Đề tài Phân tích, thiết kế biện pháp hạ giá thành đơn vị sản phẩm than sạch ở Xí nghiệp 397 - Công ty Đông Bắc

) TËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn Lµ c¸c kho¶n chi phÝ ngoµi c¸c chi phÝ ë trªn nh−: ThuÕ m«n bµi, thuÕ sö dông ®Êt hoÆc tiÒn thuª ®Êt, thuÕ tµi nguyªn, lÖ phÝ cÇu phµ, chi phÝ tiÕp t©n, kh¸ch tiÕt, qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ, chi phÝ giao dÞch, héi nghÞ, tuyÓn dông, tËp qu©n sù... 2.4.2) TËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh theo c«ng ®o¹n Gi¸ thµnh c«ng ®o¹n ®−îc tÝnh to¸n trªn c¬ së ¸p dông ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch chi phÝ ho¹t ®éng g¾n liÒn víi nguån gèc h×nh thµnh chi phÝ ®Ó ph©n bæ chi phÝ theo ®èi t−îng tÝnh gi¸ thµnh, trªn c¬ së sö dông nhiÒu tiªu thøc ®Ó ph©n bæ chi phÝ. 1) Chi phÝ nguyªn nhiªn vËt liÖu trùc tiÕp. Chi phÝ NVL trùc tiÕp ®−îc tÝnh trùc tiÕp cho tõng ®èi t−îng chÞu chi phÝ liªn quan, tõng tr−êng hîp chi phÝ vËt liÖu cã liªn quan ®Õn nhiÒu c«ng ®o¹n th× chän tiªu chuÈn thÝch hîp ®Ó tÝnh to¸n ph©n bæ cho c¸c ®èi t−îng chÞu chi phÝ cã liªn quan. 2) Chi phÝ nh©n c«ng - Chi phÝ tiÒn l−¬ng :TiÒn l−¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp ®−îc tÝnh trùc tiÕp cho tõng ®èi t−îng chÞu chi phÝ cã liªn quan, tõng tr−êng hîp chi phÝ tiÒn l−¬ng cã liªn quan nhiÒu c«ng ®o¹n th× chän tiªu chuÈn thÝch hîp ®Ó tÝnh to¸n ph©n bæ cho phï hîp. (Tæng quü l−¬ng vµ tiÒn l−¬ng ®−îc tÝnh to¸n vµ ph©n bæ cho c¸c c«ng ®o¹n trong b¶ng hao phÝ lao ®éng tiÒn l−¬ng ). - B¶o hiÓm x· héi : Ph©n bæ theo chi phÝ tiÒn l−¬ng cho c¸c c«ng ®o¹n. 3) Chi phÝ khÊu hao Tµi s¶n cè ®Þnh. Ph©n bæ theo tû träng cña NG-Tµi s¶n cè ®Þnh bè trÝ tõng c«ng ®o¹n, c¨n cø theo sè TS cña K.To¸n. 4) Chi phÝ kh¸c : §−îc ph©n bæ thµnh 5 nhãm vµ ph©n bæ cho gi¸ thµnh c«ng ®o¹n theo tiªu thøc sau : Tr−êng ®hbknh - khoa kt & ql ®å ¸n tèt nghiÖp 40 Sinh viªn: Vò ThÞ §µo líp QTDN_K7_cp - Ph©n bæ theo chi phÝ tiÒn l−¬ng. - Ph©n bæ theo chi phÝ s¶n xuÊt - Ph©n bæ cho chi phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh - Ph©n bæ chi phÝ tiªu thô - Ph©n bæ chi phÝ thuª ngoµi. 2.5 Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn gi¸ thµnh tæng s¶n l−îng §Ó ph©n tÝch ®−îc t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh so víi thùc hiÖn n¨m tr−íc ta cÇn tiÕn hµnh xem xÐt b¶ng sè liÖu 7 B¶ng 2.7 Gi¸ thµnh tæng s¶n l−îng G.thµnh KH n¨m 2004 SS TH vµ KH 2004 SS TH 2004 vµ TH 2003 TT Néi dung G.thµnh TH n¨m 2003 G.thµnh KH (tr.®) G.thµnh TH(tr.®) Sè tuyÖt ®èi(tr.®) % Sè tuyÖt ®èi(tr.®) % 1 Gi¸ thµnh tæng s¶n l−îng (Tr.tÊn) 27.373,09 51.717,00 61.546,78 9.829,78 19,01 88.919,87 324,84 2 S¶n lîng (tÊn) 137.576,00 252.000,00 301.459,18 49.459,18 19,63 439,035.18 319,12 3 G.thµnh ®vsp ( ®/tÊn ) 198.967,04 205.226,19 204.162,90 -1.063,29 -0,52 403.129,94 202,61 Tr−êng ®hbknh - khoa kt & ql ®å ¸n tèt nghiÖp 41 Sinh viªn: Vò ThÞ §µo líp QTDN_K7_cp B¶ng 2.8 B¶ng chi tiÕt gi¸ thµnh tæng s¶n l−îng theo yÕu tè §vt : TriÖu ®ång G.thµnh TH n¨m 2003 G.thµnh KH n¨m 2004 G.thµnh TH n¨m 2004 SS TH vµ KH 2004 SS TH 2004 vµ TH 2003 TT YÕu tè chi phÝ G.thµnh TH(tr.®) % G.thµnh KH (tr.®) % G.thµnh TH(tr.®) % % Sè tuyÖt ®èi(tr.®) % sè tuyÖt ®èi(tr.®) I Nguyªn nhiªn vËt liÖu 8.281,34 30,25 20.441,20 39,53 23.558,77 38,28 -4,62 -523,47 -4,62 6.703,65 1Nguyªn vËt liÖu 4.973,18 18,17 12.200,30 23,59 11.676,83 18,97 4,33 4.082,80 4,33 8.706,78 2Nhiªn liÖu 2.829,42 10,34 7.453,40 14,41 11.536,20 18,74 -0,96 -441,76 -0,96 -133,00 3§éng lùc 478,74 1,75 787,50 1,52 345,74 0,56 -0,73 624,70 -0,73 153,60 II Nh©n c«ng 6.543,94 23,91 6.109,50 11,81 6.753,91 10,97 -0,11 19,71 -0,11 56,37 1TiÒn l−¬ng 6.127,90 22,39 5.656,80 10,94 6.281,50 10,21 -1,23 664,72 -1,23 6.520,42 2BHXH, y tÕ, KPC§ 416,04 1,52 452,70 0,88 472,41 0,77 5,44 4.995,68 5,44 7.429,92 III KhÊu hao TSC§ 1.624,30 5,93 7.480,00 14,46 8.144,72 13,23 -2,13 407,40 -2,13 4.735,95 IV Chi phÝ dÞch vô thuª ngoµi 6.226,76 22,75 8.661,00 16,75 13.656,68 22,19 0,00 9.829,78 0,00 34.173,69 V Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn 4.696,75 17,16 9.025,30 17,45 9.432,70 15,33 0,00 407,40 0,00 4735,95 Céng /TSL 27.373,09 100,00 51.717,00 100,00 61.546,78 100,00 0,00 9829,78 0,00 34.173,69 Qua b¶ng 2.7 cho ta thÊy gi¸ thµnh thùc hiÖn so víi gi¸ thµnh kÕ ho¹ch t¨ng gi¶m nh− sau : - YÕu tè chi phÝ nguyªn vËt liÖu thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch gi¶m -4,62% - YÕu tè chi phÝ nhiªn liÖu thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch t¨ng +4,33%. Nguyªn nh©n do ¶nh h−ëng ®Þnh møc tiªu hao nhiªn liÖu ®Õn khèi l−îng c«ng viÖc, gi¸ c¶ nhiªn liÖu t¨ng h¬n so víi kÕ ho¹ch. - YÕu tè chi phÝ ®éng lùc thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch gi¶m -0,96% - YÕu tè chi phÝ tiÒn l−¬ng thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch gi¶m -0,73% - YÕu tè chi phÝ BHXH, y tÕ, KPC§ thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch gi¶m -0,11% - YÕu tè chi phÝ KhÊu hao Tµi s¶n cè ®Þnh thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch gi¶m - 1,23% - YÕu tè chi phÝ dÞch vô mua ngoµi thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch t¨ng +5,44%. Nguyªn nh©n do thiÕt bÞ cã h¹n nªn ph¶i thuª ngoµi, thuª vËn chuyÓn, söa ch÷a... Tr−êng ®hbknh - khoa kt & ql ®å ¸n tèt nghiÖp 42 Sinh viªn: Vò ThÞ §µo líp QTDN_K7_cp - YÕu tè chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn thùc hiÖn so víi kÕ ho¹ch gi¶m -2,13% Nh− vËy lµ chØ cã nhiªn liÖu vµ dÞch vô mua ngoµi khi thùc hiÖn lµ t¨ng h¬n so víi kÕ ho¹ch. X¸c ®Þnh møc t¨ng gi¶m gi¸ thµnh +) Thùc hiÖn 2004 so víi kÕ ho¹ch 2004: 61.546,78 – 51.717,00 = 9.829,78 (Tr.®) t−¬ng d−¬ng víi móc t¨ng lµ 19,01% X¸c ®Þnh møc ®é ¶nh h−ëng cña c¸c nh©n tè Do s¶n l−îng s¶n xuÊt Sè tuyÖt ®èi = (301.459,18 – 252.000)*205.226,19 = 10.150,32(Tr.®) Sè t−¬ng ®èi =10.150,32/51.717,00 =19,63% Do gi¸ thµnh ®¬n vÞ: Sè tuyÖt ®èi = (204.162,9 – 205.226,19) * 301.459,18 = -320,38 (Tr.®) Sè t−¬ng ®èi –320,38/51.717 =0,62% +) TH 2004 so víi TH 2003 X¸c ®Þnh møc t¨ng gi¶m gi¸ thhµnh Sè tuyÖt ®èi 61.546,78 – 27.373 = 34.173,78 (Tr.®) Sè t−¬ng ®èi 34.173,78/27.373 = 119,12% Do s¶n l−îng s¶n xuÊt (301.459,18 – 137.576)* 198.967,04 = 32.607,35 (Tr.