Đề tài Tiền lương thu nhập và tác động của nó đến năng suất lao động hiện nay ở Việt Nam

LêI NãI §ÇU Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn chung cña nh©n lo¹i,cña mçi ®Êt n­íc .VÊn ®Ò ®¶m b¶o cuéc sèng cho ng­êi lao ®éng c¶ vÒ mÆt vËt chÊt lÉn tinh thÇn kh«ng ngõng ®­îc n©ng lªn lu«n lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò ®­îc quan t©m hµng ®Çu .Còng nh­ ®èi víi ViÖt Nam chóng ta,vÊn ®Ò tr¶ l­¬ng trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc lu«n ®­îc §¶ng vµ Nhµ n­íc hÕt søc quan t©m ®Ó ph¸t triÓn mét nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng XHCN. TiÒn l­¬ng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ søc lao ®éng mµ ng­êi sö nhËp hîp lý gi÷a c¸c ngµnh,c¸c vïng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ ®¶m b¶o thèng nhÊt gi÷a ba lîi Ých Nhµ n­íc,doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò nµy trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc vµ ®­îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c c¸n bé ng©n hµng,®Æc biÖt lµ sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c« gi¸o Vò Hoµng Ng©n .T«i ®· ®i s©u vµo nghiªn cøu ®Ò tµi: “TiÒn l­¬ng thu nhËp vµ t¸c ®éng cña nã ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng hiÖn nay ë ViÖt Nam” T«i ®· cè g¾ng ®­a ra mét c¸ch kh¸i qu¸t vµ ®Çy ®ñ nhÊt vÒ vÊn ®Ò.Song do thêi gian cã h¹n vµ lµ lÇn ®Çu viÕt vÒ vÊn ®Ò nµy nªn kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc nh÷ng thiÕu sãt ,rÊt mong ®­îc nh÷ng ý kiÕn gãp ý ®Ó t«i cã thÓ n¾m v÷ng h¬n vÒ vÊn ®Ò vµ hoµn thiÖn h¬n trong nh÷ng lÇn viÕt sau: T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn ®Ò tµi gåm ba phÇn chÝnh nh­ sau: PHÇN 1: C¥ Së Lý LUËN VÒ TIÒN L¦¥NG-THU NHËP TRONG DOANH NGHIÖP NHµ N¦íC. PHÇN 2:THùC TR¹NG TIÒN L¦¥NG THU NHËP CñA NG¦êI LAO §éNG TRONG C¸C DOANH NGHIÖP NHµ N¦íC HIÖN NAY. PHÇN 3: MéT Sè GI¶I PH¸P HOµN THIÖN C¤NG T¸C TR¶ L¦¥NG NH»M T¹O §éNG LùC CHO NG¦êI LAO §éNG PhÇn thø nhÊt c¬ së lý luËn vÒ tiÒn l­¬ng-thu nhËp trong doanh nghiÖp nhµ n­íc. i./ thùc chÊt cña tiÒn l­¬ng-thu nh©p trong c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc. 1. Kh¸i niÖm vÒ tiÒn l­¬ng-thu nhËp. TiÒn l­¬ng lµ sè l­îng tiÒn tÖ mµ ng­êi sö dông lao ®éng tr¶ cho ng­êi lao ®éng theo gi¸ trÞ søc lao ®éng mµ anh ta ®· hao phÝ. Trong c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung,tiÒn l­¬ng ®­îc hiÓu mét c¸ch thèng nhÊt nh­ sau:”VÒ thùc chÊt,tiÒn l­¬ng d­íi CNXH lµ mét phÇn thu nhËp quèc d©n,biÓu hiÖn d­íi h×nh thøc tiÒn tÖ,®­îc Nhµ n­íc ph©n phèi cã kÕ ho¹ch cho c«ng nh©n viªn chøc phï hîp víi sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng cña mçi ng­êi ®· cèng hiÕn.TiÒn l­¬ng ph¶n ¸nh viÖc tr¶ c«ng cho c«ng nh©n viªn chøc,dùa trªn nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng nh»m t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng”. Theo quan niÖm nµy,tiÒn l­¬ng mang nÆng tÝnh chÊt bao cÊp,b×nh qu©n ,dµn ®Òu.Nã ch­a ®¶m b¶o ®­îc nguyªn t¾c ph©n phèi tiÒn l­¬ng theo lao ®éng tõ ®ã kh«ng khuyÕn khÝch n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n,tÝnh chñ ®éng lao ®éng s¸ng t¹o cña ng­êi lao ®éng vµ coi nhÑ lîi Ých thiÕt thùc cña ng­êi lao ®éng .KÕt qu¶ lµ kh«ng g¾n ®­îc lîi Ých cña ng­êi lao ®éng víi thµnh qu¶ mµ hä s¸ng t¹o ra,kh«ng cã tr¸ch nhiÖm víi c«ng viÖc ®­îc giao. Khi chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung,bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng,ë ®©y mäi ng­êi ®­îc tù do mua,b¸n søc lao ®éng cña m×nh,v× thÕ søc lao ®éng ®­îc nh×n nhËn nh­ mét hµng ho¸ vµ tiÒn l­¬ng kh«ng ph¶i lµ c¸i g× kh¸c,mµ nã chÝnh lµ gi¸ c¶ søc lao ®éng. ThËt vËy,søc lao ®éng lµ c¸i vèn cã cña ng­êi lao ®éng,ng­êi sö dông lao ®éng l¹i cã ®iÒu kiÖn vµ muèn sö dông nã ®Ó t¹o ra cña c¶i vËt chÊt.Do vËy ng­êi sö dông lao ®éng ph¶i tr¶ cho ng­êi së h÷u søc lao ®éng hay ng­êi lao ®éng mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh ®Ó ®æi lÊy quyÒn sö dông søc lao ®éng cña ng­êi lao ®éng.VÒ phÝa ng­êi lao ®éng ,hä muèn b¸n søc lao ®éng ®Ó lÊy mét kho¶n tiÒn nhÊt ®Þnh ®Ó nu«i b¶n th©n vµ gia ®×nh.V× vËy,gi÷a ng­êi sö dông lao ®éng vµ ng­êi lao ®éng n¶y sinh quan hÖ mua b¸n vµ c¸i ®­îc trao ®æi ,mua b¸n ë ®©y lµ søc lao ®éng cña ng­êi lao ®éng vµ sè tiÒn cña ng­êi lao ®éng tr¶ cho ng­êi lao ®éng chÝnh lµ gi¸ c¶ cña søc lao ®éng hay nãi kh¸c ®i tiÒn l­¬ng chÝnh lµ gi¸ c¶ söc lao ®éng . Lóc nµy ,§¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· nhËn ®Þnh “tiÒn l­¬ng lµ gi¸ c¶ cña søc lao ®éng “TiÒn l­¬ng lµ gi¸ c¶ søc lao ®éng ,®­îc h×nh thµnh qua sù tho¶ thuËn gi÷a ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng th«ng qua hîp ®ång lao ®éng ,phï hîp víi c¸c quan hÖ cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®ang trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn theo ®Þnh h­íng XHCN”. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ tiÒn l­¬ng ph¶i ®­îc tr¶ theo ®óng gi¸ trÞ søc lao ®éng,ph¶i coi tiÒn l­¬ng nh­ mét ®éng lùc thóc ®Èy tõng c¸ nh©n ng­êi lao ®éng h¨ng say lµm viÖc,nh­ng ph¶i tr¸nh tÝnh chÊt b×nh qu©n.Cã thÓ cïng tr×nh ®é chuyªn m«n ,cïng bËc thî nh­ng tiÒn l­¬ng l¹i rÊt kh¸c nhau do hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kh¸c nhau hay do søc lao ®éng kh¸c nhau . Quan ®iÓm míi nµy vÒ tiÒn l­¬ng ®· t¹o cho viÖc tr¶ l­¬ng ®óng víi gi¸ trÞ søc lao ®éng ,tiÒn tÖ ho¸ tiÒn l­¬ng triÖt ®Ó h¬n ,xo¸ bá tÝnh ph©n phèi cÊp ph¸t vµ tr¶ l­¬ng b»ng hiÖn vËt.