Đề tài Phân tích ngành hàng nhãn tỉnh Hưng Yên

TS. Đào Thế Anh, Đinh Đức Tuấn Viện khoa học kỹ thuật Nông nghiệp Việt Nam Bộ môn Hệ thống Nông nghiệp Mục lục I. Summary 2 1. Mục tiêu nghiên cứu 2 2. Nội dung nghiên cứu 2 3. Phương pháp triển khai nghiên cứu 3 II. Thông tin chung 3 1. Nguồn gốc của cây nhãn 3 2. Diện tích, năng suất và sản lượng nhãn của tỉnh 4 3. Các giống nhãn ở Hưng yên 5 III. Thông tin về thị trường và sự phát triển của sản phẩm 6 1. Xu hướng về thị trường của sản phẩm 6 2. Sự phát triển của nhãn trong các thời kỳ khác nhau 6 IV. Mô tả ngàng hàng nhãn tại Hưng yên 8 1. Kênh tiêu thụ 8 2. Thị trường tiêu thụ 9 V. Các tác nhân tham gia ngàng hàng nhãn và mối quan hệ giữa họ. 9 1. Người sản xuất (người sản xuất cây giống và người trồng nhãn) 9 2. Người thu gom/chủ buôn. 10 3. Người bán lẻ 12 4. Người chế biến 13 5. Một số đặc điểm thị trường tiêu thụ nhãn tại Hà nội 14 6. Người tiêu dùng 18 7. Các hoạt động phát triển nhãn trong tỉnh 18 VI. Quá trình hình thành giá trong kênh tiêu thụ nhãn 20 1. Quá trình hình thành giá trong kênh hàng tiêu thụ nhãn tươi 20 2. Quá trình hình thành giá trong kênh tiêu thụ nhãn chế biến 21 VII. Thuận lợi và khó khăn 21 1. Trong hoạt động sản xuất 21 2. Trong tiêu thụ sản phẩm 22 VIII. Kết luận và đề nghị 22 1. Kết luận 22 2. Đề xuất chính sách 23 IX. Phụ lục 25 X. Danh sách phỏng vấn 31 XI. Tài liệu tham khảo 32 I. Summary Trong những năm vừa qua, nền kinh tế nước ta phát triển ổn định một phần cũng bởi sự phát triển ổn định của ngành nông nghiệp vốn còn chiếm tỷ lệ cao trong cơ cấu GDP của cả nước. Quá trình chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi nhằm tận dụng ưu thế và tiềm năng đất đai của từng vùng đã làm cho bức tranh nền nông nghiệp có thêm những nét mới với việc hình thành các vùng sản xuất chuyên canh, thâm canh tập trung tạo ra lượng sản phẩm hàng hoá lớn phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng của nhân dân. Sự phát triển của nhu cầu tiêu dùng đồng tinghĩa với những đòi hỏi cao về chất lượng và sự đa dạng của chủng loại sản phẩm, và do vậy phát triển những sản phẩm đặc sản có chất lượng cao đang là một trong những hướng phát triển bền vững cho nền nông nghiệp Việt nam. Một nghịch lý đang tồn tại hiện nay đó là nhu cầu của thị trường về những sản phẩm đặc sản như: vải Thanh hà, nhãn lồng Hững Yên, bưởi Phúc Trạch . ngày càng tăng, thì người tiêu dùng rất khó có thể tìm mua được những sản phẩm đích thực, có chất lượng cao. Trong khi đó, người nông dân đang đứng trước những khó khăn về sản xuất, đặc biệt là về vấn đề tiêu thụ sản phẩm. Những năm qua, tại thị xã Hưng yên và các vùng lân cận, diện tích nhãn (đặc biệt là nhãn Lồng) được mở rộng thay thế những vùng nông nghiệp trồng lúa bấp bênh năng suất thấp. Sản lượng nhãn quả tươi và chế phẩm hàng năm sản xuất ra không những đủ cung cấp cho nhu cầu tiêu dùng trong tỉnh mà còn cho các tỉnh lân cận hay tham gia xuất khẩu. Tuy vậy, quá trình phát triển của các kênh hàng tiêu thụ sản phẩm nhãn đã dẫn đến những bất lợi cho người sản xuất lẫn người tiêu dùng, đó là sự pha trộn về sản phẩm, các sản phẩm từ nhiều vùng khác nhau như: Nam Hà, Sơn La cũng đều sử dụng tên nhãn Hưng yên để tiêu thụ sản phẩm. Các kênh hàng tiêu thụ thì không được tổ chức tốt, nhất là có những kênh hàng tiêu thụ sản phẩm thực sự mang lại sự tin tưởng cho người tiêu dùng. Điều đó đã làm cho thị trường nhãn Hưng yên có nhiều bất ổn, không thực sự mang lại hiệu quả cho người sản xuất. Thực tế đó đòi hỏi cần phải có những tác động hỗ trợ tích cực cả về kỹ thuật lẫn tổ chức thị trường, vừa đảm bảo phát triển sản xuất vừa mang lại lợi ích thiết thực cho người tiêu dùng. Nhưng hiện nay chưa có một nghiên cứu cụ thể nào về hiện trạng phát triển về sản xuất và thị trường nhãn Hưng yên, làm cơ sở cho những hướng tác động cụ thể. Với bối cảnh đó, nghiên cứu sự phát triển của các kênh hàng tiêu thụ sản phẩm nhãn Hưng yên là một trong những nghiên cứu nhằm mô tả bức tranh của quá trình thương mại hoá sản phẩm, những khó khăn hiện nay và đề xuất những biện pháp tác động cụ thể để hỗ trợ cho sự phát triển sản xuất, thương mại cho cây nhãn ở Hưng yên. 1. Mục tiêu nghiên cứu Mô tả hiện trạng sản xuất và tiêu thụ nhãn tại Hưng Yên. Xác định hệ thống thương mại sản phẩm nhãn hiện nay: xác định các kênh tiêu thụ thông qua việc xác định hoạt động của các tác nhân ngành hàng như nông hộ, thu gom, thương lái, chế biến, bán buôn, bán lẻ và người tiêu dùng. Đánh giá mức độ tiêu thụ/kênh, đặc điểm về chủng loại, chất lượng sản phẩm, đối tượng và thị trường tiêu thụ. Từ đó, thấy được những khó khăn của các tác nhân và đề xuất những ý kiến cho quá trình thương mại hoá ngành hàng nhãn. 2. Nội dung nghiên cứu Nghiên cứu đánh giá và phân tích tình trạng sản xuất và tiêu thụ nhãn, vấn đề tổ chức và liên kết của các tác nhân ngành hàng trong quá trình tiêu thụ nhằm tìm kiếm các giải pháp giúp cho quá trình tiêu thụ sản phẩm được thông suốt. 3. Phương pháp triển khai nghiên cứu ã Bước 1: Đánh giá lịch sử phát triển của cây Nhãn và hiện trạng về sản xuất thông qua thu thập số liệu thống kê và tài liệu sẵn có. ã Bước 2: Chẩn đoán hệ thống sản xuất nhằm phân vùng sản xuất nhãn theo diện tích, giống và kỹ thuật sản xuất của nông dân thông qua trao đổi và thu thập thông tin từ các chuyên gia có kinh nghiệm. ã Bước 3: Khảo sát thị trường nhãn nhằm đánh giá được thực trạng phân bố về mặt thương mại sản phẩm, các kênh hàng tiêu thụ sản phẩm theo chủng loại, chất lượng đến các thị trường tiêu thụ khác nhau thông qua việc điều tra các tác nhân thương mại, chế biến theo kênh hàng cụ thể. ã Bước 4: Tổng hợp, phân tích thông tin và viết báo cáo.

doc34 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2546 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Phân tích ngành hàng nhãn tỉnh Hưng Yên, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
råi tr¶ tiÒn cho chñ v­ên sau. chñ yÕu vÉn Nh÷ng nhµ v­ên lín cã gièng nh·n ngon th­êng cã nh÷ng mèi kh¸ch hµng æn ®Þnh vµ hµng n¨m vÉn b¸n ®­îc gi¸ cao nhê vµo viÖc b¸n trùc tiÕp cho ng­êi tiªu dïng hoÆc c¸c chñ bu«n lín. ViÖc b¸n trùc tiÕp t¹i v­ên ®· gióp ng­êi s¶n xuÊt chñ ®éng h¬n trong viÖc tho¶ thuËn vÒ gi¸ c¶, tr¸nh ®­îc hiÖn t­îng Ðp gi¸, gi¶m chi phÝ trung gian... Ngoµi ra mét h×nh thøc kh¸c lµ c¸c hé trång nh·n tù ®em ®i b¸n. Khã kh¨n vµ c¸c yªu cÇu hç trî: VÒ s¶n xuÊt gièng: §Ó c¸c gièng nh·n H­ng yªn ®­îc chuÈn ho¸ khi ®em vµo trång hay tiªu thô ra ngoµi th× c¸c c¬ së nµy cÇn ®­îc chä lùa dùa trªn c¸c cuéc thi b×nh tuyÓn c©y nh·n ngon hµng n¨m. Hé ®¹t yªu cÇu vÒ chÊt l­îng gièng sÏ ®­îc tØnh cÊp giÊy phÐp hµnh nghÒ. C¸c c¬ së nh©n gièng ph¶i chÞ tr¸ch nhiÖm vÒ chÊt l­îng c©y gièng cu¶ m×nh nÕu kh«ng ®¹t sÏ bÞ tr­íc giÊy phÐp hµnh nghÒ. ViÖc khoanh vung nh·n còng lµ mét yªu cÇu quan trong trong qu¸ tr×nh ®­a nh·n lång trë thµnh mét s¶n ph¶m cã tªn gäi, cã xuÊt xø ®Þa lý. V× thÕ tØnh cÇn ph¶i tiÕn hµnh viÖc khoanh vïng s¶n xuÊt nh·n, chuÈn ho¸ quy tr×nh s¶n xuÊt, c©y gièng, tËp huÊn cho c¸c hé s¶n xuÊt vÒ lîi