Đề tài Phòng và chống hoạt động rửa tiền ở Việt Nam hiện nay

Phòng và chống hoạt động rửa tiền ở Việt Nam hiện nay ?LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài: Rửa tiền là một loại tội phạm xuất hiện từ rất lâu đời. Rửa tiền chính là hoạt động biến đồng tiền phi pháp thành hợp pháp do đó rửa tiền luôn đồng hành với tội ác. Ngày nay, với sự bành trướng của nạn tham nhũng, buôn ma túy và buôn lậu vũ khí trên toàn thế giới với doanh số lớn đã làm tăng nhu cầu rửa tiền. Để đáp ứng nhu cầu này, “dịch vụ rửa tiền” ngày càng phát triển mạnh mẽ và trở nên tinh vi với những kỹ thuật cao cấp hơn. Và dần dần rửa tiền đã trở thành mối đe dọa nguy hiểm cho nền kinh tế xã hội của toàn thế giới, đòi hỏi sự hợp tác để ngăn chặn hiểm họa này. Việt Nam là một quốc gia hội tụ rất nhiều yếu tố thuận lợi cho hoạt động rửa tiền như nền kinh tế tiền mặt, đang cần nhiều vốn đầu tư cho nền kinh tế đang phát triển, hệ thống pháp luật còn nhiều lỗ hổng và đặc biệt là về luật chống rửa tiền. Hiện nay, đã có những dấu hiệu cho thấy hoạt động rửa tiền đã xâm nhập vào Việt Nam, và theo thời gian rửa tiền sẽ dần trở thành vấn nạn nhức nhối mà Việt Nam cần phải giải quyết. Vì vậy, nhằm hạn chế những thiệt hại có thể do rửa tiền gây ra, Việt Nam cần đánh giá đúng về thực trạng rửa tiền hiện nay và triển khai các biện pháp phòng chống rửa tiền. Và đó cũng chính là lý do khiến em chọn đề tài:”Phòng và chống hoạt động rửa tiền ở Việt Nam hiện nay” 2. Xác định vấn đề nghiên cứu: Hiện nay, rửa tiền đã có dấu hiệu xuất hiện tại Việt Nam và có nguy cơ sẽ phát triển mạnh mẽ. Trong khi đó, công tác phòng và chống rửa tiền tại Việt Nam chỉ mới ở những bước đầu tiên. Vấn đề đặt ra cho người viết là làm sao xác định thực trạng rửa tiền tại Việt Nam như thế nào, tìm ra những khó khăn tồn đọng trong công tác phòng chống rửa tiền nhằm đề xuất những giải pháp khắc phục. Đề tài nghiên cứu này thể hiện hai tính chất: - Tính mới mẽ : rửa tiền là khái niệm còn khá mới mẽ tại Việt Nam, nhận thức của người dân về vấn đề này chưa cao. Mặc dù đã có Nghị định phòng chống rửa tiền nhưng tính thực tế và hiệu quả thực sự chưa cao. - Tính hữu ích: trong giai đoạn đầu của công tác phòng chống rửa tiền nên không thể tránh khỏi sơ xuất, do đó rất cần những nghiên cứu các bài học kinh nghiệm của các quốc gia khác cũng như những đề xuất có hiệu quả cho công tác phòng chống rửa tiền. Mặc dù thời gian nghiên cứu ngắn nhưng người viết cũng cố gắng đưa ra được những giải pháp cơ bản giúp cho giai đoạn đầu của việc phòng chống rửa tiền tại Việt Nam được thực hiện hiệu quả hơn. 3. Mục tiêu nghiên cứu: Nhiệm vụ quan trọng của đề tài nghiên cứu này là phải đạt được các mục tiêu sau đây: - Hệ thống lại những lý luận cơ bản có liên quan đến rửa tiền - Đánh giá thực trạng rửa tiền tại Việt Nam đồng thời nêu lên những tồn đọng của công tác phòng chống rửa tiền tại Việt Nam - Đưa ra những kiến nghị nhằm tháo gỡ những khó khăn đồng thời cũng đưa ra những giải pháp nhằm hoàn thiện cho việc phòng chống rửa tiền. 4. Phương pháp nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu đã sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu khác nhau nhằm tận dụng được hết tính ưu việt của từng loại phương pháp như phương pháp phân tích, tổng hợp dữ liệu thứ cấp 5. Nội dung nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu được trình bày thành 3 phần: - Phần 1 là phần mở đầu, giới thiệu đề tài và trình bày những vấn đề liên quan đến phương pháp luận trong nghiên cứu. - Phần 2 là phần nội dung của đề tài được trình bày thành 3 chương: ? Chương 1: Rửa tiền và những ảnh hưởng xấu của nó đến nền kinh tế ? Chương 2: Thực trạng hoạt động rửa tiền tại Việt Nam hiện nay và một số quốc gia trên thế giới. ? Chương 3: Những giải pháp phòng và chống rửa tiền hiện nay tại nước ta - Phần 3 là phần kết luận, nêu một cách khái quát những nội dung đề tài nghiên cứu và những vấn đề cần phải được tiếp tục nghiên cứu. Vấn đề nghiên cứu của đề tài khá phức tạp và liên quan đến nhiều lĩnh vực nên đề tài trình bày chưa đầy đủ và mang tính chủ quan, rất mong nhận được những ý kiến đóng góp quý báu để luận văn được hoàn thiện và mang tính thực tiễn hơn. Xin chân thành cảm ơn.

69 trang | Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2519 | Lượt tải: 2

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Phòng và chống hoạt động rửa tiền ở Việt Nam hiện nay, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

ôøng daây coøn duøng tieàn tham oâ thaønh laäp Coâng ty coå phaàn Ñaàu tö Nam Vinh, xaây döïng kho daàu khí Ñoâng Xuyeân… Cô quan ñieàu tra ñang ñeà xuaát khôûi toá tieáp moät soá ñoái töôïng trong vuï aùn veà haønh vi röûa tieàn. - Môùi ñaây laø truøm buoân laäu ma tuùy Trònh Nguyeân Thuûy ñaõ röûa tieàn vôùi hình thöùc ñaàu tö vaøo xaây döïng khu trang traïi sinh thaùi giaûi trí mang teân Sôn Thuûy taïi ngoaïi thaønh Haø Noäi vaøo naêm 2000. 2.2.3 Caùc nhìn nhaän cuûa quoác teá, cuûa caùc toå chöùc vaø ngöôøi daân veà hoaït ñoäng röûa tieàn taïi Vieät Nam Cô quan choáng caùc chaát gaây nghieän quoác teá (INCSR) ñaõ döïa treân caùc nhaân toá sau ñeå ñaùnh giaù möùc ñoä lo ngaïi veà hoaït ñoäng röûa tieàn ñoái vôùi caùc quoác gia: - Coù hay khoâng coù nhöõng cô quan taøi chính cuûa quoác gia tieán haønh caùc giao dòch coù lieân quan tröïc tieáp löôïng tieàn thu ñöôïc töø nhöõng toäi phaïm nghieâm troïng. - Phaïm vi hoaït ñoäng xeùt xöû hay bieän phaùp ñoái phoù naïn röûa tieàn. - Baûn chaát vaø quy moâ cuûa tình traïng röûa tieàn. - Nhöõng caùch thöùc maø Myõ quan taâm ñeán khi coù chi nhaùnh quoác teá. - Nhöõng taùc ñoäng hieän taïi maø Myõ quan taâm. - Coù hay khoâng vieäc giôùi haïn caùc haønh vi baûo veä phaùp luaät. - Coù hay khoâng vieäc thieáu caùc thuû tuïc cho pheùp hoaït ñoäng vaø boû soùt caùc trung taâm buoân baùn vaø taøi chính nöôùc ngoaøi. - Coù hay khoâng giôùi haïn cuûa phaùp luaät ñang thöïc thi ngaøy caøng coù hieäu quaû. Vaø sau khi ñaùnh giaù INCSR ñaõ xeáp Vieät Nam vaøo nhoùm coù möùc ñoä lo ngaïi trung bình nghóa laø möùc ñoä lo ngaïi khoâng ñeán gay gaét tuy nhieân Vieät Nam cuõng caàn thöïc hieän vieäc naâng cao cheá ñoä choáng röûa tieàn cuûa hoï. Trang 45 Hieän nay, caùc toå chöùc quoác teá nhö IMF, WB ñaùnh giaù veà thöïc traïng röûa tieàn ôû Vieät Nam: laø moät quoác gia vôùi neàn kinh teá ñang phaùt trieån, heä thoáng tö phaùp vaø taøi chính ngaân haøng ñang trong quaù trình hoaøn thieän, ñaïi ña soá ngöôøi daân coù thoùi quen thanh toaùn baèng tieàn maët, nhöõng vaán naïn xaõ hoäi chöa ñöôïc kieåm soaùt coù hieäu quaû neân taïo thuaän lôïi cho toäi phaïm röûa tieàn phaùt trieån. Vaø caùc toå chöùc naøy cuõng coù nhöõng hoã trôï nhaát ñònh ñoái vôùi Vieät Nam, coù theå noùi nghò ñònh choáng röûa tieàn cuûa Vieät Nam laø moät noã löïc cuûa