Đề tài Phát triển thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa

Tóm Lược “70 triệu bóng đèn tiết kiệm điện thay thế cho 30 triệu bóng đèn huỳnh quang và 40 triệu bóng đèn sợi đốt thì cả nước sẽ tiết kiệm được 45.9 triệu KWh điện, tiết kiệm được hàng chục tỷ đồng” Đó là mục tiêu đề ra trong chương trình tiết kiệm điện năm 2002, nhưng đến nay cả nước vẫn chưa hoàn thành. Mặt khác bóng đèn tiết kiệm điện đang bày bán trên thị trường thường xuyên gặp phải những lời kêu ca phàn nàn từ phía người tiêu dùng như “chất lượng, tính thẩm mỹ thấp giá lại cao”…Tại sao chúng ta lại không thực hiện được mục tiêu mà nhà nước đặt ra? Tại sao mà khách hàng còn nhiều phàn nàn và thiếu hiểu biết về loại bóng đèn tiết kiệm điện này? Những con số và lời nói đó, nói lên điều gì? Đề tài “phát triển thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa” sẽ giải thích những câu hỏi trên. Nội dung của đề tài nhằm giúp cho người đọc hiểu thêm một số lý thuyết về phát triển thương mại, lấy lý thuyết này làm nền tảng, em xin đưa ra thực trạng đồng thời nêu lên những giải pháp để phát triển thương mại sản phẩm này. LỜI CẢM ƠN Là một sinh viên năm cuối khoa kinh tế trường đại học thương mại, sau một thời gian thực tập tại công ty cổ phẩn vật tư thiết bị điện Việt Nam, để ý và chú trọng đến những vấn đề thương mại sản phẩm này, em đã chọn đề tài “ phát triển thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội đia” làm đề tài luận văn tốt nghiệp của mình. Đến nay, hoàn thành được khóa luận, em xin cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của các anh chị trong các công ty: công ty cổ phần Rạng Đông, Công ty cổ phẩn Điện quang, Công ty cổ phần Phiplips Việt Nam và công ty cổ phần vật tư thiết bị điện Việt Nam đã cung cấp những tài liệu cần thiết, giúp đỡ em trong việc điều tra nghiên cứu, dạy cho em những kinh nghiệm thực tế… Đặc biệt, em xin chân thành cảm ơn cô Th.S Nguyễn Minh Phương – bộ môn kinh tế thương mại, khoa kinh tế đã trực tiếp hướng dẫn em hoàn thành đề tài này cùng toàn thể các thầy cô trong trường đại học Thương Mại. Với kiến thức và thời gian nghiên cứu hạn chế nên đề tài không tránh khỏi những thiếu xót cần bổ sung. Em rất mong nhận được sự xem xét, đóng góp ý kiến của các thầy cô để đề tài nghiên cứu của em được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn! Sinh viên thực hiện Vũ Thị Đông Mục Lục Tóm tắt…………………………………………………………………i Lời cảm ơn…………………………………………………………….ii Danh mục bảng biểu…………………………………………………..vi Danh mục từ viết tắt…………………………………………………..vii Chương 1: Tổng quan nghiên cứu đề tài.............................................1 Tính cấp thiết nghiên cứu của đề tài..........................................................1 Xác lập và tuyên bố đề tài...........................................................................3 Các mục tiêu nghiên cứu.............................................................................4 Phạm vi nghiên cứu......................................................................................4 Kết cấu luận văn tốt nghiệp........................................................................5 Chương 2: Một số vấn đề cơ bản về phát triển thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa.......................6 2.1. Một số định nghĩa khái niệm cơ bản.............................................................6 2.1.1. Khái niệm phát triển thương mại....................................................6 2.1.2. Tổng quan về sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện.............................8 2.2. Một số lý thuyết về phát triển thương mại sản phẩm trên thị trường nội địa...........................................................................................................................10 