Mở đầu:-
Chè được coi là một loại nước giải khát có nhiều công năng đối với sức
khoẻ con người, vì vậy nó đã trở thành loại thức uống thông dụng đối với nhân
dân tộc ta và nhiều dân tộc trên thế giới. Cây chè được trồng ở khoảng 30 nước
trên thế giới, nhưng được sử dụng hầu hết các nước. Ở Việt Nam, lịch sử trồng
chè của nước ta có từ rất lâu; nhưng cây chè được khai thác và trồng với diện
tích lớn bắt đầu vào những năm 1930 chủ yếu ở các vùng Trung du, vùng đồi núi
phiá Bắc và Tây nguyên. Từ năm 1955 trở lại đây nghề trồng chè đã được nhà
nước chú ý đúng mức và chiếm một vị trí quan trọng trong đời sống kinh tế của
nhân dân. Trong những năm gần đây sản xuất chè đã đáp ứng được nhu cầu
thức uống cho nhân dân đồng thời còn xuất khẩu đạt kim ngạch từ 50 đến gần
70 triệu USD mỗi năm, Tuy có thời gian giá chè xuống thấp làm cho đời sống
người trồng chè gặp nhiều khó khăn, nhưng nhìn chung về tổng thể cây chè vẫn
giữ vị trí quan trọng trong nền kinh tế quốc dân. Ơ các vùng trồng chè chính
đều có các nhà máy chế biến chè kết hợp với các phương pháp sơ chế thủ công
góp phần tạo việc làm cho khoảng 70 vạn lao động, làm tăng thu nhập cho một
bộ phận đáng kể nhân dân miền núi, vùng cao, phủ xanh đất trống đồi trọc, bảo
vệ môi sinh. Vì vậy phát triển cây chè được Bộ nông nghiệp và phát triển nông
thôn đánh giá là một hướng quan trọng nhằm thúc đẩy tốc độ tăng trưởng của
nông nghiệp và kinh tế nông thôn nước ta và cây chè được xem là cây “xoá đói
giảm nghèo” trong thời gian qua. Sản phẩm chè được xem là một trong mười
nông sản phẩm nằm trong chương trình xuất khẩu có tiềm năng lớn của đất
nước, và hiện nay đứng hạng thứ 9 trong 10 nước xuất khẩu chè lớn nhất trên
thế giới.
Việc phát triển chè ở nước ta có ý nghiã kinh tế - xã hội quan trọng trong
nền kinh tế quốc dân. Nhu cầu tiềm năng của sản phẩm này còn rất lớn, cần
được nghiên cứu cả về mặt lý luận lẫn thực tiễn để các doanh nghiệp chè Việt
Nam có thể mở rộng sản xuất, mở rộng thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước
nhằm khai thác hết tiềm năng, thế mạnh của đất nước về kinh doanh ngành
này.
Tuy vậy trong bối cảnh một nền kinh tế đang chuyển đổi từ cơ chế tập
trung bao cấp sang cơ chế thị trường; đặc biệt là đang trong tiến trình hội nhập
các khu vực mậu dịch tự do ASEAN -AFTA và WTO; Các doanh nghiệp thuộc
ngành chè cũng như các doanh nghiệp ngành khác gặp phải những khó khăn,
lúng túng bước đầu, nhất là trong tiến trình hội nhập khu vực và toàn cầu. Đặc
biệt đối với thị trường nông sản phẩm như lúa gạo, cà phê, tiêu, điều .vào cuối
những năm 1990 đến nay gặp nhiều khó khăn về thị trường; đa số sản phẩm
nông nghiệp nằn trong tình trạng bảo hoà, cung vượt cầu, gây sức ép lên giá cả,
đặc biệt sản phẩm kém sức cạnh tranh về chất lượng, giá cả, tiếp thị dẫn đến
khó khăn trong việc mở rộng thị trường, có lúc không tiêu thụ được gây khó
khăn cho đời sống nhân dân, và cũng là một bài toán nam giải cho các cấp lãnh
đạo. Tuy nhiên thời gian qua ngành chè Việt Nam vẫn giữ được mức tăng trưởng
3
cao, xuất khẩu tăng cao và đã chiếm lĩnh được một số thị trường mới kể cả các thị trường khó tính như Châu Au, Mỹ, Pháp, Nhật nhưng vẫn là tình trạng phát triển theo chiều rộng. Thiếu tính bền vững, thị trường còn bấp bênh chưa có mạng lưới tiêu thụ ổn định, ngay cả các doanh nghiệp lớn như Tổng Công ty chè Việt nam và Công ty chè Lâm Đồng vẫn còn khó khăn lúng túng trong việc mở rộng thị trường kể cả thị trường trong nước.
Để ngành chè Việt Nam có thể phát triển ổn định và vững chắc trong
tương lai, nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngành, để cây chè trở
thành cây ổn định đời sống cho một phần lớn nhân dân miền núi, trung du, góp
phần đáp ứng nhu cầu ngày một tăng của xã hội, giảm bớt khoảng cách tụt hậu
giữa các vùng dân cư và ngành chè thực sự là ngành kinh tế mũi nhọn góp phần
công nghiệp hoá hiện đại hoá nông nghiệp và nông thôn nước ta. Vấn đề có ý
nghiã quan trọng là phải xây dựng một hệ thống các giải pháp mở rộng thị
trường tiêu thụ sản phẩm chè trong nước và thế giới, giải quyết tốt đầu ra cho
cây chè đến năm 2010 và tạo đà phát triển cho những năm tiếp theo.
Đề tài : “ Những giải pháp chủ yếu mở rộng thị trường tiêu thụ
chè Việt Nam đến năm 2010” được nghiên cứu nhằm mục tiêu góp phần thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh của Ngành trong những năm sắp tới.
Đây là một vấn đề rất rộng lớn bao gồm nhiều khiá cạnh khác nhau.
Trong phạm vi luận văn này chúng tôi chỉ giới hạn nghiên cứu các nội dung liên
quan trực tiếp đến hoạt động của các doanh nghiệp trong việc mở rộng thị
trường chè.
Nội dung kết cấu của luận văn bao gồm 3 chương:
Chương I : Cơ sở lý luận về thị trường và vai trò của thị trường trong việc phát triển các doanh nghiệp
Chương II : Thực trạng hoạt động kinh doanh chè trên thế giới và các doanh nghiệp kinh doanh chè ở Việt Nam. Đánh giá những thành tựu những tồn tại yếu kém và những nhân tố ảnh hưởng đến thị trường tiêu thụ chè của các doanh nghiệp thuộc ngành chè Việt Nam.
Chương III : Đề xuất một số các giải pháp chủ yếu mở rộng thị trường tiêu thụ chè của các doanh nghiệp chè Việt Nam, bao gồm các giải pháp về chiến lược thị trường, nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm, giải pháp về tổ chức sắp xếp ngành chè, giải pháp về đào tạo nguồn nhân lực .
Thông qua luận văn, chúng tôi nhằm đến những vấn đề sau đây:
- Trình bày logic các vần đề hình thành nên lý luận tương đối hoàn chỉnh về thị trường và vai trò của thị trường đối với hoạt động của doanh nghiệp.
4
- Tổng hợp phân tích tình hình sản xuất - thị trường chè thế giới làm rõ
xu hướng vận động của thị trường chè thế giới và triển vọng của thị trường. rút
ra một số kinh nghiệm cho việc tổ chức, sắp xếp kinh doanh chè trong điều kiện
của Việt Nam.
- Phân tích tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh ngành chè trong thời gian 5 năm qua xác định được tiềm năng to lớn của ngành chè đi sâu phân tích hoạt động tiêu thụ chè của Việt Nam trên các thị trường thế giới, khu vực cũng như nội điạ từ năm 1995 năm trở lại đây để tìm ra tồn tại cần khắc phục và triển vọng của từng thị trường đối với ngành chè từ đó có các biện pháp cụ thể đối với từng thị trường cụ thể.
- Nghiên cứu các nhân tố tác động đến khả mở rộng thị trường của sản phẩm chè Việt Nam để có biện pháp tác động đến nó.
- Dự đoán nhu cầu và thị trường để có giải pháp chiến lược nhằm mở rộng thị trường đến năm 2010 đồng thời đề xuất các giải pháp tăng cường quản lý nhà nước và ngành tạo điều kiện để các doanh nghiệp thuộc ngành chè có thể mở rộng tiêu dùng trong nước cũng như hội nhập vào thị trường các nước trong khu vực và trên thế giới.
59 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2380 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Những giải pháp chủ yếu mở rộng thị trường tiêu thụ chè Việt Nam đến năm 2010, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Vaán ñeà laø laøm theá naøo ñeå coù theå taêng khaû naêng caïnh
tranh veà SP, chaát löôïng, giaù caû vaø toå chöùc keânh phaân phoái ñeå coù theå môû roäng thò
tröôøng tieâu thuï nhaát laø thaâm nhaäp vaøo thò tröôøng chính cuûa theá giôùi veà tieâu thuï
cheø maø SP cheø VN coù theå ñaùp öùng ñöôïc.
3.2 Tieàm naêng phaùt trieån ngaønh cheø VN vaø caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán
saûn xuaát vaø môû roäng thò tröôøng
3.21 Tieàm naêng phaùt trieån ngaønh cheø VN
+Dieän tích troàng cheø caû nöôùc coù xu höôùng taêng qua caùc naêm bình quaân
thôøi kyø 1995-2000 dieän tích taêng 6%/naêm, muïc tieâu cuûa ngaønh ñeán naêm 2010
ñaït 104 ngaøn ha cheø kinh doanh, vôùi toác ñoä taêng tröôûng naøy coù khaû naêng dieän
tích phaàn môû roäng vöôït muïc tieâu cuûa ngaønh, vì phaàn môû roäng dieän tích töï nhieân
coøn lôùn theo soá lieäu ñieàu tra cuûa Vieän thieát keá Noâng nghieäp quyõ ñaát noâng nghieäp
caû nöôùc coøn khoaûng treân 8 trieäu hecta trong ñoù dieän tích coù khaû naêng phaùt trieån
caây cheø treân 300 ngaøn hecta, moät phaàn do caùc tænh chuyeån ñoåi moät soá caây troàng
keùm hieäu quaû sang troàng cheø.
+ Veà naêng suaát : giai ñoaïn 1995-2000 naêng suaát cheø taêng töø 3 taâùn/ha leân
ñeán 4,6 T töôi/ha vöôït muïc tieâu cuûa ngaønh laø 4.23 T/ha. Tuy nhieân coù nhieàu vöôøn
cheø ôû Moäc Chaâu ñaït naêng suaát 15-16 T töôi/ha, caù bieät coù vöôøn ñaït naêng suaát 20
T buùp töôi/naêm. Nhö vaäy coù theå noùi raèng vöôøn cheø VN vaãn coøn coù tieàm naêng
taêng naêng suaát ñeå ñaït khaû naêng caïnh tranh veà chi phí vaø saûn löôïng neáu ñöôïc
quan taâm ñaàu tö ñuùng möùc.