chính phuû Vieät Nam keát hôïp vôùi söï hoã trôï hôïp taùc cuûa caùc toå chöùc naøy. Phaùt bieåu vôùi Ñaøi tieáng noùi Hoa Kyø, giaùm ñoác Ngaân haøng theá giôùi taïi Vieät Nam, oâng Klaus Rohland coù nhaän ñònh: vaán ñeà röûa tieàn taïi Vieät Nam khoâng nghieâm troïng nhö taïi nhöõng nöôùc khaùc nhöng Vieät Nam phaûi chuaån bò baøi tröø teä naïn naøy ñeå höôùng tôùi moät neàn kinh teá hieän ñaïi. Vaø nghò ñònh choáng röûa tieàn taïi Vieät Nam laø moät böôùc ñi ñuùng ñaén. “Röûa tieàn” vaãn coøn laø moät khaùi nieäm môùi ñoái vôùi doanh nhaân vaø ngöôøi daân Vieät Nam. Do vaäy, khi nghò ñònh choáng röûa tieàn ban haønh ñaõ coù raát nhieàu phaûn öùng khaùc nhau cuûa hoï: - Ña phaàn caùc thöông nhaân, chuû doanh nghieäp tuy uûng hoä nghò ñònh naøy nhöng vaãn ñeà nghò naâng möùc giao dòch tieàn cao hôn. Ñoái vôùi moät soá doanh nghieäp: quy ñònh saøn 200 trieäu laø quaù ít, khaû naêng laø hoï thöôøng xuyeân bò ghi soå, bò giaùm saùt moãi ngaøy vôùi soá löôïng tieàn khoâng lôùn laém seõ gaây taâm lyù khoâng thoaûi maùi cho doanh nghieäp. - Cuõng coù moät soá yù kieán cho raèng thôøi ñieåm hieän nay ñeå ban haønh nghò ñònh laø chöa hôïp lyù. Nguyeân nhaân: chính phuû muoán khuyeán khích ngöôøi daân giao dòch qua ngaân haøng nhöng khi giao dòch laïi bò ghi soå do ñoù ngöôøi daân seõ coù xu höôùng giao dòch tröïc tieáp baèng tieàn maët vaø khoâng muoán tieáp tuïc giao dòch qua ngaân haøng. Trang 46 - Tuy nhieân moät tuaàn sau khi nghò ñònh coù hieäu löïc, ngaøy 08/08/2005, oâng Traàn Ngoïc Minh, Giaùm ñoác Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam Chi nhaùnh TP.HCM cho bieát, qua ghi nhaän hoaït ñoäng töø caùc toå chöùc tín duïng ñoùng treân ñòa baøn thaønh phoá trong tuaàn qua: moïi dieãn bieán giao dòch tieàn teä vaãn bình thöôøng, löôïng tieàn göûi tieát kieäm töø 500 trieäu ñoàng trôû leân vaø 200 trieäu ñoàng trôû leân vaãn khoâng giaûm so vôùi thaùng tröôùc. Ñaây laø moät daáu hieäu toát cho hoaït ñoäng choáng röûa tieàn taïi Vieät Nam. 2.2.4 Keát quaû phoøng choáng röûa tieàn Choáng toäi phaïm röûa tieàn ñöôïc xem nhö cuoäc ñaáu tranh choáng ñoàng thôøi toäi phaïm röûa tieàn vaø caùc toäi phaïm nguoàn khaùc – ñöôïc xem laø nhöõng haønh vi phaïm toäi laøm phaùt sinh caùc khoaûn tieàn phaïm phaùp caàn taåy röûa. Ñaây cuõng chính laø ñaëc thuø cuûa hoaït ñoäng ñaáu tranh choáng röûa tieàn. Taïi Vieät Nam, nghieäp vuï choáng röûa tieàn coøn raát môùi meû. Tröôùc ñaây, ñaõ coù quy ñònh veà haønh vi che giaáu, hôïp phaùp hoùa caùc khoaûn tieàn coù nguoàn goác baát hôïp phaùp nhöng vaãn coøn taûn maïn trong caùc vaên baûn phaùp luaät. Cho ñeán khi nghò ñònh 74/NÑ-CP ngaøy 07/06/2005 veà phoøng choáng röûa tieàn ra ñôøi thì Vieät Nam môùi coù moät vaên baûn quy ñònh chính thöùc vaø cuï theå hôn veà hoaït ñoäng röûa tieàn. Tuy nhieân, nghò ñònh môùi ra ñôøi, chöa coù nhöõng vaên baûn höôùng daãn cuï theå neân coù theå noùi hoaït ñoäng choáng röûa tieàn taïi Vieät Nam chöa mang laïi nhöõng thaønh quaû nhö mong ñôïi. Nguyeân nhaân cô baûn laø: - Khung phaùp lyù choáng röûa tieàn chöa hoaøn chænh. - Chöa coù cô cheá phoái hôïp thöïc hieän vieäc phoøng choáng röûa tieàn giöõa caùc ngaønh ngaân haøng, taøi chính, chöùng khoaùn, toøa aùn, coâng an vaø caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch. Nghò ñònh choáng röûa tieàn taïi Vieät Nam môùi chæ quy ñònh thöïc hieän chuû yeáu trong ngaønh taøi chính ngaân haøng maø thoâi. - Thieáu cô cheá kieåm soaùt ñoàng boä vaø hieäu quaû. Trang 47 2.2.5 Nhöõng toàn taïi veà quaù trình phoøng choáng röûa tieàn hieän nay ôû Vieät Nam 2.2.5.1 Veà moâi tröôøng phaùp lyù Taïi Vieät Nam, hieän nay chæ môùi coù nghò ñònh choáng röûa tieàn soá 74/NÑ-CP ngaøy 07/06/2005 vaø moät soá quy ñònh coù lieân quan naèm raûi raùc ôû moät soá boä luaät. Ñaùnh giaù moät caùch khaùch quan thì nghò ñònh naøy laø moät noã löïc cuûa Vieät Nam tuy nhieân chöa ñuû laøm cô sôû ñeå choáng röûa tieàn coù hieäu quaû. Noùi moät caùch khaùc laø khung phaùp lyù choáng röûa tieàn chöa hoaøn chænh. Nguyeân nhaân chính: nghò ñònh tieáp caän caùc vaán ñeà coù lieân quan ñeán hoaït ñoäng röûa tieàn moät caùch chung chung, chöa ñi saâu vaøo töøng chi tieát (seõ phaân tích taïi nhöõng muïc sau). Ñoàng thôøi, do hoaït ñoäng choáng röûa tieàn coøn quaù môùi ñoái vôùi Vieät Nam neân Vieät Nam chöa coù caùc baøi hoïc kinh nghieäm rieâng ñeå hoaøn thieän heä thoáng phaùp luaät choáng röûa tieàn cuûa mình. 2.2.5.2 Veà söï nhaän dieän hoaït ñoäng röûa tieàn Khaùi nieäm röûa tieàn ñöôïc Nghò ñònh naøy ñònh nghóa khaù roõ raøng. Tuy nhieân, nghò ñònh naøy khoâng ñeà caäp ñeán caùc haønh vi taïo ra tieàn baát hôïp phaùp ñeå “röûa”. Caùc loaïi giao dòch ñaùng ngôø taïi Vieät Nam coøn ít vaø chöa ñöôïc caäp nhaät: theo quy ñònh trong khi taïi Trung Quoác laø 80 loaïi vaø taïi Nga laø 60 loaïi. 2.2.5.3 Veà caùc bieän phaùp phaùt hieän vaø xöû lyù hoaït ñoäng röûa tieàn Caùc bieän phaùp phoøng choáng röûa tieàn ñöôïc neâu chung chung, khoâng roõ raøng cho ngöôøi thöïc hieän. Taïi ñieåm a ñieàu 7: caùc ñònh cheá taøi chính phaûi coù traùch nhieäm “xaây döïng quy trình kieåm soaùt, kieåm toaùn noäi boä ñaûm baûo cho vieäc phoøng choáng röûa tieàn coù hieäu quaû vaø phuø hôïp vôùi caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät hieän haønh”. Ñaây laø moät yeâu caàu voâ cuøng chính ñaùng vaø cuõng chính laø moät bieän phaùp höõu hieäu cuûa caùc ñònh cheá taøi chính ñeå haïn cheá nhöõng ruûi ro, sai soùt. Tuy nhieân, moät quy trình nhö theá naøo môùi ñöôïc xem laø ñaûm baûo cho vieäc choáng röûa tieàn coù Trang 48 hieäu quaû: bao goàm nhöõng yeáu toá, nhöõng chuaån möïc naøo. Do khoâng quy ñònh neân caùc ñònh cheá taøi chính khoâng daùm chaéc chaén quy trình cuûa mình xaây döïng coù hieäu quaû, ñoàng thôøi khi xaûy ra vieäc röûa tieàn toøa aùn cuõng khoâng theå baét toäi ñònh cheá taøi chính naøy khoâng coù heä thoáng kieåm soaùt höõu hieäu. Beân caïnh ñoù, trong thôøi gian caùc ñònh cheá taøi chính maøy moø ñeå ñöa ra quy trình kieåm soaùt thì hoï coù theå ñaõ lieân quan ñeán moät soá hoaït ñoäng röûa tieàn maø chöa hoï nhaän ra. Yeâu caàu nhaän bieát khaùch haøng khoâng khaû thi: ñieåm a khoaûn 2 ñieàu 8 yeâu caàu “baûo ñaûm ñoä tin caäy, kòp thôøi cuûa thoâng tin nhaän bieát khaùch haøng”. Thöïc teá, ñieàu naøy khoâng theå thöïc hieän ñöôïc neáu nhö khaùch haøng ñaõ muoán che daáu: neáu khaùch haøng laø caù nhaân thì hoà sô môû taøi khoaûn cuûa hoï chuû yeáu döïa vaøo chöùng minh nhaân daân. Tuy nhieân, coù nhöõng ngöôøi cuøng luùc coù hai chöùng minh hay laø ñòa chæ cuûa chöùng minh nhaân daân khoâng phaûi laø ñiaï chæ thöïc. Caùc nhaân vieân ngaân haøng khoâng coù cô sôû naøo kieåm tra ñöôïc ñieàu naøy. Vì vaäy maø yeâu caàu naøy khoâng khaû thi maø chæ coù tính chaát gaùn toaøn boä traùch nhieäm cho caùc ñònh cheá taøi chính. Quy ñònh nhö vaäy laø chæ xem ngoïn maø khoâng quan saùt phaàn goác reã cuûa vaán ñeà. Taïi khoaûn 4 ñieàu 8 ñeà caäp veà caùc bieän phaùp nhaän bieát khaùch haøng trong ñoù coù bieän phaùp thu thaäp caùc thoâng tin qua caùc toå chöùc khaùc ñaõ hay ñang coù quan heä vôùi khaùch haøng raát khoù thöïc hieän. Ñôn cöû nhö tröôøng hôïp giöõa caùc ngaân haøng vôùi nhau do tính chaát baûo maät neân khoâng theå cung caáp thoâng tin cuûa khaùch haøng cho caùc ngaân haøng khaùc. Hieän nay, caùc ngaân haøng coù theå thoâng qua Trung taâm thoâng tin tín duïng (CIC) ñeå trao ñoåi thoâng tin veà khaùch haøng. Nhöng trung taâm naøy hoaït ñoäng chöa hieäu quaû: thoâng tin maø caùc ngaân haøng nhaän ñöôïc chuû yeáu laø soá dö nôï vay, tình traïng nôï taïi caùc toå chöùc tín duïng (quaù haïn hay trong haïn), nhöõng thoâng tin veà taøi chính ñaõ cuõ hay chöa caäp nhaät, thoâng tin veà hoaït ñoäng khoâng coù hay thaäm chí khoâng coù baát kyø thoâng tin naøo veà khaùch haøng. Trang 49 Theo khoaûn 3 ñieàu 10 : caùc caù nhaân, toå chöùc neâu taïi ñieàu 6 cuûa nghò ñònh coù traùch nhieäm caäp nhaät danh saùch quy ñònh taïi ñieåm b khoaûn 1 ñieàu 10 ñeå bieát vaø thöïc hieän. Tuy nhieân, danh saùch naøy laïi do Boä Coâng an laäp ra thì Boä Coâng an phaûi coù traùch nhieäm caäp nhaät danh saùch naøy vaø caùc caù nhaân hay toå chöùc treân coù nghóa vuï löu giöõ danh saùch ñeå bieát vaø thöïc hieän. Vieäc thaønh laäp Trung taâm thoâng tin phoøng choáng röûa tieàn tröïc thuoäc Ngaân haøng Nhaø nöôùc chöa hôïp lyù. Thöù nhaát, maëc duø ñaõ ñöôïc thaønh laäp vaø chính thöùc ñi vaøo hoaït ñoäng vaøo ngaøy 01/08/2005 nhöng ñeán hieän nay vaãn chöa coù vaên baûn phaùp lyù naøo quy ñònh vaø höôùng daãn hoaït ñoäng cho Trung taâm naøy. Thöù hai, theo nghò ñònh naøy thì hoaït ñoäng cuûa trung taâm chuû yeáu laø ñaàu moái tieáp nhaän vaø xöû lyù neân khoâng theå xem ñaây laø moät toå chöùc choáng röûa tieàn thöïc söï. Thöù ba, hoaït ñoäng röûa tieàn laø hoaït ñoäng bao goàm caû trong lónh vöïc ngaân haøng vaø caùc lónh vöïc khaùc, ñoàng thôøi mang taàm möùc quoác teá neân neáu toå chöùc choáng röûa tieàn chæ tröïc thuoäc ngaân haøng nhaø nöôùc chaéc chaén trung taâm khoâng ñuû quyeàn löïc ñeå hoaït ñoäng. Taïi ñieàu 11 cuûa nghò ñònh coù neâu boán bieän phaùp taïm thôøi (khoâng thöïc hieän giao dòch, phong toûa taøi khoaûn, nieâm phong taøi saûn, taïm giöõ ngöôøi vi phaïm) vaø yeâu caàu vieäc aùp duïng caùc bieän phaùp naøy phaûi “ñuùng thaåm quyeàn” vaø “ñuùng quy ñònh cuûa phaùp luaät” vaø ñaëc bieät “khoâng aûnh höôûng ñeán söï an toaøn cuûa heä thoáng taøi chính, tieàn teä”. Vaán ñeà ñöôïc ñaët ra laø chöa coù quy ñònh naøo veà thaåm quyeàn aùp duïng caùc bieän phaùp naøy, cuõng nhö khoâng coù chuaån möïc ñeå ñaùnh giaù ñöôïc vieäc aùp duïng caùc bieän phaùp naøy coù aûnh höôûng ñeán söï an toaøn cuûa heä thoáng taøi chính, tieàn teä. Ñieàu 24 cuûa nghò ñònh ñaõ quy ñònh cuï theå möùc phaït tieàn: - Töø naêm trieäu ñoàng ñeán möôøi laêm trieäu ñoàng ñoái vôùi caùc haønh vi khoâng thoâng baùo hay baùo caùo cho Trung taâm thoâng tin phoøng choáng röûa tieàn hay Trang 50 cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn , hay khoâng löu tröõ soå saùch, hoà sô taøi lieäu coù lieân quan ñeán giao dòch trong thôøi gian phaûi ñöôïc löu tröõ - Töø möôøi trieäu ñoàng ñeán ba möôi trieäu ñoàng ñoái vôùi caùc haønh vi thoâng baùo cho caùc beân leân quan tôùi giao dòch hay trì hoaõn khoâg thöïc hieän caùc yeâu caàu cuûa Trung taâm thoâng tin phoøng choáng röûa tieàn hay cô quan coù thaåm quyeàn. Ñoàng thôøi, ñieàu 251 chöông XIX Boä luaät Hình söï quy ñònh “Ngöôøi naøo thoâng qua caùc nghieäp vuï taøi chính, ngaân haøng hoaëc caùc giao dòch khaùc ñeå hôïp phaùp hoùa tieàn, taøi saûn phaïm toäi maø coù hoaëc söû duïng tieàn, taøi saûn ñoù vaøo vieäc tieán haønh caùc hoaït ñoäng kinh danh hoaëc hoaït ñoäng kinh teá khaùc, thì bò phaït tuø töø moät naêm ñeán naêm naêm.”. Nhö vaäy coù theå noùi ñieàu 251 cuûa Boä luaät Hình söï ñaõ ñöa ra ñöôïc hình phaït ñoái vôùi haønh vi röûa tieàn. Tuy nhieân, vôùi tình hình gia taêng daàn caùc hoaït ñoäng röûa tieàn taïi Vieät Nam thì vôùi möùc phaït nhö theá coù ñuû ñeå raên ñe caùc caù nhaân hay toå chöùc hay khoâng vaø coù thaät söï ñem laïi hieäu quaû cho hoaït ñoäng choáng röûa tieàn hay khoâng. Taïi ñieàu 24 khoaûn 2 muïc d coù quy ñònh vieäc töôùc quyeàn söû duïng coù thôøi haïn hay khoâng coù thôøi haïn ñoái vôùi giaáy pheùp hoaït ñoäng, chöùng chæ haønh ngheà ñöôïc söû duïng ñeå vi phaïm nhöng khoâng noùi roõ haønh vi vi phaïm ñeán möùc ñoä naøo seõ bò töôùc giaáy pheùp hoaït ñoäng, chöùng chæ haønh ngheà. Vieäc khoâng ghi roõ nhö vaäy raát deã gaây hoang mang cho caùc toå chöùc thöïc hieän. 2.2.5.4 Veà xöû lyù caùc moái quan heä trong quan heä quoác teá coù lieân quan ñeán hoaït ñoäng röûa tieàn Nghò ñònh naøy cuõng ñeà caäp ñeán vieäc hôïp taùc quoác teá veà phoøng choáng röûa tieàn, trong ñoù taäp trung veà hai ñaàu moái: Trang 51 - Ngaân haøng nhaø nöôùc Vieät Nam laø ñaàu moái ñaøm phaùn, kyù keát vaø toå chöùc thöïc hieän caùc ñieàu öôùc vaø thoûa thuaän quoác teá trong vieäc trao ñoåi thoâng tin veà giao dòch ñaùng ngôø coù lieân quan ñeán röûa tieàn - Boä Coâng an coù traùch nhieäm chuû trì ñaøm phaùn, kyù keát caùc ñieàu öôùc quoác teá veà töông trôï tö phaùp, daãn ñoä vaø hôïp taùc ñaáu tranh phoøng choáng toäi phaïm lieân quan ñeán röûa tieàn; toå chöùc thöïc hieän caùc chuû tröông, chính saùch vaø ñieàu öôùc quoác teá veà phoøng, choáng toäi phaïm coù lieân quan ñeán röûa tieàn. Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam vaø Boä Coâng an coù ñöôïc toaøn quyeàn quyeát ñònh caùc vaán ñeà lieân quan ñeán quoác teá hay khoâng hay thöïc chaát chæ laø moät boä phaän trung gian laø moät vaán ñeà caàn phaûi quan taâm khi ban haønh caùc quy ñònh coù lieân quan ñeán hoaït ñoäng hôïp taùc choáng röûa tieàn cuûa hai boä phaän naøy. Nghò ñònh naøy cuõng ñeà caäp ñeán tröôøng hôïp coù theå töø choái yeâu caàu töông trôï tö phaùp cho nöôùc ngoaøi neáu yeâu caàu naøy gaây toån taïi ñeán chuû quyeàn, an ninh quoác gia hay lôïi ích quan troïng khaùc cuûa Vieät Nam. Quy ñònh naøy khoâng noùi roõ lôïi ích quan troïng laø lôïi ích gì, tieâu chuaån ñeå ñaùnh giaù nhö theá naøo hay chæ döïa treân nhaän ñònh chuû quan cuûa moät soá cô quan, boä phaän vaø cô quan naøo coù thaåm quyeàn quyeát ñònh vieäc naøy. Neáu khoâng quy ñònh roõ raøng, chaéc chaén seõ xaûy ra tröôøng hôïp ñuøn ñaåy traùch nhieäm giöõa caùc cô quan chöùc naêng hay caùc cô quan khoâng theå thöïc hieän do khoâng ñöôïc phaân coâng hay giao nhieäm vuï. 2.2.5.5 Veà tö töôûng vaø nhaän thöùc cuûa daân chuùng Hieän nay, khaùi nieäm röûa tieàn coøn khaù môùi so vôùi ngöôøi daân vaø caùc doanh