Đề tài Thực trạng về dịch vụ bảo lãnh của Ngân hàng thương mại Việt nam

ch hàng c a bên phát hành b o lãnh đ iự ệ ả ụ ủ ủ ả ố ng v i bên nh n b o lãnh. Tr ng h p khách hàng vi ph m các cam k t v i bênứ ớ ậ ả ườ ợ ạ ế ớ nh n b o lãnh, bên b o lãnh ph i th c hi n nghĩa v b o lãnh thì bên phát hành b oậ ả ả ả ự ệ ụ ả ả lãnh đ i ng ph i th c hi n nghĩa v b o lãnh đ i ng cho bên b o lãnh.ố ứ ả ự ệ ụ ả ố ứ ả - Xác nh n b o lãnh: là m t BLNH do ngân hàng (bên xác nh n b o lãnh) phátậ ả ộ ậ ả hành cho bên nh n b o lãnh v vi c b o đ m kh năng th c hi n nghĩa v b o lãnhậ ả ề ệ ả ả ả ự ệ ụ ả c a ngân hàng đ c xác nh n b o lãnh (bên đ c xác nh n b o lãnh) đ i v i kháchủ ượ ậ ả ượ ậ ả ố ớ hàng. Tr ng h p bên đ c xác nh n b o lãnh không th c hi n ho c th c hi nườ ợ ượ ậ ả ự ệ ặ ự ệ không đ y đ nghĩa v c a mình đã cam k t v i bên nh n b o lãnh thì bên xác nh nầ ủ ụ ủ ế ớ ậ ả ậ b o lãnh s th c hi n nghĩa v thay cho bên đ c xác nh n b o lãnh.ả ẽ ự ệ ụ ượ ậ ả - Đ ng b o lãnh: là vi c nhi u ngân hàng cùng b o lãnh cho m t nghĩa v c aồ ả ệ ề ả ộ ụ ủ khách hàng thông qua m t ngân hàng làm đ u m i. Trong m t s tr ng h p, độ ầ ố ộ ố ườ ợ ể gi m thi u r i ro các ngân hàng có th th c hi n đ ng b o lãnh. Tr ng h p này m tả ể ủ ể ự ệ ồ ả ườ ợ ộ ngân hàng đ ng ra đóng vai trò là ngân hàng đ u m i phát hành b o lãnh nh ng có sứ ầ ố ả ư ự tham gia c a các ngân hàng thành viên khác. N u ph i chi tr cho ng i th h ngủ ế ả ả ườ ụ ưở theo b o lãnh đã l p, ngân hàng đ u m i có th đòi b i hoàn t các thành viên theo tả ậ ầ ố ể ồ ừ ỷ l tham gia c a h , d a trên các b o lãnh đ i ng do các ngân hàng này phát hành.ệ ủ ọ ự ả ố ứ Đ n l t mình, các ngân hàng này l i ti n hành truy đòi t ng i đ c b o lãnh.ế ượ ạ ế ừ ườ ượ ả Ngoài các lo i b o lãnh đ c quy đ nh t i Quy ch , TCTD còn đ c th c hi nạ ả ượ ị ạ ế ượ ự ệ các lo i b o lãnh khác pháp lu t không c m và phù h p v i thông l qu c t . Đây làạ ả ậ ấ ợ ớ ệ ố ế m t quy đ nh m đ các TCTD có th phát hành các lo i b o lãnh mà pháp lu t ch aộ ị ở ể ể ạ ả ậ ư d li u đ c khi th c hi n b o lãnh trong đi u ki n h i nh p kinh t qu c t hi nự ệ ượ ự ệ ả ề ệ ộ ậ ế ố ế ệ nay n c ta.ở ứơ 1.2.3. Ph m vi và gi i h n b o lãnhạ ớ ạ ả Khi th c hi n nghi p v b o lãnh, TCTD có th cam k t b o lãnh m t ph nự ệ ệ ụ ả ể ế ả ộ ầ ho c toàn b các nghĩa v sau đây:ặ ộ ụ - Nghĩa v tr n g c, lãi vay và các chi phí khác có liên quan đén kho n vayụ ả ợ ố ả 15 - Nghĩa v thanh toán ti n mua v t t , hàng hoá, máy móc, thi t b và các kho nụ ề ậ ư ế ị ả chi phí đ khách hàng th c hi n các d án ho c ph ng án đ u t , ph ng án s nể ự ệ ự ặ ươ ầ ư ươ ả xu t, kinh doanh ho c d ch v đ i s ng.ấ ặ ị ụ ờ ố - Nghĩa v thanh toán các kho n thu , các nghĩa v tài chính khác đ i v i Nhàụ ả ế ụ ố ớ n c.ướ - Nghiã v c a khách hàng khi tham gia d th u.ụ ủ ự ầ - Nghĩa v c a khách hàng khi tham gia quan h h p đ ng v i bên nh n b oụ ủ ệ ợ ồ ớ ậ ả lãnh, nh : th c hi n h p đ ng, b o đ m ch t l ng s n ph m, hoàn tr ti n ngư ự ệ ợ ồ ả ả ấ ượ ả ẩ ả ề ứ tr c…ướ - Các nghĩa v h p pháp khác do các bên tho thu n.ụ ợ ả ậ 1.2.4. Đi u ki n và quy trình b o lãnhề ệ ả 1.2.4.1. Điêù ki n b o lãnhệ ả Khách hàng đ c b o lãnh ph i có đ các đi u ki n sau đây:ượ ả ả ủ ề ệ - Có đ y đ năng l c pháp lu t dân s , năng l c hành vi dân s và ch u tráchầ ủ ự ậ ự ự ự ị nhi m dân s theo quy đinh c a pháp lu t.ệ ự ủ ậ - M c đích đ ngh ngân hàng b o lãnh là h p pháp và thu c các d án đ u tụ ề ị ả ợ ộ ự ầ ư ho c ph ng án s n xu t kinh doanh kh thi, hi u qu .ặ ươ ả ấ ả ệ ả - Có b o đ m h p pháp cho nghĩa v đ c b o lãnh (Tr ng h p ký qu 100%ả ả ợ ụ ượ ả ườ ợ ỹ s ti n bào lãnh và các kho n phí liên quan không c n thi t đi u ki n này). ố ề ả ầ ế ề ệ Các hình th c b o đ m cho b o lãnh bao g m: ứ ả ả ả ồ + Ký qu , c m c tài s n, th ch p tài s nỹ ầ ố ả ế ấ ả + B o lãnh b ng tài s n c a bên th baả ằ ả ủ ứ + B o lãnh đ i ng c a các TCTDả ố ứ ủ + Các bi n pháp b o đ m h p pháp khác theo yêu c u c a ngân hàng b o lãnh vàệ ả ả ợ ầ ủ ả phù h p v i quy đ nh c a pháp lu t. ợ ớ ị ủ ậ Vi c dùng tài s n hình thành t v n vay đ b o đ m cho b o lãnh vay v n, vi cệ ả ừ ố ể ả ả ả ố ệ áp d ng hay không áp d ng các bi n pháp b o đ m b ng tài s n cho vi c th c hi nụ ụ ệ ả ả ằ ả ệ ự ệ nghĩa v b o lãnh ph i th c hi n theo Ngh đ nh c a Chính ph v b o đ m ti n vayụ ả ả ự ệ ị ị ủ ủ ề ả ả ề c a các TCTD và các văn b n h ng d n c a Th ng đ c NHTW, c a TCTD b oủ ả ướ ẫ ủ ố ố ủ ả lãnh. - Có kh năng tài chính đ th c hi n nghĩa v đ c b o lãnh trong th i h n camả ể ự ệ ụ ượ ả ờ ạ k t.ế - Có tín nhi m trong quan h tín d ng và giao d ch ti n g i, thanh toán v i hệ ệ ụ ị ề ử ớ ệ th ng ngân hàng, không có n quá h n khó đòi (tr n khoanh), không có d n doố ợ ạ ừ ợ ư ợ tr thay b o lãnh (Tr ng h p ký qu 100% s ti n b o lãnh và các kho n phí liênả ả ườ ợ ỹ ố ề ả ả quan không c n thi t đi u ki n này).ầ ế ề ệ 16 - Tr ng h p b o lãnh h i phi u, l nh phi u khách hàng ph i b o đ m các đi uườ ợ ả ố ế ệ ế ả ả ả ề ki n theo quy đ nh c a pháp lu t v th ng phi u.ệ ị ủ ậ ề ươ ế - Có tr s làm vi c (đ i v i pháp nhân) ho c h kh u th ng trú (đ i v i cáụ ở ệ ố ớ ặ ộ ẩ ườ ố ớ nhân, h kinh doanh cá th ) cùng đ a bàn t nh, thành ph n i các chi nhánh ngân hàngộ ể ị ỉ ố ơ đóng tr s (Tr ng h p ký qu 100% s ti n b o lãnh và các kho n phí liên quanụ ở ườ ợ ỹ ố ề ả ả không c n thi t đi u ki n này).