§ång thêi nã ®· kh¾c phôc quan ®iÓm coi nhÑ lîi Ých c¸ nh©n nh­ tr­íc kia , TiÒn l­¬ng ph¶i ®­îc sö dông ®óng vai trß ®ßn bÈy kinh tÕ cña nã kÝch thÝch ng­êi lao ®éng g¾n bã h¨ng say víi c«ng viÖc. Tãm l¹i tiÒn l­¬ng lµ mét kháan tiÒn mµ ng­êi sö dông lao ®éng tr¶ cho ng­êi lao ®éng khi hä hoµn thµnh mét c«ng viÖc nµo ®ã theo ®óng sè l­îng vµ chÊt l­îng ®· tho¶ thuËn.Søc lao ®éng lµ hµng ho¸ ,tiÒn l­¬ng lµ gi¸ c¶ søc lao ®éng ,vµ ng­êi sö dông søc lao ®éng c¨n cø vµo sè l­îng vµ chÊt l­îng cña ng­êi c«ng nh©n ,còng nh­ møc ®é phøc t¹p,tÝnh chÊt ®éc h¹i cña c«ng viÖc ®Ó tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng. Thu nhËp lµ kho¶n tiÒn mµ ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp ®­îc ng­êi sö dông lao ®éng tr¶ theo lao ®éng vµ lµ kho¶n thu th­êng xuyªn ,tÝnh b×nh qu©n th¸ng trong n¨m bao gåm: TiÒn l­¬ng ,tiÒn th­ëng,chia phÇn lîi nhuËn ,c¸c kho¶n phô cÊp l­¬ng,nh÷ng chi phÝ th­êng xuyªn æn ®Þnh mµ ng­êi sö dông lao ®éng chi trùc tiÕp cho ng­êi lao ®éng nh­ tiÒn ¨n gi÷a ca,tiÒn ¨n tr­a,tiÒn x¨m lèp xe...vµ c¸c kho¶n thu kh¸c,trong ®ã tiÒn l­¬ng lµ mét phÇn chñ yÕu trong thu nhËp. VÒ tiÒn l­¬ng tèi thiÓu,th× ®ã lµ møc l­¬ng”sµn” chung ,®­îc xem lµ "c¸i ng­ìng” cuèi cïng trªn ph¹m vi quèc gia,lµm c¬ së cho viÖc x¸c ®Þnh tiÒn l­¬ng tèi thiÓu cña tõng ngµnh,nghÒ,khu vùc kinh tÕ vµ vïng l·nh thæ kh¸c nhau,lµ c¨n cø ®Ó ®Þnh chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng.Víi quan niÖm nh­ vËy,møc l­¬ng tèi thiÓu ®­îc coi lµ yÕu tè rÊt quan träng cña mét chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng,nã liªn quan chÆt chÏ víi ba yÕu tè: + Møc sèng trung b×nh cña d©n c­ mét n­íc. + ChØ sè gi¸ c¶ hµng ho¸ sinh ho¹t . + Lo¹i lao ®éng vµ ®iÒu kiÖn lao ®éng . Møc l­¬ng tèi thiÓu ®o l­êng gi¸ lo¹i søc lao ®éng th«ng th­êng trong ®iÒu kiÖn lµm viÖc b×nh th­êng,yªu cÇu mét kü n¨ng ®¬n gi¶n víi mét khung gi¸ c¸c t­ liÖu sinh ho¹t hîp lý.NghÞ ®Þnh 197/CP cña Nhµ n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam,ngµy 31/12/1994 vÒ viÖc thi hµnh Bé luËt lao ®éng,®· ghi:”Møc l­¬ng tèi thiÓu...lµ møc l­¬ng ®Ó tr¶ cho ng­êi lao ®éng lµm c«ng viÖc ®¬n gi¶n nhÊt(kh«ng qua ®µo t¹o) víi ®iÒu kiÖn lao ®éng vµ m«i tr­êng lao ®éng b×nh th­êng “. QuÜ tiÒn l­¬ng:lµ tæng sè tiÒn l­¬ng dïng ®Ó tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng phï hîp víi sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng trong ph¹m vi doanh nghiÖp. §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng: HiÖn nay cã hai c¸ch hiÓu vÒ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng. Theo c¸ch thø nhÊt th× ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng lµ l­îng tiÒn chung ®Ó tr¶ cho ng­êi lao ®éng khi hä hoµn thµnh mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hay c«ng viÖc.Nh­ vËy,theo c¸ch hiÓu nµy,l­îng tiÒn dïng ®Ó tr¶ c«ng nµy lµ tr¶ cho ng­êi trùc tiÕp lµm ra s¶n phÈm hay hoµn thµnh c«ng viÖc.Theo