Ých cña viÖc ®¨ng ký tªn gäi xuÊt xø hµng ho¸ cho nh·n lång vµ c¸c yªu cÇu ®Ó thùc hiÖn. Gióp liªn kÕt c¸c t¸c nhÉn thµnh c¸c héi, hiÖp héi ®Ó t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm. Ng­êi thu gom/chñ bu«n. Chñ yÕu lµ ng­êi ®Þa ph­¬ng, ho¹t ®éng theo thêi vô. C¸c t¸c nh©n nµy ngoµi thu mua t¹i c¸c hé gia ®×nh trong thÞ x· vµ mét sè vïng l©n cËn. Nh·n sau ®ã ®­îc ®em ra chî DÇu tiªu thô hay b¸n trùc tiÕp cña c¸c chñ lß sÊy t¹i Ph­¬ng chiÓu, Hång Nam,... Ngoµi khu vùc thÞ x·, hä cßn thu gom nh·n t¹i c¸c vïng l©n cËn nh­ Kho¸i Ch©u, Kim §éng, ¢n Thi… B¶ng 3: §Æc ®iÓm vµ quy m« ho¹t ®éng cña t¸c nh©n thu gom TT ChØ tiªu §vt B¸n t¹i chî B¸n t¹i lß sÊy S.lg Min Max S.lg Min Max 1 Khèi l­îng b¸n/ngµy kg 200 150 300 250 200 300 2 Sè L§ gia ®×nh % 1 1 2 1 1 2 3 Sè lao ®éng thuª Ng­êi 1 1 2 1 1 2 4 Vèn KD nh·n/ngµy TriÖu 3 2 5 3 2 4 5 Thêi gian ho¹t ®éng Giê 5h s¸ng - 6 h chiÒu 5h s¸ng - 6 h chiÒu 6 Sè t¸c nh©n ®Çu vµo Ng­êi 8 5 11 7 Sè t¸c nh©n ®Çu ra Ng­êi 9 7 12 6 4 7 Hép 1: Ng­êi thu gom Hä tªn chñ hé: Hµ Xu©n Thñy - chñ thu gom ë chî DÇu, th©m niªn ho¹t ®éng: 10 n¨m §Þa chØ: Th«n Kú Linh Hæ - x· Hång Nam - thÞ x· H­ng Yªn - H­ng Yªn Ho¹t ®éng cña hé vµo mïa nh·n th­êng thu mua nh·n cã chÊt l­îng võa ph¶i cã thÓ gäi lµ nh·n lo¹i 2 cña c¸c nhµ v­ên sau ®ã b¸n l¹i cho c¸c chñ lß sÊy long, khèi l­îng thu mua trung b×nh hµng ngµy tõ 5 - 7 t¹/ ngµy, sau khi ®· trõ chi phÝ lîi nhuËn thu ®­îc tõ 200,000 tíi 300,000 ®ång/ngµy. Tuy nhiªn trong hai n¨m trë l¹i ®©y thÞ tr­êng tiªu thô long nh·n khã kh¨n do kh«ng cã ®Çu ra nªn quy m« ho¹t ®éng gi¶m xuèng, ¶nh h­ëng tíi thu nhËp chung cña gia ®×nh. Víi khã kh¨n nµy, hé chuyÓn sang thu mua s¶n phÈm ®a d¹ng h¬n víi c¸c lo¹i nh·n ngon, tuy nhiªn ho¹t ®éng chØ diÔn ra khi nhËn ®­îc ®¬n ®Æt hµng cña c¸c chñ bu«n. Khã kh¨n hiÖn nay ®ã lµ ®Çu ra cña s¶n phÈm, sù kh«ng æn ®Þnh vÒ thÞ tr­êng dÉn ®Õn thu nhËp kh«ng æn ®Þnh cña hé. Mong muèn ®­îc cã ®­îc nguån ®Çu ra æn ®Þnh vµ c«ng nghÖ b¶o qu¶n vµ chÕ biÕn s¶n phÈm nh»m gi¶m rñi ro trong s¶n xuÊt. Nguån: Sè liÖu ®iÒu tra VASI, 2005 H×nh thøc mua b¸n cña c¸c t¸c nh©n t¹i c¸c hé gia ®×nh ®­îc gäi lµ "mua vo" tøc lµ mua c¶ c©y, mçi c©y ®Òu ®­îc ­íc tÝnh träng l­îng tïy theo l­îng qu¶ vµ lo¹i qu¶ cña tõng c©y. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c t¸c nh©n phô thuéc vµo kinh nghiÖm ®¸nh gi¸ s¶n l­îng vµ chÊt l­îng cña s¶n phÈm cña chÝnh hä. B¶n th©n cña c¸c chñ thu gom/chñ bu«n lu«n cã mèi quan hÖ th­êng xuyªn víi 5-11 hé n«ng d©n, ®©y lµ hÖ thèng cung øng æn ®Þnh cho c¸c t¸c nh©n nµy. Nh÷ng ng­êi thu gom c¹nh tranh víi nhau th«ng qua gi¸ mua vµ h×nh thøc thanh to¸n. C¸c gièng nh·n ngon nh­ H­¬ng chi, nh·n ®­êng phÌn chñ yÕu ®­îc c¸c t¸c nh©n thu gom vµ c¸c chñ bu«n ®Õn tËn c¸c nhµ v­ên ®Ó thu mua trùc tiÕp, sau ®ã ®­îc ®ãng gãi vµ tiªu thô t¹i c¸c thÞ tr­êng nh­ Hµ Néi vµ H¶i Phßng vµ mét sè tØnh kh¸c. T¹i thÞ tr­êng Hµ Néi, ®iÓm tËp kÕt nh·n chÝnh lµ t¹i chî Long Biªn. Khi mïa nh·n b¾t ®Çu, cã kho¶ng trªn 10 chñ bu«n lín cña thÞ x· H­ng Yªn bu«n b¸n ë ®©y víi sè l­îng tõ 10- 15 tÊn nh·n/ngµy. Cßn t¹i H¶i Phßng, th× ®iÓm tËp kÕt nh·n lµ t¹i chî §æ. Cã tõ 5 - 7 chñ bu«n cña thÞ x· ho¹t ®éng víi s¶n l­îng nh·n tõ 5- 10 tÊn/mét ngµy. C¸c chñ bu«n th­êng hîp ®ång thuª xe theo chuyÕn víi c¸c hé kinh doanh vËn t¶i, cã thÓ thuª riªng hay thuª chung tïy theo l­îng nh·n thu mua ®­îc vµ theo nhu cÇu ®Æt hµng tõ c¸c chñ bu«n ngoµi tØnh vµ nhu cÇu cña thÞ tr­êng. HÖ thèng c¸c thu gom/chñ bu«n ®ãng vai trß quan träng trong toµn bé ho¹t ®éng cña chuçi gi¸ trÞ ngµnh hµng, hä gi÷ vai trß ®iÒu phèi c¸c nguån cung cÊp cho thÞ tr­êng. C¸c chñ bu«n nµy th­êng nhËp mua nh·n tõ c¸c hÖ thèng c¸c thu gom nhá t¹i ®Þa ph­¬ng hoÆc thu mua trùc tiÕp tõ c¸c nhµ v­ên, cã tiÕng trong vïng. Hä th­êng lÊy hµng víi sè l­îng lín, chñng lo¹i ®a d¹ng, chÊt l­îng cao. Mèi quan hÖ gi÷a nh÷ng chñ bu«n vµ c¸c nhµ v­ên th­êng lµ c¸c quan hÖ lµm ¨n æn ®Þnh vµ l©u dµi tõ n¨m nµy sang n¨m kh¸c. B¶ng 4: Mét sè ®Æc ®iÓm quy m« ho¹t ®éng cña c¸c chñ bu«n t¹i ®Þa ph­¬ng TT ChØ tiªu §¬n vÞ B¸n t¹i HN, HP B¸n trong tØnh S.Lg Min Max S.Lg Min Max 1 Khèi l­îng b¸n/ ngµy Kg 900 500 800 400 200 500 2 Sè L§ gia ®×nh tham gia % 2 1 3 2 1 3 3 Sè lao ®éng thuª Ng­êi 2.5 2 3 2 1.5 2.5 4 Vèn KD nh·n/ ngµy TriÖu 8 5 10 5 3 7 5 Thêi gian ho¹t ®éng giê 1h s¸ng - 8 h s¸ng 5h s¸ng - 6 h chiÒu 6 Sè t¸c nh©n ®Çu vµo Ng­êi 5 5 10 7 Sè t¸c nh©n ®Çu ra Ng­êi 5 4 7 6 5 10 8 K.lg mua/ t¸c nh©n Kg 100 100 200 Nguån: Sè liÖu ®iÒu tra VASI, 2005 C¸c chñ bu«n Hµ néi lµ ng­êi tiÕp nhËn th«ng tin hai chiÒu, tõ khu vùc s¶n xuÊt vµ tõ hÖ thèng b¸n lÎ cho ng­êi tiªu dïng. Hä th­êng cËp nhËt th«ng tin vÒ gi¸, chÊt l­îng s¶n phÈm tõ c¸c khu vùc s¶n xuÊt kh¸c nhau nh­ nh·n cña mét sè tØnh S¬n La, Hµ Nam, Th¸i B×nh vÒ thÞ tr­êng hµng ngµy nhiÒu hay Ýt... ®ång thêi nh÷ng th«ng tin vÒ nhu cÇu ®Æt hµng cña c¸c ®¹i lý b¸n lÎ ®Ó ®iÒu phèi s¶n phÈm nhËp theo møc gi¸ phï hîp. Khã kh¨n cña c¸c chñ bu«n hiÖn nay lµ viÖc lµm thÕ nµo ®Ó t¨ng gi¸ trÞ tiªu thô s¶n phÈm b»ng c¸ch t×m kiÕm mét thÞ tr­êng tiªu thô æn ®Þnh sÏ gióp c¸c chñ bu«n nãi chung chñ ®éng h¬n trong tiªu thô s¶n phÈm. §èi víi c¸c chñ bu«n lín, viÖc ®­a s¶n phÈm tiªu thô t¹i c¸c siªu thÞ rÊt khã v× s¶n phÈm kh«ng cã ®­îc ®é ®ång ®Òu theo yªu cÇu, nÕu ®¹t th× s¶n l­îng l¹i kh«ng lín vµ quan träng h¬n lµ hä kh«ng chøng minh hay ph©n lo¹i ®­îc c¸c lo¹i nh·n. Ng­êi b¸n lÎ T¸c nh©n nµy bu«n b¸n chñ yÕu t¹i c¸c chî cña thÞ x· nh­ chî DÇu, chî Phè HiÕn, Bµ Hµng, chî Xu«i, chî §Çu... vµ trªn mét sè tuyÕn ®­êng vµnh ®ai trong vµ ngoµi thÞ x·. Hä th­êng chia lµm hai d¹ng: B¸n rong vµ b¸n theo quÇy ngåi cè ®Þnh. - C¸c t¸c nh©n b¸n lÎ b¸n rong: Th­êng xuÊt ph¸t tõ nh÷ng huyÖn l©n cËn thÞ x·, hä lµ nh÷ng ng­êi bu«n b¸n kh«ng th­êng xuyªn, chØ khi mïa nh·n ®Õn th× nh÷ng ng­êi nµy mua l¹i cña thu gom hay vµo thu mua t¹i c¸c nhµ v­ên. ChÊt l­îng nh·n ë kªnh nµy th­êng thÊp do ng­ßi b¸n th­êng lÊy nh·n l¹i tõ c¸c nhµ v­ên cã s¶n l­îng nh·n thÊp, chÊt l­îng vµ gi¸ c¶ võa ph¶i. §èi t­îng mua hµng cña kªnh nµy th­êng lµ nh÷ng kh¸ch ®i ®­êng v·ng lai mua lµm quµ hoÆc ng­êi tiªu dïng cã møc chi tiªu võa ph¶i. ë kªnh nµy nh·n b¸n th­êng bÞ trµ trén hoÆc c©n kh«ng ®­îc ®óng víi sè l­îng. - B¸n lÎ ë c¸c quÇy b¸n cè ®Þnh: C¸c quÇy nµy kh«ng nh÷ng chØ chuyªn b¸n nh·n mµ hä cßn bu«n b¸n c¸c lo¹i hoa qu¶ kh¸c kÌm theo, diÖn tÝch trung b×nh c¸c quÇy tõ 2- 3 m2, cã thÓ nãi chÊt l­îng nh·n c¸c quÇy nµy t­¬ng ®èi ngon do hä lµ nh÷ng ng­êi cã th©m niªn bu«n b¸n l©u n¨m nªn t­¬ng ®èi sµnh sái trong viÖc chän lùa vµ ®¸nh gi¸ chÊt l­îng s¶n phÈm. MÆt kh¸c c¸c t¸c nh©n nµy th­êng lÊy nh·n trùc tiÕp t¹i c¸c nhµ v­ên cã tiÕng hoÆc lÊy l¹i tõ c¸c chñ bu«n lín trong thÞ x·. §èi t­îng kh¸ch hµng cña c¸c t¸c nh©n nµy th­ßng lµ kh¸ch quen, hoÆc mét sè c¸c c«ng ty, c¬ quan trong vµ ngoµi tØnh ®Æt mua lµm quµ biÕu vµo c¸c dÞp ®Æc biÖt. Ng­êi b¸n lÎ th­êng chØ b¸n c¸c lo¹i nh·n chÊt l­îng thÊp, hä lÊy l¹i cña ng­êi thu gom hoÆc trùc tiÕp mua cña c¸c hé s¶n xuÊt. Ngoµi ra, hä cßn b¸n nh·n cña gia ®×nh tù