Đề tài Tác động của hội nhập kinh tế quốc tế đến tư duy và đời sống kinh tế - Xã hội Việt Nam

quyÕt Héi nghÞ lÇn thø 9 Ban chÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng kho¸ IX, b¸m s¸t néi dung NghÞ quyÕt cña Bé chÝnh trÞ vµ Ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng cña ChÝnh phñ vÒ HNKTQT ®Ó hoµn thµnh c¸c nhiÖm vô ®−îc giao. - Chñ ®éng ®«n ®èc c¸c Bé, ngµnh thùc hiÖn nghiªm chØnh chÕ ®é b¸o c¸o, gióp chñ tÞch uû ban chuÈn bÞ ch−¬ng tr×nh vµ néi dung cho c¸c cuéc häp nh»m duy tr× th−êng xuyªn c¸c phiªn häp ®Þnh kú. - Th−êng xuyªn rµ so¸t vµ b¸o c¸o Chñ tÞch Uû ban vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng cña chÝnh phñ, ®«n ®èc c¸c c¬ quan khÈn tr−¬ng hoµn thµnh c¸c ®Ò ¸n phôc vô héi nhËp ®· ®−îc giao th−êng trùc. X©y dùng chiÕn l−îc tæng thÓ vÒ HNKTQT ë c¸c cÊp ®é: toµn cÇu, khu vùc vµ song ph−¬ng. - Phèi hîp víi V¨n phßng ChÝnh phñ vµ Ban Kinh tÕ Trung −¬ng tæ chøc kiÓm tra t×nh h×nh triÓn khai Ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng cña ChÝnh phñ thùc B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 68 hiÖn NghÞ quyÕt sè 07 cña Bé chÝnh trÞ, c¸c ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng cña ChÝnh phñ vÒ HNKTQT vµ ®Þnh kú b¸o c¸o víi Thñ t−íng ChÝnh phñ. - Phèi hîp víi Bé t− ph¸p, vµ c¸c Bé ban ngµnh, uû ban nh©n d©n c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung −¬ng vµ c¸c c¬ quan liªn quan cña quèc héi vµ chÝnh phñ cã liªn quan rµ so¸t l¹i hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt vµ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch hiÖn hµnh ®Ó x©y dùng, söa ®æi vµ ban hµnh míi c¸c v¨n b¶n cho phï hîp víi chñ tr−¬ng cña §¶ng vÒ HNKTQT trong thêi kú míi. - T− vÊn c¸c Bé Ngµnh, c¸c ®¬n vÞ liªn quan thÓ chÕ ho¸ ChiÕn l−îc tæng thÓ vÒ HNKTQT, lµm c¬ së cho viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch vµ ®Þnh h−íng nhiÖm vô trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ ®ång thêi lµm tµi liÖu tham kh¶o cho c¸c c¬ quan, doanh nghiÖp... - Phèi hîp víi Bé ngo¹i giao, c¸c bé ngµnh thµnh viªn tæ chøc nghiªn cøu, tham kh¶o kinh nghiÖm ®µm ph¸n cña c¸c n−íc cã mèi quan hÖ tèt víi ViÖt Nam trong viÖc gia nhËp tæ chøc WTO tõ ®ã cã nh÷ng b−íc ®i phï hîp víi ViÖt Nam. - ChØ ®¹o, h−íng dÉn c¸c tØnh thµnh thµnh lËp c¸c bé phËn ®Çu mèi HNKTQT t¹i ®Þa ph−¬ng nh»m qu¸n triÖt vµ triÓn khai ®Çy ®ñ Ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng cña ChÝnh phñ triÓn khai nghÞ quyÕt 07/NQ-TW cña Bé chÝnh trÞ vÒ HNKTQT. ChØ ®¹o, t− vÊn c¸c thµnh phè x©y dùng kÕ ho¹ch HNKTQT g¾n víi ph¸t triÓn c¸c vïng kinh tÕ. - ChØ ®¹o c¸c ®Þa ph−¬ng ®· cã Ban HNKTQT nh− Hµ Néi, Thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ mét sè ®Þa ph−¬ng kh¸c s¬ kÕt ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng cña Ban ®Ó rót kinh nghiÖm häc tËp. II.2.8. Gi¶i ph¸p kÕt hîp c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i víi c¸c ho¹t ®éng chÝnh trÞ, v¨n ho¸ ®èi ngo¹i - X¸c ®Þnh râ vµ thùc hiÖn tèt ph−¬ng ch©m: ho¹t ®éng ®èi ngo¹i chÝnh trÞ lµm c«ng t¸c khai ph¸ më ®−êng, t¹o lËp m«i tr−êng quèc tÕ thuËn lîi vµ c¸c khu«n khæ ph¸p lý quèc tÕ cÇn thiÕt, v¨n ho¸ ®èi ngo¹i lµm cÇu nèi, ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi ngo¹i lµm môc tiªu nh»m ph¸t triÓn c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a n−íc ta víi c¸c n−íc vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ, hç trî ®¾c lùc c¸c qu¸ tr×nh ®µm ph¸n kinh tÕ-th−¬ng m¹i quèc tÕ vµ viÖc thùc hiÖn c¸c cam kÕt quèc tÕ. - Ban ®èi ngo¹i Trung −¬ng chñ tr×, kÕt hîp víi Bé Ngo¹i giao, Bé V¨n ho¸ th«ng tin, Bé KÕ ho¹ch ®Çu t− vµ mét sè Bé, Ban, Ngµnh kh¸c x©y dùng h−íng chiÕn l−îc ®èi ngo¹i trong nh÷ng n¨m tíi g¾n kÕt víi nh÷ng yªu cÇu míi cña tiÕn tr×nh HNKTQT. Néi dung chiÕn l−îc ®¶m b¶o sù g¾n kÕt ®ång bé viÖc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô chÝnh trÞ ®èi ngo¹i; kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ v¨n ho¸ ®èi ngo¹i. C¸c Bé, Ban, Ngµnh Trung −¬ng vµ ®Þa ph−¬ng, dùa trªn chiÕn B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 69 l−îc cô thÓ ho¸ trong ngµnh, lÜnh vùc vµ ®¹i ph−¬ng nµy. §Æc biÖt ®èi víi Thñ ®« Hµ Néi vµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ nh÷ng trung t©m lín cña c¶ n−íc cÇn sím x©y dùng vµ triÓn khai. - Nhanh chãng t¨ng c−êng sù cã mÆt vµ ho¹t ®éng cña n−íc ta t¹i c¸c n−íc vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ nh»m n©ng cao vai trß, vÞ trÝ cña ViÖt Nam, t¹o ®iÒu kiÖn më réng vµ thóc ®Èy c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸, c¸c quan hÖ kinh tÕ gi÷a n−íc ta víi c¸c n−íc vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ, doanh nghiÖp n−íc ngoµi vµ kiÒu bµo ViÖt Nam ë n−íc ngoµi. - B»ng c¸c ho¹t ®éng giao l−u v¨n ho¸, ho¹t ®éng chÝnh trÞ, nhµ n−íc t¨ng c−êng thóc ®Èy c¸c quan hÖ kinh tÕ víi mét sè thÞ tr−êng mµ n−íc ta ch−a cã hoÆc qu¸ Ýt nh− khu vùc Ch©u Phi, mét sè n−íc thuéc Liªn x« cò, khu vùc Mü La tinh... - T¹o ®iÒu kiÖn hç trî cho c¸c ho¹t ®éng ®èi ngo¹i cña c¸c tæ chøc vµ c¸c doanh nghiÖp, t¨ng c−êng nguån lùc cho c«ng t¸c ngo¹i giao, c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ ®èi ngo¹i ®Ó phôc vô cho kinh tÕ ®èi ngo¹i. - T¨ng c−êng phèi hîp víi c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph−¬ng, chó träng ®«n ®èc thùc hiÖn tèt nh÷ng tho¶ thuËn, nh÷ng hîp t¸c vÒ v¨n ho¸, chÝnh trÞ, nh÷ng dù ¸n ®· ký kÕt víi tÊt c¶ c¸c ®èi t¸c ®Ó thóc ®Èy mèi quan hÖ ®èi ngo¹i ngµy cµng thiÕt thùc h¬n ®ång thêi cñng cè c¬ së hîp t¸c tin cËy lÉn nhau, x©y dùng vµ khai th¸c tiÒm n¨ng c¸c mèi quan hÖ víi tõng ®èi t−îng. - KÕt hîp hµi hoµ c¸c ho¹t ®éng ®èi ngo¹i cña §¶ng, Nhµ n−íc, c¸c ®oµn thÓ nh©n d©n vµ tæ chøc quÇn chóng x· héi ®Ó t¹o dùng vµ t¨ng c−êng sù hîp t¸c vÒ kinh tÕ, th−¬ng m¹i, v¨n ho¸, du lÞch. Tuú thuéc vµo bèi c¶nh quèc tÕ tõ ®ã lùa cho h×nh thøc ®èi ngo¹i phï hîp ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. - Kh«ng ngõng triÓn khai c¸c ho¹t ®éng ®èi ngo¹i chÝnh trÞ, v¨n ho¸, kinh tÕ cña c¸c ®oµn thÓ quÇn chóng vµ c¸c tæ chøc x· héi kh¸c nh»m ph¸t huy hÕt hiÖu qu¶ vai trß quan träng to lín cña c¸c ho¹t ®éng ®èi ngo¹i cña §¶ng vµ ngo¹i giao nh©n d©n. - T¨ng c−êng c¸c ho¹t ®éng giao l−u v¨n ho¸, ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc gi¸o dôc- ®µo t¹o, khoa häc - c«ng nghÖ víi c¸c n−íc cã quan hÖ tèt vÒ chÝnh trÞ- kinh tÕ. Më réng c¸c ho¹t ®éng giao l−u v¨n ho¸ víi c¸c n−íc, vïng, l·nh thæ ch−a cã quan hÖ hiÖu qu¶ vÒ hîp t¸c kinh tÕ nh»m më ®−êng cho ph¸t triÓn quan hÖ hîp t¸c nµy. B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 70 II.2.9. Gi¶i ph¸p vÒ g¾n kÕt HNKTQT víi nhiÖm