+ Gioáng : Cuoäc caùch maïng sinh hoïc ñang ñöôïc tieán haønh trong ngaønh cheø
baèng caùch tuyeån choïn, lai taïo caùc gioáng môùi coù chaát löôïng toát, giaù trò cao ñeå taïo
caùc vuøng chuyeân canh taïi nôi coù ñieàu kieän töï nhieân phuø hôïp.
+ Khaû naêng caûi taïo naâng caáp thieát bò, quaûn lyù toát qui trình coâng ngheä ñeå
saûn xuaát SP chaát löôïng cao cuõng nhö khaû naêng chuyeån giao coâng ngheä môùi ñeå
taïo ra SP môùi coøn nhieàu tieàm naêng vì chính saùch CPH vaø môû cöûa thu huùt caùc
nguoàn löïc.
3.22 Caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán môû roäng thò tröôøng
+ Xu theá taát yeáu khaùch quan cuûa quaù trình toaøn caàu hoaù taùc buoäc caùc DN
phaûi tìm caùch ñeå quoác teá hoaù hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình.
+ Söï tham gia vaøo caùc toå chöùc thöông maïi quoác teá vaø khu vöïc WTO, AFTA
taïo ñieàu kieän cho ngaønh cheø VN coù moät thò tröôøng theá giôùi roäng lôùn. Cô hoäi tieáp
thò seõ ñöôïc môû roäng khi VN gia nhaäp WTO, vì thueá NK vaøo caùc thaønh vieân cuûa
WTO seõ ñöôïc caét giaûm theo Hieäp ñònh veà noâng nghieäp cuûa WTO. Tham gia
AFTA seõ naâng uy tín cheø VN vì hoaït ñoäng trong moät toå chöùc kinh teá mang tính
khu vöïc.
44
+ Söï ñoåi môùi vaø thoâng thoaùng cuûa heä thoáng chính saùch cuûa nhaø nöôùc VN:
Chính saùch phaùt trieån caùc thaønh phaàn kinh teá, chính saùch khuyeán khích ñaàu tö
trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi ñaõ thu huùt caùc nguoàn löïc phaùt trieån ngaønh cheø. Chính
saùch coå phaàn hoaù DNNN taïo ñieàu kieän huy ñoäng nguoàn löïc vaø naâng cao hieäu quaû
quaûn lyù cuûa caùc DNNN, chính saùch khuyeán khích XK cuûa Nhaø nöôùc, ñaëc bieät
chính saùch thueá ñoái vôùi haøng noâng saûn kích thích caùc DN höôùng vaøo hoaït ñoäng
XK.
3.3 Xaây döïng chieán löôïc thò tröôøng cheø VN
Chieán löôïc thò tröôøng laø yeáu toá raát quan troïng haøng ñaàu cuûa chieán löôïc
tieâu thuï SP. Baát kyø moät DN naøo khi tieán haønh saûn xuaát kinh doanh caàn phaûi
xaùc ñònh cho ñöôïc thò tröôøng tieâu thuï cuûa mình. Chieán löôïc tieâu thuï cheø phaûi xaùc
ñònh roõ caùc höôùng thò tröôøng troïng ñieåm, thò tröôøng truyeàn thoáng vaø höôùng môû
roäng thò tröôøng trong töông lai. Caùc DN cheø trong thôøi gian tôùi moät maët taêng
cöôøng môû roäng thò tröôøng theá giôùi, moät maët caàn phaûi nghieân cöùu nhu caàu noäi ñòa
ñeå coù höôùng môû roäng thò tröôøng nhieàu tieàm naêng naøy.
3.31 Môû roäng thò tröôøng trong nöôùc:
Thò tröôøng trong nöôùc coù yù nghiaõ raát quan troïng trong khi thò tröôøng theá
giôùi ôû giai ñoaïn baûo hoaø, tröôùc söùc eùp cuûa cung-caàu daãn ñeán aùp löïc giaûm giaù ôû
haàu heát caùc trung taám ñaáu giaù cheø quoác teá, caùc nöôùc saûn xuaát cheø lôùn nhö Aán Ñoä,
Trung Quoác ñaõ coù caùc bieän phaùp kích caàu noäi ñòa tích cöïc, ñeå taêng löôïng tieâu thuï
noäi ñiaï, tyû leä cheø xuaát khaåu caùc nöôùc naøy tröôùc ñaây khoaûng 40% ñeán nay chæ coøn
30% ôû Trung Quoác vaø Aán Ñoä laø 27%.
Haàu heát ngöôøi daân VN coù taäp quaùn uoáng cheø töø laâu, 90% saûn phaåm tieâu
thuï trong nöôùc laø cheø xanh, phaàn coøn laïi laø cheø ñen nhaäp khaåu trong khi saûn
xuaát chính cuûa Vieät Nam laø cheø ñen. Hieän nay möùc tieâu thuï BQ ñaàu ngöôøi raát
thaáp so vôùi möùc BQ theá giôùi, nhaát laø vuøng noâng thoân söùc mua raát thaáp, saûn
phaåm cheø vaø giaù caû chöa phuø hôïp, thaønh thò nhu caàu raát ña daïng cuøng vôùi toác
ñoä phaùt trieån cuûa coâng nghieäp raát nhieàu caùc loaïi nöôùc giaûi khaùt, nöôùc hoa quaû
xuaát hieän caïnh tranh quyeát lieät treân thò tröôøng naøy. Caùc chieán löôïc thò tröôøng
noäi ñòa maø caùc DN caàn thöïc hieän laø:
a)-Chieán löôïc thò tröôøng höôùng veà noâng thoân caùc vuøng xa cöûa khaåu,
ngöôøi coù thu nhaäp thaáp nhö ñoàng baèng Soâng Cöûu Long, Taây nguyeân, Khu boán
cuõ vaø trung du vaø mieàn nuùi phiaù Baéc; caùc vuøng maø aùp löïc caïnh tranh cuûa caùc loaïi
NGK vaø löôïng tieâu thuï cheø coøn thaáp. thò tröôøng coøn nhieàu tieàm naêng, nhu caàu
chöa ñöôïc ñaùp öùng, caùc loaïi NGK thì giaù coøn quaù cao, tính thôøi vuï raát cao.
+ Saûn phaåm: Thaâm nhaäp vaøo khuùc thò tröôøng naøy baèng caùc loaïi cheøø
höông rôøi, cheø xoâ sao suoát phuïc vuï ngöôøi coù thu nhaäp thaáp duøng cheø laøm nöôùc
giaûi khaùt reû tieàn coù lôïi cho söùc khoûe, vaø moät soá cheø ñaëc saûn phuïc vuï ñoái töôïng
ngöôøi cao tuoái uoáng cheø ñeå thöôûng thöùc.
+ Giaù caû : Khaùc vôùi loaïi thöùc uoáng khaùc, cheø laø loaïi thöùc uoáng vöøa ñaùp
öùng nhu caàu sô khôûi vöøa ñaùp öùng nhu caàu choïn loïc, töø ngöôøi daân thöôøng nhaát
ñeán caùc taàng lôùp quyù toäc vua chuaù cuõng ñeàu duøng cheø laøm nöôùc giaûi khaùt vì chaát
45
löôïng cuûa cheø raát khaùc nhau neân giaù caû cuõng raát khaùc nhau, coù theå thay ñoåi töø
loaïi 5-10ngaøn ñ/kg ñeán loaïi haøng trieäu ñ/kg.
Khi thu nhaäp thaáp ngöôøi tieâu duøng chæ quan taâm ñeán cheø nhö laø NGK reû
tieàn coù höông vò vôùi giaù caû chaáp nhaän ñöôïc, ñoái vôùi khuùc thò tröôøng ngöôøi coù thu
nhaäp thaáp ñònh giaù döïa treân cô sôû höôùng vaøo khaùch haøng, vì khu vöïc thò tröôøng
naøy nhaïy caûn veà giaù, ñaëc bieät vaøo caùc dòp teát khoâng neân taêng giaù coù theå giaûm
giaù hoaëc taëng quaø ñeå thu huùt khaùch haøng taêng saûn löôïng baùn, taêng doanh thu.
+ Phaân phoái: Xaây döïng keânh phaân phoái tôùi caùc ñaïi lyù ôû caùc thò traán, thò
töù, thò xaõ vaø tôùi caùc ngöôøi baùn leû vôùi ñoä daøy moûng khaùc nhau tuyø theo töøng ñòa
phöông, khoâng neân chæ taäp trung vaøo caùc thò traán nhö vöøa qua.
+ Chieâu thò : Quaûng caùo treân caùc bao bì veà coâng naêng cuûa cheø ñoái vôùi söùc
khoeû con ngöôøi, ñaày maïnh dòch vuï baùn haøng caùch khuyeán maõi, thöôûng cho caùc
ñaïi lyù, ngöôøi baùn leû, vì hoï laø ngöôøi taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán ngöôøi tieâu duøng, taùc
ñoäng tröïc tieáp ñeán quaù trình dieãn bieán taâm lyù tieâu duøng, vaø quyeát ñònh mua cuûa
khaùch haøng.
b)- Chieán löôïc thò tröôøng höôùng veà thaønh thò, ngöôøi coù thu nhaäp
cao. Ñaây laø thò tröôøng coù söùc mua lôùn, saûn phaåm thay theá ña daïng veà chuûng loaïi
vaø caïnh tranh khoác lieät, beân caïnh nhu caàu truyeàn thoáng xuaát hieän nhu caàu hieän
ñaïi veà cheø, giôùi treû ñang coù söï thay ñoåi taäp quaùn uoáng cheø nhö uoáng caùc loaïi cheø
ñen theo kieåu phöông Taây, vaø caùc loaïi cheø baûo veä söùc khoeû.
Saûn phaåm: Phaùt trieån caùc saûn phaåm ñaëc saûn truyeàn thoáng caùc taïi vuøng
cao phiaù Baéc vaø caùc loaïi cheø öôùp höông ñaëc saûn taïi caùc danh traø BLao Laâm Ñoàng
vôùi bao bì maãu maõ caûi tieán ñeå phuïc vuï cho nhu caàu truyeàn thoáng. Phaùt trieån caùc
loaïi cheø xanh cuûa Nhaät Baûn vaø oolong cuûa Trung Quoác phuïc vuï cho nhu caàu môùi.
