Đề tài Những lý luận cơ bản về thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế thị trươờng

Chơương I Những lý luận cơ bản về thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế thị trươờng 1.1. Sự cần thiết và vai trò của thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế thị trơường. 1.1.1.Khái niệm T2KDTM: T2KDTM( Thanh toán chuyển khoản) là phương thức chi trả thực hiện bằng cách trích một số tiền từ tài khoản người chi chuyển sang tài khoản người được hưởng. Các tài khoản này đều được mở tại Ngân hàng. - Thanh toán bằng tiền mặt là tổng thể các chu chuyển tiền mặt trong nền kinh tế quốc dân thông qua các chức năng phươơng tiện lơưu thông và phơương tiện thanh toán. Hình thức thanh toán bằng tiền mặt thươờng đươợc sử dụng trong quan hệ chi trả thông thươờng giữa nhân dân với nhau hoặc những khoản giao dịch giá trị tiền nhỏ giữa các đơn vị kinh tế với nhau. - T2KDTM trong nền kinh tế quốc dân là tổng hợp các khoản thanh toán được thực hiện bằng cách trích tài khoản hoặc bù trừ giữa các đơn vị thông qua cơ quan trung gian là Ngân hàng hoặc các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán. - T2KDTM là hình thức dịch chuyển số tiền nhất định từ tài khoản của đơn vị này sang tài khoản của đơn vị khác bằng các thể thức thanh toán của Ngân hàng như :ơ Uỷ nhiệm chi, Uỷ nhiệm thu, Séc . thông qua Ngân hàng để chi trả cho nhau ở cùng địa phơương hoặc khác địa phươơng. 1.1.2.Sự cần thiết khách quan của T2KDTM trong nền kinh tế thị trươờng. Một trong những phát minh quan trọng nhất của con ngơười có tính chất đột phá, đẩy nền văn minh của nhân loại tiến một bơước dài là sự phát minh ra tiền tệ. Tiền tệ ra đời và không ngừng đơược nghiên cứu hoàn thiện nhằm 2 mục tiêu chính: sự tiện lợi và sự an toàn. Trươớc đây ngơười ta dùng vỏ sò, vỏ hến những vật không có giá trị để làm vật trao đổi, tiếp đến là những thứ có giá trị cao nhươ vàng bạc châu báu làm phương tiện lươu thông và tích trữ. Trải qua quá trình lươu thông những đồng tiền đúc Kim loại bằng vàng, bạc hợp kim bị mòn vẹt, không đủ trọng lơượng nhơưng vẫn đơược xã hội thừa nhận nhươ những đồng tiền có đủ giá trị. Lợi dụng hiện tượng người ta dùng tiền giấy để thế tiền Kim loại trong lơưu thông vì những ươu việt của nó nhơư: gọn nhẹ, dễ vận chuyển . Tuy nhiên tính ươu việt này chỉ phù hợp khi nền sản xuất hàng hoá chươa phát triển, việc trao đổi với số lươợng nhỏ trên phạm vi hẹp. Còn khi nền sản xuất hàng hoá phát triển ở trình độ cao, việc trao đổi hàng hoá đa dạng với khối lươợng lớn, trên bình diện rộng, dung lơượng thị trơường và cơ cấu thị trơường đơược mở rộng, mọi quan hệ kinh tế trong xã hội đều đươợc tiền tệ hoá thì việc thanh toán bằng tiền mặt đã bộc lộ nhiều hạn chế nhươ: thanh toán mất nhiều thời gian, vận chuyển không an toàn, bảo quản phức tạp. Ngoài ra mỗi quốc gia đều có đồng tiền riêng và đồng tiền của những nươớc kém phát triển và đang phát triển thơường không được chấp nhận trong thanh toán Quốc tế . Một trong những chức năng quan trọng của tiền tệ là làm phươơng tiện thanh toán, trong thanh toán bao gồm thanh toán bằng tiền mặt và T2KDTM. Các tổ chức kinh tế và cá nhân luôn có nhu cầu thanh toán với nhau các khoản cung ứng dịch vụ và hàng hoá, phục vụ sản xuất và tiêu dùng cho con ngươời. Những nhu cầu này cần đơược xử lý linh hoạt khi dùng tiền mặt, khi T2KDTM. Đó là những vấn đề mà chúng ta cần phải đề cập tới. Ngày nay T2KDTM đang trở thành một bộ phận không thể thiếu đơược trong hoạt động sản xuất kinh doanh của mỗi doanh nghiệp, nó đã gần gũi hơn với cuộc sống của mọi ngơười. Khi trình độ sản xuất và lươu thông hàng hoá ngày càng phát triển các mối quan hệ kinh tế ngày càng trở nên đa dạng, các thành phần kinh tế đều mở tài khoản tại Ngân hàng và thực hiện các giao dịch thanh toán với nhau thông qua Ngân hàng. Từ đó T2KDTM là vấn đề tất yếu phải đặt ra. Khi trình độ của sản xuất và lươu thông hàng hoá còn ở mức độ thấp, tiền mặt đươợc sử dụng phổ biến và đã thể hiện tính linh hoạt của nó tức là giúp cho quan hệ mua bán đơược diễn ra nhanh chóng ở mọi lúc, mọi nơi, tiền mặt và hàng hoá vận động đồng thời từ ngươời mua sang ngươời bán và ngơược lại. Nhơưng khi sản xuất hàng hoá phát triển ở trình độ cao, thanh toán bằng tiền mặt trong nhiều trường hợp đã bộc lộ những nhươợc điểm nhất là khi quan hệ mua bán phát sinh giữa những ngươời mua và ngơười bán cách xa nhau hoặc những giá trị hàng hoá lớn thì việc thanh toán bằng tiền mặt sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc vận chuyển, bảo quản và tốn nhiều chi phí để in ấn kiểm đếm một khối lươợng tiền mặt rất lớn mà không thể lơường trơước đươợc những mất mát thiếu hụt có thể xảy ra. Do đó tất yếu đòi hỏi phải có một hình thức thanh toán mới đáp ứng những yêu cầu đòi hỏi của quá trình mua bán đó. Hình thức T2KDTM đã đáp ứng đơược yêu cầu đó của nền kinh tế.

61 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2361 | Lượt tải: 0

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Những lý luận cơ bản về thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế thị trươờng, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

éi trªn ®Þa bµn, thay ®æi lÒ lèi t¸c phong lµm viÖc víi ph¬ng ch©m "cßn kh¸ch hµng cßn phôc vô", gi¶i phãng kh¸ch hµnh nhanh. V× vËy, mÆc dï Ng©n hµng ë liÒn kÒ Kho B¹c, hÖ thèng Kho B¹c lu«n huy ®éng víi l·i suÊt cao h¬n nhng Ng©n hµng vÉn thu hót ®îc nhiÒu kh¸ch hµng, ®iÒu nµy chøng tá Ng©n hµng rÊt cã uy tÝn víi kh¸ch hµng, ®©y lµ thµnh tÝch ®¸ng kÓ cña Ng©n hµng. 3.1.3.3. . Ho¹t ®éng sö dông vèn cña NHNo & PTNT Kim Thµnh: (Xem b¶ng 3 phÇn phô lôc) Huy ®éng vèn ®· khã, song lµm nh thÕ nµo ®Ó sö dông nguån vèn ®· huy ®éng ®îc mét c¸ch cã hiÖu qu¶, mang l¹i lîi nhuËn cao nhÊt víi chi phÝ thÊp nhÊt l¹i lµ ®iÒu v« cïng khã kh¨n ®èi víi nh÷ng ngêi lµm Ng©n hµng còng nh ®èi víi c¸c c«ng ty tµi chÝnh, tæ chøc tµi chÝnh tÝn dông… Lµ mét chi nh¸nh cña NHNo & PTNT H¶i d¬ng, ho¹t ®éng chñ yÕu cña NHNo Kim Thµnh dùa trªn ®i vay vµ cho vay phÇn lín lµ n«ng d©n, ho¹t ®éng cho vay víi môc ®Ých ph¸t k inh tÕ n«ng nghiÖp, n«ng th«n trªn ®Þa bµn. BiÓu 2: Quy m« t¨ng trëng d nî cho vay t¹i NH No huyÖn Kim Thµnh: §¬n vÞ: TriÖu ®ång Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2003, 2004, 2005 Qua biÓu 2 ta thÊy trong n¨m 2005 ho¹t ®éng tÝn dông cña Ng©n hµng cã nhiÒu khëi s¾c. Tæng d nî tÝn dông tÝnh ®Õn cuèi n¨m 2003 lµ 101.983 triÖu ®ång, cuèi n¨m 2004 lµ 127.763 triÖu ®ång vµ n¨m 2005 lµ 142.508 triÖu ®ång. Trong ®ã n¨m 2005, d nî tÝn dông ng¾n h¹n lµ 83.818 triÖu ®ång, chiÕm 58,8% tæng d nî, t¨ng 12.456 triÖu ®ång so víi n¨m 2004 vµ t¨ng 21.781 triÖu ®ång so víi n¨m 2003. Trong khi ®ã, d nî trung vµ dµi h¹n n¨m 2005 lµ 58.690 triÖu ®ång, chiÕm 41.2% tæng d nî tÝn dông, so víi n¨m 2004 t¨ng víi sè tiÒn lµ 2.289 triÖu ®ång vµ t¨ng 18.744 triÖu ®ång so víi n¨m 2003. Hé n«ng d©n lµ kh¸ch hµng chñ yÕu cña Ng©n hµng. TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2003, d nî thuéc hé n«ng d©n lµ 60.174 triÖu ®ång, chiÕm 59,0 % d nî theo thµnh phÇn kinh tÕ. §Õn cuèi n¨m 2004, d nî t¹i thµnh phÇn nµy ®· t¨ng lªn 79.275 triÖu ®ång, t¨ng 31,7 % so víi n¨m 2003. N¨m 2005 d nî t¹i hé n«ng d©n cã gi¶m nhng kh«ng ®¸ng kÓ ( 78.866 triÖu ®ång), vÉn chiÕm 55,3 % d nî theo thµnh phÇn kinh tÕ. Ngoµi hé n«ng d©n, NHNo& PTNT Kim Thµnh cßn cã chÝnh s¸ch cho hé vay ®êi sèng. Tuy chiÕm tæng sè d nî kh«ng cao b»ng hé n«ng d©n( n¨m 2003, 2004, 2005 lÇn lît lµ 41.809 triÖu ®ång, 48.488 triÖu ®ång, vµ 63.644 triÖu ®ång), nhng còng ®· gãp phÇn lµm cho ho¹t ®éng kinh doanh tÝn dông t¹i NHNo& PTNT Kim Thµnh ngµy cµng ph¸t triÓn. Cã thÓ nãi trong ba n¨m qua ho¹t ®éng kinh doanh tÝn dông cña NHNo - PTNT Kim thµnh ®· ®¹t ®îc nhiÒu kÕt qu¶ kh¶ quan, Ng©n hµng lu«n b¸m s¸t môc tiªu, yªu cÇu thùc t¹i, më réng ®Çu t víi mäi thµnh phÇn kinh tÕ, sö dông tèi ®a nguån vèn vµo t¸i ®Çu t nh»m thu lîi nhuËn nªn tæng d nî cña Ng©n hµng ngµy cµng t¨ng cao. 3.1.3.4. VÒ c«ng t¸c thanh to¸n: Thùc hiÖn nghÞ ®Þnh cña ChÝnh Phñ vµ c¸c v¨n b¶n chÕ ®é cña Ng©n hµng Nhµ níc vÒ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, ®ång thêi c¸c hÖ thèng Ng©n hµng kh«ng ngõng ®Çu t c¬ së vËt chÊt, øng dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµo trong c«ng t¸c thanh to¸n vµ më réng c¸c dÞch vô thanh to¸n. Do vËy ®Èy nhanh ®îc tèc ®é thanh to¸n, khèi lîng thanh to¸n t¨ng nhiÒu so víi tríc ®©y. Thêi gian thanh to¸n ®îc rót ng¾n, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cho c¸c doanh nghiÖp, c¸ nh©n trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc trªn ®· t¸c ®éng tíi t×nh h×nh kinh tÕ x· héi, gãp phÇn ®Èy nhanh tèc ®é hiÖn ®¹i ho¸ Ng©n hµng. TÝnh ®Õn 31/12/2004: - Thanh to¸n ®iÖn tö: 16.069 mãn t¨ng 20% so n¨m 2003; doanh sè ®¹t 2.540 tû ®ång t¨ng 11% so víi n¨m 2003 - Thanh to¸n bï trõ qua NHNN ®¹t 3.957 mãn t¨ng 22%, doanh sè 817 tû ®ång t¨ng 34% so víi n¨m 2003 - Sè lîng tµi kho¶n më vµ giao dÞch lµ: + Tµi kho¶n tiÒn göi: 28.571 tµi kho¶n. + Tµi kho¶n tiÒn vay: 5.217 tµi kho¶n. Sè lîng thÎ tiÕt kiÖm ®ang lu hµnh ®Õn 31/12/2004 lµ 32.405 thÎ so víi n¨m 2003 t¨ng 10%. Cã 6.112 lît hé lµm nghÒ thñ c«ng nghiÖp th¬ng m¹i, dÞch vô ®îc NHNo& PTNT HuyÖn Kim thµnh cho vay vèn mµ kh«ng cÇn më tµi kho¶n tiÒn göi t¹i Ng©n hµng. 3.1.3.5. VÒ t×nh h×nh chiÕn lîc kh¸ch hµng. NHNo& PTNT víi ®Þnh híng:“Ph¸t triÓn - BÒn v÷ng” coi sù thµnh ®¹t cña kh¸ch hµng lµ kÕt qu¶ vµ môc ®Ých ho¹t ®éng cña m×nh. Thùc hiÖn ph¬ng ch©m Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng cïng kinh doanh kÕt hîp vµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó cïng ph¸t triÓn, coi träng kh¸ch hµng truyÒn thèng më réng mèi quan hÖ, t×m kiÕm kh¸ch hµng míi ®a ra nh÷ng DV hÊp dÉn thu hót kh¸ch hµng cã quan hÖ vay vèn, më tµi kho¶n tiÒn göi vµ thanh to¸n qua m¹ng m¸y tÝnh cña hÖ thèng NHNo & PTNT. 2.2. Thùc tr¹ng vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i ng©n hµng no & ptnn huyÖn kim thµnh: 2.2.1- VÒ tæ chøc thùc hiÖn: §Ó phôc vô kh¸ch hµng tèt h¬n NHNo & PTNT HuyÖn Kim Thµnh ®· ®Çu t c¬ së vËt chÊt kü thuËt hiÖn ®¹i nèi m¹ng vi tÝnh thanh to¸n chuyÓn tiÒn ®iÖn tö trong hÖ thèng, Thanh to¸n bï trõ trªn ®Þa bµn, ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé cã t©m huyÕt, ®ñ tÇm tiÕp cËn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, sö dông thµnh th¹o vi tÝnh phôc vô c«ng t¸c kÕ to¸n thanh to¸n, giao dÞch tøc thêi tiÕn tíi nèi m¹ng thanh to¸n ®iÖn tö liªn Ng©n hµng trung gian víi c¶ níc vµ quèc tÕ. - Thu hót ngµy cµng nhiÒu kh¸ch hµng më tµi kho¶n vµ thùc hiÖn thanh to¸n qua ng©n hµng víi thñ tôc ®¬n gi¶n vµ tiÖn lîi nhÊt. Tuyªn truyÒn híng dÉn kh¸ch hµng n¾m ®îc thñ tôc thanh to¸n cña tõng thÓ thøc thanh to¸n ®Ó kh¸ch hµng lùa chän h×nh thøc thanh to¸n phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh tÕ cña ®¬n vÞ. - §æi míi t¸c phong giao dÞch v¨n minh - lÞch sù, thùc hiÖn nÕp sèng v¨n ho¸ trong giao tiÕp kinh doanh cã hiÖu qu¶, c¹nh tranh lµnh m¹nh gi÷a c¸c Ng©n hµng trªn ®Þa bµn. VÊn ®Ò c¹nh tranh hiÖn nay kh«ng ph¶i chØ lµ vÊn ®Ò l·i suÊt cao hay thÊp mµ thÓ hiÖn ë chiÕn lîc kh¸ch hµng, c¸c dÞch vô tiÖn Ých, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i tinh thÇn phôc vô tèt, gi÷ ®îc kh¸ch hµng truyÒn thèng l«i kÐo kh¸ch hµng tiÒm n¨ng c¶i tiÕn thñ tôc hµnh chÝnh tiÕn tíi giao dÞch mét cöa t¹o ®iÒu kiÖn gi¶i phãng kh¸ch hµng nhanh sÏ thu ®îc kÕt qu¶ tèt. 2. 2.2. Thùc tr¹ng c«ng t¸c thanh to¸n t¹i NH No& PTNT huyÖn kim thµnh:( Xem b¶ng 4 phÇn phô lôc) Víi chøc n¨ng “®i vay ®Ó cho vay”, NHNo & PTNT HuyÖn Kim Thµnh, ®· ¸p dông triÖt ®Ó mäi biÖn ph¸p ®Ó ®ång vèn lu©n chuyÓn nhanh. §ång thêi Ng©n hµng NNo & PTNT ®· cã nh÷ng thay ®æi vÒ c¬ chÕ thanh to¸n qua Ng©n hµng, ®· ®a c¸c øng dông tin häc vµo thay thÕ søc lao ®éng cña con ngêi, ®¶m b¶o, nhanh chãng - thuËn tiÖn - an toµn - chÝnh x¸c. Nh÷ng c¶i tiÕn nµy gãp phÇn ®Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn vèn. Do vËy, doanh sè thanh to¸n qua NHNo & PTNT HuyÖn Kim Thµnh ngµy cµng t¨ng thÓ hiÖn : BiÓu 3: Tû träng T2 dïng TM& T2KDTM t¹i NHNo& PTNT huyÖn Kim Thµnh n¨m 2003- 2005: Qua sè liÖu t¹i biÓu 3 trªn cho ta thÊy, doanh sè thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt chiÕm tû träng lín h¬n thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt trong tæng sè thanh to¸n chung. §iÒu nµy chøng tá T2KDTM ®· chiÕm ®îc u thÕ. C¸c ph¬ng thøc T2KDTM ®· ®îc kh¸ch hµng ë H¶i D¬ng chÊp nhËn vµ sö dông t¬ng ®èi tèt. Tuy nhiªn n¨m 2005 doanh sè thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt chiÕm 48,8%, tû lÖ T2KDTM gi¶m do Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam thu håi Ng©n phiÕu kh«ng ph¸t hµnh ra lu th«ng n÷a vµ thay vµo ®ã lµ viÖc ph¸t hµnh bé tiÒn míi cã trÞ gi¸ cao, c¸c giao dÞch tríc ®©y dïng Ng©n phiÕu thanh to¸n ®Ó thanh to¸n víi nhau nay ph¶i dïng tiÒn mÆt ®Ó thanh to¸n ®ã lµ viÖc tÊt yÕu. ViÖc T2KDTM ®É ngµy cµng ®îc kh¸ch hµng lùa chän nhiÒu h¬n ®îc thÓ hiÖn qua biÓu ®å sau: BiÓu 4: Quy m« t¨ng trëng doanh sè thanh to¸n t¹i NHNo & PTNT huyÖn Kim Thµnh n¨m 2003- 2005: §¬n vÞ: TriÖu ®ång Qua biÓu 4 ta thÊy quy m« doanh sè thanh to¸n t¹i NHNo&PTNT t¨ng trëng kh¸ nhanh. T2KDTM cuèi n¨m 2003 lµ 4.332.925 triÖu ®ång, ®Õn cuèi n¨m 2005 ®¹t 7.067.884 triÖu ®ång( t¨ng 2.4734.959 triÖu ®ång so víi n¨m 2003). T2 dïng TM còng t¨ng nhanh tõ n¨m 2003 ®Õn n¨m 2005(n¨m 2005 lµ 6.610.453 triÖu, t¨ng 3.997.868 triÖu ®ång), nhng T2KDTM vÉn chiÕm u thÕ h¬n trong c¸c n¨m. 2.2.3. T×nh h×nh vËn dông qua c¸c thÓ thøc T2 KDTM t¹i NHno & PTNT huyÖn Kim thµnh: BiÓu 5: C¬ cÊu c¸c h×nh thøc T2KDTM n¨m 20003- 2005: Nh×n vµo biÓu ®å trªn ®©y ta thÊy h×nh thøc T2KDTM nh uû nhiÖm chi (UNC)lµ h×nh thøc ®îc sö dông phæ biÕn nhÊt, gi¸ trÞ thanh to¸n lín nhÊt. Thanh to¸n b»ng sÐc ®· gi¶m qua c¸c n¨m, h×nh thøc thanh to¸n nµy ngµy nay vÉn ®îc sö dông, tuy nhiªn do tÝnh u viÖt cña c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh¸c th× viÖc thanh to¸n b»ng sÐc dÇn chØ cßn ph¸t huy t¸c dông trong mét sè lÜnh vùc vµ tÇng líp d©n c, doanh nghiÖp Ýt tÝn nhiÖm lÉn nhau... 2.2.3.1. H×nh thøc thanh to¸n b»ng UNC: BiÓu 6: Tèc ®é t¨ng trëng cña h×nh thøc T2UNC: §¬n vÞ: TriÖu ®ång H×nh thøc thanh to¸n b»ng UNC chuyÓn tiÒn ®îc ¸p dông phæ biÕn nhÊt, chiÕm tû träng lín ( c¶ sè mãn sè tiÒn ) n¨m sau t¨ng h¬n so víi n¨m tríc. §iÒu ®ã thÓ hiÖn møc ®é tÝn nhiÖm lÉn nhau cña kh¸ch hµng trong quan hÖ mua b¸n, chi tr¶. H×nh thøc nµy thñ tôc ®¬n gi¶n, ph¹m vi ¸p dông réng, kÕt hîp