nghieäp Vieät Nam. Vì vaäy, ñieàu hoï quan taâm laø hoaït ñoäng choáng röûa tieàn coù aûnh höôûng ñeán lôïi ích hay hoaït ñoäng cuûa hoï hay khoâng. Vieäc ban haønh nghò ñònh choáng röûa tieàn laø moät nhu caàu taát yeáu khaùch quan trong quaù trình phaùt trieån kinh teá vaø hoäi nhaäp cuûa Vieät Nam. Tuy nhieân, do khoâng ñöôïc tuyeân truyeàn giaûi thích khieán ngöôøi daân vaø doanh nghieäp lo laéng: Trang 52 - Coù phaûi hoï laø ñoái töôïng cuûa hoaït ñoäng choáng röûa tieàn hay khoâng. - Caùc doanh nghieäp lo laéng caùc giao dòch cuûa hoï ñeàu bò ghi soå vaø seõ gaëp phieàn toaùi neáu caùc cô quan chöùc naêng yeâu caàu phaûi giaûi trình veà caùc giao dòch. - Lo laéng veà möùc ñoä baûo maät thoâng tin giao dòch cuûa mình khi maø ña phaàn caùc giao dòch ñeàu bò ghi soå. Veà möùc giaù trò giao dòch phaûi baùo caùo theo quy ñònh cuûa nghò ñònh : ñoái vôùi caù nhaân töø 200 trieäu ñoàng trôû leân, ñoái vôùi caùc toå chöùc töø 500 trieäu ñoàng trôû leân. Aét haún caùc nhaø laøm luaät Vieät Nam möùc giaù trò naøy laø hôïp lyù ñeå kieåm soaùt, vì caùc quoác gia treân theá giôùi cuõng söû duïng möùc giaù trò naøy trong ñieàu kieän thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi cao hôn Vieät Nam raát nhieàu: ôû Myõ möùc giaù trò laø 10.000 USD, ôû chaâu Aâu laø 15.000 EUR. Nhöng hoï ñaõ queân khoâng tính ñeán yeáu toá neàn kinh teá tieàn maët cuûa Vieät Nam. Caùc quoác gia nhö Myõ vaø caùc nöôùc chaâu Aâu ñaõ quen vôùi vieäc thanh toaùn qua ngaân haøng, vieäc söû duïng tieàn maët ñoái vôùi hoï raát hieám neân neáu moät giao dòch baèng tieàn maët vôùi möùc giaù trò treân khoâng traùnh khoûi nghi ngôø coù lieân quan ñeán röûa tieàn. Taïi Vieät Nam, coù nhöõng ngöôøi ñaõ töøng caàm haøng tyû ñoàng hay vaøng ñeå mua nhaø nhöng ñieàu ñoù ñeàu ñöôïc moïi ngöôøi chaáp nhaän do taäp quaùn duøng tieàn maët. Vì vaäy, vôùi nhöõng lo laéng treân thì ngöôøi daân vaø caùc doanh nghieäp coù xu höôùng chuyeån haún sang giao dòch baèng tieàn maët ñeå traùnh raéc roái. Ngaân haøng cuõng gaëp nhieàu khoù khaên trong vieäc tuaân thuû hoaøn toaøn nghò ñònh choáng röûa tieàn moät phaàn vì lo ngaïi maát khaùch, moät phaàn khaùc do nhöõng vaán ñeà phaùt sinh trong quaù trình thöïc hieän. Ñôn cöû chæ rieâng moät sôû giao dòch cuûa ngaân haøng quoác doanh, khoái löôïng tieàn thu chi töø caùc nguoàn khaùc nhau coù theå leân tôùi haøng tyû ñoàng, neáu cöù phaûi baùo caùo moãi khi khi toång giaù trò giao dòch cuûa moät khaùch haøng ñaït 200-500 trieäu ñoàng thì khoái löôïng coâng vieäc voâ cuøng lôùn. Trang 53 2.2.5.6 Veà vai troø cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi Caùc böôùc cuûa quy trình röûa tieàn ñeàu lieân quan ñeán caùc giao dòch taøi chính do ñoù trong coâng taùc choáng röûa tieàn vai troø cuûa ngaân haøng raát quan troïng. Theá nhöng vôùi thöïc traïng cuûa caùc ngaân haøng nhö hieän nay thì vieäc phoøng choáng röûa tieàn coù hieäu quaû chöa theå thöïc hieän ñöôïc: - Do quy ñònh nhaän dieän caùc giao dòch lieân quan ñeán röûa tieàn chöa cuï theå neân vieäc nhaän bieát caùc giao dòch naøy tuøy thuoäc raát nhieàu vaøo nhaän ñònh chuû quan cuûa nhaân vieân giao dòch. Nhöng hieän nay vieäc ñaøo taïo choáng röûa tieàn vaãn chöa ñöôïc xem troïng - Vieäc tìm hieåu nguoàn goác tieàn giao dòch: caùc ngaân haøng chöa thöïc hieän ñöôïc coù theå do ngaân haøng lo ngaïi maát khaùch haøng hay do nguoàn thoâng tin baát caân xöùng neân khoâng theå tìm hieåu theâm. - Heä thoáng kieåm soaùt röûa tieàn neáu ñöôïc xaây döïng cuõng döïa treân nhaän thöùc veà taàm quan troïng choáng röûa tieàn cuûa caùc laõnh ñaïo ngaân haøng neân cuõng coù hieäu quaû khaùc nhau Trang 54 CHÖÔNG 3: NHÖÕNG GIAÛI PHAÙP PHOØNG VAØ CHOÁNG RÖÛA TIEÀN HIEÄN NAY TAÏI NÖÔÙC TA 3.1. Ñònh höôùng phaùt trieån chính saùch tieàn teä phuïc vuï söï nghieäp coâng nghieäp hoùa – hieän ñaïi ñaát nöôùc töø nay ñeán naêm 2015 Xaây döïng vaø thöïc hieän chính saùch tieàn teä nhaèm oån ñònh kinh teá vó moâ, kieåm soaùt laïm phaùt, thuùc ñaåy saûn xuaát, tieâu duøng, kích thích ñaàu tö phaùt trieån, baûo ñaûm neàn kinh teá taêng tröôûng cao vaø beàn vöõng. Ñoù laø ñònh höôùng cuûa chính saùch tieàn teä töø nay ñeán naêm 2015. Muoán ñaït ñöôïc muïc tieâu theo ñònh höôùng cuûa chính saùch tieàn teä chuùng ta phaûi tieáp tuïc hoaøn thieän vaø thöïc hieän moät soá bieän phaùp sau ñaây: 3.1.1 Veà phaùt trieån thò tröôøng tieàn teä, thò tröôøng voán Ñoåi môùi chính saùch tieàn teä theo höôùng vaän duïng caùc coâng cuï chính saùch giaùn tieáp. Töøng böôùc hoaøn thieän chính saùch tyû giaù, laõi suaát, nghieäp vuï thò tröôøng môû..., nhaèm naâng cao hieäu quaû thöïc thi chính saùch tieàn teä. Phaùt trieån thò tröôøng tieàn teä thöù caáp, ñaëc bieät laø thò tröôøng lieân ngaân haøng veà noäi teä vaø ngoaïi teä. Phaùt trieån caùc coâng cuï taøi chính cuûa thò tröôøng naøy ñaëc bieät laø caùc coâng cuï, caùc giao dòch phoøng traùnh ruûi ro veà tyû giaù hoái ñoaùi. Phaùt trieån thò tröôøng voán vaø tieàn teä vôùi caùc hình thöùc ña daïng thích hôïp, bao goàm heä thoáng ngaân haøng vaø caùc theå cheá taøi chính phi ngaân haøng, coâng ty baûo hieåm, caùc quyõ ñaàu tö vaø baûo laõnh ñaàu tö... nhaèm thu huùt caùc nguoàn voán ñaàu tö trong xaõ hoäi, môû roäng nguoàn voán daøi haïn vaø trung haïn. Giaûm maïnh caùc hình thöùc bao caáp veà voán, tín duïng. Hoaøn thieän hôn nöõa nghieäp vuï thò tröôøng môû. Coù bieän phaùp phaùt trieån thò tröôøng coâng traùi baèng vieäc giôùi thieäu theâm haøng hoùa cho thò tröôøng môû, taïo ñieàu Trang 55 kieän thu huùt thaønh vieân tham gia thò tröôøng nhaèm töøng böôùc hoaøn thieän coâng cuï thò tröôøng môû theo höôùng trôû thaønh coâng cuï ñieàu tieát tieàn teä chuû yeáu cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc. Coù söï phoái hôïp nhòp nhaøng hôn nöõa giöõa chính saùch tieàn teä vaø quaûn lyù nôï cuûa Chính phuû (phaùt haønh traùi phieáu Chính phuû). Hoaøn thieän cô cheá ñieàu haønh tyû giaù hoái ñoaùi theo höôùng vöøa linh hoaït trong ngaén haïn, vöøa oån ñònh trong daøi haïn, khuyeán khích xuaát khaåu, goùp phaàn oån ñònh thò tröôøng tieàn teä, ñaëc bieät laø thò tröôøng voán. Hoaøn thieän chính saùch vaø cô cheá quaûn lyù ngoaïi hoái theo höôùng töï do hoùa caùc giao dòch vaõng lai vaø giao dòch voán, ñoàng thôøi xaây döïng heä thoáng caùc bieän phaùp kieåm tra chu chuyeån voán quoác teá, ñaëc bieät laø voán ngaén haïn, kieåm soaùt nôï nöôùc ngoaøi, kieåm soaùt vaø haïn cheá toái ña vieäc söû duïng ngoaïi teä treân laõnh thoå Vieät Nam treân cô sôû naâng cao vò theá cuûa ñoàng Vieät Nam. 3.1.2 Veà caûi caùch heä thoáng ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam ñang thöïc hieän moät chieán löôïc caûi caùch heä thoáng ngaân haøng thöông maïi nhaèm khoâi phuïc laïi söï laønh maïnh cuûa caû heä thoáng ngaân haøng