Cheø ñen tuùi nhuùng, cheø hoøa tan, Lipton, vaø ña daïng caùc loaïi cheø töï choïn uoáng
nhanh, cheø hoa quaû, cheø laïnh phuïc vuï nhu caàu cuûa taàng lôùp treû, cheø döôõng laõo,
thaûo döôïc phuïc vuï nhu caàu baûo veä söùc khoeû cuûa khaùch haøng.
Giaù caû : Khi thu nhaäp taêng leân ngöôøi tieâu duøng baét ñaàu choïn löïa caùc loaïi
cheø ñaëc saûn, cheø chaát löôïng cao coù höông vò ñaëc saéc rieâng bieät. Chieán löôïc giaù
tuyø theo töøng loaïi SP, ñoái vôùi cheø ñaëc saûn ñaùp öùng nhu caàu choïn loïc caàn phaûi
ñònh giaù höôùng vaøo lôïi ích DN, nhu caàu truyeàn thoáng chuû yeáu laø ñaëc saûn coù uy
tín nhaõn hieäu laâu ñôøi nhö cheø Shan tuyeát, cheø sen, cheø suoái giaøng...caùc DN ñònh
giaù caû höôùng vaøo lôïi ích cuûa DN ñeå toái ña hoaù lôïi nhuaän. Ñoái vôùi caùc loaïi cheø
caïnh tranh khaùc phaûi ñònh möùc giaù caïnh tranh döï vaøo chi phí vaø coù tính chaát
taâm lyù ñeå thu huùt khaùch haøng.
Phaân phoái: Taïo döïng caùc keânh phaân phoái taïi caùc ñaïi lyù, caùc sieâu thò
trong thaønh phoá, caùc nhaø haøng, gaàn nôi coâng sôû, quaùn aên vaø beán xe...Lieân keát
vôùi caùc doanh nghieäp nöôùc giaûi khaùt trong nöôùc trong vieäc saûn xuaát vaø tieâu thuï
caùc loaïi cheø uoáng nhanh nhö coâng ty Lipton vaø Netsle cuûa myõ ñaõ lieân keát vôùi
Cocacola vaø Pepsi ñeå saûn xuaát ra caùc loaïi cheø RTD (cheø uoáng nhanh) vaø phaân
phoái trong maïng löôùi phaân phoái nhö caùc loaïi NGK khaùc.
Uoáng cheø, ngoaì giaù trò vaät chaát coøn coù giaù trò tinh thaàn gaén vôùi vaên hoùa
cuûa moãi daân toäc. ÔÛ caùc nöôùc uoáng traø laâu ñôøi coi uoáng traø khoâng chæ ñeå giaûi khaùt
46
maø coøn ñeå tu thaân, tónh döôõng, naâng cao tinh thaàn. ÔÛ nhieàu nöôùc treân theá giôùi
nhö Trung Quoác, Nhaät, haøn quoác, Phaùp, Anh, Haø Lan, Myõ nhöõng hoaït ñoäng veà
vaên hoaù traø ñöôïc coi laø moät trong caùc noäi dung quan troïng trong caùc hoaït ñoäng
cuûa Hieäp hoäi cheø vaø ñöôïc chính phuû caùc nöôùc uûng hoä. ÔÛ VN caùc baäc nho só, thaày
ñoà ngaøy xöa vaø nay coi yù nghiaõ tinh thaàn cuûa vieäc uoáng traø coøn hôn yù nghiaõ vaät
chaát. Trong caùc naêm vöøa qua Hieäp hoäi cheø VN ñaõ toå chöùc tuaàn leã vaên hoaù cheø
VN vaøo naêm 1997 –1999 nghieân cöùu veà vaên hoaù cheø VN theo daân toäc, taâm lyù vaø
tín ngöôõûng nhieàu maøu saéc cuûa xaõ hoäi. Vì vaäy ñeå môû roäng tieâu thuï cheø ngoaøi giaù
trò vaät chaát caàn phaûi khai thaùc SP naøy theo goùc caïnh vaên baèng caùch thieát laäp
moät heä thoáng phaân phoái qua caùc cöûa haøng chuyeân phuïc vuï caùc loaïi cheø ñaëc saûn
vôùi caùc höông vò khaùc nhau nhö caùc nöôùc Chaâu AÂu ñeå thu huùt khaùch haøng ñeán
thöôûng thöùc, thö giaõn theo goùc caïnh vaên hoaù cheø VN.
Chieâu thò : Taêng chi phí cho hoaït ñoäng marketing. Ñaøo taïo vaø huaán
luyeän ñoäi nguõ Marketing coù trình ñoä trong coâng vieäc tieáp thò, thu huùt khaùch
haøng baèng caùc hình thöùc mua haøng coù thöôùng nhö caùc loaïi NGK khaùc. Taêng
cöôøng quaûng caùo SP baèng caùch coâng boá roäng raõi caùc coâng trình nghieân cöùu cuûa
caùc hoïc giaû ôû nhieàu nöôùc treân theá giôùi veà giaù trò dinh döôõng, coâng naêng sinh lyù
vaø hieäu öùng döôïc lyù cuûa caùc SP cheø ñoái vôùi söùc khoeû con ngöôøi, hieän nay coù nhieàu
ngöôøi uoáng cheø theo thoùi quen nhöng vaãn khoâng hieåu bieát ñöôïc heát coâng naêng
cuûa noù. Hieäp hoäi cheø vaø caùc DN laøm cheø neân thieát keá chöông trình höôùng troïng
taâm vaøo coâng taùc tuyeân truyeàn quaûng caùo treân caùc phöông tieän thoâng tin ñaïi
chuùng nhö truyeàn hình, baùo chí vaø ñaëc bieät laø trong caùc taïp chí daønh cho phuï nöõ.
Caùc DN thöïc hieän quaûng caùo baèng caùch in treân caùc nhaûn bao bì ñeå quaûng baù ñaëc
tính cuûa noù tôùi ngöôøi tieâu duøng vì so vôùi caùc SP thay theá haàu nhö cheø chöa thöïc
hieän chieán löôïc quaûng caùo.
3.32 Môû roäng thò tröôøng nöôùc ngoaøi.
Hieän nay thò tröôøng nöôùc ngoaøi ñoùng vai troø quan troïng trong caùc chieán
löôïc phaùt trieån kinh teá cuûa caùc quoác gia ñaëc bieät laø caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Ñeå
ñaït ñöôïc muïc tieâu XK 110.000 taán ñeán naêm 2010, trong ñònh höôùng thò tröôøng
muïc tieâu cho XK cheø ngoaøi vieäc giöõ vöõng caùc thò tröôøng hieän coù caàn chuù troïng
ñaëc bieät ñeán vieäc giöõ vöõng thò tröôøng taïi Iraq, Pakistan, caùc nöôùc CIS ñöôïc coi laø
thò tröôøng tieàm naêng, môû roäng thò tröôøng baèng con ñöôøng XK goàm coù tröïc tieáp
bao goàm caû hình thöùc lieân doanh lieân keát, Môû caùc vaên phoøng ñaïi dieän, ñaïi lyù ñoäc
quyeàn taïi caùc thò tröôøng nöôùc ngoaøi.
Ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu taêng tröôûng trong nhöõng naêm saép tôùi, ngaønh cheø
phaûi thöïc hieän caùc chieán löôïc thò tröôøng sau:
a)- Chieán löôïc cuûng coá vaø khoâi phuïc thò tröôøng:
Caùc thò tröôøng ñöôïc coi laø lôùn vaø tieàm naêng taêng tröôûng ñoái vôùi cheø VN
caàn phaûi cuûng coá vaø giöõ vöõng laø Iraq, Ñaøi Loan, Singapore, Pakistan Nga vaø
Ñoâng aâu baèng caùch giöõ vöõng vaø taêng thò phaàn baèng caùc SP cheø ñen OTD hieän coù
vôùi chaát löôïng ngaøy caøng caûi tieán vaø chi phí thaáp ñeå coù giaù caû caïnh tranh vôùi caùc
ñoái thuû. Caùc thò tröôøng naøy nhu caàu ñoái vôùi cheø ñen OTD coù xu höôùng taêng
trong thôøi gian tôùi cuøng vôùi toác ñoä taêng daân soá, cheø VN coù toác ñoä taêng tröôûng
47
trong thôøi gian qua. Hieän taïi VN chöa coù caùc chi phí cho tieáp thò taïi caùc thò
tröôøng naøy.
Ñoái vôùi thò tröôøng Iraq caàn taän duïng lôïi theá caïnh tranh coù söï trôï giuùp cuûa
chính phuû. hieän VN ñang chieám öu theá caïnh tranh veà thò phaàn treân thò tröôøng
Iraq vì vaäy chieán löôïc naâng cao chaát löôïng, giaûm chi phí, ñoàng thôøi ñaåy maïnh
caùc hình thöùc hôïp taùc kinh doanh vôùi caùc toå chöùc, caù nhaân ñaàu tö kinh doanh
cheø taïi VN ñeå giaûm aùp löïc giaûm giaù. thöïc hieän chieán löôïc caïnh tranh taäp trung
treân cô sôû chi phí thaáp vaø khaùc bieät hoaù SP veà phöông dieän chaát löôïng vaø chuûng
loaïi SP chaát löôïng cao.
Nga caùc nöôùc CIS vaø Ñoâng aâu laø thò tröôøng truyeàn thoáng cuûa ngaønh
cheø VN tröôùc kia ñaëc bieät Nga laø nöôùc coù NK löôïng cheø lôùn treân theá giôùi khoâng
thua keùm Anh tröôùc ñaây ñaõ nhaäp cuûa VN 8-10 ngaøn taán cheø/naêm. Ngaønh cheø VN
ñaõ maát thò tröôøng naøy trong 10 naêm nay. trong vaøi naêm gaàn ñaây ñang khoâi phuïc
laïi thò tröôøng naøy, ñaây laø thò tröôøng coù tieàm naêng raát lôùn.
Saûn phaåm chuû yeáu laø caùc loaïi cheø ñen OTD caáp trung vaø caáp thaáp, khoâng
ñoøi hoûi cao veà chaát löôïng chaát SP cuûa VN ñaõ ñöôïc thò tröôøng naøy chaáp nhaän. Thò
tröôøng naøy ñoái thuû caïnh tranh chính laø Aán ñoä, Srilanka. Ñaây laø thò tröôøng ñieàu
kieän kinh teá coøn khoù khaên, nhaïy caûm veà giaù, chieán löôïc caïnh tranh laø naâng cao
chaát löôïng vaø giaûm chi phí ñeå coù khaû naêng giaûm giaù so vôùi ñoái thuû. lôïi theá caïnh
tranh cuûa VN laø do coù moái quan heä laâu daøi giöõa caùc chính phuû. Hieän nay coù raát
nhieàu Vieät kieàu ñang laøm aên sinh soáng taïi caùc nöôùc naøy ñaây laø cô hoäi ñeå caùc DN
cheø VN coù theå lieân keát ñeå môû caùc cô sôû ñoùng goí vaø cuûa haøng phaân phoái tröïc tieáp
treân thò tröôøng naøy.
