Đề tài Thực trạng hạch toán chi phí (chi phí sản xuất) và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Cao su Sao Vàng
MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU PHẦN I LÝ LUẬN CHUNG VỀ HẠCH TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT I - Một số khái niệm cơ bản: 1_ Chi phí sản xuất và phân loại chi phí sản xuất .1 1.1 Khái niệm . 1 1.2 Phân loại . 1 1.2.1 Phân loại chi phí sản xuất theo nội dung chi phí 2 1.2.2 Phân loại chi phí sản xuất theo khoản mục chi phí 2 1.2.3 Phân loại CPSX theo mối quan hệ với khối lượng SP 3 1.2.4 Phân loại chi phí sản xuất theo phương pháp tập hợp chi phí sản xuất và mối quan hệ với đối tượng chụi chi phí 3 1.2.5 Phân loại CPSX theo nội dung cấu thành của chi phí .3 2_ Giá thành sản phẩm và phân loại giá thành sản phẩm .4 2.1 Khái niệm .4 2.2 Phân loại .4 a, Theo thời điểm tính và nguồn số liệu để tính giá thành .5 b, Theo phạm vi phát sinh chi phí 5 3_ Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm .5 4_ Đối tượng tập hợp chi phí và đối tượng tính gía thành SP 6 4.1 Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất .6 4.2 Đối tượng tính giá thành sản phẩm .7 4.3 Mối quan hệ giữa đối tượng tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 8 5_ Sự cần thiết phải hạch toán CPSX và tính GTSP .8 II,Phương pháp hạch toán kế toán: 1_ Phương pháp kế toán tập hợp chi phí sản xuất .9 1.1 Kế toán tập hợp CPSX theo phương pháp kê khai thương xuyên .9 1.1.1 Kế toán tập hợp chi phí NVL trực tiếp .9 1.1.2 Kế toán tập hợp nhân công trực tiếp .10 1.1.3 Kế toán tập hợp chi phí máy thi công 11 1.1.4 Kế toán tập hợp và phân tích CPSXChung .12 1.1.5 Tổng hợp chi phí sản xuất 14 1.2 Kế toán tập hợp CPSX theo phương pháp kiểm kê định kỳ 16 1.2.1 Kế toán tập hợp chi phí NVL trực tiếp 16 1.2.2 Kế toán tập hợp nhân công trực tiếp .16 1.2.3 Kế toán tập hợp và phân tích CPSXChung 16 1.2.4 Tổng hợp chi phí sản xuất 17 1.3 Các phương pháp xác định giá trị sản phẩm dở dang .17 2_ Phương pháp tính giá thành sản phẩm sản xuất 19 2.1 Kỳ tính giá thành .19 2.2 Phương pháp tính giá thành 19 PHẦN II. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC TỔ CHỨC HẠCH TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY CAO SU SAO VÀNG HÀ NỘI I, Tổng quan về Công ty Cao su Sao Vàng: 1.Sơ lược lịch sử ra đời và quá trình hình thành, phát triển .23 2. Chức năng và nhiệm vụ của Công ty Cao su Sao Vàng .24 a, Chức năng 24 b, Nhiệm vụ .24 3. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý .25 4. Đặc điểm tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh .27 a, Đặc điểm sản phẩm và qui trình công nghệ sản xuất của Công ty Cao su Sao Vàng .27 b, Tổ chức hoạt động SXKD .29 5. Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán .30 6. Đặc điểm công tác kế toán .31 6.1 Hình thức sổ Kế toán mà Công ty áp dụng .31 6.2 Hệ thống tài khoản kế toán mà Công ty áp dụng .33 6.3 Hệ thống báo cáo tài chính của Công ty 34 6.4 Một số phần hành kế toán chủ yếu .35 II, Thực trạng tổ chức hạch toán CPSX ở Công ty Cao su Sao Vàng: 1. Phân loại chi phí sản xuất 40 2. Đối tượng và phương pháp hạch toán chi phí sản xuất .41 3. Trình tự hạch toán chi phí sản xuất .42 3.1 Hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 42 3.2 Hạch toán chi phí nhân công trực tiếp 44 3.3 Hạch toán chi phí sản xuất chung .46 3.4 Xác định giá trị sản phẩm dở dang và tập hợp chi phí sản xuất .53 3.4.1 Đánh giá sản phẩm dở dang 53 3.4.2 Tập hợp chi phí sản xuất toàn doanh nghiệp .54 III, Thực trạng Công tác tính giá thành sản phẩm cuả Công ty CSSV: 1. Đối tượng tính giá thành 55 2. Kỳ tính giá thành và đơn vị tính giá thành .55 3. Phương pháp tính giá thành 56 PHẦN III. MỘT SỐ NHẬN XÉT VÀ Ý KIẾN ĐỀ XUẤT NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY CAO SU SAO VÀNG: I, Những ưu điểm trong công tác quản lý, hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ở Công ty Cao su Sao Vàng Hà nội: 1_ Bộ máy kế toán của Công ty 58 1.1 Về tình hình nhân sự .58 1.2 Về tổ chức Công tác Kế toán 59 2_ Công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm .61 II, Những mặt hạn chế trong công tác quản lý, hạch toán chi phí sản xuất, tính giá thành sản phẩm và giải pháp khắc phục: 1_ Xác định đối tượng tập hợp chi phí sản xuất 62 2_ Hạch toán tiền lương nghỉ phép của Công nhân sản xuất 63 3_ Hạch toán chi phí năng lượng 63 4_ Phương pháp hạch toán chi phí bán thành phẩm .64 5_ Phương pháp tính giá thành bán thành phẩm .65 6_ Hệ thống tài khoản, sổ sách Kế toán công ty đang áp dụng 67
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thực trạng hạch toán chi phí (chi phí sản xuất) và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Cao su Sao Vàng, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Sau khi ®· tËp hîp ®Çy ®ñ chi phÝ, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ. Cô thÓ ®èi víi c¸c xÝ nghiÖp nh xÝ nghiÖp c¬ ®iÖn, xÝ nghiÖp vËn t¶i vµ xÝ nghiÖp kiÕn thiÕt néi bé: Mçi xÝ nghiÖp chØ cung cÊp mét dÞch vô nhÊt ®Þnh cho C«ng ty nªn c¸c xÝ nghiÖp nµy cã nhiÖm vô hµng ngµy ghi chÐp chi phÝ ph¸t sinh cho tõng ®èi tîng sö dông (nhng kh«ng tæ chøc sæ kÕ to¸n). Cuèi th¸ng, nh©n viªn thèng kª xÝ nghiÖp lËp vµ göi B¸o c¸o (B¸o c¸o nµy chi tiÕt theo tõng ®èi tîng sö dông vµ yÕu tè chi phÝ) lªn phßng KÕ to¸n ®Ó lµm c¨n cø ph©n bæ chi phÝ. Sau ®ã, kÕ to¸n chuyÓn nh÷ng chi phÝ võa ®îc ph©n bæ cho c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh sang B¶ng kª sè 4 (627C).
Riªng xÝ nghiÖp n¨ng lîng: Toµn bé chi phÝ bá ra ®Ó s¶n xuÊt h¬i nãng, khÝ nÐn (®îc coi lµ chi phÝ h¬i nãng) kh«ng thÓ ph©n bæ trùc tiÕp cho tõng xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh mµ tËp hîp cho toµn C«ng ty trªn tµi kho¶n 154. KÕ to¸n ghi:
Nî TK 154
Cã TK 627 phô (Chi phÝ h¬i nãng, khÝ nÐn)
§ång thêi, c¨n cø vµo tËp ho¸ ®¬n tr¶ l¹i vËt t kÕ to¸n ghi gi¶m chi phÝ 627 phô vµ nhËp nguyªn v©t liÖu kh«ng sö dông vÒ kho C«ng ty.
§ Ph©n bæ chi phÝ ®iÖn n¨ng
C«ng ty l¾p ®Æt ®ång hå ®o ®iÖn n¨ng sö dông cho tõng xÝ nghiÖp, tõng bé phËn t¹i xÝ nghiÖp c¬ ®iÖn. Cuèi th¸ng, trªn c¬ së sè ®iÖn do ®ång hå cung cÊp, nh©n viªn thèng kª xÝ nghiÖp lËp b¸o c¸o sö dông ®iÖn n¨ng (vÒ mÆt s¶n lîng) vµ göi cho phßng kÕ to¸n. C¨n cø vµo b¸o c¸o do xÝ nghiÖp göi lªn vµ ®¬n gi¸ tiÒn ®iÖn, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ cã nhiÖm vô lËp b¸o c¸o sö dông ®iÖn n¨ng.
Sau khi x¸c ®Þnh ®îc chi phÝ ®iÖn n¨ng cña xÝ nghiÖp, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ ph¶n ¸nh vµo B¶ng kª 627C- Chi phÝ s¶n xuÊt chung chÝnh cña tõng xÝ nghiÖp cho tµi kho¶n 331(tiÒn ®iÖn). Thùc chÊt lµ ghi:
Nî TK 627 ( Chi tiÕt tõng xÝ nghiÖp)
Cã TK 331 Ph¶i tr¶ tiÒn ®iÖn cho nhµ cung cÊp.
Sang ®Çu th¸ng sau, B¶ng kª sè 4 (627C) ®îc chuyÓn cho kÕ to¸n gi¸ thµnh ®Ó lµm c¨n cø ph©n bæ chi phÝ ®iÖn n¨ng. KÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ ®iÖn n¨ng theo sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt vµ ®¬n gi¸ ®iÖn n¨ng kÕ ho¹ch.
