MỤC LỤCChương1:Giới thiệu tổng quan về Ngân hàng Quốc tế VIB và lý thuyết sơ lược về quản lý thanh khoản 3
I-Tổng quan về Ngân hàng Quốc tế VIB 3
1-Giới thiệu chung về sự xuất hiện của tổ chức ngân hàng: 3
2-Lịch sử hình thành và phát triển của Ngân hàng Quốc tế VIB 4
3-Tổng quan về tình hình hoạt động của Ngân hàng Quốc tế VIB 5
II-Lý thuyết về hoạt động quản lý thanh khoản 14
1-Tính tất yếu khách quan của hoạt động quản lý thanh kho¶n 14
2-Một số khái niệm về thanh khoản 16
III-Mục tiêu và nội dung của hoạt động quản lý thanh khoản 17
1-Mục tiêu 17
2-Néi dung 18
Chương2 - Phân tích và đánh giá hoạt động quản lý thanh khoản dựa vào mô hình hồi quy của Ngân hàng Quốc tế 29
I-Những vấn đề liên quan đến rủi ro thanh khoản 29
1-Nguyên nhân làm phát sinh rủi ro thanh khoản 29
2-Diễn biến của rủi ro thanh khoản 31
3-Hậu quả của rủi ro thanh khoản 31
4-Biện pháp nhằm hạn chế rủi ro thanh khoản: 32
II-Đánh giá về tình hình thanh khoản của Ngân hàng Quốc tế trong những năm gần đây 33
1-Các tiêu chí đánh giá hoạt động quản lý thanh khoản của Ngân hàng
2-Phân tích cơ cấu vốn và nguồn vốn của Ngân hàng Quốc tế VIBank 34
3-Phân tích tình hình huy động vốn của ngân hàng 36
4-Đánh giá tình hình thanh khoản của Ngân hàng Quốc tế 40
5-Đánh giá những thuận lợi và khó khăn trong công tác quản lí thanh khoản của Ngân hàng Quốc tế 45
6- Các tín hiệu từ thị trường để đánh giá khả năng thanh khoản 48
7-Phương pháp tiếp cận chỉ số thanh khoản 50
III-ĐỀ XUẤT MÔ HÌNH 51
1.Mô hình tổng quát và giải thích ý nghĩa các biến trong mô hình 51
2- Sử dụng phần mềm EVIEWS để ước lượng mô hình 54
3-Nhận xét kết quả ước lượng của mô hình 56
Ch¬ng III : Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn ho¹t ®éng qu¶n lý thanh kho¶n t¹i VIBank 58
I-§Þnh hớng ph¸t triÓn cña VIBank: 58
1- ChiÕn lîc ph¸t triÓn tæng thÓ cña VIBank: 58
2- KÕ ho¹ch ph¸t triÓn cña VIBank giai ®o¹n 2007-2010: 58
II- Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn ho¹t ®éng qu¶n lý thanh kho¶n t¹i VIBank 59
1-Nghiªn cøu c¸c lý thuyÕt vÒ thanh kho¶n: 59
2.N©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n trÞ tµi s¶n vµ nguån vèn ®Ó hç trî cho ho¹t ®éng qu¶n lý thanh kho¶n: 64
3- N©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n trÞ thanh kho¶n 69
4- N©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n trÞ rñi ro ®Ó hç trî cho ho¹t ®éng qu¶n lý thanh kho¶n cña ng©n hµng. 72
III -Mét sè kiÕn nghÞ 72
1-KiÕn nghÞ víi Ng©n hµng Nhµ níc 72
2. KiÕn nghÞ víi VIBank 74
C- KẾT LUẬN 76
PHẦN PHỤ LỤC 77
1- Phương sai của sai số thay đổi 77
2- Tự tương quan: Kiểm định BG 78
3- Kiểm định sự phân phối chuẩn của yếu tố ngẫu nhiên 80
4- Kiểm định Ramseykiểm định dạng hàm) 81
5- Kiểm định hồi qui giả mạo 81
TÀI LIỆU THAM KHẢO 83
99 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2533 | Lượt tải: 3
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Phân tích và đánh giá hoạt động quản lý thanh khoản của Ngân hàng Quốc tế VIB-Bank, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
n gửi không kỳ hạn và tiền gửi thanh toán
X4 =
Tổng tài sản
t: thời gian tính theo tháng (thời gian bắt đầu từ tháng 01/2003 đến 12/2006)
Tỷ số giữa “trạng thái tiền mặt +chứng khoán lỏng” và “tiền gửi không kỳ hạn + tiền gửi thanh toán” cho ta thấy khả năng sẵn sàng thanh toán của ngân hàng trong trường hợp người gửi tiền thực hiện rút tiền với khối lượng lớn. Nếu tỷ số này lớn hơn hoặc bằng 1, ngân hàng có đủ khả năng thanh toán trong trường hợp xấu nhất. Nếu tỷ số này nhỏ hơn 1, ngân hàng cần phải xem xét tình hình trên thị trường, xem có động thái nào khiến những người gửi tiền sẽ rút tiền đồng loạt hay không Từ đó, có sự chuẩn bị đối phó.
Tỷ số giữa “ đầu tư” và “ tổng tài sản”: việc ngân hàng sử dụng nhiều tài sản hơn để đầu tư sẽ làm giảm bớt lượng tiền mặt mà ngân hàng có. Ngân hàng là một doanh nghiệp kinh doanh mang tính chất đặc thù. Cũng như các doanh nghiệp khác, ngân hàng luôn tìm cách để kiếm để tối đa hoá lợi nhuận của mình. Nhưng ngân hàng khác các doanh nghiệp kinh doanh khác là, ngân hàng luôn phải đảm bảo khả năng thanh toán của mình. Ngân hàng luôn phải đánh đổi giữa thu nhập cao và khả năng thanh khoản. Nếu trong một thời kỳ, ngân hàng chú trọng vào kinh doanh để đạt lợi nhuận cao (tăng đầu tư), thì khả năng thanh khoản của ngân hàng sẽ thấp. Ngược lại, để đảm bảo khả năng thanh khoản cao, ngân hàng tăng cường nắm giữ các tài sản có tính lỏng cao, là những tài sản đem lại thu nhập thấp cho ngân hàng. Do đó, khi tỷ lệ này tăng thì biến phụ thuộc Yt sẽ giảm, hệ số β2 được kỳ vọng là mang dấu (-).
Tỷ số tiền mặt và chứng khoán lỏng tăng sẽ làm tăng tỷ lệ thanh toán nhanh,hệ số của chúng sẽ mang dấu (+).Tức là hệ số β3 và hệ số β4 kỳ vọng là mang dấu dương.
Tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn và tiền gửi thanh toán tăng trong tài sản nợ sẽ làm giảm tỷ lệ thanh toán nhanh, dấu của hệ số β5 mang dấu (-).
2- Sử dụng phần mềm EVIEWS để ước lượng mô hình
Biến đổi mô hình bằng cách loga cả hai vế của phương trình, ta có:
Log(Yt) = logβ1 + β2 log(X1t) + β3 log(X2t) + β4log(X3t) + β5log(X4t)
Mô hình hồi quy mẫu:
Log(Yt) = logβ1 + β2 log(X1t) + β3 log(X2t) + β4log(X3t)+ β5log(X4t) + Ut
trong đó Ut là số hạng ngẫu nhiên
đặt log(β1)=β*, và tiến hành hồi quy mô hình:
Log(Yt) = β + β2 log(X1t) + β3 log(X2t) + β4log(X3t) )+ β5log(X4t) + Ut
Kết quả ước lượng:
Dependent Variable: LOG(Y)
Method: Least Squares
Date: 05/05/07 Time: 09:48
Sample: 2003:01 2006:12
Included observations: 48
Variable
Coefficient
Std. Error
t-Statistic
Prob.
LOG(X1)
-0.026745
0.012160
-2.199424
0.0979
LOG(X2)
0.255655
0.084375
3.029985
0.0054
LOG(X3)
0.368983
0.019635
18.792105
0.0002
LOG(X4)
-1.071275
0.026159
-40.952444
0.0005
C
-0.771452
0.301489
-2.558806
0.0166
R-squared
0.945981
Mean dependent var
-2.115930
Adjusted R-squared
0.976698
S.D. dependent var
1.045503
S.E. of regression
0.092713
Akaike info criterion
-1.636187
Sum squared resid
0.243547
Schwarz criterion
-1.459654
Log likelihood
28.63150
F-statistic
773.2620
Durbin-Watson stat
1.253814
Prob(F-statistic)
0.000000
Nhìn vào kết quả trên ta có mô hình cụ thể sau đây :
Log(Yt) =-0.771452 - 0.026745* log(X1t) +0.325655 log*(X2t)
+0.278983 *log(X3t) - 1.071275* log(X4t) + Ut
Khi tỷ số giữa “đầu tư”và “tổng tài sản” tăng lên 1% thì tỷ lệ thanh toán tức thời của Ngân hàng Quốc tế sẽ giảm đi 0.27%
Tương tự : Khi các tỷ số giữa “tiền mặt” / “tổng tài sản”, “chứng khoán”/ “tổng tài sản”, “tiền gửi không kỳ hạn +tiền gửi thanh toán” và “tổng tài sản” tăng lên 1% thì tỷ lệ thanh toán tức thời của ngân hàng sẽ tương ứng : tăng 0.225%, tăng lên 0.369%, giảm xuống 1.07% .
Xét sự có ý nghĩa của các hệ số, sử dụng thống kê T
Cặp giả thiết H0: β = 0
H1: β ≠ 0
Với mức ý nghĩa 5%, các giá trị Pvalue tương ứng của các biến log(X2t),log(X3t), log(X4t) là 0.0054, 0.0005, 0.0002 đều < 0.05 nên các hệ số β3, β4, β5 đều có ý nghĩa và phù hợp về ý nghĩa kinh tế;
Hệ số β2 không có ý nghĩa bởi vì giá trị Pvallue =0.0979 > 0.05 chấp nhận giả thiết H0
Đưa biến X1t ra khỏi mô hình và ước lượng lại ta được:
Dependent Variable: LOG(Y)
Method: Least Squares
Date: 05/05/07 Time: 10:47
Sample: 2003:01 2006:12
Included observations: 48
Variable
Coefficient
Std. Error
t-Statistic
Prob.
LOG(X2)
0.198520
0.081240
2.443623
0.0076
LOG(X3)
0.381145
0.011448
33.293588
0.0010
LOG(X4)
-1.098563
0.114697
-9.577957
0.0000
C
-0.684785
0.289382
2.470500
0.0284
R-squared
0.991433
Mean dependent var
-2.150930
Adjusted R-squared
0.9777998
S.D. dependent var
1.023503
S.E. of regression
0.103361
Akaike info criterion
-1.597057
Sum squared resid
0.271422
Schwarz criterion
-1.410231
Log likelihood
27.95686
F-statistic
957.7997
Durbin-Watson stat
1.083147
Prob(F-statistic)
0.000000
Phương trình ước lượng được :
LOG(Y) =0.198520 *LOG(X2) + 0.281145*LOG(X3) -1.098563 *LOG(X4) - 0.684785
Với mức ý nghĩa 5% thì các giá trị Pvalue của các biến số hồi quy trên đều < 0.05 nên các hệ số khác 0 phù hợp về mặt kinh tế.