ầ ế ề ệ - Tr ng h p khách hàng đ ngh đ c b o lãnh là đ n v h ch toán kinh doanhườ ợ ề ị ượ ả ơ ị ạ kinh t ph thu c c a pháp nhân là doanh nghi p nhà n c, ngoài các đi u ki n trênế ụ ộ ủ ệ ướ ề ệ ph i đáp ng đ c thêm các đi u ki n sau: ả ứ ượ ề ệ + Đ n v ph thu c ph i có gi y u quy n đ ngh đ c b o lãnh và cam k tơ ị ụ ộ ả ấ ỷ ề ề ị ượ ả ế đ c b o lãnh c a các đ n v chính. N i dung y quy n và cam k t b o lãnh ph iượ ả ủ ơ ị ộ ủ ề ế ả ả th hi n rõ m c đ c b o lãnh cao nh t, d án, ph ng án s n xu t kinh doanh liênể ệ ứ ượ ả ấ ự ươ ả ấ quan đ n b o lãnh, th i h n b o lãnh và cam k t tr n khi ngân hàng ph i th c hi nế ả ờ ạ ả ế ả ợ ả ự ệ nghĩa v b o lãnh mà đ n v ph thu c không tr đ c n cho ngân hàng. ụ ả ơ ị ụ ộ ả ượ ợ + Đ n v chính có quan h ti n g i, tín d ng trong h th ng ngân hàng, chi nhánhơ ị ệ ề ử ụ ệ ố ngân hàng giao d ch v i đ n v chính ph i có văn b n xác nh n v : s d th c t ti nị ớ ơ ị ả ả ậ ề ố ư ự ế ề g i, ti n vay, b o lãnh, các bi n pháp b o đ m ti n vay, b o lãnh c a đ n v chính. ử ề ả ệ ả ả ề ả ủ ơ ị - Tr ng h p b o lãnh có liên quan đ n y u t n c ngoài (bên nh n b o lãnhườ ợ ả ế ế ố ướ ậ ả và bên đ c b o lãnh là t ch c, cá nhân n c ngoài), ngoài các đi u ki n trên, kháchượ ả ổ ứ ướ ề ệ hàng còn ph i th c hi n đúng các quy đ nh v qu n lý vay và tr n n c ngoài, choả ự ệ ị ề ả ả ợ ướ vay và thu h i n n c ngoài, quy đ nh v qu n lý ngo i h i và các quy đ nh khác c aồ ợ ướ ị ề ả ạ ố ị ủ pháp lu t. ậ 1.2.4.2. Quy trình b o lãnhả Trình t và th t c b o lãnh trong m t nghi p v b o lãnh cũng có nhi u đi mự ủ ụ ả ộ ệ ụ ả ề ể t ng t nh trong nghi p v cho vay, nh ti p nh n h s , th m đ nh khách hàng;ươ ự ư ệ ụ ư ế ậ ồ ơ ẩ ị ký h p đ ng; x ký n quá h n phát sinh khi th c hi n nghĩa v b o lãnh. ợ ồ ử ợ ạ ự ệ ụ ả 1.2.4.2.1. Khách hàng l p h s và đ ngh b o lãnhậ ồ ơ ề ị ả Trong h s g m có: H s pháp lý; Gi y đ ngh b o lãnh; Báo cáo tài chính,ồ ơ ồ ồ ơ ấ ề ị ả báo cáo v tình hình s n xu t kinh doanh và các thông tin khác; H s tài s n b oề ả ấ ồ ơ ả ả đ m nghĩa v b o lãnh theo quy đ nh.ả ụ ả ị 1.2.4.2.2. Ngân hàng th m đ nh h s và ra quy t đ nh b o lãnhẩ ị ồ ơ ế ị ả Nh n đ c h s xin b o lãnh c a khách hàng, ngân hàng ti n hành th m đ nhậ ượ ồ ơ ả ủ ế ẩ ị h s đó, ch y u là th m đ nh các đi u ki n b o lãnh c a khách hàng (đã h i t đ yồ ơ ủ ế ẩ ị ề ệ ả ủ ộ ụ ầ đ và tho mãn quy ch v nghi p v b o lãnh ch a, tài s n b o đ m nghĩa v b oủ ả ế ề ệ ụ ả ư ả ả ả ụ ả lãnh đã đ tiêu chu n ch a). Sau khi th m đ nh h s , ngân hàng đ a ra quy t đ nhủ ẩ ư ẩ ị ồ ơ ư ế ị b o lãnh hay không b o lãnh (n u không b o lãnh, ngân hàng ph i tr l i b ng vănả ả ế ả ả ả ờ ằ 17 b n cho khách hàng và nói rõ lý do). Khi ra quy t đ nh ch p thu n b o lãnh, ngân hàngả ế ị ấ ậ ả ph i cân nh c l a ch n hình th c và n i dung b o lãnh thích h p nh t v i yêu c uả ắ ự ọ ứ ộ ả ợ ấ ớ ầ c a khách hàng và kh năng, kinh nghi m nghi p v c a ngân hàng. ủ ả ệ ệ ụ ủ 1.2.4.2.3. Ngân hàng ký h p đ ng b o lãnh v i khách hàng, phát hành th b oợ ồ ả ớ ư ả lãnh Khi th c hi n nghi p v b o lãnh cho khách hàng, ngân hàng ph i phát hành camự ệ ệ ụ ả ả k t b o lãnh. Khách hàng nh n b n cam k t b o lãnh do ngân hàng phát hành. Ngânế ả ậ ả ế ả hàng ki m tra theo dõi ch t ch ti n trình b o lãnh nh m phòng v r i ro, đôn đ cể ặ ẽ ế ả ằ ệ ủ ố khách hàng th c hi n các nghĩa v đ c b o lãnh. Cam k t b o lãnh là văn b n b oự ệ ụ ượ ả ế ả ả ả lãnh c a TCTD, bao g m th b o lãnh và h p đ ng b o lãnh.ủ ồ ư ả ợ ồ ả Th b o lãnh là cam k t đ n ph ng b ng văn b n c a TCTD v vi c TCTD sư ả ế ơ ươ ằ ả ủ ề ệ ẽ th c hi n nghĩa v tài chính thay cho khách hàng khi khách hàng không th c hi nự ệ ụ ự ệ ho c th c hi n không đúng nghĩa v đã cam k t v i bên nh n b o lãnh.ặ ự ệ ụ ế ớ ậ ả H p đ ng b o lãnh là tho thu n b ng văn b n gi a TCTD và bên nh n b oợ ồ ả ả ậ ằ ả ữ ậ ả lãnh ho c gi a TCTD, bên nh n b o lãnh, khách hàng và các bên liên quan (n u có)ặ ữ ậ ả ế v vi c TCTD s th c hi n nghĩa v tài chính thay cho ngân hàng khi khách hàngề ệ ẽ ự ệ ụ không th c hi n ho c th c hi n không đúng nghĩa v đã cam k t v i bên nh n b oự ệ ặ ự ệ ụ ế ớ ậ ả lãnh. Ngoài hai hình th c trên, theo quy đ nh t i Kho n 1, Đi u 11 c a Quy ch m iứ ị ạ ả ề ủ ế ớ thì TCTD còn có th phát hành cam k t b o lãnh b ng các hình th c khác pháp lu tể ế ả ằ ứ ậ không c m và phù h p v i thông l qu c t . Tuy nhiên, theo quy đ nh này thì dùấ ợ ớ ệ ố ế ị TCTD phát hành cam k t b o lãnh b ng hình th c nào thì đ u ph i đ c th hi nế ả ằ ứ ề ả ượ ể ệ b ng văn b n.ằ ả So v i Quy ch cũ thì quy đ nh trên đã có m t thay đ i khá quan tr ng v m tớ ế ị ộ ổ ọ ề ặ khái ni m. Theo Quy ch cũ, h p đ ng b o lãnh đ c hi u là văn b n tho thu nệ ế ợ ồ ả ượ ể ả ả ậ gi a TCTD v i khách hàng v quỳên l i và nghĩa v c a các bên trong vi c b o lãnhữ ớ ề ợ ụ ủ ệ ả và hoàn tr . Theo Quy ch m i, văn b n tho thu n này đ c g i là h p đ ng c pả ế ớ ả ả ậ ượ ọ ợ ồ ấ b o lãnh. H p đ ng c p b o lãnh do bên b o lãnh, khách hàng và các bên có liên quanả ợ ồ ấ ả ả (n u có) tho thu n các n i dung v s ti n, th i h n b o lãnh và phí b o lãnh, m cế ả ậ ộ ề ố ề ờ ạ ả ả ụ đích b o lãnh, đi u ki n th c hi n nghĩa v b o lãnh, vi c hoàn tr c a khách hàngả ề ệ ự ệ ụ ả ệ ả ủ sau khi TCTD th c hi n nghĩa v b o lãnh… TCTD và khách hàng cũng có th thoự ệ ụ ả ể ả thu n áp d ng ho c không áp d ng các bi n pháp b o đ m cho nghĩa v hoàn tr cuậ ụ ặ ụ ệ ả ả ụ ả ả khách hàng đ i v i TCTD b o lãnh thông qua các bi n pháp nh : ký qu ,c m c tàiố ớ ả ệ ư ỹ ầ ố s n, th ch p tài s n; b o lãnh c a bên th ba và các bi n pháp b o đ m khác theoả ế ấ ả ả ủ ứ ệ ả ả quy đ nh c a pháp lu t. ị ủ ậ 18 N i dung b o lãnh là các n i dung đ c th hi n trong cam k t b o lãnh, baoộ ả ộ ượ ể ệ ế ả g m: ngày phát hành b o lãnh, s ti n b o lãnh, hình th c và các đi u ki n th c hi nồ ả ố ề ả ứ ề ệ ự ệ nghĩa v b o lãnh, th i h n b o lãnh… ụ ả ờ ạ ả Th c hi n cam k t b o lãnh ngân hàng: Trong th i h n b o lãnh, n u khách hàngự ệ ế ả ờ ạ ả ế không th c hi n ho c th c hi n không đúng, không đ y đ nghĩa v v i bên nh nự ệ ặ ự ệ ầ ủ ụ ớ ậ b o lãnh thì TCTD có trách nhi m th c hi n đúng cam k t b o lãnh v i bên nh n b oả ệ ự ệ ế ả ớ ậ ả lãnh. Khi cam k t b o lãnh đ c th c hi n thì s ti n b o lãnh tr thành m t kho nế ả ượ ự ệ ố ề ả ở ộ ả vay th c s , TCTD m c nhiên tr thành ch n và có quy n đòi b i hoàn t phíaự ự ặ ở ủ ợ ề ồ ừ khách hàng. Khách hàng có nghĩa v hoàn tr ngay s ti n TCTD đã tr thay. Trongụ ả ố ề ả tr ng h p ch a hoàn tr đ c cho TCTD, khách hàng ph i ch u lãi su t ph t đ i v iườ ợ ư ả ượ ả ị ấ ạ ố ớ kho n n TCTD đã tr thay, t i đa b ng 150% lãi su t trong h p đ ng vay v n gi aả ợ ả ố ằ ấ ợ ồ ố ữ khách hàng và bên nh n b o lãnh (tr ng h p b o lãnh vay v n) ho c lãi su t choậ ả ườ ợ ả ố ặ ấ vay thông th ng mà TCTD đang áp d ng, k t ngày TCTD th c hi n tr thay.ườ ụ ể ừ ự ệ ả 1.2.4.2.4. Khách hàng thanh toán phí b o lãnh và các kho n khác (n u có) theoả ả ế tho thu n trong h p đ ng b o lãnh ả ậ ợ ồ ả Phí b o lãnh đ c tính cho m i kho n b o lãnh theo công th c: ả ượ ỗ ả ả ứ Phí b o lãnh = S d b o lãnh * M c phí b o lãnh * Th i gian b o lãnhả ố ư ả ứ ả ờ ả Trong đó : + S d b o lãnh: là s ti n đang còn đ c b o lãnhố ư ả ố ề ượ ả + Th i gian b o lãnh: là th i gian ngân hàng ch u trách nhi m b o lãnhờ ả ờ ị ệ ả v s d b o lãnh và có nghĩa v thanh toán theo b o lãnh đã c p.