c¸ch hiÓu kh¸c th× ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng lµ sè tiÒn tr¶ cho ng­êi lao ®éng ®· tham gia trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp ®Ó lµm ra s¶n phÈm hay hoµn thµnh c«ng viÖc. Nh­ vËy ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng nµy kh«ng ph¶i chØ ¸p dông cho ng­êi trùc tiÕp s¶n xuÊt ra s¶n phÈm hay hoµn thµnh c«ng viÖc mµ cho mäi lao ®éng cã tham gia vµo viÖc hoµn thµnh nã nh­ ng­êi qu¶n lý,c«ng nh©n phô tr¸ch kü thuËt.... a. TiÒn l­¬ng thùc tÕ vµ tiÒn l­¬ng danh nghÜa . TiÒn l­¬ng danh nghÜa :Lµ l­îng tiÒn mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc tõ ng­êi sö dông lao ®éng theo l­îng gi¸ trÞ søc lao ®éng ®· bá ra. TiÒn l­¬ng thùc tÕ: lµ l­îng t­ liÖu sinh ho¹t ,vËt chÊt mµ ng­êi lao ®éng mua ®­îc tõ tiÒn l­¬ng danh nghÜa. b- Thu nhËp. Thu nhËp ®­îc hiÓu lµ tÊt c¶ nh÷ng g× b»ng tiÒn vµ hiÖn vËt mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc tõ phÝa ng­êi sö dông bao gåm :tiÒn l­¬ng(tiÒn c«ng) ,c¸c lo¹i phô cÊp l­¬ng,tiÒn th­ëng vµ nh÷ng kho¶n th­êng xuyªn ,æn ®Þnh mµ ng­êi sö dông lao ®éng chi trùc tiÕp cho ng­êi lao ®éng nh­ ¨n gi÷a ca,tiÒn ®i l¹i... TiÒn l­¬ng lµ mét bé phËn chÝnh cña thu nhËp. C¸c kho¶n thu kh¸c chñ yÕu lµ phóc lîi x· héi nh­ ®i tham quan,tæ chøc ph­¬ng tiÖn ®i l¹i,liªn hoan sinh nhËt,tæ chøc n¬i ¨n ,ë cho c«ng nh©n viªn. c- Thang l­¬ng Lµ b¶ng x¸c ®Þnh quan hÖ tØ lÖ vÒ tiÒn l­¬ng gi÷a nh÷ng c«ng nh©n cïng nhãm ngµnh cã tr×nh ®é lµnh nghÒ kh¸c nhau. II/- N¨ng suÊt lao ®éng(NSL§).Mèi quan hÖ gi÷a tiÒn l­¬ng ,thu nhËp vµ NSL§. 1. Kh¸i niÖm. N¨ng suÊt lao ®éng lµ chØ tiªu vÒ hiÖu qu¶ h÷u Ých cña ho¹t ®éng cã môc ®Ých cña con ng­êi trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Møc n¨ng suÊt lao ®éng ®­îc x¸c ®Þnh b»ng sè l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong mét ®¬n vÞ thêi gian hoÆc l­îng thêi gian lao ®éng hao phÝ ®Ó s¶n xuÊt ra mét ®¬n vÞ s¶n phÈm.Nh­ M¸c ®· viÕt:”Sù t¨ng lªn cña møc s¶n xuÊt hay n¨ng suÊt cña lao ®éng ,chóng ta hiÓu nãi chung lµ sù thay ®æi trong c¸ch thøc lao ®éng ,mét sù thay ®æi lµm gi¶m ng¾n thêi gian lao ®éng x· héi cÇn thiÕt ®Ó s¶n xuÊt ra mét hµng ho¸ sao cho mét sè l­îng Ýt h¬n l¹i cã ®­îc mét søc s¶n xuÊt ra nhiÒu gi¸ trÞ sö dông h¬n”. Hao phÝ lao ®éng ®Ó s¶n xuÊt ra mét ®¬n vÞ s¶n phÈm gåm hai bé phËn: Lao ®éng sèng vµ lao ®éng qu¸ khø.Lao ®éng sèng lµ lao ®éng trùc tiÕp tiªu hao trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm.Lao ®éng qu¸ khø lµ phÇn lao ®éng tiªu hao tõ tr­íc ®Ó lµm ra nguyªn vËt liÖu vµ c«ng cô,nhµ x­ëng dïng cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm ®ã. CÇn ph©n biÖt hai kh¸i niÖm n¨ng suÊt lao ®éng c¸ nh©n vµ n¨ng suÊt lao ®éng x· héi .N¨ng suÊt lao ®éng c¸ nh©n chØ liªn quan ®Õn lao ®éng