Đề tài Những nhân tố ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty

ụ và dụng cụ 19 2.6. Quản lý máy móc thiết bị 22 2.7. Marketing 24 3. KẾT QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH 26 4. ĐÁNH GIÁ BƯỚC ĐẦU VỀ NHỮNG THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN CỦA CÔNG TY TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NÀY 29 4.1. Thuận lợi 29 4.2. Khó khăn 31 1. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CÔNG TY Công ty công trình thông tin tín hiệu điện là một doanh nghiệp nhà nước có tư cách pháp nhân và hạch toán kinh tế độc lập. Tiền thân của công ty là công ty thông tin tín hiệu trực thuộc Liên hiệp đường sắt Việt Nam, được thành lập tháng 1/1969, đây là thời kỳ cả nước đang dốc lòng, dốc sức cùng chống cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước. Vì vậy công ty cũng là một bộ phận quan trọng trong công cuộc quan trọng đó. Nhiệm vụ chính của công ty là cứu chữa, bảo đảm thông tin thông suốt phục vụ yêu cầu vận tải trong cuộc chiến tranh chống Mỹ phá hoại trên phạm vi miền Bắc. Khi hoà bình được lập lại trên mọi miền đất nước cũng là lúc công ty bắt tay vào công cuộc xây dựng và kiến thiết đất nước. Đó là khôi phục các thiết bị thông tin tín hiệu bị phá hỏng trong chiến tranh đồng thời tiếp nhận máy móc thiết bị, vật tư của Trung Quốc để xây dựng hệ thống thông tin tín hiệu bán tự động ở các ga phía Bắc qua công trình 21. Tiếp đó là xây dựng các công trình thông tin đảm bảo yêu cầu sản xuất ngày càng cao của công tác vận tải đường sắt. Tháng 5/1992 công ty tiếp nhận Nhà máy thiết bị thông tin do làm ăn kém hiệu quả, công nhân viên chức không có việc làm phải nghỉ xí nghiệp hàng loạt. Sau khi tiếp nhận công ty đã sắp xếp lại các dây truyền sản xuất, củng cố bộ máy, tổ chức lại các phân xưởng sản xuất, bổ sung máy móc mới. Đến nay tổ chức xí nghiệp thiết bị đã ổn định, công nhân viên chức có đủ việc làm, thu nhập ngày một tăng. Sau khi xoá bỏ chế độ bao cấp, nền kinh tế nước ta chuyển sang cơ chế kinh tế thị trường cũng là lúc công ty công trình thông tin tín hiệu điện được thành lập lại dưới cái tên Công ty thông tin tín hiệu đường sắt theo quyết định số 002/QĐ/TCCB-LĐ ngày 27/5/1993 của Bộ giao thông vận tải. Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới, công ty đã tổ chức sắp xếp, củng cố bộ máy quản lý, tăng cường đầu tư thuật, trang bị máy móc thiết bị cần thiết, áp dụng các biện pháp thi công tiên tiến, đồng thời biên soạn tài liệu kỹ thuật và tổ chức học tập, bồi dưỡng đào tạo tay nghề cho cán bộ, công nhân. Sử dụng triệt để số lao động dư thừa, đảm bảo vấn đề an toàn lao động và thực hiện các chính sách khuyến khích người lao động phát huy các sáng kiến cải tiến kỹ thuật, qua đó góp phần không nhỏ vào việc giảm bớt chi phí và thời gian sản xuất, thi công. Những biện pháp đúng đắn cộng với sự nỗ lực của cán bộ công nhân viên công ty được thể hiện chính trong chất lượng những công trình mà công ty đã hoàn thành, và đây cũng là nhân tố đã đảm bảo cho công ty có thể đứng vững được trong môi trường cạnh tranh khốc liệt của nền kinh tế thị trường cho đến nay. Tháng 5/1999, chứng chỉ xây dựng số 79 do Bộ xây dựng cấp đã mở đường cho công ty tiến công vào lĩnh vực xây lắp các công trình dân dụng và công nghiệp như nhà cửa, công trình hạ tầng giao thông, trạm biến thế... Tháng 7/2001, Bộ giao thông vận tải ký quyết định số 2293/2001/QĐ-BGTVT về đổi tên, bổ sung vốn và quy định lại ngành nghề kinh doanh của công ty. Với tên mới là Công ty công trình thông tin tín hiệu điện, lĩnh vực kinh doanh của công ty bao gồm: Xây dựng, lắp đặt thiết bị các công trình thông tin viễn thông Xây dựng, lắp đặt các công trình tín hiệu giao thông Xây dựng các công trình công nghiệp dân dụng Xây dựng đường dây và trạm biến thế đến 35 KV Sản xuất, kinh doanh vật tư, thiết bị thông tin tín hiệu điện, vật liệu xây dựng Những năm qua, công ty đã thi công nhiều công trình thông tin tín hiệu có yêu cầu kỹ thuật cao và thời gian thi công kéo dài như tín hiệu đóng đường tự động Hà Nôi – Gia Lâm, tín hiệu nửa tự động trên toàn tuyến đường sắt Thống nhất, công trình cáp Sài Gòn- Thủ Đức, các công trình điện chiếu sáng khu ga và bãi hàng... Trong quá trình thi công, đã có nhiều sáng kiến cải tiến, đã ứng dụng nhiều tiến bộ kỹ thuật và công nghệ mới, đã nâng cao chất lượng và giảm giá thành xây dựng công trình, công ty đã đào tạo được một đội ngũ công nhân kỹ thuật có tay nghề cao, một bộ máy quản lý có hiệu quả. Cộng với 32 năm kinh nghiệm, công ty đã tạo được uy tín vững chắc với khách hàng nói chung và với Liên hiệp đường sắt Việt Nam nói riêng. Trong thời gian tới khi LHĐS Việt Nam chuyển sang mô hình tổng công ty, công ty công trình thông tin tín hiệu điện sẽ đựơc sáp nhập vào công ty cổ phần Viễn thông đường sắt, đây là một bước ngoặt thay đổi toàn bộ hoạt động của công ty, do vậy ngay từ bây giờ công ty phải không ngừng nâng cao trình độ công nghệ thông tin, mở rộng ngành nghề, phạm vi sản xuất kinh doanh tạo nền tảng vững chắc cho việc sáp nhập sau này đạt hiệu quả cao. NHỮNG NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA CÔNG TY Thị trường Công ty Công trình thông tin tín hiệu điện là một doanh nghiệp nhà nước trực thuộc LHĐS Việt Nam nhưng thị trường của công ty không bị bó hẹp trong thị trường của ngành đường sắt mà nó bao trùm cả lĩnh vực thiết kế, xây lắp các công trình dân dụng, công nghiệp, và lĩnh vực sản xuất cung ứng vật tư, thiết bị cho các công trình xây dựng. Tuy nhiên với vai trò là một bộ phận của LHĐS thì trước mắt công ty luôn phấn đấu cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ trên giao, đảm bảo yêu cầu thông tin thông suốt phục vụ công tác vận tải đường sắt. Xét về thị trường ngành đường sắt Việt Nam. Ngày nay hệ thống đường sắt đang dần được mở rộng tới mọi miền đất nước để đáp ứng được nhu cầu vận tải đang ngày càng tăng và một phần để thực hiện dịch vụ du lịch đường sắt. Hoạt động theo mô hình liên hiệp và trong tương lai không xa (2003) có thể chuyển sang mô hình tổng công ty, trong cơ cấu ngành đường sắt nước ta hiện nay có tới 28 doanh nghiệp hoạt động kinh doanh với 1 doanh nghiệp kinh doanh vận tải, 11 doanh nghiệp xây dựng công trình giao thông, 10 doanh nghiệp cơ khí, 4 doanh nghiệp khai thác và sản xuất vật liệu xây dựng, 6 doanh nghiệp làm dịch vụ thương mại cung ứng vật tư thiết bị du