Đề tài Thiết kế mô hình điều trị bệnh phụ khoa bằng laser công suất thấp

da 0,0079 0,85 0,92 Lôùp môõ 0,0062 0,98 0,965 Lôùp cô buïng 0,0053 1 0,95 Lôùp dòch 0,0035 1,01 0,985 Lôùp moâ töû cung 0,0027 1,1 0,9 Böôùc soùng 940nm Heä soá haáp thuï a [mm-1] Heä soá taùn xaï suy giaûm s’ [mm-1] Heä soá baát ñaúng höôùng g Lôùp da 0,0064 0,9 0,9 Lôùp môõ 0,0042 0,87 0,93 Lôùp cô buïng 0,0035 0,86 0,93 Lôùp dòch 0,001 0,87 0,95 Lôùp moâ töû cung 0,0001 0,89 0,9 LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI57 KEÁT QUAÛ MOÂ PHOÛNG.  Moâ phoûng cho phaàn ngöïc : Hình 4.2 Söï phaân boá maät ñoä coâng suaát öùng vôùi giaù trò 10 -3 W/cm2, 5. 10-4 W/cm2 , 10-4 W/cm2 khi chieáu chuøm tia Laser coù böôùc soùng 633nm , chuøm Gauss, coâng suaát chieáu 5mW, baùn kính veát chieáu r = 1,5mm Hình 4.3 Söï phaân boá maät ñoä coâng suaát öùng vôùi giaù trò 10 -3 W/cm2, 5. 10-4 W/cm2 , 10-4 W/cm2 khi chieáu chuøm tia Laser coù böôùc soùng 780nm , chuøm Gauss, coâng suaát chieáu 5mW, baùn kính veát chieáu r = 1,5mm LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI58 . Hình 4.4 Söï phaân boá maät ñoä coâng suaát öùng vôùi giaù trò10 -1 W/cm2,10-3 W/cm2, 5. 10-4 W/cm2 , 10-4 W/cm2 khi chieáu chuøm tia Laser coù böôùc soùng 850nm , chuøm Gauss, coâng suaát chieáu 5mW, baùn kính veát chieáu r = 1,5mm Hình 4.5 Söï phaân boá maät ñoä coâng suaát ö ùng vôùi giaù trò10-3 W/cm2, 5. 10-4 W/cm2 , 10-4 W/cm2 khi chieáu chuøm tia Laser coù böôùc soùng 940nm, chuøm Gauss, coâng suaát chieáu 5mW, baùn kính veát chieáu r = 1,5mm LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI59 Hình4.6 Caùc ñöôøng ñaúng maät ñoä coâng suaát 10-4 W/cm2cuûa caû 4 böôùc soùng Hình 4.7 Söï phaân boá maät ñoä naêng löôïng öùng vôùi böôùc soùng 633nm LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI60 Hình 4.8 Söï phaân boá maät ñoä naêng löôïng öùng vôùi böôùc soùng 780nm Hình 4.9 Söï phaân boá maät ñoä naêng löôïng öùng vôùi böôùc soùng 850nm LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI61 Hình 4.10 Söï phaân boá maät ñoä naêng löôïng öùng vôùi böôùc soùng 940nm  Moâ phoûng cho vuøng sinh duïc : Hình 4.11 Söï phaân boá maät ñoä coâng suaát öùng vôùi giaù trò10 -1 W/cm2, 10-2 W/cm2 , 10-3 W/cm2, 10-4 W/cm2 khi chieáu chuøm tia Laser coù böôùc soùng 633nm , chuøm Gauss, coâng suaát chieáu 5mW, baùn kính veát chieáu r = 1,5mm LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI62 Hình 4.12 Söï phaân boá maät ñoä coâng suaát öùng vôùi giaù trò10 -1 W/cm2, 10-2 W/cm2 , 10-3 W/cm2, 10-4 W/cm2 khi chieáu chuøm tia Laser coù böôùc soùng 780nm , chuøm Gauss, coâng suaát chieáu 5mW, baùn kính veát chieáu r = 1,5mm Hình 4.13 Söï phaân boá maät ñoä coâng suaát öùng vôùi giaù trò 10 -1 W/cm2, 10-2 W/cm2 , 10-3 W/cm2, 10-4 W/cm2 khi chieáu chuøm tia Laser coù böôùc soùng 850nm , chuøm Gauss, coâng suaát chieáu 5mW, baùn kính veát ch ieáu r = 1,5mm LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI63 Hình 4.14 Söï phaân boá maät ñoä coâng suaát öùng vôùi giaù trò10 -1 W/cm2, 10-2 W/m2 , 10-3 W/cm2, 10-4 W/cm2 khi chieáu chuøm tia Laser coù böôùc soùng 940nm , chuøm Gauss, coâng suaát chieáu 5mW, baùn kính veát chieáu r = 1,5mm Hình 4.15 Caùc ñöôøng ñaúng maät ñoä coâng suaát 0.0001W/cm 2cuûa caû 4 böôùc soùng LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI64 Hình 4.16 Söï phaân boá maät ñoä naêng löôïng öùng vôùi böôùc soùng 633nm Hình 4.17 Söï phaân boá maät ñoä naêng löôïng öùng vôùi böôùc soùng 780nm LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI65 Hình 4.18 Söï phaân boá maät ñoä naêng löôïng öùng vôùi böôùc soùng 850nm Hình 4.19 Söï phaân boá maät ñoä naêng löôïng öùng vôùi böôùc soùng 940nm LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI66 Hình 4.20 Söï phaân boá maät ñoä coâng suaát öùng vôùi giaù trò 10-4 W/cm2 khi chieáu chuøm tia Laser coù böôùc soùng 940nm, chuøm Gauss, coâng suaát chie áu 12mW, baùn kính veát chieáu r= 1,5mm Nhaän xeùt, ñaùnh giaù keát quaû moâ phoûng vaø sai soá cuûa quaù trình tính toaùn : Döïa vaøo söï phaân boá maät ñoä coâng suaát treân caùc hình 4.2, hình 4.3 , hình 4.4, hình 4.5 vaø hình 4.6 ta thaáy raèng caùc böôùc soùng 633nm, 780nm, 850nm vaø 940nm coù caùc ñoä xuyeân saâu vaøo trong moâ ngöïc öùng vôùi maät ñoä coâng suaát 10-4 W/cm2 (maät ñoä coâng suaát maø taïi ñoù chuøm tia coù khaû naêng gaây hieäu öùng kích thích sinh hoïc treân moâ) laàn löôït laø 1cm; 2,6cm; 3,2cm vaø 4cm. Hình 4.6 bieåu dieãn caùc ñöôøng ñaúng maät ñoä coâng suaát cuûa 4 böôùc soùng öùng vôùi coâng suaát 10-4 W/cm2 cho ta thaáy böôùc soùng 940nm coù khaû naêng xuyeân saâu vaøo moâ toát hôn ñoái vôùi caùc böôùc soùng coøn laïi, böôùc soùng 633nm coù khaû naêng xuyeân saâu ít nhaát. Ñoái vôùi hai böôùc soùng 850nm vaø 780nm thì hai ñöôøng gaàn nhö truøng leân nhau. Döïa vaøo söï phaân boá maät ñoä coâng suaát treân caùc hình 4.11, hình 4.12, hình 4.13, hình 4.14 vaø hình 4.15 ta thaáy raèng caùc böôùc soùng 633nm, 780nm, 850nm vaø 940nm coù caùc ñoä xuyeân saâu vaøo trong moâ vuøng sinh duïc öùng vôùi maät ñoä coâng suaát 10-4 W/cm2 laàn löôït laø 1,2cm; 2,6cm; 2,8cm vaø 3,8cm. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI67 Hình 4.15 bieåu dieãn caùc ñöôøng ñaúng maät ñoä coâng suaát cuûa 4 böôùc s oùng öùng vôùi coâng suaát 10-4 W/cm2 cho ta thaáy böôùc soùng 940nm coù khaû naêng xuyeân saâu vaøo moâ toát hôn ñoái vôùi caùc böôùc soùng coøn laïi, böôùc soùng 633nm coù khaû naêng xuyeân saâu ít nhaát. Ñoái vôùi hai böôùc soùng 850nm vaø 780nm thì hai ñöôøng gaàn nhö truøng leân nhau. Treân ñaây laø nhöõng keát quaû thu ñöôïc töø vieäc moâ phoûng chuøm tia laser vôùi coâng suaát chieáu laø 5mW. Vì phaàn moâ cuûa heä sinh duïc coù ñoä daøy laø 4,5cm neân coâng suaát chieáu treân khoâng ñaùp öùng ñöôïc ñoä saâu caàn thieát. Vôùi coâng suaát chieáu laø 12mW vaø thu ñöôïc keát quaû laø vôùi böôùc soùng 940nm ñoä xuyeân saâu cuûa chuøm tia ñaït ñöôïc laø 5cm (Hình 4.20). Vì vaäy khi coâng suaát chieáu cuûa chuøm tia taêng thì ñoä xuyeân saâu taêng leân ñaùng keå vaø ñaùp öùng