Đề tài Thực tập tốt nghiệp tại công ty cổ phần Mai Linh

ĐIỂM THỰC TẬP Công ty Cổ phần Mai Linh, tiền thân là  Công ty TNHH Mai Linh, được  thành lập vào ngày 12/07/1993, với 100% vốn trong nước. Dưới  sự điều  hành của Ông Hồ Huy, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc và  là người sáng lập, Công ty đã liên tục gặt hái được nhiều thành quả tốt đẹp  trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Ông Hồ Huy  TGĐ kiêm Chủ tịch  HĐQT Với số vốn khiêm tốn ban đầu là 300 triệu đồng và 25 cán bộ nhân viên,  sau gần 14 năm hoạt động, Mai Linh đã phát triển không ngừng và đang  phấn đấu trở thành một tập đoàn kinh tế tư nhân đa ngành nghề tại Việt  Nam. Hiện nay,  Mai linh  đã mở  rộng hoạt  động kinh doanh tại  50 tỉnh  thành trong cả nước với 75 công ty thành viên thuộc 8 khối ngành nghề,  vốn điều lệ là 380 tỷ đồng. Mai Linh đã thu hút được trên 10 000 cán bộ  nhân viên làm việc tại 8 khu vực trong cả nước và nước ngoài. LĨNH VỰC HOẠT ĐỘNG (08) ∙         Vận tải ∙         Du lịch ∙         Đào tạo ∙         Tài chính ∙         Xây dựng ∙         Thương Mại Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 1 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ ∙         Tư vấn & quản lý ∙         CNTT & truyền thông Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 2 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ KHU VỰC HOẠT ĐỘNG (08) ∙         Nước ngoài ∙         Tây Bắc bộ ∙         Tây Nam bộ ∙         Bắc Trung bộ ∙         Đông Bắc bộ ∙         Đông  Nam bộ ∙         TP. Hồ Chí Minh ∙         Nam Trung bộ & Tây nguyên TIÊU CHÍ PHỤC VỤ KHÁCH HÀNG:  “An toàn ­  Chất lượng ­ Mọi lúc ­ Mọi nơi” Gần   14   năm   hoạt   động   và   trưởng   thành,   MAI   LINH  CORPORATION đã  đạt  được những thành tựu quan trọng và   tạo dựng  được uy tín, sự tin cậy đối với khách hàng gần xa. Hiện chúng tôi đã cung  cấp dịch vụ tại 50 tỉnh thành trên cả nước. MAI LINH CORPORATION đã phát triển mạnh mẽ các khối kinh  doanh Mai Linh Vận tải  (taxi, xe cho thuê, xe khách liên tỉnh chất lượng  cao Mailinh Express, trung tâm sửa chữa ôtô), Mai Linh Du lịch (lữ hành,  đại lý vé máy bay, dịch vụ VIP),  Mai Linh Thương mại  (xuất nhập khẩu,  đại lý ô tô,đại lý hàng hóa , kinh doanh bán lẽ ...), Mai Linh Đào tạo (huấn  luyện, đào tạo nội  bộ doanh nghiệp, Trường Trung Học DL Kỹ  Thuật  &  Nghiệp Vụ Mai Linh, Trung Tâm Tư   vấn du học   ),  Mai Linh Xây dựng  ( xây dựng các công trình dân dụng ­ công nghiệp , kinh doanh bất động  sản ), Mai Linh Công nghệ thông tin và Truyền thông ( kinh doanh vật tư  , thiết bị thông tin viễn thông và ứng dụng CNTT vào quản lý ),  Mai Linh  tài chính   ( phát triễn thẻ thanh tóan thẻ đa năng , liên kết với các ngân  hàng , kinh doanh chứng khóan thu đổi ngọai tệ và các dịch vụ tài chính  khác );  Mai Linh Tư Vấn & Quản Lý  ( tư vấn ,quản lý chất lượng thương  hiệu , thiết kế in ấn quảng cáo , dịch vụ bảo vệ an ninh , dịch vụ y tế chăm  sóc sức khỏe )  Mục tiêu sẽ mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh của  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 3 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ mình ở tất cả tỉnh thành trong cả nước, vươn tới các thị trường trọng điểm  của khu vực và quốc tế như Singapore,Thái Lan, Lào, Campuchia, Trung  Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc, Châu Âu và Bắc Mỹ. Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 4 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN SỬA CHỮA Ô TÔ MAI LINH: (ĐỊA ĐIỂM THỰC TẬP)  Giấy CNĐKKD số: 4103003768 do Sở Kế hoạch & Đầu tư cấp ngày 25/08/2005. Trụ sở: 64 Hai Bà Trưng , P. Bến Nghé, Q.1 , TP.HCM MST: 0303971106 Điện thoại: (08) 8298888   Fax: (08) 8236555.            Đại diện Pháp Luật: Ông TRƯƠNG QUANG MẪN Giám Đốc điều hành: Ông VŨ TRỌNG KHANG Ngành nghề kinh doanh : Bảo dưỡng, sửa chữa xe ô tô, máy kéo, phương  tiện xây dựng, phương tiện vận tải ;  Gia công cơ khí, phụ tùng ô tô ; Mua  bán xe có động cơ, phương tiện vận tải, phụ tùng và bộ phận phụ trợ của  xe có động cơ ; Đào tạo dạy nghề ; Đại lý vận tải ; Cho thuê mặt bằng, nhà  xưởng ; Đại lý kinh doanh xăng dầu, nhớt ; Xây dựng công trình công  nghiệp ; Dịch vụ Bãi đỗ xe ; Dịch vụ rửa xe ...      Sự ra đời của Công Ty cổ phần sữa chữa Ô tô Mai Linh đó là hệ quả tất  yếu của sự phát triễn  định hướng của MAILINH CORPORATION theo định  hướng phát triễn trở thành một tập đoàn khép kín và vững mạnh có 3 chi  nhánh đầu tiên tại TP. Hồ Chí minh . Còn ở phía Bắc , Công Ty Mai Linh  thăng Long đảm nhận nhiệm vụ này . Riêng mỗi đơn vị thành viên đều có  xưởng bảo trì và bảo dưỡng hằng ngày . Hiện Công ty Cổ phần sửa chữa ô tô Mai Linh đã thành lập 03 chi nhánh  hoạt động tại khu vực Thành phố Hồ Chí Minh, gồm:  1. CHI NHÁNH 1 ­ CÔNG TY CỔ PHẦN SỬA CHỮA Ô TÔ MAI LINH Giấy CNĐKKD số: 4113019481 do Sở Kế Hoạch & Đầu tư cấp ngày  20/09/2005. Trụ sở: 06 Nguyễn Văn Lượng, P.17, Q. Gò Vấp, TP.HCM MST: 0303971106­001 Điện thoại: (08) 895 0859        Fax: (08) 895 1447         Giám Đốc: Ông NGUYỄN ĐĂNG THANH. Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 5 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ 2. CHI NHÁNH 2 ­ CÔNG TY CỔ PHẦN SỬA CHỮA Ô TÔ MAI LINH Giấy CNĐKKD số: 4113019481 do Sở Kế Hoạch & Đầu tư cấp ngày  20/09/2005. Trụ sở: 1026 Tạ Quang Bửu ,  P.6, Q.8 , TP.HCM. MST: 0303971106­002         Điện thoại: (08) 430 5588        Fax: (08) 430 5599.         