Đề tài Quá trình thực hiện hợp đồng xuất khẩu - Những vấn đề phát sinh và giải pháp hoàn thiện

Trong qu¸ tr×nh héi nhËp vµ nÒn kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn m¹nh, mçi quèc gia ®Òu ®Æt mèi quan hÖ víi rÊt nhiÒu quèc gia kh¸c, vµ ®ang phÊn ®Êu tham gia vµo c¸c tæ chøc nh­ (Opec, G7, Asªan…). ChÝnh v× vËy sù trao ®æi hµng ho¸ gi÷a c¸c quèc gia lµ rÊt lín vµ mÆt hµng xuÊt khÈu ®· chiÕm tû träng lín trong tæng thu nhËp quèc d©n cña mçi quèc gia. Nh­ thÕ viÖc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu lµ hÕt søc quan träng vµ lµ nghÜa vô, tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn tham gia. §ång thêi sÏ x¶y ra nhiÒu s¬ suÊt khi thùc hiÖn hîp ®ång g©y nªn thiÖt h¹i vÒ vËt chÊt vµ tÝn nhiÖm cña thÞ tr­êng. NghÜa vô c¬ b¶n cña bªn b¸n lµ giao hµng chuyÓn giao quyÒn së h÷u bªn b¸n cña ng­êi mua theo quy ®Þnh cña hîp ®ång. Bªn mua ph¶i thanh to¸n theo quy ®Þnh cña tªn hµng vµ thanh to¸n theo quy ®Þnh cña hîp ®ång, ®©y lµ viÖc rÊt phøc t¹p vµ ph¶i tu©n thñ theo ph¸p luËt cña mçi quèc gia vµ quèc tÕ vÒ mÆt kinh doanh c¸c bªn ph¶i, tranh thñ tiÕt kiÖm lîi Ých cho m×nh. Tr­íc hÕt lµ tiÕt kiÖm chi phÝ, hai lµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Nh­ vËy em quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi: “Qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu- Nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh vµ gi¶i ph¸p hoµn thiÖn”. Tªn cña ®Ò tµi còng ®· nãi lªn kÕt cÊu néi dung chÝnh cña bµi tiÓu luËn nµy. Trong bµi, v× kiÕn thøc cßn h¹n chÕ, nªn kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc nh÷ng sai sãt, em rÊt mong ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« ®Ó bµi luËn cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¸m ¬n! Qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu: Lµm ®ñ thñ tôc hiÖn hµnh xin giÊy phÐp xuÊt khÈu (nÕu cÇn sau khi cã quota hoÆc kh«ng cÇn quota). Giôc më L/C kiÓm tra néi dung xem cã phï hîp víi hîp ®ång kh«ng. ChuÈn bÞ hµng giao. Thuª tµu(l­u c­íc,l­u khoang,gi÷ chç-booking). KiÓm nghiÖm,kiÓm dÞch hµng hãa. Lµm thñ tôc h¶i quan. Giao hµng (ë c¶ng,ë ga) cho ng­êi vËn t¶i. Mua b¶o hiÓm hµng hãa(nÕu b¸n CIF). NhËn tiÒn thanh to¸n (ngo¹i tÖ). Gi¶i quyÕt khiÕu n¹i,träng tµi(nÕu cã). Thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu: Ng­êi xuÊt khÈu ph¶i kÞp thêi chuÈn bÞ hµng theo ®óng hîp ®ång vÒ sè l­îng,chÊt l­îng,thêi h¹n giao hµng ,bao b×…,lµm c¸c chøng tõ cÇn thiÕt theo hîp ®ång ®Ó göi hµng ,nhËn tiÒn thanh to¸n ®óng lóc vµ ®Çy ®ñ. 1. ChuÈn bÞ hµng. C¨n cø vµo hîp ®ång vµ L/C(nÕu thanh to¸n b»ng L/C hoÆc dùa vµo L/C ®Ó giao hµng),ng­êi xuÊt hµng chuÈn bÞ hµng vÒ sè l­îng,chÊt l­îng ,bao b×,ký m· hiÖu… Nguån hµng cã thÓ s¶n xuÊt ë nhµ m¸y,ë c¸c c¬ së s¶n xuÊt ph©n t¸n hay ë c¸c ®Þa ph­¬ng(nh­ g¹o).Theo ®óng quy c¸ch,mÉu m·,nhËn hµng ®­a vÒ n¬i tËp trung ,tæ chøc kiÓm tra,b¶o qu¶n t¹m thêi,chê tµu ®Õn ®Ó giao hµng. Nh÷ng mÆt hµng ph©n t¸n(nh­ n«ng s¶n ,h¶i s¶n)th× thu mua,thu gom tËp trung,®ãng gãi bao b×…®Ó giao. §ãng gãi bao b× theo ®óng quy ®Þnh cña hîp ®ång vÒ lo¹i bao b×: - Hßm (case, box) b»ng gç,gç d¸n,kim lo¹i hay gç thanh,gç ghÐp). - Bao-bao t¶i ®ay,bao v¶i, bao giÊy… - KiÖn(bale) c¸c hµng Ðp nh­ b«ng. - Thïng (barrel, drum) b»ng gç ,b»ng nh«m ,b»ng thÐp… - Chai lä (bottle),chum (jar). Trong bao b× cßn cã gãi,hép (pack- nh­ gãi,hép ®ùng ¸o s¬ mi). Bao b× vµ chÌn lãt ph¶i phï hîp víi hµng ®óng theo hîp ®ång,®¶m b¶o vËn chuyÓn an toµn ®Õn ®Ých,cã tÝnh ®Õn ®iÒu kiÖn khÝ hËu,ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn ,chuyÓn t¶i ë däc ®­êng. NÕu chë b»ng m¸y bay bao b× ph¶i nhÑ vµ kh«ng dÔ ch¸y. Cã n­íc ®¸nh thuÕ hµng nhËp theo träng l­îng th«,cã n­íc ®¸nh theo chÊt l­îng bao b×(nh­ thñy tinh, kim lo¹i ). Ký m· hiÖu ph¶i viÕt b»ng nh÷ in,b»ng mùc kh«ng phai(s¬n),kÝch th­íc ch÷ ph¶i phï hîp,cã ®Þa chØ ng­êi nhËn vµ c¸c ký hiÖu cÇc chó ý. C­íc phÝ th­êng ®­îc tÝnh theo träng l­îng,theo khèi l­îng hoÆc c¶ träng l­îng vµ khèi l­îng kÕt hîp.V× vËy,ph¶i tiÕt kiÖm c­íc phÝ b»ng gi¶m khèi l­îng(Ðp hµng thµnh kiÖn…),gi¶n träng l­îng (bao b× nhÑ). KiÓm tra chÊt l­îng,sè l­îng hµng chÈn bÞ giao: -KiÓm tra chÊt l­îng,sè l­îng,träng l­îng ,bao b×,®¶m b¶o ®óng víi quy ®Þnh trong hîp ®ång. -Hµng ®éng vËt,thùc vËt ph¶i kiÓm tra vµ cÊp giÊy chøng nhËn vÖ sinh,chèng l©y lan bÖnh tËt,do phßng b¶o vÖ thùc vËt vµ thó y cÊp giÊy. KiÓm tra ë c¬ së s¶n xuÊt do tæ chøc kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm (KCS) tiÕn hµnh, thñ t­íng ®¬n vÞ ký giÊy chøng nhËn phÈm chÊt vµ chÞu tr¸ch nhiÖm. - ë c¸c cöa khÈu c¶ng vµ ga quèc tÕ cã c¸c chi nh¸nh cña Côc thó y,Côc b¶o vÖ thùc vËt lµm nhiÖm vô kiÓm dÞch vµ cÊp giÊy chøng nhËn. 2. TiÒn. Dï dïng ph­¬ng thøc thanh to¸n nµo còng ph¶i nhËn ®­îc tiÒn. PhÇn lín hµng xuÊt