Thực trạng và 1 số giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng trung, dài hạn tại ngân hàng NHTMCP Công Thương (VietinBank) Hoàn Kiếm(73 trang)
Chương I.
Chất lượng tín dụng trung và dài hạn của
ngân hàng thương mại.
11.Tịn dụng ngân hàng và vai trò của tín dụng ngân hàng đối với phát triển kinh tế.
11.1-Khại niệm về tín dụng
11.1.1-Tiện đề ra đời của tín dụng.
Trong thời kỳ cộng sản nguyên thuỷ, cùng với sự phát triển của lực lượng sản xuất, sự phân công lao động ngày càng sâu, thì quan hệ hàng hoá - tiền tệ cúng được hình thành và bước đầu phát triển. Tiền tệ ngày càng thể hiện đầy đủ hơn chức năng và vai trò của mình. Đây chính là điều kiện tiền đề làm nảy sinh quan hệ tín dụng.
Thật vậy, song song với sự phân công lao động là sự phân chia về thu nhập trong xã hội. Giờ đây, của cải vật chất không còn chia đều cho mỗi thành viên trong công xã như trước mà có xu hướng :
-Tập trung giá trị vật chất và tiền tệ vào thay một số ít người nắm giữ tư liệu sản xuất.
-Sự bần cùng thiếu thốn thường xuyên về vật phẩm tiêu dùng tư liệu lao động của đại bộ phận các gia đình khác.
Trong xã hội lúc này xuất hiện sự phân chia giai cấp : kẻ giầu – người nghèo. Với thực trạng đó, để có tiền đóng thuế, nộp tô, chi tiêu cho sinh hoạt, những người nghèo chẳng còn cách nào khác là phải vay mượn ở những người giầu bằng tiền hoặc hiện vật. Chính giai đoạn này, quan hệ tín dụng ra đời.
Quan hệ tín dụng giai đoạn này là tín dụng nặng lãi và đã phát triển từ chế độ chiếm hữu nô lệ sang chế độ phong kiến. Trong suốt chiều dài lịch sử, với hoàn cảnh kinh tế – xã hội khó khăn, đời sốgn những người sản xuất nhỏ phải gánh chịu nhiều rủi ro và đứng trước yêu cầu bức thiết của con nợ thì các chủ nợ không dại gì mà không nâng lãi suất lên cao nhất. Có thể nói, nền sản xuất nhỏ là mảnh đất tốt để tín dụng nặng lãi tồn tại và phát triển. Mặt khác, với lãi suất cho vay là rất cao nên người đi vay chỉ giảm sử dụng vào mục tiêu phi sản xuất.
Cho đến khi chủ nghĩa tư bản ra đời, quá trình tái sản xuất giản đơn với quy mô nhỏ hẹp được thay thế dần bằng quá trình tái sản xuất mở rộng với quy mô lớn mạnh cả về chiều rộng lẫn chiều sâu. Với thực tại khách quan đó, các nhà tư bản rất cần bổ sung thêm vốn nhưng họ không thể sử dụng tiền vay nặng lãi để đáp ứng. Trong giai đoạn đầu do chưa đủ sức để thủ tiêu ngay tín dụng nặng lãi nên họ đã phải nhờ Nhà nước can thiệp bằng luật pháp và nhờ giáo hội tuyên truyền thuyết phục các tổ chức kinh doanh nặng lãi giamẻ lãi suất. Tuy nhiên, những biện pháp này không đạt hiệu quả. Do đó, khi giai cấp tư sản đã phát triển đủ sức họ đã tự góp vốn lại và cho nhau vay với lãi suất vừa phải. Nói cách khác, họ đã thiết lập quan hệ tín dụng cho riêng mình và tước đoạt vai trò độc quyền tín dụng của những tên cho vay nặng lãi. Đây cũng là thời điểm mở đầu cho chặng đường phát triển mới ngày càng lớn mạnh của hệ thống tín dụng phục vụ đắc lực cho quá trình tiến bộ xã hội.
11.1.2-Khại niệm.
Tín dụng là quan hệ giao dịch giữa hai chủ thể, trong đó một bên giao tiền hoặc tài sản cho bên kia được sử dụng trong một thời gian nhất định, đồng thời bên nhận tiền hoặc tài sản phải cam kết hoàn trả theo thời hạn đã thoả thuận.
Trong quan hệ giao dịch này thể hiện các nội dung sau :
Người cho vay chuyển giao cho người đi vay một lượng giá trị nhất định. Giá trị này có thể dưới hình thái tiền tệ hoặc hình thái hiện vật như hàng hoá, máy móc thiết bị, bất động sản.
Người đi vay chỉ được sử dụng tạm thời trong một thời gian nhất định, sau khi hết hạn sử dụng theo thoả thuận người đi vay phải hoàn trả ngời cho vay.
Giá trị được hoàn trả thông thường lớn hơn giá trị lúc cho vay hoặc nói cách khác người đi vay phải trả thêm lợi tức.
Quan hệ tín dụng có thể diễn tả theo mô hình sau :
Trong quan hệ tín dụng, có nhiều loại chủ thể tham gia như : Nhà nước, Ngân hàng, doanh nghiệp, cá nhân người tiêu dùng. Với mỗi loại chủ thể có thể phát sinh nhiều loại quan hệ tín dụng khác nhhau như : tín dụng Nhà nước, tín dụng Ngân hàng, tín dụng thương mại, tín dụng hợp tác xã, tín dụng tiêu dùng, tín dụng thuê bao
Tín dụng Ngân hàng là quan hệ tín dụng mà chủ thể tham gia gồm một bên là Ngân hàng, và một bên là phần còn lại của nền kinh tế – gồm tất cả các tổ chức kinh tế xã hội, Nhà nước, dân cư
Các tổ chức ngân hàng tham gia vào quan hệ tín dụng với hai tư cách: ngân hàng đóng vai trola` người đi vay khi nó nhận tiền gửi của khách hàng, phát hành trái phiếu để vay vốn trong xã hội, vay vốn Ngân hàng Nhà nước và vay vốn Ngân hàng khác; Ngân hàng đóng vai trò là người cho vay khi nó cung ứng vốn ra nền kinh tế.
11.1.3.Phận loại tín dụng Ngân hàng
Có nhiều loại tín dụng khác nhau tuỳ theo tiêu thức phân chia, như phân chia theo thời hạn, theo mục đích sử dụng vốn, theo đối tượng, theo hình thức bảo đảm vốn vay
11.1.3.1.Phân. loại theo mục đích sử dụng
-Tín dụng đối với bất động sản: là loại tín dụng liên quan đến việc mua bán và xây dựng nhà ở, đất đai
-tín dụng công nghiệp và thương mại là loại tín dụng ngắn hạn hoặc dài hạn để bổ sung vốn ngắn hạn hoặc trung dài hạn cho các doanh nghiệp trong lĩnh cực công nghiệp thương mại và dịch vụ
-Tín dụng nông nghiệp là loại tín dụng để trang trải các chi phí sản xuất như phân bón, thuốc trừ sâu, giống cây trồng, thức ăn gia súc, lao động, nhiên lieu ^.
-Các loại tín dụng khác.
11.1.3.2.Phận loại theo thời hạn:
-Tín dụng ngắn hạn: Tín dụng có thời hạn dưới 12 tháng và được sử dụng để bù đắp sự thiếu hụt vốn lưu động của các doanh nghiệp và các nhu cầu chi tiêu ngắn hạn của cá nhân. Đối với Ngân hàng thương mại tín dụng cá nhân chiếm tỷ trọng cao.
-Tín dụng trung hạn: Thời hạn của tín dụng trung hạn thường là không cố định. TRước đây thời hạn mà NHNN đưa ra đối với tín dụng trung hạn là 1-3 năm. Tuy nhiên đến nay, để đáp ứng yêu cầu vay của doanh nghiệp, các Ngân hàng thương mại đã đưa thời hạn này lên 5 năm. Việc nâng thời hạn tín dụng lên 5 năm đã đáp ứng tót hơn nhu cầu của doanh nghiệp vì đối với một số tài sản cố định có thời hạn sử dụng tương đối dài nên cầu phải có thời gian đủ lớn doanh nghiệp mới có thể hoàn trả gốc và lãi cho Ngân hàng và sẽ giúp doanh nghiệp tránh rơi vào tình trạng nợ quá hạn. Còn đối với các nước khác trên thế giới thời hạn này lên tới 7 năm.
Tín dụng trung hạn chủ yếu được sử dụng để mua sắm tài sản cố định, cải tạo hoặc đổi thiết bị, công nghệ, mở rộng kinh doanh, xây dựng các dự án mới có quy mô vừa và nhỏ phục vụ đời sống, sản xuat Trống nông nghiệp, tín dụng trung hạn chủ yếu để đầu tư vào các đối tượng như máy cày, máy bơm nước, xây dựng các vườn cây công nghiệp như cà phê, đieu ^`
-Tín dụng dài hạn là loại tín dụng mà thời hạn của nó dài hơn đối với tín dụng trung hạn. Loại tín dụng này được cung cấp để đáp ứng các nhu cầu dài hạn như xây dựng nhà ở, các thiết bị, các phương tiện vận tải coquý mô lớn, xây dựng các xí nghiệp, nhà máy lớn, các dự án đầu tư phát triển cơ sở hạ tang ^`
Đối với các Ngân hàng thương mại chủ yếu vẫn là nghiệp vụ tín dụng ngắn hạn, từ những năm 70 trở lại đây tuy đã chuyển sang kinh doanh tổng hợp nhưng nghiệp vụ còn nghèo nàn, chưa đáp ứng đủ nhu cầu của nền kinh tế
11.1.3.3.Phận loại theo căn cứ bảo đảm :
-Tín dụng không bảo đamlả loại tín dụng không cần tài sản thế chấp, cầm cố hoặc sự bảo lãnh của người thứ ba.
-Tín dụng có bảo đảm là loại cho vay mà ngân hàng chỉ cho vay khi khách hàng phải có tài sản thế chấp, cầm cố, hoặc có người thứ ba đứng ra bảo lãnh.
Ngoài ra còn có nhiều cách phân loại khác nhau như theo phương thức hoàn trả, theo xuất xứ món vay, theo hình thái giá trị.
11.2.Vại trò của tín dụng Ngân hàng:
Trên cơ sở phát huy những tính năng vốn có, tín dụng ngân hàng thể hiện ba vai trò tích cực đối với các mặt trong đời sống kinh tế xã hội, cụ thể là:
11.2.1.Tịn dụng góp phần thúc đẩy sản xuất phát triển.
Trong quá trình sản xuất kinh doanh, để duy trì sự hoạt động liên tục đòi hỏi vốn của các doanh nghiệp phải đồng thời tồn tại ở ba giai đoạn dự tru-sẵn xuat-lưu^' thông, nên hiện tượng thừa và thiếu vốn tạm thời xảy ra tại các doanh nghiệp. Từ đó, tín dụng góp phần điều tiết các nguồn vốn tạo điều kiện cho quá trình sản xuất kinh doanh không bị gián đoạn.
Mặt khác, với mục tiêu mở rộng sản xuất đối với từng doanh nghiệp thì yêu cầu về nguồn vốn là một trong những mối quan tâm hàng đầu được đặt ra. Bởi lẽ để đẩy nhanh tiến độ phát triển sản xuất không thể chỉ trông chờ vào vốn tự có mà doanh nghiệp phải biết tận dụng những dòng chảy khác của vốn trong xã hội. Từ đó tín dụng với tư cách là nơi tập trung đại bộ phận vốn nhàn rỗi sẽ là trung tâm đáp ứng nhu cầu vốn bổ sung cho đầu tư phát triển.
Qua đó cho thấy vốn tín dụng luôn chiếm vị trí đáng kể trong cơ cấu vốn lưu động và vốn cố định của các doanh nghiệp. Nói cách khác tín dụng luôn là người trợ thủ đắc lực cho các đơn vị sản xuất kinh doanh, là người bạn đường trong tiến trình phát triển kinh tế.
11.2.2-Tịn dụng góp phần ổn định tiền tệ, ổn định giá cả.
Với chức năng tập trung, tận dụng những nguồn vốn nhàn rỗi trong xã hội, tín dụng đã trực tiếp giảm khối lượng tiền mặt tồn đọng trong lưu thông. Lượng tiền dôi thừa này nếu không được huy động và sử dụng kịp thời có thể gây ảnh hưởng xấu đến tình trạng lưu thông tiền tệ, dẫn đến mất cân đối trong quan hệ lưu thông H-T và hệ thống giá cả bị biến động là điều không thể tránh khỏi. Do đó, trong điều kiện nền kinh tế bị lạm phát, tín dụng được xem như một trong những biện pháp hữu hiệu góp phần làm giảm lạm phát.
Mặt khác, hoạt động tín dụng còn tạo điều kiện mở rộng công tác thanh toán không dùng tiền mặt. Đây cũng là một trong những nhân tố tích cực làm giảm việc sử dụng tiền mặt trong nền kinh tế, là bộ phận lưu thông mà Nhà nước khó quản lý và dễ bị tác động của quy luật lưu thông tiền tệ.
Trong những năm gần đây ở hầu hết các nước có nền kinh tế phát triển, trong công tác quản lý vĩ mô của Nhà nước nhằm thực hiện mục tiêu chính sách tiền tệ trong từng thời kì nhất định, lãi suất tín dụng đã trở thành một trong những công cụ điều tiết nhạy bén và linh hoạt để đưa thêm tiền vào lưu thông, qua đó tạo sự phù hợp giữa khối lượng tiền tệ với yêu cầu tăng trưởng kinh tế.
Từ đó, cho ta thấy tín dụng đã góp phần không nhỏ trong việc ổn định tiền tệ tạo điều kiện ổn định giá cả là tiền tệ để quan trọng để sản xuất và lưu thông hàng hoá phát triển.
