Đề tài Những giải pháp phát triển du lịch sinh thái Việt Nam trong xu thế hội nhập
1. Tính cấp thiết của luận án Du lịch sinh thái (DLST) là loại hình du lịch phát triển nhanh nhất hiện nay bởi xu hướng khách ngày càng quan tâm đến các vấn đề môi trường và phát triển bền vững. Trong những năm qua, mặc dù có tiềm năng và được ưu tiên phát triển, song do thiếu kinh nghiệm và còn hạn chế nhất định nên DLST Việt Nam chưa phát triển tương xứng với vị trí và tiềm năng, chưa thực sự đem lại hiệu quả như mong muốn. Chính vì vậy, đánh giá đúng sự phát triển DLST hiện nay, thấy rõ những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân để tìm ra giải pháp phát triển trong giai đoạn tới là đòi hỏi bức xúc. Trong những năm qua, đã có một số công trình và đề tài nghiên cứu về DLST của các nhà khoa học trong và ngoài nước, song chưa có đề tài nào đề cập các giải pháp phát triển DLST Việt Nam một cách hệ thống trên bình diện quốc gia. Do đó luận án: “Những giải pháp phát triển du lịch sinh thái Việt Nam trong xu thế hội nhập” của nghiên cứu sinh được lựa chọn có ý nghĩa cấp thiết và hy vọng sẽ góp phần phát triển DLST của Việt Nam trong giai đoạn tới. 2. Mục đích nghiên cứu Mục đích nghiên cứu của luận án là nghiên cứu và đề xuất những giải pháp đồng bộ góp phần phát triển DLST Việt Nam trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận án là các vấn đề lý luận về DLST, kinh nghiệm phát triển DLST ở một số nước trên thế giới, hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh DLST ở Việt Nam, những chính sách và cơ chế quản lý của Nhà nước đối với sự phát triển DLST Việt Nam. 2 Phạm vi nghiên cứu của luận án bao hàm hoạt động DLST trên phạm vi cả nước. Tuy nhiên, do hạn chế về thời gian và điều kiện thực hiện, luận án tập trung khảo sát ở một số điểm DLST điển hình như vườn quốc gia (VQG) Ba Bể, VQG Cúc Phương, VQG Cát Bà, vịnh Hạ Long; đồng thời sử dụng những số liệu về hoạt động DLST ở một số điểm DLST khác qua các báo cáo của ngành Du lịch cũng như của các cơ quan quản lý du lịch ở nhiều địa phương khác trong cả nước, những công trình nghiên cứu được đăng tải trong các tạp chí, hội thảo khoa học giai đoạn 2000 - 2005. 4. Phương pháp nghiên cứu Dựa trên pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, luận án đã sử dụng các phương pháp cụ thể như thống kê, phân tích và so sánh, tổng hợp, điều tra thực địa, phương pháp chuyên gia. 5. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước có liên quan đến luận án Trên thế giới, việc nghiên cứu một cách có hệ thống về DLST chủ yếu từ những năm đầu thập niên 80 của thế kỷ XX. Một số tổ chức và cá nhân như Tổ chức bảo tồn thiên nhiên thế giới (IUCN); Quỹ động vật hoang dã (WWF), Ceballos - Lascurain; Boo; Lindberg & Hawkins.v.v. đã có nghiên cứu, đưa ra những hướng dẫn về quy hoạch, quản lý, tổ chức hoạt động DLST có giá trị và được vận dụng để phát triển DLST ở nhiều quốc gia. ở Việt Nam, các công trình nghiên cứu về DLST chủ yếu đề cập đến tài nguyên DLST; nghiên cứu các khía cạnh, các yếu tố phát triển DLST và đưa ra một số hướng phát triển DLST. Chính vì vậy, vấn đề nghiên cứu trong đề tài luận án đã kế thừa một phần kết quả của các nghiên cứu trên, đồng thời phát triển và bổ sung những giải pháp nhằm đóng góp cụ thể cho phát triển DLST ở Việt Nam trong giai đoạn tới nên không trùng với các công trình khoa học đã công bố. 3 6. ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ý nghĩa khoa học: Luận án đã tổng quan một cách có hệ thống những vấn đề lý luận cơ bản về DLST. Đặc biệt, luận án đã chỉ ra những cơ hội và thách thức chủ yếu đối với phát triển DLST trong xu thế hội nhập; phân tích nội dung, yêu cầu và những yếu tố ảnh hưởng chính đến sự phát triển DLST đồng thời khái quát được một số bài học kinh nghiệm từ thực tiễn phát triển DLST ở một số nước trên thế giới. Luận án đã phân tích một cách hệ thống, toàn diện thực trạng phát triển DLST ở Việt Nam, từ đó rút ra một số kết luận xác đáng về những thành công, hạn chế và nguyên nhân của thực trạng phát triển DLST trong thời gian qua. Đề xuất được một số giải pháp chủ yếu và kiến nghị có cơ sở khoa học và thực tiễn nhằm phát triển DLST ở Việt Nam trong thời gian tới. ý nghĩa thực tiễn: Đề tài có ý nghĩa thực tiễn, đáp ứng yêu cầu có tính cấp thiết về phát triển DLST ở nước ta trong xu thế hội nhập. Với những giải pháp và kiến nghị cụ thể, luận án góp phần vào thực hiện Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam và Chương trình nghị sự 21 về phát triển bền vững ở nước ta. Luận án có thể làm tài liệu bổ ích cho công tác giảng dạy, nghiên cứu tại các cơ quan nghiên cứu, các trường đại học, đồng thời là tài liệu tham khảo cho các nhà quản lý, các doanh nghiệp du lịch ở nước ta. 7. Kết cấu luận án Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục các tài liệu tham khảo, phụ lục, nội dung chính của luận án được trình bày trong 3 chương: - Chương 1: Những vấn đề lý luận cơ bản và một số kinh nghiệm về phát triển du lịch sinh thái trong xu thế hội nhập - Chương 2: Thực trạng phát triển du lịch sinh thái Việt Nam trong giai đoạn vừa qua - Chương 3: Một số giải pháp phát triển du lịch sinh thái Việt Nam trong giai đoạn tới.
Bạn đang xem nội dung tài liệu Đề tài Những giải pháp phát triển du lịch sinh thái Việt Nam trong xu thế hội nhập, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Bé gi¸o dôc ®μo t¹o
Tr−êng §¹i Häc Th−¬ng M¹i
----------0-----------
NguyÔn ThÞ Tó
Nh÷ng gi¶i ph¸p ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i
ViÖt Nam trong xu thÕ héi nhËp
Chuyªn ngµnh: Kinh tÕ, qu¶n lý vµ kÕ ho¹ch ho¸
kinh tÕ quèc d©n
M∙ sè: 5. 02. 05
Tãm t¾t LuËn ¸n tiÕn sÜ kinh tÕ
Hμ Néi – 2006
C«ng tr×nh ®ù¬c hoµn thµnh
t¹i tr−¬ng ®¹i häc Th−¬ng m¹i
Ng−êi h−íng dÉn khoa häc:
1.GS.TS NguyÔn ThÞ Doan
2.PGS.TS NguyÔn Do·n ThÞ LiÔu
Ph¶n biÖn1
Ph¶n biÖn 2
Ph¶n biÖn 3
LuËn ¸n ®−îc b¶o vÖ t¹i Héi ®ång chÊm luËn ¸n cÊp Nhµ
n−íc, häp t¹i tr−êng §¹i häc Th−¬ng M¹i.
Vµo håi giê , ngµy th¸ng n¨m 2006
Cã thÓ t×m hiÓu kuËn ¸n t¹i Th− viÖn Quèc gia
vµ th− viÖn tr−êng §¹i häc Th−¬ng M¹i
Nh÷ng c«ng tr×nh cña t¸c gi¶ cã liªn quan ®Õn luËn ¸ n
1. NguyÔn ThÞ Tó (1998), Mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn du lÞch sinh
th¸i biÓn ë ViÖt Nam, §Ò tµi nghiªn cøu khoa häc cÊp tr−êng
(chñ tr×), tr−êng §¹i häc Th−¬ng m¹i, Hµ Néi.
2. NguyÔn ThÞ Tó (2000), Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn du
lÞch sinh th¸i biÓn ViÖt Nam trong xu thÕ héi nhËp, §Ò tµi
nghiªn cøu khoa häc cÊp bé (chñ tr×), tr−êng §¹i häc Th−¬ng
m¹i, Hµ Néi.
3. NguyÔn ThÞ Tó (2001), Gi¸o tr×nh: VÖ sinh m«i tr−êng kh¸ch
s¹n- du lÞch (tham gia), Nxb §¹i häc Quèc gia, Hµ Néi.
4. NguyÔn ThÞ Tó (2002), VËn dông lý thuyÕt hÖ qu¶n trÞ d÷ liÖu cña
c«ng nghÖ th«ng tin ®Ó thiÕt lËp hÖ thèng s¬ ®å biÓu mÉu qu¶n lý
l−u tró trong kinh doanh kh¸ch s¹n, §Ò tµi nghiªn cøu khoa häc
cÊp bé (tham gia), tr−êng §¹i häc Th−¬ng m¹i, Hµ Néi.
5. NguyÔn ThÞ Tó (2002), “Søc chøa t¹i ®iÓm du lÞch – mét vÊn ®Ò
cÇn quan t©m”, Chuyªn san khoa häc, Tr−êng §¹i häc Th−¬ng
m¹i, Sè 32/2002
6. NguyÔn ThÞ Tó (2003), Tõ vµ thuËt ng÷ du lÞch, §Ò tµi nghiªn
cøu khoa häc cÊp Ngµnh (tham gia), Tæng côc Du lÞch, Hµ Néi.
7. NguyÔn ThÞ Tó (2004), “Mét sè biÖn ph¸p ph¸t triÓn du lÞch
sinh th¸i ViÖt Nam nh»m thu hót kh¸ch”, Kû yÕu héi th¶o khoa
häc, Tr−êng §¹i häc Th−¬ng m¹i, Hµ Néi.