víi c«ng nghÖ tin häc hiÖn ®¹i cña hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö liªn ng©n hµng trong c¶ níc, gióp cho kh¸ch hµng thanh to¸n nhanh chãng, chØ 10 gi©y tiÒn ®îc chuyÓn tõ kh¸ch hµng ë tØnh nµy sang tµi kho¶n cña kh¸ch hµng ë tØnh kh¸c víi kho¶ng c¸ch hµng tr¨m Km trë lªn. ¦u ®iÓm: Thñ tôc ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu, ph¹m vi ¸p dông réng, thanh to¸n cïng ®Þa ph¬ng, kh¸c ®Þa ph¬ng, ¸p dông cho c¸c ®¬n vÞ tÝn nhiÖm lÉn nhau vÒ ph¬ng tiÖn thanh to¸n thÝch hîp trong ®iÒu kiÖn thanh to¸n tiÒn vËt t hµng ho¸ hay cung øng lao vô, chuyÓn vèn,... Nhîc ®iÓm: - Sù vËn ®éng cña tiÒn tÖ diÔn ra sau sù vËn ®éng cña vËt t hµng ho¸, cung øng lao vô ®· hoµn thµnh. Kh¸ch hµng mua b¸n kh«ng thanh to¸n sßng ph¼ng dÔ d©n ®Õn nî nÇn d©y da. Kh«ng quy ®Þnh thêi h¹n hiÖu lùc cña UNC khi cã tranh chÊp vÒ chËm trÔ kh«ng cã c¨n cø ph¸p lý ®Ó tÝnh ph¹t chËm tr¶. Nh vËy UNC chØ ¸p dông 2 bªn tÝn nhiÖm nhau, ph¶i cã hîp ®ång kinh tÕ ký kÕt sÐc. 2.2.3.2.Thanh to¸n b»ng UNT: HiÖn nay h×nh thøc thanh to¸n b»ng UNT t¹i NHNo & PTNT HuyÖn Kim Thµnh Ýt ®îc sö dông. 2.2.3.3.Thanh to¸n b»ng SÐc. BiÓu 7: C¬ cÊu h×nh thøc T2 b»ng SÐc t¹i NHNo& PTNT huyÖn Kim Thµnh n¨m 2003- 2005 Thanh to¸n b»ng sÐc: N¨m 2004 so víi n¨m 2003 gi¶m 210 mãn víi sè tiÒn gi¶m 9.376 triÖu ®ång. SÐc cã mét sè ®iÓm míi chØ sö dông mét lo¹i sÐc cho c¶ c¸ nh©n vµ c¸c ph¸p nh©n. SÐc cã thÓ thanh to¸n b»ng chuyÓn kho¶n hoÆc dïng ®Ó lÜnh tiÒn mÆt ë ®¬n vÞ thanh to¸n, hoÆc dïng ®Ó b¶o chi khi ®¬n vÞ cã nhu cÇu. MÆt kh¸c sÐc cã thÓ chuyÓn nhîng, cã thÓ lµ sÐc ký danh hay v« danh, sö dông thuËn tiÖn. - SÐc chuyÓn kho¶n: Thanh to¸n SÐc chuyÓn kho¶n gi÷a 2 kh¸ch hµng më tµi kho¶n t¹i NHNo& PTNT HuyÖn Kim Thµnh. VÒ u ®iÓm: Thñ tôc ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu, sö dông thuËn tiÖn. VÒ nhîc ®iÓm: Ph¹m vi thanh to¸n cña sÐc cßn hÑp, thanh to¸n b»ng sÐc chuyÓn kho¶n dÔ bÞ ph¸t hµnh qu¸ sè d do nguyªn nh©n chñ quan hoÆc kh¸ch quan. - SÐc b¶o chi: Lµ tê sÐc chuyÓn kho¶n th«ng thêng, nhng ®îc Ng©n hµng ®¶m b¶o chi tr¶ b»ng c¸ch trÝch tµi kho¶n tiÒn göi hoÆc tµi kho¶n tiÒn vay cña ®¬n vÞ, lu ký vµo tµi kho¶n ®¶m b¶o thanh to¸n sÐc b¶o chi cña Ng©n hµng. Ng©n hµng lµm thñ tôc b¶o chi vµ ®ãng ®Êu b¶o chi trªn tê sÐc ®ã tríc khi giao cho kh¸ch hµng. VÒ u ®iÓm: SÐc b¶o chi thanh to¸n rÊt thuËn tiÖn vµ ph¹m vi thanh to¸n kh¸ réng, ®¶m b¶o an toµn tµi s¶n cho kh¸ch hµng. MÆt kh¸c sÐc b¶o chi rÊt khã bÞ lîi dông v× sÐc ®îc Ng©n hµng tÝnh ký hiÖu mËt vµ ®¨ng ký mÉu dÊu, ch÷ ký riªng. SÐc b¶o chi ®¶m b¶o viÖc thanh to¸n vèn cho bªn b¸n ®îc ch¾c ch¾n. Do ®ã sÐc b¶o chi thêng ®îc sö dông trong viÖc chi tr¶ tiÒn hµng víi nh÷ng mãn thanh to¸n lín. VÒ nhîc ®iÓm: SÐc b¶o chi l¹i cã nhîc ®iÓm lµ lµm ø ®äng vèn cña ngêi mua trong thanh to¸n do ph¶i lu ký tiÒn tríc khi mua hµng. 2.2.3.4.H×nh thøc thanh to¸n kh¸c: HiÖn nay t¹i NHNo&PTNT huyÖn Kim Thµnh ®ang ¸p dông phæ biÕn mét sè h×nh thøc thanh to¸n kh¸c ®ã lµ: Th tÝn dông, thÎ thanh to¸n, sæ sÐc ®Þnh møc...V× lý do thêi gian nghiªn có thùc tËp h¹n chÕ, do vËy em còng chØ kh¸i qu¸t mét c¸ch s¬ lîc vÒ sè liÖu nµy. Qua sè liÖu b¶ng 5 ta thÊy c¸c h×nh thøc thanh to¸n nµy cã tû träng cao nhÊt, cô thÓ nh sau: Tû träng thanh to¸n kh¸c n¨m 2003 lµ 60,8% trong tæng doanh sè thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, n¨m 2004 con sè nµy lµ 51,4% ( t¬ng øng víi 2.851.384 triÖu ®ång), t¨ng 217.766 triÖu ®ång so víi n¨m 2003. Cho ®Õn n¨m 2005 c¸c h×nh thøc nµy kh«ng cßn chiÕm tû lÖ thanh to¸n cao nhÊt( chiÕm 36,7% t¬ng ®¬ng víi 2.593.339), nhng vÉn gi÷ ë møc kh¸ cao trong tæng c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n t¹i NHNo&PTNT huyÖn Kim Thµnh 2.3. §¸nh gi¸ chung vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i Ng©n hµng NNo & PTNT HuyÖn KIm Thµnh. 2.3.1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc : Trong xu híng ph¸t triÓn ®a n¨ng, ®a d¹ng hãa c¸c lo¹i h×nh s¶n phÈm dÞch vô Ng©n hµng, víi sù hç trî to lín cña NHNo & PTNT ViÖt Nam ®· nç lùc phÊn ®Êu b»ng néi lùc cña m×nh, NHNo & PTNN huyÖn Kim Thµnh tØnh H¶i D¬ng ®· ®¹t ®îc nhiÒu kÕt qu¶ trong ho¹t ®éng kinh doanh, trong ®ã cã ho¹t ®éng thanh to¸n. - H×nh thøc vµ ph¬ng thøc thanh to¸n còng ®îc vËn dông mét c¸ch s¸ng t¹o, thñ tôc thanh to¸n ngµy cµng ®îc ®¬n gi¶n hãa. ViÖc lu©n chuyÓn chøng tõ tríc ®©y hoµn toµn qua bu ®iÖn nay trªn c¬ së øng dông c«ng nghÖ th«ng tin míi, ®· thùc hiÖn trªn m¹ng tin häc néi bé nªn ®· rót ng¾n ®¸ng kÓ thêi gian thanh to¸n vµ h¹n chÕ sai sãt trong kh©u lu©n chuyÓn chøng tõ. - T2KDTM ngµy cµng më réng, qua ®ã gãp phÇn t¨ng qui m« tÝn dông, ®Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn vèn, më réng ph¹m vi kinh doanh, t¨ng cêng søc c¹nh tranh cña Ng©n hµng. - Nh÷ng chÝnh s¸ch, gi¶i ph¸p ®æi míi vÒ c«ng t¸c thanh to¸n trong thêi gian qua ®· gãp phÇn tÝch cùc gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng thiÕu tiÒn mÆt, t¨ng tèc ®é chuyÓn tiÒn, thanh to¸n an toµn, bíc ®Çu më réng dÞch vô thanh to¸n cña Ng©n hµng vµo khu vùc d©n c. 2.3.2. Nh÷ng khã kh¨n, tån t¹i : - H×nh thøc thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi H×nh thøc thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi t¹i NHNo & PTNT HuyÖn Kim Thµnh qua thùc tÕ ®· béc lé mét sè h¹n chÕ : V× uû nhiÖm chi thanh to¸n khi bªn mua ®· nhËn ®îc hµng ho¸ do bªn b¸n giao. Nh vËy nÕu bªn mua ®· nhËn hµng nhng chËm trÔ trong viÖc tr¶ tiÒn th× bªn b¸n bÞ thiÖt thßi v× tiÒn vèn bÞ ø ®äng. Do vËy hiÖn nay t¹i H¶i D¬ng ®· x¶y ra trêng hîp ®¬n vÞ b¸n yªu cÇu ®¬n vÞ mua ph¶i tr¶ tiÒn tríc, tøc lµ trªn uû nhiÖm chi cã ch÷ ký vµ dÊu cña Ng©n hµng bªn mua th× bªn b¸n míi giao hµng, do ®ã nÕu bªn b¸n kh«ng thùc hiÖn giao hµng theo hîp ®ång ®· ký kÕt th× bªn mua l¹i bÞ bªn b¸n chiÕm dông vèn. - H×nh thøc thanh to¸n b»ng uû nhiÖm thu H×nh thøc nµy kh«ng phæ biÕn trong thanh to¸n t¹i NHNo & PTNT HuyÖn Kim Thµnh do mét sè h¹n chÕ sau : Khi kh¸ch hµng bªn b¸n chuyÓn hµng ho¸ cho kh¸ch hµng bªn mua sau ®ã míi lËp uû nhiÖm thu nhê Ng©n hµng thu hé. Do vËy khi Ng©n hµng nhËn ®îc uû nhiÖm thu cña kh¸ch hµng th× trªn tµi kho¶n cña kh¸ch hµng bªn mua cã thÓ kh«ng ®ñ tiÒn ®Ó tr¶ cho bªn b¸n , nh vËy kh¸ch hµng bªn b¸n bÞ ø ®äng vèn do ph¶i cã mét thêi gian ®Ó thanh to¸n hoÆc cã khi kh«ng thanh to¸n ®îc, nh thÕ dÉn ®Õn nî nÇn d©y da ph¸t sinh trong thanh to¸n. - H×nh thøc thanh to¸n b»ng sÐc +SÐc chuyÓn kho¶n §èi víi NHNo & PTNT HuyÖn Kim Thµnh sÐc chuyÓn kho¶n chØ dïng ®Ó thanh to¸n tr¶ tiÒn ®iÖn níc cßn kh«ng dïng sÐc chuyÓn kho¶n ®Ó tr¶ tiÒn hµng ho¸ gi÷a hai bªn mua vµ b¸n v× : SÐc chuyÓn kho¶n do ®¬n vÞ mua tù ph¸t hµnh ®Ó tr¶ cho ®¬n vÞ b¸n khi nhËn ®îc hµng ho¸. Nhng khi ngêi b¸n cÇm sÐc ®Õn Ng©n hµng ®Ó ®ßi tiÒn hµng ho¸ ®· giao cho ®¬n vÞ mua th× cã khi trªn tµi kho¶n tiÒn göi kh«ng cßn tiÒn ®Ó thanh to¸n. Do ®ã ®¬n vÞ b¸n kh«ng ch¾c ch¾n nhËn ®îc tiÒn hµng sau khi ®· giao hµng cho ®¬n vÞ mua. + SÐc b¶o chi H×nh thøc T2KDTM nµy kh«ng ®îc sö dông nhiÒu v× cã nhîc ®iÓm lµ ®¬n vÞ mua kh«ng muèn dïng h×nh thøc nµy ®Ó thanh to¸n víi ®¬n vÞ b¸n v× : §¬n vÞ mua ph¶i lu ký mét lîng tiÒn ®Ó Ng©n hµng b¶o chi sÐc. 2.3.3. Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i : 2.3.3.1. Nguyªn nh©n kh¸ch quan : - Nh÷ng tiÖn Ých vµ dÞch vô Ng©n hµng ®· ®îc tiÕp thÞ vµ qu¶ng b¸ réng r·i tíi kh¸ch hµng nhng khi thu nhËp cña ngêi d©n cßn thÊp vµ cßn thãi quen chi tr¶ b»ng tiÒn mÆt th× hä thÊy kh«ng cÇn thiÕt ph¶i më tµi kho¶n vµ sö dông c¸c lo¹i h×nh thanh to¸n qua Ng©n hµng, kÓ c¶ viÖc Ng©n hµng t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c c¸ nh©n më tµi kho¶n vµ sö dông c¸c c«ng cô thanh to¸n nh sÐc thanh to¸n c¸ nh©n. §a sè ngêi thô hëng thÊy r»ng trong quan hÖ mua b¸n, cung øng dÞch vô, viÖc nhËn tiÒn mÆt trong thanh to¸n sÏ ch¾c ch¾n h¬n (kh«ng lo sÐc gi¶, hoÆc tµi kho¶n cña ngêi mua kh«ng ®ñ sè d...) v× khi giao hµng lµ hä nhËn ®îc tiÒn ngay, kh«ng bÞ chËm trÔ. Lý do nµy ®· h¹n chÕ ph¸t triÓn T2KDTM trong khu vùc d©n c. - M«i trêng ph¸p lý ®iÒu chØnh T2KDTM cßn cha hoµn chØnh vµ cßn nhiÒu bÊt cËp, ch¼ng h¹n nh h×nh thøc thanh to¸n sÐc ë hÇu hÕt c¸c níc ®Òu cã luËt sÐc nhng níc ta chØ míi cã v¨n b¶n díi luËt lµ NghÞ ®Þnh 30/CP vÒ ph¸t hµnh vµ sö dông sÐc, Th«ng t 07/TT-NH1 híng dÉn viÖc thùc hiÖn NghÞ ®Þnh nµy. - C¬ së h¹ tÇng th«ng tin cña ViÖt Nam cßn cha ®ång bé gi÷a c¸c tØnh, thµnh phè trong toµn quèc, ®êng truyÒn d÷ liÖu tèc ®é cßn chËm. ViÖc chuÈn hãa th«ng tin cßn nhiÒu vÊn ®Ò cha thèng nhÊt, dÉn ®Õn th«ng tin kh«ng th«ng suèt, ®êng truyÒn ®«i khi bÞ t¾c nghÏn, g©y trë ng¹i lín ®Õn viÖc truyÒn d÷ liÖu. 2.3.3.2. Nguyªn nh©n chñ quan : §©y lµ nh÷ng nguyªn nh©n mµ Ng©n hµng cã thÓ trùc tiÕp t¸c ®éng vµ lµm thay ®æi ®îc nã theo ý chñ quan cña m×nh víi môc ®Ých t¨ng sè lîng còng nh chÊt lîng T2KDTM. ViÖc t×m ra c¸c nguyªn nh©n xuÊt ph¸t tõ chÝnh ®¬n vÞ Ng©n hµng ®Ó cã thÓ kh¾c phôc, c¶i thiÖn t×nh h×nh thanh to¸n nãi chung vµ T2KDTM nãi riªng lµ rÊt cÇn thiÕt. C¸c nguyªn nh©n ®ã lµ: - C«ng t¸c Marketing ®Ó ph¸t triÓn T2KDTM cha thùc sù lµm tèt, ®éi ngò c¸n bé Marketing cha cã nhiÒu kinh nghiÖm trong kh©u tiÕp thÞ, Ng©n hµng cha chñ ®éng t×m ®Õn kh¸ch hµng, cha tÝch cùc t×m hiÓu nhu cÇu cña kh¸ch hµng, cha chó träng tíi kh¸ch hµng tiÒm n¨ng... ViÖc tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o trªn c¸c ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng cßn h¹n chÕ, cha ®ñ søc hÊp dÉn d©n c vÒ c¸c h×nh thøc T2KDTM, ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn mét ®Êt níc lu«n cã thãi quen tiªu tiÒn mÆt. - Tr×nh ®é c¸n bé Ng©n hµng vÒ kü thuËt thanh to¸n hiÖn ®¹i cßn nhiÒu bÊt cËp, cha kÓ tíi phong c¸ch cña mét sè nh©n viªn Ng©n hµng cßn biÓu hiÖn t tëng thêi bao cÊp, t¸c phong lµm viÖc cha linh ho¹t, cha tËn t×nh híng dÉn kh¸ch hµng trong viÖc lµm thñ tôc thanh to¸n, lµm kh¶ n¨ng tiÕp cËn víi nh÷ng tiÖn Ých hiÖn ®¹i cña Ng©n hµng ®èi víi kh¸ch hµng thªm kho¶ng c¸ch. Trªn ®©y lµ mét sè nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ chÊt lîng thùc hiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i NHNo & PTNT HuyÖn Kim Thµnh tØnh H¶i D¬ng. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu to lín mµ Ng©n hµng ®· gÆt h¸i trong n¨m qua th× nh÷ng víng m¾c vµ tån t¹i dï kh¸ch quan hay chñ quan lµ ®iÒu khã tr¸nh khái. Song tríc sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c Ng©n hµng trong níc còng nh níc ngoµi, NHNo & PTNN huyÖn Kim Thµnh tØnh H¶i D¬ng cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p g× ®Ó ph¸t triÓn thµnh tùu vµ gi¶m thiÓu nh÷ng mÆt h¹n chÕ, nh»m n©ng cao chÊt lîng thanh to¸n nãi chung vµ T2KDTM nãi riªng. Ch¬ng III sau ®©y Em sÏ tr×nh bµy râ ph¬ng híng môc tiªu tiÕn tíi cña NHNo & PTNN huyÖn Kim Thµnh tØnh H¶i D¬ng ®èi víi nghiÖp vô T2KDTM vµ gi¶i ph¸p ®Ó thùc hiÖn môc tiªu ®ã, ®ång thêi nªu lªn mét sè kiÕn nghÞ nh»m gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng T2KDTM t¹i NHNo & PTNN huyÖn Kim Thµnh tØnh H¶i D¬ng. ch¬ng iii: mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m më réng vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng t2kdtm t¹i NHNo& PTNN huyÖn Kim Thµnh tØnh H¶i D¬ng. 3.1. Mét sè yªu cÇu vÒ c«ng t¸c T2KDTM: 3.1.1- Thêi gian thanh to¸n nhanh: Thêi gian thùc hiÖn mét mãn thanh to¸n, chuyÓn tiÒn lµ kho¶ng thêi gian kÓ tõ khi chØ ®Þnh thanh to¸n ®îc chñ thÓ tr¶ tiÒn ®a ra cho ®Õn khi chñ thÓ ®îc hëng nhËn ®ñ tiÒn trªn tµi kho¶n. Thêi gian thanh to¸n ®îc c¸c chñ thÓ tham gia thanh to¸n ®Æc biÖt quan t©m, v× nã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®Õn kh¶ n¨ng qu¶n lý vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc, d©n c vµ b¶n th©n c¸c Ng©n hµng, tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n víi chøc n¨ng lµ nh÷ng trung gian thanh to¸n. Thêi gian thanh to¸n cµng cã ý nghÜa quan träng h¬n ®èi víi ho¹t ®éng cña thÞ trêng tµi chÝnh tiÒn tÖ, nhÊt lµ ho¹t ®éng cña thÞ trêng ngo¹i hèi, thÞ trêng chøng kho¸n víi tû gi¸, gi¸ c¶ cña c¸c chøng kho¸n giao ®éng tõng giê trªn thÞ trêng, nÕu mét kho¶n thanh to¸n chËm trÔ sÏ dÉn ®Õn nh÷ng thiÖt h¹i lín cho ngêi giao dÞch bëi sù biÕn ®éng cña tû gi¸, gi¸ c¶ chøng kho¸n trªn thÞ trêng g©y ra. V× vËy, tæ chøc thanh to¸n qua Ng©n hµng tríc hÕt ph¶i ®¶m b¶o thùc hiÖn ®îc yªu cÇu thanh to¸n nhanh, æn ®Þnh ®Ó c¸c chñ thÓ tham gia thanh to¸n cã thÓ qu¶n lý vµ sö dông hiÖu qu¶ nguån vèn cña m×nh. 3.1.2- Chi phÝ thanh to¸n thÊp: Chi phÝ cho mét giao dÞch thanh to¸n lµ c¸c chi phÝ b»ng tiÒn vµ chi phÝ c¬ héi cã liªn quan bao gåm: phÝ dÞch vô thanh to¸n, chi phÝ vÒ thêi gian giao dÞch, nh÷ng thñ tôc giao dÞch ph¶i thùc hiÖn,... mµ ngêi sö dông c¸c ph¬ng tiÖn T2KDTM ph¶i chÞu. Trong c¸c giao dÞch vÒ tµi chÝnh, c¸c chñ thÓ ph¶i tÝnh to¸n chi phÝ vµ lîi Ých thu ®îc khi tham gia thanh to¸n ®Ó lùa chän dÞch vô vµ ph¬ng tiÖn thanh to¸n cã lîi nhÊt víi chi phÝ thÊp nhÊt. §Ó ph¸t triÓn c¸c dÞch vô vµ c¸c ph¬ng tiÖn T2KDTM th× vÊn ®Ò mµ c¸c Ng©n hµng, tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n cÇn ®Æc biÖt quan t©m lµ gi¶m chi phÝ thanh to¸n. Gi¶m chi phÝ thanh to¸n sÏ kÝch thÝch nhu cÇu thanh to¸n qua Ng©n hµng cña tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc vµ c¸ nh©n. B»ng c¸ch ®ã c¸c Ng©n hµng, tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n míi cã thÓ tõng bíc më réng kinh doanh dÞch vô vµ ph¸t triÓn T2KDTM trong nÒn kinh tÕ. 3.1.3- §¶m b¶o qu¸ tr×nh thanh to¸n chÝnh x¸c, an toµn vµ æn ®Þnh HÖ thèng thanh to¸n qua Ng©n hµng ph¶i lu«n kh¼ng ®Þnh ®îc qu¸ tr×nh thanh to¸n chÝnh x¸c, an toµn vµ æn ®Þnh v× ®©y lµ yªu cÇu c¬ b¶n ®¶m cho kh¸ch hµng lu«n tin tëng khi sö dông c¸c phu¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng tiÒn mÆt qua Ng©n hµng. §ång thêi ®©y còng lµ yªu cÇu b¾t buéc mµ c¸c giao dÞch th¬ng m¹i, dÞch vô trong nÒn kinh tÕ yªu cÇu. MÆt kh¸c, tæ chøc thanh to¸n chÝnh x¸c, an toµn vµ æn ®Þnh gióp c¸c Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng qu¶n lý ®îc nguån vèn trong thanh to¸n, tr¸nh ®îc c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra. 3.1.4- Gi¶m thiÓu rñi ro trong thanh to¸n Trong khi c¸c chñ thÓ tham gia thanh to¸n quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng thanh to¸n, th× Ng©n hµng Trung ¬ng ph¶i quan t©m ®Õn c¸c rñi ro trong ho¹t ®éng thanh to¸n v× nã liªn quan vµ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn chøc n¨ng cña Ng©n hµng Trung ¬ng lµ ®¶m b¶o æn ®Þnh tiÒn tÖ vµ ho¹t ®éng cña thÞ trêng tµi chÝnh. C¸c giao dÞch T2KDTM cã thÓ x¶y