ñöôïc ñoä saâu caàn chieáu. Moät soá moâ hình tính toaùn gaàn ñuùng trong quaù trình moâ phoûng treân ñaây vaø nhöõng thoâng soá quang hoïc duøng ñeå tính t oaùn caàn ñöôïc hieäu chænh, xaây döïng laïi chính xaùc hôn (do caùc thoâng soá naøy ñöôïc caên cöù treân caùc soá lieäu laø caùc baøi baùo hoaëc caùc baùo caùo cuûa caùc taùc giaû nöôùc ngoaøi khoâng coù ñieàu kieän kieåm tra laïi ôû Vieät Nam ). Keá ñeán laø sai soá trong quaù trình moâ phoûng cuõng caàn ñöôïc xem xeùt , sai soá cuûa caùc keát quaû tính toaùn treân ñaây laø 210.16,31  N (vôùi soá löôïng photon laø 100000) ñöôïc thöïc hieän treân maùy tính caù nhaân ( Intel Pentium IV 3.06GHz, 1GB RAM ). Vieäc thöïc hieän moâ phoûng tính toaùn vôùi soá löôïng photon lôùn hôn cuõng nhö vieäc toái öu hoùa caùc moâ hình tính toaùn vaø löïa choïn ngoân ngöõ laäp trình thích hôïp ñeå coù theå thu ñöôïc caùc keát quaû tính toaùn vôùi ñoä chính xaùc cao hôn trong khoa ûng thôøi gian chaáp nhaän ñöôïc, gaëp phaûi khoù khaên trong quaù trình thöïc hieän luaän vaên vì ñoøi hoûi phaûi ñaàu tö thieát bò tính toaùn toát hôn. Tuy nhieân, caùc keát quaû vôùi sai soá tính toaùn moâ phoûng treân ñaây vaãn ñuû ñeå ñöa ra caùc keát luaän chính xaùc cho ñeà taøi treân cô sôû so saùnh vôùi nghieân cöùu ñaõ coâng boá tröôùc ñaây {8}. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI68 CHÖÔNG 5: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN CUÛA PHÖÔNG PHAÙP ÑIEÀU TRÒ CAÙC BEÄNH VIEÂM NHIEÃM VAØ KHOÁI U LAØNH TÍNH ÔÛ HEÄ SINH DUÏC, NGÖÏC CUÛA NÖÕ BAÈNG LASER BAÙN D AÃN LAØM VIEÄC ÔÛ CAÙC BÖÔÙC SOÙNG KHAÙC NHAU VÔÙI COÂNG SUAÁT THAÁP 5.1 Caùc ñaùp öùng sinh hoïc do hieäu öùng kích thích sinh hoïc mang laïi laø cô sôû chính cho phöông phaùp ñieàu trò Khi nghieân cöùu söû duïng Laser baùn daãn coâng suaát thaáp trong ñieàu trò, chuùng toâi söû duïng hieäu öùng kích thích sinh hoïc. Hieäu öùng naøy ñaõ ñö ôïc ñeà caäp ñeán khaù kyõ ôû [9],[10],[11],[12]. Hieäu öùng kích thích sinh hoïc xaûy ra khi chuøm tia Laser taùc ñoäng leân heä sinh hoïc vôùi maät ñoä coâng suaát khoaûng (10-4 - 100)W/cm2, vôùi thôøi gian chieáu töø vaøi chuïc giaây ñeán haøng chuïc phuùt. Hieäu öùng kích thích sinh hoïc thoâng qua haøng loaït phaûn öùng quang hoùa vaø quang sinh; noù mang laïi haøng loaït ñaùp öùng sinh hoïc maø y vaên theá giôùi thöôøn g nhaán maïnh nhöõng loaïi hình ñaùp öùng sau ñaây :  Ñaùp öùng choáng vieâm.  Ñaùp öùng choáng ñau.  Ñaùp öùng cuûa toån thöông teá baøo.  Ñaùp öùng taùi sinh.  Ñaùp öùng cuûa heä mieãn dòch.  Ñaùp öùng cuûa heä tim maïch.  Ñaùp öùng cuûa heä noäi tieát. Chính nhöõng ñaùp öùng neâu treân ñaây laø cô sôû ñeå chuùng toâi söû duïng Laser baùn daãn coâng suaát thaáp trong ñieàu trò vieâm nhieãm vaø khoái u laønh tính ôû heä sinh duïc, ngöïc cuûa nöõ. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI69 5.2 Söû duïng hieäu öùng hai böôùc soùng ñoàng thôøi, do hai loaïi Las er baùn daãn  Laser baùn daãn laøm vieäc ôû böôùc soùng 940nm.  Laser baùn daãn laøm vieäc ôû böôùc soùng 780nm taïo neân, chieáu tröïc tieáp leân : - Vuøng vieâm nhieãm cuûa heä sinh duïc nöõ; - Caùc khoái u laønh tính ôû vuù vaø heä sinh duïc nöõ; nhaèm laøm cho caùc ñaùp öùng sinh hoïc neâu treân xaûy ra nhanh hôn vaø maïnh hôn. 5.3 Söû duïng taùc duïng ñieàu trò cuûa huyeät the o chaâm cöùu coå truyeàn phöông Ñoâng trong ñieàu trò [Phuï luïc A] Coù theå söû duïng caùc huyeät nhö : Tam aâm giao, Quan nguyeân, Q ui lai, Trung cöïc, Thaän du, Baùt lieâu trong ñieàu trò caùc beänh phuï khoa. Caùc huyeät duøng ñieàu trò cho tuyeán vuù : Haønh gian, Ki eân tónh, Nhuõ caên (ngaøy chaâm moät laàn). LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI70 CHÖÔNG 6: THIEÁT KEÁ MOÂ HÌNH ÑIEÀU TRÒ CAÙC BEÄNH VIEÂM NHIEÃM VAØ KHOÁI U LAØNH TÍNH ÔÛ HEÄ SINH DUÏC, NGÖÏC CUÛA NÖÕ BAÈNG LASER BAÙN DAÃN COÂNG SUAÁT THAÁP Söï löïa choïn caùc böôùc soùng laøm vieäc cuûa laser baùn daãn cho vieäc thieát keá thieát bò ñieàu trò : Döïa treân keát quaû tính toaùn moâ phoûng ôû chöông 4 vaø caùc nghieân cöùu tröôùc ñaây cuûa phoøng thí nghieäm coâng ngheä laser veà taùc ñoäng cuûa chuøm tia laser leân moâ soáng [8], hai böôùc soùng laøm vieäc ñöôï c löïa choïn ñeå thieát keá thieát bò ñieàu trò laø böôùc soùng 940nm vaø böôùc soùng 780nm. Hai böôùc soùng naøy ñöôïc löïa choïn döïa treân caùc lyù do sau : - Chuøm tia laser laøm vieäc ôû böôùc soùng 940nm coù khaû naêng xuyeân saâu nhaát (4cm) vaøo moâ vuøng ngöïc vaø heä sinh duïc maø taïi ñoù chuøm tia laser vaãn coù khaû naêng taùc ñoäng vaø gaây kích thích sinh hoïc (10-4W/cm2). Tuy nhieân böôùc soùng 940nm naèm trong vuøng böôùc soùng khoâng nhìn thaáy. - Chuøm tia laser laøm vieäc ôû böôùc soùng 780nm vaø 850nm coù khaû naêng xuyeân saâu gaàn gioáng nhau vaø ñoä cheânh leäch giöõa hai loaïi böôùc soùng naøy laø khoâng lôùn (2,6cm ñoái vôùi 780nm vaø 2,8cm). Tuy nhieân böôùc soùng 780nm naèm ôû ñaàu vuøng hoàng ngoaïi gaàn, neân ñöôïc löïa choïn nhaèm khaéc phuïc nhöôïc ñieåm khoâng nhìn thaáy ñöôïc cuûa böôùc soùng 940nm. Söû duïng keát hôïp hai böôùc soùng naøy seõ cho keát quaû ñieàu trò toát nhaát, vieäc söû duïng hieäu öùng hai buôùc soùng ñoàng thôøi cuõng taïo ra khaû naêng taùc ñoäng toát hôn cuûa chuøm tia vaø taïo ñieàu kieän deã daøng cho vieäc thöïc hieän ñieàu trò do coù theå quan saùt ñöôïc vuøng taùc ñoäng cuûa chuøm tia. 6.1 Boä phaän ñieàu trò cuûa thieát bò Boä phaän ñieàu trò cuûa thieát bò goàm hai phaàn chính. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI71 6.1.1. Phaàn thöù nhaát ñöôïc goï i laø boä phaän quang trò lieäu Boä phaän quang trò lieäu goàm 03 keânh. Moãi keânh quang trò lie äu söû duïng hieäu öùng hai böôùc soùng ñoàng thôøi, do hai loaïi laser baùn daãn : laser baùn daãn laøm vieäc ôû böôùc soùng 940nm; laser baùn daãn laøm vieäc ôû böôùc soùng 780nm; taïo neân. Theâm vaøo ñaáy, ñaàu quang trò lieäu cuûa keânh thöù hai vaø t höù ba coù ñöôøng kính heä quang hoïc laø 30mm. Hai keânh quang trò lieäu duøng ñeå ñieàu trò :  Khoái u laønh tính ôû vuù vaø ôû heä sinh duïc;  Vieâm nhieãm phaàn ngoaøi cuûa heä sinh duïc. Keânh quang trò lieäu thöù nhaát coù ñöôøng kính heä quang hoïc la ø 12mm. Keânh quang trò lieäu naøy duøng ñeå ñieàu trò vieâm nhieãm beân trong cuûa heä sinh duïc. Moãi keânh quang trò lieäu coù hai nuùm ñeå ñieàu chænh coâng suaát vaø taàn soá ñieàu bieán. Theâm vaøo ñaáy :  Coâng suaát phaùt xaï thay ñoåi töø 0 ñeán 14 mW.  