Đề tài Thực trạng và những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của nhập khẩu tại công ty vận tải Thuỷ Bắc

tõ ®ã quyÕt ®Þnh cã nªn bá chi phÝ hay kh«ng cho th­¬ng vô ®ã, ng­êi ta kh«ng chØ t×m thÊy mét c¸ch mµ cã thÓ ®­a ra nhiÒu c¸ch kh¸c nhau. Muèn ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, ng­êi lµm c«ng t¸c qu¶n lý vµ kinh doanh ngo¹i th­¬ng ph¶i biÕt tËn dông mäi sù hiÓu biÕt ®­a ra nhiÒu ph­¬ng ¸n kh¸c nhau råi so s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c ph­¬ng ¸n tõ ®ã chän ra mét ph­¬ng ¸n cã lîi nhÊt. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, ng­êi ta ph¶i so s¸nh møc hiÖu qu¶ cña tõng ph­¬ng ¸n víi nhau trªn c¬ së ®· tÝnh to¸n nh÷ng hiÖu qu¶ tuyÖt ®èi cña tõng ph­¬ng ¸n. Nãi c¸ch kh¸c, x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ tuyÖt ®èi lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ so s¸nh. Ch­¬ng II : Thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh NhËp khÈu ë c«ng ty VËn T¶i Thuû B¾c. I. Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ c«ng ty VËn T¶i Thuû B¾c. 1.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty. C«ng ty VËn T¶i Thuû B¾c nguyªn lµ tæng c«ng ty VËn T¶i S«ng I theo quyÕt ®Þnh sè 284/Q§ - TCCB – ND ngµy 27/2/1993 khi tæ chøc ngµnh ®­êng s«ng thay ®æi. Sau ®ã, theo quyÕt ®Þnh sè 1108/ Q§ - TCCB – ND ngµy 3/6/1993 cña Bé Giao Th«ng VËn T¶i S«ng I ®­îc chuyÓn thµnh c«ng ty VËn t¶i Thuû B¾c thuéc Bé Giao Th«ng VËn T¶i S«ng I. Ngµy 30/7/1997 theo ®Ò nghÞ cña héi ®ång qu¶n trÞ Tæng C«ng Ty Hµng H¶i ViÖt Nam, t¹i quyÕt ®Þnh 598/TTG, thñ t­íng chÝnh phñ ®· cho phÐp chuyÓn c«ng ty VËn T¶i Thuû B¾c lµm thµnh viªn cña Tæng C«ng Ty Hµng H¶i ViÖt Nam. Tªn chÝnh thøc cña c«ng ty hiÖn nay : C«ng ty VËn T¶i Thuû B¾c Tªn giao dÞch Northern Waterway Transport Co- operation Trô së chÝnh ®Æt t¹i: 278 – T«n §øc Th¾ng – Hµ Néi Nh÷ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh cña c«ng ty lµ: XuÊt NhËp khÈu kinh doanh vËt t­ ,phô tïng, thiÕt bÞ ngµnh ®­êng thuû. XuÊt khÈu thuyÒn viªn dÞch vô tæng hîp, ®¹i lý vËn t¶i vµ c¸c dÞch vô kh¸c. VËn t¶i hµng ho¸ vµ hµnh kh¸ch b»ng ®­êng biÓn. Lµm ®¹i lý m«i giíi hµng h¶i. Cung cÊp dÞch vô vËn t¶i ®­êng s«ng ë miÒn B¾c. s¶n xuÊt phao tiªu, biÓn b¸o, cét ®Ìn… phôc vô c«ng t¸c qu¶n lý ®­êng s«ng… Tuy lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc ra ®êi muén song c«ng ty VËn T¶i Thuû B¾c ®· nhang chãng ngµy cµng kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh trªn th­¬ng tr­êng vµ trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. V× vËy chØ víi mét sè Ýt n¨m ho¹t ®éng liªn tôc nh­ng c«ng ty VËn T¶i Thuû B¾c ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh. VÒ vèn kinh doanh: N¨m 1993: Vèn cè ®Þnh cña c«ng ty lµ: 3.792.322.878 ®ång Vèn l­u ®éng lµ: 1.897.564.350 ®ång (vèn nµy do ng©n s¸ch Nhµ n­íc cÊp) §Õn ngµy 30/9/2001: Vèn cè ®Þnh lµ: 54.235.472.239 ®ång Vèn l­u ®éng lµ : 9.565.284.357 ®ång (trong ®ã do c«ng ty tù huy ®éng lµ chñ yÕu song c«ng ty lu«n ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n kh«ng nî qu¸ h¹n). VÒ tµi s¶n cè ®Þnh: Khi míi thµnh lËp c«ng ty VËn T¶i Thuû B¾c chØ cã hai tµu biÓn cò chë hµng kh« träng t¶i 400 tÊn. HiÖn nay, b»ng sù n¨ng ®éng tù m×nh v­¬n lªn trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, c«ng ty VËn T¶i Thuû B¾c ®· trang bÞ cho m×nh: 04 ®oµn tµu, träng t¶i mçi ®oµn 800 tÊn 01 tµu biÓn träng t¶i 400 tÊn. 01 tµu biÓn träng t¶i 200 tÊn. 01 tµu biÓn träng t¶i 5.100 tÊn, 01 tµu biÓn träng t¶i 6.500 tÊn 01 ®oµn tµu kh¸ch cao tèc VÒ thÞ tr­êng : Nh÷ng ngµy ®Çu ho¹t ®éng c«ng ty chñ yÕu khai th¸c vËn t¶i ven biÓn trong n­íc. Cho ®Õn nay thÞ tr­êng cña c«ng ty ph¸t triÓn kh¸ réng, thÞ tr­êng trong n­íc kh«ng nh÷ng ®­îc cñng cè mµ c«ng tycßn më réng ra thÞ tr­êng thÕ giíi. VÒ c«ng t¸c x· héi : Tõ khi c«ng ty ®­îc thµnh lËp, c«ng ty ®· kh«ng ngõng cè g¾ng ®¶m b¶o viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, chó ý n©ng cao thu nhËp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc cho mäi thµnh viªn cña C«ng ty. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty còng rÊt tÝch cùc trong c«ng t¸c tõ thiÖn, cøu trî, ñng hé. Nghiªn cøu vÒ sù ph¸t triÓn cña c«ng ty VËn t¶i Thuû B¾c cho thÊy c«ng ty ngµy cµng ph¸t triÓn c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u. Doanh thu vµ nép ng©n s¸ch ngµy cµng t¨ng. §êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn tuy ch­a cao song viÖc lµm lu«n ®­îc ®¶m b¶o vµ æn ®Þnh, thu nhËp cã xu h­íng t¨ng lªn. HÇu hÕt tµi s¶n cña c«ng ty ®­îc trang bÞ b»ng vèn vay dµi h¹n cña ng©n hµng song c«ng ty lu«n ®¶m b¶o tr¶ nî ®óng h¹n kh«ng cã nî qu¸ h¹n, c«ng ty lu«n b¶o toµn ph¸t triÓn vèn, lu«n chñ ®éng vÒ mÆt tµi chÝnh. 2. §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty. Bé m¸y tæ chøc cña c«ng ty hÇu nh­ kh«ng cã sù thay ®æi lín kÓ tõ ngµy ®Çu thµnh lËp. §øng ®Çu bé m¸y qu¶n lý lµ gi¸m ®éc c«ng ty, cã nhiÖm vô gi÷ vai trß chung toµn c«ng ty, chØ ®¹o c¸c phßng ban chøc n¨ng. Gi¸m ®èc chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Nhµ n­íc, Bé Giao Th«ng VËn T¶i, Tæng C«ng ty Hµng H¶i ViÖt Nam vÒ kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty. Phã gi¸m ®èc lµ ng­êi hç trî cho gi¸m ®èc, cã nhiÖm vô hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®­îc giao, thay mÆt gi¸m ®èc gi¶i quyÕt c«ng viÖc khi gi¸m ®èc ®i v¾ng, ®ång thêi cã quyÒn ra lÖnh cho c¸c phßng ban trong ph¹m vi tr¸ch nhiÖm. Ngoµi ra, gi¸m ®èc cßn cã sù hç trî cña kÕ to¸n tr­ëng vµ c¸c phßng ban chøc n¨ng. C¸c phßng ban chøc n¨ng bao gåm: + V¨n phßng gi¸m ®èc. + Phßng kinh tÕ vËn t¶i. + Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n. + Phßng kü thuËt vËt t­. + Phßng kÕ ho¹ch ®Çu t­. + Phßng tæ chøc c¸n bé lao ®éng. + Ban tÇu kh¸ch. + Ban tÇu s«ng. NhiÖm vô cña c¸c phßng ban: * V¨n phßng gi¸m ®èc: Phô tr¸ch c¸c c«ng viÖc hµnh chÝnh sù nghiÖp, gi¶i quyÕt c¸c thñ tôc giÊy tê cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®¨ng ký, lËp c¸c dù ¸n xin vèn, gäi vèn ®Çu t­ trong n­íc còng nh­ ngoµi n­íc. * Phßng kinh tÕ vËn t¶i: Ký kÕt hîp ®ång ®Þnh h¹ng cho tÇu víi kh¸ch hµng thuª tÇu, khai th¸c hµng cho tÇu, theo dâi hµnh tr×nh tÇu khi tÇu ho¹t ®éng, x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh toµn c«ng ty, ph©n tÝch kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch ®ã, tæng hîp b¸o c¸o l·nh ®¹o. * Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n: Cïng víi c¸c phßng ban chøc n¨ng trong c«ng ty, phßng kÕ to¸n cã chøc n¨ng nhiÖm vô ph¶n ¸nh víi gi¸m ®èc toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, gi¸m s¸t viÖc b¶o qu¶n vµ sö dông tµi s¶n trong doanh nghiÖp. * Phßng kü thuËt vËt t­ : KiÓm tra, kiÓm so¸t chÊt l­îng tõng con tÇu, theo dâi diÔn biÕn hµnh tr×nh tÇu ®Ó cã biÖn ph¸p kü thuËt kÞp thêi khi cã nh÷ng sù cè kü thuËt x¶y ra. Cung cÊp ®Çy ®ñ kÞp thêi vËt t­ thiÕt bÞ phô tïng, nhiªn