Giám Đốc: Ông TRƯƠNG VĂN THÀNH 3. CHI NHÁNH 3 ­ CÔNG TY CỔ PHẦN SỬA CHỮA Ô TÔ MAI LINH Trụ sở: 291/2 Lũy Bán Bích , P. Hòa Thạnh , Q. Tân Phú , TP.HCM. Điện thoại: (08) 860 5021        Fax: (08) 973 5054. Giám Đốc: Ông VÒNG A KHIỀNG Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 6 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 7 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ MỤC LỤC TRANG GIỚI THIỆU ĐỊA ĐIỂM THỰC TẬP  01 CHƯƠNG I: KHÁI QUÁT VỀ Ô TÔ BÁO CÁO 06 CHƯƠNG II: NGUỒN GỐC VÀ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI 08 CHƯƠNG III: ĐẶC ĐIỂM KẾT CẤU VỎ XE VIOS  09 VÀ CẤU TRÚC LỚP SƠN CHƯƠNG IV: LẬP QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ 12 SƠN MỚI XE VIOS CHƯƠNG V: CÁC NGUYÊN CÔNG THỰC HIỆN  14 TRONG QUI TRÌNH CÔNG NGHỆ SƠN MỚI  VỎ XE Ô TÔ VIOS ­ Các nguyên công trong qui trình sơn lót tĩnh điện 14 ­ Các nguyên công trong qui trình công nghệ sơn trang trí 23 CHƯƠNG VI: TÌM HIỂU DÂY CHUYỀN SỬA CHỮA NHANH  THÂN XE VÀ SƠN (EBP) CỦA TOYOTA 32 CHƯƠNG VII: QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ SƠN SỬA CHỮA 36 VỎ Ô TÔ THÔNG THƯỜNG CHƯƠNG VIII: MỘT SỐ LỖI GẶP PHẢI TRONG QUÁ TRÌNH SƠN VÀ SAU KHI SẤY KHÔ 40 CHƯƠNG IX: PHỤ LỤC 1 CÁC THIẾT BỊ PHỤC VỤ QUÁ TRÌNH SƠN VÀ  SẤY XE 42 CHƯƠNG X: PHỤ LỤC 2 CÁCH RỬA XE CHUYÊN NGHIỆP 46 KẾT LUẬN 49 TÀI LIỆU THAM KHẢO 50 Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 8 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 9 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ CHƯƠNG I:  KHÁI QUÁT VỀ Ô TÔ BÁO CÁO Động cơ Vios 1.5E Vios 1.5G Loại động cơ 1.5L, 1NZ-FE, xăng không chì 1.5L, 1NZ-FE, xăng không chì Kiểu 4 xy lanh, th ng hàng, 16 van, DOHC-ẳVVT-i 4 xy lanh, th ng hàng, 16 van, DOHC-ẳ VVT-i Dung tích xy lanh (cc) 1497 1497 Tỷ số nén - - Công suất cực đại 107 hp / 6000 rpm 107 hp / 6000 rpm Momen xoắn cực đại (Nm) 14.4 kg.m / 4200 rpm 14.4 kg.m / 4200 rpm Đường kính x hành trình piston  (mm) - - Thiết kế tăng áp (Turbo) - - Tốc độ tối đa (km/h) - - Thời gian tăng tốc từ 0 đến 100  km/h (giây) - - Hộp số truyền động Vios 1.5E Vios 1.5G Hộp số 5 s tayố 4 s t đ ngố ự ộ Kiểu dẫn động - - Tỷ số truyền - - Nhiên liệu Vios 1.5E Vios 1.5G Loại nhiên liệu xăng không chì xăng không chì Hệ thống nạp nhiên liệu EFI (Phun nhiên li u đi n t )ệ ệ ử EFI (Phun nhiên li u đi n t )ệ ệ ử Mức tiêu thụ nhiên liệu - - Kích thước ­ trọng lượng Vios 1.5E Vios 1.5G Dài x Rộng x Cao (mm) 4300 x 1700 x 1460 4300 x 1700 x 1460 Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 10 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Chiều dài cơ sở (mm) 2550 2550 Chiều rộng cơ sở trước/sau (mm) 1470/1460 1470/1460 Khoảng sáng gầm xe (mm) 150 150 Trọng lượng không tải (kg) 1030-1085 1055-1110 Trọng lượng toàn tải (kg) 1495 1520 Bán kính quay vòng tối thiểu 4.9 m 4.9 m Dung tích thùng xe - - Dung tích bình nhiên liệu (lít) 42 42 Phanh ­ Giảm sóc ­ Lốp xe Vios 1.5E Vios 1.5G Phanh trước Đĩa thông gió Đĩa thông gió Phanh sau Đĩa Đĩa Giảm sóc trước Ki u McPherson v i thanh cân b ngể ớ ằ Ki u McPherson thanh cân b ngể ằ Giảm sóc sau Thanh xo n ETA v i thanh cân b ngắ ớ ằ Thanh xo n ETA v i thanh cân b ngắ ớ ằ Lốp xe 185/60R15 185/60R15 Vành mâm xe Mâm đúc Mâm đúc Thông số khác Vios 1.5E Vios 1.5G Số cửa 4 4 Số chỗ ngồi 5 5 Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 11 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ CH NG II:ƯƠ NGU N G C VÀ LÝ DO CH N Đ TÀIỒ Ố Ọ Ề Do điều kiện giao thông chật chội tại Việt Nam, các xe ô tô thường  xảy ra các va chạm nhỏ gây lõm và xước sơn trên thân xe. Theo Toyota, tỷ  lệ va chạm (là số lần xảy ra va quệt, tại nạn trung bình của một xe trong  một năm) là 127% cho thấy nhu cầu về sửa chữa thân xe và sơn là rất lớn.  Tỷ lệ tăng trưởng hàng năm về nhu cầu sửa chữa thân xe và sơn tại Việt  Nam lên đến 135%.  Mặt  khác sự gia tăng nhanh chóng về nhu cầu sử dụng xe ô tô  hiện nay đang đặt ngành công nghiệp ô tô trước nhiều thách thức và khó  khăn, trong đó cũng có yêu cầu về việc phải hoàn thiện một quy trình công  nghệ sơn mới cũng như sơn sửa chữa cho các loại xe lắp ráp trong nước.  Vì trên thực tế, quy trình công nghệ sơn xe của chúng ta hiện nay cho chất  lượng chưa thể bằng với các nhà máy tương tự ở nước ngoài, gần nhất là  các nước trong khu vực.  Khi chuẩn bị đề tài này, sinh viên thực hiện cũng đã nghĩ đến việc  sẽ thành lập một xưởng sửa chữa chuyên về làm đồng và khung vỏ và sơn  xe. Khi đó các nguyên công sẽ được thực hiện một cách nhanh chóng và  chính xác nhất. Xa hơn, đây có thể là một địa điểm thực tập, thực hành lý  thú cho các bạn sinh viên khóa sau. Tuy nhiên, với vốn kiến thức ít ỏi hiện  có, rất mong sẽ nhận được sự quan tâm hỗ trợ của các Giảng viên trong  Khoa Cơ khí của trường ĐH Giao Thông Vận Tải  TPHCM, nơi sinh viên  thực hiện đề tài đang theo học.  Đây cũng  là  bước  đầu  trong  quá   trình chuẩn bị  cho  Đồ  án  tốt  nghiệp của sinh viên thực hiện, nếu được chọn làm đề tài.  Trong quá   trình chuẩn bị  và   thực hiện, chắc chắn sẽ  còn nhiều  thiếu sót, rất mong nhận được sự quan tâm giúp đỡ của các thầy trong tổ  bộ môn để đề tài lần sau sẽ được hoàn thiện hơn.  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 12 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ CHƯƠNG III:  ĐẶC ĐIỂM KẾT CẤU VỎ XE VIOS  VÀ CẤU TRÚC LỚP SƠN 1. Kết cấu vỏ ô tô Vios: Kết cấu của vỏ xe Vios dựa trên kết cấu của khung xe, bao gồm các mảng  như sau: ­ mảng đầu xe ­ mảng đuôi xe ­ mảng nóc ­ mảng sườn trái ­ mảng sườn phải.  ­ mảng sàn xe. Hình III.1 : Khung và Vỏ ô tô Vios 2. Cấu trúc lớp sơn: Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 13 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ ­ Do đặc điểm và kết cấu của từng khu vực trên xe là khác nhau nên cấu  trúc các lớp sơn phải khác nhau để đáp ứng được điều kiện làm việc của  chúng.  ­ Ta có bảng cấu trúc lớp sơn như sau : Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 14 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ a) Về lớp sơn lót: ­ Sơn lót vỏ xe để cải thiên tính bám dính của sơn lót bề mặt của tấm  kim loại và giúp cho thân xe khỏi bị phát sinh gỉ. Thông thường, một  lớp sơn nhựa epoxy và nhựa crylic hòa tan trong nước được hòa trộn  với nhau, đước áp dụng sơn lên vỏ xe và được sấy khô ở nhiệt độ  cao từ 170o C đến 180o C.  b) Sơn lót bề mặt: ­ Sơn lót bề mặt có chức năng tăng tính bám dính của lớp sơn lót và lớp  sơn màu. San phẳng bề mặt nhấp nhô của tấm thép và lớp sơn lót.  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 15 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Thông thường, người ta dùng sơn Amin­alkin làm sơn lót bề mặt, nó  được sấy khô ở nhiệt độ 175o C.  c) Lớp sơn trên cùng: ­ Lớp sơn trên cùng thường là các sơn màu solid được chế tạo bằng sơn  amin­ alkin phản ứng nhiệt, nó được sấy khô ở nhiệt độ 175oC.  ­ Sơn này nổi bật về độ bóng tuyệt vời, cứng vững và có độ bề theo thời  tiết.  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 16 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ CHƯƠNG IV:  LẬP QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ SƠN MỚI XE VIOS I. Phương pháp sơn: ­ Căn cứ vào kết cấu cũng như cấu trúc của các lớp sơn trên xe ô tô Vios. ­ Căn cứ tình hình thực tế và các trang thiết bị hiện có. Ta chọn các phương pháp sơn như sau: ­ Sơn lót là sơn nhúng tĩnh điện. ­ Sơn trang trí bằng sơn phun.  II. Quy trình công nghệ sơn mới vỏ ô tô VIOS: 1. Quá trình công nghệ sơn lót tĩnh điện: Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 17 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Hình: Quá trình công nghệ sơn ED  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 18 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ 2. Quá trình công nghệ sơn trang trí: Hình : Quá trình sơn trang trí  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 19 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ CHƯƠNG V:  CÁC NGUYÊN CÔNG THỰC HIỆN TRONG QUI TRÌNH CÔNG  NGHỆ SƠN MỚI VỎ XE Ô TÔ VIOS I. Các nguyên công trong qui trình sơn lót tĩnh điện: 1. Tẩy rửa bề mặt bằng dung dịch hóa học : ­ Nguyên lý tẩy rửa: + Ban đầu dùng nước nóng với nhiệt độ khoảng 40oC – 50oC để rửa bụi  ra khỏi vỏ và thân xe.  + Chất làm sạch mỡ được dùng có một ít chất alkalin (alkalin siliccate,  alkalin carbonat, alkalin phosphat) dùng để làm sạch dầu bám hoặc  dầu chống gỉ.  + Rửa sạch mỡ, dầu bằng phương pháp xà phòng hóa, ngâm xe vào dd  kiềm nóng các vết mỡ sẽ bị xà phòng hóa.  ­ Phương trình tẩy dầu: C3H3(COOR)3 + 3 NaOH = 3 RCOONa + C3H3(OH)3 Dầu  Shut Muối Glixerin 2. Rửa sạch bằng nước lần 1 và lần 2: ­ Đây là 1 nguyên công tương đối đơn giản: ­ Mục đích : + Sau quá trình tẩy tửa bằng dung dịch hóa học, các chất hóa học còn  dính trên bề mặt vỏ xe, vậy phải có quá trình này để làm sạch các chất  hóa học còn thừa của quá trình tẩy rửa.  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 20 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ + Quá trình này phải tiến hành ngay sau khi quá trình tẩy rửa bằng dd  hóa học kết thúc, vì sau quá trình tẩy rửa bằng dd hóa học bề mặt chi  tiết dễ bị ô xi hóa, ô xi hóa là nguyên nhân hình thành màu xanh hay rỗ  trên bề mặt. Do vậy trong dd dùng trong quá trình này phải pha nồng  độ kiềm nhẹ và cần giữ nồng độ này ở một giá trị nhất định, với PH 8­9,  nhiệt độ thích hợp vào khoảng 40oC.  + Sơ đồ nguyên công:  1. Ray 2. Vỏ ô tô 3. Vòi phun 4. Giá treo 5. Bể chứa 3. Chuẩn bị bề mặt hoạt hóa: ­ Mục đích: + Quá trình này nhằm tạo ra một lớp phốt phát kẽm đậm đặc. + Quá trình này để lọc các tinh thể lớp phủ bề ngoài và điều chỉnh chất  nền trong khu vực bao ngoài.  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 21 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ 1. Ray 2. Giá treo 3. Bể chứa 4. Vỏ ô tô  ­ Thành phần dung dịch trong bể chứa : ­ Ti (titan) có tác dụng làm cho lớp phủ bề ngoài có khối lượng hơn  10ppm, sodium phospat và etc.   ­ Nồng độ PH thích hợp vào khỏang 9 +­ 0.5.  ­ Thời gian ngâm: khỏang 20 phút. ­ Yêu cầu kỹ thuật: Sau giai đoạn này bề mặt chi tiết phải có tính hoạt  hóa tốt.  4. Phốt phát hóa (phosphating) * Sơ đồ nguyên công: Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 22 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ 1. Ray 2. Giá treo 3. Bể chứa 4. Vỏ ô tô * Mục đích: ­ Tạo ra một lớp màng phosphat trên bề mặt chi tiết. ­ Lớp phosphat làm tăng độ bám dính của sơn ngăn cản gỉ (sơn chống  gỉ) với lớp thép tấm bên trong và tăng tính chống gỉ.  * Thành phần của bể chứa dung dịch phốt phát: Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 23 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Chất hóa học Thành phần Nhiệm vụ Phốt phát kẽm Zn(H3PO4)2 H3PO4 Kim loại nặng: Mn, Ni NO3­ , F­  ­ Thành phần chính của  qua trình hình thành lớp  phủ. ­ Chất ăn mòn ­ Cải thiện chất lượng  lớp phủ. ­ Chất xúc tác.  Chất tăng tốc phản ứng NO2 Chất xúc tác Phản ứng chính tạo ra lớp phủ: Fe + 2 H3PO4  Fe (H2PO4 )2 + H2 ­ Ta có thể tạo ra lớp phốt phát dày 20 micro­ met , nặng khỏang 1­ 2,5g/m2  ­ Thời gian ngâm là 40­50 phút.  5. Rửa nước DI (DeIonlyte) * Sơ đồ nguyên công: Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 24 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ 1. Ray 2. Giá treo 3. Bể chứa 4. Vỏ ô tô  *Mục đích:  ­ Sau quá trình phốt phát hóa, bề mặt chi tiết vẫn còn có các tạp chất  hóa học trong dung dịch phốt phát.  ­ Quá trình này có tác dụng làm sạch các chất hóa học trên bề mặt ở  quá trình trước đọng lại.  ­ Rửa DI còn làm sạch các ion lạ để chuẩn bị tốt bề mặt chi tiết cho quá  trình điện phân.  * Phương pháp rửa: ­ Vỏ xe được ngâm trong nước DI và được rửa bằng các vòi phun của  hệ thống phun nước.  ­ Sau khi rửa vỏ xe được sấy khô ở nhiệt độ 100 ­110 oC ­ Thời gian tẩy rửa : khỏang 10 phút.  ­ Nước phun cũng là nước DI.  6. Sơn tĩnh điện ED (Electro – Deposition) • Mục đích: tạo ra một lớp màng mỏng trên bề mặt của kim lọai, để  ngăn cách giữa môi trường và kim lọai.  • Lớp màng này có tác dụng chống sự ăn mòn, hay han gỉ trên bề  mặt.  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 25 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Hình: Bản chất của quá trình điện phân *Bản chất của quá trình điện phân: ­ Quá trình sơn tĩnh điện cũng tương tự như quá trình mạ các kim loại  như : Ni, Cu, Zn, Cr… sự khác nhau cơ bản giữa chúng là trong quá  trình sơn tĩnh điện một hợp chất hữa cơ được sử dụng thay thế cho các  kim lọai hay nói cách khác, các ion sơn thay thế cho các ion kim lọai.  ­ Hình 1: các hạt sơn trong trạng thái tích điện trong dung dịch điện  phân. ­ Hình 2 : sau khi vật vần sơn được nhúng vào bể, dòng điện một chiều  được cấp vào giữa vật sơn, làm cho các hạt sơn chuyển động về hướng  vật thể.  Hình 3: sau khi sơn đã hấp thụ bởi bề mặt vật thể, điện tích của nó đã  được cân bằng và nó trở nên đọng lại qua quá trình động đặc (quá trình  này được gọi là tích tụ điện).  