nhaèm caûi thieän tính an toaøn, hieäu quaû cuûa chöùc naêng trung gian taøi chính cho neàn kinh teá. Chính phuû ñaõ thoâng qua moät chöông trình caûi caùch heä thoáng ngaân haøng vôùi muïc tieâu duy trì söï phaùt trieån vaø oån ñònh heä thoáng phuø hôïp vôùi khuoân khoå kinh teá vó moâ cuûa Vieät Nam. Troïng taâm cuûa chöông trình caûi caùch laø caùc noã löïc maïnh meõ nhaèm ngaên ngöøa söï phaùt sinh caùc khoaûn nôï khoù ñoøi vaø thöïc hieän hoaït ñoäng ngaân haøng treân cô sôû thöông maïi moät caùch an toaøn, hieäu quaû. Ñeå giaûm nhöõng ruûi ro mang tính heä thoáng trong ngaønh taøi chính, khuyeán khích phaùt trieån lónh vöïc taøi chính phi ngaân haøng, cuûng coá, ña daïng hoùa caùc keânh huy ñoäng tieát kieäm vaø caùc phöông thöùc cung caáp taøi chính cho ñaàu tö trung vaø daøi haïn. Chöông trình caûi caùch naøy seõ ñöôïc thöïc hieän keát hôïp vôùi chöông trình caûi caùch doanh nghieäp nhaø nöôùc. Vieäc thöïc hieän caûi caùch caùc ngaân haøng thöông maïi Trang 56 nhaø nöôùc seõ laøm taêng traùch nhieäm quaûn lyù, naâng cao tính ñoäc laäp, khaû naêng sinh lôøi vaø thöông maïi hoùa hoaït ñoäng cuûa caùc ngaân haøng naøy. Trong chöông trình caûi caùch, caùc Coâng ty quaûn lyù nôï vaø khai thaùc taøi saûn (AMC) seõ ñöôïc thaønh laäp ñeå xöû lyù caùc khoaûn nôï xaáu. Quaù trình xöû lyù nôï seõ bao goàm giaûm cho vay, xoùa nôï cho caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc ñöôïc giaûi theå, baùn khoaùn cho thueâ vaø coå phaàn hoùa theo chöông trình caûi caùch doanh nghieäp nhaø nöôùc. Cuõng theo chöông trình caûi caùch naøy vieäc caáp voán boå sung daàn cho moãi ngaân haøng thöông maïi nhaø nöôùc theo lòch trình 3 naêm seõ ñöôïc thöïc hieän tuøy theo tieán ñoä ñaùp öùng ñöôïc caùc ñieàu kieän quy ñònh cuûa moãi ngaân haøng thöông maïi nhaø nöôùc veà keát quaû cô caáu laïi toaøn dieän toå chöùc boä maùy hoaït ñoäng vaø keát quaû thu hoài caùc khoaûn nôï kheâ ñoïng haøng naêm. Ngaân haøng Nhaø nöôùc seõ tieáp tuïc caùc noã löïc taêng cöôøng khuoân khoå quy cheá vaø thanh tra giaùm saùt taát caû caùc ngaân haøng vaø seõ taêng cöôøng khuoân khoå quy cheá ñoái vôùi quyeàn cuûa beân cho vay, ñaëc bieät laø vieäc tòch bieân taøi saûn theá chaáp, phaùt maõi taøi saûn treân cô sôû thò tröôøng vaø vieäc chuyeån ñoåi quyeàn söû duïng ñaát. Ngaân haøng Nhaø nöôùc seõ soaïn thaûo chính saùch vaø thuû tuïc thöïc hieän caàn thieát ñeå aùp duïng thanh tra, giaùm saùt ngaân haøng treân cô sôû ruûi ro. Vieät Nam cuõng seõ tieáp tuïc cô caáu laïi vaø taêng cöôøng khu vöïc ngaân haøng thöông maïi coå phaàn. Ngaân haøng Nhaø nöôùc ñaõ hoaøn taát vieäc ñaùnh giaù taøi chính ngaân haøng thöông maïi coå phaàn vaø ñaõ pheâ duyeät keá hoaïch cô caáu laïi toaøn boä khu vöïc naøy. Caùc ngaân haøng thöông maïi coå phaàn hoaït ñoäng yeáu keùm seõ bò ruùt giaáy pheùp vaø (hoaëc) saùt nhaäp vôùi caùc ngaân haøng khaùc. Ngaân haøng Nhaø nöôùc seõ ngaøy caøng hoaøn thieän caùc khuoân khoå phaùp lyù nhaèm taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc ngaân haøng thöông maïi coå phaàn môû roäng vaø phaùt trieån hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình treân cô sôû caïnh tranh bình ñaúng vaø ñuùng phaùp luaät, hoaøn taát ñöôïc vieäc chaán Trang 57 chænh, cuûng coá theo ñeà aùn ñaõ ñöôïc pheâ duyeät, ñoàng thôøi cuõng kieân quyeát xöû lyù ñoái vôùi nhöõng ngaân haøng yeáu keùm vaø vi phaïm phaùp luaät. Chuyeån daàn cô cheá cho vay döïa treân theá chaáp taøi saûn sang cho vay theo döï aùn kinh doanh, hôïp ñoàng kinh teá vaø treân cô côû quan heä cung - caàu cuûa thò tröôøng tieàn teä. Naâng cao quyeàn töï chuû vaø töï chòu traùch nhieäm cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi trong kinh doanh tieàn teä, chaáp nhaän caïnh tranh, chuû ñoäng tìm kieám khaùch haøng vaø döï aùn ñaàu tö ñeå cho vay. Taïo döïng moâi tröôøng thuaän lôïi, oån ñònh cho hoaït ñoäng tín duïng vaø tieát kieäm ñeå heä thoáng taøi chính noâng thoân hoaït ñoäng linh hoaït vaø ñaùp öùng nhu caàu cuûa ngöôøi ngheøo. Caûi caùch vaø ñoåi môùi heä thoáng taøi chính vaø tín duïng noâng thoân, ña daïng hoùa caùc hình thöùc tín duïng, taïo ñieàu kieän ñaàu tö voán thuaän lôïi, thu huùt ñaàu tö tö nhaân vaøo saûn xuaát vaø cheá bieán noâng saûn. 3.1.3 Caùc bieän phaùp khaùc Xaây döïng heä thoáng caûnh baùo sôùm, phaân tích caùc thoâng tin ñeå ñöa ra nhöõng khuyeán nghò hôïp lyù cho caùc toå chöùc tín duïng nhaèm giuùp cho caùc toå chöùc tín duïng phoøng choáng ñöôïc nhöõng ruûi ro (laõi suaát, tyû giaù, nôï, khaû naêng thanh toaùn...), ñaûm baûo an toaøn cho heä thoáng ngaân haøng vaø oån ñònh kinh teá vó moâ. Naâng cao vai troø cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc trong lónh vöïc ñieàu haønh, quaûn lyù tieàn teä, giaùm saùt caùc hoaït ñoäng tín duïng, taêng cöôøng naêng löïc cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc veà toå chöùc, theå cheá vaø caùn boä. Thöïc hieän heä thoáng keá toaùn Vieät Nam aùp duïng caùc chuaån möïc quoác teá trong caùc ngaân haøng thöông maïi, trong coâng taùc ñieàu haønh vaø giaùm saùt ngaân haøng. 3.2. Caùc giaûi phaùp chuû yeáu 3.2.1 Nhoùm giaûi phaùp ôû caáp ñoä vó moâ 3.2.1.1 Ñoái vôùi chính phuû Trang 58 ¾ Hoaøn thieän vaø xaùc ñònh roõ caùc noäi dung coù lieân quan ñeán hoaït ñoäng röûa tieàn, naâng nghò ñònh choáng röûa tieàn thaønh luaät choáng röûa tieàn. Phoøng choáng röûa tieàn khoâng ñôn thuaàn laø phoøng choáng toäi röûa tieàn cuûa caùc toå chöùc maø phoøng choáng caû nhöõng hoaït ñoäng phaïm phaùp ñaõ taïo ra nguoàn tieàn ñoù. Do ñoù, trong phaùp luaät veà hoaït ñoäng choáng röûa tieàn caàn phaûi coù yeáu toá quan troïng sau: lieät keâ roõ raøng chi tieát nhöõng toäi danh coù lieân quan ñeán hoaït ñoäng röûa tieàn, Vieät Nam coù theå tham khaûo 20 toäi danh maø Löïc löôïng ñaëc nhieäm choáng röûa tieàn (FATF) ñeà xuaát cho caùc quoác gia thaønh vieân. Ngoaøi nhöõng toäi danh bình thöôøng nhö tham nhuõng, buoân laäu, troán thueá thì Vieät Nam caàn ñöa nhöõng toäi danh sau ñaây vaøo danh saùch: - Nhöõng haønh vi laïm duïng thaân theá chính trò ñeå laøm giaøu traùi quy ñònh. - Caùc toäi phaïm moâi tröôøng hieän ñang hoaït ñoäng maïnh meõ ôû möùc ñoä baùo ñoäng: caùc caù nhaân hay doanh nghieäp khai thaùc taøi nguyeân moâi tröôøng traùi pheùp… - Caùc giao dòch noäi giaùn: coá tình ñònh giaù thaáp doanh nghieäp nhaø nöôùc coå phaàn hoùa ñeå chieám höõu… Chính phuû vaø quoác hoäi daùm ñöa nhöõng toäi danh naøy boå sung trong nghò ñònh hay luaät choáng röûa tieàn coù nghóa laø chính phuû ñaõ chöùng minh söï quyeát taâm choáng röûa tieàn: khoâng toàn taïi baát cöù vuøng caám naoø trong hoaït ñoäng choáng röûa tieàn keå caû lieân quan ñeán laïm duïng chính trò hay lieân quan ñeán caùc yeáu nhaân. Ñoàng thôøi danh saùch naøy coøn laøm cô sôû cho hoaït