Lêi më ®Çu
DÞch vô giao nhËn vËn t¶i hµng ho¸ quèc tÕ g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn cña mçi níc ®ã. Trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc, cïng víi sù t¸c ®éng cña qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸, tù do ho¸ th¬ng m¹i quèc tÕ, viÖc ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ cã mét ý nghÜa hÕt søc quan träng. ViÖc nghiªn cøu mét c¸ch cã hÖ thèng c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn giao vËn t¶i hµng ho¸ quèc tÕ ®ang lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt ®èi víi nh÷ng c¸n bé lµm c«ng t¸c giao nhËn vËn t¶i, xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸.
Giao nhËn còng lµ mét m«n häc quan träng cña nh÷ng sinh viªn khoa kinh tÕ ngo¹i th¬ng. T¬ng lai sÏ lµ nh÷ng c¸n bé nghiÖp vô ngo¹i th¬ng vµ giao nhËn, c¸c sinh viªn cÇn ph¶i trang bÞ cho m×nh nh÷ng kiÕn thøc thùc tÕ bæ Ých vµ cÇn thiÕt. V× vËy nh÷ng ®ît thùc tËp t¹i c¸c c«ng ty giao nhËn vËn t¶i lµ quan träng ®Ó cho c¸c sinh viªn bæ sung nh÷ng kiÕn thøc ®· häc trªn ghÕ nhµ trêng.
TRACO lµ mét c«ng ty giao nhËn cã uy tÝn vµ kinh nghiÖm l©u n¨m. Qua ®ît thùc tËp t¹i c«ng ty, em ®· häc hái ®îc rÊt nhiÒu kiÕn thøc bæ Ých cho m×nh.
Ch¬ng 1:
Giíi thiÖu vÒ c«ng ty.
1. Tªn c«ng ty : C«ng ty cæ phÇn vËn t¶i 1-TRACO (Orient transport forwarding joint stock company)
Head office : 45 §inh Tiªn Hoµng, quËn Hång Bµng, H¶i Phßng, VN.
Tel : 84.31.745027 _ 745657 – 745133 _ 822440
Fax : 84.31.745679 _ 746614
E_mail :
[email protected]
Mob : 0913241805 _ 0913241806 _ 0913241807
VAT Code : 0200380768
im-export Code : 0200380768
2. Ngµnh nghÒ kinh doanh chÝnh cña c«ng ty :
VËn t¶i xÕp dì hµng ho¸ th«ng thêng, hµng siªu trêng, siªu träng, container, hµng qu¸ c¶nh, hµng xuÊt nhËp khÈu.
VËn t¶i ®a ph¬ng thøc.
Giao nhËn kho vËn, kiÓm ®Õm hµng hãa, thùc hiÖn thñ tôc th«ng quan, kinh doanh kho b·i.
Logistics (tiÕp vËn, hËu cÇn) cho nhµ s¶n xuÊt vµ th¬ng m¹i.
§¹i lý tµu biÓn, hµng kh«ng, m«i giíi hµng h¶i.
Kinh doanh, xuÊt nhËp khÈu tæng hîp.
3. Vµi nÐt vÒ c«ng ty:
- TRACO lµ doanh nghiÖp trùc thuéc bé GTVT, tiÒn th©n lµ c«ng ty §¹i lý VËn t¶i. ®îc thµnh lËp n¨m 1969, lµ doanh nghiÖp ®Çu tiªn cña VN ho¹t ®éng trong lÜnh vùc ®¹i lý vËn t¶i, liªn hiÖp vËn chuyÓn, giao nhËn hµng xuÊt nhËp khÈu, hµng siªu trêng, siªu träng, thiÕt bÞ toµn bé,...Tr¶i qua h¬n 30 n¨m tÝch lòy kinh nghiÖm, víi ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n ®îc ®µo t¹o, trang thiÕt bÞ ph¬ng tiÖn hiÖn ®¹i, ngµy nay TRACO lµ doanh nghiÖp hµng ®Çu vÒ vËn t¶i, giao nhËn kho vËn vµ logistics cña ViÖt Nam.
- TRACO lµ cæ ®«ng: C«ng ty cæ phÇn c¶ng VËt C¸ch, C«ng ty cæ phÇn §Çu t vµ Ph¸t triÓn C¶ng §×nh Vò,... M¹ng líi kho tµng bÕn b·i cña TRACO t¹i c¸c ®Çu mèi giao th«ng trong toµn quèc ®· gãp phÇn t¹o nªn hÖ thèng Traco-logistics hoµn chØnh, thuËn tiÖn phôc vô kh¸ch hµng.
- TRACO héi ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn chuÈn vÒ giao nhËn kho vËn Quèc tÕ vµ ®îc quyÒn ký ph¸t vËn ®¬n FBL theo Quy t¾c chøng chØ vËn t¶i ®a ph¬ng thøc (UNCTAD/ICC Publication 481). TRACO sÔ mang ®Õn cho c¸c b¹n nh÷ng ph¬ng ¸n vËn t¶i, giao nhËn kho vËn vµ logistics an toµn, thuËn lîi vµ kinh tÕ nhÊt.
- TRACO lµ héi viªn hiÖp héi ®¹i lý vµ m«i giíi hµng h¶i VN VISABA. Víi ®éi ngò c¸n bé ®îc ®µo t¹o chuyªn s©u, giµu kinh nghiÖm mÉn c¸n, TRACO ®· lµm ®¹i lý tµu biÓn cho nhiÒu h·ng tµu quèc tÕ.
- TRACO, ngoµi vËn t¶i hµng ho¸ th«ng thêng b»ng ph¬ng tiÖn vËn t¶i th«ng dông, Traco cßn vËn t¶i nh÷ng lo¹i hµng ho¸ kh¸c b»ng ph¬ng tiÖn chuyªn dông. Th¬ng m¹i, XNK hµng ho¸, n«ng s¶n, vËt t, kim lo¹i ®en, kim lo¹i mµu, thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn vËn t¶i, thi c«ng c¬ giíi v.v.
