Đề tài Phát triển hoạt động cho vay mua ô tô cá nhân tại ngân hàng VP Bank - Phòng giao dịch Phú Lâm

dư nợ cùng giảm nhưng tốc độ giảm của tổng dư nợ nhiều hơn tốc độ giảm của cho vay mua ô tô thì tức là NHTM đã thắt chặt họat động tín dụng. Bốn là tốc độ tăng của dư nợ cho vay mua ô tô. Đây là chỉ tiêu tương đối phản ánh mức độ mở rộng của hoạt động cho vay mua ô tô: K = (Dư nợ cho vay mua ô tô kì này – Dư nợ cho vay mua ô tô kì trước) / Dư nợ cho vay mua ô tô kì trước Nếu K > 0: phản ánh hoạt động cho vay mua ô tô được mở rộng. Nếu K < 0: phản ánh hoạt động cho vay mua ô tô không được mở rộng, nhưng nếu tỉ trọng dư nợ cho vay mua ô tô (R) tăng thì hoạt động cho vay mua ô tô vẫn được mở rộng. Năm là số lượng khách hàng của hoạt động cho vay mua ô tô. Đây là chỉ tiêu tuyệt đối phản ánh hoạt động cho vay mua ô tô. Khi số lượng khách hàng tăng tức là hoạt động cho vay mua ô tô được mở rộng và ngược lại. khi số lượng khách hàng tăng không đồng nghĩa với dư nợ cho vay mua ô tô tăng vì còn phụ thuộc vào giá trị món vay. Số lượng khách hàng vay mua ô tô phản ánh qui mô của hoạt động cho vay mua ô tô, đồng thời cũng phản ánh chất lượng dịch vụ cho vay mua ô tô của NHTM. Số lượng khách hàng càng nhiều chứng tỏ chất lượng dịch vụ của ngân hàng tốt, đáp ứng được nhiều nhu cầu khác nhau của khách hàng. Sáu là nợ quá hạn và tỉ lệ nợ quá hạn. Nợ quá hạn của các khoản vay mua ô tô là các khoản nợ của khách hàng vay mua ô tô đã đến hạn thanh toán nhưng khách hàng không có khả năng trả nợ gốc và (hoặc) lãi mà không có quyết định cơ cấu lại thời hạn trả nợ. Tỉ lệ nợ quá hạn của các khoản vay mua ô tô được tính theo công thức sau: Tỷ lệ nợ quá hạn = Nợ quá hạn cho vay mua ô tô / Tổng dư nợ cho vay mua ô tô * 100% Hai chỉ tiêu này phản ánh chất lượng của hoạt động cho vay mua ô tô. Thường các NHTM luôn cố gắng duy trì tỉ lệ nợ quá hạn dưới mức 5%. Nếu chỉ tiêu này quá cao thì việc mở rộng cho vay mua ô tô có thể coi là không hiệu quả vì nó có thể dẫn tới ngân hàng bị thua lỗ. Bảy là thị phần cho vay mua ô tô của ngân hàng. Thị phần cho vay mua ô tô của ngân hàng ảnh hưởng lớn đến hoạt động cho vay mua ô tô của ngân hàng. Khi thị phần cho vay mua ô tô của ngân hàng ngày càng mở rộng thì qui mô cho vay cũng tăng lên và ngược lại. Trong cùng một địa bàn có rất nhiều ngân hàng cùng hoạt động. Vì vậy, các ngân hàng sẽ cạnh tranh nhau về thị phần. Không những thế, các ngân hàng trong cùng hệ thống cũng cạnh tranh với nhau. Tám là mức độ đa dạng hóa của các sản phẩm cho vay mua ô tô. Đây là một chỉ tiêu phản ánh khả năng cung ứng dịch vụ của ngân hàng. Mức độ đa dạng hoá càng cao thì khách hàng càng có nhiều lựa chọn khi vay, ngân hàng càng thu hút được nhiều khách hàng. Như vậy, khi đánh giá hoạt động cho vay mua ô tô của ngân hàng, ta phải dựa vào nhiều tiêu chí khác nhau, từ đó đưa ra được đánh giá tổng hợp nhất, chính xác nhất. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động cho vay mua ô tô Nhóm các nhân tố chủ quan Đây là nhóm các nhân tố thuộc về ngân hàng, bắt nguồn từ ngân hàng, nó bao gồm các nhân tố sau: Một là định hướng phát triển của ngân hàng. Ảnh hưởng tới tất cả các hoạt động của ngân hàng nói chung và ảnh hưởng tới hoạt động cho vay mua ô tô nói riêng. Vì vậy, hoạt động cho vay mua ô tô phải căn cứ vào định hướng phát triển của ngân hàng. Hai là chính sách tín dụng của ngân hàng. Ảnh hưởng tất cả các hoạt động của ngân hàng trong đó có hoạt động cho vay mua ô tô. Chính sách tín dụng sẽ cho biết: qui mô, lãi suất, thời hạn tín dụng, các khoản bảo lãnh, chính sách đối với tài sản có vấn đề,… của ngân hàng trong một thời gian nhất định. Một chính sách tín dụng tốt sẽ thu hút nhiều khách hàng và mang lại hiệu quả cho ngân hàng. Tuy nhiên, một chính sách tín dụng chưa hợp lý chắc chắn sẽ cản trở sự phát triển của ngân hàng. Như vậy, chính sách tín dụng được coi như là kim chỉ nam cho tất cả mọi hoạt động tín dụng của ngân hàng. Ba là chất lượng nhân viên tín dụng. Người trực tiếp tiếp xúc với khách hàng, thẩm định khách hàng và hồ sơ xin vay của khách hàng. Nhân viên tín dụng có vai trò quan trọng trong việc ra quyết định cho hay không cho khách hàng vay vốn. Nhân viên tín dụng được coi như là bộ mặt của ngân hàng trong con mắt khách hàng. Một đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, làm việc tận tình, chu đáo sẽ chiếm được cảm tình của khách hàng, tạo được uy tín và hình ảnh của ngân hàng với khách hàng. Đây là cách quảng bá thương hiệu tốt nhất đối với ngân hàng. Khi có được thương hiệu tốt, khách hàng sẽ tự tìm đến với ngân hàng. Đạo đức nhân viên có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động cho vay của ngân hàng nói chung và hoạt động cho vay mua ô tô nói riêng. Khi nhân viên tín dụng không có đạo đức nghề nghiệp, họ sẵn sàng làm tổn hại đến lợi ích của ngân hàng để làm lợi riêng cho bản thân. Khi tổn thất xảy ra ngân hàng chính là người đầu tiên phải gánh chịu hậu quả. Bốn là qui trình cho vay mua ô tô. Qui trình cho vay mua ô tô được hiểu là các bước để tiến hành cho vay mua ô tô. Nếu qui trình cho vay mua ô tô đơn giản, nhanh gọn, thủ tục không quá khó khăn, sẽ rút ngắn được thời gian đối với ngân hàng và khách hàng. Nhờ đó, ngân hàng sẽ thu hút được nhiều khách hàng hơn. Ngược lại, nếu qui trình cho vay mua ô tô quá phức tạp sẽ cản trở hoạt động cho vay mua ô tô của ngân hàng, chi phí cho vay cao lên, mục tiêu của hoạt động cho vay mua ô tô của ngân hàng không đạt được. Năm là tình hình huy động vốn của ngân hàng. Ảnh hưởng trực tiếp đến chính sách tín dụng của ngân hàng. Nếu khả năng huy động vốn của ngân hàng tốt thì sẽ mở rộng cho vay và ngược lại, nếu khả năng huy động vốn của ngân hàng không tốt thì sẽ thắt chặt tín dụng, điều này sẽ ảnh hưởng đến hoạt động cho vay mua ô tô của ngân hàng. Sáu là mạng lưới và lãi suất cho vay mua ô tô. Ngân hàng càng có nhiều mạng lưới hoạt động thì khả năng tiếp cận với khách hàng càng được mở rộng, qui mô khách hàng ngày càng lớn và ngược lại. Lãi suất cho vay mua ô tô là chi phí mà khách hàng phải trả cho ngân hàng do đã chuyển cho khách hàng một khoản tiền để khách hàng mua ô tô. Lãi suất cho vay càng thấp thì khả năng cạnh tranh của ngân hàng càng cao. Lãi suất cho vay không phải là công cụ cạnh tranh hữu hiệu của ngân hàng vì lãi suất