Đề tài Thiết kế kỹ thuật và lập dự toán quan trắc lún chung cư cao tầng CT14-A khu đô thị Nam Thăng Long

µ : (2.2) NÕu trong nhiÖm vô quan tr¾c cã ®Ò ra chØ tiªu b¶o ®¶m ®é chÝnh x¸c x¸c ®Þnh ®é lón lÖch, th× sÏ xuÊt ph¸t tõ c«ng thøc: (2.3) Coi sai sè x¸c ®Þnh ®é cao ®iÓm i vµ j lµ nh­ nhau, sÏ thu ®­îc c«ng thøc ­íc tÝnh gÇn ®óng : (2.4) Trong thùc tÕ hÖ thèng l­íi ®é cao trong quan tr¾c lón cã cÊu tróc lµ l­íi 2 bËc v× vËy sai sè ®é cao tæng hîp bao gåm sai sè cña 2 bËc l­íi thÓ hiÖn d­íi d¹ng: (2.5) trong ®ã: : c¸c sai sè tæng hîp, : sai sè ®é cao ®iÓm khèng chÕ, : sai sè ®é cao ®iÓm quan tr¾c. §èi víi l­íi khèng chÕ : (2.6) §èi víi l­íi quan tr¾c : (2.7) Dùa vµo c«ng thøc (2.6) vµ (2.7) vµ c¸c sè liÖu vÒ yªu cÇu ®é chÝnh x¸c quan tr¾c sÏ x¸c ®Þnh ®­îc sai sè trung ph­¬ng ®é cao ®iÓm mèc yÕu nhÊt ®èi víi tõng bËc l­íi. NÕu hÖ thèng l­íi quan tr¾c ®­îc x©y dùng tõ n bËc th× sai sè cña bËc l­íi thø i ®­îc tÝnh theo c«ng thøc : (2.8) NÕu chØ x©y dùng mét m¹ng l­íi khèng chÕ duy nhÊt cho viÖc quan tr¾c nhiÒu h¹ng môc c«ng tr×nh th× m¹ng l­íi nµy ph¶i tháa m·n ®é chÝnh x¸c cao nhÊt trong sè c¸c h¹ng môc quan tr¾c. II.2 KÕt cÊu vµ ph©n bè mèc II.2.1 Mèc c¬ së Mèc khèng chÕ ®­îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh hÖ ®é cao c¬ së trong suèt qu¸ tr×nh quan tr¾c, do ®ã yªu cÇu c¬ b¶n ®èi víi c¸c mèc c¬ së lµ ph¶i cã sù æn ®Þnh, kh«ng bÞ tråi lón hoÆc chuyÓn dÞch. V× vËy, mèc khèng chÕ ph¶i cã kÕt cÊu thÝch hîp, ®­îc ®Æt ë ngoµi ph¹m vi ¶nh h­ëng cña chuyÓn dÞch c«ng tr×nh hoÆc ®Æt ë tÇng ®Êt cøng. Tïy thuéc vµo yªu cÇu ®é chÝnh x¸c ®o lón vµ ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt nÒn xung quanh khu vùc ®èi t­îng quan tr¾c, mèc c¬ së dïng trong ®o lón cã thÓ ®­îc thiÕt kÕ theo mét trong ba lo¹i lµ mèc ch«n s©u, mèc ch«n n«ng, mèc g¾n t­êng hoÆc g¾n nÒn. X©y dùng hÖ thèng mèc c¬ së cã ®ñ æn ®Þnh cÇn thiÕt trong quan tr¾c ®é lón lµ c«ng viÖc phøc t¹p cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt l­îng vµ ®é tin cËy cña kÕt qu¶ cuèi cïng. II.2.1.1 Mèc ch«n s©u Mèc ch«n s©u ®­îc ®Æt ë gÇn ®èi t­îng quan tr¾c nh­ng ®¸y mèc ph¶i ®¹t ®­îc ®é s©u ë d­íi giíi h¹n lón cña líp ®Êt ®¸ d­íi nÒn c«ng tr×nh vµ th­êng ®Õn tÇng ®¸ gèc hoÆc ®Êt cøng æn ®Þnh. Trong tr­êng hîp ®o lón ®èi víi c«ng tr×nh ®ßi hái ®é chÝnh x¸c cao th× ph¶i ®Æt Ýt nhÊt hai mèc ch«n s©u. Nãi chung mèc ch«n s©u ®­îc ®Æt trong lç khoan, th©n mèc c¸ch li víi ®Êt ®¸ xung quanh vµ c¸c kÕ cÊu kh¸c ®Ó h¹n chÕ ¶nh h­ëng cña nhiÖt ®é ®Õn sù thay ®æi chiÒu dµi (®é cao) cña mèc. Cã hai lo¹i mèc ch«n s©u lµ mèc lâi ®¬n vµ mèc lâi kÐp. H×nh 2.1. KÕt cÊu mèc ch«n s©u lâi ®¬n H×nh 2.2. KÕt cÊu mèc ch«n s©u lâi kÐp II.2.1.2 Mèc ch«n n«ng Trong thùc tÕ ®Ó thµnh lËp mét hÖ thèng mèc quan tr¾c chØ gåm toµn mèc ch«n s©u lµ mét c«ng viÖc hÕt søc khã kh¨n vµ ®ßi hái chi phÝ rÊt lín. Cho nªn ng­êi ta ®· thiÕt kÕ mét lo¹i mèc ®¬n gi¶n, chi phÝ ®Ó thµnh lËp mèc thÊp h¬n phï hîp víi yªu cÇu quan tr¾c lón cña hÇu hÕt c¸c c«ng tr×nh c«ng nghiÖp vµ d©n dông gäi lµ mèc ch«n n«ng. Mèc ch«n n«ng cã ®Æc ®iÓm lµ sù æn ®Þnh vÒ ®é cao kÐm h¬n mèc ch«n s©u nh­ng ta cã thÓ sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch ®é æn ®Þnh cña chóng theo tiªu chuÈn æn ®Þnh ®èi víi mèc khèng chÕ c¬ së. ChÝnh v× vËy mèc ch«n n«ng ®Æt ngoµi ph¹m vi lón c«ng tr×nh vµ bè trÝ thµnh tõng côm tõ 3 mèc trë lªn. S¬ ®å mèc ch«n n«ng ®­îc ®­a ra trªn h×nh 2.3. H×nh 2.3. Mèc ch«n n«ng d¹ng èng II.2.2 Mèc quan tr¾c Mèc quan tr¾c th­êng cã hai lo¹i: mèc g¾n t­êng, ®­îc sö dông ®Ó l¾p vµo t­êng hoÆc cét c«ng tr×nh vµ mèc g¾n nÒn. KÕt cÊu ®¬n gi¶n cña mèc quan tr¾c g¾n cè ®Þnh lªn ®èi t­îng quan tr¾c lµ mét ®o¹n thÐp kÐo dµi kho¶ng 15 cm hoÆc 5 6 cm tïy thuéc vµo chiÒu dµy t­êng (hoÆc cét) mµ mèc ®­îc g¾n trªn ®ã. §Ó t¨ng tÝnh thÈm mü, lo¹i mèc nµy th­êng ®­îc gia c«ng tõ ®o¹n thÐp trßn, mét phÇn g¾n vµo t­êng, phÇn nh« ra ®­îc gia c«ng h×nh chám cÇu ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc ®Æt mia khi thùc hiÖn quan tr¾c (h×nh 2.4- a). Mèc g¾n t­êng lo¹i ch×m (h×nh 2.4- b) ®­îc gia c«ng gåm hai phÇn: mét èng trô rçng ch«n cè ®Þnh ch×m trong t­êng vµ bé phËn ®Çu ®o rêi cã thÓ th¸o l¾p ®­îc. H×nh 2.4 Mèc g¾n t­êng (a)- Lo¹i cè ®Þnh (b)- Lo¹i ch×m C¸c mèc quan tr¾c ®­îc ®Æt ë nh÷ng vÞ trÝ ®Æc tr­ng cho qu¸ tr×nh lón cña c«ng tr×nh vµ ph©n bè ®Òu kh¾p chu vi c«ng tr×nh. Mèc ®­îc ®Æt ë nh÷ng vÞ trÝ tiÕp gi¸p cña c¸c khèi kÕt cÊu, bªn c¹nh c¸c khe lón, t¹i nh÷ng n¬i cã ¸p lùc ®éng lín, nh÷ng chç cã ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt kÐm æn ®Þnh. C¸c mèc quan tr¾c nªn bè trÝ ë gÇn cïng ®é cao ®Ó thuËn tiÖn cho c«ng t¸c ®o ®¹c. Sè l­îng vµ s¬ ®å ph©n bè mèc quan tr¾c ®­îc thiÕt kÕ cho tõng c«ng tr×nh cô thÓ vµ mËt ®é ph¶i ®ñ ®Ó x¸c ®Þnh ®­îc c¸c tham sè ®Æc tr­ng cho qu¸ tr×nh lón cña c«ng tr×nh. §èi víi mét sè d¹ng c«ng tr×nh, mèc quan tr¾c th­êng ®­îc bè trÝ nh­ sau: - Víi nhµ l¾p ghÐp, mãng b¨ng, mèc ®­îc bè trÝ ë c¸c cét chÞu lùc, trªn mçi h­íng cña trôc däc, trôc ngang nªn cã tõ 3 mèc trë lªn. - §èi víi nhµ g¹ch, mãng b¨ng, mèc ®­îc bè trÝ däc theo t­êng, ë nh÷ng chç giao nhau cña t­êng däc vµ t­êng ngang, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c mèc tõ 10 15 m. - §èi víi c«ng tr×nh nhµ l¾p ghÐp nhiÒu khèi, mãng rêi, c¸c mèc ®­îc bè trÝ theo chu vi vµ theo c¸c trôc, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c mèc tõ 6 8m. - §èi víi c¸c c«ng tr×nh cao, mãng b¨ng liÒn khèi th× c¸c mèc bè trÝ theo chu vi cña c«ng tr×nh, theo c¸c trôc däc, trôc ngang sao cho ®¹t mËt ®é 1mèc/100m2 diÖn tÝch mÆt b»ng c«ng tr×nh. - §èi víi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng trªn mãng cäc, mèc ®­îc ®Æt bè trÝ däc theo c¸c trôc, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c mèc kh«ng qu¸ 15m. - §èi víi c¸c c«ng tr×nh d¹ng th¸p, cÇn bè trÝ kh«ng Ýt h¬n 4 mèc quan tr¾c theo chu vi c«ng tr×nh. II.3 ThiÕt kÕ l­íi khèng chÕ c¬ së II.3.1 S¬ ®å ph©n bè ®iÓm l­íi c¬ së L­íi khèng chÕ ®é cao c¬ së bao gåm c¸c tuyÕn ®o chªnh cao liªn kÕt toµn bé ®iÓm mèc ®é cao c¬ së. M¹ng l­íi nµy ®­îc thµnh lËp vµ ®o trong tõng chu kú quan tr¾c nh»m hai môc ®Ých: - KiÓm tra, ®¸nh gi¸ ®é æn ®Þnh c¸c ®iÓm mèc. - X¸c ®Þnh hÖ thèng ®é cao c¬ së thèng nhÊt trong c¸c chu kú ®o. Th«ng th­êng, s¬ ®å l­íi ®­îc thiÕt kÕ trªn b¶n vÏ mÆt b»ng c«ng tr×nh sau khi ®· kh¶o s¸t, chän vÞ trÝ ®Æt mèc khèng chÕ ë thùc ®Þa. VÞ trÝ ®Æt vµ kÕt cÊu mèc khèng chÕ ph¶i ®­îc lùa chän cÈn thËn sao cho mèc ®­îc b¶o toµn l©u dµi, thuËn lîi cho viÖc ®o nèi ®Õn c«ng tr×nh, ®Æc biÖt cÇn chó ý b¶o ®¶m sù æn ®Þnh cña mèc trong suèt qu¸ tr×nh quan tr¾c. C¸c mèc c¬ së ®­îc ®Æt t¹i nh÷ng vÞ trÝ bªn ngoµi ph¹m vi ¶nh h­ëng lón cña c«ng tr×nh (c¸ch kh«ng d­íi 1,5 lÇn chiÒu cao c«ng tr×nh quan tr¾c), tuy nhiªn còng kh«ng nªn ®Æt mèc ë qu¸ xa ®èi t­îng quan tr¾c nh»m h¹n chÕ ¶nh h­ëng tÝch lòy cña sai sè ®o nèi ®é cao. H×nh 2.5. S¬ ®å l­íi khèng chÕ c¬ së d¹ng côm §Ó cã ®iÒu kiÖn kiÓm tra, n©ng cao ®é tin cËy cña l­íi khèng chÕ th× ®èi víi mçi c«ng tr×nh quan tr¾c cÇn x©y dùng kh«ng d­íi 3 mèc khèng chÕ ®é cao c¬ së. HÖ thèng mèc c¬ së cã thÓ ®­îc ph©n bè thµnh tõng côm (h×nh 2.5), c¸c mèc trong côm c¸ch nhau kho¶ng 15 – 50m ®Ó cã thÓ ®o nèi ®­îc tõ mét tr¹m ®o. C¸ch ph©n bè thø 2 lµ ®Æt mèc r¶i ®Òu xung quanh c«ng tr×nh (h×nh 2.6). H×nh 2.6. S¬ ®å l­íi khèng chÕ c¬ së d¹ng ®iÓm ®¬n Trªn s¬ ®å thiÕt kÕ ghi râ tªn mèc, v¹ch c¸c tuyÕn ®o vµ ghi râ sè l­îng tr¹m ®o hoÆc chiÒu dµi ®­êng ®o (dù kiÕn) trong mçi tuyÕn, cÇn t¹o c¸c vßng ®o khÐp kÝn ®Ó cã ®iÒu kiÖn kiÓm tra chÊt l­îng ®o chªnh cao, ®ång thêi ®¶m b¶o tÝnh chÆt chÏ cña toµn bé m¹ng l­íi. §Ó x¸c ®Þnh cÊp h¹ng ®o vµ c¸c chØ tiªu h¹n sai, cÇn thùc hiÖn ­íc tÝnh ®Ó x¸c ®Þnh sai sè ®o chªnh cao trªn mét tr¹m kh¸c hoÆc 1 km chiÒu dµi tuyÕn ®o. So s¸nh sè liÖu nµy víi chØ tiªu ®­a ra trong quy ph¹m ®Ó x¸c ®Þnh cÊp h¹ng ®o cÇn thiÕt. Thùc tÕ quan tr¾c ®é lón t¹i nhiÒu d¹ng c«ng tr×nh ë ViÖt Nam vµ c¸c n­íc kh¸c cho thÊy l­íi khèng chÕ c¬ së th­êng cã ®é chÝnh x¸c t­¬ng ®­¬ng thñy chuÈn h¹ng I hoÆc h¹ng II nhµ n­íc. II.3.2 ¦íc tÝnh ®é chÝnh x¸c ®o ®¹c trong l­íi ViÖc ­íc tÝnh ®é chÝnh x¸c ®­îc thùc hiÖn theo c¸c tiªu chuÈn: h¹n sai x¸c ®Þnh ®é lón tuyÖt ®èi vµ h¹n sai chªnh lÖch ®é lón gi÷a hai ®iÓm kÒ nhau, ®­îc thùc hiÖn nh­ sau: + X¸c ®Þnh träng sè ®¶o cña ®iÓm yÕu nhÊt trong l­íi: ViÖc x¸c ®Þnh träng sè ®¶o cña ®iÓm yÕu ®­îc dùa trªn s¬ ®å m¹ng l­íi ®o lón vµ thùc hiÖn theo mét trong c¸c ph­¬ng ph¸p: ph­¬ng ph¸p thay thÕ träng sè t­¬ng ®­¬ng, ph­¬ng ph¸p nhÝch dÇn hoÆc ph­¬ng ph¸p ­íc tÝnh theo c¸c ch­¬ng tr×nh ®­îc lËp trªn m¸y tÝnh. + X¸c ®Þnh sai sè trung ph­¬ng träng sè ®¬n vÞ (SSTP): (2.9) trong ®ã : lµ SSTP ®é cao cña ®iÓm yÕu nhÊt. §é chÝnh x¸c ®o trong hai chu kú liªn tiÕp th­êng ®­îc chän t­¬ng ®­¬ng nhau nªn ta cã: (2.10) trong ®ã : lµ sai sè trung ph­¬ng x¸c ®Þnh ®é lón tuyÖt ®èi ®­îc tÝnh tõ h¹n sai x¸c ®Þnh ®é lón tuyÖt ®èi. ¦íc tÝnh ®é chÝnh x¸c ®o cao theo h¹n sai x¸c ®Þnh chªnh lÖch ®é lón ®­îc thùc hiÖn nh­ sau: + X¸c ®Þnh träng sè ®¶o cña chªnh cao yÕu nhÊt gi÷a hai ®iÓm kiÓm tra trong l­íi: + X¸c ®Þnh sai sè trung ph­¬ng träng sè ®¬n vÞ: (2.11) (2.12) trong ®ã : lµ SSTP x¸c ®Þnh chªnh lÖch ®é lón ®­îc tÝnh tõ h¹n sai x¸c ®Þnh chªnh lÖch ®é lón. Dùa vµo tÝnh ®­îc tõ (2.11) vµ (2.12) ®Ó lùa chän cÊp h¹ng ®o cao hîp lý. §èi víi mét c«ng tr×nh mµ c«ng t¸c ®o lón ph¶i tháa m·n c¶ hai yªu cÇu vÒ ®é chÝnh x¸c nh­ ®· nªu trªn th× ph¶i ­íc tÝnh theo c¶ hai c«ng thøc vµ lÊy gi¸ trÞ nhá h¬n lµm c¬ së lùa chän cÊp h¹ng ®o cao hîp lý. II. 4 ThiÕt kÕ l­íi quan tr¾c L­íi quan tr¾c lµ m¹ng l­íi ®é cao liªn kÕt gi÷a c¸c ®iÓm lón g¾n trªn c«ng tr×nh vµ ®o nèi víi hÖ thèng ®iÓm mèc l­íi khèng chÕ c¬ së. C¸c tuyÕn ®o cÇn ®­îc lùa chän cÈn thËn, b¶o ®¶m sù th«ng h­íng tèt, t¹o nhiÒu vßng khÐp, c¸c tuyÕn ®o nèi víi l­íi khèng chÕ ®­îc bè trÝ ®Òu quanh c«ng tr×nh. C¸c mèc lón ®­îc ®Æt ë nh÷ng vÞ trÝ chÞu lùc cña c«ng tr×nh vµ ph©n bè ®Òu kh¾p mÆt b»ng c«ng tr×nh. Mèc ®­îc ®Æt ë vÞ trÝ tiÕp gi¸p cña c¸c khèi kÕt cÊu, bªn c¹nh khe lón, t¹i nh÷ng n¬i cã ¸p lùc ®éng lín, nh÷ng khu vùc cã ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt c«ng tr×nh kÐm æn ®Þnh. C¸c mèc lón nªn bè trÝ ë gÇn cïng ®é cao ®Ó thuËn lîi cho ®o ®¹c vµ h¹n chÕ ¶nh h­ëng cña mét sè nguån sai sè trong qu¸ tr×nh ®o ®¹c, thi c«ng l­íi. Sè l­îng mèc ®o lón ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: (2.13) trong ®ã : N: sè l­îng mèc ®o ®é lón, P: chu vi nhµ hoÆc chiÒu dµi mãng (m), L: kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c mèc ®o lón (m). S¬ ®å ph©n bè mèc lón ®­îc thiÕt kÕ cho tõng c«ng tr×nh cô thÓ, mËt ®é ®iÓm mèc ph¶i ®ñ ®Ó x¸c ®Þnh ®­îc c¸c tham sè ®Æc tr­ng cho qu¸ tr×nh lón cña c«ng tr×nh. II.5 Ph­¬ng ph¸p ­íc tÝnh ®é chÝnh x¸c l­íi ®é cao trong quan tr¾c lón c«ng tr×nh ¦íc tÝnh ®é chÝnh x¸c l­íi lµ mét trong nh÷ng viÖc quan träng trong toµn bé qu¸ tr×nh thiÕt kÕ l­íi tr¾c ®Þa (l­íi khèng chÕ mÆt b»ng hoÆc ®é cao ). KÕt qu¶ ­íc tÝnh ®é chÝnh x¸c cho phÐp chóng ta lùa chän ®­îc ph­¬ng ¸n ®o vµ thiÕt bÞ ®o hîp lý ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu ®o vÒ c¶ kinh tÕ vµ kü thuËt. Trong quan tr¾c lón c«ng tr×nh l­íi khèng chÕ c¬ së th­êng ®­îc ­íc tÝnh theo ph­¬ng ph¸p l­íi ®é cao tù do, cßn l­íi quan tr¾c ®­îc ­íc tÝnh theo ph­¬ng ph¸p chÆt chÏ. B­íc 1 : Chän Èn Chän Èn sè lµ ®é cao c¸c ®iÓm cÇn x¸c ®Þnh trong l­íi. V× l­íi ®é cao c¬ së lµ l­íi tù do nªn ®èi víi bËc l­íi nµy cÇn chän Èn sè lµ ®é cao cña tÊt c¶ c¸c ®iÓm trong l­íi. B­íc 2 : LËp hÖ ph­¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh V = AX + L (2.14) B­íc 3 : LËp ma trËn hÖ sè (R) cña hÖ ph­¬ng tr×nh chuÈn Ma trËn hÖ sè cña hÖ ph­¬ng tr×nh chuÈn ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: R = ATPA (2.15) trong ®ã : P lµ ma trËn träng sè cña trÞ ®o. §èi víi l­íi ®é cao trong quan tr¾c lón c«ng tr×nh (lµ l­íi cã kÝch th­íc nhá), th× träng sè cña c¸c ®o¹n ®o chªnh cao th­êng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: (2.16) B­íc 4 : TÝnh ma trËn nghÞch ®¶o §èi víi bËc l­íi quan tr¾c, tÝnh ma trËn nghÞch ®¶o th­êng thÓ hiÖn d­íi d¹ng: Q = R-1 Cßn ®èi víi l­íi khèng chÕ, thay cho viÖc tÝnh ma trËn nghÞch ®¶o Q cÇn sö dông ma trËn gi¶ nghÞch ®¶o , tÝnh theo c«ng thøc: (2.17) B­íc 5 : TÝnh c¸c chØ tiªu sai sè cña l­íi 1. Cho biÕt sai sè ®o chªnh cao trªn mét tr¹m ®o, cÇn x¸c ®Þnh sai sè ®é cao ®iÓm hoÆc sai sè hiÖu ®é cao gi÷a 2 ®iÓm. Träng sè ®¶o cña hµm sè øng víi c¸c tr­êng hîp ®ã lµ: -Träng sè ®é cao ®iÓm i: (2.18) -Träng sè hiÖu ®é cao gi÷a hai ®iÓm k vµ n: (2.19) -Sai sè trung ph­¬ng cña hµm t­¬ng øng lµ: (2.20) 2. Cho tr­íc chØ tiªu ®é chÝnh x¸c mµ l­íi cÇn ®¸p øng, cÇn tÝnh sai sè ®o chªnh cao trªn 1 tr¹m ®o. Trong tr­êng hîp nµy sö dông c«ng thøc: (2.21) Dùa vµo sai sè chªnh cao 1 tr¹m ®o () tÝnh ®­îc vµ ®èi chiÕu víi tiªu chuÈn ®o ®é cao trong l­íi tr¾c ®Þa c«ng tr×nh ®Ó x¸c ®Þnh ®­îc cÊp h¹ng, chØ tiªu kü thuËt ®o cao trong l­íi. II.6 Tæ chøc ®o ®¹c ngo¹i nghiÖp II.6.1 Ph­¬ng ¸n ®o ®¹c L­íi c¬ së ®­îc ®o víi tiªu chuÈn ®é chÝnh x¸c t­¬ng ®­¬ng víi l­íi h¹ng I nhµ n­íc. L­íi