Hình 4: Hơi nước trong sơn đã đọng trên bề mặt sơn qua quá trình tích  điện tụ điện được tách ra khỏi sơn làm cho hơi nước trong sơn giảm  xuống. Qui trình này được gọi là sự thẩm thấu bằng điện.  ­ Điện áp chênh lệch giữa thân xe và thành bể vào khỏang 200­300v,  với dòng lúc đầu khỏang 7A/dm2 , sau đó vài giây tụt xuống khỏang  0.5A/dm2. Chiều dày lớp sơn vào khỏang 15­25 micro­mét.  *Thành phần có trong vật liệu sơn: ­ Polyme có nhóm axít hay bazơ tan được trong nước thành các mixen  nếu cho vào môi trường một ít bazơ hay axít tương ứng.  ­ Một số chất rắn như đồng cromat, titan dioxyt hay muội đèn. ­ Một pigmen hữu cơ để có màu sắc mong muốn.  *Với xe Toyota Vios, người ta tính tóan được thời gian để sơn tòan bộ  kết cấu xe vào khỏang 48 phút.  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 26 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ 7. Rửa nước UF (untra – Filter) * Mục đích:  ­ Làm sạch các chất bẩn còn đọng lại sau nguyên công sơn tĩnh điện,  đặc biệt là các chất nhựa có thể còn đọng lại.  ­ Sơ đồ nguyên công:  1. Ray 2. Vỏ ô tô 3. Vòi phun 4. Giá treo 5. Bể chứa ­ Thiết bị phun và bể chứa nước UF. Nước được phun và sau đó sẽ tuần  hòan qua hệ thống bơm nước, ống dẫn.  ­Thời gian cho nguyên công này không nhiều, thông thường khỏang 10  phút.  8. Rửa nước DI : * Mục đích:  ­ Loại bỏ hòan toàn các ion tạp chất có lẫn trong nước sau quá  trình rửa UF.  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 27 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ 1. Ray 2. Vỏ ô tô 3. Vòi phun 4. Giá treo 5. Bể chứa ­ Thời gian rửa vào khỏang 10 phút ­ Sau khi rửa yêu cầu bề mặt phải sạch các chất nhựa mà có thể trong  giai đoạn sơn tĩnh điện còn để lại. Đồng thời tạo điều kiện tốt nhất cho  lớp sơn sau liên kết với lớp sơn ED (tức là sơn tĩnh điện).  9. Nguyên công sấy: ­ Quá trình này co tác dụng làm khô màng sơn trong giai đoạn sơn  tĩnh điện làm cho lớp sơn bám chắc vào lớp sơn sau.  ­ Quá trình sấy làm cho màng sơn ED đóng rắn lại để tiếp tục thực  hiện các nguyên công tiếp theo.  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 28 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Sơ đồ nguyên công sấy ­ Với lớp sơn ED ta chọn nhiệt độ sấy là 1750C, đây là nhiệt độ thích  hợp để sơn không bị cháy.  ­ Thời gian sấy giữ trong 34 phút để cho phép sơn khô và biến cứng.  10.Kiểm tra bề mặt ED.  • Sơ đồ nguyên công: Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 29 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ ­ Mục đích:  ­ Kiểm tra xem có vết xước, sạn sơn… hay không để có các biện  pháp khắc phục kịp thời.  ­ Các công việc kiểm tra: + Kiểm tra bề mặt ngoài lớp sơn ED: ­ Dùng mắt thường để kiểm tra. ­ Căn cứ vào yêu cầu của lớp sơn tĩnh điện để kiểm tra sơn có đạt yêu  cầu không.  + Kiểm tra độ bám chắc của lớp sơn ED: ­ Dùng phương pháp uốn cong để kiểm tra. ­ Vật uốn cong thường được đi cùng với vỏ xe trong quá trình sơn tĩnh  điện.  ­ Vật dùng kiểm tra độ bóng là dây kim lọai.  + Kiểm tra độ dày lớp sơn ED: ­ Ta dùng máy đo. ­ Phương pháp này nhanh, hiệu quả và chính xác. ­ Loại máy dùng là loại CH­1, loại này có thể đo được cả chiều dày  của lớp phốt phát.  + Kiểm tra độ bền mòn của lớp sơn. + Tổng thời gian kiểm tra vào khỏang 20phút.  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 30 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ II. Các nguyên công trong qui trình công nghệ sơn trang trí : 1. Sơn Sealer: • Mục đích: ­ Những chỗ cần chống nước như: nắp capô, cửa xe, cửa kính, cửa  sau của khoang để hành lý… quá trình này có tác dụng làm kín  không cho nước vào.  ­ Quá trình này có tác dụng tăng cứng và làm đẹp sản phẩm.  ­ Là lớp có tác dụng chống bụi và chống gỉ.  * Sơ đồ nguyên công: * Phương pháp: ­ Tra keo vào làm kín khớp nối giữa các tấm kim lọai ­ Keo làm kín được chế tạo từ các vật liệu sau: + PVC. + Chất điền đầy vô cơ + Chất sol làm mềm dẻo.  ­ Keo được tra ở dạng bọt nhờ bơm khí nén keo và súng phun keo.  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 31 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ 2. Lớp sơn PVC (undercoat): • Lớp bên dưới của sàn xe để nó bảo vệ cho bề mặt sàn xe không bị  xước do đá văng, do đó cải thiện đặc tính chống gỉ của xe. • Sơ đồ nguyên công:  *Phương pháp: ­ Để sơn ta dùng một lớp sơn có dạng như nhựa PVC.  ­ Thiết bị là súng phun chuyên dùng. ­ Thời gian để sơn và để lớp sơn này khô là vào khỏang 25 phút.  3. Lớp chống rung: • Mục đích: Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 32 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ ­ Giảm độ ồn khi xe chuyển động và tạo cảm giác thỏai mái cho người  ngồi.  ­ Sơ đồ nguyên công:  ­ Phương pháp: + Dùng tấm alphat làm vật liệu giảm rung. Alphat là một lọai vật liệu  giảm rung động cường độ cao ở dạng tấm. Nó chủ yếu bao gồm alphat,  nhựa cao su và các vật   liệu vô  cơ.  Tấm alphat  được cắt   thành hình  dạng của các vùng áp dụng bằng cách ép nhẹ chúng sau đó chúng  được nung nóng chảy trong lò sơn lót bề mặt.  4. Chuẩn bị bề mặt: *Mục đích:  ­ Làm sạch các bụi bẩn và dầu để chuẩn bị bề mặt tốt cũng như tăng  khả năng bám dính cho lớp sơn tiếp theo.  ­ Sơ đồ nguyên công: Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 33 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ * Ở nguyên công này xe được rửa sạch bằng nước thông qua hệ thống  bơm nước và được lau khô bằng giẻ sạch hoặc dùng bàn chải  mềm  đánh một lượt.  5. Sơn lót bề mặt (Primer) *Mục đích:  ­ Nâng cáo tính bám dính giữa lớp ED và lớp trên cùng.  ­ Cải thiện khả năng hấp thụ ứng suất và đảm bảo bề mặt lớp sơn trên  cùng được bằng phẳng.  ­ Sửa chữa những lỗi do sơn ED để lại.  * Sơ đồ nguyên công: Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 34 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ ­ Thực hiện nguyên công:  ­ Dùng súng phun sơn để phun lên vỏ xe một lớp sơn lót 3E5 Grey,  nguyên công này được thực hiện trong buồng phun sơn.  6. Sấy khô: * Mục đích: quá trình sấy khô làm cho lớp sơn lót khô và đông cứng lại  tạo điều kiện tốt nhất cho lớp ED liên kết với lớp sơn màu.  