BiÓu 17: B¶ng ph©n bæ chi phÝ ®IÖn n¨ng
TRÝch XNCS 2, th¸ng 8/2003
§¬n vÞ: ®ång
Stt
Tªn s¶n phÈm
SLSX
§¬n gi¸ KH
Chi phÝ kÕ ho¹ch
®iÖn n¨ng
Chi phÝ thùc tÕ
®iÖn n¨ng
1
Lèp X§ 37-584 (650 ®en )
11890
267.71
3.111.731
3.323.989
2
Lèp X§ 37-584 (650 ®á)
277.123
261.71
72.525.860
77.457.618
3
Lèp X§ 37-584 (650) §/V
19.800
261.71
5.181.858
5.534.256
6
LèpX§37-590(660®en) §B
67.040
333.56
22.361.862
23.882.247
7
Lèp X§ 32-622(680) §/V
1.060
240.49
254.919
272.259
9
Lèp X§ 32-622(680®en)
7.090
354.40
2.512.696
2.683.559
13
Lèp X§ 50-559 §/V MTB XK
100
521.18
52.180
55.729
18
Lèp X§ 37-630 (®en)
4.550
247.56
1.126.398
1.202.999
21
Lèp xe thå 38-584 TT1
4.050
365.48
1.480.194
1.580.858
Céng
108.607.698
116.015.843
§Ph©n bæ chi phÝ h¬i nãng, khÝ nÐn
C«ng ty trang bÞ ®ång hå ®o h¬i nãng khÝ nÐn cho tõng xÝ nghiÖp gièng nh chi phÝ ®iÖn n¨ng. Tuy nhiªn, ®ång hå ®o h¬i nãng, khÝ nÐn cho tõng xÝ nghiÖp ®· qu¸ cò kh«ng thÓ sö dông ®îc trong nhiÒu n¨m nay nªn kh«ng thÓ tËp hîp chi phÝ riªng cho tõng xÝ nghiÖp. V× vËy chi phÝ h¬i nãng, khÝ nÐn ®îc tËp hîp cho toµn C«ng ty trªn B¶ng kª sè 4 – biÓu 15 (627P), sau ®ã tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh theo tiªu thøc s¶n lîng s¶n xuÊt vµ ®¬n gi¸ kÕ ho¹ch chi phÝ h¬i nãng, khÝ nÐn cña mçi s¶n phÈm. Cuèi cïng, tæng hîp h¬i nãng, khÝ nÐn cho tõng xÝ nghiÖp( ë ®©y chØ tÝnh ®Õn mét sè s¶n phÈm chÝnh)
BiÓu 18: B¶ng ph©n bæ chi phÝ h¬i nãng khÝ nÐn
Th¸ng 10/2002
§¬n vÞ: ®ång
TT
Tªn s¶n phÈm
SLSX
§¬n gi¸
KH
Chi phÝ kÕ ho¹ch h¬i nãng, khÝ nÐn
Chi phÝ thùc tÕ h¬i nãng, khÝ nÐn
1
Lèp X§ 37-584 (650 ®en )
11890
538.18
6.398.960
6.371.780
2
Lèp X§ 37-584 (650 ®á)
277.123
538.18
149.142.056
148.474.148
3
Lèp X§ 37-584 (650) §/V
19.800
538.18
10.655.964
10.608.289
6
LèpX§37-590(660®en) §B
67.040
1523.53
102.137.451
101.681.290
7
Lèp X§ 32-622(680) §/V
1.060
494.55
524.223
522.268
9
Lèp X§ 32-622(680®en)
7.090
1618.75
11.476.937
11.428.075
13
Lèp X§ 50-559 §/V MTB XK
100
2380.52
238.052
10.500
18
Lèp X§ 37-630 (®en)
4.550
509.09
2.316.359
2.306.791
21
Lèp xe thå 38-584 TT1
4.050
1565.40
6.339.870
6.312.313
Céng
289.229.872
287.715.454
§Ph©n bæ chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh
C«ng ty ¸p dông ph¬ng ph¸p khÊu hao theo theo ®êng th¼ng vµ khung tÝnh khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ®îc ¸p dông theo QuyÕt ®Þnh 166/1999/Q§-BTC ngµy 30/12/1999. Thêi gian khÊu hao b×nh qu©n ë C«ng ty lµ 6 ®Õn 12 n¨m ®èi víi m¸y mãc thiÕt bÞ, 6 ®Õn 10 n¨m ®èi víi ph¬ng tiÖn vËn t¶i truyÒn dÉn, 10 ®Õn 14 n¨m ®èi víi nhµ cöa vËt kiÕn tróc, 40 n¨m ®èi víi nhµ kiªn cè, 10 n¨m ®èi víi nhµ kho vµ b×nh qu©n lµ 4 n¨m ®èi víi thiÕt bÞ qu¶n lý. Cã mét sè m¸y mãc thiÕt bÞ nh khu«n lèp cã c«ng suÊt cao, khÊu hao nhanh vµ ®· háng sau mét n¨m sö dông nhng kh«ng thanh lý ®îc v× Bé Tµi ChÝnh quy ®Þnh thêi gian khÊu hao cho lo¹i tµi s¶n nµy lµ 6 n¨m. Ngîc l¹i, cã mét sè tµi s¶n ®· hÕt khÊu hao nhng vÉn ®îc C«ng ty sö dông.
Theo ph¬ng ph¸p nµy th× møc khÊu hao hµng th¸ng ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
Møc khÊu hao hµng th¸ng
=
Nguyªn gi¸
tµi s¶n cè ®Þnh
*
Tû lÖ khÊu hao
12 th¸ng
Trong th¸ng c¨n cø vµo Sæ theo dâi tµi s¶n cè ®Þnh do phßng KÜ thuËt c¬ n¨ng chuyÓn sang, kÕ to¸n tiÕn hµnh trÝch khÊu hao cho tõng lo¹i tµi s¶n. Sau ®ã tæng hîp cho tõng xÝ nghiÖp vµ lËp B¶ng ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh ®Ó lµm c¨n cø vµo B¶ng kª sè 4 – biÓu 16 (627C). Trªn c¬ së chi phÝ khÊu hao ph¸t sinh ë tõng xÝ nghiÖp, kÕ to¸n gi¸ thµnh tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng s¶n phÈm theo tiªu thøc s¶n lîng s¶n xuÊt vµ ®¬n gi¸ khÊu hao kÕ ho¹ch.
BiÓu 19: B¶ng ph©n bæ khÊu hao TµI s¶n cè ®Þnh
TrÝch XNCS 2, th¸ng 8/2003
§¬nvÞ: ®ång
TT
Tªn s¶n phÈm
SLSX
§¬n gi¸ KH
Chi phÝ khÊu hao kÕ ho¹ch
Chi phÝ khÊu
hao thùc tÕ
Chi phÝ söa ch÷a lín thùc tÕ
1
Lèp X§ 37-584 (650 ®en )
11890
342.16
4.068.282
2.981.324
642.789
2
Lèp X§ 37-584 (650 ®á)
277.123
342.16
94.820.405
69.408.536
14.981.624
3
Lèp X§ 37-584 (650) §/V
19.800
342.16
6.774.768
4.959.130
1.070.413
6
LèpX§37-590(660®en) §B
67.040
286.67
19.218.356
14.067.836
3.036.500
7
Lèp X§ 32-622(680) §/V
1.060
314.42
333.285
243.964
52.659
9
Lèp X§ 32-622(680®en)
7.090
304.59
2.159.543
1.580.786
341.208
13
Lèp X§ 50-559 §/V MTB XK
100
447.93
44.793
32.788
7.106
18
Lèp X§ 37-630 (®en)
4.550
323.66
1.472.653
1.077.982
232.679
21
Lèp xe thå 38-584 TT1
4.050
995.27
4.030.843
2.950.579
583.053
Céng
132.922.928
97.408.786
20.948.031
§Ph©n bæ chi phÝ söa ch÷a lín
§Ó qu¶n lý tèt kho¶n môc chi phÝ ph¸t sinh trong th¸ng vµ tr¸nh g©y sù biÕn ®éng lín ®èi víi gi¸ thµnh s¶n phÈm, C«ng ty thêng xuyªn tiÕn hµnh trÝch tríc chi phÝ söa ch÷a lín. Hµng ngµy, trªn c¬ së kÕ ho¹ch söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh do phßng kÜ thuËt c¬ n¨ng x©y dùng, kÕ to¸n tiÕn hµnh trÝch tríc chi phÝ söa ch÷a lín theo tØ lÖ nhÊt ®èi víi tõng lo¹i tµi s¶n. Cuèi th¸ng, kÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh tiÕn hµnh tæng hîp chi phÝ trÝch tríc trªn B¶ng ph©n bæ khÊu hao vµ chuyÓn cho kÕ to¸n chi phÝ ®Ó kÕ to¸n chi phÝ ph¶n ¸nh chi phÝ nµy trªn B¶ng kª sè 4 (627C).
Sau ®ã tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ söa ch÷a lín t¬ng tù nh viÖc ph©n bæ chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh.
§Ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung kh¸c
♣ Chi phÝ nguyªn vËt liÖu gi¸n tiÕp lµ toµn bé chi phÝ bá ra ®Ó qu¶n lý xÝ nghiÖp nh nguyªn vËt liÖu phô, nhiªn liÖu, phô tïng thay thÕ. VËt liÖu xuÊt cho s¶n xuÊt chung kh«ng chi tiÕt theo tõng lo¹i s¶n phÈm mµ ®îc tËp hîp trªn B¶ng kª sè 4 (627C) vµ cuèi th¸ng míi tiÕn hµnh ph©n bæ cho tõng lo¹i s¶n phÈm. C¨n cø vµo B¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu- C«ng cô dông cô øng víi tµi kho¶n 627 xÝ nghiÖp cao su, kÕ to¸n vµo B¶ng kª sè 4 (627C) cho tµi kho¶n ®èi øng.