8. NguyÔn ThÞ Tó (2004), “Bµn vÒ nh÷ng nguyªn t¾c ph¸t triÓn du lÞch
sinh th¸i ë ViÖt Nam”, T¹p chÝ Khoa häc Th−¬ng m¹i, Sè 6/2004
9. NguyÔn ThÞ Tó (2005), Gi¸o tr×nh NghiÖp vô phôc vô kh¸ch s¹n
(chñ biªn), Nxb Thèng kª, Hµ Néi.
10. NguyÔn ThÞ Tó (2005), “Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i
ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay”, T¹p chÝ Khoa häc Th−¬ng
m¹i, Sè 11/2005.
1
PhÇn më ®Çu
1. TÝnh cÊp thiÕt cña luËn ¸n
Du lÞch sinh th¸i (DLST) lµ lo¹i h×nh du lÞch ph¸t triÓn nhanh nhÊt
hiÖn nay bëi xu h−íng kh¸ch ngµy cµng quan t©m ®Õn c¸c vÊn ®Ò m«i
tr−êng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Trong nh÷ng n¨m qua, mÆc dï cã tiÒm
n¨ng vµ ®−îc −u tiªn ph¸t triÓn, song do thiÕu kinh nghiÖm vµ cßn h¹n
chÕ nhÊt ®Þnh nªn DLST ViÖt Nam ch−a ph¸t triÓn t−¬ng xøng víi vÞ
trÝ vµ tiÒm n¨ng, ch−a thùc sù ®em l¹i hiÖu qu¶ nh− mong muèn.
ChÝnh v× vËy, ®¸nh gi¸ ®óng sù ph¸t triÓn DLST hiÖn nay, thÊy râ
nh÷ng −u ®iÓm, h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n ®Ó t×m ra gi¶i ph¸p ph¸t triÓn
trong giai ®o¹n tíi lµ ®ßi hái bøc xóc.
Trong nh÷ng n¨m qua, ®· cã mét sè c«ng tr×nh vµ ®Ò tµi nghiªn
cøu vÒ DLST cña c¸c nhµ khoa häc trong vµ ngoµi n−íc, song ch−a cã
®Ò tµi nµo ®Ò cËp c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn DLST ViÖt Nam mét c¸ch
hÖ thèng trªn b×nh diÖn quèc gia. Do ®ã luËn ¸n: “Nh÷ng gi¶i ph¸p
ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i ViÖt Nam trong xu thÕ héi nhËp” cña
nghiªn cøu sinh ®−îc lùa chän cã ý nghÜa cÊp thiÕt vµ hy väng sÏ gãp
phÇn ph¸t triÓn DLST cña ViÖt Nam trong giai ®o¹n tíi.
2. Môc ®Ých nghiªn cøu
Môc ®Ých nghiªn cøu cña luËn ¸n lµ nghiªn cøu vµ ®Ò xuÊt nh÷ng
gi¶i ph¸p ®ång bé gãp phÇn ph¸t triÓn DLST ViÖt Nam trong xu thÕ
héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
3. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu
§èi t−îng nghiªn cøu cña luËn ¸n lµ c¸c vÊn ®Ò lý luËn vÒ
DLST, kinh nghiÖm ph¸t triÓn DLST ë mét sè n−íc trªn thÕ giíi,
ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh DLST ë ViÖt Nam,
nh÷ng chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý cña Nhµ n−íc ®èi víi sù ph¸t
triÓn DLST ViÖt Nam.
2
Ph¹m vi nghiªn cøu cña luËn ¸n bao hµm ho¹t ®éng DLST trªn
ph¹m vi c¶ n−íc. Tuy nhiªn, do h¹n chÕ vÒ thêi gian vµ ®iÒu kiÖn thùc
hiÖn, luËn ¸n tËp trung kh¶o s¸t ë mét sè ®iÓm DLST ®iÓn h×nh nh−
v−ên quèc gia (VQG) Ba BÓ, VQG Cóc Ph−¬ng, VQG C¸t Bµ, vÞnh
H¹ Long; ®ång thêi sö dông nh÷ng sè liÖu vÒ ho¹t ®éng DLST ë mét
sè ®iÓm DLST kh¸c qua c¸c b¸o c¸o cña ngµnh Du lÞch còng nh− cña
c¸c c¬ quan qu¶n lý du lÞch ë nhiÒu ®Þa ph−¬ng kh¸c trong c¶ n−íc,
nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn cøu ®−îc ®¨ng t¶i trong c¸c t¹p chÝ, héi th¶o
khoa häc giai ®o¹n 2000 - 2005.
4. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu
Dùa trªn ph¸p luËn cña chñ nghÜa duy vËt biÖn chøng vµ duy vËt
lÞch sö, luËn ¸n ®· sö dông c¸c ph−¬ng ph¸p cô thÓ nh− thèng kª, ph©n
tÝch vµ so s¸nh, tæng hîp, ®iÒu tra thùc ®Þa, ph−¬ng ph¸p chuyªn gia.
5. T×nh h×nh nghiªn cøu trong vµ ngoµi n−íc cã liªn quan ®Õn luËn ¸n
Trªn thÕ giíi, viÖc nghiªn cøu mét c¸ch cã hÖ thèng vÒ DLST
chñ yÕu tõ nh÷ng n¨m ®Çu thËp niªn 80 cña thÕ kû XX. Mét sè tæ
chøc vµ c¸ nh©n nh− Tæ chøc b¶o tån thiªn nhiªn thÕ giíi (IUCN);
Quü ®éng vËt hoang d· (WWF), Ceballos - Lascurain; Boo; Lindberg
& Hawkins.v.v. ®· cã nghiªn cøu, ®−a ra nh÷ng h−íng dÉn vÒ quy
ho¹ch, qu¶n lý, tæ chøc ho¹t ®éng DLST cã gi¸ trÞ vµ ®−îc vËn dông
®Ó ph¸t triÓn DLST ë nhiÒu quèc gia.
ë ViÖt Nam, c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ DLST chñ yÕu ®Ò cËp
®Õn tµi nguyªn DLST; nghiªn cøu c¸c khÝa c¹nh, c¸c yÕu tè ph¸t triÓn
DLST vµ ®−a ra mét sè h−íng ph¸t triÓn DLST. ChÝnh v× vËy, vÊn ®Ò
nghiªn cøu trong ®Ò tµi luËn ¸n ®· kÕ thõa mét phÇn kÕt qu¶ cña c¸c
nghiªn cøu trªn, ®ång thêi ph¸t triÓn vµ bæ sung nh÷ng gi¶i ph¸p
nh»m ®ãng gãp cô thÓ cho ph¸t triÓn DLST ë ViÖt Nam trong giai
®o¹n tíi nªn kh«ng trïng víi c¸c c«ng tr×nh khoa häc ®· c«ng bè.
3
6. ý nghÜa khoa häc vµ thùc tiÔn cña ®Ò tµi
ý nghÜa khoa häc: LuËn ¸n ®· tæng quan mét c¸ch cã hÖ thèng
nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ DLST. §Æc biÖt, luËn ¸n ®· chØ ra
nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc chñ yÕu ®èi víi ph¸t triÓn DLST trong xu
thÕ héi nhËp; ph©n tÝch néi dung, yªu cÇu vµ nh÷ng yÕu tè ¶nh h−ëng
chÝnh ®Õn sù ph¸t triÓn DLST ®ång thêi kh¸i qu¸t ®−îc mét sè bµi häc
kinh nghiÖm tõ thùc tiÔn ph¸t triÓn DLST ë mét sè n−íc trªn thÕ giíi.
LuËn ¸n ®· ph©n tÝch mét c¸ch hÖ thèng, toµn diÖn thùc tr¹ng ph¸t
triÓn DLST ë ViÖt Nam, tõ ®ã rót ra mét sè kÕt luËn x¸c ®¸ng vÒ
nh÷ng thµnh c«ng, h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n cña thùc tr¹ng ph¸t triÓn
DLST trong thêi gian qua. §Ò xuÊt ®−îc mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu vµ
kiÕn nghÞ cã c¬ së khoa häc vµ thùc tiÔn nh»m ph¸t triÓn DLST ë ViÖt
Nam trong thêi gian tíi.
ý nghÜa thùc tiÔn: §Ò tµi cã ý nghÜa thùc tiÔn, ®¸p øng yªu cÇu
cã tÝnh cÊp thiÕt vÒ ph¸t triÓn DLST ë n−íc ta trong xu thÕ héi nhËp.
Víi nh÷ng gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ cô thÓ, luËn ¸n gãp phÇn vµo thùc
hiÖn ChiÕn l−îc ph¸t triÓn du lÞch ViÖt Nam vµ Ch−¬ng tr×nh nghÞ sù
21 vÒ ph¸t triÓn bÒn v÷ng ë n−íc ta. LuËn ¸n cã thÓ lµm tµi liÖu bæ Ých
cho c«ng t¸c gi¶ng d¹y, nghiªn cøu t¹i c¸c c¬ quan nghiªn cøu, c¸c
tr−êng ®¹i häc, ®ång thêi lµ tµi liÖu tham kh¶o cho c¸c nhµ qu¶n lý,
c¸c doanh nghiÖp du lÞch ë n−íc ta.
7. KÕt cÊu luËn ¸n
Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, danh môc c¸c tµi liÖu tham kh¶o,
phô lôc, néi dung chÝnh cña luËn ¸n ®−îc tr×nh bµy trong 3 ch−¬ng:
- Ch−¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vµ mét sè kinh nghiÖm
vÒ ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i trong xu thÕ héi nhËp
- Ch−¬ng 2: Thùc tr¹ng ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i ViÖt Nam
trong giai ®o¹n võa qua
- Ch−¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i ViÖt
Nam trong giai ®o¹n tíi.