liÖu ®¶m b¶m cho tµu ho¹t ®éng liªn tôc vµ cã hiÖu qu¶, lËp c¸c kÕ ho¹ch söa ch÷a vµ n©ng cÊp tµu khi ®Õn h¹n. * Phßng kÕ ho¹ch ®Çu t­ : LËp c¸c kÕ ho¹ch kinh doanh, dù ¸n xin vèn, gãp vèn, cÊp vèn vµ c¸c kÕ ho¹ch ®Çu t­ chung vµ dµi h¹n. * Phßng tæ chøc c¸n bé lao ®éng: Thùc hiÖn c«ng t¸c qu¶n lý tæ chøc nh©n sù , thùc hiÖn chÕ ®é l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi. * Ban tÇu kh¸ch: Qu¶n lý c¸c tuyÕn, c¸c chuyÕn tÇu phôc vô kh¸ch, chÞu mäi tr¸ch nhiÖm trong qu¸ tr×nh tµu vËn chuyÓn hµnh kh¸ch. * Ban tµu s«ng: ChÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý c¸c chuyÕn tÇu s«ng vËn t¶i thuû néi ®Þa. Bªn c¹nh ®ã xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm chøc n¨ng cña c«ng ty vµ ®Ó thùc hiÖn tèt nhiÖm vô kinh doanh c¸c cÊp l·nh ®¹o c«ng ty ®· tæ chøc vµ dÇn hoµn thiÖn bé m¸y tæ chøc kinh doanh cña doanh nghiÖp bao gåm: + Trung t©m XNK §«ng Phong. + Trung t©m XNK CKD. + Trung t©m DÞch Vô Tæng Hîp. + Chi nh¸nh H¶i Phßng. + Chi nh¸nh Qu¶ng Ninh. + Chi nh¸nh TP . Hå ChÝ Minh. + XÝ nghiÖp c¬ khÝ vµ vËt liÖu x©y dùng . NhiÖm vô cña c¸c trung t©m nµy lµ: * Trung t©m XNK §«ng Phong cã nhiÖm vô chÝnh lµ nhËp khÈu c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ, vËt t­ ®­êng thuû, sau ®ã tiÕn hµnh bu«n b¸n trùc tiÕp cho c¸c doanh nghiÖp trong n­íc hoÆc th«ng qua c¸c trung gian lµ ®¹i lý ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. * Trung t©m xuÊt nhËp khÈu CKD: Ho¹t ®éng nhËp khÈu cña trung t©m nµy còng gièng nh­ trung t©m §«ng Phong, chñ yÕu nhËp c¸c m¸y mãc, phô tïng phôc vô cho ®­êng thuû trong n­íc. * Trung t©m dÞch vô tæng hîp: Lµm c¸c dÞch vô vËt t­, thiÕt bÞ, cho thuª nhµ nghØ, v¨n phßng, xuÊt khÈu lao ®éng. * Chi nh¸nh H¶i Phßng: VËn t¶i ®­êng s«ng, ®­êng biÓn, lµm dÞch vô ®¹i lý vËn t¶i nh­ ®¹i lý tÇu biÓn, ®¹i lý container, ®¹i lý giao nhËn vËn t¶i vµ c¸c dÞch vô kh¸c. * Chi nh¸nh Qu¶ng Ninh: VËn t¶i ®­êng s«ng vµ dÞch vô vËn t¶i. * Chi nh¸nh TP . Hå ChÝ Minh: Chñ yÕu thùc hiÖn dÞch vô vËn t¶i. * XÝ nghiÖp c¬ khÝ vµ vËt t­ x©y dùng: s¶n xuÊt c¬ khÝ, vËt liÖu x©y dùng vµ söa ch÷a c¬ khÝ. S¬ ®å bé m¸y tæ chøc qu¶n lý t¹i c«ng ty vËn t¶i Thuû B¾c Gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc phßng Kü thuËt phßng KÕ ho¹ch §Çu t­ phßng Tµi chÝnh Kinh KÕ to¸n phßng Tæ chøc c¸n bé lao ®éng phßng VËn t¶i biÓn phßng VËn t¶i s«ng phßng TÇu kh¸ch chi nh¸nh Qu¶ng Ninh chi nh¸nh H¶i Phßng chi nh¸nh TP Hå ChÝ Minh Trung t©m XNK §«ng Phong Trung t©m XNK CKD Trung t©m DÞch vô xuÊt khÈu lao ®éng XÝ nghiÖp c¬ khÝ vËt liÖu x©y dùng II. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cña c«ng ty. 1. C¬ cÊu mÆt hµng vµ kim ng¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty. C¸c mÆt hµng nhËp khÈu cña c«ng ty chñ yÕu lµ c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc phôc vô cho ®­êng thuû. Tõ ®ã, c«ng ty tiÕn hµnh kinh doanh trong n­íc d­íi nhiÒu h×nh thøc hoÆc b¸n bu«n trùc tiÕp cho c¸c doanh nghiÖp hoÆc th«ng qua c¸c trung gian lµ c¸c ®¹i lý trùc tiÕp cho kh¸ch hµng. S¶n phÈm chÝnh ®­îc nhËp khÈu tõ n­íc ngoµi cña c«ng ty tËp trung chñ yÕu vµo s¶n phÈm nh­: + M¸y tÇu thuû. + M¸y ph¸t ®iÖm: gåm m¸y ph¸t ®iÖn tÇu thuû vµ tæ m¸y ph¸t ®iÖn trªn bê. + Tæ m¸y ph¸t ®iÖn cã thiÕt bÞ b¶o vÖ ®Æc biÖt. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty cßn nhËp c¸c s¶n phÈm nh­ : + C¸c lo¹i m¸y c¾t, m¸y nÐn khÝ, m¸y l¸i thuû lùc, m¸y xóc lËt. + CÈu thuû lùc, cÈu Diezel, kÝch thuû lùc, uèn t«n, têi kÐo neo. + C¸c lo¹i phô tïng, ®Çu ph¸t hép sè. + C¸c tæ m¸y dïng trong n«ng nghiÖp, m¸y l¾p cho c«ng tr×nh nh­ m¸y lu lµm ®­êng. Nh×n chung, c¸c mÆt hµng nhËp khÈu cña c«ng ty t­¬ng ®èi ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i vµ mÉu m·. MÆt hµng “m¸y thuû” (cì lín) cßn n»m trong danh môc hµng ho¸ miÔn thuÕ nhËp khÈu cña nhµ n­íc, do ®ã ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. Kh¸c víi nh÷ng hµng ho¸ kh¸c, mÆt hµng nhËp khÈu cña c«ng ty chñ yÕu lµ ®éng c¬ Diezel, c¸c phô tïng l¾p ®Æt trªn tµu thuû, c¸c m¸y ph¸t ®iÖn cã nhiÖm vô cung cÊp toµn bé ®iÖn n¨ng cho con tµu... ChÝnh v× vËy c¸c ®Æt tÝnh næi bËt mµ b¶n th©n c«ng ty còng nh­ kh¸ch hµng cña c«ng ty quan t©m ®Õn nh­ lµ: C«ng suÊt vßng quay, viÖc tiªu hao nguyªn liÖu, chÕ ®é l¾p ®Æt, chÕ ®é vËn hµnh còng nh­ c¸c chÕ ®é theo dâi, b¶o d­ìng cña m¸y mãc. Tæng kim ng¹ch nhËp khÈu cña c«ng ty n¨m 2000 vµ ®Õn th¸ng 9/2001 ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau: TT Tªn hµng N¨m 2000 Tõ th¸ng 1- 9/2001 Gi¸ trÞ (USD) TT (%) Gi¸ trÞ ( USD) TT (%) 1 M¸y thuû 384653 36 458653 35.45 2 Hép sè 273366 25.4 274699 21.45 3 Têi kÐo l­íi 43702 4.06 50701 3.95 4 KÝch tay thuû lùc 123138 11.44 136044 11 5 M¸y ph¸t ®iÖn 97380 9 167706 13.09 6 Phô tïng m¸y thuû 86902 8 93843 7.32 7 CÇn cÈu 57455 4048 8 C¸c mÆt hµng kh¸c 66897 6.1 41862 3.26 Tæng kim ng¹ch nhËp khÈu 1.076.056 100 1.280.963 100 Qua b¶ng c¬ cÊu mÆt hµng nhËp khÈu cña c«ng ty VËn t¶i Thuû B¾c trong n¨m 2000 vµ 9 th¸ng ®Çu n¨m 2001 ta thÊy t×nh h×nh nhËp khÈu cña c«ng ty nh­ sau: * M¸y thuû : §©y lµ mÆt hµng nhËp khÈu chñ yÕu cña c«ng ty. HiÖn nay m¸y thuû cã doanh sè b¸n ra nhiÒu nhÊt so víi c¸c mÆt hµng nhËp khÈu kh¸c cña c«ng ty. Tuy nhiªn trong n­íc ta ®· s¶n xuÊt lo¹i m¸y thñy cì nhá nh­ng víi lo¹i m¸y thuû cì lín th× ch­a cã c¬ së nµo s¶n xuÊt. MÆt hµng nµy cßn ®­îc nhµ n­íc miÔn thuÕ nhËp khÈu do ®ã t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng ty trong ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Nh×n chung, trong n¨m 2000 vµ 9 th¸ng ®Çu n¨m 2001 sè l­îng m¸y thñy nhËp t­¬ng ®èi æn ®Þnh, n¨m 2000 chiÕm 36% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu, tõ th¸ng 1®Õn th¸ng 9/2001 chiÕm 35,45%. Con sè nµy phÇn nµo thÓ hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh “M¸y thuû” cña c«ng ty lµ t­¬ng dèi cao, chiÕm trªn 1/3 tæng kim ng¹ch nhËp khÈu. Thêi gian tíi c«ng ty dù kiÕn nhu cÇu vÒ mÆt hµng nµy cßn t¨ng, c«ng ty Thuû B¾c ngoµi viÖc gi÷ nguyªn nhËp khÈu ®Ó cã mét phÇn lîi nhuËn æn ®Þnh c«ng ty cßn chñ tr­¬ng nhËp thªm tõ nhiÒu thÞ tr­êng kh¸c, ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng phong phó tõ phÝa ng­êi tiªu dïng. Bªn c¹nh ®ã, c¸c s¶n phÈm nhËp khÈu cña c«ng ty th­êng cã ®iÓm kh¸c so víi c¸c hµng ho¸ kh¸c lµ kh¸ch hµng th­êng cã nhu cÇu mua liÒn c¸c mÆt hµng cña c«ng ty víi nhau nh­ : “M¸y thuû” hay b¸n kÌm víi “Têi”, cßn “M¸y ph¸t ®iÖn” th­êng b¸n kÌm víi “hép sè” vµ “phô tïng”, v× vËy khi cã nhËp vª mét mÆt hµng nµo ®ã c«ng ty th­êng dù kiÕn nhËp bæ sung ®Ò phßng tr­êng hîp cã nhu cÇu ®ét xuÊt, c«ng ty vÉn chñ ®éng giao cho kh¸ch hµng ®­îc ngay, nh­ng hiÖn t¹i chñ yÕu vÉn nhËp bæ sung c¸c mÆt hµng cã gi¸ trÞ nhá v× c«ng ty cßn thiÕu vèn. Hép sè: lµ mÆt hµng chiÕm tû träng kh¸ cao chØ ®øng sau M¸y thuû. Tuy 9 th¸ng ®Çu n¨m 2001 mÆt hµng nµy míi chiÕm cã 21,45% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu nh­ng còng ph¶n ¸nh ®­îc hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty. C¸c mÆt hµng kh¸c nh­: m¸y ph¸t ®iÖn, kÝch tay thuû lùc, phô tïng m¸y thñy cña c«ng ty nh×n chung nhËp víi sè l­îng t­¬ng ®èi æn ®Þnh, kh«ng cã sù t¨ng gi¶m nªn xuèng mét c¸ch râ rÖt, n¨m 2000 vµ 9 th¸ng ®Çu n¨m 2001 ®Òu chiÕm tû träng xÊp xØ b»ng nhau. §iÒu nµy mét phÇn ph¶n ¸nh do thÞ tr­êng trong n­íc hiÖn nay cã rÊt nhiÒu doanh nghiÖp, c«ng ty nhµ n­íc vµ t­ nh©n còng tiÕn hµnh ho¹t ®éng nhËp khÈu c¸c thiÕt bÞ, vËt t­ m¸y mãc ®­êng thuû nµy, mét phÇn còng do c«ng ty ra ®êi muén, tªn tuæi cña s¶n phÈm còng ch­a ®­îc biÕt ®Õn nhiÒu trªn thÞ tr­êng nªn c«ng ty cÇn ph¶i ®Èy m¹nh, ph¸t triÓn ho¹t ®éng qu¶ng c¸o, tuyªn truyÒn, giíi thiÖu s¶n phÈm cu¶ m×nh..... 2. ThÞ tr­êng nhËp khÈu cña c«ng ty. Trong ho¹t ®éng th­¬ng m¹i th× thÞ tr­êng lµ kh©u ®Çu tiªn vµ rÊt quan träng cho c¶ ho¹t ®éng xuÊt hoÆc nhËp khÈu. ViÖc t×m kiÕm thÞ tr­êng trong kinh doanh nhËp khÈu b¶o ®¶m cho c¸c ho¹t ®éng kinh doanh diÔn ra liªn tôc vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. Do ho¹t ®éng kinh doanh v­ît ra khái biªn giíi quèc gia nªn viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng trë nªn rÊt phøc t¹p bëi tÝnh ®Æc thï riªng cña ho¹t ®éng nhËp khÈu. Tuy nhiªn, c«ng ty ®· rÊt tÝch cùc trong nghiªn cøu, t×m hiÓu ®Ó cã thÓ n¾m v÷ng ®­îc thÞ tr­êng nhËp khÈu. MÆt kh¸c, trong m«i tr­êng kinh doanh quèc tÕ hiÖn nay cã rÊt nhiÒu nhµ cung cÊp m¸y mãc, thiÕt bÞ, vËt t­ ®­êng thuû víi nhiÒu chñng lo¹i, ®Æc tÝnh kü thuËt, møc gi¸ kh¸c nhau. V× vËy, c¸c c¸n bé XNK cña c«ng ty ph¶i t×m hiÓu kü vÒ ®èi t¸c ®Ó n¾m v÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ kh¶ n¨ng cung cÊp còng nh­ n¨ng lùc thùc sù cña hä. HiÖn t¹i, c«ng ty VËn t¶i Thuû B¾c thùc hiÖn nhËp khÈu tõ c¸c thÞ tr­êng: Trung Quèc, TiÖp Kh¾c, NhËt B¶n, Hµn Quèc, §µi Loan vµ ®«i khi nhËp khÈu mét sè phô tïng, thiÕt bÞ tõ nhiÒu quèc gia kh¸c, sau ®ã tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh trong n­íc. §Ó lùa chän ®óng nguån nhËp khÈu, c«ng ty VËn t¶i Thuû B¾c rÊt chó träng viÖc lùa chän nhµ cung øng. C¸c nhµ cung øng cña c«ng ty cã thÓ lµ c¸c nhµ doanh nghiÖp trùc tiÕp s¶n xuÊt hoÆc lµ c¸c nhµ kinh doanh th­¬ng m¹i – Hä tËp trung hµng ho¸ tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng xuÊt khÈu. ViÖc lùa chän nhµ cung øng cña c«ng ty dùa trªn c¸c yÕu tè sau: * ChÊt l­îng vµ gi¸ c¶: ®©y lµ 2 yÕu tè mµ cã thÓ nãi c«ng ty ®Æt lªn hµng ®Çu. C«ng ty ph¶i ch¾c ch¾n r»ng nhµ cung øng nµy cã thÓ cung cÊp hµng hoµn toµn phï hîp víi tiªu chuÈn vµ quy c¸ch phÈm chÊt cña ng­êi mua. Do c¸c mÆt hµng nhËp vÒ phôc vô chñ yÕu cho VËn t¶i ®­êng thuû nªn c«ng ty rÊt chó träng ngoµi ®iÒu kiÖn vÒ th­¬ng phÈm bao gåm quy c¸ch vÒ phÈm chÊt, sè l­îng, chÊt l­îng ... C«ng ty cßn ph¶i n¾m v÷ng t×nh h×nh s¶n xuÊt cña mÆt hµng ®ã: chÕ ®é l¾p ®Æt, chÕ ®é vËn hµnh, chÕ ®é theo dâi, båi d­ìng... Cô thÓ, víi c¸c s¶n phÈm nh­ m¸y ph¸t ®iÖn, m¸y tÇu thuû th× c¸c yÕu tè ph¶i chó ý ®Õn: tèc ®é ch¹y, c«ng suÊt , viÖc tiªu hao nguyªn liÖu cã hîp lý hay kh«ng... §Ó tõ ®ã c«ng ty lùa chän ®­îc mét møc gi¸ nhËp khÈu tèi ­u. TÝnh æn ®Þnh trong cung øng: C«ng ty quan t©m tíi yÕu tè nµy bëi v× nã ®¶m b¶o cho c«ng ty cã thÓ nhËp ®ñ sè l­îng, ®óng thêi gian. §ång thêi, nã gióp cho c«ng ty kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n trong viÖc cung øng hµng ho¸ cho kh¸ch hµng trong n­íc. * §iÒu kiÖn giao hµng vµ vËn t¶i: yÕu tè nµy lµ mét trong yÕu tè cÊu thµnh lªn chi phÝ nhËp khÈu. Nh÷ng nhµ cung øng kh¸c nhau ë nh÷ng n­íc kh¸c nhau th­êng cã nh÷ng ®iÒu kiÖn giao hµng kh¸c nhau. Ngoµi ra, vÞ trÝ ®Þa lý tõ nh÷ng n­íc xuÊt khÈu ®Õn n­íc ta cã kho¶ng c¸ch kh¸c nhau nªn còng ¶nh h­ëng ®Õn chi phÝ nhËp khÈu. ChÝnh v× vËy, víi c¸c mÆt hµng nhËp khÈu cã møc gi¸ phï hîp, chÊt l­îng vÉn ®¶m b¶o th× c«ng ty vÉn ­u tiªn nhËp tõ c¸c thÞ tr­êng gÇn, do ®ã gi¶m ®­îc mét kho¶n t­¬ng ®èi lín vÒ chi phÝ vËn chuyÓn, h¹n chÕ rñi ro... Mét yÕu tè n÷a ®Ó c«ng ty lùa chän nhµ cung øng ®ã lµ uy tÝn vµ quan hÖ cña nhµ cung øng trªn thÞ tr­êng quèc tÕ – yÕu tè nµy sÏ gióp cho c«ng ty ®¸nh gi¸ ®­îc møc ®é tin cËy cña nhµ cung øng. Nh­ vËy trong viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng nhËp khÈu, c«ng ty ®· cè g¾ng n¾m b¾t ®­îc nh÷ng nhµ cung øng còng nh­ nh÷ng mÆt hµng nhËp khÈu dùa vµo nhu cÇu trong n­íc vµ mét sè ®iÒu kiÖn cña c«ng ty. Nã gióp cho mÆt hµng nhËp khÈu ®¸p øng ®­îc nhu cÇu trong n­íc vÒ c¶ chÊt l­îng, thêi gian vµ tèc ®é l­u th«ng hµng ho¸ nhanh. Sau ®©y lµ t×nh h×nh nhËp khÈu tõ c¸c thÞ tr­êng cña c«ng ty VËn t¶i Thuû B¾c trong n¨m 2000 vµ 9 th¸ng ®Çu n¨m 200. C¸c thÞ tr­êng nhËp khÈu chÝnh cña c«ng ty. N­íc nhËp khÈu §¬n vÞ tÝnh N¨m 2000 N¨m 2001 Sè tiÒn % Sè tiÒn % 1. Trung Quèc USD 942.987 87,63 1.053.109 82,21 2. NhËt B¶n USD 28.300 2,63 59.438 4,64 3. TiÖp Kh¾c USD 26.500 2,46 63.829 4,98 4. Hµn Quèc USD 13.600 1,26 20.439 1,59 5. §µi Loan USD 11.721 1,09 12.512 0,98 6. Mét sè n­íc kh¸c USD 52.948 4,93 71.736 5,6 Tæng kim ng¹ch XNK USD 1076.056 100 1.280.963 100 Qua b¶ng thèng kª trªn cho thÊy nguån hµng cña c«ng ty ®­îc nhËp khÈu tõ c¸c n­íc kh¸c nhau trªn thÕ giíi, tuy nhiªn c¬ cÊu mÆt hµng nhËp khÈu ë c¸c thÞ tr­êng kh¸c nhau nh­ : * thÞ tr­êng NhËt B¶n: lµ mét thÞ tr­êng cã kh¶ n¨ng cung cÊp c¸c hµng ho¸, vËt t­, m¸y mãc, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i cã chÊt l­îng cao, mÉu m· ®Ñp. NhËt B¶n cßn lµ mét n­íc hµng ®Çu thÕ giíi trong ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cho nªn nÕu khai th¸c thÞ tr­êng nµy th× sÏ ®¶m b¶o ®­îc hiÖu qu¶ nhËp khÈu. Víi c«ng ty VËn t¶i Thuû B¾c, mÆt hµng nhËp tõ NhËt chØ chiÕm 2,63% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu n¨m 2000 vµ 4,64% 9 th¸ng ®Çu n¨m 2001. §©y lµ mét con sè cßn nhá v× thÕ ®©y vÉn lµ vÊn ®Ò c«ng ty cÇn xem xÐt ®Ó ®Èy hµng nhËp tõ NhËt t¨ng lªn. Ngoµi ra, còng do ¶nh h­ëng cña gÝa c¶ hµng nhËp vÝ dô nh­ cïng mét s¶n phÈm “m¸y thñy” gi¸ c¶ cña NhËt th­êng gÊp r­ìi ®Õn gÊp ®«i gi¸ mét “m¸y thuû” nhËp tõ Trung Quèc. V× vËy, lo¹i nµy khã tiªu thô thÞ tr­êng trong n­íc, nh­ng víi mét bé phËn tiªu dïng cã thu nhËp kh¸ vµ cao trë lªn th× c«ng ty cã dù ®Þnh nhËp thªm nhiÒu h¬n n÷a ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña hä. * ThÞ tr­êng TiÖp Kh¾c: ®©y lµ thÞ tr­êng nhËp khÈu truyÒn thèng tr­íc kia cña c«ng ty (tõ n¨m 1996 trë vÒ tr­íc) chÊt l­îng hµng nhËp tõ thÞ tr­êng nµy kh¸ tèt, gi¸ c¶ l¹i phï hîp kh«ng ®¾t b»ng NhËt. Nh­ng vµi n¨m gÇn ®©y, c«ng ty gÆp ph¶i vÊn ®Ò lµ nhµ cung øng bªn TiÖp chuyÓn giao c«ng nghÖ cho phÝa Trung Quèc cho nªn hµng nhËp tõ TiÖp gi¶m ®i nhiÒu. N¨m 2000 chØ chiÕm 2,46% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu vµ ®Õn 9 th¸ng ®Çu n¨m 2001 tuy cã t¨ng nh­ng vÉn ë møc ch­a cao l¾m 4,98%. Con sè nµy t¨ng lµ do mét l­îng hµng nhÊt ®Þnh nhËp tõ TiÖp t¨ng lªn dÉn ®Õn kim ng¹ch nhËp khÈu t¨ng. * IhÞ tr­êng Trung Quèc: cã thÓ nãi ®©y