♣ Chi phÝ c«ng cô dông cô dïng chung cho xÝ nghiÖp bao gåm c«ng cô dông cô mua ngoµi, c«ng cô dông cô do xÝ nghiÖp c¬ ®iÖn cung cÊp. C«ng ty tiÕn hµnh ph©n bæ 2 lÇn cho c«ng cô dông cô mua ngoµi cã gi¸ trÞ lín vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, cßn c«ng cô dông cô mua ngoµi cã gi¸ trÞ nhá vµ c«ng cô dông cô do xÝ nghiÖp c¬ ®iÖn cung cÊp th× h¹ch to¸n th¼ng vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong th¸ng ph¸t sinh.
C¨n cø vµo B¸o c¸o do xÝ nghiÖp c¬ ®iÖn göi lªn vÒ s¶n phÈm cung cÊp cho c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh vµ c¨n cø vµo B¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu-C«ng cô dông cô, kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi B¶ng kª 627C:
Nî TK 627 (Chi tiÕt theo tõng xÝ nghiÖp)
Cã TK 153 Ph©n bæ 100% gi¸ trÞ c«ng cô dông cô
Cã TK 142 Ph©n bæ 50% gi¸ trÞ c«ng cô dông cô
♣ Chi phÝ nh©n viªn xÝ nghiÖp bao gåm tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng cña ban gi¸m ®èc xÝ nghiÖp, bé phËn thèng kª, bé phËn kü thuËt. Cuèi th¸ng, c¨n cø vµo b¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng cña xÝ nghiÖp göi lªn ®· ®îc phßng Tæ chøc kÝ duyÖt, kÕ to¸n chi phÝ tiÕn hµnh ghi B¶ng kª sè 4 (627C) cho tõng xÝ nghiÖp.
♣ Chi phÝ s¶n xuÊt kh¸c lµ nh÷ng chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c ph¸t sinh ë c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung kÕt chuyÓn tõ B¶ng kª sè 4 (627P) sang. Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c bao gåm chi phÝ tiÕp kh¸ch, héi nghÞ trong xÝ nghiÖp, chi dÞch vô mua ngoµi, chi tr¶ tiÒn lµm thªm giê, tiÒn ca3, tiÒn ®éc h¹i cho c«ng nh©n s¶n xuÊt… Kho¶n chi phÝ nµy kh«ng ghi thêng xuyªn mµ c¨n cø vµo B¸o c¸o cuèi th¸ng cña xÝ nghiÖp vµ B¶ng kª sè 4 (627P) kÕ to¸n míi ph¶n ¸nh trªn B¶ng kª sè 4 (627C):
Nî TK 627 (Chi tiÕt tõng xÝ nghiÖp )
Cã TK 111 Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c
Cã TK 627P Chi phÝ s¶n xuÊt chung phô chuyÓn sang.
Cuèi th¸ng, c¨n cø trªn tæng chi phÝ s¶n xuÊt chung kh¸c tËp hîp ®îc trong kú kÕ to¸n gi¸ thµnh tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ cho tõng s¶n phÈm theo tiªu thøc s¶n lîng nhËp kho vµ ®¬n gi¸ chi phÝ s¶n xuÊt chung kh¸c kÕ ho¹ch
Chi phÝ s¶n xuÊt chung kh¸c
=
Chi phÝ NVL gi¸n tiÕp
+
Chi phÝ CCDC
+
Chi phÝ nh©n viªn xÝ nghiÖp
+
Chi phÝ s¶n xuÊt kh¸c
BiÓu 20: B¶ng ph©n bæ chi phÝ chung kh¸c
TrÝch XNSC 2 , th¸ng 8/ 2003
§¬n vÞ: ®ång
TT
Tªn s¶n phÈm
S¶n l îng
nhËp kho
§¬n gi¸ KH
C. PhÝ SXC kh¸c KH
C. phÝ SXC kh¸c thùc tÕ
1
Lèp X§ 37-584 (650 ®en )
11890
685.44
8.149.881
7.889.085
2
Lèp X§ 37-584 (650 ®á)
277.123
685.44
189.951.189
183.872.751
3
Lèp X§ 37-584 (650) §/V
19.800
1028.17
20.357.766
19.706.317
6
LèpX§37-590(660®en) §B
67.040
810.36
54.326.534
52.642.411
7
Lèp X§ 32-622(680) §/V
1.060
1028.17
1.089.860
1.054.984
9
Lèp X§ 32-622(680®en)
7.090
1105.03
7.834.663
7.583.954
13
Lèp X§ 50-559 §/V MTB XK
100
854.56
85.456
82.721
18
Lèp X§ 37-630 (®en)
4.550
795.11
3.617.750
307.582
21
Lèp xe thå 38-584 TT1
4.050
760.79
3333.081.19919933..
6.051.258
Céng
3. 288.494.298
279.191.063
Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt chung cña tõng xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh ®îc ph©n bæ cho tõng s¶n phÈm ®îc ph¶n ¸nh trªn B¶ng ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung.
Tæng chi phÝ
s¶n xuÊt chung
=
Chi phÝ
®iÖn n¨ng
+
Chi phÝ h¬i nãng, khÝ nÐn
+
Chi phÝ khÊu hao
+
Chi phÝ söa ch÷a lín
+
Chi phÝ sx chung kh¸c
BiÓu 21 B¶ng ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung
XNCS sè 2 Th¸ng 8/2003 §VT: §ång
TT
Tªn s¶n phÈm
Chi phÝ ®iÖn n¨ng
Chi phÝ h¬i nãng, khÝ nÐn
Chi phÝ khÊu
hao thùc tÕ
Chi phÝ söa ch÷a lín thùc tÕ
C. phÝ SXC kh¸c thùc tÕ
Tæng céng chi phÝ SXC
1
Lèp X§ 37-584 (650 ®en )
3.323.989
6.371.780
2.981.324
642.789
7.889.085
21.218.967
2
Lèp X§ 37-584 (650 ®á)
77.457.618
148.474.148
69.408.536
14.981.624
183.872.751
494.194.677
3
Lèp X§ 37-584 (650) §/V
5.534.256
10.608.289
4.959.130
1.070.413
19.706.317
41.878.405
6
LèpX§37-590(660®en) §B
23.882.247
101.681.290
14.067.836
3.036.500
52.642.411
195.310.284
7
Lèp X§ 32-622(680) §/V
272.259
522.268
243.964
52.659
1.054.984
2.146.134
9
Lèp X§ 32-622(680®en)
2.683.559
11.428.075
1.580.786
341.208
7.583.954
23.887.582
13
Lèp X§ 50-559 §/V MTB XK
55.729
10.500
32.788
7.106
82.721
159.334
18
Lèp X§ 37-630 (®en)
1.202.999
2.306.791
1.077.982
232.679
307.582
5.128.033
21
Lèp xe thå 38-584 TT1
1.580.858
6.312.313
2.950.579
583.053
6.051.258
17.478.061
Céng
116.015.843
287.715.454
97.408.786
20.948.031
279.191.063
801.401.477
3.4. H¹ch to¸n chi phÝ thiÖt h¹i trong s¶n xuÊt
♣ H¹ch to¸n thiÖt h¹i vÒ s¶n phÈm háng
S¶n phÈm háng lµ nh÷ng s¶n phÈm kh«ng ®¹t tiªu chuÈn chÊt lîng vµ ®Æc ®iÓm kü thuËt cña s¶n xuÊt vÒ mµu s¾c, kÝch cì, träng lîng…Tuú theo møc ®é mµ s¶n phÈm háng ®îc chia lµm 2 lo¹i lµ s¶n phÈm háng cã thÓ söa ch÷a ®îc vµ s¶n phÈm háng kh«ng söa ch÷a ®îc. Do h¹n chÕ vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ vµ kh©u pha trén ho¸ chÊt ®ßi hái ®é chÝnh x¸c cao nªn hµng th¸ng C«ng ty ph¶i chÊp nhËn mét tØ lÖ s¶n phÈm háng nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn, C«ng ty l¹i kh«ng x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n phÈm háng trong ®Þnh møc vµ s¶n phÈm háng ngoµi ®Þnh møc lµm khã kh¨n cho kh©u qu¶n lý vµ kh¾c phôc t×nh tr¹ng s¶n phÈm háng.
Theo nguyªn t¾c c¸c kho¶n thiÖt h¹i ph¶i theo dâi chÆt chÏ vÒ n¬i ph¸t sinh còng nh ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nh÷ng kho¶n chi phÝ kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ nµy ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p nh»m n©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm cña ngêi lao ®éng trong s¶n xuÊt. Nhng trªn thùc tÕ, phßng kÕ to¸n kh«ng theo dâi kho¶n thiÖt h¹i vÒ s¶n phÈm háng mµ chØ theo dâi riªng ë xÝ nghiÖp, n¬i ph¸t sinh nh÷ng kho¶n thiÖt h¹i. Do vËy toµn bé chi phÝ s¶n phÈm háng kh«ng söa ch÷a ®îc ®Òu ®îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm nhËp kho trong kú. Cßn ®èi víi s¶n phÈm háng cã thÓ söa ch÷a ®îc ®îc theo dâi chÆt chÏ t¹i xÝ nghiÖp vµ ®îc coi lµ s¶n phÈm dë dang cuèi kú ®Ó sang kú sau söa ch÷a.
♣ H¹ch to¸n thiÖt h¹i vÒ ngõng s¶n xuÊt
Trong thêi gian ngõng s¶n xuÊt dï lý do kh¸ch quan hay chñ quan ®Òu g©y ra sù bÊt lîi ®èi víi doanh nghiÖp bëi trong thêi gian nµy C«ng ty kh«ng tiÕn hµnh s¶n xuÊt nhng vÉn ph¶i bá ra mét sè kho¶n chi phÝ ®Ó duy tr× ho¹t ®éng nh tiÒn c«ng, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chi phÝ b¶o dìng… V× vËy mäi kho¶n thiÖt h¹i do ngõng s¶n xuÊt ®Òu ®îc C«ng ty theo dâi rÊt chÆt chÏ theo quy t¾c: Nh÷ng kho¶n thiÖt h¹i theo kÕ ho¹ch dù kiÕn ®îc tiÕn hµnh trÝch tríc vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, cßn nh÷ngkho¶n thiÖt h¹i vÒ ngõng s¶n xuÊt ®ét xuÊt kh«ng ®îc phÐp tÝnh vµo gi¸ thµnh mµ sÏ tÝnh vµo chi phÝ bÊt thêng hoÆc quy tr¸ch nhiÖm båi thêng.