ñoäng choáng röûa tieàn cuûa caùc ñònh cheá taøi chính: xaây döïng vaø thieát laäp heä thoáng theo doõi kieåm soaùt caùc giao dòch taøi chính maø khoâng bò caûn trôû bôûi baát cöù theá löïc naøo. Tham nhuõng chính laø nguoàn goác vaø ruûi ro lôùn nhaát daãn ñeán toäi phaïm röûa tieàn. Hieän nay taïi Vieät Nam chöa coù phaùp luaät roõ raøng veà vieäc phoøng choáng tham Trang 59 nhuõng. Ñaõ coù döï thaûo choáng tham nhuõng nhöng vaãn coøn nhieàu ñieàu phaûi xem xeùt laïi khi ban haønh quyeát ñònh naøy: - Keâ khai taøi saûn cuûa ngöôøi thaân cuûa ngöôøi coù chöùc vuï, quyeàn haïn: coù nhieàu yù kieán traùi ngöôïc nhau veà vaán ñeà naøy. Yù kieán ñoàng tình cho raèng ñaõ laø ngöôøi coù chöùc vuï, quyeàn haïn phaûi chaáp nhaän raøng buoäc khaùc vôùi coâng daân bình thöôøng. Moät soá yù kieán khoâng ñoàng tình cho laø vieäc yeâu caàu keâ khai khoâng phuø hôïp vôùi quyeàn ñoái vôùi taøi saûn quy ñònh trong Boä luaät daân söï. Vaán ñeà coát loõi laø yeâu caàu keâ khai nhöng khoâng quaûn lyù vaø kieàm soaùt ñöôïc taøi saûn thì cuõng khoâng mang laïi hieäu quaû thöïc söï. - Phaûi xem xeùt laïi vieäc thaønh laäp ban chæ ñaïo choáng tham nhuõng: chuùng ta ñaõ coù khaù nhieàu ban chæ ñaïo nhöng hoaït ñoäng khoâng hieäu quaû, phaàn chöùc naêng nhieäm vuï cuõng nhö quyeàn haïn cuûa ban chöa ñöôïc quy ñònh roõ raøng cuï theå. - Caàn coù söï tham gia cuûa nhaân daân: do hoaït ñoäng tham nhuõng xuaát hieän ôû raát nhieàu taàng lôùp caùn boä vì vaäy neáu choáng tham nhuõng chæ ñöôïc ñaûm nhieäm bôûi nhöõng ngöôøi caùn boä naøy thì tính khaùch quan khoâng cao. - Quy ñònh chi tieát traùch nhieäm cuûa caùc vò laõnh ñaïo ñöùng ñaàu caùc cô quan boä phaän coù xaûy ra tình traïng tham nhuõng vaø hình phaït töông öùng. - Xem xeùt ñeán cheá ñoä ñoái vôùi ngöôøi toá caùo: baûo ñaûm an toaøn, coù caàn thieát phaûi neâu roõ hoï teân toá caùo (ñieàu 68) – ñaây laø moät ñieàu hay do haïn cheá ñöôïc vieäc vu caùo boâi nhoï ngöôøi khaùc nhöng neáu khoâng ñaûm baûo an toaøn vaø bí maät teân tuoåi ngöôøi toá caùo thì haäu quaû seõ nhö theá naøo, vaø chaéc chaén ngöôøi daân khoâng daùm toá caùo caùc haønh vi tieâu cöïc. Khi ban haønh luaät chính phuû caàn quan taâm ñeán ñeà xuaát cuûa FATF lieân quan ñeán vieäc ghi cheùp, giaùm saùt vaø theo doõi nhöõng hoaït ñoäng cuûa caùc yeáu nhaân (Politically Exposed Person). Ñaây laø nhöõng nhaân vaät ñaõ töøng ñöôïc giao caùc Trang 60 nhieäm vuï quan troïng bao goàm nhöõng ngöôøi ñöùng ñaàu chính phuû, caùc quan chöùc caáp cao cuûa chính phuû, caùc chính trò gia cao caáp, caùc vieân chöùc quaân ñoäi, caùc quan chöùc tö phaùp vaø caùc giaùm ñoác caáp cao ôû caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc. FATF yeâu caàu caùc ñònh cheá taøi chính phaûi thieát laäp moät heä thoáng kieåm soaùt ruûi ro ñeå xaùc ñònh khaùch haøng coù phaûi laø yeáu nhaân hay khoâng, thöïc hieän caùc bieän phaùp ñeå xaùc ñònh nguoàn goác nhöõng taøi saûn cuûa hoï, tieán haønh phaân tích caùc hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc nhaân vaät naøy. ¾ Coâng taùc ñaøo taïo Chính phuû caàn ñaøo taïo ñeå caùc cô quan chöùc naêng vaø caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch phaûi coù söï hieåu bieát vaø phaân bieät nhöõng khaùc bieät giöõa röûa tieàn thoâng qua heä thoáng ngaân haøng vaø heä thoáng phi ngaân haøng. Töø ñoù, nhöõng cô quan naøy ñöa ra nhöõng giaûi phaùp höõu hieäu ñeå phoøng choáng röûa tieàn ñoái vôùi caùc giao dòch qua heä thoáng ngaân haøng vaø ñoái vôùi caùc giao dòch khoâng qua heä thoáng ngaân haøng. Chính phuû caàn phaûi quan taâm ñeán coâng taùc ñaøo taïo, hoã trôï kyõ thuaät, coù nhöõng ñaùnh giaù veà caùc tröôøng hôïp röûa tieàn cuï theå hay ñöa ra nhöõng thieáu soùt ñeå coù theå ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu thöïc hieän cuï theå, xaây döïng theå cheá phuø hôïp. Vieät Nam coù theå tham khaûo moät soá chöông trình ñaøo taïo cuûa Myõ nhaèm hoã trôï cho hoaït ñoäng phoøng choáng röûa tieàn trong nöôùc cuõng nhö hoã trôï caùc quoác gia khaùc nhö sau: - Maïng löôùi cheá taøi ñoái vôùi toäi phaïm taøi chính (FINCEN): toå chöùc caùc khoùa ñaøo taïo veà caùc loaïi hình röûa tieàn, toå chöùc vaø vaän haønh cô quan tình baùo taøi chính, thaønh laäp heä thoáng toaøn dieän veà phoøng choáng naïn röûa tieàn, hoaït ñoäng vaø caáu truùc maïng vi tính, caùc heä thoáng phoøng choáng naïn röûa tieàn cuûa töøng nöôùc vaø caùc quy ñònh - Cô quan quaûn lyù doanh thu noäi boä (IRS): ñaøo taïo caùc kyõ naêng ñieàu tra lieân quan ñeán toäi phaïm taøi chính vaø röûa tieàn. Muïc ñích cuûa nhöõng khoùa ñaøo Trang 61 taïo naøy giuùp Chính phuû caùc nöôùc thieát laäp vaø hoaøn thieän caùc luaät leä choáng röûa tieàn, caùc hình thöùc toäi phaïm, thueá vaø tòch thu taøi saûn. - Cuïc haûi quan Lieân bang (USCS): phoå bieán caùc kinh nghieäm ñieàu tra caùc vuï röûa tieàn theo caùc truyeàn thoáng vaø röûa tieàn leùn luùt cho caùc caùc nhaân vieân ngaân haøng, quan chöùc hoaïch ñònh vaø thöïc thi phaùp luaät. - Hoäi ñoàng quaûn trò heä thoáng döï tröõ lieân bang: ñaøo taïo vaø cung caáp thoâng tin veà caùc thuû tuïc vaø maùnh khoùe röûa tieàn cho caùc nhaân vieân thöïc thi phaùp luaät vaø caùc chuyeân gia tö vaán cho ngaân haøng trung öông cuûa caùc nöôùc. ¾ Thaønh laäp ñôn vò tình baùo taøi chính Thaønh laäp ñôn vò tình baùo taøi chính: Chính phuû neân tham khaûo moâ hình caùc ñôn vò tình baùo taøi chính cuûa caùc quoác gia thaønh vieân cuûa FATF vaø nhaát thieát phaûi tröïc thuoäc Chính phuû ñeå boä maùy naøy thöïc söï coù quyeàn haïn to lôùn trong hoaït ñoäng choáng röûa tieàn. Vaø ñieàu quan troïng laø chính phuû caàn quy ñònh roõ chöùc naêng vaø nhieäm vuï cuûa ñôn vò naøy: - Chòu traùch nhieäm tieáp nhaän vaø xöû lyù nhöõng thoâng tin do caùc ngaân haøng vaø caùc ñònh cheá taøi chính göûi ñeán nghi ngôø coù lieân quan ñeán naïn röûa tieàn. - Taäp hôïp, thoáng keâ vaø phoå bieán nhöõng tröôøng hôïp röûa tieàn ñaõ phaùt hieän cho caùc ngaân haøng vaø caùc ñònh cheá taøi chính. - Hoaïch ñònh chieán löôïc vaø chòu traùch nhieäm toå chöùc thöïc hieän caùc chöông trình choáng röûa tieàn. - Ñieàu tra caùc vuï vieäc coù nghi ngôø lieân quan ñeán röûa tieàn - Toå chöùc caùc khoùa ñaøo taïo kyõ naêng nhaän bieát khaùch haøng vaø nhaän dieän caùc giao dòch nghi ngôø cho caùc nhaân vieân cuûa ngaân haøng vaø caùc ñònh cheá taøi chính. - Laø ñaàu moái trong quan heä hôïp taùc quoác teá veà hoaït ñoäng choáng röûa tieàn Trang 62 - Chòu traùch nhieäm tìm kieám vaø ñoùn nhaän nhöõng hoã trôï phaùp lyù khaùc. ¾ Bieän phaùp khaùc Vieäc choáng röûa tieàn caàn coù söï phoái hôïp ñoàng boä giöõa taát caû caùc cô quan, toå chöùc trong chính phuû vaø toaøn coäng ñoàng xaõ hoäi. Do ñoù, chính phuû caàn phaûi coù nhöõng quy ñònh cuï theå buoäc caùc cô quan chöùc naêng phaûi hoã trôï