Đề tài Thực tập tốt nghiệp tại công ty hơi kỹ nghệ que hàn

én ở cấp I tới áp suất 0.26MPa, được dẫn qua bộ làm mát và bộ tách dầu ẩm thứ nhất. Sau đó, không khí sẽ đươc dẫn vào xi lanh cấp II và được nén lên đến áp suất 0,74MPa, không khí tiếp tục qua bộ làm mát và bộ tách dầu ẩm thứ hai . Sau đó không khí đi vào xy lanh cấp III và nén lên đến áp suất 1,96MPa, rồi tiếp tục qua bộ làm mát và tách dầu ẩm thứ ba. Sau đó không khí được dẫn qua máy lạnh sơ cấp làm lạnh đến 5 – 15oC trước khi vào bộ thuần hóa để hấp thu CO2, hơi nước, các hợp chất hydro cacbon… .Trong quá trình hấp thu nhiệt độ không khí tăng lên. Do đó, không khí sau khi qua bộ thuần hóa sẽ được dẫn vào bộ phận làm mát và lọc bụi trước khi vào tháp phân ly. Không khí chia làm 3 đường qua bộ trao đổi nhiệt kép nitơ oxy và bộ trao đổi nhiệt nitơ, trao đổi nhiệt với dòng N2 và O2 đi ra từ tháp chưng cất. Dòng khí ra khỏi thiết bị trao đổi nhiệt được làm lạnh đến -137oC, chia làm 2, 80-90% khí đi vào máy dãn tuocbin để dãn từ áp suất 1,4 – 1,96 MPa xuống còn 0,5 – 0,6 MPa, rồi đi vào bộ hóa lỏng,sau đó được đổ vào đáy tháp trung áp.10 – 20% không khí còn lại qua bộ hóa lỏng ,rồi qua van tiết lưu lỏng W1,sau đó đổ vào đáy tháp trung áp. Không khí lỏng giàu oxy ở đáy tháp trung áp được đưa vào bộ quá lạnh, qua van tiết lưu W2 để đổ vào giữa tháp hạ áp. Nitơ lỏng ở đỉnh tháp trung áp sau khi qua bộ quá lạnh, qua van tiết lưu W3 để đổ vào đỉnh tháp hạ áp. Không khí sau chưng cất có thể thu được:oxy 99,6%; nitơ 99,96%. Phần IV: THIẾT BỊ - MÁY MÓC IV.1. MÁY NÉN 3 CẤP IV.1.1. GIỚI THIỆU CHUNG Máy nén dùng để tăng áp suất cho dòng khí, để sau khi thực hiện quá trình giãn nở thì nhiệt độ của dòng khí được hạ xuống. IV.1.2. THÔNG SỐ KỸ THUẬT Công suất động cơ Số vòng quay Hiệu điện thế sử dụng Năng suất: Khối lượng: Đường kính xylanh: Cấp I: Cấp II: Cấp III: Nhiệt độ khí vào ở mỗi cấp là bằng nhau và bằng: 350C Nhiệt đô khí ra: Cấp I: Cấp II: Cấp III: Áp suất vào mỗi cấp: Cấp I: Cấp II: Cấp III: Áp suất ra mỗi cấp: Cấp I: CấpII: Cấp III: 400Kw 375 v/phút 6000 V 30 m3/phút 10 Tấn 580mm 510mm 300mm 1290C 1400C 1450C Môi trường 0.26Mpa 0.74Mpa 0.26Mpa 0.74Mpa 1.96Mpa IV.1.3. CẤU TẠO. Máy nén sử dụng trong quy trình là máy nén pittong kiểu nằm 2D12-34.4/20 với 3 cấp nén có các bộ phận chính sau: thân máy, trục khuỷu, tay biên, xilanh, pittong và ắc pittong, các vòng đệm khí, các van hút và đẩy, hợp đệm kín IV.1.4. NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG: Ở mỗi cấp nén quá trình hoạt động gồm có hai giai đoạn: hút và nén khí. Các giai đoạn nầy sảy ra liên tiếp nhau.Đối với cấp 1 hành trình pittong tác động kép, còn cấp 2 và cấp 3 thì hành trình pittong tác động đơn. Không khí sau khi đi qua bộ lọc buị được đưa đến cấp nén thứ nhất, taị đây dòng khí được nén lên đến áp suất 0.26Mpa và nhiệt độ khoảng 129oC. Dòng khí tiếp tục được đưa qua bộ trao đổi nhiệt để hạ nhiệt độ xuống còn khoảng 35oC. Sau đó được đưa đến bộ tách dầu tách ẩm. Dòng khí tiếp tục đưa vào cấp nén thứ hai cuả máy nén, tại đây dòng khí được nén lên đến áp suất 0.74Mpa, nhiệt độ tại đầu đẩy cuả cấp nén thứ hai khoảng 140oC. Sau đó dòng khí tiếp tục được hạ nhiệt độ xuống còn khoảng 35oC nhờ bộ trao đỏi nhiệt và được tách dầu tách ẩm. Dòng khí tiếp tục đưa vào cấp nén thứ ba cuả máy nén, tại đây dòng khí được nén lên đến áp suất 1.96Mpa, nhiệt độ tại đầu đẩy cuả cấp nén thứ ba khoảng 1450C. Sau đó dòng khí tiếp tục được hạ nhiệt độ xuống còn khoảng 350C nhờ bộ trao đổi nhiệt và đơợc tách dầu tách ẩm. IV.1.5. VẬN HÀNH VÀ BẢO QUẢN IV.1.5.1. Chuẩn bị chạy máy: Trước khi chạy máy cần phải: Đổ dầu bôi trơn vào cacte, trục khuỷu, xylanh. Kiểm tra đồng hồ đo áp. Mở các van xả, đống van cấp khí cho các thiết bị phía sau Cho nước làm mát vào. IV.1.5.2. Chạy máy: Mở công tắt chạy máy. Khi áp suất dầu bôi trơn đạt 1-2 kg/cm2 thì đống các van xả và mở van cấp khí cho các thiết bi phía sau IV.1.5.3. Các sự cố thường gặp: Một bộ phận nào đó của máy nén nóng quá mức độ cho phép và tiếp tục tăng. Nước làm mát bị tắc đột ngột. Tiếng máy nghe không bình thường. Nhiệt độ khí nén tăng quá mức cho phép. Đường ống dẩn khi bi hở. Hệ thống dầu bôi trơn bi hư. Điện áp tăng quá mức. => Khi xảy ra các sự cố trên thì phải dừng máy để xử lý. IV.2. BỘ PHẬN TRAO ĐỔI NHIỆT CỦA MÁY NÉN IV.2.1 GIỚI THIỆU CHUNG Bộ phận trao đổi nhiệt của máy nén được dùng để hạ nhiệt độ của dòng khí sau mỗi cấp nén. IV.2.2 CẤU TẠO THIẾT BỊ: IV.2.2.1 Cấu tạo bên ngoài Vỏ thiết bị: gồm ba phần ghép lại với nhau:phần thân được làm bằng thép chịu áp với bề dầy là 6mm, đáy tháp và đỉnh cũng được làm bằng thép chịu áp với bề dầy 7mm. Đáy tháp được nối với hai van: một van dẫn khí vào và một van dẫn khí ra. Phần thân dưới nối với một van dẫn nước vào và phần thân trên nối với một van dẫn nước ra. Phần cuối cùng của đáy tháp được lấp thêm một van đề dễ dàng vệ sinh tháp. Phần trên cùng của đỉnh tháp được lấp thêm một van an toàn để khắc phục sự cố áp suất bên trong tháp tăng đột ngột và vượt mức cho phép. Tháp được đặt thẳng đứng nhờ lấp thêm ba chân. IV.2.2.2 Cấu tạo bên trong: Bên trong thíêt bị có 230 ống thép được chia thành sáu phần, các ống thép nầy được giữ thẳng đứng nhờ hàn vào hai mặt bích.Các tấm chấn được giữ cố định nhờ các thanh dằn. Phần đáy thiết bị được lắp thêm một ống đồng để dẫn nước ngưng tụ ra bên ngoài. Bản vẽ số 2: Cấu tạo bộ trao đổi nhiệt máy nén IV.2.3 THÔNG SỐ KỸ THUẬT Nhiệt độ khí đầu vào: Nhiệt độ khí đầu ra: Nhiệt độ nước vào: Nhiệt độ nước ra: ~140oC ~ 35oC ~320C <400C IV.2.4 NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG: Dòng khí có nhiệt độ khoảng 1400C được đưa vào đáy tháp và được bố trí đi bên trong ống.