lịch. Và công ty công trình thông tin tín hiệu điện là 1 trong số 28 doanh nghiệp đó những là công ty duy nhất thực hiện chức năng thông tin tín hiệu trên các tuyến đường sắt, do vậy phạm vi hoạt động của công ty được trải rộng trên gần 3000 km đường sắt khắp cả nước. Những năm qua, bộ mặt của ngành đường sắt nước ta đã được cải thiện rất nhiều. Vốn đầu tư cho phát triển và sự nghiệp kinh tế tăng bình quân 20%/năm. Vốn đầu tư cho phát triển và sự nghiệp kinh tế giai đoạn 1995-2002 Năm 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Tổng số 477.8 529.2 538.3 586.0 516.0 697.4 917.7 1242.5 XDCB 297.8 324.2 298.3 305.0 350.0 322.4 418.1 619.5 SNKT 180.0 205.0 240.0 281.0 266.0 375.0 599.6 623.0 Hiệu quả sản xuất kinh doanh 1999-2001 Tổng doanh thu: Đơn vị: Tỷ đồng Chỉ tiêu 1999 2000 2001 %2000/1999 %2001/1999 Tổng số toàn ngành 2.098,320 2.783,628 3.534,711 1,33 1,68 1 Khối vận tải 1.116,049 1.454,485 1.597,555 1,30 1,43 2 Khối cơ sở hạ tầng 309,740 385,403 557,869 1,24 1,80 3 Khối Công nghiệp 145,005 279,593 366,667 1,93 2,53 4 Khối xâp lắp 219,779 275,577 480,261 1,25 2,19 5 Khối dịch vụ, vật tư 307,747 388,570 532,359 1,26 1,73 Kết quả sản xuất kinh doanh: Chỉ tiêu 1999 2000 2001 %2000/1999 %2001/1999 Tổng số toàn ngành 14.932 28.089 53.484 1,88 3,58 1 Khối vận tải 4.458 7.030 15.224 1,58 3,41 2 Khối cơ sở hạ tầng 2.075 4.297 4.184 2,07 2,02 3 Khối Công nghiệp 1.938 4.552 19.142 2,35 9,88 4 Khối xâp lắp 6.615 9.134 13.379 1,38 2,02 5 Khối dịch vụ, vật tư -0.154 3.076 1.545 19,97 10,03 Thực hiện nộp ngân sách Chỉ tiêu 1999 2000 2001 %2000/1999 %2001/1999 Tổng số toàn ngành 181.998 184838 218.270 1,02 1,19 1 Khối vận tải 136.919 135.986 152.222 0,99 1,11 2 Khối cơ sở hạ tầng 2.119 2.831 16.694 1,34 7,88 3 Khối Công nghiệp 6.647 9.125 13.891 1,37 2,09 4 Khối xâp lắp 17.102 16.085 15.418 0,94 0,90 5 Khối dịch vụ, vật tư 19.211 20.811 20.045 1,08 1,04 Chỉ tính riêng tuyến đường sắt Thống nhất, công ty đã thi công và hoàn thành tới 128 ga tự động và bán tự động. Không chỉ có hệ thống đường ngang tự động và bán tự động phòng vệ, công ty còn thực hiện việc lắp đặt các hệ thống cáp quang, hệ thống đèn điện chiếu sáng bãi hàng, sân ga, hệ thống tín hiệu đổi màu vào ga... Trong những năm qua với việc đẩy mạnh CNH-HĐH ngành đường sắt cũng tiến quân mạnh mẽ vào lĩnh vực khoa học và công nghệ hiện đại, tôc độ chạy tầu đã được đặc biệt cải thiện. Trên tuyến Thống nhất: số km có tốc độ 70 km/h đến năm 2002 là 855,4 km, tăng 236 km. Số km có tốc độ 80 km/h năm 2002 là 646,860 km, có 4 km cho phép chạy tốc độ 90 km/h. Tốc độ kỹ thuật cầu đường bình quân đến năm 2002 là 71,238 km/h. Đã rút ngắn hành trình chạy tàu trên tuyến Thống nhất xuống 30 giờ (31/5/2002). Năm 2000 khôi phục xong 8 cầu yếu trên tuyến Bắc Nam... Tất cả những thành quả trên có sự đóng góp không nhỏ của công ty công trình thông tin tín hiệu điện trong việc đảm bảo yêu cầu về mặt thông tin điều khiển, an toàn đường sắt và những hạng mục quan trọng khác. Những năm trước mắt sẽ có những biến đổi rất lớn về mặt công nghệ đường sắt được áp dụng tại Việt Nam. Đây là là một điều hết sức cần thiết và có lợi cho sự phát triển chung của nền kinh tế nước ta. Nhưng nó đòi hỏi ngành đường sắt nói chung và công ty công trình thông tin tín hiệu điện nói riêng phải nhanh chóng nghiên cứu, nắm bắt và nâng cao trình độ công nghệ thông tin, kiện toàn bộ máy lãnh đạo cũng như đội ngũ cán bộ công nhân kỹ thuật để có thể đảm đương được với những công trình lớn hơn có độ phức tạp cao và yêu cầu khắt khe hơn về mặt kỹ thuật, chất lượng và thời gian. Song song với thị trường nội ngành, công ty công trình thông tin tín hiệu điện còn có một thị trường nữa lớn hơn, hấp dẫn hơn và cạnh tranh cũng khốc liệt hơn mà công ty đã tham gia được 3 năm, đó là thị trường xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp. Giấy phép hành nghề số 79 do Bộ xây dựng cấp ngày 24/5/1999. Với giấy phép này công ty có quyền tham gia đấu thầu và xây dựng các công trình bên ngoài lĩnh vực đường sắt. Đó là thiết kế và xây dựng nhà cửa, công trình kiến trúc, xây dựng công trình giao thông, trạm biến thế, trạm bưu điện, lắp đặt hệ thống cáp quang... Đây là một thị trường lớn có mức độ cạnh tranh quyết liệt mang tính quốc tế bởi lẽ chỉ tính riêng trong nước đã có các công ty lớn như Tổng công ty cầu đường I, công ty Sông Đà… Ngoài ra còn phải kể đến những công ty nước ngoài năng động cũng đang đầu tư rất mạnh vào thị trường Việt Nam. Xây dựng dân dụng và công nghiệp chính là lĩnh vực sản xuất mở rộng của công ty bên cạnh lĩnh vực chuyên sâu về thông tin tín hiệu, nó giúp cho công ty có thể tăng thêm doanh thu, lợi nhuận và đặc biệt là tăng thêm công ăn việc làm cho cán bộ công nhân trong công ty, đồng thời qua đó cũng là để khai thác năng lực sẵn có và rèn luyện đội ngũ cán bộ quản lý năng động thích nghi được với cơ chế thị trường. Cùng thuộc lĩnh vực xây dựng dân dụng và công nghiệp nhưng so với xây dựng nhà cửa, công trình kiến trúc, đường xá, cầu cống thị hoạt động xây dựng những công trình điện như xây dựng trạm biến thế, lắp đặt hệ thống chiếu sáng... lại năng động hơn và hiệu quả hơn. Đơn giản không phải vì lĩnh vực này cạnh tranh yếu hơn mà vì đây là lĩnh vực gần gũi với chức năng chính của công ty hơn. Với những công trình này công ty không chỉ đảm bảo đựơc tiến độ ngắn mà còn đảm bảo được chất lượng cao. Do vậy trong nhưng năm qua xí nghiệp xây lắp công trình điện là một trong những xí nghiệp làm ăn có hiệu quả nhất bên cạnh xí nghiệp xây lắp công trình thông tin tín hiệu. Một ngành nghề mở rộng nữa cũng đang phát huy tác dụng mạnh mẽ giống như xí nghiệp xây lắp công trình điện đó là sản xuất và cung ứng vật tư thiết bị thông tin, tín hiệu. Khởi sự chỉ là sản xuất để thay thế cho những thiết bị đắt tiền phải nhập khẩu nước ngoài, đến nay công ty đã phát triển lên thành một xí nghiệp thành viên chuyên sản xuất và cung ứng những vật tư không chỉ phục vụ cho nhưng công trình của công ty mà còn để cung ứng cho những xí nghiệp khác có nhu cầu trên thị trường. Thông thường đó là các xí nghiệp trong ngành. Và hoạt động này trong những năm qua đã đem lại một nguồn lợi không nhỏ cho công ty. Chủ yếu là lợi nhuận và giải quyết công ăn việc làm cho cán bộ công nhân viên và quan trọng là giảm bớt chi phí cho công ty trong việc mua sắm các thiết bị thông tin tín hiệu. Không chỉ dừng lại