11.2.3-Tịn dụng góp phần ổn định đời sống, tạo công ăn việc làm ổn định trật tự xã hội.
Nền kinh tế phát triển ổn định là điều kiện nâng cao dần đời sống của các thành viên trong xã hội, là điều kiện để thực hiện tốt hơn các chính sách xã hội từ đó rút ngắn chênh lệch giữa các giai cấp, góp phần thay đổi cấu trúc xã hội.
Mặt khác, trên cơ sở đa dạng hình thức tín dụng, vốn tín dụng chỉ đáp ứng cho nh ucầu của các doanh nghiệp mà còn phục vụ cho các tầng lớp dân cư trong xã hội.
12-Cạc đặc trưng của tín dụng trung, dài hạn – vai trò của tín dụng trung, dài hạn.
12.1-Cạc đặc trưng của tín dụng trung, dài hạn.
Tín dụng trung, dài hạn là một loại hình tín dụng và nó được phân biệt với các loại hình tín dụng khác qua một số đặc trưng cơ bản sau :
Thời hạn cho vay.
Điểm khác biệt cơ bản đầu tiên giữa tín dụng trung, dài hạn và tín dụng ngắn hạn là thời hạn cho vay.
-Tín dụng ngắn hạn : Thời hạn cho vay được xác định phù hợp với chu kỳ sản xuất kinh doanh và khả năng trả nợ của khách hàng nhưng không quá 12 tháng.
-Tín dụng trung, dài hạn: Thời hạn cho vay được xác định phù hợp với thời hạn thu hồi vốn của dự án đầu tư, khả năng trả nơu của khách hàng và tính chất của nguồn vốn vay. Trong đó :
+Tín dụng trung hạn có thời gian từ 12 tháng đến 36 tháng hoặc 60 tháng tuỳ theo quy định của từng ngân hàng.
+Tín dụng dài hạn có thời gian trên 36 tháng hoặc 60 tháng.
Đối tượng cho vay :
Đối tượng cho vay trung dài hạn là toàn bộ các chi phí cấu thành trong tổng mức vốn đầu tư của các dự án xây dựng mới, mở rộng cải tạo công nghe ^.
Trong quan hệ tín dụng Ngân hàng, đối tượng cho vay trung, dài hạn là các công trình, hạng mục công trình hoặc dự án đầu tư xây dựng, mua sắm tài sản cố đinh . của các đơn vị kinh tế có luận chứng kỹ thuật tốt, xác thực và tổng dự toán đã phê duyệt.
Nguyên tắc và điều kiện vay vốn.
Khách hàng muốn vay vốn của Ngân hàng phải đảm bảo được ba nguyên tắc tín dụng cơ bản., Đó là :
-Sử dụng vốn vay đúng mục đích đã thoả thuận trong hợp đồng tín dụng. Khi vay trung, dài hạn người vay phải soạn thảo dự án, chương trình sản xuất kinh doanh. Các dự án này phải thể hiện một cách đầy đủ, rõ ràng việc sử dụng vốn theo các mục đích cụ thể. Mục tiêu này phải nằm trong mục tiêu chiến lược phát triển kinh tế chung của vùng và của đất nước. Để cho dự án thực hiện được, cần có sự thông qua, cho phép của cơ quan có thẩm quyền.
-Phải hoàn trả tiền vay và lãi theo đúng thời hạn đã thoả thuận trong hợp đồng tín dụng.
-Phải đảm bảo tiền vay theo quy định của Chính phủ, NHNN
Trên cơ sở các nguyên tắc trên, mỗi ngân hàng sẽ đề ra các điều kiện ràng buộc, các quy định mang tính chất bắt buộc có thể thực hiện vốn vay của ngân hàng. Các quy định này về cơ bản là giống nhau nhưng các điều khoản cụ thể thì khác nhau phụ thuộc vào điều kiện của mỗi ngân hàng và thời điểm lịch sử.
Do các đặc trưng của tín dụng trung, dài hạn nên thời gian thu hồi vốn rất lâu, có khả năng gặp nhiều rủi ro trong quá trình sử dụng nên việc cho vay trung, dài hạn phải tuân theo quyết định 367QĐNH1/ của thống đốc NHNN Việt Nam về thể lệ tín dụng trung, dài hạn như sau:
-Doanh nghiệp vay vốn phải là đơn vị sản xuất kinh doanh có lãi, có vốn tham gia tối thiểu bằng 20% tổng dự đoán công trình đầu tư.
-Doanh nghiệp vay vốn phải chấp hành đầy đủ các quy định của Nhà nước về quản lý đầu tư xây dựng cơ bản về thể lệ tín dụng trung, dài hạn của Ngân hàng
-Doanh nghiệp vay vốn phải mua bảo hiểm cho tài sản hình thành bằng ốn vay tại một công ty bảo hiểm được phép hoạt động hợp pháp tại Việt nam, nếu như tài sản đó quy định phải mua bảo hiểm và cam kết sử dụng bố tiền bồi thường khi gặp rủi ro để trả nợ. Trường hợp không mua bảo hiểm do tổng giám đốc Ngân hàng quy định.
-Đối với các công trình xây dựng mới phải có đầy đủ các điều kiện:
Phải có giấy phép xây dựng và giấy phép sử dụng đất do các cấp có thẩm quyền cấp để bảo đảm được tính pháp lý cho công trình.
Phải có lệnh hoặc hợp đồng phân phối vật tư máy móc thiết bị và nếu là nhập khẩu trực tiếp thì phải có giấy phép nhập khẩu hợp pháp.
-Đối với công trình dự án của các đơn vị kinh tế đã và đang hoạt động kinh doanh ổn định, đang có lãi thực sự, có xu hướng phát triển tốt phù hợp với cơ chế kinh tế mới, phải có vốn tham gia tối thiểu 30% tổng dự toán đầu tư công trình.
Hiện nay theo quy định mới của chính phủ, các đơn vị kinh doanh nếu chứng minh được mình làm ăn có hiệu quả thì sẽ có khả năng vay vốn mà không cần thế chấp.
Quy trình cho vay
Quy trình cho vay là một tập hợp các thao tác, thủ tục mà cán bộ tín dụng phải làm khi thực hiện xem xét một khoản vay đối với người xin vay. Quy trình tín dụng là những quy định của cơ quan cấp trên quản lý Ngân hàng ban hành, buộc Ngân hàng và cán bộ tín dụng phải tuân thủ. Quy trình tín dụng cho vay bao gồm các bước cơ bản sau:
Bước 1: Hướng dẫn khách hàng về điều kiện tín dụng và hồ sơ vay vốn. Cán bộ tín dụng phải có trách nhiệm hướng dẫn đầy đủ rõ ràng cho khách hàng về thể lệ vay, tránh gây phiền hà cho khách hàng.
Bước 2: Điều tra, thu thập, tổng hợp các thông tin về khách hàng và phương án vay vốn. Những thông tin này phải được thu thập từ nhiều nguồn khác nhau để đảm bảo có được thông tin chính xác nhất, từ các bạn hàng, từ sự đánh giá của cán bộ tín dụng, từ các tổ chức có liên quan, thông tin từ thị trường, điều tra thực te ^'
Bước 3: Phân tich-thấm định khách hàng và phương án vay vốn.
-Thẩm định tư cách pháp nhân, các giai đoạn phát triển
-Thẩm định tình hình tài chính của doanh nghiệp.
Bước 4: Thẩm định dự án đầu tư:
-Thẩm định sự cần thiết của đầu tư
- Thẩm định phương tiện kỹ thuật, tổ chức quản lý tài chính.
Tuỳ theo từng món vay cụ thể mà cán bộ tín dụng cần xác định nội dung và phương pháp thẩm định thích hợp để vừa phải đảm bảo chất lượng và thời gian thẩm định. Tránh việc thẩm định quá rườm rà, phức tạp làm mất cơ hội kinh doanh cho khách hàng.
Bước 5: Quyết định cho vay.
Bước 6: Kiểm soát vốn cho vay và thu nợ.
12.2.Vại trò của tín dụng trung dài hạn đối với phát triển kinh tế ở Việt Nam
Với sự ra đời mạnh mẽ của các Ngân hàng thương mại, ta có thể thấy tín dụng Ngân hàng có vai trò quan trọng như thế nào đối với sự vận hành của một nền kinh tế, trong đó tín dụng trung dài hạn có vai trò đặc biệt quan trọng cho sự phát triển kinh tế của đất nước.
12.2.1.Tịn dụng trung dài hạn đảm bảo phát triển kinh tế theo chiều sâu.
Một doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển phải biết nắm bắt và mọi cách thoả mãn nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng. Điều đó có nghĩa với doanh nghiệp cần có vốn để không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm. Nguồn v ốn ngắn hạn sẽ chỉ đáp ứng nhu cầu thieuvón^' tạm thời trong doanh nghiệp chứ không thể giúp doanh nghiệp trong việc đầu tư xây dựng cơ bản, mua sắm máy móc trang thiết bị hiện đại. Do đó, doanh nghiệp cần đến nguồn vốn tín dụng trung, dài hạn. Đối với Việt Nam thì vay vốn Ngân hàng được coi la lối thoát lớn nhất cho nhu cầu vốn của các doanh nghiệp vì hiện nay, nước ta vẫn chưa có thị trường vốn thứ cấp. Bởi vậy, nếu các Ngân hàng chỉ chịu cung cấp vốn với thời hạn ngắn thì các doanh nghiệp mới chỉ dừng lại ở mác tái sản xuất, không có cơ hội tăng cường cơ sở vật chất kỹ thuật đem lại năng lực sản xuất cao hơn. Trong điều kiện nước ta hiện nay, việc đầu tư trung dài hạn nhằm tạo nền tảng cơ sở vật chất kỹ thuật cho sự tăng cường thực sự vững bền, đó là đảm bảo phát triển theo chiều sâu
73 trang |
Chia sẻ: lvcdongnoi | Lượt xem: 2268 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thực trạng và 1 số giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng trung, dài hạn tại ngân hàng thương mại cổ phần Công Thương (VietinBank) Hoàn Kiếm, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
hiÖp thuéc bé, ®Þa ph¬ng, doanh nghiÖp 100% vèn níc ngoµi, doanh nghiÖp liªn doanh cã t×nh h×nh tµi chÝnh lµnh m¹nh, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hiÖu qu¶, cã ®Æc thï s¶n xuÊt hoÆc s¶n xuÊt kinh doanh nh÷ng mÆt hµng thiÕt yÕu cã thÕ m¹nh lµ mòi nhän ®ñ kh¶ n¨ng c¹nh tranh phï hîp víi ®íng lèi c«ng nghiÖp ho¸-hiÖn ®¹i ho¸ l©u dµi. Khèi lîng tÝn dông trung, dµi h¹n ®· tËp trung phÇn lín ®Ó ®Çu t cho c¸c TCT 90-91 vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn nh TCT than, TCT l¾p m¸y VN, TCT C«ng nghiÖp tµu thuû, C«ng ty Ho¸ chÊt má, C«ng ty chiÕu s¸ng thiÕt bÞ ®« thÞ, C«ng ty x©y dùng S«ng §µ, C«ng ty l¾p m¸y ®iÖn níc…
Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm ®· thùc hiÖn ch¬ng tr×nh tÝn dông tµi trî trong níc cã ý nghÜa chÝnh trÞ-kinh tÕ-x· héi n©ng cao uy tÝn cña Ng©n hµng c«ng th¬ng
Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm ®· thùc hiÖn cho vay theo chØ ®Þnh cña ChÝnhphñ víi dù ¸n d©y chuyÒn s¶n xuÊt Anfo chÞu níc cña C«ng ty Ho¸ chÊt má ®· ph¸t huy hiÖu qu¶ gãp phÇn tÝch cùc cho ngµnh khai th¸c than n©ng cao s¶n lîng. Ngoµi ra c¸c dù ¸n SMEDF tµi trî cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ®· kÞp thêi gãp phÇn ®æi míi, söa ch÷a duy tr× s¶n xuÊt cho c¸c doanh nghiÖp nh c«ng ty thi c«ng c¬ giíi víi dù ¸n ®Çu t c«ng tr×nh phao 800T vµ C«ng ty ChiÕu s¸ng thiÕt bÞ ®« thÞ víi dù ¸n ®Çu t thiÕt bÞ Ðp nhùa… Ngoµi ra Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm cïng víi ng©n hµng §Çu t ph¸t triÓn tiÕn hµnh thÈm ®Þnh cho vay víi dù ¸n Na D¬ng cña ngµnh than.
NghÞ ®Þnh 52/CPra ®êi ®Æt träng tr¸ch thÈm ®Þnh dù ¸n khi quyÕt ®Þnh ®Çu t cña ng©n hµng. §©y lµ c¬ së mµ mçi ng©n hµng ph¶i tù tin vµo nhiÖm vô vµ kh¶ n¨ng cña m×nh mçi khi tiÕp cËn víi híng ®Çu t míi ®Ó lùa chän võa cho vay ®îc khèi lîng vèn lín, vÉn ®¶m b¶o ®é an toµn cao ®em l¹i hiÖu qu¶.
C«ng t¸c thÈm ®Þnh, tæ chøc qu¶n lý tÝn dông trung, dµi h¹n ngµy cµng hoµn thiÖn vµ cã chÊt lîng
ViÖc thÈm ®Þnh dù ¸n tõ chç kh«ng cã kinh nghiÖm, dÇn tiÕn ®Õn ¸p dông nh÷ng ph¬ng ph¸p mang tÝnh khoa häc, nh×n nhËn vÊn ®Ò réng h¬n. Kü thuËt thÈm ®Þnh hoµn chØnh c¶ vÒ ph¬ng ph¸p lÉn thùc hµnh. C¸c dù ¸n ®îc Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm thÈm ®Þnh trªn ®ñ ph¬ng tiÖn thÞ trêng, kinh tÕ, x· héi, kü thuËt, tµi chÝnh. C¸c chØ tiªu tÝnh to¸n më réng, kh«ng chØ tÝnh to¸n, kh¶ n¨ng sinh lêi, nguån tr¶ nî cña dù ¸n ®Õn nay bæ xung chØ tiªu ®iÓm hoµ vèn NPV, IRR, nhng coi träng nhÊt nh÷ng chØ tiªu ®Þnh tÝnh ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tiªu thô, kh¶ n¨ng c¹nh tranh, ®é nhËy dù ¸n.