vô cñng cè an ninh- quèc phßng Quan ®iÓm vÒ vÊn ®Ò kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ víi t¨ng c−êng quèc phßng, an ninh trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc, ®· ®−îc §¶ng ta nªu râ trong c¸c v¨n kiÖn §¹i héi gÇn ®©y. §Æc biÖt, trong v¨n kiÖn cña §¹i héi IX ®· ®−îc §¶ng ta bæ sung, cô thÓ ho¸ râ h¬n lµ: “KÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi víi t¨ng c−êng quèc phßng, an ninh lµ mét néi dung c¬ b¶n cña ®−êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ thêi kú míi ë n−íc ta; lµ mét trong n¨m quan ®iÓm chØ ®¹o cña chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi m−êi n¨m (2001-2010) ë n−íc ta trong bèi c¶nh ph¸t triÓn c¹nh tranh vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi”. G¾n kÕt héi nhËp kinh tÕ víi t¨ng c−êng quèc phßng, an ninh ph¶i ®¸p øng c¸c yªu cÇu c¬ b¶n sau: - Ph¶i c¨n cø thÕ m¹nh cña c¶ n−íc, mçi vïng, ®Þa ph−¬ng, ngµnh, lÜnh vùc; ®ång thêi ph¶i c¨n cø kh¶ n¨ng tù b¶o vÖ, kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu t¨ng c−êng quèc phßng, an ninh. Khi x©y dùng vµ th«ng qua qui ho¹ch cña tõng ngµnh, tõng vïng, tØnh, thµnh phè, cÇn xem xÐt vµ luËn chøng râ mèi quan hÖ gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ víi t¨ng c−êng quèc phßng, an ninh trong tæng thÓ vµ trong tõng c«ng tr×nh, tõng dù ¸n cô thÓ, b¶o ®¶m ®¸p øng c¶ môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ vµ c¶ môc tiªu t¨ng c−êng quèc phßng, an ninh. - Ph¶i gãp phÇn b¶o ®¶m cho nÒn kinh tÕ n−íc ta ph¸t triÓn æn ®Þnh, nhanh vµ v÷ng ch¾c; võa cã kh¶ n¨ng tù b¶o vÖ vµ ®−îc b¶o vÖ v÷ng ch¾c, võa cã kh¶ n¨ng vµ lu«n ë trong t− thÕ s½n sµng cao nhÊt vÒ kinh tÕ b¶o ®¶m quèc phßng, an ninh trong mäi t×nh huèng. - Trong hoµn c¶nh c¹nh tranh vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ, c¸c lùc l−îng thï ®Þch th−êng lîi dông chÝnh s¸ch kinh tÕ më cöa ®Ó ph¸ ho¹i ta vÒ mäi mÆt. Do vËy, g¾n kÕt héi nhËp kinh tÕ víi t¨ng c−êng quèc phßng, an ninh trong thêi kú míi ph¶i gãp phÇn kh¾c phôc nguy c¬ tôt hËu, khñng kho¶ng, chÖch h−íng x· héi chñ nghÜa, gi÷ v÷ng an ninh kinh tÕ vµ an ninh quèc gia. - §¸p øng yªu cÇu lµm cho quèc phßng, an ninh ®−îc còng cè v÷ng ch¾c, thÕ trËn, lùc l−îng vµ tiÒm n¨ng quèc phßng, an ninh kh«ng ngõng ®−îc t¨ng c−êng, c«ng nghiÖp quèc phßng cã kh¶ n¨ng b¶o ®¶m trang bÞ cho c¸c lùc l−îng vò trang nh÷ng vò khÝ, ph−¬ng tiÖn ngµy cµng hiÖn ®¹i, phï hîp víi nhu cÇu cña chiÕn tranh nh©n d©n b¶o vÖ Tæ quèc trong t−¬ng lai vµ sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ. B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 71 §Ó g¾n kÕt héi nhËp kinh tÕ víi t¨ng c−êng quèc phßng, an ninh cÇn n¾m v÷ng vµ thùc hiÖn theo nh÷ng nguyªn t¾c sau: - §¶m b¶o tÝnh toµn diÖn, c¬ b¶n, l©u dµi ngay trong chiÕn l−îc, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi g¾n víi t¨ng c−êng cñng cè quèc phßng, an ninh trªn ph¹m vi c¶ n−íc, tõng vïng, tõng ngµnh vµ ë tõng ®Þa ph−¬ng. - G¾n kÕt toµn diÖn ®ång thêi tËp trung cã träng ®iÓm, quan t©m ®Çu t− vµo nh÷ng vïng, ®Þa bµn chiÕn l−îc träng yÕu, nh÷ng ngµnh, nh÷ng lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi quan träng cña c¶ n−íc. - Cã ph−¬ng ¸n, kÕ ho¹ch s½n sµng ®iÒu chØnh thÝch øng víi thêi chiÕn vµ øng phã th¾ng lîi víi mäi t×nh huèng bÊt tr¾c xÈy ra. - G¾n kÕt HNKTQT víi t¨ng c−êng quèc phßng, an ninh lµ sù nghiÖp cña toµn d©n, cña mäi ngµnh, mäi cÊp, mäi thµnh phÇn kinh tÕ do §¶ng l·nh ®¹o, Nhµ n−íc qu¶n lý, víi mét hÖ thèng c¬ quan tham m−u cã n¨ng lùc, tr¸ch nhiÖm tèt vµ víi mét hÖ thèng ph¸p luËt chÝnh s¸ch ®ång bé vµ phï hîp. - G¾n kÕt HNKTQT víi t¨ng c−êng quèc phßng, an ninh, ®Ò xuÊt ¸p dông b»ng hai ph−¬ng thøc: G¾n kÕt theo vïng l·nh thæ; G¾n kÕt trong tõng ngµnh, tõng lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi chñ yÕu cña ®Êt n−íc. Néi dung g¾n kÕt HNKTQT, cÇn chó träng c¸c vÊn ®Ò sau: KÕt hîp tõ kh©u chän lùa ®èi t¸c lµm ¨n, nh÷ng ®èi t¸c ®ã vµo ta cã −u thÕ chÕ ngù c¹nh tranh víi c¸c thÕ lùc m¹nh bªn ngoµi, lµm cho c¸c thÕ lùc thï ®Þch muèn lµm g× chóng ta còng khã kh¨n. KÕt hîp trong viÖc chän lùa, ph©n bæ ®Çu t− vµo ngµnh nµo, vµo ®Þa bµn nµo cã lîi cho ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi tr−íc m¾t vµ l©u dµi, cho c¶ kinh tÕ vµ quèc phßng an ninh cña ®Êt n−íc. Kh¾c phôc t×nh tr¹ng chØ thÊy lîi tr−íc m¾t, lµm kinh tÕ b»ng mäi gi¸. C¸i g× cã thÓ nh©n nh−îng ®Ó thu hót ®Çu t− n−íc ngoµi, cã lîi cho ph¸t triÓn kinh tÕ th× cã thÓ nh©n nh−îng, nh−ng nh÷ng g× thuéc vÒ nguyªn t¾c th× kh«ng thÓ nh©n nh−îng. §Ó thùc hiÖn tèt sù g¾n kÕt HNKTQT viÖc cñng cè quèc phßng, an ninh trong nh÷ng n¨m tíi cÇn thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô sau: -T¨ng c−êng sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ hiÖu lùc qu¶n lý cña Nhµ n−íc, cña chÝnh quyÒn c¸c cÊp. - G¾n chñ tr−¬ng l·nh ®¹o víi t¨ng c−êng kiÓm tra viÖc thùc hiÖn chñ tr−¬ng, ®−êng lèi g¾n kÕt HNKTQT víi t¨ng c−êng quèc phßng, an ninh. B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 72 - Tæ chøc tèt viÖc s¬ kÕt, tæng kÕt rót kinh nghiÖm kÞp thêi, th−êng xuyªn theo ®Þnh kú ®Ó bæ sung chñ tr−¬ng vµ chØ ®¹o thùc hiÖn g¾n kÕt HNKTQT víi t¨ng c−êng quèc phßng ë ngµnh vµ ®Þa ph−¬ng. -X©y dùng quy ho¹ch, kÕ ho¹ch chiÕn l−îc tæng thÓ g¾n kÕt HNKTQT víi t¨ng c−êng quèc phßng, an ninh. ViÖc x©y dùng quy ho¹ch, kÕ ho¹ch chiÕn l−îc tæng thÓ, g¾n kÕt, ph¶i cã sù phèi hîp ®ång bé gi÷a c¸c bé, ngµnh, ®Þa ph−¬ng tõ kh©u kh¶o s¸t, ®¸nh gi¸ c¸c nguån lùc, trªn c¬ së ®ã x¸c ®Þnh môc tiªu, ph−¬ng h−íng vµ c¸c chÝnh s¸ch gi¶i ph¸p. - Hoµn thiÖn c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ph¸p luËt lµm c¬ së cho qu¸ tr×nh HNKTQT g¾n kÕt víi còng cè quèc phßng an ninh. - Cñng cè, kiÖn toµn vµ ph¸t huy ®Çy ®ñ n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm lµm tham m−u cña c¬ quan chuyªn tr¸ch quèc phßng, an ninh c¸c cÊp. B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 73 KÕt luËn, kiÕn nghÞ A. KÕt luËn Toµn cÇu ho¸, HNKTQT ®· vµ ®ang lµ xu thÕ ph¸t triÓn chñ ®¹o trong ®êi sèng kinh tÕ- x· héi toµn cÇu. Thùc hiÖn ®−êng lèi ®æi míi cña §¶ng vÒ ph¸t triÓn KTTT ®Þnh h−íng XHCN, chñ ®éng HNKTQT, trong nh÷ng n¨m qua ViÖt nam ®· ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng ghi nhËn, ®−îc céng ®ång quèc tÕ ®¸nh gi¸ cao. §ång thêi d−íi t¸c ®éng cña HNKTQT, t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ- x· héi ®Êt n−íc ®· cã nhiÒu biÕn ®æi võa mang nh÷ng yÕu tè tÝch cùc, võa tiÒm Èn nh÷ng th¸ch thøc cÇn tËp trung gi¶i quyÕt. Trªn c¬ së nghiªn cøu nh÷ng néi dung c¬ b¶n vÒ thùc tr¹ng, môc tiªu, ®Þnh h−íng, gi¶i ph¸p vÒ t¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ- x· héi ViÖt nam, ®Ò tµi ®Ò xuÊt mét sè kÕt luËn chñ yÕu sau ®©y: 1. TCH vµ HNKTQT lµ quy luËt ph¸t triÓn kh¸ch quan cña c¸c nÒn kinh tÕ quèc gia vµ nÒn kinh tÕ thÕ giíi trong giai ®o¹n hiÖn nay, ®· t¸c ®éng s©u s¾c ®Õn t− duy vµ ®êi sèng chÝnh trÞ, kinh tÕ- x· héi toµn cÇu. VÒ tæng thÓ, xu h−íng vËn ®éng cña thÕ giíi ®ang theo chiÒu h−íng tÝch cùc, tiÕn bé: héi nhËp ®· thùc sù trë thµnh ph−¬ng thøc ph¸t triÓn cña mçi quèc gia; l−u chuyÓn c¸c luång hµng ho¸, dÞch vô vµ c¸c dßng vèn ®Çu t− quèc tÕ ngµy cµng gia t¨ng; hîp t¸c song ph−¬ng, ®a ph−¬ng ë quy m« khu vùc vµ quèc tÕ ®ang ®−îc më réng, ph¸t triÓn theo h−íng tù do ho¸; hîp t¸c kinh tÕ, HNKTQT ®· trë thµnh cÇu nèi ph¸t triÓn c¸c mèi quan hÖ hîp t¸c c¸c lÜnh vùc v¨n ho¸- x· héi, an ninh quèc phßng gi÷a c¸c quèc gia; hoµ b×nh, ®oµn kÕt, h÷u nghÞ võa lµ môc tiªu võa lµ ph−¬ng thøc chñ ®¹o ®èi víi c¸c quèc gia nh»m t¨ng c−êng héi nhËp quèc tÕ; vai trß cña c¸c tæ chøc quèc tÕ, tæ chøc ChÝnh phñ, phi ChÝnh phñ, c¸c c«ng ty ®a quèc gia cã xu h−íng ngµy cµng t¨ng, t¸c ®éng chi phèi m¹nh ®Õn c¸c quèc gia; KTTT g¾n víi TCH vµ HNKTQT ®ang ph¸t triÓn m¹nh ë c¸c n−íc; c¸c vÊn ®Ò toµn cÇu: t¨ng tr−ëng bÒn v÷ng, vÊn ®Ò n¨ng l−îng, m«i tr−êng, nghÌo ®ãi, dÞch bÖnh, thÊt nghiÖp, téi ph¹m, gi¶i quyÕt xung ®ét khu vùc, chèng khñng bè ngµy cµng ®−îc c¸c quèc gia vµ céng ®ång quèc tÕ chñ ®éng quan t©m gi¶i quyÕt. Tuy nhiªn, d−íi t¸c ®éng cña TCH vµ HNKTQT nh÷ng vÊn ®Ò ®ang ®Æt ra vµ lµ nh÷ng th¸ch thøc ®èi víi c¸c quèc gia, ®Æc biÖt lµ c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn, ®ã lµ: viÖc gi¶i quyÕt c¸c quan hÖ gi÷a më cöa héi nhËp vµ cñng cè ®éc lËp d©n téc, b¶o vÖ chñ quyÒn quèc gia; th¸ch thøc vÒ sù ¸p ®Æt vÒ kinh tÕ vµ c¶ trong lÜnh vùc chÝnh trÞ- x· héi cña c¸c n−íc lín, ®Æc biÖt lµ Mü vµ ph−¬ng T©y ®èi víi viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch ®èi néi vµ ®èi ngo¹i cña c¸c n−íc ®ang vµ kÐm ph¸t triÓn; sù ph©n ho¸ B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 74 giµu nghÌo gi÷a c¸c quèc gia cã chiÒu h−íng gia t¨ng cïng víi viÖc gi¶i quyÕt c¸c kho¶n nî quèc tÕ cña c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn; c¸c vÊn ®Ò toµn cÇu ®ang cã chiÒu h−íng diÔn biÕn phøc t¹p, nhiÒu vÊn ®Ò cÊp b¸ch cÇn gi¶i quyÕt nh− thiªn tai, dÞch bÖnh, ®ãi nghÌo, thÊt nghiÖp, téi ph¹m quèc tÕ, khñng bè quèc tÕ. Nh÷ng xu h−íng tÝch cùc vµ tiªu cùc cña t×nh h×nh quèc tÕ trªn ®©y ph¶i ®−îc c¸c cÊp l·nh ®¹o, qu¶n lý nhµ n−íc nhËn thøc ®óng ®Ó ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch thÝch hîp, chØ ®¹o ®iÒu hµnh tèt gãp phÇn thùc hiÖn th¾ng lîi nhiÖm vô chiÕn l−îc, tÝch cùc, chñ ®éng HNKTQT cña §¶ng ta. 2. §èi víi ViÖt nam, cã thÓ kh¼ng ®Þnh mét c¸ch kh¸ch quan r»ng d−íi t¸c ®éng cña HNKTQT t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ- x· héi trong 20 n¨m qua ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn s©u s¾c, c¬ b¶n lµ theo chiÒu h−íng tÝch cùc, tiÕn bé. Thùc hiÖn chñ tr−¬ng ®æi míi, chñ ®éng HNKTQT chóng ta ®· ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ: t− duy chÝnh trÞ, kinh tÕ- x· héi trong c¸c cÊp l·nh ®¹o, doanh nghiÖp vµ céng ®ång d©n c− ®· cã sù ®æi míi theo h−íng cëi më, d©n chñ, thùc tÕ, n¨ng ®éng, s¸ng t¹o h¬n; nhËn thøc vÒ c¸c vÊn ®Ò trong n−íc vµ quèc tÕ cña c¸c tÇng líp nh©n d©n ë c¸c ®Þa ph−¬ng, kÓ c¶ vïng s©u, vïng xa, cña c¸c giíi t«n gi¸o, s¾c téc ®· ®−îc n©ng lªn mét b−íc. Trong lÜnh vùc kinh tÕ ®· cã nhiÒu thµnh tùu ®¸ng ghi nhËn: t¨ng tr−ëng t−¬ng ®èi æn ®Þnh ë møc cao so víi khu vùc vµ quèc tÕ; c¬ cÊu kinh tÕ ®· cã b−íc chuyÓn dÞch theo h−íng CNH-H§H; KTTT ®Þnh h−íng XHCN tõng b−íc ®−îc thiÕt lËp, c¸c lo¹i h×nh thÞ tr−êng chñ yÕu ®ang tõng b−íc h×nh thµnh, ®iÒu chØnh theo h−íng ®ång bé; ®êi sèng cña ng−êi d©n ®−îc c¶i thiÖn; mét sè ngµnh cã sù ph¸t triÓn ®ét ph¸ nh− c«ng nghiÖp, x©y dùng, th−¬ng m¹i vµ du lÞch; mét sè vÊn ®Ò vÒ lao ®éng, viÖc lµm, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo tõng b−íc ®−îc quan t©m gi¶i quyÕt, ®−îc céng ®ång Quèc tÕ ghi nhËn; ®êi sèng v¨n ho¸, tinh thÇn cña ng−êi d©n ®−îc n©ng lªn mét b−íc; æn ®Þnh chÝnh trÞ- an ninh quèc phßng, trËt tù x· héi ®−îc ®¶m b¶o; vÞ thÕ ViÖt nam trong khu vùc vµ quèc tÕ kh«ng ngõng ®−îc n©ng cao. 3. Bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc lµ chñ yÕu, thùc tiÔn HNKTQT trong nh÷ng n¨m qua ®ang béc lé nhiÒu yÕu tè tiªu cùc vµ lµ th¸ch thøc lín cÇn tËp trung gi¶i quyÕt: chÊt l−îng t¨ng tr−ëng ch−a cao; thiÕu c¸c ngµnh hµng vµ mÆt hµng cã søc c¹nh tranh cao trong vµ ngoµi n−íc; c¸c doanh nghiÖp ch−a thùc sù chñ ®éng HNKTQT; c¬ chÕ chÝnh s¸ch, khung khæ ph¸p lý, m«i tr−êng kinh tÕ - x· héi ch−a ®¸p øng yªu cÇu héi nhËp; t− duy trong c¸c cÊp l·nh ®¹o ®Æc biÖt lµ cÊp ®Þa ph−¬ng cßn chËm ®æi míi; d−íi t¸c ®éng cña nÒn KTTT vµ qu¸ tr×nh HNKTQT nhiÒu yÕu kÐm trong qu¶n lý nhµ n−íc ®−îc béc lé vµ cã phÇn gia t¨ng nh−: tham nhòng, quan liªu, ®Çu c¬ trôc lîi, kÓ c¶ B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 75 bu«n b¸n tr¸i phÐp. C¸c vÊn ®Ò bøc xóc nh− lao ®éng viÖc lµm, ph©n ho¸ giµu nghÌo, « nhiÔm m«i tr−êng sinh th¸i, tÖ n¹n x· héi ®ang lµ nh÷ng th¸ch thøc cÇn tËp trung gi¶i quyÕt trong nh÷ng n¨m tíi. Nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ vµ t¸c ®éng tiªu cùc cña qu¸ tr×nh HNKTQT nªu trªn cã nhiÒu, kh«ng kÓ c¸c nguyªn nh©n kh¸ch quan do lÞch sö ®Ó l¹i, c¸c nguyªn nh©n chñ quan chñ yÕu thuéc vÒ t− duy, vÒ tæ chøc qu¶n lý còng nh− viÖc phèi hîp thùc hiÖn: vÒ t− duy, cã lóc, cã n¬i nhËn thøc ch−a râ, ch−a ®Çy ®ñ, ch−a thèng nhÊt, ch−a t¹o ®−îc quyÕt t©m cao, sù ®ång thuËn cao vÒ HNKTQT; vÒ tæ chøc qu¶n lý cßn thiÕu mét chiÕn l−îc héi nhËp tæng thÓ, thiÕu b¶n lÜnh vµ quyÕt ®o¸n, ®«i khi cßn cã sù do dù, chËm trÔ; vÒ phèi hîp thùc hiÖn cßn cã sù ph©n t¸n, manh món, tuú høng cña c¸c cÊp, c¸c ngµnh, c¸c doanh nghiÖp vµ tÇng líp d©n c−. NhËn râ c¸c nguyªn nh©n chñ quan ®Ó cã biÖn ph¸p kh¾c phôc triÖt ®Ó lµ ch×a kho¸ ®Ó v−¬n lªn ®¹t ®−îc thµnh c«ng lín h¬n trong thêi gian tíi. 4. Nghiªn cøu kinh nghiÖm quèc tÕ vÒ chñ ®éng HNKTQT cã thÓ rót ra ®−îc c¸c bµi häc quan träng: kh¼ng ®Þnh qu¸ tr×nh HNKTQT lµ yªu cÇu kh¸ch quan kh«ng thÓ ®¶o ng−îc ®èi víi c¸c nÒn kinh tÕ quèc gia; kiÓm so¸t qu¸ tr×nh héi nhËp vµ nhÊn m¹nh vai trß cña Nhµ n−íc trong tæ chøc qu¸ tr×nh héi nhËp lµ nguyªn t¾c ®Ó HNKTQT thµnh c«ng; ®¶m b¶o æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« lµ ®iÒu kiÖn nÒn t¶ng ®Ó HNKTQT th¾ng lîi; hoµn thiÖn thÓ chÕ KTTT vµ thùc thi chÝnh s¸ch kinh tÕ më (t¨ng c−êng më cöa nÒn kinh tÕ) lµ ®iÒu kiÖn tiÕn quyÕt trong HNKTQT cña c¸c quèc gia; chñ ®éng t¹o lËp, khai th¸c vµ sö