- TRACO lµ doanh nghiÖp ®Çu tiªn ë VN cung c¸p dÞch vô logistics cho kh¸ch hµng. Tr¶i qua hµng chôc n¨m kinh nghiÖm, TRACO n©ng cao qua tr×nh lËp kÕ ho¹ch, chän ph¬ng ¸n tèi u thùc hiÖn qu¶n lý vµ kiÓm so¸t viÖc di chuyÓn vµ b¶o qu¶n cã hiÖu qu¶, tiÕt kiÖm tèi ®a chi phÝ vµ thêi gian víi nguyªn vËt liÖu, b¸n thµnh phÈm, thµnh phÈm còng nh c¸c th«ng tin t¬ng øng tõ giai ®o¹n tiÒn s¶n xuÊt ®Õn khi hµng ho¸ ®Õn tËn tay ng¬i tiªu dïng cuèi cïng, tho¶ m·n tèi ®a c¸c yªu cÇu cña kh¸ch hµng. TRACO s½n sµng t vÊn cho kh¸ch hµng thùc hiÖn mét phÇn hoÆc toµn bé dÞch vô Logistics tiªn tiÕn nµy.
4. C¸c phßng ban cña c«ng ty :
Phßng Nh©n chÝnh : 031.822440 _ 0913241804
Phßng Kinh doanh : 031.745657 _ 0913241805
Phßng Logistics : 031.745660 _ 0913245958
Phßng giao nhËn : 031.810613 _ 0913245962
Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n : 031.745737 _ 0913242521
§éi vËn t¶i : 42 Lª Th¸nh T«ng, Ng« QuyÒn, HP.
(§iÖn tho¹i : 031.825109).
Trong ®ã, phßng kinh doanh lµ phßng cã vai trß rÊt quan träng trong c«ng ty. §©y lµ n¬i tiÕp nhËn c¸c yªu cÇu cña kh¸ch hµng, lËp c¸c chøng tõ, tiÕp nhËn c¸c chøng tõ, chuyÓn cho tõng phßng ban kh¸c c¸c c«ng viÖc liªn quan.
Phßng Kinh doanh:
Chøc n¨ng:
Tham mu cho l·nh ®¹o C«ng ty trong c«ng t¸c ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc. X©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch kinh doanh , chÝnh s¸ch kh¸ch hµng; tæ chøc, ký kÕt vµ thùc hiÖn c¸c hîp ®ång kinh tÕ ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt, ®¹t hiÖu qu¶ kinh doanh.
X©y dùng, tr×nh l·nh ®¹o C«ng ty ban hµnh c¸c chØ tiªu kinh tÕ trong ho¹t ®éng kinh doanh. Thay mÆt l·nh ®¹o C«ng ty qu¶n lý c¸c chØ tiªu kinh tÕ, phæ biÕn, theo dâi kiÓm tra gi¸m s¸t thùc hiÖn c¸c yªu cÇu nghiÖp vô trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c hîp ®ång kinh tÕ. §Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý rñi ro ®èi víi hµng ho¸ vµ tr¸ch nhiÖm cña C«ng ty.
§Ò xuÊt biÖn ph¸p tæ chøc thùc hiÖn c¸c hîp ®ång kinh tÕ. §¸p øng tèt yªu cÇu cña kh¸ch hµng, thùc hiÖn tãt nghÜa vô víi c¸c nhµ cung øng, tËp hîp hå s¬ thùc hiÖn quyÕt to¸n hîp ®ång, ®¸nh gi¸ b¸o c¸o kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh theo kú kÕ ho¹ch; ®Ò xu©t c¸c biÖn ph¸p ®iÒu chØnh. Xóc tiÕn Marketing, thùc hµnh khai th¸c më réng thÞ trêng, ®æi míi c«ng nghÖ, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm.
NhiÖm vô:
So¹n th¶o tr×nh l·nh ®¹o chiÕn lîc ph¸t triÓn c«ng ty, nghiªn cøu t×nh h×nh biÕn ®éng cña thÞ trêng, ho¹t ®éng cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh, yªu cÇu cña kh¸ch hµng, tèc ®é ph¸t triÓn cña KHKT ®Ó x¸c ®Þnh bíc ®i trong tõng giai ®o¹n. X¸c ®Þnh lÜnh vùc vµ quy m« ®Çu t hîp lý ®Ó æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn c«ng ty.
X©y dùng tr×nh l·nh ®¹o c«ng ty vµ ®Ò xuÊt biÖn ph¸p tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh tr×nh ®¹i héi cæ ®«ng thêng niªn th«ng qua, cô thÓ ho¸ c¸c chØ tiªu kinh tÕ ®Ó kiÓm so¸t qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch trong tõng giai ®o¹n, x¸c ®Þnh ®óng thÕ m¹nh, tiÒm n¨ng c¸c nguån lùc, lîi thÕ dÞch vô, thÞ trêng môc tiªu, kh¸ch hµng chñ yÕu ®Ó ¸p dông c¸cbiÖn ph¸p hîp lý trong tõng thêi ®iÓm.
Thêng xuyªn liªn tôc nghiªn cøu ph©n tÝch thÞ trêng, vËn dông chÝnh s¸ch kinh tÕ cña Nhµ níc, quan s¸t sù vËn ®éng cña c¸c luång hµng, c¬ cÊu ph¬ng tiÖn, møc ®é ho¹t ®éng cña c¸c nhµ cung øng, ph¬ng thøc ho¹t ®éng cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh.