Taàn soá ñieàu bieán thay ñoåi töø 5Hz ñeán 100Hz. 6.1.2. Phaàn thöù hai ñöôïc goïi laø quang chaâm Boä phaän quang chaâm goàm 03 keânh. Ba keânh quang chaâm hoaøn toaøn gioáng nhau, nhöng ñoäc laäp vôùi nhau. Ñaàu quang chaâm laø Laser baùn daãn laøm vieäc ôû böôùc soùng 940nm. Keát quaû moâ phoûng söï lan truyeàn trong moâ ôû chöông 4 cho thaáy : Böôùc soùng 940nm coù khaû naêng xuyeân saâu trong moâ ñeán 3,8cm ñoái vôùi phaàn moâ phoûng cho vuøng sinh duïc vaø ñeán 4cm ñoái vôùi phaàn moâ phoûng cho vuøn g ngöïc keå töø beà maët da. Ñoàng thôøi keát quaû nghieân cöùu töø [8] cho thaáy böôùc soùng 940nm coù theå xuyeân saâu töø 4 – 6 cm vaøo moâ soáng vôùi caùc noàng ñoä saéc toá da khaùc nhau. Chính vì vaäy, söû duïng böôùc soùng 940nm laøm kim quang hoïc seõ ñaùp öùng moïi ñoä noâng saâu cuûa caùc huyeät treân thaân ngöôøi. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI72 Moãi keânh quang chaâm coù hai nuùm ñieàu chænh coâng suaát vaø taàn soá ñieàu bieán. Theâm vaøo ñaáy :  Coâng suaát thay ñoåi töø 0 ñeán 12mW;  Taàn soá ñieàu bieán thay ñoåi töø 5Hz ñe án 100Hz. Vôùi söï thay ñoåi : - Coâng suaát phaùt xaï; - Taàn soá ñieàu bieán; - Thôøi gian ñieàu trò. chuùng ta hoaøn toaøn thöïc hieän ñöôïc caùc kyõ thuaät khaùc nhau trong chaâm cöùu coå truyeàn nhö : chaâm boå, chaâm bình boå bình taû, chaâm taû, hoaëc : c haâm baäc thang,... Khi ñieàu trò baèng quang chaâm Laser baùn daãn seõ coù ñaëc ñieåm quan troïng sau ñaây ñoàng thôøi xaûy ra. Ñoù laø :  Taùc ñoäng ñieàu trò cuûa huyeät;  Taùc ñoäng ñieàu trò cuûa hieäu öùng kích thích sinh hoïc taïi moâ; maø ôû ñaáy co ù huyeät caàn chaâm. Ñieàu naøy coù yù nghóa lôùn trong chöõa trò laâm saøng. 6.2 Boä phaän ñònh thôøi phuïc vuï cho ñieàu trò Boä phaän ñònh thôøi goàm hai phaàn :  Phaàn ñaët thôøi gian goàm : 5, 10, 15, 20, 25 vaø 30 phuùt.  Phaàn ñeám theo chieàu thuaän. Thí duï : Khi caàn ñieàu trò 20 phuùt. Chuùng ta ñaët thôøi gian ñieàu trò laø 20 phuùt. Sau ñaáy gaït coâng taéc veà phía ñeám, boä phaän ñeám seõ hoaït ñoäng. Khi boä phaän ñeám ñaït 20 phuùt seõ coù tieáng nhaïc baùo hieäu thôøi gian ñieàu trò ñaõ keát thu ùc. Ñoàng thôøi, thieát bò töï ñoäng ngaét maïch kích cho toaøn boä phaàn ñieàu trò ngöng hoaït ñoäng. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI73 6.3 Boä phaän kieåm tra hoaït ñoäng cuûa Laser vaø caùc boä phaän chöùc naêng Ñeå kieåm tra hoaït ñoäng cuûa Laser coù boä phaän TEST. Boä phaän naøy goàm ñ aàu thu tia Laser vaø ñeøn tính hieäu. Khi chieáu ñaàu quang chaâm hoaëc ñaàu quang trò lieäu vaøo ñaàu thu : - Ñeøn tín hieäu saùng, chöùng toû Laser ñang hoaït ñoäng. - Ñeøn tín hieäu khoâng saùng, Laser khoâng hoaït ñoäng. Söï hoaït ñoäng cuûa caùc boä phaä n chöùc naêng ñöôïc baùo baèng ñeøn tín hieäu : - Ñeøn tín hieäu saùng, boä phaän chöùc naêng ôû tö theá hoaït ñoäng. - Ñeøn tín hieäu taét, baùo hieäu boä phaän chöùc naêng bò truïc traëc. 6.4 Nguoàn nuoâi cho thieát bò  AC : 220V.  DC : 12V (aéc quy). 6.5 Phöông thöùc thöïc hieän ñieàu trò Hai phöông thöùc ñieàu trò : Quang trò lieäu vaø quang chaâm baèng Laser baùn daãn coâng suaát thaáp ñöôïc tieán haønh song song cuøng moät luùc ñeå chöõa trò :  Vieâm nhieãm heä sinh duïc nöõ;  U laønh tính ôû vuù vaø heä sinh duïc nö õ. Nhö vaäy, phöông phaùp ñieàu trò :  Vieâm nhieãm heä sinh duïc nöõ;  U laønh tính ôû vuù vaø heä sinh duïc nöõ, baèng Laser baùn daãn coâng suaát thaáp ñöôïc thöïc hieän theo phöông chaâm : “ Keát hôïp haøi hoøa giöõa y hoïc hieän ñaïi vôùi y hoïc coå tru yeàn treân neàn kyõ thuaät cao” nhaèm ñaït keát quaû chöõa trò toát nhaát. Chính ñieàu naøy laøm cho noù hoaøn toaøn khaùc haún vôùi caùc phöông phaùp ñieàu trò khaùc, thí duï nhö : LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI74  PTN Sinh lyù laâm saøng, Beänh vieän Thanh Nhaøn Haø Noäi – BS. Vuõ Duy Laâm, BS. Nguyeãn Thò Vinh, PTS. Phaï m Minh Ñöùc :”Moät soá nhaän xeùt böôùc ñaàu veà keát quaû ñieàu trò vieâm phaàn phuï baèng Laser He – Ne phoái hôïp vôùi töø tröôøng”.  BS. Leâ Minh Thu – Khoa Phuï Saûn, BS. Nguyeãn Theá Huøng – Khoa Y hoïc thöïc nghieäm, Vieän Quaân y 108 :”Moät soá nhaän xeùt taùc duïng cuûa Laser He – Ne trong ñieàu trò vieâm loä tuyeán coå töû cung”. Töø moâ hình thieát bò ñieàu trò ñöôïc thieát keá treân ñaây, cho thaáy :  Khi söû duïng Laser baùn daãn coâng suaát thaáp taùc ñoäng l eân vuøng toån thöông vaø huyeät seõ khoâng gaây ñau vaø caûm giaùc khoù chòu cho beänh nhaân.  Ñaây laø phöông phaùp ñieàu trò khoâng tieáp xuùc. Chính vì vaäy, hoaøn toaøn traùnh ñöôïc söï laây lan caùc caên beänh hieåm ngheøo töø beänh nhaân sang ngöôøi ñieàu trò hoaëc giöõa beänh nhaân vôùi nhau.  Kyõ thuaät ñieàu trò vaø kyõ thuaät vaän haønh thieát bò ñieàu trò heát söùc ñôn giaûn.  Khi söû duïng hieäu öùng hai böôùc soùng ñoàng thôøi cho pheùp chuùng ta thöïc hieän ñieàu trò vuøng toån thöông roäng vôùi keát quaû chaéc chaén. Keát quaû nghieân cöùu ôû [10] cho bieát : Caùc veát thöông laâu laønh ñöôïc ñieàu trò baèng hieäu öùng hai böôùc soùng ñaõ taïo ra khaû naêng cho caùc veát thöông roäng döôùi 100cm2 lieàn seïo chaéc chaén. Trong khi ñoù neáu chæ du øng moät böôùc soùng chæ coù hieäu quaû vôùi veát thöông roäng töø 40 – 50 cm2. Nhö vaäy, veà maët lyù thuyeát thieát bò ñieàu trò ñaït ñöôïc caùc tieâu chí ñaõ ñeà ra, tröø phaàn keát quaû ñieàu trò laâm saøng. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI75 CHÖÔNG 7: KEÁT LUAÄN 7.1 Nhöõng keát quaû ñaït ñöôïc. Ñeà taøi luaän vaên : “Thieát keá thieát bò ñieàu trò caùc beänh vieâm nhieãm phuï khoa vaø caùc khoái u laønh tính baèng laser baùn daãn laøm vieäc ôû caùc böôùc soùng khaùc nhau vôùi coâng suaát thaáp” ñaõ ñaït ñöôïc caùc keát quaû sau ñaây : 7.1.1 Ñeå xaùc ñònh ñöôïc caùc böôùc soùng söû duïng trong ñieàu trò  Vieâm nhieãm heä sinh duïc nöõ;  Caùc khoái u laønh tính ôû ngöïc vaø ôû heä sinh duïc nöõ; Chuùng toâi tieán haønh moâ phoûng söï lan truyeàn chuøm tia laser laøm vieäc ôû caùc böôùc soùng vôùi coâng suaát thaáp ñoái vôùi :  Vuøng ngöïc keå töø beà maët da vaø thu ñöôïc keát quaû nhö sau : chuøm tia laser laøm vieäc ôû böôùc soùng 940nm coù khaû naêng xuyeân saâu vaøo trong moâ nhaát (4cm öùng vôùi coâng suaát 5mW, baùn kính veát chieáu 1,5mm), böôùc soùng 630nm coù khaû naêng xuyeân saâu thaáp nhaát. Ñoái vôùi hai böôùc soùng 780nm vaø 850nm thì ñoä xuyeân saâu cuûa chuùng gaàn baèng nhau.  Vuøng heä sinh duïc chieáu töø beà maët da thu ñöôïc keát quaû nhö sau : Ñoái vôùi böôùc soùng 940nm, chuøm tia ñi vaøo trong moâ vôùi ñoä saâu lôùn nhaát (5cm öùng vôùi coâng suaát 12mW, baùn kính veát chieáu 1,5mm), böôùc soùng 630nm ít xuyeân saâu vaøo trong moâ nhaát. Hai böôùc soùng 780nm vaø 850nm coù ñoä xuyeân saâu nhö nhau. 7.1.2 Xaây döïng cô sôû lyù luaän cuûa phöông phaùp ñieàu trò  Vieâm nhieãm ôû heä sinh duïc nöõ; LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI76  Caùc khoái u laønh tính ôû ngöïc vaø ôû heä sinh duïc nöõ baèng laser baùn daãn laøm vieäc ôû caùc böôùc soùng khaùc nhau vôùi coâng suaát thaáp. Cô cheá ñieàu trò caùc beänh neâu treân ñöôïc döïa treân :  Caùc ñaùp öùng sinh hoïc do hieäu öùng kích thích sinh hoïc mang laïi. Ñeå caùc ñaùp öùng sinh hoïc xaûy ra nhanh vaø maïnh hôn, chuùng toâi söû duïng hieäu öùng hai böôùc soùng ñoàng thôøi do : - Laser baùn daãn laøm vieäc ôû böôùc soùng 940nm; - Laser baùn daãn laøm vieäc ôû böôùc soùng 780nm; taïo neân.  Taùc duïng ñieàu trò cuûa huyeät trong chaâm cöùu coå truyeàn phöông Ñoâng. Coù theå söû duïng caùc huyeät sau ñaây trong ñieàu trò nhö: Tam aâm giao, Quan nguyeân, Qui lai, Trung cö ïc, Thaän du, Baùt lieâu.  Hai phöông thöùc ñieàu trò treân ñaây ñöôïc tieán haønh cuøng moät luùc. 7.1.3 Treân cô sôû lyù luaän cuûa phöông phaùp ñieàu trò, chuùng toâi tieán haønh thieát keá thieát bò ñieàu trò vieâm nhieãm phuï khoa, caùc khoái u laønh t ính ôû ngöïc vaø heä sinh duïc nöõ baèng laser baùn daãn laøm vieäc ôû caùc böôùc soùng khaùc nhau vôùi coâng suaát thaáp. Boä phaän ñieàu trò cuûa thieát bò goàm hai phaàn chính.  Phaàn thöù nhaát : Ba keânh quang trò lieäu baèng laser baùn daãn vaø söû du ïng hieäu öùng hai böôùc soùng ñoàng thôøi do : - Laser baùn daãn laøm vieäc ôû böôùc soùng 940nm; - Laser baùn daãn laøm vieäc ôû böôùc soùng 780nm; taïo neân. Hai keânh quang trò lieäu vôùi ñöôøng kính heä quang hoïc 30mm, ñöôïc duøng ñeå ñieàu trò : LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI77 - Khoái u laønh tính ôû ngöïc vaø heä sinh duïc nöõ; - Vieâm nhieãm phaàn ngoaøi cuûa heä sinh duïc nöõ. Keânh quang trò lieäu coù ñöôøng kính heä quang hoïc 12mm duøng ñeå ñieàu trò vieâm nhieãm beân trong cuûa heä sinh duïc nöõ. Thoâng soá cuûa caùc ñaàu quang trò lieäu nhö sau :  Coâng suaát phaùt xaï thay ñoåi töø 0 ñeán 14mW.  Taàn soá ñieàu bieán thay ñoåi töø 5Hz ñeán 100Hz.  Phaàn thöù hai : Ba keânh quang chaâm baèng laser baùn daãn. Ba keânh naøy hoaøn toaøn gioáng nhau nhöng ñoäc laäp vôùi nhau. Böôùc soùng 940nm ñöôïc söû duïng laøm kim quang hoïc phuïc vuï cho quang chaâm. Theâm vaøo ñaáy :  Coâng suaát thay ñoåi töø 0 ñeán 12mW;  Taàn soá ñieàu bieán thay ñoåi töø 5Hz ñeán 100Hz. 7.2 Ñoùng goùp veà maët khoa hoïc cuûa ñeà taøi Phöông phaùp ñieàu trò vieâm nhie ãm phuï khoa, caùc khoái u laønh tính ôû ngöïc vaø heä sinh duïc nöõ baèng laser baùn daãn laøm vieäc ôû caùc böôùc soùng khaùc nhau vôùi coâng suaát thaáp laø phöông phaùp môùi. Treân phöông dieän lyù thuyeát, noù coù nhieàu ñieåm öu vieät so vôùi caùc phöông phaùp ñieàu trò kinh ñieån. Song chöa theå ñaùnh giaù veà maët ñieàu trò laâm saøng vì thieáu thôøi gian. 7.3 Höôùng phaùt trieån cuûa ñeà taøi Nhanh choùng tieán haønh cheá taïo thieát bò ñieàu trò ñeå sôùm söû duïng chuùng trong ñieàu trò laâm saøng. Treân cô sôû keát quaû ñoù, chuùng ta seõ ñaùnh giaù veà hieäu quaû chöõa trò cuûa thieát bò nghieân cöùu cheá taïo ñöôïc. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI78 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO [1] GS. Nguyeãn Quang Quyeàn, Giaûn yeáu giaûi phaãu ngöôøi, NXB Y hoïc, 2000. [2] M.D. Dr. Susan M. Love, K aren Lindsey, Caåm nang vuù vaø beänh ung thö vuù , NXB Y hoïc, 2004. [3]GS. Döông Thò Cöông, Baøi giaûng saûn phuï khoa – Taäp 1, NXB Y hoïc, 2004. [4] Builin B.A vaø coäng söï, Laser coâng suaát thaáp trong ñieàu trò caùc daïng beänh khaùc nhau, NXB “Kyõ thuaät” Mockba, 2001. [5] Builin B.A vaø coäng söï, Laser coâng suaát trong ñieàu trò caùc beänh phuï khoa , NXB “Kyõ thuaät” Mockba, 2003. [6] Leâ Minh Thu vaø coäng söï, Moät soá nhaän xeùt taùc duïng cuûa laser He – Ne trong ñieàu trò vieâm loä tuyeán coå töû cung, Kyõ yeáu Hoäi thaûo quoác gia laàn thöù nhaát :”ÖÙng duïng laser vaø ñieän töø tröôøng trong y teá”, trang (85 - 88), 1992. [7] Vuõ Duy Laâm vaø coäng söï, Moät soá nhaän xeùt böôùc ñaàu veà keát quaû ñieàu trò vieâm phaàn phuï baèng laser He – Ne phoái hôïp vôùi töø tröôøng , Kyõ yeáu Hoäi thaûo quoác gia laàn thöù nhaát :”ÖÙng duïng laser vaø ñieän töø tröôøng trong y teá”, trang (89 - 93), 1992. [8] Th.S Traàn Thò Ngoïc Dung, Luaän vaên thaïc syõ “Töông taùc cuûa tia laser baùn daãn laøm vieäc ôû daûi soùng hoàng ngoaïi gaàn vôùi coâng suaát thaáp leân moâ soáng” , 1999. [9] Karu T., Photobiological fundamentals of low power laser therapy , IEEE J. Quart, Electronics, QE - 23, NE 10, 1987 [10] Kriuk, C.S vaø coäng söï, Hieäu quaû ñieàu trò cuûa Laser coâng suaát thaáp, NXB Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät, Minsk, 1986. [11] Mockvin C.B vaø coäng söï, Trò lieäu baèng Laser coâng suaát thaáp , (Tuyeån taäp caùc coâng trình nghieân cöùu), NXB “ Kyõ thuaät” Mockba, 2001. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI79 [12] Vuõ Coâng Laäp vaø coäng söï, Ñaïi cöông veà Laser y hoïc vaø Laser ngoaïi khoa, NXB Y hoïc, 1999. [13] Steen J. Madsen et al, Determination of the optical properties of the human uterus using frequency - domain photon migration and steady – state techniques,IOP publishing Ltd, 1994. [14] OPTICS EXPRESS, Vol 13, No 25, 12 December 2005. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI80 PHUÏ LUÏC A CAÙC HUYEÄT Ñieàu trò beänh vieâm nhieãm phuï khoa c hoïn caùc huyeät : Tam aâm giao, Quan nguyeân, Qui lai, Trung cöïc, Thaän du, Baùt lieâu, moãi laàn choïn 2 – 3 huyeät, kích thích vöøa, chaâm caùch nhaät. Theå haøn ngöng duøng cöùu. Coù theå duøng ñieän chaâm hoaëc thuûy chaâm. 1. Tam aâm giao. Teân Haùn Vieät khaùc : Ñaïi aâm, Thöøa maïng, Haï tam lyù. Huyeät thöù 6. thuoäc Tyø kinh. Ñaëc bieät : Hoäi huyeät cuûa Tuùc thaùi aâm, Tuùc quyeát aâm vaø Tuùc thieáu aâm. Moâ taû huyeät : Vò trí xöa : Treân maét caù chaân trong 3 taác, naèm ôû choã lo õm döôùi xöông (Giaùp, Ñoàng, Phaùt, Ñaïi). Vò trí nay : Choã loài leân cao nhaát cuûa maét caù chaân trong ño leân 3 taác. Huyeät ôû choã loõm saùt bôø sau phía trong xöông chaøy. Giaûi phaãu, thaàn kinh : Döôùi huyeät laø bôø sau – trong xöông chaøy, bôø tröôùc cô gaáp daøi caùc ngoùn chaân vaø cô caúng chaân sau – Thaàn kinh vaän ñoäng cô laø caùc nhaùnh cuûa daây chaøy sau. Hieäu naêng cuûa huyeät : Boå tyø thoå, trôï vaän hoùa, thoâng khí treä, sô haï tieâu, ñieàu huyeát thaát tinh cung, ñuoåi phong thaáp ôû kinh laïc, kieän tyø hoùa thaáp, sô can ích thaän. Taùc duïng trò beänh : Taïi choã : Söng ñau caúng chaân. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI81 Theo kinh vaø toaøn thaân : Bí ñaùi, beänh thuoäc heä sinh duïc, sình buïng, ñau buïng æa chaûy, lieät nöûa ngöôøi, suy nhöôïc thaàn kinh, vieâm da do thaàn kinh, phong meà ñay, thaáp chaån, ngöùa ngaùy. Treân laâm saøng : Kinh nghieäm tieàn nhaân : Phoái Hôïp coác, Thaùi xung trò ñeû khoù (Ñaïi). Phoái Tuyeät coát, Coân loân trò beänh phaàn treân goùt chaân (Ñaïi). Phoái Tam lyù, Tuyeät coát trò ñau nhöùc chaân maõn tính (Ngoïc). Phoái Khí ha ûi trò baïch troïc kinh nieân (Baùch). Phoái Thöøa sôn trò ñaày töùc trong ngöïc (Thieân tinh bí quyeát). Phoái Ñaïi ñoân trò ñau co thaét tieåu ñöôøng (Caøn khoân sanh yù). Phoái Hôïp coác trò beänh ôû tyø do huyeát khí. Phoái Noäi quan, Thaùi Xung trò löôõi nöùc neû, chaûy maùu (Taïp beänh huyeät phaùp ca). Trò ho do laïnh bo å Hôïp coác, taû Tam aâm giao (Tòch). Kinh nghieäm hieän nay : Phoái Trung quaûn, Noäi quan, Tuùc tam lyù trò vieâm maïch quaûn do huyeát thuyeân taéc. Phoái Qui lai, Tuùc tam lyù trò sa dòch hoaøn. Phoái Quang nguyeân trò ñaùi daàm. Phoái Huyeát haûi, Khí haûi, Quan ñaïo, Hoaønh co át, Kyø moân, trò kinh nguyeät khoù. Phoái Thuûy phaân (cöùu) trò ñôn phuùc tröôùng. Phoái U Ûy trung (xuaát huyeát) trò ñaùi khoù. Phoái Baøng quang du (cöùu) trò ñaùi khoù, laéc raéc. Phoái Khí haûi, Trung cöïc trò beá kinh. Phoái Trung quaûn, Khí haûi, t rò kinh nguyeät quaù kyø ñau buïng döôùi huyeát tím baàm coù cuïc. Phoái Thaän du, Hôïp coác – trò ñeû ngang. Phoái Quan nguyeân, Trung cöïc trò saûn haäu huyeát vaän. Phöông phaùp chaâm cöùu : Chaâm : thaúng, tôùi huyeät Tuyeät coát, saâu 1,5 – 2 taác, coù caûm giaùc caêng töùc taïi choã – Chaâm trò beänh ôû chaân thì höôùng muõi kim hôi ra phía sau, saâu 1 – 1,5 taác, coù caûm giaùc nhö ñieän giaät lan xuoáng ñaùy baøn chaân - Chaâm xieân, trong tröôøng hôïp trò beänh toaøn thaân thì muõi kim hôi höôùng leân phía treân, saâu 1 – 2,5 taác, khi ñaéc khí roài veâ kim xuoáng döôùi coù caûm giaùc caêng töùc coù theå lan tôùi khôùp goái hoaëc beân trong baép ñuøi. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI82 Cöùu : 3 – 7 löûa. OÂn cöùu : 10 – 20 phuùt. 2. Quan nguyeân. Teân Haùn Vieät khaùc : Ñaïi trung cö ïc huyeät. Huyeät thöù 26. Thuoäc Baøng quang kinh. Moâ taû huyeät : Vò trí xöa : Hai beân xöông soáng, döôùi ñoát soáng löng 17, ño ra moãi beân 1,5 taác (Ñaïi). Vò trí nay : Döôùi gai ñoát soáng thaét löng thöù 5 ño ra moãi beân 1,5 taác. Giaûi phaãu, Thaàn kinh : Döôùi huyeät laø caân ngöïc – thaét löng cuûa cô löng to. Khoái cô chung cuûa caùc cô ôû raõnh coät soáng. Xöông soáng – Thaàn kinh vaän ñoäng cô laø nhaùnh cuûa ñaùm roái caùnh tay, daây thaàn kinh soáng thaét löng 5. Hieäu naêng cuûa huyeät : Lyù haï tieâu, kieän yeâu taát, hoùa thaáp treä. Taùc duïng trò beänh : Taïi choã : Ñau löng. Theo kinh, toaøn thaân : Vieâm ruoät maõn tính, ñaùi ñöôøng, thieáu maùu, vieâm baøng quang, vieâm hoá khung chaäu maõn tính. Treân laâm saøng : Kinh nghieäm tieàn nhaân : Phoái Baøng quang du trò ñau löng (Tö). Kinh nghieäm hieän nay : Phoái Tyø du, Thaän du trò vieâm ruoät maõn tính. Phoái Di du, Tyø du, Tam tieâu du, Thaän du trò ñaùi ñöôøng. Phoái Can du, Tyø du trò thoáng kinh. Phoái Thieân xu, Thaän du, Tam aâm giao trò vieâm thaän caáp maõn tính. Phöông phaùp chaâm cöùu : Chaâm : Thaúng, saâu 1,5 – 2 taác, taïi choã coù caûm giaùc caêng töùc, coù khi lan tôùi chi döôùi. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI83 Cöùu : 5 – 7 löûa. OÂn cöùu : 5 – 15 phuùt. 3. Qui lai. Teân Haùn Vieät khaùc : Kheâ huyeät, Kheâ coác. Huyeät thöù 29. Thuoäc Vò kinh. Moâ taû huyeät : Vò trí xöa : Döôùi huyeät Thuûy ñaïo 1 taác (Tuaàn). Vò trí nay : Döôùi roán 4 taác (huyeät Trung cöïc) xong ño ra moãi beân theâm 2 taác. Giaûi phaãu, Thaàn kinh : Döôùi huyeät laø c aân cô cheùo to, bôø ngoaøi cô thaúng to, maïc ngang, phuùc maïc. Döôùi nöõa laø ruoät non, töû cung (coù thai 3 – 4 thaùng), ñaùy baøng quang (khi ñaày nöôùc) – Thaàn kinh vaän ñoäng cô laø 6 daây thaàn kinh gian söôøn döôùi vaø daây thaàn kinh buïng – sinh duïc. Taùc duïng trò beänh : Taïi choã : Vieâm phaàn phuï, ñau buïng döôùi. Theo kinh : Vieâm dòch hoaøn, vieâm maøng trong töû cung. Toaøn thaân : Kinh nguyeät khoâng ñeàu, baïch ñôùi. Treân laâm saøng : Kinh nghieäm tieàn nhaân : Phoái Ñaïi ñoân, Tam aâm giao trò dòch hoaøn co leân buïng (Ñaïi). Kinh nghieäm hieän nay : Phoái Thaùi xung trò sa dòch hoaøn, thoaùt vò bìu daùi. Phoái Khí haûi, Huyeát haûi, Tam aâm giao trò vieâm maøng trong töû cung. Phoái Trung cöïc, Khuùc coát, Töû cung, Tam aâm giao trò kinh nguyeät khoâng ñeàu. Phoái Thaùi kheâ, Khí haûi, Phuïc löu, trò vieâm aâm ñaïo do truøng roi. Phoái Thaùi xung, Tam aâm giao trò beänh ôû buoàng tröùng. Phoái Ñaïi haùch, Ñaïi ñoân, Hôïp döông trò ñau nhöùc bìu daùi. Phöông phaùp chaâm cöùu : LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI84 Chaâm : Thaúng, hoaëc höôùng muõi kim tôùi nôi lieân hôïp cuûa cuû xöông mu – Ngang, saâu 1,5 – 2 taác, coù caûm giaùc caêng töùc vuøng buïng döôùi, coù khi lan tôùi vuøng cô quan sinh duïc ngoaøi. Cöùu : 5 – 7 löûa. OÂn cöùu : 10 – 20 phuùt. 