ề ố ư ả ụ ả ấ + M c phí b o lãnh: Theo Quy ch cũ thì m c phí b o lãnh do TCTDứ ả ế ứ ả và khách hàng tho thu n nh ng không v t qúa 2%/năm tính trên s ti n còn đangả ậ ư ượ ố ề đ c b o lãnh ( m c phí này ch a bao g m thu giá tr gia tăng). Ngoài ra, khách hàngượ ả ứ ư ồ ế ị còn ph i thanh toán cho TCTD các chi phí h p lý khác phát sinh liên quan đ n giaoả ợ ế d ch b o lãnh khi các bên có tho thu n b ng văn b n. Đ th c hi n t do hoá cácị ả ả ậ ằ ả ể ự ệ ự quan h kinh t , dân s , Quy ch m i không quy đ nh m c t i đa c a phí b o lãnh màệ ế ự ế ớ ị ứ ố ủ ả đ TCTD và khách hàng tho thu n trên c s TCTD t cân nh c chi phí và m c để ả ậ ơ ở ự ắ ứ ộ r i ro khi th c hi n b o lãnh đ đ a ra m c phí b o lãnh và đ c khách hàng ch pủ ự ệ ả ể ư ứ ả ượ ấ nh n thanh toán. ậ 1.2.4.2.5. T t toán b o lãnhấ ả Theo quy đ nh t i Đi u 20 c a Quy ch m i, nghĩa v b o lãnh c a TCTD ch mị ạ ề ủ ế ớ ụ ả ủ ấ d t trong các tr ng h p:ứ ườ ợ - Khách hàng đã th c hi n đ y đ nghĩa v đ i v i bên nh n b o lãnh.ự ệ ầ ủ ụ ố ớ ậ ả - TCTD đã th c hi n nghĩa v b o lãnh theo cam k t b o lãnh.ự ệ ụ ả ế ả - Vi c b o lãnh đ c hu b ho c thay th b ng bi n pháp b o đ m khác.ệ ả ượ ỷ ỏ ặ ế ằ ệ ả ả - Th i h n c a b o lãnh đã h t.ờ ạ ủ ả ế 19 - Bên nh n b o lãnh đ ng ý mi n th c hi n nghiã v b o lãnh cho bên b o lãnhậ ả ồ ễ ự ệ ụ ả ả ho c nghĩa v b o lãnh ch m d t theo quy đ nh c a pháp lu t.ặ ụ ả ấ ứ ị ủ ậ - Ch m d t theo tho thu n c a các bên.ấ ứ ả ậ ủ Sau khi th b o lãnh h t th i h n hi u l c ho c không có thông báo ho c xácư ả ế ờ ạ ệ ự ặ ặ nh n c a bên nh n b o lãnh v vi c hoàn thành nghĩa v liên quan đ n b o lãnh,ậ ủ ậ ả ề ệ ụ ế ả ngân hàng ti n hành t t toán b o lãnh. Tr ng h p bên đ c b o lãnh vi ph m nghĩaế ấ ả ườ ợ ượ ả ạ v đã đ c b o lãnh, bên b o lãnh ph i tr thay và t đ ng h ch toán n vay b tụ ựơ ả ả ả ả ự ộ ạ ợ ắ bu c đ i v i s ti n tr n thay theo lãi su t n quá h n c a bên đ c b o lãnh đ iộ ố ớ ố ề ả ợ ấ ợ ạ ủ ượ ả ố v i bên b o lãnh và áp d ng các bi n pháp c n thi t đ thu h i n nh : phát m i tàiớ ả ụ ệ ầ ế ể ồ ợ ư ạ s n b o đ m, trích tài kho n c a bên đ c b o lãnh (n u có tho thu n), kh i ki nả ả ả ả ủ ượ ả ế ả ậ ở ệ ra c quan pháp lu t và các bi n pháp x lý tài s n b o đ m khác theo quy đ nh c aơ ậ ệ ử ả ả ả ị ủ pháp luât. Bên đ c b o lãnh có trách nhi m ph i h p th c hi n và ch p hành các bi nượ ả ệ ố ợ ự ệ ấ ệ pháp x lý c a t ch c tín d ng b o lãnh, th c hi n b i hoàn cho TCTD trong tr ngử ủ ổ ứ ụ ả ự ệ ồ ườ h p không th c hi n ho c th c hi n không đúng nghĩa v đ c b o lãnh.ợ ự ệ ặ ự ệ ụ ượ ả 1.3. CÁC NHÂN T TÁC Đ NG Đ N D CH V B O LÃNH C A NHTMỐ Ộ Ế Ị Ụ Ả Ủ 1.3.1. Uy tín c a ngân hàngủ B o lãnh ả t m t ngân hàng có uy tín giúp tăng đ tin c y c a khách hàng v i đ iừ ộ ộ ậ ủ ớ ố tác c a mình qua đó làm cho tri n v ng thành công c a giao d ch mua bánủ ể ọ ủ ị , vay v n…ố tr nên ch c ch n h n. Các ngân hàng l n th ng có uy tín h n trong nghi p v b oở ắ ắ ơ ớ ườ ơ ệ ụ ả lãnh, ch ng h n b o lãnh vay v n th ng đ c s d ng trong các giao d ch vay v nẳ ạ ả ố ườ ượ ử ụ ị ố mà quy mô kho n vay l n, th i h n vay dài và vay cùa n c ngoài; b o lãnh d th uả ớ ờ ạ ướ ả ự ầ s giúp cho khách hàng có đ đi u ki n tham gia vào m t giao d ch đ u th u mà vi cẽ ủ ề ệ ộ ị ấ ầ ệ ph i có b o lãnh c a ngân hàng là b t bu c theo yêu c u c a ch th u. ả ả ủ ắ ộ ầ ủ ủ ầ Các ngân hàng có uy tín s n sàng đáp ng m i nhu c u đ c b o lãnh c a kháchẵ ứ ọ ầ ượ ả ủ hàng. Các ngân hàng này có th linh ho t trong vi c th ng l ng v đi u ki n b oể ạ ệ ươ ượ ề ề ệ ả lãnh sao cho phù h p v i nhu c u c a khách hàng (bao g m c phí d ch v ). Do đó,ợ ớ ầ ủ ồ ả ị ụ khách hàng có th yêu c u gia h n, s a đ i n i dung ho c hu b o lãnh khi có nhuể ầ ạ ử ổ ộ ặ ỷ ả c u. Các ngân hàng này th ng có đ i ngũ cán b có kinh nghi m, s n sàng h ngầ ườ ộ ộ ệ ẵ ướ d n khách hàng l a ch n DVBL cũng nh hoàn t t th t c v i khách hàng.ẫ ự ọ ư ấ ủ ụ ớ Tr ng h p khách hàng b ph t do không th c hi n đúng và đ y đ các nghĩa vườ ợ ị ạ ự ệ ầ ủ ụ trong h p đ ng, các ngân hàng l n có uy tín s th c hi n nghĩa v b o lãnh đã camợ ồ ớ ẽ ự ệ ụ ả k t và đ c đ i tác tin t ng h n. ế ượ ố ưở ơ 1.3.2. Tài s n đ m b o c a khách hàng ả ả ả ủ Trong nhi u tr ng h p, ngân hàng yêu c u khách hàng ph i có tài s n đ m b oề ườ ợ ầ ả ả ả ả khi nh n tín d ng. Lý do là khách hàng luôn ph i đ i đ u v i nh ng r i ro trong kinhậ ụ ả ố ầ ớ ữ ủ 20 doanh, có th m t kh năng tr n , gây cho ngân hàng nh ng t n th t l n. Chính vìể ấ ả ả ợ ữ ổ ấ ớ v y, tr nh ng khách hàng có uy tín cao, nhi u khách hàng ph i có tài s n đ m b oậ ừ ữ ề ả ả ả ả khi nh n tín d ng c a ngân hàng. Yêu c u ph i có tài s n đ m b o, ngân hàng mu nậ ụ ủ ầ ả ả ả ả ố có ngu n tr n th hai khi ngu n th nh t là thu nh p t ho t đ ng kinh doanhồ ả ợ ứ ồ ứ ấ ậ ừ ạ ộ không đ m b o tr n .ả ả ả ợ Các tài s n đ m b o th ng g m: ký qu b ng ti n; c m c b ng các gi y tả ả ả ườ ồ ỹ ằ ề ầ ố ằ ấ ờ có giá (s ti t ki m, trái phi u, công trái, kỳ phi u, c phi u… ), c m c b ng đ ngổ ế ệ ế ế ổ ế ầ ố ằ ộ s n (ô tô, xe máy, máy móc, thi t b … ), th ch p b ng b t đ ng s n (quy n s d ngả ế ị ế ấ ằ ấ ộ ả ề ử ụ đ t và quy n s h u các công trình trên đ t), th ch p, c m c b ng các tài s n khácấ ề ử ữ ấ ế ấ ầ ố ằ ả do ngân hàng và doanh nghi p tho thu n phù h p v i quy đ nh c a pháp lu t và quyệ ả ậ ợ ớ ị ủ ậ đ nh c a ngân hàng.ị ủ 1.3.3. Pháp lu tậ H th ng pháp lu t đ ng b , thông thoáng; các quy đ nh, chính sách rõ ràng, cệ ố ậ ồ ộ ị ụ th s giúp cho b o lãnh phát huy h t tác d ng c a nó. Các nhà làm chính sách c nể ẽ ả ế ụ ủ ầ nghiên c u k p th i, đ s m trình c p th m quy n ban hành m t s chính sách đ ngứ ị ờ ể ớ ấ ẩ ề ộ ố ồ b , ch t ch , phù h p v i nhu c u phát tri n và phù h p v i môi tr ng kinh t phápộ ặ ẽ ợ ớ ầ ể ợ ớ ườ ế lý và hành chính. N u các văn b n pháp quy th ng xuyên thay đ i; các văn b n c a các b , cácế ả ườ ổ ả ủ ộ ngành có s ch ng chéo, không đ ng b s làm gi m hi u qu c a lo i hình d ch vự ồ ồ ộ ẽ ả ệ ả ủ ạ ị ụ này. 1.3.4. Trình đ cán bộ ộ Công ngh ngân hàng cũng nh trình đ đ i ngũ cán b có nh h ng l n đ nệ ư ộ ộ ộ ả ưở ớ ế ho t đ ng c a ngân hàng. M t ngân hàng có công ngh hi n đ i, đ i ngũ cán b cóạ ộ ủ ộ ệ ệ ạ ộ ộ trình đ cao, thành th o v nghi p v b o lãnh, tinh thông v ngo i ng ,… s đápộ ạ ề ệ ụ ả ề ạ ữ ẽ ng đ c t t h n nhu c u ngày càng tăng c a khách hàng. Do v y th ng đ cứ ượ ố ơ ầ ủ ậ ườ ượ khách hàng tin t ng, có th s s d ng nhi u h n các lo i hình d ch v khác c aưở ể ẽ ử ụ ề ơ ạ ị ụ ủ ngân hàng. Ngoài ra còn gi m thi u các r i ro phát sinh trong quá trình b o lãnh.ả ể ủ ả 1.3.5. Kh năng ki m tra, giám sátả ể Do ph i đ i m t v i r t nhi u r i ro nên đ đ m b o an toàn, các cán b tínả ố ặ ớ ấ ề ủ ể ả ả ộ d ng ph i th ng xuyên ki m tra vi c s d ng v n cũng nh ho t đ ng c a kháchụ ả ườ ể ệ ử ụ ố ư ạ ộ ủ hàng. Tr ng h p phát hi n khách hàng s d ng v n sai m c đích thì có th x lýườ ợ ệ ử ụ ố ụ ể ử ngay, k p th i thu h i v n đ hoàn tr cho ng i cho vay. Ngoài ra ngân hàng có thị ờ ồ ố ể ả ườ ể t v n cho khách hàng đ cùng gi i quy t khó khăn phát sinh, thúc đ y và giám sátư ấ ể ả ế ẩ ch t ch khách hàng trong vi c n p ti n vào tài kho n ti n g i t i ngân hàng đ cóặ ẽ ệ ộ ề ả ề ử ạ ể ngu n tr n .ồ ả ợ 21 Ngoài các nhân t chính trên, còn có m t s nhân t khác cũng tác đ ng đ nố ộ ố ố ộ ế DVBL c a ngân hàng nh : tình hình ho t đ ng c a doanh nghi p, nhu c u c a kháchủ ư ạ ộ ủ ệ ầ ủ hàng, yêu c u c a ng i cho vay…ầ ủ ườ PH N 2Ầ TH C TR NG V D CH V B O LÃNH C AỰ Ạ Ề Ị Ụ Ả Ủ NGÂN HÀNG TH NG M I VI T NAMƯƠ Ạ Ệ 2.1. TH C TR NG V DVBL C A NHTM VI T NAMỰ Ạ Ề Ủ Ệ 22 Các ngân hàng l n Vi t nam th ng có uy tín trong nghi p v b o lãnh nh :ớ ở ệ ườ ệ ụ ả ư Ngân hàng Ngo i th ng Vietcombank, Ngân hàng Công th ng Incombank, ngânạ ươ ươ hàng Đ u t và Phát tri n BIDV, ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n nông thônầ ư ể ệ ể Agribank, Techcombank… Ch ng h n: Agribank b o lãnh cho nhà máy s n xu tẳ ạ ả ả ấ đ ng Qu ng Nam, Đà N ng v i s ti n 2tri u USD vay c a Ôxtrâylia; tái b o lãnhườ ả ẵ ớ ố ề ệ ủ ả cho nhà máy s n xu t đ ng Kiên Giang, Biên Hoà v i s ti n 2tri u USD c aả ấ ườ ớ ố ề ệ ủ Ôxtrâylia… Ph n l n các kho n vay c a doanh nghi p là các ngành s n xu t v tầ ớ ả ủ ệ ả ấ ậ ch t, xây d ng c b n… giúp doanh nghi p duy trì s n xu t, nh p đ c k thu tấ ự ơ ả ệ ả ấ ậ ượ ỹ ạ công ngh hi n đ i, gi m giá thành, tăng tính c nh tranh c a hàng hoá… thúc đ yệ ệ ạ ả ạ ủ ẩ tăng tru ng kinh t . Tuy nhiên bên c nh các u đi m cũng t n t i nhi u nh c đi mở ế ạ ư ể ồ ạ ề ượ ể nh : các nhà máy đ ng xi măng ho t đ ng s n xu t còn kém hi u qu , không c như ườ ạ ộ ả ấ ệ ả ạ tranh đ c trên th tru ng; nhi u máy móc thi t b không s d ng h t công su t,ượ ị ờ ề ế ị ử ụ ế ấ không đ nguyên li u đ s n xu t…ủ ệ ể ả ấ Techcombank, Incombank, Vietcombank… cung c pấ cho khách hàng các lo i hìnhạ b o lãnh đáp ng đ c cácả ứ ượ đòi h iỏ c a bên th ba, qua đó th c hi n t t nh t khủ ứ ự ệ ố ấ ả năng kinh doanh cũng nh trong các công vi c khác, bao g m các lo i b o lãnh sau:ư ệ ồ ạ ả (1) Cho cá nhân nh ư cam k t thu x p tài chính: Dùng trong s n ph m cho vay du h cế ế ả ẩ ọ n c ngoài, trong đó các ngân hàng cam k t s h tr cho khách hàng m t kho n tàiướ ế ẽ ỗ ợ ộ ả chính đ thanh toán chi phí ph i tr cho con em đi du h c n c ngoài. ể ả ả ọ ướ (2) Cho h kinhộ doanh cá thể: b o lãnh vay v n, b o lãnh thanh toán,ả ố ả b o lãnh th c hi n h p đ ng,ả ự ệ ợ ồ b o lãnh hoàn t m ng. L i ích c a khách hàng khi đ c b o lãnh t các ngân hàngả ạ ứ ợ ủ ựợ ả ừ này là: ngân hàng s n sàng đáp ng m i nhu c u c a khách hàng, linh ho t trong vi cẵ ứ ọ ầ ủ ạ ệ th ng l ng v đi u ki n b o lãnh sao cho phù h p v i nhu c u c a khách hàng,ươ ượ ề ề ệ ả ợ ớ ầ ủ khách hàng có th ra h n, s a đ i n i dung ho c hu th b o lãnh khi có nhu c u;ể ạ ử ổ ộ ặ ỷ ư ả ầ th b o lãnh c a các ngân hàng này đ c nhi u ngân hàng và doanh nghi p trong vàư ả ủ ượ ề ệ ngoài n c ch p nh n; b o lãnh t các ngân hàng này giúp tăng đ tin c y c a kháchướ ấ ậ ả ừ ộ ậ ủ hàng v i đ i tác c a mình giúp cho các giao d ch có tri n v ng h n. Ngoài ra trongớ ố ủ ị ể ọ ơ t ng lo i b o lãnh, khách hàng có nh ng l i ích riêng. Ch ng h n trong b o lãnh vayừ ạ ả ữ ợ ẳ ạ ả v n, khách hàng có th vay v n v i quy mô l n , th i gian vay dài; giúp cho kháchố ể ố ớ ớ ờ hàng vay v n trong các giao d ch mà vi c b o lãnh vay v n là b t bu c. Trong b oố ị ệ ả ố ắ ộ ả lãnh thanh toán, khách hàng có th mua bán tr ch m, ch m n p thu cho nhà n cể ả ậ ậ ộ ế ướ trong th i h n cho phép, các h p đ ng thuê tài s n, đ i lý tiêu th , cung c p d ch vờ ạ ợ ồ ả ạ ụ ấ ị ụ tr ti n sau…; ngân hàng s thanh toán cho ng i bán trong tr ng h p ng i muaả ề ẽ ườ ườ ợ ườ không thanh toán ho c thanh toán không đ y đ đúng h n. Trong b o lãnh d th u,ặ ầ ủ ạ ả ự ầ giúp cho khách hàng có đ đi u ki n đ tham gia vào m t giao d ch đ u th u mà b tủ ề ệ ể ộ ị ấ ầ ắ bu c ph i có b o lãnh c a ngân hàng; tr ng h p khách hàng b ph t do vi ph m quyộ ả ả ủ ườ ợ ị ạ ạ đ nh d th u mà không n p ho c n p không đ y đ ti n ph t cho bên m i th u thìị ự ầ ộ ặ ộ ầ ủ ề ạ ờ ầ ngân hàng th c hi n nghĩa v cam k t; chuyên viên khách hàng s n sàng h ng d nự ệ ụ ế ẵ ướ ẫ 23 khách hàng l a ch n DVBL cũng nh hoàn t t th t c v i ngân hàng. Trong b o lãnhự ọ ư ấ ủ ụ ớ ả ch t lu ng s n ph m, ngân hàng cam k t ch u toàn b trách nhi m c a khách hàngấ ợ ả ẩ ế ị ộ ệ ủ đ i v i các cam k t v ch t l ng s n ph m nêu trong h p đ ng mua bán, n uố ớ ế ề ấ ượ ả ẩ ợ ồ ế ng i bán b ph t do không th c hi n đúng các tho thu n trong h p đ ng v ch tườ ị ạ ự ệ ả ậ ợ ồ ề ấ l ng s n ph m v i ng i mua mà không n p ho c n p không đ y đ ti n ph t choượ ả ẩ ớ ườ ộ ặ ộ ầ ủ ề ạ bên nh n b o lãnh thì ngân hàng s th c hi n nghĩa v b o lãnh đ c cam k t…ậ ả ẽ ự ệ ụ ả ượ ế Các NHTM c ph n Vi t Nam cũng ngày càng có uy tín h n trong nghi p vổ ầ ở ệ ơ ệ ụ b o lãnh, ch ng h n nh NHTMCP Á Châu ACB có m c phí b o lãnh nh sau:ả ẳ ạ ư ứ ả ư STT Giao d chị M c phíứ M c phí t iứ ố thi uể M c phíứ t i đaố 1. Phát hành th b o lãnh ư ả (phí tính tr n tháng)ọ - Ký qu 100%ỹ 0,035% / tháng 150.000đ - B o đ m b ng s ti t ki m ACB ả ả ằ ổ ế ệ 0,08% / tháng 200.000đ - B o đ m b ng tài s n khácả ả ằ ả 0,12% / tháng 300.000đ 2. Tu ch nh th b o lãnh ỉ ư ả - Tu ch nh tăng s ti n b o lãnhỉ ố ề ả Nh phát hành th b o lãnhư ư ả - Tu ch nh th i h n b o lãnh ỉ ờ ạ ả Nh phát hành th b o lãnhư ư ả - Tu ch nh khác ỉ 100.000đ/ l nầ 3. Phát hành th b o lãnh b ng 2 ngôn ngư ả ằ ữ (Vi t + Anh)ệ Nh phát hành th b o lãnh + 100.000đư ư ả 4. Phát hành th b o lãnh theo m u c aư ả ẫ ủ khách hàng (đ c ACB ch p thu n)ượ ấ ậ Nh phát hành th b o lãnh + 100.000đư ư ả Trong các lĩnh v c mà ngân hàng b o lãnh thì lĩnh v c xây d ng c b n cònự ả ự ự ơ ả nhi u b t c p. Đánh giá th c tr ng b o lãnh ngân hàng hi n nay trong lĩnh v c xâyề ấ ậ ự ạ ả ệ ự d ng c b n, ta th y c n chú ý đ n nh ng v n đ sau: ự ơ ả ấ ầ ế ữ ấ ề - Đ i v i b o lãnh d th u: Sau khi công trình đ c c p có th m quy n phêố ớ ả ự ầ ượ ấ ẩ ề duy t h s m i th u đ i v i công trình đ u th u, ch đ u t l p th m i th u g iệ ồ ơ ờ ầ ố ớ ấ ầ ủ ầ ư ậ ư ờ ầ ử các nhà th u liên quan. Đ n th i gian quy đ nh, nhà th u ph i g i h s d th u đầ ế ờ ị ầ ả ử ồ ơ ự ầ ể tham gia đ u th u cho ch đ u t kèm theo th b o lãnh d th u c a ngân hàng.ấ ầ ủ ầ ư ư ả ự ầ ủ Trong th b o lãnh, ngân hàng ph i ghi rõ tên nhà th u, tên công trình, s ti n b oư ả ả ầ ố ề ả lãnh, th i gian hi u l c, n i dung b o lãnh và lãnh đ o ngân hàng ký tên đóng d u vàoờ ệ ự ộ ả ạ ấ th b o lãnh, v i s ti n b o lãnh th ng là 1%. M c đích b o lãnh là cam k t c aư ả ớ ố ề ả ườ ụ ả ế ủ ngân hàng v các sai ph m c a nhà th u nh phá th u trong quá trình đ u th u, khôngề ạ ủ ầ ư ầ ấ ầ th c hi n h p đ ng khi trúng th u gây thi t h i cho ch đ u t , không n p b o lãnhự ệ ợ ồ ầ ệ ạ ủ ầ ư ộ ả th c hi n h p đ ng theo quy đ nh… N u nh ng vi ph m trên x y ra, ngân hàng sự ệ ợ ồ ị ế ữ ạ ả ẽ 24 ch u trách nhi m tr cho ch đ u t t i đa là s ti n b o lãnh đ đ n bù thi t h i doị ệ ả ủ ầ ư ố ố ề ả ể ề ệ ạ nhà th u gây ra, khi có văn b n yêu c u c a ch đ u t .ầ ả ầ ủ ủ ầ ư Vi c ngân hàng l p th b o lãnh d th u đ nhà th u đ c tham gia đ u th uệ ậ ư ả ự ầ ể ầ ượ ấ ầ xây d ng công trình là r t c n thi t, nh m ràng bu c nhà th u v m t kinh t , ph iự ấ ầ ế ằ ộ ầ ề ặ ế ả tham gia đ u th u th c s . N u nhà th u không tuân th theo quy ch đ u th u, sấ ầ ự ự ế ầ ủ ế ấ ầ ẽ ph i m t kho n ti n mà ngân hàng đã đ ng ra b o lãnh. Khi trúng th u (đ c c pả ấ ả ề ứ ả ầ ượ ấ th m quy n phê duy t trúng th u) thì ngân hàng l i ti p t c l p th b o lãnh h pẩ ề ệ ầ ạ ế ụ ậ ư ả ợ đ ng. Lúc đó, th b o lãnh d th u s h t hi u l c. Do vi c quy đ nh m c b o lãnhồ ư ả ự ầ ẽ ế ệ ự ệ ị ứ ả d th u và vi c th c hi n m c b o lãnh d th u hi n nay th ng là 1% (t ng đ iự ầ ệ ự ệ ứ ả ự ầ ệ ườ ươ ố th p) nên m t s nhà th u ch p nh n ng ra s ti n trên đ th c hi n tham gia đ uấ ộ ố ầ ấ ậ ứ ố ề ể ự ệ ấ th u không lành m nh. C th là:ầ ạ ụ ể + Tham gia đ u th u đ t o ra s c nh tranh gi t o, nh m ki m l i nhu nấ ầ ể ạ ự ạ ả ạ ằ ế ợ ậ thông qua th a thu n v i nhà th u th c s tham gia đ u th u.ỏ ậ ớ ầ ự ự ấ ầ + S n sàng đ ng tên đ u th u giúp nhà th u nào đó th ng th u v i giá th uẵ ứ ấ ầ ầ ắ ầ ớ ầ th p.ấ - Đ i v i b o lãnh h p đ ng: Khi công trình đ c phê duy t k t qu trúng th uố ớ ả ợ ồ ượ ệ ế ả ầ cho nhà th u nào đó đ t đi m k thu t cao nh t và giá b th u th p nh t thì ngânầ ạ ể ỹ ậ ấ ỏ ầ ấ ấ hàng s làm th b o lãnh th c hi n h p đ ng g i ch đ u t , đ làm th t c ký h pẽ ư ả ự ệ ợ ồ ử ủ ầ ư ể ủ ụ ợ đ ng thi công.ồ Th b o lãnh th c hi n h p đ ng ph i ghi rõ quy t đ nh phê duy t tên đ n vư ả ự ệ ợ ồ ả ế ị ệ ơ ị trúng th u, công trình trúng th u, s ti n b o lãnh, th i gian b o lãnh. S ti n b oầ ầ ố ề ả ờ ả ố ề ả lãnh th ng là 5% giá tr trúng th u. M c đích b o lãnh là cam k t c a ngân hàng vườ ị ầ ụ ả ế ủ ề các sai ph m c a nhà th u, n u nhà th u vi ph m, ngân hàng s tr cho ch đ u tạ ủ ầ ế ầ ạ ẽ ả ủ ầ ư t i đa là s ti n b o lãnh đ đ n bù thi t h i do nhà th u gây ra trong quá trình th cố ố ề ả ể ề ệ ạ ầ ự hi n h p đ ng, khi có văn b n yêu c u c a ch đ u t .ệ ợ ồ ả ầ ủ ủ ầ ư Vi c ngân hàng l p th b o lãnh h p đ ng đ ràng bu c trách nhi m c a nhàệ ậ ư ả ợ ồ ể ộ ệ ủ th u v m t kinh t , ph i th c hi n theo đúng h p đ ng thi công xây d ng đã ký v iầ ề ặ ế ả ự ệ ợ ồ ự ớ ch đ u t . N u không th c hi n đúng h p đ ng, ngo i tr nh ng lý do khách quan,ủ ầ ư ế ự ệ ợ ồ ạ ừ ữ thì nhà th u s m t s ti n ngân hàng b o lãnh. Tuy nhiên, theo quy ch đ u th u, khiầ ẽ ấ ố ề ả ế ấ ầ h p đ ng thi công đ c ký k t, ch đ u t s chuy n cho nhà th u ng tr c m tợ ồ ượ ế ủ ầ ư ẽ ể ầ ứ ướ ộ s ti n th ng th ng là 20% giá tr trúng th u.ố ề ưở ườ ị ầ V n đ phát sinh t ch này: Xét v m t tài chính, khi trúng th u, nhà th u chấ ề ừ ỗ ề ặ ầ ầ ỉ c n ngân hàng b o lãnh 5% nh ng đ c ng 20% giá tr trúng th u. N u nhà th uầ ả ư ượ ứ ị ầ ế ầ không quy t tâm th c hi n công trình, sau khi đ c ng 20% r i không th c hi n h pế ự ệ ượ ứ ồ ự ệ ợ đ ng, thì ch đ u t s b thi t h i 15%. N u gi i quy t đ c s ti n này thì cũngồ ủ ầ ư ẽ ị ệ ạ ế ả ế ượ ố ề m t nhi u th i gian, có khi b thi t h i mà công trình bu c ph i d ng l i ch x lý.ấ ề ờ ị ệ ạ ộ ả ừ ạ ờ ử - Đ i v i b o lãnh ch t l ng công trình: Khi công trình thi công hoàn thành,ố ớ ả ấ ượ ph i qua giai đo n b o hành, nghĩa là trong th i gian nh t đ nh, n u công trình x y raả ạ ả ờ ấ ị ế ả 25 s c , h h ng, xu ng c p thì nhà th u ph i b ra chi phí đ s a ch a, hoànự ố ư ỏ ố ấ ầ ả ỏ ể ử ữ thi n.ệ Th i gian b o hành, tùy theo qui mô công trình mà dài ng n khác nhau, nh ngờ ả ắ ư th ng là 1 năm. Nh v y, đ đ m b o cho nhà th u b chi phí ra s a ch a trongườ ư ậ ể ả ả ầ ỏ ử ữ th i gian b o hành, ch đ u t ph i ràng bu c nhà th u b ng 1 trong 2 cách:ờ ả ủ ầ ư ả ộ ầ ằ + Thanh toán cho nhà th u 90-95% giá tr công trình.ầ ị + Thanh toán cho nhà th u 100% giá tr công trình nh ng v i đi u ki n ph i cóầ ị ư ớ ề ệ ả b o lãnh c a ngân hàng v ch t l ng công trình kho ng 5-10% giá tr công trình.ả ủ ề ấ ượ ả ị Trong th i gian b o hành n u ch t l ng công trình không đ m b o, nhà th u khôngờ ả ế ấ ượ ả ả ầ s a ch a thì ch đ u t s dùng s ti n 5-10% đó đ bù đ p chi phí s a ch a.