cho vay có thể giảm nhưng không thể thấp hơn lãi suất huy động. Nhóm các nhân tố khách quan Nhóm nhân tố thuộc về khách hàng gồm có: nhu cầu vay vốn của khách hàng, khả năng trả nợ của khách hàng và tài sản đảm bảo của khách hàng. Nhu cầu vay vốn của khách hàng phụ thuộc vào nhiều nhân tố như; nghề nghiệp, nơi sống, thu nhập, mục đích sử dụng xe,...Thường thì những khách hàng có thu nhập cao, ổn định và sống ở những thành phố lớn có nhu cầu mua ô tô đắt tiền nhiều hơn nhỡng người có thu nhập trung binh, sống ở nông thôn. Khả năng trả nợ của khách hàng: những khách hàng có khả năng trả nợ tốt sẽ được ngân hàng cho vay, ngân hàng cần phải đánh giá cẩn thận, chính xác khả năng trả nợ của khách hàng trước khi quyết định cho vay. Tài sản đảm bảo là nguồn thu nợ thứ hai của ngân hàng trong trường hợp nguồn thu nợ thứ nhất không thực hiện được. Các nhóm nhân tố khác gồm: Môi trường kinh tế. Ảnh hưởng tới hoạt động cho vay mua ô tô. Khi môi trường kinh tế ổn định, thu nhập cua người dân ổn định, họ có nhu cầu nâng cao mức sống của mình, nhu cầu mua ô tô đê di lại và vận chuyển hàng hoá tăng lên. Và ngược lại. Môi trường văn hóa xã hội. Ảnh hưởng đáng kể tới hoạt động cho vay mua ô tô vì nó tác động đến quyết định đi vay mua ô tô. Nếu người dân không có thói quen đi ô tô thì hoạt động cho vay mua ô tô sẽ bị ảnh hưởng. Môi trường pháp lí. Tất cả các doanh nghiệp muốn hoạt động trong nền kinh tế đều phải tuân thủ đẩy đủ các qui định của pháp luật. Ngoài ra, ngân hàng còn phải tuân thủ luật các tổ chức tín dụng và luật NHNN Việt Nam. Nếu các qui định của pháp luât hợp lí, chặt chẽ và đi trước một bước sự phát triển của các ngân hàng thì sẽ tạo điều kiện cho ngân hàng phát triển thuận lơi, hoạt động cho vay mua ô tô nhờ thế cũng phát triển theo. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CHO VAY MUA Ô TÔ Khái quát chung về VPBank – PGD Phú Lâm Sự hình thành và phát triển của VPBank – PGD Phú Lâm Hòa nhập với tiến trình đổi mới nền kinh tế đất nước sau đại hội VI của Đảng (1986) hoạt động ngân hàng đã có những chuyển biến tích cực, góp phần huy động vốn phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế đất nước. Bước chuyển mình rõ rệt của hệ thống ngân hàng là vào năm 1990, thời điểm ban hành 2 pháp lệnh ngân hàng là: “Pháp lệnh ngân hàng Nhà Nước”, “Pháp lệnh ngân hàng, hợp tác xã tín dụng và công ty tài chính” đã luật hóa hoạt động ngân hàng nhằm tiếp tục đổi mới căn bản và toàn diện trong công tác ngân hàng. Cũng từ đấy hệ thống tổ chức của ngân hàng đã chuyển từ Ngân Hàng một cấp sang Ngân Hàng hai cấp có sự phân biệt rõ chức năng quản lý Nhà Nước đối với hoạt động kinh doanh, tín dụng, tiền tệ, cung ứng và điều hòa lưu thông tiền tệ, ổn định giá trị đồng tiền. Cùng với sự chuyển mình của nền kinh tế đất nước, hệ thống ngân hàng Việt Nam nói chung và hệ thống NHTM Cổ Phần nói riêng cũng có nhiều thay đổi rõ rệt. Chính vì thế mà VPBank – PGD Phú Lâm đã ra đời. Đây là một ngân hàng thành viên và hạch toán độc lập của Ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng VPBank. Trụ sở đặt tại: Số 3 Phú Lâm, P.13, Quận 6, TP. Hồ Chí Minh. Từ khi thành lập năm đến nay, VPBank - PGD Phú Lâm hoạt động có xu hướng đi lên, kinh doanh có lãi và luôn đổi mới. Để tồn tại và phát triển trong nền kinh tế thị trường, VPBank - PGD Phú Lâm hoạt động luôn bám sát định hướng của ngành, đồng thời thường xuyên chấn chỉnh cơ cấu bộ máy tổ chức phù hợp với mục tiêu kinh doanh trong từng giai đoạn cụ thể. Với phong cách và lề lối làm việc văn minh, lịch sự, hiệu quả với phương châm "Hành động vì ước mơ của bạn" là mục tiêu hoạt động VPBank – PGD Phú Lâm. Vì vậy ngân hàng đã tạo được lòng tin của khách hàng, kinh doanh có hiệu quả. Để đáp ứng nhu cầu hoạt động kinh doanh, công tác tổ chức cán bộ đã triển khai kịp thời và giải quyết được những vấn đề cơ bản. Dưới sự điều hành và chỉ đạo của ban Giám Đốc, đến năm 2012 tổng số cán bộ công nhân viên ở VPBank – PGD Phú Lâm là 10 người, được bố trí sắp xếp với mô hình hoạt động gồm 3 phòng chức năng là: Phòng kế toán – giao dịch. Là phòng nghiệp vụ thực hiện các giao dịch trực tiếp với khách hàng, tổ chức hạch toán theo quy định của Nhà nước. Cung cấp các dịch vụ ngân hàng theo quy định của Ngân hàng nhà nước và Ngân hàng thương mại. Đồng thời quản lý hệ thống giao dịch trên máy, quản lý quỹ tiền mặt trong ngày, thực hiện nhiệm vụ tư vấn cho khách hàng về sử dụng các sản phẩm của ngân hàng. Phòng giao dịch kho quỹ. Là phòng thực hiện công việc đón tiếp khách hàng, giới thiệu và bán chéo sản phẩm dịch vụ ngân hàng, giải đáp hướng dẫn khách hàng sử dụng các sản phẩm dịch vụ tiện ích của ngân hàng. Mặt khác, thu thập các thông tin về khách hàng, thực hiện mở các loại tài khoản khách hàng (tiền gửi tiết kiệm, tiền gửi thanh toán, tiền vay…) và bổ sung, thay đổi các thông tin về các loại tài khoản dùng trong giao dịch với khách hàng và thực hiện các nghiệp vụ liên quan đến tài khoản tiền gửi như: gửi tiền, rút tiền, chuyển tiền, phát hành séc… Phòng phục vụ khách hàng. Phòng phục vụ khách hàng bao gồm phục vụ khách hàng doanh nghiệp và phục vụ khách hàng cá nhân. Phục vụ khách hàng doanh nghiệp có chức năng, nhiệm vụ lập kế hoạch cho vay, thu nợ của chi nhánh theo quý, năm, tiếp xúc hướng dẫn khách hàng bán chéo sản phẩm, dịch vụ ngân hàng tư vấn, góp ý và để xuất sản phẩm dịch vụ phục vụ yêu cầu của khách hàng; kiến nghị dịch vụ, sản phẩm mới phục vụ nhu cầu của khách hàng; thường xuyên thu thập thông tin, tìm hiểu về khách hàng; đồng thời thực hiện việc tiếp nhận hồ sơ vay, bảo lãnh; giám sát kiểm tra tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của khách hàng thường xuyên khi cấp tín dụng. Phục vụ khách hàng cá nhân có chức năng nghiên cứu thị trường, tìm hiểu nhu cầu khách hàng, đề xuất chính sách tiếp thị khách hàng theo từng đối tượng, chú trọng các khách hàng từ tầng lớp trung lưu trờ lên, lập kế hoạch tiếp thị và thực hiện kế hoạch đã được duyệt, nghiên cứu đề xuất các hình thức quảng cáo thu hút khách hàng cá nhân. Về công tác đào tạo, ngân hàng đã thường xuyên tổ chức mở lớp đào tạo ngắn ngày về quản trị điều hành cho các cán bộ chủ chốt và các cán bộ trong diện quy hoạch. Mở lớp nâng cao nghiệp vụ tin học cho cán bộ công nhân viên, 100% cán bộ nhân viên đã phổ cập tin học