4. Trung cöïc. Tan Haùn Vieät khaùc : Ngoïc tuyeàn, Khí nguyeân. Huyeät thöù 3. Thuoäc Nhaâm maïch. Ñaëc bieät : Moä huyeät cuûa Baøng Quang – Giao hoäi cuûa Tuùc tam aâm vaø Nhaân maïch. Moâ taû huyeät : Vò trí xöa : Döôùi loã roán 4 taác (Giaùp, Ñoàng, Ñaïi). Vò trí nay : Treân ñöôøng giöõa buïng döôùi roán 4 taác, treân bôø xöông mu 1 taác. Giaûi phaãu, Thaàn kinh : Döôùi huyeät laø ñöôøng traéng, maïc ngang, phuùc maïc. Döôùi nöõa laø ruoät non, baøng quang (khi caêng nöôùc tieåu), töû cung (khi mang thai). Nhaùnh daây thaàn kinh chaäu haï vò cuûa tieát ñoaïn thaét löng 1. Da vuøng huyeät chi phoái bôûi tieát ñoaïn thaàn kinh L1 hay D1. Hieäu naêng cuûa huyeät : Ñieàu huyeát thaát baøo cung, oân tinh cung, lôïi baøng quang, trôï khí hoù a, lyù haï tieâu lôïi thaáp nhieät. Taùc duïng trò beänh : Taïi choã, theo kinh : Di tinh, ñaùi daàm, bí ñaùi, lieät döông, xuaát tinh sôùm, kinh nguyeät khoâng ñeàu, chöùng nhieàu baïch troïc, phuï nöõ voâ sinh, nhieãm truøng ñöôøng tieåu, vieâm hoá khung chaäu, thoáng kinh. Toaøn thaân : Vieâm thaän, ñau daây thaàn kinh hoâng. Treân laâm saøng : LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI85 Kinh nghieäm tieàn nhaân : Phoái Kieân tænh trò ñeû khoù (Ñaïi). Phoái Thaän du, AÂm laêng tuyeàn trò tieåu nhieàu laàn (Ñaïi). Phoái Tam aâm giao trò ñeû khoù (Ñaïi). Phoái Thaän du, Hôïp coác, Tam aâm giao trò beá kinh (Ñaïi). Kinh nghieäm hieän nay : Trung cöïc thaáu Khuùc coát, Thuûy tuyeàn, Thuûy phaân, Tam aâm giao thaáu Tuyeät coát, Phuïc löu beänh tim do phong thaáp sinh ra phuø buïng. Phoái Hoaønh coát, AÂm laêng tuyeàn trò di tinh, lieät döông, xuaát tinh sôùm. Phoái AÂm laêng tuyeàn, Tam aâm giao trò kinh nguyeät khoâng ñeàu. Phöông phaùp chaâm cöùu : Chaâm : Thaúng, saâu 1 – 2 taác, taïi choã coù caûm giaùc caêng töùc, coù khi lan tôùi cô quan sinh duïc ngoaøi, ñeán vuøng hoäi aâm. Cöùu : 3 – 7 löûa. OÂn cöùu : 15 – 20 phuùt. 5. Thaän du. Huyeät thöù 23. Thuoäc Baøng quang kinh. Ñaëc bieät : Du huyeät cuûa Thaän ôû löng. Moâ taû huyeät : Vò trí xöa : Hai beân xöông soáng, huyeät ôû döôùi ñoát soáng l öng thöù 14 ño ngang ra moãi beân 1,5 taác (Giaùp, Ñoàng, Phaùt, Ñaïi). Vò trí nay : Döôùi gai ngang ñoát soáng thaét löng thöù 2, töø ñöôøng giöõa coät soáng ngang ra 1,5 taác. Giaûi phaãu, Thaàn kinh : Thaàn kinh vaän ñoäng cô laø caùc nhaùnh cuûa ñaùm roái caùnh tay, nhaùnh cuûa daây soáng thaét löng 2, nhaùnh cuûa ñaùm roái thaét löng – Döôùi huyeät laø caân ngöïc – thaét löng cuûa cô löng to, cô raêng beù sau – döôùi, cô löng daøi, cô ngang gai, cô gian moûm ngang, cô vuoâng thaét löng, cô ñaùi – chaäu. Hieäu naêng cuûa huyeät : Boå thaän taïng, chaán khí hoùa, khu thuûy thaáp, maïnh löng xöông, ích thuûy traùng hoûa, minh muïc thoâng nhó, ñieàu thaän khí. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI86 Taùc duïng trò beänh : Taïi choã, Theo kinh : Vieâm thaän, ñau thaét thaän, sa thaän, ñau löng, uø tai, ñieác, toån thöông toå chöùc meàm vuøng thaét löng, di chöùng lieät treû con. Toaøn thaân : Di tinh, ñaùi daàm, kinh nguyeät khoâng ñeàu, lieät döông, suyeãn, ruïng toùc, thieáu maùu, thaän suy. Treân laâm saøng : Kinh nghieäm tieàn nhaân : Phoái Taâm du trò di tinh, yeáu thaét löng (Ngoïc), Phoái Cö lieâu trò öù huyeát, ñình löu ôû ngöïc caùch maïc (Baùch). Phoái Quan nguyeân, Tam aâm giao trò di tinh baïch troïc (Ñaïi). Phoái Tam lyù, Hôïp coác trò uø tai (Ñaïi). Phoái Chöông moân trò ruoät laïnh aên vaøo khoâng tieâu (Tö). Kinh nghieäm hieän nay : Phoái UÛy trung trò thaét löng ñuøi ñau. Phoái Ñaïi tröôøng du, Thöøa sôn, Coân loân trò ñau löng. Phoái Maïng moân, Kieân tænh, Trung löõ du trò phuø thuûng. Phoái Ñaïi tröôøng du, Thöôïng lieâu trò thaét löng, vai sôï laïnh. Phoái Chí thaát, Baùt tieân trò aâm ñaïo söng muû. Phoái Maïng moân, Trung cöïc, Tam aâm giao trò di tinh. Phoái AÂm laêng truyeàn trò ñau löng. Phoái Quan nguyeân, Trung cöïc, Tam aâm giao trò tinh töï chaûy. Phoái trung cöïc, Tam aâm giao, Phuïc löu, Phi döông, Töû cung trò vieâm thaän. Phoái thaän tích, Ñænh yeâu trò ñau löng, ñuøi. Phoái Baøng quang du, Trung cöïc, Tam aâm giao trò vieâm ñöôøng tieát nieäu. Phoái Quan nguyeân, Tuùc tam lyù trò ñaùi ñöôøng. Phöông phaùp chaâm cöùu : Chaâm : Thaúng, hôi xieân veà phía coät soáng, saâu 1,5 – 2 taác coù caûm giaùc caêng töùc ôû vuøng löng, moâng coù khi xuoáng chaân. Cöùu : 3 – 7 löûa. OÂn cöùu : 5 – 20 phuùt. Chuù yù : Khoâng chaâm quaù saâu vaø höôùng muõi kim ra ngoaøi deã t oån thöông thaän. 6. Baùt lieâu. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI87 Goàm coù 8 huyeät : Thöôïng lieâu, Thöù lieâu, Trung lieâu, Haï lieâu. Thuoäc Baøng quang kinh. Hieäu naêng cuûa huyeät : Lyù haï tieâu, maïnh löng ñuøi. Kinh nghieäm trò beänh : Phoái Quan nguyeân thaáu Trung cöïc, Tam aâm gi ao trò thoáng kinh. Phoái Tuùc tam lyù, Tam aâm giao, Huyeát haûi, Töû cung, Khí haûi, Quan nguyeân trò töû cung xuaát huyeát do chöùc naêng. Phoái Tröôøng cöôøng, Thöøa sôn trò raùch haäu moân. Thöôïng lieâu, Thöù lieâu phoái Hôïp coác, Tam aâm giao ñeå t huùc ñeû. Phöông phaùp chaâm cöùu : Chaâm : Thaúng, saâu 1 – 2 taác coù caûm giaùc caêng töùc ôû vuøng soáng cuøng coù khi lan xuoáng chi döôùi. Cöùu : 3 – 7 löûa. OÂn cöùu : 5 – 20 phuùt. Chuù yù : Khi laáy huyeät baûo beänh nhaân ngoài hoaëc naèm saá p ñeå chaâm. Thoâng thöôøng coù theå chaâm vaøo trong 4 loã ôû xöông cuøng, neáu khoâng chaâm truùng loã coù theå ruùt kim lui moät tí ñeå tìm quanh cho truùng loã. Ñieàu trò caùc khoái u laønh tính ôû ngöïc, choïn caùc huyeät. 