4
Ch−¬ng 1
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vμ mét sè kinh
nghiÖm vÒ ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i
trong xu thÕ héi nhËp
1.1. §Æc ®iÓm vµ vai trß cña du lÞch sinh th¸i ®èi víi sù ph¸t triÓn
kinh tÕ - x· héi
1.1.1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña du lÞch sinh th¸i
Trªn c¬ së nh÷ng kh¸i niÖm vÒ DLST tõ nh÷ng gãc ®é kh¸c nhau,
luËn ¸n ®· lµm râ h¬n kh¸i niÖm DLST, ®ã lµ lo¹i h×nh du lÞch dùa
vµo viÖc khai th¸c c¸c gi¸ trÞ tù nhiªn g¾n víi b¶n s¾c v¨n ho¸ ®Þa
ph−¬ng, cã gi¸o dôc m«i tr−êng, cã sù tham gia vµ hç trî ph¸t triÓn
céng ®ång, ®ãng gãp cho nç lùc b¶o tån vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng.
DLST mang ®Æc ®iÓm: tÝnh ®a ngµnh; tÝnh x· héi ho¸; tÝnh ®a
môc tiªu; tÝnh thêi vô; tÝnh gi¸o dôc vÒ m«i tr−êng.
1.1.2. Vai trß cña ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh
tÕ - x∙ héi
Trªn c¬ së xem xÐt tÝnh hai mÆt cña ph¸t triÓn DLST, luËn ¸n ®·
kh¼ng ®Þnh: DLST gãp phÇn lµm t¨ng GDP cña quèc gia; b¶o vÖ m«i
tr−êng, b¶o tån c¸c gi¸ trÞ thiªn nhiªn; gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ c¸c vÊn
®Ò v¨n ho¸, x· héi.
1.2. Yªu cÇu vµ néi dung ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i trong xu thÕ
héi nhËp
1.2.1. Nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc ®èi víi ph¸t triÓn du lÞch sinh
th¸i trong xu thÕ héi nhËp
Héi nhËp t¹o ra nh÷ng c¬ héi cho mçi quèc gia cã thÓ tËn dông ®Ó
ph¸t triÓn DLST tèt h¬n nh−: héi nhËp thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ,
n©ng cao nhËn thøc vÒ b¶o vÖ m«i tr−êng, tõ ®ã lµm t¨ng nhu cÇu
5
DLST; thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh ®Çu t− cho DLST; gióp c¸c quèc gia
tiÕp thu kinh nghiÖm vµ t¹o ®éng lùc ®Ó ph¸t triÓn DLST; lµm t¨ng sù
hç trî cña céng ®ång quèc tÕ cho ph¸t triÓn DLST.
ChÝnh héi nhËp còng ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc ®ßi hái c¸c quèc gia
ph¶i v−ît qua nh−: nguy c¬ suy gi¶m ®a d¹ng sinh häc; ¸p lùc c¹nh
tr¹nh s¶n phÈm DLST; sù thay ®æi lèi sèng céng ®ång; héi nhËp nhÊn
m¹nh yªu cÇu ph¸t triÓn DLST ph¶i g¾n víi gi¸o dôc m«i tr−êng vµ
t¹o thªm nhiÒu viÖc lµm vµ lîi Ých cho céng ®ång.
1.2.2. Yªu cÇu c¬ b¶n cña ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i trong xu thÕ
héi nhËp
LuËn ¸n ®· tËp trung lµm râ yªu cÇu ®ã lµ ph¸t triÓn DLST ph¶i
gãp phÇn tÝch cùc vµo b¶o vÖ m«i tr−êng vµ duy tr× hÖ sinh th¸i; ph¶i
g¾n víi ho¹t ®éng gi¸o dôc m«i tr−êng, t¹o ý thøc nç lùc b¶o tån; ph¶i
mang l¹i lîi Ých cho céng ®ång; ph¶i dùa trªn quy ho¹ch hîp lý, khoa
häc vµ ®¶m b¶o søc chøa; ph¶i b¶o vÖ, ph¸t huy b¶n s¾c v¨n hãa vµ
c¸c gi¸ trÞ truyÒn thèng d©n téc.
1.2.3. Néi dung ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i
LuËn ¸n tËp trung lµm râ mét sè néi dung chñ yÕu sau:
- T¨ng c−êng ho¹t ®éng b¶o tån ®a d¹ng sinh häc nh»m ®¶m b¶o
nguån tµi nguyªn sinh th¸i bÒn v÷ng lµm nÒn t¶ng ®Ó ph¸t triÓn DLST.
- Ph¸t triÓn sè l−îng vµ quy m« c¸c ®iÓm DLST; ph¸t triÓn vÒ sè
l−îng, quy m« c¸c tuyÕn du lÞch trong mçi ®iÓm DLST vµ c¸c tuyÕn
liªn kÕt gi÷a c¸c ®iÓm DLST hoÆc gi÷a c¸c ®iÓm DLST víi c¸c ®iÓm
du lÞch kh¸c.
- §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm DLST, ph¸t triÓn c¸c dÞch vô ¨n, nghØ, vui
ch¬i gi¶i trÝ t¹i c¸c ®iÓm DLST.
- N©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm DLST.
- Ph¸t triÓn c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ c¬ së h¹ tÇng du lÞch
6
- Ph¸t triÓn nguån lùc lao ®éng DLST.
- Hoµn thiÖn c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch qu¶n lý cña Nhµ n−íc vµ ®Þa
ph−¬ng vÒ DLST.
- T¨ng c−êng ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr−êng vµ qu¶ng b¸, xóc
tiÕn DLST.
1.3. Nh÷ng yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i
Ph¸t triÓn DLST chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè, trong ®ã luËn ¸n
tËp trung ph©n tÝch mét sè yÕu tè chñ yÕu nh−: tµi nguyªn DLST; hÖ
thèng c¬ së h¹ tÇng; sù t¨ng tr−ëng kinh tÕ; yÕu tè chÝnh trÞ, v¨n ho¸,
x· héi; chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt cña Nhµ n−íc; yÕu tè c¬ së vËt chÊt kü
thuËt; yÕu tè nguån nh©n lùc; yÕu tè c«ng nghÖ vµ yÕu tè c¹nh tranh
trong n−íc còng nh− quèc tÕ.
1.4. Kinh nghiÖm ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i ë mét sè n−íc vµ bµi
häc cã thÓ vËn dông ®èi víi ViÖt Nam
1.4.1. Kinh nghiÖm ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i ë mét sè n−íc trªn
thÕ giíi
Trªn thÕ giíi cã nhiÒu quèc gia rÊt thµnh c«ng trong ph¸t triÓn
DLST, trong ®ã Australia thµnh c«ng bëi cã ChiÕn l−îc ph¸t triÓn
DLST quèc gia rÊt khoa häc vµ c¸c ch−¬ng tr×nh DLST, chó träng
c«ng nghÖ “s¹ch” vµ qu¶n lý tµi nguyªn sinh th¸i; Tanzania quy ho¹ch
ph¸t triÓn DLST ®¶m b¶o tÝnh bÒn v÷ng vµ theo h−íng céng ®ång;
Australia vµ Malaysia chó träng ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc DLST vµ
tæ chøc nhiÒu ch−¬ng tr×nh DLST kÕt hîp; Australia vµ Nepal, Nam
Phi, Costa Rica, Tanzania t¨ng c−êng phèi hîp chÆt chÏ gi÷a ngµnh
du lÞch víi c¸c ngµnh kh¸c vµ céng ®ång, sö dông h−íng dÉn viªn ®Þa
ph−¬ng vµ khuyÕn khÝch céng ®ång ®Þa ph−¬ng tham gia ho¹t ®éng
DLST, t¨ng c−êng qu¶ng b¸ DLST.
7
1.4.2. Nh÷ng bµi häc cã thÓ vËn dông ®èi víi ViÖt Nam
Tõ nghiªn cøu kinh nghiÖm mét sè n−íc trªn, luËn ¸n ®· rót ra
mét sè bµi häc cã thÓ vËn dông ®èi víi ViÖt Nam nh− n©ng cao nhËn
thøc vÒ ph¸t triÓn DLST; quy ho¹ch ph¸t triÓn DLST bÒn v÷ng theo
h−íng céng ®ång; t¨ng c−êng ®Çu t− ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng; ®a d¹ng
ho¸ vµ n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm DLST; x©y dùng m« h×nh qu¶n
lý hiÖu qu¶ c¸c VQG, khu b¶o tån thiªn nhiªn (KBTTN), cã c¬ chÕ
phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c bé, ngµnh, doanh nghiÖp, chÝnh quyÒn vµ
céng ®ång ®Þa ph−¬ng; chó träng ®µo t¹o c¸c h−íng dÉn viªn vµ
thuyÕt minh viªn DLST; t¨ng c−êng qu¶ng b¸ DLST.
Tãm l¹i, trªn c¬ së tæng hîp c¸c kh¸i niÖm cã liªn quan, ch−¬ng 1
luËn ¸n ®· lµm râ h¬n néi hµm cña kh¸i niÖm DLST, ph©n tÝch nh÷ng
c¬ héi, th¸ch thøc, yªu cÇu, néi dung vµ nh÷ng yÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn
sù ph¸t triÓn DLST trong xu thÕ héi nhËp, ®ång thêi nªu ra mét sè bµi
häc kinh nghiÖm tõ thùc tiÔn cña c¸c n−íc ph¸t triÓn DLST rÊt thµnh
c«ng trªn thÕ giíi.