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 35 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ • Phương pháp sấy: ­ Sau khi xe được sơn lót bề mặt sẽ được chuyển qua lò sấy để sấy  khô màng sơn. Ta sấy bằng phương pháp đồi lưu nhiệt.  ­ Không khí được nung nóng rồi lọc sạch sau đó qua quạt không khí  nóng thổi vào buồng sấy xe không khí lại được dẫn quay về đưa vào  đường nạp.  ­ Hệ thống được khép kín tuần hòan.  ­ Nhiệt độ sấy vào khỏang 175oC.  ­ Thời gian sấy khỏang 34 phút.  7. Ráp nước • Mục đích:  • ­ Ráp nước có tác dụng làm phẳng bề mặt các lớp sơn và tạo bề mặt  tốt cho các nguyên công sau. • ­ Ráp nước còn có tác dụng làm tăng độ bám dính giữa các lớp sơn.  • ­ Sơ đồ nguyên công: + Quá trình ráp nước được thực hiện khi vừa rửa bằng nước vừa đánh  giấy ráp.  + Đánh bằng giấp ráp loại mịn P.600 – P.800 và giẻ sạch.  + Thời gian cho nguyên công này vào khoảng 30 phút.  8. Sơn tạo màu lần 1: *Mục đích: Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 36 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ ­ Tạo ra màu sắc cho vỏ ô tô. ­ Tạo tính thẩm mỹ cho ô tô. ­ Lớp này cũng có tác dụng chống gỉ.  * Sơ đồ nguyên công: *Phương pháp thực hiện:  ­ Dùng súng phun sơn, giữ cho khoảng cách giữa súng và bề mặt sơn  vào khỏang 15­25 cm. ­ Nếu súng quá gần sẽ gây ra hiện tượng chảy sơn. ­ Nếu quá xa sẽ gây hao sơn.  ­ Áp suất khí 2,5kg/cm2.  ­ Góc phun sơn: vuông góc với bề mặt chi tiết và di chuyển với tốc độ  200 ­ 400mm/s. Nếu di chuyển nhanh hơn thì súng phun phải gần bề  mặt sơn hơn.  * Yêu cầu: ­ Chiều dày lớp sơn giai đoạn này phải đạt 15micro­met.  ­ Đảm bảo màu sơn đồng đều, màu phải đẹp mang tính thẩm mỹ cao. ­ Độ bóng trong giai đoạn này cũng phải đồng đều, bề mặt bằng phẳng.  9. Sơn tạo màu lần 2 Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 37 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Tương tự như nguyên công 8. Để đảo bảo lớp sơn đồng đều và sơn  không bị chảy ta phun lớp sơn này qua 2 lần phun trong buồng sơn. Hai  lần phun này cùng phun 1 loại sơn như nhau chỉ tại hai vị trí liên tiếp nhau.  10.Sơn tạo độ bóng • Mục đích: ­ Tạo bề mặt bóng đẹp nâng cao tính thẩm mỹ cho vỏ của xe ô tô. ­ Tạo lớp sơn cuối cùng ngăn cách với môi trường bên ngoài.  • Sơ đồ nguyên công:  *Phương pháp thực hiện:  ­ Dùng súng phun sơn, giữ cho khoảng cách giữa súng và bề mặt sơn  vào khỏang 15­25 cm. ­ Nếu súng quá gần sẽ gây ra hiện tượng chảy sơn. ­ Nếu quá xa sẽ gây hao sơn.  ­ Áp suất khí 2,5kg/cm2.  ­ Góc phun sơn: vuông góc với bề mặt chi tiết và di chuyển với tốc độ  200 ­ 400mm/s. Nếu di chuyển nhanh hơn thì súng phun phải gần bề  mặt sơn hơn.  • Yêu cầu kỹ thuật: ­ Chiều dày lớp sơn giai đoạn này phải đạt được 40 micro­mét.  ­ Đảm bảo độ bóng theo yêu cầu kỹ thuật đề ra. Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 38 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ ­ Yêu cầu lớp sơn cũng phải có tính chống gỉ nhất định.  11. Sấy khô: ­ Mục đích: + Quá trình này có tác dụng làm khô cưỡng bức làm dung môi bay hơi.  + Tốc độ bay hơi của dung môi cũng thúc đẩy các phản ứng làm khô  nhanh màng sơn.  ­ Sơ đồ nguyên công sấy:  • ­ Phương pháp sấy: ­ Ta sấy bằng phương pháp đối lưu nhiệt.  ­ Không khí được nung nóng rồi lọc sạch sau đó qua quạt không khí  nóng thổi vào buồng sấy xe không khí lại được dẫn quay về đưa vào  đường nạp.  ­ Hệ thống được khép kín tuần hòan.  ­ Thời gian và nhiệt độ sấy: + Ban đầu nhiệt độ sấy là 210oC, giữ trong khoảng thời gian 8,5 phút. + Sau đó giữ nhiệt độ sấy ở 175oC, trong thời gian 25,5 phút.   12. Kiểm tra chất lượng màng sơn.  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 39 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ + Kiểm tra màu sắc sơn: Thông thường ta kiểm tra màu sắc sơn dưới ánh sáng mặt trời, xem  sơn có lẫn tạp chất hay không. Màu sắc của sơn có thể được so sánh bằng  cách so màu dung dịch Iot. Do hàm lượng Iot khác, dung dịch có màu khác  nhau và so sánh với dung dịch sơn thí nghiệm.  + Kiểm tra độ bám chắc: Để kiểm tra độ bám chắc của màng sơn ta dùng dao nhọn và va  đập tạo ra 4­5 đường song song trên bề mặt, khoảng cách giữa các vạch  là 1mm. Nếu độ chắc của sơn tốt thì sơn không bị bong ra.  + Kiểm tra độ dày của lớp sơn: Để kiểm tra độ dày của lớp sơn ta dùng máy đo. Phương pháp này  đo nhanh hiệu quả và tính chính xác cao. Máy dùng là loại CH­1. Đây là loại máy đo độ dầy cầm tay hết sức  tiện lợi . Máy có thể đo được độ dầy từ 0­1250 micron metric Độ sai số 3%.  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 40 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ CHƯƠNG VI:  TÌM HIỂU DÂY CHUYỀN SỬA CHỮA NHANH  THÂN XE VÀ SƠN (EBP) CỦA TOYOTA Logo EBP Sửa chữa thân xe và sơn (BP) là dịch vụ nhằm sửa chữa và khôi  phục hình dạng bên ngoài của thân xe, đưa nó trở về trạng thái ban đầu để  đảm bảo tính năng hoạt động & tính thẩm mỹ của xe. Khi xe bị va chạm,  xảy ra lõm, móp trên thân xe và làm biến dạng thân xe cũng như hư hỏng  lớp sơn xe là lúc bạn mang xe đi sửa chữa. Quy trình sửa chữa thân xe và sơn của Toyota gồm nhiều công  đoạn nhỏ từ khâu nhận xe và tháo chi tiết đến khi hoàn thành, rửa xe và  giao khách hàng. Trong đó có 4 phần chính là Tháo chi tiết và sửa vết lõm,  chuẩn bị  bề mặt,  phun sơn và sấy khô sơn, cuối  cùng là đánh bóng và  hoàn thiện. Sửa chữa nhanh thân xe và sơn của Toyota (Toyota Express Body  and Paint – gọi tắt là EBP) là một cuộc cách mạng trong sửa chữa thân xe  và sơn của Toyota thông qua việc thiết lập dây chuyền sửa chữa cho các  các công việc sửa chữa thân xe và sơn dựa trên nguyên tắc của Hệ thống  Sản xuất Toyota (TPS) nổi tiếng toàn cầu.  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 41 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Bước 1: Tháo chi tiết và sửa vết lõm Tuân thủ theo nguyên tắc của TPS, quá trình sửa chữa được chia  thành các công đoạn nhỏ. Do vậy, các kỹ thuật viên thân xe và sơn được  phân công công việc đến từng công đoạn cụ thể. Sự chuyên môn hóa này  giảm thiểu những di chuyển không cần thiết trong khi tối đa hóa năng suất  và chuyên môn của các kỹ thuật viên.  