Khi tỷ lệ giữa tiền mặt/tổng tài sản tăng lên 1% thì khả năng thanh toán tức thời của ngân hàng cũng tăng lên 0.198%.
Khi tỷ lệ giữa chứng khoán/ tổng tài sản tăng lên 1% thì tỷ lệ thanh toán tức thời của ngân hàng cũng tăng lên 0.38%.
Khi tỷ lệ giữa tiền gửi không kỳ hạn +tiền gửi thanh toán với tổng tài sản tăng lên 1% thì tỷ lệ thanh toán tức thời của ngân hàng giảm đi 1.098%.
Nhìn vào kết quả mô hình ta nhận thấy rằng mô hình còn gặp nhiều khuyết tật như là phương sai của sai số thay đổi có thể là do trong tệp số liệu có những số liệu ngoại lai hoặc do bản chất hay do nội dung kinh tế của các biến số , hiện tượng tự tương quan, dạng hàm sai …
(Kiểm định các khuyết tật của mô hình ở phần phụ lục)
3-Nhận xét kết quả ước lượng của mô hình
Với kết quả như trên ta thấy chứng khoán thanh khoản có ảnh hưởng nhiều đến tỷ lệ thanh toán nhanh của Ngân hàng Quốc Tế hơn so với sự ảnh hưởng của tiền mặt, điều này cũng đúng với thực tế. Bởi vì tiền mặt là tài sản có tính lỏng cao nhất nhưng nó không đem lại thu nhập cho ngân hàng. Các chứng khoán thanh khoản là tài sản có tính lỏng đứng thứ hai và cũng đem lại thu nhập cho ngân hàng mặc dù không cao. Đặc biệt, hiện nay thị trường chứng khoán ngày càng phát triển, việc chuyển đổi các chứng khoán thành tiền mặt càng trở nên dễ dàng hơn. Do đó, chứng khoán thanh khoản là tài sản mà ngân hàng ưu tiên nắm giữ hơn so với tiền mặt, để đáp ứng nhu cầu thanh toán nhanh của mình.
Một điều nữa thấy được trong kết quả trên là tỷ trọng tiền gửi không kỳ hạn và tiền gửi thanh toán có ảnh hưởng rất lớn đến tỷ lệ thanh toán nhanh của Ngân hàng Quốc tế. Điều đó chứng tỏ tại một tháng, cung và cầu thanh toán thường xuyên luôn chênh lệch nhau ( cung nhỏ hơn cầu). Nhưng không có nghĩa là ngân hàng đang phải đối mặt với rủi ro thanh khoản cao, bởi trong điều kiện bình thường thì nhu cầu rút tiền của người gửi là không cao. Do vậy, ngoài việc đo lường rủi ro thanh khoản ngân hàng còn cần phải dự đoán điểm thời điểm rút tiền hay những tình huống gây ra việc rút tiền ồ ạt của người gửi tiền.
Ch¬ng III : Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn ho¹t ®éng qu¶n lý thanh kho¶n t¹i VIBank
I-§Þnh hớng ph¸t triÓn cña VIBank:
1- ChiÕn lîc ph¸t triÓn tæng thÓ cña VIBank:
* Víi ph¬ng ch©m “Hoµn thiÖn trªn tõng bíc tiÕn” VIBank phÊn ®Êu trë thµnh mét trong những ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn hàng ®Çu khu vùc phÝa B¾c ViÖt Nam trong thêi gian tíi, tiÕn tíi chiÕm lÜnh vÞ trÝ lµ ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn hµng ®Çu c¸c níc, cã u thÕ còng nh n¨ng lùc c¹nh tranh trong ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi.
* VIBank kiªn tr× môc tiªu ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng b¸n lÎ, chó träng nhãm kh¸ch hµng lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh, kh¸ch hµng lµ c¸ nh©n khu vùc ®« thÞ. Tõ ®ã, ng©n hµng quyÕt t©m n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh, cè g¾ng ®¹t møc t¨ng trëng vÒ mäi mÆt, n¨m sau cao h¬n n¨m tríc, gãp phÇn vµo sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc.
2- KÕ ho¹ch ph¸t triÓn cña VIBank giai ®o¹n 2007-2010:
* VÒ ho¹t ®éng huy ®éng vèn : VIBank tiÕp tôc chÝnh s¸ch l·i xuÊt huy ®éng linh ho¹t, cung cÊp nhiÒu dÞch vô ng©n hµng hiÖn ®ại vµ c¸c tiÖn Ých bæ sung nh»m tho¶ m·n tèt nhÊt nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Ng©n hµng chuÈn bÞ ®iÒu kiÖn trang thiÕt bÞ kü thuËt vµ nh©n sù ®Ó qu¶n lý tËp trung tµi kho¶n tiÒn göi, ®a dÞch vô göi tiÒn mét n¬i, rót tiÒn nhiÒu n¬i vµo ho¹t ®éng. VIbank phÊn ®Êu møc t¨ng trëng huy ®éng vèn mçi n¨m lµ 40%.
* VÒ ho¹t ®éng tÝn dông: Ng©n hµng tËp trung phôc vô ®èi tîng kh¸ch hµng truyÒn thèng lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ngoµi quèc doanh, c¸c c¸ nh©n vay vèn phôc vô nhu cÇu s¶n xuÊt vµ tiªu dïng hé gia ®×nh. Bªn c¹nh ®ã, ng©n hµng còng kh«ng ngõng më réng thÞ trêng tÝn dông, t×m kiÕm c¸c nguån kh¸ch hàng míi, ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm dÞch vô tÝn dông, ®¶m b¶o an toµn tÝn dông vµ gia t¨ng lîi nhuËn cho ng©n hµng còng nh cho kh¸ch hµng. Ng©n hµng phÊn ®Êu møc t¨ng trëng tÝn dông mçi n¨m lµ 35%.
* VÒ chÝnh s¸ch gi¸ c¶ vµ c¹nh tranh: VPBank lùa chän chÝnh s¸ch “ s¶n phÈm tèt nhÊt – gi¸ tèi u” víi môc tiªu l©u dµi lµ chia sÎ c¹nh tranh hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng th«ng qua chÊt lîng s¶n phÈm dÞch vô, kh«ng theo ®uæi chiÕn lîc c¹nh tranh b»ng gi¸ rÎ.
* VÒ ph¸t triÓn m¹ng líi: VIBank cÇn ph¸t triÓn m¹ng líi bao phñ réng kh¾p c¸c ®« thÞ lín vµ tØnh thµnh trªn c¶ níc ®Ó thùc hiÖn chiÕn lîc ng©n hµng b¸n lÎ hµng ®Çu. §¸p øng yªu cÇu héi nhËp, ng©n hµng còng ®Æt kÕ ho¹ch ph¸t triÓn chi nh¸nh t¹i níc ngoµi, phôc vô giao dÞch th¬ng m¹i vµ tµi chÝnh tÝn dông cña VIBank nãi riªng vµ hÖ thèng ng©n hµng cña c¶ níc nãi chung. Dù kiÕn, tíi n¨m 2010, m¹ng líi sÏ më réng trªn 25 tØnh, thµnh phè trªn c¶ níc víi tæng sè ®Çu mèi giao dÞch h¬n 80 ®¬n vÞ.
* VÒ c¸c chØ tiªu ho¹t ®éng: VIBank chó träng t¨ng cêng chÊt lîng cña c¸c tû lÖ ®¶m b¶o an toµn theo quy ®Þnh cña Ng©n hµng Nhµ níc.
II- Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn ho¹t ®éng qu¶n lý thanh kho¶n t¹i VIBank:
1-Nghiªn cøu c¸c lý thuyÕt vÒ thanh kho¶n:
1.1- Lý thuyÕt cho vay th¬ng m¹i:
Lý thuyÕt cho vay th¬ng m¹i h×nh thµnh dùa trªn viÖc nghiªn cøu thanh kho¶n cña c¸c ng©n hµng tõ ®Çu thÕ kØ 19 trë vÒ tríc. Lý thuyÕt nµy chøng minh r»ng: trong ®iÒu kiÖn c¸c nguån vèn cña ng©n hµng phÇn lín lµ ng¾n h¹n th× cho vay th¬ng m¹i – tøc lµ tµi trî ng¾n h¹n cho tµi s¶n lu ®éng cña doanh nghiÖp - sÏ ®¶m b¶o cho sù phï hîp vÒ kú h¹n cña tµi s¶n vµ nguån vèn, t¹o cho ng©n hµng kh¶ n¨ng nhËn ®îc nguån tr¶ nî trong ng¾n h¹n do hµng ho¸ ®îc b¸n, v× vËy sÏ lµ ph¬ng ph¸p tèt nhÊt ®Ó ®¶m b¶o thanh kho¶n.
ViÖc ¸p dông lý thuyÕt nµy ®èi víi VIBank lµ phï hîp víi thùc tiÔn cña ng©n hµng hiÖn nay. Bëi v×, thÞ trêng tµi chÝnh ViÖt Nam cßn cha ph¸t triÓn cao, mèi liªn hÖ gi÷a c¸c ng©n hµng víi nhau vµ víi thÞ trêng tiÒn tÖ cha lín. MÆt kh¸c, b¶n th©n nguån vèn cña VIBank cßn khiªm tèn vµ kh¶ n¨ng thanh kho¶n cña ng©n hµng cßn chñ yÕudùa vµo tÝnh thanh kho¶n cña tµi s¶n. Cô thÓ lµ, cho vaylµ tµi s¶n chiÕm tû träng lín nhÊt trong tæng tµi s¶n cña ng©n hµng. Vµ còng lµ tµi s¶n ®em tíi h¬n 90% tæng thu nhËp cho ng©n hµng, ng©n hµng duy tr× tÝnh thanh klho¶n cña tµi s¶n dùa vµo viÖc n¾m giữ ng©n quü (mµ chñ yÕu lµ tiÒn mÆt) vµ c¸c kho¶n cho vay cña ng©n hµng còng nghiªng vÒ cho vay th¬ng m¹i.
Tuy nhiªn, khi ¸p dông lý thuyÕt nµy, VIBank cÇn chó ý tíi nh÷ng mÆt h¹n chÕ sau:
Thø nhÊt, lý thuyÕt chØ tËp trung ph©n tÝch tÝnh thanh kho¶n cña c¸c kho¶n cho vay th¬ng m¹i. §©y lµ ®iÓm h¹n chÕ lín nhÊt bëi v× lý thuyÕt nµy kh«ng chó ý tíi tÝnh chÊt nguån vèn cña ng©n hµng vµ tÝnh láng cña c¸c kho¶n cho vay phi th¬ng m¹i, tøc lµ c¸c kho¶n tµi trî cho bÊt ®éng s¶n, m¸y mãc thiÕt bÞ, hµng tiªu dùng. Tõ ®ã lý thuyÕt nµy cho r»ng c¸c kho¶n cho vay phi th¬ng m¹i lµ kh«ng ®¶m b¶o tÝnh thanh kho¶n vµ kh«ng thÝch hîp víi ng©n hµng. thùc tÕ ®· chøng minh sù kh«ng phï hîp nµy cña lý thuyÕt cho vay th¬ng m¹i.