2.2.1. Các chỉ tiêu đánh giá sự phát triển thương mại sản phẩm trên thị trường nội địa.......................................................................................................10 2.2.2. Các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển thương mại sản phẩm trên thị trường nội địa...................................................................................................14 2.3. Đánh giá về những công trình nghiên cứu sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa.................................................................................18 2.3.1. Nội dung của công trình đã nghiên cứu.........................................18. 2.3.2. Nét khác của đề tài nghiên cứu so với các công trình nghiên cứu trước.......................................................................................................................18 2.4. Phân định nội dung nghiên cứu về phát triển thương mại nội địa sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện.............................................................................19 Chương III: Phương pháp nghiên cứu và thực trạng phát triển thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa điện.............................................................................20 3.1. Phương pháp nghiên cứu..............................................................................20 3.1.1. Phương pháp thu thập dữ liệu.........................................................20 3.1.2. Phương pháp phân tích dữ liệu.......................................................22  3.2. Thực trạng phát triển thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa và các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển thương mại sản phẩm này..............................................................................................................23 3.2.1. Thực trạng thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa.......................................................................................................23 3.2.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa............................................................26 3.3. Kết quả điều tra trắc nghiệm vấn đề nghiên cứu.......................................32 3.3.1. Nội dung điều tra trắc nghiệm và phỏng vấn các chuyên gia về vấn đề nghiên cứu........................................................................................................32 3.3.2. Đánh giá kết quả điều tra trắc nghiệm và phỏng vấn....................32 3.4. Kết quả phân tích các dữ liệu thứ cấp.........................................................35 Chương IV: Các kết luận và đề xuất nhằm phát triển thương mại nội địa sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện...................................................................35 4.1. Các kết luận và phát hiện qua nghiên cứu..................................................35 4.1.1. Những thành tựu…………………………………………………41 4.1.2. Những hạn chế và nguyên nhân…………………………………42 4.2. Dự báo triển vọng và quan điểm nhằm phát triển thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa.................................................45 4.2.1. Dự báo triển vọng phát triển thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện triên thị trường nội địa trong 5 năm tới.............................................45 4.2.2. Quan điểm nhằm phát triển thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa trong những năm tới......................................46 4.3. Các kiến nghị nhằm phát triển qui mô thương mại nội địa sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện........................................................................................50 