sèng,t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng c¸ nh©n lµ h¹ thÊp chi phÝ lao ®éng sèng.N¨ng suÊt lao ®éng x· héi liªn quan ®Õn c¶ lao ®éng sèng vµ lao ®éng qu¸ khø,t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng x· héi lµ h¹ thÊp c¶ chi phÝ lao ®éng sèng vµ chi phÝ lao ®éng qu¸ khø. 2. ý nghÜa cña t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. Tr­íc hÕt,n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng lµm gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm v× gi¶m chi phÝ tiÒn l­¬ng trong mét ®¬n vÞ s¶n phÈm.TiÒn l­¬ng lµ gi¸ c¶ cña søc lao ®éng ,nã lµ mét trong nh÷ng chi phÝ cÊu thµnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ,t¨ng NSL§ cã nghÜa lµ gi¶m chi phÝ søc lao ®éng cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hay lµ gi¶m chi phÝ tiÒn l­¬ng cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm,dÉn ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm gi¶m. T¨ng NSL§ cho phÐp gi¶m sè ng­êi lµm viÖc,do ®ã tiÕt kiÖm ®­îc quÜ tiÒn l­¬ng.NSL§ cao vµ t¨ng nhanh sÏ t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng qui m« vµ tèc ®é cña tæng s¶n phÈm x· héi vµ thu nhËp quèc d©n,cho phÐp gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò tÝch luü tiªu dïng. 3. Mèi quan hÖ gi÷a tiÒn l­¬ng thu nhËp víi NSL§. Thùc chÊt cña mèi quan hÖ. Tr­íc khi t×m hiÓu vÒ mèi quan hÖ ,sù t¸c ®éng qua l¹i gi÷a tiÒn l­¬ng,thu nhËp vµ NSL§,ta hiÓu thùc chÊt vÒ mèi quan hÖ nµy lµ g× vµ nã lµ sîi d©y xuyªn suèt mèi quan hÖ nµy. Thùc chÊt cña mèi quan hÖ gi÷a tiÒn l­¬ng ,thu nhËp vµ NSL§ lµ mèi quan hÖ gi÷a ¨n vµ lµm hay c¸i ®­îc h­ëng vµ c¸i lµm ra hay xÐt trong ph¹m vi toµn x· héi lµ tiªu dïng vµ s¶n xuÊt. Gi÷a tiÒn l­¬ng ,thu nhËp vµ NSL§ cã mét ®iÓm g¾n kÕt nh­ sîi d©y dµng buéc,®ã lµ qu¸ tr×nh lao ®éng .Qu¸ tr×nh lao ®éng gåm nhiÒu ho¹t ®éng lao ®éng,sö dông søc lao ®éng ®Ó t¹o ra NSL§ lµm ra s¶n phÈm.Qu¸ tr×nh lao ®éng ®· lµm hao phÝ søc lao ®éng cña ng­êi lao ®éng ®Ó t¹o ra s¶n phÈm nªn ng­êi lao ®éng ph¶i ®­îc nhËn mét kho¶n tiÒn ®Ó bï ®¾p l¹i l­îng lao ®éng ®· hao phØ trong qu¸ tr×nh lao ®éng,®ã lµ tiÒn l­¬ng .§©y chÝnh lµ c¸i mµ ng­êi lao ®éng ®­îc h­ëng sau khi ®· sö dông søc lao ®éng cña m×nh t¹o ra NSL§ ®Ó t¹o ra s¶n phÈm.Cô thÓ h¬n ,NSL§ lµ mét yÕu tè cña qu¸ tr×nh lao ®éng,lµ th­íc ®o cña viÖc sö dông søc lao ®éng ,®ã lµ lao ®éng .Lao ®éng s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt.Cßn tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp lµ gi¸ c¶ tr¶ cho søc lao ®éng ®· bá ra ®Ó lao ®éng lµm ra cña c¶i vËt chÊt ®ã.Nh­ vËy, ng­êi lao ®éng sö dông søc lao ®éng ®Ó lµm ra s¶n phÈm vµ hä ®ùoc h­ëng mét l­îng tiÒn gäi lµ tiÒn l­¬ng t­¬ng øng víi søc lao ®éng hä ®· bá ra.VËy mèi quan hÖ gi÷a tiÒn l­¬ng thu nhËp vµ NSL§ lµ mèi quan hÖ gi÷a lµm vµ ¨n. Ngoµi