Thø 2, lý thuyÕt còng kh«ng xem xÐt tÝnh æn ®Þnh t¬ng ®èi cña tiÒn göi ng©n hµng. Nguån vèn cña ng©n hµng dï cã thÓ toµn lµ c¸c kho¶n ®îc vay ng¾n h¹n( kú h¹n danh nghÜa tõ 12 th¸ng trë xuèng), song lu«n ®îc nèi tiÕp nhau, t¹o nªn nhiÒu dßng tiÒn vµo liªn tôc, ®ång thêi cã rÊt nhiÒu kho¶n tiÒ göi kh«ng bÞ rót ra khi ®Õn h¹n mµ lain tiÕp tôc kú hanh míi. Nh÷ng nguån tiÒn nh vËy xÐt vÒ b¶n chÊt còng cã gi¸ trÞ nh tiÒn göi trung vµ dµi h¹n, vµ cã thÓ sö dông cho vay
trung vµ dµi h¹n. Do ®ã, viÖc kh«ng cho vay phi th¬ng m¹i sÏ lµm h¹n chÕ mét nguån thu nhËp ®¸ng kÓ cho ng©n hµng.
1.2-Lý thuyÕt kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi cñ© tµi s¶n
Lý thuyÕt kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi cña tµi s¶n chøng minh vÊn ®Ò chÝnh ®Ó ®¶m b¶o an toµn thanh kho¶n lµ kh¶ n¨ng t¹o ra thu nhËp cña ng©n hµng (t¨ng kh¶ n¨ng tÝch luü) vµ kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi cña tµi s¶n. Tøc lµ, ng©n hµng n¾m gi÷ c¸c tµi sản cã thÓ chuyÓn ®æi hoÆc b¸n cho ngêi vay hoÆc ®Çu t ®Ó lÊy tiÒn, nh»m môc ®Ých duy tr× thanh kho¶n. NÕu tiÒn vay kh«ng ®îc hoµn tr¶, tµi s¶n thÕ chÊp tõ nh÷ng kho¶n cho vay cã ®¶m b¶o sÏ ®îc b¸n trªn thÞ trêng ®Ó thu håi kho¶n cho vay. Víi sù ph¸t triÓn cña thÞ trêng chøng kho¸n vµ thÞ trêng tµi s¶n, nhiÒu tµi s¶n cña ng©n hµng cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi cao, ®¶m b¶o ng©n hµng cã kho¶n thu cÇn thiÕt khi ph¶i ®¸p øng nhu cÇu thanh kho¶n. H¬n n÷a, c¸c chøng kho¸n vµ c¸c kho¶n tÝn dông cã thÓ ®îc thÕ chÊp t¹i ng©n hµng Nhµ nøơc díi h×nh thøc t¸i cÊp vèn. V× thÕ, ng©n hµng hoµn toµn cã thÓ thùc hiÖn c¸c kho¶n cho vay phi th¬ng m¹i mµ vÉn ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh kho¶n của m×nh, miÔn lµ ng©n hµng lu«n cã c¸c tµi s¶n tµi chÝnh ®Ó b¸n. T¬ng tù nh vËy, c¶ hÖ thèng ng©n hµng sÏ lu«n duy tr× ®îc tÝnh thanh kho¶n miÔn lµ ng©n hàng Nhµ níc s½n sµng mua l¹i tµi s¶n ®îc ®Ò nghÞ bëi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i díi h×nh thøc triÕt khÊu.
VËn dông lý thuyÕt trªn vµo thùc tiÔn, VIBank cã thÓ tiÕn hµnh cho vay phi th¬ng m¹i víi yªu cÇu tµi s¶n ®¶m b¶o cho kho¶n vay ®ã. C«ng t¸c thÈm ®Þnh tµi s¶n ®¶m b¶o ®îc thèng nhÊt b»ng QuyÕt ®Þnh cña Tæng Gi¸m ®èc, dùa trªn khung quy ®Þnh chung cña ph¸p luËt, cña chÝnh VIBank vµ c¸c yÕu tè kh¸ch quan cña thÞ trêng tµi s¶n vµ thÞ trêng tµi chÝnh.
Mét ®iÓm quan träng cÇn lu ý khi ¸p dông lý thuyÕt nµy lµ viÖc xem xÐt kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi cña tµi s¶n ®Ó h¹n chÕ rñi ro cho ng©n hµng. TÝnh láng cña mét tµi s¶n phô thuéc vµo chÝnh ®Æc tÝnh cña tµi s¶n ®ã vµ c¸c yÕu tè thÞ trêng, thÞ hiÕu, kh¶ n¨ng sinh lêi…Do vËy, viÖc xem xÐt vµ chÊp nhËn tµi s¶n ®¶m b¶o, còng nh lµ tû lÖ cho vay dùa trªn tµi s¶n ®¶m b¶o cÇn ®îc c©n nh¾c kü lìng qua quü tÝn dông, Ban tÝn dông vµ Héi ®ång tÝn dông.
1.3. Lý thuyÕt vÒ lîi tøc dù tÝnh
Lý thuyÕt vÒ lîi tøc dù tÝnh ph¸t biÓu r»ng: tÝnh thanh kho¶n cña tµi s¶n ng©n hµng kh«ng chØ ®o ®îc b»ng kh¶ n¨ng ng©n hµng chuyÓn ®æi chóng. Trªn c¬ sở ph©n tÝch thanh kho¶n cña ng©n hµng dùa theo quan ®iÓm dßng tiÒn, c¸c t¸c gi¶ cña lý thuyÕt nµy cho r»ng ng©n hµng c¸c kho¶n thu tõ tµi s¶n kh«ng chØ x¶y ra khi tµi s¶n ®Õn h¹n mµ cßn thu ®îc t¹i nhiÒu thêi ®iÓm trong suất thêi h¹n cña tµi s¶n. C¸c kho¶n tµi trî trung vµ dµi h¹n cña ng©n hµng g¾n liền víi tµi s¶n cè ®Þnh cña kh¸ch hµng ng©n hµng. C¸c tµi s¶n nµy tham gia vµo nhiÒu chu k× s¶n xuÊt hoÆc tiªu dïng, bÞ hao mßn dÇn. Ngêi vay tiÒn sÏ tiÕn hµnh thu håi dÇn gi¸ trÞ cña tµi s¶n díi h×nh thøc trÝch khÊu hao. NÕu kh¸ch hµng cña ng©n hµng lµ ngêi tiªu dùng vay tiÒn ®Ó mua hµng ho¸ l©u bÒn, thu nhËp hµng th¸ng cña hä lµ c¬ së ®Ó ng©n hµng thu nî. Do ®ã, nÕu ng©n hµng cho vay trung vµ dµi h¹n, song thùc hiÖn thu håi gèc vµ l·i theo nhiÒu k× h¹n nî( phï hîp víi chu k× thu nhËp cña ng©n hµng ) th× kho¶n thu dù tÝnh sÏ lµm t¨ng tÝnh thanh kho¶n cña tµi s¶n . Nh vËy, x©y dựng kÕ ho¹ch thu nî, thu l·i… c¨n cø vµo lîi tøc dù tÝnh cña tµi s¶n lµ mét biÖn ph¸p qu¶n lý thanh kho¶n h÷u hiÖu cho ng©n hµng th¬ng m¹i.
Cã thÓ thấy r»ng, lý thuyÕt nµy kh«ng phñ nhËn tÝnh kh¶ thi cña c¸c lý
thuyÕt cho vay th¬ng m¹i vµ lý thuyÕt vÒ kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi cña tµi s¶n.
Thay vµo ®ã, nã nhÊn m¹nh ®Õn triÓn väng vÒ viÖc hoµn tr¶ tÝn dông cïng víi lîi tøc, h¬n lµ lÖ thuéc nÆng nÒ vµo tµi s¶n ®¶m b¶o. T¬ng tù nh vËy, thanh kho¶n cho vay vµ ®Çu t. Cho vay kinh doanh ng¾n h¹n sÏ mang tÝnh thanh kho¶n lín h¬n cho vay dµi h¹n, cho vay tiªu dùng tr¶ gãp cã tÝnh thanh kho¶n cao h¬n cho vay ®îc ®¶m b¶o b»ng bÊt ®éng s¶n.
VIBank cã thÓ ¸p dông lý thuyÕt nµy vµo thùc tÕ ho¹t ®éng cña m×nh víi nÒn t¶ng c¬ b¶n lµ nghiªn cøu kú h¹n cña tµi s¶n vµ nguån vèn, vµ coi ®ã lµ néi dung quan träng ®Ó qu¶n lý thanh kho¶n cña tµi s¶n vµ nguån vèn, vµ coi ®ã lµ néi dung quan träng ®Ó qu¶n lý thanh kho¶n cña tµi s¶n . Cô thÓ lµ:
Thø nhÊt, VIBank cã thÓ ¸p dông “m« h×nh bËc thang” trong danh môc vèn ®Çu t. NghÜa lµ cã mét sù xª dÞch thêi gian ®¸o h¹n nµo ®ã ®Ó cho møc hoµn tr¶ (luång tiÒn vµo) ®îc diÔn ra ®Òu ®Æn vµ cã thÓ dù ®o¸n ®îc. VÝ dô nh kho¶n môc ®Çu t cña ng©n hµng cã thÓ gåm rÊt nhiÒu kho¶n cho vay, víi sù hoµn tr¶ hµng th¸ng, hµng quý vÒ vèn gèc vµ l·i. T¬ng tự nh lµ danh môc cho vay hoµn tr¶ theo ®Þnh k× vèn gèc vµ l·i, danh môc c¸c chøng khoán ®Çu t còng sÏ t¹o ra dßng lu chuyÓn tiÒn tÖ æn ®Þnh vµ hoµn toµn ®îc tÝnh tríc. Thùc chÊt ®©y chÝnh lµ nguån vèn cung thanh kho¶n quan träng cho ng©n hµng. Khi ng©n hµng cÇn ng©n quü cã thÓ sö dông ngay, nÕu kh«ng, c¸c kho¶n thu nµy sÏ ®îc gi÷ l¹i cho thanh kho¶n trong t¬ng lai.
Thø hai, VIBank cã thÓ ¸p dông vµ ph¸t triÓn lý thuyÕt nµy b»ng c¸ch ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm cho vay cña m×nh, vÝ dô nh: cho vay kinh doanh cã k× h¹n, cho vay tiªu dùng tr¶ gãp vµ cho vay bÊt ®éng s¶n nhµ cöa. TÊt c¶ nh÷ng kho¶n cho vay nµy cã ®Æc ®iÓm chung lµ t¨ng tÝnh thanh kho¶n cho danh môc tµi s¶n cña ng©n hµng bëi v× chóng cã thÓ ®îc kh¸ch hµng tr¶ dÇn.