cơ bản. Cơ cấu tổ chức của VPBank – PGD Phú Lâm Trưởng phòng Phó phòng Giao dịch viên Nhân viên ngân quỹ Chuyên viên khách hàng Tình hình hoạt động kinh doanh tại VPBank – PGD Phú Lâm Tình hình huy động vốn Huy động vốn là một công tác vô cùng quan trọng đối hoạt động của bất kỳ một ngân hàng nào. Bởi vì, vốn phản ánh quy mô hoạt động và khả năng kinh doanh của doanh nghiệp đó. Với mục tiêu bảo đảm vốn cho vay, an toàn thanh khoản và tăng tài sản Có, nâng cao vị thế của VPBank trong hệ thống ngân hàng. Trong các năm qua, VPBank - PGD Phú Lâm đã tích cực đẩy mạnh công tác huy động vốn bẳng những chương trình khuyến mãi hấp dẫn và đưa ra những sản phẩm huy động vốn mới, đã góp phần đáng kể vào việc thu hút tiền gửi từ dân cư và các tổ chức kinh tế, cụ thể ở bảng sau: Bảng 2.1: Kết quả huy động vốn tại VPBank - PGD Phú Lâm (Đơn vị: triệu đồng) Khoản mục 2009 2010 2011 So sánh 2010/2009 So sánh 2011/2010 Số tiền Tốc độ tăng (%) Số tiền Tốc độ tăng (%) 1 2 3 4 5 6 7 8 Tổng nguồn vốn huy động 101.096 148.925 235.142 47.829 47.31 % 86.217 57.89 % Phân loại theo kỳ hạn 101.096 148.925 235.142 47.829 47.31 % 86.217 57.89 % Ngắn hạn 68.801 107.226 179.835 38.425 55.85 % 72.609 67.72 % Trung và dài hạn 32.295 41.699 55.307 9.404 29.12 % 13.608 32.63 % Phân loại theo khách hàng 101.096 148.925 235.142 47.829 47.31 % 86.217 57.89 % Tiền gửi của dân cư và các TCKT 90.569 135.522 215.408 44.953 49.63 % 79.886 58.95 % Tiền gửi của các TCTD 10.527 13.403 19.734 2.876 27.32 % 6.331 47.24 % (Nguồn: báo cáo tình hình huy động vốn tại VPBank – PGD Phú Lâm) Nhìn vào bảng số liệu trên, tình hình huy động vốn tại VPBank – PGD Phú Lâm tăng dần qua các năm. Tổng nguồn vốn huy động trong năm 2010 là 148.925 triệu đồng, tăng so với năm 2009 là 47.829 triệu đồng với mức tăng là 47.31%. Con số này tăng liên tục vào năm 2011. Điều này cho thấy hoạt động huy động vốn của PVBank – PGD Phú Lâm rất có hiệu quả, đang trên đà phát triển. Tình hình hoạt động tín dụng Trong điều kiện nền kinh tế mở cửa và hội nhập, nhu cầu đầu tư ngày càng tăng lên, do đó hoạt động tín dụng của chi nhánh cũng ngày càng phát triển. VPBank - PGD Phú Lâm luôn tìm kiếm các thị trường mới bằng cách phát triển các dịch vụ mới như: Cho vay các hộ kinh doanh trong chợ (Điển hình là chợ Phú Lâm), cho vay cầm cố lô hàng nhập khẩu cho phép khách hàng được cầm cố tại kho mình,… nên hoạt động tín dụng vẫn trên đà phát triển, điều này có thể thấy tại bảng sau: Bảng 2.2: Tình hình tín dụng tại VPBank - PGD Phú Lâm (Đơn vị: triệu đồng) Chỉ tiêu 2009 2010 2011 So sánh 2010/2009 So sánh 2011/2010 Số tiền Tốc độ tăng (%) Số tiền Tốc độ tăng (%) 1 2 3 4 5 6 7 8 Tổng dư nợ 91.385 102.685 116.787 11.300 12.37 % 14.102 13.73 % Ngắn hạn 8.214 15.811 25.523 7.597 92.49 % 9.712 61.43 % Trung và dài hạn 83.171 86.874 91.264 3.703 4.45 % 4.390 5.05 % Tổng doanh số cho vay 125.793 146.475 171.369 20.683 16.44 % 24.893 17.00 % Các tổ chức kinh tế, cá nhân 95.325 114.251 137.095 18.926 19.85 % 22.844 20.00 % Các tổ chức tín dụng 30.468 32.225 34.274 1.757 5.77 % 2.049 6.36 % (Nguồn: báo cáo tín dụng tại VPBank – PGD Phú Lâm) Nhìn vào bảng số liệu trên, tổng dư nợ năm 2010 đạt 102.685 triệu đồng, tăng so với năm 2009 là 11.300 triệu đồng với mức tăng là 12.37%. Con số này ngày càng tăng vào năm 2011. Đây là sự phát triển của VPBank – PGD Phú Lâm trong điều kiện hoạt động tín dụng tốt. Tình hình hoạt động dịch vụ VPBank - PGD Phú Lâm thực hiện không được nhiều hoạt động thanh toán quốc tế, các hoạt động dịch vụ chủ yếu của phòng giao dịch bao gồm: hoạt động ngân quỹ, hoạt động kiều hối và hoạt động thẻ. Tình hình hoạt động ngân quỹ Thị trường chứng khoán ngày càng hấp dẫn và ngày càng có nhiều công ty chứng khoán ra đời nên đã có sự dịch chuyển một phần nguồn vốn của các Ngân hàng sang các công ty chứng khoán. Vì thế, lượng tiền đồng trên thị trường liên ngan hàng ngày càng khan hiếm, tuy nhiên hoạt động ngân quỹ của VPBank - PGD Phú Lâm vẫn đạt kết quả hết sức khả quan, đã làm tốt công tác điều hòa vốn, đảm bảo nguồn vốn đáp ứng nhu cầu thanh khoản. Tình hình hoạt động kiều hối Hoạt động kiều hối tại VPBank - PGD Phú Lâm còn ít phát triển, song phòng giao dịch vẫn luôn cố gắng hoàn thành kế hoạch này, cụ thể là doanh số chi trả kiều hối của phòng giao dịch tăng 12%, tổng số phí thu được từ chi trả kiều hối tăng 10% so với năm 2009. Tình hình hoạt động thẻ Tuy hoạt động phát triển thẻ của VPBank đi sau một số ngân hàng khác nhưng vào tháng 7/2007, VP Bank đã trở thành ngân hàng đầu tiên tại Việt Nam phát hành thẻ chip theo tiêu chuẩn EMW quốc tế, do đó hoạt động thẻ tại VPBank - PGD Phú Lâm cũng rất phát triển. Cán bộ nhân viên đã nỗ lực giới thiệu sản phảm thẻ mới với nhiều tính năng hiện đại tới các đối tượng khách hàng và thu hút số lượng khách hàng ngày càng tăng lên rất nhiều. Về hiệu quả kinh doanh Cùng với sự phát triển của hoạt động huy động vốn và công tác tín dụng, kết quả kinh doanh của VPBank - PGD Phú Lâm cũng rất khả quan, chi tiết ở bảng sau: Bảng 2.3: Kết quả kinh doanh của VPBank - PGD Phú Lâm (Đơn vị: triệu đồng) Chỉ tiêu 2009 2010 2011 So sánh 2010/2009 So sánh 2011/2010 Số tiền Tốc độ tăng (%) Số tiền Tốc độ tăng (%) 1 2 3 4 5 6 7 8 Tổng thu nhập 35.086 39.962 45.950 4.876 13.90 % 5.988 14.98 % Tổng chi phí 30.435 33.965 38.139 3.530 11.60 % 4.174 12.29 % Lợi nhuận trước thuế 4.651 5.997 7.811 1.346 28.94 % 1.814 30.25 % Lợi nhuận sau thuế 3.349 4.318 5.624 969 28.94 % 1.306 30.25 % Tổng thu nhập bình quân hàng tháng của cán bộ nhân viên 6 6.8 8 0.8 13.33 % 1.12 17.65 % (Nguồn: báo cáo kết quả kinh doanh của VPBank – PGD Phú Lâm) Nhìn vào bảng số liệu trên, tổng thu nhập năm 2010 là 39.962 triệu đồng, tăng 4.876 triệu đồng so với năm 2009 với mức tăng 13.90%. Con số này tiếp tục tăng vào năm 2011. Từ kết quả trên cho thấy hoạt động kinh doanh của VPBank – PGD Phú Lâm rất hiệu quả. Lợi nhuận liên tục tăng qua các năm. Vì thế mà đời sống của cán bộ, nhân viên ngân hàng không ngừng được cải thiện. Tổng thu nhập bình quân hàng tháng của cán bộ nhân viên tăng từ 6 triệu đồng/tháng năm 2009 và lên 6.8 triệu đồng/tháng năm 2010. Đây là dấu hiệu rất tốt cho sự phát triển của VPBank – PGD Phú Lâm, góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm và sự cống hiến của cán bộ, nhan viên