2.4.2.H¹n chÕ vµ nguyªn nh©n
a/TiÕn ®é gi¶i ng¨n c¸c ch¬ng tr×nh tÝn dông níc ngoµi cßn chËm
Ng©n hµng kh«ng tËn dông ®îc nguån vèn cãl ·i suÊt htÊp, thêi h¹n dµi do Ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam ký kÕt vay vèn quü SMEDF, ng©n hµng c©n ®èi §øc KFW. Thùc tÕ thêi gian qua sè dù ¸n tranh thñ ®îc nh÷ng nguån vèn nµy chØ trªn ®Çu ngãn tay. C¸n bé tÝn dông ph¶i tËn têng vÒ c¸c ®iÒu kiÖn vay vèn cña nh÷ng nguån vèn trªn cã thÓ híng dÉn t vÊn cho kh¸ch hµng, khai th¸c nh÷ng nhu cÇu bá ngá, ®ång thêi kiÕn nghÞ víi Ng©n hµng c«ng th¬ng VIÖt Nam gi¶m bít thñ tôc, ®iÒu kiÖn vay vèn phï hîp.
b/ChÊt lîng tÝn dông trung, dµi h¹n cßn h¹n chÕ
XuÊt ph¸t ®iÓm tõ mét ng©n hµng chuyªn cho vay ngoµi quèc doanh, d nî trung, dµi h¹n ph¶i ®Õn n¨m 1995 míi xuÊt hiÖn, víi møc d nî nhá, bét ph¸t do nhu cÇu kh¸ch hµng. §éi ngò c¸n bé tÝn dông tuy ®· ®îc ®µo t¹o vÒ thÈm ®Þnh dù ¸n nhng cha hÒ cã kinh nghiÖm, cä s¸t thùc tÕ cha nhiÒu. §iÒu ®ã dÔ dÉn ®Õn kÕt qu¶ thÈm ®Þnh dù ¸n mang nÆng vÒ tÝnh to¸n th«ng sè mµ kh«ng cã t duy ph¸n ®o¸n qu¸ khø-hiÖn t¹i-t¬ng lai, sÏ kh«ng tr¸nh khái béc lé nh÷ng dù ¸n mµ kh¶ n¨ng thu håi vèn kh«ng ®¶m b¶o nh kÕ ho¹ch ®Ò ra, cã thÓ ph¶i gi·n nî, hay ®iÒu chØnh kú h¹n nî.
c/Tr×nh ®é thÈm ®Þnh ph¬ng diÖn phi tµi chÝnh cßn h¹n hÑp, bÊt cËp
§èi víi nh÷ng dù ¸n lín “ ®ãng tµu 6500 tÊn” yªu cÇu kü thuËt cao, vît qua tÇm nh×n cña c¸n bé tÝn dông ®ßi hái cã sù t vÊn cña c¸c chuyªn gia kü thuËt. Thùc tÕ cho thÊy nhiÒu khi bÒ næi cña mét dù ¸n mang tÝnh thö nghiÖm xö lý kü thuËt c¸c quy m« lín ®Ó dÉn ®Õn t©m lý ng¹i duyÖt cho vay bëi kh«ng thÓ ®ñ n¨ng lùc thÈm ®Þnh, hay ®o lêng sù rñi ro. §iÒu ®ã kh«ng phôc vô cho ph¸t triÓn nh÷ng ngµnh nghÒ míi, ®ßi hái tr×nh ®é kü thuËt c«ng nghÖ cao.
d/Møc d nî tÝn dông ®èi víi thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh ngµy cµng gi¶m, sè lîng dù ¸n cho vay bÞ nî qu¸ h¹n thu hÑp.
§©y lµ lîng kh¸c hµng cã tiÒm lùc lín, nhu cÇu vay trung, dµi h¹n nhiÒu. MÆc dï c¸c kh¸ch hµng nµy cã tµi s¶n thÕ chÊp nhng còng kh«ng mÊy hÊp dÉn ng©n hµng. Nhµ níc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh thÇn song nh÷ng bµi häc do kinh tÕ ngoµi quèc doanh tríc ®©y ®Î l¹i cho Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm lµ lý do chÝnh c¶n trë viÖc më réng ph¸t triÓn trung, dµi h¹n víi lo¹i h×nh kinh tÕ nµy.
2.4.2.2. Nguyªn nh©n
Nguyªn nh©n kh¸ch quan tõ phÝa kh¸ch hµng, m«i trêng kinh tÕ x· héi.
q.Kh¸ch hµng kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn vay vèn.
Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh khiÕn tû lÖ d nî tÝn dông trung, dµi h¹n trªn tæng d nî cha ®îc c¶i thiÖn theo ý muèn 20- 25% phÇn nhiÒu do c¸c doanh nghiÖp ®Õn víi ng©n hµng kh«ng héi ®ñ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt khiÕn ng©n hµng kh«ng thÓ cho vay ®îc. PhÇn lín c¸c doanh nghiÖp cã nhu cÇu vay vèn l¹i thiÕu n¨ng lùc vay vèn vµ sö dông vèn kh«ng ®¸p øng ®îc n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh, tµi chÝnh vµ tÝnh kh¶ thi cña dù ¸n. Theo quy ®Þnh nhµ níc, c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh khi vay vèn ph¶i cã tµi s¶n thÕ chÊp, ®©y chÝnh lµ rµo ch¾n ng¨n c¶n vèn trung, dµi h¹n ®Õn víi doanh nghiÖp. Bëi lÏ thùc tÕ phÇn lín tµi s¶n cña thÓ nh©n, ph¸p nh©n cha ®îc cÊp chøgn nhËn së h÷u. NhiÒu doanh nghiÖp cã dù ¸n kh¶ thi song kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn vayvèn, thiÕu vèn tù cã, thua lç, nî qu¸ h¹n, thiÕu tÝn nhiÖm trong vay tr¶… Mét sè dnoa khi thÈm ®Þnh th× ®ñ vèn tù cã tham gia ®Çu t cho dù ¸n nhng khi dù ¸n ®i vµo ho¹t ®éng, phÇn vèn tù cã nµy l¹i ®îc sö dông cho môc ®Ých kh¸c, nªn dù ¸n sau khi ®îc cÊp tÝn dông trung, dµi h¹n kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ph¸t huy hiÖu qu¶.
MÆt kh¸c viÖc chÊp hµnh ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª trong c¸c doanh nghiÖp cßn bu«ng láng. T×nh tr¹ng chÊp hµnh kh«ng ®óng chÕ ®é kÕ to¸n thèng kª kh¸ phæ biÕn x¶y ra c¶ víi c¸c doanh nghiÖp nhµ níc vµ nhÊt l;µ doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh. Sæ s¸ch chøngtõ kÕ to¸n s¬ sµi, kh«ng cËp nhËt ®Çy ®ñ, cha thùc hiÖn chÕ ®é kiÓm to¸n b¾t buéc ®èi víi b¸o c¸o tµi chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp. V× vËy sè liÖu ph¶n ¸nh t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, tµi chÝnh cña kh¸ch hµng thiÕu chÝnh x¸c vµ lµm sai lÖch kÕt qu¶ thÈm ®Þnh vµ kh¶ n¨ng ®Çu t vèn sÏ thiÕu hiÖu qu¶.
Khèi lîng kh¸ch hµng ngoµi quèc doanh tuy ®«ng ®¶o nhng la fnh÷ng ngêi tuy míi tham gia vµo thÞ trêng, viÖc chuyªn doanh Ýt chuyªn s©u vµo mét lÜnh vùc cô thÓ thêng cã xu híng thêi ®iÓm ch¹y theo nh÷ng mÆt hµng ¨n kh¸ch. H¬n n÷a hä lµ nh÷ng ngêi cã tr×nh ®é h¹n hÑp, hiÓu biÕt h¹n chÕ, nhng s½n sµng m¹o hiÓm. Quy m« nhá, lµm ¨n chôp giËt, phÇn nhiÒu hä kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn vay vèn trung, dµi h¹n ngay c¶ ®èi víi nh÷ng nguån vèn u ®·i (SMEDF).
b)M«i trêng kinh tÕ x· héi cha thuËn lîi cho ®Çu t.
-§Þnh híng quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ®Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ tæng thÓ tõng vïng, tõng ngµnh,c¸c cÊp, ®Þa ph¬ng cha ®ång bé, thiÕu æn ®Þnh. Trong khi ®ã nÒn kinh tÕ ®· biÓu hiÖn sù ch÷ng l¹i, søc mua gi¶m cïng lµm cho tÝn dông ch÷ng l¹i. NhiÒu doanh nghiÖp l©m vµo c¶nh khã kh¨n, song chÝnh phñ cha kÞp chØ ®¹o c¸c biÖn ph¸p th¸o gì hay thay ®æi ®iÒu kiÖn tÝn dông. MÆt kh¸c, bèic¶nh kinh tÕ khu vùc víi diÔn biÕn sau khñng ho¶ng kinh tÕ tiÒn tÖ ®· béc lé nh÷ng bÊt lîi, c¸c nhµ ®Çu t hoang mang, ph©n v©n khiÕn tèc ®é ®Çu t chËm l¹i. NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cha æn ®Þnh, thiÕu c©n ®èi v÷ng ch¾c, s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp gi¶m sót kh«ng kÝch thÝch nhu cÇu ®Çu t vèn trung, dµi h¹n.
- C¸c tæ chøc t vÊn, c¸c doanh nghiÖp chuyªn m«n ho¸ dÞch vô cha ph¸t triÓn.
ViÖc thÈm ®Þnh dù ¸n nhÊt lµ ph¬ng diÖn kü thuËt c«ng nghÖ vµ thÞ trêng hÇu nh cha cã c«ng ty t vÊn nµo ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i, doanh nghiÖp tin cËy. Do vËy dÉn ®Õn nhiÒu trêng hîp ®· thuª chuyªn gia ®¸nh gi¸ mµ vÉn mua ph¶i m¸y mãc thiÕt bÞ l¹c hËu hay kh«ng phï hîp yªu cÇu dù ¸n. HÖ thèng b¶o hiÓm cho ho¹t ®éng ®Çu t h¹n chÕ, ®¬n ®iÖu cha®ñ phong phó ®Ó c¸c doanh nghiÖp phßng ngõa rñi ro.
-M«i trêng th«ng tin h¹n chÕ, kh«ng cã c¬ quan chuyªn ngµnh ®¸nh gi¸ doanh nghiÖp, ho¹t ®éng cña kiÓm to¸n ®éc lËp h¹n chÕ. ViÖc tæng hîp th«ng tin ®¸nh gi¸ vµ xÕp h¹ng doanh nghiÖp cha cã c¬ quan nµo ®¶m b¶o ®Ó lµm c¬ së ®¸nh gi¸, ph©n lo¹i doanh nghiÖp.
-ChÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ vÜ m« cña nhµ níc cha phï hîp, ®ang trong qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh, hoµn thiÖn, ®æi míi. NhiÒu doanh nghiÖp chuyÓn híng vµ ®iÒu chØnh ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng theo kÞp víi thay ®æi cña chÝnh s¸ch nªn gÆp khã kh¨n, thua lç, kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn vay vèn.
-L·i suÊt cho vay trung, dµi h¹n bÊt hîp lý lµm h¹n chÕ ®Çu t trung, dµi h¹n. §Çu t trung, dµi h¹n rñi ro cao nhng l·i suÊt cho vay trung, dµi h¹n thÊp h¬n hay míi chØ ngang b»ng l·i suÊt cho vay ng¾n h¹n.
-Nguån vèn ®Ó cho vay trung, dµi h¹n cßn h¹n hÑp, ®Æc biÖt thiÕu ngo¹i tÖ.
-Nguån vèn huy ®éng trung, dµi h¹n vµ vèn tù cã cña ng©n hµng cßn thÊp. Ph¬ng thøc huy ®éng ®¬n ®iÖu, chñ yÕu lµ nguån vèn ng¾n h¹n. ViÖc dïng vèn ng¾n h¹n sang cho vay trung, dµi h¹n chØ ë møc ®é nhÊt ®Þnh. V× vËy, ®èi víi nh÷ng dù ¸n lín, ng©n hµng kh«ng thÓ tù chñ ®¸p øng cho kh¸ch hµng nh mong muèn.
c)M«i trêng ph¸p lý cho ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng cha ®Çy ®ñ, cßn nhiÒu víng m¾c cha t¹o ®iÒu kiÖn thuËn l¬Þ cho ng©n hµng më réng cho vay.
-C¸c c¬ quan chÞu tr¸ch nhiÖm cÊp chøgn th së h÷u tµi s¶n vµ qu¶n lý nhµ níc ®èi víi thÞ trêng bÊt ®éng s¶n cha thùc hiÖn kÞp thêi viÖc cÊp giÊy tê së h÷u. Do ®ã, viÖc thÕ chÊp vµ sö lý tµi s¶n thÕ chÊp vay vèn ng©n hµng khã kh¨n, phøc t¹p, nhiÒu khi bÞ ¸ch t¾c.
-HiÖu lùc cña c¬ quan hµnh ph¸p cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu tranh chÊp, tè tông vÒ hîp ®ång kinh tÕ,hîp ®ång d©n sù. ViÖc ph¸t m¹i tµi s¶n thÕ chÊp cÇm cè, b¶o l·nh cha b¶o vÖ quyÒn lîi thÝch ®¸ng cña ngêi cho vay, nhiÒu trêng hîp bÞ h×nh sù ho¸ nen g©y t©m lý e ng¹i, co côm, kh«ng d¸m më réng cho vay.