dông lîi thÕ so s¸nh ®éng lµ ph−¬ng thøc quan träng ®Ó chñ ®éng HNKTQT cña c¸c quèc gia; kÕt hîp linh ho¹t gi÷a hîp t¸c (ë chõng mùc nhÊt ®Þnh cã tho¶ hiÖp) vµ ®Êu tranh lµ biÖn ph¸p ®Ó cã kÕt qu¶ thµnh c«ng trong héi nhËp. §èi víi ViÖt nam, bªn c¹nh c¸c kinh nghiÖm quèc tÕ, trªn c¬ së chñ ®éng HNKTQT trong nh÷ng n¨m qua cã thÓ ®óc rót nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm riªng cã: kh¼ng ®Þnh vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng, nªu cao chøc n¨ng tæ chøc cña Nhµ n−íc vµ chÝnh quyÒn c¸c cÊp, thóc ®Èy vai trß tiªn phong cña c¸c doanh nghiÖp, ph¸t huy s¸ng kiÕn cña mäi ng−êi d©n, chñ ®éng, tÝch cùc, kiªn tr×, nhÊt qu¸n trong HNKTQT víi lé tr×nh vµ b−íc ®i thÝch hîp; tiÕp tôc ®æi míi t− duy, nhËn thøc râ h¬n, ®Çy ®ñ h¬n b¶n chÊt, ph−¬ng thøc vµ t¸c ®éng cña HNKTQT, tuyªn truyÒn s©u réng ®Ó ®¹t ®−îc sù ®ång thuËn cao cña c¸c cÊp, c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph−¬ng vµ c¸c tÇng líp nh©n d©n trong qu¸ tr×nh HNKTQT; tiÕp tôc t¨ng c−êng søc m¹nh néi lùc, tranh thñ sù hç trî quèc tÕ trong qu¸ tr×nh HNKTQT; gi¶i quyÕt tèt c¸c nhiÖm vô kinh tÕ g¾n kÕt víi c¸c nhiÖm vô v¨n ho¸ - x· héi trong qu¸ tr×nh héi nhËp; chuÈn bÞ tèt c¸c ®iÒu kiÖn chñ quan, khai th¸c tèt c¸c ®iÒu kiÖn kh¸ch quan nh»m chñ ®éng HNKTQT; B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 76 ®¶m b¶o æn ®Þnh chÝnh trÞ, an ninh quèc phßng, trËt tù an toµn x· héi trong qu¸ tr×nh t¨ng c−êng hîp t¸c, HNKTQT. 5. Thùc tiÔn kh¼ng ®Þnh yªu cÇu cÇn tiÕp tôc coi träng ®æi míi t− duy lý luËn, coi ®©y lµ b−íc më ®Çu cã ý nghÜa khai ph¸. B−íc tiÕp theo cña sù nghiÖp ®æi míi ph¶i mang tÇm vãc cña nh÷ng c¶i biÕn vÒ nhËn thøc, vÒ t− duy mét c¸ch triÖt ®Ó vµ ®ång bé, thÊm nhuÇn tÝnh §¶ng, tÝnh phª ph¸n vµ s¸ng t¹o, tÝnh khoa häc vµ thùc tiÔn. §Ó tiÕp tôc ®æi míi t− duy vµ n©ng cao tr×nh ®é t− duy lý luËn, cÇn ph¶i: ph¸t huy tinh thÇn ®éc lËp, s¸ng t¹o trong nhËn thøc vµ vËn dông; cÇn tæng kÕt vµ kh¸i qu¸t nh÷ng tiÕn bé, nh÷ng thay ®æi trong tù nhiªn, x· héi vµ nÒn v¨n minh nh©n lo¹i ®· tÝch luü cho ®Õn nay; kh¾c phôc bÖnh chñ quan duy ý chÝ, nh÷ng biÓu hiÖn cña t− duy kinh nghiÖm, t− duy gi¸o ®iÒu; coi träng c«ng t¸c tæng kÕt thùc tiÔn; l¾ng nghe, tiÕp thu nh÷ng d− luËn tÝch cùc trong céng ®ång; ph¶i cã nh÷ng ®æi míi trong ho¹t ®éng nghiªn cøu lý luËn trªn nh÷ng vÊn ®Ò tõ néi dung, ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu, ®Õn vÊn ®Ò qu¶n lý vµ x©y dùng ®éi ngò c¸n bé nghiªn cøu khoa häc. 6. Tr−íc sù ph¸t triÓn vò b·o cña c¸ch m¹ng KHCN vµ sù biÕn ®æi to lín trong c¸c lÜnh vùc chÝnh trÞ, kinh tÕ do qu¸ tr×nh HNKTQT ngµy cµng diÔn ra theo chiÒu réng vµ chiÒu s©u, dù b¸o sÏ cã sù t¸c ®éng m¹nh cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ x· héi cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m tíi. Tuy nhiªn, sù t¸c ®éng nµy sÏ cã nh÷ng cÊp ®é kh¸c nhau, ë nh÷ng lÜnh vùc vµ ®èi t−îng kh¸c nhau. ChiÒu h−íng chung lµ møc ®é, c−êng ®é sÏ cã nh÷ng t¸c ®éng m¹nh lan to¶ s©u vµo c¸c ®Þa ph−¬ng, vïng s©u vïng xa, c¸c d©n téc Ýt ng−êi, c¸c tÇng líp t«n gi¸o, c¸c ®èi t−îng nh©n d©n, thanh thiÕu niªn. 7. Thùc tiÔn tham gia HNKTQT trong nh÷ng n¨m qua, n¾m b¾t nh÷ng xu thÕ vËn ®éng quan hÖ quèc tÕ, tËn dông nh÷ng c¬ héi tiÒm n¨ng, chóng ta cã thÓ hoµn toµn tù gi¸c nhËn thøc vµ tÝch cùc chñ ®éng, m¹nh d¹n h¬n n÷a trong HNKTQT. T− t−ëng chØ ®¹o ®−îc x¸c ®Þnh lµ: tiÕp tôc thùc hiÖn nhÊt qu¸n ®−êng lèi ®èi ngo¹i ®éc lËp tù chñ, hoµ b×nh, hîp t¸c vµ ph¸t triÓn; më réng ®a ph−¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸ c¸c quan hÖ quèc tÕ, chñ ®éng vµ tÝch cùc HNKTQT, ®ång thêi më réng hîp t¸c quèc tÕ trªn c¸c lÜnh vùc kh¸c. 8. C¸c gi¶i ph¸p nh»m chñ ®éng HNKTQT ph¸t huy c¸c t¸c ®éng tÝch cùc, ng¨n ngõa c¸c t¸c ®éng tiªu cùc ®−îc luËn chøng ë phÇn trªn, trong ®ã c¸c gi¶i ph¸p mang tÝnh ®ét ph¸ ®−îc ®Ò xuÊt lµ: hoµn thiÖn c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ph¸p luËt; t¨ng c−êng c¶i c¸ch hµnh chÝnh; n©ng cao chÊt l−îng nguån nh©n lùc; chñ ®éng khÈn tr−¬ng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ kÕt hîp víi hoµn thiÖn thÓ chÕ KTTT ®Þnh h−íng XHCN. B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 77 9. TÝch cùc chñ ®éng HNKTQT lµ chñ tr−¬ng ®óng ®ßi hái sù nç lùc tham gia cña c¸c cÊp c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph−¬ng, doanh nghiÖp vµ céng ®ång d©n c−. Yªu cÇu cÇn tiÕp tôc ®æi míi t− duy trong ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, chØ ®¹o ®iÒu hµnh, tæ chøc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô KT-XH g¾n víi viÖc cñng cè hÖ thèng chÝnh trÞ, t¨ng c−êng sù l·nh ®¹o cña c¸c tæ chøc ®¶ng, ®Èy m¹nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh trong c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc, t¨ng c−êng c«ng t¸c gi¸o dôc chÝnh trÞ, t− t−ëng kÕt hîp víi c«ng t¸c ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô. C¸c nhiÖm vô nµy cÇn ®−îc thùc hiÖn ®ång bé víi c¸c gi¶i ph¸p thiÕt thùc. 10. VÊn ®Ò quyÕt ®Þnh nhÊt ®èi víi sù ph¸t triÓn cña ViÖt nam trong nh÷ng n¨m tíi ®ã lµ ph¶i cã t− duy míi vÒ ph¸t triÓn, nhËn diÖn ®óng c¸c chiÒu h−íng thay ®æi cña quèc tÕ/khu vùc, hµnh ®éng quyÕt ®o¸n theo nguyªn t¾c hîp th«ng lÖ quèc tÕ còng nh− ®Æc thï ph¸t triÓn cña ®Êt n−íc; chó träng c¸c nç lùc c¶i c¸ch bªn trong trªn c¬ së chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi ®· x¸c ®Þnh; ®Èy m¹nh gia nhËp WTO sím, c¶i c¸ch toµn diÖn hÖ thèng ph¸p luËt, thÓ chÕ, c¬ cÊu kinh tÕ vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh, ph¸t huy vai trß chñ thÓ trùc tiÕp cña lùc l−îng doanh nghiÖp; hµi hoµ ho¸ c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ víi viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi, m«i tr−êng theo h−íng thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn bÒn v÷ng. ViÖt nam cÇn tËn dông mäi c¬ héi trong t−¬ng lai ph¸t triÓn cña khu vùc vµ ®iÒu chØnh chiÕn l−îc ph¸t triÓn theo c¸ch cña mét ®Êt n−íc ®· cã thÕ vµ lùc míi sau 20 n¨m ®æi míi vµ ph¸t triÓn. B. KiÕn nghÞ Trªn c¬ së ph¸t triÓn nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ t¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt nam, xem xÐt qu¸ tr×nh HNKTQT ë ViÖt nam tõ khi thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi ®Õn nay, ®óc rót nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm quèc tÕ vµ trong n−íc vÒ chñ ®éng HNKTQT, c¨n cø vµo nh÷ng dù b¸o vÒ nh÷ng t¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt nam trong nh÷ng n¨m tíi, ®Ò tµi xin kiÕn nghÞ mét sè vÊn ®Ò nh»m t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó chóng ta thùc hiÖn nhÊt qu¸n chñ tr−¬ng chñ ®éng