1.4. Lý thuyÕt vÒ qu¶n lý nî
Lý thuyÕt nµy ra ®êi tõ nh÷ng n¨m 60 cña thÕ kØ 20, vµ g¾n liền víi viÖc h×nh thµnh c«ng cô huy ®éng míi lµ chøng chØ tiÒn göi (CD) vµ thÞ trêng c«ng cô tiÒn göi (thị trêng CD).
Lý thuyÕt nµy chØ ra r»ng: ngoµi viÖc vay mîn truyÒn thèng lµ vay Ng©n hµng Nhµ níc vµ vay cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i kh¸c, chøng chØ tiÒn göi cho phÐp c¸c ng©n hµng lín ë c¸c trung t©m tµi chÝnh tiÒn tÖ cã thÓ huy ®éng trong thêi gian ng¾n mét khèi lîng vèn lín, víi chi phÝ rÎ h¬n ph¸t hµnh tr¸i phiÕu trung vµ dµi h¹n. Bªn c¹nh ®ã, viÖc ph¸t triÓn thÞ trêng liªn ng©n hµng mang tÝnh khu vùc vµ quèc tÕ cho phÐp c¸c ng©n hµng vay mîn lÉn nhau víi quy m« lín, chi phÝ giao dÞch thÊp vµ Ýt bÞ ¶nh hëng bëi chÝnh s¸ch cña Ng©n hµng Nhµ níc. M«i trêng ho¹t ®éng nµy còng lµm t¨ng kh¶ n¨ng vay nî cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i. NÕu mét ng©n hµng cã kh¶ n¨ng vay nî cao, víi thêi gian nhanh, quy m« lín vµ chi phÝ thÊp, th× ng©n hµng ®ã sÏ cã kh¶ n¨ng thanh kho¶n cao.
Nh vËy, trªn c¬ së lý thuyÕt, VIBank cã thÓ vËn dông vµo thực tÕ ho¹t ®éng qu¶n trÞ thanh kho¶n cña m×nh. Nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng cã thÓ duy tr× danh môc tµi s¶n nghiªng vÒ tÝnh sinh lêi h¬n lµ tÝnh thanh kho¶n vµ sö dông viÖc huy ®éng vèn míi nh lµ ph¬ng ph¸p chÝnh ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thanh kho¶n. Lý thuyÕt nµy ®Æc biÖt quan träng víi thùc tiÔn ho¹t ®éng cña VIBank hiÖn nay. Bëi v× ng©n hµng míi ®ang trong thêi k× nghiªn cøu, ho¹ch ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch huy ®éng míi, cô thÓ nh lµ viÖc ph¸t hµnh chøng chØ tiÒn göi, cßn trªn thùc tÕ. VIBank cha ph¸t hµnh c¸c c«ng cô huy ®éng lµ giÊy tê cã gi¸ trÞ ®Ó t¹o nguån cung thanh kho¶n h÷u hiÖu cho m×nh.
2.N©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n trÞ tµi s¶n vµ nguån vèn ®Ó hç trî cho ho¹t ®éng qu¶n lý thanh kho¶n:
2.1 Qu¶n trÞ tµi s¶n
Qu¶n trÞ tµi s¶n cña ng©n hµng víi néi dung chuyÓn ho¸ nguån vèn (tiÒn göi, tiÒn vay, vèn cña chñ) thµnh c¸c lo¹i tµi s¶n (ng©n quü, tÝn dông, chøng kho¸n, tµi s¶n kh¸c) theo mét ph¬ng thøc thÝch hîp ®Ó tho¶ m·n môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi Ých cña chñ ng©n hµng trªn c¬ së ®¶m b¶o an toµn (an toµn thanh kho¶n, an toµn tÝn dông vµ c¸c an toµn kh¸c). Mét chiÕn lîc qu¶n trÞ tµi s¶n hiÖu qu¶ lµ nh©n tè quan träng ®Ó kiÓm so¸t vµ ng¨n ngõa nguy c¬ rñi ro thanh kho¶n cho ng©n hµng. §Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c qu¶n trÞ tµi s¶n, ng©n hµng cÇn lu ý c¸c ®iÓm sau ®©y:
Mét lµ, ng©n hµng cÇn x¸c ®Þnh cô thÓ môc tiªu u tiªn vµ c¸c môc tiªu phô mµ tµi s¶n cÇn ®¹t ®Õn, x¸c ®Þnh quy m«, cÊu tróc vµ ®Æc tÝnh cña tµi s¶n díi t¸c ®éng cña c¸c nh©n tè kh¸c nhau, x¸c ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch vµ nghiÖp vô qu¶n lý tµi s¶n cña ng©n hµng
Hai lµ, ng©n hµng cã thÓ tæ chøc c¸c bé phËn qu¶n lý g¾n liền víi tổng kho¶n môc tµi s¶n (vÝ dô bé phËn qu¶n lý ng©n quü, bé phËn qu¶n lý tÝn dông, bé phËn qu¶n lý ®Çu t chøng kho¸n..); ®ång thêi x©y dựng bé phËn qu¶n lý liªn kÕt, qu¶n lý tæng thÓ c¸c kho¶n môc (vÝ dô Héi ®ång qu¶n lý c¸c tµi s¶n Nî, tµi s¶n Cã…).
Ba lµ, ng©n hµng cÇn quan t©m nghiªn cøu ¸p dông ph¬ng ph¸p ph©n chia quü cho c¸c tµi s¶n ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý tµi s¶n. Cã hai c¸ch thøc ph©n chia lµ: c¸ch thøc tËp trung quü vèn vµ c¸ch thøc ph©n chia tÝch s¶n. C¸c ph¬ng ph¸p ph©n chia nµy kh«ng hoµn toµn kh¸c nhau, vµ cã thÓ ¸p dông riªng biÖt hay kÕt hîp tuú thuéc vµo trong ®iÒu kiÖn cô thÓ ®ể ph¸t huy hiÖu qu¶ qu¶n lý tµi s¶n mét c¸ch tÝch cùc nhÊt. Cô thÓ nh sau:
- Ph¬ng ph¸p tËp trung quü vèn : ng©n hµng tËp trung c¸c nguån vèn l¹i víi nhau ( tiÒn göi kh«ng kú h¹n, tiÒn göi cã kú h¹n, quü vèn) sau ®ã sÏ ph©n chia cho c¸c kho¶n ®Çu t tµi s¶n (dù tr÷ s¬ cÊp, dù tr÷ thø cÊp, tÝn dông, chøng kho¸n) víi tû träng vµ thø tù u tiªn thÝch hîp, kh«ng ph©n biÖt nguån gèc cña vèn tõ ®©u, ®îc trÝch ra ®Ó ®Çu t vµo tµi s¶n nµo. Do vËy, nhµ qu¶n trÞ ph¶i ph©n biÖt c¸c nhu cÇu vÒ thanh kho¶n víi kh¶ n¨ng sinh lîi ®Ó cã mét tû lÖ ph©n chia an toµn, linh ho¹t vµ tèi u.
- Ph¬ng ph¸p ph©n chia tài s¶n : ng©n hµng quan t©m ®Õn sù liªn quan gi÷a ng©n quü vµ c¸c nguån vèn, ph©n biÖt c¸c nguån vèn kh¸c nhau theo nhu cÇu dù tr÷ b¾t buéc, vßng quay hay doanh sè. TiÒn göi kh«ng k× h¹n cÇn tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc, vßng quay cao nhÊt nªn ®îc ph©n chia theo thø tù u tiªn lµ : dù tr÷ thø cÊp (chøng kho¸n chÝnh phñ ng¾n h¹n), tÝn dông (cho vay th¬ng m¹i ngắn h¹n). TiÒn göi cã k× h¹n vµ tiÒn göi tiÕt kiÖm cã nhu cÇu ng©n quü Ýt h¬n nªn ®îc u tiªn ph©n chia cho tÝn dông vµ ®Çu t. Vèn chñ së h÷u ®ßi ái Ýt ng©n quü nhÊt nªn ®îc dung cho vay trung vµ dµi h¹n, ®Çu t chøng kho¸n Ýt lu©n chuyÓn vµ tài s¶n cè ®Þnh.
C¸c ph¬ng thøc ph©n chia ®îc minh ho¹ b»ng s¬ ®å díi ®©y:
Sơ đồ: Phương thức tập trung vốn để quản lý
Sơ đồ : Phương thức ph©n chia t¸ch tµi sản để quản lý tài sản
2.2. Qu¶n trÞ nguån vèn
Qu¶n trÞ nguån vèn lµ mét ho¹t ®éng kh«ng thÓ thiÕu ®Ó ®¶m b¶o an toµn thanh kho¶n cho ng©n hµng. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý nguån vèn, nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng cã thÓ ¸p dông c¸c gi¶i ph¸p sau ®©y:
2.2.1. Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn æn ®Þnh c¬ së thÞ trêng b¸n lÎ:
Nh÷ng kho¶n tiÒn gØ b¸n lÎ lµ nguån vèn chiÕn lîc chÝnh h×nh thµnh søc m¹nh cña ng©n hµng vµ lµ nguån cung thanh kho¶n quan träng nhÊt, bëi v× chóng kh¸ æn ®Þnh trong dµi h¹n vµ cã chi phÝ thÊp h¬n so víi thÞ trêng b¸n bu«n. Do vËy, chiÕn lîc qu¶n lý nguån vèn hiÖu qu¶ lµ ph¸t triÓn thÞ trêng b¸n bu«n. Do vËy, chiÕn lîc nµy, ng©n hµng cã c¸c gi¶i ph¸p :
Mét lµ, ng©n hµng cÇn chuÈn bÞ mét m¹ng líi b¸n lÎ réng kh¾p trªn c¶ níc nh hÖ thèng phßng giao dÞch, hÖ thèng chi nh¸nh vµ c¸c kªnh ph©n phèi ®iÖn tö (m¸y rót tiÒn tù ®éng ATM, thÎ thanh to¸n, internet banking…).
Hai lµ ng©n hµng cÇn cã biÖn ph¸p kh¶ thi ®Ó tån t¹i trong cuéc c¹nh tranh vÒ l·i suất trªn thÞ trêng b¸n lÎ. Thùc tÕ hiÖn nay, VIBank ®ang lµ mét trong nh÷ng ng©n hµng cã l·i suÊt huy ®éng hÊp dÉn nhÊt, tuy nhiªn, ®iÒu nµy võa cã lîi lµ thóc ®Èy t¨ng trëng vèn huy ®éng, nhng võa bÊt lîi lµm chi phÝ huy ®éng t¨ng cao, dÉn ®Õn gi¶m thu nhËp vµ lîi nhuËn cho ng©n hµng. V× vËy, chÝnh s¸ch l·i suÊt cÇn linh ho¹t ®èi víi diÔn biÕn cña thÞ trêng tiÒn tÖ cã nhiÒu biÕn ®æi nh hiÖn nay.