khÈu cña ta ®Òu thanh to¸n theo ph­¬ng thøc tÝn dông th­ chøng tõ (documentary L/C). C¸c viÖc liªn quan ®Õn th­ tÝn dông lµ giôc më tÝn dông th­, kiÓm tra néi dung vµ söa th­ tÝn dông ®Ó b¶o ®¶m an toµn trong viÖc thu tiÒn b¸n hµng. Th­ tÝn dông cÇn lµm ®óng c¸c thñ tôc,nhÊt thiÕt ph¶i ®óng vµ phï hîp víi néi dung hîp ®ång.Thêi h¹n tr¶ tiÒn còng nh­ néi dung th­ tÝn dông nÕu cã chç sai mµ kh«ng söa sÏ g©y lªn nh÷ng tranh chÊp ,¶nh h­ëng ®Õn kinh doanh.NÕu L/C sai víi hîp ®ång,ph¶i yªu cÇu ng­êi mua vµ ng©n hµng söa ®óng víi hîp ®ång.Do nhiÒu nguyªn nh©n,néi dung th­ tÝn dông cã thÎ viÕt kh«ng thèng nhÊt víi hîp ®ång,nhÊt lµ khi ng­êi nhËp khÈu lîi dông quyÒn chñ ®éng më th­ tÝn dông ®Ó thªm hoÆc bít hoÆc söa ch÷a nh÷ng ®iÒu cã lîi cho hä. KiÓm tra néi dung th­ tÝn dông: - KiÓm tra tÝnh chÊt cña th­ tÝn dông - KiÓm tra sè tiÒn vµ lo¹i tiÒn cña th­ tÝn dông. - KiÓm tra vÒ c¸c ®iÒu kho¶n vÒ chÊt l­îng,sè l­îng,quy c¸ch phÈm chÊt,bao b× cña hµng hãa. - KiÓm tra thêi h¹n bèc xÕp,®Þa ®iÓm thanh to¸n vµ thêi gian hiÖu lùc cñaL/C. - KiÓm tra chøng tõ. Söa ch÷a th­ tÝn dông. Chó ý: tËp trung tÊt c¶ nh÷ng chç L/C ghi sai vµ yªu cÇu söa mét lÇn,kh«ng ®Ó ph¶i söa nhiÒu lÇn,g©y tèn kÐm vµ ¶nh h­ëng xÊu tíi ng­êi mua hµng. Thuª tµu, mua b¶o hiÓm NÕu xuÊt khÈu víi ®iÒu kiÖn CIF hay CFR,ng­êi b¸n cã tr¸ch nhiÖm thuª tµu göi hµng ®i.Cã thÓ thuª tµu chî ®Ó göi hµng nÕu sè l­îng kh«ng lín . Víi sè l­îng hµng lín ,ph¶i thuª mét khoang hay mét chuyÕn tµu .NÕu giao hµng xuÊt khÈu víi ®iÒu kiÖn CPT (c¶ng ®Õn) hoÆc CIP (c¶ng ®Õn) th× chñ hµng cã thÓ thuª container.NÕu hµng ®ñ mét container th× chñ hµng ®¨ng ký thuª container,xÕp hµng råi giao cho ng­êi vËn t¶i.Khi hµng kh«ng ®ñ mét container th× chñ hµng giao cho ng­êi vËn t¶i t¹i ga container ®Ó hä xÕp hµng cïng hµng cña ng­êi kh¸c vµo container. ViÖc thuª tµu ®ßi hái cã nghiÖp vô chuyªn m«n,cã th«ng tin vÒ thÞ tr­êng thuª tµu. Mua b¶o hiÓm. Hµng xuÊt khÈu theo ®iÒu kiÖn CIF ,CIP ng­êi b¸n th­êng ph¶i mua b¶o hiÓm t¹i c«ng ty b¶o hiÓm ViÖt Nam (BAOVIET). Hîp ®ång b¶o hiÓm cã thÓ dïng hai lo¹i:hîp ®ång b¶o hiÓm bao(open policy) hoÆc hîp ®ång b¶o hiÓm chuyÕn (voyage policy).B¶o hiÓm bao lµ b¶o hiÓm cho mét lo¹i hµng trong mét hîp ®ång hµng giao nhiÒu lÇn trong n¨m,Ng­êi xuÊt khÈu ký b¶o hiÓm bao tõ ®Çu n¨m víi c«ng ty b¶o hiÓm.Khi giao hµng,chñ hµng b¸o cho c«ng ty b¶o hiÓm ®Ó c«ng ty cÊp chøng tõ b¶o