo¹i vacxin ®­îc tiªm phßng lµ H5N1 vµ H5N1 + §èi víi gµ: tiªm H5N1 Gµ d­íi 35 ngµy tuæi: 0,3ml/con: tiªm d­íi cæ Gµ trªn 35 ngµy tuæi: 0.5ml/con: tiªm l­ên §èi víi vÞt: tiªm H5N1 VÞt d­íi 35 ngµy tuæi: 0.5ml/con, tiªm d­íi da cæ VÞt trªn 35 ngµy tuæi: 1ml/con. Tiªm l­ên * B¶o qu¶n vµ sö dông vacxin Vacxin ®ông trong lä nhùa cã n¾p kÝn b»ng nh«m, b¶o qu¶n vacxin trong tñ l¹nh ë nhiÖt ®é 2 - 80C. Khi vËn chuyÓn vacxin ®i tiªm phßng ë c¸c th«n trong x· th× ®­îc ®ùng trong hép xèp vµ hé ®ùng ®¸ vµ kÌm theo trong hép lµ c¸c tói ®¸, tr¸nh ¸nh s¸ng trùc tiÕp chiÕu vµo. Tr­íc khi sö dông ®­a lä vacxin ra ngoµi l¾c ®Òy ®ång thêi ng­êi ®i tiªm phßng ®· ®­îc tËp huÊn vÒ vµ thao t¸c vµ cã trang bÞ b¶o hé nh­ qu©n ¸o, khÈu trang, gang tay. Dông cô tiªm (xilanh, kim tiªm...) ph¶i ®­îc khö trïng b»ng n­íc s«i, hoµn thµnh c¸c biÓu mÉu ghi chÐp vÒ tiªm phßng vµ b¸o c¸o cho tr­ëng thó y x·. Sau thêi gian tiªm phßng chóng em ®· thu ®­îc kÕt qu¶ nh­ sau: Tæng sè l­îng ®µn gia cÇm (gµ, vÞt) tiªm ®­îc lµ 30 100 con ®¹t tû lÖ 88% Qua kÕt qu¶ tiªm phßng cho ®µn gia cÇm em thÊy tû lÖ tiªm phßng ®¹t kh¸ cao, cã thÓ nãi lµ cao h¬n nhiÒu so víi c¸c x· kh¸c trong huyÖn. §¹t ®­îc kÕt qu¶ nh­ sau vËy lµ nhê x· cã ®éi ngò thó y nhiÖt t×nh, n¨ng næ, kh©u vËn ®éng nh©n d©n tiªm phßng ®­îc thùc hiÖn m¹nh mÏ, ng­êi d©n ®· cã ý thøc cao trong c«ng t¸c phßng chèng dÞch bÖnh cho ®µn gia cÇm. 1.2. Tiªm phßng cho lîn ViÖc tiªm phßng cho lîn lµ tiªm theo nhu cÇu cña nh©n d©nVacxin ®­îc sö dông tiªm phßng lµ vacxin dÞch t¶. Vacxin nµy ë d¹ng bét pha víi n­íc sinh lý 9 . Tiªm víi liÒu l­îng: 2ml/con VÞ trÝ tiªm lµ: gèc tai, c¸ch tai 2 cm KÕt qu¶ tiªm phßng dÞch t¶ cho lîn lµ 700con 2. VÖ sinh chuång tr¹i, thøc ¨n, n­íc uèng Qua ®ît thùc tËp nµy ®­îc tiÕp xóc trùc tiÕp víi tõng hé gia ®×nh ch¨n nu«i, em thÊy hÇu hÕt c¸c hé ch¨n nu«i víi quy m« võa th× c«ng t¸c vÖ sinh chuång tr¹i, thøc ¨n, n­íc uèng t­¬ng ®èi cÈn thËn vµ ®­îc chó träng. Tuy nhiªn c¸c gia ®×nh ch¨n nu«i nhá lÎ th× viÖc vÖ sinh chuång tr¹i, thøc ¨n, n­íc uèng vÉn ch­a ®­îc quan t©m. Em ®· vËn ®éng vµ khuyªn c¸c hé ch¨n nu«i sö dông thøc ¨n cã phÈm chÊt tèt, kh«ng «i thiu, Èm mèc, nÕu lµ thøc ¨n t­¬i th× ph¶i röa s¹ch míi cho ¨n. Cßn n­íc uèng ph¶i ®¶m b¶o ®Çy ®ñ, dïng n­íc s¹ch, ®Æc biÖt lµ gia cÇm nh­ gµ cho uèng n­íc cµng s¹ch cµng tèt. 3. §iÒu trÞ bÖnh. MÆc dï thêi gian thùc tËp ng¾n ngñi nh­ng víi lßng ham häc hái cïng sù chØ b¶o tËn t×nh cña chó tr­ëng thó y x· em ®· hiÓu vµ biÕt ®­îc nhiÒu