ra ,trong mèi quan hÖ gi÷a tiÒn l­¬ng,thu nhËp vµ NSL§,tèc ®é t¨ng cña tiÒn l­¬ng thÊp h¬n tèc ®é t¨ng cña n¨ng suÊt lao ®éng.Nh­ trªn ®· nãi,gi÷a tiÒn l­¬ng,thu nhËp vµ NSL§ cã mèi quan hÖ nh­ng mèi quan hÖ ®ã nh­ thÕ nµo,lµm ra bao nhiªu h­ëng bÊy nhiªu hay chØ h­ëng mét phÇn cña c¶i lµm ra ,khi NSL§ t¨ng lªn th× tiÒn l­¬ng còng t¨ng lªn mét l­îng t­¬ng øng hay chØ t¨ng lªn thªm mét phÇn cña lµm ra.Thùc tÕ cho thÊy tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lín h¬n tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng b×nh qu©n.Tøc lµ l­îng vËt chÊt lµm ®­îc thªm ph¶i nhiÒu h¬n phÇn ®­îc h­ëng thªm do mét sè nguyªn nh©n sau: Do yªu cÇu t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh.Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng,trong s¶n xuÊt ®Ó c¹nh tranh ®­îc th× gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i thÊp tøc lµ ph¶i gi¶m chi phÝ cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm.TiÒn l­¬ng lµ mét chi phÝ cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm,gi¶m chi phÝ tiÒn l­¬ng cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm lµm gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm.T¨ng NSL§ lµm gi¶m hao phÝ søc lao ®éng cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hay gi¶m chi phÝ tiÒn l­¬ng cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm.Nh­ng mèi quan hÖ gi÷a t¨ng NSL§ vµ gi¶m chi phÝ tiÒn l­¬ng nµy lµ nh­ thÕ nµo,hay mèi quan hÖ gi÷a t¨ng NSL§ vµ t¨ng tiÒn l­¬ng lµ nh­ thÕ nµo. Tãm l¹i : Tèc ®é t¨ng CPSL§/SP = Tèc ®é t¨ng TL - Tèc ®é t¨ng NSL§ §Ó cã thÓ c¹nh tranh,CPSL§?1®vsp ph¶i cµng ngµy cµng gi¶m hay tèc ®é t¨ng CPSL§/1®vsp ph¶i ©m .Theo (*) th× tèc ®é t¨ng CPSL§/1®vsp<0 Hay: Tèc ®é t¨ng TL< Tèc ®é t¨ng NSL§ Do NSL§ chØ lµ mét bé phËn cña tæng n¨ng suÊt.NSL§ t¨ng lªn do nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan vµ chñ quan nh­ c«ng nghÖ s¶n xuÊt,m«i tr­êng lao ®éng,tµi nguyªn thiªn nhiªn ,con ng­êi...trong ®ã cã tiÒn l­¬ng.Nh­ vËy tiÒn l­¬ng chØ gãp mét phÇn lµm t¨ng NSL§.Kh¶ n¨ng t¨ng NSL§ lµ lín h¬n so víi kh¶ n¨ng t¨ng tiÒn l­¬ng. Do yªu cÇu cña tÝch luü .Nh­ trªn ®· nãi,NSL§ t¨ng lªn cã mét phÇn do c«ng nghÖ s¶n xuÊt vËy cÇn thiÕt ph¶i trÝch mét phÇn lîi nhuËn tõ kÕt qu¶ do t¨ng NSL§ ®Ó tÝch luü nh»m kh«ng ngõng ®Çu t­ ,®æi míi trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ ®Ó quay trë l¹i phôc vô s¶n xuÊt,lµm t¨ng NSL§ .Nh­ vËy,s¶n phÈm lµm thªm ®­îc do t¨ng NSL§ kh«ng ®­îc dïng hoµn toµn cho t¨ng thªm tiÒn l­¬ng lµm tèc ®é t¨ng cña tiÒn l­¬ng lu«n bÐ h¬n tèc ®é t¨ng NSL§. Cho ®Õn nay,khi nãi ®Õn mèi quan hÖ gi÷a tiÒn l­¬ng,thu nhËp vµ NSL§,hay mèi quan hÖ gi÷a lµm vµ ¨n,quan niÖm gi÷a lµm tr­íc ,¨n sau hay ¨n tr­íc ,lµm sau vÉn kh«ng ®­îc râ rµng nh­ng thùc tÕ gi÷a tiÒn l­¬ng,thu nhËp