TiÕp tôc ®Èy m¹nh hîp t¸c víi c¸c ®èi t¸c ë thÞ trêng Trung Quèc ®Ó khai th¸c dÞch vô qu¸ c¶nh vµo Trung Quèc qua cöa khÈu H¶i Phßng vµ dÞch vô vËn t¶i biÓn tõ c¸c c¶ng nam Trung Quèc ®i TP HCM, ASEAN vµ ngîc l¹i. Nghiªn cøu biÖn ph¸p hîp t¸c hiÖu qu¶ víi c¸c ®èi t¸c s¶n xuÊt kinh doanh thÐp, ph©n bãn ®Ó tham gia vµo qu¸ tr×nh dÞch vô giao nhËn vËn t¶i - logistics cho c¸c mÆt hµng s¾t thÐp, ph©n bãn, ho¸ chÊt ë ASEAN, c¸c níc §«ng B¾c ¸, Trung §«ng vµo VN. Nghiªn cøu m« h×nh, xóc tiÕn thÞ trêng, tham mu x©y dùng bé m¸y ®Ó khai th¸c dÞch vô ph©n phèi hµng ho¸ khi b·i §×nh Vò hoµn thµnh ®a vµo sö dông.
Ph©n tÝch yªu cÇu cña kh¸ch hµng, kh¶o s¸t lËp ph¬ng ¸n tæ chøc vËn t¶i, tÝnh to¸n c¸c ph¬ng ¸n kinh tÕ, t vÊn cho kh¸ch hµng, so¹n th¶o vµ tham mu ký kÕt c¸c hîp ®ång giao nhËn vËn t¶i. §Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p tæ chøc thùc hiÖn; x©y dùng vµ qu¶n lý c¸c chØ tiªu kinh tÕ, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña mâi H§, mçi l« hµng
Ghi nhËn, tæng hîp, b¸o c¸o vµ phæ biÕn kÞp thêi yªu cÇu cña kh¸ch hµng ®Õn l·nh ®¹o c«ng ty, ®Õn c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt. Thèng nhÊt kÕ ho¹ch s¶n xuÊt víi kh¸ch hµng, víi c¸c nhµ cung øng. Thèng nhÊt biÖn ph¸p ®¸p øng yªu cÇu cña kh¸ch hµng, th¸o gì khã kh¨n cña c¸c nhµ cung øng víi bé phËn ®iÒu ®é s¶n xuÊt vµ khai th¸c vËn t¶i, c¸c ®¬n vÞ GN, Logistics. Tæng hîp kÕt qu¶ ®¸p øng yªu cÇu cña kh¸ch hµng, kÕt qu¶ thùc hiÖn hîp ®ång; ph©n tÝch hiÖu qu¶ ®Õn tõng l« hµng. B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh theo c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch, theo ®Þnh kú quý, 6 th¸ng, n¨m.
Tham mu ký kÕt hîp ®ång b¶o hiÓm, tæ chøc thùc hiÖn, kiÓm so¸t qu¸ tr×nh b¶o hiÓm rñi ro cho hµng ho¸ trong vËn t¶i, rñi ro ®èi víi tr¸ch nhiÖm d©n sù cña c«ng ty trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô.
Phèi hîp víi phßng TCKT thùc hiÖn tèt c«ng t¸c thanh quyÕt to¸n víi kh¸ch hµng, víi c¸c nhµ cung øng. Phèi hîp víi phßng Nh©n chÝnh, C«ng ®oµn, §oµn thanh niªn trong c«ng t¸c ®¸nh gi¸ chÊt lîng tuyÓn dông vµ ®µo t¹o nguån nh©n lùc trong c«ng ty.
T¨ng cêng häc tËp n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô CBCNV, tiªu chuÈn ho¸ c¸c chøc danh; chuyªn nghiÖp ho¸ mäi c«ng t¸c. Tuyªn truyÒn gi¸o dôc, phæ biÕn cho mäi ngêi trong ®¬n vÞ hiÓu vµ tù gi¸c thùc hµnh TriÕt lý kinh doanh, ChÝnh s¸ch chÊt lîng vµ môc tiªu chÊt lîng cña c«ng ty, cña phßng.
Ch¬ng 2:
C¬ së lý thuyÕt m«n giao nhËn.
1, Giao nhËn:
Nãi mét c¸ch ng¾n gän, giao nhËn hµng ho¸ lµ tËp hîp nh÷ng nghiÖp vô, thñ tôc cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh vËn t¶i nh»m thùc hiÖn viÖc di chuyÓn hµng ho¸ tõ n¬i göi hµng (ngêi göi hµng) ®Õn n¬i nhËn hµng (ngêi nhËn hµng).
Doanh nghiÖp giao nhËn lµ DN kinh doanh c¸c lo¹i dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ bao gåm: DN giao nhËn vËn t¶i hµng ho¸ trong níc vµ doanh nghiÖp giao nhËn vËn t¶i hµng ho¸ quèc tÕ.
2, C¸c lo¹i dÞch vô giao nhËn hµng ho¸:
Lo¹i dÞch vô thay mÆt ngêi göi hµng (ngêi xuÊt khÈu).
Lo¹i dÞch vô thay mÆt ngêi nhËn hµng (ngêi nhËp khÈu).
DÞch vô giao nhËn hµng ho¸ ®Æc biÖt.
Nh÷ng dÞch vô kh¸c.
3, Vai trß cña ngêi giao nhËn trong th¬ng m¹i quèc tÕ.
Ngµnh giao nhËn vËn t¶i ph¸t triÓn tÊt yÕu kÐo theo sù ph¸t triÓn hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng, ®Æc biÖt lµ c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng trùc tiÕp phôc vô giao nhËn vÈn t¶i nh: bÕn c¶ng, ®êng bé, ®êng s«ng, ®êng s¾t, s©n bay v.v.
Trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc, cïng víi sù t¸c ®éng cña tù do th¬ng m¹i ho¸ quèc tÕ, c¸c ho¹t ®éng giao nhËn ngµy mét t¨ng trëng m¹nh gãp phÇn lµm cho nÒn kinh tÕ ®Êt níc ph¸t triÓn nhÞp nhµng, c©n ®èi.