Thò tröôøng Pakistan ñöôïc coi laø thò tröôøng nhieàu tieàm naêng taêng tröôûng
nhaát ñöôïc vôùi cheø VN vì qua phaân tích VN coù nhieàu cô hoäi taïi thò tröôøng naøy
nhö coù caû SP cheø ñen laãn cheø xanh caû cheø CTC vaø OTD vôùi caùc loaïi chaát löôïng,
coù quan heä mua baùn töø laâu vôùi soá löôïng ñaùng. Thò tröôøng naøy ñoái thuû caïnh tranh
maïnh nhaát laø Kenya. Thaâm nhaäp thò tröôøng naøy baèng caùch qua vaên phoøng ñaïi
dieän cheø VN taïi Pakistan thieát laäp cô sôû ñoùng goí vaø maïng löôùi phaân phoái tröïc
tieáp tôùi ngöôøi tieâu duøng, naâng cao chaát löôïng vaø giaûm giaù ñeå caïnh tranh vôùi saûn
phaåm cuûa Kenya.
Thò tröôøng Nhaät Baûn, Ñaøi Loan laø nöôùc vöøa saûn xuaát vöøa NK cheø ñeå
tieâu duøng vaø taùi xuaát cho nöôùc khaùc, thò tröôøng tieâu thuï loaïi cheø xanh vaø oolong
coù giaù trò cao vaø moät soá loaïi cheø ñen caáp trung vaø thaáp nhöng yeâu caàu nghieâm
ngaët veà veä sinh thöïc phaåm.
Saûn phaåm cheø VN vöøa qua ñaõ chieám ñöôïc uy tín khaùch haøng treân thò
tröôøng naøy do saûn phaåm ñöôïc saûn xuaát phaàn lôùn taïi caùc DN coù voán ñaàu tö cuûa
Nhaät vaø Ñaøi Loan theo coâng ngheä cuûa Nhaät vaø Trung quoác vì vaäy ñaùp öùng thò
hieáu ngöôøi tieâu duøng. Ñaëc bieät laø cheø xanh Nhaät ñöôïc ñaùnh giaù hôn haün chaát
löôïng cuûa Trung Quoác. Nhu caàu NK cheø xanh hai nöôùc naøy ngaøy moät taêng vì caùc
48
chuû saûn xuaát trong nöôùc taêng cöôøng ñaàu tö saûn xuaát taïi nöôùc ngoaøi roài taùi NK veà
nöôùc.
Caùc DN cheø VN caàn taêng cöôøng tìm kieám ñoái taùc ñeå ñaàu tö lieân doanh, vì
thò tröôøng coù truyeàn thoáng laø tieâu thuï cheø xanh vaø oolong, quan taâm chuû yeáu laø
chaát löôïng, giaù caû chæ laø thöù yeáu, ñaây laø cô hoäi toát veà caûi tieán giaù caû, naâng cao
kim ngaïch xuaát khaåu.
b)- Chieán löôïc phaùt trieån thò tröôøng:
Hieän Nay haàu nhö toaøn boä cheø ñen caáp cao ñöôïc tieâu thuï taïi thò tröôøng
Iraq vaø chöa coù moät thò tröôøng naøo thay theá moät khoái löôïng lôùn SP naøy. Quyeàn
löïc töø phiaù ngöôøi mua raát cao daãn ñeán ruûi ro lôùn, vì vaäy ñieàu caàn thieát laø phaûi
chieám lónh nhöõng khuùc thò tröôøng môùi tieâu thuï cheø ñen caáp cao ñeå phaân taùn ruûi
ro.
Trong vaøi naêm gaàn ñaây moät soá caùc DN ñaõ thaâm nhaâp ñöôïc moät soá löôïng
nhoû vaøo thò tröôøng taïi caùc nöôùc phaùt trieån Chaâu Aâu – Myõ vôùi tính chaát thaêm doø
chöa beàn vöõng, caàn phaûi ñaåy maïnh coäng taùc xuùc tieán thöông maïi tìm kieám ñoái
taùc taïi caùc thò tröôøng naøy. Ñ aây laø thò tröôøng coù quy moâ lôùn nhö ñaõ phaân tích vaø
coù nhieàu cô hoäi cho ngaønh cheø VN coù theå thaâm nhaäp khi tham gia hoäi nhaäp, vì
vaäy ngay töø baây giôø caàn phaûi coù chieán löôïc nghieân cöùu kyõ caùc thò tröôøng naøy veà
SP, keânh phaân phoái ... chuaån bò SP thaâm nhaäp thò tröôøng naøy ñeå traùnh ruûi ro
khi chuùng ta taäp trung moät khoái löôïng lôùn SP vaøo moät thò tröôøng.
Saûn phaåm : Thò tröôøng naøy tieâu thuï chuû yeáu laø cheø ñen OTD caáp cao vaø
cheø ñen CTC maûnh. Vaø caùc loaïi cheø ñaëc saûn cuûa caùc vuøng Darjeeling, Assam, Aán
ñoä vaø Ceylon cuûa Srilanka ñöôïc öa chuoäng, vì vaäy saûn xuaát caùc loaïi cheø ñen ñaëc
saûn coù ñaëc tröng rieâng bieät taïi caùc vuøng cao nôi coù ñieàu kieän töï nhieân thích hôïp
cho cheø coù chaát löôïng cao ñeå baùn theo xuaát xöù. Nhö cheø ñen Caàu Ñaát, cheø ñen
Moäc Chaâu, cheø Thaùi Nguyeân ... Ñaây laø thò tröôøng thuoäc caùc quoác gia phaùt trieån
yeâu caàu cheø coù chaát löôïng vaø an toaøn thöïc phaåm raát cao, vì vaäy tieâu chuaån veä
sinh vaø an toaøn thöïc phaåm ñaët leân haøng ñaàu
Phaân phoái: Ña soá saûn phaåm ñöôïc tieâu thuï taïi caùc thò tröôøng naøy laø saûn
phaåm ñaõ qua tinh cheá do caùc coâng ty ñoùng goí lôùn ñaûm nhaän. Theo soá lieäu ñieàu
tra cuûa toå chöùc maäu dòch cheø theá giôùi, hieän nay coù 8 coâng ty xuyeân quoác gia ñang
chi phoái phaàn lôùn thò tröôøng cheø ôû nhieàu nöôùc saûn xuaát, XK vaø NK cheø treân theá
giôùi nhö Brock Bond, Lipton, Lyons, Tetley, Twinings, Jame Finlaym Inchape
Oversea, Lawre Plantation Holding, Eastern Produce Holding. Caùc coâng ty naøy
coù coå phaàn taïi caùc coâng ty saûn xuaát cheø ôû nhieàu nöôùc saûn xuaát, XK cheø, ñoàng
thôøi cuõng laø nhöõng coâng ty laøm troïn caùc khaâu NK, ñaáu troän, ñoùng goùi bao bì vaø
toå chöùc caùc keânh tieâu thuï baùn leû taïi caùc sieâu thò vaø cöûa haøng taïi caùc nöôùc. Caùc
coâng ty coù theá maïnh veà taøi chính, coù theå caïnh tranh vôùi baát keå ñoái thuû naøo
muoán thaâm nhaäp vaøo thò tröôøng maø hoï ñang coù maët, ñeán nay caùc coâng ty coù maët
treân nhieàu naêm taïi haàu heát caùc nöôùc saûn xuaát cheø nhö Aán Ñoä, Srilanka, Kenya,
Indonesia, Bangladesh, Malawi.. vaø caùc nöôùc NK ôû chaâu aâu, Myõ, AÙ, Phi vaø Trung
Ñoâng, Nga vaø caùc nöôùc thuoäc Lieân Xoâ cuõ ôû vuøng trung AÙ, Ñoâng Aâu. Hieän nay VN
cuõng ñang laø muïc tieâu ñeå hoï tieán haønh caùc hoaït ñoäng thaâu toùm thò tröôøng naøy.
49
Vaäy caùc DN cheø VN caàn tieán haønh coâng taùc xuùc tieán thöông maïi baèng
caùch lieân keát vôùi caùc nhaø phaân phoái lôùn naøy baèng hình thöùc lieân doanh bao
tieâu SP, vöøa coù theå coù thò tröôøng tieâu thuï oån ñònh vöøa coù theå hoïc hoûi kinh
nghieäm treân thò tröôøng tieáp caän vôùi thò tröôøng nhanh hôn cuõng nhö tranh thuû
ñöôïc voán ñeå ñaàu tö ñoåi môùi coâng ngheä vaø kyõ thuaät hieän ñaïi taïo ra SP tinh cheá
phuø hôïp vôùi thò tröôøng giaûm thieåu ruûi ro khi chæ xuaát nguyeân lieäu thoâ.
3.4 Naâng cao söùc caïnh tranh SP cheø .
Ñeå coù theå môû roäng thò tröôøng tieâu thuï, tröôùc heát SP phaûi coù tính caïnh
tranh so vôùi SP cuûa ñoái thuû. Naêng löïc caïnh tranh cuûa SP theå hieän ôû chaát löôïng,
giaù caû vaø caùch thöùc SP ñöôïc phaân phoái. Trong xu höôùng ngaøy nay chaát löôïng trôû
thaønh muïc tieâu chính trong caïnh tranh, nhaát laø SP noâng nghieäp chaát löôïng trôû
thaønh vaán ñeà soáng coøn cho söï thaønh baïi cuûa DN cuõng nhö neàn kinh teá quoác gia.
Nhaát laø trong xu höôùng hoäi nhaäp kinh teá toaøn caàu, khoâng deã gì SP VN coù theå
thaâm nhaäp vaøo thò tröôøng theá giôùi vaø khu vöïc neáu khoâng quan taâm ñeán vaán ñeà
chaát löôïng. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, thò tröôøng cheø ñaõ ñöôïc môû roäng raát
nhieàu so vôùi tröôùc naêm 1995, nhöng söùc caïnh tranh cuûa SP cheø cuûa VN coøn yeáu
do chi phí giaù thaønh thì cao hôn chaát löôïng keùm hôn ( chi phí ôû VN laø
0,83USD/kg, trong khi caùc nöôùc Srilanka, Indonesia, Tung Quoác, Kenya khoaûng
0,5-0,6 USD/kg, Aán ñoä thì ôû möùc cao hôn laø 1,5 USD/kg) nhöng giaù baùn cuûa Vieät
Nam laïi ôû möùc thaáp hôn treân cuøng moät thò tröôøng tieâu thuï (baèng khoaûng 50-70%
giaù caùc nöôùc naøy). Chöa xaây döïng ñöôïc caùc nhaõn maùc SP vaø caùc thöông hieäu noåi
tieáng ñaëc tröng cho SP cheø VN.