Ở phần thứ nhất ,thứ ba và thứ năm dòng khí đi từ dưới lên.Phần thứ hai,thứ tư và thứ sáu dòng khí đi từ trên xuống. Nước được đưa vào phía dưới thiết bị và chảy zitzắc qua các tấm chắn lên phía trên. Quá trình di chuyển có tiếp xúc gián tiếp giữa dòng khí va dòng nước làm cho nhiệt truỳên từ dòng khí sang dòng nước, kết quả là nhiệt độ của dòng khí được hạ xuống. Khi ra khổi thiết bị nhiệt độ của dòng khí còn khoảng 35oC IV.2.5 CÁC SỰ CỐ THƯỜNG GẶP Nhiệt độ của dòng khí ra cao hơn mức quy định, nguyên nhân là do quá trình truyền nhiệt không tốt giữa không khí vá nước(do tháp bị dơ) . Nhiệt độ dòng nước tăng quá mức quy định, do lưu lượng nước không đủ Áp suất bên trong tháp tăng vượt mức quy định, nguyên nhân do tháp bị nghẹt. Dòng khí rò ra bên ngoài do các ống thép bị lủng. IV.3.THIẾT BỊ PHÂN LY NƯỚC VÀ DẦU IV.3.1 GIỚI THIỆU Thiết bị phân ly dùng để tách nước có trong không khí và dầu lẫn trong không khí sau khi đi qua máy nén. Thiết bị phân ly được đặt giữa 2 cấp nén liên tiếp. Nếu ta không tiến hành tách dầu và tách nước thì trong quá trình nén dầu sẽ bám vào các xupap khiến cho các xupap không còn độ nhậy, ngoài ra nước và dầu nhiều sẽ làm hư hỏng máy trong quá trình nén vì chỉ có thể nén được chất khí , không nén được chất lỏng. IV.3.2 THÔNG SỐ KỸ THUẬT Năng suất của thiết bị phân ly Hiệu suất của thiết bị phân ly Nhiệt độ làm việc của thiết bị phân lyTốc độ dòng không khí khoảngCấp I Áp suất làm việc Áp suất thiết kế Thể tích làm việc Cấp II Áp suất làm việc Áp suất thiết kế Thể tích làm việc Cấp III Áp suất làm việc Áp suất thiết kế Thể tích làm việc 1800 m3/h 97%35 0 C 0.5-0.6 m/s 0.26 Mpa 0.29 Mpa 0.208 m3 0.74 Mpa 0.78 Mpa 0.177 m3 1.96 Mpa 2.16 Mpa 0.07 m3 IV.3.3 NGUYÊN TẮC HOẠT ĐỘNG. Dựa vào lực ly tâm đối với các hạt có khối lượng lớn hơn: người ta cho dòng không khí đi vào bên hông phía trên của thiết bị phân ly, sao cho khi vào thiết bị dòng không khí là dòng chảy xoáy trong lòng thiết bị, khi đó những hạt có trọng lượng lớn như hạt nước và hạt dầu do tác dụng của lực ly tâm các hạt này đập vào thành bình rơi xuống phía dưới đáy và dòng khí đi ra ngoài Trong quá trình sản xuất ta dùng 3 thiết bị phân ly cho cả chu trình nén Thiết bị phân ly loại: HX – 1800/20 Nơi sản xuất : Trung Quốc Kích thước hình học chính của thiết bị phân ly cấp II Chiều cao : 1400 mm Đường kính trong : 400 mm Bề dày thành bên : 5 mm Đường kính trong ống vào : 73mm Đường kính trong ống ra : 150mm Vị trí nhập liệu : phía trên thành bên của thiết bị Vị trí tháo liệu : trên đỉnh của thiết bị Vị trí tháo dầu và nước: đáy của thiết bị, và phía dưới thành bên thiết bị. Cấu tạo bên ngoài :1 ống vào.2 ống xả nước và dầu1 đầu ra đo áp suất 3 chân: cao 570 mm, làm bằng thép chữ V Cấu tạo bên trongỐng dẫn khí ra, đường kính 150 mm1 nón góc 120o dày 5 mm IV.3.4 CẤU TẠO THIẾT BỊ Bản vẽ số 3: Cấu tạo bộ tách dầu/nước IV.3.5 VẬN HÀNH VÀ BẢO QUẢN Cần chú ý trong quá trình vận hành luôn xem đồng hồ chỉ áp suất tránh để áp suất làm việc cao hơn áp suất định mức,tiến hành xả nước và dầu liên tục. IV.3.5.1 Vận hành: Dòng không khí sau khi ra khỏi thiết bị trao đổi nhiệt được đưa thẳng vào thiết bị tách dầu, người công nhân vận hành cần chú ý tới áp suất làm việc, và thường xuyên xả dầu nước IV.3.5.2 Bảo quản: Phía trong của vỏ được thổi sạch, không dùng lớp bảo vệ, để tránh vỏ thép bị oxy hoá, bề mặt của máy được phơi trần nên bôi vaseline công nghiệp, mặt bích dự trữ nên được bao bọc bằng amiăng hay lớp nhựa mỏng, với những mặt bích phơi trần dạng rời, đường kính lớn hơn 80 mm nên được bao bọc bằng lớp mành, bulong đai ốc được bôi dầu, mặt bích nhỏ hơn 80 mm hay đầu nối được bảo vệ bằng gỗ nhúng dầu IV.4 MÁY LẠNH TRUNG GIAN IV.4.1 GIỚI THIỆU Dòng khí sau khi qua máy nén , bộ phận trao đổi nhiệt, bộ phân ly dầu nước trước khi vào thiết bị thuần hóa dòng khí được đưa vào máy lạnh trung gian vì thiết bị thuần hóa làm việc ở điều kiện tốt nhất khi nhiệt độ dòng khí trong khoảng 5 – 150C , chính vì vậy ta phải dùng máy lạnh trung gian để giảm nhiệt độ dòng khí từ 35 – 45 0C xuống còn 5 – 15 0C. IV.4.2 THÔNG SỐ KỸ THUẬT Máy lạnh kiểu: Áp suất làm việc: Năng suất lạnh:Nhiệt độ dòng khí trước khi làm lạnh Nhiệt độ dòng khí sau khi làm lạnhChất tải lạnh : UF – 2000/202Mpa 2000 m3/h 35 – 45 0C5 – 15 0CR - 12 IV.4.3 NGUYÊN TẮC HOẠT ĐỘNG Khí freon áp suất cao từ máy nén chất làm lạnh được tách dầu ở bộ tách dầu. Nó đi vào bộ ngưng tụ và ngưng tụ thành thể lỏng.Do áp suất cao chất làm lạnh đi vào bộ trao đổi nhiệt và được làm mát ở đây bởi khí bay hơi áp thấp hồi tiếp về.chất lỏng mát này sẽ được tiết lưu từ áp suất ngưng xuống áp bay hơi đi vào bộ bay hơi và bay hơi ở đây và hấp thu nhiệt không khí nén bên ngoài ống và làm mát bằng khí đi. Khi đó freon bay hơi đi vào máy nén và tiếp tục lặp lại chu trình lạnh Bản vẽ số 4: Máy lạnh Fréon UF – 2000/20 IV.4.4 CẤU TẠO IV.4.4.1 CÁC THIẾT BỊ CHÍNH Máy lạnh trung gian gồm các thiết bị chính sau . + Máy nén freon + Bộ bay hơi freon + Bộ ngưng tụ + Thiết bị hồi nhiệt + Bộ tách dầu IV.4.4.2 ÁP SUẤT VÀ NHIỆT ĐỘ THEO ĐIỀU KIỆN THIẾT KẾ Áp suất ngưng tụ Nhiệt độ ngưng Áp suất bay hơi Nhiệt độ bay hơi 0.8 MPa 37oC 0.22 MPa 0 ~ 10oC Những thông số này thay đổi theo điều kiện thiết kế. Người ta làm một dãy thay đổi nhiệt độ vì nó phụ thuộc nước làm mát. IV.4.4.3 CẤU TẠO CHI TIẾT THIẾT BỊ BAY HƠI Bản vẽ số 4: Tháp trao đổi nhiệt máy lạnh UF 2000/20 IV.4.5 VẬN HÀNH VÀ BẢO QUẢN IV.4.5.1 VẬN HÀNH IV.4.5.1.1. Khởi động + Khởi động máy, từ từ mở van vào, đảm bảo rằng áp suất vào không quá 0,25 MPa + Kiểm tra áp suất dầu, làm cho áp suất dầu cao hơn áp suất đầu vào và khoảng 0.2 – 0.3 MPa, nếu không điều chỉnh áp suất dầu bằng van giảm áp + Khi áp suất dầu vào ổn định, mở van điện từ, từ từ mở van ra của bộ ngưng tụ cho đến mở hoàn toàn. IV.4.5.1.2. Vận hành + Kiểm tra nhiệt độ và lưu lượng nước làm mát + Kiểm tra dầu trong vỏ máy có đủ không + Nhiệt độ của freon vào máy nén không vượt quá 15o C + Máy nén chạy không có tiếng va đập + Các thành phần của máy nén không bao bọc + Điều chỉnh áp suất bay hơi bằng cách điều chỉnh van đầu ra của bộ bay hơi . + Phải đảm bảo nhiệt độ đầu ra là 50C khi áp suất bay hơi là 0.21 – 0.22 MPa + Nếu mà nhiệt độ khí thấp hơn 30C, còi sẽ báo và nếu ở tại 10C máy nén sẽ tự động dừng + Mở van xả nước ,dầu 2 giờ 1 lần + Kiểm tra áp dầu IV.4.5.2 BẢO QUẢN IV.4.5.2.1. Máy nén Kiểm tra xem áp suất vào ra có ổn định theo giá trị yêu cầu không, chú ý lượng dầu bôi trơn. Vì một lượng dầu lẫn vào chất tải lạnh. IV.4.5.2.2. Bình ngưng + Bụi bậm trong nước sẽ bám vào thành ống, giảm sự trao đổi nhiệt,làm tăng áp suất ngưng và áp suất ra của máy nén , tăng tải của môtơ, cần phải lọc sạch nước vào, vệ sinh bình trao đổi nhiệt thường xuyên. + Không khí và những khí không ngưng