Với phương pháp mới này, các xe sẽ được sửa chữa nhanh hơn và  được giao cho khách hàng trong thời gian ngắn nhất có thể. Vậy điểm khác biệt giữa EBP và dịch vụ sửa chữa thân xe thông  thường là gì?  Điểm khác biệt chính là hệ thống sản xuất Toyota (TPS) được áp  dụng  vào quy trình sửa chữa và vận hành. TPS đơn giản là sự tối đa hóa  hiệu quả. Áp dụng TPS vào dây chuyền sửa chữa nhanh thân xe và sơn,  Toyota đã tiến hành khảo sát  và chia dây chuyền thành các công đoạn  nhỏ được bố trí phù hợp và được chuyên môn hóa cao. Và kết quả chính là  việc đạt được hiệu quả cao trong dây chuyền sữa chữa nhanh. Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 42 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Bước 2: Chuẩn bị bề mặt Dây chuyền sửa chữa nhanh còn áp dụng các nguyên lý khác của  Hệ thống Sản xuất Toyota như các bảng theo dõi trực quan giúp dễ dàng  theo dõi khách hàng hẹn và lập kế hoạch sửa chữa, tình hình đặt phụ tùng,  tiến độ của công việc sửa chữa...  Ngoài ra, một điểm nhấn của sửa chữa nhanh là các dụng cụ cải  tiến làm thuận tiện công việc sửa chữa của các kỹ thuật viên. Việc áp dụng  thành công các nguyên lý của Hệ thống Sản xuất Toyota trong dây chuyền  sửa chữa nhanh thân xe và sơn đã làm tăng năng suất sửa chữa và rút  ngắn thời gian một cách đáng kể trong khi vẫn đảm bảo chất lượng sửa  chữa. Theo tính toán, việc áp dụng dịch vụ EBP sẽ giúp giảm được 30%  thời gian sửa chữa so với dịch vụ sửa chữa thông thường Bạn được lợi gì với EBP? Đảm bảo thời gian giao xe: Dây chuyền sửa chữa nhanh thân xe  và sơn cho phép tổ chức thời gian và lập kế hoạch sửa chữa một cách tối  ưu vì thế bạn có thể biết được khi nào bạn có thể đưa xe đến sửa chữa  thông qua hệ thống hẹn và đặc biệt, Toyota thể cam kết  chính xác thời  gian giao xe. Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 43 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Bước 3: Phun sơn và sấy khô sơn Thời gian sửa chữa ngắn hơn:  Với  sự chuyên môn hóa cao và  tăng hiệu quả, Dây chuyền sửa chữa nhanh sẽ cắt giảm thời gian sửa chữa  và tối thiểu hóa mọi bất lợi cho khách hàng. . Giá thành sửa chữa hợp lý: Năng suất lao động tăng lên từ dây  chuyền sửa chữa nhanh đồng nghĩa với việc Toyota có thể giúp bạn tiết  kiệm chi phí sửa chữa.  Chất lượng sửa chữa luôn được đảm bảo: Bạn sẽ luôn nhận được  dịch vụ sửa chữa chất lượng cao vì trong dây chuyền sửa chữa nhanh, với  việc áp dụng các nguyên lý của Hệ  thống Sản xuất  Toyota (TPS),  chất  lượng sửa chữa được tích hợp trong từng công đoạn vì công đoạn sau có  chức năng kiểm tra chất lượng của công đoạn trước. Hơn nữa, dây chuyền  sửa chữa nhanh còn bao gồm công đoạn kiểm tra chất lượng trước khi xe  xuất xưởng.  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 44 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ CHƯƠNG VII:  QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ SƠN SỬA CHỮA VỎ Ô TÔ THÔNG THƯỜNG Sơn là công đoạn cuối cùng có tính quyết định tới hình thức  của chiếc xe đang sửa chữa. Khác với quy trình sơn tĩnh điện thường  được thiết   lập trên dây chuyền sản xuất xe mới,  trong dịch vụ  sửa  chữa người ta thường trang bị hệ thống sơn sấy quy mô nhỏ, có tính  linh hoạt cao.  Những va quệt lặt vặt không còn là mối bận tâm của những ai sở  hữu một chiếc xe đời mới. Dịch vụ chất lượng cao sẽ lo chu toàn những vết  móp méo, xước xát, còn hóa đơn thì đã có hãng bảo hiểm lo. Với trình độ  sơn ­ gò ­ hàn hiện nay của các service chính hãng, thật khó mà phân biệt  được chiếc xe còn "zin" với "con bệnh" vừa rời "thẩm mỹ viện". Trang bị chính cho một dây chuyền sơn sấy sửa chữa thông dụng  chính hãng là một ca­bin sơn cho phép lọc sạch tuần hoàn kết hợp sấy và  hút ẩm không khí, trong đó có các thiết bị chiếu sáng và chiếu nhiệt, làm  mát... Ngoài ra, bộ công cụ kèm theo trong dây chuyền gồm: cân điện tử  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả Công đoạn sơn xe. 45 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ dùng để pha sơn, dàn khuấy sơn tự động cùng các hộp đựng sơn có nắp  ép tích hợp cùng bộ cánh khuấy, máy tính có cài phần mềm công thức sơn  và một tủ thẻ mã màu do chính hãng sản xuất sơn cung cấp. Quy trình sơn sửa ôtô có 6 công đoạn được thực hiện. Đầu tiên là  tra mã màu. Kỹ thuật viên sẽ tiến hành so màu chiếc xe cần sửa với tập  thẻ mã số màu của loại xe đó để chọn ra thẻ tương thích (với những đời xe  sơn nhiều tông sẽ có cả bộ thẻ màu cho từng bộ phận xe). Cũng trong  bước này, chuyên viên pha sơn cần xác định diện tích bề mặt cần sơn để  tính ra lượng sơn đủ dùng. Việc xác định này dựa theo ba­rem định lượng  sơn do hãng sơn cung cấp, cho từng module như thân, vỏ, khung, sườn  các loại xe. Ví dụ sơn toàn bộ chiếc sedan Mondeo V6 cần 4 kg sơn, còn  nếu sơn riêng 4 cánh cửa sẽ dùng hết 0,3 kg.  Đối với  những mảng sơn nhỏ không chiếm hết một  module định  lượng,  kỹ   thuật  viên sẽ   tự  xác định khối   lượng sơn cần  thiết   theo  kinh  nghiệm, sai số không đáng kể. Ở công đoạn này, chuyên gia pha sơn cũng  cần đánh giá kỹ lưỡng những phẩm chất thực của màu sơn xe trên từng  module như độ bạc nhiệt (nắp khoang hành lý, nắp ca­pô, mui xe...), bạc  gió (mũi xe, cản trước, lưng gương,...), độ xuống màu chung theo thời gian  sử dụng để gia giảm công thức lúc pha sơn, tạo mảng màu mới trùng hoàn  toàn với thân xe cũ. Bước tiếp theo cần làm là tính công thức và lượng sơn cần pha  trên máy tính. Kỹ thuật viên nhập tên xe, mã số màu và tổng khối lượng  sơn cần pha vào bảng tra trên máy tính. Phần mềm chuyên dụng do hãng  sản xuất cung cấp kèm theo dây chuyền sơn lập tức tính ra tỷ lệ các màu  sơn thành phần để pha ra màu sơn xe. Căn cứ khối lượng tổng mà kỹ thuật  viên nhập vào, khối lượng từng màu sơn thành phần cũng được xác định  chính xác tới 1/10 gam. Sau lệnh in, kỹ thuật viên sơn sấy sẽ có trong tay  trang giấy chỉ  dẫn công thức pha màu sơn với  khối   lượng sơn cần cho  chiếc xe đang sửa chữa. Với những dòng xe đang được sử dụng rộng rãi  trên thị trường thì công thức pha sơn thường có sẵn ngay trong tủ đựng thẻ  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 46 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ mã màu vì chúng được sử dụng thường xuyên, thậm chí chuyên gia pha  sơn có thể nhớ hết màu thành phần và tỷ lệ pha. Các kỹ thuật  viên sẽ thực hiện bước  pha sơn và gia giảm màu  theo chỉ dẫn của máy tính. Các thông tin về các màu sơn thành phần  chia làm 3 cột: tên miêu tả màu sơn, mã số màu và khối lượng cần dùng.  