Ch−¬ng 2
Thùc tr¹ng ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i
ViÖt Nam trong giai ®o¹n võa qua
2.1. Kh¸i qu¸t vÒ c¸c ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i cña n−íc ta
DLST ViÖt Nam ph¸t triÓn trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ kinh
tÕ x· héi t−¬ng ®èi thuËn lîi, cô thÓ:
- ViÖt Nam lµ kho b¸u tiÒm tµng cña c¸c d¹ng tµi nguyªn thiªn
nhiªn vÒ ®Þa h×nh, khÝ hËu, nguån n−íc, sinh vËt cã gi¸ trÞ cho ph¸t
triÓn nhiÒu h×nh thøc DLST trªn ph¹m vi c¶ n−íc. TÝnh ®Õn nay, n−íc
ta ®· cã 123 khu rõng ®Æc dông bao gåm 29 VQG, 94 KBTTN. C¸c
8
VQG, KBTTN cã tÝnh §DSH cao víi c¸c hÖ sinh th¸i ®Æc tr−ng vµ tËp
trung kho¶ng 58% sè loµi thùc vËt, 73% sè loµi ®éng vËt quý hiÕm,
®Æc h÷u cña ViÖt Nam. ChÝnh v× thÕ, c¸c VQG, KBTTN ViÖt Nam
®ãng vai trß chñ ®¹o trong viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng DLST.
- HÖ thèng viÔn th«ng, ®iÖn, n−íc, giao th«ng vËn t¶i cña ViÖt
Nam ®· ®−îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ trong thêi gian tõ sau ®æi míi 1986.
Tuy nhiªn, so víi c¸c n−íc trong khu vùc vµ thÕ giíi th× hÖ thèng
CSHT cña ViÖt Nam vÒ c¬ b¶n vÉn cßn l¹c hËu, ch−a ®ång bé. §iÒu
®ã, g©y trë ng¹i lín cho viÖc khai th¸c c¸c ®iÓm DLST nãi chung vµ
c¸c ®iÓm DLST ë vïng s©u, vïng xa nãi riªng.
- Sù t¨ng tr−ëng kinh tÕ víi tèc ®é cao, thu nhËp cña d©n c− t¨ng
nhanh ®· thóc ®Èy viÖc gia t¨ng nhu cÇu du lÞch, tõ ®ã t¹o thuËn lîi
cho du lÞch nãi chung vµ DLST nãi riªng ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m
qua. Tuy nhiªn, tû lÖ hé nghÌo cßn cao cña d©n c− khu vùc gÇn c¸c
VQG, KBTTN g©y søc Ðp lín ®Õn tµi nguyªn vµ m«i tr−êng, t¹o trë
ng¹i cho ph¸t triÓn DLST.
- M«i tr−êng chÝnh trÞ, v¨n ho¸, x· héi æn ®Þnh, ViÖt Nam ®−îc
coi lµ ®iÓm ®Õn an toµn, th©n thiÖn trªn thÕ giíi. §iÒu ®ã ®· t¹o thuËn
lîi nhiÒu mÆt ®Ó thu hót kh¸ch quèc tÕ vµ t¹o ®µ cho DLST ViÖt Nam
ph¸t triÓn.
- Nhµ n−íc ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch ®Çu t− cho DLST, ®ång thêi
c¸c cÊp qu¶n lý tõ trung −¬ng ®Õn ®Þa ph−¬ng ®· chó träng ph¸t triÓn
du lÞch nãi chung, DLST nãi riªng. §iÒu ®ã, cho phÐp DLST ph¸t
triÓn nh»m h−íng tíi sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng.
TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu kiÖn trªn ®· t¹o nªn c¬ së quan träng ®Ó ph¸t
triÓn DLST trong thêi gian qua vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo.
9
2.2. Thùc tr¹ng ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i ë ViÖt Nam trong giai
®o¹n võa qua
Qua kh¶o s¸t t¹i mét sè ®iÓm DLST kÕt hîp víi sè liÖu thu thËp
®−îc tõ c¸c së du lÞch, luËn ¸n ®−a ra nh÷ng ®¸nh gi¸ c¬ b¶n vÒ thùc
tr¹ng ph¸t triÓn DLST ViÖt Nam trong thêi gian qua nh− sau:
2.2.1. Sù ph¸t triÓn vÒ kh¸ch du lÞch sinh th¸i
DLST ViÖt Nam ®· thu hót mét l−îng ®¸ng kÓ du kh¸ch quèc tÕ
tõ c¸c n−íc T©y ¢u, B¾c Mü, §«ng ¸ vµ ch©u óc. Kh¸ch DLST
th−êng ®i theo nhãm nhá, ®i theo ch−¬ng tr×nh hoÆc tù tæ chøc. MÆc
dï sè l−ît kh¸ch quèc tÕ cßn h¹n chÕ vµ chiÕm tû lÖ thÊp trong tæng
sè kh¸ch t¹i c¸c ®iÓm DLST song l¹i cã tèc ®é t¨ng tr−ëng trung b×nh
cao (18,1%/n¨m - 68,0%/n¨m). Kh¸ch tËp trung ®Õn c¸c ®iÓm DLST
tõ th¸ng 10 ®Õn th¸ng 4 hµng n¨m, cao ®iÓm vµo c¸c th¸ng 10 vµ 12;
thêi gian l−u tró b×nh qu©n ng¾n, ®a sè kh¸ch tham quan trong ngµy.
Kh¸ch DLST néi ®Þa chñ yÕu lµ c«ng chøc tõ c¸c thµnh phè lín
vµ häc sinh c¸c tr−êng phæ th«ng. Tèc ®é t¨ng tr−ëng kh¸ch trung
b×nh t−¬ng ®èi cao (24,8%/n¨m - 31,2%/n¨m). Thêi gian l−u tró b×nh
qu©n cña kh¸ch cã xu h−íng t¨ng nh−ng vÉn ë møc thÊp 1,2 - 1,5
ngµy/kh¸ch; phÇn lín kh¸ch tham quan trong ngµy (th−êng tõ 10 giê
®Õn 15 giê). Ho¹t ®éng DLST mang tÝnh thêi vô râ nÐt, ®Æc biÖt víi
c¸c ®iÓm DLST biÓn (ho¹t ®éng du lÞch chñ yÕu tõ th¸ng 5 – 8).
T¹i c¸c ®iÓm DLST, kh¸ch chi tiªu chñ yÕu cho dÞch vô ¨n, ngñ
vµ vÐ th¾ng c¶nh nªn møc chi tiªu b×nh qu©n thÊp, l−îng kh¸ch ®Õn
lÇn hai rÊt h¹n chÕ.
10
2.2.2. Sù ph¸t triÓn vÒ sè l−îng tuyÕn, ®iÓm du lÞch sinh th¸i
Cã sù gia t¨ng ®¸ng kÓ vÒ sè l−îng vµ quy m« c¸c ®iÓm DLST
ë c¸c vïng ®Þa h×nh kh¸c nhau cña ViÖt Nam. HÇu hÕt c¸c ®iÓm
DLST ph¸t triÓn t¹i c¸c VQG, KBTTN, c¸c miÖt v−ên. Tuy nhiªn,
tÝnh chÊt ho¹t ®éng cña mét sè ®iÓm DLST ch−a thùc sù theo ®óng
ý nghÜa cña DLST.
T¹i mçi ®iÓm DLST ®· chó träng ®Çu t− khai th¸c më réng nhiÒu
tuyÕn tham quan, nghiªn cøu. C¸c ®Þa ph−¬ng vµ c¸c tæ chøc du lÞch
t¨ng c−êng liªn kÕt më thªm nhiÒu tuyÕn DLST. Cã tíi 77% ch−¬ng
tr×nh du lÞch vÒ víi thiªn nhiªn cña c¸c c«ng ty l÷ hµnh ®Õn c¸c ®iÓm
DLST. Song ®iÓm nhÊn "Du lÞch sinh th¸i" trong c¸c tour ch−a ®−îc
thÓ hiÖn râ.
2.2.3. Sù ph¸t triÓn s¶n phÈm du lÞch sinh th¸i
Trong nh÷ng n¨m qua, c¸c h×nh thøc DLST ViÖt Nam cµng trë nªn
®a d¹ng vµ thu hót ngµy cµng nhiÒu kh¸ch trong n−íc vµ quèc tÕ. S¶n
phÈm t¹i c¸c ®iÓm DLST t−¬ng ®èi phong phó, chÊt l−îng s¶n phÈm
DLST ngµy cµng ®−îc n©ng cao, ®· xuÊt hiÖn mét sè s¶n phÈm mang
®Æc tr−ng ®Þa ph−¬ng.
Tuy vËy, nh÷ng kÕt qu¶ ®iÒu tra cho thÊy: c¸c dÞch vô l−u tró, ¨n
uèng t¹i c¸c ®iÓm DLST Ýt cã sù kh¸c biÖt so víi c¸c ®iÓm du lÞch
kh¸c; ch−a cã nhiÒu hµng ho¸ mang ®Æc tr−ng truyÒn thèng ®Þa
ph−¬ng giíi thiÖu vµ b¸n cho kh¸ch; chÊt l−îng c¸c s¶n phÈm DLST
ë møc trung b×nh, t−¬ng øng 3,01 ®iÓm. HÇu hÕt c¸c dÞch vô ®Òu cã
tû lÖ 15 - 20% ý kiÕn ®¸nh gi¸ ë møc chÊt l−îng kÐm.
11
2.2.4. C«ng t¸c b¶o tån ®a d¹ng sinh häc
Nhµ n−íc vµ c¸c doanh nghiÖp ®· quan t©m ®Õn viÖc tiÕp thu kinh
nghiÖm thÕ giíi, ¸p dông khoa häc kü thuËt vÒ gen, vÒ duy tr× b¶o tån
®éng vËt quý hiÕm nh»m t¹o s¬ së quan träng cho ph¸t triÓn DLST.
Tuy nhiªn, xu h−íng suy gi¶m ®a d¹ng sinh häc x¶y ra ë hÇu kh¾p c¸c
VQG vµ KBTTN do nhiÒu ho¹t ®éng du lÞch, dÞch vô th−¬ng m¹i vi
ph¹m quy chÕ b¶o vÖ m«i tr−êng.