ra c¸c rñi ro vÒ ph¸p lý, rñi ro ho¹t ®éng, rñi ro an toµn vµ rñi ro thanh kho¶n... C¸c rñi ro trong thanh to¸n cã rÊt nhiÒu lo¹i kh¸c nhau, víi hÖ thèng thanh to¸n hiÖn ®¹i th× mèi quan hÖ rµng buéc gi÷a c¸c chñ thÓ tham gia thanh to¸n rÊt chÆt chÏ. BÊt kú mét sù cè tµi chÝnh nµo x¶y ra cho mét trong c¸c chñ thÓ tham gia qu¸ tr×nh thanh to¸n cã thÓ g©y ra mét sù ®æ vì d©y truyÒn mang tÝnh hÖ thèng. V× vËy, ®Ó ®¶m b¶o ho¹t ®éng æn ®Þnh cña c¸c Ng©n hµng, gi¶m thiÓu rñi ro trong thanh to¸n cÇn x©y dùng vµ thùc hiÖn nghiªm tóc quy tr×nh thanh to¸n, thiÕt lËp quü dù phßng rñi ro trong thanh to¸n. 3.1.5- HÖ thèng thanh to¸n ph¶i lµ hÖ thèng më C¸c hÖ thèng thanh to¸n qua Ng©n hµng ph¸t triÓn ®Òu ®îc thiÕt kÕ, x©y dùng trªn nÒn t¶ng c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn ®¹i, do ®ã hÖ thèng cÇn ph¶i ®îc thiÕt kÕ lµ hÖ thèng më ®Ó c¸c Ng©n hµng, tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n, c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc vµ c¸ nh©n cã thÓ kÕt nèi trùc tiÕp tham gia thanh to¸n qua m¹ng trong ph¹m vi c¶ níc vµ víi c¸c quèc gia kh¸c. Nh v©y, ®Ó më réng dÞch vô T2KDTM trong nÒn kinh tÕ, cÇn cã c¸c gi¶i ph¸p thèng nhÊt, ®ång bé vÒ m«i trêng ph¸p lý, c«ng nghÖ, qui tr×nh nghiÖp vô, tæ chøc thanh to¸n... híng tíi ®¸p øng ngµy cµng tèt h¬n môc ®Ých vµ yªu cÇu cña c¸c chñ thÓ tham gia thanh to¸n - ®ã còng lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. 3.2. Mét sè Gi¶i ph¸p nh»m më réng vµ ph¸t triÓn T2KDTM t¹i NHNo & PTNN huyÖn Kim Thµnh tØnh H¶i D¬ng 3.2.1- §Èy nhanh qu¸ tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ Ng©n hµng, ®æi míi kü thuËt vµ c«ng nghÖ thanh to¸n: ViÖc øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong lÜnh vùc tµi chÝnh - ng©n hµng hiÖn nay ®îc ®¸nh gi¸ lµ cã chuyÓn biÕn tÝch cùc, xÕp vÞ trÝ dÉn ®Çu trong khèi c¸c doanh nghiÖp ë níc ta. Tuy nhiªn, nh×n réng ra bªn ngoµi vµ c¸c níc trong khu vùc; viÖc øng dông CNTT ë ViÖt Nam nãi chung vµ trong ho¹t ®éng Ng©n hµng nãi riªng cßn rÊt khiªm tèn, c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô Ng©n hµng cßn l¹c hËu. Tõ thùc tr¹ng ®ã khiÕn c¸c nhµ qu¶n lý lo ng¹i cho sù yÕu kÐm vµ tôt hËu cña ngµnh Ng©n hµng trong bèi c¶nh sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña th¬ng m¹i ®iÖn tö vµ héi nhËp toµn cÇu. ChÝnh v× vËy, viÖc øng dông CNTT ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ c¸c nghiÖp vô ngµnh Ng©n hµng, cung cÊp nhiÒu h¬n c¸c dÞch vô tiÖn Ých cã lîi cho kh¸ch hµng lµ nhiÖm vô chiÕn lîc, sèng cßn trong qu¸ tr×nh héi nhËp vµ c¹nh tranh nh hiÖn nay. Tríc nh÷ng th¸ch thøc trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ nãi chung vµ trªn lÜnh vùc tµi chÝnh - Ng©n hµng nãi riªng buéc c¸c tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n cÇn ph¶i hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n. V× vËy, viÖc hiÖn ®¹i ho¸ ph¶i ®¸p øng ®îc nh÷ng yªu cÇu sau: Cã h×nh thøc thanh to¸n thÝch hîp C¬ chÕ thanh to¸n linh ho¹t, phï hîp nhÊt X©y dùng c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ mang tÝnh hiÖn ®¹i cã thÓ sö dông l©u dµi, tr¸nh l¹c hËu. MÆc dï hiÖn t¹i chi nh¸nh ®· ®îc trang bÞ hÖ thèng m¸y tÝnh t¬ng ®èi hiÖn ®¹i, song víi yªu cÇu vÒ ®æi míi c«ng nghÖ thanh to¸n th× cha ®¸p øng ®îc, cÇn tiÕp tôc c¶i t¹o, n©ng cÊp; ®a c¸c phÇn mÒm øng dông míi cã tÝnh n¨ng, kü thuËt cao, phï hîp víi tèc ®é ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn nay vµ t¬ng lai, ®¶m b¶o ®¸p øng ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu ngµy cµng cao cña c«ng nghÖ thanh to¸n, phôc vô tèt mäi nhu cÇu cña kh¸ch hµng, n©ng cao uy tÝn, søc c¹nh tranh cña Ng©n hµng, thu hót thªm nhiÒu kh¸ch hµng tiÒm n¨ng ®Õn víi Ng©n hµng m×nh. 3.2.2. T¨ng cêng c¸c ho¹t ®éng Marketing Trong c¬ chÕ thÞ trêng, sù c¹nh tranh diÔn ra gay g¾t tõng gi©y, tõng phót, c¸c Ng©n hµng muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn kh«ng thÓ ngåi ®îi kh¸ch hµng t×m ®Õn víi m×nh mµ cÇn cã sù chñ ®éng t×m kh¸ch hµng, cã biÖn ph¸p ®Ó khai th¸c tèt c¸c kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. V× vËy, ®Ó giµnh th¾ng lîi trong chiÕn lîc c¹nh tranh víi c¸c Ng©n hµng kh¸c, nhÊt lµ trong lÜnh vùc T2KDTM th× c¸c Ng©n hµng cÇn cã mét chiÕn lîc Marketing linh ho¹t vµ phï hîp; x©y dùng ®îc h×nh ¶nh riªng, ®Æc trng cña tõng Ng©n hµng, giíi thiÖu mét c¸ch sinh ®éng, dÔ hiÓu, dÔ nhí vÒ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô, c¸c tiÖn Ých mµ Ng©n hµng cã thÓ ®em ®Õn cho kh¸ch hµng mét sù thuËn tiÖn, an toµn vµ hiÖu qu 3.2.3- KhuyÕn khÝch c¸ nh©n më tµi kho¶n vµ thanh to¸n qua Ng©n hµng. Chi nh¸nh NHNo & PTNT huyÖn Kim Thµnh tØnh H¶i D¬ng ®· ¸p dông vµ thùc hiÖn víi thñ tôc ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn vµ nhanh chãng cho kh¸ch hµng, mÆc dï sè lîng tµi kho¶n cã t¨ng song kh«ng ®¸ng kÓ, mÆc dï Chi nh¸nh NHNo & PTNN huyÖn Kim Thµnh tØnh H¶i D¬ng ®ãng trªn ®Þa bµn cã ®«ng d©n c, c¸c hé bu«n b¸n nhá vµ c¸c ®¬n vÞ cung øng dÞch vô, ®©y lµ ®iÒu kiÖn tèt ®Ó NHNo & PTNT huyÖn Kim Thµnh tØnh H¶i D¬ng ®Èy m¹nh c«ng t¸c më tµi kho¶n c¸ nh©n, thu hót thªm mét lîng vèn tÝn dông vµ lµ c¬ së lµm dÞch vô thanh to¸n qua tµi kho¶n. ViÖc tiÕp tôc tuyªn truyÒn, vËn ®éng më tµi kho¶n c¸c nh©n vµ më réng nhiÒu lo¹i h×nh dÞch vô thanh to¸n thÝch hîp qua Ng©n hµng trong d©n c vÉn ®îc ®¸nh gi¸ lµ thÞ trêng tiÒm n¨ng cha ®îc khai th¸c triÖt ®Ó. V× vËy muèn t¨ng nhanh sè lîng tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n, t¨ng tû träng thanh to¸n qua Ng©n hµng, Ng©n hµng cÇn ph¶i cung øng nhiÒu h¬n n÷a c¸c dÞch vô trän gãi hoµn h¶o song song víi viÖc tho¶ m·n tèt nhÊt nhu cÇu vÒ v¨n minh giao dÞch, khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp vµ tæ chøc ®ãng trªn ®Þa bµn thùc hiÖn chi tr¶ thu nhËp cho nh©n viªn th«ng qua tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng. 3.2.4- §¬n gi¶n hãa thñ tôc : §©y lµ mét vÊn ®Ò g©y kh«ng Ýt trë ng¹i kh«ng nh÷ng cho kh¸ch hµng mµ con cho c¶ Ng©n hµng, kh¸ch hµng ®Õn víi Ng©n hµng ngoµi c¸c môc ®Ých kh¸c nh l·i suÊt, an toµn vµ tiÖn lîi th× hä còng cÇn c¸c thñ tôc ®¬n gi¶n, nhanh chãng. HiÖn nay, s¶n phÈm dÞch vô cña Ng©n hµng cßn h¹n chÕ, kh¸ch hµng chØ cã mét ph¬ng thøc duy nhÊt lµ ®Õn gÆp c¸n bé Ng©n hµng ®Ó më tµi kho¶n giao dÞch, c¸c thñ tôc thêng phiÒn hµ, qua nhiÒu kh©u vµ tèn nhiÒu thêi gian. Trong khi ®ã, mét sè Ng©n hµng níc ngoµi l¹i rÊt nh¹y bÐn, ®a ra nhiÒu lo¹i dÞch vô ®a d¹ng, thuËn tiÖn cho kh¸ch hµng. NÕu Ng©n hµng cø b¾t kh¸ch hµng ph¶i lµm thñ tôc rêm rµ qu¸ l©u th× mét phÇn hä ng¹i, phÇn kh¸c hä kh«ng muèn mÊt qu¸ nhiÒu thêi gian vµo c«ng viÖc nµy. V× vËy Ng©n hµng ph¶i c¸i c¸ch c¸c thñ tôc sao cho ®¬n gi¶n, râ rµng, thanh to¸n nhanh, hiÖu qu¶ nhng vÉn ®¶m b¶o tÝnh an toµn cho kh¸ch hµng. §Ó kh¸ch hµng thÊy ®îc sù thuËn lîi cña T2KDTM so víi thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt lµ c¸ch tèt nhÊt t¨ng nhanh doanh sè T2KDTM t¹i ng©n hµng. 3.2.5- N©ng cao n¨ng lùc tr×nh ®é cña c¸n bé Trong ho¹t ®éng Ng©n hµng nãi chung vµ ho¹t ®éng thanh to¸n nãi riªng yÕu tè tæ chøc vµ con ngêi lµ quyÕt ®Þnh. Do ®ã, ngêi lµm c«ng viÖc thanh to¸n ph¶i cã ®Çy ®ñ n¨ng lùc ph¸p lý, tr×nh ®é chuyªn m«n, cÇn ®µo t¹o, tuyÓn chän ®éi ngò nh©n viªn ®ñ vÒ sè