HNKTQT vµ xö lý tèt c¸c t¸c ®éng ng−îc chiÒu cã thÓ xÈy ra trong thêi gian tíi nh− sau: 1. CÇn kh¼ng ®Þnh vµ ®i tíi nhÊt trÝ cao mét sè vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn quan träng liªn quan ®Õn HNKTQT nh− sau: 1.1. Héi nhËp nãi chung, HNKTQT nãi riªng lu«n lu«n g¾n liÒn víi ph¸t triÓn, ®ã lµ ph−¬ng thøc bao trïm ®Ó thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn trong B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 78 thêi ®¹i ngµy nay. B¶n chÊt cña héi nhËp lµ ph¸t triÓn, lµ tiÕn bé, c¸c quèc gia ®ang vµ chËm ph¸t triÓn do nh÷ng khã kh¨n kh¸ch quan vµ chñ quan, nÕu tham gia héi nhËp cµng chËm th× cµng mÊt hÕt c¬ héi vµ h¹n chÕ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn. Thùc tiÔn HNKTQT ë hÇu hÕt c¸c quèc gia trªn thÕ giíi ®Òu ®¹t ®−îc thµnh c«ng. Nh÷ng h¹n chÕ vµ t¸c ®éng tiªu cùc cña qu¸ tr×nh HNKTQT ë n¬i nµy hay n¬i kh¸c chØ diÔn ra trong mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh vµ chñ yÕu do viÖc xö lý c¸c vÊn ®Ò cô thÓ liªn quan ®Õn ®iÒu kiÖn vµ b−íc ®i trong qu¸ tr×nh héi nhËp. Kinh nghiÖm quèc tÕ quan träng nhÊt ®Ó HNKTQT thµnh c«ng ®èi víi c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn lµ ph¶i hoµn thiÖn thÓ chÕ KTTT vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ më ®ång thêi ®Ò cao vai trß cña nhµ n−íc trong viÖc kiªn tr× môc tiªu thèng nhÊt, ®¶m b¶o æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« vµ kiÓm so¸t qu¸ tr×nh héi nhËp. 1.2. Kh¼ng ®Þnh c¶ vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn: nÕu m« h×nh KTTT lµ thµnh qu¶ cña nÒn v¨n minh nh©n lo¹i th× nhµ n−íc ph¸p quyÒn trong nÒn KTTT còng lµ ®iÒu kiÖn tÊt yÕu ®Ó thùc hiÖn m« h×nh ®ã. Trong xu thÕ HNKTQT ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó héi nhËp thµnh c«ng lµ tiÕp tôc cñng cè vµ hoµn thiÖn hÖ thèng nhµ n−íc ph¸p quyÒn. §èi víi ViÖt Nam, tiÕp tôc kh¼ng ®Þnh x©y dùng nÒn KTTT ®Þnh h−íng XHCN lµ phï hîp víi xu thÕ héi nhËp cña thêi ®¹i vµ ®¶m b¶o yªu cÇu ph¸t triÓn ®Êt n−íc phån vinh, trong ®ã vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng CSVN lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña 20 n¨m ®æi míi võa qua vµ tiÕp tôc thùc hiÖn th¾ng lîi qu¸ tr×nh HNKTQT trong thêi gian tíi. 1.3. Kh¼ng ®Þnh c¶ vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn qu¸ tr×nh HNKTQT cã t¸c ®éng s©u réng ®Õn mäi mÆt t− duy ®êi sèng kinh tÕ – x· héi cña mäi quèc gia, trong ®ã cã ViÖt Nam. Trªn gãc ®é ®ã, HNKTQT tÊt yÕu t¸c ®éng ®Õn c¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ vµ chÞu ¶nh h−ëng ng−îc l¹i cña c¸c quan ®iÓm vµ vai trß cña hÖ thèng chÝnh trÞ. CÇn ph¶i c¶nh b¸o r»ng, HNKTQT ngµy nay lµ thÓ hiÖn cña xu h−íng TCH, trong ®ã tÊt yÕu sÏ chÞu ¶nh h−ëng cña TCH theo quü ®¹o t− b¶n chñ nghÜa. Tuy vËy kh«ng thÓ ®ång nhÊt qu¸ tr×nh TCH nãi chung víi TCH t− b¶n chñ nghÜa nãi riªng v× qu¸ tr×nh TCH nãi chung cã logic néi t¹i cña nã, chÝnh phong trµo ®Êu tranh cña quÇn chóng nh©n d©n ë c¸c n−íc t− b¶n chñ nghÜa ph¸t triÓn hiÖn ®ang chèng l¹i mét sè biÖn ph¸p cùc ®oan cña chÝnh phñ n−íc hä trong qu¸ tr×nh héi nhËp (phong trµo gi¶i héi nhËp) lµ thÓ hiÖn sù ®Êu tranh cña c¸c lùc l−îng tiÕn bé chèng l¹i c¸c ý muèn chñ quan ¸p ®Æt qu¸ tr×nh héi nhËp. Tõ ®ã cÇn vµ cã thÓ kh¼ng ®Þnh vai trß n¨ng ®éng cña c¸c lùc l−îng chÝnh trÞ tiÕn bé trong viÖc thóc ®Èy qu¸ tr×nh HNKTQT vµ TCH ®i tíi môc tiªu tiÕn bé cña nh©n lo¹i. ChÝnh n¬i ®©y sÏ ph¸t triÓn c¸c lùc l−îng B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 79 vµ phong trµo chÝnh trÞ tiÕn bé cña c¸c quèc gia trªn thÕ giíi vµ t×m ra ph−¬ng thøc ho¹t ®éng míi phï hîp víi vai trß vµ ®iÒu kiÖn hoµn thµnh cña nã. 1.4. Kh¼ng ®Þnh chñ tr−¬ng nhÊt qu¸n cña §¶ng vµ nhµ n−íc ta, chñ ®éng HNKTQT thÓ hiÖn qua c¸c v¨n kiÖn cña §¶ng, ®Æc biÖt ®−îc cô thÓ ho¸ t¹i nghÞ quyÕt 07 –NQ/TW cña Bé chÝnh trÞ ngµy 27/11/2001 víi 5 quan ®iÓm chØ ®¹o vµ 9 nhiÖm vô cô thÓ lµ hoµn toµn ®óng ®¾n. Nh÷ng h¹n chÕ vµ t¸c ®éng tiªu cùc víi t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt nam trong thêi gian qua, bªn c¹nh c¸c khã kh¨n kh¸ch quan, chñ yÕu lµ b¾t nguån tõ viÖc ch−a qu¸n triÖt ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi c¸c t− t−ëng c¬ b¶n cña §¶ng trong viÖc xö lý c¸c ®iÒu kiÖn vµ b−íc ®i cô thÓ trong qu¸ tr×nh héi nhËp. §Ó n©ng cao vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng ®èi víi tiÕn tr×nh HNKTQT còng nh− trong viÖc x©y dùng thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr−êng ®Þnh h−íng XHCN ë n−íc ta cÇn cã nh÷ng nghiªn cøu ®éc lËp vµ toµn diÖn h¬n vÒ vÊn ®Ò nµy. 1.5. Kh¼ng ®Þnh vai trß ®æi míi t− duy, bao gåm c¶ t− duy lý luËn ®èi víi viÖc thùc hiÖn thµnh c«ng qu¸ tr×nh HNKTQT, trong ®ã liªn quan ®Õn dÒ tµi nµy, xin kh¼ng ®Þnh vai trß cña t− duy vÒ m« h×nh vµ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn cña quèc gia cã ý nghÜa cùc kú quan träng. §Ò nghÞ §¶ng vµ nhµ n−íc xem xÐt vµ giao cho mét c¬ quan ®ñ tÇm cì tæ chøc phèi hîp thùc hiÖn nhiÖm vô nghiªn cøu nãi trªn lµm c¬ së cho c¸c quyÕt s¸ch lín cña §¶ng vµ nhµ n−íc trong thêi gian tíi. 2. CÇn kh¼ng ®Þnh vµ tiÕp tôc triÓn khai m¹nh, cô thÓ ho¸ mét sè vÊn ®Ò ë tÇm chØ ®¹o chiÕn l−îc cã liªn quan ®Õn qóa tr×nh HNKTQT nh− sau: 2.1. Kh¼ng ®Þnh sù cÇn thiÕt kh¸ch quan cña viÖc x©y dùng chiÕn l−îc tæng thÓ vÒ HNKTQT cña quèc gia g¾n víi chiÕn l−îc ph¸t triÓn KT-XH tõng giai ®o¹n. CÇn sím x©y dùng ®−îc chiÕn l−îc tæng thÓ, lé tr×nh cô thÓ vÒ chñ ®éng HNKTQT trong ®ã cô thÓ ho¸ c¸c quan ®iÓm chØ ®¹o, c¸c nhiÖm vô träng t©m, lé tr×nh héi nhËp g¾n víi t×nh h×nh KT- XH trong n−íc vµ xu thÕ ph¸t triÓn cña thÕ giíi. ChiÕn l−îc cô thÓ ph¶i ph¸t huy tèi ®a néi lùc, n©ng cao hiÖu qu¶ hîp t¸c quèc tÕ, b¶o ®¶m ®éc lËp tù chñ vµ ®Þnh h−íng XHCN, b¶o vÖ lîi Ých d©n téc, an ninh quèc gia, gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc, b¶o vÖ m«i tr−êng sinh th¸i. X©y dùng chiÕn l−îc HNKTQT ph¶i ®¸p øng c¸c quy ®Þnh cña c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ mµ n−íc ta tham gia, ®ång thêi tranh thñ nh÷ng −u ®·i dµnh cho c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn chó träng viÖc phèi hîp c¸c lé tr×nh héi nhËp ®¬n ph−¬ng, song ph−¬ng vµ ®a ph−¬ng thµnh mét thÓ nhÊt qu¸n. B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 80 2.2. KiÕn nghÞ m« h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña n−íc ta trong vµi thËp kû tíi phï hîp víi xu thÕ TCH vµ HNKTQT lµ: x©y dùng m« h×nh KTTT më ®Þnh h−íng XHCN, hoµn thiÖn nhµ n−íc ph¸p quyÒn XHCN, lÊy KHCN vµ nÒn v¨n ho¸ d©n téc – hiÖn ®¹i lµm nguån lùc vµ ®éng lùc ph¸t triÓn, tõng b−íc x©y dùng nÒn kinh tÕ tri thøc. 2.3. Víi m« h×nh ph¸t triÓn nªu