ở việc chế tạo thay thế các thiết bị nhập khẩu, xí nghiệp đã mạnh dạn nghiên cứu và chế tạo thử thành công nhiều thiết bị mới thích hợp với môi trường công nghệ đường sắt nước ta. Những sáng tạo và cố gắng của cán bộ công nhân viên xí nghiệp trong thời gian qua chính là động lực thúc đẩy xí nghiệp đi lên. Như vậy, thị trường của công ty được trải rộng từ lĩnh vực đường sắt sang xây dựng dân dụng, công nghiệp và lĩnh vực cung ứng vật tư, thiết bị. Thị trường rộng sẽ là điều kiện thuận lợi để công ty tìm kiếm được nhiều hợp đồng lớn, nhưng cũng là khó khăn vì nguồn lực của công ty đã bị chia nhỏ và phải cạnh tranh với các doanh nghiệp chuyên ngành có tiềm lực mạnh cả về vốn, công nghệ lẫn nhân lực. 2.2. Tổ chức bộ máy quản lý ở Công ty Công trình thông tin tín hiệu điện Đứng đầu chịu trách nhiệm điều hành hoàn toàn công ty là ban giám đốc công ty bao gồm một giám đốc phụ trách chung có toàn quyền quyết định mọi hoạt động sản xuất kinh doanh và hai phó giám đốc phụ trách sản xuất kinh doanh kỹ thuật, hành chính tổ chức, chịu trách nhiệm thay thế giám đốc điều hành các bộ phận được ủy quyền. Giúp đỡ cho ban giám đốc là các phòng ban chức năng. Các phòng này được tổ chức theo yêu cầu quản lý sản xuất kinh doanh toàn công ty gồm : Phòng kế hoạch : Có nhiệm vụ lập kế hoạch sản xuất cho từng năm, từng giai đoạn sản xuất. Đồng thời phòng còn có nhiệm vụ ký kết các hợp đồng và tổ chức thực hiện các nội dung ký kết trong hợp đồng. Vai trò của phòng giống như của phòng kinh doanh. Đây cũng chính là phòng đại diện của công ty. Phòng vật tư : Có nhiệm vụ cung ứng đầy đủ vật tư - thiết bị cho sản xuất. Đồng thời cuối năm quyết toán số vật tư đã sử dụng. Đối với các công trình ở xa địa bàn công ty thì phòng có vai trò điều phối hoạt động vận chuyển cung ứng vật tư sao cho kịp thời và đầy đủ về số lượng cũng như chủng loại. Phòng nhân chính : Có nhiệm vụ tham mưu cho lãnh đạo về công tác tổ chức đội ngũ cán bộ công nhân viên phù hợp với yêu cầu sản xuất, tổ chức cán bộ lao động tiền lương... Đồng thời đảm nhận chức năng tuyển dụng lao động và chịu trách nhiệm về chất lượng nhân viên do mình tuyển dụng. Một chức năng nữa của phòng là tham gia đánh giá năng lực làm việc của cán bộ công nhân viên và tiến hành thu thập tài liệu, tổ chức học tập nâng cao trình độ cho cán bộ công nhân viên. Phòng thiết kế : Có nhiệm vụ nghiên cứu thiết kế các công trình mà công ty có hợp đồng thi công đồng thời nghiên cứu, chế thử những phụ tùng thiết bị phục vụ sản xuất kinh doanh. Vai trò của phòng là phải nghiên cứu , nắm bắt những kỹ thuật công nghệ mới áp dụng vào trong sản xuất thi công để ngày càng nâng cao chất lượng các công trình. Phòng y tế : chăm sóc sức khoẻ thường xuyên cho cán bộ công nhân viên. Ngoài ra công ty còn có các xí nghiệp sau : - Xí nghiệp sản xuất vật tư thiết bị : sản xuất vật liệu, phụ tùng để thay thế, phục vụ và bán cho các đơn vị thông tin tín hiệu trong ngành. - Xí nghiệp xây lắp công trình thông tin - Xí nghiệp xây lắp công trình tín hiệu - Xí nghiệp xây lắp công trình điện - Xí nghiệp sản xuất vật liệu và xây dựng (hay còn gọi là đội kiến trúc): chuyên sản xuất phụ kiện bê tông như mãng cát, bể ác qui... đồng thời xây dựng các công trình kiến trúc trong và ngoài đơn vị. SƠ ĐỒ BỘ MÁY LÀM VIỆC CÔNG TY CÔNG TRÌNH THÔNG TIN TÍN HIỆU ĐIỆN GIÁM ĐỐC CÔNG TY PHÓ GIÁM ĐỐC PHÓ GIÁM ĐỐC PHÒNG KẾ HOẠCH PHÒNG TÀI VỤ PHÒNG THIẾT KẾ KỸ THUẬT PHÒNG VẬT TƯ PHÒNG NHÂN CHÍNH XÍ NGHIỆP XÂY SẢN XUẤT VẬT LIỆU VÀ XÂY DỰNG XÍ NGHIỆP SẢN XUẤT VẬT TƯ THIẾT BỊ XÍ NGHIỆP XÂY LẮP CÔNG TRÌNH ĐIỆN XÍ NGHIỆP XÂY LẮP CÔNG TRÌNH TÍN HIỆU XÍ NGHIỆP XÂY LẮP CÔNG TRÌNH THÔNG TIN Mối quan hệ công tác giữa các phòng ban trong công ty : Căn cứ chức năng nhiệm vụ của mỗi phòng ban – trưởng phó các phòng ban là người chịu trách nhiệm trước Giám đốc công ty về kết quả thực hiện nhiệm vụ của phòng ban và nghiệp vụ ngành dọc ở các đơn vị trực thuộc Trong quá trình tổ chức thực hiện nhiệm vụ, các phòng ban có trách nhiệm phối hợp, hỗ trợ lẫn nhau cùng tham gia giải quyết các công việc chung của công ty có liên quan đến chức năng và nhiệm vụ của phòng ban mình phụ trách Các phòng ban công ty có trách nhiệm hướng dẫn và giúp đỡ các đơn vị trực thuộc tổ chức triển khai thực hiện công tác chuyên môn nghiệp vụ theo ngành dọc, đồng thời có trách nhiệm đôn đốc kiểm tra và giám sát việc thực hiện chức năng nhiệm vụ chuyên môn do phòng ban phụ trách. Quản lý nhân lực Để hoạt động tốt trong cơ chế thị trường, công ty đã thực hiện giảm biên chế, sắp xếp và bố trí lao động cho hợp lý hơn. Hiện nay, công ty có 5 xí nghiệp thành viên trong đó có 4 xí nghiệp xây lắp công trình, 1 xí nghiệp sản xuất và kinh doanh vật tư thiết bị thông tin tín hiệu, vật liệu xây dựng với tổng số gần 400 cán bộ công nhân viên. Công ty có một đội ngũ kỹ sư chuyên ngành thông tin tín hiệu - điện – xây dựng được đào tạo qua các trường đại học chính quy trong nước và nước ngoài với 35 người có thâm niên công tác từ 15 – 25 năm; 15 người có thâm niên công tác từ 3 – 10 năm; những cử nhân kinh tế và kỹ sư cơ khí có bề dày kinh nghiệm về xây lắp và chế tạo. Có gần 250 công nhân kỹ thuật lành nghề có cấp bậc thợ bình quân 4,5/7 đã có kinh nghiệm thi công các công trình thông tin tín hiệu - điện trên toàn tuyến đường sắt vừa khai thác vừa thi công đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người và phương tiện. Như vậy, đội ngũ công nhân kỹ thuật lành nghề, đội ngũ các bộ khoa học kỹ thuật chuyên môn đồng bộ, công ty có khả năng tham gia đấu thầu và thực thi hợp đồng thầu (khi trúng thầu) nhiều công trình có quy mô khác nhau. Một số lượng không quá lớn cán bộ công nhân viên như vậy nhưng hoạt động quản lý nguồn nhân lực lại không dễ dàng một chút nào, bởi lẽ gần 400 cán bộ công nhân viên này được phân đều trên 5 xí nghiệp thành viên có trụ sở đóng tại các địa phương khác nhau và hầu như quanh năm có mặt tại các công trình thi công trong phạm vi cả nước. Công ty công trình thông tin tín hiệu điện là một doanh nghiệp nhà nước thực hiện chế độ hạch toán kinh tế độc lập, các xí nghiệp thành viên của công ty thực hiện chế độ hạch toán phụ thuộc. Tại mỗi xí nghiệp thành viên cũng đều có giám đốc, phó giám đốc, kỹ sư thi công và đặc biệt là cán bộ chấm công có nhiệm vụ giám sát tiến độ làm việc của từng công nhân đễ phục vụ hoạt động trả lương. Thông thường đối với các công trình