III. Thùc tr¹ng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang t¹i c«ng ty:
1. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang
a) Néi dung s¶n phÈm dë dang
C«ng ty x¸c ®Þnh s¶n phÈm dë dang gåm cã b¸n thµnh phÈm cha kÕt thóc giai ®o¹n cuèi cïng, s¶n phÈm háng cã thÓ söa ch÷a ®îc vµ thµnh phÈm hoµn thµnh nhng v× lý do nµo ®ã cha ®îc nhËp kho.
B¸n thµnh phÈm cha kÕt thóc giai ®o¹n cuèi cïng lµ nh÷ng s¶n phÈm ®ang chê lu ho¸ vµo thêi ®iÓm cuèi kú. Nh÷ng b¸n thµnh phÈm nµy ®· kÕt tinh 100% chi phÝ nguyªn vËt liÖu vµo gi¸ trÞ b¸n thµnh phÈm, cßn chi phÝ chÕ biÕn míi chØ kÕt tinh 90% gi¸ trÞ b¸n thµnh phÈm.
S¶n phÈm háng cã thÓ söa ch÷a ®îc lµ s¶n phÈm ®· kÕt tinh ®ñ 100% chi phÝ s¶n xuÊt, nhng do sai thiÕt kÕ, kh«ng ®ñ tiªu chuÈn quy ®Þnh chÊt lîng ®Ó nhËp kho, ®îc ®Ó l¹i kú sau ®Ó söa ch÷a. C«ng ty kh«ng më tµi kho¶n riªng ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý sau nµy mµ h¹ch to¸n söa ch÷a s¶n phÈm háng vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho.
S¶n phÈm hoµn thµnh ®· tr¶i qua giai ®o¹n chÕ biÕn cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kÕt tinh ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt nhng cha qua kh©u kiÓm tra chÊt lîng nªn cha ®îc nhËp kho.
Chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm cña C«ng ty ng¾n, s¶n phÈm n»m trªn d©y truyÒn c«ng nghÖ kh«ng nhiÒu, do vËy C«ng ty kh«ng coi nh÷ng s¶n phÈm n»m trªn d©y chuyÒn c«ng nghÖ lµ s¶n phÈm dë dang. Víi c¸ch x¸c ®Þnh nh vËy thuËn lîi cho c«ng t¸c kiÓm kª sè lîng s¶n phÈm dë dang cuèi kú.
b) C¸c bíc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú
♣ Bíc 1: X¸c ®Þnh sè lîng s¶n phÈm dë dang cuèi kú (spdd)
Sè lîng spdd
cuèi th¸ng
=
Sè lîng spdd ®Çu th¸ng
+
Sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong th¸ng
-
Sè lîng s¶n phÈm nhËp kho trong th¸ng
♣ Bíc 2: X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú
§èi víi c¸c s¶n phÈm cña C«ng ty Cao su Sao vµng, c¸c yÕu tè chi phÝ cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm nªn C«ng ty ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú theo chi phÝ nguyªn liÖu chÝnh, nguyªn liÖu phô, ®iÖn n¨ng, h¬i nãng khÝ nÐn, khÊu hoa vµ söa ch÷a lín cßn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung kh¸c ®îc ph©n bæ hÕt cho s¶n phÈm nhËp kho trong kú. Theo ph¬ng ph¸p nµy, chi phÝ s¶n phÈm dë dang cuèi kú ®îc tÝnh cho tõng lo¹i s¶n phÈm vµ tõng yÕu tè chi phÝ kÓ trªn. Cô thÓ:
Chi phÝ
sxj dd
cuèi kú
cña sp i
=
Chi phÝ sxj dd
®Çu kú cña sp i
+
Chi phÝ sxj ph¸t sinh
trong kú cña sp i
*
Sè lîng sp i dd
cuèi kú
Sè lîng sp i
hoµn thµnh nhËp kho
+
Sè lîng sp i dd
cuèi kú
Tæng chi phÝ sxdd
cuèi kú
=
n
Chi phÝ sxdd
cuèi kú sp i
S
i =1
Trong ®ã i lÇn lît lµ tõng lo¹i s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú
j lÇn lît lµ chi phÝ nguyªn liÖu chÝnh, nguyªn liÖu phô, ®iÖn, h¬i nãng khÝ nÐn, khÊu hao vµ chi phÝ söa ch÷a lín.
VÝ dô ®èi víi s¶n phÈm lèp xe ®¹p 37-584 (650 ®en) th¸ng 8 n¨m 2003:
Chi phÝ nguyªn liÖu chÝnh dë dang ®Çu kú lµ 23.841.260 ®ång.
Chi phÝ nguyªn liÖu chÝnh ph¸t sinh trong kú lµ 101.839.904 ®ång.
Sè lîng s¶n phÈm nhËp kho lµ 11.890 chiÕc.
Sè lîng s¶n phÈm dë dang cuèi th¸ng lµ 40
Khi ®ã, chi phÝ nguyªn liÖu chÝnh dë dang cuèi kú lµ
23.841.260 + 101.839.904
11890 + 40
* 40 = 421.395 ®ång
T¬ng tù ta cã thÓ tÝnh ®îc gi¸ trÞ dë dang cuèi k× theo c¸c chi phÝ kh¸c.
c) Tr×nh tù h¹ch to¸n tæng hîp gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú
Hµng th¸ng, trªn c¬ së kÕt qu¶ kiÓm tra cña bé phËn KCS vµ t×nh h×nh theo dâi s¶n phÈm dë dang cña nh©n viªn xÝ nghiÖp, xÝ nghiÖp göi b¸o c¸o s¶n phÈm tån kho cuèi kú cho phßng kÕ to¸n ®Ó ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang. Theo ph¬ng ph¸p tÝnh nh trªn, kÕ to¸n gi¸ thµnh lËp B¶ng ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú c¨n cø trªn B¶ng ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú, c¸c B¶ng ph©n bæ vµ sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt, nhËp kho trong kú. Cuèi th¸ng, sè liÖu trªn cét ‘Céng’ cña b¶ng nµy lµ c¨n cø ®Ó vµo B¶ng kª sè 4 (TK 154) cho cét ‘D cuèi kú’.
2. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt
a) Tµi kho¶n sö dông
C«ng ty tæ chøc kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn do ®ã kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 154 ‘Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang’ ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. Tµi kho¶n 154 ®îc më chi tiÕt theo theo 5 xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh:
+ TK 1541 CP SXKD DD XNCS 1
+ TK 1542 CP SXKD DD XNCS 2
+ TK 1543 CP SXKD DD XNCS 3
+ TK 1544 CP SXKD DD XNCS 4
+ TK 1545 CP SXKD DD Xëng luyÖn Xu©n Hoµ
♣ Néi dung tµi kho¶n 154 nh sau:
Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong th¸ng.
Bªn Cã: Ghi gi¶m chi phÝ b¸n thµnh phÈm.
Tæng gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ cña s¶n phÈm ®· nhËp kho.
D Nî: Gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú (nÕu cã) vµ gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú (nÕu cã).
b) Chøng tõ vµ sæ s¸ch kÕ to¸n
♣ Chøng tõ kÕ to¸n
- C¸c b¶ng ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt:
+ B¶ng ph©n bæ chi phÝ b¸n thµnh phÈm
+ B¶ng ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh kh¸c
+ B¶ng ph©n bæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô
+ B¶ng ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung
+ B¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng
- B¶ng ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú vµ cuèi kú
♣ Sæ s¸ch kÕ to¸n
- B¶ng kª sè 4 – TK 154 tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
- NhËt ký chøng tõ 7
- Sæ c¸i tµi kho¶n 154, 1521, 621, 622, 627 vµ c¸c tµi kho¶n liªn quan kh¸c
c) Tr×nh tù h¹ch to¸n
Cuèi th¸ng, c¨n cø vµo c¸c b¶ng ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt nh trªn, kÕ to¸n tæng hîp vµo B¶ng kª sè 4 (TK154) cho tõng xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh, tõng tµi kho¶n chi phÝ t¬ng øng vµ tõng s¶n phÈm. Thùc chÊt lµ kÕ to¸n ghi:
Nî 154( Chi tiÕt cho tõng xÝ nghiÖp)
Cã TK 1521 B¸n thµnh phÈm
Cã TK 621 (2,3,7) Chi phÝ s¶n xuÊt nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
Cã TK 622 Chi phÝ tiÒn nh©n c«ng trùc tiÕp
Cã TK 627 Chi phÝ s¶n xuÊt chung
§ång thêi, c¨n cø vµo B¶ng ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang ®Çu kú vµ cuèi kú, kÕ to¸n tæng hîp vµo cét ‘D ®Çu kú’ vµ ‘D cuèi kú’ cho tõng s¶n phÈm. Trªn c¬ së ®ã tÝnh ra gi¸ trÞ thµnh phÈm nhËp kho trong th¸ng vµ ph¶n ¸nh vµo cét Cã 154/ Nî 155.