Ngêi lµm dÞch vô giao nhËn hµng ho¸ võa lµ mét nhµ vËn t¶i ®a ph¬ng thøc, võa lµ nhµ tæ chøc, nhµ kiÕn tróc cña vËn t¶i. Hä ph¶i lùa chän ph¬ng tiÖn, ngêi vËn t¶i thÝch hîp, tuyÕn ®êng thÝch hîp cã hiÖu qu¶ kinh tÕ nhÊt vµ ®øng ra trùc tiÕp vËn t¶i hay tæ chøc thu xÕp qu¸ tr×nh vËn t¶i cña toµn chÆng víi nhiÒu lo¹i ph¬ng tiÖn vËn t¶i kh¸c nhau nh: tµu thuû, « t«, m¸y bay... vËn chuyÓn qua nhiÒu níc vµ chÞu tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp víi chñ hµng. V× vËy, chñ hµng chØ cÇn ký mét hîp ®ång vËn t¶i víi ngêi giao nhËn nhng hµng ho¸ ®îc vËn chuyÓn an toµn , kÞp thêi víi gi¸ cíc hîp lý tõ kho nhµ xuÊt khÈu tíi kho nhµ nhËp khÈu (door to door service), tiÕt kiÖm ®îc thêi gian, gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn vµ n©ng cao ®îc tÝnh c¹nh tranh cña hµng ho¸ trªn thÞ trêng quèc tÕ.
Tríc ®©y, ngêi giao nhËn chØ lµm ®¹i lý (agent) thùc hiÖn mét sè c«ng viÖc do c¸c nhµ XNK ñy th¸c. Song cïng víi sù ph¸t triÓn th¬ng m¹i quèc tÕ vµ tiÐn bé kü thuËt trong ngµnh vËn t¶i mµ dÞch vô giao nhËn còng ®ùoc më réng h¬n.
Ngµy nay, ngêi giao nhËn ®ãng vai trß rÊt quan träng trong th¬ng m¹i vµ vËn t¶i quèc tÕ. Ngêi giao nhËn kh«ng chØ lµm c¸c thñ tôc h¶i quan hoÆc thuª tµu mµ cßn cung cÊp dÞch vô trän gãi vÒ toµn bé qu¸ tr×nh vËn t¶i vµ ph©n phèi hµng ho¸. Ngêi giao nhËn ®· lµm nh÷ng chøc n¨ng sau ®©y:
M«i giíi H¶i quan: ngêi giao nhËn thay mÆt ngêi xuÊt khÈu, nhËp khÈu ®Ó khai b¸o, lµm thñ tôc h¶i quan hay m«i giíi h¶i quan.
Lµm ®¹i lý: ngêi giao nhËn nhËn uû th¸c tõ chñ hµng hoÆc tõ ngêi chuyªn chë ®Ó thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc kh¸c nhau nh nhËn hµng, giao hµng, lu kho trªn c¬ së hîp ®ång uû th¸c.
Lo liÖu chuyÓn t¶i vµ tiÕp göi hµng ho¸ (transhipment and on-carriage): khi hµng ho¸ ph¶i chuyÓn t¶i hoÆc qu¸ c¶nh qua níc thø ba, ngêi giao nhËn sÏ lo liÖu thñ tôc qu¸ c¶nh hoÆc tæ chøc chuyÓn t¶i hµng ho¸ tõ ph¬ng tiÖn vËn t¶i nµy sang ph¬ng tiÖn vËn t¶i kh¸c hoÆc giao hµng ®Õn tay ngêi nhËn.
Lu kho hµng ho¸ (warehousing): trong trêng hîp ph¶i lu kho hµng ho¸ tríc khi xuÊt khÈu hÆc sau khi nhËp khÈu, ngêi giao nhËn sÏ lo liÖu viÖc ®ã b»ng ph¬ng tiÖn cña m×nh hoÆc thuª ngêi kh¸c vµ ph©n phèi hµng ho¸ nÕu cÇn.
Ngêi gom hµng (consolidator): trong vËn t¶i hµng ho¸ b»ng container, dÞch vô gom hµng lµ kh«ng thÓ thiÕu ®îc nh»m biÕn hµng lÎ (less than container load - FCL) thµnh hµng nguyªn (full container load - FCL) ®Ó tËn dông søc chë hoÆc chØ lµ ®¹i lý.
Ngêi chuyªn chë (carrier): ngêi giao nhËn trùc tiÕp ký hîp ®ång vËn t¶i víi chñ hµng vµ chÞu tr¸ch nhiÖm chuyªn chë hµng ho¸ tõ n¬i nµy ®Õn mét n¬i kh¸c. Ngêi giao nhËn ®ãng vai trß lµ ngêi thÇu chuyªn chë (contracting carrier) nÕu anh ta ký hîp ®ßng mµ kh«ng chuyªn chë. NÕu anh ta trùc tiÕp chuyªn chë th× anh ta lµ ngêi chuyªn chë thùc tÕ (performing carrier). Dï lµ ngêi chuyªn chë g× th× vÉn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hµng ho¸, kh«ng nh÷ng vÒ hµnh vi lçi lÇm cña m×nh mµ c¶ nh÷ng ngêi mµ anh ta sö dông, vµ cã thÓ ph¸t hµnh vËn ®¬n.
Ngêi kinh doanh VT§PT (Multimodal Transport Operator - MTO): cung cÊp dÞch vô vËn t¶i ®i suèt hay cßn gäi lµ vËn t¶i tõ cöa ®Õn cöa. MTO thùc chÊt lµ ngêi chuyªn chë, thêng lµ chuyªn chë theo hîp ®ång vµ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi hµng ho¸.
Ch¬ng 3:
C¸c kü thuËt nghiÖp vô c¬ b¶n trong giao nhËn hµng ho¸.
1, Thu gom hµng ho¸ XNK.