đối với ngân hàng. Thực trạng cho vay mua ô tô tại VPBank – PGD Phú Lâm Cơ sở pháp lý của hoạt động cho vay mua ô tô tại VPBank – PGD Phú Lâm Cơ sở pháp lý đầu tiên là Luật các tổ chức tín dụng số 07/1997/QHX và Luật số 20/2004/QHXI về sửa đổi bổ sung một số điều của Luật các tổ chức tín dụng áp dụng cho tất cả các hoạt động của NHTM. Luật này được ban hành nhằm đảm bảo cho hoạt động của các tổ chức tín dụng được an toàn, lành mạnh và hiệu quả. Quyết định số 1627/2001/QĐ-NHNN về quy chế cho vay của các tổ chức tín dụng, quyết định số 127/2005/QĐ-NHNN và quyết định 783/2005/QĐ-NHNN về sửa đổi, bổ sung một số điều của quy chế cho vay. Những quyết định này là cơ sở cho hoạt động cho vay nói chung và hoạt động cho vay ô tô nói riêng của NHTM. Ngày 13/02/2002, Hội đồng quản trị đã ban hành quyết định số 471-2002/QĐ-HĐQT về “Thể lệ cho vay mua ô tô”. Thể lệ này đã quy định một số vấn đề cụ thể hoạt động cho vay ô tô như: thời hạn vay, lãi suất áp dụng… sau đó hội đồng quản trị lại ban hành quyết định số 207-2005/QĐ-HĐQT về “Thể lệ cho vay mua ô tô” thay thế cho quyết định số 471; quyết định 2183/2006/QĐ-TGĐ của Tổng giám đốc VPBank về “Thể lệ cho vay có bảo đảm bằng ô tô đã qua sử dụng” ngày 18/10/2006. Với quyết định này, VPBank cho phép khách hàng có thể dùng chính chiếc xe đã qua sử dụng hình thành từ vốn vay làm tài sản đảm bảo cho khoản vay của mình. VPBank đã ban hành “Quy chế cho vay đối với khách hàng” theo quyết định số 467/2002/QĐ-HĐQT ngày 26/06/2002 và quyết định số 114/2005/QĐ-HĐQT ngày 21/03/2005 về sửa đổi, bổ sung một số điều trong “Quy chế cho vay của khách hàng”. Hai quyết định này đã cụ thể hóa các điều khoản trong quyết định số 1627/2001/QĐ/NHNN của thống đốc NHNN vào hoạt động thực tế tại VPBank. Ngày 17/10/2007, Tổng giám đốc VPBank đã ban hành quyết định số 3536/2007/QĐ-TGĐ về “Thể lệ cho vay mua ô tô đối với khách hàng cá nhân” và quyết định số 3537/2007/QĐ-TGĐ về “Thể lệ cho vay mua ô tô đối với khách hàng doanh nghiệp”. Hai quyết định này đã nêu rõ điều kiện cho vay, mức cho vay, lãi suất vay và thời hạn cho vay cụ thể… hướng dẫn cán bộ tín dụng cho vay phù hợp với từng đối tượng khách hàng. Ngày 30/09/2009, Tổng giám đốc VPBank đã ban hành quyết định số 941/2009/QĐ-TGĐ về “Sửa đổi, bổ sung Thể lệ cho vay mua ô tô đối với khách hàng cá nhân và Thể lệ vay mua ô tô đối với khách hàng doanh nghiệp”. Quyết định này đã sửa đổi một số vấn để cụ thể như: “Trường hợp đảm bảo bằng chiếc xe hình thành từ vốn vay: mức cho vay tính trên giá trị tài sản bảo đảm do Tổng giám đốc VPBank ban hành”, “Thủ tục thế chấp: thực hiện theo các quy định hiện hành về thế chấp”. Quy trình cho vay mua ô tô tại VPBank – PGD Phú Lâm Đối tượng cho vay Áp dụng đối với khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn mua ô tô để cho thuê, kinh doanh du lịch, vận tải hành khách… hoặc làm phương tiện đi lại XXXhoc ơ quan hay cá nhân. Điều kiện cho vay Đối với sản phẩm ô tô cá nhân thành đạt: Có hộ khẩu thường trú KT3 tại địa bàn có đơn vị kinh doanh của VPBank. Có năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Có khả năng tài chính và có thu nhập thường xuyên đủ để trả gốc và lãi vay. Có tài sản bảo đảm là chính chiếc xe ô tô hình thành từ vốn vay, tài sản khác của chính khách hàng hoặc tài sản của bên thứ ba đảm bảo cho khoản vay của khách hàng. Đối với sản phẩm ô tô cá nhân kinh doanh: Có hộ khẩu thường trú KT3 tại địa bàn có đơn vị kinh doanh của VPBank. Có năng lưc pháp luật và năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Có khả năng tài chính và có phương án kinh doanh xe ô tô định mua khả thi. Đăng ký kinh doanh dịch vụ vận tải hành khách, cho thuê xe tự lái… (nếu có). Có tài sản bảo đảm là chính chiếc xe ô tô hình thành từ vốn vay, tài sản khác của chính khách hàng hoặc tài sản của bên thứ ba đảm bảo cho khoản vay của khách hàng. Mức cho vay Trường hợp đảm bảo bằng chiếc xe hình thành từ vốn vay: Bảng 2.4: Mức cho vay trong trường hợp đảm bảo bằng chiếc xe hình thành từ vốn vay tại VPBank – PGD Phú Lâm Sản phẩm Xe có nguồn gốc từ Trung Quốc Xe không có nguồn gốc từ Trung Quốc Xe mới Xe đã qua sử dụng Xe mới Xe đã qua sử dụng Sản phẩm ô tô cá nhân thành đạt 65 % 55% 75% 65% Sản phẩm ô tô cá nhân kinh doanh 55% 45% 65% 55% (Nguồn: thể lệ cho vay mua ô tô tại VPBank – PGD Phú Lâm) Trường hợp đảm bảo bằng tài sản hợp pháp khác: mức cho vay tối đa là 100% giá trị xe. Tỷ lệ tiền vay tối đa đối với từng loại tài sản đảm bảo thực hiện theo quy định của VPBank. Thời hạn và lãi suất cho vay Sản phẩm ô tô cá nhân thành đạt lên đến 60 tháng. Sản phẩm ô tô cá nhân kinh doanh lên đến 48 tháng. Lãi suất cho vay thì áp dụng theo Biểu lãi suất cho vay do Tổng giám đốc VPBank quy định trong từng thời kỳ. Hồ sơ vay vốn Đối với sản phẩm ô tô cá nhân thành đạt: Bảo sao chứng minh thư, hộ khẩu (KT3) của khách hàng và vợ/chồng khách hàng. Bản sao giấy đăng ký kết hôn/bản sao giấy chứng nhận độc thân của khách hàng. Giấy đề nghị vay vốn kiêm phương án trả nợ (theo mẫu VPBank cung cấp). Giấy tờ chứng minh mục đích sử dụng vốn vay: bản sao hợp đồng mua bán, hồ sơ về chiếc xe mua, bản chính chứng từ nộp tiền. Giấy tờ chứng minh khả năng tài chính và nguồn trả nợ (hợp đồng lao động, quyết định bổ nhiệm, quyết định lương…). Giấy tờ chứng minh quyển sở hữu hợp pháp đối với tài sản bảo đảm (khi tài sản bảo đảm không phải là chiếc xe dự định mua). Các giấy tờ cần thiết khác. Đối với sản phảm ô tô cá nhân kinh doanh: Bảo sao chứng minh thư, hộ khẩu (KT3) của khách hàng và vợ/chồng khách hàng. Bản sao giấy đăng ký kết hôn/bản sao giấy chứng nhận độc thân của khách hàng. Giấy đề nghị vay vốn kiêm phương án trả nợ (theo mẫu VPBank cung cấp). Giấy tờ chứng minh mục đích sử dụng vốn vay: bản sao hợp đồng mua bán, hồ sơ về chiếc xe mua, bản chính chứng từ nộp tiền. Phương án kinh doanh chiếc xe ô tô định mua. Giấy tờ chứng minh khả năng tài chính và nguồn trả nợ. Giấy tờ chứng minh quyển sở hữu hợp pháp đối với tài sản bảo đảm (khi tài sản bảo đảm không phải là chiếc xe dự định mua). Các giấy tờ cần thiết khác. Bảo hiểm tài sản mua bằng vốn vay Tài sản bảo đảm là chính chiếc xe dự định mua, khách hàng phải mua bảo hiểm thiệt hại vật chất xe cơ giới với giá trị bảo hiểm tối thiểu bằng 100% giá trị xe do VPBank định giá, chuyển quyền thụ hưởng cho VPBank; mua bảo hiểm trách nhiệm dân sự đối với người thứ ba. Khách hàng mua bảo hiểm vật chất xe cơ giới trong thời gian tối thiểu 12 tháng. Trước khi hết bảo hiểm tháng 1, khách hàng mua bảo hiểm vật chất xe cơ giới cho 12 tháng tiếp theo với mức bảo hiểm tối thiểu bẳng tỷ lệ tài sản bảo đảm trên số tiền cho vay ban đầu nhân với dư nợ tại thời điểm mua bảo hiểm. Khuyển khích khách hàng mua bảo hiểm thiệt hại vật chất xe cơ giới cho toàn bộ thời gian vay trước khi giải ngân. Quy trình cho vay Quy trình cho vay tại VPBank – PGD Phú Lâm: Bước 1: Tiếp xúc khách hàng và hướng dẫn lập hồ sơ vay vốn. Trao đổi với khách hàng, nắm thông tin cơ bản của khách hàng về: lĩnh vực hoạt động, sản xuất kinh doanh, tư cách pháp lý, tổ chức, hoạt động, tình hình hoạt động kinh doanh thời gian qua (thuận lợi, khó khăn), nội dung phương án kinh doanh, trình dộ học vấn, nghề nghiệp chính, quá trình công tác, quan hệ gia đình,… Nhu cầu cần vay (tiền, thời hạn, lãi suất…), dự kiến phương án bảo đảm tín dụng… Sau đó, thông báo cho khách hàng thông tin về lãi suất, điều kiện vay, sản phẩm. Bước 2: Tiếp nhận hồ sơ. Kiểm tra hồ sơ về số lượng, tính hợp lệ, hợp pháp. Sau đó đối chiếu với bản gốc. Hồ sơ hợp lệ phải đảm bảo như sau: Cơ quan nào phát hình bản chính thì cơ quan đó có quyền phát hành bản sao. Bản sao phải do phòng công chứng nhà nước công chứng. Phòng tư pháp của ủy ban nhân dân cấp quận có thể công chứng 1 số giấy tờ. để tránh rủi ro nhân viên tín dụng nên có 1 bước so sánh bản sao với bản chính. Tiếp nhận hồ sơ, lập 2 giấy biên nhận: 1 bản cho khách hàng, 1 bản cho nhân viên tín dụng. Tiếp đó, bàn giao hồ sơ định giá tài sản bảo đảm cho phòng thẩm định tài sản để thẩm định (khi khách hàng cung cấp đủ hồ sơ). Bước 3: Thẩm định khách hàng. Hỏi CIC ngay khi nhận hồ sơ. Thẩm định tư cách pháp lý, năng lực hành vi dân sự của khách hàng cá nhân. Thẩm định tư cách pháp nhân và người đại diện hợp pháp của pháp nhân có đủ năng lực hành vi và tư cách pháp nhân, lịch sử hình thành phát triển, cũng như uy tín của doanh nghiệp… Kiểm tra thực lực tài chính, hợp lệ hồ sơ tài chính, bản kê khai thuế giá trị gia tăng hàng tháng, sổ thu chi tiền mặt, sổ phụ tài khoản… Sau đó, đến tận nơi tìm hiểu thực trạng khách hàng, đánh giá hoạt động giao dịch của khách hàng. Thẩm định về dự án đầu tư, phương án sản xuất kinh doanh, đánh giá tính khả thi và hiệu quả của dự án sản xuất kinh doanh, dự án đầu tư. Khả năng tài chính của khách hàng phục vụ phương án, dự án đầu tư. Thẩm định về tài sản đảm bảo: Lập giấy đề nghị đánh giá tài sản kèm bộ hồ sơ TSĐB, có chữ ký trưởng phòng rồi chuyển cho nhân viên thẩm định tài sản. Bước 4: Tập hợp hồ sơ trình ban tín dụng, hội đồng tín dụng. Lập tờ trình thẩm định khách hàng, ghi rõ ngày nhận hồ sơ lần đầu và ngày nhận đủ hồ sơ, có chữ ký trưởng phòng. Kèm báo cáo thẩm định tài sản, có chữ ký trưởng phòng. Nhập lại báo cáo thẩm định, biên bản định giá từ nhân viên TĐTS, tập hợp bộ hồ sơ trình ban tín dụng, hội đồng tín dụng (2-5 ngày từ khi nhận TSĐB). BTD/HĐTD duyện hồ sơ thì báo cáo ngay trưởng phòng nội dung chỉ đạo, sửa đổi, thông báo cho khách hàng. Bước 5: Hoàn thiện hồ sơ tín dụng. Chuyển hồ sơ cho bộ phận quản lý tín dụng để hoàn tất thủ tục pháp lý. Bước 6: Giải ngân, nhập hồ sơ vào chương trình quản lý T24. Hoàn tất chứng từ để giải ngân, chuyển 1 bản chính hợp đồng tín dụng: khế ước vay, ủy nhiệm chi, giấy lĩnh tiền mặt, các giấy tờ khác đến bộ phận giao dịch để thực hiện giải ngân. Ngân hàng sẻ chuyển tiền vào tài khoản của bên bán xe. Bước 7: Kiểm tra và xử lý nợ vay. Kiểm tra mục đích sử dụng vốn và tình hình sản xuất kinh doanh, kiểm tra tình trạng tài sản đảm bảo. Thông báo, đôn đốc trả nợ, gia hạn nợ gốc/lãi, chuyển nợ quá hạn. Giải chấp từng phần tài sản đảm bảo khi: khách hàng đã trả một phần, xin giải chấp phần tài sản đảm bảo tương ứng, khách hàng đề nghị giải chấp một phần tài để để bán thu tiền nộp trả nợ sau. Thay đổi tài sản thế chấp, cầm cố khi khách hàng yêu cầu. Bước 8: Tất toán hợp đồng tín dụng, lưu trữ hồ sơ. In phiếu tính lãi, hướng dẫn khách hàng nộp đủ gốc, lãi, kiểm tra niêm phong, chứng kiến bóc niêm phong, ký vào phần “xuât kho toàn bộ” tại phiếu xuất nhập khi và ký vào sổ kho, lưu bản gốc phiếu xuất nhập khi và hồ sơ tín dụng. Sau đó lập giấy đề nghị giải tỏa tài sản đảm bảo, tờ thanh lý đã được duyệt, bản sao hợp đồng bảo đảm tiền vay, đăng ký giao dịch bảo đảm chuyển cho phòng thẩm định tài sản làm thủ tục giải giấp. Đóng lại từng tập hồ sơ tín dụng. Kết quả hoạt động cho vay mua ô tô tại VPBank – PGD Phú Lâm Những năm gần đây, bùng nổ hoạt động cho vay mua ô tô. Không chỉ mua bán với loại xe mới, để đón đầu thị trường, hầy hết các Ngân hàng hiện nay đều triển khai dịch vụ cho vay mua cả ô tô mới lẫn cũ. Nhận thấy nhu cầu vay tiền mua ô tô bắt đầu sôi động, rất nhiều người có tiền và quyết định mua ô tô (do thắng chứng khoán, thắng từ buôn nhà đất,…). Vì thế, hoạt động cho vay trả góp mua ô tô của các Ngân hàng tăng lên khá mạnh. Cùng với sự phát triển chung về hoạt động cho vay, không chỉ toàn VPBank nói chung mà tại chính VPBank – PGD Phú Lâm nói riêng, hoạt động cho vay mua ô tô không ngừng tăng lên qua các năm. Cụ thể về các chỉ tiêu như: Doanh số cho vay mua ô tô. Đối với hoạt động cho vay mua ô tô, VP Bank-PGD Phú Lâm áp dụng hai phương thức cho vay chủ yếu là phương thức cho vay trả góp và phương thức cho vay theo món. Cụ thể trong bảng dưới đây: Bảng 2.5: Doanh số cho vay mua ô tô tại VPBank – PGD Phú Lâm (Đơn vị: triệu đồng) Chỉ tiêu 2009 2010 2011 Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền Tỷ trọng (%) Tổng doanh số cho vay mua ô tô 60.381 100 % 73.534 100 % 89.652 100 % Cho vay mua ô tô trả góp 57.276 94.86 % 70.291 95.59 % 85.994 95.92 % Cho vay mua ô tô theo món 3.105 5.14 % 3.243 4.41 % 3.658 4.08 % (Nguồn: báo cáo doanh số cho vay tiêu dùng tại VPBank – PGD Phú Lâm) Nhìn vào bảng số liệu trên, doanh số cho vay mua ô tô liên tục tăng qua các năm từ 60.381 triệu đồng năm 2009 lên 73.534 triệu động năm 2010, con số này tiếp tục tăng trong năm 2011. Doanh số cho vay mua ô tô trả góp luôn chiếm tỷ lệ cao trên tổng doanh số cho vay. Trong khi đó, doanh số cho vay mua ô tô theo món có tỷ trọng ngày càng giảm trên tổng doanh số cho vay. Điều này