Gi¸ trÞ s¶n phÈm nhËp kho trong th¸ng
=
D ®Çu kú
+
Chi phÝ s¶n xuÊt
ph¸t sinh trong th¸ng
-
D cuèi kú
Ngoµi ra, B¶ng kª sè 4 (TK154) cßn theo dâi Bªn Cã tµi kho¶n 154:
- KÕt chuyÓn gi¶m trõ chi phÝ b¸n thµnh phÈm (sö dông ë giai ®o¹n 2) vµo thêi ®iÓm cuèi kú:
Nî TK 15211, 15213 BTP cao su, BTP Xu©n Hoµ t¹i C«ng ty
Cã TK 154 (Chi tiÕt theo tõng xÝ nghiÖp)
- S¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho cuèi kú:
Nî TK 155 Thµnh phÈm
Cã TK 154 (Chi tiÕt theo tõng xÝ nghiÖp)
- S¶n phÈm cao su kÜ thuËt nhËp kho vµ kÕt chuyÓn gi¶m trõ chi phÝ tanh (®îc sö dông ë giai ®o¹n 2) vµo thêi ®iÓm cuèi kú. XÝ nghiÖp cao su sè 2 kh«ng s¶n xuÊt cao su kÜ thuËt nªn bót to¸n díi ®©y chØ ph¶n ¸nh viÖc kÕt chuyÓn gi¶m trõ chi phÝ b¸n thµnh phÈm:
Nî TK 1521
Cã TK 154 (Chi tiÕt theo tõng xÝ nghiÖp)
- B¸n thµnh phÈm cung cÊp cho c¸c xÝ nghiÖp kh¸c, c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc hay b¸n ra ngoµi (theo ®¬n ®Æt hµng):
Nî TK 15213 B¸n thµnh phÈm
Cã TK 154 (Chi tiÕt theo tõng xÝ nghiÖp)
Nh vËy, B¶ng kª sè 4 (TK 154) cña C«ng ty kh¸ phøc t¹p, chi phÝ b¸n thµnh phÈm cao su ®îc ph¶n ¸nh c¶ bªn Nî vµ bªn Cã tµi kho¶n 154…Cuèi cïng, trªn c¬ së sè liÖu tæng céng toµn C«ng ty cña B¶ng kª sè 4 (TK 154) (BiÓu 22) vµ mét sè sæ chi phÝ cã liªn quan kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµo NhËt ký chøng tõ sè 7 (BiÓu 23) råi vµo Sæ c¸i cho c¸c tµi kho¶n cã liªn quan nh Sæ C¸i TK 621, 622, 627, 154.
IV. Thùc tr¹ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty Cao su Sao Vµng:
1. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh
ViÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ bíc quan träng ®Çu tiªn ®èi trong toµn bé c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Bëi lÏ, ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¨n cø ®Ó lùa chän ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh phï hîp, lµ c¬ së cho viÖc ph©n tÝch gi¸ thµnh vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. NhËn thøc ®îc tÇm quan träng Êy, C«ng ty ®· cã sù xem xÐt vµ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh.
C«ng ty Cao su Sao vµng lµ mét doanh nghiÖp chuyªn s¶n xuÊt c¸c lo¹i s¨m lèp xe ®¹p, xe m¸y, « t«… ®a d¹ng vÒ quy c¸ch vµ kÝch cì trªn quy tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p theo kiÓu chÕ biÕn liªn tôc. Quy tr×nh s¶n xuÊt cña 4 xÝ nghiÖp cao su ®îc chia lµm 2 giai ®o¹n. KÕt thóc giai ®o¹n thø nhÊt, b¸n thµnh phÈm ®îc bé phËn KCS kiÓm tra vµ ®a vµo s¶n xuÊt ë giai ®o¹n tiÕp theo chø kh«ng nhËp kho nªn kh«ng ®îc coi lµ thµnh phÈm mµ chØ cã c¸c b¸n thµnh phÈm hoµn thµnh ë giai ®o¹n c«ng nghÖ cuèi cïng míi ®îc coi lµ thµnh phÈm. Do ®ã, ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña C«ng ty lµ s¶n phÈm hoµn thµnh ë bíc c«ng nghÖ cuèi cïng cña tõng mÆt hµng trong tõng xÝ nghiÖp. Cô thÓ ë xÝ nghiÖp cao su sè 2, ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ lèp xe ®¹p hoµn thµnh ë giai ®o¹n cuèi cïng cña quy tr×nh c«ng nghÖ. Tuy nhiªn, b¸n thµnh phÈm kh«ng chØ phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña riªng xÝ nghiÖp mµ cßn ®Ó b¸n ra (theo ®¬n ®Æt hµng) vµ cÊp cho c¸c xÝ nghiÖp kh¸c, c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc khi cÇn thiÕt. V× vËy, b¸n thµnh phÈm còng ®îc coi lµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh, nhng c¸ch tÝnh gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c toµn bé chi phÝ bá ra.
2. Kú tÝnh gi¸ thµnh
Do ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt cña C«ng ty lµ s¶n xuÊt s¶n phÈm víi khèi lîng lín, chu kú s¶n xuÊt ng¾n, s¶n phÈm nhËp kho liªn tôc vµ t¬ng ®èi æn ®Þnh vÒ chñng lo¹i nªn C«ng ty x¸c ®Þnh kú tÝnh gi¸ thµnh lµ mét th¸ng vµ thêi ®iÓm tÝnh gi¸ thµnh lµ cuèi mçi th¸ng. ViÖc x¸c ®Þnh kú tÝnh gi¸ thµnh nh vËy kh«ng nh÷ng phï hîp víi kú h¹ch to¸n mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt, ®¶m b¶o tÝnh to¸n nhanh chãng, cung cÊp kÞp thêi sè liÖu vÒ gi¸ thµnh thùc tÕ, ph¸t huy ®îc ®Çy ®ñ chøc n¨ng gi¸m ®èc t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh, phôc vô tèt cho yªu cÇu qu¶n lý cña C«ng ty.
3. §¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh
§¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh ë C«ng ty Cao su lµ ®¬n vÞ ®ång/chiÕc ®èi víi c¸c lo¹i thµnh phÈm ë xÝ nghiÖp cao su chÝnh. Cßn ®èi víi c¸c s¶n phÈm ë xÝ nghiÖp phô trî hay ®èi víi c¸c lo¹i b¸n thµnh phÈm th× tuú tõng chñng lo¹i s¶n phÈm, dÞch vô, lao vô mµ lùa chän ®¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh phï hîp. VÝ dô ®èi víi c¸c lo¹i tanh th× kÕ to¸n sö dông ®¬n vÞ tÝnh lµ ®ång/sîi, ®èi víi ®iÖn n¨ng lµ ®ång/kw, ®èi víi c¸c s¶n phÈm cao su lµ ®ång/kg…
4. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh
4.1 Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm
Bíc 1: TÝnh tæng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch tõng lo¹i b¸n thµnh phÈm
Tæng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch b¸n thµnh phÈm
=
Tæng sè b¸n thµnh phÈm i
*
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ kÕ ho¹ch
b¸n thµnh phÈm i
Bíc 2: TÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ cña tõng b¸n thµnh phÈm
TØ lÖ chi phÝ =
Tæng gi¸ thµnh thùc tÕ cñab¸n thµnh phÈm
Tæng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cña b¸n thµnh phÈm
Gi¸ thµnh thùc tÕ
b¸n thµnh phÈm i
=
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch b¸n thµnh phÈm i
*
TØ lÖ chi phÝ
4.2 Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
Ph¬ng tÝnh gi¸ thµnh mµ C«ng ty ¸p dông lµ ph¬ng ph¸p gi¶n ®¬n cã b¸n thµnh phÈm. Theo ph¬ng ph¸p nµy tõng kho¶n môc chi phÝ t¬ng øng víi s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho ®îc tÝnh nh sau:
Chi phÝ
kho¶n môc i
=
Chi phÝ spdd
®Çu th¸ng
+
Chi phÝ s¶n xuÊt
trong th¸ng
-
Chi phÝ spdd cuèi th¸ng
Sau ®ã tÝnh tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm thùc tÕ:
Tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm thùc tÕ
=
n
Chi phÝ
kho¶n môc i
S
i = 1
Trong ®ã i lµ c¸c kho¶n môc chi phÝ nh: chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh, nguyªn vËt liÖu phô, tiÒn l¬ng, c¬m c«ng nghiÖp, b¶o hiÓm, kinh phÝ c«ng ®oµn, khÊu hao söa ch÷a lín, chi phÝ h¬i nãng, khÝ nÐn, ®iÖn n¨ng vµ chi phÝ chung kh¸c.
Cuèi cïng, dùa trªn tæng gi¸ thµnh vµ sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho, kÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm:
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ
s¶n phÈm
=
Tæng gi¸ thµnh thùc tÕ
Sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho
Theo ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trªn, kÕ to¸n gi¸ thµnh lËp B¶ng tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ (BiÓu 24 trang bªn) trªn c¬ së B¶ng kª sè 4 (TK 154), B¶ng ph©n bæ chi phÝ chung, B¶ng ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi th¸ng tríc vµ B¶ng ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi th¸ng nµy.
4. Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn chØ tiªu chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
Phßng kÕ to¸n tµi chÝnh cña C«ng ty Cao su Sao vµng kh«ng chØ cã nhiÖm vô thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n mµ cßn cã nhiÖm vô ph©n tÝch ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty cho l·nh ®¹o cÊp trªn. Theo nhiÖm vô ®ã, nh©n viªn kÕ to¸n cã nhiÖm vô ph©n tÝch tõng phÇn hµnh do m×nh phô tr¸ch vµo cuèi kú. Còng nh c¸c phÇn hµnh kh¸c, phÇn hµnh kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh tiÕn hµnh ph©n tÝch sau mçi kú tÝnh gi¸ thµnh hay khi cã sù biÕn ®éng lín vÒ ®Þnh møc chi phÝ kÕ ho¹ch hoÆc khi cã yªu cÇu cña cÊp trªn.