Ba lµ, ng©n hµng cÇn chó träng vµ ®ầu t ®óng møc ®Ó ph¸t triÓn vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c dÞch vô tµi chÝnh cho thÞ trêng b¸n lÎ. Bëi v×, cho dï hÖ thèng b¸n lÎ lµ æn ®Þnh vµ kÐm hiÖu qu¶ trong t¬ng lai. NhÊt lµ ®èi víi thùc tÕ VIBank hiÖn nay, c¸c s¶n phÈm míi cã tÝnh chÊt ®ét ph¸ nh mét sè ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn c¹nh tranh như ACB, Sacombank, Techcombank, VPBank…
Bèn lµ ng©n hµng cÇn x¸c ®Þnh vµ kiÓm so¸t ®îc toµn bé chi phÝ cña nguån vèn b¸n lÎ. Nhµ qu¶n trÞ cÇn tÝnh to¸n chi phÝ cña nguån vèn kÕt hîp víi nh÷ng diÔn biÕn cña mÆt hµng b»ng l·i suÊt thÞ trêng vµ lãi suÊt tiÒn göi kh«ng k× h¹n b¸n lÎ cña m×nh. Cô thÓ lµ: nÕu l·i suÊt ng©n hµng cho cao h¬n l·i suÊt thÞ trêng th× sÏ t¹o thªm nguån thu nhËp bæ sung cho ng©n hµng, ngîc l¹i th× ng©n hµng ph¶i chÞu thªm chi phÝ c¬ héi. §Æc biÖt lµ song song víi viÖc më tµi kho¶n kh«ng k× h¹n cho kh¸ch hµng, ng©n hµng nªn chÊp nhËn gia t¨ng chi phÝ nghiÖp vô khi cung cÊp miÔn phÝ c¸c dÞch vô thanh to¸n nh cÊp sæ ph¸t sÐc, thanh to¸n c¸c tê sÐc vµ göi b¶n sao kª tíi kh¸ch hµng…
2.2.2. Gi¶i ph¸p ®a d¹ng ho¸ nguån vèn
Mét gi¶i ph¸p hç trî ®¶m b¶o an toµn thanh kho¶n lµ chiÕn lîc ®a d¹ng ho¸ nguån vèn . ChiÕn lîc nµy nh»m gi¶m sù phô thuéc vµo bÊt kú mét thÞ trêng nµo, mét khu vùc nµo, mét c«ng cô huy ®éng vèn nµo, kú h¹n nµo, Kh¸ch hµng ®Çu t nµo. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ ng©n hµng ph¶i x©y dựng m¹ng líi huy ®éng réng kh¾p, sö dông nhiÒu lo¹i c«ng cô huy ®éng vèn kh¸c nhau (tiÒn göi, tiÒn vay, tr¸i phiÕu, chøng chØ tiÒn göi..) víi nhiÒu kú h¹n kh¸c nhau vµ b»ng néi tệ vµ c¸c ngo¹i tÖ kh¸c. Khi nguån vèn ®a d¹ng ho¸ cao, ng©n hµng sÏ ®îc ®¶m b¶o tèt h¬n vÒ thanh kho¶n trong mäi ®iÒu kiÖn cña thÞ trêng. §iÒu nµy ®ßi hái ng©n hµng ph¶i x¸c ®Þnh chi phÝ cho từng thÞ trêng, từng c«ng cô huy ®éng…®Ó cã thÓ lùa chän thÞ trêng nµo, c«ng cô huy ®éng nµo cho phï hîp víi từng thêi k×.
Mét gi¶i ph¸p ®a d¹ng ho¸ nguån vèn kh¸c lµ ®i vay ngo¹i tÖ ®Ó ®¸p øng cÇu thanh kho¶n ®èi víi ng©n hµng tõ c¸c nhµ ®Çu t trong níc. Tuy nhiªn, khi thùc hiÖn biÖn ph¸p nµy cÇn chó ý tíi nguy c¬ rñi ro yết gi¸, lµ nguyªn nh©n tiÒm Èn rñi ro thanh kho¶n. §Ó ng¨n ngõa rñi ro tû gi¸, ng©n hµng cã thÓ ¸p dông c¸c kü thuËt phßng ngõa nh hîp ®ång t¬ng lai, hîp ®ång k× h¹n, Swap tiÒn tÖ … bªn c¹nh ®ã, nÕu ng©n hµng ®i vay ngo¹i tÖ vµ cho vay l¹i b»ng ngo¹i tÖ th× vÉn tr¸nh ®îc rñi ro tû gi¸, rñi ro thanh kho¶n.
2.2.3. Gi¶i ph¸p t¨ng cêng nguån vèn dµi h¹n cã l·i suÊt cè ®Þnh:
Danh môc tµi s¶n Nî cña c¸c ng©n hµng thêng cã xu híng th©m hôt c¸c nguån vèn dµi h¹n cã l·i suÊt cè ®Þnh do sù kh«ng a thÝch ®Çu t dµi h¹n v× sî rñi ro vµ l©u thu håi vèn. §iÒu nµy cµng thÓ hiÖn râ khi l·i suất biÕn ®éng m¹nh vµ tû lÖ l¹m ph¸t kh«ng ch¾c ch¾n. KÕt qu¶ lµ ng©n hµng sö dông nguån vèn ng¾n h¹n ®Ó tµi trî cho c¸c tµi s¶n dµi h¹n lµm tiÒm Èn rñi ro thanh kho¶n. §Ó xö lý vÊn ®Ò nµy, ng©n hµng cã thÓ sö dông c¸c gi¶i ph¸p sau ®©y:
Mét lµ, nhµ qu¶n lý ph¶i nhËn râ ®é lÖch vÒ kú h¹n gi÷a tµi s¶n vµ nguån vèn, đồng thêi tÝch cùc t×m kiÕm c¸c ph¬ng ¸n ®Ó t¹o ®îc mét danh môc tµi s¶n Nî cã kú h¹n dµi ®Ó h¹n chÕ sù kh«ng ch¾c ch¾n vÒ nguån vèn trong t¬ng lai, gi¶m ®îc tµi s¶n dù tr÷ thu nhËp thÊp vµ gi¶m ®îc c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc tuÇn hoµn thêng xuyªn c¸c nguån vèn ng¾n h¹n.
Hai lµ, ng©n hµng cÇn ng¨n ngõa nguy c¬ rñi ro l·i suÊt, v× rñi ro l·i suÊt tiÒm Èn rñi ro thanh kho¶n. Nhµ qu¶n lý cã thÓ sö dông c¸c c«ng cô phßng ngõa nh ho¸n ®æi l·i suÊt ®Ó ®¹t møc l·i suÊt mong muèn. VÝ dô ho¸n ®æi sang l·i suÊt th¶ næi. VÊn ®Ò quan träng lµ ng©n hµng cã ®îc c¸c nguån vèn dµi h¹n æn ®Þnh h¬n ®Ó h¹n chÕ rñi ro thanh kho¶n.
Ba lµ, ng©n hµng cÇn ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c nhau ®Ó t¨ng ®îc kú h¹n cña danh môc tµi s¶n Nî. Tuy nhiªn, ®Ó x¸c ®Þnh ®îc møc l·i suÊt tèi u lµ v« cïng phøc t¹p, cho nªn ng©n hµng chØ cÇn ¸p dông mét møc l·i suÊt phï hîp sao cho :
- Ngêi göi tiÒn tù nguyÖn chuyÓn tõ ®Çu t ng¾n h¹n sang ®Çu t dµi h¹n, tøc lµ chÊp nhËn rñi ro ®ể cã thu nhËp cao h¬n.
- Ng©n hµng vÉn ®¹t ®îc môc đÝch kinh doanh cã l·i, tøc lµ ®¸nh ®æi gi÷a viÖc chi phÝ tuÇn hoµn nguån vèn vµ gi¶m rñi ro thanh kho¶n .
Bèn lµ, ng©n hµng cã thÓ t¨ng møc l·i suÊt ®èi víi tiÒn göi kh«ng kú h¹n ®Ó æn ®Þnh sè d cña nguån vèn nµy. Tuy nhiªn, chiÕn lîc nµy chØ lªn ¸p dông khi nguån vèn cña ng©n hµng gi¶m sót nghiªm träng. Bëi v×, khi l·i suÊt tiÒn göi kh«ng kú h¹n t¨ng lªn th× chi phÝ tr¶ l·i cho c¸c sè d kh«ng kú h¹n hiÖn hµnh vµ sè d huy ®éng míi sÏ t¨ng lªn, trong khi l·i suÊt tiÒn göi cã kú h¹n t¨ng chØ lµm chi phÝ l·i suÊt ®èi víi c¸c kho¶n huy ®éng míi.
N¨m lµ, ng©n hµng cã thÓ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ®Ó t¨ng nguån vèn dµi h¹n cã l·i suÊt cè ®Þnh. §Ó lµm ®îc viÖc nµy, ng©n hµng cÇn t¨ng cêng n¨ng lùc qu¶n trÞ vµ hiÖu qu¶ kinh doanh, n©ng cao vÞ thÕ vµ danh tiÕng trªn thÞ trêng vµ ph¶i lu«n ®îc xÕp h¹ng hÖ sè tÝn nhiÖm cao.
Tãm l¹i, trong c¸c gi¶i ph¸p nªu trªn, viÖc lùa chän gi¶i ph¸p nµo hay sö dông kÕt hîp c¸c gi¶i ph¸p lµ phô thuéc vµo ®Æc ®iÓm quản trÞ cña VIBank tuú theo từng giai ®o¹n vµ t×nh h×nh kinh tÕ cô thÓ.
3- N©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n trÞ thanh kho¶n
3.1-Ng©n hµng ph¶i tÝnh to¸n nhu cÇu kh¶ n¨ng thanh to¸n
ViÖc tÝnh to¸n nhu cÇu kh¶ n¨ng thanh to¸n ®ßi hái ng©n hµng ph¶i dù b¸o, tÝnh to¸n ®îc nhu cÇu tiÒn ph¶i chi vµ cã thÓ ph¶i chi. ®iÒu nµy ®ặt ra c¸c yªu cÇu sau:
Thø nhÊt, ng©n hµng ph¶i cã ph¬ng ph¸p ph©n tÝch nguån tiÒn ®Ó x¸c ®Þnh thêi gian vµ møc ®é nhu cÇu vÒ tiÒn . Ng©n hµng cã thÓ ¸p dông mét trong hai hoÆc kÕt hîp c¶ hai ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n nhu cÇu thanh kho¶n nh sau:
+ Ph¬ng ph¸p thø nhÊt : Ng©n hµng x¸c ®Þnh møc ®é thanh kho¶n dùa trªn c¸c sè liÖu tÜnh cña b¶ng tæng kÕt tµi s¶n trong ®ã sö dông c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh an toµn thanh kho¶n nh: tû lÖ tµi s¶n cã ®éng, tû lÖ c¸c nguån vèn æn ®Þnh, tû lÖ c¸c kho¶n tiÒn göi ®Õn h¹n thanh to¸n…
+ Ph¬ng ph¸p thø hai, ng©n hµng qu¶n lý tr¹ng th¸i tiÒn tÖ trªn b¸o c¸o chi tiÕt hµng ngµy. §iÒu nµy ®Æc biÖt cÇn thiÕt ®èi víi nh÷ng chi nh¸nh ho¹t ®éng ë nh÷ng thµnh phè lín, trung t©m tµi chÝnh tiÒn tÖ v× ®©y lµ nh÷ng khu vùc cã sù chu chuyÓn tiÒn tÖ lín vµ s«i ®éng. Trªn c¬ së ph©n tÝch c¸c b¸o c¸o kÕt hîp víi kinh nghiÖm qu¶n trÞ thùc tÕ trong qu¸ khø vµ dù to¸n xu hớng cña nhu cÇu thanh kho¶n, c¸c sù kiÖn cã thÓ t¸c ®éng tíi nhu cÇu thanh kho¶n mang nhµ qu¶n lý ®a ra quyÕt ®Þnh.
