Đề tài Quản trị nhân lực 5

T O Đ NG L C TRONG LAO Đ NGẠ Ộ Ự Ộ  Th Ph ngế ươ Thanh Thuỷ Ánh Trang Văn Th Cãị Hoàng Th Liênị Nguy n Th H ngễ ị ằ M t trong nh ng cu n sách bán ộ ữ ố ch y nh t n c Mạ ấ ướ ỹ • Đã đ c d ch ra 25 ượ ị ngôn ng và bán h n ữ ơ 12 tri u b n.ệ ả • Quy n sách “ ể Whale done “c a ti n sĩ Ken ủ ế Blanchard đó, Ken Blanchard đ c p đ n s c m nh Ở ề ậ ế ứ ạ c a s khích lủ ự ệ • Dr Ken Blanchard T i sao s khích l cũng t o nên s c ạ ự ệ ạ ứ m nh?ạ • Đó là vì nó đã t o nên m t đ ng l c lao ạ ộ ộ ự đ ng và chính đ ng l c đó t o ra hi u ộ ộ ự ạ ệ qu s n xu t t t h n.ả ả ấ ố ơ â V y đ ng l c lao đ ng là gìậ ộ ự ộ ? • ĐLLĐ LÀ s khao khát và t nguy n c a ng i ự ự ệ ủ ườ lao đ ng đ tăng c ng n l c nh m h ng t i ộ ể ườ ỗ ự ằ ướ ớ vi c đ t m c tiêu c a t ch c.ệ ạ ụ ủ ổ ứ ê Theo quan đi m c a nhà qu n tr ể ủ ả ị h cọ • Thì m t ng i có đ ng c s làm vi c ộ ườ ộ ơ ẽ ệ tích c c,duy trì nh p đ làm vi c tích ự ị ộ ệ c c và có hành vi t đ nh h ng vào ự ự ị ướ các m c tiêu quan tr ngụ ọ Vì sao c n ph i t o đ ng l c lao đ ng?ầ ả ạ ộ ự ộ • Doanh nghi p mu n ệ ố thành công c n có đ i ầ ộ ngũ nhân viên gi i.Nh ng ỏ ư đó không ph i là đi u ả ề ki n đ .ệ ủ • Nhân viên có năng l c ự không có nghĩa là h s ọ ẽ làm t t.T ng cá nhân t t ố ừ ố không có nghĩa ch c ắ ch n ho t đ ng c a ắ ạ ộ ủ doanh nghi p s t tệ ẽ ố Làm th nào đ phát huy đ c các kh năng ti m tàng ế ể ượ ả ề trong m i nhân viên và t o thành s c m nh t p th trong ỗ ạ ứ ạ ậ ể m i doanh nghi p?ỗ ệ • V n đ nâng cao hi u qu s d ng ấ ề ệ ả ử ụ lao đ ng là khoa h c và ngh thu t ộ ọ ệ ậ c a qu n tr nhân s .T o đ ng l c ủ ả ị ự ạ ộ ự lao đ ng s s d ng t t nh t ngu n ộ ẽ ử ụ ố ấ ồ nhân l c trong m i doanh nghi pự ỗ ệ II.CÁC H C THUY T T O Đ NG L C Ọ Ế Ạ Ộ Ự TRONG LAO Đ NGỘ • 1.Lý thuy t v phân c p nhu c u ế ề ấ ầ c a Abraham Maslowủ Ã Ti n đ c a h c thuy tề ề ủ ọ ế • +Con ng i luôn ham mu n,v i nh ng ườ ố ớ ữ nhu c u ph thu c vào nh ng gì ta đã cóầ ụ ộ ữ • +Ch có nh ng nhu c u ch a tho mãn ỉ ữ ầ ư ả m i có th nh h ng đ n hành viớ ể ả ưở ế • +Các nhu c u c a con ng i đ c h ầ ủ ườ ượ ệ th ng theo th b c,theo ý nghĩa quan ố ứ ậ tr ng.Khi m t nhu c u đ c thoã mãn,thì ọ ộ ầ ượ nhu c u khác s xu t hi n,yêu c u đ c ầ ẽ ấ ệ ầ ượ tho mãnả S phân c p nhu c u c a Maslowự ấ ầ ủ T th hi nự ể ệ S tôn tr ngự ọ Quan h xã h iệ ộ Nhu c u an ninh an tòanầ Nhu c u sinh ho tầ ạ • Nhu c u t th hi n mìnhầ ự ể ệ • Nhu c u v s tôn tr ngầ ề ự ọ • Nhu c u v quan h xã ầ ề ệ h iộ • Nhu c u v an ninh an ầ ề toàn • Nhu c u v sinh ho tầ ề ạ H th ng phân c p nhu c u r t d hi u,khá h p d n v i ệ ố ấ ầ ấ ễ ể ấ ẫ ớ đ i th ng vì nó cung c p ph ng h ng đ ch ra nh ng ờ ườ ấ ươ ướ ể