ở xa, mỗi xí nghiệp sẽ lập ra riêng một đội ngũ chuyên giám sát, theo dõi và tổ chức sinh hoạt cho cán bộ công nhân tại nơi sản xuất. Các xí nghiệp thành viên có trách nhiệm thường xuyên báo cáo tình hình sản xuất thi công về ban lãnh đạo công ty, cuối kỳ căn cứ vào những thông tin này để công ty xét lương và thưởng cho mỗi công nhân. Tại công ty công trình thông tin tín hiệu điện việc tính lương cho cán bộ công nhân được thực hiện như sau: Để xác định tiền lương năm kế hoạch người ta căn cứ vào kế hoạch sản xuất kinh doanh và kế hoạch lao động cho năm kế hoạch theo công thức: åVkh = [ Ldb*TLmin*( Hcb + Hpc ) + Vvc ] *12 tháng Trong đó: Vkh : quỹ lương năm kế hoạch Ldb : lao động định biên TLmin : mức lương tối thiểu của doanh nghiệp lựa chọn trong khung quy định Hcb : hệ số các khoản phụ cấp lương bình quân được tính trong đơn giá tiền lương Vvc : quỹ lương của bộ máy gián tiếp mà số lao động này tính trong định mức lao động tổng hợp Để xác định quỹ tiền lương thực hiện người ta căn cứ vào đơn giá tiền lương và kết quả sản xuất kinh doanh : Vth= (Vđg * Csxkd ) + Vbs + Vtg + Vpc Trong đó: Vth : quỹ tiền lương thực hiện Csxkd : chỉ tiêu sản xuất kinh doanh theo tổng sản phẩm hàng hoá thực hiện hoặc doanh thu thực hiện Vpc : quỹ các khoản phụ cấp lương và các chế độ khác không được tính trong đơn giá theo quy định, tính theo số lao động thực tế được hưởng Vđg : đơn giá tiền lương Vbs : quỹ tiền lương bổ sung trả cho thời gian thực tế không tham gia sản xuất được hưởng theo chế độ quy định của số lao động trong công ty mà khi xây dựng định mức lao động không tính đến, bao gồm : quỹ tiền lương nghỉ phép năm, nghỉ việc riêng, nghỉ lễ tết, Tết, nghỉ theo chế độ lao động nữ, hội họp, học tập. Vtg: quỹ tiền lương làm thêm giờ đựơc tính theo khối lượng và số giờ thực tế làm thêm nhưng không vượt quá quy định của bộ luật lao động. Các hình thức tiền lương cơ bản: Đối với cán bộ công nhân viên khối quản lý của công ty áp dụng chế độ trả lương theo thời gian Đối với các bộ công nhân viên trực tiếp sản xuất áp dụng chế độ trả lương khoán, khoán theo từng chi tiết hay toàn bộ hạng mục công trình Đối với lao động theo thời vụ áp dụng chế độ trả lương khoán Quản lý vốn và tài sản Theo quy định, vốn điều lệ ban đầu được nhà nước cấp là tổng số vốn đã được cấp tại thời điểm thành lập. Công ty có trách nhiệm không ngừng phát triển vốn được giao từ kết quả hoạt động kinh doanh của mình, được cấp vốn bổ sung để hỗ trợ phát triển kinh doanh phục vụ hoặc thực hiện nhiệm vụ giao bổ sung. Công ty có trách nhiệm phải công khai vốn điều lệ và các trường hợp thay đổi vốn điều lệ. Ngoài ra vốn điều lệ được tự huy động vốn để phát triển kinh doanh và tự chịu trách nhiệm về việc huy động vốn, có nghĩa vụ nhận, quản lý và sử dụng có hiệu quả vốn và các nguồn lực được giao, không ngừng nâng cao hiệu quả kinh doanh, bảo toàn và phát triển vốn. Năng lực tài chính của công ty có ảnh hưởng rất lớn đến khả năng thắng thầu của công ty. Đối với các chủ đầu tư, khi xem xét đánh giá năng lực nhà thầu tham gia dự thầu thì vấn đề vốn của nhà thầu sẽ được họ rất quan tâm. Đặc biệt là khả năng tài chính và khả năng huy động các nguồn vốn được các nhà thầu trình bày trong hồ sơ thầu khi tham gia dự thầu Tính đến thời điểm năm 2001 công ty hiện có 26,165 tỷ đồng vốn trong đó tài sản cố định chiếm 24,242 tỷ đồng và vốn năm 2001 đã được tăng thêm 3,023 tỷ đồng so với năm 2000. Cơ cấu vốn của công ty trong giai đoạn 1998-2001 Đơn vị: triệu đồng Năm 1998 1999 2000 2001 Tổng tài sản 18.709 22.917 23.134 26.165 Tổng số nợ 15.529 17.504 17.804 24.242 Doanh thu thuần 14.815 13.154 14.086 17.922 Trong quá trình hoạt động công ty đã tiến hành thay đổi cơ cấu vốn, tài sản phục vụ nhu cầu kinh doanh, phục vụ điều hoà vốn giữa các xí nghiệp thành viên phù hợp với nhu cầu kinh doanh. Đồng thời sử dụng vốn và tài sản để đầu tư ra bên ngoài trên cơ sở tuân thủ các quy định của bộ tài chính và bảo đảm nguyên tắc có hiệu quả, bảo toàn và phát triển vốn. Một số chỉ tiêu tài chính và hiệu quả sử dụng vốn: TT Chỉ tiêu 1998 1999 2000 2001 1 Cơ cấu vốn +TS CĐ/Tổng TS +TSLĐ/Tổng TS 40.5% 59,5% 37,7% 62,3% 37% 63% 35,5% 64,5% 2 Tỷ suất lợi nhuận +LN/DT +LN/Vốn chủ 9,8% 23% 13% 25% 11,4% 22% 12,6% 23% 3 Hệ số nợ + Nợ phải trả/Tổng TS 74,7% 77,6% 83,23% 76,5% 4 Khả năng thanh toán + Chung: TSLĐ/Nợ ngắn hạn +Nhanh: Tiền hiện có/Nợ ngắn hạn 106,2% 4,4% 108,3% 2,4% 99,8% 1,8% 97,7% 1,7% Qua c¸c chØ tiªu trªn cho thÊy tµi s¶n cè ®Þnh chñ yÕu lµ tµi s¶n cè ®inh h÷u h×nh chiÕm tû lÖ lín, tµi s¶n cè ®Þnh nµy chñ yÕu lµ c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ. C«ng ty kh«ng cã tµi s¶n cho thuª tµi chÝnh vµ ®©y còng chÝnh lµ h¹n chÕ cña c«ng ty, cÇn ph¶i quan t©m xem xÐt ®Ó gi¶m søc Ðp vÒ nguån vèn cho viÖc mua s¾m thiÕt bÞ thi c«ng. MÆt kh¸c qua c¸c sè liÖu trªn còng cho thÊy kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty lµ kh¸ thÊp, hÖ sè nî cao, chØ sè doanh lîi thÊp v× vËy c«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao chØ sè doanh lîi lªn. VÒ vÊn ®Ò qu¶n lý doanh thu vµ chi phÝ. Th«ng th­êng doanh thu cña c«ng ty chñ yÕu lµ tõ ho¹t ®éng x©y l¾p vµ ho¹t ®éng cung øng vËt t­, thiÕt bÞ. C«ng ty sÏ tiÕn hµnh h¹ch to¸n tËp trung doanh thu cña c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn, doanh thu ph¸t sinh t¹i c«ng ty ®Ó x¸c ®Þnh lîi nhuËn tËp trung. Chi phÝ cña c«ng ty bao gåm chi phÝ cña c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn vµ chi phÝ tËp trung ph¸t sinh t¹i c«ng ty. Chi phÝ qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh c«ng ty cña c«ng ty do v¨n phßng c«ng ty thùc hiÖn, ®­îc qu¶n lý nh­ mét ®¬n vÞ thµnh viªn h¹ch to¸n phô thuéc. Chi phÝ cña c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn ®­îc quy ®Þnh cho tõng thµnh viªn h¹ch to¸n phô thuéc. C«ng ty sÏ tiÕn hµnh h¹ch to¸n tËp trung chi phÝ cña c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn h¹ch to¸n phô thuéc vµ chi phÝ tËp trung t¹i c«ng ty. VÒ vÊn ®Ò lîi nhuËn vµ trÝch lËp c¸c quü. Lîi nhuËn cña c«ng ty lµ chªnh lÖch gi÷a tæng sè thu vµ tæng sè chi cña ho¹t ®éng x©y l¾p vµ cung øng vËt t­ thiÕt bÞ, ngoµi ra ®ã lµ lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ mét sè ho¹t ®éng kh¸c. T¹i c«ng ty lîi nhuËn th­êng ®­îc sö dông ®Ó lËp vµ sö dông c¸c quü sau : Quü ®Çu t­ ph¸t triÓn : trÝch tèi thiÓu 50% tõ phÇn lîi nhuËn