trong c«ng t¸c ®iÒu trÞ bÖnh nh­: triÖu chøng biÓu hiÖn cña mét sè bÖnh trªn thùc tÕ, c¸ch sö dông thuèc, thao t¸c tiªm vÞ trÝ tiªm vµ kü thuËt tiªm gia sóc,. gia cÇm. Em ®· ®­îc tham gia ®i chÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ bÖnh cïng thó y x· cho c¸c gia ®×nh ch¨n nu«i trong vµ ngoµi x·. D­íi d©y lµ mét sè bÖnh vµ c¸ch ®iÒu trÞ mµ em thÊy trong thêi gian ®i thùc tÕ t¹i c¬ së 3.1. BÖnh cña lîn * BÖnh tô huyÕt trïng Chñ gia sóc: §Æng V¨n T©m - th«n B¸i Th­îng - §oan B¸i Tªn gia sóc: Lîn cã P: 50kg, tÝnh biÖt: lîn ®ùc TriÖu chøng: lîn sèt 41 - 42oC , bá ¨n, da ®á rùc, lîn thëi khã kh¨n, n­íc mòi ch¶y ra, viªm phæi ChÈn ®o¸n: Lîn bÞ bÖnh tô huyÕt trïng §iÒu trÞ Rp: Steptomycin : 30mg/kg TT Analgin 30% : 50ml/con Cafein : 2ml/con Tiªm hèc tai. Tiªm ngµy 1 lÇn vµ tiªm 3 ngµy liªn tôc * BÖnh ë lîn Øa ph©n tr¾ng Chñ gia sóc: NguyÔn V¨n L­îng - th«n An Hßa - §oan B¸i Tªn gia sóc: §µn lîn ocn: 12 con P5kg/con TriÖu chøng: gÇy, cã con ñ rò, ®i l¹i kh«ng v÷ng, ph©n láng mµu vµng hay tr¾ng x¸m, l«ng xï ChÈn ®o¸n: lîn bÞ m¾c bÖnh ®i Øa ph©n tr¾ng §iÒu trÞ Rp: - Genta - Tylo : 2ml/con - B Complex : 0,5ml/con Tiªm hèc tai, 2 lÇn/ngµy. Tiªm liªn tôc 3 - 4 ngµy * BÖnh viªm tö cung ë lîn n¸i sau khi ®Î. Chñ gia sóc: TrÇn Quèc ViÖt - th«n An LËp - §oan B¸i Tªn gia sóc: Lîn n¸i sinh s¶n P : 75kg TriÖu chøng: KÐm ¨n, sèt (39,5 - 410C) tõ ©m ®¹o cã chÊt nhên mµu tr¾ng ch¶y ra cã mïi tanh h«i, ®i l¹i mÖt mái, khã kh¨n ChÈn ®o¸n: Lîn bÞ viªm tö cung Rp: Oxytoxin : 20 - 40UI/con/ngµy Analgin 30% : 5ml/con Tiªm riªng 2 lo¹i thuèc, tiªm vµo hèc tai, tiªm 2 ngµy liªn tôc * BÖnh phã th­¬ng hµn Chñ gia sóc: §ç Huy Th«ng - th«n Phó NhuËn - §oan B¸i Tªn gia sóc: lîn cã P: 40kg TriÖu chøng: Tai xuÊt hiÖn nh÷ng ®¸m ®á - tÝm, Øa ch¶y toµn th©n run rÈy, gÇy yÕu cßm nhom ChÈn ®o¸n: lîn bÞ bÖnh phã th­¬ng hµn Rp: Ampi - kana : 1g/40kg TT B Complex : 0,5ml/con Tiªm hèc tai, tiªm 2 lÇn/ngµy, tiªm liªn tôc trong 3 ngµy. 3.2. BÖnh ë gia cÇm * BÖnh tô huyÕt trïng gµ Chñ gia sóc: NguyÔn V¨n T¸c - th«n Kh¸nh V©n - §oan B¸i TriÖu chøng: gµ ñ rò, sèt cao (42 - 430C), bá ¨n xï l«ng, ph©n lÉn m¸u, mµo tÝm, ®i l¹i khã kh¨n ChÈn ®o¸n: ®µn gµ m¾c bÖnh tô huyÕt trïng Rp: Steptomycin: 30 - 50mg/kg TT/ngµy Tiªm b¾p thÞt, dïng 1 lÇn/ngµy, tiªm 2 ngµy liªn tôc. 3.3 BÖnh ë tr©u bß * BÖnh tô huyÕt trïng Chñ gia sóc: §Æng Hång §¨ng - B¸i Th­îng - §oan B¸i Tªn gia sóc: Bß cã P: 175kg. tÝnh biÖt: c¸i TriÖu trøng: Bß mÖt mái, khh«ng cö ®éng, kh«ng nhai l¹i, sèt cao (40-420C), niªm m¹c m¾t, mòi ®á öng ch¶y n­íc mòi, con vËt khã nuèt, thë khã. D: Bß bÞ bÖnh tô huyÕt trïng Rp: - Steptomycin: 15-20mg/kgTT/ngµy - Analgin 30%: 10ml/con/ngµy Tiªm b¾p thÞt, tiªm riªng 2 thø thuèc, dïng thuèc trong 3-4 ngµy liªn tôc. * BÖnh nhiÖt th¸n Chñ gia sóc: NguyÔn ThÞ Thñy - th«n An Hßa - §oan B¸i Tªn gia sóc: Bß cã P: 200kg. TriÖu chøng: bß sèt cao (41 - 420C), bá ¨n, ph©n mµu ®en lÉn m¸u, hÇu, ngùc vµ bông s­ng, nãng, ®au. C¸c niªm m¹c ®á öng, nhu ®éng d¹ cá vµ ruét yÕu. D: Bß bÞ bÖnh nhiÖt th¸n. Rp: - Penicilin: 2.000.000 - 4.000.000 UI/con/ngµy. - Analgin 30% 10ml/con/ngµy. Tiªm b¾p, tiªm riªng 2 lo¹i thuèc, dïng liªn tcô trong 3 - 4 ngµy. Ngoµi ra, em cßn tham gia tÈy giun s¸n cho tr©u, bog, trÞ ghÎ ë chã ®¹t hiÖu qu¶ rÊt kh¶ quan. B¶ng 3: B¶ng tæng kÕt kÕt qu¶ ®iÒu trÞ bÖnh t¹i x· §oan B¸i Quý I n¨m 2007. TT Tªn vËt nu«i Tªn bÖnh Thuèc ®iÒu trÞ Sè con §iÒu trÞ Khái bÖnh 1 Lîn Tô huyÕt trïng Steptomycin: Anatin: Cafein: 30mg/lgTT 5ml/con 2ml/con Tiªm 1lÇn/ngµy Tiªm liªn tôc 3 ngµy 6 6 Lîn Øa ph©n tr¾ng - Genta - Tylo B Complex: : 2ml/con 05ml/con Tiªm liªn tôc 3 - 4 ngµy 12 12 Viªm tö cung ë lîn n¸i sau khi ®Î Oxytoxin: Analgin: 20 - 40UI/ngµy 5ml/con Tiªm 1 lÇn/ ngµy Tiªm 2 ngµy liªn tôc 1 1 Phã th­¬ng hµn Ampi - Kana: B Complex: 1g/ 40kgTT 0,5ml/con 5 4 2 Gµ Tô huyÕt trïng Steptomycin: 30 -50mg/kgTT Tiªm 1 lÇn/ngµy Tiªm 2ngµy 100 87 3 Tr©u bß Tô huyÕt trïng Steptomycin Analgin30%. 15-20mg/kgTT/ngµy 10ml/con/ngµy Dïng thuèc 3 ngµy liÒn 1 1 NhiÖt th¸n Penicillin Analgin30%. 2000000-4000000ui/con 10ml/con dïng 1 lÇn/ ngµy tiªm liªn tôc 3-4 ngµy 1 1 Qua thêi gian thùc tËp t¹i c¬ së vµ ®­îc ®i thùc tÕ cïng c¸n bé thó y x· xuèng c¸c gia ®×nh ®Ó chuÈn ®o¸n vµ ®iÒu trÞ bÖnh em thÊy kÕt qu¶ ®iÒu trÞ cho gia sóc, gia cÇm ®¹t kÕt qu¶ tèt. §ång thêi còng gióp em rót ra ®­îc nhiÒu bµi häc kinh nghiÖm bæ Ých tõ thùc tÕ cho b¶n th©n m×nh trong nghÒ nghiÖp. PhÇn III: NhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸ I. NhËn xÐt Qua thêi gian thùc tËp nµy ®­îc tiÕp cËn thùc tÕ vµ lµm c«ng viÖc cña mét ng­êi thó y. Em nhËn thÊy mét ®iÒu lµ gi÷a lý thuyÕt vµ thùc tÕ cßn nhiÒu ®iÓm kh¸c nhau v× lý thuyÕt ®· ®­îc so¹n, viÕt tõ tr­íc cßn thùc tÕ s¶n xuÊt l¹i lu«n biÕn ®æi. ChÝnh v× vËy trong lý thuyÕt cßn nhiÒu vÊn ®Ò ch­a ®Ò cËp ®Õn mµ trong thùc tÕ ®· vµ ®ang diÔn ra. Tuy nhªin chóng ta kh«ng thÓ phñ nhËn r»ng thùc tÕ ph¶i dùa trªn c¬ së lý thuyÕt. §Ó cã thÓ ch¨n nu«i giái vµ ®iÒu trÞ bÖnh ®¹t kÕt qu¶ tèt th× tr­íc hÕt ph¶i cã kiÕn thøc chuyªn ngµnh lµm nÒn t¶ng. Tõ ®ã míi ¸p dông vµo tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ cña ®Þa ph­¬ng. Còng qua ®ît thùc tËp nµy víi tinh thÇn ham häc hái, yªu nghÒ, kh«ng ng¹i khã, ng¹i khæ, nhiÖt t×nh trong c«ng viÖc hßa nhËp víi nh©n trong x· nªn c¬ b¶n em ®· hoµn thµnh tèt nhiÖm vô cña m×nh. §ång thêi häc hái vµ ®óc kÕt ®­îc rÊt nhiÒu kinh nghiÖm vÒ ch¨n u«i còng nh­ c«ng t¸c thó y tõ thùc tÕ vµ n©ng cao tay nghÒ cña m×nh cã thªm hiÓu biÕt vÒ x· héi, ®êi sèng tõ nh©n d©n. Tuy nhiªn do h¹n chÕ vÒ tr×nh ®é vµ thêi gian thùc tËp ng¾n ngñi lªn khi tiÕp xóc víi thùc tÕ vÉn cßn bì ngì, ch­a tù tin vµo kh¶ n¨ng cña m×nh. II. §¸nh gi¸ Cã thÓ nãi víi nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ s½n cã x· §oan B¸i cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm vµ hiÖn nay còng lµ 1 trong nh÷ng ®¬n vÞ ch¨n nu«i m¹nh vµ ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao trong huyÖn. Tuy nhiªn còng cÇn ph¶i l­u ý mét sè vÊn ®Ò vÒ c«ng t¸c ch¨n nu«i nh­: vÖ sinh chuång tr¹i, c¸ch thøc ch¨n nu«i, chó ý ®Õn thøc ¨n, biÖn ph¸p kü thuËt ch¨m sãc vËt nu«i. VÒ c«ng t¸c thó y th× t­¬ng ®èi tèt tuy nhiªn cÇn ph¶i tuyªn truyÒn vËn ®éng bµ con phßng dÞch bÖnh vµ ®iÒu trÞ bÖnh cho vËt nu«i ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n n÷a. * ý kiÕn ®Ò xuÊt Víi ®Þa ph­¬ng: CÇn ph¶i n¾m b¾t ®­îc chÝnh x¸c h¬n n÷a vÒ chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch cña cÊp trªn ®ång thêi ph¶i khuyÕn khÝch, t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì bµ con trong viÖc ch¨n nu«i. Ban khuyÕn n«ng ph¶i th­êng xuyªn më líp tËp huÊn vÒ ch¨n nu«i ®Ó trang bÞ kiÕn thøc còng nh­ tËp huÊn vÒ ch¨n nu«i ®Ó trang bÞ kiÕn thøc còng nh­ tiÕn bé khoa häc kü thuËt cho ng­êi lµm kinh tÕ n«ng nghiÖp nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao/ Lµ mét trong sè nh÷ng sinh viªn ®i thùc tËp t¹i c¬ së mong r»ng chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng h·y t¹o ®iÒu kiÖn, gióp ®ì em nhiÒu h¬n n÷a ®Ó em cã thÓ häc tËp vµ rÌn luyÖn tèt ë thùc tÕ. * Víi nhµ tr­êng KÝnh mong c¸c thÇy, c« gi¸o truyÒn ®¹t thËt nhiÒu kiÕn cho chóng em h¬n n÷a vµ tiÕp tôc tæ chøc cho häc sinh - sinh viªn nhiÒu ®ît thùc tËp ®Ó chóng em cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi thùc tÕ nh»m n©ng cao ®­îc tr×nh ®é chuyªn m«n, ph¸t huy ®­îc kh¶ n¨ng vµ rÌn luyÖn v÷ng vµng tay nghÒ cña m×nh ®ång thêi cã sù hiÓu biÕt x· héi h¬n n÷a.