ỉ ữ y u t thôi thúc con ng i trong các t ch cế ố ườ ổ ứ • Ví d :ụ B ng ti n l ng,các cá nhân có ằ ề ươ th tho mãn nhu c u sinh ho t c a ể ả ầ ạ ủ mình và gia đình mình Lý thuy t c a Maslow cũng có m t ế ủ ộ s t n t iố ồ ạ • -Tính trên bình di n chung,ch a tính đ n ệ ư ễ nh ng đ c thù v kinh t ,xã h i văn hoá ữ ặ ề ế ộ c a t ng qu c giaủ ừ ố • Ví d ụ các qu c gia h i giáo,nhu c u Ở ố ồ ầ tôn tr ng tôn giáo là r t quan tr ng nh ọ ấ ọ ư nhu c u t nhiên c a hầ ự ủ ọ -S khác nhau gi a các nhu c u r t khó ự ữ ầ ấ phân bi tệ • Trên th c t chúng có th x p ch ng ự ế ể ế ồ lên nhau và trùng kh p nhau.VD: Ti n ớ ề l ng h p lý có th đáp ng nhi u ươ ợ ể ứ ề nhu c u khác nhau.ầ -Các nhu c u th ng khác nhau ầ ườ theo m c đ tu i tácứ ộ ổ • C ng đ m i lo i nhu c u có s thay đ i ườ ộ ỗ ạ ầ ự ổ theo th i gian.Rõ ràng b n 22 tu i s có ờ ạ ổ ẽ nhu c u khác h n ông bà b n 70 tu iầ ẳ ạ ổỹ 2.Lý thuy t 2 y u t c a Herzbergế ế ố ủ Herzberg • Herzberg chia các y u ế t t o nên s tho ố ạ ự ả mãn và không tho ả mãn trong công vi c ệ thành hai nhóm . Nhóm 1 : Bao g m các y u t then ch t đ t o đ ng ồ ế ố ố ể ạ ộ l c và s tho mãn trong công vi c:ự ự ả ệ • +S thành đ tự ạ • +S th a nh n thành tíchự ừ ậ • +Trách nhi m lao đ ngệ ộ • +S thăng ti nự ế • +B n ch t bên trong c a công vi cả ấ ủ ệ • Khi các nhu c u này đ c tho mãn s t o ầ ượ ả ẽ ạ ra đ ng l c và s tho mãn ộ ự ự ả l n.Herzberg g i ớ ọ đó là y u t thúc đ y.ế ố ẩ Nhóm2 • -:Bao g m các y u t thu c v môi tr ng t ch cồ ế ố ộ ề ườ ổ ứ • +Chính sách qu n tr c a công tyả ị ủ • +Các m i quan h giao ti p v i đ ng nghi p,c p ố ệ ế ớ ồ ệ ấ trên,c p d iấ ướ • +Ti n l ngề ươ • +S b o đ m có vi c làmự ả ả ệ • +Các đi u ki n làm vi c...ề ệ ệ • Nhân viên s không hài lòng n u các y u t này ẽ ế ế ố không xu t hi n.Nh ng n u chúng xu t hi n cũng ấ ệ ư ế ấ ệ không t o nên m t đ ng l c m nh mạ ộ ộ ự ạ ẽ h n.TheoHerzberg đó là các ơ y u t duy trìế ố vì chúng c n đ c duy trì m t m c đ thích h pầ ượ ở ộ ứ ộ ợ M t s t n t i v lý thuy t c a Herrzbergộ ố ồ ạ ề ế ủ • -Đ i t ng nghiên c u c a Herzberg ố ượ ứ ủ không mang tính đ i di n.Vìạ ệ ông ch ỉ nghiên c u v i đ i t ng là nh ng nhân ứ ớ ố ượ ữ viên k toán và kĩ s trong công ty.V i kĩ ế ư ớ s ,y u t ti n l ng đôi khi ch mang tính ư ế ố ề ươ ỉ duy trì,nh ng v i công nhân lao đ ng,ti n ư ớ ộ ề l ng là y u t thúc đ yươ ế ố ẩ -K t qu nghiên c u c a Herzberg là s đ n gi n ế ả ứ ủ ự ơ ả hoá quá m cứ • *Trong th c t ,có nh ng y u t gây nên ự ế ữ ế ố s hài lòng trong công vi c ng i này ự ệ ở ườ l i là s b t mãn trong công vi c c a ạ ự ấ ệ ủ ng i khácườ • Ví d :ụ Nh ng ng i làm Phó,khi h làm t t ữ ườ ọ ố nhi m v h s mu n đ c thăng ch c ệ ụ ọ ẽ ố ượ ứ h n là th ng ti nơ ưở ề 3.H c thuy t công b ngọ ế ằ • Lý thuy t công b ng ế ằ là m t quan đi m v ộ ể ề đ ng c đã tr nên ộ ơ ở ph bi n nh công ổ ế ờ trình nghiên c u c a ứ ủ giáo s Jstacy Admas, ư đ i h c B c ạ ọ ắ Carolina.Lý thuy t này ế cho r ng s b t công ằ ự ấ nh n th y đ c s là ậ ấ ượ ẽ m t đ ng l c.ộ ộ ự Khi c m th y đ c ch c ch n mình b đ i x b t công, ả ấ ượ ắ ắ ị ố ử ấ ng i công nhân th ng đi đ n hành vi c g ng tìm cách ườ ườ ế ố ắ thay đ iổ • -T b công vi cừ ỏ ệ • -Làm vi c ít h n hay th ng xuyên v ng ệ ơ ườ ắ m tặ • -Đ a ra yêu c u thay đ i m c l ng.ư ầ ổ ứ ươ • Do đó đ t o đ ng l c,ng i qu n lý c n ể ạ ộ ự ườ ả ầ t o ra và duy trì s cân b ng gi a m c ạ ự ằ ữ ứ đóng góp c a cá nhân và các quy n l i ủ ề ợ mà cá nhân đó đ c h ngượ ưở Ngoài ra còn có m t s h c thuy t ộ ố ọ ế v đ ng c khác ề ộ ơ • -H c thuy t tăng c ng tích c c c a ọ ế ườ ự ủ B.F.Skinner • -H c thuy t kỳ v ng c a Victor Vroomọ ế ọ ủ • -Mô hình đ ng c c a Poter và Lawlerộ ơ ủ III.Các ph ng h ng t o đ ng l c ươ ướ ạ ộ ự trong lao đ ngộ • 1.Làm phong phú công vi cệ • Giúp gi m b t tính đ n đi u trong ả ớ ơ ệ công vi c,tăng c ng vai trò c a ệ ườ ủ ng i làm công trong công vi c.ườ ệ • Herzberg cho r ng “làm phong phú công vi c là ằ ệ tìm cách nâng cao hi u su t làm vi c và s hài ệ ấ ệ ự lòng c a con ng i v i công vi củ ườ ớ ệ • B ng cách t o ra trong công vi c c a m i ng i ằ ạ ệ ủ ọ ườ c h i hoàn toàn đ c bi t,ơ ộ ặ ệ • Đ t ng cá nhân có thành t u đ c công ể ừ ự ượ nh n,nhi u thách th c h n, đòi h i trách nhi m ậ ề ứ ơ ỏ ệ l n h n,và có c h i thăng ti n nhi u h n”ớ ơ ơ ộ ế ề ơ Tránh nh m l n phong phú công ầ ẫ vi c và m r ng công vi cệ ở ộ ệ • Làm phong phú công vi c là đem ệ l i cho nhân viên ạ th c hi n công ự ệ vi c m t c h i l n ệ ộ ơ ộ ớ h n đ phát tri n ơ ể ể tâm lý và tr ng ưở thành trong công vi cệ • M r ng công ở ộ vi c ch làm cho ệ ỉ kh i l ng công ố ượ vi c l n h n ệ ớ ơ b ng cách tăng ằ thêm s l ng ố ượ nhi m vệ ụ 2.G n ti n l ng v i k t qu th c hi n công vi cắ ề ươ ớ ế ả ự ệ ệ • Kích thích v t ch t-ti n l ng- là m t ậ ấ ề ươ ộ đ ng l c quan tr ng thúc đ y nhân viên ộ ự ọ ẩ làm vi c nhi t tình, có trách nhi m, ph n ệ ệ ệ ấ đ u nâng cao hi u qu s n xu t và công ấ ệ ả ả ấ tác. Kích thích v t ch t r t đa d ng và ậ ấ ấ ạ phong phú Tuỳ theo tính ch t công vi cấ ệ • -Tr l ng theo s n ph m tr c ti p cá ả ươ ả ẩ ự ế nhân. • - Áp d ng v i nh ng nhân viên tr c ti p ụ ớ ữ ự ế s n xu t,trong đi u ki n lao đ ng c a h ả ấ ề ệ ộ ủ ọ mang tính ch t t ng đ i đ c l p,có th ấ ươ ố ộ ậ ể đ nh m c,ki m tra,nghi m thu s n ph m ị ứ ể ệ ả ẩ m t cách c th riêng bi tộ ụ ể ệ Tr l ng tính theo s n ph m c a ả ươ ả ẩ ủ nhóm • -Áp