lµ thÞ tr­êng nhËp khÈu chñ yÕu cña c«ng ty. Trong n¨m 2000 kim ng¹ch nhËp tõ Trung Quèc chiÕm 87,63% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu vµ ®Õn 9 th¸ng ®Çu n¨m 2001, con sè nµy chØ gi¶m chót Ýt ë møc 82,21%. C¸c s¶n phÈm ®­îc nhËp tõ Trung Quèc chñ yÕu lµ “m¸y thuû”, “m¸y ph¸t ®iÖn”, “c¸c phô tïng”, “hép sè”. C«ng ty VËn t¶i Thuû B¾c nhËp khÈu chñ yÕu tõ hai h·ng Duy Ph­¬ng vµ h·ng §«ng Phong cña Trung Quèc. Víi l­îng hµng nhËp tõ Trung Quèc, tuy chÊt l­îng kh«ng cao b»ng s¶n phÈm cña TiÖp, NhËt nh­ng gi¸ thµnh rÎ, mÉu m· vµ chñng lo¹i phong phó. §Æc biÖt h·ng Duy Ph­¬ng cßn nhËn ®­îc viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ tõ TiÖp nªn s¶n phÈm cña Trung Quèc gièng hÖt s¶n phÈm cña TiÖp, gi¸ l¹i rÎ nªn rÊt phï hîp víi phÇn lín ng­êi tiªu dïng ë n­íc ta. ChÝnh v× vËy, hiÖn t¹i thÞ tr­êng Trung Quèc vÉn lµ thÞ tr­êng nhËp khÈu chñ yÕu cña c«ng ty. * Hµn Quèc vµ §µi Loan: ®©y lµ thÞ tr­êng cã chÊt l­îng hµng ho¸ kh¸ cao l¹i cã lîi thÕ vÒ vËn t¶i vµ th«ng tin. Tuy tû träng nhËp khÈu chiÕm lµ nhá nh­ng ®· nãi lªn sù tiÕn bé cña c«ng ty trong viÖc më réng thÞ tr­êng nhËp khÈu, gióp c«ng ty cã thÓ lùa chän ®­îc nhµ cung cÊp víi c¸c ®iÒu kiÖn tèi ­u vÒ chÊt l­îng vµ gi¸ c¶. Nh­ vËy, qua b¶ng ph©n tÝch thÞ tr­êng cña c«ng ty VËn t¶i Thuû B¾c cho thÊy trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng nhËp khÈu viÖc x¸c ®Þnh thÞ tr­êng nhËp khÈu nµo phï hîp víi kh¶ n¨ng cña c«ng ty, víi kh¶ n¨ng tiªu thô trong n­íc th× c«ng ty vÉn vµ sÏ tiÕp tôc tiÕn hµnh ho¹t ®éng nhËp khÈu, ®ång thêi c«ng ty tiÕp tôc nghiªn cøu, t×m hiÓu nh÷ng thÞ tr­êng nhËp khÈu nµo cã thÓ ®em l¹i nhiÒu lîi Ých cho c«ng ty còng nh­ më réng ho¹t ®éng kinh doanh trong n­íc. 3. §èi thñ c¹nh tranh cña c«ng ty. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, cïng víi viÖc khuyÕn khÝch ho¹t ®éng XK, ho¹t ®éng NK còng ®­îcnhµ n­íc ta rÊt quan t©m, ®Æc biÖt lµ nh÷ng mÆt hµng trong n­íc ch­a s¶n xuÊt ®­îc hoÆc s¶n xuÊt nh­ng cßn thiÕu. ChÝnh v× vËy ®· cã rÊt nhiÒu tæ chøc kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp nÕu cã ®iÒu kiÖn ®Òu cã thÓ tham gia vµo ho¹t ®éng NK. §iÒu nµy ®· lµm cho c«ng ty gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n trong m«i tr­êng c¹nh tranh g¨y g¾t nµy. §Æc biÖt, tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh XNK cßn cã c«ng ty t­ nh©n, tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cæ phÇn vµ ho¹t ®éng kinh doanh XNK kh«ng chØ giíi h¹n ë mét sè mÆt hµng nhÊt ®Þnh mµ c¶ doanh nghiÖp XNK cña nhµ n­íc còng nh­ t­ nh©n ®Òu cã thÓ XNK nh÷ng mÆt hµng cã nhiÒu thuËn lîi vµ thuéc danh môc c¸c mÆt hµng ®­îc nhµ n­íc cho phÐp, ®iÓn h×nh nh­ mÆt hµng “ m¸y thuû” cña c«ng ty, mét phÇn ®­îc h­ëng møc thuÕ ­u ®·i cña nhµ n­íc, mét phÇn do nhu cÇu trong n­íc ®ang gia t¨ng, c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ t­ nh©n ®· NK mét sè l­îng t­¬ng ®èi lín tõ nhiÒu thÞ tr­êng kh¸c nhau vµ chñ yÕu tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh trong n­íc nh­ Tæng C«ng Ty §­êng S«ng miÒn B¾c, C«ng ty XNK tæng hîp Hµ Néi... vµ rÊt nhiÒu c«ng ty doanh nghiÖp t­ nh©n kh¸c ë c¸c thµnh phè lín nh­ Thµnh phè Hå ChÝ Minh, §µ N½ng, H¶i phßng... §iÒu nµy thùc sù lµ mét trë ng¹i lín cho ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty, nhÊt lµ c¸c s¶n phÈm NK cña c«ng ty chñ yÕu lµ m¸y mãc, thiÕt bÞ vËt t­ ®­êng thuû ®ßi hái chÊt l­îng cao, ®óng tiªu chuÈn kü thuËt. ChØ cÇn nh÷ng sai sãt nhá còng ¶ng h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. ChÝnh v× vËy, còng víi mÆt hµng nµy nh­ng ®­îc nhËp tõ Mü, Hµn quèc, NhËt ®Òu lµ c¸c s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao, mÉu m· ®Ñp, cã uy tÝn l©u n¨m trªn thÞ tr­êng nªn còng chiÕm mét tû lÖ kh«ng nhá ng­êi tiªu dïng ë n­íc ta, ®iÒu nµy còng Ýt nhiÒu ¶nh h­ëng ®Õn sù ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. §Ó h¹n chÕ t×nh h×nh nµy, c«ng ty VËn T¶i Thuû B¾c ®· vµ ®ang tÝch cùc nghiªn cøu, t×m hiÓu kü l­ìng thÞ tr­êng, t×m nh÷ng thÞ tr­êng tiªu thô tiÒm tµng ®Ó th©m nhËp chiÕm lÜnh , t¹o ra cho m×nh mét thÞ phÇn æn ®Þnh. KÓ tõ ®ã, c«ng ty ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch cho phï hîp víi c¸c th«ng tin, thÞ hiÕu víi thu nhËp cña ng­êi tiªu dïng ®Ó s¶n phÈm cña m×nh cã chç ®øng trªn thÞ tr­êng vµ v­ît qua c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. III. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cña c«ng ty trong viÖc thùc hiÖn hîp ®ång NhËp khÈu: 1. Nh÷ng lîi nhuËn. 1.1. VÒ phÝa Nhµ n­íc: Trong xu thÕ khu vùc ho¸ toµn cÇu ho¸ cïng chñ tr­¬ng héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi nhµ n­íc ®ang cè g¾ng gi¶m phiÒn hµ, phøc t¹p vÒ thñ tôc hµnh chÝnh ®èi víi hµng ho¸ NhËp khÈu. NghÞ ®Þnh 57/CP qui ®Þnh vÒ ho¹t ®éng kinh doanh XuÊt nhËp khÈu ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp XuÊt nhËp khÈu tr¸nh ®­îc c¸c thñ tôc phiÒn hµ, rót ng¾n thêi gian cho viÖc tiÕn hµnh ho¹t ®éng NhËp khÈu cña m×nh. - HiÖn nay, c«ng ty VËn T¶i Thuû B¾c kh«ng ph¶i xin giÊy phÐp NhËp khÈu ®èi víi tõng lo¹i hµng ho¸ nh­ tr­íc kia n÷a, c«ng ty chØ cÇn xuÊt tr×nh giÊy ®¨ng ký kinh doanh víi m· sè kinh doanh XuÊt nhËp khÈu cña doanh nghiÖp lµ ®­îc phÐp NhËp khÈu hµng ho¸ tõ thÞ tr­êng n­íc ngoµi vµo. §iÒu nµy ®· gióp cho viÖc thùc hiÖn hîp ®ång NhËp khÈu mét c¸ch dÔ dµng, thuËn lîi nhÊt. - Bªn c¹nh ®ã, trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay khi nhµ n­íc ta ®ang chñ tr­¬ng më réng c¸c quan hÖ quèc tÕ, ®Æc biÖt lµ sù kiÖn ViÖt Nam lµ thµnh viªn chÝnh thøc cña hiÖp héi ASEAN Mü bá cÊm vËn víi ViÖt Nam, ViÖt Nam ký kÕt hîp t¸c kinh tÕ EU... ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp XuÊt nhËp khÈu cña ta cã nhiÒu c¬ héi hîp t¸c víi c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi, ®ång thêi ph¸t triÓn vµ më réng thÞ tr­êng míi, tiÕp thu kinh nghiÖm qu¶n lý vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. 