Chaát löôïng do toång hôïp caùc yeáu toá ñieàu kieän töï nhieân, khí haäu, gioáng,
chaêm soùc thu haùi vaø qui trình cheá bieán quy ñònh. Vì vaäy, ñeå naâng cao chaát löôïng
cheø phaûi xem xeùt ñoàng boä caùc yeáu toá naøy.
3.41 Naâng cao chaát löôïng nguyeân lieäu:
+ Gioáng : Nguyeân lieäu cheø laø moät yeáu toá quan troïng trong chaát löôïng cheø.
Ñeå coù nguyeân lieäu toát xuaát phaùt töø gioáng, gioáng ñöôïc coi laø khaâu ñoät phaù trong
vaán ñeà caûi tieán chaát löôïng Ñeå coù cheø ñaït chaát löôïng ñaùp öùng nhu caàu cuûa thò
tröôøng ñaõ choïn, Ngaønh cheø xuùc tieán moät cuoäc caùch maïng veà gioáng. Töøng böôùc
thay ñoåi toaøn boä dieän tích cheø thoaí hoaù, naêng suaát thaáp baèng caùc gioáng cheø ñaõ
qua tuyeån choïn cho naêng suaát cao. Ñaëc bieät theo ñaùnh giaù caùc chuyeân gia veà cheø
nhaän ñònh raèng, VN coù caùc khu vöïc coù ñieàu kieän töï nhieân thích hôïp vôùi caùc
gioáng cheø Srilanka vaø Darjeeling cuûa Aán ñoä ñaây laø gioáng cheø coù söùc caïnh tranh
maïnh nhaát treân theá giôùi veà cheø ñen. Vì vaäy vieäc môû roäng dieän tích cuõng nhö
thay ñoåi vöôøn cheø phaûi chuù troïng nhaäp caùc gioáng cheø naøy vaø thaønh caùc vuøng taäp
trung taïi vuøng thích hôïp ñeå thöïc hieän chieán löôïc caïnh tranh SP .
ÔÛ caùc vuøng thaáp troàng môùi vaø troàng daëm caùc gioáng cheø coù giaù trò cao cuûa
Trung Quoác, Ñaøi loan vaø Nhaät baûn ñeå saûn xuaát ra caùc loaïi cheø xanh ñaëc saûn môû
roäng thò tröôøng tieâu thuï taïi Chaâu aù nhö Ñaøi Loan, Nhaät baûn, môû ra thò tröôøng
EU, Myõ trong töông lai, vaø thò tröôøng tieâu thuï trong nöôùc.
50
Môû roäng moâ hình chuyeån ñoåi gioáng cheø baèng caùc döï aùn caûi taïo trong ñoù
25% voán goùp baèng coâng lao ñoäng cuûa ngöôøi lao ñoäng vaø 75% voán cuûa caùc DN vaø
cuøng chia lôïi ích theo tyû leä goùp voán gaén traùch nhieäm cuûa ngöôøi troàng cheø trong
vieäc söû duïng voán.
+ Kyõ thuaät chaêm soùc: Theo ñaùnh giaù cuûa caùc chuyeân gia veà cheø hieän nay
haøm löôïng vaät chaát (chaát tan vaø pectin) trong cheø raát thaáp, do ñaát thieáu dinh
döôõng, baïc maøu. Ñeå taêng chaát löôïng nguyeân lieäu caùc tænh troàng cheø taäp trung
thaønh laäp ñoäi nguõ caùn boä coù ñaày ñuû naêng löïc laøm coâng taùc höôùng daãn cho ngöôøi
troàng cheø caùch chaêm soùc thaâm canh, taêng cô caáu phaân höõa cô boùn cho cheø leân
60-80%, haïn cheá duøng caùc loaïi phaân voâ cô vaø thuoác phoøng tröø saâu beänh. Ngaønh
cheø coù bieän phaùp caám duøng caùc loaïi thuoác BVTV thuoäc danh muïc caám söû duïng
cho cheø vaøo caùc vuøng chuyeân canh cheø. Toå chöùc caùc lôùp hoïc tuyeàn truyeàn vaän
ñoäng ngöôøi troàng cheø veà baûo veä thöïc vaät theo phöông phaùp IPM, vaø taêng cöôøng
möùc ñoä an toaøn veà veä sinh thöïc thaåm cho cheø.
3.42 Hoaøn thieän coâng ngheä cheá bieán
Coâng ngheä laø nhaân toá quan troïng quyeát ñònh söï thaønh coâng cuûa DN. Coâng
ngheä laø coâng cuï taêng cöôøng khaû naêng caïnh tranh ñöôïc theå hieän qua lôïi theá caïnh
tranh nhö giaù thaáp, chaát löôïng cao, coù nhieàu yeáu toá taùc ñoäng ñeán, trong ñoù coâng
ngheä laø moät trong caùc nhaân toá coù aûnh höôûng lôùn. Ngaønh cheø VN hieän nay theo
ñaùnh giaù cuûa Hieäp hoäi cheø VN trình ñoä coâng ngheä ñaït trung bình yeáu so vôùi khu
vöïc vaø theá giôùi. Cheø laø loaïi saûn phaåm cuûa ngaønh coâng nghieäp thöïc phaåm, vì vaäy
coâng ngheä cheá bieán caàn phaûi ñoàng boä ôû nhöõng khaâu quyeát ñònh ñeán chaát löôïng
saûn phaåm vaø hieän ñaïi hoaù.
+Thay ñoåi coâng ngheä ñaùp öùng nhu caàu cuûa thò tröôøng vaø phuø hôïp vôùi chieán
löôïc caïnh tranh maø ngaønh ñang theo ñuoåi. Trong ñieàu kieän ñaëc ñieåm tình hình
cuûa ngaønh cheø VN coâng ngheä laïc haäu, khoâng ñoàng boä, thieáu voán, khaû naêng öùng
duïng vaø vaän haønh cuûa nguoàn nhaân löïc coù nhöng chöa coù chieán löôïc söû duïng.
+Ñaëc ñieåm cuûa SP cheø tuy ña daïng veà chuûng loaïi, SP ñaùp öùng moïi nhu caàu
cuûa moïi taàng lôùp trong xaõ hoäi. nhöng coâng ngheä cuûa caùc nöôùc saûn xuaát cheø chính
chæ döïa vaøo ba loaïi coâng ngheä cheá bieán cô baûn laø coâng ngheä cheá bieán cheø ñen
(OTD vaø CTC) coâng ngheä cheá bieán cheø xanh vaø coâng ngheä cheø oolong. Vaán ñeà cô
baûn ñeå saûn xuaát ra caùc loaïi cheø ñaùp öùng ñuû loaïi nhu caàu töø thaáp ñeán cao khoâng
chæ laø coâng ngheä maùy moùc maø coøn laø bí quyeát coâng ngheä .
+Phöông thöùc ñoåi môùi coâng ngheä ñi theo höôùng caûi tieán, keát hôïp coâng
ngheä truyeàn thoáng vôùi coâng ngheä hieän ñaïi ñeå baûo ñaûm tính linh hoaït ít ruûi ro.
Chuyeån giao coâng ngheä môùi cuûa caùc nöôùc saûn xuaát cheø coù uy tín nhö Srilanka,
Nhaät Baûn caû veà coâng ngheä laãn bí quyeát baèng caùc hình thöùc mua, hoaëc lieân keát
lieân doanh, ñeå saûn xuaát cheø phuø hôïp vôùi thò tröôøng .
+Ñeå ñoåi môùi coù hieäu quaû, phaûi toå chöùc ñaùnh giaù laïi trình ñoä coâng ngheä
hieän coù theo caùc quy moâ. Caùc thieát bò ñaõ laïc haäu caûi tieán boå sung nhieàu laàn thì
phaûi tính toaùn so saùnh thu nhaäp bieán teá do caûi tieán vôùi chi phí caûi tieán. Ñoái vôùi
caùc ñôn vò quy moâ nhoû thieát bò laïc haäu thì tieán haønh quy hoaïch laïi ñeå taäp trung
51
caûi tieán baèng caùc thieát bò trong nöôùc vaø taäp trung saûn xuaát nguyeân lieäu sô cheá
cho cheø öôùp höông noäi ñòa.
+Caùc ñôn vò quy moâ vöøa saûn xuaát cheø XK quy moâ vöøa thì taäp trung caûi
tieán moät soá khaâu baèng thieát bò trong nöôùc coù tính chaát quyeát ñònh ñeán chaát
löôïng SP. Ñoái vôùi ñôn vò quy moâ lôùn tieán haønh laäp döï aùn naâng caáp moät soá ñôn vò
taïi caùc vuøng taäp trung troïng ñieåm cheø XK baèng caùc thieát bò vaø coâng ngheä hieän
ñaïi.
+Xaây döïng môùi moät soá cô sôû cheá bieán coâng ngheä hieän ñaïi ñaùp öùng nhu caàu
saûn xuaát ngaøy caøng taêng ñeán naêm theo muïc tieâu cuûa ngaønh cheø laø taêng gaàn
200% , vaø ñaït 70-80% maët haøng cheø cao caáp.
+ Laép ñaët moät soá daây chuyeàn hieän ñaïi cheá bieán cheø noäi tieâu cao caáp phuïc
vuï nhu caàu hieän ñaïi. Baèng nguoàn voán lieân keát lieân doanh. Taäp trung nguoàn nhaân
löïc coù trình ñoä nghieân cöùu thò tröôøng coâng ngheä, taêng cöôøng vaø khaû naêng vaän
haønh ñeå chuaån bò chuyeån giao khi coù ñieàu kieän.
3.43 Hoaøn thieän quaûn lyù chaát löôïng saûn phaåm.
Tieâu chuaån chaát löôïng cheø VN ñaõ ñöôïc xaây döïng nhöng trong thöïc teá vaãn
chöa ñöôïc aùp duïng ñoàng boä trong toaøn ngaønh. Hoaøn thieän vieäc phoå bieán aùp duïng
tieâu chuaån chaát löôïng cheø theo TCVN Ñeå thoáng nhaát veà tieâu chuaån chaát löôïng
cheø tröôùc khi XK. Thoáng nhaát tieâu chuaån kieåm tra theo tieâu chuaån kyõ thuaät cheø
VN nhö sau:
TCVN 1454 1993
TCVN 1455 1993
TCVN 3218 1993
TCVN 5714 1993
Tieán tôùi xaây döïng tieâu chuaån theo khu vöïc vaø quoác teá ñoái vôùi cheø ñen,
nghieân cöùu aùp duïng heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng theo ISO 9000 (International
Organization For Standardization) ñoái vôùi caùc maët haøng cheø ñen OTD ñeán naêm
2005 sau ñoù öùng duïng cho caùc loaïi cheø khaùc. Vieäc aùp duïng ISO 9000 seõ coù taùc
duïng: Taïo loøng tin cho khaùch haøng, chieám lónh thò tröôøng nhaát laø thò tröôøng
XK., quaûn lyù hieäu quaû DN.