tụ khác trong hệ thống mà có trong bình ngưng và chiếm phần không gian của ống làm giảm sự trao đổi nhiệt và làm cho áp suất ngưng tăng lên. Vì thế nếu cần thiết thì phải hút không khí và các khí khác khỏi bình ngưng. + Nếu có bất kỳ loại khí nào không ngưng tụ trong bình ngưng trước tiên ngừng máy nén, rồi xả khí khỏi bình IV.4.5.2.3. Bộ sấy khô Nếu có nước trong hệ thống lạnh, nó sẽ đóng băng khi nhiệt độ hạ thấp hơn 00C làm nghẹt đường ống và van, vì vậy cần phải tăng cường thêm bộ sấy để tách ẩm và màng lọc để đảm bảo hệ thống hoạt động tốt. Tháo bộ hấp thu để lao chùi thường xuyên nhằm tránh quá trình hút chân không khi khí ẩm đi vào hệ thống. Đặc biệt khi nạp chất làm lạnh cần phải cho chất làm lạnh đi qua bộ sấy. IV.4.5.2.4.Kiểm tra rò rỉ bằng đèn halogen Fréon là chất không màu, không mùi và độc hại vì vậy rất khó khăn để phát hiện rò rỉ. Cần kiểm tra các ống nối thường xuyên xem có rò rỉ dầu hay khí không IV.5 BỘ THUẦN HÓA IV.5.1 GIỚI THIỆU CHUNG: Bộ thuần hoá là một khối thiết bị, bao gồm:1 bộ tách ẩm1 bộ gia nhiệt2 tháp hấp thu Bộ thuần hoá có tác dụng loại bỏ hơi nước CO2, hơi nước và các tạp chất có hại trong không khí. Các chất này, nếu không bị loại bỏ, khi làm lạnh sẽ đóng băng làm nghẹt tháp. Zeolit và Alumin dùng để hấp thụ được tái tạo bằng dòng Nitơ thải được làm nóng qua bộ gia nhiệt. Các chất này trong quá trình sử dụng sẽ mất dần khả năng hấp thụ và được thay thế khoảng 10 năm một lần. Bộ tách ẩm có nhiệm vụ tách sơ bộ hơi nước trước khi đưa vào bộ lọc phân tử để giảm tải cho bộ lọc IV.5.2 THÔNG SỐ KỸ THUẬT: KiểuÁp suất làm việc Thời gian làm việc Năng suất Khối lượng Vật liệu chế tạo : thép CT3 Kích thướcKhối lượng ZeolicKhối lượng Alumin Nhiệt độ dòng khí Vào RaNhiệt độ dòng Nitơ Tái sinh Hoạt hóaÁp suất làm việc tối đa HXK –1800/20 –11,2-2 MPa8h1800-2000m3/h6394 kg4500 x 3282 x 5186mm1200kg600kg8 - 20 oC30 - 50oC 170 - 190oC230oC0.2 MPa Khí nén được đưa vào giữa thiết bị tách khí/nước nơi một lượng nhỏ nước được loại ra. Các tạp chất như ẩm độ, axetylen, cacbon đioxide được thấm hút tuần tự khi không khí đi qua bộ thẩm thấu từ đáy lên trên. Sau đó, không khí đã tinh lọc được cho vào hộp lạnh Hai bộ thấm hút được sử dụng luân phiên – một hoạt động trong khi cái kia thì đang được tái tạo Khoảng cách chuyển đổi giữa 2 bộ thấm hút là 480 phút Sự tái tạo của một bộ thấm hút được thực hiện ở 4 bước: (1) xả áp suất 8 phút (2) làm nóng 200 phút (3) thổi lạnh 260 phút, tạo áp suất 12 phút Bộ thuần hóa . IV.5.3.CẤU TẠO: Bản vẽ số 5: Cấu tạo bộ thuần hóa IV.5.4 VẬN HÀNH VÀ BẢO QUẢN: IV.5.4.1 Chuẩn bị trước khi khởi động Trước khi khởi động bộ sàng phân tử cần kiểm tra các yếu tố sau: - Bộ làm nóng bằng điện phải được tiếp đất chắc chắn và mức điện trở các điện cần được kiểm tra. Mức điện trở cách điện không được ít hơn 0.5M. - Kiểm tra cách đi dây của thiết bị và điện của hệ thống tinh lọc, để đảm bảo rằng cách bắt dây phù hợp với yêu cầu của các bản vẽ. - Kiểm tra các van và vòng bích về độ chặt. - Kiểm tra đường ống, các vòng bích và các van về độ sạch, không bị bẩn dầu. Nếu thấy bị bẩn dầu thì tẩy sạch tại chỗ.. IV.5.4.2 Kích hoạt chất thấm hút Chất thấm hút cần được kích hoạt khi hệ thống mới được đưa vào vận hành hoặc sau khi đóng máy hơn 10 năm. Điều kiện vận hành sau khi khởi động hệ thống tinh lọc tùy vào tác động của sự kích hoạt. Vì thế các yêu cầu của quá trình kích hoạt phải được tuân thủ một cách nghiêm túc. Khí sử dụng cho quy trình kích hoạt có thể lấy từ 2 nguồn là Nitơ khô hoặc không khí có Nitơ khô. Phương thức kích hoạt tương tự với quá trình tái tạo thông thường nhưng các thông số được điều chỉnh theo thông số quy trình kích hoạt. Các thông số quy trình kích hoạt chính: Công suất lưu lượng khí cho việc tái tạoĐiện năng của máy làm nóngNhiệt độ đầu vào của khí cho việc tái tạoNhiệt độ đầu ra của khí cho việc tái tạo 600 – 900 m3/h48KW170 – 190 oC100oC Chỉ sau khi hoàn tất quy trình kích hoạt cho hai bộ thẩm thấu của hệ thống tinh lọc mới có thể đưa chúng vào hoạt động bình thường.. IV.5.4.3 Vận hành tháp Sau khi hoàn tất việc tái tạo, cân bằng áp suất bộ thẩm thấu theo áp suất vận hành Mở van đầu ra không khí V1203 và van hút không khí V1201 riêng rẽ, và đóng van đầu ra V1204 và van hút không khí V1202 để cho đường thông không khí có thể được chuyển đổi vào bộ thẩm thấu MSL1201. Cho tháp hoạt động liên tục trong 4 giờ. IV.5.4.4 Tái tạo tháp Sau khi tháp hoạt động khoảng 4 giờ, đóng van đầu vào V1203 và van thoát không khí V1201 riêng rẽ. Mở van an toàn áp suất V1205 từ từ để thải ra khí nén từ bộ thẩm thấu MSL1201 đến mức mà áp suất khí đạt tới 0,015MPa. Thời gian cho việc xả áp là 4 phút. Mở van đầu ra của khí cho việc tái tạo V1213, van hút khí cho việc tái tạo V1211. Khi khí cho việc tái tạo chảy vào van máy làm nóng V1216, đưa máy làm nóng vào hoạt động. Giai đoạn làm nóng bắt đầu. Nhiệt độ đầu ra của khí cho việc tái tạo phải là 170oC. Thời gian làm nóng kéo dài 100 phút. Máy làm nóng sẽ tự động ngắt và giai đoạn làm nóng chấm dứt Mở van thổi lạnh V1216 của khí cho việc tái tạo, khí nitơ cho việc tái tạo chảy vào bộ thẩm thấu MS1201, thổi nhiệt độ của các lớp sàng thấm hút mát xuống theo nhiệt độ ngoại biên. Thời gian thổi lạnh được kiểm soát khoảng 30 phút. Sau đó vận hành thổi lạnh tự động dừng. Mở van cân bằng áp suất V1207 từ từ. Khí được nhận vào bộ thẩm thấu MS1201 để cho áp suất khí trong bộ thẩm thấu tăng lên đến áp suất hoạt động từ từ. Lúc đó đóng van V1207 lại và các đầu xả áp suất. Bộ thẩm thấu được tự động chuyển sang đường thông không khí và tháp sẵn sàng tiếp tục hoạt động. IV.5.4.5 Bảo quản Cần kiểm tra nhiệt độ thường xuyên trong các khoảng thời gian làm nóng và thổi lạnh để xem chúng có đạt các yêu cầu đã được ấn định không, Kiểm tra hàm lượng cacbon dioxide trong khí đầu ra xem nó có phù hợp yêu cầu không. Kiểm tra chu kỳ chuyển đổi của bộ tinh lọc thường xuyên xem có đạt yêu cầu hay không Đối với bộ làm nóng bằng điện: Chú ý nhiệt độ đầu ra của khí cho việc tái tạo không được thấp hơn hệ số đã được ấn định Cần chú ý đến hoạt động của bộ làm nóng bằng điện. Khi máy làm nóng bị hỏng thì cần được sữa chữa kịp thời. Chú ý để công suất khí cho việc tái tạo đi vào máy làm nóng bằng điện. Nó không