2.2.5. C¬ së vËt chÊt kü thuËt du lÞch sinh th¸i
C¬ së vËt chÊt kü thuËt du lÞch sinh th¸i ®· ®−îc n©ng cÊp. Tuy
nhiªn, viÖc ®Çu t− ph¸t triÓn CSVCKT cßn mang tÝnh nhá lÎ, thiÕu
®ång bé, ch−a thùc sù hoµ nhËp víi thiªn nhiªn, ch−a t¹o nÐt ®éc ®¸o
cho ®iÓm DLST.
2.2.6. §éi ngò lao ®éng du lÞch sinh th¸i
DLST ®· thu hót nhiÒu lao ®éng tham gia vµo cung øng c¸c dÞch
vô tõ c¸c doanh nghiÖp vµ mét sè d©n c− ®Þa ph−¬ng. ChÊt l−îng ®éi
ngò ngµy cµng ®−îc n©ng cao c¶ vÒ nhËn thøc vµ kü n¨ng nghÒ
nghiÖp.
Tuy nhiªn, kÕt qua ®iÒu tra t¹i mét sè ®iÓm DLST, cho thÊy: ®éi ngò
lao ®éng cßn h¹n chÕ vÒ tÝnh chuyªn nghiÖp, vÒ kiÕn thøc DLST, vÒ n¨ng
lùc vµ tr×nh ®é qu¶n lý, vÒ tr×nh ®é ngo¹i ng÷ vµ v¨n ho¸ øng xö.
2.2.7. VÒ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch qu¶n lý du lÞch sinh th¸i
Cïng víi sù hoµn thiÖn cña hÖ thèng ph¸p luËt, sù ®æi míi c¬ chÕ,
chÝnh s¸ch qu¶n lý cña Nhµ n−íc t¹o thuËn lîi cho du lÞch ph¸t triÓn,
c¸c ®Þa ph−¬ng ®· quan t©m ®Õn viÖc x©y dùng c¬ chÕ phèi hîp trong
chØ ®¹o ho¹t ®éng du lÞch.
12
Tuy vËy, c¬ chÕ qu¶n lý ë c¸c VQG, KBTTN cßn thiÕu tËp trung,
ch−a x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm vµ lîi Ých gi÷a c¸c thµnh viªn tham gia
khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn; thiÕu chÝnh s¸ch −u ®·i ®Æc biÖt cho
®Çu t− ph¸t triÓn DLST nãi chung vµ ë mét sè vïng s©u, vïng xa; mét
sè quy ®Þnh ph¸p luËt cßn chung chung, c¸c khung h×nh ph¹t x©m h¹i
tµi nguyªn m«i tr−êng cßn qu¸ nhÑ.
2.2.8. C«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr−êng vµ qu¶ng b¸, xóc tiÕn du lÞch
sinh th¸i
C¸c doanh nghiÖp ®· chó träng h¬n ®Õn viÖc qu¶ng b¸, xóc tiÕn
DLST. Tuy nhiªn, c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr−êng ch−a ®−îc quan t©m
®óng møc; viÖc qu¶ng b¸, xóc tiÕn DLST thiÕu tÝnh chiÕn l−îc, tÝnh
kÕ ho¹ch, tÝnh tæng thÓ vµ tÝnh chuyªn nghiÖp.
2.3. §¸nh gi¸ nh÷ng thµnh c«ng, h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n chñ yÕu
2.3.1. Nh÷ng thµnh c«ng chñ yÕu vµ nguyªn nh©n
* Nh÷ng thµnh c«ng chñ yÕu:
- Mét lµ, DLST ViÖt Nam ®· thu hót mét l−îng kh¸ch ®¸ng kÓ vµ
cã sù t¨ng tr−ëng kh¸ch víi tèc ®é t−¬ng ®èi cao.
- Hai lµ, cã sù gia t¨ng sè l−îng c¸c tuyÕn, ®iÓm vµ h×nh thøc DLST;
- Ba lµ, c¸c s¶n phÈm DLST ngµy cµng ®a d¹ng vµ mang ®Æc
tr−ng ®Þa ph−¬ng. ChÊt l−îng s¶n phÈm DLST ngµy cµng ®−îc n©ng cao,
®Æc biÖt chÊt l−îng c«ng t¸c ®ãn kh¸ch, dÞch vô l−u tró, dÞch vô ¨n uèng.
- Bèn lµ, t¨ng ®Çu t− n©ng cÊp CSVCKT, ®Æc biÖt vÒ hÖ thèng l−u
tró, ¨n uèng.
- N¨m lµ, chÊt l−îng ®éi ngò lao ®éng ®· ®−îc n©ng lªn râ rÖt.
- S¸u lµ, c«ng t¸c b¶o tån §DSH ®· ®−îc quan t©m h¬n.
13
- B¶y lµ, c«ng t¸c tæ chøc, qu¶n lý DLST ®· cã nhiÒu chuyÓn
biÕn tèt h¬n.
- T¸m lµ, c«ng t¸c qu¶ng b¸, xóc tiÕn DLST ®· ®−îc chó träng
®Çu t− nªn ®· thu hót kh¸ch quèc tÕ ngµy cµng gia t¨ng.
- ChÝn lµ, DLST trùc tiÕp gãp phÇn nhá bÐ vµo viÖc n©ng cao ®êi
sèng vËt chÊt, tinh thÇn vµ nhËn thøc cho céng ®ång ®Þa ph−¬ng.
* Nguyªn nh©n cña nh÷ng thµnh c«ng:
- Do ViÖt Nam cã c¶nh quan thiªn nhiªn hÊp dÉn, HST t−¬ng ®èi
®a d¹ng phong phó.
- Cã sù quan t©m ®Çu t− vµ ®Þnh h−íng −u tiªn ph¸t triÓn DLST
cña Nhµ n−íc còng nh− c¸c ®Þa ph−¬ng.
- NhËn thøc vÒ DLST ngµy cµng ®−îc n©ng cao trong c¸c tÇng líp
nh©n d©n.
- HÖ thèng chÝnh trÞ æn ®Þnh, an ninh trËt tù, an toµn; kinh tÕ ph¸t
triÓn, nhu cÇu DLST gia t¨ng.
2.3.2. Nh÷ng h¹n chÕ chñ yÕu vµ nguyªn nh©n
* Nh÷ng h¹n chÕ chñ yÕu:
- Mét lµ, c¸c s¶n phÈm DLST cßn ®¬n ®iÖu, ch−a cã nÐt ®éc ®¸o, ®Æc thï.
- Hai lµ, chÊt l−îng s¶n phÈm dÞch vô ch−a ®¸p øng ®−îc nhu cÇu
ngµy cµng cao cña du kh¸ch.
- Ba lµ, gi¸ s¶n phÈm dÞch vô cßn cao so víi chÊt l−îng thùc tÕ vµ
so víi c¸c n−íc trong khu vùc.
- Bèn lµ, ch−a chó träng ®Õn quy ho¹ch chi tiÕt ph¸t triÓn DLST,
quy ho¹ch cßn thiÕu ®ång bé, ch−a g¾n víi ph¸t triÓn c¸c nguån lùc
®Þa ph−¬ng.
14
- N¨m lµ, c¬ chÕ, chÝnh s¸ch qu¶n lý DLST cßn nhiÒu bÊt cËp,
ch−a cã sù phèi kÕt hîp vµ hµnh ®éng thèng nhÊt gi÷a c¸c chñ thÓ
qu¶n lý kinh doanh DLST.
- S¸u lµ, ®éi ngò lao ®éng DLST ch−a thùc sù ®¸p øng yªu cÇu
héi nhËp; chÊt l−îng lao ®éng thÊp; cßn thiÕu h−íng dÉn viªn DLST.
- B¶y lµ, c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr−êng, qu¶ng b¸, xóc tiÕn
DLST cßn h¹n chÕ; ch−a cã ch−¬ng tr×nh qu¶ng b¸, xóc tiÕn chuyªn
®Ò vÒ s¶n phÈm DLST.
- T¸m lµ, an ninh trËt tù, vÖ sinh m«i tr−êng ë mét sè ®iÓm DLST
cßn nhiÒu tån t¹i ¶nh h−ëng ®Õn ph¸t triÓn DLST.
* Nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ:
- Do c«ng t¸c tuyªn truyÒn gi¸o dôc DLST toµn d©n ch−a ®−îc
®Èy m¹nh; nhËn thøc ®Çy ®ñ vÒ DLST cßn h¹n chÕ;
- Ch−a cã chiÕn l−îc ph¸t triÓn DLST quèc gia; c«ng t¸c ®Çu t−
cho DLST cßn nhiÒu h¹n chÕ;
- C«ng t¸c tuyÓn dông, ®µo t¹o vµ sö dông ®éi ngò lao ®éng cã
nhiÒu bÊt cËp;
- C«ng t¸c b¶o tån §DSH ch−a ®−îc chó träng ®óng møc;
- ViÖc qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh ë mét sè ®Þa ph−¬ng cã tiÒm
n¨ng du lÞch cßn ch−a chÆt chÏ;
- C«ng t¸c xóc tiÕn ch−a tËp trung vµo s¶n phÈm DLST;
- TiÕn tr×nh héi nhËp vµ hîp t¸c ph¸t triÓn DLST diÔn ra chËm
ch¹p vµ thiÕu ®ång bé.
Ngoµi ra, c¸c sù cè vÒ m«i tr−êng thiªn nhiªn cã ¶nh h−ëng xÊu
®Õn c¶ nguån cung vµ nguån cÇu DLST.