Vieäc caàn thieát laø caàn ñaàu tö coäng taùc vôùi caùc nhaø tö vaán khoa hoïc nhaèm
thieát keá heä thoáng quaûn lyù baèng coâng ngheä thoâng tin, coâng ngheä töï ñoäng hoaù vaø
thöïc hieän tieâu chuaån ISO 9000 töø nay ñeán 2005 ñeå kòp hoaø nhaäp vaøo AFTA vaø
WTO.
Hieän nay vaán ñeà dö löôïng toái ña thuoác tröø saâu ñang bò aùp löïc töø phiaù ngöôøi
mua raát lôùn, khaùch haøng coù theå töø choái nhaän haøng neáu kieåm tra dö löôïng thuoác
tröø saâu quaù giôùi haïn cho pheùp vaø coù theå maát thò tröôøng. Ngaønh cheø phaûi coù bieän
phaùp chaán chænh nhö sau:
+ Ñeà nghò cô quan chöùc naêng buoäc ngöôøi saûn xuaát thuoác baûo veä thöïc vaät
phaûi ghi ngoaøi bao bì nhaõn hieäu caám söû duïng cho cheø ñoái vôùi caùc loaïi thuoác thuoäc
danh muïc caám .
+ Toå chöùc tuyeân truyeàn giaoù duïc cho ngöôøi troàng cheø bieát taùc haïi cuûa vieäc
söû duïng thuoác tröø saâu sai quy ñònh vaø höôùng daãn hoï bieát caùch söû duïng phuø hôïp.
52
+ Thaønh laäp moät phoøng thí nghieäm dö löôïng thuoác tröø saâu cho caây cheø,
tieán haønh kieåm tra baét buoäc, ñeå baûo ñaûm raèng noàng ñoä thuoác tröø saâu khoâng vöôït
quaù giôùi haïn toái ña, baûo ñaûm danh tieáng cho cheø VN treân thò tröôøng quoác teá.
3.44 Giaûm chi phí saûn xuaát.
Ñeå coù giaù caû caïnh tranh caùc DN phaûi döa ra thò tröôøng moät SP cuøng loaïi
vôùi ñoái thuû nhöng vôùi giaù caû thaáp hôn. Giaù caû SP phaûi ñaûm baûo lôïi ích cuûa DN,
cuûa quoác gia ñoàng thôøi phaûi ñöôïc ngöôøi tieâu duøng chaáp nhaän. Ñeå ñaûm baûo giaù coù
theå caïnh tranh, ngaønh cheø VN caàn phaûi naâng cao naêng suaát caây troàng ñeå giaûm
giaù thaønh nguyeân lieäu baèng caùch taêng ñaàu tö coù hieäu quaû trong noâng nghieäp ñeå
ñöa maät ñoä caây troàng theo ñuùng tieâu chuaån hieän nay maät ñoä caây troàng bình quaân
laø 5-7ngaøn caây/ha trong khi tieâu chuaån laø 10-12 ngaøn caây/ha.
Toå chöùc quaûn lyù saûn xuaát thu mua nguyeân lieäu, gaén caùc nhaø mayù cheá bieán
vôùi vuøng nguyeân lieäu ñeå giaûm caùc chi phí trung gian nhaát laø chi phí nhieàu taàng
naác qua vieäc thu mua nguyeân lieäu ñöa ñeán nhaø maùy cheá bieán.
Giaûm chi phí lao ñoäng soáng baèng caùch saép xeáp laïi daây chuyeàn saûn xuaát,
duøng maùy moùc haùi cheø. Taêng lôïi theá chi phí theo quy moâ nhaát laø caùc chi phí tìm
kieám thò tröôøng, tieáp thò, nghieân cöùu SP, baùn haøng baèng caùch thoâng qua caùc toå
chöùc thò tröôøng ñaáu giaù. Hieän ñaïi hoaù gaén lieàn vôùi hieäu quaû kinh teá.
Saép xeáp laïi caùc DNNN ñeå hoaït ñoäng coù hieäu quaû hôn, vì DNNN hieän nay
coøn chieám tyû leä cao trong cô caáu saûn phaåm cuûa ngaønh.
3.5 Quy hoaïch, toå chöùc laïi ngaønh cheø VN
Xu theá phaùt trieån cuûa ngaønh cheø theá giôùi cho thaáy raèng, ôû caùc nöôùc saûn
xuaát cheø chính nhö Srilanka, Kenya, Aán Ñoä ngay caû caùc nöôùc SX cheø quy moâ
nhoû hôn VN nhö Manawi, Bangladesh… ngaønh cheø ñöôïc toå chöùc quaûn lyù chaët cheõ
bôûi UÛûy ban cheø quoác gia laø moät cô quan thuoäc chính phuû coù chöùc naêng ñieàu hoaø
caùc hoaït ñoäng cuûa ngaønh cheø nhö: Ñieàu hoaø caùc hoaït ñoäng lieân quan ñeán troàng,
cheá bieán cheø; nghieân cöùu phaùt trieån caûi tieán chaát löôïng SP cuõng nhö phöông
phaùp chaêm soùc; xuùc tieán thöông maïi taïi thò tröôøng noäi ñòa vaø quoác teá; baûo veä lôïi
ích cuûa caùc thaønh vieân ngaønh cheø, vì vaäy maø ngaønh cheø caùc nöôùc naøy phaùt trieån
oån ñònh, hoaït ñoäng raát maïnh, chieám ñöôïc thò phaàn lôùn taïi caùc nöôùc NK.
Ngaønh cheø VN hieän taïi vôùi quy moâ treân trung bình cuûa theá giôùi, nhöng
trong muïc tieâu phaùt trieån ngaønh cheø ñaït 147.000 taán vaøo naêm 2010 vaø vôùi toác ñoä
phaùt trieån, khaû naêng caïnh tranh cuûa caây cheø taïi noäi ñòa nhö hieän nay thì ngaønh
cheø VN coù khaû naêng vöôït xa muïc tieâu naøy vaø nhö vaäy coù theå ñaït ñeán quy moâ lôùn
cuûa theá giôùi.
Maët khaùc vôùi yù nghiaõ quan troïng cuûa caây cheø ñoái vôùi neàn kinh teá ñaát
nöôùc, caây cheø gaén vôùi ñaïi boä phaän ngöôøi daân khu vöïc Trung du, mieàn nuùi vaø taây
nguyeân, ngoaì yù nghiaõ kinh teá caây cheø coøn coù yù nghiaõ xaõ hoäi vaø chính trò. Vieäc
toå chöùc phaùt trieån ngaønh cheø moät caùch oån ñònh vaø chaët cheõ nhö caùc nöôùc laø
ñieàu caàn ñöôïc nhaø nöôùc quan taâm baèng moät cô quan thuoäc chính phuû. Hieän nay
Hieäp hoäi cheø chæ laø moät toå chöùc phi chính phuû khoâng ñaûm traùch ñöôïc taát caû coâng
53
vieäc lieân quan ñeán phaùt trieån ngaønh cheø vaø Toång coâng ty cheø VN (chieám 20%
saûn phaåm caû nöôùc) chæ laø moät trong caùc DN ñoäc laäp thuoäc ngaønh cheø VN
Xuaát phaùt töø nhöõng nhaän ñònh treân chuùng toâi ñeà xuaát moät giaûi phaùp
mang tính chaát chieán löôïc ñeå toå chöùc toát ngaønh cheø trong töông lai laø phaûi
thaønh laäp moät UÛûy ban cheø VN tröïc thuoäc Boä noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng
thoân bao goàm moät soá thaønh vieân cuûa chính phuû hoaït ñoäng chuyeân moân hoaù, caùc
thaønh vieân cuûa Hieäp hoäi cheø hoaït ñoäng baùn chuyeân traùch ñeå thöïc hieän caùc coâng
vieäc maø tröôùc ñeán nay chöa ñöôïc quaûn lyù chaët cheõ, UB cheø bao goàm caùc boä phaän:
+ Vieän nghieân cöùu cheø VN
- Quaûn lyù thoáng nhaát ngaønh veà tieâu chuaån chaát löôïng, vaø tieâu chaån hoaù
gioáng, vuøng nguyeân lieäu, coâng ngheä cheá bieán:
- Ban haønh thoáng nhaát tieâu chuaån moät nhaø maùy ñaït tieâu chuaån cheá bieán
cheø XK laøm cô sôû ñeå caáp giaáy pheùp thaønh laäp DN,
- Phaân coâng caùc DN ñòa phöông quy hoaïch vuøng nguyeân lieäu taäp trung
baèng caùc gioáng cheø thích hôïp
- Thaønh laäp phoøng thí nghieäm kieåm tra dö löôïng thuoác tröø saâu trong buùp
cheø
+ Boä phaän xuùc tieán thöông maïi:
- Cuûng coá hoaït ñoäng XK cheø baèng thaønh laäp moät thò tröôøng baùn ñaáu giaù
cheø, ñaây laø moät hình thöùc phuø hôïp vôùi thoâng leä cuûa thöông maïi quoác teá ñöôïc caùc
nöôùc nhaäp khaåu cheø raát öa thích. Taïi ñaây chaát löôïng ñöôïc tieâu chuaån hoaù. giaù caû
ñöôïc xaùc ñònh nieâm yeát theo thôøi ñieåm moät caùch coâng khai, hôïp lyù vaø saûn phaåm
cheø VN seõ ñöôïc baùn theo xuaát xöù.
- Nghieân cöùu thò tröôøng vaø SP vaø nghieân cöùu coâng ngheä, thu thaäp xöû lyù
cung caáp thoâng tin kòp thôøi cho caùc DN vaø höôùng daãn saûn xuaát cho ngöôøi laøm
cheø, nhaèm muïc ñích saûn xuaát ra SP ñuùng, baùn cho khaùch haøng ñuùng, treân thò
tröôøng ñuùng.
- Thaønh laäp quyõ phoøng ngöøa ruûi ro vaø xuùc tieán thöông maïi trích töø lôïi
nhuaän ñeå laïi cuûa caùc DN nhaèm muïc ñích ñaûm baûo giaù toái thieåu cho ngöôøi troàng
cheø kích thích ñaàu tö qua giaù, quaûng caùo, giôùi thieäu SP, ñaøo taïo chuyeân gia thò
tröôøng, tham gia trieån laõm hoäi chôï vaø hoïc taäp caùc kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc
khaùc.