h¹ch to¸n tËp trung sau khi bï c¸c kho¶n lç cña n¨m tr­íc ®èi víi c¸c kho¶n lç kh«ng ®­îc trõ vµo lîi nhuËn tr­íc thuÕ, nép tiÒn thu sö dông vèn ng©n s¸ch Nhµ n­íc, tr¶ c¸c kho¶n ph¹t do vi ph¹m ph¸p luËt Nhµ n­í, c¸c kho¶n chi phÝ thùc tÕ ®· chi nh­ng kh«ng ®ù¬c tÝnh vµo chi phÝ hîp lý khi x¸c ®Þnh thu nhËp chÞu thuÕ, tr¶ l·i cho c¸c ®èi t¸c gãp vèn theo hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh víi c«ng ty. Quü ®Çu t­ ph¸t triÓn tËp trung ®­îc sö dông ®Ó ®Çu t­ më réng vµ ph¸t triÓn kinh doanh; ®æi míi thay thÕ hoµn chØnh ph­¬ng tiÖn thiÕt bÞ, ®iÒu kiÖn lµm viÖc; bæ sung vèn l­u ®éng cho c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn; tham gia liªn doanh, gãp vèn cæ phÇn. Quü dù phßng tµi chÝnh : trÝch tèi thiÓu 10% tõ phÇn lî nhuËn h¹ch to¸n tËp trung; ®iÒu ®éng kh«ng qu¸ 10% quü dù phßng cña c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn h¹ch to¸n phô thuéc. Tr­êng hîp cÇn thiÕt cã thÓ huy ®éng d­íi h×nh thøc vay víi l·i suÊt néi bé quü dù phßng tµi chÝnh t¹i c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn. Quü dù phßng tµi chÝnh tËp trung ®­îc sö dông ®Ó bï ®¾p, hç trî phÇn cßn l¹i cña nh÷ng tæn thÊt, thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n do thiªn tai, rñi ro kinh doanh cña c«ng ty vµ c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn. Quü nghiªn cøu khoa häc, c«ng nghÖ vµ ®µo t¹o: trÝch 3-10% tõ lîi nhuËn h¹ch to¸n tËp trung. Huy ®éng tèi ®a 15% quü ®Çu t­ ph¸t triÓn cña c«ng ty trong n¨m. quü nghiªn cøu khoa häc, c«ng nghÖ vµ ®µo t¹o ®­îc sö dông ®Ó chi cho c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc, c«ng nghÖ vµ ®µo t¹o cho c¸c ch­¬ng tr×nh lín ®Ò tµi cña c«ng ty. Quü phóc lîi vµ quü khen th­ëng: ®­îc trÝch c¨c cø vµo phÇn lîi nhuËn cßn l¹i sau khi trÝch c¸c quü ®Çu t­ ph¸t triÓn, quü dù phßng tµi chÝnh vµ quü dù phßng trî cÊp mÊt viÖc lµm; c¨n cø vµo tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn nhµ n­íc; huy ®éng tèi ®a 10% hai quü trÝch trong n¨m cña c¸c xÝ nghiÖp thµnh viªn. Quü phóc lîi tËp trung ®­îc sö dông ®Ó ®Çu t­ x©y dùng hoÆc söa ch÷a, bæ sung x©y dùng c¸c c«ng tr×nh phóc lîi c«ng céng cña c«ng ty, gãp vèn ®Çu t­ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh phóc lî víi c¸c c«ng ty kh¸c theo hîp ®ång tho¶ thuËn; chi cho c¸c ho¹t ®éng phóc lîi x· héi, thÓ thao, v¨n ho¸, phóc lîi c«ng céng cña tËp thÓ c¸c bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty; ®ãng gãp cho quü phóc lîi c«ng céng; trî cÊp khã kh¨n th­êng xuyªn, ®ét xuÊt cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty. Quü khen th­ëng tËp trung ®­îc dïng ®Ó th­ëng vÒ qu¶n lý tµi chÝnh; th­ëng cho tËp thÓ, c¸ nh©n cã thµnh tÝch xuÊt s¾c thùc hiÖn nhiÖm vô ®­îc giao, th­ëng c¸ nh©n, ®¬n vÞ ngoµi c«ng ty cã quan hÖ hîp ®ång kinh tÕ ®· hoµn thµnh víi c«ng ty. Cuèi cïng ®ã lµ quü trî cÊp mÊt viÖc lµm cho c¸n bé c«ng nh©n ®­îc trÝch tõ 10% lîi nhuËn h¹ch to¸n tËp trung sau khi ®· trÝch cho c¸c quü trªn ®©y. 2.5. Quản lý vật tư, công cụ và dụng cụ Vật liệu-công cụ dụng cụ là một trong những yếu tố vật chất quan trọng cho quá trình sản xuất và thi công công trình ở công ty Công trình thông tin tín hiệu điện trực thuộc liên hiệp đường sắt Việt Nam. Tổ chức công tác hạch toán vật liệu- công cụ dụng cụ là một trong những công tác hết sức quan trọng trong các doanh nghiệp sản xuất. Để tổ chức hạch toán vật liệu- công cụ dụng cụ thì trước hết phải tìm hiểu rõ về đặc điểm của vật liệu-công cụ dụng cụ sử dụng cho quá trình sản xuất và thi công công trình trong công ty. Các công trình thông tin, công trình tín hiệu do Công ty thực hiện xây lắp đòi hỏi rất nhiều chủng loại vật tư, vật liệu khác nhau và rất đa dạng. Có nhiều loại vật liệu cần phải bảo vệ ở nơi an toàn thoáng mát như bể ác qui... bên cạnh đó lại có những loại vật liệu cần phải được cất giữ ở nơi có độ ẩm tương đối ổn định, không bị ánh sáng chiếu vào như các điện trở 1000.... hàm biến thế XB2, tụ hoá điện... Chính vì sự đa dạng của chủng loại vật liệu của Công ty, đòi hỏi việc quản lý phải có biện pháp vận chuyển, bảo quản và dự trữ phù hợp. Ở Công ty thông tin tín hiệu vật liệu-công cụ dụng cụ được phân thành các loại : - Nguyên vật liệu chính : gồm rất nhiều chủng loại vật liệu chẳng hạn : hệ tín hiệu đèn màu và ga 10m-5B T , hệ tín hiệu đèn màu và ga cột thấp, tay quay ghi, bộ gá lặp bộ quay và khoá ghi, bộ chỉnh lưu Silic ZG13,2/2,4 , bộ biến áp BG,... - Nguyên vật liệu phụ ; tương tự như vật liệu chính tuy nhiên vẫn chiếm rất ít so với nguyên vật liệu chính. Nguyên vật liệu phụ ở công ty gồm có : ống gang luồn cáp, ống luồn cáp ở đài khống chế ống, xi cách điện loại cứng, dây nilông bọc, cát đen, giá gỗ đặt ác qui, gạch chỉ, ống nhựa... - Nhiên liệu : Xăng, dầu dùng để chạy máy. - Phụ tùng thay thế : là các chi tiết phụ tùng cho các xưởng sản xuất. - Vật liệu khác : ống nhựa, gạch. - Công cụ dụng cụ : là những công cụ cần thiết cho quá trình sản xuất như: găng tay, khẩu trang, mũi khoan, giày vải ngắn cỏ, cưa gỗ, dây chảo, xô tôn đen, can nhựa 20l, long ty, bao tải.. Tất cả các vật liệu - công cụ dụng cụ khi mua về chưa cần ngay thì được nhập vào kho Công ty- kho công ty có độ rộng, độ dài phù hợp thoáng mát để bảo quản các loại vật tư có qui cách và đặc điểm khác nhau. Khi xuất dùng vật liệu- công cụ dụng cụ được xuất dùng theo công trình, các phiếu xuất kho vào cuối quí hạch toán, kế toán tập hợp theo từng công trình, là cơ sở cho việc hạch toán vật liệu. Công ty phải xây dựng định mức cho mỗi công trình thông tin tín hiệu. Chẳng hạn: Định mức vật tư kỹ thuật Công trình xây dựng đèn màu ga Bút Sơn Thị trường Tên vật liệu và qui cách Đơn vị Số lượng Giá trị 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 ... Hệ tín hiệu đèn màu vào ga Hệ tín hiệu đèn màu ra ga Bộ chỉnh lưu silic ZG 13,2/2,4 Bộ chỉnh lưu silic ZG24/2,4 Bộ biến áp BG1 Bộ biến áp CT5 Bộ rơ le an toàn loại cắm Bộ rơ le JWXC1/1700 Hàm biến thế XB2 Điện trở 1000 Điện trở điều chỉnh ... hệ hệ bộ bộ bộ bộ cái cái hàm cái cái .... 