Trong chuyªn chë hµng ho¸ b»ng container, dÞch vô gom hµng lµ kh«ng thÓ thiÕu ®îc. Gom hµng (Consolidation) lµ viÖc tËp hîp nh÷ng l« hµng lÎ tõ nhiÒu ngêi göi cïng mét n¬i ®i, thµnh mét l« hµng nguyªn ®Ó göi vµ giao cho ngêi nhËn ë cïng mét n¬i ®Õn. Ngêi gom hµng sÏ tiÕn hµnh gom hµng theo nh÷ng quy tr×nh sau ®©y:
Ngêi gom hµng nhËn c¸c l« hµng lÎ tõ nhiÒu ngêi göi hµng kh¸c nhau t¹i tr¹m giao nhËn, ®ãng gãi hµng lÎ (CFS).
Ngêi gom hµng tËp hîp l¹i thµnh l« hµng nguyªn, kiÓm tra h¶i quan vµ ®ãng vµo container t¹i CFS.
Ngêi gom hµng göi c¸c container nµy b»ng ®êng biÓn, ®êng s¾t hoÆc ®êng hµng kh«ng...cho ®¹i lý cña m×nh t¹i n¬i ®Õn.
§¹i lý cña ngêi gom hµng t¹i n¬i ®Õn nhËn c¸c container nay, dì hµng ra vµ giao cho ngêi nhËn t¹i CFS cña n¬i ®Õn.
Vai trß ngêi gom hµng:
Khi nhËn hµng tõ ngêi göi hµng lÎ, ngêi gom hµng sÏ nh©n danh m×nh cÊp vËn ®¬n gom hµng (House Bill of Lading) hoÆc biªn b¶n nhËn hµng (Forwarder’s Certificate ß Receip) cho tõng chñ hµng lÎ. T¹i n¬i ®Õn, ngêi nhËn hµng ph¶i xuÊt tr×nh vËn ®¬n gom hµng míi ®îc nhËn hµng. VÒ nguyªn t¾c, ngêi gom hµng ph¶i ®ãng vai trß lµ ngêi chuyªn chë (carrier) v× anh ta ®· cam kÕt vËn chuyÓn hµng ho¸ tõ mét n¬i nµy ®Õn mét n¬i kh¸c. Tuy nhiªn, do vËn ®¬n gom hµng cha ®îc Phßng th¬ng m¹i quèc tÕ th«ng qua vµ cã néi dung kh«ng thèng nhÊt trªn toµn thÕ giíi nªn cã nh÷ng vËn ®¬n gom hµng chØ ®ãng vai trß lµ ®¹i lý (agent). V× vËy, trong ho¹t ®éng cña m×nh, ngêi gom hµng cã thÓ ®ãng vai trß lµ ngêi chuyªn chë hoÆc chØ lµ ®¹i lý phô thuéc vµo vËn ®¬n mµ hä cÊp. NÕu ngêi gom hµng cÊp FBL (VËn ®¬n VT§PT cña FIATA) th× hä lu«n lu«n ®ãng vai trß lµ ngêi chuyªn chë. Trong ho¹t ®éng cña m×nh, ngêi gom hµng cã thÓ sö dông dÞch vô vËn t¶i cña ngêi chñ c¸c ph¬ng thøc vËn t¶i kh¸c nhau (®êng bé, ®êng biÓn, ®êng hµng kh«ng,...).
2, Ph¬ng ph¸p thiÕt lËp c¸c chøng tõ chñ yÕu trong giao nhËn hµng ho¸ XNK nh: B/L, C/O, Ho¸ ®¬n th¬ng m¹i, thñ tôc mua b¶o hiÓm hµng ho¸ XNK,...
a) VËn ®¬n (Bill of Lading - B/L):
B/L lµ chøng tõ quan träng, nã lµ b»ng chøng vÒ viÖc ngêi vËn chuyÓn ®· nhËn lªn tµu sè hµng ho¸ nh ®· ghi râ trong vËn ®¬n ®Ó vËn chuyÓn ®Õn n¬i tr¶ hµng. B/L do ngêi chuyªn chë hoÆc ®¹i diÖn cña ngêi chuyªn chë ph¸t hµnh cho ngêi göi hµng sau khi hµng ho¸ ®· ®îc xÕp lªn tµu hoÆc sau khi nhËn hµng ®Ó xÕp.
VËn ®¬n ®îc thiÕt lËp khi ngêi göi hµng yªu cÇu chñ tµu dµnh cho m×nh mét chç trªn tµu ®Ó chuyªn chë hµng ho¸ tõ c¶ng nµy ®Õn c¶ng kh¸c b»ng c¸ch göi giÊy lu cíc tíi h·ng tµu. Khi h·ng tµu ®ång ý ®Ó chë th× khi nhËn hµng, h·ng tµu sÏ ph¸t hµnh vËn ®¬n cho ngêi göi hµng. VËn ®¬n khi ®· ph¸t hµnh nghÜa lµ chñ tµu cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn viÖc vËn chuyÓn l« hµng.
b) GiÊy chøng nhËn xuÊt xø (Certificate of origin - C/O):
C/O lµ mét chøng tõ ghi n¬i s¶n xuÊt ra hµng ho¸. Chøng tõ nµy cÇn thiÕt cho c¬ quan h¶i quan ®Ó tuú theo chÝnh s¸ch cña Nhµ níc vËn dông c¸c chÕ ®é u ®·i khi tÝnh thuÕ. Nã còng cÇn thiÕt cho viÖc theo dâi thùc hiÖn chÕ ®é h¹n ng¹ch, nã nãi lªn phÈm chÊt cña hµng ho¸ bëi v× ®Æc ®iÓm ®Þa ph¬ng vµ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt cã ¶nh hëng tíi chÊt lîng hµng ho¸.
C/O ®îc thiÕt lËp sau khi ®· hoµn tÊt thñ tôc H¶i quan, hµng ®· ®îc xÕp lªn tµu vµ cã vËn ®¬n gèc. C/O do phßng Th¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp cÊp, trªn c¬ së kª khai cña nhµ s¶n xuÊt. C/O còng cã thÓ do chÝnh nhµ s¶n xuÊt cÊp ®Ó chøng nhËn xuÊt xø cña hµng hãa. Bé hå s¬ xuÊt tr×nh ®Ó lÊy C/O gåm:
01 tê khai gèc.