Thø hai, c¸c b¸o c¸o kh¶ n¨ng thanh to¸n lµm c¨n cø x©y dựng phÇn mÒm qu¶n lý ph¶i thÓ hiÖn chi tiÕt vÒ c¸c nguån tiÒn g¾n víi tµi s¶n Nî, tµi s¶n Cã t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o. ViÖc lîng ho¸ nhu cÇu tiÒn ph¶i chi vµ cã thÓ ph¶i chi c¨n cø trªn sè liÖu lÞch sö ®Ó ®Þnh lîng nguån tiÒn thu nî, dù tÝnh kh¶ n¨ng t¨ng vèn, kh¶ n¨ng huy ®éng tiÒn göi…, ®ång thêi ng©n hµng ph¶i chó ý tËn dông nh÷ng cam kÕt cho vay nhng cha gi¶i ng©n vµ c¸c lo¹i h×nh huy ®éng theo thêi vô.
Thø ba, khi x©y dựng b¸o c¸o, VIBank ph¶i chó ®Õn nh÷ng yÕu tè ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng tÝnh to¸n vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n nh:
- ChÊt lîng vµ tÝnh kÞp thêi cña th«ng tin liªn quan ®Õn c¸c kú h¹n cña tµi s¶n Nî, tµi s¶n Cã t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o.
- ChÊt lîng ph©n tÝch vÒ khuynh hãng tríc ®©y vµ trong thêi gian tíi trong ho¹t ®éng cho vay vµ huy ®éng tiÒn göi.
- ChÊt lîng phÇn mÒm qu¶n lý b¸o c¸o kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ng©n hµng .
Thø t, VIBank nªn lËp tèi thiÓu hai b¸o cáo dù kiÕn nguån tiÒn: mét b¸o c¸o miªu t¶ nguån tiÒn cã c¬ së chắc ch¾n vµ mét b¸o c¸o dù kiÕn t×nh huèng xÊu nhÊt. Ng©n hµng cÇn x©y dùng kÕ ho¹ch chÝnh thøc vÒ nguån vèn bÊt thêng, ®a ra c¸c gi¶i ph¸p ®Ó cã thÓ lùa chän nÕu gÆp ph¶i nhu cÇu rót vèn ®ét xuÊt. KÕ ho¹ch nµy ph¶i ®îc Ban Gi¸m ®èc vµ Héi ®ång Qu¶n trÞ th«ng qua hµng n¨m.
3.2-Ng©n hµng ph¶i tæ chức tèt viÖc qu¶n lý kh¶ n¨ng thanh to¸n
Ngoµi viÖc tÝnh to¸n nhu cÇu kh¶ n¨ng thanh to¸n, VIBank cÇn tæ chøc tèt viÖc qu¶n lý thanh to¸n nh»m duy tr× ®ñ møc vèn dù tr÷ cÇn thiÕt ®Ó thanh to¸n cho c¸c nhu cÇu dù tÝnh vµ nhu cÇu ®ét xuÊt. Môc tiªu hµng ®Çu cña viÖc qu¶n lý kh¶ n¨ng thanh to¸n lµ nh»m ®¶m b¶o nhu cÇu tiÒn lu«n ®îc tho¶ m·n b»ng c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n vµ c¸c tµi s¶n Cã cã thÓ chuyÓn ®æi (b¸n) ®îc ngay, hoÆc t¨ng nguån tiÒn göi, hoÆc bæ sung vèn tõ thÞ trêng tiÒn tÖ.
Trong ®iÒu kiÖn thÞ trờng tiÒn tÖ cha thùc sù ph¸t triÓn nh hiÖn nay ë ViÖt Nam, Ng©n hµng cÇn tæ chøc tèt viÖc qu¶n lý tµi s¶n Cã ®Ó qu¶n lý kh¶ n¨ng thanh to¸n bëi v× ng©n hµng kh«ng thÓ dùa vµo nguån tiÒn göi bæ sung ®Ó tho¶ m·n sù thiÕu hôt tiÒn göi ®ét xuÊt. Ng©n hµng nªn tËp trung vµo c¬ cÊu kú h¹n cña tµi s¶n Cã ®Ó ®¶m b¶o r»ng nguån tiÒn ra ®îc tho¶ m·n b»ng nguån tiÒn vµo tõ tµi s¶n cã ®Õn h¹n. Ngoµi ra VIBank cã thÓ tho¶ thuËn mét h¹n møc tÝn dông víi c¸c ng©n hµng kh¸c nh»m bæ sung vµo nguån vèn khi xuÊt hiÖn t×nh huèng khÈn cÊp.
VIBank còng cÇn lu ý kh¶ n¨ng xin trî gióp cña m×nh víi Ng©n hµng Nhµ Nø¬c ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thanh to¸n ®ét xuÊt b»ng viÖc vay thÕ chÊp tµi s¶n cã kh¶n n¨ng chuyÓn ®æi (trai phiÕu ChÝnh phñ, tÝn phiÕu kho b¹c…) hoÆc vay kh«ng cã thÕ chÊp.
§ång thêi, nhµ qu¶n lý còng ph¶i n¾m b¾t th«ng tin ®Çy ®ñ vÒ thùc tr¹ng tµi chÝnh cña ng©n hµng m×nh ®Æc biÖt lµ chÊt lîng tÝn dông. §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy th× hÖ thèng th«ng tin néi bé cña VIBank cÇn ®îc ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn, ®¶m b¶o ng©n hµng n¾m b¾t vµ qu¶n lý ®îc th«ng tin néi bé ®Ó cã ph¬ng ¸n gi¶i quýªt kÞp thêi tríc khi bªn ngoµi biÕt ®Õn.
4- N©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n trÞ rñi ro ®Ó hç trî cho ho¹t ®éng qu¶n lý thanh kho¶n cña ng©n hµng.
Mét lµ, ®©y m¹nh c«ng t¸c kiÓm so¸t néi bé v¬Ý môc tiªu quan träng lµ x©y dùng ®îc hÖ thèng m¹ng t×m kiÕm nh÷ng xu híng tiÒm Èn tiªu cùc, bÊt æn vµ thiÕu sãt trong ho¹t ®éng cña ng©n hµng ®Ó ®a ra biÖn ph¸p chÊn chØnh.
Hai lµ, cÇn ph©n tÝch, tÝnh to¸n c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ vÜ m«, xu híng ph¸t triÓn cña thÞ trêng dÞch vô nãi chung, thÞ trêng vèn nãi riªng vµ thÞ trêng quèc tÕ , tÝch cùc ¸p dông nh÷ng khuyÕn nghÞ cña Uû ban Basel vÒ gi¸m s¸t ng©n hµng, nh»m x©y dùng chiÕn lîc ho¹t ®éng ®óng ®¾n vµ hiÖu qu¶.
Ba lµ, chØ chÊp nhËn c¸c lo¹i rñi ro cho phÐp ®èi víi tõng nghiÖp vô sau khi ®· ph©n tÝch chi tiÕt trªn tÊt c¶ c¸c khÝa c¹nh luËt ph¸p vµ kinh tÕ. Khi quyÕt ®Þnh thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô cÇn ph©n chia phï hîp gi÷a nguån vèn cña ng©n hµng víi møc ®é rñi ro cho phÐp.
Bèn lµ, n©ng cao chÊt lîng chuyªn nghiÖp cña c¸n bé, nh©n viªn còng nh tập trung x©y dùng th¬ng hiÖu cho ng©n hµng víi môc tiªu gi¶m thiÓu rñi ro ®¹o ®øc vµ rñi ro ho¹t ®éng. N©ng cao ®é më th«ng tin vÒ häat ®éng th«ng qua c¸c b¸o c¸o vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña ng©n hµng víi c¸c ®èi t¸c, kh¸ch hµng vµ c¸c tæ chøc thanh tra, kiÓm to¸n. Nhµ qu¶n lý cÇn tiÕn hµnh qu¶n trÞ rñi ro th«ng qua gi¸m s¸t vµ kiÓm so¸t viÖc tu©n thñ sæ tay tÝn dông trong thùc tiÔn thay cho qu¶n lý rñi ro th«ng qua b¸o c¸o t×nh h×nh.
III -Mét sè kiÕn nghÞ
1-KiÕn nghÞ víi Ng©n hµng Nhµ níc
Mét lµ, Ng©n hµng Nhµ níc cÇn x©y dùng chÝnh s¸ch kiÓm so¸t vµ rµng buéc c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i trong m«i trêng kinh doanh theo môc tiªu an toµn; ®¶m b¶o ®iÒu hµnh c¸c yÕu tè vÜ m« nh»m t¨ng tÝnh an toµn cña hÖ thèng ng©n hµng tµi chÝnh ; x©y dùng c¸c ph¬ng ¸n hç trî khi x¶y ra khñng ho¶ng thanh kho¶n (cho vay, b¶o hiÓm, tiÒn göi, cam kÕt chi tr¶…).
Hai lµ, Ng©n hµng Nhµ níc cÇn cã kÕ ho¹ch dù phßng cña chÝnh m×nh ®Ó ®¸p øng kÞp thêi cho c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i trong trêng hîp x¶y ra mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n v× rót tiÒn hµng lo¹t, ng¨n ngõa nguy c¬ ®æ vì lan truyÒn trªn toµn hÖ thèng; tiÕp tôc nghiªn cøu vµ cã nh÷ng quy ®Þnh, híng dÉn, trî gióp cÇn thiÕt cho c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i trong vÊn ®Ò qu¶n trÞ thanh kho¶n
Ba lµ, cÇn ph¸t huy h¬n n÷a vai trß cña hÖ thèng thanh tra cña Ng©n hµng Nhµ níc nh»m kiÓm so¸t ng©n hµng thong m¹i ho¹t ®éng kinh doanh theo ®óng ph¸p luËt vµ ®¶m b¶o an toµn hÖ thèng . Cô thÓ lµ :
- T¨ng cêng c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra, cã thÓ theo dâi tõ xa hoÆc thanh tra bÊt thêng ®Ó đ¸nh gi¸ tr×nh ®é qu¶n lý, ph¸t hiÖn c¸c nguy c¬ mÊt an toµn, ®a ra nh÷ng yªu cÇu, khuyÕn nghÞ ®èi víi Ban Gi¸m ®èc cña c¸c ng©n hµng. TÊt c¶ nh»m môc ®Ých b¶o vÖ ngêi göi tiÒn b»ng c¸ch ng¨n chÆn t×nh tr¹ng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n trong hÖ thèng ng©n hµng th¬ng m¹i.