-Thêi gian ®Çu t dµi nªn chñ ®Çu t vµ ng©n hµng kh«ng dù ®o¸n hÕt ®îc biÕn ®éng kinh tÕ x· héi nh tû gi¸, thÞ trêng, gi¸ c¶ …
-Trong qu¸ tr×nh cho vay, chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng can thiÖp qu¸ s©u vµo ho¹t ®éng cña ng©n hµng. NhiÒu dù ¸n ng©n hµng thÈm ®Þnh kh«ng cã hiÖu qu¶ nhng do t¸c ®éng cña chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng, ng©n hµng vÉn ph¶i cho vay.
Nguyªn nh©n chñ quan
a.Ph¬ng ph¸p thÈm ®Þnh tµi chÝnh cßn béc lé mét sè h¹n chÕ c¬ b¶n.
-Ph¬ng ph¸p thÈm ®Þnh cò cßn kh¸ ®¬n gi¶n, phiÕn diÖn, kh«ng thÝch hîp víi nh÷ng yÕu tè phøc t¹p, ®a d¹ng cña m«i trêng kinh doanh hiÖn nay nh kh«ng ®Ò cËp khi c¸c yÕu tè thay ®æi, kh«ng quan t©m ®Õn ®é nh¹y dù ¸n…
-Ph¬ng ph¸p thÈm ®Þnh ë c·c n¬i kh«ng thèng nhÊt vÒ néi dung, c¸ch tÝnh to¸n vµ c¨n cø ®¸nh gi¸ … dÉn tíi cã ng©n hµng thÈm ®Þnh cho r»ng dù ¸n kh«ng hiÖu qu¶, cã ng©n hµng l¹i ®¸nh gi¸ dù ¸n kh¶ thi, dÉn tíi c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh gi÷a c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i.
-Ph¬ng ph¸p thÈm ®Þnh hiÖn nay chØ nghiªn cøu dù ¸n ®Çu t ë tr¹ng th¸i tÜnh b»ng c¸c chØ tiªu, mµ kh«ng chó ý ®Ðn gi¸ trÞ theo thêi gian cña tiÕn trªn c¸c sè liÖu cho dù ¸n.
b)Tr×nh ®é thÈm ®Þnh cña c¸n bé tÝn dông (CBTD) cßn h¹n chÕ.
-NhiÒu CBTD thÈm ®Þnh dù ¸n ®· qua ®µo t¹o nhnng trong thêi kú kinh tÕ tËp trung nªn cha phï hîp víi c¬ chÕ thÞ trêng. MÆc dï ng©n hµng ®· quan t©m ®Õn viÖc ®µo t¹o, ®µo t¹o l¹i nhng nh÷ng kiÕn thøc ®îc bæ tóc thªm cha ngÊm s©u, mÆt kh¸c CBTD cßn Ýt am hiÓu ph¸p luËt, thÞ trêng nªn chñ yÕu lµ tù tham kho¶ råi vËn dông. Còng kh«ng dÔ dµng thay ®æi, ®µo t¹o hÕt ®éi ngò CBTD thµnh nh÷ng ngêi n¨ng ®éng, s©u s¸t víi thùc tÕ vµ ý thøc ®îc ph¶i thêng xuyªn trau dåi kiÕn thøc.
-Tr×nh ®é, n¨ng lùc CBTD cã h¹n, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cha cao, cha thËt sù n¨ng ®éng, nhiÖt t×nh “d¸m lµm, d¸m chÞu”, nhiÒu khi chñ quan bá qua nh÷ng quy t¾c thuéc quy tr×nh nghiÖp vô, hiÓu biÕt h¹n hÑp, cha ®ñ kinh nghiÖm vµ kh¶ n¨ng ®¸nh gi¸ con ngêi. ViÖc tÝnh to¸n x¸c ®Þnh thêi gian cho vay cha phï hîp víi kh¶ n¨ng thu håi vèn cña dù ¸n, gß Ðp ngêi vay vÒ thêi h¹n dÉn ®Õn khã kh¨n cho ngêi vay trong viÖc thùc hiÖn cam kÕt tr¶ nî. Do thiÕu ®i s©u, ®i s¸t kiÓm tra kh¸ch hµng nªn kh«ng ph¸t hiÖn kÞp thêi c¸c mãn vay cã vÊn ®Ò ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi.
-C«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n (XDCB) trong ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng tríc tiªn lµ v× lîi Ých cña ®¶m b¶o¶n th©n ng©n hµng nh»m n©ng cao hiªô qu¶ ®ång vèn tÝn dông vµ phßng chèng c¸c rñi ro cã thÓ xÈy ra cho dù ¸n ®èi víi ng©n hµng. Trong lÜnh vùc XDCB, ngoµi viÖc xem xÐt lîi Ých kinh tÕ cßn chó träng lîi Ých x· héi ®¹t ®îc tõ dù ¸n. V× vËy, ®ßi hái CBTD biÕt quan t©m ®Õn c¸c chØ tiªu kinh tÕ x· héi cña tõng ®Þa ph¬ng, ngµnh vµ ®Êt níc trong tõng thêi kú. §iÒu nµy rÊt Ýt CBTD quan t©m khi thÈm ®Þnh dù ¸n.
Mét sè nguyªn nh©n kh¸ch quan kh¸c dÉn tíi viÖc thÈm ®Þnh cña CBTD thiÕu chÝnh x¸c, kÐm hiÖu qu¶.
-Ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª cña c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh kh«ng chÝnh x¸c, kh«ng phï hîp vµ kh«ng ph¶n ¸nh ®óng b¶n chÊt cña doanh nghiÖp.
-Sè liÖu trong b¸o c¸o kh¶ thi thiÕu chÝnh x¸c, kh«ng cã c¨n cø nªn viÖc tÝnh to¸n c¸c tiªu chuÈn ®Çu t kh«ng cã c¬ së.
-HÖ thèng th«ng tin phßng ngõa rñi ro cung cÊp t liÖu cha ®Çy ®ñ chÝnh x¸c, kÞp thêi. Do vËy, c«ng t¸c thÈm ®Þnh vµ theo dâi dù ¸n cha ph¸t huy t¸c dông.
c)ChiÕn lîc kh¸ch hµng.
Ng©n hµng cha ®Èy m¹nh c«ng t¸c Marketing,c¸c th«ng tin thu thal¹p vÒ thÞ trêng vµ kh¸ch hµng cßn thiÕu, cha thêng xuyªn. Ng©n hµng cha cã biÖn ph¸p tÝch cùc l«i kÐo kh¸ch hµng, kqu¸ û l¹i hay tin tëng vµo kh¸ch hµng tryÒn thèng mµ quªn r»ng ph¶i lu«n vËn ®éng bëi liªn tôc cã c¸c ng©n hµng kh¸c chµo mêi l«i kÐo kh¸ch hµng cña m×nh. §©u chØ cÇn duy tr× kh¸ch hµng hiÖn cã mµ ®i ®«i víi viÖc khai th¸c kh¸ch hµng míi, dù ¸n míi ph¶i chñ ®éng n¾m b¾t gîi më nhu cÇu tõ chÝnh kh¸ch hµng quen thuéc, khai th¸c triÖt ®Ó thi phÇn m×nh cã.
-ChiÕn lîc tÝn dông vµ chiÕn lîc kinh doanh chung chung, cha chØ ra ®îc tiªu chuÈn vµ ®èi tîng cô thÓ cÇn u tiªn ®Çu t trung, dµi h¹n.
-Vai trß chØ ®¹o ®iÒu hµnh, híng dÉn nghiÖp vô, kiÓm tra ®«n ®èc cña c¸c phßng ban chuyªn m«n cha ®¸p øng yªu cÇu. C«ng t¸c kiÓm tra kiÓm so¸t cha ph¸t huy hiÖu qu¶.
Tãm l¹i, môc tiªu n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung, dµi h¹n cña Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm cßn h¹n chÕ vÒ nhiÒu mÆt. VÒ phÝa doanh nghiÖp ®ã lµ thiÕu n¨ng lùc ho¹t ®éng (n¨ng lùc tµi chÝnh), cßn vÒ phÝa ng©n hµng h¹n chÕ n¨ng lùc thÈm ®Þnh gi¸m s¸t tÝn dông, m«i trêng kinh tÕ cïng víi c¸c yÕu tè kh«ng thuËn lîi vÒ th«ng tin, c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh … ®Ó n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung, dµi h¹n cÇn kh¾c phôc nh÷ng nguyªn nh©n trªn ®©y th«ng qua viÖc thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu.
Ch¬ng III
mét sè Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung, dµi h¹n t¹i Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn kiÕm.
3.1-Ph¬ng híng, nhiÖm vô kinh doanh cña Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm n¨m 2000.
Trªn c¬ së ®¸nh gi¸ tæng kÕt nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®îc trong nh÷ng n¨m qua, ®Æc biÖt n¨m 1999, c¨n cø vµo t×nh h×nh kinh tÕ chÝnh trÞ x· héi cña ®Êt níc, cña khu vùc vµ trªn thÕ giíi mµ quan träng lµ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp , tæ chøc kinh, t×nh h×nh ®Çu t trong vµ ngoµi níc, c¨n cø vµo chiÕn lîc ph¸t triÓn chung cña Ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam , Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn còng ®· x©y dùng cho m×nh chiÕn lîc ph¸t triÓn ng¾n, trung vµ dµi h¹n. Cô thÓ trong n¨m 2000. ng©n hµng ®Ò ra nh÷ng nhiÖm vô sau :
3.1.1-Nguån vèn huy ®éng.
Nguån vèn kinh doanh cña Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm bao båm vèn tù cã, vèn huy ®éng tõ d©n c vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ x· héi. §Ó t¨ng nguån vèn kinh doanh, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. Ng©n hµng ®· thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ ph¬ng ch©m”®i vay ®Ó cho vay”®ång thêi kh«ng ngõng më réng quan hÖ quèc tÕ nh»m t¨ng c¸c nguån vèn vay tõ tæ chøc quèc tÕ.
3.1.2-VÒ ®Çu t tÝn dông
-VÒ ®Çu t cho c¸c doanh nghiÖp phÊn ®Êu ®¹t d nî 620 tû ®ång trong ®ã d nî trung h¹n lµ ng¾n h¹n
-N©ng cao chÊt lîng ®Çu t tÝn dông, tËp trung vèn cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh tèt, ®¸p øng vèn vµ t¨ng thÞ phÇn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc, ®Æc biÖt lµ c¸c Tæng c«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. Dµnh lîng vèn thÝch ®¸ng ®Çu t cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c trªn c¬ së an toµn hiÖu qu¶.
-§Èy m¹nh ho¹t ®éng cña ban thu nî, tËp trung xö lý nî qu¸ h¹n, gi¶m tû lÖ nî qu¸ h¹n xuèng møc an toµn. Cã ph¬ng ¸n xö lý, khai th¸c sè tµi s¶n b¾t nî, g¸n nî ®Æc biÖt lµ tµi s¶n liªn quan ®Õn c¸c vô ¸n ®Ó cã vèn kinh doanh.
-§¸p øng ®Çy ®ñ, kÞp thêi nhu cÇu vèn vay ngo¹i tÖ cÇn thiÕt hîp lý cña kh¸ch hµng.PhÊn ®Êu ®¹t møc d nî ngo¹i tÖ quy ®æi lµ 80 tû ®ång.
3.1.3-VÒ ®Çu t kinh doanh mua b¸n ngo¹i tÖ.
NghiÖp vô kinh doanh mua b¸n ngo¹i tÖ vfa thanh to¸n quèc tÕ cña chi nh¸nh b¾t ®Çu ph¸t triÓn tõ cuèi n¨m 1997 vµ ®Õn ®Çu n¨m 1998 trë thµnh ho¹t ®éng gãp mét phÇn quan träng vµo kÕt qu¶ cña Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm. Víi nh÷ng biÖn ph¸p kh¬i t¨ng nguån ngo¹i tÖ, n¨m 1998, 1999 phßng kinh doanh ®èi ngo¹i ®· cã doanh sè mua b¸n ngo¹i tÖ t¨ng m¹nh (n¨m 1998 doanh sè t¨ng gÊp 4 lÇn n¨m 1997) ®¸p øng ®Çy®ñ cho kh¸ch hµng trong nh÷ng thêi ®iÓm khã kh¨n nhÊt vµ cßn b¸n ngo¹i tÖ vÒ ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam. N¨m 2000 ng©n hµng ®Ò ra môc tiªu doanh sè mua b¸n ngo¹i tÖ cÇn ®¹t ®îc lµ : 100.000.000 USD.
3.1.4-C«ng t¸c kÕ to¸n vµ lîi nhuËn.
Phßng kÕ to¸n n©ng cao h¬n n÷a chÊt lîng dÞch vô, th¸i ®é phôc vô niÒm në ®¶m b¶o “vui lßng kh¸ch ®Õn, võa lßng kh¸ch ®i”. ChÊp hµnh nghiªm chØnh ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª cña nhµ níc, ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c trung thùc. N¨m 2000 phÊn ®Êu ®¹t møc lîi nhuËn lµ 18,5 tû ®ång.
3.2-Gi¶i ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung, dµi h¹n t¹i Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm.
3.2.1-Gi¶i ph¸p më réng tÝn dông trung, dµi h¹n.
Tõ thùc tr¹ng tû lÖ d nî trung, dµi h¹n trªn tæng d nî ®¹t cao nhÊt 16% cha ph¶i lµ con sè tho¶ ®¸ng, ®ßi hái ng©n hµng xem xÐt l¹i kÕ ho¹ch hµnh ®éng cña m×nh, vµ thùc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó c¶i thiÖn t×nh h×nh.