quan tr¾c ®­îc ®o víi tiªu chuÈn ®é chÝnh x¸c t­¬ng ®­¬ng víi l­íi h¹ng II nhµ n­íc. Ph­¬ng ¸n ®o ®¹c dïng ph­¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc. II.6.1.1 §o ®é lón c«ng tr× b»ng ph­¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng I nhµ n­íc §o ®é lón b»ng ph­¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng I nhµ n­íc, ®­îc tiÕn hµnh b»ng ph­¬ng ph¸p kÕt hîp ®o hai chiÒu: ®o ®i vµ ®o vÒ, b»ng m¸y ®o cao cã ®é chÝnh x¸c cao lo¹i H1 vµ m¸y tù ®éng c©n b»ng lo¹i Ni – 002 cña céng hßa d©n chñ §øc (cò), m¸y NA – 3003 cña Thôy Sü hoÆc c¸c m¸y cã ®é chÝnh x¸c t­¬ng ®­¬ng. - §é phãng ®¹i cña èng kÝnh yªu cÇu tõ 40X trë lªn. - Gi¸ trÞ kho¶ng chia trªn mÆt èng thñy dµi kh«ng v­ît qu¸ . - Gi¸ trÞ v¹ch kh¾c vµnh ®äc sè cña bé ®o cùc nhá vµ . ViÖc ®o ®é lón ë mçi chu kú ®­îc thùc hiÖn theo s¬ ®å thiÕt kÕ tõ tr­íc, cã thÓ sö dông c¸c s¬ ®å ®¬n gi¶n tõ mét ®Õn hai tuyÕn ®¬n. Tr­íc khi ®o ®é lón, m¸y vµ mia cÇn ph¶i kiÓm tra, kiÓm nghiÖm theo yªu cÇu ®o cao h¹ng I. §èi víi c¸c m¸y ®o cao míi nhËn ë x­ëng vÒ hoÆc c¸c m¸y míi söa ch÷a th× tr­íc khi sö dông ®Òu ph¶i kiÓm tra, kiÓm nghiÖm ë trong phßng vµ ngoµi thùc ®Þa theo nh÷ng néi dung cña quy ph¹m. M¸y vµ mia ®ang dïng ®Ó ®o ®é lón c¸c c«ng tr×nh th× kh«ng ®­îc sö dông vµo viÖc kh¸c. Khi ®o ®é lón c«ng tr×nh b»ng ph­¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng I th× cÇn sö dông mia cã b¨ng inva, cã hai thang chia v¹ch, sù xª dÞch cña mét v¹ch t­¬ng ®­¬ng víi v¹ch kh¾c lµ . ChiÒu dµi cña mia lµ . Trªn mia ph¶i cã èng n­íc trong víi gi¸ trÞ ®é kh¾c lµ trªn . Gi¸ trÞ kho¶ng chia cña c¸c v¹ch trªn mia cã thÓ lµ hoÆc . Sai sè kho¶ng chia cña c¸c tham sè kh«ng ®­îc v­ît qu¸ . Khi ®o ®é lón b»ng ph­¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng I ë miÒn nói th× sai sè nµy kh«ng ®­îc v­ît qu¸ . Sai sè kho¶ng chia dm cña c¸c thang sè khi ®o ®é lón h¹ng I kh«ng v­ît qu¸ . Khi ®ã ë vïng nói th× sai sè nµy kh«ng ®­îc v­ît qu¸ . Tr­íc khi b¾t ®Çu c«ng viÖc ®o ®é lón cÇn thiÕt ph¶i ph¶i kiÓm tra mia nh»m ®¶m b¶o lµ mia kh«ng bÞ cong, c¸c v¹ch kh¾c vµ c¸c dßng ch÷ sè trªn mia râ rµng, èng thñy cña mia ph¶i tèt. Khi ®o ®é lón ng­êi cÇm mia ph¶i chó ý quan s¸t c¸c ®iÒu kiÖn sau: - §Õ mia ph¶i s¹ch. - Ng­êi cÇm mia ph¶i ®Æt mia trªn ®iÓm cao nhÊt cña mèc, theo hiÖu lÖnh cña ng­êi ®o. Khi di chuyÓn ph¶i cÈn thËn nhÑ nhµng ®Ó mia kh«ng bÞ va ®Ëp. - Mia vµ èng thñy trßn cña mia ph¶i ®­îc ®Æt th¼ng ®øng ®Ó gi÷ mia th¼ng ®øng khi ®o. Kh«ng ®­îc xª dÞch mia trªn ®iÓm ®Æt trong thêi gian ®o. - Khi lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn thiÕu ¸nh s¸ng, trªn mia ph¶i g¾n ®Ìn chiÕu s¸ng. - Mia ®­îc dùng im trªn mèc, ng­êi cÇm mia ®äc tªn cña mèc. Kh«ng cã hiÖu lÖnh cña ng­êi ®o, mia kh«ng ®­îc rêi khái mèc. Trong thêi gian gi¶i lao cÇn b¶o qu¶n mia kh«ng ®Ó va ®Ëp, chÊn ®éng, dùng mÐp mia vµo t­êng, khi ®o xong ®Ó mia trong phßng kh« r¸o vµ trong hßm riªng. Trªn mét mèc ®o trong c¸c chu kú ®o kh¸c nhau chØ nªn sö dông mét mia. Tr×nh tù thao t¸c trªn mét tr¹m ®o gåm c¸c c«ng viÖc sau: - §Æt ch©n m¸y: ch©n m¸y thñy chÈm ®Æt trªn tr¹m khi ®o ph¶i ®­îc th¨ng b»ng kh«ng ®­îc nghiªng lÖch, hai ch©n cña m¸y ®­îc ®Æt song song víi ®­êng ®o, ch©n thø ba c¾t ngang khi bªn ph¶i, khi bªn tr¸i, tÊt c¶ ba ch©n cña ch©n m¸y ph¶i ë trong ®iÒu kiÖn gièng nhau. - L¾p m¸y vµo ch©n b»ng èc nèi. - C©n b»ng bät thñy theo èng thñy g¾n trªn m¸y. §é lÖch cña bät thñy tèi ®a lµ hai v¹ch kh¾c cña èng thñy. ViÖc tÝnh to¸n ghi chÐp sè ®äc trªn mia ®­îc thùc hiÖn theo c¸c ch­¬ng tr×nh ghi ë b¶ng sau: Møc ®é cao thø nhÊt cña m¸y Sc Tc Tp Sp Sc Sp Tc Tp Møc ®é cao thø hai cña m¸y Tc Sc Sp Tp Tc Tp Sc Sp trong ®ã : Sc: sè ®äc trªn thang chÝnh mia sau. Sp: sè ®äc trªn thang phô mia sau. Tc: sè ®äc trªn thang chÝnh mia tr­íc. Tp: sè ®äc trªn thang chÝnh mia tr­íc. S : ch÷ viÕt t¾t cña tõ sau. T : ch÷ viÕt t¾t cña tõ tr­íc. c : ch÷ viÕt t¾t cña tõ thang chÝnh. p : ch÷ viÕt t¾t cña tõ thang phô. Khi ®o ®é lón b»ng mét mia vµ ®Æt trªn nÒn ®Êt cøng th× nªn ®o døt mia. ChiÒu dµi cña tia ng¾m kh«ng v­ît qu¸ 25m. ChiÒu cao cña tia ng¾m so víi mÆt ®Êt trªn cña ch­íng ng¹i vËt kh«ng ®­îc nhá h¬n 0.8m. Trong nh÷ng tr­êng hîp c¸ biÖt khi ®o trong c¸c tÇng hÇm cña c«ng tr×nh cã chiÒu dµi tia ng¾m kh«ng v­ît qu¸ 15m th× ®­îc phÐp thùc hiÖn viÖc ë ®é cao tia ng¾m lµ 0.5m. C«ng viÖc ®o ng¾m chØ ®­îc phÐp thùc hiÖn trong ®iÒu kiÖn hoµn toµn thuËn lîi vµ h×nh ¶nh cña c¸c v¹ch kh¾c trªn mia râ rµng, æn ®Þnh. Tr­íc khi b¾t ®Çu nh÷ng c«ng viÖc ®o ng¾m 15 phót, cÇn ®­a m¸y ra khái hßm ®ùng ®Ó tiÕp nhËn nhiÖt ®é m«i tr­êng. Trong tr­êng hîp ph¶i chuyÒn qua c¸c lç hæng, cöa sæ … th× ®­êng kÝnh c¸c lç hæng, cöa sæ tèi thiÓu lµ 0.5m. Kh«ng nªn ®Æt m¸y ë n¬i ranh giíi gi÷a kh«ng khÝ nãng vµ l¹nh. ViÖc ®o ng¾m nªn b¾t ®Çu sau khi mÆt trêi mäc nöa giê vµ kÕt thóc tr­íc khi mÆt trêi lÆn nöa giê. Kh«ng nªn ®o khi nhiÖt ®é kh«ng khÝ cao, giã m¹nh tõng håi, bëi v× lóc nµy viÖc kÑp v¹ch vµ b¾t môc tiªu lµ kh«ng chÝnh x¸c. Trong khi ®o ph¶i sö dông « che m¸y, tr¸nh t¸c ®éng trùc tiÕp cña tia n¾ng mÆt trêi däi vµo m¸y. Khi di chuyÓn tõ tr¹m m¸y nµy ®Õn tr¹m m¸y kh¸c ph¶i che m¸y b»ng tói, bao träng lµm b»ng vËt liÖu mÞn chuyªn dông. Chªnh lÖch kho¶ng c¸ch tõ m¸y tíi mia tr­íc vµ mia sau tèi ®a lµ 0.4m. TÝch lòy nh÷ng chªnh lÖch kho¶ng c¸ch tõ m¸y ®Õn mia tr­íc vµ mia sau trong mét tuyÕn ®o ( hoÆc vßng khÐp kÝn) cho phÐp kh«ng ®­îc v­ît qu¸ 2m. Kho¶ng c¸ch tõ m¸y ®Õn mia ®­îc ®o b»ng m¸y ®o kho¶ng c¸ch hoÆc b»ng th­íc d©y. ViÖc bè trÝ c¸c kho¶ng c¸ch tõ m¸y ®Õn mia tr­íc vµ mia sau gÇn b»ng nhau ®­îc thùc hiÖn b»ng d©y thõng, th­íc d©y hoÆc th­íc thÐp. Khi gãc cña m¸y ®o cã thÓ cho phÐp chªnh lÖch kho¶ng c¸ch tõ m¸y tíi mia tr­íc vµ mia sau lµ 0.8m vµ tÝch lòy chªnh lÖch kho¶ng c¸ch trong mét tuyÕn ®o hoÆc vßng khÐp kÝn lµ 4m. Trªn mçi tr¹m m¸y cÇn thiÕt kiÓm tra ngay c«ng viÖc ®o. ViÖc kiÓm tra nµy bao gåm c¸c c«ng viÖc sau: - TÝnh hiÖu sè ®äc thang chÝnh vµ thang phô cña mçi mia. HiÖu sè cña chóng ph¶i ë trong giíi h¹n cña hai v¹ch thang ( 0.1mm), khi cã sù kh¸c biÖt lín, viÖc ®o ng¾m ph¶i ®­îc lµm l¹i. - TÝnh c¸c chªnh cao nh©n ®«i theo thang chÝnh vµ thang phô cña mia tr­íc vµ mia sau. Sù kh¸c biÖt cña c¸c chªnh cao nh©n ®«i theo thang chÝnh vµ thang phô kh«ng ®­îc lín h¬n 4 v¹ch chia cña bé ®o cùc nhá 0.2mm. Khi cã sù kh¸c biÖt lín, viÖc ®o ng¾m ph¶i ®­îc lµm l¹i. - TÝnh to¸n chªnh cao: sè kh¸c biÖt vÒ chªnh cao ë hai vÞ trÝ m¸y cho phÐp kh«ng h¬n . Sau khi thùc hiÖn xong mét tuyÕn ®o khÐp kÝn, cÇn ph¶i tÝnh sai sè