trång... §èi víi t¸c nh©n nµy, kh¸ch hµng rÊt khã ®Ó ph©n biÖt ®­îc c¸c lo¹i nh·n v× nh·n kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc nguån gèc còng nh­ chÊt l­îng (b¸n lÉn c¶ nh·n ngon) Ng­êi chÕ biÕn Lµ nhãm t¸c nh©n ®· h×nh thµnh tõ l©u víi c¸c ho¹t ®éng chÕ biÕn theo ph­¬ng ph¸p truyÒn thèng. NghÒ lµm Long cã ë nhiÒu n¬i trong tØnh nh­ng tËp trung chñ Õu t¹i x· Hång Nam thÞ x· H­ng Yªn. C¸c chñ lß sÊy mua nh·n th­êng mua trùc tiÕp cña mét sè thu gom trong vµ ngoµi ®Þa ph­¬ng mang tíi tËn nhµ hoÆc mua qua chî DÇu. Hä cã hÖ thèng cung øng th­êng xuyªn, tuy nhiªn cã nh÷ng thêi ®iÓm thÞ tr­êng nh·n khan hiÕm th× hä ph¶i trùc tiÕp ®i mua. Ngoµi nh·n trong tØnh, hä cßn thu mua nh·n cña tØnh kh¸c vÒ chÕ biÕn. B¶ng 5: Mét sè ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña t¸c nh©n lµ chñ lß sÊy STT ChØ tiªu §¬n vÞ Sè l­îng T. b×nh Min Max 1 Khèi l­îng mua/ngµy Kg 500 500 1000 2 Sè lao ®éng gia ®×nh tham gia % 2 1 3 3 Sè lao ®éng thuª Ng­êi 5 5 10 4 Vèn kinh doanh nh·n/ ngµy TriÖu 4.5 5.5 7 5 Thêi gian ho¹t ®éng h 5h s¸ng – 19 h chiÒu 6 Tæng vèn KD TriÖu 50 30 100 6 Sè t¸c nh©n ®Çu vµo Ng­êi 5 7 10 7 Sè t¸c nh©n ®Çu ra Ng­êi 4 4 7 8 Khèi l­îng mua/ mçi t¸c nh©n Kg 100 200 300 Nguån: §iÒu tra VASI, 2005 Quy m« vèn ®Ó sÊy long t­¬ng ®èi lín do l­îng vèn dïng trong ngµy lµ kh¸ cao mµ s¶n phÈm sÊy ra ch­a tiªu thô kÞp thêi, mét thêi vô sÊy long th­êng kÐo dµi tõ 1.5- 2 th¸ng, cho nªn vèn bÞ tån ®äng kh¸ l©u, vßng quay cña ®ång vèn thÊp. C¸c chñ lß sÊy th­êng ph¶i vay ng©n hµng víi l·i suÊt kh¸ cao tõ 1% - 1,5% th¸ng. §Ó quay vßng vèn nhanh mét sè chñ lß sÊy th­êng t×m cho m×nh ®Çu tiªu thô ngay sau khi ra lß nh÷ng mÎ long xo¸y ®Çu tiªn. ThÞ tr­êng tiªu thô long nh·n cã c¬ cÊu nh­ sau: - 80 % thÞ tr­êng Trung Quèc - 15% thÞ tr­êng Hµ Néi, H¶i Phßng, TP HCM - 5% thÞ tr­êng c¸c tØnh kh¸c. Kªnh tiªu thô long nh·n ®­îc thùc hiÖn chñ yÕu qua hai kªnh chÝnh ®ã lµ: Kªnh 1: N«ng d©n => thu gom => Chñ lß sÊy => chñ bu«n ngo¹i tØnh => ng­êi b¸n lÎ => ng­êi tiªu dïng Kªnh 2: N«ng d©n => thu gom => Chñ lß sÊy => Chñ bu«n Trung Quèc Trong ®ã thÞ tr­êng Trung quèc lµ thÞ tr­êng tiªu thô chÝnh long nh·n cho H­ng yªn, tuy nhiªn trong hai n¨m trë l¹i ®©y thÞ tr­êng nµy bÞ thu hÑp do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau chñ yÕu lµ thuÕ nhËp khÈu cao nªn gi¸ s¶n phÈm khã c¹nh tranh. Do ®ã ho¹t ®éng chÕ biÕn long sÊy gÆp nhiÒu khã kh¨n, c¸c hé gia ®×nh cã xu h­íng thu hÑp quy m« vµ chuyÓn vµo tiªu thô t¹i thÞ tr­êng néi ®Þa. Dï nghÒ chÕ biÕn long rÊt ph¸t triÓn ë H­ng Yªn tuy nhiªn hÇu hÕt c¸c hé chÕ biÕn hiÖn nay sö dông lß than ®Ó sÊy long do vËy s¶n phÈm long kh«ng ®¶m b¶o vÒ vÖ sinh. Ngoµi ra do qu¸ lÖ thuéc vµo thÞ tr­êng tiªu thô Trung Quèc nªn gi¸ c¶ cña long nh·n kh«ng æn ®Þnh vµ lÖ thuéc vµo kh¶ n¨ng tiªu thô nhiÒu hay Ýt cña thÞ tr­êng nµy. V× thÕ, ®Ó n©ng cao gi¸ trÞ cña s¶n phÈm long nh·n th× cÇn ph¶i nghiªn cøu chuyÓn giao c«ng nghÖ chÕ biÕn nh·n nh»m ®¶m b¶o vÖ sinh lµ mét trong nh÷ng tiªu chÝ quan träng. Thªm n÷a lµ qu¸ tr×nh gi¸m s¸t vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm còng phØa ®­îc c¸c chñ sÊy long vµ c¸c c¬ quan chuyªn tr¸ch kiÓm tra chÆt trÏ. Ngoµi ra, chñ ®éng t×m thÞ tr­êng tiªu thô míi ®Ó tr¸nh qu¸ lÖ thuéc vµo thÞ tr­êng Trung Quèc Mét sè ®Æc ®iÓm thÞ tr­êng tiªu thô nh·n t¹i Hµ néi Qua viÖc ®iÒu tra t¸c nh©n t¹i mét sè trung t©m tiªu thô nh·n lín t¹i Hµ néi chóng t«i ®· x¸c ®Þnh ®­îc trung t©m tiªu thô nh·n lín nhÊt cña thµnh phè ®ã lµ chî ®Çu mèi hoa qu¶ Long Biªn: chî cã diÖn tÝch lín, vÞ trÝ n»m ngoµi ®ª, ®­îc thµnh lËp kho¶ng 30 n¨m nay, thêi gian ho¹t ®éng m¹nh b¾t ®Çu kho¶ng 15 n¨m trë vÒ ®©y. Chî ho¹t ®éng quanh n¨m víi ®Çy ®ñ c¸c chñng lo¹i hoa qu¶ tõ c¸c tØnh thµnh trong vµ ngoµi n­íc, cã thÓ nãi thêi gian diÔn ra häat ®éng giao dÞch s«i næi nhÊt cña chî diÔn ra kho¶ng tõ 1h - 5h s¸ng Trong thêi gian nµy ho¹t ®éng giao dÞch diÔn ra kh«ng nh÷ng ë trong chî mµ cßn kÐo dµi ra tËn khu vùc ngoµi chî. C¸c t¸c nh©n b¸n lÎ hoa qu¶ cña thµnh phè vµ mét sè chñ bu«n cña mét sè tØnh l©n cËn th­êng bu«n l¹i hoa qu¶ cña c¸c chñ bu«n lín sau ®ã míi ph©n phèi tiªu dïng ®Þa ph­¬ng. L­îng hoa qu¶ trung b×nh mét ngµy ®­îc tiªu thô t¹i chî ­íc chõng tõ 200- 300 tÊn hoa qu¶. B¶ng 6: C¬ cÊu nguån nh·n vµ sè t¸c nh©n tham gia t¹i chî Long Biªn Nguån gèc c¸c t¸c nh©n Sè l­îng ng­êi Tû lÖ Khu vùc ngoµi tØnh - H­ng Yªn 7- 10 t¸c nh©n 20% - Hµ Nam 5- 7 t¸c nh©n 15% - S¬n La 10- 15 t¸c nh©n 30% - Yªn B¸i 5- 7 t¸c nh©n 13% - Hµ t©y 3- 5 t¸c nh©n 7% - H¶i d­¬ng 4 t¸c nh©n 5% Trong thµnh phè - Hµ néi 4- 6 t¸c nh©n 10% Tæng sè 40- 50 t¸c nh©n 100 Nguån: Sè liÖu ®iÒu tra VASI, 2005 Khi mïa nh·n b¾t ®Çu tõ cuèi th¸ng 7 tíi th¸ng 9, s¶n l­îng nh·n cña c¸c tØnh ®æ bu«n vÒ ®©y t­¬ng ®èi lín kh«ng nh÷ng nh·n cña H­ng Yªn mµ cßn cã c¶ nh·n cña mét sè tØnh kh¸c nh­ Hµ nam, H¶i d­¬ng, S¬n la, Yªn B¸i... Tû lÖ nh·n cña H­ng Yªn chØ chiÕm mét phÇn nhá trong tæng s¶n l­îng nh·n t¹i chî nµy. B¶ng 7: VÒ c¬ cÊu tû lÖ c¸c lo¹i nh·n ®­îc b¸n t¹i chî cung øng cho thµnh phè TT Lo¹i nh·n Kªnh hµng chÊt l­îng cao (h­¬ng chi, cïi ®­êng phÌn) Kªnh hµng chÊt l­îng trung b×nh (nh·n cïi, nh·n lo¹i kh¸c) 1 L­îng cung øng BQ/ ngµy Nh·n cña H­ng Yªn Nh·n c¸c tØnh kh¸c 8 - 10 tÊn/ ngµy 30 - 50 tÊn/ ngµy 5 - 7 tÊn/ ngµy 15 - 20 tÊn/ ngµy 2 Tû lÖ % 65% - 70 % 30% - 35% 3 Khu vùc vµ ®Çu mèi tiªu thô - Khu vùc trung t©m Khu vùc c¸c quËn trung t©m TP, ®Æc biÖt mét sè chî nh­ chî Hµng da, chî H«m, chî Hai bµ tr­ng, c¸c khu phè cæ... - Khu vµnh ®ai Mét sè chî lín c¸c quËn vµ huyÖn vµnh ®ai, ngo¹i thµnh kh¸c... Nguån: Sè liÖu ®iÒu tra VASI, 2005 HÖ thèng cung øng s¶n phÈm nh·n cho thµnh phè Hµ néi tõ c¸c tØnh ®­îc thùc hiÖn qua c¸c kªnh hµng sau: Kªnh hµng ®ãng vai trß quan träng nhÊt t¹i thÞ tr­êng Hµ néi ®ã lµ kªnh hµng qua c¸c t¸c nh©n chñ bu«n ®Þa ph­¬ng => chñ bu«n Hµ néi => ng­êi b¸n lÎ. §©y lµ kªnh hµng chñ ®¹o mang s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao cña H­ng yªn cho ng­êi tiªu dïng. §Æc ®iÓm, quy m« c¸c chñ bu«n nh·n ë chî Long biªn §a phÇn hä ®Òu lµ nh÷ng ng­êi cã th©m niªn bu«n hoa qu¶ l©u n¨m t¹i chî, th«ng th­êng ngoµi vô nh·n ra c¸c t¸c nµy th­êng bu«n c¶ c¸c mÆt hµng hoa qu¶ chÝnh vô kh¸c nh­ v¶i, cam, mËn, d­a hÊu...T¹i chî c¸c chñ bu«n ngo¹i tØnh th­êng ph¶i ®ãng tiÒn thuª chç ngåi hµng ngµy cho ban qu¶n lý chî tuú theo l­îng hµng nhiÒu hay Ýt, lÖ phÝ th­êng ®­îc tÝnh theo xät tõ 30,000® - 50,000® tuú theo sät lín hay nhá, träng l­îng b×nh qu©n mçi xät tõ 100kg - 140 kg. S¬ ®å kªnh hµng cung øng nh·n ra thµnh phè nh­ sau: Chñ bu«n ngoµi tØnh Chñ bu«n Hµ néi B¸n lÎ quÇy B¸n lÎ rong Tiªu dïng b×nh d©n Tiªu dïng cao cÊp Tiªu dïng hµng ngµy Quµ biÕu, c¬ quan Nhµ hµng kh¸ch s¹n Tiªu dïng hµng ngµy 20% 35% 45 % 25% 75% 35% 20% B¶ng 8: Mét sè ®Æc ®iÓm trong tiªu thô cña c¸c chñ bu«n nh·n t¹i chî Long Biªn STT ChØ tiªu §¬n vÞ Sè l­îng T. b×nh Min Max 1 Khèi l­îng s¶n phÈm b¸n/ngµy Kg 2500 1500 5000 2 Sè lao ®éng gia ®×nh tham gia % 1 1 2 3 Sè lao ®éng thuª Ng­êi 2 2 3 4 Vèn kinh doanh nh·n/ngµy TriÖu 20 15 35 5 Thêi gian ho¹t ®éng Giê 1h s¸ng - 5h s¸ng 6 Sè t¸c nh©n ®Çu vµo Ng­êi 3 2 5 7 Sè t¸c nh©n ®Çu ra Ng­êi 7 5 10 8 Khèi l­îng mua/ mçi t¸c nh©n Kg 300 200 500 9 Chñng lo¹i s¶n phÈm Lo¹i 3 2 5 Nguån: Sè liÖu ®iÒu tra VASI, 2005 Chç ngåi cña c¸c chñ bu«n ®ãng vai trß quan träng trong ho¹t ®éng cña hä, mét sè chç ngåi trong chî ®­îc mét sè chñ bu«n lín mua l¹i nhê mét sè mèi quan hÖ víi ban qu¶n lý chî sau ®ã c¸c t¸c nh©n nµy l¹i cho c¸c chñ bu«n ngo¹i tØnh thuª l¹i chç ®Ó b¸n hµng. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña nh÷ng t¸c nµy th­êng cho thuª chç vµ kiªm chøc n¨ng ®Çu nËu, khi cã nh÷ng l« nh·n qu¶ cã chÊt l­îng do c¸c chñ bu«n ngo¹i tØnh mang ®Õn hä th­êng lµ nh÷ng ng­êi ®Çu tiªn xuÊt hiÖn vµ mua l¹i toµn bé sau ®ã b¸n l¹i cho c¸c t¸c nh©n b¸n lÎ trong thµnh phè, gi¸ trÞ chªnh lÖch c¸c chñ bu«n nµy ®­îc h­ëng tõ 500® - 1000®/ kg. L­îng t¸c nh©n tham gia c¸c häat ®éng mua b¸n theo h×nh thøc nµy kh«ng nhiÒu chØ chiÕm 30% - 35 % bëi hä chØ mua ®­îc cña c¸c chñ bu«n míi tham gia vµo ho¹t ®éng bu«n b¸n trong chî, cßn ®èi víi c¸c chñ bu«n ngo¹i tØnh l©u n¨m th× do cã sù quen biÕt, ®· thuª chç ngåi th­êng xuyªn nªn ®Ó gi÷ uy tÝn trong c«ng viÖc kinh doanh nªn hä lùa chän vµ tho¶ thuËn mua b¸n víi c¸c t¸c nh©n b¸n lÎ kh¸c mµ kh«ng bÞ ¶nh h­ëng nhiÒu ®Õn lîi nhuËn thu ®­îc. §Æc ®iÓm quy m« ho¹t ®éng cña c¸c quÇy hµng hoa qu¶ Sè l­îng c¸c t¸c nh©n b¸n lÎ hoa qu¶ theo quÇy trong thµnh phè hiÖn nay t­¬ng ®èi nhiÒu ph©n bè r¶i r¸c nh­ng chñ yÕu vÉn tËp trung t¹i c¸c khu vùc chî lín trung t©m, c¸c khu vùc tËp trung ®«ng d©n c­ trong thµnh phè. §©y lµ nh÷ng t¸c nh©n cã møc sèng vµo t­¬ng ®èi kh¸, thu nhËp chÝnh cña gia ®×nh vÉn chñ yÕu phô thuéc vµo viÖc bu«n b¸n hoa qu¶. Hä th­êng tËn dông cöa hµng cña gia ®×nh ®Ó kinh doanh, mét sè kh¸c th× tËn dông hÖ thèng vØa hÌ ®Ó ngåi, sè t¸c nh©n cßn l¹i th­êng thuª chç ngåi trong c¸c khu vùc trong chî ®Ó b¸n. Nh÷ng ng­êi nµy th­êng ®i lÊy hµng vµo c¸c buèi s¸ng t¹i chî Long biªn sau ®ã ®em b¸n cho ng­êi tiªu dïng. B¶ng 9: Khèi l­îng vµ c¬ cÊu s¶n phÈm, quy m« ho¹t ®éng cña t¸c nh©n b¸n lÎ STT ChØ tiªu §¬n vÞ Sè l­îng T. b×nh Min Max 1 Khèi l­îng s¶n phÈm b¸n/ngµy Kg 50 30 90 2 Sè lao ®éng gia ®×nh tham gia % 1.5 1 2 3 Sè lao ®éng thuª Ngêi 0.5 1 1 4 Tæng vèn kinh doanh/ngµy Tr® 5 3 8 5 Thêi gian ho¹t ®éng Giê 7h s¸ng - 21h chiÒu 6 Sè t¸c nh©n ®Çu vµo/ngµy Ng­êi 2 1 3 7 Sè t¸c nh©n ®Çu ra/ngµy Ng­êi 5 5 10 8 Khèi lîng mua/mçi t¸c nh©n Kg 30 20 50 (Nguån: Sè liÖu ®iÒu tra VASI 2005) S¶n phÈm ®­îc mua vÒ b¸n t¹i quÇy th­êng chÊt ngon, t­¬i, s¸ng m·, gi¸ c¶ kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò chÝnh. Sau khi ®· ®­îc c¸c t¸c nh©n ®¸nh gi¸ th«ng qua nÕm trùc tiÕp, gi¸ s¶n phÈm sÏ ®­îc tho¶ thuËn vÒ gi¸ ®Ó giao dÞch ®­îc diÔn ra phï hîp víi chÊt l­îng. Mét sè ®Æc ®iÓm cña mét sè t¸c nh©n b¸n lÎ ®i rong. §©y lµ nh÷ng t¸c nh©n cã xuÊt xø tõ c¸c tØnh l©n cËn Hµ néi nh­ Hµ nam, H­ng yªn, H¶i d­¬ng, Hµ t©y, B¾c ninh, nh÷ng ng­êi nµy ®Òu lµ nh÷ng ng­êi b¸n hµng rong chuyªn nghiÖp quanh n¨m, hä chØ nghØ lµm trong nh÷ng thêi gian mïa vô vµ ®ång ¸ng b¾t ®Çu vµ ®i lµm khi mïa vô kÕt thóc. Th«ng th­êng hä bu«n hoa qu¶ theo thêi vô, ngoµi nh·n cßn cã mét sè c¸c lo¹i qu¶ kh¸c th­êng ®­îc c¸c t¸c nh©n nµy b¸n nhiÒu nh­: v¶i, cam, mËn, d­a hÊu, xoµi, ch«m ch«m. Ph­¬ng tiÖn b¸n hµng cña c¸c t¸c nh©n nµy chñ yÕu lµ sät vµ quang g¸nh ®Ó g¸nh rong, mét sè kh¸c dïng b»ng ph­¬ng tiÖn xe thå tuy nhiªn sè l­îng nµy Ýt kh«ng ®¸ng kÓ bëi nh­îc ®iÓm cña lo¹i ph­¬ng tiÖn nµy lµ cång kÒnh, kh«ng vµo ®­îc c¸c khu vùc cã ngâ s©u vµ nhá, khu tËp thÓ hoÆc c¸c khu vùc ®«ng d©n c­... C¸c t¸c nh©n nµy th­êng lÊy l¹i nh·n cña c¸c chñ bu«n nh·n ngo¹i tØnh, cã mét sè Ýt th× lÊy l¹i nh·n cña c¸c chñ bu«n trong chî, hä chØ bu«n nh·n lo¹i 2 hoÆc lo¹i 3 tuú theo chÊt l­îng vµ gi¸ c¶ tõng lo¹i, xuÊt xø ®a phÇn lµ nh·n c¸c tØnh kh¸c, ®Æc biÖt tû lÖ nh·n H­ng yªn chiÕm c¬ cÊu rÊt nhá trong tæng s¶n l­îng nh·n b¸n ra tõ c¸c t¸c nh©n nµy. §Æc ®iÓm cña lo¹i s¶n phÈm nµy th­êng lµ nh·n lo¹i cña c¸c chñ bu«n sau khi ®· ph©n phèi hÕt s¶n phÈm chÊt l­îng cho c¸c t¸c nh©n b¸n lÎ theo quÇy hoÆc nh·n tån tõ h«m tr­íc ®· bÞ mÊt gi¸ cña c¸c chñ bu«n nªn cã thÓ nãi chÊt l­îng nh·n ë kªnh hµng nµy kh«ng cao. B¶ng 10: Quy m« ho¹t ®éng cña c¸c t¸c nh©n b¸n lÎ T¸c nh©n §¬n vÞ Sè l­îng Min Max Sè lao ®éng Ng­êi 1 1 1 Chñng lo¹i s¶n phÈm Lo¹i 1-2 1 2 Khèi l­îng b¸n/ngµy Kg 25 20 30 Sè t¸c nh©n ®Çu vµo Ng­êi 2 2 3 Sè t¸c nh©n ®Çu ra Ng­êi 15 10 20 Nguån: Sè liÖu ®iÒu tra VASI, 2005 Hép 3: T¸c nh©n b¸n lÎ t¹i Hµ Néi ¤ng: NguyÔn V¨n Khoa Th©m niªn ho¹t ®éng: gÇn 20 n¨m, §Þa chØ : sè 1 chî Hµng Da,( t¸c nh©n b¸n lÎ t¹i chî Hµng Da), Sè §T: 9287812 Khi b¾t ®Çu mïa nh·n, hµng ngµy vÉn th­êng mua nh·n t¹i chî ®Çu mèi Long Biªn Khèi cña c¸c chñ bu«n t¹i thÞ x·, khèi l­îng nh·n b¸n ®­îc t¹i quÇy vµo kho¶ng tõ 70kg- 100kg/ngµy, tû lÖ nh·n H­ng Yªn b¸n t¹i quÇy kh«ng nhiÒu chiÕm kho¶ng 50%, do sè l­îng cung øng vÉn cßn h¹n chÕ, ngoµi nh·n cña H­ng Yªn ra «ng cßn b¸n c¶ nh·n cña c¸c tØnh kh¸c mang vÒ nh­ nh·n Hµ Nam, H¶i D­¬ng... do c¸c chñ bu«n mang ®Õn. Chñng lo¹i nh·n ®­îc b¸n chñ yÕu ph¶i lµ gièng nh·n ngon cïi dµy cã chÊt l­îng cao nh­ H­¬ng Chi hoÆc mét sè gièng nh·n cïi kh¸c, ®èi t­îng kh¸ch mua hµng chñ yÕu dïng lµm quµ biÕu hoÆc th¨m hái kh¸c. Khã kh¨n nhÊt hiÖn nay trong ho¹t ®éng ®ã lµ ®¸nh gi¸ ®óng chÊt l­îng cña s¶n phÈm. Th­êng ph¶i ®­a ra c¸c tiªu trÝ lùa chän vÒ chÊt l­îng rÊt kü gi÷a c¸c xät nh·n nh­ nh·n ph¶i xanh t­¬i míi bÎ, cïi dµy th× míi ®Ó ®­îc l©u tuy nhiªn còng kh«ng ®Ó ®­îc qu¸ hai ngµy bëi ®Æc thï cña gièng nh·n chØ ®Ó tõ ngµy h«m tr­íc sang ngµy h«m sau lµ nh·n sÏ bÞ xuèng mµu. Mong muèn lµ ngoµi viÖc nghiªn cøu t¹o ra c¸c gièng nh·n ngon ®ång thêi t×m ra biÖn ph¸p kÐo dµi thêi vô thu ho¹ch nh·n còng nh­ c¸c biÖn ph¸p gióp b¶o qu¶n nh·n ®­îc l©u h¬n. Mét trong nh÷ng ®Æc ®iÓm cña t¸c nh©n nµy ®ã lµ sù linh ho¹t trong b¸n hµng ®Ó t¹o lªn lîi nhuËn cao. Cô thÓ lµ khèi l­îng kh«ng ®­îc ®¶m b¶o khi gi¸ b¸n thÊp h¬n víi gi¸ ®Çu vµo vµ víi h×nh thøc nµy th× hä cã thÓ b¸n víi nhiÒu gi¸ kh¸c nhau tuú theo ®èi t­îng mua hµng. C¸c ®èi t­îng tiªu dïng cña kªnh nµy th­êng lµ nh÷ng ng­êi tiªu dïng dÔ tÝnh ®ßi hái chÊt l­îng võa ph¶i, phï hîp víi møc thu nhËp cña hä. Ng­êi tiªu dïng Trªn thÞ tr­êng nh·n Lång (D©n gian) Tªn gäi chung c¸c gièng nh·n ngon t¹i H­ng Yªn H­ng yªn lµ s¶n phÈm næi tiÕng vµ cã vÞ trÝ nhÊt ®Þnh trong thãi quen mua b¸n cña ng­êi tiªu dïng. Tuy vËy viÖc mua ®­îc ®óng s¶n phÈm nh·n lång ®èi víi ng­êi tiªu dïng nãi chung thËm chÝ rÊt khã kh¨n do kh«ng thÓ ph©n biÖt ®­îc ®©u lµ nh·n lång thËt ngay c¶ víi nh÷ng ng­êi ®Þa ph­¬ng (Bµ Lan mét chñ bu«n hoa qu¶ lín t¹i thÞ x· H­ng yªn cho biÕt: Nh÷ng ng­êi bu«n hoa qu¶ chuyªn nghiÖp nh­ bµ còng ph¶i mÊt thêi gian b×nh qu©n kho¶ng 3-4 n¨m ®Ó ph©n biÖt cho ®­îc c¸c lo¹i gièng nh·n b¸n trªn thÞ tr­êng). Nh­ ®· m« t¶ ë trªn, phÇn lín nh·n ¨n t­¬i tiªu thô t¹i Hµ néi hay c¸c tØnh kh¸c lµ cho ®èi t­îng kh¸ch hµng cã thu nhËp kh¸ trë lªn hay c¸c kh¸ch hµng cao cÊp (tiªu thô