1.2.VÒ phÝa c«ng ty. C«ng ty VËn T¶i Thuû B¾c tuy ra ®êi muén h¬n so víi nhiÒu c«g ty kh¸c, nh­ng c«ng ty lu«n ®­îc sù hç trî, quan t©m cña c«ng ty Hµng H¶i ViÖt Nam. C¸c mÆt hµng NhËp khÈu cña c«ng ty ®Òu lµ nh÷ng mÆt hµng mµ hiÖn nay nhu cÇu trong n­íc ®Òu ®ang rÊt cÇn, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp, c¸c xÝ nghiÖp ®ãng tÇu, c¸c c«ng ty t­ nh©n ®ang cã nhu cÇu vÒ c¸c thiÕt bÞ, vËt t­, m¸y mãc ®­êng thuû ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. ChÝnh v× vËy, s¶n phÈm NhËp khÈu cña c«ng ty nhanh chãng ®­îc biÕt ®Õn t¹i thÞ tr­êng trong n­íc, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng ty më réng m¹ng l­íi kinh doanh cña m×nh. Ngoµi ra, c«ng ty cßn ®­îc sù trî gióp cña c¸c ng©n hµng ®­îc h­ëng møc l·i suÊt ­u ®·i. §iÒu nµy ®· gióp cho c«ng ty cã ®­îc sù ®éc lËp, tù chñ trong nguån vèn kinh doanh cña m×nh ®Ó tõ ®ã hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®­îc giao. Ban l·nh ®¹o cña c«ng ty ®Òu lµ nh÷ng ng­êi cã kinh nghiÖm, n¨ng ®éng, s¸ng t¹o cïng víi mét ®éi ngò c¸n bé kinh doanh XNK cã tr×nh ®é, nhiÖt t×nh cã sù ®oµn kÕt tèi cao trong viÖc thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. ChÝnh v× vËy c«ng ty lu«n nh¹y bÐn n¾m b¾t ®­îc c¸c th«ng tin cña thÞ tr­êng ®Ó ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch phï hîp, nh»m t¹o uy tÝn cho s¶n phÈm ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng. Trong ho¹t ®éng NK, c«ng ty cã nhiÒu b¹n hµng truyÒn thèng, tin t­ëng, hiÓu biÕt lÉn nhau, cho phÐp c«ng ty vµ bµn hµng ®Ó ®¹t ®­îc nh÷ng tho¶ thuËn khi ký kÕt hîp ®ång kinh doanh. Hai bªn cïng hiÓu râ tËp qu¸n th­¬ng m¹i cña nhau nªn Ýt xÈy ra tranh chÊp khi lµm ¨n víi nhau, lu«n s½n sµng hîp t¸c, gióp ®ì lÉn nhau ®Ó hai bªn cïng cã lîi. S¶n phÈm cña c¸c b¹n hµng nµy còng ®¸ng tin cËy, ®¸p øng ®óng yªu cÇu NK cña c«ng ty. 2. Nh÷ng khã kh¨n. 2.1. VÒ phÝa nhµ n­íc: ChÝnh s¸ch më cöa vµ héi nhËp t¹o ra nhiÒu thuËn lîi nh­ng còng g©y ra kh«ng Ýt nh÷ng thö th¸ch nÆng nÒ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp XNK nãi chung vµ c«ng ty VËn T¶i Thuû B¾c nãi riªng. HiÖn t¹i, viÖc NK c¸c thiÕt bÞ vËt t­ ®­êng thuû tõ c¸c thÞ tr­êng nh­: Trung quèc, NhËt, TiÖp... th× ngoµi c«ng ty VËn T¶i Thuû B¾c ra cßn rÊt nhiÒu c«ng ty, doanh nghiÖp kh¸c tiÕn hµnh ho¹t ®éng NK nµy. V× vËy ®· g©y ra sù c¹nh tranh m¹nh mÏ vµ kh¸ g¨y g¾t trªn thÞ tr­êng. §iÒu nµy ®ßi hái c«ng ty ph¶i th­êng xuyªn n¾m v÷ng nhu cÇu, thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng, ®ång thêi NK c¸c s¶n phÈm cã chÊt l­îng tèt, chñng lo¹i vµ mÉu m· ®a d¹ng, gi¸ c¶ hîp lý míi cã thÓ thu hót ®­îc kh¸ch hµng, v­ît qua c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. 2.2. VÒ phÝa c«ng ty: Do kh«ng ph¶i lµ mét doanh nghiÖp vÒ XNK nªn nhµ n­íc kh«ng yªu cÇu ph¶i cã mét l­îng vèn ngo¹i tÖ nhÊt ®Þnh. V× kh«ng cã vèn ngo¹i tÖ nªn vèn ®Ó kinh doanh NK cña c«ng ty chñ yÕu ph¶i ®i vay ë ng©n hµng. Tõ ®ã khiÕn cho viÖc NK cña c«ng ty kh«ng chñ ®éng ®­îc. §iÒu nµy g©y bÊt lîi lín cho c«ng ty trong viÖc c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ kh¸c. C«ng ty chñ yÕu NK theo phÝa CIF – H¶i Phßng. Víi lo¹i gi¸ nµy, c«ng ty ph¶i thuª tÇu, mua b¶o hiÓm vµ Ýt ph¶i chÞu rñi ro h¬n phÝa nhËp theo ®­êng FOB. Tuy nhiªn, chi phÝ bá ra th­êng lín vµ nã ®i ®«i víi viÖc lîi nhuËn cña c«ng ty bÞ gi¶m ®i nhiÒu, c«ng ty l¹i kh«ng chñ ®éng trong viÖc tÝnh gi¸. Do ®ã ®· t¸c ®éng kh«ng Ýt ®Õn qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty. Mét khã kh¨n n÷a cña c«ng ty lµ ho¹t ®éng Marketing cßn ch­a ®i s©u vµo thÞ tr­êng. Ho¹t ®éng NK phÇn lín xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®¬n chµo hµng cña c¸c c«ng ty n­íc ngoµi kÕt hîp víi nhu cÇu ®Æt hµng trong n­íc. Qua nghiªn cøu thùc tiÔn cho thÊy, ho¹t ®éng Marketing cña c«ng ty ch­a h­íng m¹nh vµo thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc, c«ng t¸c t×m kiÕm b¹n hµng cña c«ng ty cßn gi¶n ®¬n, chñ yÕu dùa vµo c¸c mèi quan hÖ quen biÕt hoÆc do kh¸ch hµng tù t×m ®Õn c«ng ty ®Ó ®Æt hµng. MÆt kh¸c, do thÞ tr­êng cung øng cña c«ng ty ch­a nhiÒu. Ngoµi thÞ tr­êng Trung Quèc lµ thÞ tr­êng chñ yÕu, c¸c thÞ tr­êng kia c«ng ty vÉn cßn h¹n chÕ trong viÖc t×m hiÓu th«ng tin. §iÒu nµy ®· ¶nh h­ëng kh«ng Ýt trong kinh doanh NK cña c«ng ty nh­ vÊn ®Ò “gi¸ c¶”. Gi¸ cña mét sè thiÕt bÞ phô tïng mµ c«ng ty nhËp ®«i khi lªn xuèng bÊt th­êng nªn nhiÒu khi c«ng ty còng bÞ lóng tóng. Khi cã sù thay ®æi nhanh chãng, kh«ng kÞp øng phã c¸c kÕ ho¹ch kinh doanh v× thÕ còng khã thùc hiÖn mét c¸ch trän vÑn. Ch­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña nhËp khÈu t¹i c«ng ty vËn t¶i thuû b¾c. I. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ cña nhËp khÈu t¹i c«ng ty vËn t¶i thuû b¾c. NhËp khÈu lµ mét ho¹t ®éng quan träng cña ngo¹i th­¬ng. NhËp khÈu ®Ó bæ sung nh÷ng hµng ho¸ mµ n­íc ta ch­a s¶n xuÊt ®­îc hoÆc s¶n xuÊt ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu. NhËp khÈu cßn ®Ó thay thÕ cho nh÷ng hµng ho¸ mµ nÕu nh­ s¶n xuÊt trong n­íc sÏ kh«ng cã lîi b»ng nhËp khÈu. NhËp khÈu cßn t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc. NhËp khÈu, bªn c¹nh ®ã, ®¶m b¶o ph¸t triÓn kinh tÕ c©n ®èi vµ æn ®Þnh nhê bæ sung kÞp thêi nh÷ng mÆt mÊt c©n ®èi cña nÒn kinh tÕ. Kh«ng nh÷ng thÕ, nhËp khÈu gãp phÇn n©ng cao møc sèng nh©n d©n vµ ®ãng mét vai trß kh«ng nhá trong viÖc ph¸t triÓn xuÊt khÈu th«ng qua viÖc cung cÊp ®Çu vµo cho s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. Víi nh÷ng t¸c dông to lín nh­ vËy, nhËp khÈu lµ v« cïng quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ n­íc ta. ViÖt Nam lµ mét n­íc víi nÒn s¶n xuÊt cßn l¹c hËu ®Æc biÖt lµ s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng ®ßi hái c«ng nghÖ cao th× viÖc nhËp khÈu, trong ®ã cã nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ lµ cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ n­íc nhµ. NhËp khÈu gióp ta tËn dông ®­îc lîi thÕ so s¸nh tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ vµ thêi gian nghiªn cøu vµ s¶n xuÊt, nhanh chãng theo kÞp tr×nh ®é ph¸t triÓn cña khu vùc vµ thÕ giíi. Bªn c¹nh ®ã, môc tiªu cña n­íc ta ®Õn n¨m 2002, ViÖt Nam c¬ b¶n thµnh mét n­íc C«ng nghiÖp theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, víi mét nÒn kinh tÕ n¨ng ®éng tù chñ vµ ®ñ søc c¹nh tranh, héi nhËp víi c¸c n­íc trong khu vùc, b¾t kÞp víi tr×nh ®é tiÕn tiÕn trong c«ng nghÖ cña mét sè ngµnh, lÜnh vùc, dùa trªn sù tiÕp nhËn, chuyÓn giao c«ng nghÖ g¾n liÒn víi x©y dùng tiÒm lùc khoa häc vµ c«ng nghÖ néi sinh. Víi môc tiªu nh­ vËy, nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ lµ mét ®ßi hái cÊp thiÕt. Tuy nhiªn, cã ph¸t huy ®­îc vai trß cña nhËp khÈu hay kh«ng, cã ®¹t ®­îc môc tiªu mµ §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®Ò ra hay kh«ng, ®iÒu ®ã phô thuéc nhiÒu vµo ho¹t ®éng nhËp khÈu cã hiÖu qu¶ hay kh«ng. do ®ã, khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng nhËp khÈu, vÊn ®Ò hiÖu qu¶ ph¶i lu«n ®­îc xem xÐt, ®¸nh gi¸. HiÖu qu¶ kh«ng chØ trong tõng th­¬ng vô, tõng thêi kú mµ hiÖu qu¶ ph¶i kh«ng ngõng ®­îc ®¶m b¶o vµ h¬n n÷a ph¶i ®­îc n©ng cao. §¶m b¶o kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ lµ mét mèi quan t©m cña bÊt kú nÒn kinh tÕ nµo, doanh nghiÖp nµo. C«ng ty VËn t¶i Thuû B¾c còng lµ mét trong sè c¸c doanh nghiÖp ®ã. Qua ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh t¹i C«ng ty VËn t¶i Thuû B¾c trong thêi gian qua, thÊy ®­îc nh÷ng khã kh¨n, thuËn lîi vµ nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu còng nh­ ®Æc ®iÓm kinh doanh cña C«ng ty. C«ng ty cÇn thiÕt ph¶i nç lùc h¬n n÷a n©ng cao hiÖu qu¶ nhËp khÈu cña m×nh. N©ng cao hiÖu qu¶ tr­íc hÕt ®em l¹i lîi Ých cho chÝnh b¶n th©n C«ng ty vµ sau ®ã ®em l¹i lîi Ých cho nÒn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc. “NhiÖm vô æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ còng nh­ sù nghiÖp ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghiÖp ho¸ cña ®Êt n­íc ta tiÕn hµnh nhanh hay chËm, ®iÒu ®ã tuú thuéc mét phÇn vµo viÖc më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi ngo¹i” (V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng lÇn thø IV). II. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña nhËp khÈu t¹i c«ng ty VËn t¶i Thuû B¾c. C¨n cø vµo c¬ chÕ ®iÒu hµnh nhËp khÈu cña ChÝnh phñ vµ Bé Th­¬ng m¹i trong n¨m 2000 vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo cïng víi viÖc nghiªn cøu t×nh h×nh ho¹t ®éng nhËp khÈu cña C«ng ty VËn t¶i Thuû B¾c trong nh÷ng n¨m qua, t«i xin ®Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ ho¹t ®éng nhËp khÈu cña C«ng ty. 1. Nh÷ng gi¶i ph¸p vÜ m«. 1.1. ChÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i. “ViÖt Nam muèn lµm b¹n víi tÊt c¶ c¸c n­íc” lµ chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i ®óng ®¾n, cÇn tiÕp tôc më réng vµ t¨ng c­êng theo h­íng ®a d¹ng ho¸, ®a ph­¬ng ho¸ c¸c quan hÖ. VÒ ph­¬ng diÖn kinh tÕ, Nhµ n­íc nªn x¸c ®Þnh ®óng ®¾n c¸c khu vùc thÞ tr­êng thÕ giíi cã lîi cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam, tõ ®ã cã ph­¬ng h­íng tiÕp cËn tõ phÝa Nhµ n­íc, t¹o b­íc ®Öm cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh XNK trùc tiÕp lµm ¨n víi c¸c doanh nghiÖp trªn c¸c thÞ tr­êng ®ã. ViÖc x©y dùng mèi quan hÖ song ph­¬ng, ®a ph­¬ng g¾n bã t¹o ®iÒu kiÖn v« cïng thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp tËn dông lîi thÕ cña nhau ®Ó cïng ph¸t triÓn trong m«i tr­êng thuÕ quan mËu dÞch thuËn lîi, dùa trªn sù b×nh ®¼ng, hai bªn cïng cã lîi. 1.2. ChÝnh s¸ch thuÕ. ChÝnh s¸ch thuÕ ph¶i ®­îc x©y dùng mét c¸ch thèng nhÊt, b×nh ®¼ng víi mäi c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh nÕu ho¹t ®éng trong cïng mét ngµnh, kh«ng ®Ó t¹o ra t×nh tr¹ng ph©n biÖt ®èi xö gi÷a c¸c ®¬n vÞ g©y tranh chÊp, c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh trªn thÞ tr­êng ®Æc biÖt tr¸nh n©ng ®ì, b¶o hé qu¸ ®¸ng t¹o ra sù ®éc quyÒn cung cÊp, ®éc quyÒn gi¸ trªn thÞ tr­êng. BiÓu thuÕ XNK ph¶i ®­îc x©y dùng theo h­íng h¹ thuÕ nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng ®¸p øng c«ng tr×nh träng ®iÓm cña Nhµ n­íc, còng nh­ môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ träng t©m cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ®Ò ra, ®ång thêi n©ng cao thuÕ nhËp khÈu víi nh÷ng mÆt hµng trong n­íc ®· s¶n xuÊt hay liªn doanh ®· s¶n xuÊt nh­ « t« con, xi m¨ng, s¾t thÐp,.... CÇn thu hÑp khung thuÕ xuÊt cho tõng mÆt hµng cô thÓ tr¸nh t¹o ra kÏ hë cho c¸c c¸ nh©n, ®¬n vÞ lîi dông thu lîi bÊt chÝnh, tæn h¹i ®Õn lîi Ých toµn x· héi. TiÕn hµnh s¾p xÕp kiÖn toµn l¹i hÖ thèng thuÕ tr¸nh thÊt thu thuÕ, ®ång thêi tr¸nh hiÖn t­îng ®¸nh thuÕ trïng nhiÒu lÇn cho mét l­îng nhËp khÈu. C¬ cÊu thuÕ cÇn x¾p xÕp theo h­íng ®¬n gi¶n ho¸ c¬ cÊu thuÕ quan. Do t×nh h×nh thÞ tr­êng biÕn ®éng, Nhµ n­íc lu«n thay ®æi biÓu thuÕ XNK g©y khã kh¨n cho c¸c C«ng ty trong viÖc ®Þnh gi¸, x· héi kÕ ho¹ch XNK, ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh. V× vËy, thuÕ suÊt nãi chung ph¶i ®­îc quy ®Þnh æn ®Þnh trong mét thêi gian dµi. 1.3. VÒ chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i. ChÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i cã quan hÖ trùc tiÕp ®Õn viÖc t¨ng hay gi¶m XNK cña nÒn kinh tÕ vµ cña c¸c doanh nghiÖp v× nã liªn quan trùc tiÕp ®Õn tû suÊt ngo¹i tÖ hµng ho¸ XNK. Khi doanh nghiÖp tiÕn hµnh nhËp khÈu hµng ho¸, ph¶i tÝnh ra tû suÊt ngo¹i tÖ hµng nhËp khÈu. Nh­ vËy, C«ng ty sÏ bÞ thiÖt h¹i do sù chªnh lÖnh gi÷a tû gi¸ mua vµ tû gi¸ b¸n cña ng©n hµng nªn nÕu chªnh lÖch nµy qu¸ lín sÏ lµm gi¶m phÇn lîi nhuËn cña C«ng ty, lµm mÊt ®i ®éng lùc kinh tÕ cña hä. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy. Nhµ n­íc cÇn cã sù qu¶n lý vµ kiÓm so¸t møc biÕn ®éng cña tû gi¸ hèi ®o¸i sao cho phï hîp víi thÞ tr­êng, gi¶m bít kho¶ng chªnh lÖch gi÷a gi¸ mua vµo vµ gi¸ b¸n ra cña ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng. ViÖc qu¶n lý, kiÓm so¸t tèt sù biÕn ®éng cña tû gi¸ hèi ®o¸i, cã quan hÖ trùc tiÕp víi chÝnh s¸ch vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i cho phï hîp. Tõ ®ã, mét mÆt gi÷ æn ®Þnh thÞ tr­êng tiªu thô trong n­íc, mét mÆt t¹o ®éng lùc thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu ho¹t ®éng ®óng ®¾n, cã hiÖu qu¶. TiÕp tôc ¸p dông tû gi¸ hèi ®o¸i cã qu¶n lý tøc lµ chÕ ®é mµ ë ®©y quan hÖ cïng cÊp ngo¹i hèi sÏ quy ®Þnh vÒ h×nh thµnh tû gi¸. ChØ trong nh÷ng tr­êng hîp cÇn thiÕt ChÝnh phñ míi can thiÖp nh»m gi÷ v÷ng sù æn ®Þnh søc mua cña ®ång ViÖt Nam. X¸c ®Þnh vai trß chñ chèt cña 6 ®ång tiÒn: USD, , DM, FF, Lia ý, Y. c¨n cø vµo xu h­íng vËn ®éng cña 6 ®ång tiÒn nµy ®Ó x¸c ®Þnh ®é ®iÒu chØnh tû gi¸. Nghiªn cøu c¸c mèi quan hÖ mét c¸ch cã hÖ thèng ®Ó thÊy ®­îc xu h­íng, ®¸nh gi¸ ®­îc vai trß hiÖn thùc vµ trong t­¬ng lai cña c¸c ®ång tiÒn thanh to¸n trong c¸c hîp ®«ngf th­¬ng m¹i, chiÕn l­îc vay, tr¶ nî vµ cïng lµ lùa chän vµ ®iÒu chØnh c¬ cÊu dù tr÷ ngo¹i hèi nh»m h¹n chÕ rñi ro do biÕn ®éng cña tû gi¸ g©y ra.  1.4. Qu¶n lý thÞ tr­êng. Trong thêi gian qua kh©u qu¶n lý thÞ tr­êng cßn nhiÒu láng lÎo, bá trèng, hiÖn t­îng hµng gi¶,bu«n lËu cã xu h­íng gia t¨ng m¹nh, do ®ã g©y khã kh¨n lín cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh ®óng luËt ph¸p. N¹n bu«n lËu vµ hµng gi¶ ®ang lµ vÊn ®Ò nhøc nhèi hiÖn nay, võa lµm cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc bÞ thÊt thu, võa lµm thÞ tr­êng bÞ rèi lo¹n, t¹o m«i tr­êng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh gi÷a c¸c ®¬n vÞ kinh doanh ®óng ph¸p luËt víi c¸c ®¬n vÞ ho¹t ®éng phi ph¸p, ®Èy c¸c doanh nghiÖp vµo chç bÊt lîi. Nhµ n­íc cÇn cã biÖn ph¸p c­¬ng quyÕt trong kh©u qu¶n lý thÞ tr­êng lµm tiªu ®Ò cho viÖc x©y dùng mét m«i tr­êng kinh tÕ æn ®Þnh vµ lµnh m¹nh, t¹o ra sù b×nh ®¼ng trong c¹nh tranh gi÷a c¸c ®¬n vÞ. TiÕn hµnh kiÖn toµn l¹i c¸c c¬ quan qu¶n lý thÞ tr­êng, cã ph©n c«ng, ph©n cÊp hîp lý tr¸nh t×nh tr¹ng ho¹t ®éng chång chÐo hoÆc bá trèng g©y khã kh¨n cho c¸c chñ thÓ kinh tÕ . CÇn tæ chøc hÖ thèng c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc v× trong thêi gian qua, c¸c c¬ quan nµy ho¹t ®éng ch­a hiÖu qu¶, ch­a ph©n ®Þnh râ chøc n¨ng, nhiÖm vô cña tõng c¬ quan. Nhµ n­íc cÇn hoµn chØnh luËt tæ chøc hµnh chÝnh, trong ®ã quy ®Þnh râ chøc n¨ng, quyÒn h¹n, thÈm quyÒn cña tõng c¬ quan, tiÕn hµnh s¾p xÕp tæ chøc theo h­íng tinh gi¶m vµ hiÖu qu¶, kh¾c phôc hiÖn t­îng quan liªu vÒ hµnh chÝnh giÊy tê, thñ tôc qu¸ r­êm rµ. 1.5. VÒ cung cÊp th«ng tin trong vµ ngoµi n­íc. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, th«ng tin ®ãng vai trß hÕt søc quan träng ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu. Nã kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ viÖc truyÒn t¶i tin tøc mµ cßn chøa ®ùng c¶ c¬ héi kinh doanh. §Ó kinh doanh thµnh c«ng, doanh nghiÖp cÇn nhiÒu th«ng tin chÝnh x¸c vÒ thÞ tr­êng, c«ng nghÖ, ®èi thñ c¹nh tranh, cung cÇu hµng ho¸, gi¸ c¶, sù thay ®æi chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ vµ c¸c th«ng tin kh¸c. Tõ nhu cÇu th«ng tin ®ã Nhµ n­íc cÇn ph¸t triÓn hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c b»ng nh÷ng h×nh thøc kh¸c nhau: b¸o chÝ, truyÒn thanh, truyÒn h×nh, b­u chÝnh viÔn th«ng vµ hÖ thèng Internet, .... n¾m b¾t ®­îc c¸c th«ng tin cÇn thiÕt mét c¸ch chÝnh x¸c vµ xö lý c¸c th«ng tin ®ã kÞp thêi, ®óng ®¾n sÏ cã lîi thÕ c¹nh tranh lín. Nhµ n­íc còng cÇn xem xÐt l¹i vÒ møc phÝ sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin nh­ ®iÖn tho¹i, Internet,... §©y lµ ®iÒu mµ kh«ng chØ c¸c doanh nghiÖp trong n­íc mµ c¶ c¸c C«ng ty n­íc ngoµi rÊt kªu ca. Nªn ch¨ng ChÝnh phñ hç trî cho viÖc thµnh lËp c¸c C«ng ty chuyªn tr¸ch c«ng viÖc t­ vÊn, gi¶i ®¸p th«ng tin cho c¸c doanh nghiÖp gióp doanh nghiÖp sö dông ®óng th«ng tin cã Ých vµ lo¹i trõ c¸c th«ng tin xÊu. Lµm ®­îc ®iÒu nµy sÏ to¹ cho c¸c doanh nghiÖp n¨ng ®éng, nh¹y bÐn h¬n trªn mét thÞ tr­êng quèc tÕ réng lín, thóc ®Èy ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ph¸t triÓn h¬n. Ngoµi nh÷ng gi¶i ph¸p vÒ chÝnh s¸ch, chÕ ®é nh­ trªn Nhµ n­íc còng cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p nh­: huy ®éng vèn nhµn rçi trong n­íc, tiÕp tôc chÝnh s¸ch kinh tÕ më cöa thu hót nguån vèn tõ bªn ngoµi. x©y dùng mét chÝnh s¸ch tÝn dông hîp lý, b¶o ®¶m khuyÕn khÝch s¶n xuÊt – kinh doanh. TiÕp tôc kiÒm chÕ vµ ®Èy lïi l¹m ph¸t t¹o sù æn ®Þnh gi¸ c¶, kinh tÕ vÜ m«, t¹o mét m«i tr­êng kinh doanh hÊp dÉn vµ lµnh m¹nh. Trªn ®©y lµ nh÷ng gi¶i ph¸p mang t×nh vÜ m« tõ phÝa Nhµ n­íc, tuy nhiªn ®Ó lµm tèt vµ thùc hiÖn cã hiÖu qu¶, cÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ cña tÊt c¶ c¸c biÖn ph¸p, kh«ng nªn coi träng biÖn ph¸p nµy mµ bá gi¶i ph¸p kia. CÇn cã sù phèi hîp hµnh ®éng cña tÊt c¶ c¸c c¬ quan, c¸c cÊp ngµnh, th× míi ®em l¹i kÕt qu¶ mü m·n cho nÒn kinh tÕ x· héi. 2. Nh÷ng gi¶i ph¸p vi m«. 2.1 C«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng. Tr­íc khi ®­a ra quyÕt ®Þnh vÒ mét chiÕn l­îc kinh doanh cña m×nh, C«ng ty ph¶i n¾m kú nh÷ng ®Æc ®iÓm cña thÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ thÞ tr­êng nhËp khÈu . Qu¸ tr×nh nghiªn cøu thÞ tr­êng sÏ b¾t ®Çu b»ng viÖc thu thËp th«ng tin. C¸c th«ng tin sau khi thu thËp ph¶i ®­îc sö lý vµ cÇn ®­îc sö dông kÞp thêi ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c nhËp khÈu ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. Nghiªn cøu thÞ tr­êng trong n­íc lµ ph¶i gi¶i quyÕt ®­îc mét sè vÊn ®Ò quan träng nh­: ®Çu lµ thÞ tr­êng triÓn väng nhÊt cña C«ng ty, kh¶ n¨ng cña C«ng ty trªn thÞ tr­êng ®ã, chÝnh s¸ch cña C«ng ty ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng b¸n. Nh÷ng vÊn ®Ò cÇn ®i s©u khi nghiªn cøu lµ: quy m« thÞ tr­êng, c¸c nh©n tè m«i tr­êng nh­ m«i tr­êng d©n c­, kinh tÕ, v¨n ho¸, c¹nh tranh, chÝnh trÞ, ph¸p luËt tõ ®ã ph©n tÝch ®­îc nh÷ng rµng buéc ngoµi tÇm kiÓm so¸t cña C«ng ty còng nh­ thêi c¬ cã thÓ n¾m b¾t ®­îc. Ngoµi viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng hiÖn t¹i, C«ng ty cßn ph¶i nghiªn cøu, dù b¸o thÞ tr­êng t­¬ng lai, tøc lµ thÞ tr­êng tiÒm n¨ng. viÖc nµy ®ßi hái ng­êi nghiªn cøu ph¶i ph¸t hiÖn ®­îc tÊt c¶ nh÷ng ng­êi mua tiÒm Èn trªn thÞ tr­êng vµ kh¶ n¨ng mua cña hä. ViÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng nhËp khÈu còng ph¶i xÐt ®Õn c¸c yÕu tè trªn. Tuy nhiªn, thÞ tr­êng nhËp khÈu do phøc t¹p h¬n nªn cÇn cã nhiÒu nç lùc h¬n. C¸c th«ng tin thu nhËpp ph¶i ®­îc thÈm vÊn ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c. cã nh­ vËy míi ®¸nh gi¸ ®óng kh¶ n¨ng còng nh­ ®é tin cËy cña nhµ cung cÊp. Bªn c¹nh ®ã, cÇn thiÕ ph¶i x©y dùng ®­îc hÖ thèng gi¸m s¸t cã hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña nhµ cung øng. C«ng ty ph¶i tÝch cùc h¬n n÷a trong viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng nhËp khÈu t¨ng c­êng t×m kiÕm c¸c nhµ cung øng míi më réng thÞ tr­êng nhËp khÈu do thÞ tr­êng nhËp khÈu hiÖn t¹i cña C«ng ty cßn rÊt h¹n hÑp. 2.2. X©y dùng chiÕn l­îc kinh doanh hîp lý vµ hiÖu qu¶. VËn dông kÕt qu¶ cña viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng, nghiªn cøu gi¸ c¶ cïng víi viÖc ®¸nh gi¸ tiÒm n¨ng cña C«ng ty ®Ó ®Ò ra chiÕn l­îc kinh doanh sao cho cã hiÖu qu¶. VÒ s¶n phÈm: s¶n phÈm C«ng ty lµ thiÕt bÞ, phô tïng vËn t¶i. Víi lo¹i s¶n phÈm nµy ®Ó cã thÓ thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸, C«ng ty ngoµi lç lùc vÓ yÕu tè gi¸ c¶, xóc tiÕn th­¬ng m¹i cßn ph¶i nghiªn cøu nhu cÇu vÒ s¶n phÈm, khi nµo nhu cÇu s¶n phÈm cao nhÊt. Ch¼ng h¹n nh­ víi mÆt hµng thiÕt bÞ phô tïng vËn t¶i th× thêi ®iÓm tiªu thô cao nhÊt lµ mïa hÌ. C«ng ty còng ph¶i nhanh nhËy n¾m b¾t nhu cÇu ®Ó khai th¸c nh÷ng mÆt hµng míi, më réng thªm mét sè mÆt hµng kh¸c do lo¹i hµng nµy rÊt ®a d¹ng. Khi C«ng ty cã s¶n phÈm míi th× ¸p lùc c¹nh tranh sÏ thÊp, lîi nhuËn cËn biªn lín sÏ lµ phæ biÕn. Khi s¶n phÈm ®· æn ®Þnh trªn thÞ tr­êng vµ ®­îc kh¸ch hµng chÊp nhËn th× c¬ héi hÊp dÉn h¬n sÏ ®­îc më ra. VÊn ®Ò quan träng lµ C«ng ty ph¶i t×m kiÕm khe hë thÞ tr­êng, tËp trung nç lùc cña m×nh ®Ó lÊp ®Çy tõng lç hæng ®ång thêi më réng thÞ tr­êng tiªu thô cña m×nh. VÒ gi¸ c¶: C«ng ty cÇn thiÕt ph¶i nghiªn cøa gi¸ nhËp. NÕu kh«ng nghiªn cøu kü nhËp gia, C«ng ty sÏ nhËp ph¶i møc gi¸ cao g©y khã kh¨n cho tiªu thô sau nµy. Trong viÖc x¸c ®Þnh gi¸ nhËp khÈu, C«ng ty ph¶i tÝnh ®Õn sù chÊp nhËn gi¸ cña thÞ tr­êng trong n­íc ®ång thêi ph¶i ®¶m b¶o ®­îc môc tiªu cña m×nh. Bªn c¹nh ®ã, C«ng ty còng kh«ng thÓ bá qua c¸c yÕu tè kh«ng kiÓm so¸t ®­îc nh÷ng biÕn ®éng cña tû gi¸ nh»m cã c¸c biÖn ph¸p phßng tr¸nh b¶o ®¶m an toµn trong kinh doanh. §èi víi gi¸ b¸n, tuú tõng môc ®Ých C«ng ty theo ®­îc mµ cã ph­¬ng ph¸p ®Þnh gi¸ phï hîp. Tuy nhiªn, ®Ó cã thÓ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, C«ng ty nh©t thiÕt ph¶i x©y dùng ®­îc gi¸ cña ®èi thñ c¹nh tranh, ®ång thêi viÖc x¸c ®Þnh gi¸ ph¶i ®¶m b¶o môc tiªu lµ víi møc gi¸ cña ®èi thñ c¹nh tranh vµ ng­êi tiªu dïng chÊp nhËn. 2.3. C¸c biÖn ph¸p vÒ nghiÖp vô nhËp khÈu. §a d¹ng ho¸ h×nh thøc nhËp khÈu. Víi ®a d¹ng ho¸ thÞ tr­êng nhËp khÈu th× ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc nhËp khÈu còng rÊt cÇn thiÕt. Nh÷ng n¨m qua, C«ng ty chñ yÕu tËp trung vµo nhËp khÈu trùc tiÕp. Tuy h×nh thøc nµy cã mét sè ­u ®iÓm nh­ng thùc tÕ sè l­îng hîp ®ång cã gi¸ trÞ lín mµ C«ng ty ®· ký cßn h¹n chÕ nªn C«ng ty ch­a thùc sù ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh. ChÝnh v× vËy, ®a d¹ng h¸o h×nh thøc nhËp khÈu sÏ n©ng cao hiÖu qu¶ nhËp khÈu ®ång thêi ph¸t huy ®­îc c¸c nhan tè míi vµ khai th¸c ®­îc c¸c thÕ m¹nh cña C«ng ty. C«ng ty nªn ®Èy m¹nh nh÷ng h×nh thøc nhËp khÈu nh­: nhËp khÈu liªn doanh, nhËp khÈu uû th¸c. ViÖc ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc nhËp khÈu nh­ vËy gÝup C«ng ty tËn