3.2.1.1- §a d¹ng ho¸ h×nh thøc vµ ®èi tîng ®Çu t trung, dµi h¹n.
-Tham gia ®Çu t vèn, cho vay b¶o l·nh, mua cæ phÇn hoÆc liªn doanh trong mét sè dù ¸n x©y dùng vµ hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së h¹ tÇng nh giao th«ng, x©y dùng, dÇu khÝ, du lÞch, dÞch vô th¬ng m¹i.
-§Çu t b»ng vèn liªn doanh liªn kÕt cïng c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ nh»m t¹o sù g¾n bã chÆt chÏ trong mèi quan hÖ ng©n hµng b¸n hµng b»ng viÖc n¾m gi÷ c¸c cæ phÇn trong doanh nghiÖp mµ ng©n hµng cho vay vfa cã thµnh viªn trong ban qu¶n lý doanh nghiÖp sÏ gióp cho ng©n hµng h¹n chÕ ®îc rñi ro nhê viÖc gi¸m s¸t ®îc t×nh h×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty ®Ó ®a ra biÖn ph¸p thÝch hîp cho tõng thêi kú kinh doanh.
-Thuª mua lµ h×nh thøc cho thuª tµi s¶n dµi h¹n mµ trong ®ã ngêi cho thuª chuyÓn giao tµi s¶n thuéc së h÷u cña m×nh cho ngêi thuª sö dông. Ngêi thuª cã tr¸ch nhiÖm thanh to¸n tiÒn thuª trong suèt thêi gian thuª vµ sÏ ®îc thuª tiÕp hoÆc mua l¹i tµi s¶n theo ®iÒu kiÖn do hai bªn tho¶ thuËn. ë ®©y ng©n hµng víi vai trß lµ ngêi hiÓu biÕt cã quan hÖ réng r·i vµ cã uy tÝn ®øng ra mua tµi s¶n, råi cho thuª ®èi víi kh¸ch hµng cã nhu cÇu. Víi lo¹i h×nh tÝn dông nµy, m¸y mãc thiÕt bÞ phï hîp theo yªu cÇu sö dông cña ngêi thuª, x¸c suÊt rñi ro nhá. ¦u ®iÓm lín cña lo¹i h×nh tÝn dông nµy lµ doanh nghiÖp cã thÓ ®æi míi trang thiÕt bÞ, m¸y mãc hiÖn ®¹i mµ kh«ng cÇn ®Õn TSTC vµ mét sè VTC nh cho vay trung, dµi h¹n th«ng thêng.
-Më réng ®èi tîng cho vay trung, dµi h¹n.
Qua nghiªn cøu c«ng t¸c tÝn dông t¹i Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm cho thÊy d nî kinh tÕ ngoµi quèc doanh rÊt khiªm tèn trong c¬ cÊu cho vay trung, dµi h¹n vµ ®ång thêi ®· t×m hiÓu nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng ®ã. Sù thu hÑp quan hÖ tÝn dông víi nh÷ng kh¸ch hµng nµy ngoµi nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan tõ phÝa kh¸ch hµng cßn xuÊt ph¸t tõ nguyªn nh©n chñ quan cña ng©n hµng. V× thÕ, ®Ó më réng tÝn dông trung, dµi h¹n cho thµnh phÇn kinh tÕ nµy, ng©n hµng ph¶i tù th¸o bá nh÷ng rµo c¶n do m×nh dùng lªn. §Æt môc tiªu an to¸n vèn lªn cao, ng©n hµng qu¸ thËn träng khi cho vay ®èi tîng nµy, thùc hiÖn theo ®óng nguyªn t¾c mµ kh«ng dµnh mét sù linh ®éng nµo. §Ó më réng tÝn dông trung, dµi h¹n, ng©n hµng ph¶i tù tin vµo chÝnh m×nh lµm quen víi nhiÒu ®èi tîng kh¸ch hµng trong ®ã tiÕp cËn ®Ó sµng läc lùa chän nh÷ng kh¸ch hµng ®ñ ®iÒu kiÖn tiÕp nhËn vèn vay trung, dµi h¹n. Ph¶i cã tÇm nh×n toµn diÖn, kh«ng thiªn lÖch khi ®¸nh gi¸, g¹t bá t©m lý e ng¹i bÊy l©u, nhiÒu khi v× qu¸ c©u nÖ vµo TSTC mµ tõ chèi cho vay ®èi víi c¸c thµnh phÇn nµy.
3.2.1.2-ChiÕn lîc tiÕp cËn nhu cÇu cña kh¸ch hµng.
-TÝch cùc t×m kiÐm khai th¸c kh¸ch hµng ®Ó më réng tÝn dông.
Ph¬ng ph¸p tiÕp cËn kh¸ch hµng tuú theo tÇm quan träng vµ ®Æc tÝnh cña hä ®Ó cã c¸ch tiÕp cËn hiÖu qu¶ nhÊt. Khi cã c¬ héi kh«ng thÓ chÇn chõ ph¶i chñ ®éng ®Õn víi kh¸ch hµng. Cã thÓ liªn hÖ chÆt chÏ víi trô së chÝnh NHCT trùc tiÕp lµ phßng tÝn dông trung, dµi h¹n rµ so¸t lùa chän giíi thiÖu ®Ó Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm ®îc tiÕp cËn c¸c dù ¸n míi. T¨ng cêng mèi quan hÖ víi c¸c TCT, tõ ®ã më réng quan hÖ tÝn dông víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªnb»ng chÝnh Ên tîng, lßng tin cña kh¸ch hµng vµo ng©n hµng ë chÊt lîng dÞch vô tèt nhÊt. Chñ ®éng nguån vèn VN§, ngo¹i tÖ ®Çu t cho c¸c ngµnh. TCT dù ¸n cã vÞ trÝ chiÕn lîc, ®¸p øng nhu cÇu mét c¸ch tèi ®a, hiÖu qu¶ nhÊt cho kh¸ch hµng.
-Nghiªn cøu x©y dùng môc tiªu kÕ ho¹ch ®Çu t trung, dµi h¹n theo chiÕn lîc kh¸ch hµng. T¨ng cêng c«ng t¸c tiÕp thÞ, t×m hiÓu c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸ nh©n trªn ®Þa bµn ®Ó chñ ®éng khai th¸c, n¾m b¾t kÞp thêi nhu cÇu cña hä.
-Thùc hiÖn ph¬ng ch©m “B¸m s¸t môc tiªu- thùc hiÖn phï hîp- mÒm dÎo linh ho¹t- ®a d¹ng ®a ph¬ng- hiÖu qu¶”. Kh«ng nªn qu¸ vå vËp kh¸ch hµng nµy, hay coi nhÑ kh¸ch hµng kh¸c mµ lu«n cã th¸i ®é giao dÞch ®óng mùc, ®Æt ra t×nh huèng ®èi kh¸ng hay cã chiÕn lîc dù phßng trªn c¬ së tiªn ®o¸n íc tÝnh m«i trêng t¬ng lai ®Ó tiÕp cËn kh¸ch hµng.
3.2.1.3-T¨ng cêng huy ®éng vèn trung, dµi h¹n.
§èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng th¬ng m¹i, huy ®éng vèn ®Ó cho vay lµ chñ yÕu. Nguyªn t¾c ®Ó cho vay trung, dµi h¹n ph¶i sö dông nguån vèn trung, dµi h¹n sÏ ®¶m b¶o an toµn trong thanh to¸n. Nhng ®¸ng lu ý tû träng vèn huy ®éng trung, dµi h¹n trong tæng nguån huy ®éng ë c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i rÊt htÊp. NÕu chØ ®¬n thuÇn sö dông nguån nµy, doanh sè cho vay trung, dµi h¹n rÊt thÊp. MÆc dï ®îc phÐp sö dông mét tû lÖ vèn ng¾n h¹n ®Ó cho vay trung, dµi h¹n, nhng vÒ l©u dµi cÇn t×m c¸c biÖn ph¸p më réng nguån huy ®éng vèn trung, dµi h¹n, ®ã lµ :
a.T¹o sù an t©m ®èi víi ngêi göi tiÒn.
Ngêi d©n ViÖt Nam vÉn cha cã thãi quen göi tiÒn vµo tµi kho¶n t¹i ng©n hµng. Bëi lÏ hä cßn e ngo¹i tríc nh÷ng biÕn ®éng cña nÒn kinh tÕ cho sù tån t¹i cña ng©n hµng. ViÖc c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i mua b¶o hiÓm tiÒn töi ®èi víi vèn huy ®éng dµi h¹n ®îc sù yªn t©m cho ngêi göi tiÒn. Khi kh¸ch hµng gÆp rñi ro dÉn ®Õn t×nh tr¹ng kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n, tuú theo tÝnh chÊt cña tõng lo¹i rñi ro vµ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, ng©n hµng th¬ng m¹i cã thÓ sö dông c¸c biÖn ph¸p b¶o hiÓm tiÒn göi ®Ó kh¾c phôc.
b.Quy ®Þnh møc l·i suÊt phï hîp thu hót tiÒn göi trung, dµi h¹n.
Víi møc l·i suÊt thÊp, kh¸ch hµng lo sî kh«ng bï ®¾p khi mÊt gi¸ nhÊt lµ víi lo¹i tiÒn göi dµi h¹n. V× vËy l·i suÊt tiÒn göi dµi h¹n ®îc tÝnh to¸n ®Ó va kÝch thÝch kh¸ch hµng göi tiÒn dµi h¹n, t¹o kho¶ng c¸ch râ rÖt gi÷a l·i suÊt huy ®éng dµi h¹n vµ l·i suÊt huy ®éng ng¾n h¹n. §èi víi c¸c kh¸ch hµng lµ doanh nghiÖp cã sè d tiÒn göi lín, c¸ch thu hót tèt nhÊt lµ ng©n hµng cung cÊp dÞch vô thanh to¸n thuËn lîi, nhanh chãng chÝnh x¸c, n©ng cao chÊt lîng…
c.Ng©n hµng th¬ng m¹i nªn cã chñ tr¬ng huy ®éng vèn trung, dµi h¹n thêng xuyªn liªn tôc h¬n.
-Tr¸i phiÕu ng©n hµng lµ mét c«ng cô vay nî dµi h¹n trªn thÞ trêng vèn, lµ gi¸y nhËn nî cña ng©n hµng ®èi víi ngêi mua, cam kÕt sÏ tr¶ nî vµ l·i theo kú h¹n ®· ®Þnh. Huy ®éng vèn b»ng tr¸i phiÕu lµ h×nh thøc ®· ®îc sö dông ë nhiÒu níc vµ khu vùc . T¹i níc ta tr¸i phiÕu ®· chøng minh ®îc ®é hÊp dÉn v× tÝnh ®a d¹ng trong h×nh thøc tr¶ l·i vµ l·i suÊt huy ®éng h¬n h¼n lo¹i tiÒn göi dµi h¹n.Tuy nhiªn ng©n hµng nªn tÝch cùc chiÕt khÊu, mua l¹i tr¸i phiÕu dµi h¹n cho phÐp ngêi chñ tr¸i phiÕu dÔ dµng ho¸n ®æi thµnh tiÒn khi cã nhu cÇu.
-GiÊy chøng nhËn tiÒn göi dµi h¹n cã thÓ b¸n l¹i lµ c«ng cô huy ®éng tiÒn göi do ng©n hµng ph¸t hµnh. Do cã thÓ b¸n l¹i nã biÕn viÖc göi kho¶n tiÒn dµi h¹n thµnh c¸c kho¶n göi ng¾n h¹n. H×nh thøc nµy c¸c ng©n hµng cã thÓ nghiªn cøu ®Ó ¸p dông trong huy ®éng vèn.
3.1.1.4-Ph©n tÝch kinh tÕ, ph©n lo¹i doanh nghiÖp, x©y dùng vµ sö dông hå s¬ kh¸ch hµng cã hiÖu qu¶.
Lîi thÕ h¬n h¼n cña ng©n hµng so víi doanh nghiÖp lµ n¾m gi÷ mét nguån th«ng tin t¬ng ®èi phong phó cã gi¸ trÞ vÒ kh¸ch hµng th«ng qua hå s¬ kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng, nhê ®ã ng©n hµng ®a ra quyÕt ®Þnh vÒ s¶n phÈm, l·i suÊt, c¸ch tiÐp cËn linh ho¹t. §Ó hiÓu vµ ®ãn nhËn kÞp thêi nhu cÇu cña kh¸ch hµng ®ßi hái hå s¬ kh¸ch hµng ph¶i ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ tµi chÝnh kinh tÕ, th«ng tin kü thuËt, th«ng tin vÒ Marketing, th«ng tin c¸ nh©n, ®îc cËp nhËt thêng xuyªn kÞp thêi lu tr÷ c¶ t×nh h×nh qu¸ khø- hiÖn t¹i- t¬ng lai cña kh¸ch hµng. ViÖc ph©n tÝch kinh tÕ vµ ph©n lo¹i doanh nghiÖp trong hå s¬ kh¸ch hµng sÏ gióp ng©n hµng :
-Nh×n nhËn l«gÝc kh¸ch quan t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp c¶ qu¸ khø- hiÖn t¹i- t¬ng lai, dù kiÕn xu híng ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp trong t¬ng lai ®Ó cã ®èi s¸ch thÝch hîp n©ng cao hiÖu qu¶ vèn ®Çu t.
-§¸nh gi¸ thùc tr¹ng s¶n xuÊt kinh doanh vµ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ®Ó xem xÐt xu híng ph¸t triÓn cña tõng ngµnh, lÜnh vùc. §©y lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ c¬ cÊu, chÊt lîng tÝn dông, kh¶ n¨ng thu nî vµ l¹p kÕ ho¹ch cung cÊp tÝn dông t¹o ®iÒu kiÖn lùa chän chÝnh x¸c ®èi tîng ®Çu t.