theo ®¬n ®Æy hµng t¹i c¸c kh¸ch s¹n, nhµ hµng,..) C¸c ho¹t ®éng ph¸t triÓn nh·n trong tØnh VÒ b¶o tån vµ ph¸t triÓn nguån ghen cña c¸c gièng nh·n quý: n¨m 1999 víi sù gióp ®ì cña Bé NN & PTNT, Bé Khoa häc-C«ng nghÖ vµ M«i tr­êng, ViÖn rau qu¶ TW, tØnh ®· tæ chøc héi thi c©y nh·n. KÕt qu¶ ®· b×nh tuyÓn ®­îc 39 c©y ®¹i diÖn cho c¶ 3 trµ: ChÝn sím, chÝnh vô vµ chÝn muén ®Ò nghÞ Bé NN c«ng nhËn lµ gièng quèc gia. C¸c c©y nh·n ®­îc b×nh tuyÓn hÇu hÕt thuéc vïng nh·n tËp trung (ThÞ x· H­ng yªn vµ huyÖn Tiªn l÷). HiÖn nay 39 c©y nµy ®ang ®­îc trång t¹i v­ên b¶o tån nguån ghen t¹i Së Khoa häc-C«ng nghÖ vµ M«i tr­êng tØnh H­ng yªn. Hnµg n¨n tØnh vÉn ®Òu ®Æn tiÕn hµnh c¸c cuéc thi b×nh tuyÓn c©y nh·n ngon nh»m tõng b­íc chuÈn ho¸ c¸c gièng nh·n ®­a vµo canh t¸c. Tõ n¨m 2000,tØnh cã c¸c chñ tr­¬ng cho chuyÓn ®æi c¸c vïng s¶n xuÊt lóa kÐm hiÖu qu¶ sµn trång nh·n. Ngoµi ra lµ c¸c chÝnh s¸ch chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång cho c¸c x· vïng nh·n gèc ®· t¹o ®µ cho viÖc ph¸t triÓn m¹nh diÖn tÝch nh·n trong tØnh nh¬ hiÖn nay N¨m 2002, dù ¸n b¶o tån ®a d¹ng sinh hoach n«ng nghiÖp ®­îc triÓn khai trong tØnh nh»m b¶o tån vµ dung tr× sù ®a d¹ng cña c¸c gièng nh·n vµ ®Èy m¹nh s¶n xuÊt c¸c gièng nh·n chÊt l­îng cao. Ngoµi ra, c¸c së ban ngµnh trong tØnh (së NN vµ PTNT, së KH vµ CN, héi lµm v­ên, héi n«ng d©n...) hµng n¨m ®Òu cã c¸c ho¹t ®éng nh­ ®µo t¹o, tËp huÊn quy tr×nh kü thuËt trång nh·n, khuyÕn n«ng...cho c¸c hé s¶n xuÊt Ho¹t ®éng s¶n xuÊt nh·n t¹i H­ng Yªn hiÖn nay míi chØ dõng l¹i ë ph¹m vi s¶n xuÊt hé gia ®×nh, ch­a cã mét tæ chøc nµo thùc sù cã ®­îc nh÷ng ho¹t ®éng tÝch cùc vµ thiÕt thùc cho ng­êi s¶n xuÊt tõ kü thuËt, cËp nhËt th«ng tin vµ tiªu thô s¶n phÈm. Ngoµi ho¹t ®éng c¸ thÓ th× n¨m 2004, Héi s¶n xuÊt nh·n lång H­ng yªn ra ®êi víi vai trß trî gióp ng­êi n«ng d©n ph¸t triÓn, b¶o tån s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm nh»m ®i ®Õn x©y dùng th­¬ng hiÖu cho nh·n lång H­ng Yªn. Héi ®­îc thµnh lËp theo QuyÕt ®Þnh sè 3110/Q§-UB ngµy 08 th¸ng 12 n¨m 2004 cña UBND tØnh H­ng Yªn. Héi gåm cã 57 thµnh viªn, chñ yÕu lµ c¸c hé n«ng d©n tham gia dù ¸n th©m canh nh·n vµ kh¾c phôc t×nh tr¹ng thu ho¹ch c¸ch n¨m do Së Khoa häc C«ng nghÖ phèi hîp víi ViÖn Rau qu¶ tõ n¨m 1997, c¸c hé n«ng d©n cã c©y nh·n tham gia b×nh tuyÓn nh·n ngon n¨m 1999 vµ ®­îc xÕp h¹ng tõ møc ®¹t ®Õn møc ­u tó, c¸c hé n«ng d©n tham gia dù ¸n B¶o tån §a d¹ng sinh häc vµ c¸c hé n«ng d©n trång nh·n cã kinh nghiÖm, cã c©y nh·n ngon ®­îc giíi thiÖu tham gia vµo Héi. Nh÷ng hé nµy n»m ë trªn ®Þa bµn ThÞ x· vµ huyÖn Tiªn L÷. Héi ®­îc ho¹t ®éng theo nghÞ ®Þnh 88/2003/N§-CP ngµy 30/7/2003 cña ChÝnh phñ. Tuy nhiªn hiÖn nay c¬ cÊu l·nh ®¹o cña hiÖp héi ®Òu do c¸c c¸n bé cã chøc vô cña Së Khoa häc vµ c«ng nghÖ, Së NN vµ PTNT ®¶m nhiÖm. Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm ®ã ho¹t ®éng cña héi trong n¨m 2005 bao gåm: Biªn so¹n tµi liÖu Quy t×nh s¶n xuÊt nh·n, in thµnh s¸ch vµ ph¸t cho c¸c héi viªn. Tæ chøc mét buæi sinh ho¹t, trao ®æi kinh nghiÖm trång vµ ch¨m sãc nh·n, cã sù tham gia cña chuyªn gia ViÖn Rau qu¶. Hoµn chØnh bé hå s¬ xin d¨ng ký th­¬ng hiÖu nh·n lång H­ng Yªn göi Bé khoa häc C«ng nghÖ, Côc së h÷u TrÝ tuÖ. L·nh ®¹o héi tæ chøc th¨m m« h×nh HiÖp héi s¶n xuÊt V¶i thiÒu Thanh Hµ. Héi ®· lµm viÖc víi siªu thÞ Big C ®Ó cung øng s¶n vµ ®­îc thùc hiÖn bëi mét chñ bu«n lín ë x· Hång Ch©u bu«n nh·n t­¬i ®i chî Long Biªn thùc hiÖn cung øng. Tuy nhiªn do yªu cÇu s¶n l­îng nh·n cña siªu thÞ thÊp 70-100 kg/ngµy nªn kh«ng thùc hiÖn ®­îc giao dÞch. Tæ chøc héi chî nh·n nh»m giíi thiÖu vµ tiªu thô nh·n ®Æc s¶n H­ng Yªn, kÕt hîp b×nh tuyÓn c©y nh·n ngon nh»m khuyÕn khÝch tinh thÇn cña ng­êi s¶n xuÊt, b¶o tån vµ ®a d¹ng cña c¸c lo¹i nh·n Lµ mét tæ chøc s¶n xuÊt ch­a cã ®­îc nh÷ng ho¹t ®éng cô thÓ mang l¹i lîi nhuËn cao h¬n cho ng­êi s¶n xuÊt nªn hiÖn nay mäi ho¹t ®éng cña héi ®Òu dùa trªn nguån kinh phÝ cña Së khoa häc vµ c«ng nghÖ. Nh­ng râ rµng ®Ó cã thÓ ®­a héi nh·n lång H­ng yªn ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ vµ thiÕt thùc h¬n th× b¶n th©n héi ph¶i thùc sù lµ cña ng­êi d©n, do hä tù bµn b¹c vµ tæ chøc ho¹t ®éng v× lîi Ých cña chÝnh b¶n th©n hä. VI. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh gi¸ trong kªnh tiªu thô nh·n Qu¸ tr×nh h×nh thµnh gi¸ trong kªnh hµng tiªu thô nh·n t­¬i ViÖc ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh h×nh thµnh gi¸ trªn thÞ tr­êng lµ rÊt khã kh¨n do sù ®a d¹ng vÒ lo¹i s¶n phÈm vµ sù biÕn ®éng vÒ gi¸ trªn thÞ tr­êng. Ngoµi ra sù linh ho¹t trong ho¹t ®éng b¸n hµng cña c¸c t¸c nh©n còng lµ mét khã kh¨n ®Ó ®­a ra nh÷ng ®¸nh gi¸ chung nhÊt. Víi nh÷ng khã kh¨n ®ã viÖc tÝnh to¸n qu¸ tr×nh h×nh thµnh gi¸ dùa trªn nh÷ng c¬ së sau: - Gi¸ ®­îc tÝnh to¸n t¹i thêi ®iÓm ®­îc ®iÒu tra vµ dùa trªn mét kªnh hµng cô thÓ vµ lµ kªnh hµng phæ biÕn tiªu thô nh·n cã chÊt l­îng kh¸ tõ H­ng yªn lªn Hµ néi - C¸c kho¶n chi phÝ ho¹t ®éng lµ chi phÝ t¹i thêi ®iÓm ®iÒu tra vµ lµ c¸c kho¶n chi phÝ chÝnh cña c¸c t¸c nh©n - S¶n phÈm ®­îc lùa chän chØ lµ mét s¶n phÈm ®¹i diÖn trong ho¹t ®éng cña c¸c t¸c nh©n Trªn ho¹t ®éng cña kªnh hµng nµy, gi¸ b¸n cña s¶n phÈm vµ lîi nhuËn cña c¸c t¸c nh©n thay ®æi nh­ sau: (b¶ng) Qua qu¸ tr×nh h×nh thµnh gi¸ cña kªnh hµng cho thÊy, lîi nhuËn cña c¸c t¸c nh©n phô thuéc vµo quy m« ho¹t ®éng vµ nguy c¬ rñi ro trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña hä. §èi víi c¸c t¸c nh©n thu gom do vai trß cña hä chØ lµ cÇu nèi thu gom, thêi gian quay vßng vèn nhanh, Ýt rñi ro nªn lîi nhuËn cña hä thÊp h¬n c¸c t¸c nh©n kh¸c. Trong khi ®ã, c¸c t¸c nh©n chñ bu«n cã vai trß ®iÒu phèi cung cÇu nh·n, thêi gian l­u gi÷ s¶n phÈm sÏ l©u h¬n nªn lîi nhuËn cña hä cao h¬n. Lîi nhuËn cao nhÊt lµ ng­êi b¸n lÎ do quy m« ho¹t ®éng nhá, møc ®é rñi ro trong ho¹t ®éng cao h¬n do phô thuéc hoµn toµn vµo ng­êi tiªu dïng nªn lîi nhuËn/kg s¶n phÈm rÊt cao. B¶ng11: H×nh thµnh gi¸ trong c¸c kªnh tiªu thô Nh·n ¨n t­¬i Nh·n chÕ biÕn long TT ChØ tiªu STT ChØ tiªu 1 Ng­êi s¶n xuÊt 1 Ng­êi s¶n xuÊt 1.1 Chi phÝ vËt chÊt, dÞch vô 1.1 Chi phÝ vËt chÊt, dÞch vô 1.2 Chi phÝ lao ®éng ®i thuª 1.2 Chi phÝ lao ®éng ®i thuª 1.3 Gi¸ b¸n s¶n phÈm 8,500 1.3 Gi¸ b¸n s¶n phÈm 55,000 1.4 Lîi nhuËn 4,896 1.4 Lîi nhuËn 2 Thu gom 2 Thu gom 2.1 Gi¸ mua s¶n phÈm 8,500 2.1 Gi¸ mua s¶n phÈm 55,000 2.2 Chi phÝ vËn chuyÓn + thu mua 320 2.2 Chi phÝ vËn chuyÓn + thu mua 3,000 2.3 Chi phÝ lao ®éng kh¸c 180 2.3 Chi phÝ lao ®éng 1,500 2.4 Gi¸ b¸n s¶n phÈm 9,500 2.4 Gi¸ b¸n s¶n phÈm 67,000 2.5 Lîi nhuËn 500 2.5 Lîi nhuËn 7,500 3 Chñ bu«n trong huyÖn 3 Chñ lß sÊy 3.1 Gi¸ mua s¶n phÈm 9,500 3.1 Gi¸ mua s¶n phÈm 67,000 3.2 Chi phÝ chÕ biÕn + lao ®éng 230 3.2 Chi phÝ chÕ biÕn + lao ®éng 6,850 3.3 Chi phÝ vËn chuyÓn + bèc dì 670 3.3 Chi phÝ vËn chuyÓn + bèc dì 3,200 3.4 Chi phÝ kh¸c 100 3.4 Chi phÝ ho¹t ®éng kh¸c 1,000 3.5 Gi¸ b¸n s¶n phÈm 11,500 3.5 Gi¸ b¸n s¶n phÈm 90,000 3.6 Lîi nhuËn 1,000 3.6 Lîi nhuËn 11,950 4 Chñ bu«n ngoµi tØnh 4 Chñ bu«n ngoµi tØnh 4.1 Gi¸ mua s¶n phÈm 11,500 4.1 Gi¸ mua s¶n phÈm 90,000 4.2 Chi phÝ thuª