B/L gèc.
01 packing list.
01 commercial invoice.
Sau ®ã, phßng th¬ng m¹i sÏ foto gi÷ l¹i mét b¶n vµ tr¶ b¶n gèc.
c) Ho¸ ®¬n th¬ng m¹i (Commercial Invoice):
§©y lµ chøng tõ do ngêi b¸n lËp ®Ó ®ßi ngêi mua tr¶ sè tiÒn ghi trong ho¸ ®¬n. Ho¸ ®¬n th¬ng m¹i bao gåm nh÷ng th«ng tin cô thÓ vÒ hµng ho¸ nh sè lîng, miªu t¶, gi¸ mua, níc xuÊt xø, chi phÝ vËn chuyÓn,... LËp Invoice c¨n cø vµo hîp ®ång mua b¸n gi÷a 2 bªn vµ Packing List.
d) Thñ tôc mua b¶o hiÓm hµng ho¸ XNK:
Tuú vµo c¸c ®iÒu kiÖn giao hµng mµ ngêi mua hay ngêi b¸n mua b¶o hiÓm.. §Ó mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸, ngêi mua b¶o hiÓm cÇn cã nh÷ng chøng tõ sau:
VËn ®¬n - B/L
Commercial Invoice
Packing List
Ngêi mua b¶o hiÓm xuÊt tr×nh nh÷ng chøng tõ nµy cho c¬ quan b¶o hiÓm, c¬ quan ®ã sÏ cÊp chøng tõ b¶o hiÓm lµ b»ng chøng cña hîp ®ång b¶o hiÓm. Chøng tõ b¶o hiÓm thêng ®îc dïng lµ ®¬n b¶o hiÓm (Insurance Policy) hoÆc giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm (Insurance Certificate).
3) Tr×nh tù vµ thùc hiÖn thñ tôc h¶i quan:
§Ó th«ng quan cho mét l« hµng XK hay NK, ngêi khai h¶i quan ph¶i lËp mét bé chøng tõ theo quy ®Þnh, tuú theo hµng lµ XK hay NK ®Ó lËp chøng tõ, gåm chøng tõ ph¶i nép vµ chøng tõ ph¶i xuÊt tr×nh.
Ngêi khai HQ cÇm bé hå s¬ gåm c¸c chøng tõ trªn mang ®Õn c¬ quan HQ lµm thñ tôc. Nh©n viªn HQ sÏ tiÕp nhËn vµ kiÓm tra bé hå s¬. Sau ®ã chuyÓn sang bíc kiÓm tra thùc tÕ vµ kiÓm tra tÝnh thuÕ hµng ho¸. Tuú theo ®èi tîng hµng ho¸, hµng NK hay XK ,... mµ c¬ quan HQ quyÕt ®Þnh viÖc kiÓm tra, viÖc tÝnh thuÕ.
4) KhiÕu n¹i båi thêng:
Khi nhËn hµng nhËp khÈu, ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra hµng ho¸ ®Ó ph¸t hiÖn nh÷ng mÊt m¸t tæn thÊt cña hµng hãa, kÞp thêi ®ßi båi thêng vÒ c¸c sù cè ®ã. Mét sè chøng tõ cã thÓ lµm c¬ së ph¸p lý ban ®Çu ®Ó khiÕu n¹i ®ßi båi thêng, ®ã lµ:
Biªn b¶n kª khai hµng thõa thiÕu.
Biªn b¶n hµng h háng ®æ vì.
Biªn b¶n gi¸m ®Þnh phÈm chÊt.
Biªn b¶n gi¸m ®Þnh sè lîng, träng lîng.
Biªn b¶n gi¸m ®Þnh cña c«ng ty b¶o hiÓm.
Th khiÕu n¹i.
Th dù kh¸ng.
................
Ch¬ng 4:
Quy tr×nh giao nhËn hµng ho¸ b»ng ®êng biÓn.
§©y lµ quy tr×nh giao nhËn hµng ho¸ b»ng ®êng biÓn do TRACO ®¶m nhiÖm díi sù ñy quyÒn cña C«ng ty liªn doanh s¶n suÊt thÐp ViÖt - Uc.
1) C¸c bªn liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh xuÊt nhËp khÈu, t¹i c¶ng Th¸i Lan vÒ c¶ng H¶i Phßng (VN).
Bªn nhËp khÈu: VINAUSTEEL LIMITED (C«ng ty liªn doanh s¶n xuÊt thÐp ViÖt - óc). §Þa chØ: km 9, VËt C¸ch, Qu¸n Toan, Hång Bµng, H¶i Phßng, ViÖt Nam.
Bªn xuÊt khÈu: HITACHI METALS SINGAPORE PTE.,LTD. No. 12 Gul Avenue, Singapore.
Hai bªn thùc hiÖn viÖc mua b¸n phô tïng thay thÕ cho m¸y c¸n thÐp míi 100% theo tho¶ thuËn trong hîp ®ång No. 01/03 - HITACHI, date 19/08/2003kÌm víi Appendix No. 04.
Hµng ho¸ sÏ ®îc vËn chuyÓn (trong container 20’) b»ng ®êng biÓn tõ c¶ng Laem Chabang (Th¸i Lan) tíi c¶ng H¶i Phßng (ViÖt Nam) víi ®iÒu kiÖn giao hµng lµ CIF H¶i Phßng (Incoterm 1990), ph¬ng thøc thanh to¸n lµ L/C.