®) t−¬ng øng víi møc t¨ng 32.607,35/27.373 = 119,12% Do gi¸ thµnh ®¬n vÞ ( 204.162,9 - 198.976,04)*301.459,18 = 1.566,34 (Tr.®) T−¬ng øng víi møc t¨ng 5,72% Qua ph©n tÝch trªn ta cã b¶ng tæng hîp c¸c nh©n tè ¶nh h−ëng sau: B¶ng 2.8 Tæng hîp ¶nh h−ëng cña c¸c nh©n tè®Õn gi¸ thµnh tæng s¶n l−îng TH 2004 so víi TH 2003 TH 2004 so víi KH 2004 Nh©n tè Sè tuyÖt ®èi % Sè tuyÖt ®èi % S¶n l−îng + 32.607,39 119,12 10.150,10 19,63 Z§V 1.566,39 5,72 -320,38 -0,62 Céng 34.173,78 124,84 9.829,78 19,01 Tr−êng ®hbknh - khoa kt & ql ®å ¸n tèt nghiÖp 43 Sinh viªn: Vò ThÞ §µo líp QTDN_K7_cp Tõ b¶ng tæng hîp trªn cho ta thÊy n¨m 2004 XÝ nghiÖp thùc hiÖn gi¸ thµnh kÐm h¬n so víi n¨m 2003 lµm t¨ng tæng gi¸ thanhf h¬n so víi n¨m 2003 lµ 34.173,78 triÖu ®ångt−¬gn øng víi møc t¨ng 124,84%. T¨ng do hai nguyªn nh©n Do s¶n l−îng t¨ng lµm t¨ng gi¸ thµnh lµ 32.607,39 tr.® t−¬gn øng víi møc t¨ng119,63%, do gi¸ thµnh ®¬n vÞ t¨ng 1.566,39 ®ång t−¬ng øng víi møc t¨ng 5,72% N¨m 2004 gi¸ thµnh thùc hiÖn so víi gi¸ thµnh kÕ ho¹ch t¨ng 9.829,78tr.® øng víi móc t¨ng 19,01%. Tt¨ng dáan l−îng s¶n xuÊt t¨ng 10.150,10tr.® t−¬ng øng víi møc t¨ng 19,63%, do gi¸ thµnh ®¬n vÞ gi¶m 320,38 ®ång/tÊn t−¬ng øng víi møc gi¶m 0,63% ViÖc t¨ng s¶n l−îng lµm t¨ng tæng gi¸ thµnh lµ mét yÕu tè ®−¬ng nhiªn. Tuy nhiªn viÖc t¨ng gi¸ thµnh ®¬n vÞ lµm t¨ng chi phÝ ta cÇn ph¶i xem xÐt kü ®Ó t×m hiÓu râ nguyªn nh©n tõ ®ã cã biÖn ph¸p kh¾c phôc §Ó t×m hiÓu ta ®i s©u ph©n tÝch gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm. 2.6 Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm than s¹ch. Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm theo yÕu tè chi phÝ Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm ®−îc kÕt cÊu nhiÒu yÕu tè, nã ph¶n ¸nh môc ®Ých vµ c«ng dông cña tõng chi phÝ. Ph©n tÝch gi¸ thµnh ®¬n vÞ theo yÕu tè chi phÝ cã liªn quan chÆt chÏ víi viÖc ¸p dông vµ cñng cè chÕ ®é h¹ch to¸n kinh doanh. Nã ph¶n ¸nh cho biÕt ®−îc nh÷ng chi phÝ nµo lµm ¶nh h−ëng ®Õn viÖc t¨ng gi¶m gi¸ thµnh. §Ó ph©n tÝch ®−îc ta xem xÐt b¶ng sè liÖu trong b¶ng 2.9 Tr−êng ®hbknh - khoa kt & ql ®å ¸n tèt nghiÖp 44 Sinh viªn: Vò ThÞ §µo líp QTDN_K7_cp B¶ng 2.9 Gi¸ thµnh ®¬n vÞ theo yÕu tè §VT:§ång/tÊn N¨m 2004 SS TH vµ KH 2004 SS TH 2004 vµ TH 2003 TT YÕu tè chi phÝ G.thµnh TH n¨m 2003 (®) G.thµnh KH (®) G.thµnh TH (®) % Sè tuyÖt ®èi (®) % Sè tuyÖt ®èi (®) I Nguyªn nhiªn vËt liÖu 80.194,65 81.115,87 78.149,12 -3,66 -2.966,75 -2,55 -2.045,53 1 Nguyªn vËt liÖu 46.148,60 48.413,89 38.734,37 -19,99 -9.679,52 -16,07 -7.414,23 2 Nhiªn liÖu 30.566,23 29.576,98 38.267,87 29,38 8.690,89 25,20 7.701,64 3 §éng lùc 3.479,82 3.125,00 1.146,89 -63,30 -1.978,11 -67,04 -2.332,93 II Nh©n c«ng 27.565,99 24.244,05 22.404,06 -7,59 -1.839,99 -18,73 -5.161,93 1 TiÒn l¬ng 25.523,35 22.447,62 20.836,98 -7,18 -1.610,64 -18,36 -4.686,37 2 BHXH, y tÕ, KPC§ 2.042,24 1.796,43 1.567,08 -12,77 -229,35 -23,27 -475,16 III KhÊu hao TSC§ 11.806,57 29.682,54 27.017,65 -8,98 -2.664,89 128,84 15.211,08 IV Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi 45.260,51 34.369,05 45.301,92 31,81 10.932,87 0,09 41,41 V Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn 34.139,32 35.814,68 31.290,14 -12,63 -4.524,54 -8,35 -2.849,18 Céng 198.967,04 205.226,19 204.162,89 -0,52 -1.063,30 2,614 5.195,85 Qua b¶ng 2.9 cho ta thÊy gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña n¨m 2004 gi¶m so víi kÕ ho¹ch lµ - 1.063,29 ®ång/tÊn (t−¬ng øng víi tû lÖ gi¶m lµ -63,65% T¨ng so víi n¨m tr−íc (n¨m 2003) lµ 5195,85 ®ång/tÊn b»ng (t−¬ng øng víi tû lÖ 2,61%). +) Nguyªn nh©n biÕn ®éng do gi¸ thµnh TH so víi KH vµ n¨m tr−íc bëi c¸c yÕu tè sau + BiÕn ®éng gi¸ thµnh ®¬n vÞ thùc hiÖn – kÕ ho¹ch so víi kÕ ho¹ch n¨m 2004 - Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu gi¶m lµ : -19,99% t−¬ng øng víi -9.679,52 ®ång/ tÊn than. - Chi phÝ nhiªn liÖu t¨ng : 29,38%, t−¬ng øng víi 8.690,88 ®ång/tÊn than. - Chi phÝ nhiªn liÖu gi¶m : -63,3%, t−¬ng øng víi -1.978,11 ®ång/tÊn than. - Chi phÝ tiÒn l−¬ng gi¶m lµ : -7,18% t−¬ng øng víi -1.610,64 ®/tÊn than. - Chi phÝ BHXH, y tÕ, KPC§ gi¶m lµ : -12,77% t−¬ng øng víi -229,35 ®/tÊn than. Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 45 - Chi phÝ KHTµi s¶n cè ®Þnh gi¶m lµ : -8,98% t−¬ng øng víi -2.664,89 ®/ tÊn than. - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi t¨ng lµ: 31,81% t−¬ng øng víi 10.932,87 ®/tÊn than. - Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn gi¶m lµ : -12,63% t−¬ng øng víi -4.524,54 ®/tÊn than. Gi¸ thµnh thùc hiÖn KH mét tÊn than so víi KH gi¶m -63,65% t−¬ng øng lµ -1.063,29 ®ång/ tÊn than. Nh− vËy c¸c chi phÝ yÕu tè t¨ng lµ nguyªn nh©n g©y lªn gi¸ thµnh s¶n phÈm t¨ng Trong c¸c yÕu tè trªn ®Òu cã nh÷ng ¶nh h−ëng ®Õn møc t¨ng gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm. §Ó t×m râ nguyªn nh©n nµo ¶nh h−ëng ®Õn sù t¨ng gi¶m gi¸ thµnh, ta tiÕn hµnh ®i s©u ph©n tÝch tõng yÕu tè chi phÝ vµ tõ ®ã ®−a ra c¸c biÖn ph¸p nh»m h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. 2.6.1 Ph©n tÝch yÕu tè nguyªn vËt liÖu 2.6.1.1 YÕu tè vËt liÖu trong gi¸ thµnh ®¬n vÞ YÕu tè vËt liÖu trong gi¸ thµnh ®¬n vÞ thùc thùc hiÖn n¨m 2004 so víi kÕ ho¹ch n¨m 2004 gi¶m lµ 9.679,52®ång/tÊn, nguyªn nh©n gi¶m lµ do: Nhu cÇu vËt liÖu cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm gi¶m thÓ hiÖn trong b¶ng 2.10 Do ®Þnh møc tiªu hao cho mét ®¬n vÞ khèi l−îng c«ng viÖc gi¶m thÓ hiÖn trong b¶ng 2.10 Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 46 B¶ng 2.10 Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 47 2.6.1.2 Ph©n tÝch yÕu tè nhiªn liÖu §èi víi s¶n xuÊt than (quy tr×nh s¶n xuÊt ®· ®−îc tr×nh bµy ë trªn). Ngµnh khai th¸c kho¸ng s¶n nãi chung vµ khai th¸c than nãi riªng, kh«ng cã nguyªn vËt liÖu chÝnh ®Ó cÊu thµnh s¶n phÈm, chñ yÕu lµ NVL phô, phôc vô cho qu¸ tr×nh khai th¸c vµ chÕ biÕn s¶n phÈm gåm cã c¸c lo¹i sau : VËt liÖu, Nhiªn liÖu, §éng lùc. Qua b¶ng 2.11 cho ta thÊy yÕu tè nhiªn liÖu thùc hiÖn 2004 t¨ng so víi n¨m tr−íc lµ: 7.701,64 ®ång /tÊn ( t−¬ng −íng víi tû lÖ lµ : 25,20 %), gi¶m so víi kÕ ho¹ch lµ: 8.690,88®/tÊn ( t−¬ng øng víi tû lÖ lµ : 29,38 %). Sù biÕn ®éng cña chi phÝ nhiªn liÖu cã thÓ do hai nh©n tè : møc tiªu hao vËt liÖu vµ gi¸ cña nguyªn vËt liÖu. D−íi d©y ta ph©n tÝch ¶nh h−ëng cña tõng nh©n tè ®Õn tõng yÕu tè chi phÝ nhiªn liÖu trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. B¶ng 2.11 thÓ hiÖn t×nh h×nh vÒ chi phÝ nhiªn liÖu cho tÊn than. Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 48 B¶ng 2.11 Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 49 Qua b¶ng sè liÖu B¶ng 2.11 cho ta thÊy møc ®é ¶nh h−ëng cña møc tiªu hao nhiªn liÖu, gi¸ c¶ nhiªn liÖu tíi sù biÕn ®éng gi¸ thµnh Chi phÝ nhiªn liÖu mét tÊn than = ∑ = n i 1 mi * gi Trong ®ã: - gi: Gi¸ c¶ nguyªn nhiªn vËt liÖu - mi: Tiªu hao nguyªn nhiªn liÖu cho mét ®¬n vÞ khèi l−îng c«ng viÖc *) BiÕn ®éng cña møc tiªu hao nhiªn liÖu trªn mét tÊn than thùc hiÖn n¨m 2004 so víi: + KÕ ho¹ch n¨m 2004 - Tõ c«ng thøc: ∑ = n i 1 m1i *g1i - ∑ = n i 1 m0i * g0i C«ng thøc nµy cho ta biÕt t×nh h×nh biÕn ®éng gi¸ thµnh do ¶nh h−ëng cña møc tiªu hao nhiªn liÖu trªn mét tÊn than -Ta cã møc biÕn ®éng: Mm0 = ∑ = n i 1 m1i * g1i - ∑ = n i 1 m0i * g1i Mm0 = 38.267,87 – 30.150,62 = 7.911,25®/tÊn -Ta cã tû lÖ biÕn ®éng (ta ¸p dông c«ng thøc) ∑ = n i 1 m1i * g1i - ∑ = n i 1 m0i * g1i Tm0 = ------------------------------------------------------ * 100 ∑ = n i 1 m0i * g0i 7.911,25 = ---------------- x 100 = 26,59% 30.150,62 + Thùc hiÖn n¨m 2003 -Ta cã møc biÕn ®éng: Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 50 MmT = ∑ = n i 1 m1i * g1i - ∑ = n i 1 mTi * g1i MmT = 38.267,87 – 31.143,81 = 6.918,70®/tÊn -Ta cã tû lÖ biÕn ®éng (ta ¸p dông c«ng thøc) ∑ = n i 1 m1i * g1i - ∑ = n i 1 mTi * g1i TmT = ------------------------------------------------------ * 100 ∑ = n i 1 mTi * g0i 6.918,70 = ---------------- x 100 = 23,10% 29.951,08 *) BiÕn ®éng cña chi phÝ nhiªn liÖu do ¶nh h−ëng cña gi¸ c¶ nhiªn liÖu trªn mét tÊn than s¹ch thùc hiÖn 2004 so víi:: + KÕ ho¹ch 2004 -Ta cã møc biÕn ®éng : Mm0 = ∑ = n i 1 m1i * g1i - ∑ = n i 1 m1i * g0i Mm0 = 38.267,87 – 37.488,23 = 779,64 ®/tÊn -Ta cã tû lÖ biÕn ®éng (ta ¸p dông c«ng thøc) ∑ = n i 1 m1i * g1i - ∑ = n i 1 m1i * g0i Tm0 = ------------------------------------------------------ * 100 ∑ = n i 1 m1i * g0i 7.911,25 = ---------------- x 100 = 2,79 % 37.488,23 + Thùc hiÖn n¨m 2003 Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 51 -Ta cã møc biÕn ®éng MgT = ∑ = n i 1 m1i * g1i - ∑ = n i 1 m1i * gTi MgT = 38.267,87 – 37.484,93 = 782,94®/tÊn -Ta cã tû lÖ biÕn ®éng (ta ¸p dông c«ng thøc) ∑ = n i 1 m1i * g1i - ∑ = n i 1 m1i * gTi TgT = ------------------------------------------------------ * 100 ∑ = n i 1 m1i * gTi 782,94 = ---------------- x 100 = 2,09 37.484,93 Qua ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h−ëng trªn cña chi phÝ nhiªn liÖu ta tËp hîp ®−îc b¶ng 2.12 B¶ng 2.12 Tæng hîp ¶nh h−ëng cña c¸c nh©n tè ®Õn chi phÝ nhiªn liÖu cho mét tÊn than BiÕn ®éng so víi KH 2004 BiÕn ®éng so víi Th 2003 C¸c nh©n tè Møc biÕn ®éng(®) Tû lÖ (%) Møc biÕn ®éng(®) Tû lÖ (%) ¶nh h−ëng cña gi¸ c¶ 779,64 2,79 782,94 2,09 ¶nh h−ëng cña møc tiªu hao nhiªn liÖu trªn mét tÊn than 7.911,25 26,59 6.918,7 23,10 Céng 8.690,89 29,30 7.701,64 25,20 NhËn xÐt: Khi gi¸ nhiªn liÖu, møc tiªu hao nhiªn thay ®æi ®· lµm cho gi¸ thµnh thùc hiÖn cña n¨m 2004: • Gi¸ nhiªn liÖu t¨ng so víi kÕ ho¹ch 2004 lµ 779,64®/tÊn t−¬ng øng víi tû lÖ 2,79%. møc tiªu hao nhiªn liÖu trªn mét tÊn than t¨ng 7.911,25 ®ång/tÊn Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 52 t−¬ng øng víi møc t¨ng 26,59% tõ ®ã dÉn ®Õn chi phÝ nhiªn liÖu t¨ng so víi kÕ ho¹ch lµ 8.690,89 ®ång/tÊn t−¬ng øng víi t¨ng 29,38% • Gi¸ nhiªn liÖu t¨ng so víi thùc hiÖn 2003 lµ 782,94®/tÊn t−¬ng øng víi tû lÖ 2,09%. møc tiªu hao nhiªn liÖu trªn mét tÊn than t¨ng 6.918,70 ®ång/tÊn t−¬ng øng víi møc t¨ng 23,10% tõ ®ã dÉn ®Õn chi phÝ nhiªn liÖu t¨ng so víi kÕ ho¹ch lµ 7.701,04 ®ång/tÊn t−¬ng øng víi t¨ng 25,2% 2.6.2 Ph©n tÝch yÕu tè chi phÝ nh©n c«ng Trong c¸c ho¹t ®éng kinh doanh môc tiªu cña c¸c doanh nghiÖp lµ gi¶m chi phÝ ®Ó h¹ thÊp gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Õn møc cã thÓ mµ vÉn ®¹t, v−ît ®−îc møc lîi nhuËn mµ doanh nghiÖp ®Æt ra. Gi¶m chi phÝ nh−ng ph¶i ®¶m b¶o chÊt l−îng s¶n phÈm, ®¶m b¶o vÒ ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña ng−êi lao ®éng vµ nhiÒu c¸c yÕu tè kh¸c. Trong hai n¨m qua XÝ nghiÖp 397 ®· gi¶m ®−îc chi phÝ nh©n c«ng trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm tõ 27.565,99®ång/tÊn n¨m 2003 ®Õn n¨m 2004 cßn 22.404,06®ång/tÊn s¶n phÈm than s¹ch tiªu thô t−¬ng øng víi møc gi¶m 7,59%. Møc gi¶m nµy lµ do n¨m qua XÝ nghiÖp ®· ®Çu t− thªm mét sè dông cô s¶n xuÊt hç trî ng−êi lao ®éng, gióp gi¶m bít c«ng viÖc thñ c«ng, tiÕt kiÖm thêi gian s¶n xuÊt lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng trªn mét ca dÉn ®Õn chi phÝ nh©n c«ng trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm gi¶m ®i. D−íi ®©y lµ b¶ng chi phÝ nh©n c«ng trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm gióp ta thÊy râ ®iÒu nµy Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 53 B¶ng 2.13 Chi phÝ nh©n c«ng trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm than s¹ch tiªu thô §VT: §ång/tÊn n¨m 2004 Th 2004 so víi TH 2003 TH 2004 so víi KH 2004 tt Néi dung Th n¨m 2003 KH TH Møc +,- % Møc +,- % TiÒn l−¬ng 27.565,99 24.244,05 22.404,06 -5.161,93 -18,73 -1.839,99 -7,59 I Than lé thiªn 24.560,99 21.175,62 19.865,29 -4.695,70 -19,12 -1.310,33 -6,19 1 Bãc ®Êt ®¸ 22.355,99 19.275,62 18.144,29 -4.211,70 -18,84 -1.131,33 -5,87 a S¶n xuÊt chÝnh 22.309,99 19.231,62 18.100,29 -4.209,70 -18,87 -1.131,33 -5,88 Khoan 6.467,00 5.875,00 5.856,46 -610,54 -9,44 -18,54 -0,32 Næ m×n 5.013,00 4.578,00 4.577,00 -436,00 -8,70 -1,00 -0,02 Xóc ®Êt ®¸ 6.642,80 5.998,48 6.042,54 -600,26 -9,04 44,06 0,73 VËn chuyÓn ®Êt ®¸ 3.757,80 2.453,70 2.996,67 -761,13 -20,25 542,97 22,13 M¸y g¹t 429,39 344,44 348,62 -80,77 -18,81 4,18 1,21 b Phô trî vµ phôc vô 23,00 22,00 22,00 -1,00 -4,35 0,00 0,00 c Gi¸n tiÕp 23,00 22,00 22,00 -1,00 -4,35 0,00 0,00 2 Bãc than 2.205,00 1.900,00 1.721,00 -484,00 -21,95 -179,00 -9,42 a S¶n xuÊt chÝnh 2.159,00 1.858,00 1.677,00 -482,00 -22,33 -181,00 -9,74 Xóc than 1.203,20 868,00 910,00 -293,20 -24,37 42,00 4,84 VËn chuyÓn than 734,00 867,00 652,00 -82,00 -11,17 -215,00 -24,80 M¸y g¹t 