4.3.1. Một số giải pháp phát triển thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa………………………………………………50 4.3.2. Một số kiến nghị đối với việc quản lý nhà nước nhằm phát triển thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa...........................................................................................................................53 Tài liệu tham khảo………………………………………………………………viii Các phụ lục………………………………………………………………………x Danh mục bảng biểu Bảng 3.1: Kết quả điều tra về sản lượng và doanh thu tiêu thụ bóng đèn tiết kiệm điện của 4 công ty…….................................................................................32 Bảng 3.2: Kết quả điều tra về thị trường bóng đèn tiết kiệm điện của 4côngty…………………………………………………………………………...33 Bảng 3.3: Kết quả điều tra về đặc tính của bóng đèn tiết kiệm điện của 4 công ty………………………………………………………………………….33 Bảng 3.4: Kết quả điều tra về tính năng tiết kiệm điện của bóng đèn tiết kiệm điện tại 4 công ty…………………………………………………………..34 Bảng 3.5: Kết quả điều tra về các nhân tố ảnh hưởng đến việc phát triển thương mại bóng đèn tiết kiệm điện tại 4 công ty…………………………..35 Bảng 3.6: Sản lượng tiêu thụ bóng đèn tiết kiệm điện tại các công ty giai đoạn 2000 – 2008…………………………………………………….......35 Bảng 3.7: tỷ trọng sản lượng tiêu thụ bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa của các công ty so với toàn ngành giai đoạn 2000 – 2008…………………..36 Bảng 3.8: tốc độ tăng trưởng sản lượng tiêu thụ sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện tại các công ty giai đoạn 2001 – 2008……………………………………………37 Bảng 3.9: Doanh thu tiêu thụ bóng đèn tiết kiệm điện tại các công ty giai đoạn 2000 – 2008……………………………………………………………37 Bảng 3.10: Tốc độ tăng trưởng bình quân của doanh thu tiêu thụ bóng đèn tiết kiệm điện tại 4 các công ty giai đoạn 2000 – 2008………………………………38 Danh mục từ viết tắt Bđtkđ: Bóng đèn tiết kiệm điện CTCP: Công ty cổ phần CTCPTBĐVN: Công Ty Cổ Phần vật tư thiết bị điện Việt Nam CTCPPVN: Công ty cổ phần Philips Việt Nam CTCPĐQ: Công ty cổ phần Điện Quang CTCPRĐ: Công ty cổ phần Rạng Đông DNSXKD BĐTKĐ: Doanh nghiệp sản xuất kinh doanh bóng đèn tiết kiệm điện DN: Doanh nghiệp Dttt: Doanh thu tiêu thụ Đt: Điều tra Sltt: sản lượng tiêu thụ Tđtt: Tốc độ tăng trưởng Tài Liệu Tham Khảo Bộ Giáo Dục và Đào Tạo (2005), Giáo trình kinh tế học vi mô. Nhà xuất bản thống kê. Bộ môn kinh tế thương mại – Khoa kinh tế - Trường Đại Học Thương Mại (2005), Bài giảng kinh tế thương mại đại cương. Chính phủ (2004), Phê duyệt chiến lược phát triển ngành điện giai đoạn 2004 – 2010, định hướng đến 2020. Chính phủ (2006), Phê duyệt chương trình tiết kiệm điện giai đoạn 2006 – 2010. Chính phủ (2007), Phê duyệt đề án phát triển thương mại trong nước đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020 Phạm Công Đoàn, Nguyễn Cảnh Lịch (2004), Giáo trình kinh tế doanh nghiệp thưong mại. Nhà xuất bản thống kê. Thân Danh Phúc, Hà Văn Sự (2006), Bài giảng môn học quản lý nhà nước về thương mại Nguyễn Văn Thành (2007), Chuyên đề tốt nghiệp “kích cầu sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa tại Công Ty Cổ Phần vật tư thiết bị điện Việt Nam”. Quốc hội (2004), Lụât Điện Lực. Nhà xuất bản Lao động xã hội. Tổng cục thống kê (2007), Niên giám thống kê. Nhà xuất bản thống kê. Tổng cục thống kê (2007), Thực trạng doanh nghiệp Việt Nam 2000 – 2006. Nhà xuất bản thống kê. Báo cáo thường niên của Công Ty Cổ Phần vật tư thiết bị điện Việt Nam các năm từ 2000 – 2008. Báo cáo thường niên của công ty cổ phần Điện Quang các năm từ 2000 – 2008. Báo cáo thường niên của công ty cổ phần bóng đèn phích nước Rạng Đông các năm từ 2000 – 2008. Báo cáo thường niên của công ty cổ phần Phiplips Việt Nam các năm từ 