15
Tãm l¹i, ch−¬ng 2 luËn ¸n ®· kh¸i qu¸t c¸c ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn
DLST ë ViÖt Nam; ph©n tÝch ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng ph¸t triÓn DLST
n−íc ta trªn quan ®iÓm ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng vµ phï hîp víi
c¸c tiªu chÝ ®· ®Ò cËp trong ch−¬ng 1; rót ra nh÷ng thµnh c«ng,
nh÷ng ®iÓm cßn h¹n chÕ trong ph¸t triÓn DLST vµ nguyªn nh©n tõ
phÝa Nhµ n−íc, c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c ®Þa ph−¬ng lµm c¬ së ®Ó ®Ò
xuÊt c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn DLST ViÖt Nam trong thêi gian tíi.
Ch−¬ng 3
mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn dU LÞCH SINH TH¸I
ViÖt Nam trong giai ®o¹n tíi
3.1. Ph−¬ng h−íng ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i ViÖt Nam trong
giai ®o¹n tíi
C¨n cø vµo ®Þnh h−íng ph¸t triÓn du lÞch ViÖt Nam ®Õn 2010 vµ
nh÷ng n¨m tiÕp theo ®−îc nªu trong Quy ho¹ch vµ ChiÕn l−îc ph¸t
triÓn du lÞch ViÖt Nam; dùa vµo kÕt qu¶ thùc tr¹ng ph¸t triÓn DLST vµ
mét sè dù b¸o vÒ sù ph¸t triÓn thÞ tr−êng DLST ViÖt Nam trong giai
®o¹n tíi, cã thÓ ®Þnh h−íng ph¸t triÓn DLST ViÖt Nam tËp trung vµo
c¸c néi dung c¬ b¶n sau:
- Quan ®iÓm ph¸t triÓn DLST ë ViÖt Nam lµ ph¶i g¾n víi b¶o
tån vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng; g¾n víi ChiÕn l−îc ph¸t triÓn du lÞch ViÖt
Nam; ph¶i x©y dùng c¸c s¶n phÈm DLST ®Æc thï, chÊt l−îng cao, cã
kh¶ n¨ng c¹nh tranh; ph¶i lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ – x· héi lµm môc tiªu
chÝnh, ph¸t triÓn céng ®ång vïng s©u, vïng xa; ®¶m b¶o an ninh quèc
phßng, trËt tù, an toµn x· héi, b¶o vÖ Tæ Quèc ViÖt Nam.
16
- Môc tiªu ph¸t triÓn DLST ë ViÖt Nam nh»m ®−a n−íc ta trë
thµnh mét ®iÓm DLST cã th−¬ng hiÖu vµ cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn
tr−êng quèc tÕ; gãp phÇn thùc hiÖn ChiÕn l−îc ph¸t triÓn du lÞch ViÖt
Nam vµ ch−¬ng tr×nh nghÞ sù 21 vÒ ph¸t triÓn bÒn v÷ng ®Êt n−íc.
- §Þnh h−íng ph¸t triÓn DLST ë ViÖt Nam trong thêi gian tíi tËp
trung vµo tæ chøc kh«ng gian 7 vïng víi c¸c h×nh thøc DLST phï
hîp; khai th¸c hîp lý c¸c tuyÕn, ®iÓm DLST nh»m t¹o c¸c tour kÕt
hîp; t¨ng c−êng ®Çu t− ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng vµ c¬ së vËt chÊt kü
thuËt DLST; x©y dùng m« h×nh c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý hiÖu qu¶; t¹o
lËp c¬ chÕ qu¶n lý phï hîp th«ng lÖ quèc tÕ; t¨ng c−êng hîp t¸c quèc
tÕ vµ qu¶ng b¸, xóc tiÕn DLST.
3.2. Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m ph¸t triÓn du lÞch sinh
th¸i ViÖt Nam trong giai ®o¹n tíi
3.2.1. Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu
3.2.1.1. Hoµn thiÖn quy ho¹ch du lÞch sinh th¸i bÒn v÷ng theo h−íng
céng ®ång
Tr−íc m¾t, cÇn x¸c ®Þnh c¸c ®iÓm, khu DLST ®óng nghÜa theo
kh¸i niÖm ®· tiÕp cËn; chó träng quy ho¹ch chi tiÕt ph¸t triÓn DLST
c¨n cø vµo tiÒm n¨ng tµi nguyªn DLST, xu h−íng ph¸t triÓn nhu cÇu thÞ
tr−êng, ®Þnh h−íng s¶n phÈm dÞch vô; ph¶i cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a
chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng víi c¸c chuyªn gia quy ho¹ch du lÞch, c¸c nhµ
qu¶n lý VQG vµ KBTTN, chuyªn gia sinh th¸i häc vµ qu¶n lý m«i
tr−êng, ®¹i diÖn c¸c bé, ngµnh chøc n¨ng trong qu¸ tr×nh quy ho¹ch; quy
ho¹ch DLST phï hîp víi quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi
cña ®Þa ph−¬ng, tu©n thñ chÆt chÏ 10 nguyªn t¾c cña ph¸t triÓn bÒn v÷ng.
17
3.2.1.2. Hoµn thiÖn tæ chøc qu¶n lý vµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch nh»m hç trî
ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i
* Hoµn thiÖn tæ chøc qu¶n lý ph¸t triÓn DLST t¹i c¸c VQG, KBTTN
- X©y dùng m« h×nh ph¸t triÓn VQG, KBTTN trong ®ã Trung t©m
dÞch vô du lÞch ®−îc phÐp trùc tiÕp ®Çu t− vµ kinh doanh DLST nh−
mét doanh nghiÖp du lÞch, chÞu sù qu¶n lý chøc n¨ng cña ngµnh Du
lÞch, nhËn sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña Uû ban nh©n d©n tØnh. Hoµn thiÖn
c¸c ®Þnh chÕ qu¶n lý, khai th¸c c¸c VQG, KBTTN dùa trªn nguyªn
t¾c: Kh«ng bao cÊp, tù h¹ch to¸n vµ c©n b»ng lîi Ých kinh tÕ - x· héi
gi÷a khai th¸c du lÞch víi b¶o tån thiªn nhiªn vµ ph¸t triÓn céng ®ång
®Þa ph−¬ng.
- Ban hµnh c¸c tiªu chuÈn vµ quy t¾c cña ®iÓm, khu DLST; thµnh
lËp ®éi qu¶n lý ®iÓm DLST.
- T¨ng c−êng sù liªn kÕt, phèi hîp gi÷a c¸c bé, ngµnh, c¸c doanh
nghiÖp vµ céng ®ång ®Þa ph−¬ng b»ng c¬ chÕ thèng nhÊt, ®¶m b¶o lîi
Ých gi÷a c¸c bªn, cã sù cam kÕt cña c¸c chñ thÓ tham gia ho¹t ®éng
DLST; t¨ng c−êng hîp t¸c quèc tÕ nh»m ph¸t triÓn DLST; cho phÐp
thµnh lËp HiÖp héi DLST ë ViÖt Nam.
* Hoµn thiÖn mét sè chÝnh s¸ch nh»m hç trî ph¸t triÓn DLST
- ChÝnh s¸ch m«i tr−êng vµ th−¬ng m¹i: KiÓm so¸t chÆt chÏ hµng ho¸
xuÊt, nhËp khÈu nh»m ng¨n chÆn bu«n b¸n tr¸i phÐp ®éng vËt hoang
d· vµ sù du nhËp cña c¸c sinh vËt l¹ cã h¹i; xö lý nghiªm nh÷ng
ng−êi vi ph¹m quy ®Þnh vÒ b¶o vÖ m«i tr−êng; x©y dùng c¬ së ph¸p lý
®èi víi b¶o tån c¸c HST, cã chÝnh s¸ch kiÓm so¸t ®Æc biÖt ®èi víi mét sè
ngµnh cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn m«i tr−êng sinh th¸i; ¸p dông triÖt ®Ó
nguyªn t¾c ng−êi g©y « nhiÔm ph¶i tr¶ tiÒn ®Ó cã quü b¶o vÖ m«i tr−êng;
t¨ng c−êng hîp t¸c quèc tÕ vÒ b¶o vÖ m«i tr−êng vµ b¶o tån §DSH.
18
- ChÝnh s¸ch ®Çu t−: Huy ®éng c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Çu t− ph¸t
triÓn DLST, −u tiªn c¸c dù ¸n DLST sö dông nguån lùc ®Þa ph−¬ng;
®iÒu chØnh chÝnh s¸ch ®Çu t− nh»m b¶o tån §DSH.
- ChÝnh s¸ch vÒ tµi chÝnh, ng©n hµng: X©y dùng møc lÖ phÝ DLST
phï hîp vµ chÝnh s¸ch ph©n phèi hîp lý nguån thu tõ DLST; gi¶m l·i
suÊt vay vèn −u tiªn cho c¸c dù ¸n ph¸t triÓn DLST ë miÒn nói, trung
du. Gi¶m hoÆc miÔn thuÕ nhËp khÈu c¸c trang thiÕt bÞ, ph−¬ng tiÖn
®Çu t− vµo lÜnh vùc DLST; gi¶m thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng cho c¸c tour
DLST ®Õn vïng s©u, vïng xa; sö dông hiÖu qu¶ “thuÕ tµi nguyªn” vµ
“phÝ tµi nguyªn”.
- ChÝnh s¸ch v¨n ho¸ x· héi: X©y dùng c¸c thiÕt chÕ v¨n ho¸ phôc
vô cho môc ®Ých du lÞch, c¸c lµng v¨n ho¸ vµ n©ng cao chÊt l−îng
m«i tr−êng v¨n ho¸ du lÞch.
- ChÝnh s¸ch vÒ khoa häc kü thuËt: §Çu t− thÝch ®¸ng cho nghiªn
cøu khoa häc c«ng nghÖ DLST, ®Èy nhanh tèc ®é ¸p dông c«ng nghÖ
th«ng tin trong ph¸t triÓn DLST.