Căn cứ trang in chỉ dẫn, kỹ thuật viên chọn các hộp sơn thành phần theo  mã số ghi trên vỏ rồi đưa chúng lên dàn khuấy tự động để xử lý váng và  đông kết. Tiếp theo, sẽ đặt một hộp rỗng sạch lên cân điện tử và lần lượt  rót  vào đó các màu sơn thành phần theo đúng khối   lượng ghi trong chỉ  dẫn. Cuối cùng, hộp sơn vừa pha được đưa lên máy khuấy thật kỹ, chuyên  gia pha sơn sẽ kiểm tra màu đã pha và gia giảm thành phần đôi chút cho  màu pha mới trùng hợp với độ bạc của màu xe cũ. Trước khi sơn, cần  làm khô, sạch phần vỏ xe định sơn, đồng  thời che chắn các chi tiết xung quanh vùng sơn nếu chúng khác màu,  dán băng keo che các nẹp mạ, mặt kính (với những chi tiết khó che chắn  có thể quét phủ lên chúng một lớp mỡ loãng thật mỏng). Thông gió phòng  sơn, lọc không khí sau đó đặt lại các chế độ sấy, hút ẩm, chiếu sáng và  chiếu nhiệt. Nhiệt độ chuẩn thông thường khi sơn là 30 độ C, còn khi sấy là  70 độ C. Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả Tủ điều khiển ca­bin sơn sấy. 47 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Sau khi các thông số về nhiệt, độ ẩm, ánh sáng đạt yêu cầu, đưa  xe vào ca­bin và tiến hành sơn lót. Nếu lớp sơn này đã được thực hiện  ngay sau công đoạn bả ma­tít thì đánh ráp lại cho mịn, sấy khô và phun  nước màu thứ nhất. Trong quá trình người thợ phun các nước sơn, thiết bị  hút gió trong ca­bin được kích hoạt để bụi sơn không bay lơ lửng làm vẩn  đục không khí hoặc bám vào các chi tiết khác. Thời gian thực hiện thao tác  sơn phụ thuộc vào diện tích bề mặt cần che phủ, nhưng tổng thời gian từ  lúc xe chạy vào ca­bin, qua giai đoạn sơn cho đến khi sấy xong ở nhiệt độ  70 độ C thường mất khoảng 8 tiếng đồng hồ (bằng một ca làm việc). Cuối cùng là công đoạn hòa màu và đánh bóng. Sau khi được đưa  ra khỏi ca­bin sơn sấy, xe cần được đánh bóng toàn bộ để hòa màu giữa 2  lớp sơn cũ và mới. Dù kỹ thuật và kinh nghiệm pha sơn của chuyên gia  điêu luyện đến cỡ nào thì vết sơn mới cũng hơi bị chênh so với bề mặt sơn  cũ trên toàn xe, nếu bỏ qua bước đánh bóng hòa màu này. Kỹ thuật viên  sẽ bôi xi bóng lên toàn xe và đánh kỹ, đặc biệt ở vùng mới sơn và khu vực  tiếp giáp. Việc đánh bóng bằng xi có tác dụng làm mờ và cũ bớt mảng sơn  mới nhưng lại làm bóng và mới những mảng sơn cũ. Nếu công đoạn này  được làm tốt, sẽ rất khó nhận ra đâu là chỗ mới được sơn lại. Tại thị trường dịch vụ Việt Nam hiện nay, không có nhiều quy trình  sơn sấy sửa chữa chính quy và hiện đại như mô tả trên. Tuy nhiên, chất  lượng công việc còn phụ thuộc khá nhiều vào năng lực, kinh nghiệm và sự  linh hoạt  của các kỹ  thuật  viên. Do vậy, các trung tâm dịch vụ nên chú  trọng việc kết  hợp với  nhà  cung cấp sơn và   thiết  bị  để  đào tạo và  bồi  dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ thợ lành nghề. Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 48 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ CHƯƠNG VI   II:   MỘT SỐ LỖI GẶP PHẢI TRONG QUÁ TRÌNH SƠN VÀ SAU KHI SẤY KHÔ 1. Hố sơn: ­ Nguyên nhân:  Do dầu hay nước còn lại trên bề mặt sơn trước khi sơn. Nó sẽ làm cho  sơn không bám được lên vỏ xe ­ Biện pháp khắc phục: Khắc phục bằng cách loại bỏ nước và dầu bám trên bề mặt của vỏ xe.  2. Chảy sơn ­ Nguyên nhân: + Do lượng sơn lên chi tiết quá nhiều + Do súng phun di chuyển chậm và khoảng cách của súng phun quá  gần bề mặt. ­ Khắc phục: + Điều chỉnh súng phun cho lượng sơn thoát ra ít hơn. + Thay đổi tốc độ di chuyển và khoảng cách súng sao cho phù hợp.  3. Rộp sơn ­ Nguyên nhân:  + Một là do dung môi trong lớp sơn ướt thấm vào lớp sơn trước làm cho  sơn này chảy bên trong. Vì vậy tạo rộp trên bề mặt sơn màu. + Nguyên nhân thứ hai là do khi lớp sơn trên trên cùng mềm ra và giãn  nở do nhiệt, sau đó nguội lại đột ngột và tạo thành rộp sơn.  ­ Biện pháp khắc phục: + Điều chỉnh lại dung dịch sơn. + Chú ý khi sấy nhiệt độ không nên thay đổi đột ngột, vì điều này sẽ  gây ra sự chênh lệch nhiệt độ giữa các lớp sơn, sơn sẽ giãn nở và bị  rộp.  4. Rỗ sơn Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 49 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ ­ Nguyên nhân: Do bề mặt sơn khô và đóng rắn trước khi dung môi bay hơi. ­ Biện pháp khắc phục: Có thời gian chờ cho dung môi bay hơi. Sấy với nhiệt độ tăng dần,  không nên thay đổi nhiệt độ sấy quá đột ngột.  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 50 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ CHƯƠNG I   X:    PHỤ LỤC 1 CÁC THIẾT BỊ PHỤC VỤ QUÁ TRÌNH SƠN  VÀ SẤY XE Phòng sơn sấy xe du lịch Mã Hàng: EVER  Xuất xứ: Mỹ LD  Trung Quốc Kích thước ngoài D x R x C:     7.0 x 5.6 x 3.5m Kích thước trong phòng :          6.9 x 3.9 x 2.8m. 01 cửa phụ cho người ra vào. Bộ thiết bị đầu đốt của hãng Riello – Italy. Hệ thống khung tường dầy 50mm, với 2 mặt tôn chịu nhiệt và lớp cách  nhiệt ở giữa.  Rơ le cảm biến nhiệt trong phòng, tự động ngưng chế độ đốt khi nhiệt độ  trong phòng đạt tới nhiệt độ cài đặt. Hệ thống đóng mở của gió  cửa gió tự động của buồng đốt. Tự động đóng  mở cửa gió khi chuyển chế độ sơn/sấy, tránh không bị mất nhiệt ra ngoài.   Bao gồm : 02 mô tơ đưa không khí vào phòng                    01 mô tơ hút gió ra để điều hòa lưu lượng gió Lưu lượng gió trong phòng :      20.000m³/h.. Tốc độ gió trong phòng :           0.3 – 0.5m/s. Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 51 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Nhiệt độ sấy :   C.