lîng, th¹o vÒ chuyªn m«n ®Ó cã thÓ vËn hµnh ®¹t hiÖu qu¶ hÖ thèng kü thuËt cao. NHNo & PTNN huyÖn Kim Thµnh tØnh H¶i D¬ng nªn t¨ng cêng ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i c¸n bé Ng©n hµng nãi chung vµ ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c kÕ to¸n thanh to¸n nãi riªng trong ®iÒu kiÖn hiÖn ®¹i hãa ho¹t ®éng Ng©n hµng. §µo t¹o c¸c c¸n bé cho hÖ thèng thanh to¸n gåm c¸n bé nghiÖp vô sö dông thiÕt bÞ tin häc trong hÖ thèng thanh to¸n vÒ kü n¨ng truy cËp sè liÖu, xö lý th«ng tin, thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p b¶o ®¶m an toµn cho ho¹t ®éng, bªn c¹nh ®ã cÇn ®µo t¹o c¸n bé kü thuËt nh»m trang bÞ hiÓu biÕt vÒ kü thuËt phôc vô l¾p ®Æt, vËn hµnh, söa ch÷a, b¶o dìng c¸c thiÕt bÞ cña hÖ thèng thanh to¸n. 3.2.6- CÇn x©y dùng c¬ së h¹ tÇng kü thuËt ®Ó triÓn khai ¸p dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n hiÖn ®¹i nh thÎ Ng©n hµng. Chi nh¸nh Ng©n hµng No & PTNT HuyÖn Kim Thµnh cÇn nhËn thøc s©u s¾c r»ng ®©y lµ mét c«ng nghÖ míi vµ hiÖn ®¹i, nã cã mét triÓn väng rÊt lín trong t¬ng lai ®Ó cã kÕ ho¹ch ®Þnh híng chiÕn lîc trong viÖc më réng dÞch vô thanh to¸n. CÇn ph¶i ®Çu t søc ngêi, søc cña vµo c«ng cuéc hiÖn ®¹i ho¸ c«ng t¸c thanh to¸n Ng©n hµng nh»m tõng bíc c¶i thiÖn t×nh h×nh thanh to¸n t¹o niÒm tin trong d©n chóng tiÕn tíi gi¶m dÇn tû träng thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt, gi¶m chi phÝ x· héi, t¨ng nhanh vßng quay vèn gãp phÇn thu hót mét nguån vèn lín nhµn rçi kh«ng nhá ®ang bÞ ®äng l¹i trong d©n chóng do cã thãi quen thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt. Ng©n hµng cÇn ph¶i cã kÕ ho¹ch trang bÞ m¸y rót tiÒn tù ®éng (ATM), cö mét sè c¸n bé tham gia c¸c líp båi dìng vÒ kü thuËt ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ, ®Ó cã thÓ híng dÉn tËn t×nh kh¸ch hµng sö dông mét c¸ch thµnh th¹o c¸c thao t¸c trªn m¸y ATM vµ m¸y chuyÓn kho¶n, qua ®ã kh¸ch hµng sÏ thÊy ®îc sù thuËn tiÖn cña h×nh thøc thanh to¸n nµy. Më ®Çu §îc sù ®ång ý vµ cho phÐp cña trêng §¹i Häc Kinh doanh & C«ng nghÖ Hµ Néi vµ ®îc sù gióp ®ì cña Ng©n hµng No & PTNT huyÖn Kim Thµnh, em ®· ®îc vÒ thùc tËp t¹i ng©n hµng No& PTNT huyÖn Kim Thµnh. Trong thêi gian thùc tËp, ®îc tiÕp xóc trùc tiÕp víi viÖc giao dÞch thêng nhËt t¹i Ng©n hµng, em nhËn thÊy r»ng: Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, khèi luîng hµng hãa trao ®æi trong vµ ngoµi níc t¨ng nhanh, tÊt yÕu cÇn cã c¸ch thøc tr¶ tiÒn thuËn tiÖn an toµn vµ tiÕt kiÖm, v× vËy thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ra ®êi lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan, phï hîp víi qui luËt ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, kh¾c phôc ®îc nh÷ng h¹n chÕ cña thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt, ®¸p øng ®îc nh÷ng ®ßi hái ngµy cµng cao cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Tuy nhiªn thùc tr¹ng vÒ thanh to¸n nãi chung vµ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt nãi riªng ë ViÖt Nam vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp. Theo nhËn xÐt vµ ®¸nh gi¸ cña mét sè chuyªn gia níc ngoµi, ViÖt nam lµ mét quèc gia ®ang sö dông qu¸ nhiÒu tiÒn mÆt. Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®· ph¸t triÓn theo ®µ ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ, ®Æc biÖt trong d©n chóng míi chØ ë thêi kú b¾t ®Çu. Thùc tr¹ng trªn thùc sù lµ mét trë ng¹i ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam, ®Æc biÖt khi ViÖt Nam ®ang trong qu¸ tr×nh më cöa héi nhËp khu vùc vµ quèc tÕ nãi chung vµ trªn lÜnh vùc tµi chÝnh Ng©n hµng nãi riªng. C¸c NHTM ViÖt Nam mµ chñ yÕu lµ c¸c NHTM quèc doanh sÏ ph¶i c¹nh tranh khèc liÖt víi c¸c Ng©n hµng liªn doanh, Ng©n hµng níc ngoµi ... kh«ng chØ ë nh÷ng s¶n phÈm truyÒn thèng nh tiÒn göi, tiÒn vay... mµ cao h¬n ®ã lµ c¹nh tranh vÒ c¸c dÞch vô trong ®ã cã dÞch vô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. ChÝnh v× vËy, viÖc ®Æt ra c¸c gi¶i ph¸p thiÕt thùc, cã tÝnh kh¶ thi nh»m më réng vµ ph¸t triÓn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. hiÖn nay lµ rÊt cÇn thiÕt kh«ng chØ ®èi víi c¸c tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n mµ cßn ®èi víi c¶ nÒn kinh tÕ. V× nh÷ng lý do trªn , em chän ®Ò tµi : “mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i chi nh¸nh Ng©n hµng No & PTNT huyÖn Kim thµnh- H¶i D¬ng” Ngoµi phÇn Më ®Çu vµ KÕt luËn, luËn v¨n cña em gåm cã 3 ch¬ng: Ch¬ng 1:Tæng quan vÒ Ng©n hµng N«ng nghiÖp&ph¸t triÓn n«ng th«n huyÖn Kim Thµnh. Ch¬ng 2:Thùc tr¹ng vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i Ng©n hµng N«ng nghiÖp& ph¸t triÓn n«ng th«n huyÖn Kim Thµnh. Ch¬ng 3:Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i Ng©n hµng N«ng nghiÖp& ph¸t triÓn n«ng th«n huyÖn Kim Thµnh. Trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu vµ tr×nh bµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt, mong ®îc sù gãp ý cña thÇy c«. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì cña Th¹c sÜ Hoµng YÕn Lan, c¸c thÇy c« Khoa Tµi ChÝnh Ng©n Hµng trêng §H Kinh doanh & C«ng nghÖ Hµ Néi, cïng sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña l·nh ®¹o, c¸n bé c«ng nh©n viªn Ng©n hµng No & PTNT HuyÖn Kim Thµnh ®· gióp em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy! Sinh viªn: NguyÔn ThÞ Thu HuyÒn KÕt luËn §Ó ®¸p øng ®îc yªu cÇu ®æi míi cña nÒn kinh tÕ vµ nhanh chãng hoµ nhËp víi tiÕn tr×nh ph¸t triÓn chung cña ThÕ giíi, ngµnh Ng©n hµng níc ta kh«ng ngõng më réng c¸c dÞch vô cung cÊp cho kh¸ch hµng. Tuy nhiªn, ho¹t ®éng thanh to¸n nãi chung vµ T2KDTM nãi riªng ë ViÖt Nam hiÖn nay vÉn cßn mét sè nhîc ®iÓm trong tæ chøc, vËn hµnh vµ t¸c nghiÖp, c¬ së, trang thiÕt bÞ cßn l¹c hËu nhiÒu so víi c¸c níc trªn thÕ giíi. Do ®ã, viÖc ®a ra c¸c gi¶i ph¸p ®Ó hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc T2KDTM ë ViÖt Nam trong thêi gian tíi lµ mét ®ßi hái hÕt søc cÇn thiÕt. §Ó tr¸nh tôt hËu trong mäi lÜnh vùc, ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc thanh to¸n, Nhµ níc nãi chung vµ ngµnh Ng©n hµng nãi riªng cÇn ph¶i nhanh chãng th¸o gì c¸c rµo c¶n lµm gi¶m tiÕn tr×nh ph¸t triÓn vµ héi nhËp. C¸c Ng©n hµng cÇn ph¶i ®a d¹ng ho¸, ®a n¨ng ho¸, cung øng c¸c dÞch vô trän gãi, më réng thÞ trêng trong vµ ngoµi níc, kh«ng chØ hiÖn ®¹i ho¸ ngµnh Ng©n hµng ViÖt Nam b»ng m¸y mãc, c«ng nghÖ mµ cÇn ph¶i hiÖn ®¹i ho¸ nh©n tè c¬ b¶n: con nguêi ®ang c«ng t¸c trong lÜnh vùc Ng©n hµng. §Ò tµi: “Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i chi nh¸nh NHNo & PTNT HuyÖn Kim Thµnh” ®· kh¸i qu¸t c¬ së lý luËn vÒ T2KDTM, qua ®ã cã thÓ nhËn thÊy sù cÇn thiÕt còng nh vai trß cña T2KDTM trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, thÊy ®îc nh÷ng u, nhîc ®iÓm cña tõng h×nh thøc gióp ngêi ®äc cã thÓ n¾m râ b¶n chÊt tõng lo¹i. §ång thêi qua thêi gian nghiªn cøu t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ T2KDTM nãi riªng t¹i chi nh¸nh Ng©n hµng No & PTNT HuyÖn Kim Thµnh chóng ta cã thÓ thÊy ®îc t×nh h×nh øng dông c«ng nghÖ thanh to¸n t¹i Ng©n hµng, xu híng ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc T2KDTM t¹i Ng©n hµng, tõ ®ã cã thÓ thÊy ®îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan còng nh tån t¹i trong c«ng t¸c T2KDTM. ViÖc t×m hiÓu nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i ®ã lµ c¬ së ®Ó ®a ra c¸c gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ cã tÝnh kh¶ thi. Bµi viÕt nµy sÏ gãp phÇn nhá bÐ vµo viÖc lµm s¸ng tá mét sè vÊn ®Ò lý luËn, thùc tiÔn trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn hÖ thèng thanh to¸n cña ngµnh Ng©n hµng nãi chung vµ cña chi nh¸nh NHNo & PTNT HuyÖn Kim Thµnh nãi riªng. Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n Th¹c sÜ Hoµng YÕn Lan, c¸c thÇy c« Khoa Tµi ChÝnh Ng©n hµng trêng §H Kinh doanh& C«ng nghÖ Hµ Néi, cïng ban l·nh ®¹o, c¸n bé c«ng nh©n viªn NHNo & PTNT HuyÖn Kim Thµnh ®· gióp em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy! Sinh viªn: NguyÔn ThÞ Thu HuyÒn Danh môc c¸c ch÷ viÕt t¾t NH: Ng©n hµng. NHNo &PTNT: Ng©n hµng N«ng nghiÖp & Ph¸t triÓn n«ng th«n. NHTM: Ng©n hµng th¬ng m¹i. UBND: Uû ban nh©n d©n. T2KDTM: Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. UNC: Uû nhiÖm chi. UNT: Uû nhiÖm thu. TTD: Th tÝn dông. TCTD: Tæ chøc tÝn dông. CNTT: C«ng nghÖ th«ng tin. Môc lôc Trang Më ®Çu Ch¬ng 1: Nh÷ng lý luËn c¬ b¶n vÒ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng: 1.1.Sù cÇn thiÕt vµ vai trß cña T2KDTM trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng: ....... 1 1.1.1. Kh¸i niÖm T2KDTM: ......................................................................... 1 1.1.2. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan cña T2KDTM: ............................................ 1 1.1.3. Vai trß cña T2KDTM trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng: ........................... 3 1.1.4. C¸c nh©n tè t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng T2KDTM: ............................... 6 1.1.5. T×nh h×nh ph¸t triÓn nghiÖp vô T2KDTM ë níc ta: ......................... 6 1.2. Nh÷ng quy ®Þnh mang tÝnh nguyªn t¾c trong T2KDTM: ...................... 7 1.2.1. Quy ®Þnh chung: ............................................................................... 7 1.2.2. Quy ®Þnh ®èi víi kh¸ch hµng: .......................................................... 8 1.2.3. Quy ®Þnh ®èi víi Ng©n hµng:............................................................ 9 1.3. C¸c h×nh thøc T2KDTM hiÖn nay ë ViÖt Nam: ..................................... 9 1.3.1. Thanh to¸n b»ng SÐc: ...................................................................... 10 1.3.2. Thanh to¸n b»ng UNC – ChuyÓn tiÒn: 13 1.3.3. Thanh to¸n b»ng UNT: 13 1.3.4. Thanh to¸n b»ng Th tÝn dông: ......................................... 14 Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i Ng©n hµng No & Ptnt huyÖn kim thµnh: 2.1. Tæng quan vÒ NH No &PTNT huyÖn Kim thµnh: ................................ 16 2.1.1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña NHNo & PTNT huyÖn Kim Thµnh: ............................................................................................... 16 2.1.2. C¬ cÊu tæ chøc cña NHNo & PTNT huyÖn Kim Thµnh: .................. 17 2.1.3. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña NHNo &PTNT huyÖn Kim Thµnh: ................................................................................................ 18 2.2. Thùc tr¹ng vÒ ho¹t ®éng T2KDTM t¹i NHNo &PTNT huyÖn Kim Thµnh: ............................................................................................................ 22 2.2.1. VÒ tæ chøc thùc hiÖn: ......................................................................... 22 2.2.2. Thùc tr¹ng c«ng t¸c thanh to¸n t¹i NHNo & PTNT huyÖn Kim Thµnh: .................................................................................................. 23 2.2.3. T×nh h×nh vËn dông qua c¸c thÓ thøc T2KDTM t¹i NHNo &PTNT huyÖn Kim Thµnh : .......... ....................................................................... 25 2.3. §¸nh gi¸ chung vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn T2KDTM t¹i NHNo & PTNT huyÖn Kim Thµnh: ........................................................................................ 29 2.3.1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc: ................................................................... 29 2.3.2. Nh÷ng khã kh¨n, tån t¹i:................................................................... 30 2.3.3. Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i: ...................................................... 31 Ch¬ng 3: mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m më réng vµ ph¸t TriÓn ho¹t ®éng T2KDTM t¹i nhno & ptnt huyÖn kim thµnh – tØnh h¶i D¬ng: 3.1. Mét sè yªu cÇu vÒ c«ng t¸c T2KDTM: .................................................... 33 3.1.1. Thêi gian thanh to¸n nhanh: ............................................................ 33 3.1.2. Chi nh¸nh thanh to¸n thÊp:.............................................................. 33 3.13. §¶m b¶o qu¸ tr×nh thanh to¸n chÝnh x¸c, an toµn vµ æn ®Þnh:.......... 34 3.1.4. Gi¶m thiÓu rñi ro trong thanh to¸n:................................................... 34 3.1.5. HÖ thèng thanhh to¸n ph¶i lµ hÖ thèng më: ...................................... 34 3.2. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m më réng vµ ph¸t triÓn T2KDTM t¹i NHNo & PTNT huyÖn Kim Thµnh – tØnh H¶i D¬ng: ................................................ 35 3.2.1. §Èy nhanh qu¸ tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ Ng©n hµng ®æi míi kü thuËt vµ c«ng nghÖ thanh to¸n: ........................................................... 35 3.2.2. T¨ng cêng c¸c ho¹t ®éng Marketing: ............................................. 35 3.2.3. KhuyÕn khÝch c¸ nh©n më tµi kho¶n vµ thanh to¸n qua Ng©n hµng: 36 3.2.4. §¬n gi¶n ho¸ thñ tôc:.......................................................................... 36 3.2.5. N©ng cao n¨ng lùc, tr×nh ®é cña c¸n bé: .......................................... 37 3.2.6. CÇn x©y dùng c¬ së h¹ tÇng kü thuËt ®Ó triÓn khai ¸p dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n hiÖn ®¹i nh thÎ Ng©n hµng: ................................................ 37 KÕt luËn Danh môc tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh “KÕ To¸n thanh to¸n qua Ng©n hµng” cña trêng §H Kinh doanh & C«ng nghÖ Hµ Néi. B¸o c¸o tæng kÕt c¸c n¨m 2002, 2003,2004. cña Ng©n hµng huyÖn kim Thµnh. Chøng tõ kÕ to¸n Ng©n hµng th¸ng 12 n¨m 2004. N§ 64/ CP ngµy 20/09/2001 cña chÝnh phñ vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n. Q§ sè 226/ NHNN ngµy 26 /03 /2002 ban hµnh quy chÕ ho¹t ®éng thanh to¸n qua c¸c tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n. QuyÕt ®Þnh sè 22 / Q§ _ NH1 ra ngµy 21/02/94 ban hµnh thÓ lÖ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cña thèng ®èc NH nhµ níc ViÖt Nam. NghÞ ®Þnh 30/ CP Ngµy 09/05/96 ban hµnh quy chÕ ph¸t hµnh vµ sö dông sÐc. Th«ng t híng dÉn thùc hiÖn thÓ lÖ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt sè 08/ TT/ NH2 vµ TT híng dÉn 07 - TT/NH1. ChÕ ®é kÕ to¸n trong hÖ thèng ng©n hµng n«ng nghiÖp ViÖt Nam. LuËt Ng©n Hµng nhµ níc . LuËt c¸c tæ chøc tÝn dông. Vµ mét sè tµi liÖu kh¸c. Phô lôc Tæ kÕ to¸n ng©n quü Tæ tÝn dông NH cÊp III - Lai Khª Phßng kÕ to¸n - NQ Phßng kinh doanh S¬ ®å c¬ cÊu tæ chøc cña NH No & PTNT