ử ữ ủ ầ ư ẽ ố ề ể ắ ử ữ Nh v y, vi c b o lãnh b o hành là nh m bu c nhà th u ph i thi công đ m b oư ậ ệ ả ả ằ ộ ầ ả ả ả ch t l ng công trình. M c dù quá trình thi công có đ n v giám sát nh ng n u nhàấ ượ ặ ơ ị ư ế th u không t giác, không vì uy tín cá nhân mà ch y theo l i nhu n, s không tránhầ ự ạ ợ ậ ẽ kh i ăn b t v t t , làm d i, làm không đúng qui trình k t c u, s d ng v t t khôngỏ ớ ậ ư ố ế ấ ử ụ ậ ư đ ng b … d n t i ch t l ng công trình gi m, d b h h ng…ồ ộ ẫ ớ ấ ượ ả ễ ị ư ỏ Tuy nhiên, th i gian b o hành m t năm là ch a phù h p, vì tu i th m t s côngờ ả ộ ư ợ ổ ọ ộ ố trình r t l n, nên trong vòng m t năm ch a th phát hi n, đánh giá đ c ch t l ngấ ớ ộ ư ể ệ ượ ấ ượ công trình. Ngoài ra, v i m c b o lãnh t 5 - 10% thì ch đ đ s a ch a nh ng hớ ứ ả ừ ỉ ủ ể ử ữ ữ ư h ng nh . N u h h ng l n, chi phí v t quá t l nói trên, thì ch đ u t cũng r tỏ ỏ ế ư ỏ ớ ượ ỷ ệ ủ ầ ư ấ khó bu c nhà th u b ra thêm chi phí đ s a ch a nh đã cam k t.ộ ầ ỏ ể ử ữ ư ế Trên c s th c tr ng và các h n ch c a các lo i hình b o lãnh c a ngân hàngơ ở ự ạ ạ ế ủ ạ ả ủ trong lĩnh v c xây d ng c b n, nhi u ng i đ a ra m t s ki n ngh nh sau:ự ự ơ ả ề ườ ư ộ ố ế ị ư + Nâng m c b o lãnh d th u kho ng 1% lên 10% nh m ch n l c nh ng nhàứ ả ự ầ ả ằ ọ ọ ữ th u th c s mu n tham gia đ u th u, h n ch nh ng nhà th u “gi ”.ầ ự ự ố ấ ầ ạ ế ữ ầ ả + Đ i v i b o lãnh h p đ ng, t l b o lãnh th c hi n h p đ ng c a ngân hàngố ớ ả ợ ồ ỷ ệ ả ự ệ ợ ồ ủ ph i t ng đ ng v i t l v n ng tr c c a nhà đ u t , sau khi ký h p đ ng. Quáả ươ ươ ớ ỷ ệ ố ứ ướ ủ ầ ư ợ ồ trình th c hi n h p đ ng, ch đ u t s thanh toán cho nhà th u kho ng 90% kh iự ệ ợ ồ ủ ầ ư ẽ ầ ả ố l ng hoàn thành.ượ + Đánh giá nhóm công trình c th căn c vào quy mô, k t c u, tu i th côngụ ể ứ ế ấ ổ ọ trình. T đó, xây d ng t ng nhóm công trình có th i gian b o hành phù h p: ch ngừ ự ừ ờ ả ợ ẳ h n đ i v i nhóm A th i gian b o hành t 5-7 năm, nhóm B t 3-5 năm, nhóm C t 1-ạ ố ớ ờ ả ừ ừ ừ 3 năm. Đ ng th i nhà th u cũng ph i có b o lãnh c a ngân hàng.ồ ờ ầ ả ả ủ + Xây d ng c th đ ng b các lu t, ngh đ nh, thông t , qui ch trong lĩnh v cự ụ ể ồ ộ ậ ị ị ư ế ự xây d ng c b n, ngân hàng và các lĩnh v c t ng h p khác nh m kh c ph c nh ngự ơ ả ự ổ ợ ằ ắ ụ ữ khe h , nh ng h n ch trong quá trình th c hi n. ở ữ ạ ế ự ệ 2.2. H N CH VÀ NGUYÊN NHÂN V DVBL C A NHTM VI T NAMẠ Ế Ề Ủ Ệ 2.2.1. H n ch v DVBL c a NHTM Vi t Namạ ế ề ủ ệ 26 DVBL còn khá m i nên vi c áp d ng ch a th c s hi u qu . Bên c nh đó doớ ệ ụ ư ự ự ệ ả ạ vi c ch a xây d ng đ ng b các lu t, ngh đ nh, thông t , quy ch trong b o lãnh nênệ ư ự ồ ộ ậ ị ị ư ế ả DVBL c a NHTM Vi t Nam còn r t nhi u h n ch .ủ ệ ấ ề ạ ế Các bên tham gia quan h b o lãnh th ng ph i ký nhi u h n m t h p đ ng đệ ả ườ ả ề ơ ộ ợ ồ ể đ m b o th c hi n nghiã v dân s . Do đó khi n cho các bên t n nhi u th i gian vàả ả ự ệ ụ ự ế ố ề ờ công s c.ứ DVBL c a NHTM Vi t Nam còn g p r t nhi u r i ro. Sau khi ngân hàng đã ti nủ ệ ặ ấ ề ủ ế hành b o lãnh t c là đã ch p nh n đ n xin b o lãnh c a ngu i xin b o lãnh và cóả ứ ấ ậ ơ ả ủ ờ ả trách nhi m th c thi nghi p v b o lãnh n u ng i vay không tr đ c n . Do đ iệ ự ệ ụ ả ế ườ ả ượ ợ ộ ngũ cán b ngân hàng còn thi u kinh nghi m, thi u thông tin, kh năng đi u hành cònộ ế ệ ế ả ề h n ch … nên ch a ki m tra, đánh giá chính xác đ i t ng mà mình b o lãnh. Đi uạ ế ư ể ố ượ ả ề đó d n đ n r i ro tín d ng trong ho t đ ng kinh doanh c a ngân hàng. Khi khách hàngẫ ế ủ ụ ạ ộ ủ làm ăn thua l , lâm vào tình tr ng phá s n, không có kh năng tr n thì ngân hàngỗ ạ ả ả ả ợ ph i th c hi n nghĩa v tr thay c a mình, nhi u khi d n đ n tình tr ng thi u ti nả ự ệ ụ ả ủ ề ẫ ế ạ ế ề chi tr cho khách hàng c a ngân hàng, gây m t lòng tin khách hàng…ả ủ ấ ở DVBL c a NHTM Vi t nam ch a đáp ng đ c m t s nhu c u c a kháchủ ệ ư ứ ượ ộ ố ầ ủ hàng. Kh năng n m b t di n bi n thông tin th tr ng còn ch m.ả ắ ắ ễ ế ị ườ ậ Các tranh ch p, kh i ki n v bi n pháp b o lãnh ngày càng gia tăng, mâu thu nấ ở ệ ề ệ ả ẫ gi a các văn b n áp d ng gây khó khăn cho ho t đ ng c a ngân hàng.ữ ả ụ ạ ộ ủ M t s thu n l i và khó khăn đ i v i ho t đ ng b o lãnh vay v n n c ngoàiộ ố ậ ợ ố ớ ạ ộ ả ố ướ c a NHTM Vi t Nam. Nh ng thu n l i đó là: Chính sách đ i ngo i c a Đ ng vàủ ệ ữ ậ ợ ố ạ ủ ả Chính ph ta trong nh ng năm qua đã góp ph n quan tr ng vào s nghi p đ i m i vàủ ữ ầ ọ ự ệ ổ ớ nh ng thành t u kinh t c a đ t n c đ ng th i ngày càng g n bó Vi t Nam v iữ ự ế ủ ấ ướ ồ ờ ắ ệ ớ c ng đ ng qu c t . Chúng ta ngày càng tin t ng vào đ ng l i đa d ng hoá, đaộ ồ ố ế ưở ườ ố ạ ph ng hoá các m i quan h kinh t , chính tr v i th gi i bên ngoài v i ch tr ngươ ố ệ ế ị ớ ế ớ ớ ủ ươ “Vi t Nam mu n làm b n v i t t c các n c vì hoà bình, n đ nh, h p tác và phátệ ố ạ ớ ấ ả ướ ổ ị ợ tri n”. Do đó các doanh nghi p, ngân hàng c a Vi t Nam có đi u ki n ti p xúc, h pể ệ ủ ệ ề ệ ế ợ tác v i các doanh nghi p, ngân hàng trong khu v c và trên th gi i. Tuy nhiên, đ tớ ệ ự ế ớ ấ n c ta đã tr i qua nhi u năm chi n tranh b tàn phá n ng n , c s v t ch t k thu tướ ả ề ế ị ặ ề ơ ở ậ ấ ỹ ậ h t ng ch y u là s n xu t nh , công nghi p ch a phát tri n. Vì v y, h u h t v nạ ầ ủ ế ả ấ ỏ ệ ư ể ậ ầ ế ố vay đ u t p trung vào xây d ng c s h t ng nên th i gian thu h i v n ch m. H nề ậ ự ơ ở ạ ầ ờ ồ ố ậ ơ n a m c dù tình hình vay và tr n n c ngoài đã đ c c i thi n song t ng s d nữ ặ ả ợ ướ ượ ả ệ ổ ố ư ợ n c ngoài là m t con s r t l n. Tình hình này làm cho các t ch c n c ngoài r tướ ộ ố ấ ớ ổ ứ ướ ấ dè d t khi quy t đ nh cho n c ta vay, làm h n ch kh năng thu hút v n n c ngoài.ặ ế ị ướ ạ ế ả ố ướ Bên c nh đó, các văn b n pháp lý ch a rõ ràng đ y đ , đ c bi t Chính ph ch a banạ ả ư ầ ủ ặ ệ ủ ư hành ngh đ nh b o đ m ti n vay làm c s cho vi c qu n lý vay và tr n n cị ị ả ả ề ơ ở ệ ả ả ợ ướ ngoài. 27 2.2.2. Nguyên nhân kém phát tri n DVBL c a NHTM Vi t Namể ủ ệ 2.2.2.1. Pháp lu tậ Chính sách kinh t n c ta đã xác đ nh phát tri n theo n n kinh t th tr ng theoế ướ ị ể ề ế ị ườ đ nh h ng xã h i ch nghĩa, thì b o lãnh là m t nghi p v r t c n thi t. Tuy nhiên,ị ướ ộ ủ ả ộ ệ ụ ấ ầ ế hi n nay do m t s chính sách không đ ng b nên vi c th c hi n b o lãnh v n ch aệ ộ ố ồ ộ ệ ự ệ ả ẫ ư phát huy h t tác d ng c a nó, v n còn t n t i m t s h n ch . ế ụ ủ ẫ ồ ạ ộ ố ạ ế Vi t Nam ch a có đ các quy đ nh v b o lãnh theo các văn b n d i lu t c aệ ư ủ ị ề ả ả ướ ậ ủ Chính ph , m t s kho n b o lãnh còn có s ch ng chéo không phân bi t đ c ph mủ ộ ố ả ả ự ồ ệ ượ ạ vi b o lãnh, gây khó khăn trong quá trình th c hi n.