khÐp vßng ®o. Sai sè khÐp vßng ®o kh«ng ®­îc v­ît qu¸ sai sè giíi h¹n cho phÐp lµ: (2.22) trong ®ã: lµ sè tr¹m m¸y trong tuyÕn ®o cao. II.6.1.2 §o ®é lón c«ng tr×nh b»ng ph­¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng II §o ®é lón b»ng ph­¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng II ®­îc tiÕn hµnh b»ng m¸y ®o cao lo¹i H1, H2, NAK2, Ni004 vµ c¸c m¸y ®o cã ®é chÝnh x¸c t­¬ng ®­¬ng. Cã thÓ dïng c¸c lo¹i m¸y ®o cao tù ®éng c©n b»ng: KONi-007 - §é phãng ®¹i èng kÝnh cña c¸c m¸y ®o cao yªu cÇu tõ 35X 40X. - Gi¸ trÞ v¹ch kh¾c trªn mÆt èng n­íc dµi kh«ng v­ît qu¸ . - Gi¸ trÞ v¹ch kh¾c vµnh ®äc sè cña bé ®o cùc nhá lµ . ViÖc ®o cao ®­îc tiÕn hµnh theo c¸c vßng ®o b»ng mét ®é cao m¸y. TÊt c¶ c¸c m¸y vµ dông cô ®Ó ®o ®é lón b»ng ph­¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng II ®Òu ph¶i ®­îc kiÓm tra, kiÓm nghiÖm ë trong phßng vµ ngoµi thùc ®Þa theo néi dung, yªu cÇu cña quy ph¹m. Khi ®o ®é lón b»ng ph­¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng II cÇn dïng mia cã b¨ng inva hoÆc hai thang chia v¹ch. Gi¸ trÞ kho¶ng chia cña c¸c v¹ch trªn mia cã thÓ lµ 5mm hoÆc 10mm. ChiÒu dµi cña mia tõ . Sai sè c¸c kho¶ng chia 1m, 1dm vµ toµn chiÒu dµi mia kh«ng v­ît qu¸ 0.20mm. Khi mia dïng ®Ó ®o ®é lón ë miÒn nói th× sai sè nµy kh«ng ®­îc v­ît qu¸ 0.10mm. Tr×nh tù ®o ng¾m trªn mét tr¹m m¸y: t­¬ng tù nh­ tr×nh tù cña ph­¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng I. Khi ®o ®é lón khu chung c­ cao tÇng, qu¸ tr×nh ®o ng¾m b¾t ®Çu tõ mét cäc mèc vµ kÕt thóc còng nªn kÕt thóc ë cäc mèc ®ã. Còng cã thÓ kÕt thóc viÖc ®o ng¾m trªn mét cäc mèc kh¸c theo c¸c ®­êng ®o khÐp kÝn hoÆc ®­êng ®o nèi vµo c¸c mèc chuÈn. Sè tr¹m m¸y trong tuyÕn ®o treo ®­îc phÐp tèi ®a lµ 2. Sè tr¹m m¸y trong tuyÕn ®o khÐp kÝn ph¶i b¶o ®¶m ®é chÝnh x¸c cÇn thiÕt cña gi¸ trÞ ®é lón nhËn ®­îc. ChiÒu dµi cña tia ng¾m kh«ng ®­îc v­ît qu¸ 30m, trong tr­êng hîp c¸ biÖt khi ®o dµi vµ sö dông mia kh¾c v¹ch cã bÒ réng lµ 2mm, th× cho phÐp t¨ng chiÒu dµi cña tia ng¾m ®Õn 40m. ChiÒu cao tia ng¾m ph¶i ®Æt c¸ch mÆt ®Êt tèi thiÓu lµ 0.5m. Chªnh lÖch cña kho¶ng c¸ch tõ m¸y ®Õn mia tr­íc vµ mia sau kh«ng v­ît qu¸ 1m. TÝch lòy kho¶ng c¸ch tõ m¸y ®Õn mia trong c¸c tuyÕn ®o hoÆc mét vßng ®o khÐp kÝn kh«ng ®­îc v­ît qu¸ . Khi gãc i cña m¸y , cã thÓ cho phÐp chªnh lÖch kho¶ng c¸ch tõ m¸y tíi mia lµ 2m vµ tÝch lòy chªnh lÖch kho¶ng c¸ch tõ m¸y tíi mia trong mét tuyÕn ®o hoÆc vßng ®o khÐp kÝn kh«ng ®­îc v­ît qu¸ 8m. ViÖc ®o ®é lón ph¶i ®­îc thùc hiÖn trong ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ®o ng¾m theo quy t¾c: t­¬ng tù nh­ ph­¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng I. NÕu sö dông c¸c ®iÓm chuyÓn tiÕp khi ®o ®é lón c«ng tr×nh th× ph¶i sö dông c¸c “cãc” ®Ó ®Æt mia. T¹i mçi tr¹m m¸y cÇn kiÓm tra ngay c¸c kÕt qu¶ ®o ë ngoµi thùc ®Þa. C«ng t¸c kiÓm tra nµy bao gåm: - TÝnh hiÖu sè ®äc cña thang chÝnh vµ thang phô cña mia. HiÖu sè nµy ph¶i ®­îc ph©n biÖt víi sè cè ®Þnh kh«ng lín h¬n 3 v¹ch chia cña bé ®o cùc nhá . Khi cã sù kh¸c nhau lín, viÖc ®o t¹i tr¹m m¸y cÇn ph¶i ®­îc thùc hiÖn l¹i. - TÝnh c¸c chªnh cao nh©n ®«i theo thang chÝnh vµ thang phô cña mia tr­íc vµ mia sau. Sù kh¸c nhau cña chªnh cao nh©n ®«i ë thang chÝnh vµ thang phô kh«ng ®­îc lín h¬n 6 v¹ch chia cña bé ®o cùc nhá . Khi cã sù chªnh lÖch lín, c«ng viÖc ®o ng¾m cÇn ph¶i ®­îc thùc hiÖn l¹i. - TÝnh to¸n chªnh cao ®o. Sau khi thùc hiÖn c¸c tuyÕn ®o khÐp kÝn, ph¶i tÝnh to¸n kiÓm tra sai sè khÐp vßng ®o. Sai sè khÐp vßng ®o kh«ng ®­îc v­ît qu¸ sai sè cho phÐp tÝnh theo c«ng thøc: (2.23) trong ®ã: n lµ sè tr¹m m¸y trong tuyÕn ®o cao khÐp kÝn. II.7 Quy tr×nh tÝnh to¸n b×nh sai l­íi quan tr¾c II.7.1 Xö lý sè liÖu ®o lón ViÖc xö lý sè liÖu ®o lón c«ng tr×nh ®­îc b¾t ®Çu tõ viÖc kiÓm tra sæ ®o ngo¹i nghiÖp. NÕu c¸c sè liÖu ghi trong sæ ®o ngo¹i nghiÖp kh«ng cã sai sãt th× tiÕn hµnh x¸c ®Þnh chªnh cao trung b×nh theo thang chÝnh vµ thang phô hoÆc chªnh cao trung b×nh gi÷a hai lÇn ®äc sè. VÏ s¬ ®å c¸c tuyÕn ®o vµ ghi trªn s¬ ®å c¸c sè liÖu sau: - Chªnh cao trung b×nh ®­îc tÝnh theo thang chÝnh vµ thang phô hoÆc theo hai lÇn ®äc sè. - Sè tr¹m m¸y trªn tuyÕn ®o. - H­íng cña tuyÕn ®o. H×nh 2.7. S¬ ®å tuyÕn ®o X¸c ®Þnh sai sè khÐp cña tÊt c¶ c¸c vßng khÐp trªn s¬ ®å. Sai sè khÐp cho phÐp cña c¸c vßng ®o ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc 2.17 vµ 2.18. NÕu sai sè vßng ®o cña tÊt c¶ c¸c vßng ®o nhá h¬n hoÆc b»ng gi¸ trÞ cho phÐp th× tiÕn hµnh b×nh sai l­íi. Trong tr­êng hîp sai sè khÐp vßng ®o v­ît qu¸ gi¸ trÞ cho phÐp th× ph¶i tiÕn hµnh ®o l¹i. ViÖc b×nh sai l­íi thñy chuÈn ®o ®é lón c«ng tr×nh ®­îc thùc hiÖn theo ph­¬ng ph¸p b×nh sai chÆt chÏ trªn c¬ së cña ph­¬ng ph¸p sè b×nh ph­¬ng nhá nhÊt. Tïy theo ®iÒu kiÖn cô thÓ cã thÓ sö dông mét trong c¸c ph­¬ng ph¸p sau ®©y: - Ph­¬ng ph¸p b×nh sai ®iÒu kiÖn. - Ph­¬ng ph¸p b×nh sai gi¸n tiÕp. Trong thùc tÕ ng­êi ta hay sö dông ph­¬ng ph¸p b×nh sai gi¸n tiÕp ®Ó xö lý sè liÖu l­íi quan tr¾c lón. Tr×nh tù c¸c b­íc b×nh sai l­íi quan tr¾c theo ph­¬ng ph¸p b×nh sai gi¸n tiÕp: 1. Chän Èn C¸c Èn sè ®­îc chän ph¶i ®éc lËp. §èi víi c¸c l­íi ®é cao Èn sè cã thÓ lµ c¸c chªnh cao hoÆc ®é cao cña c¸c ®iÓm cÇn x¸c ®Þnh. Th«ng th­êng hay chän ®é cao cña c¸c ®iÓm cÇn x¸c ®Þnh lµm Èn sè. 2. LËp ph­¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh ë d¹ng ma trËn, hÖ ph­¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh nh­ sau: (2.24) trong ®ã :  : ma trËn hÖ sè ph­¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh cã kÝch th­íc lµ sè trÞ ®o, lµ Èn sè, : vect¬ hiÖu chØnh vµo c¸c Èn sè, cã kÝch th­íc b»ng sè Èn . L: vect¬ sè h¹ng tù do cã kÝch th­íc b»ng sè trÞ ®o . : vect¬ sè hiÖu chØnh cã kÝch th­íc b»ng sè trÞ ®o . 