cho hoaït ñoäng choáng röûa tieàn maø ñöùng ñaàu chính laø ñôn vò tình baùo choáng röûa tieàn. Chính phuû phaûi thöïc hieän ñöôïc vieäc quaûn lyù caùc caù nhaân vaø caùc doanh nghieäp: Ñoái vôùi caùc caù nhaân quaûn lyù theo soá chöùng minh nhaân daân, ñoái vôùi doanh nghieäp thì quaûn lyù theo soá giaáy chöùng nhaän ñaêng kyù kinh doanh. Thoâng tin cuûa caùc caù nhaân vaø toå chöùc naøy ñöôïc caùc ban ngaønh coù lieân quan caäp nhaät vaøo heä thoáng maïng. Caùc ngaân haøng coù theå tra cöùu khi muoán xaùc minh nhöõng thoâng tin veà khaùch haøng cuûa mình. Hieän nay, Ngaân haøng nhaø nöôùc Vieät Nam ñaõ coù Trung taâm thoâng tin tín duïng (CIC)- moät hình thöùc cuûa ngaân haøng döõ lieäu – tuy nhieân döõ lieäu cuûa trung taâm naøy chöa ñaày ñuû hay chöa ñöôïc caäp nhaät neân lôïi ích töø vieäc bieát caùc thoâng tin naøy chöa nhieàu. Vì vaäy, chính phuû coù theå xem xeùt ñeán vieäc thaønh laäp moät ngaân haøng döõ lieäu – moät hình thöùc hoaøn haûo cuûa trung taâm thoâng tin ñeå cung caáp ñeán möùc toái ña nguoàn thoâng tin nhaèm giuùp caùc ngaân haøng vaø ñònh cheá taøi chính trong vieäc nhaän bieát khaùch haøng. Ngaân haøng naøy hoaït ñoäng vôi nguoàn kinh phí laø tieàn phí cuûa caùc toå chöùc phaûi traû khi muoán laáy caùc döõ lieäu. Nhaèm hoã trôï cho hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng döõ lieäu naøy, chính phuû caàn quy ñònh cuï theå yeâu caàu caùc ban ngaønh phaûi caäp nhaät nhöõng thoâng tin caàn thieát coù lieân quan ñeán caùc caù nhaân vaø toå chöùc. Tuy nhieân, ñeå vieäc thu thaäp thoâng tin coù hieäu quaû hôn nöõa thì ngaân haøng döõ lieäu naøy cuõng caàn traû phí cho caùc cô quan chöùc naêng ñaõ caäp nhaät caùc thoâng tin. Ñaây laø moät hình thöùc khuyeán khích caùc cô quan naøy tích cöïc hôn nöõa trong coâng taùc caäp nhaät theâm döõ lieäu cho ngaân haøng. Trang 63 Vôùi muïc tieâu choáng röûa tieàn maø caùc bieän phaùp chæ taäp trung vaøo kieåm soaùt caùc giao dòch qua heä thoáng ngaân haøng chæ ngaên chaën ñöôïc phaàn ngoïn maø chöa giaûi quyeát ñeán phaàn goác. Vaán ñeà quan troïng laø caàn phaûi phaân bieät ñöôïc tieàn saïch, tieàn baån taïi nhöõng giao dòch phi ngaân haøng vaø kieåm soaùt ñöôïc chuùng. Vì vaäy, chính phuû caàn xaây döïng cho coäng ñoàng xaõ hoäi taäp quaùn thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët, taïo neàn moùng vöõng chaéc cho hoaït ñoäng phoøng choáng röûa tieàn. Ta coù theå tham khaûo moät soá bieän phaùp sau ñeå höôùng ngöôøi daân giaûm vieäc söû duïng tieàn maët: - Chính phuû khuyeán khích baèng caùch giaûm thueá neáu thanh toaùn qua theû hay coù nhöõng chính saùch öu ñaõi nhö veà cho thueâ maët baèng hoã trôï doanh nghieäp trong caùc hoaït ñoäng. - Chính phuû phaûi kieåm soaùt ñöôïc hoaït ñoäng cuûa nhöõng ngöôøi mua baùn tieàn maët. - Daàn daàn chuyeån sang thanh toaùn khoâng baèng tieàn maët: ñaàu tieân quy ñònh vieäc mua baùn caùc taøi saûn coù giaù trò lôùn nhö mua ñaát, mua xe, mua nhaø… muoán coâng nhaän laø hôïp phaùp phaûi ñöôïc thanh toaùn qua heä thoáng ngaân haøng. Sau ñoù, chuyeån taát caû caùc giao dòch khaùc sang thanh toaùn qua heä thoáng ngaân haøng chæ söû duïng tieàn maët khi giaù trò nhoû. 3.2.1.2 Ñoái vôùi Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam. ¾ Toå chöùc thöïc hieän Nghò ñònh cuûa Chính phuû veà choáng röûa tieàn Höôùng daãn caùc ñònh cheá taøi chính cuï theå vieäc aùp duïng caùc bieän phaùp theo doõi, giaùm saùt khaùch haøng ngay töø khi thieát laäp quan heä laàn ñaàu tieân, sau ñoù môùi loïc ra nhöõng giao dòch ñaùng ngôø göûi cho Trung taâm thoâng tin ñeå xöû lyù thoâng tin treân nguyeân taéc baûo maät tuyeät ñoái thoâng tin cho khaùch haøng. Toå chöùc vieäc thöïc hieän trang bò coâng ngheä thoâng tin phuïc vuï cho coâng taùc choáng röûa tieàn. Trang 64 ¾ Quaûn lyù hoaït ñoäng choáng röûa tieàn trong heä thoáng ngaân haøng Ngaân haøng Nhaø nöôùc caàn phaûi xaây döïng ñöôïc moät heä thoáng caùc yeâu caàu veà hoaït ñoäng kieåm tra, kieåm toaùn haøng naêm taïi caùc ngaân haøng vaø ñònh cheá taøi chính laøm khung phaùp lyù cô baûn cho caùc toå chöùc naøy ñeå hoaøn thieän chöông trình choáng röûa tieàn cuûa rieâng mình. Ñònh kyø Ngaân haøng nhaø nöôùc phaûi tieán haønh kieåm tra vieäc thöïc hieän caùc bieän phaùp phoøng choáng röûa tieàn taïi caùc ngaân haøng thöông maïi, toå chöùc tín duïng vaø caùc ñònh cheá taøi chính. Xaây döïng chöông trình maãu bao goàm nhöõng yeâu caàu cô baûn nhaát cuûa hoaït ñoäng choáng röûa tieàn laøm cô sôû cho caùc ngaân haøng söû duïng vaø phaùt trieån. ¾ Caùc bieän phaùp khaùc Phoái hôïp chaët cheõ vôùi ñôn vò tình baùo choáng röûa tieàn, boä coâng an trong coâng taùc ñieàu tra, cung caáp thoâng tin khi coù yeâu caàu. Coâng taùc tö töôûng ñoái vôùi ngöôøi daân: Giaûi thích tuyeân truyeàn cho ngöôøi daân hieåu laø vieäc choáng röûa tieàn laø nhaèm vaøo caùc taäp ñoaøn toäi phaïm khoâng phaûi nhaèm vaøo nhöõng ngöôøi daân, vieäc baûo maät thoâng tin cuûa khaùch haøng ñöôïc thöïc hieän nghieâm chænh, tröôøng hôïp vi phaïm thì seõ xöû lyù nghieâm minh. Ngaân haøng nhaø nöôùc caàn coù moät phaùt ngoân rieâng cho mình ñeå lo chuyeän chuaån bò taâm lyù, chuaån bò dö luaän, thoâng tin quaûng baù veà chính saùch veà nhöõng quy ñònh nhaïy caûm nhö Nghò ñònh choáng röûa tieàn vöøa ban haønh. 3.2.1.3 Ñoái vôùi caùc cô quan, boä ngaønh khaùc coù lieân quan Khi ñôn vò tình baùo choáng röûa tieàn coù yeâu caàu thì taát caû caùc cô quan, boä ngaønh coù lieân quan ñeàu phaûi hoã trôï tích cöïc. Thoâng qua ñôn vò tính baùo choáng röûa tieàn laøm ñaàu moái caùc cô quan naøy phaûi tích cöïc trong coâng taùc hôïp taùc quoác teá. Nguyeân nhaân: cuoäc chieán choáng röûa tieàn coù tính chaát toaøn caàu neân khoâng moät ñaïi cöôøng quoác coù theå thu nhieàu keát quaû Trang 65 neáu hoaït ñoäng ñôn phöông. Myõ laø moät ví duï, ñaây laø moät cöôøng quoác veà kinh teá, chính trò quaân söï nhöng theo thoáng keâ thì ½ khoái löôïng tieàn baån haøng naêm ñöôïc röûa taïi Myõ. Caùc löïc löôïng choáng toäi phaïm thì nguoàn nhaân löïc vaø taøi chính coøn haïn heïp neân keát quaû ñaáu tranh khoâng khaû quan: Interpol – moät toå chöùc lieân quoác coù traùch nhieäm baøi tröø toäi aùc quoác teá chæ coù 384 nhaân vieân vaø moät ngaân saùch haèng naêm 28 trieäu USD; toå chöùc Europol, töùc Interpol cuûa chaâu Aâu, coù 240 nhaân vieân vaø ngaân saùch 51 trieäu USD. Lyù do thieáu phöông tieän cuûa Interpol laø caùc nöôùc khoâng tin töôûng laãn nhau. Vieät Nam caàn tích cöïc tham gia vaøo caùc dieãn ñaøn quoác teá vaø khu vöïc ñeå khoâng ngöøng naâng cao hieåu bieát cuûa mình vaø cuûng coá hôïp taùc vôùi caùc ñoái taùc khaùc ñeå choáng röûa tieàn. Ñoàng thôøi thoâng qua caùc thoûa thuaän hôïp taùc, Vieät Nam coù theå ñöôïc chia seõ nhöõng thoâng tin quan troïng lieân quan ñeán naïn röûa tieàn caùc toäi phaïm taøi chính ñeå traùnh trôû thaønh ñoàng minh cuûa boïn röûa tieàn. Vì vaäy, nhieäm vuï cuûa taát caû caùc cô quan ban ngaønh coù lieân quan laø phaûi phoái hôïp chaët cheõ vaø taïo ñieàu kieän toát nhaát cho vieäc hôïp taùc quoác teá choáng röûa tieàn. 