221,80 123,00 115,00 -106,80 -48,15 -8,00 -6,50 b Phô trî vµ phôc vô 20,00 18,00 19,00 -1,00 -5,00 1,00 5,56 c Gi¸n tiÕp 26,00 24,00 25,00 -1,00 -3,85 1,00 4,17 II Sµng tuyÓn than vµ tiªu thô 2.305,00 1.772,00 1.787,00 -518,00 -22,47 15,00 0,85 1 S¶n xuÊt chÝnh 2.188,00 1.656,00 1.673,00 -515,00 -23,54 17,00 1,03 C«ng nh©n sµng than 2.143,00 1.612,00 1.629,00 -514,00 -23,99 17,00 1,05 Bèc rãt t. thô m¸ng ga Cao S¬n 45,00 44,00 45,00 0,00 0,00 1,00 2,27 2 Phô trî vµ phôc vô 94,00 94,00 92,00 -2,00 -2,13 -2,00 -2,13 3 Gi¸n tiÕp 23,00 22,00 22,00 -1,00 -4,35 0,00 0,00 III Söa ch÷a lín tù lµm 700,00 786,44 751,77 51,77 7,40 -34,67 -4,41 Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 54 2.6.3 Ph©n tÝch yÕu tè chi phÝ khÊu hao Tµi s¶n cè ®Þnh Trong c«ng t¸c khai th¸c má, l−îng m¸y mãc TB chiÕm tû träng cao cho nªn viÖc tÝnh khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ còng lµ mét yÕu tè cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm. Theo c¸ch tÝnh khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ, ph−¬ng tiÖn vËn t¶i th× chi phÝ nµy kh«ng bÞ biÕn ®æi theo møc ®é thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt nh−ng vÒ mÆt vËt chÊt th× hao mßn m¸y mãc thiÕt bÞ, ph−¬ng tiÖn vËn t¶i biÕn ®æi theo khèi l−îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra, chi phÝ khÊu hao trong gi¸ thµnh s¶n phÈm chÞu ¶nh h−ëng cña tû lÖ khÊu hao vµ gi¸ trÞ ban ®Çu cña m¸y mãc thiÕt bÞ. Trong hai nh©n tè nµy th× tû lÖ trÝch khÊu hao th−êng kh«ng ®æi do t¨ng gi¶m vÒ sè l−îng trong sö dông nh− thay ®æi thêi h¹n ®−a vµo sö dông cho s¶n xuÊt hoÆc thanh lý kh«ng ®−a vµo sö dông trong s¶n xuÊt. Nguyªn nh©n gi¶m Tµi s¶n cè ®Þnh *) Do huy ®éng ca xe m¸y ho¹t ®éng t¨ng h¬n so víi kÕ ho¹ch. Trong b¶ng 2.14 Nh− vËy n¨ng lùc thiÕt bÞ hiÖn cã cña XÝ nghiÖp so víi kÕ ho¹ch cßn rÊt h¹n chÕ. V× vËy viÖc huy ®éng xe m¸y lµm thªm ca thªm giê t¨ng s¶n l−îng thùc hiÖn lµ cÇn thiÕt. ChÝnh tõ ®ã ®· lµm gi¶m chi phÝ khÊu hao Tµi s¶n cè ®Þnh trong gi¸ thµnh s¶n phÈm than s¹ch céng gi¶m do ho¹t ®éng t¨ng: = - 6.162.512.012 ® B¶ng 2.14 B¶ng so s¸nh s¶n l−îng thùc hiÖn cña thiÕt bÞ xe m¸y so víi n¨ng lùc kÕ ho¹ch Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 55 Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 56 2.6.4 Ph©n tÝch yÕu tè dÞch vô mua ngoµi YÕu tè chi phÝ dÞch vô mua ngoµi tÝnh vµo gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña XÝ nghiÖp chiÕm 22,75% so víi n¨m tr−íc, chiÕm 20% gi¸ thµnh thùc hiÖn so víi n¨m nay. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do XÝ nghiÖp thiÕu m¸y mãc thiÕt bÞ dÉn ®Õn ph¶i thuª ngoµi m¸y mãc vµ ph−¬ng tiªn vËn chuyÓn, ®Ó t×m hiÓu ta xem b¶ng 2.15 B¶ng 2.15 Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi cho mét tÊn than §VT:®ång/tÊn N¨m 2004 Th 2004 so víi TH 2003 Th 2004 so víi kh 2004 T T Néi dung th n¨m 2003 KH TH Chªnh lÖch % Chªnh lÖch % Tæng chi phÝ 45.260,51 34.369,05 45.301,92 41,41 0,09 10.932,87 31,81 1 B−u ®iÖn phÝ, ®iÖn tho¹i 353,03 233,02 308,05 -44,98 -12,74 75,03 32,20 2 Söa ch÷a TSC§ thuª ngoµi 24.173,64 15.630,11 20.662,20 -3.511,44 -14,53 5.032,09 32,19 3 Thuª bèc xóc ®Êt ®¸ 8.237,40 7.282,17 9.626,66 1.389,26 16,87 2.344,49 32,19 4 Chi mua b¶o hiÓm tµi s¶n 1.108,88 2.364,56 3.125,83 2.016,95 181,89 761,27 32,19 5 Thuª sµng, nghiÒn than 221,78 335,84 443,96 222,18 100,18 108,12 32,19 6 Thuª khoan 2.674,90 3.258,98 4.308,22 1.633,32 61,06 1.049,24 32,20 7 Thuª ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn 3.670,63 2.245,26 2.835,90 -834,73 -22,74 590,64 26,31 8 N−íc sinh ho¹t 95,05 147,36 194,80 99,75 104,94 47,44 32,19 9 Thuª chë c«ng nh©n 4.725,20 2.871,75 3.796,30 -928,90 -19,66 924,55 32,19 Qua b¶ng chi tiÕt chi phÝ dÞch vô mua ngoµi cho ta thÊy chi phÝ cho s÷a ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh chiÕm kho¶ng 50% chi phÝ mua ngoµi trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm . mÆc dï XÝ nghiÖp ®· cã nh÷ng ph−¬ng ¸n kh¾c phôc xong mét phÇn do tµi s¶n cña C«ng ty giao cho XÝ nghiÖp cã thÓ nãi lµ ®· cò , x−ëng söa ch÷a cña XÝ nghiÖp kh«ng ®¶m nhiÖm ®−îc nh÷ng h− háng nÆng do ®ã XÝ nghiÖp ph¶i thuª ngoµi s÷a ch÷a lín. Bªn c¹nh viÖc thuª s÷a c÷a TSC§ XÝ nghiÖp cßn ph¶i thuª ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn do XÝ nghiÖp kh«ng ®ñ ph−¬ng tiÖn vµ do khèi l−îng c«ng viÖc t¨ng lªn sau mçi n¨m, cô thÓ gi¸ thµnh chi phÝ mua ngoµi cho vËn chuyÓn than thùc hiÖn n¨m 2004 t¨ng so víi kÕ ho¹ch 2004 lµ 790.,64 ®ång/tÊn t−¬ng øng víi møc t¨ng38,66% tuy nhiªn l¹i gi¶m so víi thùc hiÖn n¨m 2003 lµ-834,73®/tÊn t−¬ng øng víi møc gi¶m Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 57 22,74% . Thuª xe chë c«ng nh©n thùc hiÖn 2004 so víi kÕ ho¹ch 2004 t¨ng 32,19%, nh−ng l¹i gi¶m so víi thùc hiÖn n¨m tr−íc lµ -19,66%. §iÒu nµy cho thÊy ®Çu n¨m XÝ nghiÖp lËp kÕ ho¹ch gi¸ thµnh trªn c¬ së nh÷ng hao phÝ thùc hiÖn cña n¨m tr−íc vµ kÕ ho¹ch cña n¨m tíi, nh−ng trong n¨m XÝ nghiÖp ®· ®Çu t− míi ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn lµm cho chi phÝ mua ngoµi vÒ ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn gi¶m ®i so víi n¨m tr−íc chÝnh v× thÕ mµ chi phÝ mua b¶o hiÓm tµi s¶n l¹i t¨ng, t¨ng so víi kÕ ho¹ch lµ 51,4% cô thÓ t¨ng 1.061,27®/tÊn, t¨ng so víi thùc hiÖn n¨m tr−íc lµ 181,89% cô thÓ t¨ng 2.016,95®/tÊn. §iÒu nµy kh«ng xÊu v× tµi s¶n cña XÝ nghiÖp ®−îc b¶o ®¶m b»ng b¶o hiÓm. Chi phÝ mua ngoµi cho khoan còng lµ mét nh©n tè lµm t¨ng gi¸ thµnh ®¬n vÞ n¨m 2004 chi phÝ mua ngoµi cho khoan lµ 4.008,22®/tÊn t¨ng so víi thùc hiÖn 2003 lµ 77,43% cô thÓ t¨ng 1.749,24®/tÊn. T¨ng so víi kÕ ho¹ch lµ 49,84% cô thÓ lµ t¨ng 1.333,32®/tÊn. V× XÝ nghiÖp chØ cã mét m¸y khoan nªn kh«ng thÓ ®¸p øng hÕt nhu cÇu cña c«ng viÖc do ®ã ®· ph¶i thuª. 2.6.5 Ph©n tÝch yÕu tè chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn YÕu tè chÝ phÝ kh¸c b»ng tiÒn cña XÝ nghiÖp 397 chiÕm kho¶ng 17,16% cô thÓ chiÕm 34.139,32®ång/®vsp n¨m 2003 vµ chiÕm 15,33% 31.290,14®ång/®vsp n¨m 2004 trong gi¸ thµnh ®¬n vÞ. Nh− vËy lµ chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn chiÕm mét l−îng kh«ng nhá trong gi¸ thµnh ®¬n vÞ, ®Ó t×m hiÓu ta tiÕn hµnh ph©n tÝch b¶ng sè liÖu sau Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 