dông ®­îc nh÷ng thêi c¬ ký kÕt hîp ®ång, l­îng hµng nhËp khÈu phong phó, chñng lo¹i ®a d¹ng t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¶n lý ph¸t triÓn cña C«ng ty. §a d¹ng ho¸ ph­¬ng thøc thanh to¸n: trong qu¸ tr×nh b¸n ngo¹i th­¬ng, viÖc sö dông hîp lý ph­¬ng thøc thanh to¸n còng gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, Ngoµi thanh to¸n b»ng L/C, chuyÓn tiÒn b»ng ®iÖn,.. ®ang ®­îc sö dông phæ biÕn hiÖn nay C«ng ty nªn sö dông ph­¬ng thøc thanh to¸n nh­: thanh to¸n trùc tiÕp ®æi hµng. víi t­ c¸ch nµy sÏ tiÕt kiÖm ®­îc dßng vËn ®éng ngo¹i tÖ, gi¶m chi phÝ trung gian. §a d¹ng hãa c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n, sö dông khoÐ lÐo linh ho¹t c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n sÏ gãp phÇn gi¶m chi phÝ giao dÞch, t¨ng lîi nhuËn. VÒ c«ng t¸c nhËn hµng: C«ng t¸c nhËn hµng ph¶i ®­îc tiÕn hµnh nhanh gän vµ ®¶m b¶o an toµn cho hµng ho¸, trµnh c¸c chi phÝ l­u kho, l­u b·i kh«ng cÇn thiÕt. C«ng ty cÇn ph¶i chuÈn bÞ chu ®¸o c¸c giÊy tê cÇn thiÕt ®Ó gi¶i phãng hµng nhanh, võa ®¶m b¶o tiÕt kiÖm thêi gian võa tiÕt kiÖm chi phÝ t¹i c¶ng. Khi nhËn hµng, C«ng ty ph¶i cö c¸c c¸n bé nh©n viªn cã mÆt ë hiÖn tr­êng gi¸m s¸t kiÓm tra hµng ho¸. NÕu cã sù sai sãt víi hîp ®ång, cÇn ph¶i th«ng b¸o ngay cho ®èi t¸c. 2.4. BiÖn ph¸p vÒ vèn. ViÖc kinh doanh nhËp khÈu liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc sö dông ngo¹i tÖ. C«ng ty ph¶i chó träng ®Õn vÊn ®Ò ngo¹i tÖ vµ b¸n hµng trong n­íc thu néi tÖ, dã ®ã cÇn dù tÝnh tû gi¸ hèi ®o¸i trong thêi gian ng¾n ®Ó x¸c ®Þnh cã nªn nhËp khÈu hay kh«ng vµ nhËp víi gi¸ nµo lµ cã lîi nhÊt. C«ng ty cÇn cã cè g¾ng cã hîp ®ång ngo¹i hèi víi ng©n hµng mµ m×nh më tµi kho¶n nghÜa lµ hÑn tr­íc ®Õn thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh mua ngo¹i tÖ, sau mét thêi gian sÏ tr¶ b»ng néi tÖ víi gi¸ t­¬ng ®­¬ng gi¸ thÞ tr­êng. §iÒu nµy gióp C«ng ty lu«n cã ngo¹i tÖ trong tay. Bªn c¹nh gi¶i ph¸p vÒ ®ång ngo¹i tÖ, C«ng ty cÇn khai th¸c vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn b»ng viÖc ­u tiªn cÊp vèn cho nh÷ng mÆt hµng kinh doanh cã l·i cao. T¨ng vßng quay vèn l­u ®éng: cµng ®Èy m¹nh vßng quay vèn l­u ®éng cµng cã c¬ häi thu lîi nhuËn. Muèn vËy C«ng ty ph¶i tæ chøc qu¸ tr×nh kinh doanh tõ kh©u khai th¸c t×m nguån hµng, n¾m b¾t nhu cÇu tiªu thô hµng nhanh chãng, thu håi vèn nhanh..... ®Ó chuÈn bÞ cho nh÷ng th­¬ng vô ®iÒu kiÖn tiÕp theo. 2.5. N©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña bé m¸y C«ng ty. Mäi ho¹t ®éng kinh doanh ®Òu ®­îc nh÷ng c¸ nh©n trong C«ng ty thùc hiÖn d­íi sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña Ban l·nh ®¹o C«ng ty. C«ng viÖc ®­îc ph©n c«ng râ rµng cho tõng bé phËn chuyªn m«n, tõng phßng nhËp khÈu vµ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc cÊp trªn vÒ ho¹t ®éng trªn c¬ së tÝnh kinh tÕ vµ thÝch hîp ph¸p. Trong nh÷ng n¨m qua, C«ng ty ®· v­ît qua nh÷ng thö th¸ch gay go cña thêi kú chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ nh­ng ®Ó n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ kinh doanh, t¹o lËp vµ cñng cè uy tÝn cña C«ng ty tr­íc hÕt ®Ó n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ kinh doanh, t¹o lËp vµ cñng cè uy tÝn cña C«ng ty tr­íc hÕt bé m¸y qu¶n lý l·nh ®¹o giái, cã tr×nh ®é kinh nghiÖm vµ linh ho¹t trong viÖc ®­a ra quyÕt ®Þnh, ®èi phã víi nh÷ng biÕn ®éng trong ho¹t ®éng kinh doanh. Bªn c¹nh ®ã lµ sù phèi hîp hç trî cña c¸c phßng ban trong ho¹t ®éng kinh doanh. Bªn c¹nh ®ã lµ sù phèi hîp hç trî cña c¸c phßng ban víi nhau, tr¸nh t×nh tr¹ng kinh doanh rêi r¹c ®¬n ®éc tõng bé phËn. C«ng ty cÇn cã chÝnh s¸ch khen th­ëng, ph¹t chÆt chÏ vµ kÞp thêi ®Ó ®éng viªn víi nguån lîi mµ hä ®em l¹i cho C«ng ty. 2.6. T¨ng c­êng uy tÝn cña C«ng ty nhê ho¹t ®éng qu¶ng c¸o, khuyÕch tr­¬ng. Cã thÓ nãi r»ng c«ng t¸c qu¶ng c¸o cña C«ng ty ch­a cã mét kho¶n chi phÝ riªng nh­ng trong ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty, c¸c thµnh viªn ®· nç lùc, cè g¾ng ®Ó giíi thiÖu s¶n phÈm, th¨m hái kh¸ch hµng, thùc hiÖn chiÕt gi¸ cho kh¸ch hµngmua víi s¶n l­îng lín, cã ph­¬ng thøc thanh to¸n phï h¬p, ®ã lµ tÊt c¶ nh÷ng g× gãp phÇn khuyÕch tr­¬ng cho viÖc b¸n hµng cña C«ng ty. MÆt hµng kinh doanh cña C«ng ty lµ thiÕt bÞ phô tïng vËn t¶i cho nªn ngoµi viÖc ¸p dông c¸c h×nh thøc qu¶ng c¸o trªn b¸o chÝ, t¹p chÝ cã liªn quan hay qua ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng, C«ng ty cã thÓ sö dông h×nh thøc b¸n hµng c¸ nh©n. Víi h×nh thøc nµy C«ng ty cã thÓ giíi thiÖu s¶n phÈm b»ng c¸c cuéc héi th¶o, gÆp gì víi mua tiÒm n¨ng.C«ng ty còng cã thÓ khuyÕch tr­¬ng nhu cÇu còng nh­ khuyÕch tr­¬ng mét c¸ch gi¸n tiÕp vÒ hµng ho¸ cña C«ng ty hay b¶n th©n C«ng ty qua viÖc thiÕt lËp mèi quan hÖ th©n thiÕt víi c¸c ®èi t­îng c«ng chóng vµ c¸c tæ chøc h÷u quan. Tµi liÖu tham kh¶o 1. S¸ch : Kü thuËt nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng PGS. Vò H÷u Töu 2. S¸ch : Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. TS. NguyÔn ThÕ Kh¶i 3. B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2000- 2001 cña c«ng ty VËn T¶i Thuû B¾c. 4. Mét sè b¸o t¹p chÝ th­¬ng m¹i, diÔn ®µn doanh nghiÖp. KÕt luËn Trªn ®©y lµ nh÷ng ph©n tÝch vÒ thùc tr¹ng vµ mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña nhËp khÈu t¹i C«ng ty VËn t¶i Thuû B¾c. Qua ®ã em nhËn thÊy r»ng: MÆc dï C«ng ty VËn t¶i Thuû B¾c cã ®­îc nhiÒu sù ­u ®·i tõ phÝa Nhµ n­íc, khi mÆt hµng kinh doanh cña C«ng ty n»m trong danh s¸ch c¸c mÆt hµng ®­îc ­u tiªn nhËp khÈu song còng kh«ng Ýt nh÷ng th¸ch thøc. C¬ chÕ thÞ tr­êng kh«ng cho phÐp nh÷ng ®¬n vÞ kinh doanh yÕu kÐm tån t¹i, buéc C«ng ty ph¶i cè g¾ng h¬n n÷a v­¬n lªn b»ng chÝnh sù n¨ng ®éng, s¸ng t¹o cña ®éi ngò c¸n bé, c«ng nh©n viªn trong C«ng ty. Song vÞ trÝ cña C«ng ty trªn th­¬ng tr­êng ®ang ®­îc n©ng cao dÇn nhê vµo hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh vËn ®éng. Qua nh÷ng g× C«ng ty cã ®­îc trong thêi gian gÇn ®©y ta thÊy hiÖu qu¶ nhËp khÈu ngµy cµng ph¸t triÓn. Tuy nhiªn, cã mét sè v­íng m¾c khã kh¨n ®ang lµm h¹n chÕ kÕt qu¶ kh¶ quan nµy ®ßi hái cÇn cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt hîp lý. nh÷ng ®Ò xuÊt vÒ gi¶i ph¸p ë trong bµi viÕt nµy chØ lµ mét sè ®Ò xuÊt ng¾n gän, mong r»ng sÏ cã Ých cho C«ng ty. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn tËn t×nh cña PGS. Vò H÷u Töu cïng víi sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o vµ c¸c c¸n bé phßng XNK §«ng Phong cña C«ng ty ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho em t×m hiÓu vµ hoµn thµnh bµi thu ho¹ch nµy ®óng quy ®Þnh. Do tr×nh ®é kiÕn thøc vµ do thêi gian thùc tËp ë C«ng ty cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn nh÷ng thiÕu sãt cña bµi thu ho¹ch thùc tËp nµy lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái. Em mong ®­îc nhËn sù chØ b¶o thªm cña thÇy h­íng dÉn vµ cña c¸c thÇy c« trong khoa Chuyªn ngµnh Kinh tÕ Ngo¹i th­¬ng.