lao ®éng 320 4.2 Chi phÝ chÕ biÕn + lao ®éng 3,660 4.3 Chi phÝ vËn chuyÓn + bèc dì 876 4.3 Chi phÝ vËn chuyÓn + bèc dì 340 4.4 Chi phÝ kh¸c 150 4.4 Chi phÝ bao b× 1,890 4.5 Gi¸ b¸n s¶n phÈm 14,200 4.5 Gi¸ b¸n s¶n phÈm 105,000 4.6 Lîi nhuËn 1,354 4.6 Lîi nhuËn 9,110 5 Ng­êi b¸n lÎ 4 Ng­êi b¸n lÎ 5.1 Gi¸ mua s¶n phÈm 14,200 5.1 Gi¸ mua s¶n phÈm 105,000 5.2 Chi phÝ vËn chuyÓn 270 5.2 Chi phÝ vËn chuyÓn 2,780 5.3 Chi phÝ bao b× 80 5.3 Chi phÝ bao b× 5.4 Chi phÝ ho¹t ®éng kh¸c 150 5.4 Chi phÝ ho¹t ®éng kh¸c 2,380 5.5 Gi¸ b¸n s¶n phÈm 17,500 5.5 Gi¸ b¸n s¶n phÈm 145,160 5.6 Lîi nhuËn 2,800 5.6 Lîi nhuËn 35,000 Nguån: §iÒu tra VASI 2005 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh gi¸ trong kªnh tiªu thô nh·n chÕ biÕn Ho¹t ®éng chÕ biÕn long nh·n hiÖn nay mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ kh¸ cao cho c¸c t¸c nh©n tham gia kªnh tiªu thô. Tuy vËy, vÊn ®Ò thÞ tr­êng lu«n lµ mét rñi ro qu¸ lín ®èi víi ng­êi chÕ biÕn do vèn ®Çu t­ cao. §èi víi c¸c t¸c nh©n nh­ ng­êi thu gom, chÕ biÕn vµ ng­êi b¸n lÎ th× chñng lo¹i long nh·n cho hä lîi nhuËn cao h¬n so víi tiªu thô nh·n t­¬i. NÕu so s¸nh/kg nh·n t­¬i th× ng­êi thu gom cã lîi nhuËn 500 ®/kg nh­ng nÕu thu mua nh·n sÊy th× hä cã thÓ ®¹t ®­îc 750 ®/kg, chÝnh v× thÕ nhiÒu ng­êi thu gom ®Òu lÊy ho¹t ®éng thu mua s¶n phÈm nguyªn liÖu sÊy lµm ho¹t ®éng chÝnh. Qua b¶ng h×nh thµnh gi¸ cña s¶n phÈm long sÊy cho thÊy, kªnh hµng nµy Ýt ñng hé ng­êi n«ng d©n h¬n do hä chØ b¸n ®­îc víi gi¸ thÊp, chÝnh v× thÕ sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña c¸c vïng lu«n cã sù lùa chän vÒ ®Æc ®iÓm mang tÝnh truyÒn thèng. C¸c vïng nh­ Kim ®éng vµ c¸c huyÖn kh¸c, xu thÕ ng­êi n«ng d©n lùa chän ph¸t triÓn c¸c lo¹i nh·n cã chÊt l­îng cao t¨ng lªn. (b¶ng ) VII. ThuËn lîi vµ khã kh¨n Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt ThuËn lîi: Víi H­ng yªn, c©y nh·n lµ c©y trång cã nhiÒu ­u thÕ víi c¸c s¶n phÈm nh·n qu¶ næi tiÕng thªm vµo ®ã lµ ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai khÝ hËu thuËn lîi cho viÖc trång vµ ph¸t triÓn c©y nh·n trªn diÖn réng. Ngoµi ra lµ tËp qu¸n, thãi quen vµ kinh nghiÖm trong s¶n xuÊt cña ng­êi d©n trong tØnh. Víi nh­ng ­u ®iÓm ®ã, c©y nh·n ®· ®­îc chän lµm c©y ¨n qu¶ cã vai trß quan träng nhÊt trong quy ho¹ch ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ cña tØnh. Khã kh¨n: ViÖc qu¶n lý gièng nh·n ch­a theo mét tiªu chuÈn kü thuËt nµo nªn viÖc s¶n xuÊt gièng cßn trµn lan, nhiÒu n¬i lîi dông danh tiÕng nh·n lång ®Ó kinh doanh kiÕm lêi g©y thiÖt h¹i cho ng­êi s¶n xuÊt. Vµi n¨m trë l¹i ®©y, do c©y nh·n cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nªn nhiÒu hé n«ng d©n tù chuyÓn ®æi sang lËp v­ên trång nh·n kh«ng theo quy ho¹ch nªn g©y khã kh¨n trong qu¶n lý vµ sö dông ®Êt ®ai cho ®Þa ph­¬ng. Ngoµi ra rñi ro trong s¶n xuÊt cßn lín do n¨ng suÊt nh·n phô thuéc nhiÒu vµo ®iÒu kiÖn thêi tiÕt. Trong tiªu thô s¶n phÈm ThuËn lîi: C©y nh·n lång H­ng yªn nãi riªng vµ c©y nh·n nãi chung ®· cã chç ®øng v÷ng ch¾c trong tiÒm thøc vµ nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng. §iÒu nµy ®­îc chøng minh bëi c¸c lo¹i nh·n ngon hÇu nh­ lµ tiªu thô t¹i v­ên mµ kh«ng ph¶i ®em ®i b¸n. §èi víi chÕ biÕn, hÖ thèng chÕ biÕn ®· h×nh thµnh c¸c côm lµng nghÒ, ®©y lµ ®iÒu kiÖn ®Ó më réng quy m« vµ ph¸t triÓn, ¸p dông khoa häc c«ng nghÖ. Sù quan t©m cña chÝnh quyÒn trong viÖc t×m kiÕm vµ tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm th«ng qua c¸c héi chî vµ ho¹t ®éng cña héi nh·n lång. Ngoµi ra, hÖ thèng tiªu thô nh·n bao gåm nh÷ng t¸c nh©n kh¸ chuyªn nghiÖp, ho¹t ®éng cña hä kh¸ ®a d¹ng vµ cã thÓ ®¸p øng ®­îc nh÷ng thay ®æi trong s¶n xuÊt vµ thÞ tr­êng. Khã kh¨n: MÆc dï ®Çu ra cho s¶n phÈm dï ë d­íi h×nh thøc ¨n t­¬i hay chÕ biÕn rÊt nhiÒu tiÒm n¨ng nh­ng thÞ tr­êng tiªu thô ch­a cã tÝnh æn ®Þnh cao ngay c¶ víi thÞ tr­êng trong n­íc. ViÖc xuÊt khÈu nh·n ®· chÕ biÕn (long nh·n) ®i Trung quèc cßn bÊp bªnh ch­a chñ ®éng. Ho¹t ®éng cña c¸c kªnh hµng hiÖn nay ch­a h×nh thµnh c¸c kªnh hµng cã chÊt l­îng riªng biÖt, do ®ã ng­êi tiªu dïng khã cã thÓ t×m kiÕm ®­îc nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña hä. Ngoµi ra, nh·n qu¶ sö dông ¨n t­¬i rÊt khã b¶o qu¶n. ViÔc tËp trung nhiÒu thêi vô sÏ kÐo dµi thêi gian cÇn ph¶i b¶o qu¶n nh·n, tõ ®ã tû lÖ nh·n h­ háng, nøt rËp, dÉn tíi gi¶m gi¸ vµ mÊt ­u thÕ c¹nh tranh. V× vËy, kªnh ngµnh hµng nh·n th­êng kh¸ ng¾n, ®¬n gi¶n. Ch­a cã quy tr×nh b¶o qu¶n nh·n t­¬i nh»m kÐo dµi thêi gian sö dông, ®­a nh·n ®i tiªu thô xa nh»m gi¶m nh÷ng c¨ng th¼ng vÒ thêi vô. Mét sè hé lîi dông danh tiÕng nh·n lång ®· kinh doanh kh«ng lµnh m¹nh b»ng c¸ch trµ trén nh·n th­êng vµo nh·n lång ®em b¸n g©y mÊt lßng tin cña kh¸ch hµng. Trong ho¹t ®éng chÕ biÕn vµ tiªu thô: nhiÒu n¬i cßn chÕ biÕn theo ph­¬ng ph¸p thñ c«ng nªn tiªu tèn nhiÒu n¨ng l­îng dÉn ®Õn chi phÝ cho 1kg thµnh phÈm cao vµ chÊt l­îng nh·n khã c¹nh tranh vµ kh«ng ®­îc ng­êi tiªu dïng chÊp nhËn. VIII. KÕt luËn vµ ®Ò nghÞ KÕt luËn C©y nh·n H­ng yªn ®· vµ ®ang lµ c©y trång mang l¹i thu nhËp cao cho c¸c hé trång nh·n trong tØnh. Ngoµi yÕu tè v¨n ho¸, truyÒn thèng, nh·n cßn lµ c©y trång cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu ®Æc biÖt lµ long nh·n. HiÖn nay diÖn tÝch nh·n t¹i H­ng yªn ngµy mét t¨ng m¹nh ®Æc biÖt lµ c¸c gièng nh·n cã n¨ng suÊt cao vµ cã kh¶ n¨ng cho qu¶ liªn tôc nhiÒu n¨m nh­ nh·n H­¬ng chi. T¹i mét sè vïng nh·n tËp trung, phong trµo chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång chuyÓn tõ trång lóa hiÖu qu¶ kinh tÕ kÐm sang trång nh·n ®ang diÔn ra kh¸ m¹nh. §iÒu nµy phï hîp víi ®Þnh h­íng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp cña tØnh khi x¸c ®Þnh c©y ¨n qu¶ trong ®ã c©y nh·n sÏ lµ c©y trång chñ lùc. §Þnh h­íng ph¸t triÓn c©y l©u n¨m cña tØnh ®Õn n¨m 2010, c©y nh·n lµ c©y trång chñ lùc víi quy m« diÖn tÝch gÊp 2 lÇn hiÖn nay lµ mét h­íng ®i hîp lý. HÖ thèng th­¬ng m¹i nh·n cña tØnh hiÖn nay cßn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸ ®Æc tr­ng cô thÓ lµ: - C¸c kªnh hµng ho¹t ®éng ng¾n chñ yÕu lµ kÕt nèi gi÷a c¸c khu vùc s¶n xuÊt víi c¸c thÞ tr­êng tiªu thô xung quanh, kªnh hµng ch­a më réng ®­îc ra c¸c thÞ tr­êng xa nh­ miÒn Trung hay miÒn Nam - Ch­a cã mét kªnh hµng riªng cña nh·n H­ng yªn mµ chñ yÕu vÉn cã sù trµ trén víi c¸c s¶n phÈm tõ c¸c khu vùc kh¸c, ®iÒu nµy ®· lµm cho ng­êi tiªu dïng khã kh¨n trong viÖc t×m kiÕm nh÷ng s¶n phÈm thùc sù cã chÊt l­îng - HÖ thèng sÊy long nh·n ®· hç trî tÝch cùc cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña ng­êi d©n tuy nhiªn thÞ tr­êng tiªu thô l¹i kh«ng æn ®Þnh, phô thuéc qu¸ nhiÒu vµo thÞ tr­êng Trung quèc nªn khi cã sù biÕn ®éng th× møc ®é ¶nh h­ëng lµ rÊt lín - ThÞ tr­êng ho¹t ®éng dùa trªn sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng t­ th­¬ng, ch­a cã ®­îc sù hç trî cña nhµ n­íc trong viÖc t×m kiÕm ®Çu ra cho s¶n phÈm vµ c¸c h×nh thøc tiªu thô æn ®Þnh Sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ ho¹t ®éng cña hÖ thèng th­¬ng m¹i nh·n hiÖn nay cho thÊy ®­îc hiÖu qu¶ vÒ mÆt kinh tÕ cho