vµ NSL§ cã mèi quan hÖ biÖn chøng. NSL§ t¸c ®éng ®Õn tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp NSL§ t¸c ®éng ®Õn quÜ tiÒn l­¬ng, lµm t¨ng hoÆc gi¶m quÜ tiÒn l­¬ng trong tæ chøc ,doanh nghiÖp nh­ng kh«ng cã nghÜa lµ t­¬ng øng víi nã còng lµm t¨ng hoÆc gi¶m tiÒn l­¬ng,thu nhËp cña ng­êi lao ®éng . NSL§ t¨ng lµm rót ng¾n thêi gian ®Ó hoµn thµnh mét l­îng c«ng viÖc hay s¶n xuÊt ra mét khèi l­îng s¶n phÈm,tõ ®ã hoµn thµnh v­ît møc s¶n l­îng hay hoµn thµnh ®óng møc s¶n l­îng tr­íc thêi ®Þnh.V× vËy,ng­êi lao ®éng ®­îc th­ëng theo quy ®Þnh gãp phÇn lµm t¨ng thu nhËp cña ng­êi lao ®éng.MÆt kh¸c,t¨ng NSL§ lµm t¨ng s¶n phÈm lµm ra,®èi víi c«ng nh©n h­ëng l­¬ng s¶n phÈm th× l­îng s¶n phÈm t¨ng thªm nµy lµm t¨ng tiÒn l­¬ng theo c«ng thøc: TLTL = §Gsp x Q. Trong ®ã: TLTL lµ tiÒn l­¬ng thùc lÜnh §Gsp lµ ®¬n gi¸ s¶n phÈm (hiÓu theo c¸ch hiÓu thø nhÊt) Q lµ l­îng s¶n phÈm lµm ra. Nh­ vËy, t¨ng Q kÐo theo t¨ng TLTL Tãm l¹i “lµm” cã liªn quan chÆt chÏ ®Õn “h­ëng” lµm ra ®­îc nhiÒu h¬n th× ®­îc h­ëng nhiÒu h¬n. TiÒn l­¬ng,thu nhËp t¸c ®éng ®Õn NSL§. TiÒn l­¬ng chÝnh lµ gi¸ c¶ søc lao ®éng,lµ h×nh thøc biÓu hiÖn gi¸ trÞ søc lao ®éng,lµ l­îng tiÒn dïng ®Ó mua s¾m c¸c t­ liÖu sinh ho¹t nh»m t¸i s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt më réng søc lao ®éng.TiÒn l­¬ng lµ mét ph¹m trï thu nhËp quèc d©n ®­îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn b¶o ®¶m tho¶ m·n nhu cÇu vËt chÊt,v¨n ho¸ trùc tiÕp mµ Nhµ n­íc dïng ®Ó ph©n phèi mét c¸ch hîp lý vµ cã khoa häc cho ng­êi lao ®éng c¨n cø vµo sè l­îng ,chÊt l­îng mµ ng­êi ®ã ®· cèng hiÕn cho x· héi phï hîp víi nÒn kinh tÕ.TiÒn l­¬ng lµ mét trong nh÷ng c«ng cô kinh tÕ quan träng nhÊt trong qu¶n lý lao ®éng,ng­êi ta dïng c«ng cô nµy ®Ó kÝch thÝch th¸i ®é quan t©m ®Õn lao ®éng do ®ã tiÒn l­¬ng lµ mét nh©n tè m¹nh mÏ ®Ó t¨ng NSL§,hay nãi c¸ch kh¸c,®èi víi ng­êi lao ®éng,tiÒn l­¬ng lµ kho¶n thu nhËp chÝnh,®Ó t¨ng tiÒn l­¬ng hä ph¶i t¨ng NSL§. 4. C¸c chÝnh s¸ch vÒ tiÒn l­¬ng t¸c ®éng ®Õn NSL§ Trong sè c¸c chÝnh s¸ch vÒ tiÒn l­¬ng,chÝnh s¸ch vÒ tiÒn l­¬ng tèi thiÓu rÊt quan träng,nã lµ trung t©m trong c¸c mèi liªn hÖ cã liªn quan ®Õn tiÒn l­¬ng,tiÒn l­¬ng tèi thiÓu cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng theo c«ng thøc: TLBQ = TLmin x (K x (H Trong ®ã: TLBQ lµ tiÒn l­¬ng b×nh qu©n TLmin lµ tiÒn l­¬ng tèi thiÓu (K lµ hÖ sè ®iÒu chØnh b×nh qu©n (H lµ hÖ sè cÊp bËc b×nh qu©n. Theo c«ng thøc trªn,khi tiÒn l­¬ng tèi thiÓu t¨ng thªm mét l­îng Ýt th× tiÒn l­¬ng b×nh qu©n t¨ng thªm ®­îc mét l­îng gÊp (K lÇn ,cho thÊy viÖc ®­a ra vµ ®iÒu chØnh møc l­¬ng tèi thiÓu lµ rÊt quan träng. TiÒn l­¬ng tèi thiÓu mµ phï hîp sÏ cã t¸c ®éng tèt ®Õn ng­êi lao ®éng víi ý nghÜa lµm mét kho¶n thu nhËp chÝnh, tõ ®ã b¶o ®¶m ®­îc n¨ng suÊt lao ®éng æn ®Þnh vµ t¨ng lªn. Nªu