-Hå s¬ kh¸ch hµng lµ c¬ së cho viÖc chØ ®¹o ®iÒu hµnh kinh doanh cña ng©n hµng nhÊt lµ viÖc thùc thi chiÕn lîc kinh doanh chung.
3.2.2-Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung, dµi h¹n.
3.2.2.1-N©ng cao chÊt lîng thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t.
ChÊt lîng thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t lµ vÊn ®Ò lu«n ®îc ®Æt ra mçi khi ngêi ta ®Ò cËp tíi chÊt lîng tÝn dông trung, dµi h¹n. Bëi v× trªn c¶ lý thuyÕt vµ thùc tiÔn ®Òu cho thÊy khi c«ng t¸c thÈm ®Þnh ®îc thùc hiÖn tèt th× chÊt lîng cña kho¶n tÝn dông ®îc n©ng lªn rÊt nhiÒu, nh÷ng rñi ro tõ phÝa chñ quan hÇu nh kh«ng cã. ThÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t cÇn chó ý tíi c¸c vÊn ®Ò sau :
-HÖ thèng chi tiªu thÈm ®Þnh tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t ph¶i cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi nhau ®Ó ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ dù ¸n toµn diÖn chÝnh x¸c. HÖ thèng chØ tiªu chia thµnh hai nhãm: ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi vµ ph¶n ¸nh d«i rñi ro. Víi ng©n hµng quan t©m thªm kh¶ n¨ng hoµn vèn cña dù ¸n. Chi tiªu ph©n tÝch ph¶i phï hîp víi hoµn c¶nh cô thÓ.
-X©y dùng tÝnh to¸n c¸c chi tiªu ®· x©y dùng.
C¸c yÕu tè cÊu thµnh chØ tiªu, ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n ph¶i dùa trªn nh÷ng sè liÖu thu thËp hay dù kiÕn t¬ng ®èi chÝnh x¸c vÒ gi¸ c¶, s¶n lîng,doanh thu .. .c¸c chØ tiªu chØ lµ ph¬ng tiÖn ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ ®Ó so s¸nh, chÊp nhËn. KÕt qu¶ ®¸nh tÝa sau khi so s¸nh ph¶i nãi lªn ý nghÜa cña tõng vÊn ®Ò ®Ó cã mét kÕt luËn mang tÝnh tæng hîp cho dù ¸n.
N©ng cao chÊt lîng thu thËp vµ xö lý th«ng tin tõ kh¸ch hµng.
Th«ng tin lµ yÕu tè quan träng trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh, kÕt qu¶ thÈm ®Þnh sÏ kh«ng cã ý nghÜa nÕu c¸c th«ng tin dïng ®Ó pahan tÝch l¹i sai lÖch hay kh«ng ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin cÇn ph¶i ®îc kiÓm tra kü cµng tríc khi ph©n tÝch ®ßi hái ph¶i ®èi chiÕu tõ nhiÒu nguån th«ng tin kh¸c, phßng th«ng tin phßng ngõa rñi ro lµ bé phËn cïng hç trî ®Ó xö lý th«ng tin nµy.
3.2.2.2.-N©ng cao tr×nh ®é c¸n bé, sö dông c¸n bé hîp lý.
Con ngêi lµ chñ thÓ cña hµnh ®éng ®îc coi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh b¹i cña mét ng©n hµng , lµ ngêi thùc thi chiÕn lîc kh¸ch hµng. C¸n bé tÝn dông lµ nh÷ng ngêi cã tr×nh ®é nghiÖp vô, am hiÓu kh¸ch hµng, hiÓu biÕt vÒ thÞ trêng, n¾m b¾t s©u s¾c thùc lùc tµi chÝnh cña kh¸ch hµng, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n kÓ c¶ hiÖn t¹i vµ t¬ng l¹i, x¸c ®Þnh tiÒm n¨ng ph¸t triÓn vµ dù b¸o ®îc nh÷ng biªn ®éng t¬ng lai. Yªu cÇu c«ng viÖc ®ßi hái hä am hiÓu ph¸p luËt, thùc sù yªu nghÒ cã vèn hiÓu biÕt sang lÝnh vùc ho¹t ®éng kh¸c. §éi ngò c¸n bé nµy ®îc s¾p xÕp, chän läc nh÷ng c¸n bé cã ®ñ tiªu chuÈn ®¹o ®øc søc khoÎ, nhiÖt t×nh víi c«ng viÖc, cã ý thøc vµ kh¶ n¨ng tiÕp thu nghiÖp vô cao, cã kh¶ n¨ng trau dåi tù båi dìng nghiÖp vô, th«ng th¹o quy chÕ thÓ lÖ ngµnh ®Ó vËn dông xö lý t×nh huèng cho kh¸ch hµng. C«ng viÖc c¸n bé tÝn dông g¾n liÒn víi viÖc gi¶i quyÕt cho vay khu vùcíi kh¸ch hµng, mét quyÕt ®Þnh do thiÕu n¨ng lùc thiÕu hiÓu biÕt cïng sù thiÕu s©u s¸t cña c¸n bé l·nh ®¹o ®Òu cã thÓ g©y ra hËu qu¶ ®¸ng tiÕc.
Do viÖc tiÕn hµnh tiªu chuÈn ho¸ c¸n bé tÝn dông lµ viÖc lµm rÊt quan träng ®èi víi c«ng t¸c kinh doanh cña ng©n hµng vµ cÇn ®îc khÈn tr¬ng triÓn khai nhÊt lµ víi nh÷ng c¸n bé cho vay trung, dµi h¹n. Trªn c¬ së tiªu chuÈn ho¸ ®ã ng©n hµng cã híng ®µo t¹o, ®µo t¹o l¹i, tuyÓn chän vµ sö dông phï hîp.
*C¸n bé qu¶n lý ®iÒu hµnh ho¹t ®éng tÝn dông : ngoµi kiÕn thøc v÷ng vµng vÒ nghiÖp vô cßn ®ßi hái am hiÓu s©u réng vÒ ph¸p luËt kinh tÕ vµ ngµnh ng©n hµng, thÊu hiÓu quy chÕ thÓ lÖ ngµnh, cã kh¶ n¨ng ph©n tÝch ®óng sai trong v¨n b¶n chÕ ®é ®Ó biÕt cÇn lµm g× vµ tr¸nh ®iÒu g×, cã kh¶ n¨ng bæ xung vµ chØ ra sai sãt nghiÖp vô cña cÊp díi ®Ó híng dÉn hä tèt h¬n.
*C¸n bé tÝn dông:
-HiÓu biÕt vÒ quy tr×nh, biÖn ph¸p kü thuËt nghiÖp vô thÈm ®Þnh khoa häc vµ ®¸nh gi¸ ®îc mét dù ¸n, mét mãn vay.
-BiÕt thu thËp xö lý c¸c th«ng tin cÇn thiÕt phôc vô cho viÖc ®¸nh gi¸ thÈm ®Þnh.
-Cã hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ ph¸p luËt, n¾m v÷ng chñ tr¬ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc, ngµnh ®Þa ph¬ng theo tõng thêi kú t×nh h×nh kinh tÕ x· héi cña thÕ giíi cã liªn quan ®Õn dù ¸n, s¶n phÈm cña dù ¸n.
*N¾m b¾t c¬ b¶n t×nh h×nh thÞ trêng, s¶n phÈm dù ¸n cña doanh nghiÖp.
-Lµ ngêi trung thùc, nh¹y bÐn linh ho¹t b¶n lÜnh vµ phong c¸ch lµm viÖc khoa häc.
-N©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô b¸m s¸t kh¸ch hµng vay vèn, kh¶ n¨ng ®¸nh gi¸ doanh nghiÖp vµ tµi s¶n thÕ chÊp.
§Ó ®¹t ®îc nh÷ng tiªu chuÈn trªn, chi nh¸nh ph¶i tiÕp tôc ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé tÝn dông trëng thµnh vÒ mäi mÆt : KÕt hîp víi mét sè chuyªn gia trêng ®¹i häc ®Ó tæ chøc ®µo t¹o, båi dìng t¹i chç n©ng cao tay nghÒ, kiÕn thøc kinh tÕ thÞ trêng theo ph¬ng ch©m ®µo t¹o, ®µo t¹o l¹i, ®i s©u ®µo t¹o ph¬ng ph¸p ®iÒu tra thu thËp th«ng tin vÒ kh¸ch hµng, ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tÝn dông trong ®ã chó ý c¸c chØ tiªu tµi chÝnh vµ phi tµi chÝnh.
3.2.2.3-T¨ng cêng kiÓm tra, gi¸m s¸t c¸c kho¶n tÝn dông.
-C«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t ho¹t ®éng tÝn dông ph¶i ®îc thùc hiÖn thêng xuyªn kÞp thêi vµ trë thµnh mét trong nh÷ng ho¹t ®éng c¬ b¶n cña c«ng t¸c qu¶n trÞ ®iÒu hµnh. Ng©n hµng cÇn tiÕp tôc hoµn thiÖn c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t theo híng :
+Hoµn thiÖn cñng cè vµ t¨ng cêng c¸n bé cã kinh nghiÖm, cã n¨nglùc sang lµm c«ng t¸c kiÓm tra kiÓm so¸t.
+§¶m b¶o thùc hiÖn kiÓm tra kiÓm so¸t trong tÊt c¶ c¸c kh©u tríc trong vµ sau khi cho vay, coi träng h¬n n÷a kh©u kiÓm so¸t tríc khi cho vay.
+Thùc hiÖn kiÓm tra ®Þnh kú th¸ng ®èi víi tÊt c¶ c¸c kho¶n nî cña ng©n hµng, kÞp thêi xö lý c¸c kho¶n vay cã vÊn ®Ò h¹n chÕ rñi ro.
C¸n bé tÝn dông nªn chó träng h¬n c«ng t¸c kiÓm tra sau khi ph¸t hiÖn tiÒn vay. §ã lµ viÖc yªu cÇu kh¸ch hµng cung cÊp th«ng tin vµ kÕt qu¶ kinh doanh kÌm theo sè tiÒn tr¶ nî ®Þnh kú. Víi nh÷ng kho¶n tr¶ nî gèc lín, ng©n hµng cÇn cã sù th«ng b¸o tríc khi ®Õnh¹n, t×m hiÓu xem kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî hay kh«ng, lý do ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý phï hîp. C¸n bé tÝn dông lu«n lu«n g¸m s¸t ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, nøm b¾t ®îc luång tiÒn vÒ kÞp thêi thu nî.
3.2.2.4-Chuyªn m«n ho¸ ®éi ngò thÈm ®Þnh
Nªn ch¨ng thùc hiÖn chuyªn m«n ho¸ víi tõng c¸n bé tÝn dông b»ng c¸ch ph©n lo¹i kh¸ch hµng theo tõng nhãm cã ®Æc thï riªng. Trªn c¬ së ®ã, c¨n cø vµo n¨ng lùc së trêng, kinh nghiÖm cña tõng ngêi ®Ó thùc hiÖn ph©n c«ng c«ng viÖc hîp lý. ViÖc chuyªn m«n ho¸ nh vËy kh¾c phôc ®îc m©u thuÉn gi÷a chuyªn m«n ho¸ vµ ®a d¹ng ho¸, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸n bé tÝn dông hiÓu biÕt s©u s¾c, n©ng cao chÊt lîng vµ ®é tin cËy cña th«ng tin tÝn dông, lµm c¬ së x©y dùng mèi quan hÖ kh¸ch hµng l©u dµi. §ång thêi t¹o c¬ héi s©u s¸t h¬n trong viÖc ®iÒu tra, t×m hiÓu kh¸ch hµng, cã lîi cho thÈm ®Þnh, ph©n tÝch dông, gi¸m s¸tiÒn göi kh¸ch hµng sö dông tiÒn vay. Tuy nhiªn ®Õn mét tr×nh ®é nhÊt ®Þnh c¸c c¸n bé tÝn dông ph¶i hiÓu biÕt c«ng viÖc cña nhau môc ®Ých häc hái, tÝch luü kinh nghiÖm vµ t¹o cho m×nh phong c¸ch lµm viÖc khoa häc, hiÖu qu¶ nhÊt.
§èi víi c¸c dù ¸n lín phøc t¹p, ho¹t ®éng ®a d¹ng th× c¸n bé tÝn dông dï v÷ng vµng thµnh th¹o ®Õn ®©u còng kh«ng thÓ cã tÇm nh×n ®Çy ®ñ chÝnh x¸c c¸c chØ tiªu, ®¸nh gi¸ kü lìng vÒ ph¬ng diÖn thÞ trêng, kü thuËt. ViÖc tËp hîp ®éi ngò chuyªn gia thÈm ®Þnh dù ¸n gåm c¸c thµnh viªn n¾m b¾t nhiÒu khÝa c¹nh nghiÖp vô kh¸c lµ c¸c nhµk hoa häc, chuyªn gia ë c¸c viªn, c¬ quan chuyªn ngµnh gãp phÇn quan träng n©ng cao chÊt lîng thÈm ®Þnh. §iÒu ®ã®ßi hái cã quy chÕ cô thÓ nh»m g¾n lîi Ých vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c thµnhviªn nh»m tËn dông c¸c kiÕn thøc cña chuyªn gia vµo dù ¸n mµ vÉn ®¶m b¶o ng¨n ngõa tiÕt lé bÝ mËt ®Çu t c«ng nghÖ cña kh¸ch hµng. Ngoµi ra cã thÓ thiÕt lËp mèi quan hÖ trao ®æi th«ng tin gi÷a ng©n hµng víi c¸c ngµnh kh¸c t¹o lËp hÖ thèng th«ng tin gióp cho viÖc ®¸nh gi¸ rñi ro tiÒm Èn.