°60 ­ 80 Hệ thống lọc trần toàn bộ, lọc sàn 2 dãy. Hộp điều khiển tự động. Nguồn điện:      380V/50Hz Súng phun sơn 1.2mm ( Italy ) SÚNG PHUN SƠN   Model : 1852   Xuất xứ : Fiac / Italy   Đầu phun: 1,2mm   Bình chứa: 1,0 L   Độ rộng phủ sơn: 20 cm   Sử dụng sơn dặm cho các loại xe và các sản phẩm gỗ cao cấp. Súng phun sơn 1.3mm ( Japan ) Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 52 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Model : W71­11G   Xuất xứ : IWATA /Nhật   Đầu phun: 1,3 mm   Bình chứa: 0,45 L   Độ rộng phủ sơn: 25,5 cm Súng phun sơn 1.5mm ( Italy ) SÚNG PHUN SƠN   Model : 1850   Xuất xứ : Fiac / Italy   Đầu phun: 1,5 mm Đèn sơn sấy 2 bóng laser  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 53 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Model: B2 – Xuất xứ: Solary / Trung Quốc Dùng để sấy khô sơn một cách dễ dàng và nhanh chóng  Nguồn điện:      220 V, 50/60 Hz.  Nguồn sáng phát ra:      2 x 1050 W.  Thời gian sấy:    35 phút. Vùng sáng:        0.6 x 0.8 m.  Nhiệt độ phát ra:          60 – 70o.  Trọng lượng:    17Kg Đèn sơn sấy 6 bóng laser ( USA ) Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 54 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ ĐÈN SẤY SƠN   Model: B6S  Tiêu chuẩn Châu Âu , có cảm biến khoảng cách bằng hồng ngoại  Sự thâm nhập mạnh trực tiếp vào trong lớp sơn để tăng tốc về phản ứng  phân tử.  Thời gian  Khô tổng thể bên trong 15 phút Thời gian sử dụng : 6000 giờ Hai bộ đếm thời gian điện tử 35 phút tự động chuyển đổi giữa lóe sáng –  điều khiển bằng tay.  Quay 3000, điều chỉnh 900 Màn hình số : Trực quan, chính xác.Trang bị với khỏang cách siêu âm, có  thể chính xác cảm thấy khỏang cách nóng thực tế, khi nhiệt độ quá cao sẽ  tự động tắt. Nguồn điện:      220 V, 50/60 Hz.  Nguồn sáng phát ra:      6 x 1050 W.  Thời gian sấy:    35 phút Vùng sáng:        1.0m x 1.5m.  Nhiệt độ phát ra:          60 – 70o  Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 55 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ CHƯƠNG   X:    PHỤ LỤC 2 CÁCH RỬA XE CHUYÊN NGHIỆP   Ôtô mới có thể giữ được 90% nước sơn sau 2 năm nếu người sử dụng  lưu ý vài chi tiết nhỏ như không nên rửa xe bằng khăn nylon, không  rửa dưới trời nắng và đặc biệt đừng bao giờ dùng nước rửa chén hay  xà phòng. Dùng   chất   rửa   chuyên   dùng  cho ôtô là cách bảo hữu hiệu. Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 56 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Rửa xe là một trong những quá trình bảo dưỡng quan trọng bởi nó ảnh  hưởng lớn tới độ mới và sạch sẽ của một chiếc xe. Có nhiều người rất  thích chăm sóc xe bằng cách tự  mình "tắm rửa" cho nó.  Tuy nhiên,  không phải ai cũng làm tốt điều này.  Bắt đầu một cách đúng đắn  Trước tiên bạn cần chuẩn bị những thứ như nguồn nước, vải cotton mềm  không rụng lông và tránh dùng vải nylon. Tốt nhất bạn nên chọn loại  thiết bị rửa chuyên dụng. Một sai lầm mà những người ít kinh nghiệm  thường mắc phải là dùng xà phòng giặt hay những chất tẩy rửa có sẵn  trong nhà để rửa xe. Thậm chí có người còn dùng nước rửa chén bởi  sau mỗi lần rửa, nước sơn bóng hơn. Tuy nhiên, lợi bất cập hại, xe bóng  là do mất lớp bảo vệ phía ngoài và chỉ cần sau vài lần như thế, bề mặt  xe sẽ xỉn đi và bắt đầu mất màu nhanh chóng.  Nguyên nhân của hiện tượng trên là do xà phòng hay và chất tẩy chén  chứa những thành phần gây hại  cho lớp sơn trên bề mặt. Chẳng hạn  như nồng độ axít của nước rửa chén cao hơn nhiều so với chất tẩy rửa  ôtô  chuyên dùng.  Trong khi  đó,   theo các chuyên gia,  chất   tẩy dành  riêng cho ôtô gồm những thành phần làm sạch chất bẩn bám và có cấu  tạo khác xa so với những chất dành cho quần áo hay kính.  Vì vậy, các chuyên gia có một lời khuyên rất dễ nhớ là "Đừng bao giờ  lẫn lộn nhà bếp với garage".  Ngoài những lưu ý trên, bạn cần phải kiểm tra xem sơn xe của mình có  thuộc loại quá đặc biệt hay không. Nếu có, hãy xem hướng dẫn sử dụng  của nhà sản xuất để chọn được loại chất rửa phù hợp.  Trên thị trường hiện nay, có rất nhiều loại nước rửa xe của các hãng như  Sonax, Sumo, Trinity, 3M với nhiều mức giá khác nhau và được bày bán  phổ  biến trong các siêu thị.  Sonax có  giá  khoảng 115.000 đồng cho  chai 1 lít. Những loại rẻ tiền hơn thì khoảng 10.000 đồng chai 200 ml.  Các thao tác cần chú ý Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 57 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 58 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ KẾT LUẬN Mặc dù đã có nhiều cố gắng, tuy nhiên do kiến thức còn hạn chế nên  phần trình bày của sinh viên thực hiện trong đề tài này vẫn còn nhiều  thiếu sót. Rất mong sẽ nhận được sự đóng góp và hướng dẫn thêm của  các thầy trong tổ bộ môn để đề tài này tiếp tục được phát triển.  Đề tài  báo cáo thực tập tốt nghiệp này chỉ  là tiền đề để SVTH hoàn  thiện và bổ sung các phần còn thiếu sót, tiếp tục nghiên cứu và phát  triển thành Đồ án tốt nghiệp sau này.  Trong tương lai gần công nghệ sơn ED này sẽ được rất nhiều các nhà  máy sản xuất ô tô trong nước quan tâm.  Phần báo cáo của SVTH đã đề cập được đến những vấn đề sau: ­ Giới thiệu về địa điểm thực tập. ­ Các thông số kỹ thuật, cấu trúc lớp sơn của ô tô Toyota Vios. ­ Lập được quy trình về sơn mới vỏ ô tô áp dụng cho xe Toyota Vios. ­ Giới thiệu các thiết bị dùng trong dây chuyền công nghệ xử lí bề mặt  và công nghệ sơn ED.  Phần SVTH mong muốn được tiếp tục phát triển: ­ Thiết kế các thiết bị phục vụ quá trình sơn ô tô như: Giá treo ô tô  dùng khi sơn nhúng tĩnh điện, các bể nước tẩy rửa, sơ đồ bố trí các  trang thiết bị phục vụ các nguyên công sao cho thuận tiện và kinh tế  nhất… Hy vọng trong một tương lai gần ngành công nghiệp ô tô của chúng ta sẽ  đưa vào một dây chuyền khép kín về sơn ô tô. Song song với việc đó một  quy trình xử lí các chất thải, ô nhiễm nguồn không khí, nguồn nước trong  quá trình sơn ô tô cũng phải được nghĩ đến…   Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 59 Báo cáo th c t p t t nghi p – Sinh viên H Đình Thu nự ậ ố ệ ồ ậ TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Kỹ thuật sơn Tác giả: Nguyễn Văn Lộc Nhà xuất bản giáo dục 2. Công nghệ mạ điện Tác giả: Trần Văn Hoàng Nhà xuất bản khoa học và giáo dục 3. Kỹ thuật sơn của hãng Toyota 4. Kỹ thuật sơn nhúng tĩnh điện của hãng Nippon 5. Website công ty sơn Đồng Nai 6. Website công ty Toyota Việt Nam  7. Tài liệu đào tạo của Mai Linh Taxi Khoa C khí – Trơ ường ĐH Giao Thông V n T i TPHCMậ ả 60