§Ó thùc hiÖn hîp ®ång, bªn XK göi hµng cho h·ng chuyªn chë Hapag-Lloid, h·ng nµy nhËn hµng ®Ó chë vµ ph¸t hµnh vËn ®¬n No.HLCUBKK050615041. Hapag Lloid sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm chë hµng tíi tËn c¶ng H¶i Phßng, göi ‘giÊy b¸o nhËn hµng’ tíi ngêi nhËn hµng trªn B/L ®Ó ngêi nµy lµm c¸c thñ tôc nhËp khÈu hµng ho¸. §Ó thùc hiÖn toµn bé qu¸ tr×nh NK hµng ho¸, bªn NK ph¶i nhËn bé hå s¬ gèc do bªn XK khÈu göi ®Õn qua ng©n hµng. V× thanh to¸n gi÷a 2 bªn b»ng L/C nªn bªn NK ph¶i më L/C tríc ®ã, nhËn bé hå s¬ ®Çy ®ñ vµ phï hîp víi L/C.
Sau khi nhËn hå s¬, bªn NK uû quyÒn choTRACO thay m×nh thùc hiÖn viÖc nhËn l« hµng trªn, lµm thñ tôc h¶i quan vµ vËn chuyÓn hµng vÒ kho cho bªn NK. §ång thêi bªn NK còng göi toµn bé nh÷ng chøng tõ cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc trªn cïng víi biªn b¶n uû quyÒn cho TRACO. Bªn TRACO tiÕp nhËn vµ thùc hiÖn dÞch vô giao nhËn vËn chuyÓn vÒ tËn kho cña kh¸ch hµng.
2) C¸c chøng tõ cã liªn quan ®Õn toµn bé qu¸ tr×nh giao nhËn vËn chuyÓn mµ TRACO thùc hiÖn:
GiÊy ®¨ng ký kinh doanh (nÕu lµ lÇn ®Çu tiªn lµm thñ tôc HQ).
GiÊy phÐp NK (nÕu cÇn), M· sè thuÕ vµ m· sè XNK.
Hîp ®ång th¬ng m¹i.
Commercial Invoice.
Packing List.
VËn ®¬n (B/L).
GiÊy chøng nhËn xuÊt xø (Certificate of Origin-C/O).
Th tÝn dông (Letter of Credit-L/C), nÕu thanh to¸n theo L/C.
GiÊy chøng nhËn chÊt lîng, sè lîng,... (nÕu cã).
GiÊy uû quyÒn.
GiÊy giíi thiÖu.
Tê khai HQ.
3) C¸c bíc thùc hiÖn:
a) LÊy lÖnh giao hµng (D/O) t¹i h·ng tµu.
Sau khi nhËn ®îc ‘giÊy b¸o nhËn hµng’ th× c¨n cø vµo ®ã, TRACO ®Õn h·ng tµu ®Ó lÊy lÖnh giao hµng. GiÊy b¸o nhËn hµng cho biÕt ngµy giê hµng ®Õn, tªn tµu, sè chuyÕn. Khi ®Õn h·ng tµu cÇn mang theo:
GiÊy uû quyÒn cña bªn NK.
GiÊy giíi thiÖu.
GiÊy b¸o nhËn hµng.
VËn ®¬n.
Bªn c¹nh ®ã, ph¶i mang theolÖ phÝ nép cho h·ng tµu (gäi lµ phÝ chøng tõ) vµ tiÒn ®Æt cäc (gäi lµ tiÒn cîc vá cont) ®Ó cã thÓ mîn cont vÒ kho cña bªn NK.
Sau ®ã h·ng tµu sÏ cÊp 2 hoÆc 3 b¶n D/O (Delivery Order):
Mét b¶n lµm thñ tôc HQ.
Mét b¶n ®a ra c¶ng ®Ó lÊy hµng vÒ.
Mét b¶n ®Ó lu.
b) Lµm thñ tôc HQ.
§Ó th«ng quan cho l« hµng NK th× ph¶i ®¨ng ký lµm thñ tôc HQ t¹i c¬ quan HQ. Bé chøng tõ lµm thñ tôc HQ gåm:
Tê khai HQ: 02 b¶n
Hîp ®ång th¬ng m¹i: 01 b¶n sao
Ho¸ ®¬n th¬ng m¹i: 01 b¶n gèc
B¶n kª chi tiÕt: 01 b¶n gèc
GiÊy chøng nhËn xuÊt xø (nÕu cÇn): 01 b¶n gèc
LÖnh giao hµng: 01 b¶n gèc
VËn ®¬n: 01 b¶n sao
GiÊy uû quyÒn; 01 b¶n gèc
Bé hå s¬ nµy do TRACO cÇm lªn c¬ quan HQ lµm thñ tôc. Nh©n viªn HQ kiÓm tra bé hå s¬, ghi sè tê khai. T¹i ®©y sÏ ph¶i nép lÖ phÝ HQ. Sau khi hoµn tÊt hå s¬, HQ sÏ cÊp ’giÊy th«ng b¸o thuÕ, thu chªnh lÖch gi¸’®Ó thu tiÒn thuÕ cña l« hµng. GiÊy nµy TRACO sÏ göi l¹i bªn NK ®Ó hä ®i nép thuÕ. Sau ®ã sÏ ®¨ng ký kiÓm ho¸ l« hµng nÕu lµ hµng ph¶i kiÓm ho¸. Cßn nÕu hµng kh«ng ph¶i kiÓm ho¸ (hµng miÔn kiÓm) th× th«i. L« hµng phô tïng thay thÕ nµy lµ hµng miÔn kiÓm.
Bé hå s¬ HQ sau khi ®îc Trëng côc HQ ®ãng dÊu, ký vµo ®ã th× coi nh l« hµng ®· ®îc th«ng quan (cã nép c¸c kho¶n lÖ phÝ). C¬ quan HQ sÏ tr¶ tê khai HQ cho ngêi më (b¶n lu ngêi khai HQ).
c) LÊy hµng t¹i b·i cña c¶ng.
ViÖc lÊy hµng t¹i b·i cña c¶ng cµng sím cµng tètv× gi¶m ®îc chi phÝ lu kho b·i, phÝ thuª container.