1. Haønh gian : Huyeät thöù 2. Thuoäc Can kinh. Ñaëc bieät : Vinh huyeät, thuoäc Hoûa. Moâ taû huyeät : - Vò trí xöa : Giaùp khe ngoùn chaân caùi, nôi giöõa choã loõm coù ñoäng maïch (Ñaïi). LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI88 - Vò trí nay : EÙp ngoùn chaân caùi saùt vaøo ngoùn 2, choã beân keõ ngoùn chaân caùi. Huyeät naèm treân ñaàu keõ cuûa 2 ngoùn treân, ôû phía mu chaân. - Giaûi phaãu, Thaàn kinh : Döôùi huyeät laø khe giöõa caùc gaân duoãi ngoùn 2 cuûa cô duoãi daøi vaø duoãi ngaén caùc ngoùn chaân ôû phía ngoaøi, vôùi caùc gaân duoãi daøi rieâng ngoùn 1 vaø gaân duoãi n goùn 1 cuûa cô duoãi ngaén caùc ngoùn chaân ôû phía trong. Cô gian coát mu chaân. Khe giöõa caùc ñoát 1 xöông ngoùn chaân 1 vaø 2 – Thaàn kinh vaän ñoäng cô laø caùc nhaùnh cuûa daây thaàn kinh chaøy tröôùc vaø nhaùnh cuûa daây thaàn kinh chaøy sau (Soulie ù de Morant). Hieäu naêng cuûa huyeät : Tieát can hoûa, löông huyeát nhieät, thanh haï tieâu, daäp taét phong döông, sô khí treä. Taùc duïng trò beänh : - Taïi choã : Ñau ngoùn chaân, teâ ngoùn chaân. - Theo kinh : Ñau do thoaùt vò ruoät, vieâm dòch hoaøn, tre û con co quaép giaät caáp tính, coù kinh nguyeät nhieàu, ñau 2 beân söôøn, ñoû maét. - Toaøn thaân : Ñoäng kinh maát nguû, nhöùc ñaàu, hoûa vöôïng coù tính caùch thieät chöùng. Treân laâm saøng : - Kinh nghieäm tieàn nhaân : Phoái Duõng tuyeàn trò tieåu ñöôøng , thaän suy (Baùch). Phoái Thaùi xung trò khoâ coå hoïng khaùt nöôùc (Tö). Phoái Thaàn ñình trò chaûy nöôùc maét (Tö). Phoái Hoaøn khieâu, Phong thò trò ñau thaét löng xuoáng tôùi chaân (Taïp beänh huyeät phaùp ca). - Kinh nghieäm hieän nay : Phoái Phong trì , Hôïp coác trò thanh quang nhaõn. Phöông phaùp chaâm cöùu : LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI89 - Chaâm : Xieân, saâu 0,5 – 1 taác coù caûm giaùc caêng ñau ôû löng baøn chaân. - Cöùu : 3 löûa. - OÂn cöùu : 5 – 15 phuùt. 2. Kieân tónh : Teân Haùn Vieät khaùc : Baùc tónh. Huyeät thöù 21. Thuoäc Ñôûm kinh. Ñaëc bieät : Giao hoäi cuûa Thuû tuùc thieáu döông, Tuùc döông minh vaø Döông duy. Moâ taû huyeät : - Vò trí xöa : Choã loõm treân vai, treân khuyeát boàn, tröôùc xöông to 1,5 taác. Laáy 3 ngoùn tay ñeø vaøo thì huyeät ôû vaøo choã loõm döôùi ngoùn giöõ a (Ñoàng, Phaùt, Ñaïi). - Vò trí nay : Giöõa huyeät Ñaïi chuøy vaø Kieân ngung ñeå tay leân coù choã hoõm thaúng vôùi huyeät Khuyeát boàn, hay huyeät laø ñieåm gaëp nhau cuûa ñöôøng thaúng ngang qua vuù vôùi ñöôøng ngang noái huyeät Ñaïi chuøy vôùi ñieåm cao nhaát cuûa ñaàu ngoaøi xöông ñoøn, ñeø vaøo coù caûm giaùc eâ töùc. - Giaûi phaãu, Thaàn kinh : Döôùi huyeät laø cô thang, cô treân soáng vaø cô goùc – Thaàn kinh vaän ñoäng cô laø nhaùnh cuûa daây thaàn kinh soï naõo soá XI, nhaùnh daây coå 2, nhaùnh cuûa daây treân vai. Taùc duïng trò beänh : - Taïi choã : Ñau vai, löng, coå, gaùy. - Theo kinh : Vieâm tuyeán vuù, rong kinh cô naêng, lao haïch coå. - Toaøn thaân : Lieät do truùng phong, naõo xung huyeát. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI90 Treân laâm saøng : - Kinh nghieäm tieàn nhaân : Phoái Khuùc t rì trò ñau caùnh tay (Tieâu). Phoái Khuùc trì, Haï lieâm trò caùnh tay laïnh ñau (Ñaïi) . Phoái Khuùc trì (Cöùu), Ñaïi ngheânh (Cöùu) trò loa lòch (Ñaïi). Khi chaâm Kieân tónh caàn chaâm huyeät Tam lyù ñeå laøm cho khí ñieàu hoøa (Tòch). Phoái Tam lyù, Döôn g laêng trò cöôùc khí ñau nhöùc (Thieân tinh bí quyeát). - Kinh nghieäm hieän nay : Phoái Khuùc trì, Tuùc tam lyù trò baùn thaân baát toaïi. Phoái Hôïp coác, Kieân ngung, Khuùc trì trò ñau caùnh tay. Phoái Phong trì, Kieân ngung trò ñau vai. Phoái Trung cöïc (Cöùu) trò thai khoâng ra. Phoái Thieân toâng, Thieáu traïch trò vieâm tuyeán vuù. Phöông phaùp chaâm cöùu : - Chaâm : Thaúng, saâu 0,5 – 1 taác coù caûm giaùc ñau caêng ñeán vuøng vai vaø löng. - Cöùu : 3 – 7 löûa. - OÂn cöùu : 10 – 30 phuùt. 3. Nhuõ caên. Teân Haùn Vieät khaùc : Khí nhaân, Beä töùc. Huyeät thöù 18. Thuoäc Vò kinh. Moâ taû huyeät : - Vò trí xöa : Choã loõm döôùi huyeät Nhuõ trung 1, 6, caùch ñöôøng giöõa ngöïc 4 taác (Giaùp, Ñoàng, Phaùt, Ñaïi). - Vò trí nay : Ñaàu nuùm vuù keùo xuoáng, bôø treân xöôn g söôøn 6. Caùch ñöôøng Nhaâm maïch 4 taác, neáu phuï nöõ, ñaåy vuù leân ñeå tìm xöông söôøn. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI91 - Giaûi phaãu, Thaàn kinh : Döôùi huyeät laø cô ngöïc to, cô ngöïc beù, cô gian söôøn 5, bôø treân xöông söôøn. Döôùi nöõa laø phoåi (beân phaûi), moûm tim (beân traùi) – Thaàn kinh vaän ñoäng cô laø nhaùnh cô ngöïc to, nhaùnh cô ngöïc beù cuûa ñaùm roái thaàn kinh naùch. Daây thaàn kinh gian söôøn 5. Taùc duïng trò beänh : Taïi choã, Toaøn thaân : Söõa ít, vieâm tuyeán vuù, ñau ngöïc, ho, suyeãn, vieâm khí quaûn. Treân laâm saøng : - Kinh nghieäm tieàn nhaân : Phoái Du phuû trò ho, ñaøm suyeãn (Ngoïc). - Kinh nghieäm hieän nay : Phoái Hoang moân trò ñau buoàng vuù. Phöông phaùp chaâm cöùu : - Chaâm : Ngang 0,5 – 1 taác. - OÂn cöùu : 5 - 10 phuùt. Chuù yù : Khoâng cöùu nhieàu quaù. Khoâng neân chaâm saâu vì beân döôùi laø gan treân (phaûi), phaàn döôùi phoåi (traùi). LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI92 PHUÏ LUÏC B CAÙC BAØI THUOÁC ÑOÂNG Y ÑIEÀU TRÒ MOÄT SOÁ BEÄNH VIEÂM NHIEÃM PHUÏ KHOA 1. Vieâm aâm ñaïo do naám. Chuû yeáu laø thanh nhieät giaûi ñoäc tröø thaáp saù t truøng. Baøi thuoác : Long ñôûm taû can thang. (Y toâng kim giaùm). Long ñôûm thaûo, Chi töû 12g, Hoaøng caàm 12g, Moäc thoâng 10g, Cam thaûo 4g. Trong baøi, Long ñôûm thaûo, Hoøang caàm, Chi töû thanh nhieät taû hoûa, Sinh ñòa thanh nhieät, Saøi hoà sô can giaûi uaát, Ñöông qui döôõng huyeát, Cam thaûo giaûi ñoäc vaø ñieàu hoøa caùc vò thuoác. Neáu nhieät ñoäc thònh gia Boà coâng anh, Ngö tinh thaûo, Lieân kieàu, Kim ngaân hoa ñeå giaûi nhieät. Ngoaøi vieäc duøng thuoác uoáng trong, coøn chuù troïng duøn g thuoác trò beân ngoaøi. Choïn duøng moät trong caùc baøi sau :  Hoaøng lieân, Thanh ñaïi, mang tieâu löôïng baèng nhau taùn mòn troän ñeàu vôùi daàu glycerin vöøa ñuû boâi ngoaøi moãi ngaøy moät laàn, 7 ngaøy laø moät lieäu trình.  