huyÖn Kim Thµnh: NHNO&PTNT huyÖn Kim Thµnh S¬ ®å 1: Quy tr×nh thanh to¸n SÐc tiÒn mÆt Ng©n hµng (3) Nép SÐc vµo Ng©n hµng ®Ó lÜnh tiÒn (1)Giao SÐc Ngêi thô hëng SÐc Ngêi kÝ ph¸t sÐc ( ph¸t hµnh sÐc) (2) NhËn hµng S¬ ®å 2: Quy tr×nh thanh to¸n SÐc chuyÓn kho¶n Trêng hîp 1: Ngêi thô hëng vµ ngêi ph¸t hµnh SÐc cã TK cïng 1 Ng©n hµng: (2) Giao SÐc Ngêi thô hëng Ngêi ph¸t hµng (1) Giao hµng (5)B¸o Cã (4) B¸o nî Ng©n hµng th¬ng m¹i (3)Nép 3 liªn b¶ng kª nép SÐc + Tê SÐc Trêng hîp 2: Ngêi thô hëng vµ ngêi ph¸t hµnh SÐc cã TK t¹i 2 Ng©n hµng: (1) Giao hµng Ngêi thô hëng (2) Giao SÐc (6)B¸o Nî (7)B¸o Cã (3)Nép 3 liªn BK nép SÐc+Tê SÐc (4) 2 liªn b¶ng kª nép SÐc+ Tê SÐc Ngêi ph¸t hµnh NH ngêi ph¸t hµnh NH ngêi thô hëng (5) 2 liªn b¶ng kª nép SÐc+ 1 liªn b¶ng kª thanh to¸n bï trõ 8 S¬ ®å 3: quy tr×nh thanh to¸n SÐc b¶o chi (1)Giao hµng Ngêi ph¸t hµnh Ngêi thô hëng (3)3 liªn BK nép SÐc+Tê SÐc (2)Giao SÐc (5)B¸o Nî (6)B¸o cã NH ngêi thô hëng NH ngêi ph¸t hµnh (4)GiÊy b¸o liªn hµng + Tê SÐc S¬ ®å 4: Quy tr×nh thanh to¸n Uû nhiÖm chi t¹i 1 ng©n hµng (1) §¬n vÞ mua ®¬n vÞ b¸n (2) (3) Ng©n hµng (1): Giao hµng. (2): §¬n vÞ mua nhËp UNC göi Ng©n hµng ®Ó thanh to¸n. (3): Ng©n hµng thanh to¸n, h¹ch to¸n, b¸o Nî, b¸o Cã. S¬ ®å 5: Quy tr×nh thanh to¸n uû nhiÖm chi t¹i 2 ng©n hµng (1) §¬n vÞ mua §¬n vÞ b¸n (3a) (2) (4) (3b) Ng©n hµng bªn b¸n Ng©n hµng bªn mua (1): §¬n vÞ b¸n giao hµng. (2): §¬n vÞ mua nép UNC vµo Ng©n hµng phôc vô m×nh. (3a): Ng©n hµng bªn mua ghi Nî TK vµ b¸o Nî bªn mua. (3b): Ng©n hµng bªn mua lµm thñ tôc thanh to¸n qua Ng©n hµng Nhµ níc, hoÆc thanh to¸n bï trõ ; hoÆc thanh to¸n liªn hµng, göi giÊy b¸o Cã tíi Ng©n hµng bªn b¸n. (4): Ng©n hµng bªn b¸n b¸o cã cho ®¬n vÞ b¸n s¬ ®å 6: Quy tr×nh thanh to¸n uû nhiÖm thu t¹i 1 ng©n hµng (2)Nép UNT (GiÊy ®ßi nî) (Gåm 4 liªn UNT) Ngêi b¸n Ngêi mua (1)Giao hµng Ng©n hµng th¬ng m¹i s¬ ®å 7: Quy tr×nh thanh to¸n uû nhiÖm thu t¹i 2 ng©n hµng §¬n vÞ mua §¬n vÞ b¸n (1) Giao hµng (2a) Nép UNT (5) Ghi Cã cho ®¬n vÞ b¸n (4a) TrÝch TK (3) ChuyÓn UNT Ng©n hµng bªn b¸n Ng©n hµng bªn mua (4a) Thanh to¸n S¬ ®å 8: Quy tr×nh thanh to¸n th tÝn dông (2) (4) §¬n vÞ b¸n ®¬n vÞ mua (6) (5) (3) (8) (1) Ng©n hµng bªn b¸n Ng©n hµng bªn mua (7) (1): §¬n vÞ mua xin më TTD. (2): Ng©n hµng bªn mua më TTD göi sang Ng©n hµng bªn b¸n. (3): Ng©n hµng bªn b¸n b¸o cho ®¬n vÞ b¸n. (4): §¬n vÞ b¸n giao hµng, (5): §¬n vÞ b¸n nép b¶ng kª ho¸ ®¬n vµ c¸c ho¸ ®¬n. (6): Ng©n hµng bªn b¸n ghi Cã TK ®¬n vÞ b¸n. (7): Ng©n hµng bªn b¸n thanh to¸n( ghi Nî) Ng©n hµng bªn mua. (8): Ng©n hµng bªn mua tÊt to¸n TTD víi ®¬n vÞ mua. S¬ ®å 9: Quy tr×nh thanh to¸n b»ng thÎ ng©n hµng (3) C¬ së tiÕp nhËn thÎ thanh to¸n Chñ së h÷u thÎ thanh to¸n (5) (4) (2) (1b) (1a) Nh ph¸t hµnh thÎ Nh ®¹i lý thÎ thanh to¸n (6) (1a): Kh¸ch hµng lËp vµ ®Ò nghÞ NH phôc vô vµ ph¸t hµnh thÎ. (1b): C¨n cø giÊy ®Ò nghÞ, NH ph¸t hµnh vµ cÊp thÎ cho kh¸ch hµng. (2): Giao thÎ cho c¬ së tiÕp nhËn thÎ ( Siªu thÞ, kh¸ch s¹n...). (3): TiÕp nhËn thÓ vµ thanh to¸n cho chñ së h÷u thÎ. (4): C¬ së lËp b¶ng kª biªn lai thanh to¸n vµ göi cho NH ®¹i lý thanh to¸n thÎ ®Ó thanh to¸n. (5): NH ®¹i lý cã tr¸ch nhiÖm thanh to¸n ngay cho c¬ së tiÕp nhËn thanh to¸n thÎ. (6): NH ®¹i lý thanh to¸n víi NH ph¸t hµnh thÎ. B¶ng 1: KÕt qu¶ Kinh doanh cña Nh no & PTNT huyÖn Kim thµnh §¬n vÞ : TriÖu ®ång ChØ tiªu 2003 2004 So s¸nh 04/03 2005 So s¸nh 05/04 Sè tiÒn Sè tiÒn Sè tiÒn Tû lÖ ( %) Sè tiÒn Sè tiÒn Tû lÖ (%) 1. Tæng thu nhËp 856.163 962.226 106.063 + 12,4 1.250.126 287.900 + 29,9 2. Tæng chi phÝ 628.476 713.374 84.898 + 13,5 820.652 107.278 + 15,0 3. Lîi nhuËn 227.687 248.852 21.165 + 9,3 429.474 180.622 + 72,6 Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ Kinh doanh c¸c n¨m 2003, 2004, 2005 B¶ng 2: Thèng kª nguån vèn huy ®éng cña NHNo & PTNT huyÖn Kim Thµnh: §¬n vÞ: TriÖu ®ång ChØ tiªu 2003 2004 So s¸nh 04/03 2005 So s¸nh 05/04 Sè tiÒn Tû träng (%) Sè tiÒn Tû träng (%) Sè tiÒn Tû lÖ ( %) Sè tiÒn Tû träng (%) Sè tiÒn Tû lÖ (%) Tæng nguån vèn 98.202 100 106.769 100 8.567 8,7 171.900 100 65.131 61,0 A. Ph©n theo thµnh phÇn kinh tÕ: 1. TiÒn göi cña c¸c tæ chøc kinh tÕ TiÒn göi doanh nghiÖp TiÒn göi d©n c TiÒn göi kh¸c 2. Vèn uû th¸c ®Çu t 88.485 12 76.823 11.650 9.717 90,1 0,01 86,82 13,2 9,9 90.809 11,017 60.118 19.674 15.916 85,0 12,13 66,2 21,7 15,0 2.324 - 0,983 - 16.705 8.024 6.243 2,6 - 8,2 -21,7 68.8 64,2 158.337 10 124.171 34.156 13.563 92,1 0.006 78,4 21.6 7,9 67.568 - 1,017 64.053 14.482 - 2.397 74,4 -9,2 106,5 73,6 - 15,0 B. Ph©n theo thêi gian 1. TiÒn göi kh«ng kú h¹n 2. TiÒn göi cã kú h¹n 5.202 93.000 5,3 94,7 12.544 94.225 11,7 88.3 7.342 1.225 141,1 1,3 23.144 148.756 13,5 86,5 10.600 54.531 84,5 57,9 Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh c¸c n¨m 2003, 2004, 2005 B¶ng 3: T×nh h×nh sö dông vèn t¹i NHNo & PTNT huyÖn Kim Thµnh. §¬n vÞ: TriÖu ®ång ChØ tiªu 2003 2004 So s¸nh 04/03 2005 So s¸nh 05/04 Sè tiÒn Tû träng(%) Sè tiÒn Tû träng(%) Sè tiÒn Tû lÖ (%) Sè tiÒn Tû träng(%) Sè tiÒn Tû lÖ (%) Tæng d nî 101.983 100 127.763 100 25.780 25,3 142.508 100 14.745 11,5 1.D nî theo thêi gian 101.983 100 127.763 100 25.780 25,3 142.508 100 14.745 11,5 1.1. D nî ng¾n h¹n 62.037 60,8 71.362 55,9 9.325 15,5 83.818 58,8 12.456 17,4 1.2.D nî trung vµ dµi h¹n 39.946 39,2 56.401 44,1 16.455 41,2 58.690 41,2 2.289 4,1 2.D nî theo thµnh phÇn kinh tÕ 101.983 100 127.763 100 25.780 25,3 142.508 100 14.745 11,5 2.1. Hé n«ng d©n 60.174 59,0 79.275 62,0 19.101 31,7 78.866 55,3 - 409 - 0,52 2.2. Hé vay ®êi sèng 41.809 41,0 48.488 38,0 6.679 16 63.642 44,7 15.154 31,2 Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh c¸c n¨m 2003, 2004, 2005 B¶ng 4: thèng kª tæng doanh sè thanh to¸n t¹i nh no& ptnt huyÖn kim thµnh §¬n vÞ: TriÖu ®ång ChØ tiªu Doanh sè 2003 Doanh sè 2004 So s¸nh 04/03 Doanh sè 2005 So s¸nh 05/04 Tæng sè T.Träng (%) Tæng sè T.Träng (%) Tæng sè Tû lÖ (%) Tæng sè T.Träng (%) Tæng sè Tû lÖ (%) Thanh to¸n b»ng TM 2.612.285 37,6 4.211.369 43,1 1.599.084 61,2 6.610.153 48,8 2.398.784 57,0 Thanh to¸n KD TM 4.332.925 62,4 5.551.609 56,9 1.218.684 28.1 7.067.884 51,2 1.516.275 27,3 Tæng doanh sè thanh to¸n 6.945.210 100 9.762.978 100 2.817.768 40,6 13.678.037 100 3.915.059 40,1 Nguån: Tµi liÖu tæng hîp- Phßng KÕ to¸n NH No& PTNT huyÖn Kim Thµnh n¨m 2003, 2004, 2005 B¶ng 5 : Doanh sè thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i NHNo & PTNN huyÖn Kim Thµnh tØnh H¶i D¬ng §¬n vÞ : triÖu ®ång H×nh thøc 2003 2004 So s¸nh n¨m 04/03 2005 So s¸nh n¨m 05/04 Thanh to¸n Sè mãn Sè tiÒn Sè mãn Sè tiÒn Sè mãn Sè tiÒn Sè mãn Sè tiÒn Sè mãn Sè tiÒn 1. Thanh to¸n b»ng sÐc 2.438 182.228 710 106.536 -1.728 -75.692 500 151.225 -210 44.689 2. Uû nhiÖm chi - chuyÓn tiÒn 8.691 1.517.079 18.318 2.593.689 9.627 1.076.610 34.035 4.323.320 15.717 1.729.631 3.Lo¹i kh¸c 18.370 2.633.618 173.681 2.851.384 155.311 217.766 260.465 2.593.339 86.784 -258.045 Tæng doanh sè T2KDTM 29.499 4.332.925 192.709 5.551.609 100.210 1.218.684 294.999 7.067.884 102.290 1.516.275 Nguån: Tµi liÖu tæng hîp - Phßng KÕ to¸n NHNo & PTNN huyÖn Kim Thµnh tØnh H¶i D¬ng

Các file đính kèm theo tài liệu này:

Những lý luận cơ bản về thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế thị trươờng.doc