trªn xin ®Ò xuÊt h−íng ®ét ph¸ vµo mét sè lÜnh vùc sau: a. §ét ph¸ vÒ t− duy: trªn nÒn t¶ng ®æi míi t− duy theo xu h−íng TCH vµ HNKTQT nãi chung, ®Ò nghÞ chó träng kh©u ®ét ph¸ lµ gi¶i phãng t− duy vÒ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn, ®Ó t×m ra mäi c¬ héi, mäi ph−¬ng thøc, ®Èy nhanh tèc ®é vµ n©ng cao chÊt l−îng ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, g¾n kinh tÕ víi x· héi, sím ®i vµo quü ®¹o ph¸t triÓn bÒn v÷ng. b. §ét ph¸ vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch: trªn c¬ së x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt, c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®¶m b¶o ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, chñ ®éng HNKTQT, ®Ò nghÞ chó träng kh©u ®ét ph¸ lµ x©y dùng hoµn thiÖn c¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch vÒ ph¸t huy sö dông, ®·i ngé ®èi víi ng−êi lao ®éng vµ c¸c tÇng líp d©n c−, kÓ c¶ ng−êi ViÖt nam ®Þnh c− ë n−íc ngoµi. Kinh nghiÖm x−a nay ®Òu cho thÊy ®©y lµ nguån lùc v« tËn, lµ yÕu tè nÒn t¶ng vµ quan träng nhÊt, lµ chñ thÓ g©y dùng vµ b¶o vÖ ®Êt n−íc, b¶o vÖ chÕ ®é x· héi tèt ®Ñp. c . §ét ph¸ vÒ gi¶i ph¸p: Trªn c¬ së hÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé vÒ ®æi míi t− duy vµ thóc ®Èy ph¸t triÓn KT –XH chñ ®éng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña HNKTQT ë ViÖt nam, ®Ò nghÞ chó träng gi¶i ph¸p mang tÝnh ®ét ph¸ lµ t¨ng c−êng ®Çu t−, thóc ®Èy n©ng lªn mét tÇm cao míi c«ng t¸c ®µo t¹o, båi d−ìng vµ n©ng cao chÊt l−îng nguån nh©n lùc nãi chung, ®Æc biÖt lµ nguån nh©n lùc phôc vô cho qu¸ tr×nh HNKTQT, bao gåm c¶ ®éi ngò doanh nh©n, c¸n bé KHCN, c¸n bé v¨n ho¸- nghÖ thuËt, c¸n bé qu¶n lý nhµ n−íc vµ ng−êi lao ®éng. C«ng t¸c ®µo t¹o båi d−ìng nµy ph¶i ®−îc tiÕp cËn tõ nhiÒu gãc ®é, c¶ thÓ lùc, c¶ trÝ lùc, c¶ t©m lùc c¶ vÒ v¨n ho¸, chuyªn m«n vµ sù gi¸c ngé chÝnh trÞ t− t−ëng, ®Æc biÖt lµ båi d−ìng t− duy ®æi míi vÒ HNKTQT . Ba mÆt ®ét ph¸ t− duy vÒ chÝnh s¸ch vÒ gi¶i ph¸p nãi trªn cïng héi tô cïng tËp trung h−íng vµo viÖc thùc hiÖn m« h×nh ph¸t triÓn KT-XH cña n−íc ta trong ®iÒu kiÖn HNKTQT, trªn c¬ së ®ã sÏ t¹o nªn sù céng h−ëng ®Ó thùc hiÖn th¾ng lîi c¸c môc tiªu chiÕn l−îc ®Ò ra. B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 81 3. KiÕn nghÞ vÒ viÖc triÓn khai m¹nh mét sè gi¶i ph¸p lín, mang tÝnh träng t©m sau: 3.1. KiÕn nghÞ §¶ng vµ nhµ n−íc chØ ®¹o sím døt ®iÓm (trong n¨m 2006) viÖc ®µm ph¸n gia nhËp WTO ®ång thêi tÝch cùc tham gia vµo c¸c liªn kÕt kinh tÕ khu vùc, ký kÕt hiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i song ph−¬ng vµ ®a ph−¬ng. KÞnh nghiÖm quan träng nhÊt ®Ó ®µm ph¸n thµnh c«ng lµ ®¶m b¶o sù phèi hîp vµ nhÊt trÝ cao gi÷a c¸c bé ngµnh vÒ néi dung còng nh− th¸ch thøc, tæ chøc ®µm ph¸n. Khi ®· ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh còng cÇn cã sù phèi hîp vµ thèng nhÊt cao trong viÖc tæ chøc triÓn khai thùc hiÖn c¸c cam kÕt quèc tÕ ®ã. 3.2. §Ò nghÞ §¶ng vµ nhµ n−íc chØ ®¹o tËp trung x©y dùng vµ triÓn khai ®ång bé ch−¬ng tr×nh th«ng tin tuyªn truyÒn gi¸o dôc nh»m n©ng cao nhËn thøc, ®æi míi t− duy ph¸t huy s¸ng kiÕn, chñ ®éng tÝch cùc cña toµn thÓ quÇn chóng nh©n d©n thuéc c¸c tÇng líp x· héi kh¸c nhau c¸c vïng, miÒn trong c¶ n−íc. Suy cho ®Õn cïng th× ng−êi d©n víi nhËn thøc, nhiÖt t×nh vµ hµnh ®éng cña hä sÏ quyÕt ®Þnh sù nghiÖp ®æi míi còng nh− sù nghiÖp ph¸t triÓn KT- XH bÒn v÷ng trong xu thÕ HNKTQT. Kinh nghiÖm ë nhiÒu quèc gia cho thÊy sù ñng hé triÖt ®Ó vµ sù ®ång thuËn cña quÇn chóng nh©n d©n cã vai trß hÕt søc quan träng trong viÖc tæ chøc thùc hiÖn qu¸ tr×nh HNKTQT, ®Æc biÖt khi xÈy ra nh÷ng biÕn ®éng khã l−êng cña thÞ tr−êng thÕ giíi vµ t¸c ®éng cña nh÷ng rñi ro ®ã vµo nÒn kinh tÕ trong n−íc th× chÝnh ng−êi d©n sÏ lµ ng−êi trùc tiÕp g¸nh chÞu, chia sÎ còng nh− cã kh¶ n¨ng lµm dÞu bít nh÷ng t¸c h¹i cã thÓ xÈy ra. Còng chÝnh ng−¬i d©n lµ lùc l−îng s¶n xuÊt trùc tiÕp trong c¸c doanh nghiÖp s¸t c¸nh víi c¸c doanh nh©n, ph¸t huy s¸ng kiÕn ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. ChÝnh viÖc thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh th«ng tin, tuyªn truyÒn, gi¸o dôc ®èi víi mäi tÇng líp d©n c− lµ phï hîp víi chñ tr−¬ng “d©n biÕt, d©n bµn, d©n lµm, d©n kiÓm tra” còng nh− chñ tr−¬ng “thùc hiÖn d©n chñ ë c¬ së” trong ch−¬ng tr×nh HNKTQT. Ch−¬ng tr×nh nµy ph¶i ®−îc sù chØ ®¹o vµ phèi hîp ®ång bé cña c¸c bé ban ngµnh tõ Trung −¬ng xuèng c¬ së nh− Ban t− t−ëng v¨n ho¸ TW, Bé v¨n ho¸- th«ng tin, Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, Uû ban TW MÆt trËn Tæ quèc ViÖt nam, c¸c ®oµn thÓ chÝnh trÞ x· héi, c¸c hiÖp héi nghÒ nghiÖp tõ trung −¬ng xuèng ®Þa ph−¬ng.. 3.3. Thùc hiÖn gi¶i ph¸p cã tÝnh ®ét ph¸ mang tÇm chØ ®¹o chiÕn l−îc ®· nªu ë môc 2.3 ë trªn, ®Ò nghÞ §¶ng vµ nhµ n−íc chØ ®¹o tËp trung x©y dùng vµ B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 82 triÓn khai ch−¬ng tr×nh khai th¸c mäi nguån lùc cña x· héi, trong vµ ngoµi n−íc ®Ó ®Çu t−, thóc ®Èy vµ n©ng lªn tÇm cao míi c«ng t¸c ®µo t¹o, båi d−ìng vµ n©ng cao chÊt l−îng nguån nh©n lùc nãi chung, ®Æc biÖt lµ nguån nh©n lùc phôc vô cho qu¸ tr×nh HNKTQT. ViÖc ®µo t¹o båi d−ìng nµy kh«ng chØ n©ng cao n¨ng lùc, nghÒ nghiÖp cña ng−êi lao ®éng mµ con n©ng cao c¶ thÓ lùc vµ t©m lùc (b¶n lÜnh, nghÞ lùc) cña hä còng nh− n©ng cao tr×nh ®é v¨n ho¸, thÈm mü vÒ sù hiÓu biÕt s©u lÞch sö, b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc víi viÖc h×nh thµnh vµ tæ chøc mét x· héi häc tËp suèt ®êi. Th«ng qua ®ã mµ t¹o nªn nÒn t¶ng cho sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng, cho sù n©ng cao chÊt l−îng ph¸t triÓn, n©ng cao chÊt l−îng cuéc sèng ®¶m b¶o cho sù tr−êng tån cña d©n téc ta trong tiÕn tr×nh HNKTQT vµ TCH . Ngoµi nh÷ng kiÕn nghÞ chung ë trªn, ®Ò tµi xin nªu mét sè kiÕn nghÞ cô thÓ ®èi víi c¸c c¬ quan §¶ng, nhµ n−íc vÒ ®æi míi t− duy, chñ ®éng HNKTQT nh− sau: 1. §èi víi Trung −¬ng §¶ng: - Bé chÝnh trÞ, BCH Trung −¬ng §¶ng sím cã nh÷ng kÕt luËn t¹o ®iÒu kiÖn dÉn ®−êng cho ChÝnh phñ, c¸c Ban, ngµnh, c¸c ®Þa ph−¬ng, c¸c tæ chøc doanh nghiÖp vµ céng ®ång thÊm nhuÇn, nhËn thøc ®óng mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn cña ®Êt n−íc trong bèi c¶nh míi: thÓ chÕ KTTT ®Þnh h−íng XHCN; vai trß, chøc n¨ng cña c¸c bé phËn cÊu thµnh trong hÖ thèng chÝnh trÞ; mèi quan hÖ gi÷a ®éc lËp d©n téc, CNXH vµ sù phån vinh cña d©n téc; gi÷a tù do, d©n chñ vµ tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n; vai trß cña giai cÊp c«ng nh©n vµ liªn minh c«ng-n«ng; vÊn ®Ò së h÷u vµ bãc lét, nh÷ng gi¸ trÞ chuÈn mùc vÒ ®¹o ®øc truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i trong bèi c¶nh HNKTQT. §©y lµ nh÷ng vÊn ®Ò