1. Ph©n tÝch gi¸ thµnh s¶n phÈm theo c¸c kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt
B¶ng ph©n tÝch gi¸ thµnh
XNCS sè 2, th¸ng 8/2003 §¬n vÞ: §ång
Kho¶n môc chi phÝ
KÕ ho¹ch
Thùc tÕ
Chªnh lÖch
Sè tiÒn
TØ träng
%
Sè tiÒn
TØ träng
%
Sè tiÒn
TØ träng
%
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)=(3)-(1)
(6)=(4)-(2)
1. NVL TT
4.921.871.329
3.339.604.688
-1.582.266.641
-32.14
_ CP NVLCTT
4.796.167.754
57,9
3.284.640.595
70,5
-1.511.527.159
-31.5
_ CP NVLP TT
125.703.575
8,8
54.964.093
1,2
-70.739.482
-56.27
2. NCTT
339.138.346
4,1
519.337.371
11,1
180.199.025
53.1
3. CP SXC
_ KhÊu hao, söa ch÷a lín
265.845.856
3,2
118.456.817
2,5
-147.389.039
-55.4
_ H¬i nãng, khÝ nÐn
289.229.872
3,5
287.715.454
6,17
-1.514.418
-0.5
_ §iÖn
108.607.698
1,3
116.015.843
2,5
7.408.145
6.8
_ Chi phÝ s¶n xuÊt chung kh¸c
288.494.298
3,5
279.191.063
5,9
-9.303.235
-3.22
Céng
8.278.059.723
4.660.221.236
-3.617.838.487
Trong ®ã:
Chi phÝ kÕ ho¹ch
tõng kho¶n môc chi phÝ
=
n
Sè lîng spi nhËp kho
Thùc tÕ
*
§¬n gi¸ chi phÝ kÕ ho¹ch cña s¶n phÈm i nhËp kho t¬ng øng
å
i =1
Chi phÝ thùc tÕ
tõng kho¶n môc
chi phÝ
=
n
å
i =1
Sè lîng spi
nhËp kho
thùc tÕ
*
§¬n gi¸ chi phÝ thùc tÕ cña s¶n phÈm i nhËp kho t¬ng øng
MÆc dï mét sè kho¶n môc chi phÝ t¨ng ®¸ng kÓ nhng ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh cña xÝ nghiÖp cao su sè 2 C«ng ty cÇn tÝnh ra chØ tiªu sau:
TØ lÖ %
hoµn thµnh KH toµn bé sp
=
n
å
i =1
Sè lîng spi nhËp kho thùc tÕ
*
Gi¸ thµnh thùc tÕ spi nhËp kho
t¬ng øng
*
100
n
å
i =1
Sè lîng spi nhËp kho thùc tÕ
*
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch spi nhËp kho
t¬ng øng
Theo c«ng thøc trªn:
Tö sè = 4.660.221.236 ®ång
MÉu sè = 8.278.059.723 ®ång. (Nguån sè liÖu: B¶ng ph©n tÝch gi¸ thµnh)
Khi ®ã TØ lÖ %hoµn thµnh KH toµn bé sp lèp xe ®¹p (XNCS 2)
4.660.221.236
*
100
=
56,39(%)
8.278.059.723
Nh vËy, XÝ nghiÖp cao su sè 2 ®· hoµn thµnh vît møc kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm lèp xe ®¹p. NghÜa lµ doanh nghiÖp ®· tiÕt kiÖm 1 lîng chi phÝ lµ 3.617.838.487 ®ång. Tuy nhiªn kh«ng ph¶i kho¶n môc nµo trong gi¸ thµnh còng ®îc sö dông tiÕt kiÖm. Cô thÓ:
Kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®· sö dông tiÕt kiÖm mét lîng lµ 1.511.527.159 ®ång. Vµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô trùc tiÕp ®îc sö dông tiÕt kiÖm lµ 70.739.482 ®ång.
Kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµ kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt ®· sö dông hÕt søc l·ng phÝ, sè tiÒn t¨ng thªm lµ 180.199.025. Tuy nhiªn kh«ng ph¶i yÕu tè nµo trong kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt còng sö dông l·ng phÝ mµ chØ cã yÕu tè ®iÖn n¨ng lµ t¨ng sè tiÒn lµ: 7.408.145 ®ång.
§Ó t×m hiÓu nguyªn nh©n lµm gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ sù biÕn ®éng trong tõng kho¶n môc, C«ng ty cÇn nghiªn cøu ®èi víi tõng kho¶n môc chi phÝ.
ViÖc nghiªn cøu sù t¨ng gi¶m cña c¸c kho¶n môc chi phÝ cã thÓ dùa vµo c¸c b¶ng ph©n bæ chi phÝ ®· tr×nh bµy t¹i c¸c phÇn trªn.
2. Ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng cña tõng kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh
2.1 Ph©n tÝch kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
Nh×n chung, C«ng ty ®· hoµn thµnh vît møc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp lµ 1.582.266.641®ång. Trong ®ã chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh trùc tiÕp gi¶m 1.511.527.159 ®ång vµ chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô trùc tiÕp gi¶m 70.739.482 ®ång do ¶nh hëng cña ®¬n gi¸ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
Kho¶n môc nµy thêng chiÕm tØ träng lín trong gi¸ thµnh, do ®ã nã thêng lµ nh©n tè chñ yÕu g©y ra sù biÕn ®éng ®èi víi gi¸ thµnh s¶n phÈm. V× vËy, sau khi ®¸nh gi¸ s¬ bé kho¶n môc nµy C«ng ty cÇn tiÕn hµnh ph©n tÝch cô thÓ cho tõng s¶n phÈm. Tuy nhiªn, C«ng ty kh«ng ®i s©u vµo ph©n tÝch tõng yÕu tè cÊu thµnh ®¬n gi¸ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp (bao gåm ®Þnh møc tiªu hao vËt liÖu vµ ®¬n gi¸ cña tõng vËt liÖu ®ã) nªn khã cã thÓ ®a ra kÕt luËn chÝnh x¸c vÒ nguyªn nh©n cña viÖc gi¶m chi phÝ nguyªn vËt liÖu: do c«ng t¸c b¶o qu¶n, qu¶n lý tèt nªn tr¸nh ®îc viÖc thÊt tho¸t nguyªn vËt liÖu hay do hiÖu qu¶ cña viÖc ®Çu t n©ng cÊp trang thiÕt bÞ s¶n xuÊt hay do sù gi¶m gi¸ gi¸ c¶ nguyªn vËt liÖu trªn thÞ trêng…
2.2 Ph©n tÝch kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
Tõ B¶ng ph©n tÝch chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp cho thÊy C«ng ty ®· l·ng phÝ mét lîng chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ 180.199.025®ång. Trong ®ã, do ¶nh hëng cña s¶n lîng nhËp kho vµ ®¬n gi¸ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµm chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp t¨ng. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp t¨ng khi s¶n lîng nhËp kho thùc tÕ t¨ng so víi kÕ ho¹ch lµ dÊu hiÖu hÕt søc b×nh thêng. Nhng chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp t¨ng do ®¬n gi¸ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp t¨ng kh«ng hoµn toµn do c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng vµ ý thøc cña lao ®éng mµ do lçi cña Phßng KÕ ho¹ch ®· kh«ng ®a ra ®¬n gi¸ chi phÝ nh©n c«ng cha hîp lý vµ kh«ng s¸t víi thùc tÕ.
2.3 Ph©n tÝch kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung
Qua ph©n tÝch cho thÊy kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt chung gi¶m nhiÒu nhÊt so víi kÕ ho¹ch lµ 150.798.547®ång. §iÒu nµy chÞu ¶nh hëng cña 2 nh©n tè: s¶n lîng nhËp kho vµ ®¬n gi¸ chi phÝ s¶n xuÊt chung.
Cã 2 nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù biÕn ®éng Êy:
- Nguyªn nh©n kh¸ch quan: Chi phÝ s¶n xuÊt chung ®· cã thÓ kiÓm so¸t tèt h¬n tríc (c¶ xÝ nghiÖp s¶n xuÊt chÝnh vµ xÝ nghiÖp s¶n xuÊt phô trî).
- Nguyªn nh©n chñ quan lµ do ®¬n gi¸ chi phÝ s¶n xuÊt chung kÕ ho¹ch ®· cã ®iÒu chØnh s¸t víi thùc tiÔn, viÖc qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt chung kh«ng cßn láng lÎo, hiÖu qu¶ sö dông m¸y mãc ®îc n©ng cao vµ ý thøc cña ngêi lao ®éng trong viÖc b¶o qu¶n tµi s¶n vµ c«ng t¸c sö dông tiÕt kiÖm n¨ng lîng bít h¹n chÕ…
Nh vËy, qua qu¸ tr×nh ph©n tÝch c¸c kho¶n môc chi phÝ s¶n xuÊt trong gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n C«ng ty sÏ t×m ra nguyªn nh©n gi¶m tõ ®ã cã nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp x¸c ®¸ng cho c¸c nhµ qu¶n lý, gióp c¸c nhµ qu¶n lý t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p tèi u nhÊt ®Ó tiÕt kiÖm h¬n n÷a chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, n©ng cao tÝch luü cho doanh nghiÖp ®ång thêi t¨ng cêng søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng ®Çy biÕn ®éng trong nh÷ng n¨m sau.
PhÇn III :
Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c«ng ty
C«ng ty lµ mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt thuéc thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh, chÞu sù chØ ®¹o qu¶n lý cña nhµ níc, nhng c«ng ty ®· chñ ®éng nghiªn cøu tõng bíc thùc hiÖn vµ t×m ®îc m« h×nh qu¶n lý h¹ch to¸n khoa häc, hîp lý phï hîp víi ®Þa bµn ho¹t ®éng, quy m« vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c cña C«ng ty trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Chñ ®éng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ cã uy tÝn trªn thÞ trêng trong lÜnh vùc s¶n xuÊt c¸c lo¹i. C«ng ty ®· s¶n xuÊt kinh doanh thùc sù cã l·i trong c¬ chÕ chuyÓn ®èi (tËp trung bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ trêng ), nã ®îc thÓ hiÖn qua kÕt qu¶ b¸o c¸o tµi chÝnh hµng n¨m. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y gi¸ trÞ tæng s¶n lîng ®· kh«ng ngõng t¨ng lªn vµ t¨ng m¹nh tõ 123.669.128.000 ®ång n¨m 2000 lªn 147.311.000.000 ®ång n¨m 2001. N¨m 2002 dù kiÕn ®a gi¸ trÞ tæng s¶n lîng lªn 175.000.000.000 ®ång. Trong quÝ I vµ II C«ng ty ®· hoµn thµnh vît møc kÕ ho¹ch.