hiÓm. Víi l­îng hµng kh«ng lín ,khi mua b¶o hiÓm ph¶i göi cho c«ng ty b¶o hiÓm “giÊy yªu cÇu b¶o hiÓm”vµ ký kÕt hîp ®ång b¶o hiÓm víi c«ng ty b¶o hiÓm. Ba ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm chÝnh (c¬ b¶n) cña b¶o hiÓm ViÖt Nam (BAOVIET) hiÖn nay lµ ICC (A),ICC (B) vµ ICC (C). Víi ®iÒu kiÖn b¸n CIF,chØ mua b¶o hiÓm theo ®iÒu kiÖn ICC (C) lµ ®­îc.Nh­ng nÕu ng­êi mua cã v¨n b¶n yªu cÇu thªm ®iÒu kiÖn phô hay b¶o hiÓm chiÕn tranh th× mua thªm.Ng­êi mua ph¶i tr¶ thªm tiÒn ngoµi ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm “C”. - VÒ nguyªn t¾c ,ph¶i mua mét trong ba ®iÒu kiÖnA,B,C th× míi ®­îc mua b¶o hiÓm chiÕn tranh hoÆc ®×nh c«ng…,nghÜa lµ nÕu chØ mua b¶o hiÓm chiÕn tranh,®×nh c«ng mµ kh«ng mua mét trong ba ®iÒu kiÖn c¬ b¶n A,B,C th× c«ng ty b¶o hiÓm kh«ng chÊp nhËn. Tr­íc khi giao hµng ®i qua biªn giíi,ph¶i lµm thñ tôc h¶i quan.Lµm thñ tôc h¶i quan ph¶i cã ba b­íc chñ yÕu lµ: - Khai b¸o h¶i quan theo tê khai (customs declaration). - XuÊt tr×nh hµng hãa.NÕu lµ container th× sau ®ã ph¶i kÑp ch×. - Thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh cña h¶i quan. II> Nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh vµ gi¶i ph¸p hoµn thiÖn Trong thùc tr¹ng nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®ang ph¸t triÓn m¹nh vÒ mäi ph­¬ng diÖn vµ ®Æc biÖt lµ hµng ho¸ xuÊt khÈu. Nh­ng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn mét hîp ®ång xuÊt khÈu th× gÆp rÊt nhiÒu nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh cÇn ph¶i gi¶i quÕt . Em xin nªu ra mét sè vÊn ®Ò ph¸t sinh sau: Thanh to¸n(l/c); VËn t¶i; Lçi hµng ho¸; C¸c thñ tôc h¶i quan. §ång thêi em còng xin ®­a ra h­íng gi¶i quyÕt cho nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh trªn: Thanh to¸n: ViÖc thanh to¸n hµng xuÊt khÈu cã thÓ thùc hiÖn b»ng ®ång tiÒn cña n­íc xuÊt khÈu ®ång thêi còng cã thÓ thùc hiÖn b»ng ®ång tiÒn cña n­íc nhËp khÈu hay lµ ®ång tiÒn cña n­íc thø 3. §«i khi trong hîp ®ång cßn cho quyÒn ng­êi nhËp khÈu thanh to¸n b»ng c¸c lo¹i ngo¹i tÖ kh¸c nh­ lµ ngo¹i tÖ m¹nh USD, Yªn NhËt, B¶ng Anh hay ®ång tiÒn chung Ch©u ¢u. Hîp ®ång ghi ®¬n gi¸ vµ tæng gi¸ b»ng ®ång tiÒn nµo th× thanh to¸n b»ng ®ång tiÒn Êy. §ång tiÒn thanh to¸n vµ ®ång tiÒn tÝnh to¸n cã thÓ trïng hoÆc kh«ng trïng nhau th× cã thÓ dïng tØ gi¸ chuyÓn ®æi. Ng­êi xuÊt khÈu sµnh sái bao giê còng dïng ®ång m¹nh ®Ó thanh to¸n, ng­îc