- Tieán haønh caùc ñieàu tra xaõ hoäi hoïc veà thò tröôøng noäi ñòa ñeå coù cô sôû
höôùng daãn DN saûn xuaát saûn phaåm ñaùp öùng nhu caàu cuûa moïi taàng lôùp daân cö.
+ Hieäp hoäi nhöõng ngöôøi saûn xuaàt, cheá bieán, tieâu thuï cheø:
Hieäp hoäi cheø trong thôøi gian qua, vai troø chöa ñöôïc xaùc ñònh roõ vaø hoaït
ñoäng hieäu quaû chöa cao, phaûi naâng cao vai troø cuûa hieäp hoäi trong vieäc ñieàu hoaø
caùc moái quan heä lieân keát giöõa nhöõng ngöôøi saûn xuaát - kinh doanh cheø taïo ra söï
gaén boù maät thieát treân cô sôû toân troïng tính ñoäc laäp töï chuû hoaøn toaøn giöõa nhöõng
ngöôøi troàng cheø, nhöõng nhaø cheá bieán vaø tieâu thuï, nhaèm muïc ñích naâng cao
khoâng ngöøng naêng suaát, chaát löôïng, SP tieâu thuï ngaøy caøng nhieàu.
54
Caùc DN nhaø nöôùc nhö Toång Coâng ty cheø Vieät nam vaø Coâng ty cheø Laâm
Ñoàng phaûi toå chöùc laïi theo höôùng CPH ñeå naâng cao hieäu quaû (vì hai ñôn vò naøy
chieám 30% naêng löïc saûn xuaát cuûa caû nöôùc), xoaù boû caáp noâng tröôøng, ñoái vôùi moãi
nhaø maùy cheá bieán phaûi gaén lieàn vôùi moät vöôøn cheø nhaát ñònh theo moâ hình cuûa
haàu heát caùc nöôùc saûn xuaát cheø treân theá giôùi, ñeå ñaûm baûo cung caáp nguyeân lieäu
ñoàng nhaát, giaûm bôùt chi phí caáp trung gian, naâng cao hieäu quaû cheá bieán vaø gaén
traùch nhieäm cuûa nhaø maùy vaø ngöôøi troàng cheø trong vieäc ñaàu tö chaêm soùc vöôøn
cheø, ñaûm baûo chaát löôïng ñaùp öùng nhu caàu cuûa thò tröôøng. Nhaø maùy toå chöùc thu
mua cheø taïi caùc vöôøn cheø cuûa noâng daân ñeå traùnh chi phí nhieàu taàng naác trong
löu thoâng nguyeân lieäu nhö chi phí hoa hoàng cuûa caùc ñaïi lyù, chi phí thueá VAT
trong vieäc baùn nguyeân lieäu cuûa ñaïi lyù cho nhaø maùy laø 3%, thöïc chaát caùc khoaûn
chi phí naøy xeùt ñeán cuøng ngöôøi troàng cheø phaûi gaùnh chòu phaàn nhieàu.
Taïo ra caùc moái lieân keát kinh teá giöõa DNNN vôùi caùc DNTT quy moâ nhoû ôû
caùc vuøng saâu, vuøng xa thoâng qua caùc hôïp ñoàng mua baùn saûn phaåm ñeå giaûm caïnh
tranh khoâng laønh maïnh, naâng cao lôïi theá kinh teá quy moâ cuûa ngaønh.
3.6- Giaûi phaùp veà ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc
Ngaøy nay lôïi theá caïnh tranh giöõa quoác gia khoâng chæ laø lôïi theá veà nhaân
coâng reû tieàn, hay lôïi theá veà taì nguyeân thieân nhieân maø laø nguoàn nhaân löïc coù
trình ñoä kyõ thuaät cao coù khaû naêng quaûn lyù vaø khaû naêng öùng duïng tieán boä khoa
hoïc kyõ thuaät ñeå tieáp caän ñöôïc coâng ngheä môùi, tieáp caän ñöôïc thò tröôøng, môû roäng
thò tröôøng, lôïi theá caïnh tranh quoác teá theå hieän ôû choã phaûn öùng nhanh nhaïy vôùi
söï thay ñoåi cuûa nhu caàu, thay ñoåi cuûa thò tröôøng, vaø söï thay ñoåi cuûa coâng ngheä,
töø ñoù coù ñoái saùch thích hôïp. Ngaønh cheø hieän nay nguoàn nhaân löïc quaûn lyù coù
trình ñoä am hieåu veà thò tröôøng coøn haïn cheá. Söï hieåu bieát veà thò tröôøng vaø naêng
löïc quaûn lyù, tieáp thò cuûa caùc DN cheø VN chöa töông xöùng vôùi ñoøi hoûi cuûa thò
tröôøng, haïn cheá veà ngoân ngöõ vaø phöông tieän giao tieáp.
Ngaønh cheø phaûi coù chính saùch quy hoaïch ñaøo taïo caùn boä cho ngaønh ñaëc
bieät trong laõnh vöïc nghieân cöùu thò tröôøng, tieáp thò cuõng nhö caùc chuyeân gia coâng
ngheä cheá bieán . Ñoái vôùi coâng nhaân cheá bieán phaûi toå chöùc ñaøo taïo moät soá löôïng
lôùn coâng nhaân coù trình ñoä kyõ thuaät cao ñeå ñaûm baûo vaän haønh ñöôïc coâng ngheä
hieän ñaïi khi coù ñieàu kieän, vaø naâng cao yù thöùc toå chöùc kyû luaät trong vieäc chaáp
haønh quy trình SX. Phaûi coù chính saùch ñaõi ngoä thích ñaùng ñoái vôùi nhöõng ngöôøi
coù trình ñoä veà kyõ thuaät, veà quaûn lyù cuõng nhö veà kinh doanh veà coâng taùc taïi
ngaønh cheø, vì caùc cô sôû saûn xuaát cuûa ngaønh cheø do ñieàu kieän töï nhieân thöôøng taäp
trung ôû caùc vuøng nuùi cao, vuøng trung du vaø Taây nguyeân, nhöõng vuøng naøy caàn
phaûi coù chính saùch thích hôïp ñeå thu huùt nguoàn nhaân löïc coù trình ñoä vaø kinh
nghieäm. Ñaøo taïo laïi nghieäp vuï, tay ngheà cho caùn boä vaø coâng nhaân ñeå ñaùp öùng
cho tình traïng hieän nay vaø chuaån bò nguoàn nhaân löïc cho söï nghieäp phaùt trieån
ngaønh cheø sau naøy.
55
3.7 Moät soá ñeà xuaát vaø kieán nghò:
Ñeå ngaønh cheø phaùt trieån oån ñònh vaø beàn vöõng ñaït muïc tieâu ñeán naêm 2010.
Trong tình hình hieän nay ngaønh cheø VN ñang ñöùng tröôùc nhöõng thöû thaùch gay
go trong vieäc hoäi nhaäp vaø caïnh tranh treân thò tröôøng theá giôùi. Treân cô sôû nghieân
cöùu lyù luaän cuõng nhö kinh nghieäm thaønh coâng cuûa moät soá nöôùc saûn xuaát cung
öùng cheø theá giôùi cheø theá giôùi vaø thöïc traïng hoaït ñoäng cuûa ngaønh cheø VN. Chuùng
toâi coù moät soá kieán nghò ñoái vôùi chính phuû nhö sau:
+ Moâi tröôøng kinh doanh
Nhaø nöôùc coù cô cheá chính saùch taøi chính nôùi loûng veà caùc khoaûn chi phí cho
caùc dòch vuï moâi giôùi tìm kieám thò tröôøng ñoái vôùi caùc DN nhaø nöôùc ñeå taïo haønh
lang phaùp lyù thoâng thoaùng cho caùc DN hoaït ñoäng gaén quyeàn lôïi vôùi traùch nhieäm,
ñeå ñaûm baûo quyeàn töï chuû vaø saùng taïo cuûa caùc thaønh vieân trong ngaønh cheø.
Chính phuû taïo caùc moâi tröôøng phaùp lyù vaø kinh teá – xaõ hoäi thuaän lôïi thoâng
thoaùng ñeå keâu goïi caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi hôïp taùc, lieân doanh lieân keát ñaàu tö
cheá bieán cheø vaø cheá taïo thieát bò cheá bieán.
+ Hoã trôï veà maët taøi chính:
Nhaø nöôùc caàn hoã trôï veà maët taøi chính cho caùc hoaït ñoäng cuûa ngaønh nhaèm
giuùp ñôõ ngaønh cheø nghieân cöùu phaùt trieån SP môùi thaâm nhaäp vaøo caùc thò thò
tröôøng môùi, chi phí quaûng baù tuyeân truyeàn ñaëc tính cuûa SP, chi phí tham gia caùc
hoäi chôï quoác teá veà cheø, hoã trôï caây gioáng cho ngöôøi troàng cheø chuyeån ñoåi caùc
gioáng cheø môùi baèng caùc chính saùch khuyeán noâng
Ñoái vôùi caùc DN cheá bieán cheø ngaân haøng ñaàu tö phaùt trieån cho vay theo döï
aùn ñeå töøng böôùc hieän ñaïi hoaù thieát bò theo laõi suaát öu ñaõi vaø traû nôï baèng nguoàn
thu töø lôïi nhuaän vaø khaáu hao cuûa döï aùn.
+Coù chính saùch phaân bieät thueá ñoái vôùi ngaønh cheø:
Thueá VAT giöõa cheø vaø caùc noâng saûn khaùc caàn ñöôïc phaân bieät vì phaùt trieån
caây cheø gaén vôùi chính saùch xoaù ñoùi giaûm ngheøo cuûa ngöôøi daân mieàn nuùi. Nhö
phoù thuû töôùng Nguyeãn Coâng Taïn ñaõ noùi ñaåy maïnh tieâu thuï cheø laø giuùp ñoàng baøo
mieàn nuùi phaùt trieån. Ñeå coù ñieàu kieän giaûm giaù kích thích nhu caàu noäi ñòa nhö
Aán Ñoä ñaõ laøm, thueá suaát VAT caàn phaûi giaûm töø 10% xuoáng 5% ñoái vôùi SP noäi
tieâu.
Thueá thu nhaäp doanh nghieäp cuûa caùc DN cheø laø 32% nhö caùc DN ngaønh
khaùc laø chöa hôïp lyù, vì ña soá caùc DN cheø ñaët taïi mieàn nuùi, trung du laø caùc vuøng
ñöôïc khuyeán khích ñaàu tö phaùt trieån. Caàn phaûi coù chính saùch thueá ñaëc thuø ñoái
vôùi caùc DN cheø ñeå caùc DN coù ñieàu kieän tích luyû taùi ñaàu tö vaøo vöôøn cheø cuõng nhö
ñoåi môùi coâng ngheä.