cho thấy, cho vay ô tô trả góp ngày càng trờ thành một phương thức phổ biến và chiếm ưu thế lớn trong hoạt động cho vay mua ô tô tại VPBank – PGD Phú Lâm. Dư nợ và tỷ trọng dư nợ cho vay mua ô tô. Để đánh giá mức độ tăng trưởng của hoạt động cho vay mua ô tô, ta có thể căn cứ vào một trong những chỉ tiêu quan trọng của hoạt động tín dụng là dư nợ và tỷ trọng dư nợ cho vay mua ô tô. Từ 2009 – 2011, dư nợ cho vay mua ô tô của VPBank – PGD Phú Lâm có những bước tăng trưởng đáng kể, được thể hiện qua bảng số liệu dưới đây: Bảng 2.6: Dư nợ và tỷ trọng dư nợ cho vay mua ô tô tại VPBank – PGD Phú Lâm (Đơn vị: triệu đồng) Chỉ tiêu 2009 2010 2011 Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền Tỷ trọng (%) Tổng dư nợ cho vay mua ô tô 44.781 100 % 61.341 100 % 78.349 100 % Cho vay mua ô tô trả góp 42.164 94.16 % 58.497 95.36 % 75.328 96.14 % Cho vay mua ô tô theo món 2.617 5.84 % 2.844 4.64 % 3.021 3.86 % (Nguồn: báo cáo sao kê tín dụng còn dư nợ tại VPBank – PGD Phú Lâm) Nhìn vào bảng số liệu trên, dư nợ và tỷ trọng dư nợ cho vay mua ô tô của VPBank – PGD Phú Lâm tăng liên tục trong giai đoạn 2009 – 2010. Sở dĩ có điều này là do chính sách của ngân hàng trong năm 2011 là hạn chế cho vay bất động sản. Do đó dư nợ cho vay mua ô tô trả góp tăng và chiếm tỷ lệ ngày càng cao trên tổng dư nợ cho vay tại VPBank – PGD Phú Lâm. Lợi nhuận cho vay mua ô tô. Hoạt động cho vay mua ô tô đem lại lợi nhuận hấp dẫn đối với VPBank - PGD Phú Lâm và sẽ phát triển mạnh mẽ trong tương lai, qua bảng số liệu dưới đây: Bảng 2.7: Lợi nhuận cho vay mua ô tô tại VPBank - PGD Phú Lâm (Đơn vị: triệu đồng) Chỉ tiêu 2009 2010 2011 Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền Tỷ trọng (%) Số tiền Tỷ trọng (%) Tổng lợi nhuận cho vay mua ô tô 2.588 100 % 3.531 100 % 5.169 100 % Cho vay mua ô tô trả góp 1.623 62.71 % 2.157 61.09 % 3.387 65.53 % Cho vay mua ô tô theo món 0.965 37.29 % 1.374 38.91 % 1.782 34.47 % (Nguồn: báo cáo lợi nhuận cho vay mua ô tô tại VPBank – PGD Phú Lâm) Nhìn vào bảng số liệu trên, mức lợi nhuận tăng liên tục từ năm 2009 – 2010. Lợi nhuận cho vay mua ô tô năm 2009 là 2.588 triệu đồng tăng lên 3.531 triệu đồng năm 2010. Con số này tiếp tục tăng cao vào năm 2011. Điều này cho thấy cho vay mua ô tô đang là hoạt động hứa hẹn sự phát triển mạng mẽ trong tương lai của VPBank – PGD Phú Lâm, đặc biệt là về cho vay mua ô tô trả góp. Tỷ lệ nợ quá hạn/tổng dư nợ cho vay mua ô tô. VPBank - PGD Phú Lâm luôn duy trì một chất lượng tín dụng tốt đối với hoạt động cho vay mua ô tô, điều này được thể hiện qua bảng số liệu sau: Bảng 2.8: Tỷ lệ nợ quá hạn/tổng dư nợ cho vay mua ô tô tại VPBank - PGD Phú Lâm (Đơn vị: triệu đồng) Chỉ tiêu 2009 2010 2011 Tổng dư nợ cho vay mua ô tô 44.781 61.341 78.349 Nợ quá hạn mua ô tô 0.514 0.637 0.727 Nợ quá hạn/tổng dư nợ cho vay mua ô tô 1.15 % 1.04 % 0.93 % (Nguồn: báo cáo tỷ lệ nợ quá hạn/tổng dư nợ cho vay tại VPBank – PGD Phú Lâm) Nhìn vào bảng số liệu trên, tỷ lệ nợ quá hạn cho vay mua ô tô/tổng dư nợ cho vay mua ô tô của VPBank – PGD Phú Lâm giảm dần qua các năm từ 1.15% năm 2009 xuống 1.04% năm 2010 và xuống 0.93% năm 2011. Điều này cho thấy ngân hàng luôn duy trì một chất lượng tín dụng tốt đối với hoạt động cho vay mua ô tô. Đánh giá hoạt động cho vay mua ô tô tại VPBank – PGD Phú Lâm Thành công Trong những năm qua, hoạt động cho vay mua ô tô của VPBank - PGD Phú Lâm đã đạt được nhiều thành công rực rõ. Cụ thể là: Thứ nhất: hoạt động cho vay mua ô tô liên tục được mở rộng về quy mô. Lượng khách hàng có nhu cầu tín dụng không hề giảm. Thêm vào đó, VPBank - PGD Phú Lâm đã từng bước tiếp cận được với các đối tượng khách hàng mới. Lượng khách hàng đến VPBank - PGD Phú Lâm vay mua ô tô ngày càng tăng, làm doanh số cho vay mua ô tô cũng tăng lên. Đồng thời, dư nợ cho vay mua ô tô cũng tăng liên tục, chiếm tỷ trọng ngày càng cao trên tổng dư nợ tín dụng. Thứ hai: việc ban hành “thể lệ cho vay ô tô đã qua sử dụng” ngày 18/10/2006 với hai thể lệ mới: “thể lệ cho vay ô tô đối với khách hàng cá nhân” và “thể lệ cho vay ô tô đối với khách hàng doanh nghiệp” ban hành ngày 17/10/2007 của giám đốc VP Bank, hoạt động cho vay mua ô tô của VPBank - PGD Phú Lâm ngày cang thu hút một số lượng lớn khách hàng đến giao dịch. Do thời hạn cho vay và mức cho vay được nới rộng hơn ,tạo thuận lợi cho khách hàng vay vốn. Thứ ba: việc mở rộng hoạt động cho vay mua ô tô của VPBank - PGD Phú Lâm được coi là có hiệu quả trong những năm gần đây, tuy tích cực mở rộng hoạt động cho vay mua ô tô, nhưng VPBank - PGD Phú Lâm vẫn duy trì tỷ lệ nợ quá hạn cho vay trả góp mua ô tô ở mức chấp nhận được. Vì vậy, hoạt động cho vay trả góp mua ô tô trở thành một hoạt động phát triển đem lại nguồn thu không nhỏ cho ngân hàng. Thứ tư: hầu hết đều là đội ngũ nhân viên trẻ, nhiệt tình, năng động và có tinh thần trách nhiệm cao. Bằng việc hiểu rõ quy trình nghiệp vụ cho vay mua ô tô, nhân viên tín dụng đã đưa ra các quyết định cho vay chính xác, hạn chế rủi ro cho ngân hàng. Mặc khác, khi tiếp xúc với ngân hàng, nhân viên tín dụng luôn luôn có thái độ thân thiện, cởi mở, nhiệt tình và hướng dẫn khách hàng một cách tận tình, chu đáo, tạo ấn tượng tốt với khách hàng, nâng cao uy tính, thu hút ngày càng nhiều khách hàng tìm đến VPBank - PGD Phú Lâm để gửi và vay vốn. Hạn chế và nguyên nhân Hạn chế Bên cạnh những thành công đã đạt được, hoạt động cho vay mua ô tô tại VP Bank-PGD Phú Lâm trong thời gian qua vẫn còn tồn tại một số hạn chế như: Hạn chế trong phương thức giải ngân của hoạt động cho vay mua ô tô: sau khi có nghị quyết của HĐTD/BTD về việc chấp thuận cho vay đối với khách hàng, VPBank - PGD Phú Lâm giải ngân theo một trong hai phương thức: giải ngân theo đăng ký xe và giải ngân theo giấy hẹn, trong đó: Giải ngân theo đăng ký xe tức là ngân hàng chỉ giải ngân cho khách hàng sau khi khách hàng đã có đăng ký xe. Điều này sẽ hạn chế được rủi ro vì ngân hàng giữ bản chính đăng ký xe nhưng sẽ kéo dài thời gian mua xe trong khi khách hàng lại có nhu cầu mua xe càng sớm càng tốt. Giải ngân theo giấy hẹn tức là ngân hàng sẽ giải ngân cho khách hàng khi khách hàng có phiếu hẹn lấy đăng ký xe. Điều này sẽ thu hút nhiều khách hàng đến vay vốn hơn vì khách hàng có thể lấy xe sớm hơn, đáp ứng kịp thời nhu cầu của khách hàng. Hạn chế về thị phần