3. X¸c ®Þnh träng sè cña c¸c trÞ ®o 4. LËp hÖ ph­¬ng tr×nh chuÈn (2.25) trong ®ã : 5. Gi¶i hÖ ph­¬ng tr×nh chuÈn, x¸c ®Þnh nghiÖm (2.26) 6. §¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c cña kÕt qu¶ ®o Sau khi b×nh sai l­íi ph¶i lËp b¶ng thèng kª c¸c mèc lón, ®é cao vµ sai sè x¸c ®Þnh ®é cao cña tõng mèc. ViÖc ®¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c cña c¸c kÕt qu¶ ®o ®­îc thùc hiÖn nh­ sau : - X¸c ®Þnh SSTP träng sè ®¬n vÞ: (2.27) trong ®ã : : sè chªnh cao ®o trong l­íi : sè ®iÓm cÇn x¸c ®Þnh ®é cao - SSTP ®é cao cña ®iÓm bÊt kú (2.28) trong ®ã lµ träng sè ®¶o cña ®iÓm cÇn ®¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c Sau khi cã Ýt nhÊt hai chu kú ®o cã thÓ tÝnh ®­îc ®é lón cña c«ng tr×nh theo c¸c c«ng thøc: - §é lón t­¬ng ®èi cña mèc thø j trong chu kú ®o thø i ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: (2.29) - §é lón tæng céng cña mèc thø j trong chu kú ®o thø i lµ: (2.30) trong ®ã: : ®é lón cña mèc thø j trong chu kú ®o thø i. : ®é cao cña mèc thø j trong chu kú ®o thø i. : ®é cao cña mèc thø j trong chu kú ®o kÒ tr­íc. : ®é cao cña mèc thø j trong chu kú ®o ®Çu tiªn. - §é lón trung b×nh cña c«ng tr×nh trong chu kú ®o thø i ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: (2.31) - §é lón trung b×nh tæng céng cña c«ng tr×nh tõ khi b¾t ®Çu ®o ®Õn chu kú ®o thø j lµ : (2.32) trong ®ã: : diÖn tÝch cña nÒn mãng chÞu ¶nh h­ëng cña mèc lón thø j, P : diÖn tÝch toµn bé nÒn mãng c«ng tr×nh. - Th«ng th­êng cã thÓ tÝnh ®é lón trung b×nh cña c«ng tr×nh theo c«ng thøc sau: (2.33) trong ®ã: n lµ sè mèc lón - Tèc ®é lón cña c«ng tr×nh trong chu kú ®o ®é lón thø i ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: (2.34) - Tèc ®é lón trung b×nh tæng céng cña c«ng tr×nh tõ chu kú ®Çu tiªn ®Õn chu kú ®o hiÖn t¹i (chu kú thø j) ®­îc tÝnh: (2.35) trong c«ng thøc 2.34 vµ 2.35 th×: : tèc ®é lón tÝnh theo ®¬n vÞ mm/th¸ng. : kho¶ng thêi gian gi÷a chu kú kÕ tr­íc vµ chu kú hiÖn t¹i (tÝnh b»ng ngµy). : kho¶ng thêi gian gi÷a chu kú ®o ®Çu tiªn vµ chu kú ®o hiÖn t¹i (tÝnh b»ng ngµy). Sau mçi chu kú ®o cÇn lËp b¶ng thèng kª ®é cao vµ ®é lón tæng céng cña c¸c mèc trong chu kú hiÖn t¹i vµ ®é lón tæng cña c¸c mèc, tÝnh ®é lón trung b×nh cña c«ng tr×nh trong chu kú ®ang xÐt vµ ®é lón tæng céng cña c«ng tr×nh. Ngoµi ra cÇn x¸c ®Þnh ®é lón nhá nhÊt, tèc ®é lón trung b×nh cña tßa nhµ vµ mét sè nhËn xÐt ng¾n gän. - HiÖu ®é lón lín nhÊt gi÷a hai ®iÓm trªn c«ng tr×nh: (2.36) - §é nghiªng cña nÒn c«ng tr×nh trªn h­íng AB: (2.37) trong ®ã : lµ kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm cã ®é lón lín nhÊt vµ nhá nhÊt. - §é cong tuyÖt ®èi vµ ®é cong t­¬ng ®èi däc theo trôc c«ng tr×nh: + §é cong tuyÖt ®èi: (2.38) + §é cong t­¬ng ®èi: (2.39) trong ®ã : 1, 2, 3 lµ sè hiÖu chØnh cña 3 ®iÓm kiÓm tra ph©n bè däc theo trôc c«ng tr×nh theo thø tù 1, 2, 3 (®Çu, gi÷a, cuèi). Dùa vµo c¸c tham sè trªn ®©y ®Ó thµnh lËp c¸c biÓu ®å lón. BiÓu ®å lón theo trôc ngang, trôc däc cña c«ng tr×nh. BiÓu ®å lón theo thêi gian cña c¸c ®iÓm kiÓm tra. B×nh ®å lón c«ng tr×nh. II.7.2 Ph©n tÝch ®é æn ®Þnh cña c¸c mèc chuÈn Trong ®o ®é lón c«ng tr×nh, ch¼ng nh÷ng c¸c mèc dïng ®Ó ®o ®é lón bÞ thay ®æi ®é cao theo thêi gian mµ ngay c¶ c¸c mèc chuÈn còng kh«ng gi÷ ®­îc thêi ®é cao æn ®Þnh trong suèt qu¸ tr×nh ®o, v× vËy viÖc kiÓm tra ®é æn ®Þnh cña c¸c mèc chuÈn ®ãng vai trß ®Æc biÖt quan träng vµ lµ mét néi dung b¾t buéc trong xö lý sè liÖu ®o ®é lón c«ng tr×nh. §Ó ®é lón cña c¸c ®iÓm kiÓm tra g¾n trªn c«ng tr×nh ®­îc kh¸ch quan nhÊt, ng­êi ta ph¶i kiÓm nghiÖm vµ ph©n tÝch ®é æn ®Þnh cña c¸c mèc chuÈn, tõ ®ã x¸c ®Þnh mèc chuÈn æn ®Þnh nhÊt lµm c¨n cø tÝnh lón. Cã nhiÒu ph­¬ng ph¸p kiÓm nghiÖm vµ ph©n tÝch ®é æn ®Þnh cña c¸c mèc chuÈn, sau ®©y lµ néi dung v¾n t¾t c¸c ph­¬ng ph¸p ®ã: II.7.2.1 Ph­¬ng ph¸p Kostekhel Víi nhËn ®Þnh: sau khi l­íi ®­îc b×nh sai theo ph­¬ng ph¸p tù do, sù thay ®æi chªnh cao gi÷a c¸c ®iÓm mèc trong l­íi ë c¸c chu kú kh¸c nhau chñ yÕu lµ do c¸c mèc bÞ tråi lón. C¬ së khoa häc cña ph­¬ng ph¸p lµ: LÇn l­ît chän c¸c mèc c¬ së cña l­íi lµm ®iÓm gèc khëi tÝnh ®é cao, b×nh sai l­íi theo ph­¬ng ph¸p tù do víi sè liÖu gèc tèi thiÓu , tÝnh sè hiÖu chØnh V cho tÊt c¶ c¸c mèc vµ cho tõng 2 chu kú. Mèc nµo ®­îc chän lµm ®iÓm khëi tÝnh mµ th× mèc ®ã ®­îc coi lµ mèc æn ®Þnh, ®é cao cña nã tõ chu kú ®Çu ®­îc lÊy lµm gèc ®Ó khëi tÝnh. II.7.2.2 Ph­¬ng ph¸p Trernhikov Nguyªn t¾c cña ph­¬ng ph¸p lµ ®é cao trung b×nh cña nhãm mèc c¬ së trong l­íi lµ kh«ng ®æi. C¬ së cña ph­¬ng ph¸p lµ: B×nh sai tù do l­íi c¬ së, t×m sè hiÖu chØnh cho ®é cao cña ®iÓm gèc ë chu kú quan tr¾c sao cho sau khi hiÖu chØnh cho tÊt c¶ c¸c mèc th× tæng b×nh ph­¬ng cña ®é lÖch cßn l¹i lµ nhá nhÊt. Sè hiÖu chØnh cho ®é cao cña mèc khëi tÝnh chÝnh lµ sè hiÖu chØnh bæ sung cho ®é cao trung b×nh cña hÖ thèng l­íi c¬ së, v× ®é cao ®¸ng tin cËy nhÊt lµ trÞ trung b×nh ®é cao cña c¸c mèc tÝnh ®­îc khi lÇn l­ît lÊy mçi ®iÓm trong l­íi lµm mèc ®é cao khëi tÝnh. II.7.2.3 Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch t­¬ng quan Ph­¬ng ph¸p nµy dùa trªn c¬ së ph©n tÝch quan hÖ gi÷a c¸c gi¸ trÞ chªnh cao cña cïng mét ®o¹n ®o (gi÷a 2 mèc) ë c¸c chu kú kh¸c nhau ®Ó x¸c ®Þnh ®é æn ®Þnh cña hÖ thèng mèc c¬ së. Néi dung chñ yÕu cña ph­¬ng ph¸p: tÝnh chªnh cao trung b×nh mçi ®o¹n ®o tõ n chu kú . TÝnh ®é chªnh lÖch vµ ®é lÖch chuÈn cña c¸c chªnh cao ®­îc ®o trong c¸c chu kú so víi chªnh cao trung b×nh. TÝnh c¸c hÖ sè t­¬ng quan, kiÓm tra ý nghÜa c¸c hÖ sè nµy th«ng qua ph©n tÝch ph­¬ng sai c¸c hÖ sè t­¬ng quan. II.7.2.4 Ph­¬ng ph¸p b×nh sai l­íi tù do Néi dung chñ yÕu cña ph­¬ng ph¸p lµ: th«ng qua ma trËn ®Þnh vÞ C cña l­íi vµ tiªu chuÈn sai sè trung ph­¬ng ph¶i nhá h¬n 3 lÇn sai sè giíi h¹n, ng­êi ta lo¹i bá dÇn c¸c ®iÓm khèng chÕ c¬ së kh«ng æn ®Þnh trong qu¸ tr×nh tÝnh to¸n nhÝch dÇn. Cuèi cïng kÕt qu¶ b×nh sai dùa trªn c¸c ®iÓm khèng chÕ c¬ së æn ®Þnh vµ kÕt qu¶ lón cña ®iÓm kiÓm tra ®­îc ph¶n ¸nh trung thùc. §Ó xö lý l­íi khèng chÕ trong thùc tÕ hay sö dông ph­¬ng ph¸p b×nh sai l­íi tù do v× ph­¬ng ph¸p b×nh sai tù do cho phÐp gi¶i quyÕt ®ång thêi 2 nhiÖm vô ®Æt ra cña bµi to¸n ph©n tÝch ®é æn ®Þnh l­íi khèng chÕ lµ: ®¸nh gi¸ ®é æn ®Þnh cña c¸c mèc chuÈn vµ ®Þnh vÞ m¹ng l­íi. II.7.3 B×nh sai l­íi tr¾c ®Þa tù do II.7.3.1 Kh¸i niÖm vÒ l­íi tr¾c ®Þa tù do Phô thuéc vµo tÝnh chÊt vµ sè liÖu gèc, l­íi tr¾c ®Þa ®­îc chia lµm 2 lo¹i: l­íi phô thuéc vµ l­íi tù do. L­íi tù do ®­îc ®Þnh nghÜa lµ lo¹i l­íi mµ trong ®ã kh«ng cã ®ñ sè liÖu gèc tèi thiÓu cÇn thiÕt cho viÖc ®Þnh vÞ m¹ng l­íi ®ã. Mçi d¹ng l­íi cã mét tËp hîp sè liÖu gèc tèi thiÓu riªng biÖt, cô thÓ lµ: l­íi ®é cao cã sè liÖu gèc tèi thiÓu lµ ®é cao cña mét ®iÓm gèc. Nh­ vËy cã thÓ rót ra ®Þnh nghÜa cô thÓ h¬n cho c¸c d¹ng l­íi ®é cao tù do nh­ sau: a. L­íi ®é cao tù do lµ l­íi kh«ng cã ®iÓm ®é cao gèc. b. §èi víi l­íi ®é cao tù do, sè khuyÕt d = 1 vµ l­íi tù do bËc 1 (Sè l­îng c¸c yÕu tè gèc cßn thiÕu trong tÊt c¶ c¸c m¹ng l­íi ®­îc gäi lµ sè khuyÕt vµ ®­îc ký hiÖu lµ d, cßn b¶n th©n l­íi ®­îc gäi lµ l­íi tù do bËc d). II.7.3.2 C¬ së lý thuyÕt cña b×nh sai tù do a. Lý thuyÕt chung Gi¶ sö mét m¹ng l­íi tù do ®­îc b×nh sai theo ph­¬ng ph¸p gi¸n tiÕp víi Èn sè lµ ®é cao tÊt c¶ c¸c ®iÓm mèc trong l­íi, khi ®ã: *. Ph­¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh cã d¹ng: (2.40) víi: : ma trËn hÖ sè hÖ ph­¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh : vector Èn sè : vector sè h¹ng tù do : vector sè hiÖu chØnh V× trong l­íi tù do kh«ng cã ®ñ c¸c yÕu tè ®Þnh vÞ tèi thiÓu nªn ma trËn hÖ ph­¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh (2.27) cã mét sè cét phô thuéc (sè l­îng cét phô b»ng sè khuyÕt cña l­íi). *. HÖ ph­¬ng tr×nh chuÈn cã d¹ng: (2.41) víi: Ma trËn hÖ sè trong ph­¬ng tr×nh (2.41) cã tÝnh chÊt: Det(R) = 0. *. HÖ ph­¬ng tr×nh chuÈn (2.41) cã v« sè nghiÖm, v× vËy kh«ng thÓ gi¶i theo c¸c ph­¬ng ph¸p th«ng th­êng. Nh­ng cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc vector nghiÖm riªng b»ng c¸ch ®­a bæ xung mét hÖ ph­¬ng tr×nh ®iÒu kiÖn rµng buéc ®èi víi vector Èn sè d­íi d¹ng: (2.42) HÖ ph­¬ng tr×nh (2.42) tháa m·n 2 ®iÒu kiÖn: - Sè l­îng ph­¬ng tr×nh ®iÒu kiÖn b»ng sè khuyÕt trong m¹ng l­íi. - C¸c hµng cña ma trËn ph¶i ®éc lËp tuyÕn tÝnh ®èi víi c¸c hµng cña ma trËn A. *. KÕt hîp hai biÓu thøc (2.41) vµ (2.42) sÏ thu ®­îc hÖ ph­¬ng tr×nh chuÈn më réng: (2.43) Ma trËn hÖ sè cña hÖ ph­¬ng tr×nh (2.43) cã nghÞch ®¶o th­êng vµ cã thÓ ®­îc biÓu diÔn d­íi d¹ng ma trËn khèi: (2.44) Khi ®ã nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh (2.44) ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: (2.45) víi: (2.46) Trong c«ng thøc (2.46) B lµ ma trËn kÝch th­íc tháa m·n ®iÒu kiÖn: Th«ng th­êng, trong c¸c øng dông thùc tiÔn ma trËn B th­êng ®­îc chän nh­ sau: (2.47) *. §¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c c¸c yÕu tè trong l­íi ®­îc thùc hiÖn theo quy tr×nh th«ng th­êng, t­¬ng tù nh­ trong b×nh sai gi¸n tiÕp kÌm ®iÒu kiÖn, cô thÓ lµ: - Sai sè trung ph­¬ng ®¬n vÞ träng sè: (2.48) - Sai sè trung ph­¬ng cña hµm sè: (2.49) trong ®ã: (2.50) b. TÝnh chÊt ma trËn gi¶ nghÞch ®¶o *. Ph­¬ng tr×nh bao ma trËn Thùc chÊt lµ nghÞch ®¶o ma trËn hÖ sè cña hÖ ph­¬ng tr×nh chuÈn më réng: (2.51) *. Ph­¬ng tr×nh ®Þnh vÞ t¹m thêi: (2.52) víi lµ ma trËn gi¶ nghÞch ®¶o cña l­íi tù do bËc 0 *. TÝnh ma trËn gi¶ nghÞch ®¶o theo c«ng thøc: (2.53) II.7.4 Dù ®o¸n lón Cã thÓ dù ®o¸n lón theo hai c¸ch: II.7.4.1. Theo lý thuyÕt c¬ häc ®Êt nÒn mãng th× ®é lón c«ng tr×nh ë thêi ®iÓm t cã thÓ ®­îc dù tÝnh theo c«ng thøc: (2.54) trong ®ã: : ®é lón toµn phÇn cña c«ng tr×nh. : hÖ sè nÐn t­¬ng ®èi cña nÒn c«ng tr×nh. C¸c kÕt qu¶ ®o lón ®­îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè vµ . NÕu ®· tiÕn hµnh n chu kú quan tr¾c lón (n>2) th× hai th«ng sè trªn ®©y ®­îc x¸c ®Þnh theo ph­¬ng ph¸p b×nh ph­¬ng nhá nhÊt, tøc . Khai triÓn (2.54) thµnh chuçi vµ gi÷ l¹i ®Õn sè h¹ng bËc nhÊt: trong ®ã: lµ gi¸ trÞ gÇn ®óng cña ký hiÖu: Ph­¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh cã d¹ng: (2.55) trong ®ã: lµ trÞ ®o Tõ hÖ ph­¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh (2.55) lËp hÖ ph­¬ng tr×nh chuÈn (2.56) Gi¶i hÖ ph­¬ng tr×nh chuÈn (2.56) ta cã . Tõ ®ã tÝnh: (2.57) Tõ (2.57) ta thÊy tèc ®é lón lín nhÊt khi b¾t ®Çu quan tr¾c lón vµ tèc ®é lón gi¶m dÇn theo thêi gian. Khi c«ng tr×nh ®­îc coi lµ æn ®Þnh vµ ngõng ®o lón. §å thÞ biÓu diÔn ®é lón tuyÖt ®èi vµ tèc ®é lón theo thêi gian cã d¹ng nh­ h×nh 2.8 H×nh 2.8. §é lón tuyÖt ®èi vµ tèc ®é lón theo thêi gian II.7.4.2. §Ó dù ®o¸n lón cã thÓ sö dông ®a thøc: (2.58) trong ®ã: : ®é lón, : kho¶ng thêi gian gi÷a c¸c chu kú, : hÖ sè cña ®a thøc, NÕu bËc cña ®a thøc ®· ®­îc x¸c ®Þnh th× c¸c hÖ sè ®­îc x¸c ®Þnh theo ph­¬ng ph¸p b×nh ph­¬ng nhá nhÊt. NÕu bËc cña ®a thøc ®­îc x¸c ®Þnh ®ång thêi víi viÖc x¸c ®Þnh c¸c hÖ sè th× bµi to¸n ®­îc gi¶i theo ph­¬ng ph¸p nhÝch dÇn. §a thøc nµo ®­îc sö dông ®Ó tÝnh mµ cã th× ®a thøc ®ã ®­îc chän ®Ó dù ®o¸n lón. Trong ph­¬ng ph¸p dù ®o¸n lón theo hµm ®a thøc, viÖc x¸c ®Þnh sè bËc ®a thøc ta ph¶i lÇn l­ît lËp c¸c ®a thøc víi sè bËc t¨ng tõ 0 ®Õn (k-2) ®iÒu nµy rÊt phøc t¹p v× vËy trong thùc tÕ ng­êi ta th­êng dù b¸o ®é lón theo hµm sè mò. Ch­¬ng IIILËp dù to¸n quan tr¾c ®é lón c«ng tr×nh III.1 Nh÷ng c¨n cø ®Ó lËp dù to¸n - §¬n gi¸ kh¶o s¸t x©y dùng Thµnh phè Hµ Néi ban hµnh kÌm theo quyÕt ®Þnh sè 193/2006/Q§-UBND ngµy 25-10-2006. - §Þnh møc dù to¸n kh¶o s¸t x©y dùng – H­íng dÉn lËp ®¬n gi¸ kh¶o s¸t vµ qu¶n lý chi phÝ kh¶o s¸t x©y dùng, QuyÕt ®Þnh sè 06/ 2000/Q§- BXD. - Th«ng t­ sè 03/2008/TT-BXD ngµy 25 – 01- 2008 H­íng dÉn ®iÒu chØnh dù to¸n c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n. - TCXDVN 271 : 2002 ViÖn Khoa häc C«ng nghÖ X©y dùng biªn so¹n, Vô Khoa häc C«ng nghÖ X©y dùng tr×nh duyÖt, Bé X©y dùng ban hµnh, theo quyÕt ®Þnh sè 17/ 2002 / Q§-BXD. III.2 Ph­¬ng ph¸p lËp ®¬n gi¸ kh¶o s¸t tr¾c ®Þa III.2.1 Kh¸i niÖm vÒ ®¬n gi¸ kh¶o s¸t §¬n gi¸ kh¶o s¸t lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña chi phÝ x· héi cÇn thiÕt ®Ó hoµn thµnh mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hoÆc hoµn thµnh mét khèi l­îng c«ng viÖc nhÊt ®Þnh. §¬n gi¸ kh¶o s¸t x©y dùng c«ng tr×nh lµ chi phÝ vËt liÖu, nh©n c«ng, m¸y mãc thi c«ng cÇn thiÕt ®Ó hoµn thµnh mét ®¬n vÞ khèi l­îng c«ng t¸c kh¶o s¸t x©y dùng theo ®óng yªu cÇu kü thuËt, quy tr×nh, quy ph¹m quy ®Þnh. §¬n gi¸ kh¶o s¸t do Chñ tÞch UBNDTP hoÆc Chñ tÞch tØnh ký quyÕt ®Þnh ban hµnh. III.2.2 Môc ®Ých cña lËp ®¬n gi¸ kh¶o s¸t - Lµ c¬ së x¸c ®Þnh gi¸ trÞ dù to¸n, tæng dù to¸n kh¶o s¸t x©y dùng - Lµ c¨n cø ®Ó qu¶n lý vèn ®Çu t­ x©y dùng - Lµ c¨n cø phôc vô cho c«ng viÖc xÐt thÇu vµ lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt. III.2.3 Néi dung cña ®¬n gi¸ kh¶o s¸t x©y dùng III.2.3.1 Chi phÝ trùc tiÕp Cti = Cvi+ Cni + Cmi (3.1) trong ®ã: Cti : chi phÝ trùc tiÕp Cvi : chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp cho mét ®¬n vÞ khèi l­îng c«ng viÖc kh¶o s¸t i, Cni : Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cho mét ®¬n vÞ khèi l­îng c«ng viÖc kh¶o s¸t i, Cmi : Chi phÝ sö dông m¸y, thiÕt bÞ trùc tiÕp cho mét ®¬n vÞ khèi l­îng c«ng viÖc kh¶o s¸t i. a. Chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp (3.2) trong ®ã: Cvi: chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp cho mét ®¬n vÞ khèi l­îng c«ng viÖc kh¶o s¸t i, : ®Þnh møc tû lÖ vËt liÖu phô so víi vËt liÖu chÝnh cña lo¹i c«ng viÖc kh¶o s¸t i theo qui ®inh, : ®Þnh møc hao phÝ lo¹i vËt liÖu j cho mét ®¬n vÞ khèi l­îng c«ng viÖc kh¶o s¸t i theo quy ®Þnh, : gi¸ lo¹i vËt liÖu j (kh«ng bao gåm thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng) ®Õn hiÖn tr­êng theo b¶ng gi¸ vËt liÖu kh¶o s¸t do UBND c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng c«ng bè hoÆc theo gi¸ thÞ tr­êng n¬i x©y dùng c«ng tr×nh. b. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp Chi phÝ nh©n c«ng trong ®¬n gi¸ kh¶o s¸t x©y dùng bao gåm l­¬ng c¬ b¶n, c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt l­¬ng vµ c¸c chi phÝ theo chÕ ®é µ cã thÓ kho¸n trùc tiÕp cho ng­êi lao ®éng ®Ó tÝnh cho mét ngµy c«ng ®Þnh møc (3.3) trong ®ã: : chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, : ®Þnh møc hao phÝ ngµy c«ng cho mét ®¬n vÞ khèi l­îng c«ng viÖc kh¶o s¸t i theo qui ®Þnh, : tiÒn l­¬ng ngµy c«ng cña lo¹i c«ng viÖc kh¶o s¸t i theo b¶ng gi¸ nh©n c«ng kh¶o s¸t do UBND c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng c«ng bè. c.Chi phÝ sö dông m¸y, thiÕt bÞ trùc tiÕp Lµ chi phÝ sö dông c¸c lo¹i m¸y vµ thiÕt bÞ kh¶o s¸t trùc tiÕp cÇn ®Ó thùc hiÖn vµ hoµn thµnh mét ®¬n vÞ khèi l­îng c«ng t¸c kh¶o s¸t x©y dùng (3.4) trong ®ã: : chi phÝ sö dông m¸y, thiÕt bÞ trùc tiÕp, : ®Þnh møc tû lÖ m¸y kh¸c víi m¸y chÝnh cho lo¹i c«ng viÖc kh¶o s¸t i theo qui ®Þnh, : ®Þnh møc sè ca chÝnh j cho mét ®¬n vÞ khèi l­îng c«ng viÖc kh¶o s¸t i theo qui ®Þnh, : gi¸ ca m¸y cña lo¹i m¸y kh¶o s¸t q theo b¶ng gi¸ ca m¸y do UBND c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng c«ng bè. III.2.3.2 Chi phÝ chung (3.5) trong ®ã: : Chi phÝ chung, : Chi phÝ nh©n c«ng, : §Þnh møc chi phÝ cña c«ng t¸c kh¶o s¸t tÝnh b»ng 70%. III.2.3.3 Thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tr­íc Thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tr­íc b»ng 6% cña chi phÝ chung vµ chi phÝ trùc tiÕp. III.2.3.4 Chi phÝ lËp ph­¬ng ¸n, b¸o c¸o kÕt qu¶ kh¶o s¸t Chi phÝ lËp ph­¬ng ¸n, b¸o c¸o kÕt qu¶ kh¶o s¸t ®­îc tÝnh b»ng tû lÖ 5% theo gi¸ trÞ cña tæng khèi l­îng cña tõng lo¹i c«ng viÖc kh¶o s¸t nh©n víi ®¬n gi¸ cña tõng lo¹i c«ng viÖc kh¶o s¸t t­¬ng øng. III.2.3.5 Chi phÝ chç ë t¹m thêi Chi phÝ chç ë t¹m thêi ®­îc tÝnh b»ng 5% theo gi¸ trÞ cña tæng khèi l­îng cña tõng lo¹i c«ng viÖc kh¶o s¸t nh©n víi ®¬n gi¸ cña tõng lo¹i c«ng viÖc kh¶o s¸t t­¬ng øng. III.2.3.5 ThuÕ suÊt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ThuÕ suÊt gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi c«ng viÖc kh¶o s¸t x©y dùng theo qui ®Þnh hiÖn hµnh. PhÇn Thùc nghiÖm §Ó minh häa cho nh÷ng phÇn lý thuyÕt ®· nªu, em tiÕn hµnh thiÕt kÕ kü thuËt vµ lËp dù to¸n quan tr¾c ®é lón cho c«ng tr×nh CT14A- Khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long – T©y Hå – Hµ Néi. A ThiÕt kÕ mèc vµ l­íi A.1 Mèc khèng chÕ c¬ së XÐt theo ®iÒu kiÖn thùc tÕ vµ do yªu cÇu cña chñ ®Çu t­, chóng t«i thiÕt kÕ mèc c¬ së cho c«ng t¸c quan tr¾c lón c«ng tr×nh CT14- A khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long lµ lo¹i mèc ch«n s©u lâi ®¬n (h×nh A.1). H×nh A.1. KÕt cÊu mèc khèng chÕ A.2 Mèc quan tr¾c Mèc quan tr¾c ®­îc thiÕt kÕ nh­ h×nh A.2. H×nh A.2. KÕt cÊu mèc quan tr¾c A.3ThiÕt kÕ l­íi khèng chÕ c¬ së Theo TCXDVN 271:2002 chóng t«i chän mèc khèng chÕ c¬ së lµ mèc ch«n s©u cã cÊu t¹o nh­ (h×nh A.1), ®Ó ®¶m b¶o ®é v÷ng ch¾c cho ®å h×nh vµ thuËn tiÖn cho viÖc ®« nèi tõ mèc c¬ së ®Õn mèc quan tr¾c. S¬ ®å mèc ®­îc bè trÝ thµnh côm gåm 4 mèc bao quanh c«ng tr×nh (h×nh A.3), c¸c mèc khèng chÕ ®­îc ®Æt ngoµi ph¹m vi chuyÓn dÞch cña c«ng tr×nh, c¸ch Ýt nhÊt 1.5 lÇn chiÒu cao c«ng tr×nh. H×nh 2.9. S¬ ®å l­íi khèng chÕ c¬ së A.4 ThiÕt kÕ l­íi quan tr¾c Theo TCXDVN 271:2002, c¸c mèc quan tr¾c ®­îc bè trÝ theo chu vi vµ theo c¸c trôc nªn kho¶ng c¸ch c¸c mèc ta lÊy trung b×nh lµ 6m. C«ng tr×nh cã chu vi lµ 145,4m. Do ®ã sè mèc quan tr¾c trong c«ng tr×nh cÇn cã lµ: mèc Theo TCXDVN 271:2002 vµ do yªu cÇu cña chñ ®Çu t­, xung quanh c«ng tr×nh sÏ ®­îc g¾n 25 mèc lón t¹i c¸c vÞ trÝ c¸c cét chÞu lùc cña c«ng tr×nh. C¸c ®iÓm quan tr¾c lón ®­îc liªn kÕt víi nhau vµ nèi víi hÖ thèng ®iÓm khèng chÕ b»ng tuyÕn thñy chuÈn h¹ng II. C¸c mèc quan tr¾c cã cÊu t¹o nh­ (h×nh A.2) vµ ®­îc kÝ hiÖu tõ M1 ®Õn M25. L­íi quan tr¾c lµ m¹ng l­íi thñy chuÈn dµy ®Æc liªn kÕt c¸c mèc lón vµ ®­îc ®o nèi víi 4 mèc khèng chÕ c¬ së. (S¬ ®å vÞ trÝ c¸c mèc quan tr¾c ®­îc tr×nh bµy trong phÇn phô lôc) B. ¦íc tÝnh ®é chÝnh x¸c c¸c bËc l­íi B.1 X¸c ®Þnh sai sè tæng hîp cña hai bËc l­íi C«ng tr×nh CT14- A khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long ®­îc x©y dùng trªn nÒn ®Êt nÖn, ®Êt c¸t nªn ta chän mS = 3mm . VËy sai sè trung ph­¬ng tæng hîp ®é cao tÝnh theo c«ng thøc (2.2) lµ mH0 = 2.12mm. Víi mH0 = 2.12mm vµ chän k= 2 ta cã: - Sai sè trung ph­¬ng ®é cao bËc l­íi khèng chÕ: - Sai sè trung ph­¬ng ®é cao l­íi quan tr¾c: B.2. ¦íc tÝnh ®é chÝnh x¸c l­íi khèng chÕ c¬ së - Chän Èn sè lµ ®é cao cña 4 ®iÓm mèc trong l­íi. Thµnh lËp hÖ ph­¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh: Stt HÖ ph­¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh Träng sè Pi R1 R2 R3 R4 1 -1 1 0 0 0.2 2 0 -1 1 0 0.1 3 0 0 -1 1 0.2 4 1 0 0 -1 0.1 5 -1 0 1 0 0.1 - Ma trËn hÖ sè hÖ ph­¬ng tr×nh chuÈn: - X¸c lËp ma trËn ®Þnh vÞ C: C = (1 1 1 1 ) - TÝnh ma trËn gi¶ ngÞch ®¶o: - TÝnh sai sè ®o chªnh cao trªn 1 tr¹m ®o Ta thÊy ®iÓm R4 cã träng sè lín nhÊt,nªn lµ ®iÓm yÕu nhÊt. Vëy l­íi khèng chÕ ®é cao c¬ së cña c«ng tr×nh CT14- A khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long cÇn ®o víi ®é chÝnh x¸c mét tr¹m ®o lµ: B.3. ¦íc tÝnh ®é chÝnh x¸c l­íi quan tr¾c ­íc tÝnh ®é chÝnh x¸c l­íi quan tr¾c theo ph­¬ng ph¸p ®iÓm nót víi tr×nh tù nh­ sau: - Chän Èn sè lµ ®é cao c¸c ®iÓm nót cña l­íi - X¸c ®Þnh ma trËn hÖ sè ph­¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh STT HÖ ph­¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh Träng sè P N1 N2 N3 N4 N5 N6 1 1 0 0 0 0 0 1 2 -1 0 0 0 1 0 0.3 3 0 0 0 0 1 0 1 4 0 0 0 1 -1 0 0.3 5 0 0 0 1 0 0 1 6 0 0 1 -1 0 0 0.2 7 0 0 1 0 0 0 1 8 0 1 -1 0 0 0 0.3 9 1 -1 0 0 0 0 0.5 10 -1 0 0 0 0 1 0.5 11 0 0 0 0 -1 1 0.5 12 0 0 0 -1 0 1 1 13 0 0 -1 0 0 1 0.3 14 0 1 0 0 0 -1 0.3 - LËp hÖ ph­¬ng tr×nh chuÈn: - X¸c ®Þnh ma trËn nghÞch ®¶o - TÝnh sai sè chªnh cao trªn mét tr¹m ®o Ta thÊy ®iÓm nót N2 lµ ®iÓm yÕu nhÊt, mµ ®iÓm nót N2 trïng víi ®iÓm mèc M14. VËy l­íi quan tr¾c lón c«ng tr×nh CT14- A khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long cÇn ®o víi ®é chÝnh x¸c: C LËp ®¬n gi¸ kh¶o s¸t c«ng t¸c quan tr¾c lón c«ng tr×nh CT14 A - Khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long – T©y Hå – Hµ Néi. Theo thiÕt kÕ, c«ng tr×nh CT14- A khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long gåm cã: - 4 mèc c¬ së - 25 mèc quan tr¾c - Tæng sè chu kú quan tr¾c lµ 17 trong ®ã dù kiÕn: + Thêi kú x©y dùng th« lµ 9 chu kú, 2 sµn /1 chu kú + Thêi kú c«ng tr×nh ®i vµo hoµn thiÖn 5 chu kú, thêi gian quan tr¾c 2th¸ng/1chu kú + Thêi kú c«ng