ả ự ệ Các văn b n pháp quy c a n c ta v ho t đ ng kinh t ch a rõ ràng c th vàả ủ ướ ề ạ ộ ế ư ụ ể th ng xuyên thay đ i; các văn b n c a các b , các ngành th ng ch ng chéo vàườ ổ ả ủ ộ ườ ồ ch a đ ng b . Do v y, khi xin b o lãnh khách hàng th ng ph i lo li u qua nhi uư ồ ộ ậ ả ườ ả ệ ề th t c t n r t nhi u th i gian và công s c.ủ ụ ố ấ ề ờ ứ 2.2.2.2. Các doanh nghi pệ - Các doanh nghi p đ c NHTM b o lãnh th ng là doanh nghi p Nhà n c cóệ ượ ả ườ ệ ướ v n ít, h u nh không đ c nhà n c c p thêm v n, ho t đ ng c a các doanhố ầ ư ượ ướ ấ ố ạ ộ ủ nghi p ch y u d a vào v n vay. Vì v y, khi có b t kỳ r i ro nào n y sinh cũng cóệ ủ ế ự ố ậ ấ ủ ả th nh h ng đ n kh năng chi tr c a doanh nghi p.ể ả ưở ế ả ả ủ ệ - Trong quan h vay v n n c ngoài, nh n th c c a nhi u doanh nghi p ch aệ ố ướ ậ ứ ủ ề ệ ư đ y đ , ch a đúng m c, ch a n m và d đoán đúng tình hình, di n bi n c a thầ ủ ư ứ ư ắ ự ễ ế ủ ị tr ng d n đ n m t s doanh nghi p không tiêu th đ c ho c ph i bán r hàngườ ẫ ế ộ ố ệ ụ ượ ặ ả ẻ nh p kh u làm cho khó có kh năng tr n . Các doanh nghi p còn thi u kinh nghi mậ ẩ ả ả ợ ệ ế ệ trong vi c đàm phán h p đ ng th ng m i v i n c ngoài, gây nhi u b t l i choệ ợ ồ ươ ạ ớ ướ ề ấ ợ phía Vi t Nam. Nhi u đ n v trong n c đã ký k t nh ng đi u kho n b t l i v i bênệ ề ơ ị ướ ế ữ ề ả ấ ợ ớ ngoài nh : giá cao, ch t l ng không đ m b o, máy móc thi t b l c h u, thi u đ ngư ấ ượ ả ả ế ị ạ ậ ế ồ b … th ng b bên n c ngoài ép theo nh ng đi u kho n có l i cho h nh : lãi su t,ộ ườ ị ướ ữ ề ả ợ ọ ư ấ th i h n tr n , các lo i d ch v khác…ờ ạ ả ợ ạ ị ụ - Các doanh nghi p trong n c th ng vay v n n c ngoài đ nh p thi t b máyệ ướ ườ ố ướ ể ậ ế ị móc còn ti n v n xây d ng c b n do ngân sách Nhà n c c p. Song do tình tr ngề ố ự ơ ả ướ ấ ạ quan liêu và khó khăn c a ngân sách cho nên ngu n v n xây d ng c b n này th ngủ ồ ố ự ơ ả ườ không đ c c p đúng th i h n ho c b c t gi m nên không đ m b o đúng ti n đ thiượ ấ ờ ạ ặ ị ắ ả ả ả ế ộ công. Hàng hoá nh p v không có n i b o qu n, c t gi , b h ng hóc… nên khi sậ ề ơ ả ả ấ ữ ị ỏ ử d ng không đ t đ c công su t d tính. Vi c hoàn thành không đúng ti n đ , máyụ ạ ượ ấ ự ệ ế ộ móc s d ng không đ t đ c công su t c n thi t đã nh h ng đ n kh năng tr nử ụ ạ ượ ấ ầ ế ả ưở ế ả ả ợ đúng h n c a doanh nghi p.ạ ủ ệ 2.2.2.3. Trình đ cán bộ ộ 28 - Đ i ngũ cán b trong ngân hàng tuy đã đ c đào t o song trình đ nghi p vộ ộ ượ ạ ộ ệ ụ ch a cao, kh năng ngo i ng và vi tính còn h n ch . Do đây là d ch v còn khá m iư ả ạ ữ ạ ế ị ụ ớ nên đ i ngũ cán b còn thi u kinh nghi m trong vi c đánh giá tính kh thi c a các dộ ộ ế ệ ệ ả ủ ự án, tình hình tài chính doanh nghi p, năng l c ho t đ ng c a doanh nghi p… d n đ nệ ự ạ ộ ủ ệ ẫ ế tình tr ng doanh nghi p không tr n đ , đúng th i h n ho c làm ăn thua l khôngạ ệ ả ợ ủ ờ ạ ặ ỗ th tr đ c n , và ngân hàng ph i ch u trách nhi m thanh toán thay cho khách hàng.ể ả ượ ợ ả ị ệ - Công ngh k thu t còn l c h u, ch a đáp ng đ y đ nhu c u c a kháchệ ỹ ậ ạ ậ ư ứ ầ ủ ầ ủ hàng; cán b ch m thích nghi v i nh ng công ngh m i nên h n ch trong vi c phânộ ậ ớ ữ ệ ớ ạ ế ệ tích, theo dõi tình hình th tr ng tài chính.ị ườ - M i quan h c a ngân hàng trong n c v i t ch c n c ngoài còn h n ch ,ố ệ ủ ướ ớ ổ ứ ướ ạ ế m t ph n do c ch qu n lý c a chúng ta tr c đây, m t ph n do l nh bao vây c mộ ầ ơ ế ả ủ ướ ộ ầ ệ ấ v n c a M .ậ ủ ỹ - Ngân hàng th ng ch b o lãnh cho các đ i t ng do Chính ph , các c p ngànhườ ỉ ả ố ượ ủ ấ ch đ nh nên trong m t s tr ng h p còn thi u t ch , mang tính b đ ng.ỉ ị ộ ố ườ ợ ế ự ủ ị ộ - Vi c l p và xét duy t các lu n ch ng kinh t kĩ thu t c a các công trình xâyệ ậ ệ ậ ứ ế ậ ủ d ng ch a theo m t n i dung và trình t th ng nh t, ch t ch ; ch y u m i quan tâmự ư ộ ộ ự ố ấ ặ ẽ ủ ế ớ đ n ph n công ngh s n xu t và xây d ng; ph n kinh t n u đ c quan tâm ch làế ầ ệ ả ấ ự ầ ế ế ượ ỉ hình th c, còn tuỳ ti n, nh ng ch tiêu căn c ch a có c s khoa h c v ng ch c. Sứ ệ ữ ỉ ứ ư ơ ở ọ ữ ắ ố l ng các ch tiêu kinh t còn tuỳ thu c vào ý ki n ch quan c a t ng ng i vàượ ỉ ế ộ ế ủ ủ ừ ườ nh ng ch tiêu này l i đ c rút ra t các công trình, không th là c s so sánh l aữ ỉ ạ ượ ừ ể ơ ở ự ch n đ u t .ọ ầ ư 2.3. M T S GI I PHÁP PHÁT TRI N DVBL C A NHTM VI T NAMỘ Ố Ả Ể Ủ Ệ 2.3.1. Hoàn thi n h th ng pháp lu tệ ệ ố ậ Do m t s chính sách không đ ng b nên vi c th c hi n b o lãnh ch a phát huyộ ố ồ ộ ệ ự ệ ả ư h t tác d ng c a nó. Đi u này đòi h i các nhà làm chính sách c n nghiên c u k p th i,ế ụ ủ ề ỏ ầ ứ ị ờ đ s m trình c p th m quy n ban hành m t s chính sách đ ng b , ch t ch , phùể ớ ấ ẩ ề ộ ố ồ ộ ặ ẽ h p v i nhu c u phát tri n, đ c bi t là trong lĩnh v c xây d ng c b n. Vi c nghiênợ ớ ầ ể ặ ệ ự ự ơ ả ệ c u cho ra đ i các đ o lu t quy đ nh c th v b o lãnh nh : n i dung, ph m vi đi uứ ờ ạ ậ ị ụ ể ề ả ư ộ ạ ề ch nh, các hình th c x ph t, th t c ki n t ng… s t o đi u ki n cho bên n cỉ ứ ử ạ ủ ụ ệ ụ ẽ ạ ề ệ ướ ngoài yên tâm đ u t v n vào Vi t Nam, các đ n v trong n c hi u rõ h n nghi pầ ư ố ệ ơ ị ướ ể ơ ệ v b o lãnh, h n ch đ c vi c d n chi m lu t đi u ch nh b o lãnh c a n c ngoài.ụ ả ạ ế ượ ệ ẫ ế ậ ề ỉ ả ủ ướ Trong các đ o lu t này c n ch nh s a và ban hành m t s c ch ch a phù h p v iạ ậ ầ ỉ ử ộ ố ơ ế ư ợ ớ môi tr ng kinh t pháp lý và hành chính Vi t nam, do v y khách hàng thi u cácườ ế ở ệ ậ ế đi u ki n c n và đ đ th c hi n các nguyên t c và quy đ nh b o lãnh. Chính phề ệ ầ ủ ể ự ệ ắ ị ả ủ c n s m ban hành ngh đ nh b o đ m ti n vay làm khung c s pháp lý cho b o lãnh.ầ ớ ị ị ả ả ề ơ ở ả 2.3.2. Đ y m nh công tác đào t o đ i ngũ cán bẩ ạ ạ ộ ộ 29 Ngân hàng c n t p trung vào vi c đào t o đ i ngũ cán b có trìmh đ , thành th oầ ậ ệ ạ ộ ộ ộ ạ v nghi p v b o lãnh, tinh thông ngo i ng , có kh năng qu n lý các d án vay v nề ệ ụ ả ạ ữ ả ả ự ố n c ngoài… Theo ph ng h ng này, tr c m t c n k t h p ch t ch gi a đào t oướ ươ ướ ướ ắ ầ ế ợ ặ ẽ ữ ạ ng n h n và đào t o dài h n, trong và ngoài n c, nh m có đ c nh ng chuyên giaắ ạ ạ ạ ở ướ ằ ượ ữ ngân hàng gi i chuyên môn, am hi u lu t trong n c và qu c t . Đây là v n đ h tỏ ể ậ ướ ố ế ấ ề ế s c quan tr ng vì các h p đ ng tín d ng cũng nh h p đ ng th ng m i th ng d nứ ọ ợ ồ ụ ư ợ ồ ươ ạ ườ ẫ chi u theo lu t c a m t s n c là trung tâm th ng m i l n trên th gi i.