58 B¶ng 2.16 Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm §VT:®ång/tÊn n¨m 2004 Th 2004 so víi TH 2003 TH 2004 so víi KH 2004 tt Néi dung Th n¨m 2003 KH TH Møc +,- % Møc +,- % Tæng chi phÝ 34.139,32 35.814,68 31.290,14 -2.849,18 -8,35 -4.524,54 -12,63 1 TÇu xe ®i phÐp 263,00 501,40 303,50 40,50 15,40 -197,90 -39,47 2 Båi dìng ca ba, ®éc h¹i 4.230,85 6.733,00 3.786,00 -444,85 -10,51 -2.947,00 -43,77 3 Chi ¨n ®Þnh l−îng 5.871,96 6.894,24 5.381,90 -490,06 -8,35 -1.512,34 -21,94 4 Chi v¨n phßng phÈm 253,60 279,00 146,34 -107,26 -42,29 -132,66 -47,55 5 Chi héi nghÞ 1.945,90 2.507,00 1.783,50 -162,40 -8,35 -723,50 -28,86 6 Chi kiÓm tra ®Þnh kú 284,00 214,80 168,90 -115,10 -40,53 -45,90 -21,37 7 Chi söa ch÷a th−êng xuyªn 2.694,58 3.474,00 2.378,00 -316,58 -11,75 -1.096,00 -31,55 8 Chi b¶o hé lao ®éng 2.560,00 3.546,00 2.346,70 -213,30 -8,33 -1.199,30 -33,82 9 Trang bÞ kü thuËt VS ch¸y næ 584,83 72,00 184,60 -400,23 -68,44 112,60 156,39 10 Phßng chèng ma b·o 1.224,20 1.079,00 938,40 -285,80 -23,35 -140,60 -13,03 11 Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho 8.193,40 2.578,60 7.978,90 -214,50 -2,62 5.400,30 209,43 12 Chi th¨m quan häc tËp 3.379,80 5.894,24 2.628,30 -751,50 -22,24 -3.265,94 -55,41 13 Chi khen th−ëng tiÕt kiÖm 921,80 286,50 860,50 -61,30 -6,65 574,00 200,35 14 Chi n¨mg suÊt 1.731,40 823,70 1.220,30 -511,10 -29,52 396,60 48,15 15 Chi kh¸c 1.297,30 931,20 1.189,00 -108,30 -8,35 257,80 27,68 2.6 NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ chung Qua ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm t¹i XÝ nghiÖp 397, n¨m 2003 - 2004 nh− sau: - XÝ nghiÖp lËp kÕ ho¹ch gi¸ thµnh trªn c¬ së ®Þnh møc tiªu hao c¸c chi phÝ theo quy ®Þnh cña TCT Than ViÖt Nam quy ®Þnh nh− chi phÝ nhiªn liÖu, chi phÝ nh©n c«ng. Tuy nhiªn c¸c yÕu tè chi phÝ dÞch vô mua ngoµi, chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn XÝ nghiÖp lËp mét c¸ch phiÕn diÖn nªn kh«ng ph¶n ¸nh s¸t chi phÝ trong gi¸ thµnh. V× vËy kÕ ho¹ch gi¸ thµnh cña XÝ nghiÖp cã thÓ nãi ch−a tèt. Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 59 - Gi¸ thµnh thùc hiÖn n¨m 2003, 2004 cña XÝ nghiÖp ®· cã sù biÕn ®éng gi¸ thùc hiÖn n¨m 2004 t¨ng so víi n¨m 2003 lµ 5.195,85®/tÊn, t−¬ng øng víi møc t¨ng 2,61%. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù biÕn ®éng trªn lµ: + Chi phÝ nhiªn liÖu thùc hiÖn 2004 t¨ng so víi kÕ ho¹ch 8.690,89®/tÊn, t¨ng so víi thùc hiÖn n¨m 2003 lµ 7.701,64 ®ång/tÊn. C¸c nh©n tè dÉn ®Õn t¨ng chi phÝ nhiªu liÖu do -) Gi¸ c¶ nhiªn liÖu t¨ng thùc hiÖn 2004 so víi kÕ ho¹ch 2004 lµ 779®/tÊn t−¬ng øng víi møc t¨ng 2,79%. Thùc hiÖn 2004 t¨ng so víi thùc hiÖn 2003 lµ 782,94 ®/tÊn, t−¬ng øng víi møc t¨ng 2,0%. Gi¸ c¶ nhiªn liÖu lµ nguyªn nh©n kh¸ch quan. V× gi¸ nhiªn liÖu do Nhµ n−íc quyÕt ®Þnh, XÝ nghiÖp kh«ng quyÕt ®Þnh. -) ¶nh h−ëng cña møc tiªu hao nhiªn liÖu trªn 1 tÊn than. Thùc hiÖn 2004 so víi kÕ ho¹ch 2004 lµ 7.911,25®/tÊn, t−¬ng øng víi møc t¨ng 26,59. Thùc hiÖn 2004 so víi thùc hiÖn 2003 lµ 6.917,7®/tÊn, t−¬ng øng víi møc t¨ng lµ 23,1%. Møc tiªu hao nhiªn liÖu lµ nh©n tè chñ quan dÉn ®Õn t¨ng gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm cña XÝ nghiÖp, ®©y lµ nh©n tè mµ XÝ nghiÖp cã thÓ t×m biÖn ph¸p kh¾c phôc ®Ó h¹ gi¸ thµnh ®¬n vÞ. + Chi phÝ nh©n c«ng: Thùc hiÖn 2004 so víi thùc hiÖn 2003 ®· gi¶m 5.161®/tÊn t−¬ng øng møc gi¶m 18,73%. Thùc hiÖn 2004 so víi thùc hiÖn 2003 gi¶m 1.839,99®/tÊn t−¬ng øng víi møc gi¶m 7,59%. Nguyªn nh©n gi¶m do tiÒn l−¬ng gi¶m so víi thùc hiÖn 2003 lµ 43.686,73®/tÊn, b¶o hiÓm gi¶m 475,16®/tÊn. Thùc hiÖn 2004 gi¶m so víi kÕ ho¹ch 2004, tiÒn l−¬ng lµ 1.610,64®/tÊn, b¶o hiÓm gi¶m 229,35®/tÊn t−¬ng øng víi møc gi¶m 12,77%. Nguyªn nh©n gi¶m tiÒn l−¬ng do: N¨m qua XÝ nghiÖp sö dông c«ng nh©n hîp ®ång ng¾n h¹n, dÉn ®Õn b¶o hiÓm kh«ng ph¶i ®ãng. Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 60 XÝ nghiÖp ®Çu t− thªm mét sè c«ng cô s¶n xuÊt nhá, lµm gi¶m c«ng viÖc thñ c«ng, v× vËy chi phÝ nh©n c«ng gi¶m. + Chi phÝ khÊu hao: Thùc hiÖn 2004 so víi thùc hiÖn 2004 gi¶m 2.664,89®/tÊn, t¨ng so víi thùc hiÖn 2003 lµ 15.211®/tÊn. Nguyªn nh©n t¨ng do 2004 ®Çu t− mua m¸y mãc thiÕt bÞ, ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn phôc vô s¶n xuÊt, dÉn ®Õn khÊu hao trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm t¨ng. Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 61 PhÇn 3 ®Ò xuÊt biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm than s¹ch t¹i XÝ nghiÖp khai th¸c than 397- C«ng ty §«ng B¾c 3.1 BiÖn ph¸p 1 3.1.1 Tªn biÖn ph¸p: §Çu t− xe chë nhiªn liÖu cÊp t¹i chç cho c¸c m¸y thiÕt bÞ t¹i khai tr−êng 3.1.2 Môc ®Ých : Gi¶m thêi gian chuÈn bÞ s¶n xuÊt, t¨ng thêi gian s¶n xuÊt thùc tÕ 3.1.3 Néi dung: Thay ®æi ph−¬ng ph¸p c¸c thiÕt bÞ ph¶i tù ®i lÊy nhiªn liÖu b»ng ph−¬ng ph¸p phôc vô nhiªn liÖu t¹i chç cho m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó gi¶m chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm C¸c thiÕt bÞ m¸y xóc ®Êt ph¶i ®i lÜnh nhiªn liÖu nªn thêi gian chuÈn bÞ kÐo dµi (Tck = 30 phót). Thay thÕ cho viÖc c¸c thiÕt bÞ ph¶i ®i lÜnh nhiªn liÖu b»ng ph−¬ng ph¸p cÊp ph¸t nhiªn liÖu t¹i chç ®Ó rót ng¾n thêi gian chuÈn bÞ (Tck) t¨ng thêi gian s¶n xuÊt (Tsx) lªn. B»ng c¸ch ®Çu t− mua mét xe chë nhiªn liÖu cÊp t¹i c«ng tr−êng HiÖn t¹i XN cã mét tr¹m cÊp nhiªn liÖu c¸ch c«ng tr−êng 1km. V× vËy thêi gian chuÈn bÞ (Tck) mÊt 30 phót. Trong ®ã thêi gian lÜnh nhiªn liÖu 15 phót, thêi gian kiÓm tra t×nh tr¹ng xe m¸y, ®iÒu chØnh, giao nhËn ca lµ 15 phót. Mét ngµy thiÕt bÞ lµm 3 ca (b»ng 6 h). B»ng ph−¬ng ph¸p cÊp ph¸t nhiªn liÖu trùc tiÕp tíi tõng xe m¸y sÏ tiÕt kiÖm ®−îc thêi gian s¶n xuÊt (Tsx) lµ 15 phót mét ca. XÝ nghiÖp hiÖn t¹i cã c¸c thiÕt bÞ ho¹t ®éng trªn má gåm nh÷ng m¸y sau : - M¸y xóc C¸t : 5090 - M¸y xóc C¸t : 365 - M¸y xóc CobeCo - M¸y ñi D85A 2 m¸y Sè m¸y trªn ho¹t ®éng 3 ca mçi ngµy. VËy sè thêi gian l·ng phÝ cña mét m¸y trong ngµy lµ : 15 phót x 3 = 45 phót. 3.1.3.1 TÝnh chi phÝ khi ch−a cã biÖn ph¸p. Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 62 *) TÝnh chi phÝ thêi gian SX khi ph¶i tù ®i lÜnh nhiªn liÖu trong 45 phót: §Ó tÝnh ®−îc chi phÝ l·ng phÝ cho 45 phót mçi lo¹i m¸y. Tr−íc hÕt ta ph¶i tÝnh n¨ng lùc thiÕt bÞ trªn c¬ së ®· thèng kª thùc tÕ nh− sau : Ta ¸p dông c«ng thøc sau : (®Ó tÝnh m¸y xóc c¸t 5090) a) - M¸y xóc C¸t : 5090 l·ng phÝ thêi gian do ph¶i ®i lÊy nhiªn liÖu 45 phót 3.600 Qca = ----------------- x V x K® x T x kü thuËt x K®c Tck + Kr Trong ®ã : 3.600 lµ sè gi©y trong mét giê Tck : Thêi gian mét chu kú xóc (®· thèng kª bÊm giê) Tck = (Tx + T q® + T®) x Kp (gi©y) trong ®ã : Tx Thêi gian xóc : 20 gi©y T q® Thêi gian quay ®æ: 12g T® Thêi gian ®æ : 10g Kp HÖ sè kÓ ®Õn c¸c thao t¸c phô Kp = 1,3-:-1,5 Tck = (20 + 12 + 10) x 1,4 = 58,8 gi©y V : Dung tÝch gÇu : 5,7 m3 K® : HÖ sè ®Çy v¬i = 0,8 kü thuËt : HÖ sè sö dông thêi gian = 0,8 T : Thêi gian lµm viÖc trong mét ca = 6 h K®c : HÖ sè kh«ng ®iÒu hoµ bèc xóc thùc tÕ trong toµn bé d©y chuyÒn bèc xóc vËn chuyÓn ®Êt ®¸ kÓ c¶ ®Õn yÕu tè chñ quan vµ kh¸ch quan = 0,7 -:- 0,8 Kr : HÖ sè në rêi cña ®Êt ®¸ = 1,45 Thay vµo c«ng thøc trªn ta cã : 3.600 Qca = ----------------- x 5,7 x 0,8 x 6 x 0,8 x 0,75 58,8 + 1,45 = 981 m3/ca VËy do l·ng phÝ 45 phót th× m¸y xóc 5090 mÊt lµ : Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 63 981 m3 ----------- x 45 phót = 125 m3 360 phót/ca Víi hÖ sè quy ®æi lµ mét tÊn than t−¬ng øng víi 10,62m3 ®Êt ®¸, vµ Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch n¨m 2004 XÝ nghiÖp lËp lµ 205.226®/tÊn than Nh− vËy chi phÝ cho khèi l−îng kh«ng lµm do ®i lÊy nhiªn liÖu lµ: 125m3 ---------- x 205.226 ®/tÊn = 2.415.510®ång 10,62tÊn.m3 b) TÝnh chi phÝ m¸y xóc c¸t 365 mét ngµy : Víi th«ng sè : V = 3,5 T−¬ng tù ¸p dung c«ng thøc trªn ta tÝnh ®−îc : Thay vµo c«ng thøc trªn ta cã : 3.600 Qca = ----------------- x 3,5 x 0,8 x 6 x 0,8 x 0,75 58,8 + 1,45 = 602 m3/ca VËy do l·ng phÝ 45 phót th× m¸y xóc 365 mÊt lµ : 602 m3 ----------- x 45 phót = 75 m3 360 phót/ca Víi hÖ sè quy ®æi lµ mét tÊn than t−¬ng øng víi 6,54m3 ®Êt ®¸, vµ Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch n¨m 2004 XÝ nghiÖp lËp lµ 205.226®/tÊn than Nh− vËy chi phÝ cho khèi l−îng kh«ng lµm do ®i lÊy nhiªn liÖu lµ: 75m3 ---------- x 205.226 ®/tÊn = 1.448.895 ®ång 10,62tÊn.m3 c) TÝnh chi phÝ m¸y xóc CobeCo trong ngµy : Víi th«ng sè : V = 3 T−¬ng tù ¸p dung c«ng thøc trªn ta tÝnh ®−îc : Thay vµo c«ng thøc trªn ta cã : 3.600 Qca = ----------------- x 3 x 0,8 x 6 x 0,8 x 0,75 Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 64 58,8 + 1,45 = 516 m3/ca VËy do l·ng phÝ 45 phót th× m¸y xóc 365 mÊt lµ : 516 m3 x 45 phót = 65 m3 360 phót/ca Víi hÖ sè quy ®æi lµ mét tÊn than t−¬ng øng víi 6,54m3 ®Êt ®¸, vµ Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch n¨m 2004 XÝ nghiÖp lËp lµ 205.226®/tÊn than Nh− vËy chi phÝ cho khèi l−îng kh«ng lµm do ®i lÊy nhiªn liÖu lµ: 65m3 -------------- x 205.226 ®/tÊn = 1.231.356®ång 10,62tÊn.m3 d) TÝnh chi phÝ m¸y ñi D85A trong ngµy : Víi n¨ng suÊt lµ 90 m3/ca b»ng 6h. VËy sè l−îng ®Êt ®¸ san g¹t do kh«ng lµm lµ : 90 m3/h. ------------------------ x 45 phót = 11,25 m3 ®Êt ®¸ 60 phót x 6 h Víi hÖ sè quy ®æi lµ mét tÊn than t−¬ng øng víi 6,54m3 ®Êt ®¸, vµ Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch n¨m 2004 XÝ nghiÖp lËp lµ 205.226®/tÊn than Nh− vËy chi phÝ cho khèi l−îng kh«ng lµm do ®i lÊy nhiªn liÖu lµ: 2 x 11,25m3 -------------- x 205.226 ®/tÊn = 410.452 ®ång 10,62tÊn.m3 Tæng chi phÝ s¶n xuÊt do l∙ng phÝ thêi gian trong n¨m lµ: Theo ®Þnh møc quy ®Þnh cña Tæng c«ng ty than viÖt nam th× m¸y mãc thiÕt bÞ lµm viÖc theo t×nh tr¹ng cña m¸y : - Lo¹i A lµm viÖc : 245 ngµy /n¨m (Kh«ng qu¸ 2.000h) - Lo¹i B lµm viÖc : 200 ngµy/ n¨m ( Kh«ng qu¸ 3.000 h) - Lo¹i C lµm viÖc : 165 ngµy/ n¨m (Kh«ng qu¸ 4.000 h) Theo b¶ng xÕp lo¹i trªn th× t×nh tr¹ng m¸y mãc thiÕt bÞ cña XÝ nghiÖp xÕp lo¹i B. (2.415.510 + 1.448.895 + 1.231.356 + 410.452) x 200 = 1.098.780.004®ång 3.1.2 TÝnh chi phÝ cho biÖn ph¸p lµ Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 65 */ Vèn ®Çu t−: - ThiÕt bÞ: (Xe tÐc dÇu) gi¸ mua vµo tÝnh tiÒn ViÖt Nam 200.000.000® - Chi phÝ tiÕp nhËn: 2% thiÕt bÞ 200.000.000 ® x 2% = 4.000.000® - Chi phÝ kh¸c: + LËp b¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi = 0,05% thiÕt bÞ 200.000.000® x 0,05%thiÕt bÞ = 100.000® +PhÝ b¶o hiÓm = 0,5% thiÕt bÞ 200.000.000® x 0,5% thiÕt bÞ = 1.000.000 Tæng céng thiÕt bÞ vµ chi phÝ kh¸c 206.100.000® Ph−¬ng thøc khÊu hao ®Òu trong 4 n¨m 206.100.000 -------------- = 51.525.000 ®ång 4 n¨m L·i vay 6,8% n¨m . n¨m ®Çu XÝ nghiÖp tr¶ l·i 13.600.000® */ TÝnh chi phÝ vËn hµnh cña xe tÐc tõ tr¹m cÊp nhiªn liÖu ®Õn c«ng tr−êng cÊp cho c¸c m¸y 1. Chi phÝ nhiªn liÖu - Cung ®é tõ vØa xuèng kho nhiªn liÖu lµ 1Km - C¸c m¸y c¸ch nhau 500m - §Þnh møc tiªu hao 15lÝt/100kmTrong ngµy xe tÐc tiªu hao nhiªn liÖu lµ: (1ca x 15lÝt/100Km x 5Km) x 3ca/ngµy = 2,25lÝt/ngµy (5Km ®−îc tÝnh cho xe tÐc dÇu ch¹y gi÷a c¸c m¸y vµ tõ kho dÇu lªn tõng m¸y) Mét n¨m xe tÐc tiªu hao nhiªn liÖu víi ®¬n gi¸ nhiªn liÖu thùc hiÖn n¨m 2004 lµ: 5.100®/lÝt 2,25lÝt/ngµy x 200ngµy x 5.100®ång/lÝt = 2.295.000®ång 2. Chi phÝ söa ch÷a th−êng xuyªn 4% nhiªn liÖu 2.295.000®ång x 4% = 91.800®ång 3. Chi phÝ nh©n c«ng - Chi phÝ nh©n c«ng cho l¸i xe lµ theo møc l−¬ng b×nh qu©n cña n¨m 2004 lµ 1.854.402 ®ång/th¸ng. Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 66 Nh− vËy mét n¨m chi phÝ cho tiÒn l−¬ng l¸i xe lµ: 1.854.402®/th¸ng x 12 th¸ng = 22.252.824 ®ång 4. Chi phÝ nh©n c«ng b¶o vÖ m¸y trªn c«ng tr−êng ViÖc cÊp ph¸t nhiªn liÖu trùc tiÕp trªn c«ng tr−êng nªn m¸y thiÕt bÞ sau khi lµm viÖc sÏ ®Ó t¹i c«ng tr−êng nªn cÇn cã mét nh©n viªn b¶o vÖ m¸y. L−¬ng nh©n viªn b¶o vÖ tr¶ theo møc l−¬ng b×nh qu©n cña n¨m 2004 lµ 1.854.402®/ng−êi/th¸ng. Nh− vËy mét n¨m XÝ nghiÖp tr¶ l−¬ng b¶o vÖ lµ 22.252.824 ®ång Tæng chi phÝ cho biÖn ph¸p 51.525.000 ®ång + 13.600.000® + 2.295.000®ång + 91.800®ång + 22.252.824 ®ång + 22.252.824 ®ång = 112.017.448® b/ TÝnh chi phÝ do t¨ng thªm s¶n l−îng 1) TÝnh chi phÝ nhiªn liÖu cña thiÕt bÞ m¸y xóc, g¹t : - Theo ®Þnh møc kÕ ho¹ch lËp n¨m 2004 lµ : 40lÝt/h VËy víi tæng sè giê thiÕt bÞ lµm t¨ng thªm giê lµ : 45 phót x 4 m¸y = 180phót : 60phót/giê = 3h Theo ®Þnh møc trªn th× sè dÇu tiªu hao vµ tÝnh víi ®¬n gi¸ dÇu kÕ ho¹ch n¨m 2004 lËp ta cã : 3h x 40lÝt/h x 3.900 ®/l = 93.600.000 ® 2) TÝnh chi phÝ nh©n c«ng : Víi khèi l−îng ®· tÝnh ë phÇn trªn vµ ¸p