1 5 2 1 3 3 12 12 2 1 ... Tại công ty Thông tin tín hiệu đường sắt, nguyên vật liệu được tính theo giá thực tế. Việc tính giá theo giá thực tế giúp cho việc hạch toán được chính xác giảm được lượng ghi sổ sách. Khác với các doanh nghiệp khác tại công ty công trình thông tin tín hiệu điện việc cung ứng vật tư cho các công trình chủ yếu do công ty tự sản xuất lấy. Giữa xí nghiệp sản xuất vật tư thiết bị và phòng vật tư luôn có mối quan hệ mật thiết. Vật tư cung ứng cho các công trình sẽ do phòng vật tư điều phối và được lấy tại xí nghiệp sản xuất vật tư thiết bị. Phòng vật tư có trách nhiệm lập kế hoạch giám sát hoạt động cung ứng vật tư, còn xí nghiệp sản xuất vật tư thiết bị phải luôn đảm vật tư thiết bị đầy đủ về chủng loại số lượng và kịp thời cung cấp cho các công trình. 2.6. Quản lý máy móc thiết bị Tính đến năm 2001 công ty có 37 loại thiết bị thi công chính với số lượng và chủng loại khác nhau và được sản xuất ở nhiều nước trên thế giới. Năng lực máy móc thiết bị thi công của công ty tính đến năm 2001 Tên thiết bị Tính năng Nước sản xuất Năm sản xuất Số lượng Chất lượng Máy đo dây đất Đo điện trở cọc tiếp đất Nhật 2000 03 Tốt Máy đo cách điện Đo điện trở cách điện Nhật 2000 03 Tốt Đồng hồ vạn năng Đo điện Nhật 2000 06 Tốt Máy đo đường dây P5- 10 Xác định trở ngại của cáp Liên xô cũ 1986 01 Tốt Cỗu Wuyton Đo điện trở nhiễu Trung Quốc 1980 03 Tốt Máy cắt bê tông ICC 2 Các đường bê tông Nhật 2000 01 Tốt Ôtô tải IFA W – 50 Vận chuyển cáp và thiết bị Đức 1990 01 Tốt Máy đo rơ le AX-T2 Đo kiểm tra rơ le Trung Quốc 1997 01 Tốt Goòng máy Z006 Vận chuyển vật tư và thiết bị Trung Quốc 1998 01 Tốt Ôtô 15 chỗ (TOYOTA) Vận chuyển máy móc thiết bị và kiểm tra Nhật 2000 01 Tốt Kích cáp cơ khí Ra cáp Trung Quốc 1999 02 Tốt Máy phát điện 5,5 KVA U220V Cấp điện xoay chiều 220V phục vụ thi công Nhật 2000 01 Tốt Máy trộn bê tông Trộn bê tông Trung Quốc 1999 02 Tốt Máy đầm dùi Đẩm bê tông Nhật 2000 02 Tốt Máy chin tường Chèn đường Trung Quốc 1999 02 Tốt Máy hàn điện Hàn mạch điện đường ray Hàn Quốc 1997 02 Tốt Kích thuỷ lực Kích ray Trung Quốc 1996 04 Tốt Kích dồn ray Dồn ray Trung Quốc 1996 04 Tốt Máy mài ray Mài nấm ray Trung Quốc 1996 02 Tốt Máy kinh vĩ Đo toàn đạc Đức 1999 02 Tốt Máy thuỷ bình Đo cao độ Đức 2000 02 Tốt M¸y mãc thiÕt bÞ lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®Ó x©y dùng nªn nh÷ng c«ng tr×nh cã chÊt l­îng ®¸p øng mong muèn cña chñ ®Çu t­. Trong x©y l¾p sù ®ßi hái cña c¸c c«ng tr×nh lµ tiÕn ®é thi c«ng, lµ chÊt l­îng vµ ®é thÈm mü cao. §Ó ®¸p øng ®ßi hái ®ã l¹i kh«ng thÓ hoµn toµn dùa vµo søc ng­êi mµ ph¶i cã sù hç trî cña m¸y mãc thiÕt bÞ. §Æc biÖt ®èi víi c¸c c«ng tr×nh lín, kü thuËt phøc t¹p, yÕu tè m¸y mãc thiÕt bÞ cµng trë nªn quan träng cho qu¸ tr×nh tham gia ®Êu thÇu cña c«ng ty, nã thÓ hiÖn n¨ng lùc thi c«ng cña c«ng ty. V× vËy trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c«ng ty lu«n chó träng vµo c«ng t¸c ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ, mua s¨m nhiÒu lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i phôc vô trùc tiÕp cho thi c«ng, ®Æc biÖt c«ng ty còng ®· ®Çu t­ vµo c«ng nghÖ tin häc ®Ó tiÖn cho viÖc tÝnh to¸n thiÕt kÕ c«ng tr×nh. Marketing Marketing công nghiệp dường như vẫn còn là một điều mới lạ cho không chỉ Công ty Công trình thông tin tín hiệu điện nói riêng mà cho cả các DNNN Việt Nam hiện nay nói chung. Nghiên cứu thị trường là một hoạt động nhằm thu thập, đánh giá và xử lý thông tin về thị trường nhằm giúp cho việc xây dựng và lựa chọn phương án cũng như điều chỉnh kịp thời các phương án trong quá trình thực hiện các hoạt động marketing và kinh doanh được chính xác. Việc nghiên cứu này có ảnh hưởng lớn đến khả năng thắng thầu trong xây dựng của công ty, tạo công ăn việc làm cho cán bộ công nhân viên. Quy mô thị trường có ảnh hưởng to lớn đến kết quả kinh doanh của công ty. Nếu quy mô thị trường lớn mà trên thị trường chỉ có ít công ty hoạt động thì kết quả là công ty có điều kiện thuận lợi để mở rộng và phát triển sản xuất kinh doanh. Ngựơc lại thì công ty sẽ gặp rất nhiều khó khăn và luôn đứng trước nguy cơ làm ăn thua lỗ và phá sản. Trong việc hoạch định phương hướng phát triển sản xuất của mình công ty luôn phải làm tốt việc điều tra, nghiên cứu thị trường, xác định rõ đặc điểm và dung lượng của thị trường. Quy mô thị trường chính là điều kiện kiên quyết để nâng cao kết quả hoạt động kinh doanh của công ty. Hiện nay tại Công ty công trình thông tin tín hiệu điện các hoạt động marketing được giao cho phòng kế hoạch đảm nhiệm. Phòng này phối hợp với các phòng ban khác trong công tác điều tra thị trường, tìm kiếm hợp đồng, và đấu thầu. Trong đó đấu thầu là nhiệm vụ quan trọng nhất bởi lẽ thắng thầu chính là đảm bảo cho sự tồn tại và phát triển của công ty. Thông thường các thông tin được thu thập chủ yếu thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, các mối quan hệ của công ty với bạn hàng, tổ chức và với cá nhân... và việc tìm kiếm được các hợp đồng phù hợp với năng lực của công ty sẽ giúp cho công ty thuận lợi hơn trong công tác đấu thầu. Bên cạnh đó, phòng kế hoạch còn có chức năng tìm kiếm hướng đi mới cho công ty. Trong sự cạnh tranh ngày càng gay gắt của cơ chế thị trường, công ty ngoài việc cố gắng giữ vững được ngành nghề truyền thống, còn phải năng động tìm kiếm những ngành nghề mở rộng mà khả năng của công ty cho phép để tăng thêm thu nhập của công ty cũng như tạo thêm công ăn việc làm cho cán bộ công nhân viên. Và việc mở rộng sang lĩnh vực xây dựng dân dụng và công nghiệp chính là sự lựa chọn của công ty. Mới chỉ hoạt động trong lĩnh vực này được 3 năm nhưng các con số đã chứng minh rằng đây là một hướng đi hoàn toàn đúng đắn của công ty. Trong thời gian tới hướng đi của Công ty Công trình thông tin tín hiệu điện đó là nhanh chóng nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ quản lý, thành lập ra một bộ phận riêng chuyên môn hoá chức năng nghiên cứu, thu thập và xử lý thông tin thị trường, đồng thời tạo ra hệ thống thông tin nội bộ thông suốt trong công ty, và tất cả nhằm nâng cao sức cạnh tranh của công ty trên thị trường. 