cho vay mua ô tô: mặc dù hoạt động cho vay mua ô tô tại VPBank - PGD Phú Lâm không ngừng tăng trưởng nhưng chỉ đạt trên 50% kế hoạch đề ra năm 2009. Do các ngân hàng đua nhau cạnh tranh thu hút khách hàng nên thị phần cho vay mua ô tô VPBank - PGD Phú Lâm cũng bị chia sẻ. Ngoài ra, trong quá trình cho vay mua ô tô đã xuất hiện những khách hàng xấu, lợi dụng những kẽ hở trong quy trình nghiệp vụ của ngân hàng cũng như quá trình bán xe của các đơn vị kinh doanh ô tô để lừa đảo, dẫn đến rủi ro cho ngân hàng. Ngân viên tín dụng do chủ quan vì căn cứ vào đăng ký xe và hợp đồng mua xe mà không kiểm tra xe thực tế, bằng cách nào đó, chủ xe vẫn mượn được đăng ký xe xuất trình với ngân hàng để xin vay tiếp. Một số khách hàng lại thế chấp cho ngân hàng chứng minh thư nhân dân quá cũ, hết hạn lưu hành khiến cán bộ tín dụng không thể nhận diện chính xác người cầm chứng minh thư nhân dân, nếu cán bộ tín dụng vẫn chấp nhận cho khách hàng ký vào hợp đồng thế chấp, thì sẽ xãy ra rủi ro… Nguyên nhân Nguyên nhân khách quan: Thứ nhất, về đối thủ cạnh tranh: sau khi Chính phủ cho phép nhập khẩu ô tô đã qua sử dụng vào năm 2007. Cho vay mua ô tô được các ngân hàng đánh giá là một dịch vụ rất giàu tìm năng và còn phát triển mạnh trong tương lai. Số lượng các NHTM triển khai nghiệp vụ này ngày càng nhiều. Thứ hai, về môi trường pháp lý: trong những năm gần đây, mặc dù hệ thống pháp luận về ngân hàng cũng có sự thay đổi, nhưng vẫn còn chưa đồng bộ với những chuẩn mực quốc tế, các văn bản pháp luật đôi khi còn mâu thuẫn với nhau, điều này gây khó khăn cho các NHTM do sự thiếu minh bạch của thông tin, hệ thống pháp lý, các quy chế tài chính, hợp đồng tín dụng và các hợp đồng kinh tế khác. Thư ba, môi trường kinh tế - xã hội Việt Nam chưa thực sự ổn định: tỷ lệ lạm phát ở Việt Nam ngày càng cao. Vì thế, nếu chính phủ áp dụng các biện pháp thắt chặt tiền tề, điều này sẽ gây khó khăn cho công tác tín dụng tại Ngân hàng, làm giảm doanh số cho vay mua ô tô. Nguyên nhân chủ quan: Thứ nhất, sự hạn chế về quy mô vốn: VPBank - PGD Phú Lâm còn thấp, ảnh hưởng đến việc mở rộng hoạt động tín dụng của ngân hàng. Thứ hai, chính sách marketing còn chưa hiệu quả: nhu cầu vay vốn mua ô tô của khách hàng hiện nay rất cao, nhưng số lượng khách hàng đến vay vốn tại VPBank - PGD Phú Lâm vẫn chưa nhiều, đây là một hạn chế có ảnh hưởng không nhỏ đến việc mở rộng hoạt động cho vay mua ô tô. Thứ ba, việc áp dụng công nghệ mới còn nhiều bất cập: việc áp dụng công nghệ mới với nhân viên chưa có kinh nghiệm bước đầu còn hạn chế. Việc bảo mật, quản lý, lưu trữ hồ sơ và các thông tin khách hàng nhiều khi gặp khó khăn. CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY MUA Ô TÔ Mục tiêu và định hướng về việc mở rộng hoạt động cho vay mua ô tô tại VPBank – PGD Phú Lâm Trong thời gian tới, VPBank – PGD Phú Lâm chủ trương tăng cường cho vay mua ô tô theo định hướng: Đẩy mạnh tốc độ phát triển tín dụng cho vay trả góp mua ô tô với doanh số cho vay cao hơn 50% tổng doanh số cho vay của ngân hàng năm 2009. Giảm tỷ lệ nợ quá hạn đến mức thấp nhất có thể được trên phần dư nợ cho vay so với năm trước. Ngân hàng phải giữ vai trò tích cực trong việc cung cấp thông tin cần thiết để hỗ trợ cho hoạt động kinh doanh của khách hàng. Đẩy mạnh đầu tư cho hoàn thiện và hiện đại hóa ngân hàng một cách đồng bộ. Nâng cao trình độ chuyên môn của cán bộ tín dụng hơn nữa theo hướng cho vay trên cơ sở hiểu biết khách hàng chứ không đơn thuần chỉ cho vay trên tài sản thế chấp. Nguyên cứu thị trường để phát hiện cơ hội nghề nghiệp, cho vay đa dạng hơn nhằm thỏa mãn nhu cầu đa dạng của khách hàng. Thực hiện chiến lược cạnh tranh năng động và hiệu quả. Tích cực tìm kiếm, tiếp cận khách hàng có năng lực tài chính lành mạnh, lựa chọn các dự án đầu tư, phương án kinh doanh cá khả thi, hiệu quả cao, nguồn trả nợ chắc chắn để xem xét cho vay. Sắp xếp đội ngũ tín dụng theo tiêu chuẩn quy định, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Tích cực tiếp thị đẩy mạnh hoạt động cho vay đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ và dân cư. Đưa ra những chương trình ưu đãi, khuyến khích đối với những khách hàng có quan hệ thường xuyên và tin cậy. Giải pháp nhầm mở rộng cho vay mua ô tô tại VPBank – PGD Phú Lâm Tăng cường công tác thẩm định nhầm hạn chế rủi ro Khi rủi ro tín dụng nảy sinh làm đồng vốn kinh doanh của ngân hàng bỏ ra sẽ không đem lại hiệu quả, làm ảnh hưởng hoạt động của ngân hàng. Vì vậy mà khi cho vay cán bộ tín dụng phải nắm bắt được các thông tin, đánh giá khả năng tài chính của kháng hàng. Công tác thẩm định sẽ khó khăn hơn với các khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp thành đạt vì trình độ của họ cũng tương đương cới cán bộ thẩm định nên cần kiểm tra chặt chẽ hơn. Để hạn chế rũi ro trong hoạt động cho vay mua ô tô phải làm những công việc cần thiết sau: Kiểm tra tính pháp lý của hồ sơ vay vốn, hợp đồng thế chấp, giấy ủy quyền… phải có chữ ký thể hiện sự đồng tình và cùng chịu trách nhiệm về món tiền vay của người đứng ra vay vốn. Nội dung kinh tế của việc vay vốn, tính khả thi của phương án kinh doanh, khả năng trả nợ cho ngân hàng. Tính hợp pháp của tài sản thế chấp, các quyền của người vay đối với tài sản thế chấp. Đặc biệt là phải chú ý đến tinh thần trách nhiệm của các thành viên có liên quan đối với món vay. Thường xuyên tín hành kiểm tra, kiểm soát trước, trong và sau khi cho vay. Kiểm soát cho cay phải được thực hiện từ khâu bắt đầu nhận hồ sơ xin vay cho đến khi thu nợ gốc và lãi. Kiểm tra chặc chẽ hồ sơ trước khi cho vay. Kiểm qua quá trình sử dụng vốn vay xem khách hàng sử dụng vốn có đúng mục đích vay vốn hay không. Kiểm tra kết quả sản xuất kinh doanh, chất lượng sản phẩm, theo dõi thời gian tiêu thụ và thanh toán tiền hàng để đôn đốc thu nợ và lãi kịp thời. Hoàn thiện quy trình cho vay Trong điều kiện canh tranh gay gắt hiện nay, đòi hỏi VPBank - PGD Phú Lâm phải có những biện pháp cần thiết để thu hút ngày càng nhiều khách hàng vay mua ô tô. Vì một ngân hàng có thủ tục cho vay phức tạp, rườm rà sẽ làm mất nhiều thời gian của khách hàng, gây cảm giác khó chịu. Do vậy, hoàn thiện quy trình cho vay mua ô tô sẽ tạo điều kiện thu hút khách hàng đến VPBank - PGD Phú Lâm vay vốn nhiều hơn do thủ tục cho vay đơn giản, nhanh chóng và thời gian giải