Muèn lÊy hµng vÒ th× ph¶i mang c¸c chøng tõ sau ®Õn kho hµng t¹i c¶ng xuÊt tr×nh:
Tê khai HQ
GiÊy uû quyÒn
GiÊy giíi thiÖu
LÖnh giao hµng D/O
GiÊy mîn vá cont
Sau ®ã c¶ng sÏ cÊp lÖnh giao hµng t¹i c¶ng (lÖnh xuÊt kho b·i). LÖnh xuÊt kho b·i t¬ng ®¬ng víi phiÕu giao nhËn container (cã lu ý ®Õn t×nh tr¹ng cña vá container).
T¹i kho b·i cña c¶ng, ngêi ta sÏ xem xÐt c¸c chøng trªn, tÝnh ngµy lu container, thu tiÒn lu. Sau khi nép tiÒn kho b·i, sÏ ®îc cÊp biªn b¶n giao hµng, giÊy ra khái cæng. TRACO sÏ sö dông ®éi xe cña m×nh lÊy hµng, nÕu kh«ng sÏ thuª ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn ®Ó ®a hµng ra khái cæng. Ngoµi ra cßn ph¶i tr¶ tiÒn dÞch vô n©ng container lªn ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn do c«ng nh©n ë c¶ng lµm. Vµ ®Õn khi tr¶ vá container th× ph¶i tr¶ tiÒn dÞch vô h¹ vá container.
C¸c b·i tr¹m container khi ®Õn lÊy hµng vµ tr¶ vá (®Þa ®iÓm mîn vá, ®Þa ®iÓm tr¶ vá) ®Òu do h·ng tµu quy ®Þnh. TRACO c¨n cø vµo ®Þa ®iÓm kho b·i ®· quy ®Þnh cña h¶ng tµu ®Ó mang c¸c chøng tõ ®Õn lÊy hµng vµ tr¶ vá.
Khi ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn (« t«) ra khái cæng cña c¶ng th× ph¶i xuÊt tr×nh biªn b¶n giao hµng, giÊy ra khái cæng th× b¶o vÖ míi cho xe ra.
Sau khi vËn chuyÓn hµng vÒ kho cho bªn NK th× ph¶i ®em tr¶ vá, ®Õn h·ng tµu lÊy tiÒn cîc vá vµ thanh to¸n phÝ mîn. NÕu mîn container trong vßng 5 ngµy ®Çu th× ®îc miÔn phÝ, cßn tõ ngµy thø 6 trë ®i th× ph¶i tr¶ thªm tiÒn, chi phÝ sÏ t¨ng theo sè ngµy mîn tuú theo quy ®Þnh cña h·ng tµu.
TRACO nhËn dÞch vô vËn chuyÓn hµng tíi tËn kho cña ngêi NK Cã thªm bíc ’Giao nhËn t¹i n¬i tr¶ hµng’ nh sau:
d) Giao nhËn t¹i n¬i tr¶ hµng (ë ®©y lµ kho ngêi NK).
Sau khi ®iÒu xe ®Õn c¶ng, TRACO sÏ vËn chuyÓn hµng vÒ tËn kho n¬i ngêi NK yªu cÇu. Chøng tõ chñ yÕu ë kh©u nµy ®ã lµ ‘giÊy vËn chuyÓn hµng ho¸ b»ng « t« do TRACO lËp.
TRACO lµ mét c«ng ty thùc hiÖn dÞch vô, viÖc thùc hiÖn tèt vµ nhanh chãng mäi c«ng viÖc mµ kh¸ch hµng yªu cÇu, còng nh viÖc tÝnh to¸n chi phÝ vµ viÖc thùc hiÖn kÞp thêi mäi c«ng viÖc lµ rÊt quan träng. TÊt c¶ c¸c kh©u, c¸c bíc, c¸c chi phÝ ph¶i ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ nhanh chãng, nÕu kh«ng sÏ cã nhiÒu chi phÝ ph¸t sinh ¶nh hëng ®Õn lîi nhuËn cña c«ng ty.
Trªn ®©y lµ qu¸ tr×nh giao nhËn hµng NK cña TRACO theo sù uû quyÒn cña ngêi NK lµ VINAUSTEEL, tõ khi tiÕp nhËn bé hå s¬ lµm thñ tôc th«ng quan cho l« hµng NK ®Õn khi giao hµng cho tËn kho ngêi NK.
KÕt luËn
Qua mét thêi gian dµi thùc tËp t¹i c«ng ty cæ phÇn vËn t¶i 1-TRACO, em ®· tiÕp thu ®îc rÊt nhiÒu kiÕn thøc thùc tÕ quan träng, bæ sung cho nh÷ng kiÕn thøc lý thuyÕt trªn líp. Giao nhËn lµ mét nghiÖp vô quan träng trong ph¸t triÓn kinh tÕ ngo¹i th¬ng cña ®Êt níc, còng lµ mät m«n häc chuyªn ngµnh cña kinh tÕ ngo¹i th¬ng. ViÖc n¾m b¾t c¸c kü thuËt nghiÖp vô c¬ b¶n cña c¸n bé ngo¹i th¬ng lµ mét yªu cÇu vµ lµ mét ®ßi hái hÕt søc quan träng. V× vËy nh÷ng sinh viªn kinh tÕ ngo¹i th¬ng cÇn ý thøc h¬n n÷a trong viÖc bæ sung kiÕn thøc cho m×nh, gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn cña ®Êt níc, nhÊt lµ trong nÒn kinh tÕ toµn cÇu ho¸ vµ khu vùc ho¸ nh hiÖn nay.
Môc lôc
Trang
Lêi më ®Çu 1
Ch¬ng 1: Giíi thiÖu vÒ c«ng ty 2
Ch¬ng 2: C¬ së lý thuyÕt m«n giao nhËn 7
Ch¬ng 3: C¸c kü thuËt nghiÖp vô c¬ b¶n trong giao nhËn hµng ho¸ 10
Ch¬ng 4: Quy tr×nh giao nhËn hµng ho¸ b»ng ®êng biÓn 14
KÕt luËn 19
Môc lôc 20