l¹i ng­êi nhËp khÈu bao giê còng dïng ngo¹i tÖ yÕu ®Ó thanh to¸n. §Ó tr¸nh rñi ro vÒ tiÒn tÖ do hîp ®ång biÕn ®éng, ng­êi ta th­êng cam kÕt dïng c¸c biÖn ph¸p nh÷ng tr­êng hîp tiÒn tÖ biÕn ®éng qu¸ lín g©y thiÖt h¹i cho mét bªn . C¸c biÖn ph¸p ®ã lµ: Quy ­íc tiÒn tÖ theo gi¸ vµng. NÕu ngo¹i tÖ h¹ gi¸ ®Õn møc quy ®Þnh (thÝ dô 10% ) th× hai bªn diÒu chØnh theo gi¸ vµng. C¨n cø vµi gi¸ ngo¹i tÖ thø 2, thø 3 ®Ó ®iÒu chØnh tæng gi¸ trÞ hhîp ®ång C¨n cø vµo mÆt hµng chuÈn ®Ó tÝnh tæng gi¸ trÞ hîp ®ång * Thêi gian thanh to¸n còng lµ vÊn ®Ò hÕt søc quan träng vµ x¶y ra tranh chÊp gi÷a c¸c bªn lµ rÊt lín v× qu¸ tr×nh thu håi vèn cµng nhanh th× rÊt cã lîi cho bªn mua ®Çu t­ kÞp thêi s¶n xuÊt vµ kÝ kÕt c¸c hîp ®ång kh¸c. Thêi gian thanh to¸n bao gåm cã 3 quy ®Þnh: TiÒn tr¶ tr­íc: ngay sau khi kÝ kÕt hîp ®ång hoÆc chÊp nhËn ®¬n ®Æt hµng (nhÊt lµ víi thiÖt bÞ phøc t¹p s¶n xuÊt dµi ngµy). Ng­êi mua tr¶ tr­íc 5-10% tiÒn hîp ®ång ®Ó ®Æt cäc TiÒn tr¶ ngay: ngay sau khi ng­êi b¸n hoµn thµnh nghÜa vôgiao hµng t¹i n¬i chØ ®Þnh - Tr¶ tiÒn sau: tr¶ tiÒn sau n ngµy * Ph­¬ng thøc thanh to¸n b»ng th­ tÝn dông chøng tõ: Ph­¬ng thøc thanh to¸n tÝn dông chøng tõ ( Documentnary letter of credit- L/C) lµ sù tho¶ thuËn, trong ®ã ng©n hµng më th­ tÝn dông ) ng©n hµng bªn ngoµi mua hµng theo nhu cÇu cña ng­êi mua hµng, sÏ tr¶ mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho mét ng­êi kh¸c (ng­êi h­ëng l¬i, ng­êi b¸n hµng) hoÆc chÊp nhËn hèi phiÕu ng­êi b¸n ®· kÝ ph¸t. Khi ng­êi b¸n xuÊt tr×nh cho ng©n hµng mét sè chøng tõ thanh to¸n phï hîp víi nh÷ng quy ®Þnh ®Ò ra trong th­ tÝn dông C¸c bªn tham gia trong ph­¬ng thøc tÝn dông th­ chøng tõ: Ng­êi më th­ tÝn dông lµ ng­êi mua hµng (sau khi ®­îc th«ng b¸o cña ng­êi b¸n hµng “ ®· s½n sµng ®Ó giao”) Ng©n hµng më th­ tÝn dông lµ ng©n hµng ®¹i diÖn cho ng­êi mua hµng, ng©n hµng nµy cÊp tÝn dông cho ng­êi mua hµng Ng­êi h­ëng lîi th­ tÝn dông lµ ng­êi b¸n hµng hay lµ ng­êi h­ëng lîi chØ ®Þnh Ng©n hµng th«ng b¸o th­ tÝn dông lµ ng©n hµng ë n­íc ng­êi h­ëng lîi KÝ kÕt hîp ®ång hµng xuÊt khÈu mµ ®­îc thanh to¸n b»ng L/C th× còng cã rÊt nhiÒu vÊn ®Ò ph¸t sinh nÕu c¸c bªn kh«ng kÝ kÕt hîp ®ång râ rµng th× sÏ x¶y ra nh÷ng khóc m¾c trong viÖc thanh to¸n mµ cã khi ng©n hµng ®¹i diÖn cho ng­êi mua hoÆc ng­êi b¸n sÏ kh«ng chÊp nhËn thanh to¸n. VËn t¶i: Néi dung c¬ b¶n cña vËn t¶i lµ vËn chuyÓn an toµn nhanh chãng víi