3.3.Nh÷ng kiÕn nghÞ
3.3.1.KiÕn nghÞ ®èi víi Ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam
3.3.1.1.§èi víi c¸c phßng nghiÖp vô tÝn dông, nhÊt lµ tÝn dông trung, dµi h¹n
-B¸m s¸t quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña nhµ níc, tõng ®Þa ph¬ng ®Ó gióp chi nh¸nh ®Çu t ®óng híng vµ an toµn. Tõ ®ã cïng víi chi nh¸nh tÝch cùc t×m kiÕm khai th¸c kh¸ch hµng ®Ó më réng tÝn dông.
-N©ng cao tr×nh ®é vµ chÊt lîng thÈm ®Þnh kh¸ch hµng, dù ¸n ®Çu t . Chñ ®éng n¾m b¾t thùc tiÔn ®Ó hoµn thiÖn quy chÕ, quy tr×nh nghiÖp vô cho vay, b¶o l·nh vµ chØ ®¹o thùc hiÖn nghiªm tóc quy chÕ, quy tr×nh ®ã. Cã nh vËy míi cã thÓ ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc vµ ®èi tîng ®Çu t ®Ó kh¸ch hµng cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi tiÕp cËn víi vèn tÝn dông trung, dµi h¹n cña Ng©n hµng c«ng th¬ng.
3.3.1.2.Tæ chøc mét c¸ch thêng xuyªn hiÖu qu¶ cac buæi héi th¶o, c¸c líp tËp huÊn nghiÖp vô cho c¸n bé l·nh ®¹o vµ c¸n bé nghiÖp vô,.
TÝn dông trung, dµi h¹n chÞu ¶nh hëng cña nhiÒu yÕu tè kinh tÕ, chÝnh trÞ x· héi trong vµ ngoµi níc.
Tæ chøc héi th¶o, tËp huÊn tríc tiªn ®Ó c¸c chuyªn gia, nhµ t vÊn cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch, ®êng lèi ph¸t triÓn cña §¶ng, nhµ níc, vÒ hµnh lang ph¸p lý, vÒ c¸c nh©n tè kh¸ch quan chñ quan ®ang trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp t¸c ®éng tíi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp còng nh ho¹t ®éng tÝn dông cña c¸c ng©n hµng ®Ó tõ ®ã chóng ta x¸c ®Þnh h¹n møc ®Çu t phï hîp víi tõng nghµnh nghÒ, tõng doanh nghiÖp.
Tæ chøc héi th¶o, tËp huÊn còng nh»m môc tiªu trang bÞ c¸c kü n¨ng
-Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ vÒ hiÖu qu¶, kh¶ n¨ng thanh to¸n còng nh vßng ®êi s¶n phÈm cña dù ¸n.
-ThÈm ®Þnh vÒ n¨ng lùc c«ng nghÖ, thiÕt bÞ, nh©n lùc, tµi chÝnh cña chñ ®Çu t ®Ó thùc thi dù ¸n.
Bªn c¹nh ®ã, c¸c líp båi dìng nghiÖp vô cßn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nh©n viªn trÎ häc hái kinh nghiÖm hÕt søc cÇn thiÕt cña c¸n bé ®· vµ ®ang trùc tiÕp thi thÈm ®Þnh dù ¸n, nh»m h¹n chÕ thÊp nhÊt rñi ro cã thÓ vµ ®¶m b¶o an toµn hiÖu qu¶ vèn ®Çu t.
§îc trang bÞ kü n¨ng kinh nghiÖm lµ v« cïng cÇn thiÕt song ®Ó cã quyÕt ®Þnh ®Çu t chÝnh x¸c, kÞp thêi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i cßn cÇn cã ®îc nguån th«ng tin nhanh, ®Çy ®ñ, nªn ®Ò nghÞ ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam: tæ chøc thu thËp vµ cung cÊp th«ng tin vÒ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch cña ng©n hµng, c¸c ngµnh liªn quan vÒ ®êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ cña nhµ níc, vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, t×nh h×nh tµi chÝnh vµ bé m¸y qu¶n lý cña doanh nghiÖp trong hiÖn t¹i vµ t¬ng lai, vÒ ho¹t ®éng cña c¸c ngµnh cã liªn quan…
3.3.1.3.N©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c th«ng tin phßng ngõa rñi ro
§Ó ra quyÕt ®Þnh ®Çu t, c¸n bé l·nh ®¹o ng©n hµng cÇn cã c¸c nguån cung cÊp th«ng tin cã chÊt lîng. Trªn thùc tÕ, hÖ thèng th«ng tin tÝn dông cña chóng ta cßn nhiÒu ®iÒu cha hîp lý.
T¹i ViÖt Nam, ng©n hµng nhµ níc ta tæ chøc qu¶n lý vÜ m« tµi chÝnh tiÒn tÖ, nªn Trung t©m CIC cña NHNN lµ n¬i cã nguån th«ng tin ®a d¹ng nhÊt, tÝnh ph¸p lý cao nhÊt. Bªn c¹nh ®ã, trong hÖ thèng Ng©n hµng c«ng th¬ng cßn cã Phßng th«ng tin phßng ngõa rñi ro (TPR) ho¹t ®éng. Thùc tÕ hiÖn any, nguån tin cña CIC lÊy tõ c¸c trung t©m phßng ngõa rñi ro cña c¸c Ng©n hµng Trung ¬ng , c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i trung ¬ng nhËn tin tõ c¸c chi nh¸nh, c¸c chi nh¸nh lÊy tin cña c¸c kh¸ch hµng ®ang cã quan hÖ ®Ó truyÒn ®i, nªn th«ng tin phßng ngõa rñi ro thùc sù kh«ng cËp nhËt, cha kh¸ch quan vµ còng cha cã søc thuyÕt phôc.
§Æc biÖt trong t×nh h×nh hiÖn nay, khi c¸c ng©n hµng chi nh¸nh ®ang bíc ®Çu thiÕt lËp quan hÖ víi c¸c c«ng ty liªn doanh, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi. §©y lµ ®èi tîng cã tr×nh ®é qu¶n lý tµi chÝnh, c«ng nghÖ thiÕt bÞ h¬n h¼n c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam, ®ßi hái cao, nguån th«ng tin tõ trung t©m phßng ngõa rñi ro kh«ng cã, chi nh¸nh ph¶i tù t×m kiÕm tõ b¸o chÝ, hay c¸c nguån tin kh«ng chÝnh thøc, chi phÝ cao, khã cã thÓ®¸p øng kÞp thêi cho c«ng viÖc.
V× vËy, Ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt nam cÇn ®Çu t trang bÞ c¬ së vËt chÊt phôc vô cho viÖc khai th¸c, lu tr÷, trao ®æi th«ng tin trong hÖ thèng; x©y dùng quan hÖ trao ®æi mua b¸n th«ng tin víi Ng©n hµng n«ng nghiÖp, c¸c c¬ quan t ph¸p, c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i, c¸c Tæ chøc tµi chÝnh phi ng©n hµng, c¸c tæ chøc th«ng tin ®¹i chóng trong vµ ngoµi níc ®Ó cã th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi chØ ®¹o ho¹t ®éng cña chi nh¸nh. KiÓm tra tríc, trong vµ sau khi gi¶i ng©n còng lµ biÖn ph¸p quan träng ®¶m b¶o an toµn, hiÖu qu¶ ®Çu t.
3.3.1.4.§Èy m¹nh, n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t.
Phßng kiÓm tra, kiÓm so¸t vµ khiÕu tè cña Ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Na, cha tÝch cùc trong ho¹t ®éng kiÓm tra, kiÓm so¸t ho¹t ®éng tÝn dông cña c¸c chi nh¸nh trong hÖ thèng. Do vËy, viÖc kiÓm tra, kiÓm so¸t kh«ng thêng xuyªn, mét mÆt do tr×nh ®é c¸n bé kiÓm tra kiÓm so¸t cßn h¹n chÕ, mÆt kh¸c do thêi gian h¹n hÑp chØ thùc hiÖn ®îc x¸c suÊt mét sè hå s¬ tÝn dông, h¬n n÷a viÖc ph¸t hiÖn ra sai sãt cßn ®ßih ái c¸n bé kiÓm so¸t ph¶i am hiÓu tr×nh ®é nghiÖp vô kü cµng, cã kinh nghiÖm, cã c¸ch ®¸nh gi¸ tæng hîp nªn nhiÒu kh sai sãt kh«ng ®îc ph¸t hiÖn kÞp thêi ®Ó cã thÓ xö lý thÝch hîp kh«ng ®Ó qu¸ muén. §øng tríc t×nh h×nh ®ã Ng©n hµng c«ngth¬ng ViÖt Nam cÇn ®Èy m¹nh vµ t¨ng cêng h¬n n÷a c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t kÞp thêi nh»m xö lý c¸c sai ph¹m, h¹n chÕ thÊp nhÊt tæn thÊt, gãp phÇn ®a ho¹t ®éng kinh doanh thùc hiÖn ®óng quy tr×nh nghiÖp vô nh»m n©ng cao chÊt lîng tÝn dông.
3.3.1.5.Tæ chøc s¾p xÕp c¸n bé mét c¸ch hîp lý
§©y lµ viÖc lµm cã ý nghÜa quan täng ®èi víi sù ph¸t triÓn cña ng©n hµng c«ng th¬ng nãi chung vµ mçi chi nh¸nh nãi riªng. Mçi chi nh¸nh n»m trªn c¸c ®Þa bµn ho¹t ®éng kh¸c nhau sÏ cã lîi thÕ vµ khã kh¨n riªng m×nh. Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh, tranh giµnh c¸c kh¸ch hµng lín gi÷a c¸c ng©n hµng, ®Ó cã chÝnh s¸ch thu hót ®ßi hái c¸n bé l·nh ®¹o mçi chi nh¸nh kh«ng chØ dõng l¹i ë tay nghÒ cao, cã bÒ dµy kinh nghiÖm, tÇm nh×n bao qu¸t, hiÓu biÕt kh¸ s©u vÒ nh÷ng kh¸ch hµng lín vµ thùc lùc cña ng©n hµng. Ngêi l·nh ®¹o ph¶i biÕt nh×n nhËn vµ ®¸nh gi¸, t×m c¸ch s¾p xÕp sao cho hîp lý nhÊt, phï hîp vÒ n¨ng lùc ë mçi ngêi, ë vÞ trÝ c«ng t¸c cña m×nh, cãthÓ kÕt hîp ®îc hÕt kh¶ n¨ng cña mäi ngêi cho c«ng viÖc chung.
3.3.1.6.C¬ chÕ tiÒn l¬ng hîp lý
Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt còng nh trong kinh doanh, l¬ng, thëng lu«n lµ ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng thóc ®Èy ngêi lao ®éng lµm viÖc, lµ mét trong nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh. Víi møc l¬ng cao hîp lý, ngêi lao ®éng sÏ yªn t©m, nhiÖt t×nh h¬n víi c«ng viÖc m×nh lµm, ngîc l¹i víi møc l¬ng thÊp ngêi lao ®éng sÏ kh«ng chó t©m vµo c«ng viÖc cña m×nh dÉn ®Õn hiÖu qu¶ lao ®éng thÊp. Thùc tÕ nh÷ng n¨m qua l¬ng b×nhqu©n cña mçi c¸n bé chi nh¸nh cßn thÊp (b×nh qu©n tõ 500-600 ngh×n ®ång/ngêi) ®©y lµ møc l¬ng thÊp víi toµn ngµnh vµ x· héi. V× vËy, ®Ó khuyÕn khÝch kÞp thêi, thóc ®Èy kh¶ n¨ng s¸ng t¹o trong c«ng viÖc, ®Ò nghÞ Ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam cã chÕ ®é l¬ng, thëng thÝch ®¸ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn.
3.3.1.7.Trao quyÒn tù chñ ®èi víi Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm
HiÖn nay, Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm vÉn bÞ phô thuéc rÊt nhiÒu vµo Ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam míi ®îc thùc hiÖn. Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong viÖc thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®æi míi ho¹t ®éng cña m×nh. Do ®ã, Ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam nªn trao nhiÒu quyÒn tù chñ, më réng quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm h¬n n÷a cho Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm. Ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam chØ cÇn ®Ó ra ®Þnh híng, môc tiªu híng dÉn thùc hiÖn cßn l¹i trao quyÒn quyÕt ®Þnh cho Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm ®ång thêi yªu cÇu Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm chÞu tr¸ch nhiÖm víi c¸c quyÕt ®Þnh cña m×nh Ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam thùc hiÖn qu¶n lý, gi¸m s¸t tõ xa vµ trong trêng hîp cÇn thiÕt gióp ®ì, th¸o gì khã kh¨n cho ng©n hµng nµy.
3.3.2.KiÕn nghÞ ®èi víi ng©n hµng nhµ níc
§Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho Ng©n hµng c«ngth¬ng nãi chung vµ Ng©n hµng C«ng th¬ng Hoµn KiÕm nãi riªng thùc hiÖn ®îc c¸c gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng tÝn dông trung, dµi h¹n, ng©n hµng nhµ níc cÇn lu ý mét sè vÊn ®Ò sau:
Søc khoÎ cña Ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam lÖ thuéc rÊt lín vµo khèi lîng vèn tù cã, víi vèn tù cã hiÖn t¹i cña m×nh ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam khã cã ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn môc tiªu hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ tÝn dông. MÆt kh¸c c¸c rµng buéc vÒ ph¸p lý, vÒ tû lÖ t¬ng quan vèn tù cã víi d nî tÝn dông cho mét kh¸ch hµng còng trùc tiÕp h¹n chÕ kh¶ n¨ng më réng tÝn dông trung, dµi h¹n cña ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam. V× vËy, luËn v¨n kiÕnn ghÞ trªn mét sè vÊn ®Ò liªn quan sau:
Vèn ®iÒu lÖ cña Ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam ®îc quy ®Þnh theo quyÕt ®Þnh thµnh lËp sè 285/Q§/NH5 ngµy 21/9/1996 cña thèng ®èc ng©n hµng nhµ níc ViÖt Nam lµ 1.100 tû ®ång. Nhng thùc tÕ ®Õn ngµy 31/12/98 vèn ®iÒu lÖ míi cã712,8 tû ®ång.V× vËy ®Ò nghÞ Ng©n hµng nhµ níc ViÖt nam sím bæ sung vèn ph¸p ®Þnh cßn thiÕu cho Ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam.