3. KẾT QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH Năm 1993 là mốc son quan trọng đánh dấu sự chuyển đổi của công ty từ hạch toán kinh tế phụ thuộc sang hạch toán kinh tế độc lập. Kết quả kế hoạch 5 năm lần thứ nhất đã phần nào thể hiện sự nỗ lực cố gắng của ban lãnh đạo công ty cùng với tập thể cán bộ công nhân viên trong công ty trong việc hoà nhập vào cơ chế thị trường đầy mới mẻ gian truân. Trong vòng 5 năm từ 1993 đến 1997 công ty đã có tới 56 sáng kiến cải tiến kỹ thuật, làm lợi 871 triệu đồng. Giá trị tổng sản lượng tăng thêm 10.228 triệu đồng, đạt mức tăng bình quân năm là 29%. Nộp ngân sách tăng 624 triệu đồng, tương ứng tăng 31%/năm. Lãi tăng 391 triệu đồng, tương ứng tăng 34%/năm. Đời sống cán bộ công nhân viên được cải thiện rất nhiều, từ năm 1993 đến năm 1997 đã tăng thêm 429.000 đồng. Bảng thống kê số liệu thực hiện kế hoạch 5 năm 1993-1997 Đơn vị: triệu đồng Các chỉ tiêu năm Giá trị tổng sản lượng Nộp ngân sách Lãi Đầu tư chiều sâu Sáng kiến cải tiến SL + GT Thu nhập bình quân đ.vị 1000đ 1993 7.032 404 230 190 243 1994 12.400 490 191 146 9 s¸ng kiÕn lµm lîi 90 triÖu 410 1995 15.200 600 533 80 9 s¸ng kiÕn lµm lîi 135 triÖu 578 1996 16.845 800 593 180 15 s¸ng kiÕn lµm lîi 270 triÖu 630 1997 17.260 1.028 621 139 23 s¸ng kiÕn lµm lîi 376 triÖu 762 C«ng ty ®· duy tr× ph¸t ®éng liªn tôc c¸c phong trµo thi ®ua hµng quý vµ nh©n c¸c sù kiÖn chÝnh trÞ vµ c¸c ngµy lÔ lín cña d©n téc, cña ngµnh vµ ®¬n vÞ, c¸c ®ît thi ®ua ®Òu cã s¬ tæng kÕt, khen th­ëng kÞp thêi. §ång thêi tiÕn hµnh n©ng cÊp söa ch÷a lµm míi nhµ cöa cho c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc, trang bÞ nh­ng thiÕt bÞ, dông cô phôc vô ®êi sèng v¨n hãa tinh thÇn cho ng­êi c«ng nh©n, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸n bé c«ng nh©n viªn x©y dùng cuéc sèng vui t­¬i lµnh m¹nh. Nh÷ng ho¹t ®éng nµy cã t¸c dông ®éng viªn c¸n bé c«ng nh©n viªn phÊn ®Êu n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm, ®¶m b¶o an toµn lao ®éng, an toµn ch¹y tÇu. Vµ kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn ®Çu tiªn chÝnh lµ phÇn th­ëng xøng ®¸ng cho c«ng ty nãi chung vµ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty nãi riªng. Trong nh÷ng n¨m tiÕp theo kÕt qu¶ mµ c«ng ty ®¹t ®ù¬c cung rÊt kh¶ quan, c«ng ty ®· duy tr× ®­îc møc ®é ph¸t triÓn b×nh qu©n lµ 16% n¨m. T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch trong 4 n¨m 1998-2001 §¬n vÞ: triÖu ®ång Các chỉ tiêu năm Giá trị tổng sản lượng Nộp ngân sách Lãi Đầu tư chiều sâu Sáng kiến cải tiến SL + GT Thu nhập bình quân đ.vị 1000đ 1998 18.000 1.150 700 145 31 s¸ng kiÕn lµm lîi 420 triÖu 820 1999 18.700 1.160 750 140 36 s¸ng kiÕn lµm lîi 500 triÖu 870 2000 19.600 1.230 810 180 43 s¸ng kiÕn lµm lîi 590 triÖu 940 2001 21.500 1.350 850 170 51 s¸ng kiÕn lµm lîi 620 triÖu 1.050 Trªn ®©y lµ t×nh h×nh thùc hiÖn 4 n¨m ®Çu cña kÕ ho¹ch 5 n¨m 1998-2002. So víi n¨m 1998, gi¸ trÞ tæng s¶n l­îng n¨m 2001 t¨ng 3.100 triÖu ®ång, t­¬ng øng t¨ng 19,4%; nép ng©n s¸ch t¨ng 200 triÖu ®ång, t­¬ng øng t¨ng 14,8%; lîi nhuËn t¨ng 150 triÖu ®ång, t­¬ng øng víi 21,4%. Tæng sè s¸ng kiÕn trong vßng 4 n¨m 1998-2001 lµ 161 s¸ng kiÕn, lµm lîi tíi 2.030 triÖu ®ång. Thu nhËp b×nh qu©n cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ®¹t møc 1.050 ngh×n ®ång/n¨m, t¨ng 350.000 ® so víi n¨m 1998. B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh §¬n vÞ : triÖu ®ång Chỉ tiêu 1998 1999 2000 2001 Tổng doanh thu 24.368 25.742 27.311 28.325 1. Doanh thu thuần 19.222 22.194 23.086 25.923 2. Giá vốn hàng bán 17.413 19.852 20.646 22.526 3. Lợi nhuận gộp 1.119 2.342 2.440 3.397 4. Chi phí bán hàng 135 225 261 255 5. Chi phí quản lý doanh nghiệp 712 1.091 1.135 1.447 6. Lợi nhuận thuần từ hdsxkd 1.124 1034 1044 1.695 7. Lợi nhuận thuần từ hđtc 0 240 285 235 8. Tổng lợi nhuận trước thuế 1.124 1.274 1.329 1.460 9. Thuế thu nhập doanh nghiệp 337 413 448 490 10. Các khoản phải nộp sau thuế 87 111 71 120 11. Lợi nhuận sau thuế 700 750 810 850 Chỉ tiêu kế hoạch năm 2002 Đơn vị: triệu đồng Chỉ tiêu Quý I Quý II Quý III Quý IV Tổng giá trị sản lượng 5.200 7.900 9.500 9.700 Giá trị sản lượng xây lắp 4.100 6.300 7.400 7.600 Giá trị sản xuất khác 1.100 1.600 2.100 2.100 ĐÁNH GIÁ BƯỚC ĐẦU VỀ NHỮNG THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN CỦA CÔNG TY TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY Trong giai đoạn hiện nay, những thuận lợi và khó khăn mà công ty đang phải đối mặt cũng giống như những khó khăn và thuận lợi của các DNNN khác nói chung, đó là vấn đề về nhân lực, quản trị tài chính và đặc biệt là hoạt động marketing, điều tra và nghiên cứu thị trường. Sự khác biệt lớn nhất đó là công ty trực thuộc LHĐS, một ngành nghề mà sự cạnh tranh quốc tế là chưa cao. 4.1. Thuận lợi Thuận lợi đầu tiên của công ty đó là có được một Đảng bộ vững mạnh với 11 chi bộ Đảng và hơn 150 đảng viên là niềm tin, là chỗ dựa cho công ty. Các tổ chức công đoàn, đoàn thanh niên, hội phụ nữ hoạt động hăng hái, nhiệt tình, xây dựng nên các phong trào thi đua trong công ty. Bằng những phong trào thi đua này cùng với sự đi lên của công ty trong thời gian qua đã tạo ra sự đoàn kết, động lực làm việc và sự tin tưởng của cán bộ công nhân viên trong công ty đối với ban lãnh đạo công ty. Chính sự tin tưởng này đã giúp cho công ty mạnh dạn trong đổi mới hoạt động sản xuất kinh doanh. Trong những năm qua, bằng hai hình thức chủ yếu là gửi cán bộ đi học ở nước ngoài và tổ chức lớp học bên cạnh xí nghiệp, công ty đã xây dựng được một đội ngũ cán bộ công nhân kỹ thuật có trình độ, kinh nghiệm và có ý thức kỷ luật lao động cao, đồng thời luôn cố gắng trong việc tìm tòi học hỏi thêm kiến thức, kỹ thuật công nghệ mới. Đây chính là một thuận lợi lớn của công ty trong thi công các công trình kỹ thuật cao, và là nguồn sản sinh ra các sáng kiến cải tiến kỹ thuật giúp giảm bớt chi phí, rút ngắn thời gian thi công, đem lại những nguồn lợi không nhỏ cho công ty. Xét ở tầm vĩ mô, hiện nay ngành Đường sắt Việt Nam đang trong thế đi lên, dần khẳng định vai trò không thể thiếu được của vận tải đường sắt. Chúng ta đang có hơn 3000km đường sắt và hơn 1000 đường cắt ngang đường sắt. Mạng lưới đường sắt sẽ ngày càng được mở rộng với chất lượng ngày càng cao, còn tại các đường cắt ngang qua đường sắt việc sử dụng gác chắn có người điều khiển sẽ được thay thế bằng hệ thống tự động. Xây dựng và lắp đặt các hệ thống đường ngang tự động phòng vệ có thể nói chính là sở trường của công ty Công trình thông tin tín hiệu điện. Trong nội bộ ngành đường sắt, công ty chỉ duy nhất gặp phải sự cạnh tranh từ phía các doanh nghiệp hoạt động công ích được kinh doanh 30%. Về lĩnh vực này rõ ràng công ty được chuyên môn hoá sản xuất sâu hơn họ rất nhiều, thuận lợi này giúp cho công ty có thể thắng được những gói thầu lớn có đòi hỏi cao về mặt kỹ thuật, công nghệ; và đây chính là điều kiện để công ty có thể tồn tại và phát triển trong nền kinh tế thị trường. Một thuận lợi nữa của công ty mà chúng ta không thể phủ định được đó