chi phÝ rÎ b¶o vÖ lîi Ých chÝnh ®¸ng cña chñ hµng gi¶m thiÖt h¹i do hµng ho¸ h­ háng mÊt m¸t trªn ®­êng vËn chuyÓn. Chøc n¨ng chñ yÕu cña vËn t¶i lµ phôc vô chøc n¨ng s¶n xuÊt trong n­íc vµ kinh doanh dÞch vô ®¶m b¶o cho viÖc chuyªn chë hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu cña mçi quèc gia. Kinh doanh vËn t¶i ®· mang vÒ cho mçi quèc gia mét kho¶n tiÒn kh«ng nhá vÒ dÞch vô vËn t¶i vµ quan träng lµ ®¶m b¶o vËn chuyÓn phÇn lín hµng ho¸ xuÊt khÈu kÞp thêi giao l­u kinh tÕ thÕ giíi. VÊn ®Ò ®Æt ra ë ®©y lµ gi÷a ng­êi xuÊt khÈu, ng­êi nhËp khÈu ai rt¶ tiÒn c­íc phÝ vËn t¶i? Tr¸ch nhiÖm rñi ro thuéc vÒ ai ë tõng ®iÒu kiÖn giao, nhËn hµng? C¸c lo¹i rñi ro: Trong vËn t¶i ®­êng biÓn: trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn hµng ho¸, m¸y mãc trªn tµu bÞ háng hãc hay do sai xãt cña thuyÒn tr­ëng mµ tµu bÞ l¹c hoÆc va ch¹m ®¸ ngÇm, khiÕn tµu ®¾m, m¾c c¹n, tµu ch×m, ch¸y næ… Nh÷ng rñi ro tæn thÊt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. §Ó h¹n chÕ nh÷ng rñi ro trªn, cÇn thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p nh­ sau: kiÓm tra kÜ l­ìng c¸c m¸y mãc trªn tµu tr­íc khi xuÊt c¶ng, ®µo t¹o vµ tuyÓn dông nh÷ng thuyÒn tr­ëng vµ thuû thñ giái, giµu kinh nghiÖm ®i biÓn… Ngoµi nh÷ng tai n¹n trªn cßn cã thÓ gÆp ph¶i nh÷ng rñi ro kh¸c nh­: hiÖn t­îng thiªn nhiªn : biÓn ®éng, b·o lèc, sÐt… Nh÷ng rñi ro ®ã lµ nh÷ng rñi ro kh¸ch quan kh«ng thÓ kiÓm so¸t ®­îc. Tuy nhiªn vÉn cÇn ®Ò phßng ë møc cao nhÊt ®Ó cã thÓ cã kh¶ n¨ng tèt nhÊt phßng tr¸nh, kh¾c phôc. Bªn c¹nh ®ã, c¸c hiÖn t­îng x· héi nh­ chiÕn tranh, ®×nh c«ng, næi lo¹n, b¹o ®éng vµ hËu qu¶ cña viÖc ®ã ( cÇm gi÷, mÊt m¸t…) còng g©y nªn thiÖt h¹i lín lao. §ång thêi ho¹t ®éng riªng lÎ cña con ng­êi nh­ trém c¸p… còng ®­îc coi lµ mét trong nh÷ng rñi ro ®¸ng kÓ cÇn ph¶i ®Ò cao c¶nh gi¸c. Tuy nhiªn dï cã ®Ò phßng hay ®· thùc hiÖn c¸c hiÖn ph¸p ®Ó h¹n chÕ rñi ro th× ®«i khi vÉn cã thÓ gÆp ph¶i vµ khi ®ã cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó kh¾c phôc: bÊt cø chuyÕn hµng nµo ®­îc vËn chuyÓn b»ng vËn t¶i ®­êng biÓn ®Òu cÇn mua b¶o hiÓm. C¸c c«ng ty ®Òu ®· ph©n chia rÊt râ rµng c¸c møc quy ®Þnh vÒ b¶o hiÓm cho c¸c rñi ro vËn t¶i ®­êng biÓn nh­: + Rñi ro th«ng th­êng: ®­îc b¶o hiÓm xem xÐt vÒ ®iÒu kiÖn: Tµu m¾c c¹n ( stranding), tµu ch×m, ®¾m ( sinking), tµu ch¸y ( fire)… C¸c rñi ro chØ ®­îc b¶o hiÓm theo ®iÒu kiÖn lo¹i A: nãng(heating), l©y h¹i(contamination), l©y bÈn(contact), rØ(rust), mãc cÈu(hook), vì + Rñi ro ph¶i b¶o hiÓm riªng: rñi ro chiÕn tranh (war ricks) nh­ néi chiÕn, khëi nghÜa, trÊn ¸p, biÕn ®éng x· héi… Rñi ro ®×nh c«ng ( strike, riot, civil comomtion )… + Rñi ro lo¹i trõ: bu«n lËu ( contraband), néi t× nh­ mät, thèi… §Ó cã thÓ hiÓu s©u h¬n, chóng ta sÏ tham kh¶o thªm mét vÝ dô ®iÓn h×nh: C«ng ty N cña ViÖt Nam b¸n mét l« hµng gåm 100 kiÖn cho c«ng ty Z (§øc) theo ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng “ CIF Hamburg”. Cty N ®· thùc hiÖn nghiÖp vô thuª tµu víi cty VAS, cã cho phÐp chuyÓn t¶i. ChÆng vËn t¶i thø nhÊt tõ HP ®Õn HK, cty VAS ®· thuª cty V th­chiÖn. Khi nhËn hµng t¹i HP thuyÒn tr­ëng ®· cÊp vËn ®¬n ®i suèt, hoµn h¶o. Khi dì hµng chuyÓn t¶i ë HK, ®¹i lý cña VAS ph¸t hiÖn mét sè kiÖn hµng bÞ thÊm n­íc. C¨n cø vµo ®iÒu kiÖn cña hîp ®ång: thuyÒn tr­ëng ®· cÊp vËn ®¬n ®i suèt, hoµn h¶o chøng tá hµng ®· giao lªn tµu kh«ng cã hµng lçi; ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng lµ “ CIF Hamburg” mµ theo ®iÒu kiÖn nµy th× hµng ®· tr¶ c­íc phÝ ng­êi b¸n ph¶i thuª tµu vµ kÝ hîp ®ång vËn t¶i, chÞu chi phÝ nh­ng kh«ng chÞu tæn thÊt, rñi ro vÒ hµng ho¸ hoÆc nh÷ng chi phÝ kh¸c x¶y ra khi hµng ho¸ ®· bèc lªn tµu. Khi Êy cty N sÏ kh«ng ph¶i båi th­êng thiÖt h¹i mµ thuyÒn tr­ëng vµ c«ng ty VAS cÇn th«ng b¸o tæn thÊt cho c«ng ty Z ®Ó cty nµy liªn hÖ vµ lµm viÖc víi h·ng b¶o hiÓm mµ cty Z ®· mua b¶o hiÓm cho chuyÕn hµng. Nh­ vËy, rñi ro dï kh«ng x¶y ra ®­îc nh­ng vÉn cã thÓ kh¾c phôc. KhuyÕt tËt hµng ho¸: Trong qu¸ tr×nh xuÊt khÈu kh«ng thÓ tr¸nh khái vÊn ®Ò hµng xuÊt khÈu bÞ lçi, háng… Mét l« hµng xuÊt khÈu cña mét doanh nghiÖp nµo ®ã xuÊt khÈu ra n­íc ngoµi, sÏ cã nh÷ng lçi vÒ hµng ho¸. Khi Êy cÇn kh¾c phôc b»ng c¸ch: trong hîp ®ång kÝ kÕt, bªn b¸n sÏ t¨ng thªm 5% khèi l­îng hµng xuÊt khÈu ®Ó bï ®¾p vµo l­îng hµng ho¸ bÞ h­ háng. C¸c thñ tôc h¶i quan: * GiÊy chøng nhËn xuÊt xø hµng ho¸ ( certificate of origin) GiÊy chøng nhËn nµy do c¬ quan cã thÈm quyÒn cÊp( Phßng Th­¬ng m¹i vµ c«nng nghiÖp cña n­íc xuÊt khÈu ) x¸c nhËn n¬i s¶n xuÊt hµng. GiÊy chøng nhËn nµy dïng cho viÖc vËn dông chÝnh s¸ch thuÕ cña n­íc nhËp khÈu, ®Ó gi¶m hoÆc miÔn thuÕ. HiÖn nay chóng ta ®ang gÆp ph¶i mét vÊn ®Ò khã kh¨n lµ n¹n gi¶ m¹o giÊy chøng nhËn xuÊt xø hµng ho¸. Do n­íc ta ®­îc ­u tiªn gi¶m hoÆc miÔn thuÕ hµng nhËp khÈu ë mét sè n­íc