Cã ®îc kÕt qu¶ ®ã lµ nhê sù v¬n lªn vµ kh«ng ngõng ®æi míi cña C«ng ty, tríc hÕt lµ sù n¨ng ®éng s¸ng t¹o, lßng quyÕt t©m cña ban Gi¸m ®èc, nh÷ng ngêi ®· hÕt lßng tËn tuþ víi C«ng ty vµ toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty, trong ®ã cã sù ®ãng gãp kh«ng nhá cña phßng kÕ to¸n – tµi vô.
§Ó ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tÝch trªn C«ng ty ®· tr¨n trë quyÕt t©m t×m ra mét híng ®i ®óng cho m×nh, gi¶m lao ®éng gi¸n tiÕp, hoµn thiÖn c¸c phßng ban chøc n¨ng trong ®ã cã phßng kÕ to¸n tµi vô. VÒ bé m¸y qu¶n lý C«ng ty ®· tæ chøc mét bé m¸y qu¶n lý rÊt gän nhÑ, hîp lý, thay thÕ dÇn lao ®éng thñ c«ng b»ng viÖc tin häc ho¸ c¸c phÇn qu¶n lý, phßng ban chøc n¨ng ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cung cÊp kÞp thêi chÝnh x¸c c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cho l·nh ®¹o C«ng ty trong viÖc gi¸m s¸t kü thuËt, s¶n xuÊt s¶n phÈm, qu¶n lý vµ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho C«ng ty ®îc chñ ®éng trong t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, quan hÖ víi kh¸ch hµng vµ ngµy cµng cã uy tÝn trªn thÞ trêng ®¶m b¶o ®øng v÷ng trong c¹nh tranh.
VÒ tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n: phßng kÕ to¸n – tµi vô cña C«ng ty ®îc bè trÝ hîp lý, chÆt chÏ c¸c c«ng viÖc ®îc giao ®îc ph©n c«ng mét c¸ch râ rµng, cô thÓ phï hîp víi yªu cÇu cña tõng bé phËn. Tr×nh ®é nghiÖp vô cña kÕ to¸n viªn lu«n ®îc chó ý n©ng cao c¶ vÒ chuyªn m«n còng nh tin häc gióp cho kÕ to¸n trëng thùc hiÖn ®îc sù l·nh ®¹o tËp trung thèng nhÊt. §éi ngò kÕ to¸n viªn hÇu hÕt cã tr×nh ®é n¨ng lùc, nhiÖt t×nh vµ trung thùc ®· cã nhiÒu n¨m kinh nghiÖm trong c«ng t¸c kÕ to¸n xøng ®¸ng lµ c¸nh tay ®¾c lùc cho bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty.
Qua mét thêi gian ng¨n t×m hiÓu vµ tiÕp cËn víi c«ng t¸c qu¶n lý, c«ng t¸c quyÕt to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng. §îc sù quan t©m gióp ®ì tËn tuþ cña ban l·nh ®¹o C«ng ty vµ ®Æc biÖt lµ phßng kÕ to¸n – tµi vô ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho t«i nghiªn cøu vµ lµm quen víi thùc tÕ, cñng cè thªm kiÕn thøc ®· häc ë nhµ trêng vµ liªn hÖ víi thùc tiÔn c«ng t¸c.
Tuy hiÓu biÕt vÒ thùc tÕ cha nhiÒu còng nh cha cã thêi gian ®Ó t×m hiÓu kü c«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty nhng qua b¶n chuyªn ®Ò nµy t«i xin m¹nh d¹n tr×nh bµy mét sè ý kiÕn nhËn xÐt, kiÕn nghÞ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty. Hy väng sÏ ®ãng gãp mét phÇn nhá bÐ vµo viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n cña C«ng ty
1. Nh÷ng u ®iÓm vµ tån t¹i:
Qu¸ tr×nh t×m hiÓu thùc tÕ vµ c«ng t¸c qu¶n lý c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng ë C«ng ty, t«i nhËn thÊy nh÷ng u ®iÓm næi bËt ®Æc trng sau:
VÒ ph¬ng ph¸p tr×nh tù h¹ch to¸n vµ hÖ thèng sæ s¸ch chøng tõ.
Phßng kÕ to¸n – tµi vô C«ng ty thùc hiÖn tèt h×nh thøc kÕ to¸n ( NhËt ký chøng tõ ) TËn dông ®îc nh÷ng u ®iÓm cña h×nh thøc kÕ to¸n nµy lµ vÒ c¬ b¶n ®· ph¶n ¸nh ®îc kÞp thêi, ®Çy ®ñ , chÝnh x¸c c¸c sè liÖu kÕ to¸n, kÓ c¶ c¸c sè liÖu ph¸t sinh. HÖ thèng sæ s¸ch chøng tõ kÕ to¸n, c¸ch thøc ghi chÐp, ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n khoa häc hîp lý phï hîp víi môc ®Ých yªu cÇu cña chÕ ®é kÕ to¸n míi, tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tµi chÝnh, kÕ to¸n qu¶n trÞ mét c¸ch dÔ dµng gi¶m bít khèi lîng ghi chÐp, sæ kÕ to¸n ®îc më réng t¬ng ®èi ®Çy ®ñ, ®¸p øng ®ñ c¸c th«ng tin øng dông ®èi víi yªu cÇu qu¶n lý cña C«ng ty vµ ®èi tîng liªn quan kh¸c. C«ng t¸c h¹ch to¸n ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ b¸o c¸o tµi chÝnh chÝnh x¸c, ®¶m b¶o ®é tin cËy cho c¸c cÊp l·nh ®¹o vµ c¸c b¹n hµng.
VÒ ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: KÕ to¸n c«ng ty ®· tæ chøc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong tõng quý mét c¸ch râ rµng ®¬n gi¶n x¸c ®Þnh ®èi tîng vµ lùa chän ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm phï hîp víi yªu cÇu ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña C«ng ty, cña tõng lo¹i chi phÝ. Phôc vô tèt yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt, t¹o ®iÖu kiÖn thuËn lîi cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh x¸c nhanh gän. Tõ ®ã ph¶n ¸nh trung thùc chi phÝ s¶n xuÊt bá ra vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm. Tuy nhiªn trong c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty tÊt yÕu kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng khã kh¨n tån t¹i nhÊt ®Þnh ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
2. Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë C«ng ty:
KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ kh©u chñ yÕu trong c¸c ®¬n vÞ kÕ to¸n doanh nghiÖp. NghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh cña nã ®îc ph¶n ¸nh b»ng nhiÒu lo¹i chøng tõ gèc vµ b¾t nguån tõ c¸c ph©n xëng, thñ kho… Råi míi chuyÓn vÒ phßng kÕ to¸n – Tµi vô kiÓm tra tÝnh to¸n, h¹ch to¸n ®éc lËp vµ ph©n bæ cho c¸c ®èi tîng.
Do tÝnh chÊt phøc t¹p cña c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nh trªn ®· tr×nh bµy cho thÊy cÇn ph¶i tiÕp tôc hoµn thiÖn vµ cã nh÷ng biÖn ph¸p tèi u ®Ó chÊn chØnh mét c¸ch ®ång bé vµ h÷u Ých ®èi víi tÊt c¶ c¸c kh©u vÒ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm gióp cho c¸c nhµ quan lý, c¸c c¬ quan chøc n¨ng quan lý chÆt chÏ chi phÝ bá ra, h¹ch to¸n chÝnh x¸c, ®óng ®ñ chi phÝ s¶m xuÊt. Tõ ®ã t¹o c¬ së cho viÖc tÝnh to¸n chÝnh x¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm.
§Ó lµm ®îc ®ßi hái C«ng ty ph¶i hÕt søc n¨ng ®éng trong viÖc ¸p dông chÕ ®é chÝnh s¸ch lµm tèt c¸c kh©u liªn quan vµ ¶nh hëng tíi kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nh viÖc lu©n chuyÓn chøng tõ kÕ to¸n, lËp chøng tõ kÕ to¸n, tÝnh to¸n sè lîng vËt liÖu xuÊt dïng trong s¶n xuÊt s¶n phÈm.
* VÒ c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú:
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp:
C«ng ty ¸p dông ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn ®Ó h¹ch to¸n theo tõng phiÕu xuÊt kho lµ hîp lý, phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý cña C«ng ty ®¶m b¶o qu¶n lý chÆt chÏ chi phÝ ph¸t sinh.
Do viÖc lu©n chuyÓn chøng tõ xuÊt vËt liÖu gi÷a thñ kho vµ kÕ to¸n cßn chËm v× vËy kÕ to¸n cha cã thÓ n¾m b¾t thêng xuyªn t×nh h×nh t¨ng gi¶m cña tõng thø vËt liÖu, c«ng cô, dông cô, ®ång thêi viÖc kiÓm tra ph¸t hiÖn sai sãt nhÇm lÉn rÊt khã kh¨n, viÖc kiÓm kª ®¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu tån kho cuèi kú rÊt phøc t¹p, sè liÖu cha cËp nhËt kÞp thêi.