ngân ngắn hơn. Đẩy mạnh marketing Đẩy mạnh tuyên truyền, quảng cáo rộng rãi về các dịch vụ ngân hàng, các hình thức và chính sách huy động vốn, thu hút tiền gửi… để đông đảo dân chúng biết về cách dịch vụ của ngân hàng. Đặc biệt, đa dạng hóa các loại tờ rơi, sách giới thiệu để sẳn phía ngoài quầy giao dịch. Tổ chức bộ phận chăm sóc khách hàng nhiệt tình, chu đáo, tạo cho khách hàng cảm giác được tôn trọng mỗi khi đến ngân hàng. Bộ phần này có chức năng hướng dẫn khách hàng lần đầu giao dịch khai báo thông tin, trả lời các thắc mắc của khách hàng, tư vấn, giới thiệu về các sản phẩm của VPBank - PGD Phú Lâm. Thực hiện chiến lược cạnh tranh năng động và hiệu quả Tổ chức nghiên cứu đối thủ cạnh tranh thường xuyên, trên cơ sở so sánh sản phẩm, lãi suất cho vay mua ô tô, các hoạt động quảng cáo,… với các đối thủ cùng địa bàn. Tạo long tin cao độ với khách hàng bằng cách nâng cao số lượng, chất lượng của sản phẩm, trình độ và khả năng giao tiếp của đội ngủ nhân viên, trang bị kỹ thuật công nghệ, vốn tự có và khả năng tài chính, đặc biệt là hiệu quả và an toàn tiền vay,… Thực hiện đoàn kết nội bộ, kiên quyết chống mọi biểu hiện tiêu cực trong kinh doanh, xử lý nghiêm minh những trường hợp vi phạm đạo đức nghề nghiệp, gây ảnh hưởng đến uy tín và thương hiệu của ngân hàng. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Đào tạo và đào tạo lại trình độ của nhân viên tín dụng thường xuyên để không bị lạc hậu về kiến thức. Ngoài ra, cần bổ sung thêm kiến thức các lĩnh vực kinh doanh khác phục vụ công tác thẩm định khách hàng trước khi quyết định cho vay vốn. Tạo cơ hội cho nhân viên tiếp xúc, trao đổi kinh nghiệm với các đồng nghiệp trong và ngoài đơn vị công tác. Tạo cơ hội cho nhân viên phát huy khả năng tiềm ẩn của mình và không ngừng đưa ra những sáng kiến mới mang tính hiệu quả cao. Đồng thời nâng cao nhận thức về đạo đức nghề nghiệp cho nhân viên, đưa ra những mức lương hấp dẫn, thường xuyên tiến hành các cuộc thăm dò ý kiến của nhân viên để xem xét các chính sách với từng nhân viên cụ thể từ đó khuyến khích nhân viên làm việc và cống hiến hết mình cho ngân hàng. Triển khai phương thức cho vay gián tiếp thông qua đại lý bán ô tô Hiện nay VPBank - PGD Phú Lâm đã thiết lập mối quan hệ hợp tác với các hãng bán xe lớn bằng các hợp đồng liên kết như Toyota, Mercedes Benz… để các hãng này giới thiệu khách hàng đến ngân hàng vay tiền mua ô tô. Tuy đã có hợp đồng liên kết nhưng mối quan hệ này mới chỉ là hai bên hỗ trợ nhau trong hoạt động kinh doanh. Vì vậy, VPBank - PGD Phú Lâm và các hãng bán xe này nên ký hợp đồng mua bán nợ, đồng thời phải đưa ra văn bản quy định cụ thể phương thức tài trợ giữa hai bên và có quy định ràng buộc trách nhiệm chặt chẽ của mỗi bên. Như vậy sẽ khắc phục được nhược điểm của hình thức cho vay gián tiếp và hạn chế rủi ro cho ngân hàng cũng như tăng thêm mối quan hệ giữa VPBank - PGD Phú Lâm và các đại lý xe. Tăng cường hợp tác giữa ngân hàng và công ty bảo hiểm Trong phương thức cho vay mua ô tô, VPBank - PGD Phú Lâm đặt ra yêu cầu bắt buộc đối với người đi vay là “Bên vay phải mua bảo hiểm vật chất cho tài sản mua bằng vốn vay trong suốt thời gian vay vốn và người thụ hưởng là ngân hàng”. Điều này làm tăng tính an toàn cho món vay của ngân hàng. Vì vậy để tăng cường hoạt động cho vay mua ô tô, VPBank - PGD Phú Lâm nên chú trọng đến việc hợp tác với các công ty bảo hiểm. KIẾN NGHỊ Đối với NHNN: NHNN nên xây dựng sân chơi bình đẳng: thực tế cho thấy, thời gian qua NHNN vẫn có những ưu ái đối với các NHTM quốc doanh, nhất là cho phép các NHTM quốc doanh được tiếp cận với nguồn vốn ngân sách. Còn các NHTM cổ phần thì không, trong khi vốn tự có của các ngân hàng này vẫn còn rất nhỏ. Điều này gay khó khăn cho các NHTM cổ phần cũng như VPBank - PGD Phú Lâm phải hoạt động trong điều kiện cạnh tranh không cân sức trên thị trường nội địa. Do vậy, NHNN cần đối xử công bằng hơn và có sự hỗ trợ hợp lý đối với các NHTM cổ phần đề tạo ra một sân chơi cạnh tranh lành mạnh và bình đẳng giữa các ngân hàng. NHNN cần nâng cao hiệu quả hoạt động của trung tâm thông tin tín dụng: CIC đóng vai trò rất quan trọng giúp NHNN quản lý và kiểm soát hoạt động của các tổ chức tín dụng. Khi muốn tìm hiểu về khách hàng, ngân hàng có thể tìm kiếm các thông tin tin cậy trên CIC một cách dể dàng và nhanh chóng. Vì vậy, để hoạt động của CIC luôn đạt hiệu quả và độ chính xác tuyệt đối, NHNN phải nâng cao chất lượng tin học và trình độ chuyên môn của nhân viên trung tâm. Đối với Chính phủ: Nhiều ý kiến cho rằng: “Việc tăng thuế với xe nhập nguyên chiếc là tiếp tục bảo hộ cho các doanh nghiệp lắp ráp xe trong nước hơn là để giảm thiểu ách tắc giao thông”. Vì nếu để giảm thiểu ách tắc giao thông thì các cơ quan chức năng phải thực hiện giải pháp đồng bộ, điều chỉnh thuế tăng đồng loạt cho cả xe nhập và xe lắp ráp trong nước. Do đó, giá ô tô nhập khẩu và giá xe lắp ráp trong nước ngày một tăng. Điều này đặt ra một yêu cầu đối với Chính phủ trong thời gian tới là phải có chính sách thuế phù hợp theo hướng cắt giảm thuế nhập khẩu ô tô xuống chứ không phải tăng như hiện nay. Để đưa giá xe ô tô trong nước giảm xuống theo đúng giá trị thực của nó, bảo vệ lợi ích người tiêu dùng, khuyến khích dân mua ô tô nhiều hơn, đẩy mạnh tăng cường hoạt động cho vay mua ô tô. Vì hoạt động này không những đem lại những lợi ích to lớn cho người mua xe, các hãng xe, NHTM mà còn có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của nền kinh tế xã hội. Do đó, Chính phủ cũng như các cơ quan quản lý cần tạo điều kiện hỗ trợ mọi mặt để loại hình cho vay này ngày càng phát triển. KẾT LUẬN Cho vay mua ô tô là một hoạt động đem lại lợi nhuận hấp dẫn cho các NHTM, hứa hẹn tiềm năng phát triển mạnh trong tương lai. Với sự góp mặt của các doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài đươc phép thành lập ở Việt Nam để phân phối ô tô nhập khẩu, nền công nghiệp ô tô nước ta sẽ ngày càng phát triển, người dân sẽ được hưởng lợi nhiều hơn do được lựa chọn nhiều sản phẩm ô tô đa dạng, phong phú với nhiều kiểu dáng, tính năng hiện đại và giá cả hợp lý. Do đó, các NHTM nên có những biện pháp cần thiết để tăng cường cho vay mua ô tô. Điều này, vửa làm tăng lợi nhuận cho các NHTM, đồng thời góp phần làm tăng trưởng nền kinh tế đất nước trong quá trình hội nhập.