dông ®¬n gi¸ tiÒn l−¬ng ®· ®−îc lËp theo kÕ ho¹ch lµ : 3 m¸y xóc 265m3 ------------- x 5.998,48®/tÊn x 200 = 30.335.824 ® 10,62tÊn.m3 2 m¸y g¹t 2,25m3 ------------ x 344,44 ®/tÊn x 200 = 145.949 ® 10,62 Tæng tiÒn l−¬ng do t¨ng them s¶n l−îng 30.481.773® 3) TÝnh chi phÝ phô tïng thay thÕ + Söa ch÷a : 4 % cña chi phÝ nhiªn liÖu 93.600.000 ® x 4% = 3.744.000 ® 4) KhÊu hao Theo kÕ ho¹ch lËp n¨m 2004 ®èi víi m¸y xóc khÊu hao 1.183®/tÊn Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 67 265m3 x 1.183®/m3 x 200 = 62.699.000 M¸y g¹t 1.053®/m3 22,5m3 x 1.53®/m3 = 4.738.500® VËy khÊu hao do t¨ng thªm s¶n l−îng lµ 67.437.500® Tæng chi phÝ do gia t¨ng SL lµ : 93.600.000 ® + 30.481.773® + 3.744.000 ® + 67.437.500® = 195.263.273® VËy tæng chi phÝ cho biÖn ph¸p lµ 112.017.448® + 195.263.273® = 3.1.4 Lîi Ých tõ biÖ ph¸p mang l¹i 1.098.780.004®ång - 195.263.273® = 791.499.283®ång. VËy lîi Ých tõ biÖn ph¸p mang l¹i lµ 791.499.283®ång 3.1.5 −íc tÝnh kÕt qu¶ cña biÖn ph¸p mang l¹i + S¶n l−îng t¨ng: (11,77 +6 + 2) x 200 = 3.954 tÊn + Gi¸ thµnh tæng s¶n l−îng 51.717 tr® + 308,712tr® = 52.025,722tr® + Gi¸ thµnh ®¬n vÞ 52.025,722tr®/0,255954 = 203.262®/tÊn nh− vËy gi¸ thµnh ®¬n vÞ gi¶m 205.226 ® - 203.262® = 1.964®/tÊn 3.2 BiÖn ph¸p 2 3.2.1 Tªn biªn ph¸p: §Çu t− s©n c«ng nghiÖp ngay t¹i khai tr−êng nh»m gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn 3.2.2 Môc ®Ých: TiÕt kiÖm chi phÝ nhiªn liÖu vËn chuyÓn, nh©n c«ng l¸i xe vËn chuyÓn than 3.2.3 Néi dung Thay ®æi ®Þa ®iÓm gia c«ng chÕ biÕn ë C¶ng b»ng gia c«ng chÕ biÕn t¹i S©n c«ng nghiÖp n»m trong khai tr−êng s¶n xuÊt. Nh»m gi¶m chi phÝ nhiªn liÖu vËn chuyÓn, nh©n c«ng vËn chuyÓn... do thay ®æi bè trÝ l¹i S©n c«ng nghiÖp. HiÖn t¹i XN bè trÝ s©n chÕ biÕn t¹i C¶ng, than nguyªn khai s¶n xuÊt ra ®−îc chë th¼ng ra C¶ng, sau ®ã chÕ biÕn thµnh than s¹ch thµnh phÈm c¸c lo¹i ®Ó tiªu thô. Víi tû lÖ thu håi than s¹ch thµnh phÈm c¸c lo¹i lµ 90%, cßn 10 % th¶i lo¹i lµ (xÝt + ®Êt ®¸). Do thay ®æi ®Þa ®iÓm chÕ biÕn nªn 10 % ®Êt ®¸ th¶i lo¹i nµy kh«ng cÇn vËn chuyÓn ra c¶ng mµ ®−îc th¶i lo¹i ngay t¹i má. Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 68 - Cung ®é vËn chuyÓn kÕ ho¹ch lËp n¨m 2004 tõ má ra C¶ng lµ:12 Km. - S¶n xuÊt than NK n¨m 2004 : 280.000 tÊn - HÖ sè thu håi than s¹ch lµ 0,9 th× sÏ thu håi ®−îc : 252.000 tÊn than s¹ch - VËy l−îng (®¸ + xÝt th¶i lo¹i) = 280.000 tÊn - 252.000 tÊn = 28.000 tÊn 3.2.1 - TÝnh chi phÝ khi ch−a cã biÖn ph¸p thay thÕ s¶n xuÊt chÕ biÕn ë C¶ng b»ng ph−¬ng ph¸p chÕ biÕn t¹i S©n c«ng nghiÖp : Khi ®−a biÖn ph¸p thay ®æi S©n c«ng nghiÖp vµo khai tr−êng, tr−íc hÕt ta t×m ®Þa ®iÓm thuËn lîi ®Ó cã ph−¬ng ph¸p kÕt hîp, khi khai th¸c bãc ®Êt ®¸ vËn chuyÓn ®Êt ®¸ ®· ®−îc b¾n t¬i ra b·i th¶i. B·i th¶i nµy sÏ ®−îc quy ho¹ch thµnh S©n c«ng nghiÖp ®Ó gia c«ng chÕ biÕn than nguyªn khai thµnh than s¹ch. S©n c«ng nghiÖp ®−îc bè trÝ hîp lý, lµ trung t©m cña ®−êng vËn chuyÓn than víi cung ®é ®æ th¶i ®Êt ®¸ ph¶i vËn chuyÓn thªm do cã biÖn ph¸p thay ®æi lµ : 0,3 km. *) TÝnh chi phÝ khi ch−a ¸p dông biÖn ph¸p thay ®æi S©n c«ng nghiÖp lµ 12 km : Víi c¸c th«ng sè nh− trªn ta cã : PhÇn (XÝt + ®Êt ®¸ ) ph¶i vËn chuyÓn ra C¶ng lµ 28.000 tÊn ph¶i vËn chuyÓn lµ 12 km. + TÝnh chi phÝ nhiªn liÖu ph¶i vËn chuyÓn 12 km: - Chi phÝ nhiªn liÖu vËn chuyÓn 12 km lµ : (ChØ tÝnh chung cho mét lo¹i xe ASIA vËn chuyÓn) 28.000tÊn x 12 km x 131 lÝt/1000 tÊn.km x 3.900 ®/lÝt = 171.662.400 ®. + TÝnh chi phÝ nh©n c«ng ph¶i vËn chuyÓn 12 km : - Víi sè l−îng (xÝt + ®Êt ®¸) lµ 10% trong sè than nguyªn khai s¶n xuÊt n¨m 2004 lµ 28.000 tÊn, vËn chuyÓn 12 km lµ : VËy sè l−îng ®Êt ®¸ th¶i lµ : 28.000 tÊn - Víi cung ®é vËn chuyÓn tõ má ra C¶ng lµ :12 km VËy sè l−îng (tÊn km) cã t¶i ph¶i vËn chuyÓn ®Êt ®¸ + xÝt th¶i lo¹i lµ : 28.000 tÊn x 12 km = 336.000 tÊn.km (xÝt + ®Êt ®¸ th¶i lo¹i) - Víi ®¬n gi¸ tiÒn l−¬ng ®−îc tÝnh trong (b¶ng 3.3) lµ : 876 ®/®vcv 336.000 tÊn.km x 867 ®/®vcv = 291.312.000 ® + TÝnh chi phÝ khÊu hao thiÕt bÞ vËn chuyÓn khèi l−îng c«ng viÖc vËn chuyÓn 12 km : Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 69 336.000 tÊn.km x 463 ®/®vcv = 155.568.000 ® + TÝnh chi phÝ ph¶i söa ch÷a + dÇu mì phô : 4% so víi nhiªn liÖu 171.662.400 ®. x 4% = 6.866.496® Tæng chi phÝ s¶n xuÊt ch−a cã biÖn ph¸p thay ®æi s©n c«ng nghiÖp lµ: 171.662.400 ® + 291.312.000 ® + 155.568.000® + 6.866.496 ® = 625.408.896 ®. Khi ch−a cã biÖn ph¸p thay ®æi S©n c«ng nghiÖp chi phÝ toµn bé cho 28.000 tÊn (xÝt + ®Êt ®¸) lµ: 625.408.896 ®. *) TÝnh chi phÝ cho biÖn ph¸p : - Víi ph−¬ng ph¸p tÝnh theo sè ®o cña tr¾c ®Þa thuéc phßng kü thuËt th× l−îng ®Êt ®¸t ph¶i lÊp thµnh mÆt b»ng (S©n c«ng nghiÖp) lµ 50.000 m3 ®Êt ®¸. - Ta tÝnh chi phÝ vËn chuyÓn 50.000 m3 ®Êt ®¸ nµy : + Chi phÝ khÊu hao thiÕt bÞ vËn chuyÓn ®−îc tÝnh tØ lÖ theo ®Çu s¶n phÈm nh− trong b¶ng 3.16 ®· tÝnh trong n¨m lµ: 1.124 ®/tÊn.km ®Êt ®¸ : 50.000 m3 x 2,6 x 0,3 km =39.000 tÊn.km 1.124 ® x 39.000 m3 .km = 43.836.000 ® - Nhiªn liÖu cho vËn chuyÓn : 39.000 tÊn.km + §Þnh møc tiªu hao dÇu : 179 lÝt /1000 t.km VËy ta tÝnh ®−îc chi phÝ nhiªn liÖu : 39.000 m3 x 179 lÝt /1000 t.km x 3.900 ®/l = 27.225.900 ® - TiÒn l−¬ng tÝnh theo ®¬n gi¸ tõng c«ng viÖc ®−îc ph©n tÝnh ë phÇn trªn lµ : 867 ®/®¬n vÞ SP c«ng viÖc. 39.000 tÊn.km x 867 ® /®vcv = 33.813.000 ® - Chi phÝ söa ch÷a + dÇu mì phô : 4 % so víi chi phÝ nhiªn liÖu: 27.225.900 ® x 4% = 1.089.036 ® Chi phÝ vËn chuyÓn 50.000m3 ®Êt ®¸ 43.836.000 ® + 27.225.900 ® + 33.813.000 ® +1.089.036 ® = 105.963.936 ® *) TÝnh chi phÝ khi ph¶i vËn chuyÓn tõ Má xuèng S©n c«ng nghiÖp lµ 2 km Víi c¸c th«ng sè nh− trªn chØ kh¸c lµ : PhÇn (XÝt + ®Êt ®¸ ) sau khi chuyÓn S©n c«ng nghiÖp vµo khai tr−êng. ChØ ph¶i vËn chuyÓn 2 km. + TÝnh chi phÝ nhiªn liÖu - Chi phÝ nhiªn liÖu vËn chuyÓn do kh«ng ph¶i vËn chuyÓn 2 km lµ : 28.000 x 2 km x 131 lÝt/1000 tÊn.km x 3.900 ®/lÝt = 28.610.400 ®. Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 70 + TÝnh chi phÝ nh©n c«ng ph¶i vËn chuyÓn 2 km : - Víi sè l−îng (xÝt + ®Êt ®¸) lµ 10% trong sè than nguyªn khai s¶n xuÊt n¨m 2004 lµ 28.000 tÊn, vËn chuyÓn 2 km lµ : VËy sè l−îng ®Êt ®¸ th¶i lµ : 28.000 tÊn - Víi cung ®é vËn chuyÓn tõ má xuèng S©n c«ng nghiÖp lµ : 2 km VËy sè l−îng (tÊn km) cã t¶i ph¶i vËn chuyÓn ®Êt ®¸ + xÝt th¶i lo¹i lµ : 28.000 tÊn x 2 km = 59.000 tÊn.km (xÝt + ®Êt ®¸ th¶i lo¹i) - Víi ®¬n gi¸ tiÒn l−¬ng ®−îc tÝnh trong (b¶ng 2. ) lµ : 867 ®/®vcv 56.000 tÊn.km x 867 ®/®vcv = 48.552.000 ® + TÝnh chi phÝ khÊu hao thiÕt bÞ vËn chuyÓn khèi l−îng c«ng viÖc vËn chuyÓn 2 km: 56.000 tÊn.km x 463 ®/®vcv = 25.928.000 ® + TÝnh chi phÝ ph¶i söa ch÷a + dÇu mì phô : 4% so víi nhiªn liÖu 28.610.400 ® x 4% = 1.144.416 ® Tæng chi phÝ s¶n xuÊt do cã biÖn ph¸p thay ®æi s©n c«ng nghiÖp gi¶m lµ: 28.610.400 ® + 48.552.000 ® + 25.928.000 ® + 1.144.416 ® = 104.234.816 ® Do thay ®æi ®Þa ®iÓm chÕ biÕn vµ chi phÝ ph¶i vËn chuyÓn cho 2 km xuèng S©n c«ng nghiÖp lµ : 105.963.936 ® + 104.234.816 ® = 210.198.752 ®- - Ta tÝnh chi phÝ vËn chuyÓn 28.000 m3 ®Êt ®¸ nµy : + Chi phÝ khÊu hao thiÕt bÞ vËn chuyÓn ®−îc tÝnh tØ lÖ theo ®Çu s¶n phÈm nh− trong b¶ng 3.16 ®· tÝnh trong n¨m lµ: 1.124 ®/tÊn.km ®Êt ®¸ : 28.000 m3 x 2,6 x 0,3 km =21.840 tÊn.km 1.124 ® x 21.840 m3 .km = 24.548.160 ® - Nhiªn liÖu cho vËn chuyÓn : 21.840tÊn.km + §Þnh møc tiªu hao dÇu : 179 lÝt /1000 t.km VËy ta tÝnh ®−îc chi phÝ nhiªn liÖu : 21.840tÊn.km x 179 lÝt /1000 t.km x 3.900 ®/l = 15.246.504 ® - TiÒn l−¬ng tÝnh theo ®¬n gi¸ tõng c«ng viÖc ®−îc ph©n tÝnh ë phÇn trªn lµ : 867 ®/®¬n vÞ SP c«ng viÖc. 21.840 tÊn.km x 867 ® /®vcv = 18.935.280 ® - Chi phÝ söa ch÷a + dÇu mì phô : 4 % so víi chi phÝ nhiªn liÖu: 15.246.504 ® x 4% = 609.860 ® Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 71 Tæng chi phÝ vËn chuyÓn 28.000tÊn.km ®Êt ®¸+xÝt th¶i lµ: 59.339.804® 3.2.4 Lîi Ých sau biÖn ph¸p lµ : 625.408.896 ® - 210.198.752 ® - 59.339.804® = 355.970.340 ® 3.2.5 −íc tÝnh kÕt qu¶ cña biÖn ph¸p + S¶n l−îng 252.000 tÊn + Gi¸ thµnh tæng s¶n l−îng gi¶m do gi¶m 10km vËn chuyÓn lµ: 415.210.144® VËy sau biÖn ph¸p gi¸ thµnh tæng snr l−îng gi¶m cßn: 51.717tr® - 415,210tr® = 51.301,792tr® + Gi¸ thµnh ®¬n vÞ sau biÖn ph¸p: 51.301,74tr® --------------------- = 203.578®/tÊn 0,252tr.tÊn VËy gi¸ thµnh gi¶m sau biÖn ph¸p lµ: 205.226®/tÊn – 203.578®/tÊn = 1.648®/tÊn §Ó dÔ thoi dâi ta lËp b¶ng sau Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 72 3.3 Tæng hîp kÕt qu¶ cña hai biÖn ph¸p B¶ng 3.1 Mét sè biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm tt Néi dung BiÖn ph¸p 1 BiÖn ph¸p 2 1 Tªn biÖn ph¸p §Çu t− xe chë nhiªn liÖu®Ó cÊp nhiªn liÖu t¹i chç cho c¸c m¸y, thiÕt bÞ §Çu t− SCN ®Ó chÕ biÕn than ngay t¹i khai tr−êng 2 Môc ®Ých Gi¶m thêi gian chuÈn bÞ s¶n xuÊt, t¨ng thêi gian thùc tÕ s¶n xuÊt, gi¶m tiªu hao nhiªn liÖu Gi¶m chi phÝ nhiªn liÖu, nh©n c«ng, khÊu hao cho vËn chuyÓn than 3 Néi dung Thay ®æi ph−¬ng ph¸p c¸c thiÕt bÞ ph¶i tù ®i lÊy nhiªn liÖu b»ng ph−¬ng ph¸p mua xe tÐc phôc vô nhiªn liÖu t¹i chç cho c¸c m¸y Thay ®æi ®Þa ®iÓm gia c«ng chÕ biªn ë c¶ng c¸ch khai tr−êng 12km b»ng PP gia c«ng chÕ biÕn t¹i SCN n¨m trong khai tr−êng KH s¶n xuÊt TNK n¨m2004 lµ 280.000tÊn. hÖ sè thu håi lµ 0,9, l−îng xÝt th¶i lµ 28.000tÊn - Chi phÝ ch−a cã biÖn ph¸p 1.098.780.004® Chi phÝ do vËn chuyÓn xÝt th¶i ra cÈng: 625.408.896® - Chi phÝ cho biÖn ph¸p - Chi phÝ vËn hµnh cña xe: 24.634.624® - KhÊu hao: 51.525.000® L·i vay: 13.600.000® - Chi phÝ do t¨ng thªm s¶n l−îng: 195.263.273® - Chi phÝ nh©n c«ng b¶o vÖ: 22.252.824® - Chi phÝ ®Çu t− SCN: 105.963.936® - Chi phÝ vËn chuyÓn 28.000tÊn xÝt th¶i 2km: 104.234.816® - Chi phÝ ®æ xÝt sau sµng 0,3km: 59.339.804® 4 Lîi nhuËn 791.499.283® 355.870.3740® Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 73 B¶ng 3.2 Tæng hîp kÕt qu¶ cña hai biÖn ph¸p BiÖn ph¸p S¶n l−îng (tÊn) Gi¸ thµnh tæng s¶n l−îng (tr.®) Gi¸ thµnh ®¬n vÞ (®/tÊn) BiÖn ph¸p 1 5.354 791,499 BiÖn ph¸p 2 252.000 51.361,130 203.814 Céng 257.354 52.152,629 202.649 Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 74 kÕt luËn Qua mét thêi gian t×m hiÓu, nghiªn cøu, ®i s©u ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn møc ®é t¨ng gi¶m gi¸ thµnh than s¹ch cña XÝ nghiÖp 397 n¨m 2004. XÝ nghiÖp 397 ®· lu«n nç lùc phÊn ®Êu gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm, ®¶m b¶o hoµn thµnh kÕ ho¹ch s¶n l−îng s¶n phÈm ®Æt ra, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho C¸n bé c«ng nh©n viªn ®©y ch−a ph¶i lµ nh÷ng ®iÒu ®¸ng nãi xong ®· phÇn nµo ph¶n ¸nh lç lùc cña doanh nghiÖp, ®· t¹o ®−îc niÒm tin v÷ng ch¾c víi ng−êi lao ®éng, lµ tiÒn ®Ò ®Ó XÝ nghiÖp ngµy cµng ph¸t triÓn v÷ng ch¾c. Tuy nhiªn qua t×m hiÓu ph©n tÝch gi¸ thµnh t¹i XÝ nghiÖp 397vÉn cßn mét sè mÆt ch−a hoµn thiÖn lµm ¶nh h−ëng ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt, XÝ nghiÖp cÇn nghiªn cøu kü ®Ó kh¾c phôc mét sè ®iÓm ch−a cã hiÖu qu¶ nh− sau : - Tæ chøc tèt c«ng t¸c ®Þnh møc tiªu hao nhiªn liÖu nh»m tiÕt kiÖm tèi −u tiªu hao vÒ nhiªn liÖu. - TËn dông m¸y mãc trang thiÕt bÞ hiÖn cã cña XÝ nghiÖp, ph¸t huy tèi ®a n¨ng lùc cña XÝ nghiÖp. - Lµm tèt h¬n n÷a c«ng t¸c tæ chøc s¶n xuÊt, ch¨m lo ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é còng nh− tay nghÒ cña c«ng nh©n viªn. - Cã chÕ ®é th−ëng ph¹t râ rµng, ®óng ®¾n, kÞp thêi cho c¸ nh©n vµ tËp thÓ ng−êi lao ®éng. - CÇn bè trÝ s¾p xÕp nh÷ng ng−êi cã tr×nh ®é vÒ nghiÖp vô kinh tÕ ®Ó chuyªn s©u ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña XÝ nghiÖp. Tõ ®ã ®−a ra c¸c biÖn ph¸p nh»m kh¾c phôc nh÷ng nh©n tè ¶nh h−ëng kh«ng tèt ®Õn gi¸ thµnh s¶n xuÊt vµ ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c kú tiÕp theo. Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 75 Tµi liÖu tham kh¶o 1. Bµi gi¶ng m«n 2. Ph©n tÝnh ho¹t ®éng kinh doanh – Th.S Lª ThÞ Ph−¬ng HiÖp (Tr−êng §¹i häc B¸ch khoa Hµ Néi) 3. ChiÕn l−îc kinh doanh vµ kÕ ho¹ch ho¸ néi bé doanh nghiÖp - PGS. TS. Phan ThÞ Ngäc ThuËn – Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc vµ kü thuËt 4. Tµi chÝnh doanh nghiÖp s¶n xuÊt - Tr−êng §¹i häc tµi chÝnh 6. §Þnh møc tiªu hao vËt t− kü thuËt chñ yÕu cho khai th¸c lé thiªn cña Tæng C«ng ty than ViÖt nam n¨m 1997. 7. Ngoµi ra cßn t×m hiÓu thªm c¸c v¨n b¶n cña Nhµ n−íc, c¸c nghÞ ®Þnh nh− sè 12/CP cña ChÝnh phñ ban hµnh vÒ ®iÒu lÖ BHXH vµ chÕ ®é BHYT. Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 76 Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 77 Tr−êng §HBKHN – Khoa KT & QL ®å ¸n tèt nghiÖp sinh viªn; Vò thÞ ®µo líp QTDN_K7_CP 78