- Hoµn thiÖn m« h×nh tæ chøc bé m¸y thanh tra ng©n hµng theo ngµnh däc tõ trung ¬ng ®Õn c¬ së vµ cã sù ®éc lËp t¬ng ®èi vÒ ®iÒu hµnh vµ ho¹t ®éng nghiÖp vô trong tæ chøc bé m¸y, øng dông nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n vÒ gi¸m s¸t hiÖu qu¶ ho¹t ®éng ng©n hµng theo Uû ban Basel, tu©n thñ nguyªn t¾c thËn träng thanh tra.
- N©ng cao tiªu chÝ trong viÖc cÊp giÊy phÐp vµ ®ßi hái kü thuËt ®èi víi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i dùa trªn nh÷ng tiªu chuÈn vÒ ®é v÷ng ch¾c tµi chÝnh vµ c¸c chØ sè an toµn trong ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc tÝn dông.
Bèn lµ, hÖ thèng ph¸p luËt vµ thÓ chÕ vÒ lÜnh vùc ng©n hµng tµi chÝnh cÇn hoµn chØnh so víi yªu cÇu héi nhËp quèc tÕ. LuËt c¸c tæ chøc tÝn dông vµ LuËt Ng©n hµng Nhµ níc cÇn ph¶i bæ sung, söa ®æi cho phï hîp víi t×nh h×nh míi. C¸c c«ng cô chñ yÕu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ c«ng khai cÇn ®îc ®æi míi trong ho¹ch ®Þnh vµ thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ c«ng khai cÇn ®îc ®æi míi kÞp thêi. Tuy thÞ trêng tiÒn tÖ cã tæ chøc ®· hình thµnh vµ bø¬c ®Çu ph¸t huy t¸c dông, nhng møc ®é hiÖu qu¶ vµ linh ho¹t cßn h¹n chÕ do n¨ng lùc cña c¸c chñ thÓ tham gia cßn nghÌo nµn vµ c¸c c«ng cô tµi chÝnh vµ khu«n khæ ph¸p lý cha hoµn chØnh.
N¨m lµ, Ng©n hµng Nhµ níc cÇn ph¸t triÓn thÞ trêng liªn ng©n hµng víi t c¸ch lµ “kªnh dÉn vèn” quan träng cña c¸c tæ chøc tÝn dông, hoµn thiÖn m«i trêng ph¸p lý cho thÞ trêng liªn ng©n hµng ViÖt Nam cho phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. Ng©n hµng Nhµ níc còng cÇn ph¸t huy vai trß ngêi tæ chøc, vËn hµnh, qu¶n lý thÞ trêng liªn ng©n hµng, kiÓm so¸t c¸c giao dÞch vµ can thiÖp kÞp thêi c¸c t×nh huèng tiÒm Èn rñi ro, ph¸t triÓn hÖ thèng th«ng tin ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng “th«ng tin ko hoµn h¶o” lµm c¶n trë kh¶ n¨ng ®iÒu tiÕt vµ ®¶m b¶o an toµn hÖ thèng cña Ng©n hµng Nhµ níc.
S¸u lµ, Ng©n hµng Nhµ níc cÇn t¨ng cêng chØ ®¹o hîp t¸c, liªn kÕt víi c¸c ng©n hµng trong c¶ níc vµ héi nhËp quèc tÕ vÒ ng©n hµng – tµi chÝnh. §©y lµ mét trong nh÷ng môc tiªu quan träng trong giai ®o¹n hiÖn nay, ®Æc biÖt lµ khi ViÖt Nam đã gia nhập tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi WTO. Bªn c¹nh viÖc duy tr× quan hÖ tèt víi c¸c tæ chøc tÝn dông trong níc, ng©n hµng còng tÝch cùc t×m kiÕm c¸c ®èi t¸c níc ngoµi nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng tiÕp cËn víi c¸c nguån vèn, chñ ®éng häc hái, khai th¸c kinh nghiÖm qu¶n trÞ, kinh doanh còng nh t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ®éi ngò nh©n viªn tiÕp xóc vµ häc hái kiÕn thøc ng©n hµng hiÖn ®¹i.
2. KiÕn nghÞ víi VIBank
Mét lµ, duy tr× mèi liªn hÖ chÆt chÏ gi÷a ho¹t ®éng cña phßng nguån vèn vµ phßng tÝn dông, trªn c¬ së phèi hîp ho¹t ®éng cña c¸c phßng nµy nh»m ®¸p øng nhu cÇu qu¶n lý thanh kho¶n cña ng©n hµng.Nếu phßng tÝn dông dù ®Þnh cÊp h¹n møc tÝn dông míi cho kh¸ch hµng th× ph¶i th¶o luËn víi bé phËn qu¶n lý thanh kho¶n ®Ó cã kÕ ho¹ch t¨ng vèn th× kÕ ho¹ch nµy còng ph¶i ®îc th¶o luËn víi nhµ qu¶n lý thanh kho¶n cña ng©n hµng.
Hai lµ, nhµ qu¶n lý thanh kho¶n ph¶i ®îc biÕt tríc vµo bÊt cø lóc nµo khi nh÷ng kh¸ch hµng lín cã kÕ ho¹ch rót tiÒn göi, sö dông h¹n møc tÝn dông hay göi thªm tiÒn vµo ng©n hµng. §iÒu nµy gióp nhµ qu¶n lý chñ ®éng xö lý c¸c tr¹ng th¸i th©m hôt hay thÆng d thanh kho¶n ph¸t sinh ®ét biÕn mét c¸ch hiÖu qu¶, ®¶m b¶o an toµn thanh kho¶n cho ng©n hµng.
Ba lµ, nhµ qu¶n lý thanh kho¶n ph¶i biÕt ®îc mét c¸ch ch¾c ch¾n vµ râ r»ng vÒ c¸c môc tiªu vµ nh÷ng u tiªn vµ nh÷ng u tiªn trong qu¶n lý thanh kho¶n cña ng©n hµng. Theo truyÒn thèng, tr¹ng th¸i thanh kho¶n an toµn lu«n ®îc xem lµ môc tiªu u tiªn hµng ®Çu cña ng©n hµng trong ph©n bè sö dông vèn. Thùc tÕ nµy lµ do ng©n hµng kh«ng thÓ (nÕu cã thÓ th× còng kh«ng ®¸ng kÓ) kiÓm so¸t ®îc nguån vèn huy ®éng vèn (chñ yÕu lµ tiÒn göi) , bëi v× viÖc d©n c, c¸c tæ chøc kinh tÕ cã göi tiÒn vµo ng©n hµng hay kh«ng lµ do hä tù quyÕt ®Þnh. Nhng mÆt kh¸c, ng©n hµng l¹i cã thÓ kiÓm so¸t ®îc viÖc ph©n bæ sö dông vèn cña m×nh. H¬n n÷a, ng©n hµng ph¶i duy tr× dù tr÷ b¾t buéc t¹i Ng©n hµng Nhµ níc ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thanh kho¶n, ®ång thêi còng ph¶i lu«n s½n sµng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thanh kho¶n, ®ång thêi còng ph¶i lu«n s½n sµng ®Ó ®¸p øng c¸c trêng hîp rót tiÒn cña ngêi göi . Tõ ph©n tÝch cho thÊy qu¶n lý thanh kh¶on lµ viÖc ng©n hµng duy tr× mét lîng nhÊt ®Þnh tµi s¶n Cã thanh kho¶n ®· trë thµnh môc tiªu u tiªn hµng ®Çu trong viÖc ph©n bæ sö dông nguån vèn. Bªn c¹nh ®ã, qu¶n trÞ thanh kho¶n cßn ph¶i ®ãng vai trß hç trî cho môc tiªu kinh doanh quan träng lµ cÊp tÝn dông vµ c¸c dÞch vô thu phÝ cho kh¸ch hµng ®Ó thu ®îc nhiÒu lîi nhuËn. Do ®ã, nhµ qu¶n lý thanh kho¶n còng ph¶i lµm tèt nhiÖm vô t×m kiÕm ®ủ nguån vèn ®Ó tµi trî cho nhu cÇu cÊp tÝn dông tõ phÝa kh¸ch hµng.
Bèn lµ, nhu cÇu thanh kho¶n vµ c¸c quyÕt ®Þnh thanh kho¶n ph¶i ®îc ph©n tÝch mét c¸ch thêng xuyªn, liªn tôc nh»m gi¶m thiÓu nh÷ng t×nh huèng thÆng d hay th©m hôt vÒ thanh kho¶n. Khi cã thÆng d thanh kho¶n th× ng©n hµng cÇn ®Çu t kho¶n thÆng d nµy trong ngµy ®Ó tr¸nh cho ng©n hµng bÞ tæn thÊt vÒ thu nhËp l·i suÊt. Trong khi ®ã, mét th©m hôt thanh kho¶n ph¶i ®îc ®¸p øng tøc th×, nÕu kh«ng ng©n hµng sÏ ph¶i chÞu chi phÝ cao ®Ó xö lý hËu qu¶.
C- KẾT LUẬN
Thanh khoản là vấn đề thường trực hàng ngày đối với các ngân hàng, việc nghiên cứu và quản lý thanh khoản được coi là yêu cầu sống còn cho từng ngân hàng thương mại nói chung và toàn bộ hệ thống ngân hàng nói riêng. Một hệ thống ngân hàng vững mạnh trước các nguy cơ rủi ro thanh khoản là cần thiết cho những bước phát triển của nền kinh tế thị trường của nước ta. Đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay, nền kinh tế thị trường Việt Nam hiện nay còn non trẻ và đang đứng trước những thách thức lớn lao của thời kỳ đầu hội nhập kinh tế thế giới nên càng tiềm ẩn nhiều loại rủi ro và trong đó có rủi ro thanh khoản. Được thực tập ở Ngân hàng Quốc tế là một lợi thế lớn đối với em khi tìm hiểu về các nghiệp vụ và hoạt động của ngân hàng. Em nhận thấy được Ngân hàng Quốc tế đã và đang khẳng định được niềm tin trong cộng đồng dân cư, doanh nghiệp và xã hội. Hiện nay ngân hàng đang theo đuổi mục tiêu chiến lược là trở thành một ngân hàng dẫn đầu trên thị trường. Để phấn đấu tiến tới mục tiêu thì ngân hàng phải đối mặt với không ít những khó khăn và thử thách việc quản lý thanh khoản cung là vấn đề mà ngân hàng phải lưu ý và xem xét hàng đầu. Vấn đề về rủi ro thanh khoản hiện đang được các sinh viên trong khối ngành ngân hàng tài chính nói riêng và ngành kinh tế nói chung quan tâm tìm hiểu. Trong qúa trình làm chuyên đề em cũng đã cố gắng rất nhiều nhưng không thể tránh khỏi thiếu xót về nội dung do quá trình thu thập thông tin và số liệu rất khó khăn và phức tạp. Em mong các thầy, các cô thông cảm. Và một lần nữa em xin chân thành cảm ơn sự giú đỡ nhiệt tình của thầy giáo Trần Trọng Nguyên.