trªn thÕ giíi nªn nhiÒu n­íc kh¸c ®· lîi dông ®iÒu ®ã ®Ó lµm giÊy chøng nhËn gi¶ nh»m thu lîi nhuËn cao h¬n khi hµng ®­îc gi¶m hay miÔn thuÕ. Chóng ta cÇn l­u ý h¬n vµ ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p m¹nh ®Ó ng¨n chÆn t×nh tr¹ng nµy: qu¶n lý chÆt chÏ h¬n c¸c bé phËn cung cÊp giÊy chøng nhËn xuÊt xø hµng; nhÊn m¹nh h¬n th­¬ng hiÖu hµng ho¸ ViÖt Nam … *) GiÊy chøng nhËn kiÓm dÞch, vÖ sinh: KiÓm dÞch ®éng vËt (veterinary certificate), giÊy chøng nhËn vÖ sinh (sanitary certificate) cho hµng thùc phÈm…, giÊy chøng nhËn kiÓm dÞch thùc vËt (phytosanitary certificate) cÊp cho hµng thùc vËt, th¶o méc…, giÊy phÐp xuÊt khÈu, giÊy phÐp nhËp khÈu, b¶n kª khai h¶i quan, ho¸ ®¬n l·nh sù… §«i khi viÖc cung cÊp c¸c lo¹i giÊy chøng nhËn trªn cßn nhiªu khª, mÊt nhiÒu thêi gian, g©y khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp trong viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸. BiÖn ph¸p kh¾c phôc: cã thÓ ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc, lo¹i bá bít nh÷ng thñ tôc qu¸ r­êm rµ, th©u tãm mét sè thñ tôc gièng hoÆc cã liªn quan nhau thµnh mét thñ tôc nhÊt ®Þnh… Nh­ vËy, qu¶ thùc trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, vÉn ®Ò xuÊt nhËp khÈu lµ mét vÊn ®Ò v« cïng quan träng mµ trong ®ã cÇnchó ý nhÊt ®Õn hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu. Trong bµi luËn cña m×nh, víi ®Ò tµi: “Qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu- Nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh vµ gi¶i ph¸p hoµn thiÖn” , em ®· phÇn nµo nªu lªn ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh khi lµm mét hîp ®ång xuÊt khÈu, tõ ®ã ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó hoµn thiÖn. Tr­íc ®©y, thËm chÝ ngay hiÖn t¹i còng cßn rÊt nhiÒu nh÷ng doanh nghiÖp, nh÷ng doanh nh©n cßn thiÕu hiÓu biÕt vÒ c¸c quy ®Þnh trong khi thiÕt lËp mét b¶n hîp ®ång xuÊt khÈu. ChÝnh bái thÕ nªn ®· kh«ng Ýt c«ng ty bÞ thiÖt h¹i lín lao, dÉn ®Õn tæn thÊt thËm chÝ lµ ph¸ s¶n. MÆc dï kiÕn thøc cña em cßn h¹n hÑp vµ thiÕu kinh nhiÖm thùc tÕ, nh­ng qua s¸ch vë vµ c¸c bµi häc trªn líp em còng ®· phÇn nµo n¾m b¾t ®­îc vÊn ®Ò. Em mong bµi luËn cña m×nh gãp mét phÇn nhá gióp nh÷ng ai cßn thiÕu hiÓu biÕt sÏ hiÓu thªm, s©u h¬n. §ång thêi em còng mong nh÷ng ®ãng gãp ý kiÕn cña thÇy gi¸o ®Ó em cã thÓ rót ®­îc kinh nghiÖm cho nh÷ng lÇn lµm bµi sau nµy. Em xin ch©n thµnh c¸m ¬n!