được ít hơn hệ số đã được ấn định. Nếu thấp hơn hệ số đã ấn định thì cần tìm nguyên nhân và thực hiện điều chỉnh lại Kiểm tra thường xuyên bộ phận tách khử chất lỏng trước bộ thẩm thấu, đảm bảo loại bỏ hết nước. Làm như vậy nước sẽ hạn chế được nước vào bộ thẩm thấu và có thể ngăn chặn sự tăng tải vận hành. Khi cho dòng khí vào tháp, tránh tăng áp quá nhanh sẽ làm xáo trộn các hạt Zeolit và Alumin trong tháp dẫn đến làm hỏng cấu trúc tháp. Hầu hết nguyên nhân sự cố xảy ra khi vận hành dây chuyền là do CO2 đi vào thiết bị trao đổi nhiệt và đóng băng làm nghẹt thiết bị. Do đó, việc vận hành và bảo quản bộ thuần hoá đóng vai trò khá quan trọng trong việc ngăn ngừa sự cố và bảo đảm cho dây chuyền hoạt động thông suốt. IV.5.5 SÀNG PHÂN TỬ VÀ ALUMIN: IV.5.5.1 Sàng phân tử Sàng phân tử (molecular sieve) là một loại vật liệu có cấu trúc xốp chứa các lỗ xốp rất nhỏ có kích thước đồng nhất. Rây phân tử được dùng làm chất thấm hút chất khí hoặc chất lỏng.. Khi dòng khí đi qua rây phân tử, các phân tử có kích thước nhỏ sẽ đi qua, trong khi các phân tử lớn bị giữ lại. Rây phân tử khác với bộ lọc bình thường ở chỗ nó hoạt động ở cấp độ phân tử. Nó có thể được dùng để lọc các chất không mong muốn ra khỏi dòng khí hoặc cũng có thể được dùng để lọc nước, tùy vào kích thước lỗ xốp của chất thấm hút được sử dụng. Các chất thấm hút thường được sử dụng là các hợp chất Aluminosilicate hoặc các chất tổng hợp có cấu trúc xốp. Rây phân tử được sử dụng trong qui trình là Zeolit 13X và Alumin. Zeolit 13X là hợp chất ông thức hóa học chung Na2O.Al2O3.2.5SiO2.nH2O, đường kính lỗ xốp vào khoảng 10 Angstrom IV.5.5.2 Alumin Alumin có công thức hóa học Al2O3 được sản xuất từ Nhôm hydroxyt bằng cách dehydrat hóa nhanh để tạo thành các cấu trúc xốp với nhiều lỗ nhỏ, theo đó, diện tích bề mặt riêng của nó có thể đạt hơn 200 m2/g. Alumin thường được dùng làm làm chất hút ẩm – hơi nước khi đi qua Alumin sẽ bị giữ lại trong các cấu trúc xốp nhờ vậy không khí được làm khô khi cho đi qua Alumin. Quá trình hút ẩm là quá trình là thuận nghịch, khi Alumin được làm nóng đến 200oC hơi nước sẽ được phóng thích. Quá trình này gọi là quá trình tái tạo. IV.6 MÁY DÃN KHÍ: IV.6.1. GIỚI THIỆU Để sản xuất được oxy, nitơ dạng khí chúng ta cần phải thực hiện kĩ thuật lạnh thâm độ, trong kĩ thuật này người ta làm lạnh dòng không khí vào bằng phương pháp dãn nở khí có sinh công ra ngoài bằng máy dãn tuabin đề đạt nhiệt độ thấp: IV.6.2. THÔNG SỐ KĨ THUẬT: Lưu lượng dòng khí vàoÁp suất trước khi dãn : Áp suất sau khi dãn:Tốc độ máy dãn : Nhiệt độ dòng khí trước khi vào máy dãn:Nhiệt độ dòng khí ra sau khi qua máy dãn:Bôi trơn:Nguồn khí bôi trơn:Hãm : 1440 – 1620 m3/h1,45 - 1,86 MPa0,53 – 0,63 MPa49.000 v/ph-137 0 C-165 0 Ckhông khídòng khí sau bộ lọcQuạt gió IV.6.3. NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG Dãn nở có sinh công của các khí thực đều đưa đến sự giảm nhiệt độ, khi dãn nở bất kỳ loại khí nào chúng ta có những dạng công sau đây: + Công để thắng lực liên kết của phân tử + Công để thắng lực bên ngoài chống lại việc tăng thể tích do khí dãn nở ( công đẩy khí) + Công dãn nở khí ( đưa ra ngoài) dùng để thay đổi áp suất. Như vậy, khi không khí được dãn nở có sinh công , công này dùng để đẩy pittong hoặc quay tuabin và hoàn toàn không được bù lại bằng nhiệt độ bên ngoài nên nhiệt độ của khí giảm đi nhiều. IV.6.4 CẤU TẠO: Máy dãn khí Tuabin 2 đầu Khối thiết bị gồm 2 máy dãn hoạt động gián đoạn hiệu: PLK- 25.8/14.2-5.35,49000 v/ph +Bộ phận chính là trục quay của tuabin 2 đầu có cánh 1 đầu dùng để dãn 1 đầu dùng để hãm khi cần giảm tốc độ. + Có nhiều van điều chỉnh không khí vào không khí ra + Đi kèm với máy dãn là thiết bị cung cấp khí đưa vào máy dãn, khí này được đưa vào có chức năng như bạc để nâng trục quay. + Trục có 2 ổ bôi trơn bằng khí + Có van điều chỉnh khí nén ở đường ra của quạt hãm để kiểm soát tải của quạt và làm cho máy dãn làm việc ở điều kiện tốt và chống lại quá tốc độ + Có bộ phận đo tốc độ ở đầu trục của quạt. + Tránh máy dãn hư người ta lắp rơle ở tốc độ kế - Khi tốc độ >51000v/ph thì có còi và đèn báo hiệu - Khi tốc độ đạt 60000v/ph thì tự động tắt nguồn của van điện tử vì thế van cản khí nén mở ra làm tốc độ hạ xuống CẤU TẠO MÁY DÃN IV.6.5 VẬN HÀNH VÀ BẢO QUẢN IV.6.5.1 Vận hành Lúc khởi động dây chuyền ta vận hành cùng lúc 2 máy. Khi đã có sản phẩm ổn định thì chỉ vận hành một theo kiểu luân phiên, khi máy A làm việc thì máy B nghỉ và ngược lại. + Lúc đầu ta đưa dòng khí qua bộ phận lọc với áp suất trung bình vào máy dãn A, đồng thời khởi động máy dãn A chú ý trước khi dãn áp suất của không khí đưa vào không lớn hơn 1,86Mpa, tiến hành dãn tới áp suất 0,5Mpa-0.63Mpa, luôn cung cấp khí trong quá trình dãn. Sau khi máy dãn A làm việc ta tiến hành hoạt động máy B, để máy dãn duy trì ở 49000 v/ph, nếu tốc độ lên tới 60000 v/ph thì ta phải hãm tuabin lại IV.6.5.2 Bảo quản + Nhiệt độ sau khi ra khỏi máy dãn cao hơn mức bình thường. Nguyên nhânTốc độ của máy dãn quá thấpDòng khí bôi trơn bị rò rỉ Khắc phục:Điều chỉnh tốc độ quayKiểm tra lại cách lắp ráp IV.7. THÁP CHƯNG CẤT PHÂN ĐOẠN IV.7.1. GIỚI THIỆU CHUNG Tháp chưng cất phân đoạn là 1 khối thiết bị bao gồm: 1.Bộ trao đổi nhiệt N2 2.Bộ trao đổi nhiệt kép N2 O2 3.Thiết bị hoá lỏng 4.Bộ quá lạnh 5.Bộ hoá lỏng 6.Tháp dưới 7.Tháp trên Tháp là trung tâm của quy trình sản xuất oxi,tại đây thông qua các bộ phận trao đổi nhiệt trong tháp không khí được làm lạnh trước khi vào tháp chưng cất,dựa vào sự khác nhau về nhiệt độ sôi của các khí như oxi,nito,argon….có trong không khí.không khí được chưng cất phân đoạn cho đến khi tách hoàn toàn các khí với độ tinh khiết khá cao IV.7.2. THÔNG SỐ KỸ THUẬT ModelXuất xứLoại Năng suấtĐộ tinh khiết sản phẩm O2 N2Áp suất làm việc Không khí(khi bắt đầu): Không khí(bình thường): Tháp trên Tháp dướiThời gian khởi động (từ lúc khởi động đến khi thu O2)Thời gian gia nhiệt và thoát nhiệt của thiết bị Kích thước cả khối thiết bịTổng trọng lượng: KZON – 300/600 – 4Trung QuốcTháp trung áp 2 tầng1800m3/h99.6%99.96%1.96MPa1.76-1.96Mpa0.049 – 0.064MPa0.49 – 0.588MPa24h8 giờ2458x1900x11300mm12053kg IV.7.3. CẤU TẠO CÁC THIẾT BỊ CHÍNH IV.7.3.1.THIẾT BỊ TRAO ĐỔI NHIỆT KÉP: Đây là thiết bị trao đổi nhiệt có bộ trao đổi nhiệt với những ống xoắn quanh 2 lớp bên trong thiết bị , lớp trong là nitơ thải trao đổi nhiệt với không khí, lớp ngoài là oxi sản phẩm trao đổi nhiệt với không khí. Lớp trong có 43 ống đồng kích thước 8x0.75, quấn thành 7 lớp,khoảng cách giữa các lớp là 1.5mm Lớp ngoài cũng có 43 ống đồng 8x0.75 quấn thành 4 lớp, và khoảng cách giữa các lớp cũng là 1.5mm. Tất cả những ống đồng đó được hàn bằng thiếc hợp kim vào bản phẳng,bản phẳng đó được nối vào các đường ren và đường trục, và cũng được nối lại bằng thiếc hợp kim. Áp suất làm việc trong ống là 1.86Mpa, áp suất làm việc giữa các ống là 0.059Mpa, đường kính thiết bị trao đổi nhiệt là 293mm, chiều cao ống xoắn là 3250mm, với chiều cao tổng cổng của thiết bị là 4530mm, tổng trọng lượng là 615kg. Bộ phận trao đổi nhiệt chủ yếu được làm bằng đồng trừ ống trung tâm được làm bằng thép IV.7.3.2.THIẾT BỊ TRAO ĐỔI NHIỆT NITƠ: Thiết bị trao đổi nhiệt nitơ cũng có những ống xoắn trao đổi nhiệt, có 139 ống đồng8x0.75,quấn thành 15 lớp ngoài ống trung tâm,khoảng cách giữa các lớp 1.5mm.Các ống cũng được nối với bản phẳng bằng hợp kim thiếc,và bản phẳng cũng được giữ chặt bằng những đường ren và đường trục Áp suất làm việc trong ống là 1.96Mpa, áp suất làm việc giữa các ống là 0.0588Mpa. đường kính thiết bị trao đổi nhiệt 413mm, chiều cao ống xoắn là 100mm,chiều cao tổng cộng là 4626mm, trọng lượng tổng cộng là 990kg Khoảng 60% không khí nén từ bộ lọc bụi đến thiết bị này và được làm lạnh đến khoảng -137 oC IV.7.3.3.THIẾT BỊ HOÁ LỎNG: Thiết bị hoá lỏng cũng có bộ trao đổi nhiệt với những ống xoắn, có 2 bộ trao đổi nhiệt:bộ trao đổi nhiệt trên và dưới Về cách cấu tạo của 2 bộ trao đổi nhiệt này cũng giống như những bộ trao nhiệt trong thiết bị trao đổi nhiệt kép. Với bộ trao nhiệt trên có 37 ống đồng 8x0.75 ,quấn thành 13 lớp quanh trung tâm ống,và có chiều cao 410mm. Còn trong thiết bị trao đổi nhiệt dưới có 109 ống đồng 8x0.75 , quấn thành 13 lớp quanh ống trung tâm,chiều cao bộ trao đổi dưới là 830mm. Áp suất làm việc bên trong ống của thiết bị trao đổi nhiệt trên là 1.86Mpa, còn trong ống của thiết bị dưới là 0.59Mpa, áp suất làm việc giữa các ống 0.06Mpa, đường kính thiết bị hoá lỏng 350mm, chiều cao toàn bộ thiết bị khoảng 2875mm,tổng cộng trọng lượng 360kg. Khi qua thiết bị này không khí có áp suất 1.57-1.81 Mpa đồng thời được làm lạnh thêm để hoá lỏng, sau đó qua van tiết lưu áp suất sẽ giảm xuống còn 0.049-0.0588 MPa rồi đổ vào tháp chưng cất dưới THIẾT BỊ TRAO ĐỔI NHIỆT IV.7.3.4.THÁP CHƯNG CẤT Thaùp chöng caát goàm thaùp treân vaø thaùp döới, chuùng ñöôïc noái vôùi nhau bôûi thieát bò boác hôi ngöng tuï. Caáu taïo thaùp döôùi : ñöôïc laøm töø ñoàng hoaëc nhoâm Voû oáng bao beân ngoaøi baèng ñoàng thau, ñöôøng kính trong 570mm, daøy 6mm, oáng trong coù ñöôøng kính trong 542mm, daøy 1,5 mm. phaàn treân ñöôïc haøn vôùi oáng noái ñeå noái vôùi thieát bò ngöng tuï bay hôi vaø thaùp treân nhôø maët bích vaø ñöôøng ren. Thaùp döôùi coù 34 ñóa thaùp hình vaønh khaên þ251- 619mm , coù nhieàu loã nhoû þ1mm, xeáp tam giaùc ñeàu, caùch ñeàu nhau 3,25 mm.caùc ñóa laàn löôït xoay 300. Ñaùy thaùp döôùi coù gaén phao ño möïc khoâng khí loûng. Caáu taïo thaùp treân : Lôùp voû thaùp baèng ñoàng thau daøy 1,5mm, ñöôïc gaén vôùi thaùp döôùi vaø boä ngöng tuï bay hôi nhôø ñöôøng ren vaø maët bích daøy 6mm. THAÙP TREÂN IV.7.4. NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG: Thaùp phaân li phaân taùch hoãn hôp khoâng khí loûng thaønh nhöõng caáu töû rieâng bieät döïa treân ñoä bay hôi khaùc nhau cuûa caùc caáu töû tronh hoãn hôïp. Thaùp döôùi chöng caát thoâ coøn thaùp treân chöng caát tinh. ÔÛ thaùp döôùi :Hoãn hôïp khoâng khí loûng vaø hôi ñöôïc ñöa vaøo ñaùy thaùp, chuùng trao ñoåi nhieät vôùi doøng lỏng vaø hôi ñi trong thaùp, trong quaù trình bay hôi cuûa doøng loûng vaø quaù trình ngöng tuï cuûa doøng hôi, thaønh phaàn pha hôi ñöôïc laøm giaøu caáu töû deã bay hôi laø nitô, coøn thaønh phaàn pha loûng ñöôïc laøm giaøu caáu töû khoù bay hôi laø oxy. Doøng hôi giaøu nitô ñi leân treân ñænh thaùp döôùi, ở ñaây chuùng nhaû nhieät laøm bay hôi oxy loûng ôû ñaùy thaùp treân vaø ngöng tuï trong thieát bò ngöng tuï – bay hôi. Nitô loûng thu ñöôïc ôû phaàn naøy laø o7g tinh khieát. Doøng nitô loûng naøy ñi qua thieát bò trao ñoåi nhieät quaù laïnh vaø ñi vaøo thaùp treân. Coøn chaát loûng giaøu oxy ( khoaûng 38% 02) ôû ñaùy thaùp cuõng ñi qua boä quaù laïnh vaø ñi leân thaùp treân. Thaùp treân : doøng loûng hoài löu trao ñoåi nhieät vôùi doøng hôi ñi leân töø boä ngöng tuï bay hôi, cöù nhö vaäy doøng hôi ñi leân ngaøy caøng giaøu nitô vaø doøng loûng ñi xuoáng ngaøy caøng giaøu oxy. IV. 7.5. VẬN HÀNH VÀ BẢO QUẢN IV. 7.5.1. chuẩn bị khởi động: Tröôùc khi khôûi ñoäng, loàng trong thaùp ñöôïc lau chuøi theo ñuùng thuû tuïc “ gia nhieät vaø thoåi xaû” ñaët maøng raây phaân töû vaøo vaø hoaøn taát vieäc taùi taïo. Moïi coâng taùc chuaån bò neân ñöôïc theo ñuùng chæ caùc boä phaän maùy. Chuù yù ñeán nhöõng ñieåm sau khi vaän haønh thaùp chöng. 1/ Kieåm tra caùc oáng noái coù kín khoâng. 2/Kieåm tra caùc van xem mieáng ñeäm kín coù ñuùng choã khoâng. 3/ Kieåm tra caùc ñoàng hoà ño aùp suaát, möùc ño loûng, löu löôïng keá, nhieät keá vaø caùc thieát bò đo löôøng vaø kieåm tra khaùc coù laép ñuùng vò trí khoâng. 4/ Môû caùc van sau: Van tieát löu khoâng khí loûng (thro–W2) Van tieát löu nitô loûng (thro–W3) Van phaân tích nitô loûng (ana-1) Van phaân tích oxy loûng (ana-2) Van phaân tích khoâng khí loûng (ana-3) Môû taát caû caùc van vaøo aùp keá caùc van vaøo möïc ño loûng vaø vaøo löu löôïng keá. Môû caùc van thoâng nitô thoâng khí chöng caát (bp-7), thoâng oxy (bp-9), thoâng khoâng khí daõn (bp-14), van thoâng cho khoâng khí rôøi maùy daõn (bp-1) 5/ Ñoùng taát caû caùc van coøn laïi. IV.7.5.2. Chạy máy: +Môû khí boâi trôn maùy thieát bò. Ngay caû khi döøng thieát bò cuõng khoâng neân döøng cung caáp khí boâi trôn.giaõn tuoác bin, laøm aùp suaát ñaït ñeán 0,7Mpa. Khí boâi trôn tuoác bin neân ñöôïc cung caáp lieân tuïc trong suoát quaù trình vaän haønh Khi taát caû coâng taùc chuaån bò ñaõ ñöôïc thöïc hieän toát ta coù theå khôûi ñoäng thaùp theo ñieàu kieän laøm vieäc cuûa maùy neùn. Vieäc naøy coù theå chia laøm ba caáp, caáp caùc thieát bò laøm laïnh, caáp taäp hôïp loûng, caáp ñieàu chænh ñoä tinh khieát. 