Khoå saâm, Xaø saøng töû ñeàu 30g, Long ñôûm thaûo 30g, Xuyeân tieâu 10g, Hoaøng caàm 15g ñun nöôùc ñaëc. Ngaøy 2 thang, moät thang uoáng, moät thang ngaâm röûa trong 15 phuùt, röûa 1 ngaøy 2 laàn, lieäu trình 7 ngaøy.  Nöôùc toûi eùp töôi pha loaõng 10% vôùi nöôùc muoái sinh lyù taàn gaïc ñaët vaøo choã naám sau 24 giôø laáy ra, lieäu trình nhö treân.  Hoaøng baù, Quaùn chuùng, Khoå saâm ñeàu 30g, Voâ di 20g, saéc laáy nöôùc ñaëc, laáy boâng thaám nöôùc thuoác ñaët vaøo vuøng aâm ñaïo coù naám, ngaøy 2 laàn. 2. Vieâm aâm ñaïo do truøng roi. Baøi thuoác gioáng nhö vieâm aâm ñaïo do naám. Keát hôïp duøng thuoác ngoaøi raát quan troïng, coù theå choïn duøng caùc baøi sau : LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI93  Xaø saøng töû taùn (Hoïc vieän trung y Thöôïng Haûi) : Xaø saøng töû, Hoa tieâu, Huyeàn minh phaán, Baùch boä, Khoå saâm moãi thöù 12 – 20g saéc uoáng xoâng vaø röûa ngaâm 10 ngaøy laø moät lieäu trình.  Caùp phaán 4g, Baêng phieán 0,4g ñeàu taùn boät mòn troän ñeàu raéc vaøo vuøng bò beänh, hoaëc troän vôùi glycerin boâi vaøo, ngaøy 1 – 2 laàn, 10 ngaøy laø moät lieäu trình.  Hoaøng lieân, Hoaøng baù, Ñòa phu töû ñeàu 10g, ñun nöôùc ñaëc thaám boâng nheùt vaøo aâm ñaïo sau 12 giôø laáy ra, moãi ngaøy 1 laàn, 10 ngaøy laø moät lieäu trình.  Huøng hoaøng 10g, Xaø saøng töû 30g cuøng taùn nhoû luyeän maät vieân moãi vieân 3g, duøng vaûi moûng boïc buoäc vaøo sôïi chæ. Ñaët vaøo aâm ñaïo tröôùc khi nguû, saùng hoâm sau laáy ra, lieân tuïc trong 6 ngaøy.  Nguû boät töû, Xaø saøng töû, Hoaøng baù ñeàu 10g, Baêng phieán 1g cuøng taùn boät mòn 40g, laáy vaûi moûng goùi moãi goùi 3g, nheùt vaøo aâm ñaïo nhö treân trong 6 ngaøy.  Khoå saâm, Baïch ñaàu oâng ñeàu 60g, ñoå 1 lít nöôùc ñun coøn 7/10 röûa aâm ñaïo ngaøy moät laàn trong 6 ngaøy.  Giaõ cuû caûi vaét laáy 5ml nöôùc, hoøa vôùi daám 2 thöù baèng nhau, laáy boâng thaám heát nöôùc nheùt vaøo aâm ñaïo saùng hoâm sau laáy ra trong 6 ngaøy.  Laù ñaøo moät caân, ñun nöôùc ngaâm 20 – 30 phuùt sau ñoù laáy boâng thaám nöôùc laù ñaøo nheùt vaøo aâm ñaïo. Nhöõng phöông phaùp treân ñaây caàn tieáp tuïc thöïc hieän moãi thaùng sau kyø kinh 10 – 15 ngaøy duøng lieàn trong 3 thaùng ñeå trò khoûi beänh trieät ñeå. Traùnh giao hôïp trong thôøi gian chöõa trò. 3. Vieâm loeùt coå töû cung maïn tính. Thuoác uoáng trong : gioáng nhö vieâm aâm ñaïo. Thuoác duøng ngoaøi : Raát quan troïng, khoâng theå thieáu trong ñieàu trò vieâm loeùt coå töû cung maïn tính. Coù theå tuøy ñieàu kieän choïn moät trong caùc baøi sau : LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI94  Nguû boät töû 10g, Taûo höu (Thaûo haø sa, thaát dieäp nhaát chi hoa) 10g cuøng taùn nhoû cho glycerin hoøa thaønh cao ñeå duøng. Caùch duøng : Tröôùc heát röûa aâm ñaïo cho saïch baèng nöôùc laù ñaøo hay laù traàu khoâng boâi cao moät lôùp vaøo vaûi gaïc cuoän troøn nheùt vaøo nôi lôõ loeùt ñeå 24 giôø sau laáy ra. Sau 3 ngaøy laøm laïi.  Xaø saøng töû 40g, Pheøn chua 12g, Ñòa coát bì 12g saéc nöô ùc ngaâm röûa ngaøy 1 – 2 laàn.  Laù nhoäi 40g, Boà keát 10g, Pheøn chua 10g saéc nöôùc ngaâm röûa ngaøy 1 – 2 laàn.  Laù ñaøo 50 – 100g, Pheøn chua 10g saéc nöôùc ngaâm röûa.  Hoaøng ñaèng, laù moùng tay, laù moû quaï löôïng baèng nhau taùn boät mòn raéc vaø o choã loeùt ngaøy 2 laàn.  Boät hoaøng sa goàm : Löu hoaøng 15g, Hoaøng ñaèng 30g, Baèng sa phi 25g, Pheøn chua 30 taùn boät mòn moãi laàn duøng 2g troän ít daàu vöøng boâi vaøo sau luùc saïch kinh trong 5 – 7 ngaøy lieàn.  Tröôøng hôïp loeùt coù chaûy maùu duøng baøi : OÂ taëc coát, Baïch caäp, Nguû boäi töû löôïng baèng nhau taùn boät mòn troän laãn boâi vaøo veát loeùt ngaøy 2 – 3 laàn.  Tröôøng hôïp vieâm loä tuyeán keát hôïp ñoát daàu muø u moãi thaùng 1 – 2 laàn. Nhöõng thuoác boâi raéc ngoaøi neân duøng sau luùc saïch kinh 5 ngaøy, lieàn trong 3 thaùng. Kî giao hôïp vaø aên caùc chaát cay noùng. 4. Vieâm phaàn phuï. 4.1. Vieâm phaàn phuï caáp. Thaáp nhieät ñoäc thònh : Baøi thuoác : Hoaøng lieân giaûi ñoäc thang gia giaûm. Kim ngaân hoa 20g, Hoaøng baù 12g, Hoa øng lieân 8g, Chi töû 12g, Lieân kieàu 12g, Ñôn saâm, Xích thöôïc, Ñôn bì ñeàu 12g, YÙ dó nhaân, Xa tieàn thaûo ñeàu 16g, Dieân hoà saùch, Xuyeân luyeän töû ñeàu 10g, Nhuõ höông, Moät döôïc ñeàu 2 – 4g (hoøa uoáng). LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP www.bme.vn SVTH : BUØI PHÖÔNG ANH GVHD : PGS.TS TRAÀN MINH THAÙI95 Trong baøi Ngaân hoa, Hoaøng baù, Hoaøng lieân, Lieân kieàu thanh nhieät giaûi Ñoäc ñôn saâm, Xích thöôïc, Ñôn bì thanh nhieät löông huyeát hoaït huyeát, YÙ dó, Xa tieàn thaûo tröø thaáp, Xuyeân luyeän töû, Dieân hoà saùch lyù khí chæ thoáng, Nhuõ höông, moät döôïc hoaït huyeát hoùa öù tieâu keát chæ thoáng. Coøn chöùng bieåu, gia phoøng phong, kinh giôùi, taùo boùn gia ñaïi hoaøng, buïng ñaày gia moäc höông, höông phuï. Khí treä öù huyeát : Baøi thuoác : Ñaøo hoàng töù vaät thang gia Taâm laêng, Nga truaät. Ñöông qui, Xích thöôïc, Xuyeân khung, Ñaøo nhaân, Ích maãu thaûo, Ñôn saâm ñeàu 12g, Höông phuï, Thanh bì ñeàu 10g, Dieân hoà saùch, Tam laêng, Nga truaät ñeàu 8g. Trong baøi, Ñöông qui, Xích thöôïc, Xuyeân khung, Ñaøo nhaân, Ích maãu thaûo, Ñôn saâm hoaït hoùa öù huyeát, Höông phuï, Thanh bì, Dieân hoà saùch lyù khí chæ thoáng sinh ñòa thanh nhieät löông huyeát, Taâm laêng, Nga truaät hoùa öù taùn keát. Khí hö gia ñaûng saâm, hoaøng kyø, can uaát gia saøi hoà, uaát kim. 4.2. Vieâm phaàn phuï maïn tính. Thaáp nhieät öù keát : Hoaøng lieân giaûi ñoäc thanh gia giaûm. Haøn ngöng khí treä : Thieáu phuùc truïc öù thang (Y laâm caûi thaùc). Ñöông qui 12g, Xuyeân khung 6g, Xích thöôïc 10g, Dieân hoà saùch 6g, Moät döôïc 4g, Nguõ linh chi (sao) 8g, Sinh boà hoaøng 12g, Queá taâm 4g, Tieåu hoài 7 quaû, Can khöông (sao) 2g. Trong baøi, Boà hoaøng, Nguõ linh chi, Ñöông qui, Xuyeân khung, Xích thöôïc, Moät döôïc, Dieân hoà saùch hoaït huyeát öù, haønh khí chæ thoáng, Queá taâm, Tieåu hoài, Baøo khöông oân kinh taùn haøn.