c¸c cÊp, c¸c ngµnh, giíi khoa häc vµ céng ®ång rÊt quan t©m. - ChØ ®¹o ChÝnh phñ sím tæ chøc tæng kÕt, ®¸nh gi¸ 5 n¨m NghÞ quyÕt 07/NQ-TW cña Bé chÝnh trÞ vÒ HNKTQT rót ra nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm ®Ó kÞp thêi bæ sung c¸c vÊn ®Ò míi. - ChØ ®¹o c¸c ®¶ng bé ®Þa ph−¬ng ®−a vÊn ®Ò héi nhËp vµo NghÞ quyÕt ®¹i héi ®¶ng bé nh− lµ mét nhiÖm vô cã tÇm quan träng hµng ®Çu. §iÒu nµy sÏ t¹o b−íc ®ét ph¸ míi trong viÖc chñ ®éng tham gia HNKTQT cña ®Þa ph−¬ng. - §Ò nghÞ xem xÐt, chØ ®¹o nghiªn cøu ®Ó cã kÕt luËn: ViÖt Nam ®· thùc sù héi nhËp quèc tÕ trªn c¸c lÜnh vùc kinh tÕ, x· héi, hay chØ trong lÜnh vùc kinh tÕ. Qua viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi cho thÊy ViÖt Nam kh«ng chØ tham gia HNKTQT mµ ®ang tham gia héi nhËp trªn mét sè lÜnh vùc: kinh tÕ, x· héi, B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 83 v¨n ho¸ - nghÖ thuËt, thÓ dôc - thÓ thao, an ninh quèc phßng vµ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò toµn cÇu. §©y còng lµ xu h−íng tÊt yÕu cña qóa tr×nh TCH. 2. §èi víi Quèc héi - §Ò nghÞ Quèc héi xem xÐt ®−a nhiÖm vô HNKTQT vµo c¸c ch−¬ng tr×nh x©y dùng hÖ thèng ph¸p luËt ®Ó t¹o hµnh lang ph¸p lý c¬ b¶n ®¶m b¶o hiÖu qu¶ h¬n trong viÖc thùc hiÖn chñ tr−¬ng tÝch cùc, chñ ®éng HNKTQT cña n−íc ta. (Thùc tiÔn trong nh÷ng n¨m qua cho thÊy Quèc héi ®· tÝch cùc chØ ®¹o vµ phª duyÖt nhiÒu bé LuËt míi (kÓ c¶ söa ®æi, ®iÒu chØnh, bæ sung), song nh×n chung hÖ thèng luËt ph¸p ch−a ®¸p øng yªu cÇu HNKTQT (ch−a ®Çy ®ñ vµ chång chÐo) nhiÒu néi dung cßn chung chung ch−a cã nh÷ng thiÕt chÕ ®Çy ®ñ ®Ó b¾t buéc thùc hiÖn. Ngoµi c¸c nguyªn nh©n kh¸ch quan, nh−ng vÒ mÆt chñ quan c«ng t¸c nghiªn cøu cßn yÕu, kinh nghiÖm x©y dùng luËt so víi c¸c n−íc cßn kÐm, ch−a tranh thñ tèt c¸c ý kiÕn t− vÊn cña c¸c chuyªn gia kÓ c¶ chuyªn gia n−íc ngoµi). - Xóc tiÕn m¹nh viÖc ®iÒu chØnh, bæ sung, hoµn thiÖn hÖ thèng hÖ luËt ph¸p víi mét lé tr×nh, kÕ ho¹ch cã tÝnh chñ ®éng cao vµ hiÖu qu¶. - Quèc héi nghiªn cøu xem xÐt ®iÒu chØnh ph©n bè ng©n s¸ch ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò bøc xóc nh− phßng chèng thiªn tai, dÞch bÖnh, tÖ n¹n x· héi, t¨ng chi cho GD§T, KHCN. - Uû ban Th−êng vô Quèc héi, Uû ban Ph¸p luËt cña Quèc héi chØ ®¹o ChÝnh phñ cã gi¶i ph¸p cô thÓ ho¸ c¸c bé LuËt mét c¸ch kÞp thêi ®Ó ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ KT-XH ®Êt n−íc phï hîp víi tiÕn tr×nh HNKTQT. 3. §èi víi ChÝnh phñ - ChØ ®¹o c¸c Bé, ban, ngµnh vµ c¸c ®Þa ph−¬ng x©y dùng ®Þnh h−íng chiÕn l−îc vÒ héi nhËp trong ngµnh vµ lÜnh vùc cô thÓ. - ChØ ®¹o x©y dùng vµ phª duyÖt chiÕn l−îc ph¸t triÓn KT-XH ViÖt nam ®Õn n¨m 2020 nh»m c¬ b¶n ®−a ®Êt n−íc ta trë thµnh mét n−íc c«ng nghiÖp. ViÖc phª duyÖt chiÕn l−îc sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ngµnh, c¸c cÊp, c¸c ®Þa ph−¬ng x©y dùng quy ho¹ch, ®Þnh h−íng chiÕn l−îc cña m×nh. - Xóc tiÕn nhanh viÖc x©y dùng ChiÕn l−îc tæng thÓ vÒ HNKTQT g¾n víi chiÕn l−îc ph¸t triÓn KT- XH víi môc tiªu, néi dung, lé tr×nh kh¶ thi. Tr−íc m¾t, sím x©y dùng ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng HNKTQT víi hai néi dung c¬ b¶n B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 84 lµ: §iÒu chØnh c¬ cÊu kinh tÕ vµ lé tr×nh cam kÕt víi Tæ chøc Th−¬ng m¹i ThÕ giíi (WTO). - §iÒu chØnh ”§Þnh h−íng quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn ®« thÞ ViÖt nam ®Õn n¨m 2020”. §Þnh h−íng quy ho¹ch nµy ®· ®−îc ChÝnh phñ phª duyÖt tõ n¨m 1999 vµ béc lé nhiÒu néi dung kh«ng phï hîp cÇn bæ sung nh−: môc tiªu, ®Þnh h−íng, quy ho¹ch sö dông ®Êt, c¸c chØ tiªu d©n sè, c¸c quy chuÈn x©y dùng… - §iÒu chØnh, hoµn thiÖn quy ho¹ch ph¸t triÓn vïng, ®Æc biÖt lµ ph¸t triÓn c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm. Thµnh lËp c¸c thiÕt chÕ cÇn thiÕt cho viÖc tæ chøc chØ ®¹o, ®iÒu hµnh kiÓm tra, gi¸m s¸t, cã gi¶i ph¸p ®ång bé g¾n ph¸t triÓn kinh tÕ vïng víi tiÕn tr×nh HNKTQT. - X©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l−îng t¨ng tr−ëng, h¹n chÕ l¹m ph¸t, t¨ng thu ng©n s¸ch; ban hµnh chÝnh hç trî x©y dùng mét sè tËp ®oµn kinh tÕ m¹nh lµm nßng cèt dÉn d¾t c¸c doanh nghiÖp; cã c¸c chÝnh s¸ch hç trî thiÕt thùc c¸c doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa më réng thÞ tr−êng, c¹nh tranh vµ hîp t¸c trong bèi c¶nh HNKTQT. 4. §èi víi UBQG vÒ HNKTQT vµ c¸c Bé, Ngµnh Trung −¬ng - UBQG vÒ HNKTQT: Tæ chøc s¬ kÕt ®¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô héi nhËp ë c¸c ®Þa ph−¬ng, tr−íc hÕt lµ ë Hµ Néi vµ TP Hå ChÝ Minh; ®Ò xuÊt m« h×nh g¾n kÕt hîp t¸c vïng vµ HNKTQT, tr−íc m¾t lµ c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm. X©y dùng, ®Ò xuÊt ChÝnh phñ cã c¬ chÕ ®Æc thï hç trî c¸c ®Þa ph−¬ng vïng s©u, vïng xa, biªn giíi h¶i ®¶o nh»m chñ ®éng HNKTQT; x©y dùng triÓn khai ®Ò ¸n ®µo t¹o phæ biÕn kiÕn thøc vÒ HNKTQT ®Æc biÖt cho c¸c doanh nghiÖp. - Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t−: Tæng kÕt ®¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm vÒ thu hót ®Çu t− FDI, ODA vµ viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t− n−íc ngoµi t¹i ViÖt nam; ®Ò xuÊt ChÝnh phñ ®iÒu chØnh c¬ cÊu ®Çu t− ®¶m b¶o hiÖu qu¶ (tr¸nh hiÖn t−îng ®Çu t− giµn tr¶i, hiÖn t−îng thÊt tho¸t, tiªu cùc trong ®Çu t− x©y dùng c¬ b¶n nãi chung vµ ®Çu t− n−íc ngoµi nãi riªng). - Bé Th−¬ng m¹i: X©y dùng, tr×nh ChÝnh phñ phª duyÖt ChiÕn l−îc xuÊt khÈu dµi h¹n (®Õn n¨m 2020), ®Æc biÖt x©y dùng râ c¸c ngµnh hµng, nhãm hµng, s¶n phÈm chñ lùc ®Ó cã kÕ ho¹ch ®Çu t− dµi h¹n. TiÕp tôc hoµn thiÖn tr×nh ChÝnh phñ phª duyÖt chÝnh s¸ch hç trî xuÊt khÈu, cã nh÷ng chÝnh s¸ch ®Æc thï ®èi víi c¸c mÆt hµng míi, thÞ tr−êng míi; sím tr×nh ChÝnh phñ chÝnh B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 85 s¸ch hç trî doanh nghiÖp chñ ®éng lé tr×nh c¾t gi¶m thuÕ quan theo nh÷ng cam kÕt cña héi nhËp. X©y dùng chiÕn l−îc c¸c ngµnh dÞch vô tr×nh ®é cao, chÊt l−îng cao nh− ng©n hµng, th−¬ng m¹i ®iÖn tö, du lÞch… - Bé V¨n ho¸ Th«ng tin: Sím x©y dùng, tr×nh ChÝnh phñ phª duyÖt Quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh v¨n ho¸ - th«ng tin toµn quèc g¾n víi chiÕn l−îc ph¸t triÓn quèc gia vµ chiÕn l−îc tæng thÓ HNKTQT. ChØ ®¹o c¸c ®Þa ph−¬ng, tr−íc m¾t lµ Hµ Néi vµ TP Hå ChÝ Minh sím hoµn thiÖn phª duyÖt quy ho¹ch ph¸t triÓn sù nghiÖp v¨n ho¸ th«ng tin ®Õn n¨m 2010 tÇm nh×n 2020. Tæ chøc héi nghÞ toµn quèc ®¸nh gi¸ vµ tæ chøc héi nghÞ toµn quèc ®¸nh gi¸ vÒ t¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng v¨n ho¸ tinh thÇn cña céng ®ång, tõ ®ã ®Þnh h−íng h¹n chÕ c¸c tiªu cùc, ph¸t huy nh÷ng tÝch cùc d−íi t¸c ®éng cña HNKTQT. X©y dùng quy chÕ, quy ®Þnh tæ chøc c¸c dÞch vô v¨n ho¸ th«ng tin nh»m ph¸t