tr×nh ®i vµo sö dông, thêi gian quan tr¾c lµ 4th¸ng/1chu kú lµ 3 chu kú. C.1 §¬n gi¸ cña 1 mèc c¬ së ( ®¬n vÞ ®ång/1 mèc) STT m· hiÖu Néi dung c«ng viÖc §¬n vÞ Khèi §¬n gi¸ Thµnh tiÒn §¬n gi¸ VËt liÖu Nh©n c«ng M¸y VËt liÖu Nh©n c«ng M¸y 1 Gi¸ TT DÊu mèc b»ng sø chiÕc 1 25000 25000 2 Gi¸ TT èng thÐp tr¸ng kÏm phi 76 m 40 200000 8000000 3 CA.01101 §GKS §µo ®Êt 0.7x0.7x1.2m (b»ng thñ c«ng,®é s©u tõ 0-2m, cÊp ®Êt ®¸ tõ I-III) m3/1 lç 0.588 38799 166665.6 22814 97999 4 CC.01201 §GKS Khoan xoay b¬m röa b»ng èng mÉu trªn c¹n ®Õn 40m(cÊp ®Êt ®¸ tõ I-III,khoan kh«ng lÊy mÉu K=0.8, khoan b»ng dung dÞch sÐt K=1.05) m/1 lç 40 50123 208332 89609.76 2004920 6999955 3010888 5 27.VLKS theo 193/2006 Bª t«ng mãng theo thiÕt kÕ 0.3x0.3x1.2m (bªt«ng ®èi träng , m¸c 300, ®¸ 1x2) m3/1 lç 0.108 480000 51840 6 Gi¸ TT G¹ch viªn 50 2000 100000 7 Gi¸ TT Xi m¨ng kg 50 2000 100000 8 27.VLKS theo 193/2006 Bª t«ng n¾p ®Ëy b¶o vÖ mèc (0.3x0.3x0.2m) m3/1 lç 0.018 480000 8640 9 Gi¸ TT C«ng x©y dùng cæ mãng , ®Æt mèc vµ rµo b¶o vÖ, x©y n¾p b¶o vÖ mèc mèc 1 550000 550000 Tæng céng 10313213.81 7647955 3010888 Th«ng t­ 03/2008/TT-BXD Chi phÝ trùc tiÕp: Ct = Cv+ Cn + Cm 20972056 Chi phÝ chung: P=70% Cn 5353568 Thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tr­íc: TL = 6%( Ct +P) 1579537 Gi¸ thµnh tr­íc thuÕ: G = Ct +P+TL 27905162 C.2 §¬n gi¸ cña 1 mèc quan tr¾c ( ®¬n vÞ ®ång/1 mèc) STT m· hiÖu Néi dung c«ng viÖc §¬n vÞ Khèi §¬n gi¸ Thµnh tiÒn VËt liÖu Nh©n c«ng M¸y VËt liÖu Nh©n c«ng M¸y 1 68.VLKS Cäc mèc ®o lón, thÐp gai D16mm, mét ®Çu g¾n côc thÐp trßn D=18mm, dµi 20cm kg 0.5 5500 2750 2 Gi¸TT Phay, tiÖn, roa ®Çu mèc, s¬n chèng gØ, g¾n mèc, s¬n ®¸nh dÊu vµo c«ng tr×nh 1 mèc 1 40000 40000 3 Gi¸TT Khoan bª t«ng s©u <20cm, P22 vµo c«ng tr×nh 1 lç 1 3200 2000 5000 3200 2000 5000 Tæng céng 5950 42000 5000 Th«ng t­ 03/2008/TT-BXD Chi phÝ trùc tiÕp: Ct = Cv+ Cn + Cm 52950 Chi phÝ chung: P=70% Cn 29400 Thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tr­íc: TL = 6%( Ct +P) 4941 Gi¸ thµnh tr­íc thuÕ: G = Ct + P+ TL 87291 C.3 §¬n gi¸ quan tr¾c lón c«ng tr×nh CT14- A khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long ( ®¬n vÞ :®ång) Víi sè mèc quan tr¾c lµ 25 mèc ¸p dông CO.02104: §¬n gi¸ kh¶o s¸t x©y dùng vµ ¸p dông th«ng t­ 03/2008/TT-BXD th× ®¬n gi¸ quan tr¾c lón c«ng tr×nh CT14- A khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long ®­îc tÝnh nh­ sau: STT Danh môc tÝnh C«ng thøc Thµnh tiÒn Ghi chó I TÝnh cho chu kú ®Çu tiªn 1 Chi phÝ trùc tiÕp Ct = Cv+1.2Cn +1.08Cm 2 737 126 2 Chi phÝ chung P=70% Cn1,2 1 711 100 3 Chi phÝ thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tr­íc 6%( Ct +P ) 266 894 4 Céng (1+2+3) 4 715 119 5 §o lón theo cÊp h¹ng II nhµ n­íc (4) 1,1 5 186 631 k=1.1 6 §o lón theo ®Þa h×nh cÊp 5 (5) 1,2 6 223 957 k=1.2 I' Tæng chi phÝ cho chu kú ®Çu 6 223 957 II TÝnh chi phÝ cho 16 chu kú tiÕp theo 1 Chi phÝ trùc tiÕp tÝnh cho 16 chu kú tiÕp theo Ct’= 1.2Cn + 1.08Cm 2 507 261 2 Chi phÝ chung P=70%Cn 1 711 100 3 Chi phÝ thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tr­íc 6%(Ct’+P) 253 101 4 Céng (1+2+3) 4 471 463 5 §o lón theo cÊp h¹ng II nhµ n­íc (4) 1.1 4 918 609 k=1.1 6 §o lón víi ®Þa h×nh cÊp 5 (5) 1.2 5 902 330 k=1.2 7 §o lón cho 16 chu kú tiÕp theo (6) 16 94 437 293 II' Tæng chi phÝ cho 16 chu kú cuèi 94 437 293 III Chi phÝ cho 17 chu kú I'+II' 100 661 251 (a) Chi phÝ khoan, gia c«ng l¾p ®Æt 25 mèc quan tr¾c 2 182 275 707 31®/mèc (b) Chi phÝ khoan vµ x©y dùng 4 mèc chuÈn 111 620 648 23 564 202®/mèc ( c ) Céng (III+b+c) 214 464 174 (d) TÝnh to¸n b¸o c¸o kÕt qu¶ 5%(c) 10 723 208 (e) Tæng céng ( c) +(d) 225 187 382 (f) ThuÕ VAT 10%( e) 22518738.28 IV Gi¸ trÞ sau thuÕ (c ) +(f) 247706121.06 KÕt luËn Sau mét thêi gian thùc hiÖn ®Ò tµi “ThiÕt kÕ kü thuËt vµ lËp dù to¸n quan tr¾c lón chung c­ cao tÇng CT14-A khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long ”. Em rót ra mét sè nhËn xÐt nh­ sau: - Trong quan tr¾c lón nhµ chung c­ cao tÇng, l­íi ®­îc thiÕt kÕ gåm 2 bËc : l­íi khèng chÕ vµ l­íi quan tr¾c. - L­íi khèng chÕ gåm c¸c ®iÓm n»m ngoµi c«ng tr×nh, ®é cao cña c¸c mèc ph¶i æn ®Þnh trong suèt qu¸ tr×nh ®o lón, l­íi khèng chÕ ®­îc ®o víi ®é chÝnh x¸c t­¬ng ®­¬ng víi l­íi h¹ng I nhµ n­íc. L­íi khèng chÕ c¬ së trong quan tr¾c ®é lón nhµ chung c­ cao tÇng lµ l­íi tr¾c ®Þa tù do, v× vËy viÖc øng dông ph­¬ng ph¸p b×nh sai l­íi tù do ®Ó xö lý sè liÖu lµ hoµn toµn phï hîp, - L­íi quan tr¾c gåm c¸c ®iÓm ®­îc ®Æt ë c¸c cét chÞu lùc cña tßa nhµ, l­íi ®­îc ®o víi ®é chÝnh x¸c t­¬ng ®­¬ng l­íi h¹ng II nhµ n­íc, vµ ¸p dông ph­¬ng ph¸p b×nh sai gi¸n tiÕp ®Ó xö lý sè liÖu. - C¶ hai bËc l­íi ®­îc tÝnh ®Òu ®¹t yªu cÇu theo TCXDVN 271:2002. -Dù to¸n kinh phÝ phôc vô cho viÖc quan tr¾c lón c«ng tr×nh CT14- A khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long lµ hîp lÝ . VËy ph­¬ng ¸n thiÕt kÕ kü thuËt vµ phÇn dù to¸n kinh phÝ quan tr¾c lón c«ng tr×nh CT14- A khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long lµ hoµn toµn kh¶ thi. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Hoµng Ngäc Hµ, Tr­¬ng Quang HiÕu (1999) C¬ së to¸n häc xö lý sè liÖu tr¾c ®Þa. NXB Giao th«ng vËn t¶i, Hµ Néi. 2. NguyÔn ThÞ Thu Hµ (2007), “Nghiªn cøu ph­¬ng ph¸p quan tr¾c vµ ph©n tÝch sè liÖu ®o lón c«ng tr×nh cao tÇng khu vùc Hµ Néi”, LuËn v¨n th¹c sü kü thuËt, Th­ viÖn tr­êng §¹i häc Má- §Þa chÊt. 3. Phan V¨n HiÕn (1997), ‘‘Quan tr¾c chuyÓn dÞch vµ biÕn d¹ng c«ng tr×nh’’. Bµi gi¶ng cao häc, Tr­êng §¹i häc Má - §Þa chÊt Hµ Néi. 4. Phan V¨n HiÕn (chñ biªn), Ng« V¨n Hîi, TrÇn kh¸nh, NguyÔn Quang Phóc, NguyÔn Quang Th¾ng, Phan Hång TiÕn, TrÇn ViÕt TuÊn, “ Tr¾c ®Þa c«ng tr×nh” NXB Giao th«ng vËn t¶i, Hµ Néi. 5. NguyÔn Quan Phóc (2001), ‘‘Tiªu chuÈn æn ®Þnh cña c¸c ®iÓm ®é cao c¬ së trong ®o lón c«ng tr×nh’’, TuyÓn tËp c¸c c«ng tr×nh khoa häc, Tr­êng §¹i häc Má- §Þa chÊt, tËp 33, trang 62-64, Hµ Néi. 6. NguyÔn Quang Phóc (2007) , Quan tr¾c chuyÓn dÞch vµ biÕn d¹ng c«ng tr×nh, Bµi gi¶ng cho sinh viªn chuyªn ngµnh tr¾c ®Þa, Tr­êng §¹i häc Má- §Þa chÊt. 7. TrÇn Kh¸nh (1996), ‘‘ThuËt to¸n b×nh sai l­íi tù do vµ øng dông trong xö lý sè liÖu tr¾c ®Þa c«ng tr×nh’’, TuyÓn tËp c¸c c«ng tr×nh khoa häc, Tr­êng §¹i häc Má- §Þa chÊt. 8. Quy ph¹m ®o thñy chuÈn h¹ng I, II, III, IV. Côc ®o ®¹c vµ b¶n ®ß Nhµ N­íc. Hµ Néi – 1986. 9. §¬n gi¸ x©y dùng c«ng tr×nh thµnh phè Hµ Néi, “PhÇn kh¶o s¸t x©y dùng, ban hµnh kÌm theo quyÕt ®Þnh sè 193/2006/Q§- UBND ngµy 25/10/2006”. NXB X©y dùng. 10. TCXDVN 271:2002 do ViÖn Khoa häc C«ng NghÖ X©y dùng biªn so¹n. Phô lôc