1/ Caáp caùc thieát bò laøm laïnh -Khoâng khí trung aùp qua van (bp-1), töø töø môû van (bp-4) cho khoâng khí ñi vaøo boä trao ñoåi nhieät nitô, vaø môû van (bp-2), (bp-3) cho khoâng khí ñi vaøo boä trao ñoåi nhieät keùp. Khoâng khí ñi vaøo hai boä trao ñoåi nhieät chính ñeán khi aùp suaát ñaït 1,86Mpa töø töø môû cho khoâng khí trung aùp ñi vaøo maùy giaõn A qua van thoâng (bp-12) vaø khôûi ñoäng maùy daõn theo quy phaïm vaän haønh vaø baûo quaûn maùy giaõn. Aùpan4 nôû (qua-3) khoâng ñöôïc vöôït quaù 1,86Mpa. Ta coù theå xaû boû noù bôùt baèng van xaû cuûa maùy neùn khi aùp suaát vöôït quaù giôùi haïn. Noù cuõng coù theå ñöôïc xaû bôûi van xaû trung aùp (bp-5) roài kieåm tra ñoä kín khí. -Chæ daãn ñaëc bieät khi söû duïng +Ñieàu chænh heä thoáng cung caáp khí. Khi aùp suaát ñaït khoaûng 0,6 – 0,7Mpa, môû hoaøn toaøn van ñieàu chænh giaûn ñoà quaït ñaàu ra, môû van caûn söï daõn nôû ôû ñaàu ra, môû cho khoâng khí trung aùp ñi vaøo maùy daõn A qua van thoâng (bp-12), taêng toác ñoä maùy daõn A töø thaáp ñeán cao töø töø van (bp-12). Baèng caùch ñieàu chænh van ñieàu chænh giaûn ñoà ñaàu ra cuûa quaït tuoäc bin, giöõ cho toác ñoä ôû khoaûng 49.000 v/ph. +Chæ khi maùy daõn A laøm vieäc oån ñònh môû van thoâng (bp-11) cuûa maùy daõn B, cho khí trung aùp töø töø vaøo maùy daõn B qua van thoâng an4laøm maùy giaõn B hoaït ñoäng. Khoâng neân môû van (bp-13) khi khoâng khí trung aùp vöôït quaù, söû duïng van ñeå giöõ cho aùp suaát laø 1,86Mpa , tröôùc khi daõn nôû maùy daõn B phaûi ñaït toác ñoä 49.000 v/ph caøng nhanh caøng toát neáu khoâng seõ phaûi chaïy ôû soá voøng quay nhoû hôn. +Haàu heát khoâng khí ñaõ daõn nôû ñi qua van (bp-14). Boä loïc vaø boä trao ñoåi nhieät nitô phaûi ñöôïc xaû saïch sau khi gia nhieät. Chæ moät ít khí ñi vaøo boä hoaù loûng vaø ñi vaøo thaùp döôùi. Van (bp-14) ñöôïc duøng ñeå kieåm soaùt theå tích khoâng khí ñi vaøo thaùp döôùi, vaø caùc van (bp-2), (bp-3) vaø (bp-4) ñöôïc duøng ñeå phaân phoái theå tích khí ñi vaøo ñi vaøo hai boä trao ñoåi nhieät chính, ñaûm baûo söï cheânh leäch nhieät ñoä cuûa boä trao ñoåi nhieät. Taïi thieát bò laøm laïnh ta coù theå söû duïng van (bp-13) ñeå ñieàu chænh theå tích khí ñi vaøo maùy daõn B, ñeå giöõ cho aùp suaát khí 1,86Mpa tröôùc khi daõn nôû vaø tröôùc maùy daõn A vaän haønh bình thöôøng. Aùp suaát khí sau khi daõn nôû caøng thaáp caøng toát. Khoâng môû van tieát löu (thro-1), toaøn boä khoâng khí ñeàu ñi vaøo maùy daõn,saûn sinh ra nhieàu naêng löôïng laïnh hôn laøm taêng toàc ñoä cuûa thieát bò 2/ Caáp taäp hôïp loûng: Khi nhieät ñoä khoâng khí (tem-9) sau khi ra khoûi tuoác bin thaáp hôn -1600C, môû hôi van tieát löu trung aùp (thro-1) cho khoâng khí 1,86Mpa ñi vaøo ñöôøng treân cuûa thieát bò hoaù loûng laøm cho khoâng khí ñaõ daõn nôû laïnh ñeán hoaù loûng moät phaàn, sau khi tieát löu ôû van (thro-1) ñi vaøo thaùp döôùi. Khi ñoù ñaùy thaùp seõ xuaát hieän loûng vaø khoaûng moät giôø sau boä ngöng tuï bay hôi seõ xuaát hieän oxy loûng. +Aùp suaát 1,96MPA neân giöõ khoâng ñoåi tröôùc khi daõn nôû trong suoát quaù trình tích tuï loûng. Cuøng luùc vôùi vieäc môû van tieát löu (thro-1) van (bp-13) neân ñöôïc vaën nhoû laïi ñeå ñaûm baûo aùp suaát khoâng khí tröôùc khi daõn nôû, vôùi aùp suaát naøy ñoùng van (bp-13) vaø van (bp-11) ñeå döøng tuoác bin B. Sau ñoù ta neân môû nhoû hôn van (bp-14) giaûm theå tích khí hoài ngöôïc, taêng theå tích khí ñi vaøo thaùp döôùi. Van (bp-14) neân ñoùng hoaøn toaøn tröôùc khi chænh noàng ñoä. Phaûi ñieàu chænh van caån thaän vaø khoâng neân môû ñoät ngoät deå traùnh söï giaûm aùp ñoät ngoät laøm cho tuoäc bin vöôït quaù toác ñoä vaø gaây hö hoûng. Môû roäng möùc ñoä cuûa van (thro-1) ta neân ñieàu chænh theo nhieät ñoä khoâng khí (tem-10) sau van (thro-1) ñeå giöõ nhieät ñoä khoâng khí döôùi -1540C (tem-1). Neáu aùp suaát vöôït quaù 1,86Mpa tröôùc khi daõn nôû, ta coù theå môû van (thro-1). 3/ Ñieàu chænh ñoä tinh khieát: khi möùc oxy loûng boä ngöng tuï bay hôi ñaït 0,686 – 0,78 Kpa (70 – 86mm) vaën nhoû töø töø van tieát löu nitô loûng vaø khí loûng vaø baét ñaàu ñieàu chænh ñoä tinh khieát. Khi ta vaën nhoû hai van naøy möùc oxy loûng seõ taêng cao neân ta quay nhanh khi noù taêng nhanh, quay chaäm hay khoâng quay khi noù suït thaáp cho ñeán khi möùc loûng trôû veà vò trí ban ñaàu roài ta tieáp tuïc ñieàu chænh. Khi vaën nhoû ta vaën nhoû laàn löôït (thro-3) vaø (thro-2) , ñoàng thôøi phaân tích noàng ñoä nitô loûng vaø khí loûng. Neáu noàng ñoä khí loûng chöa ñaït vaën nhoû van thro-2,coøn neáu noàng ñoä nitô loûng chöa ñaït vaën nhoû van (thro-3). Neáu caû hai cuøng thaáp neân ñieàu chænh khoâng khí loûng tröôùc roài ñieàu chænh nitô loûng vaø ñaët chuùng vaøo saøo söï suy tính caân nhaéc trong giôùi haïn cho pheùp cuûa caùc möïc loûng vaø aùp suaát thaùp döôùi. Ñieàu ñaùng chuù yù laø van tieát löu chæ coù theå ñieàu chænh töø töø neáu khoâng khí loûng vaø nitô loûng chæ gaàn ñaït chöù chöa ñaït yeâu caàu thì ñoä ñieàu chænh cuûa noù chæ laø 1/360 – 5/360 voøng maø thoâi vaø neân theo thöù töï thaùp treân tröôùc thaùp döôùi sau, oxy tröôùc nitô sau. Phuï thuoäc möùc ñoä laïnh cuûa thaùp chöng caát (theo chieàu cao cuûa möïc oxy loûng) ta coù theå ñeàu chænh van (thro-1) giaûm aùp suaát tröôùc khi giaõn nôû xuoáng 1,57- 1,81Mpa IV.7.5.3. Thông số vận hành tháp 1/Döõ lieäu cô baûn cho söï vaän haønh bình thöôøng thaùp chöng caát Aùp suaát sau daõn nôû gau-1, gau-2 0,52 – 0,62Mpa Aùp suaát tröôùc khi daõn nôû gau-3 1,57 – 1,81Mpa Aùp suaát thaùp döôùi 0,49 – 0,588 Mpa Aùp suaát thaùp treân 0,039 – 0,059 Mpa Aùp suaát boä ngöng tuï bay hôi 0,049 – 0,065 Mpa Aùp suaát giöõa caùc oáng trong boä hoaù loûng (gau-7) 0,02 -0,044 Mpa Cheânh leäch nhòeât cuûa boä trao ñoåi nhieät 80C Nhieät ñoä khí sau khi trao ñoåi nhieät nitô (tem-4) -1370C Nhieät ñoä khí sau khi trao ñoåi nhieät oxy (tem-5) -1370C Nhieät ñoä khí tröôùc daõn nôû (tem-6) -1370C Nhieät ñoä khí sau maùy daõn (tem-7,8,9) -1650C Nhieät ñoä khí trung aùp sau boä hoaù loûng (tem-10) -1540C Nhieät ñoä khí daõn sau boä hoaù loûng (Tem-11) -1700C Nhieät ñoä nitô ñi vaøo boä trao ñoåi nhieät nitô (tem-12) -1650C Möïc khoâng khí loûng 15 – 25 mm Möïc oxy loûng ôû boä bay hôi ngöng tuï 70 – 80 mm Noàng ñoä oxy loûng (ana-1) 99,6% Noàng ñoä nitô loûng (ana-2) 99,96% Thaønh phaàn khoâng khí loûng (ana-3) 38% 02 Thaønh phaàn oxy < 99,6% Thaønh phaàn nitô < 99,96% Thaønh phaàn nöôùc ñi vaøo ñaùy thaùp ñoä cöùng < 600 Thaønh phaàn CO2 ñi vaøo thaùp < 5 PPm Toác ñoä maùy daõn tuoác bin 49.000 v/ph Naêng suaát oxy bình thöôøng 300 m3/h Naêng suaát nitô bình thöôøng 600 m3/h Khí argon chöng caát 328 – 410 m3/h Phaân tích oxy nitô 1 tuaàn moät laàn, coøn oxy, loûng nitô loûng , khoâng khí loûng 8h 1 laàn., moãi laàn giôø xaû boû khí hieám 1 laàn khoaûng 5 phuùt. 