c¸c t¸c nh©n tham gia. Tuy nhiªn, tõ ng­êi s¶n xuÊt ®Õn c¸c t¸c nh©n th­¬ng m¹i vÉn ch­a cã ®­îc nh÷ng chiÕn l­îc cô thÓ vµ dµi h¬i nh»m c¶i thiÖn sù thÝch øng víi nh÷ng thay ®æi cña thÞ tr­êng. MÆc dï vËy ph¸t triÓn vµ më réng s¶n xuÊt vÉn lµ xu h­íng hiÖn nay cña ng­êi d©n còng nh­ chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng. §Ò xuÊt chÝnh s¸ch Sù ph¸t triÓn cña ngµnh hµng nh·n H­ng yªn hiÖn nay cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p hç trî tÝch cùc ®Ó cã thÓ mang l¹i sù æn ®Þnh trong s¶n xuÊt vµ tiªu thô cña ng­êi d©n: VÒ mÆt s¶n xuÊt - TØnh H­ng yªn vµ c¸c huyÖn cÇn cã nh÷ng quy ho¹ch cô thÓ vµ quy ho¹ch l¹i vïng s¶n xuÊt nh·n cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ thÕ m¹nh cña mçi vïng. C¸c vïng s¶n xuÊt nh·n truyÒn thèng cã chÊt l­îng cao vµ c¸c vïng s¶n xuÊt phôc vô cho chÕ biÕn. - Nghiªn cøu vµ b¶o tån nguån gen cña c¸c gièng nh·n cã chÊt l­îng cao trªn diÖn réng tõ ®ã cã nh÷ng ®Þnh h­íng cho ng­êi s¶n xuÊt nh»m khai th¸c tèi ®a ­u ®iÓm cña c¸c gièng nh·n ®Þa ph­¬ng cã chÊt l­îng cao vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt - Tõng b­íc thay thÕ dÇn c¸c gièng nh·n kÐm chÊt l­îng, n¨ng suÊt thÊp b»ng c¸c gièng nh·n cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao nh­ H­¬ng chi, Cïi ®­êng phÌn... X©y dùng quy tr×nh s¶n xuÊt chuÈn mùc vµ triÓn khai thµnh quy tr×nh tËp thÓ nh»m x©y dùng mét ngµnh hµng cã sù ®ång ®Òu vÒ chÊt l­îng vµ x©y dùng th­¬ng hiÖu cho nh·n H­ng yªn - Ho¹t ®éng c¶i t¹o v­ên nh·n vµ më réng c¸c v­ên míi cÇn cã nh÷ng nghiªn cøu vµ hç trî vÒ mÆt khuyÕn n«ng, kü thuËt ®Ó cã thÓ sö dông tèi ®a vµ hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt nh­ trång nh·n kÕt hîp ch¨n nu«i, nu«i th¶... - ¸p dông c¸c biÖn ph¸p th©m canh nh·n, sö dông c¸c biÖn ph¸p kÐo dµi thêi vô thu ho¹ch ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng cung øng cho thÞ tr­êng - Tæ chøc s¶n xuÊt hiÖn nay cña Héi nh·n lång H­ng yªn ch­a thùc sù cã hiÖu qu¶ vµ ch­a cã tÇm ¶nh h­ëng trªn diÖn réng. CÇn thiÕt ph¶i cã nhiÒu h×nh thøc tæ chøc h¬n vµ c¶i tæ l¹i héi hiÖn nay ®Ó héi thùc sù lµ tæ chøc cña ng­êi d©n vµ ng­êi chÕ biÕn. Tõ ®ã míi cã thÓ n©ng cao kh¶ n¨ng ®Þnh gi¸ s¶n phÈm vµ më réng møc ®é ¶nh h­ëng cña Nh·n H­ng yªn trªn thÞ tr­êng ViÖt nam VÒ mÆt tæ chøc thÞ tr­êng - Nghiªn cøu vµ më réng thÞ tr­êng néi ®Þa lµ ho¹t ®éng cÇn thiÕt ®Æc biÖt lµ thiÕt lËp c¸c kªnh thÞ tr­êng xa. TÝnh chÊt thêi vô cña s¶n phÈm lµ mét trong nh÷ng h¹n chÕ cña s¶n phÈm nh·n v× vËy më réng thÞ tr­êng lµ mét ho¹t ®éng nh»m h¹n chÕ tèi ®a sù mÊt c©n ®èi cung cÇu trªn thÞ tr­êng vµ gi¶m thiÓu nh÷ng rñi ro trong s¶n xuÊt vµ tiªu thô. - Bªn c¹nh viÖc ph¸t triÓn c¸c vïng nh·n, cÇn chó träng vµo x©y dùng m« h×nh, c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn nh·n hay ¸p dông c¸c c«ng nghÖ b¶o qu¶n l¹nh nh»m t¨ng thêi gian vµ gi¸ trÞ cña nh·n. - Tæ chøc c«ng t¸c tuyªn truyÒn, tiÕp thÞ nh·n nh»m n©ng cao uy tÝn vµ khuyÕch tr­¬ng th­¬ng hiÖu nh·n lång cña tØnh, thµnh lËp c¸c HTX, hiÖp héi s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn nh·n tiÕn tíi x©y dùng th­¬ng hiÖu Nh·n lång. Tr­íc hÕt cÇn x©y dùng cho héi nh·n lång H­ng yªn cã mèi quan hÖ víi c¸c trung t©m th­¬ng m¹i, hÖ thèng siªu thÞ nh»m thóc ®Èy sù ph¸t triÓn vµ tÇm ¶nh h­ëng cña héi - X©y dùng kªnh hµng riªng cho s¶n phÈm nh·n lång cã chÊt l­îng cao th«ng qua viÖc x©y dùng mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®¹i lý lín, c¸c chñ thu gom vµ c¸c chñ bu«n ®Çu tiªu thô. X©y dùng hÖ thèng c¸c tiªu chÝ vÒ mÆt chÊt l­îng s¶n phÈm trong giao dÞch gi÷a c¸c t¸c nh©n th­¬ng m¹i lín vµ gi÷a ng­êi s¶n xuÊt víi c¸c t¸c nh©n ®Çu ra. - Trong khu«n khæ cña nghiªn cøu nµy ®ã lµ nh÷ng ®Ò xuÊt trong viÖc x©y dùng mèi quan hÖ gi÷a Héi nh·n lång, c¸c t¸c nh©n th­¬ng m¹i (®­îc ®Ò cËp ®Õn trong phÇn trªn) víi tæ chøc th­¬ng m¹i Metro nh»m h×nh thµnh c¸c kªnh hµng riªng vµ æn ®Þnh - C¸c ®Ò xuÊt trªn thùc hiÖn tèt th× cÇn cã sù phèi hîp gi÷a 4 nhµ: Nhµ n­íc víi c«ng t¸c quy ho¹ch vïng s¶n xuÊt. Nhµ khoa häc víi viÖc chä t¹o gièng vµ ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo th©m canh nh·n, hç trî s¶n xuÊt, nhµ doanh nghiÖp víi vÊn ®Ò chÕ biÕn, tiªu thô nh·n vµ ng­êi n«ng d©n víi kh¶ n¨ng s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao, æn ®Þnh vµ cã hiÖu qu¶. IX. Phô lôc C¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh kinh tÕ - x· héÞ, d©n c­ cña tØnh h­ng yªn C¸c th«ng tin chung (§Õn ngµy 01/10/2003) + DiÖn tÝch ®Êt tù nhiªn tØnh H­ng Yªn: 92.309,3 ha + DiÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp: 63.450 ha + §Êt chuyªn dïng: 16.237,1 ha + §Êt ë: 7.442,5 ha + §Êt ch­a sö dông vµ s«ng suèi: 6.026,8 ha I. §Êt n«ng nghiÖp: 63.450 ha + §Êt trång c©y hµng n¨m: 55.282,2 ha Trong ®ã ®Êt trång lóa 50.021,0 ha + §Êt v­ên t¹p: 2.207,1 ha + §Êt trång c©y l©u n¨m: 1.021,0 ha + §Êt cã mÆt n­íc nu«i trång thuû s¶n: 4.092,7 ha II. §Êt l©m nghiÖp cã rõng III. §Êt chuyªn dïng: 16.237,1 ha + §Êt x©y dùng: 1.851,1 ha + §Êt giao th«ng: 6.616,5 ha + §Êt thuû lîi & mÆt n­íc chuyªn dïng: 6.124,1 ha + §Êt di tÝch lÞch sö v¨n ho¸: 60,4 ha + §Êt quèc phßng an ninh: 79,5 ha + §Êt lµm nguyªn, vËt liÖu x©y dùng: 260,4 ha + §Êt chuyªn dïng kh¸c: 1.245,0 ha IV. §Êt ë: 7.442,5 ha + §Êt ë ®« thÞ: 681,7 ha + §Êt ë n«ng th«n: 6.761,0 ha V. §Êt ch­a sö dông vµ s«ng suèi: 6.026,8 ha + §Êt b»ng ch­a sö dông: 506,8 ha + §Êt cã mÆt n­íc ch­a sö dông: 1.813,6 ha + S«ng suèi: 3.672,4 ha + §Êt ch­a sö dông kh¸c: 33,9 ha VI. D©n sè: + D©n sè toµn tØnh (n¨m 2003): 1.113.489 ng­êi. + MËt ®é d©n sè: 1.206 ng­êi/km2. + §¬n vÞ hµnh chÝnh: Tæng sè 160 bao gåm 9 thÞ trÊn, 145 x·, 6 ph­êng. + Ranh giíi víi c¸c tØnh vµ thµnh phè: Hµ Néi, Hµ Nam, H¶i D­¬ng, Th¸i B×nh, B¾c Ninh. T×nh h×nh khÝ t­îng thñy v¨n B¶ng 12: NhiÖt ®é trung b×nh trong c¸c th¸ng vµ n¨m (§¬n vÞ tÝnh: 0C) 1997 2000 2001 2002 2003 BQ 1 th¸ng 23,7 23,4 23,4 24,2 24,4 Th¸ng 1 18,1 17,7 17,9 17,2 16,5 Th¸ng 2 16,4 16,0 16,9 24,1 20,3 Th¸ng 3 20,4 19,7 20,7 21,7 21,4 Th¸ng 4 23,9 24,6 23,8 24,9 25,6 Th¸ng 5 27,2 26,7 26,4 27,0 28,2 Th¸ng 6 29,0 27,9 28,6 29,2 29,6 Th¸ng 7 28,3 29,1 29,4 29,2 29,5 Th¸ng 8 28,5 28,2 28,4 29,0 28,5 Th¸ng 9 25,1 26,3 27,5 27,9 27,2 Th¸ng 10 25,4 24,4 25,4 26,8 25,5 Th¸ng 11 23,0 20,5 19,7 24,6 22,6 Th¸ng 12 18,6 19,5 17,0 20,5 17,2 Nguån sè liÖu: Trung t©m khÝ t­îng, thñy v¨n tØnh H­ng Yªn B¶ng 13: Sè giê n¾ng trong c¸c th¸ng vµ n¨m (§¬n vÞ tÝnh: Giê) 1997 2000 2001 2002 2003 C¶ n¨m 1.646,4 1.414,5 1.404,2 1.285,0 1.576,3 Th¸ng 1 75,3 52,5 62,6 82,7 118,7 Th¸ng 2 42,8 20,4 31,5 24,0 74,5 Th¸ng 3 45,1 43,3 62,4 35,1 78,5 Th¸ng 4 90,0 91,3 66,1 106,3 126,7 Th¸ng 5 193,0 152,7 143,3 154,3 188,8 Th¸ng 6 179,5 154,1 166,3 148,0 174,2 Th¸ng 7 211,3 209,3 161,3 120,3 251,8 Th¸ng 8 181,2 166,2 168,0 165,2 126,3 Th¸ng 9 185,0 137,2 180,5 146,0 154,9 Th¸ng 10 173,7 126,4 107,0 144,0 163,3 Th¸ng 11 139,9 158,9 186,4 94,1 121,5 Th¸ng 12 129,6 102,5 68,3 64,5 97,0 Nguån sè liÖu: Trung t©m khÝ t­îng, thñy v¨n tØnh H­ng Yªn B¶ng:L­îng m­a trong