3.2.1.3. T¨ng c−êng ®Çu t− ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng vµ c¬ së vËt chÊt
kü thuËt
* T¨ng c−êng ®Çu t− ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng: TËp trung gi¶i
quyÕt tèt c¸c ®iÒu kiÖn tèi cÇn thiÕt nh− ®iÖn, n−íc, ®−êng giao th«ng
quèc gia; khuyÕn khÝch c¸c ®Þa ph−¬ng vµ doanh nghiÖp t¨ng c−êng
phèi hîp ®Çu t− x©y dùng hÖ thèng CSHT néi vïng, liªn vïng.
* T¨ng c−êng ®Çu t− ph¸t triÓn c¬ së vËt chÊt kü thuËt: T¨ng
c−êng ®Çu t− ph¸t triÓn c¸c c¬ së l−u tró mang tÝnh chÊt hoang d·,
m¹o hiÓm, c¸c c¬ së ¨n uèng, vui ch¬i gi¶i trÝ mét c¸ch ®a d¹ng vµ
phï hîp víi thÞ hiÕu cña du kh¸ch, ®ång thêi mang phong c¸ch kiÕn
tróc ®Æc tr−ng, t¹o tÝnh ®éc ®¸o cho mçi ®iÓm DLST, sö dông tèi ®a
19
c¸c yÕu tè cã s½n cña ®Þa ph−¬ng vµ tu©n thñ nguyªn t¾c ph¸t triÓn
bÒn v÷ng.
Bªn c¹nh ®ã, cÇn chó träng viÖc ¸p dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn
trong c¸c lÜnh vùc sinh häc, n¨ng l−îng, c«ng nghÖ qu¶n lý vµ cung
cÊp dÞch vô DLST.
3.2.1.4. §a d¹ng ho¸ vµ t¹o tÝnh ®Æc thï s¶n phÈm du lÞch sinh th¸i
§a d¹ng ho¸vµ t¹o tÝnh ®Æc thï s¶n phÈm DLST lµ gi¶i ph¸p cã
tÝnh chiÕn l−îc nh»m khai th¸c tèi −u tµi nguyªn sinh th¸i, gãp phÇn
lµm míi ®iÓm ®Õn DLST. §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm DLST chó träng vµo
viÖc ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc DLST, c¸c tuyÕn th¨m quan t¹i mçi ®iÓm
DLST, c¸c dÞch vô l−u tró vµ ¨n uèng, t¨ng c−êng b¸n c¸c lo¹i hµng
l−u niÖm mang ®Ëm phong c¸ch ®Þa ph−¬ng; ph¸t triÓn c¸c tour kÕt
hîp gi÷a DLST víi c¸c lo¹i h×nh du lÞch kh¸c.
Mçi ®iÓm DLST cÇn ph¶i t¹o ®−îc sù hÊp dÉn riªng, nÐt ®Æc s¾c
riªng cho s¶n phÈm cña m×nh ®Ó t¹o Ên t−îng cho du kh¸ch. §iÒu nµy
®ßi hái ph¶i ®−îc chó träng nhiÒu h¬n trong giai ®o¹n tíi ®Ó t¨ng tÝnh
hÊp dÉn du kh¸ch.
3.21.5. N©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm du lÞch sinh th¸i
N©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm DLST b»ng viÖc tiÕn hµnh ®ång
bé nhiÒu biÖn ph¸p nh− n©ng cao nhËn thøc vÒ chÊt l−îng, xóc tiÕn
nhanh ¸p dông ISO 9001: 2000 ®Ó x©y dùng hÖ thèng tiªu chuÈn chÊt
l−îng, phæ biÕn vµ th«ng ®¹t c¸c chØ tiªu chÊt l−îng ®ång thêi tæ chøc
thùc hiÖn tèt c¸c chØ tiªu chÊt l−îng, kiÓm tra gi¸m s¸t chÊt l−îng, t¨ng
c−êng viÖc kh¶o s¸t ý kiÕn kh¸ch hµng ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao chÊt
l−îng s¶n phÈm nh»m tho¶ m·n kú väng cña du kh¸ch.
3.2.1.6. Chó träng c«ng t¸ c b¶o tån ®a d¹ng sinh häc vµ b¶o vÖ m«i tr−êng
Nhµ n−íc cÇn phèi hîp c¸c Bé, Ngµnh chøc n¨ng ®Èy m¹nh ho¹t
®éng gi¸o dôc tuyªn truyÒn nh»m n©ng cao nhËn thøc vÒ b¶o tån
20
§DSH; t¨ng c−êng hîp t¸c gi÷a c¸c c¬ quan, tæ chøc x· héi trong
n−íc vµ quèc tÕ ®Ó b¶o vÖ m«i tr−êng; cho phÐp x©y dùng trung t©m
cøu hé c¸c loµi ®éng vËt quý hiÕm t¹i mét sè VQG, KBTTN.
C¸c doanh nghiÖp cÇn n©ng cao nhËn thøc vÒ b¶o tån ®a d¹ng
sinh häc vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng; x©y dùng néi qui ®iÓm DLST; cung
cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ c¸c gi¸ trÞ cña VQG, KBTTN ®Ó gióp kh¸ch
cã th¸i ®é ®óng ®¾n vµ hµnh vi tÝch cùc b¶o vÖ m«i tr−êng.
C¸c doanh nghiÖp du lÞch cÇn ®i ®Çu trong viÖc cung cÊp nh÷ng
“s¶n phÈm s¹ch”, phÊn ®Êu ®¹t “Chøng chØ sinh th¸i quèc gia”; thùc
hµnh tiÕt kiÖm tµi nguyªn n−íc vµ n¨ng l−îng; ¸p dông c«ng nghÖ th©n
thiÖn víi m«i tr−êng; ®¶m b¶o søc chøa cho phÐp cña ®iÓm du lÞch.
3.21.7. N©ng cao chÊt l−îng nguån nh©n lùc du lÞch sinh th¸i
C¸c doanh nghiÖp cÇn rµ so¸t, ®¸nh gi¸ tr×nh ®é ng−êi lao ®éng;
cã kÕ ho¹ch vµ chñ ®éng tuyÓn dông, ®µo t¹o vµ tù båi d−ìng b»ng
mäi h×nh thøc ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l−îng ®éi ngò vµ cã ®ñ
lùc l−îng phôc vô du kh¸ch; cã chÝnh s¸ch sö dông lao ®éng hîp lý,
chó träng sö dông lao ®éng ®Þa ph−¬ng tham gia ho¹t ®éng DLST.
3.2.1.8. T¨ng c−êng nghiªn cøu thÞ tr−êng, qu¶ng b¸ vµ xóc tiÕn du
lÞch sinh th¸i
T¨ng c−êng nghiªn cøu thÞ tr−êng DLST b»ng viÖc ®a d¹ng ho¸
c¸c kªnh th«ng tin vÒ thÞ tr−êng; x¸c ®Þnh ®èi t−îng kh¸ch vµ n¾m
v÷ng xu h−íng nhu cÇu cña kh¸ch DLST; hoµn thiÖn kªnh ph©n phèi
s¶n phÈm DLST phï hîp cho kh¸ch quèc tÕ vµ kh¸ch néi ®Þa.
§Èy m¹nh qu¶ng b¸, xóc tiÕn DLST, x©y dùng chiÕn l−îc qu¶ng
b¸ xóc tiÕn víi néi dung, ph−¬ng thøc, thêi ®iÓm qu¶ng b¸ thÝch hîp;
x©y dùng c¸c tËp chuyªn kh¶o vµ chñ ®Ò qu¶ng c¸o cho ®iÓm DLST;
n©ng cao tÝnh chuyªn nghiÖp cña nh©n viªn xóc tiÕn du lÞch; t¨ng
21
c−êng c¸c mèi quan hÖ vµ tham gia nhiÒu tæ chøc, hiÖp héi quèc gia
vµ quèc tÕ; dµnh ng©n quü thÝch hîp vµ th−êng xuyªn ®¸nh gi¸ hiÖu
qu¶ ho¹t ®éng qu¶ng b¸ theo tõng m¶ng thÞ tr−êng.
3.2.1.9. T¨ng c−êng héi nhËp vµ hîp t¸c quèc tÕ trong ph¸t triÓn du
lÞch sinh th¸i
CÇn cñng cè vµ më réng hîp t¸c ph¸t triÓn DLST víi c¸c tæ chøc,
c¸ nh©n n−íc ngoµi; thùc hiÖn cam kÕt vµ khai th¸c quyÒn lîi trong
hîp t¸c du lÞch víi c¸c tæ chøc trªn thÕ giíi; më réng quan hÖ song
ph−¬ng vµ ®a ph−¬ng.
§Ó viÖc hîp t¸c cã hiÖu qu¶ cÇn ph¶i quan t©m ®Õn viÖc n©ng cao
tr×nh ®é, n¨ng lùc ®éi ngò; c¶i c¸ch vÒ thÓ chÕ, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn
hîp t¸c quèc tÕ; khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c hiÖp ®Þnh ®· ký kÕt vµ më
réng h¬n n÷a hîp t¸c quèc tÕ vÒ du lÞch, ®Æc biÖt víi c¸c n−íc ASEAN
vµ Trung Quèc.
3.2.1.10. §Èy m¹nh tuyªn truyÒn, gi¸o dôc n©ng cao nhËn thøc vÒ du
lÞch sinh th¸i
Tuyªn truyÒn, gi¸o dôc, n©ng cao nhËn thøc vÒ DLST cho c¸c
tÇng líp x· héi b»ng c¸c h×nh thøc, néi dung phï hîp nh»m lµm cho
mäi ng−êi hiÓu vµ n©ng cao nhËn thøc vÒ ph¸t triÓn DLST, vÒ c¸c yªu
cÇu cña s¶n phÈm DLST, vÒ vai trß vµ tr¸ch nhiÖm cña mçi thµnh phÇn
tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh DLST vµ lîi Ých cña DLST dµnh
cho hä.