PHẦN PHỤ LỤC
1- Phương sai của sai số thay đổi
1.1- Kiểm định White:
White Heteroskedasticity Test:
F-statistic
1.485978
Probability
0.451028
Obs*R-squared
8.015847
Probability
0.268547
Test Equation:
Dependent Variable: RESID^2
Method: Least Squares
Date: 05/05/07 Time: 13:08
Sample: 2003:01 2006:12
Included observations: 48
Variable
Coefficient
Std. Error
t-Statistic
Prob.
C
-0.456258
0.551781
-0.826882
0.1634
LOG(X2)
-0.510235
0.314357
-1.623013
0.1787
(LOG(X2))^2
-0.059147
0.046239
-1.279158
0.1725
LOG(X3)
-0.035214
0.022483
-1.566250
0.2757
(LOG(X3))^2
-0.003125
0.003259
-0.958883
0.3327
LOG(X4)
0.001472
0.005154
0.285603
0.9546
(LOG(X4))^2
-0.004521
0.007927
-0.570329
0.5933
R-squared
0.238537
Mean dependent var
0.009081
Adjusted R-squared
0.039895
S.D. dependent var
0.013303
S.E. of regression
0.013035
Akaike info criterion
-5.641359
Sum squared resid
0.003908
Schwarz criterion
-5.314413
Log likelihood
91.62039
F-statistic
1.200836
Durbin-Watson stat
2.121255
Prob(F-statistic)
0.451028
Dựa vào kiểm định Fqs =1.485978 , dựa vào giá trị P-value=0.451028 >>0.05, hoặc dựa vào kiểm định jgi bình phương ta thấy P-value = 0.268547>>0.05 kết luận mô hình không có hiện tượng phương sai của sai số thay đổi.
1.2- Kiểm định dựa trên biến phụ thuộc
Bước 1: Ước lượng mô hình hồi quy ban đầu bằng OLS ghi lại phần dư e từ đó suy ra được ei^2 và phần dự báo của biến phụ thuộc (logYt)^2
Bước 2: ước lượng mô hình hồi quy sau với biến phụ thuộc là e2 và biến độc lập là(logYt)^2 (có hệ số chặn) e= α1 + α2(logYt)^2 +u
Từ kết quả ước lượng thu được R2 tương ứng có thể sử dụng 2 kiểm định là khi bình phương hoặc kiểm định F để kết luận xem phương sai của sai số có thay đổi hay không .
Dependent Variable: E^2
Method: Least Squares
Date: 05/05/07 Time: 17:21
Sample: 2003:01 2006:12
Included observations: 48
Variable
Coefficient
Std. Error
t-Statistic
Prob.
LOGYF^2
0.000985
0.000457
1.774857
0.0874
C
0.004281
0.003573
1.198152
0.2210
R-squared
0.101127
Mean dependent var
0.009081
Adjusted R-squared
0.069024
S.D. dependent var
0.013303
S.E. of regression
0.012836
Akaike info criterion
-5.808792
Sum squared resid
0.004613
Schwarz criterion
-5.715379
Log likelihood
89.13189
F-statistic
3.150119
Durbin-Watson stat
2.315381
Prob(F-statistic)
0.087412
Giả thiết cần kiểm định : Ho :α2=0 Phương sai của sai số đồng đều
H1 :α2≠0 Phương sai của sai số thay đổi
Sử dụng kiểm định F, với mức ý nghĩa 5%, P-value = 0.087412 >5% , mô hình không tồn tại hiện tượng phương sai của sai số thay đổi hay nói khác là ph ương sai c ủa sai số đồng đều
Như vậy cả hai kiểm định đều cho thấy mô hình không tồn tại hiện tượng phương sai của sai số thay đ
2- Tự tương quan: Kiểm định BG
Bước 1: ước lượng mô hình ban đầu và ghi lại phần dư e
Mô hình ban đ ầu c ó d ạng nh ư sau :
Log(Yt) = β1 + β3 log(X2t) + β4log(X3t) )+ β5log(X4t) + Ut
Bước 2: Ước lượng m ô hình sau
et = β1 + β3 log(X2t) + β4log(X3t) )+ β5log(X4t)+φet-1+φet-2 + Vt
Cho ta kết quả ước lượng như sau :
Breusch-Godfrey Serial Correlation LM Test:
F-statistic
2.524377
Probability
0.108728
Obs*R-squared
3.256848
Probability
0.079851
Test Equation:
Dependent Variable: RESID
Method: Least Squares
Date: 05/05/07 Time: 18:18
Presample missing value lagged residuals set to zero.
Variable
Coefficient
Std. Error
t-Statistic
Prob.
LOG(X2)
0.043260
0.085866
0.387801
0.7046
LOG(X3)
0.004294
0.016770
0.285833
0.7775
LOG(X4)
0.002726
0.023476
0.120376
0.9062
C
0.135237
0.308368
0.438559
0.6649
RESID(-1)
0.447899
0.208230
2.150985
0.0418
RESID(-2)
-0.060322
0.212924
-0.283302
0.7794
R-squared
0.168824
Mean dependent var
-3.14E-16
Adjusted R-squared
-0.004338
S.D. dependent var
0.096922
S.E. of regression
0.097132
Akaike info criterion
-1.648638
Sum squared resid
0.226430
Schwarz criterion
-1.368399
Log likelihood
30.72957
F-statistic
0.974951
Durbin-Watson stat
1.846199
Prob(F-statistic)
0.452973
Cặp giả thiết :
H0: Không có hiện tượng tự tương quan
H1: Có hiện tượng tự tương quan
Sử dụng thống kê khi bình phương ta so sánh λ2 qs = (n-p )R2 với λ2α(p) ở đây p=2 ta c ó λ2 qs =3.256848 và λ20.1(2) =4.60517 hoặc dựa vào giá trị
Pvalue =0.079851 >0.05, với mức ý nghĩa 5%, ta có thể kết luận mô hình không có hiện tượng tự tương quan.
g qu
3- Kiểm định sự phân phối chuẩn của yếu tố ngẫu nhiên
Sử dụng tiêu chuẩn Jarque-Bera để kiểm định, giá trị P-value = 0.369897, với mức ý nghĩa 5%, ta thấy yếu tố ngẫu nhiên của mô hình phân phối chuẩn.
4- Kiểm định Ramsey:(kiểm định dạng hàm)
Cặp giả thiết H0 : Dạng hàm đúng
H1 : Dạng hàm sai
Ramsey RESET Test:
F-statistic
3.839165
Probability
0.085609
Log likelihood ratio
3.974675
Probability
0.021434
Test Equation:
Dependent Variable: LOG(Y)
Method: Least Squares
Date: 05/05/07 Time: 20:21
Sample: 2003:01 2006:12
Included observations: 48
Variable
Coefficient
Std. Error
t-Statistic
Prob.
LOG(X2)
0.292256
0.086495
3.378887
0.0024
LOG(X3)
0.351798
0.036538
9.628390
0.0000
LOG(X4)
-1.255855
0.089107
-14.09376
0.0000
C
-0.577384
0.304093
-1.898704
0.0692
FITTED^2
0.032668
0.017363
1.881426
0.0716
R-squared
0.992145
Mean dependent var
-2.150930
Adjusted R-squared
0.990888
S.D. dependent var
1.023503
S.E. of regression
0.097700
Akaike info criterion
-1.662813
Sum squared resid
0.238633
Schwarz criterion
-1.429280
Log likelihood
29.94220
F-statistic
789.4055
Durbin-Watson stat
1.208090
Prob(F-statistic)
0.000000
Sử dụng thống kê F, giá trị P-value = 0.085609, với mức ý nghĩa 5%, ta có thể kết luận mô hình không thiếu biến.
Ngoài ra , ta thấy hệ số R2 điều chỉnh là khá lớn sấp sỉ 1 , do đó việc đưa thêm biến vào là không cần thiết.
5- Kiểm định hồi qui giả mạo
Ta thấy mô hình ước lượng được có R2 và thống kê T khá cao. Liệu có phải có hiện tượng hồi qui giả mạo ở đây? Để trả lời câu hỏi này ta kiểm định xem phần dư có phải là nhiễu trắng không.
ADF Test Statistic
-2.906158
1% Critical Value*
-2.6486
5% Critical Value
-1.9535
10% Critical Value
-1.6221
*MacKinnon critical values for rejection of hypothesis of a unit root.
Augmented Dickey-Fuller Test Equation
Dependent Variable: D(E)
Method: Least Squares
Date: 05/05/07 Time 21:43
Sample(adjusted): 2003:03 2006:12
Included observations: 46 after adjusting endpoints
Variable
Coefficient
Std. Error
t-Statistic
Prob.
E(-1)
-0.623149
0.125503
-4.965211
0.0084
D(E(-1))
0.201426
0.142556
1.412960
0.6254
R-squared
0.269705
Mean dependent var
0.003584
Adjusted R-squared
0.241617
S.D. dependent var
0.098379
S.E. of regression
0.085674
Akaike info criterion
-2.007786
Sum squared resid
0.190841
Schwarz criterion
-1.912629
Log likelihood
30.10901
Durbin-Watson stat
2.006519
Như vậy với kiểm định ADF cho thấy mô hình không có hiện tượng hồi qui giả mạo.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1, Đánh giá và phòng ngừa rủi ro trong hoạt động ngân hàng-TS.NguyễnVăn Tiến 1999
2, Quản trị ngân hàng thương mại- Peter S.Rose
3, Quản trị ngân hàng thương mại TS Hồ Diệu - 2002
4, Nghiệp vụ ngân hàng thương mại- Học viên tài chính
5, Giáo trình ngân hàng thương mại ĐHKTQD-2002
6, Giáo trình lý thuyết tài chính tiền tệ ĐHKTQD – 2002
7, Giáo trình quản trị kinh doanh ngân hàng HVNH -2003
8, Một số tài liệu của Ngân hàng Quốc tế cung cấp.
9, Một số tài liệu tìm kiếm trên Internet.
10, Tạp trí ngân hàng các số năm 2007
11, Thời báo ngân hàng các số năm 03 - 06
MỤC LỤC
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Phân tích và đánh giá hoạt động quản lý thanh khoản của Ngân hàng Quốc tế VIB-Bank.DOC