là truyền thống và kinh nghiệm. Thành lập từ năm 1969, công ty hiện có tới 32 năm kinh nghiệm về xây lắp các công trình thông tin tín hiệu. Ta có thể thấy rõ hơn qua hồ sơ kinh nghiệm của công ty: Hồ sơ kinh nghiệm: TT Loại hình công trình Số năm kinh nghiệm 1 Sản xuất và xây dựng các công trình tín hiệu cơ khí trên tuyến đường sắt 32 năm 2 Sản xuất và xây dựng các công trình thông tin dây trần trên tuyến đường sắt 32 năm 3 Sản xuất và xây dựng các công trình tín hiệu đèn màu khu gian đóng đường nửa tự động 29 năm 4 Sản xuất và xây dựng các công trình thông tin hệ thống cáp quang và mạng cáp nội hạt các tổng đài 20 năm 5 Sản xuất và xây dựng các công trình tổng đài điện tử, hệ thống Viba ở các tuyến đường sắt 15 năm 6 Thiết kế, sản xuất và xây dựng các ga Điện khí tập trung trên tuyến đường sắt Thống nhất 4 năm 7 Thi công các hệ điện chiếu sáng khu ga, điện chiếu sáng trên tuyến đường bộ thành phố, điện hạ thế trên cầu vượt 12 năm 8 Thiết kế, sản xuất và xây dựng các hệ tín hiệu giao thông, tín hiệu đường ngang có người gác 15 năm 9 Thiết kế, sản xuất và xây dựng các hệ tín hiệu đường ngang cảnh báo tự động, cần chắn tự động 3 năm Với kinh nghiệm như vậy công ty luôn tạo ra sự yên tâm trong khách hàng về mặt chất lượng cũng như tiến độ công trình, đây chính là thuận lợi của công ty trong đấu thầu cạnh tranh với các doanh nghiệp khác. Ngoài ra, có thể nói việc đặt trụ sở tại Hà Nội, là một trong 2 trung tâm kinh tế lớn nhất và năng động nhất trong cả nước cũng là một điều kiện thuận lợi để công ty tiến hành các giao dịch, để quảng bá hình ảnh công ty và để tiếp cận với các chính sách kinh tế mới của Đảng và Nhà nước. Trên đây là những thuận lợi mà công ty có được trong thời điểm hiện nay, nhưng bên cạnh đó công ty cũng gặp phải không ít trở ngại, khó khăn và những thách thức cần phải vượt qua. 4.2. Khó khăn Trong thời điểm hiện tại, khó khăn lớn nhất đối với công ty là đảm bảo được công ăn việc làm đầy đủ cho cán bộ công nhân viên trong công ty, phải hoàn thành nhiệm vụ trên giao nhưng phải vẫn giữ được mức độ tăng trưởng. Việc thăm dò, nghiên cứu thị trường, tìm kiếm hợp đồng và đấu thầu trong công ty chủ yếu do phòng kế hoạch đảm nhiệm. Với thị trường bao gồm cả lĩnh vực đường sắt và lĩnh vực xây dựng, nhiệm vụ này càng trở nên khó khăn hơn. Trong thị trường nội ngành, công ty chỉ gặp phải sự cạnh tranh duy nhất từ các doanh nghiệp hoạt động công ích được kinh doanh 30%, nhưng trong thị trường xây dựng công ty phải cạnh tranh với các doanh nghiệp, các tổng công ty lớn có tiềm lực mạnh về cả vốn lẫn công nghệ, do đó công ty cần phải có hướng đi đúng đắn, lựa chọn những phân đoạn thi trường có mức độ cạnh tranh phù hợp với khả năng của mình, và đây là nhiệm vụ cho cả công ty chứ không riêng gì phòng kế hoạch. Một khó khăn nữa đối với công ty lúc này là vấn đề công nghệ thông tin. Trong thế tiến công như vũ bão của khoa học công nghệ, ngành đường sắt nước ta đã tiến hành một loạt các thay đổi mang tính chất cách mạng về công nghệ nhằm theo kịp trình độ trong khu vực. Điều đó vừa tạo ra thời cơ nhưng cũng là thách thức đối với công ty. Hệ thống cảnh báo đường ngang tự động là một ví dụ nhỏ, chúng ta chỉ mới thực hiện trong vòng 3 năm gần đây nhưng các nước trong khu vực đã áp dụng từ rất lâu rồi. Hệ thống đường ray hiện đại, tàu hoả tốc hành cũng sẽ được thực hiện tại Việt Nam trong nay mai. Vấn đề đặt ra đối với công ty lúc này là cần nhanh chóng thu thập tài liệu, nghiên cứu và chế tạo thử các thiết bị tiên tiến phục vụ tốt hơn nhu cầu của các công trình thông tin hiện đại. Về máy móc thiết bị của công ty, gồm nhiều thế hệ khác nhau và do nhiều nước sản xuất (Trung Quốc, Nhật, Đức.. ) nên thiếu tính đồng bộ, công suất huy động của máy móc thiết bị thấp nhưng chi phí bảo dưỡng, sửa chữa lại cao, nhiều loại máy móc thiết bị đã có từ những ngày đầu thành lập (1969) và đã khấu hao nhưng vẫn còn được sử dụng, do đó làm ảnh hưởng đến chất lượng công trình, chi phí sản xuất cao dẫn đến giá thành công trình lớn, làm giảm lợi nhuận và giảm khả năng cạnh tranh của công ty trên thị trường. Những tồn tại này chỉ có thể khắc phục bằng cách mua sắm máy móc thiết bị mới thay thế cho hệ thống máy móc thiết bị cũ. Nhưng do khó khăn về vốn nên việc đổi mới còn mang tính chất nhỏ giọt, chưa tạo ra những bước đột phá mạnh mẽ, do đó hiệu quả mang lại chưa cao. Mặt khác do đặc điểm lĩnh vực sản xuất rộng lại trải dài trong cả nước nên nhu cầu về vốn của công ty là rất lớn. Theo tính toán hiện nay công ty cần 40 tỷ đồng để đổi mới máy móc thiết bị cũ nên với nguồn vốn ngân sách cấp hàng năm chỉ có 11 tỷ đồng thì khả năng đổi mới của công ty là rất hạn chế. Vì vậy quá trình đổi mới công nghệ diễn ra rất chậm, thiếu đồng bộ, chất lượng thi công chưa được nâng cao, ảnh hưởng lớn đến khả năng cạnh tranh của công ty. Việc thi công các công trình có pham vi rộng lớn trong cả nước cũng tạo ra khá nhiều khó khăn cho công ty trong việc quản lý lao động, theo dõi tiến độ và đảm bảo chất lượng công trình. Đòi hỏi phải luôn có mối liên hệ thông tin liên tục, thông suốt giữa bộ máy quản lý của công ty với các công trình đang thi công để đảm bảo có được các quyết định tác nghiệp đúng đắn. Đối với các công trình như thế này, công ty một mặt phải chăm lo cho nơi ăn chốn ở của công nhân viên, một mặt phải đảm bảo việc cung ứng vật tư được kịp thời, đầy đủ và quan trọng nhất đó là phải đảm bảo được tiến độ và chất lượng công trình. Ngoài ra, công ty còn phải đối mặt với nhiều khó khă khác nữa như việc khẳng định vị thế của mình trên thị trường xây dựng, gia nhập thị trường chứng khoán, công khai kết quả sản xuất kinh doanh, tối ưu hoá hoạt động quản lý tài chính, cụ thể là huy động và sử vốn, quản lý chi phí, đào tạo và nâng cao trình độ cán bộ công nhân kỹ thuật cho ngang tầm với nhiệm vụ mới... Trên đây là một số khó khăn và thuận lợi của công ty trong thời điểm hiện nay. Nhưng chúng ta cần hiểu rằng, trong môi trường đầy biến động của nền kinh tế thị trường không có cái gì là đảm bảo, là bất biến. Thuận lợi có thể chuyển thành khó khăn và ngược lại khó khăn cũng có thể chuyển thành thuận lợi. Tất cả là phụ thuộc và bản thân công ty, liệu công ty có thể phát huy khả năng nội tại để phát triển hay sẽ làm ăn thua lỗ dẫn tới phá sản, điều đó hoàn toàn là do ban lãnh đạo cùng với tập thể cán bộ công nhân viên trong công ty quyết định.