c¸c th¸ng vµ n¨m (§¬n vÞ tÝnh: mm) 1997 2000 2001 2002 2003 C¶ n¨m 2.031,7 1.286,2 2.037,7 1.176,8 1.308,3 Th¸ng 1 73,2 7,0 49,2 1,9 24,5 Th¸ng 2 11,6 18,4 27,0 23,9 41,5 Th¸ng 3 85,3 38,0 116,5 8,8 35,0 Th¸ng 4 284,4 65,9 33,8 44,5 74,8 Th¸ng 5 91,1 144,0 235,9 296,6 216,5 Th¸ng 6 258,1 111,8 186,2 156,3 217,8 Th¸ng 7 400,4 153,6 274,6 138,0 139,9 Th¸ng 8 256,2 257,9 456,0 118,7 226,2 Th¸ng 9 264,5 282,2 178,0 93,2 300,4 Th¸ng 10 121,4 169,4 368,5 213,3 20,3 Th¸ng 11 31,4 29,0 51,3 50,6 7,4 Th¸ng 12 44,1 9,0 60,7 31,0 4,0 Nguån sè liÖu: Trung t©m khÝ t­îng, thñy v¨n tØnh H­ng Yªn B¶ng 14:§é Èm t­¬ng ®èi trung b×nh trong c¸c th¸ng vµ n¨m (§¬n vÞ tÝnh: %) N¨m 1997 2000 2001 2002 2003 BQ 1 th¸ng 86 86 86 86 84 Th¸ng 1 84 86 84 82 85 Th¸ng 2 86 89 86 91 88 Th¸ng 3 92 93 90 88 85 Th¸ng 4 90 90 92 87 87 Th¸ng 5 87 87 86 86 86 Th¸ng 6 80 86 86 85 81 Th¸ng 7 87 85 85 85 85 Th¸ng 8 87 85 87 87 89 Th¸ng 9 89 88 85 83 87 Th¸ng 10 85 85 86 83 79 Th¸ng 11 82 76 80 84 79 Th¸ng 12 84 76 85 87 79 Nguån sè liÖu: Trung t©m khÝ t­îng, thñy v¨n tØnh H­ng Yªn B¶ng 15:DiÖn tÝch, n¨ng suÊt, s¶n l­îng c©y l©u n¨m §VT 2000 2001 2002 2003 Tæng sè Ha 6.273 6.553 7.015 6.824 I. C©y c«ng nghiÖp II. C©y ¨n qu¶ Ha 5.995 5.863 6.303 6.211 1. Cam, chanh, quýt - DiÖn tÝch hiÖn cã Ha 626 620 859 1.093 + DiÖn tÝch trång míi ’’ 4 39 437 + DiÖn tÝch cho s¶n phÈm ’’ 580 620 639 656 - N¨ng suÊt T¹/ha 95,00 90,00 106,00 117,07 - S¶n l­îng TÊn 5.510 5.580 6.770 7.680 2. Chuèi - DiÖn tÝch hiÖn cã Ha 3.160 2.935 2.491 2.073 + DiÖn tÝch trång míi ’’ 38 77 + DiÖn tÝch cho s¶n phÈm ’’ 2.915 2.935 2.488 1.997 - N¨ng suÊt T¹/ha 170,00 172,00 110,00 201,71 - S¶n l­îng TÊn 49.550 50.482 45.275 40.281 3. Nh·n, v¶i - DiÖn tÝch hiÖn cã Ha 1.502 1.615 2.384 2.304 + DiÖn tÝch trång míi ’’ 33 133 135 367 + DiÖn tÝch cho s¶n phÈm ’’ 1.326 1.470 2.013 1.937 - N¨ng suÊt T¹/ha 95,00 17,69 115,40 66,06 - S¶n l­îng TÊn 12.597 2.600 23.230 12.795 4. B­ëi - DiÖn tÝch hiÖn cã Ha 52 48 53 51 + DiÖn tÝch trång míi ’’ - - - 0 + DiÖn tÝch cho s¶n phÈm ’’ 52 48 53 51 - N¨ng suÊt T¹/ha 115,00 120,00 127,00 154,51 - S¶n l­îng TÊn 598 576 673 788 5. T¸o - DiÖn tÝch hiÖn cã Ha 655 645 716 690 + DiÖn tÝch trång míi ’’ 2 - 30 0 + DiÖn tÝch cho s¶n phÈm ’’ 647 645 679 690 - N¨ng suÊt T¹/ha 145,00 150,00 160,00 170,61 - S¶n l­îng TÊn 9.381 9.675 10.880 11.772 III. C©y l©u n¨m kh¸c D©u t»m - DiÖn tÝch hiÖn cã Ha 278 690 712 613 + DiÖn tÝch trång míi ’’ 8 318 22 0 + DiÖn tÝch cho s¶n phÈm ’’ 270 680 712 613 - N¨ng suÊt T¹/ha 175,00 188,00 182,68 - S¶n l­îng TÊn 12.075 13.417 11.198 Nguån: Niªn gi¸m thèng kª tØnh n¨m 2003 BiÓu ®å: Ph©n vïng (s¬ bé) vïng trång nh·n trong tØnh Ph©n vïng nh·n tØnh H­ng Yªn Vïng nh·n gèc Vïng nh·n vµnh ®ai Vïng it trång nh·n Chó thÝch TX H­ng Yªn H. Kim §éng H. Phï Cõ H. V¨n L©m H. Yªn Mü H. ¢n Thi H. Kho¸i Ch©u H. Tiªn L÷ H. V¨n Giang H. Mü Hµo B¶ng 16: Mét sè gièng nh·n trong tØnh Gièng nh·n §Æc ®iÓm c©y §Æc ®iÓm qu¶ Tr.l­îng qña Tû lÖ cïi Ph©n bè Nh·n lång L¸ xanh ®Ëm, Ýt bãng, phiÕn l¸ dµy, gîi sãng. Qu¶ to, cïi dµy, v©n hanh vµng mói chång lªn nhau ë phÝa ®Ønh qu¶. Qu¶ chÝn ¨n gißn, VÞ ngät ®Ëm, mïi th¬m. §é b¸m gi÷a cïi vµ h¹t, cïi vµ vá qu¶ yÕu. KÝch th­íc qu¶ ®Òu. 11-12 gam/qu¶ 62.7% Chñ yÕu ë ThÞ x· H­ng yªn vµ HuyÖn Tiªn l÷ Nh·n H­¬ng Chi C©y thÊp, h×nh b¸n nguyÖt. L¸ cã mµu xanh thÉm, bãng, mËt ®é dµy. Cïi gißn, ngät, s¾c n­íc, h¹t nhá, vá máng, m· ®Ñp, th¬m. N¨ng suÊt cao. 11-13 gam/qu¶ >60% T.x H­ng yªn, huyÖn Tiªn l÷, Kho¸i ch©u Nh·n cïi Cã l¸ gÇn gièng víi nh·n lång. H×nh cÇu, h¬i dÑt, vá qu¶ mµu vµng n©u, kh«ng s¸ng m·, cïi ®an lång lªn nhau. Qu¶ chÝn ¨n gißn, vÞ ngät Ýt n­íc. H­¬ng th¬m kÐm nh·n lång 8.5-11.5 gam/qu¶ 58-63% Ph©n bè ®Òu trong tØnh, tËp trung ë huyÖn Kho¸i ch©u Nh·n ®­êng phÌn L¸ nhá h¬n so víi nh·n lång, nh·n cïi. Ra hoa vµ chÝn chËm h¬n nh·n cïi tõ 9-15 ngµy. Vá qu¶ vµ kiÓu chïm qu¶ nh­ nh·n lång, qu¶ nhá h¬n cã cïi dµy, mÆt cïi cã u nhá nh­ côc ®­êng phÌn, h­¬ng th¬m ®Æc biÖt, vÞ ngät s¾c. 7-12 gam/qu¶ 60% Ph©n bè r¶i r¸c nh­ng tËp trung chñ yÕu ë T.x HY vµ H.Tiªn l÷ Nh·n Bµm bµm Qu¶ to gÇn b»ng qu¶ nh·n lång, tr«n qu¶ h¬i vÑo, cïi dµy, kh«, ¨n cã vÞ ngät nh¹t. 12-15 gam/qu¶ Ph©n bè toµn tØnh Nh·n Thãc Qu¶ nhá, trªn chïm cã nhiÒu qu¶. Cïi máng, khã t¸ch khái h¹t, nhiÒu n­íc, h¹t to, ®é ngät võa ph¶i 5-7 gam/qu¶ Nh·n n­íc C©y th­êng sai qu¶, qu¶ nhá, cïi máng, nh·o, nhiÒu n­íc, kh«ng dãc kÐm ngät. §é b¸m gi÷a cïi vµ h¹t lín. 6-9 gam/qu¶ 38.63% Ph©n bè trong toµn tØnh X. Danh s¸ch pháng vÊn N«ng d©n TT Hä vµ tªn §Þa chØ TT Hä vµ tªn §Þa chØ 1 NguyÔn Hoµng ViÖn NÔ Ch©u-Hång Nam 21 Lª V¨n KiÖm Ph¬ng §é- Hång Ch©u 2 Bïi V¨n Cung NÔ Ch©u-Hång Nam 22 Ph¹m V¨n Trêng Ph¬ng §é- Hång Ch©u 3 TrÞnh V¨n Hïng NÔ Ch©u-Hång Nam 23 Lª V¨n H÷u Ph¬ng §é- Hång Ch©u 4 TrÞnh V¨n HiÖp NÔ Ch©u-Hång Nam 24 TrÇn V¨n Toµn Ph¬ng §é- Hång Ch©u 5 TrÞnh V¨n ThÞnh NÔ Ch©u-Hång Nam 25 NguyÔn V¨n Hoµnh Ph¬ng §é- Hång Ch©u 6 TrÞnh V¨n Toµn NÔ Ch©u-Hång Nam 26 TrÇn Xu©n TÆng Ph¬ng §é- Hång Ch©u 7 Bïi V¨n GiÕng NÔ Ch©u-Hång Nam 27 Ph¹m H÷u Dù Ph¬ng §é- Hång Ch©u 8 NguyÔn Xu©n Kû Lª Nh Hæ-Hång Nam 28 TrÇn V¨n Mïi Ph¬ng §é- Hång Ch©u 9 Hµ V¨n T¸i Lª Nh Hæ-Hång Nam 29 TrÇn V¨n Hëng Ph¬ng §é- Hång Ch©u 10 Hµ V¨n Ho¹t Lª Nh Hæ-Hång Nam 30 TrÇn V¨n TËp Ph¬ng §é- Hång Ch©u 11 Bïi TrÝ Tµi Lª Nh Hæ-Hång Nam 31 Vò V¨n Trung Ph¬ng §é- Hång Ch©u 12 NguyÔn Träng Doanh Lª Nh Hæ-Hång Nam 32 NguyÔn Anh Ph¬ng Ph¬ng §é- Hång Ch©u 13 NguyÔn V¨n Thµ Lª Nh Hæ-Hång Nam 33 §ç nguyªn H÷u Ph¬ng §é- Hång Ch©u 14 Hµ V¨n Thêng Lª Nh Hæ-Hång Nam 34 NguyÔn §øc Hoµ Nam TiÕn-Hång Ch©u 15 Hµ V¨n Cao Lª Nh Hæ-Hång Nam 35 Ph¹m ViÕt Tha Nam TiÕn-Hång Ch©u 16 D¬ng V¨n ¸nh MËu D¬ng-Hång Ch©u 36 V¬ng V¨n Thu Nam TiÕn-Hång Ch©u 17 TrÇn ThÞ M¬ MËu D¬ng-Hång Ch©u 37 Ph¹m V¨n Phó Nam TiÕn-Hång Ch©u 18 Vò Quang Tù MËu D¬ng-Hång Ch©u 38 NguyÔn V¨n V­îng Nam TiÕn-Hång Ch©u 19 NguyÔn Ngäc Du MËu D¬ng-Hång Ch©u 39 Ph¹m V¨n TuÊn Nam TiÕn-Hång Ch©u 20 Ph¹m V¨n Lu©n MËu D¬ng-Hång Ch©u 40 Cao V¨n Bµi Nam TiÕn-Hång Ch©u §èi t­îng Hä tªn §Þa chØ/C¬ quan C¸n Bé NguyÔn V¨n TuÊn Phßng KH-Së NN HY-Héi phã héi lµm vên NguyÔn v¨n L¬ng Së KHCN TrÇn nguyªn Th¸p Trëng P. trång trät-Së NN Anh Tr¸ng Chuyªn viªn P trång trät-së NN «ng T©m Trëng P. ChÕ biÕn chÝnh s¸ch-Së NN ¤ng T¸m Th«n phã th«n NÔ ch©u-Hång nam SX Gièng ¤ng Minh X· Hång Nam-Chuyªn SX nh·n gièng Th¬ng l¸i Gia ®×nh bµ Lan-thÞ x· Hng yªn Hµ Xu©n Thuû-chñ thu gom-Kú Linh Hæ-Hång Nam-Tx HY Vò V¨n Chung-chñ bu«n lín-Ph¬ng ®é-Hång ch©u-Tx HY ChÕ biÕn TrÞnh V¨n L¹p-NÏ ch©u-Hång Nam-Tx HY XI. Tµi liÖu tham kh¶o Niªn gi¸m thèng kª tØnh H­ng yªn-2003, 2004 Quy ho¹ch ph¸t triÓn n«ng nghiÖp-n«ng th«n tØnh H­ng Yªn ®Õn n¨m 2010B¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng n«ng nghiÖp tØnh-2001, 2002, 2003, 2004 B¸o c¸o tæng kÕt t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn n«ng s¶n trong tØnh 2001-2004 Hái ®¸p vÒ nh·n v¶i-GS-TS TrÇn ThÕ Tôc-NXB N«ng nghiÖp

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • docPhân tích ngành hàng nhãn tỉnh hưng yên.doc
Luận văn liên quan