d ng cho công ụ vi c c n m t nhóm ệ ầ ộ ng i ph i h p th c ườ ố ợ ự hi n:Ví d l p ráp ệ ụ ắ thi t b ,s a ch a c ế ị ữ ữ ơ khí... Tr l ng theo s n ph m gián ti pả ươ ả ẩ ế • -Áp d ng cho công nhân s n xu t ph ,và công ụ ả ấ ụ vi c c a h nh h ng đ n k t qu c a công ệ ủ ọ ả ưở ế ế ả ủ nhân chính Kích thích theo k t qu kinh doanh ế ả c a doanh nghi pủ ệ • Kích thích chung theo k t qu kinh doanh ế ả c a doanh nghi p, đ c áp d ng chung ủ ệ ượ ụ cho t t c nhân viên trong doanh nghi p. ấ ả ệ Hình th c này giúp cho m i nhân viên ứ ỗ hi u đ c m i quan h gi a l i ích cá ể ượ ố ệ ữ ợ nhân v i k t qu chung c a doanh ớ ế ả ủ nghi p.ệ T t nhiên nên tránh s l i vào ấ ự ỷ ạ chuy n khen th ngệ ưở • T o cho nhân viên thái đ làm vi c tích c c,v i ạ ộ ệ ự ớ tinh th nầ ”Làm t t s đ c th ng ch không ố ẽ ượ ưở ứ ph i làm vi c đ đ c th ng”ả ệ ể ượ ưở ê 3.T o đi u ki n thu n l i cho m i ạ ề ệ ậ ợ ọ ng i hoàn thành t t công vi cườ ố ệ • -Lo i tr các tr ng i ạ ừ ở ạ cho vi c th c hi n ệ ự ệ công vi cệ • -Cung c p các đi u ấ ề ki n c n thi tệ ầ ế • -Tuy n ch n và b trí ể ọ ố ng i làm vi c cho ườ ệ phù h pợ 4.Khen th ng v tinh th nưở ề ầ • -Nâng cao ch t l ng cu c đ i làm vi c. ấ ượ ộ ờ ệ Nh t B n thì ch y u là các công ty gia Ở ậ ả ủ ế đình,nên h xây d ng lòng trung thành ọ ự c a nhân viên đ i v i công ty,cam k t cho ủ ố ớ ế nhân viên đ c làm vi c su t đ iượ ệ ố ờ “V giám đ c m t phút”-ị ố ộ m t tác ph m n i ộ ẩ ổ ti ng th gi i c a Spencer Johnsonế ế ớ ủ • Johnson đó S.Johnson đã Ở đ a ra hình nh v ư ả ị giám đ c m t phút ố ộ V giám đ c m t phútị ố ộ • -L p m c tiêu m t ậ ụ ộ phút • Dành m t phút khen ộ ng iợ • Có m t phút khi n ộ ể trách. • T c là.....ứ V i c ng v là ng i qu n lý ớ ươ ị ườ ả • - Hãy khích l đ ng ệ ộ viên nhân viên c a ủ b n khi h hoàn thành ạ ọ t t nhi m vố ệ ụ • -Khi n trách nh ể ẹ nhàng và cùng nh n ậ l i khi h không hoàn ỗ ọ thành công vi c.ệ • -T o b u không khí ạ ầ vui v trong t p thẻ ậ ể Nh ng bí quy t m t phút mà Johnson đ a ra đ c ữ ế ộ ư ượ t t c nh ng nhà qu n lý h ng ng nhi t li tấ ả ữ ả ưở ứ ệ ệ • B i vì nó giúp h ở ọ nh n ra r ng:m i ậ ằ ỗ nhân viên d i quy n ướ ề h đ u mu n đ c ọ ề ố ượ đ i x công b ng, ố ử ằ đ c đánh giá cao và ượ mu n hài lòng v i ố ớ cu c s ng c a mìnhộ ố ủ Trong tác ph m “Whale done”ẩ • Ken Blanchard cũng cho r ng khích l có s c ằ ệ ứ m nh to l n vì “n u ạ ớ ế chúng ta m lòng v i m i ở ớ ọ ng i b ng m t thái đ ườ ằ ộ ộ tích c c thì ta s nh n l i ự ẽ ậ ạ đ c nh ng k t qu tích ượ ữ ế ả c c...hãy nên t p trung ự ậ vào nh ng khía c nh tích ữ ạ c c c a ng i khác,b n ự ủ ườ ạ s có đi u mong mu n”ẽ ề ố Xin k t thúc ph n trình bàyế ầ Xin c m n các b n đã theo dõiả ơ ạ