ế ậ ủ ộ ố ướ ươ ạ ớ ế ớ Ngân hàng c n m nh d n tuy n cán b tr có năng l c v chuyên môn, ngo iầ ạ ạ ể ộ ẻ ự ề ạ ng , tin h c… trong lĩnh v c b o lãnh, đáp ng yêu c u khi th c hi n nghi p v b oữ ọ ự ả ứ ầ ự ệ ệ ụ ả lãnh. Ngân hàng cũng c n s d ng và phân c p qu n lý cán b theo đúng ch c năng,ầ ử ụ ấ ả ộ ứ năng l c; t ch c b máy g n nh v i s chú tr ng v tiêu chu n, trình đ , năng l cự ổ ứ ộ ọ ẹ ớ ự ọ ề ẩ ộ ự c a chuyên viên nghi p v b o lãnh…ủ ệ ụ ả Trong t ng lai g n, nhu c u BLNH s ngày càng gia tăng đ đáp ng nhu c uươ ầ ầ ẽ ể ứ ầ phát tri n kinh t . Do v y, vi c m r ng quy mô ho t đ ng cũng nh vi c đào t oể ế ậ ệ ở ộ ạ ộ ư ệ ạ thêm cán b cho công tác b o lãnh c n ph i chu n b ngay t bây gi .ộ ả ầ ả ẩ ị ừ ờ 2.3.3. Tăng c ng ho t đ ng qu n lý, giám sátườ ạ ộ ả V i m t th c t là r t nhi u các kho n vay đã b các doanh nghi p s d ng saiớ ộ ự ế ấ ề ả ị ệ ử ụ m c đích, không có hi u qu thì sau khi đã ch p nh n b o lãnh, các cán b tín d ngụ ệ ả ấ ậ ả ộ ụ ph i th ng xuyên ki m tra vi c s d ng v n cũng nh ho t đ ng c a doanhả ườ ể ệ ử ụ ố ư ạ ộ ủ nghi p. N u phát hi n khách hàng s d ng v n sai m c đích thì ph i x lý ngay, k pệ ế ệ ử ụ ố ụ ả ử ị th i thu v n đ hoàn tr ng i cho vay, đ ng th i c n x lý thích đáng doanh nghi pờ ố ể ả ườ ồ ờ ầ ử ệ này. Trong m t s tr ng h p c n t v n cho khách hàng đ cùng gi i quy t khóộ ố ườ ợ ầ ư ấ ể ả ế khăn phát sinh, thúc đ y và giám sát ch t ch khách hàng trong vi c n p ti n vào tàiẩ ặ ẽ ệ ộ ề kho n ti n g i t i ngân hàng đ có ngu n tr n . ả ề ử ạ ể ồ ả ợ Ngoài ra, khi ngân hàng tham gia vào ho t đ ng b o lãnh thì ph i s d ng thôngạ ộ ả ả ử ụ tin v đ i tác. Do đó, c n m r ng quan h v i bên ngoài và c n t o ch tín trên thề ố ầ ở ộ ệ ớ ầ ạ ữ ị tr ng trong cũng nh ngoài n c. V i nh ng kho n n cũ còn đ ng l i ph i nhanhườ ư ướ ớ ữ ả ợ ọ ạ ả chóng có bi n pháp ph i h p cùng c quan h u quan gi i quy t thanh toán v i n cệ ố ợ ơ ữ ả ế ớ ướ ngoài, c n thanh toán sòng ph ng các kho n n đ n h n. ầ ẳ ả ợ ế ạ K T LU NẾ Ậ Vi t Nam hi n nay đang trong quá trình h i nh p qu c t , tham gia t ch cệ ệ ộ ậ ố ế ổ ứ th ng m i th gi i WTO, đi u đó đòi h i các ngân hàng ph i không ng ng nâng caoươ ạ ế ớ ề ỏ ả ừ 30 năng l c ho t đ ng c a mình đ có th đ ng v ng cũng nh c nh tranh trên thự ạ ộ ủ ể ể ứ ữ ư ạ ị tr ng trong và ngoài n c. M t trong các ho t đ ng c a ngân hàng là ph i hi n đ iườ ướ ộ ạ ộ ủ ả ệ ạ hoá công ngh , phát tri n các d ch v c a mình. DVBL c a ngân hàng không ch cóệ ể ị ụ ủ ủ ỉ vai trò quan tr ng đ i v i ho t đ ng c a ngân hàng nói riêng mà còn có vai trò thúcọ ố ớ ạ ộ ủ đ y phát tri n kinh t nói chung. ẩ ể ế Qua nghiên c u BLNH, chúng ta có th hi u rõ h n v đ c đi m, b n ch t, ýứ ể ể ơ ề ặ ể ả ấ nghĩa cũng nh căn c phân lo i các lo i BLNH trên th tr ng hi n nay. Đ ng th iư ứ ạ ạ ị ườ ệ ồ ờ qua phân tích tình hình, th c tr ng v DVBL c a các NHTM Vi t Nam, chúng ta cóự ạ ề ủ ệ th th y đ c nh ng thu n l i, khó khăn trong BLNH và nh ng nguyên nhân làm choể ấ ượ ữ ậ ợ ữ DVBL c a NHTM Vi t Nam còn kém phát tri n. T đó s đ a ra các gi i pháp phátủ ệ ể ừ ẽ ư ả tri n và hoàn thi n h n n a d ch v này, nh m không ng ng nâng cao hi u qu ho tể ệ ơ ữ ị ụ ằ ừ ệ ả ạ đ ng c a NHTM Vi t Nam trên th tr ng trong n c cũng nh ngoài n c.ộ ủ ệ ị ườ ướ ư ướ M c dù đã có nhi u c g ng trong nghiên c u, s u t m tài li u, nh ng do th iặ ề ố ắ ứ ư ầ ệ ư ờ gian có h n, trình đ còn h n ch và đ c bi t nghi p v b o lãnh còn khá m i mạ ộ ạ ế ặ ệ ệ ụ ả ớ ẻ đ i v i Vi t Nam; do đó, đ tài không th tránh kh i nh ng khi m khuy t. Em r tố ớ ệ ề ể ỏ ữ ế ế ấ mong nh n đ c s đóng góp ý ki n c a th y cô nh m làm cho đ án này hoàn thi nậ ượ ự ế ủ ầ ằ ề ệ h n và là c s cho nh ng nghiên c u sau này. Em xin chân thành c m n th y cô!ơ ơ ở ữ ứ ả ơ ầ Hà N i, ngày 3 tháng 2 năm 2007ộ Sinh viên Tr n Th Bích Th oầ ị ả TÀI LI U THAM KH OỆ Ả 1. Giáo trình lý thuy t tài chính - ti n t (Tr ng ĐH Kinh t qu c dân, NXBế ề ệ ườ ế ố Th ng kê, Hà N i - 2002)ố ộ 31 2. Ti n t , ngân hàng và th tr ng tài chính (Frederic S.Mishkin, NXB Khoa h cề ệ ị ườ ọ và K thu t, Hà N i – 2001)ỹ ậ ộ 3. Giáo trình Ngân hàng th ng m i (Tr ng ĐH KTQD, NXB Th ng kê, HN –ươ ạ ườ ố 2006) 4. Qu n tr ngân hàng th ng m i (PGS.TS Nguy n Th Mùi, NXB Tài chính)ả ị ươ ạ ễ ị 5. Ngân hàng th ng m i (TS.Đoàn Thanh Hà, NXB Th ng kê)ươ ạ ố 6. T p chí ngân hàng ạ 7. Th i báo kinh t , th i báo ngân hàngờ ế ờ 8. Internet: www.vcbs.com.vn/ www.mof.gov.vn/ www.bidv.com.vn/ www.icb.com.vn/ www.vneconomy.com.vn/ M C L CỤ Ụ Trang L i nói đ u…………………………………………………………………………1ờ ầ 32 Danh m c các thu t ng vi t t t…………………………………………………...3ụ ậ ữ ế ắ Ph n 1: M t s v n đ c b n v d ch v b o lãnh c a NHTM…………………...4ầ ộ ố ấ ề ơ ả ề ị ụ ả ủ 1.1. Khái quát chung v ngân hàng th ng m i………………………………..4ề ươ ạ 1.1.1. L ch s hình thành và phát tri n c a NHTM 4ị ử ể ủ 1.1.2. Ch c năng c a NHTM 5ứ ủ 1.1.3. Các d ch v c a NHTM 6ị ụ ủ 1.2. D ch v b o lãnh c a ngân hàng th ng m i (BLNH)…………………….9ị ụ ả ủ ươ ạ 1.2.1. Khái ni m, b n ch t và vai trò c a BLNH 9ệ ả ấ ủ 1.2.2. Phân lo i BLNH 12ạ 1.2.3. Ph m vi và gi i h n b o lãnh 15ạ ớ ạ ả 1.2.4. Đi u ki n và quy trình b o lãnh 15ề ệ ả 1.3. Các nhân t tác đ ng đ n d ch v b o lãnh c a NHTM.............................19ố ộ ế ị ụ ả ủ 1.3.1. Uy tín c a ngân hàng 19ủ 1.3.2. Tài s n đ m b o c a khách hàng 20ả ả ả ủ 1.3.3. Pháp lu t 20ậ 1.3.4. Trình đ cán b 20ộ ộ 1.3.5. Kh năng ki m tra, giám sát 21ả ể Ph n 2: Th c tr ng v d ch v b o lãnh c a NHTM Vi t Nam.............................22ầ ự ạ ề ị ụ ả ủ ệ 2.1. Th c tr ng v d ch v b o lãnh c a NHTM Vi t Nam..............................22ự ạ ề ị ụ ả ủ ệ 2.2. H n ch và nguyên nhân v DVBL c a NHTM Vi t Nam.......................26 ạ ế ề ủ ệ 2.2.1. H n ch v DVBL c a NHTM Vi t Nam 26ạ ế ề ủ ệ 2.2.2. Nguyên nhân kém phát tri n DVBL c a NHTM Vi t Nam 27ể ủ ệ 2.3. M t s gi i pháp phát tri n DVBL c a NHTM Vi t Nam........................28ộ ố ả ể ủ ệ 2.3.1. Hoàn thi n h th ng pháp lu t 28ệ ệ ố ậ 2.3.2. Đ y m nh công tác đào t o đ i ngũ cán b 29ẩ ạ ạ ộ ộ 2.3.3. Tăng c ng ho t đ ng qu n lý, giám sát 29ườ ạ ộ ả K t lu n..................................................................................................................30ế ậ Tài li u tham kh o..................................................................................................31ệ ả 33