-Cã quyÕt ®Þnh nhanh chãng vÒ viÖc cho phÐp Ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam gi¶i quyÕt cho vay vît møc ph¸n quyÕt (15%) ®èi víi c¸c dù ¸n lín theo chØ ®Þnh cña chÝnh phñ, v× so víi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i quèc doanh kh¸c, Ng©n hµng c«ng th¬ng ViÖt Nam lµ ng©n hµng cã sè vèn tù cã thÊp nhÊt lµm h¹n chÕ nhiÒu kh¶ n¨ng cung cÊp vèn víi c¸c dù ¸n lín träng ®iÓm cã thÓ më réng tÝn dông trung, dµi h¹n cã thÓ khai th¸c tõ c¸c Tæng c«ng ty lín trong nÒn kinh tÕ.
§Ó gióp c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i th¸o gì bít mét sè khã kh¨n trong ho¹t ®éng cho vay trung, dµi h¹n. Ng©n hµng cÇn ph¸t huy m¹nh mÏ vai trß lµm mét tham mu, t vÊn cho Ng©n hµng th¬ng m¹i , ®Æc biÖt trong qu¸ tr×nh x©y dùng, thÈm ®Þnh lùa chän dù ¸n ®Çu t.
Mét trong sè c¸c khã kh¨n cña c¸n bé tÝn dông vµ ng©n hµng khi xem xÐt vµ quyÕt ®Þnh cho vay lµ th«ng tin kh«ng trung thùc thiÕu chÝnh x¸c vÒ doanh nghiÖp. v× vËy, trung t©m phßng ngõa vµ ph©n t¸n rñi ro cña Ng©n hµng nhµ níc ViÖt Nam ph¶i cã tr¸ch nhiÖm trong viÖc thu thËp vµ cungcÊp th«ng tin mét c¸ch chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, kÞp thêi vÒ doanh nghiÖp, vÒ t×nh h×nh kinh tÕ, s¶n xuÊt trong c¶ níc cho hÖ thèng ng©n hµng cã tæ chøc tÝn dông.
§Ó ph¸t huy tr¸ch nhiÖm trong viÖc cung cÊp th«ng tin tÝn dông, chÊt lîng th«ng tin, chÝnh phñ vµ ng©n hµng nhµ níc cÇn thµnh lËp c¸c c«ng ty chuyªn mua b¸n th«ng tin ®Ó hç trî thªm cho ng©n hµng nhµ níc. Qua ®ã sÏ t¸ch biÖt vai trß qu¶n lý nhµ níc vµ vai trß kinh doanh cña c¸c c«ng ty t vÊn.
TiÕp theo ng©n hµng nhµ níc cÇn ph¶i hÖ thèng ho¸ l¹i nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ thÈm ®Þnh dù ¸n, t¨ng cêngviÖc ®µo t¹o, båi dìng, cung cÊp tµi liÖu, th«ng tin phôc vô cho c¸cc«ng t¸c thÈm ®Þnh. ViÖc ®Ò ra quy tr×nh tÝn dông ph¶i trªn nguyªn t¾c t¸ch quy tr×nh tÝn dông ra nhiÒu kh©u: tiÕp nhËn thÈm ®Þnh tµi chÝnh, thu thËp th«ng tin thÞ trêng, kiÓm tra tµi s¶n thÕ chÊp… Mçi kh©u giao cho mét bé phËn ®éc lËp phô tr¸ch. Trong thêi gian tríc m¾t ng©n hµng nhµ níc ®Ò raquy tr×nh tÝn dông trong ®ã t¸ch ra 2 kh©u: thÈm ®Þnh vµ quyÕt ®Þnh cho 2 bé phËn ®éc lËp theo dâi.
Ng©n hµng nhµ níc trªn ®Þa bµn tØnh, Thµnh phè n¾m v÷ng ph¬ng híng, nhiÖm vô vµ môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ ë vïng, ®Þa ph¬ng m×nh, quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, toµn ®Þa ph¬ng, nh÷ng ngµnh kinh tÕ mòi nhän ®Ó t vÊn cho c¸c tæ chøc tÝn dông trªn ®Þa bµn ®Çu t vèn ®Ó ph¸t triÓn ®óng híng. Ph¸t huy hiÖu qu¶ vèn tÝn dông vµ®¶m b¶o thu håi vèn ®óng h¹n. Ng©n hµng nhµ níc còng cã thÓ thµnh lËp tæ thÈm ®Þnh tÝn dông t¹i c¸c chi nh¸nh ng©n hµng th¬ng m¹i nh»m tiÕn hµnh thÈm ®Þnh dù ¸n c¸c doanh nghiÖp./
TiÕp tôc thùc hiÖn ®iÒu chØnh l·i suÊt ®¶m b¶o võa phï hîp víi chØ sè l¹m ph¸t vµ khuyÕn khÝch c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i më réng vèn ®Çu t ®Ó phôc vô nÒn kinh tÕ. §iÒu chØnh gi¶m trÇn l·i suÊt cho vay ng¾n h¹n vµ trÇn l·i suÊt cho vay trung, dµi h¹n. §ång thêi ®¶m b¶o l·i suÊt cho vay trung, dµi h¹n cao h¬n l·i suÊt cho vay ng¾n h¹n. HiÖn nay viÖc tiÕp tôc h¹ møc l·i suÊt huy ®éng vèn lµ métbiÖn ph¸p tèt v× thùc tÕ lîng tiÒn göi kh«ng nh÷ng gi¶m mµ ngµy cµng gia t¨ng. Nhng trong thêi gian tíi viÖc tiÕp tôc gi¶m cã ph¶i lµ mét c¸ch lµm tèt kh«ng? VÊn ®Ò ®Æt ra lµ giíi h¹n cña møc l·i suÊt sÏ lµ bao nhiªu ®Ó bï ®¾p viÖc l¹m ph¸t, ngêi d©n tin tëng h¬n vµo ®ång tiÒn ViÖt Nam, tr¸nh hiÖn tîng sïng b¸i ngo¹i tÖ.
Ng©n hµng nhµ níc khuyÕn khÝch c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i huy ®éng vèn trung, dµi h¹n t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp chÊp nhËn ®îc l·i suÊt cho vay ®Ó ®Çu t chiÒu s©u. MÆt kh¸c tiÕp tôc ®iÒu chØnh mét bíc l·i suÊt cña ®ång vèn trong níc gÇn s¸t víi l·i suÊt cña vèn níc ngoµi gãp phÇn h¹n chÕ xu híng thÝch vay níc ngoµi th«ng qua h×nh thøc L/C tr¶ chËm v× ®îc hëng l·i suÊt thÊp.
Do t×nh tr¹ng gi¶m ph¸t nªn ng©n hµng nhµ níc kh«ng nªn ®Æt ra h¹n møc tÝn ®èi víi c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i nh»m ®¸p øng nhu cÇu thu mua, ®Çu t trung, dµi h¹n phôc vô s¶n xuÊt c«ng, n«ng nghiÖp vµ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu.
3.3.3.KiÕn nghÞ víi c¬ quan qu¶n lý vÜ m«
Nh phÇn trªn ®· ®Ò cËp, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng kh«ng thÓ chi do ng©n hµng quyÕt ®Þnh mµ cßn phô thuéc vµo kh¸ch hµng-doanh nghiÖp, c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n kinh doanh thuËn lîi ph¸t ®¹t th× ng©n hµng míi cã c¬ héi më réngquy m« còng nh n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng. Nhng hiÖn nay c¸c doanh nghiÖp ®ang gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n ®Æc biÖt trong viÖc tiªu thô s¶n phÈm, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh.
V× vËy, gi¶i ph¸p quan träng bËc nhÊt hiÖn nay nhµ níc cÇn cã sù gióp ®ì tÝch cùc h¬n n÷a ®èi víi c¸c doanh nghiÖp.
-Nhµ níc cÇn sím ®iÒu chØnh c¬ cÊu xuÊt nhËp khÈu h¹n chÕ tíi møc tèi ®a nhËp hµng ho¸ tiªu dïng mµ trong níc ®ang s¶n xuÊt b×nh thêng. T¨ng cêng nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn s¶n xuÊt, gi¶i quyÕt viÖc lµm t¹o nguån thu cho ng©n s¸ch nhµ níc.
-KiÓm so¸t chÆt chÏ thÞ trêng nhËp khÈu cña c¶ hai ®Çu mèi: kÓ c¶ nhËp khÈu lËu qua biªn giíi lÉn kiÓm so¸t nghiªm ngÆt c¶ nguån tiªu thô hµng nhËp lËu tr¸i phÐp. Thu håi ®¨ng ký kinh doanh vµ xö lý hµnh chÝnh nghiªm kh¾c nh÷ng tæ chøc, c¸ nh©n tiªu thô, nh÷ng mÆt hµng ngo¹i kh«ng cã trong giÊy phÐp kinh doanh.
-Nghiªm cÊm xuÊt khÈu nguyªn liÖu, b¸n thµnh phÈm khi c¸c doanh nghiÖp trong níc ®ang cã ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt hµng tiªu dïng, hµng xuÊt nhËp khÈu h×nh thµnh tõ nguyªn liÖu ®ã. §ång thêi sö dông cã hiÖu qu¶ ®ßn bÈy vÒ thuÕ kho¸ vµ l·i suÊt vay vèn ng©n hµng ®Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu th«ng qua chÝnh s¸ch thuÕ quan, sö lý b»ng luËt ph¸p ®Ó kiÓm so¸t thÞ trêng hµng nhËp lËu, b¶o hé s¶n xuÊt trong níc ph¸t triÓn. Tõ ®ã c¸c doanh nghiÖp trong níc míi cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn, lín m¹nh dÇn lªn. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ doanh nghiÖp cã thÞ trêng ®Çu ra æn ®Þnh sÏ vay vãn ®Ó ®æi míi c«ng nghÖ, s¶n phÈm s¶n xuÊt ra cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng, tiªu thô tèt, tõ ®ã doanh nghiÖp sÏ hoµn tr¶ vèn cho ng©n hµng ®óng h¹n.
-Dµnh mét phÇn ng©n s¸ch hç trî cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶, cã dù ¸n s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, th«ng qua viÖc cho vay theo l·i suÊt u ®·i, t¹o m«i trêng gióp c¸c doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn ®æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm.
-Bªn c¹nh ®ã còng cÇn cã gi¶i ph¸p ®Ó kÝch cÇu, ë níc ta hiÖn nay n«ng d©n chiÕm ®¹i bé phËn, do ®ã ®©y lµ lùc lîng tiªu thô nhiÒu s¶n phÈm hµng ho¸. Nhng ®¸ng tiÕc lùc lîng nµy cã søc mua rÊt thÊp, v× vËy nhµ níc cÇn cã biÖn ph¸p ®Ó kÝch cÇu lªn. ChØ cã nh vËy, s¶n phÈm mµ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra míi cã kh¶ n¨ng tiªu thô. Trong t×nh h×nh kinh tÕ hiÖn nay nhµ níc nªn t¨ng l¬ng ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn c¶i thiÖn mét bíc ®êi sèng cho nh÷ng gêi lµm kh«ng ¨n l¬ng nhÊt lµ nh÷ng ngêi vÒ hu, nh÷ng ngêi thuéc diÖn chÝnh s¸ch x· héi. Cßn ®èi víi ngêi n«ng d©n nªn cã chÝnh s¸ch trî gi¸ ®èi víi n«ng s¶n, tr¸nh t×nh tr¹ng Ðp gi¸, t¹o thªm nhiÒu ngµnh nghÒ phô ®Ó t¨ng thªm thu nhËp cho hä.
-ChÝnh phñ cÇn cã th¸i ®é døt kho¸t s¾p xÕt l¹i c¸c doanh nghiÖp nhµ níc, chØ ®Ó tån t¹i nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶, nh÷ng doanh nghiÖp thùc sù cÇn thiÕt cho quèc tÕ d©n sinh, t¹o ®iªu kiÖn chi ®Çu t tÝn dông n©ng cao ®îc hiÖu qu¶. Thùc hiÖn viÖc gi¶i thÓ hay s¸t nhËp c¸c doanh nghiÖp, tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ níc. §èi víi viÖc thµnh lËp c¸c doanh nghiÖp míi cÇn t¨ng cêng tr¸ch nhiÖm trong viÖc cÊp giÊy phÐp thµnh lËp c«ng ty, tr¸nh t×nh tr¹ng thµnh lËp trµn lan, g©y hËu qu¶ xÊu cho x· héi.
Bé Tµi chÝnh cÇn tiÕp tôc bæ sung ®ñ møc vèn ®iÒu lÖ ®· ®îc duyÖt cho c¸c doanh nghiÖp ®Ó ®¶m b¶o møc vèn tèi thiÓu, cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp nhµ níc. §èi víi doanh nghiÖp gÆp khã kh¨n trong s¶n xuÊt kinh doanh do ¶nh hëng cña chu kú s¶n xuÊt hoÆc sù cÇn thiÕt tån t¹i th× ®Ò nghÞ Bé tµi chÝnh cho phÐp ®îc gi·n nî tõ 3-5 n¨m ®Ó doanh nghiÖp cã thêi gian s¾p xÕp l¹i s¶n xuÊt, t¹o nguån tr¶ nî ng©n hµng.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Thực trạng và 1 số giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng trung, dài hạn tại ngân hàng NHTMCP Công Thương (VietinBank) Hoàn Kiếm.DOC