+ Khai thoâng thò tröôøng baèng caùc moái quan heä cuûa chính phuû:
Ñeå khai thoâng thò tröôøng theá giôùi baèng caùc hieäp ñònh thöông maïi song
phöông giöõa caùc chính phuû nhö hieäp ñònh ñoåi haøng, hoaëc hieäp ñònh taøi trôï tín
duïng. Kinh nghieäm thôøi gian qua khi VN maát thò tröôøng Nga, chính phuû caùc
nöôùc Aán ñoä vaø Srilanka thaâm nhaäp vaøo chieám lónh phaàn lôùn thò tröôøng naøy
cuûng nhôø vaøo söï trôï giuùp cuûa chính phuû. Vöøa qua VN, Aán ñoä, Srilanka, Indonesia
chieám lónh ñöôïc thò tröôøng Iraq cuõng nhôø bieän phaùp quan heä cuûa chính phuû. Vì
vaäy ñeå giaønh laïi thò tröôøng Nga caùc nöôùc CIS vaø Ñoâng aâu trong ñieàu kieän hieän
56
nay ñoái vôùi ngaønh cheø VN, vieäc giuùp ñôõ cuûa nhaø nöôùc seõ ñaûm baûo chaéc chaén
nhaát cho caùc DN tìm ñöôïc thò tröôøng tieâu thuï, ñaëc bieät quan heä giöõa chính phuû
VN vaø caùc nöôùc Ñoâng AÂu ,CIS ñaõ coù quan heä höõu nghò töø tröôùc. Môû roäng thò
tröôøng Myõ baèng hôïp ñoàng trao ñoåi haøng.
57
Keát luaän
Tình hình thò tröôøng cheø theá maát caân ñoài cung caàu trong nhöõng naêm gaàn
ñaây, laøm cho giaù cheø giaûm lieân tuïc qua caùc naêm, ñieàu naøy ñaõ laøm cho caùc nhaø
kinh doanh cheø cuõng nhö hieäp hoäi cuûa caùc nöôùc saûn xuaát cheø ñaõ phaûi tính toaùn
ñeán vaán ñeà haïn cheá cung vaø ñaåy maïnh caàu treân thò tröôøng theá giôùi. Tuy vaäy
ngaønh cheø VN coù nhöõng ñoùng goùp quan troïng trong neàn kinh teá quoác daân, nhaát
laø trong 5 naêm trôû laïi ñaây saûn löôïng cheá bieán ñaõ taêng gaàn 2 laàn . Saûn löôïng XK
taêng gaàn 3 laàn vôùi kim ngaïch taêng 3,7 laàn ñöa VN leân haøng thöù 9 trong soá 10
quoác gia XK cheø lôùn nhaát theá giôùi. Söï kieän naøy ñaõ taïo söï quan taâm cuûa caùc nöôùc
saûn xuaát, XK lôùn treân theá giôùi veà toác ñoä phaùt trieån ngaønh cheø VN trong töông
lai seõ laø nguy cô laøm giaûm giaù cheø theá giôùi vaø taát nhieân hoï seõ coù haønh ñoäng ñeå
ñoái phoù.
Qua nghieân cöùu chuùng toâi thaáy raèng hoaït ñoäng cuûa caùc DN cheø VN trong
cô cheá thò tröôøng boäc loä nhieàu toàn taïi neáu khoâng coù bieän phaùp seõ gaëp khoù khaên
veà thò tröôøng tieâu thuï trong töông lai khi tham gia hoäi nhaäp AFTA vaø WTO.
Xuaát phaùt töø yù nghiaõ quan troïng cuûa ngaønh cheø ñoái vôùi neàn kinh teá chuùng toâi ñaõ
nghieân cöùu hoaøn thaønh luaän vaên vôùi moät soá giaûi phaùp chuû yeáu nhaèm môû roäng
thò tröôøng tieâu thuï cheø ñeán naêm 2010ø, caùc giaûi phaùp naøy thöïc chaát laø nhöõng giaûi
phaùp chieán löôïc mang tính laâu daøi noù ñeà ra muïc tieâu vaø chính saùch cho caùc DN
trong thôøi gian 10 naêm tôùi vôùi muïc ñích cuoái cuøng laø taêng soá löôïng SP tieâu thuï,
taêng giaù trò SP ñeå phaùt trieån ngaønh cheø VN .
Qua phaân tích coù theå noùi raèng ngaønh cheø VN coøn tieàm naêng lôùn trong vieäc
thaâm nhaäp vaøo thò tröôøng theá giôùi cuõng nhö môû roäng tieâu thuï noäïi ñiaï, xaùc ñònh
raèng caùc DN cheø ñang hoaït ñoäng trong moâi tröôøng caïnh tranh khoác lieät vôùi caùc
ñoái thuû quoác teá veà saûn xuaát cung öùng cheø vaø vôùi caùc loaïi NGK khaùc ñang buøng noå
treân thò tröôøng hieän nay. Vuõ khí caïnh tranh cuûa ngaønh cheø VN vaãn laø: Chaát
löôïng, giaù caû, xuùc tieán thöông maïi, quaûng caùo caùc coâng naêng cuûa cheø ñoái vôùi söùc
khoeû con ngöôøi caû veà vaät chaát laãn tinh thaàn, vì vaäy ñeå môû roäng thò tröôøng caùc
DN phaûi thöïc hieän ñoàng boä caùc giaûi phaùp trong ñoù caàn ñaëc bieät quan taâm vaán ñeà
chaát löôïng vaø quaûng baù SP.
Noùi toùm laïi ngaønh cheø theá giôùi noùi chung vaø VN böôùc vaøo theá kyû 21 vôùi
ñaày khoù khaên vaø thöû thaùch tröôùc söùc eùp cuûa cung-caàu vaø caïnh tranh caùc SP thay
theá. Moät soá caùc giaûi phaùp chuû yeáu môû roäng thò tröôøng tuy chöa ñaày ñuû vôùi hy
voïng raèng thò tröôøng tieâu thuï cheø VN seõ ñöôïc taêng leân caû veà thò phaàn laãn giaù trò
ñoù laø cô sôû vöûng chaéc cho ngaønh cheø VN tieáp tuïc vöôn leân.
Vôùi thôøi gian vaø khaû naêng nghieân cöùu coøn haïn cheá, neân luaän vaên khoâng
traùnh khoûi thieáu soùt. Chuùng toâi mong muoán ñöôïc söï ñoùng goùp boå sung cuûa caùc
thaày coâ, caùc vò laõnh ñaïo, caùc chuyeân gia ngaønh cheø vaø ñoàng nghieäp quan taâm
ñeán ñeà taøi naøy ñeå luaän vaên ñöôïc hoaøn thieän hôn.
58
Taøi lieäu tham khaûo
1- Chieán löôïc vaø saùch löôïc kinh doanh - Garry D. Smith, Danny R. Arnold,
Bobby G. Bizzell NXB TP Hoà Chí Minh
2- Chieán löôïc vaø saùch löôïc kinh doanh - TS. Nguyeãn Thò Lieân Dieäp
3- Chieán löôïc caïnh tranh - Micheal E.Porter NXB kyõ thuaät 1996
4- Quaûn trò chieán löôïc phaùt trieån vò theá caïnh tranh - Nguyeãn Höõu lam – Ñinh
Thaí Hoaøng – Phaïm Xuaân Lan XNB giaùo duïc 1998
5- Quaûn trò kinh doanh tinh giaûn - Elaza G.C.Collins Mary Anne Devanna NXB
Khoa hoïc vaø kyõ thuaät Haø Noäi 1994
6- Kinh teá hoïc- David Begg – Stanley Fisher NXB giaùo duïc 1995
7- Nhöõng vaán ñeà cô baûn cuûa caùc lyù thuyeát kinh teá- PTS Ñinh Sôn Huøng
Tröôøng ÑHKT naêm 1993.
8- Lieân keát giöõa kinh teá vaø thöông maïi trong quaù trình chuyeån sang neàn kinh teá
thò tröôøng - NXB Khoa hoïc kyõ thuaät 1995
9- Khaùi luaän veà quaûn trò chieán löôïc- Fred – David NXB thoáng keâ 1997
10- Marketing caên baûn- TS Hoà Ñöùc Huøng
11- Nieân giaùn thoáng keâ naêm 2000 - Toång cuïc thoáng keâ
12- Caùc baùo caùo cuûa Hieäp hoäi cheø Vieät Nam naêm 2000
13- Quyeát ñònh soá 43 cuûa Thuû töôùng chính phuû veà ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh
cheø Vieät Nam ñeán 2010.
14- Nhöõng xu höôùng kinh teá trong theá kyû 21 NXB KHKT Leâ Ngoïc – 2000
15- Caùc taäp tin thò tröôøng cheø naêm 2000- HHCVN
16- Caùc Taïp chí Ngöôøi laøm cheø – Cô quan cuûa HHCVN vaø Toång coâng ty cheø Vieät
nam
17- Vaên kieän cuûa Ñaïi Hoäi Ñaûng toaøn quoác laàn thöù VIII vaø IX
18- Thoâng tin treân maïng Internet cuûa FAO, Hieäp hoäi cheø Aán Ñoä, vaø cuûa Taäp
Ñoaøn Vanrees Haø Lan.
59
PHỤ LỤC
THÒ TRÖÔØNG XUAÁT KHAÅU CHEØ VIEÄT NAM
Quoác gia
Saûn löôïng cheø XK cuûa Vieät
nam
Tröôùc 1995 Giaù BQ
taán USD/taán
1 Lien Bang Nga 10,000
2 Ukraina 200
3 Aán Ñoä 50
4 Balan 1,000
5 Anh 3,000
6 Singapore 1,000
7 Ñaøi Loan 500
8 Jocdan 200
9 Nhaät 300
10 Iraq 6,500
11 Lybi 1,000
12 Angieri 500
13 Pakistan 500
14 Syri
15 Myõ 200
16 Iran
17 Thoå Nhó Kyø
18 Bulgary 1,000
19 Rumani 500
Hungary 1,000
20 Sec 500
21 Slovakia 500
22 Lien bang Nam Tö 1,000
23 Israel 200
24 Ñöùc 500
25 Tadfikixtan 1,500
26 Kazataêng 500
Uzobekixtan 500
27 Cuba 1,000
28 Maroc 500
29 Bôø bieån Ngaø 500
30
Caùc thò tröôøng
khaùc 1,000
35,650
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Những giải pháp chủ yếu mở rộng thị trường tiêu thụ chè Việt Nam đến năm 2010.pdf