§Ó kh¾c phôc ®îc nh÷ng tån t¹i nµy t«i xin ®Ò nghÞ nªn ¸p dông ph¬ng ph¸p ghi thÎ song song ®Ó h¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu gióp cho viÖc ghi chÐp ®îc dÔ dµng, dÔ kiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu vµ qu¶n lý chÆt chÏ vÒ mÆt hiÖn vËt. Phßng kÕ to¸n yªu cÇu thñ kho göi chøng tõ nhËp xuÊt lªn phßng kÕ to¸n hµng ngµy kÕ to¸n ghi nhËn ®îc chøng tõ nhËp xuÊt sÏ tiÕn hµnh nhËp sè liÖu trªn vµo m¸y. M¸y sÏ tù xö lý sè liÖu cã nh vËy viÖc cËp nhËt sè liÖu míi ®îc kÞp thêi, th«ng tin chÝnh x¸c gióp C«ng ty cã quyÕt ®Þnh cung øng hîp lý ®¶m b¶o cung cÊp kÞp thêi ®Çy ®ñ nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt, tr¸nh nh÷ng biÕn ®éng kh«ng ®¸ng cã, t¨ng cêng chøc n¨ng gi¸m s¸t cña kÕ to¸n.
MÆt kh¸c c«ng viÖc sÏ giµn ®Òu trong th¸ng kh«ng bÞ dån vµo cuèi th¸ng, kÓ c¶ sè lîng chøng tõ nhËp xuÊt nhiÒu c«ng viÖc vÉn tr«i ch¶y, ®¸p øng ®îc nhu cÇu kÞp thêi cña C«ng ty. Tõ ®ã viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¸t víi thùc tÕ h¬n, lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý ph©n xëng:
HiÖn t¹i ë C«ng ty ®Ó h¹ch to¸n c¸c kho¶n tiÒn c«ng, tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n viªn trong c«ng ty kÕ to¸n sö dông TK 334 ( Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn ). PhÇn B¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn… cña nh©n viªn quan rlý doanh nghiÖp ®îc tËp hîp vµo TK 642 ( Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ), cña nh©n viªn ph©n xëng ®îc tËp hîp vµo TK 627 ( Chi phÝ s¶n xuÊt chung ). §iÒu nµy phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n míi, do vËy ®¶m b¶o ®îc yªu cÇu tÝnh ®óng tÝnh ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm.
- Chi phÝ s¶n xuÊt chung
HiÖn C«ng ty ®ang sö dông TK 627 ( Chi phÝ s¶n xuÊt chung ) ®Ó tËp hîp chi phÝ ph¸t sinh phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nhng l¹i kh«ng chia ra c¸c TK cÊp II ®Ó ph¶n ¸nh tõng yÕu tè chi phÝ do ®ã khã x¸c ®Þnh tõng yÕu tè riªng biÖt. §Ó kh¾c phôc h¹n chÕ nµy C«ng ty nªn më réng c¸c TK cÊp II ®Ó ph¶n ¸nh tõng yÕu tè chi phÝ nh chÕ ®é kÕ to¸n míi ban hµnh.
ViÖc ph©n bæ khÊu hao TSC§ C«ng ty ®· c¨n cø vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña n¨m, quý tõ ®ã ph©n bæ chi phÝ khÊu hao TSC§ theo s¶n lîng s¶n phÈm tõng quý, C«ng ty ®· trÝch khÊu hao söa ch÷a lín TSC§ do ®ã ®· tr¸nh ®îc sù biÕn ®éng cña c¸c nguån vèn kh¸c, nªn viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®· cã phÇn chÝnh x¸c.
KÕt luËn
Qua qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty Cao Su Sao Vµng, em ®· nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh nãi riªng ®èi víi mçi doanh nghiÖp trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng. ViÖc h¹ch to¸n c¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh ®óng vµ ®ñ sÏ cung cÊp nh÷ng th«ng tin trung thùc, kÞp thêi cho c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp, trªn c¬ së ®ã cã thÓ ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, hîp lý nhÊt vµ ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶.
Tuy nhiªn, c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh cña C«ng ty kh¸ phøc t¹p vµ chång chÐo, khiÕn cho c«ng t¸c ®èi chiÕu vµ kiÓm tra gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n. NhËn thøc ®îc nh÷ng khã kh¨n vµ bÊt cËp Êy, Chuyªn ®Ò ®· ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i ®¬n vÞ. Song gi÷a kiÕn thøc trªn s¸ch vë vµ thùc tiÔn cßn cã mét sè kho¶ng c¸ch nhÊt ®Þnh nªn nh÷ng ®Ò xuÊt mµ em ®a ra kh«ng tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ. Em rÊt mong ®îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña thÇy c« gi¸o cïng toµn thÓ c¸c b¹n.
§Ó hoµn thiÖn bµi viÕt nµy, em xin bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c ®Õn ThÇy gi¸o Hoµng V¨n Tëng. Em còng xin c¶m ¬n sù nhiÖt t×nh gióp ®ì cña c¸n bé c«ng nh©n viªn cña C«ng ty Cao su Sao Vµng nãi chung vµ phßng KÕ to¸n tµi chÝnh nãi riªng trong thêi gian em thùc tËp t¹i ®¬n vÞ.
Môc lôc
Lêi më ®Çu
PhÇn i.. Lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt
I - Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n:
1_ Chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt.....................................1
Kh¸i niÖm..................... ................................................................1
Ph©n lo¹i..................................... ..................................................1
1.2.1 Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo néi dung chi phÝ..................2
1.2.2 Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo kho¶n môc chi phÝ..............2
1.2.3 Ph©n lo¹i CPSX theo mèi quan hÖ víi khèi lîng SP..........3
1.2.4 Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ mèi quan hÖ víi ®èi tîng chôi chi phÝ......................3
1.2.5 Ph©n lo¹i CPSX theo néi dung cÊu thµnh cña chi phÝ...........3
2_ Gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm.......................4
2.1 Kh¸i niÖm.....................................................................................4
2.2 Ph©n lo¹i.......................................................................................4
a, Theo thêi ®iÓm tÝnh vµ nguån sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh...........5
b, Theo ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ................................................5
3_ Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm...............5
4_ §èi tîng tËp hîp chi phÝ vµ ®èi tîng tÝnh gÝa thµnh SP................6
4.1 §èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt.............................................6
4.2 §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.............................................7
4.3 Mèi quan hÖ gi÷a ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm............................................................................8
5_ Sù cÇn thiÕt ph¶i h¹ch to¸n CPSX vµ tÝnh GTSP...............................8
II,Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n kÕ to¸n:
1_ Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt .................................9
1.1 KÕ to¸n tËp hîp CPSX theo ph¬ng ph¸p kª khai th¬ng xuyªn...9
KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ NVL trùc tiÕp.....................................9
KÕ to¸n tËp hîp nh©n c«ng trùc tiÕp .....................................10
KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ m¸y thi c«ng....................................11
KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n tÝch CPSXChung.............................12
Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt ....................................................14
1.2 KÕ to¸n tËp hîp CPSX theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú..........16
1.2.1 KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ NVL trùc tiÕp....................................16
1.2.2 KÕ to¸n tËp hîp nh©n c«ng trùc tiÕp.........................................16
1.2.3 KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n tÝch CPSXChung................................16
1.2.4 Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt ........................................................17
1.3 C¸c ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang.....................17
2_ Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt..................................19
2.1 Kú tÝnh gi¸ thµnh...........................................................................19
2.2 Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh............................................................19
PhÇn II. Thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty cao su sao vµng hµ néi
I, Tæng quan vÒ C«ng ty Cao su Sao Vµng:
1.S¬ lîc lÞch sö ra ®êi vµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh, ph¸t triÓn...................23
2. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña C«ng ty Cao su Sao Vµng.....................24
a, Chøc n¨ng................................................................................24
b, NhiÖm vô.................................................................................24
3. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý.....................................................25
4. §Æc ®iÓm tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.............................27
a, §Æc ®iÓm s¶n phÈm vµ qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña C«ng ty
Cao su Sao Vµng.........................................................................27
b, Tæ chøc ho¹t ®éng SXKD...........................................................29
5. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n.....................................................30
6. §Æc ®iÓm c«ng t¸c kÕ to¸n ...............................................................31
6.1 H×nh thøc sæ KÕ to¸n mµ C«ng ty ¸p dông...................................31
6.2 HÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n mµ C«ng ty ¸p dông.........................33
6.3 HÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh cña C«ng ty......................................34
6.4 Mét sè phÇn hµnh kÕ to¸n chñ yÕu...............................................35
II, Thùc tr¹ng tæ chøc h¹ch to¸n CPSX ë C«ng ty Cao su Sao Vµng:
Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt................................................................40
§èi tîng vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt ...................41
Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt.................................................42
H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp..................................42
H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp..........................................44
H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung.................................................46
X¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang vµ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ...53
§¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang....................................................53
TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt toµn doanh nghiÖp...........................54
III, Thùc tr¹ng C«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cu¶ C«ng ty CSSV:
§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh..................................................................55
Kú tÝnh gi¸ thµnh vµ ®¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh.......................................55
Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh..............................................................56
PhÇn III. Mét sè nhËn xÐt vµ ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cao su Sao vµng:
I, Nh÷ng u ®iÓm trong c«ng t¸c qu¶n lý, h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë C«ng ty Cao su Sao Vµng Hµ néi:
1_ Bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty............................................................58
VÒ t×nh h×nh nh©n sù.....................................................................58
VÒ tæ chøc C«ng t¸c KÕ to¸n........................................................59
2_ C«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm.........61
II, Nh÷ng mÆt h¹n chÕ trong c«ng t¸c qu¶n lý, h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ gi¶i ph¸p kh¾c phôc:
1_ X¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt....................................62
2_ H¹ch to¸n tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña C«ng nh©n s¶n xuÊt................63
3_ H¹ch to¸n chi phÝ n¨ng lîng..........................................................63
4_ Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ b¸n thµnh phÈm.............................64
5_ Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm...................................65
6_ HÖ thèng tµi kho¶n, sæ s¸ch KÕ to¸n c«ng ty ®ang ¸p dông............67
Các file đính kèm theo tài liệu này:
Thực trạng hạch toán chi phí (chi phí sản xuất) và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Cao su Sao Vàng.DOC