triÓn vµ qu¶n lý tèt lÜnh vùc nµy. - Bé Néi vô: Nghiªn cøu ®Ò xuÊt ChÝnh phñ lé tr×nh tr×nh x©y dùng ChÝnh phñ ®iÖn tö; ®Ò xuÊt ®Þnh h−íng ph¸t triÓn dÞch vô c«ng. Chñ tr× phèi hîp víi c¸c Bé, ngµnh rµ so¸t l¹i c¸c ngµnh ho¹t ®éng dÞch vô c«ng hiÖn nay ch−a râ c¬ quan qu¶n lý, kiÕn nghÞ Thñ t−íng ChÝnh phñ bæ sung chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n−íc cho c¸c Bé, ngµnh liªn quan. - Bé Tµi chÝnh: Tr×nh ChÝnh phñ kÕ ho¹ch, gi¶i ph¸p tæng thÓ c©n ®èi hµi hoµ gi÷a vÊn ®Ò t¨ng tr−ëng víi gi¶m l¹m ph¸t, ®Æc biÖt lµ c¸c biÖn ph¸p hç trî c¸c ®Þa ph−¬ng, doanh nghiÖp tr−íc nh÷ng biÕn ®éng thÊt th−êng vÒ gi¸ c¶ trªn thÞ tr−êng quèc tÕ. §Ò xuÊt kÕ ho¹ch thùc thi vµ gi¶i ph¸p hiÖu qu¶ trong viÖc vay nî vµ tr¶ nî n−íc ngoµi. Thùc tÕ cho thÊy, nhiÒu n−íc trong qu¸ tr×nh héi nhËp ®· tr¶ gi¸ ®¾t trong vÊn ®Ò nµy. - Tæng côc Du lÞch: X©y dùng, tr×nh ChÝnh phñ phª duyÖt chiÕn l−îc ph¸t triÓn ngµnh du lÞch ®Õn n¨m 2020; tæng kÕt, nh©n réng, cã chÝnh s¸ch hç trî ph¸t triÓn m« h×nh du lÞch g¾n víi lµng nghÒ, gãp phÇn qu¶ng b¸ lÞch sö, v¨n ho¸ ViÖt nam víi b¹n bÌ quèc tÕ. - Bé Lao ®éng TBXH: KÕt hîp víi Bé GD§T vµ c¸c Bé, ban, ngµnh x©y dùng chiÕn l−îc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ViÖt nam ®Õn n¨m 2020 g¾n víi c¸c nhiÖm vô CNH-H§H ®Êt n−íc, ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc vµ HNKTQT. - §µi truyÒn h×nh ViÖt nam: Hoµn thiÖn ch−¬ng tr×nh “Héi nhËp vµ ph¸t triÓn” c¸c ch−¬ng tr×nh dµnh cho ®ång bµo xa Tæ quèc; t¨ng c−êng qu¶ng b¸ giíi thiÖu c¸c néi dung héi nhËp cho doanh nghiÖp vµ céng ®ång. B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 86 - Tæng côc Thèng kª: Nghiªn cøu, tr×nh ChÝnh phñ phª duyÖt c¸c quy ®Þnh vÒ c¸ch ®¸nh gi¸, ph©n lo¹i, quy ®Þnh c¸c chØ tiªu vÒ KT-XH cho phï hîp víi c¸c n−íc vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ nhiÒu chØ tiªu cña ViÖt nam hiÖn ch−a phï hîp, c¸ch tÝnh cña ®Þa ph−¬ng vµ c¸c Bé, ngµnh cßn kh¸c nhau, cßn t×nh tr¹ng ”bèc thuèc” tr−íc kú §¹i héi c¬ së. Tæng ®iÒu tra ph©n lo¹i c¸c doanh nghiÖp theo kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong HNKTQT ®Ó cã c¸c gi¶i ph¸p, lé tr×nh thÝch hîp. - Bé Ngo¹i giao: Tæng kÕt c«ng t¸c ®èi ngo¹i 20 n¨m, x©y dùng chiÕn l−îc ®èi ngo¹i ®Õn n¨m 2020 tÇm nh×n 2030 gióp c¸c bé, ngµnh cã c¬ së x©y dùng ®Þnh h−íng kÕ ho¹ch dµi h¹n. - Bé Khoa häc vµ c«ng nghÖ: Phèi hîp víi c¸c Bé, ban, ngµnh liªn quan tiÕp tôc chØ ®¹o, tæ chøc nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò vÒ HNKTQT, trong ®ã ®Æc biÖt quan t©m lµ: c¸c vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn, bµi häc kh¾c phôc c¸c t¸c ®éng tiªu cùc trong HNKTQT cña c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn; dù b¸o t×nh h×nh quèc tÕ vµ nh÷ng nh©n tè t¸c ®éng ®Õn HNKTQT cña ViÖt nam; c¸c vÊn ®Ò vÒ ®æi míi t− duy, ®Æc biÖt lµ t− duy chÝnh trÞ, t− duy lý luËn, gãp phÇn chñ ®éng HNKTQT; x©y dùng c¬ chÕ, chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p hç trî doanh nghiÖp trong HNKTQT; c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn KTTT ®Þnh h−íng XHCN, x©y dùng nÒn kinh tÕ më, hîp t¸c vïng vµ HNKTQT, hîp t¸c quèc tÕ trong c¸c lÜnh vùc KH&CN, v¨n ho¸- x· héi; c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn chiÕn l−îc ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc g¾n víi tiÕn tr×nh CNH,H§H ®Êt n−íc, ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc, chñ ®éng HNKTQT. 5. §èi víi c¸c ®Þa ph−¬ng Trong qu¸ tr×nh x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn KT-XH c¸c ®Þa ph−¬ng cÇn l−u ý c¸c vÊn ®Ò ®Æt ra trong HNKTQT, ®Æc biÖt lµ c¸c cam kÕt, nghÜa vô mµ ViÖt nam cÇn thùc hiÖn ®Ó ®¶m b¶o c¸c chiÕn l−îc ®Ò ra thùc hiÖn hiÖu qu¶ vµ phï hîp víi lé tr×nh chung cña HNKTQT; t¨ng c−êng, cñng cè Ban HNKTQT cña ®Þa ph−¬ng g¾n víi ph¸t triÓn vïng kinh tÕ. Hµ néi vµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh cÇn tiÕp tôc hoµn thiÖn vµ thùc hiÖn quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi, quy ho¹ch ph¸t triÓn ®« thÞ g¾n víi quy ho¹ch ph¸t triÓn vïng vµ HNKTQT; x©y dùng chiÕn l−îc tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi ®Õn n¨m 2030, tÇm nh×n 2050 (tr−íc m¾t lµ ®èi víi Hµ néi); cÇn x©y dùng vµ thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c ®Ò ¸n: ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh thÞ tr−êng ®ång bé; ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin - truyÒn th«ng, chÝnh phñ ®iÖn tö; trung t©m c«ng nghiÖp, dÞch vô, khoa häc c«ng nghÖ cña khu vùc §«ng Nam ¸. Riªng Hµ Néi cÇn sím x©y dùng ®Ò ¸n ph¸t triÓn hµnh B¸o c¸o tãm t¾t §Ò tµi: “T¸c ®éng cña HNKTQT ®Õn t− duy vµ ®êi sèng kinh tÕ – x· héi ë ViÖt Nam” 87 lang kinh tÕ C«n Minh – Lµo Cai – Hµ Néi – H¶i Phßng gãp phÇn ph¸t triÓn liªn kÕt song ph−¬ng gi÷a ViÖt Nam vµ Trung Quèc, liªn kÕt khu vùc c¸c n−íc ASEAN vµ Trung Quèc. 6. §èi víi c¸c tæ chøc, ®oµn thÓ - MÆt trËn tæ quèc ViÖt nam: X©y dùng, thùc hiÖn Ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng thùc hiÖn chñ tr−¬ng ®¹i ®oµn kÕt d©n téc trong bèi c¶nh CNH-H§H vµ HNKTQT, chñ ®éng x©y dùng c¸c néi dung: chÝnh s¸ch ®oµn kÕt d©n téc, t«n gi¸o trong giai ®o¹n míi; ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cho ®ång bµo d©n téc, vïng s©u, vïng xa, ®ång bµo gi¸o d©n; n¾m b¾t b¸o c¸o kÞp thêi vÒ d− luËn x· héi trong giíi t«n gi¸o vµ d©n téc Ýt ng−êi ®Ó kÞp thêi cã nh÷ng gi¶i ph¸p tÝch cùc; cã chÝnh s¸ch tranh thñ sù ®ång t×nh ñng hé cña bµ con ViÖt kiÒu xa quª h−¬ng h−íng vÒ Tæ quèc vµ cã nh÷ng viÖc lµm thiÕt thùc gãp phÇn më réng, t¨ng c−êng sù hîp t¸c vµ HNKTQT cña ViÖt nam. - Liªn hiÖp c¸c tæ chøc h÷u nghÞ ViÖt nam: Tæng kÕt ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng ®èi ngo¹i nh©n d©n trong nh÷ng n¨m qua, x©y dùng chiÕn l−îc ®èi ngo¹i nh©n d©n trong bèi c¶nh HNKTQT, x©y dùng ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng më réng, ph¸t triÓn ®èi ngo¹i nh©n d©n g¾n kÕt víi tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ “H×nh ¶nh ViÖt nam” nh»m gãp phÇn thu hót ®Çu t− n−íc ngoµi, ph¸t triÓn du lÞch. - §oµn thanh niªn CSHCM: Sím x©y dùng ChiÕn l−îc gi¸o dôc thanh niªn, thiÕu niªn trong giai ®o¹n míi, x©y dùng kÕ ho¹ch hµnh ®éng vÒ phßng chèng tÖ n¹n x· héi trong thanh thiÕu niªn ®Æc biÖt lµ c¸c biÓu hiÖn: cê b¹c, ma tuý, c−íp giËt, c¸c hµnh vi phi v¨n ho¸. Cã gi¶i ph¸p ®ång bé võa t¨ng c−êng gi¸o dôc ®¹o ®øc, lý t−ëng, võa n©ng cao tr×nh ®é chÝnh trÞ cho thÕ hÖ trÎ trong qu¸ tr×nh ®Êt n−íc ®ang tiÕn tíi CNH-H§H, ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc, tÝch cùc chñ ®éng HNKTQT vµ hîp t¸c toµn diÖn c¸c lÜnh vùc KT-XH víi c¸c quèc gia, c¸c d©n téc trªn thÕ giíi.