2000 – 2008. Các trang Web: www.dantri.com.vn Báo điện tử của hội khuyến học Việt Nam www.vietbao.vn Trung tâm hợp tác và tuyên truyền quốc tế www.vnn.vn Báo điện tử Việt Nam www.dienquang.com Trang web của công ty cp Điện Quang www.rangdong.vn Trang web của công ty cp Rạng Đông www.tapchicongnghiep.vn Tạp chí công nghiệp Việt Nam www.laodong.com.vn Báo điện tử lao động www.gso.gov.vn Trang web của tổng cục thống kê www.mot.gov.vn Trang web của bộ công thương www.ecchanoi.gov.com Trung tâm tiết kiệm năng lượng Hà Nội www.ecc-hcm.gov.com Trung tâm tiết kiệm năng lượng TP HCM PHỤ LỤC Các bảng phụ lục Bảng phụ lục 1: Số lượng và tỷ trọng các doanh nghiệp sản xuất kinh bóng đèn tiết kiệm điện trong tổng số các doanh nghiệp trên cả nước từ năm 2000 – 2008 Năm Tổng số DN DNSXKD BĐTKĐ Tỷ trọng 2000 42288 30 0.071 2001 51680 35 0.069 2002 62908 43 0.068 2003 72012 51 0.070 2004 91755 66 0.072 2005 112950 82 0.073 2006 131318 97 0.074 2007 156399 117 0.075 2008 181892 137 0.076 Nguồn: tổng hợp Đơn vị: doanh nghiệp Bảng phụ lục 2:tốc độ tăng trưởng của các doanh nghiệp sản xuất & kinh doanh bóng đèn tiết kiệm điện từ năm 2001 - 2008 Năm Tđtt các DN trên cả nước Tđtt của các DN KD bđtkđ 2001 18.1 22.2 2002 23.5 21.7 2003 18.6 14.5 2004 29.3 27.4 2005 24.5 23.1 2006 18.3 16.2 2007 20.4 19.1 2008 16.7 15.3 Nguồn: Tổng hợp từ tổng cục thống kê Đơn vị: % Bảng phụ lục 3.Sản lượng và tỷ trọng sản lượng tiêu thụ sản phẩm bóng đèn trên thị trường nội địa từ 2000 – 2008 Năm bóng đèn các loại bóng đèn tiết kiệm điện bóng đèn HQ ống thẳng bóng đèn sợi đốt các loại bóng đèn còn lại số lượng tỷ trọng số lượng Tỷ trọng số lượng tỷ trọng số lượng tỷ trọng số lượng tỷ trọng 2000 69744 100 1545 2.2 24903 35.7 40232 57.8 3064 4.3 2001 74208 100 2112 2.85 27847 37.5 32184 43.4 12058 16.3 2002 87797 100 2953 3.37 30718 34.9 29981 34.1 24258 27.6 2003 105543 100 3960 3.75 33009 31.3 27541 26.1 41003 38.85 2004 118013 100 5552 8.37 35216 29.8 25023 21.2 47948 40.6 2005 102214 100 8073 7.9 37423 36.6 21458 20.9 40832 34.6 2006 112385 100 12053 10.7 39015 34.7 18298 16.3 43043 38.3 2007 113374 100 18634 16.4 40376 35.6 15956 14.1 38434 33.9 2008 124325 100 29945 24.1 42134 33.9 12027 9.8 40033 32.2 Nguồn: tổng cục thống kê Đơn vị: số lượng: nghìn chiếc, tỷ trọng: % Bảng phụ lục 4: tỷ lệ tăng trưởng sản lượng tiêu thụ bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa giai đoạn 2000 – 2008 Năm Số lượng Tỷ lệ tăng trưởng 2000 1545 2001 2112 36.7 2002 2953 39.8 2003 3960 34.1 2004 5552 40.2 2005 8073 45.4 2006 12053 49.3 2007 18634 54.6 2008 29945 60.7 Nguồn: Tổng cục thống kê Đơn vị: nghìn chiếc, % Bảng phụ lục 5: doanh thu tiêu thụ, tốc độ tăng trưởng của doanh thu tiêu thụ sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa giai đoạn 2000 – 2008 Năm Doanh thu tiêu thụ tốc độ tăng trưởng 2000 69525 2001 97152 40.1 2002 137315 41.3 2003 186120 35.5 2004 258168 38.7 2005 383468 48.5 2006 578544 50.9 2007 913507 57.9 2008 1497250 63.9 Nguồn: tổng cục thống kê Đơn vị: triệu đồng, % Bảng phụ lục 6. Giá bán bình quân bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa giai đoạn: 2000 – 2008 Năm Giá bán bình quân 2000 45.000 2001 46.000 2002 46.500 2003 47.000 2004 46.500 2005 47.500 2006 48.000 2007 49.000 2008 50.000 Nguồn: Tổng hợp từ báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của 4 công ty Đơn vị: đồng Bảng phụ lục 8: tỷ trọng sản lượng tiêu thụ sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa phân theo thị trường Miền Núi, Đồng Bằng giai đoạn 2005 – 2008 Năm Thị trường Miền Núi Thị trường Đồng Bằng 2004 3 97 2005 11 89 2006 18 82 2007 22 78 2008 25 75 Nguồn: tổng hợp Đơn vị: % Bảng phụ lục 9: giá bán bóng đèn tiết kiệm điện của các công ty trên thị trường