3.2.2 Nhoùm giaûi phaùp ôû caáp ñoä vi moâ Hoaït ñoäng röûa tieàn chuû yeáu coù lieân quan ñeán caùc giao dòch taøi chính. Do ñoù, neáu caùc ngaân haøng vaø caùc ñònh cheá taøi chính coù ñöôïc nhöõng haøng raøo phoøng choáng höõu hieäu thì seõ giaûm ñeán möùc toái thieåu caùc hoaït ñoäng röûa tieàn. Caùc ngaân haøng thöông maïi, caùc toå chöùc tín duïng vaø caùc ñònh cheá taøi chính caàn thöïc hieän caùc bieän phaùp sau nhaèm phoøng choáng röûa tieàn coù hieäu quaû: - Nhöõng thuû tuïc nhaän dieän: ngaân haøng caàn phaùt trieån vaø boå sung toaøn dieän caùc thuû tuïc môû taøi khoaûn ñeå coù theå naém ñöôïc chính xaùc caùc chi tieát coù lieân quan ñeán khaùch haøng: Vieäc nhaän dieän phaûi ñöôïc kieåm tra ñeå ngaên chaën vieäc taïo neân caùc taøi khoaûn cho chuû sôû höõu voâ hình baèng vieäc phoái hôïp thoâng tin vôùi caùc ban ngaønh chöùc naêng khaùc. Ngaân haøng phaûi bieát roõ coâng Trang 66 vieäc laøm aên cuûa khaùch haøng vaø nhöõng hoaït ñoäng ngheà nghieäp cuûa hoï, nguoàn thu nhaäp cuûa hoï, taøi saûn hay nguoàn goác ñaëc bieät cuûa khoaûn tieàn giao dòch taïi ngaân haøng. Khi môû taøi khoaûn thì nhaân vieân ngaân haøng phaûi bieát lieäu khaùch haøng coù thuoäc nhoùm khaùch haøng coù ruûi ro cao caàn phaûi theo doõi saùt sao hay khoâng - Nhöõng thuû tuïc kieåm tra: nhöõng hoaït ñoäng nghi vaán bao goàm nhöõng giao dòch maø trong ñoù coù nhöõng hoaït ñoäng baát hôïp phaùp. Noù cuõng coù theå bao goàm nhöõng giao dòch maø vöôït khoûi nhöõng giôùi haïn thoâng thöôøng cuûa ngaân haøng. Ñieàu quan troïng laø heä thoáng kieåm tra ngaân haøng phaûi chuù yù ñeán nhöõng giao dòch coù vaán ñeà naøo giöõa haøng nghìn caùc giao dòch haøng ngaøy cuûa ngaân haøng. Do ñoù, caùc ngaân haøng caàn xaùc ñònh cho mình heä thoáng ruûi ro coù lieân quan ñeán töøng daïng taøi khoaûn, töøng khu vöïc hoaït ñoäng vaø töøng loaïi hoaït ñoäng giao dòch cuï theå. Beân caïnh ñoù, ngaân haøng caàn thieát laäp caùc ngöôõng giôùi haïn vaø thay ñoåi chuùng thöôøng xuyeân ñeå kieåm tra chuùng coù coøn thích hôïp hay khoâng. Moãi khi heä thoáng ngaân haøng phaùt hieän thaáy coù theå coù nhöõng ñieåm ñaùng ngôø, caùc nhaân vieân nghieäp vuï cuûa ngaân haøng phaûi ñieàu tra lieäu nhöõng giao dòch coù hôïp phaùp hay khoâng, neáu khoâng thì phaûi baùo caùo cho cô quan coù thaåm quyeàn ñeå xöû lyù. - Coâng taùc huaán luyeän: caùc ngaân haøng caàn tieán haønh caùc chöông trình ñaøo taïo nhaân vieân ñeå phaùt hieän nhöõng kyõ xaûo röûa tieàn, nghieäp vuï choáng röûa tieàn, nhöõng thay ñoåi trong caùc luaät veà ngaân haøng vaø caùc quy ñònh khaùc, vaø caùch giaûi quyeát. - Kieåm toaùn vaø giaûi trình: haøng naêm ngaân haøng phaûi thöïc hieän vieäc kieåm toaùn taïi caùc boä phaän theo ñuùng quy trình vaø thuû tuïc. Phaûi ñaûm baûo caùc nhaân vieân ñaõ ñöôïc phoå bieán veà caùc quy ñònh choáng röûa tieàn. Söï ñaùnh giaù Trang 67 veà nhaân vieân phaûi bao goàm möùc ñoä tuaân thuû cuûa hoï vôùi chính saùch choáng röûa tieàn cuûa ngaân haøng. - Thaønh laäp ñôn vò choáng röûa tieàn: ngaân haøng caàn choïn löïa nhöõng nhaân vieân thích hôïp vaø ñaøo taïo thaønh moät ñôn vò chòu traùch nhieäm phaùt trieån vaø thöïc thi nhöõng chính saùch, quy ñònh choáng röûa tieàn cuûa ngaân haøng. Ñieàu quan troïng laø ñôn vò naøy phaûi hoaït ñoäng ñoäc laäp vôùi nhöõng boä phaän kinh doanh. Ngoaøi vieäc phaùt trieån vaø thöïc thi chính saùch cuûa ngaân haøng, ñôn vò naøy coøn coù chöùc naêng ñieàu tra nghieân cöùu nhöõng giao dòch coù nghi vaán ñöôïc chuyeån ñeán hoï. - Hoaøn thieän heä thoáng coâng ngheä thoâng tin: taïo ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå caäp nhaät thoâng tin vaø xöû lyù thoâng tin kòp thôøi. - Hoaøn thieän theû cuûa toå chöùc mình, taïi caùc trung taâm mua saém vaø cung caáp dòch vuï khaùc ñeàu coù maùy caø theû, coù chöông trình khuyeán maõi giaûm giaù neáu thanh toaùn qua theû hay cung caáp theâm dòch vuï giao haøng taän nhaø. Trang 68 KEÁT LUAÄN Chuùng ta coù theå thaáy raèng “röûa tieàn” ñang ngaøy caøng phaùt trieån vaø baønh tröôùng roäng khaép treân toaøn theá giôùi, keùo theo noù laø nhöõng toån haïi to lôùn cho neàn kinh teá xaõ hoäi cuûa moät quoác gia noùi rieâng vaø cuûa toaøn theá giôùi noùi chung. Caû theá giôùi khoâng chæ chieán ñaáu vôùi ñoùi ngheøo, dòch beänh, khuûng boá maø coøn phaûi chieán ñaáu vôùi naïn röûa tieàn – luoân ñoàng haønh cuøng caùc hoaït ñoäng toäi aùc. Trong khi ñoù, taïi Vieät Nam hieän nay caùc coâng cuï phoøng choáng röûa tieàn coøn raát yeáu keùm, nhaän thöùc cuûa ngöôøi daân veà hoaït ñoäng naøy raát hôøi hôït. Trong töông lai khoâng caûi thieän thì coâng taùc phoøng choáng röûa tieàn seõ gaëp nhieàu khoù khaên. Taùc giaû ñöa ra nhöõng giaûi phaùp cô baûn nhaát laøm neàn taûng cho vieäc choáng röûa tieàn, thoâng quan thöïc tieãn chuùng ta môùi coù theå hoaøn thieän ñeå naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng choáng röûa tieàn. Tuy nhieân, do thôøi gian nghieân cöùu ngaén neân baøi luaän vaên khoâng traùnh ñöôïc nhöõng sai soùt, raát mong ñöôïc söï höôùng daãn vaø chæ baûo cuûa quyù thaày coâ. Trang 69 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Nghò ñònh soá 75/2005/NÑ-CP ngaøy 07/06/2005 cuûa Chính phuû Vieät Nam ban haønh veà phoøng, choáng röûa tieàn. 2. TS. Nguyeãn Troïng Hoaøi & Nguyeãn Hoaøi Baûo (2005), Röûa tieàn trôû ngaïi cho phaùt trieån kinh teá, Taïp chí kinh teá phaùt trieån. 3. PGS.TS. Traàn Ngoïc Thô (2005), Choáng röûa tieàn nhöng choáng ai?, Taïp chí kinh teá phaùt trieån. 4. Baùo caùo cuûa Ban chaáp haønh Trung Öông Ñaûng khoùa VIII taïi ñaïi hoäi toaøn quoác laàn thöù IX cuûa Ñaûng. 5. John McDowell vaø Gary Novis (2001), Nhöõng haäu quaû cuûa naïn röûa tieàn vaø toäi phaïm taøi chính, Taïp chí ñieän töû cuûa Boä ngoaïi giao Myõ. 6. Lester M.Joseph (2001), Tieán haønh röûa tieàn: theo daáu ñoàng tieàn, Taïp chí ñieän töû cuûa Boä ngoaïi giao Myõ. 7. Steven L.Peterson (2001), Thöïc hieän caùc bieän phaùp ñeå giaûi quyeát naïn röûa tieàn, Taïp chí ñieän töû cuûa Boä ngoaïi giao Myõ. 8. Paul Bauer (2001), Tìm hieåu veà chu trình röûa tieàn, Taïp chí ñieän töû cuûa Boä ngoaïi giao Myõ. 9. Hoàng Phuùc (2005), Vieät Nam thuùc ñaåy maïnh hoaït ñoäng choáng röûa tieàn, VietNamnet. 10. Luaät sö Leâ Thanh Sôn (2005), Vieät Nam coù Luaät choáng röûa tieàn?, taïp chí ñieän töû cuûa Ñoaøn luaät sö TP.Haø Noäi. 11. Huyønh Böûu Sôn (2005), Choáng röûa tieàn trong neàn kinh teá tieàn maët. Doanh nhaân Saøi Goøn cuoái tuaàn.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

43812.pdf