2/Ñieàu chænh trong suoát quaù trình vaän haønh Caån thaän khi vaän haønh khoâng ñöôïc laøm maát traïng thaùi caân baèng cuûa thaùp +Duøng van tieát löu khí loûng (thro-2) ñeå kieåm soaùt möïc vaø aùp suaát ñi vaøo thaùp treân. Khi môû roäng van möïc loûng seõ haï xuoáng, vaø seõ taêng leân khi ta vaën nhoû noù laïi. +Duøng van (thro-3) ñeå kieåm soaùt ñoä tinh khieát cuûa nitô loûng, neáu ta môû roäng noù noàng ñoä nitô loûng seõ giaûm. Noàng ñoä taêng khi ta ñoùng nhoû laïi. Noàng ñoä oxy trong trong khí loûng cuõng taêng khi ta vaën nhoû vaø giaûm khi ta môû roäng van naøy +Kieåm soaùt theå tích laïnh :vaën nhoû van tieát löu (thro-1) seõ laøm cho aùp suaát tröôùc maùy daõn taêng vaø taêng theå tích khí daõn nôû tröôùc maùy daõn vì theá seõ taêng theå tích laïnh taïo rado maùy daõn taêng möïc loûng cuûa khí loûng vaø oxy loûng. Luoân giöõ toác ñoä maùy daõn laø 49.000 v/phvì khi ñoù maùy daõn coù hieäu quaû cao hôn, theå tích laïnh nhieàu hôn neân do ñoù seõ laøm cho möïc loûng cuûa khí loûng vaø oxy loûng oån ñònh. Ngöôïc laïi theå tích sinh laïnh seõ giaûm, möïc loûng cuûa khí loûng vaø oxy loûng seõ giaûm. Vì vaäy ôû ñieàu kieän maø theå tích laïnh ñaày ñuû, ta coù theå vaän haønh tuoác bin ôû toác ñoä thaáp hôn chaúng haïn nhö khoaûng 45.000 – 49.000 v/ph. +Thay ñoåi theå tích phaân phoái oxy vaø nitô ñeå kieåm soaùt ñoä tinh khieát. Khi ñoä tinh khieát oxy vaø nitô giaûm, theå tích phaân phoái phaûi giaûm xuoáng ñeå taêng noàng ñoä leân. Neáu ñoä tinh khieát khoâng nhoû hôn tieâu chuaån ta coù theå taêng theå tích phaân phoái nhöng khoâng ñöôïc vöôït quaù löu löôïng aán ñònh, khi thaùp chöng caát daàn oån ñònh noàng ñoä oxy vaø nitô, ta coù theå môû lôùn löu löôïng. Tuy nhieân ñoàng luc vôùi vieäc giaûm phaân phoái oxy, nitô nhö treân ta neân taêng theå tích thoaùt cuûa thaùp chöng caát, vì vaäy oån ñònh aùp suaát noäi taïi. +Nhieät ñoä khí oxy vaø nitô phaûi gaàn baèng nhau. Ñoä cheânh leäch nhieät ñoä ôû thieát bò trao ñoiå nhieät phaûi ñuùng vôùi quy phaïm. Ta coù theå duøng van (bp-2,3,4) ñeå kieåm tra khoâng khí ñi vaøo boä trao ñoåi nhieät. +Ñoùng môû van tieát löu phaûi töø töø , vieäc môû van khoâng neân quaù moät khaác cuûa ñóa soá. +Baát ngôø xoay taát caû caùc van tieát löu 2 – 3 voøng moät laàn vaø sau ñoù vaën ngöôïc trôû laïi veà vò trí ban ñaàu vi theá laøm thoâng nhöõng van môû. +Coù hai maùy daõn tuoác bin, ta coù theå vaän haønh moät caùi trong tröôøng hôïp hö hoûng. Ta duøng caùi coøn laïi ñeå thay theá luaân phieân, xem chæ daãn vaän haønh vaø baûo quaûn tuoác bin. III/Döøng maùy : 1/Döøng bình thöôøng 1/ môû van xaû oxy, van xaû nitô (bp-9). ñoùng van thoâng nitô vaø oxy (bp-8). 2/ Môû hoaøn toaøn van ñieàu chænh daõn ñoà baèng khí neùn cuûa quaït haõm tuoäc bin, töø töø ñoùng van vaøo maùy daõn, ñoùng van ñaàu ra cuøng luùc vôí môû van xaû khí trung aùp (bp-5) ñeå döøng maùy daõn. 3/ Neáu coù baát kì aùp suaát dö naøo trong thaùp ta neân xaû loûng trong thaùp ñi. Duøng van (bp-1) ñeå xaû khoâng khí loûng ôû ñaùy thaùp döôùi. Duøng van (bp-17) ñeå xaû khoâng khí loûng ôû boä ngöng tuï bay hôi. 4/ Döøng maùy neùn khí 2/ Döøng khaån caáp : 1/Khi coù thoâng soá vaïn haønh baát thöôøng, dao ñoäng hay tieáng ñoäng baát thöôøng, khoùi toaû ra …, maùy daõn tuoác bin phaûi ñöôïc döøng khaån caáp 2/ Ñoùng van ñaàu vaøo maùy daõn ñoät ngoät, ñoùng van thoâng (bp-1), ñoàng thôøi môû van xaû khí trung aùp (bp-5), ñoùng van tieát löu (thro-1) môû van xaû oxy vaø nitô,ñoùng caùc van chuyeån oxy vaø nitô. 3/ Khôûi ñoäng laïi sau khi döøng taïm thôøi hay döøng moät thôøi gian ngaén, maùy neùn khí neân ñöôïc döøng taïm thôøi neáu ta thay ñoåi caùc van, thuû tuïc gioáng nhö vaän haønh bình thöôøng nhöng khoâng xaû loûng cuûa thaùp. Sau khi ngöøng moät thôøi gian ngaén vaø khôûi ñoäng laïi, neáu möùc oxy loûng coøn ñuû, sau khi khôûi ñoäng tuoác bin, ta coù theå vaän haønh nhö ñang hoaït ñoäng bình thöôøng. Neáu thaùp döôùi vöôït quaù aùp suaát, ta coù theå môû roäng van (thro-2) vaø (thro-3). neáu ngöøng hôi laâu vaø loûng ñaõ xaû boû hoaø toaøn, ta coù theå ñieàu chænh van (bp-14) theo nhieät ñoä cuûa thaùp vaø kieåm soaùt theå tích khí quay ngöôïc. Xem khôûi ñoäng thaùp ôû phaàn treân. IV/ Gia nhieät vaø thoåi boû Thaùp chöng caát phaûi ñöôï c thoåi boû trong nhöõng tröôøng hôïp sau : 1/Thieát bò môùi ñöôïc laép ñaët, tröôùc khi khôûi ñoäng. 2/Sau moãi chu kì hoaït ñoäng hay döøng maùy laâu. 3/Thieát bò trao ñoåi nhieät ñoùng baêng, hieän töôïng laø trôû löïc ñöôøng oáng taêng, cheânh leäch vaø nhieät ñoä taêng. 4/Caùc loã cuûa ñóa chöng bò ñoùng baêng CO2 hay nöôùc, laøm cho noàng doä daàu ra cuûa nitô va oxy thaáp. Trình töï gia nhieät vaø thoåi xaû : 1/ Xaû boû loûng trong thaùp. 2/Ngaét möùc ño nhieät ñoä soâi cuûa chaát loûng, löu löôïng keá ñoàng hoà aùp suaát ngoaïi röø ñoàng hoà aùp suaát thaáp, oáng noái doïc theo ñöôøng oáng, moïi van ñieàu chænh. 3/ Ñoùng van (thro-1), van (bp-1) vaø van gia nhieät chính. Ñoùng van chuyeån nitô vaø oxy, ñoùng van trao ñoåi nhieät nitô, boä loïc khoâng khí chöng caát. Môû van xaû oxy van xaû nitô, van xaû khoâng khí chöng caát. Môû taát caû caùc van nhieät vaø van xaû, môû nhöõng van tieát löu vaø van thoâng cuûa thaùp. 4/ Môû van gia nhieät chính, cho khí 1,86MPa ñi qua boä loïc giaûm aùp suaát vaøo boä gia nhieät. Aùp suaát giaûm ñeán khoâng quaù 0,19Mpa, khoâng khí ñi qua moïi van gia nhieät ñi vaøo thaùp chöng. Ñeå ñaûm baûo nhieät ñoä trong thaùp khoâng thay ñoåi ñoät ngoät ta neân thoåi xaû ôû nhieät ñoä phoøng trong 30 phuùt roài môùi noái vôùi boä gia nhieät. Aùp suaát beân trong boä gia nhieät neân ñöôïc khoáng cheá ôû 0,098 – 0,147 Mpa.Nhieät ñoä khí ñi vaøo thaùp neân khoáng cheá ôû 70 – 800 bôûi vì nhieät ñoä quaù cao seõ laøm hoûng caùc moái haøn trong thaùp. 