nội địa năm 2008 Loại bóng đèn Compact Giá bán của các công ty Điện Quang Rạng Đông Philips Việt Nam 14W 24000 27000 35000 18W 24000 30000 41000 Nguồn: tổng hợp Đơn vị: Việt Nam đồng Bảng phụ lục 10: So sánh chi phí và mức tiết kiệm của bóng đèn Compact và đèn dây tóc Đèn Số tiền mua Tiền điện trong 6.000 giờ (*)(1.000 đồng/KWh) Tổng chi phí Compact 14W 28.000 đồng 14W x 6.000 giờ = 84.000 đồng 105.000 đồng Đèn dây tóc 60W 4.000 đồng 60W x 6.000 giờ = 360.000 đồng 364.000 đồng BỘ GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI ------------ oOo ------------- PHIẾU ĐIỀU TRA Kính chào: Ông/Bà:…………………………………………………………………. Nhằm mục đích phục vụ cho sinh viên hoàn thành tốt luận văn tốt nghiệp khoá học 2005 - 2009, mong Ông/Bà hãy giúp đỡ sinh viên bằng cách tham gia trả lời các câu hỏi trong phiếu dưới đây. Những thông tin của Ông/Bà cung cấp sẽ được đảm bảo bí mật. Tôi xin trân trọng cảm ơn! Phần 1: Thông tin về đơn vị: Xin Ông/ Bà cho biết một số thông tin về đơn vị: Tên đơn vị:................................................................................................................... Địa chỉ:......................................................................................................................... Phần 2: Phần nội dung: 1. Những mặt hàng nào chiếm tỷ trọng cao về sản lượng trong những mặt hàng kinh doanh trong công ty của ông bà và tỷ trọng đó là bao nhiêu? Các loại bóng đèn tiết kiệm điện…………………………………………… Các loại thiết bị chiếu sáng khác…………………………………………… Các thiết bị điện khác……………………………………………………… 2. Những mặt hàng nào chiếm tỷ trọng cao về doanh thu trong số những mặt hàng đang kinh doanh trong công ty của ông bà? Các loại bóng đèn tiết kiệm điện Các loại thiết bị chiếu sáng khác Các thiết bị điện khác 4. Trong thị trường nội điạ, sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện được tiêu thụ chủ yếu ở vùng nào? Vùng đồng bằng Vùng miền núi       5. Theo Ông/Bà thì sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện có những tính năng gì đặc biệt so với các sản phẩm khác? Tiết kiệm điện Dễ lắp đặt Bảo vệ môi trường Các tính năng khác Tất cả các tính năng trên 6. Theo ông/bà sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện, tiết kiệm bao nhiêu điện năng so với các loại bóng đèn khác? 40% 60% 80% 7. Theo Ông/ Bà giá bán hiện tại của sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện chênh lệch so với giá bán của các loại bóng đèn khác là bao nhiêu? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8. Theo Ông/ Bà việc mở rộng qui mô thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa gặp phải khó khăn gì trong các yếu tố sau? Giá cả Chất lượng Mẫu mã 9. Theo Ông/Bà thì doanh nghiệp có những khó khăn nội tại gì để mở rộng qui mô, tăng chất lượng thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa? Nguồn nhân lực Nguồn vốn Khoa học công nghệ Các vấn đề khác 10. Những thách thức bên ngoài ảnh hưởng đến việc mở rộng qui mô, tăng chất lượng thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa? Khủng hoảng kinh tế thế giới Tình hình kinh tế xã hội Việt Nam Sự quản lý của nhà nước Các yếu tố khác 11. Theo Ông/Bà doanh nghiệp có những lợi thế gì trong việc mở rộng qui mô, tăng chất lượng thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… 12. Theo Ông/Bà thì doanh nghiệp cần làm gì nhằm mở rộng qui mô, tăng chất lượng thương mại sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa trong thời gian tới? …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… 13. Theo Ông/Bà thì Nhà nước cần có những biện pháp gì để ổn định thị trường sản phẩm bóng đèn tiết kiệm điện trên thị trường nội địa trong thời gian tới? ……………………………………………………………………………............. …………………………………………………………………………………….