3.2.2 Mét sè kiÕn nghÞ víi Nhµ n−íc vµ ®Þa ph−¬ng
3.2.2.1 KiÕn nghÞ víi Nhµ n−íc vµ c¸c Bé, Ngµnh liªn quan
* §èi víi Nhµ n−íc: T¨ng c−êng ®Çu t− ph¸t triÓn CSHT, t¹o c¬
chÕ phèi hîp gi÷a c¸c ®Þa ph−¬ng, hoµn thiÖn hÖ thèng v¨n b¶n d−íi
22
luËt, cã chÝnh s¸ch −u tiªn, hç trî ph¸t triÓn DLST, t¹o ®iÒu kiÖn cho
c¸c ®Þa ph−¬ng, c¸c doanh nghiÖp tiÕp cËn víi ®èi t¸c n−íc ngoµi.
* §èi víi Tæng côc Du lÞch ViÖt Nam: Xóc tiÕn hoµn thiÖn quy
ho¹ch chi tiÕt c¸c ®iÓm DLST; t¨ng c−êng hiÖu qu¶ qu¶n lý ho¹t ®éng
DLST, ban hµnh c¸c tiªu chuÈn vµ quy t¾c cña ®iÓm DLST; t¨ng
c−êng ®µo t¹o nh©n lùc cho DLST, chuÈn ho¸ h−íng dÉn viªn DLST;
hç trî qu¶ng b¸, xóc tiÕn DLST.
* §èi víi c¸c Bé, Ngµnh liªn qua: Qu¶n lý, gi¸m s¸t c¸c chØ sè
m«i tr−êng; xö lý nghiªm minh c¸c vi ph¹m vÒ b¶o vÖ tµi nguyªn m«i
tr−êng; quy ho¹ch vµ x©y dùng c¸c ®Ò ¸n ph¸t triÓn n«ng, l©m, ng−
nghiÖp kÕt hîp víi du lÞch; phôc håi c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng; x©y
dùng c¸c thiÕt chÕ v¨n ho¸ phôc vô cho môc ®Ých du lÞch; t¨ng c−êng
ho¹t ®éng tuyªn truyÒn gi¸o dôc truyÒn thèng; triÓn khai hiÖu qu¶ viÖc
®−a c¸c néi dung vÒ b¶o vÖ m«i tr−êng vµo c¸c cÊp ®µo t¹o.
3.2.2.2. KiÕn nghÞ víi c¸c ®Þa ph−¬ng: Hoµn thiÖn ChiÕn l−îc ph¸t
triÓn du lÞch vµ quy ho¹ch DLST ®Þa ph−¬ng theo h−íng céng ®ång;
tu©n thñ nguyªn t¾c b¶o tån vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng khi phª duyÖt c¸c dù
¸n DLST vµ c¸c dù ¸n kh¸c trªn ®Þa bµn; thùc hiÖn x· héi ho¸ du lÞch; gi÷
g×n vµ ph¸t triÓn nghÒ truyÒn thèng; kÕt hîp chÆt chÏ víi c¸c nhµ chuyªn
m«n tæ chøc cho kh¸ch tham quan lµng nghÒ vµ mua c¸c s¶n phÈm ®Þa
ph−¬ng; tæ chøc c¸c lÔ héi truyÒn thèng vµ ®éng viªn ng−êi d©n lÞch sù
v¨n minh trong giao tiÕp phôc vô kh¸ch, t«n träng ph¸p luËt, chÊp hµnh
tèt chÝnh s¸ch cña Nhµ n−íc; ph¸t ®éng c¸c phong trµo thi ®ua b¶o vÖ
m«i tr−êng sinh th¸i th«ng qua c¸c tæ chøc ®oµn thÓ .
Tãm l¹i, sau khi x¸c ®Þnh môc tiªu, quan ®iÓm vµ ®Þnh h−íng
ph¸t triÓn DLST ViÖt Nam, ch−¬ng 3 luËn ¸n ®Ò xuÊt mét sè gi¶i
ph¸p chñ yÕu nh»m ph¸t triÓn DLST nh−: hoµn thiÖn quy ho¹ch
23
DLST, x©y dùng ChiÕn l−îc ph¸t triÓn DLST quèc gia, hoµn thiÖn tæ
chøc qu¶n lý ®èi víi DLST, t¨ng c−êng ®Çu t− ph¸t triÓn CSHT vµ
CSVCKT, ®a d¹ng ho¸ vµ n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm DLST,
t¨ng c−êng c«ng t¸c b¶o tån ®a d¹ng sinh häc, n©ng cao chÊt l−îng
nguån nh©n lùc DLST, t¨ng c−êng nghiªn cøu thÞ tr−êng vµ xóc tiÕn
qu¶ng b¸ DLST, t¨ng c−êng héi nhËp vµ hîp t¸c quèc tÕ trong ph¸t
triÓn du lÞch sinh th¸i vµ ®Èy m¹nh tuyªn truyÒn, gi¸o dôc n©ng cao
nhËn thøc vÒ DLST.
KÕt luËn
Ph¸t triÓn DLST ë ViÖt Nam thùc sù lµ néi dung quan träng thóc
®Èy ph¸t triÓn du lÞch bÒn v÷ng, b¶o tån ®a d¹ng sinh häc vµ b¶o vÖ
c¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn m«i tr−êng, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ du
lÞch cao. LuËn ¸n ®−îc nghiªn cøu do yªu cÇu cÊp thiÕt vÒ nghiªn cøu
ph¸t triÓn lý luËn vµ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cña thùc tiÔn ph¸t triÓn
DLST ë n−íc ta trong xu thÕ héi nhËp.
Trªn c¬ së hÖ thèng ho¸ nh÷ng lý luËn c¬ b¶n vÒ ph¸t triÓn DLST,
luËn ¸n ®· ®i s©u ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng ph¸t triÓn DLST
nh÷ng n¨m qua, tõ ®ã x¸c ®Þnh nh÷ng thµnh tùu, tån t¹i vµ nguyªn
nh©n cña nh÷ng tån t¹i ®ã. LuËn ¸n ®· tËp trung ®Ò xuÊt nh÷ng gi¶i
ph¸p tÇm vÜ m« vµ vi m« nh»m ph¸t triÓn DLST ViÖt Nam ®Õn n¨m
2010 vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo.
Víi c¸c néi dung trªn, luËn ¸n ®· cã nh÷ng ®ãng gãp míi quan
träng lµ:
1. HÖ thèng ho¸ mét c¸ch hoµn chØnh c¬ së lý luËn vÒ ph¸t triÓn DLST
theo h−íng b¶o tån §DSH vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng; lµm râ h¬n kh¸i
niÖm DLST; ph©n tÝch 8 néi dung ph¸t triÓn DLST tËp trung vµo c¸c
24
vÊn ®Ò nh−: c«ng t¸c b¶o tån §DSH; sù ph¸t triÓn tuyÕn ®iÓm vµ c¸c
h×nh thøc DLST, chÊt l−îng s¶n phÈm DLST, CSVCKT, c«ng nghÖ vµ
®éi ngò lao ®éng còng nh− sù t¨ng c−êng qu¶ng b¸. DLST chÞu t¸c
®éng cña nhiÒu yÕu tè ¶nh h−ëng, trong ®ã tµi nguyªn DLST lµ yÕu tè
c¨n b¶n cã tÝnh quyÕt ®Þnh t¹o nªn s¶n phÈm DLST.
2. Nghiªn cøu sù ph¸t triÓn DLST cña c¸c n−íc ®Ó rót ra nh÷ng bµi häc cã
thÓ vËn dông ë ViÖt Nam trong xu thÕ héi nhËp, tËp trung vµo c¸c vÊn ®Ò
nh− n©ng cao nhËn thøc vÒ DLST; quy ho¹ch ph¸t triÓn DLST bÒn v÷ng;
t¨ng c−êng ®Çu t− ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng vµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt; ®a
d¹ng s¶n phÈm DLST mang ®Æc tr−ng ®Þa ph−¬ng; qu¶n lý DLST hiÖu
qu¶, c¬ chÕ phèi hîp chÆt chÏ, chÝnh s¸ch thèng nhÊt, ®ång bé; ph¸t triÓn
®éi ngò lao ®éng, ®Æc biÖt ®éi ngò h−íng dÉn viªn DLST.
3. LuËn ¸n ®· ®i s©u ph©n tÝch mét c¸ch hÖ thèng, toµn diÖn thùc
tr¹ng ph¸t triÓn DLST ë ViÖt Nam trong thêi gian qua, ®¸nh gi¸
nh÷ng thµnh c«ng vµ h¹n chÕ cña thùc tr¹ng ®ã ®ång thêi ph©n tÝch
c¸c nguyªn nh©n c¬ b¶n dÉn ®Õn nh÷ng h¹n chÕ cña thùc tr¹ng ph¸t
triÓn DLST ViÖt Nam.
4. Dùa trªn c¬ së lý luËn khoa häc, thùc tÕ ph¸t triÓn DLST, c¨n cø
vµo ph−¬ng h−íng vµ môc tiªu ph¸t triÓn DLST trong thêi gian tíi,
luËn ¸n ®· ®−a ra mét hÖ thèng 10 gi¶i ph¸p vµ mét sè kiÕn nghÞ víi
Nhµ n−íc vµ ®Þa ph−¬ng nh»m ph¸t triÓn DLST ViÖt Nam giai ®o¹n
2010 vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo.
Tãm l¹i, luËn ¸n ®· hoµn thµnh ®−îc c¸c môc tiªu vµ nhiÖm vô
nghiªn cøu ®· ®Ò ra, cã ý nghÜa khoa häc vµ thùc tiÔn, ®¸p øng yªu
cÇu cÊp thiÕt vÒ ph¸t triÓn DLST ë n−íc ta vµ gãp phÇn thùc hiÖn
ChiÕn l−îc ph¸t triÓn du lÞch ViÖt Nam mét c¸ch bÒn v÷ng.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
Những giải pháp phát triển du lịch sinh thái Việt Nam trong xu thế hội nhập.pdf