6/Gia nhieät vaø thoåi xaû maùy giaõn tuoác bin xem chæ daãn cuûa tuoác bin. 7/Theo nhieät ñoä khoâng khí ôù van thoåi vaø van xaû, ta coù theå ñieàu chænh theå tích khí noùng. Neáu nhieät ñoä khoâng khí quaù cao ta neân vaên nhoû van xaû nhöng khoâng hoaøn toaøn, caån thaän xem chöøng aùp suaát laøm vieäc trong thaùp vöôït quaù aùp suaát laøm vieäc. 8/ Moät giôø tröôùc khi hoaøn taát gia nhieät, keùo ty cuûa van tieát löu ra vaø thoåi saïch, vaøi van laïnh maø ta coù theå keùo rôøi ty van ra, ta coù theå thaùo voû ngoaøi ra, cho khoâng khí ñi vaøo, laép taát caû caùc van tröôùc khi thoåi xaû. Khi nhieät ñoä cuûa moïi van xaû ñaït ñeán 250C, vieäc gia nhieät ñaõ hoaøn thaønh nhöõng phaàn chính. Möùc ñoä khoâ raùo coù theå xeùt baèng caûm giaùc öôùt tay. Ñaët tay vaøo luoàng khí xaû, ta seõ thaáy caûm giaùc gioáng nhö khi ñöa tay vaøo nitô ñaàu ra khi khôûi ñoäng maùy, ta seõ xaùc ñònh ñöôïc laø gia nhieät ñaõ hoaøn taát. Thôøi gian gia nhieät vaø kieåm tra baèng caûm giaùc do moät ngöôøi coù kinh nghieäm quyeát ñònh. 9/Caån thaän khi thoåi nhieät maùy giaõn vaø boä hoaù loûng, lieân heä vôùi moïi ñoàng hoà ño aùp suaát, ñoùng van (thro-1), (bp-12), (bp-13). Khi aùp suaát ñaït 1,67 – 1,86Mpa, môû van (bp-1,2,3,4) cho khoâng khí ñi vaøo ñöôøng oáng ñænh cuûa boä trao ñoåi nhieät, thoåi hoaøn toaøn qua 3 laàn ôû van (blo-2), (blo-4), (blo-5), thoåi cho ñeán khi khoâng coøn daàu vaø nöôùc. Sau khi thoåi xong ñoùng van thoâng (bp-1), vaø taát caû caùc van xaû. 10/ Khi thoåi ñöôøng oáng döôùi cuûa boä loïc, nhaèm traùnh daàu vaø aåm ôû ñöôøng oáng döôùi ñi vaøo thaùp döôùi ta coù theå thöïc hieän nhö sau : Ñoùng van (thro-2), (thro-3), (blo-1), (bp-16). van (thro-1) coù theå söû duïngñeå kieåm soaùt aùp suaát thaùp döôùi taïi 0,49Mpa, sau ñoù môû nheï van (bp-12), söû duïng van (blo-3) ñeå xaû, khi xaû aùp suaát thaùp döôùi seõ haï xuoáng. Khi aùp suaát naøy haï xuoáng thaáp hôn 0,29Mpa, ñaàu tieân ñoùng van (bp-12) ñoùng (blo-3) roài môû van (thro-1) ñeå aùp suaát taêng leân 0,49Mpa, thöïc hieän vieäc xaû keá tieáp. Chuù yù ñaëc bieät ñeán vaän toác tuoác bin vaø boâi trôn tuoác bin. 11/ Ñoùng van (bp-12), (bp-13) duøng van (thro-1) ñeå kieåm tra aùp suaát thaùp döôùi ôû 0,39 – 0,49Mpa. Duøng van (blo-1) thoåi xaû 3 laàn cho ñeán khi khoâng coøn baån trong khoâng khí roài ñoùng van (blo-1). 12/ Hoaøn taát vieäc gia nhieät vaø thoåi xaû döøng bôm daàu cuûa maøy daõn tuoác bin, döøng caáp khí boâi trôn. Laép ngaên caùch nhieät laïi, laép taát caû thieát bò vaø oáng noái, chuaån bò khôûi ñoäng thaùp. Suoát quaù trình vaän haønh maùy giaõn ñöôïc gia nhieät vaø thoåi xaû ñònh kì. Xem chæ daãn maùy daõn. IV.7.5.4. Các sự cố thường gặp: STT HIỆN TƯỢNG NGUYÊN NHÂN CÓ THỂ CÓ PHƯƠNG PHÁP KHẮC PHỤC 1 Nồng độ oxy hay nitơ giảm 1/ Đầu ra quá lớn  2/ Phân tích sai 3/ Tháp dưới điều chỉnh sai 4/ Tháp chưng không vuông góc 5/ Các lỗ của tháp bị đóng nghẹt băng 6/ Thể tích không khí vào quá ít 7/ Áp suất cao của bộ trao đổi nhiệt rò rỉ, áp suất thấp trong ống và áp suất co rò rỉ trộn lẫn vào nhau 8/ Áp suất trung của bộ bay hơi ngưng tụ rò rỉ hay sụt áp 1/ Vặn nhỏ van xả để giảm đầu ra 2/ Kiểm tra phân tích 3/ Kiểm tra điều chỉnh lại 4/ Điều chỉnh lại độ vuông góc 5/ Dừng máy, gia nhiệt và thổi sạch tháp 6/ Kiểm tra và tăng thể tích khí 7-8/ Tìm vị trí rò rị và sửa chữa 2 Đầu ra giảm 1/ Áp suất tháp hạ thấp 1/ Thể tích khí vào giảm 2/ Màng lọc khí nghẹt 3/ van xả không đóng hay bị rò rỉ 4/Ông nối hay van bị rò 2/ Kiểm tra các van 3/ Kiểm tra và sửa chữa hyroit 4/ Kiểm tra ống và bộ lọc, sửa chữa hư hỏng 2/Áp suất tháp bình thường 1/ Sự chưng cất quá nhiều 2/ Đường ra bị rò 1/ Điều chỉnh đầu ra 2/ Tìm và sửa chữa 3/ Áp suất tháp tăng nhẹ 1/ Ống ngoài tháp bị đóng băng 2/ Hiệu suất máy giãn kém 1/ Xem số 19 2/ Xem chỉ dẫn máy dãn 3 Mực lỏng của bộ bay hơi ngưng tụ tăng bất ngờ 1/ Xả mất quá nhiều 3/ Máy nén khí hay đường ống bị hỏng 1/ Vặn nhỏ van xả lại2/ Thay đổi chậm lại hay ngừng thay đổi nếu cần thiết để đảm bảo an toàn, cố gắng khắc phục chỗ bị rò rỉ3/ Tìm nguyên nhân khắc phục 4 Mực oxy lỏng hạ 1/ Năng lượng lạnh không đủ, van thro-2 hoặc ống ngoài tháp bị đóng băng 1/ Điều chỉnh máy dãn, kiểm tra van 5 Khởi động máy rất lâu nhưng không có lỏng Mực đo lỏng hư, vận hành sai, hiệu quả máy dãn thấp Kiểm tra, làm đúng chỉ dẫn vận hành IV.8. THIẾT BỊ KIỂM TRA NỒNG ĐỘ OXY IV.8.1 GIỚI THIỆU Việc phân tích nồng độ oxy được thực hiện bằng dụng cụ HAMP. Oxy trong ống nghiệm phản ứng với dây đồng được đặt trong dung dịch ammonium chloride và hydrate ammonium.  Phản ứng hóa học: 2Cu + O2 --> 2CuOCuO + 2NH4Cl +H2O --> 2NH4OH + CuCl2 CuCl2 +2NH4OH --> Cu(OH)2 + 2NH4Cl Cu(OH)2 + 4NH4OH --> Cu(NH3)4(OH)2 + 4H2O IV.8.2 CẤU TẠO IV.8.3 THAO TÁC: IV.8.3.1. Chuẩn bị thuốc thử: Hoà tan 750g NH4Cl vào 1 lít nước cất, thêm vào 1 lít dung dịch NH4OH 18%, sau đó lọc. Dây đồng kim loại được quấn tròn, rồi cắt thành từng đoạn hình lo xo dài 10 đến 15mm. IV.8.3.2. Tiến hành phân tích: Sau khi đuổi hết không khí trong bình ra. Nối ống dẫn khí vào ống chia độ, đồng thời mở van 3 chiều, từ từ đặt bình cân bằng xuống, cho không khí thử nghiệm đi vào ống chia độ, xả nước trong ống vào trong bình cân bằng. Khi mực nước xuống vị trí số không, đóng van 3 chiều nối với đường ống cấp khí lại. Tháo ống cấp khí ra.Sau đó vặn van 3 chiều, cho không khí nối với bộ hấp thụ không khí.Rồi nâng lên, hạ xuống bình cân bằng vài lần để cho oxy được hấp thụ hoàn toàn. Số liệu đọc được trên thang đo chính là phần trăm thể tích của oxy. IV.8.4. CHÚ Ý: Dụng cụ phân tích không được rò rỉ Trong khi phân tích, không khí trong ống chia độ phải có cùng áp suất với cột chất lỏng để kết quả phân tích được chính xác. Không được để cho mực nước trong bình cân bằng quá cạn. Mỗi dung dịch qua 50-60 lần thử nghiệm sẽ có xuất hiện chất kết tủa màu xanh đen trên vách dụng cụ và độ hấp thụ bị giảm nên phải đổ bỏ dung dịch và dây đồng, chùi rửa dụng cụ, thay thế dung dịch và dây đồng mới.. Phần V: NHẬN XÉT