tiÒn l­¬ng tèi thiÓu qu¸ thÊp, dÉn ®Õn tiÒn l­¬ng b×nh qu©n thÊp, tiÒn l­¬ng kh«ng cßn lµ kho¶n thu nhËp chÝnh cña ng­êi lao ®éng vµ mÊt t¸c dông kÝch thÝch ng­êi lao ®éng lµm viÖc, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. NÕu tiÒn l­¬ng tèi thiÓu qu¸ cao, g©y ra sù ®¶o ng­îc hay quan hÖ kh«ng hîp lý gi÷a tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng vµ tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, tõ ®ã ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c tæ chøc kinh tÕ nãi riªng, cña x· héi nãi chung. Ngoµi ra, viÖc chi tr¶ cho tÊt c¶ cho c¸c lao ®éng trong tæ chøc mét c¸ch c«ng khai còng cã t¸c ®éng ®Õn t©m lý lao ®éng rÊt nhiÒu, viÖc c«ng khai ®ã gióp ng­êi lao ®éng c¶m thÊy sù c«ng b»ng gi÷a nh÷ng ng­êi lao ®éng vµ gi÷a lµm vµ h­ëng cña m×nh víi ng­êi kh¸c, tõ ®ã t¹o sù phÊn khëi trong lao ®éng, gióp cho t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. C¸c chÝnh s¸ch vÒ tiÒn th­ëng hay c¸c h×nh thøc th­ëng còng cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. Theo thuyÕt ®éng c¬ cña Taylor, tiÒn lµ ®éng c¬ khiÕn con ng­êi lµm viÖc, tuy Taylor cã mÆt h¹n chÕ v× «ng coi tiÒn lµ ®éng c¬ duy nhÊt vµ vÝ ng­êi lao ®éng nh­ c¸i m¸y mµ tiÒn lµ n¨ng l­îng ®Ó nã ho¹t ®éng nh­ng «ng ®· ®óng khi coi tiÒn lµ ®éng c¬ cña lao ®éng. Con ng­êi lao ®éng do nhiÒu ®éng c¬ nh­ng tiÒn lµ ®éng c¬ chÝnh, ®éng c¬ chñ yÕu. §èi víi ng­êi lao ®éng môc ®Ých cña hä lµ thu nhËp, tiÒn th­ëng lµ mét kho¶n tiÒn lµm t¨ng thu nhËp, tiÒn th­ëng còng chÝnh lµ ®éng c¬ lao ®éng cña hä, nã n»m bªn c¹nh, xÕp sau tiÒn l­¬ng. Trong c¸c h×nh thøc th­ëng, th­ëng gi¶m tØ lÖ háng cã t¸c dông lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. Gi¶m tØ lÖ s¶n phÈm háng cã nghÜa lµ t¨ng s¶n phÈm ®¹t tiªu chuÈn lªn, tøc lµ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. Th­ëng hoµn thµnh v­ît møc n¨ng suÊt lao ®éng, ®iÒu nµy cã tÝnh chÊt khuyÕn khÝch t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng rÊt râ rµng, nÕu ng­êi lao ®éng ®¹t ®­îc nhiÒu s¶n phÈm h¬n so víi tiªu chuÈn trong mét ®¬n vÞ thêi gian hay l­îng thêi gian hao phÝ ®Ó s¶n xuÊt ra mét ®¬n vÞ s¶n phÈm lµ Ýt h¬n so víi tiªu chuÈn th× hä sÏ ®­îc h­ëng v× tÝnh râ rµng nµy nªn rÊt cã t¸c dông t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cña ng­êi lao ®éng. Ngoµi ra cßn cã th­ëng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, th­ëng tiÕt kiÖm vËt t­, nguyªn liÖu, tuy nh÷ng h×nh thøc th­ëng nµy kh«ng cã t¸c dông trùc tiÕp ®Õn t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng nh­ng tõ viÖc th­ëng nµy còng t¹o ®éng c¬ ®Ó ng­êi lao ®éng lµm viÖc tèt h¬n. PhÇn thø hai thùc tr¹ng gi÷a tiÒn l­¬ng thu nhËp vµ NSL§ cña ng­êi lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc. i.thùc tr¹ng ,h¹n chÕ. NÒn kinh tÕ n­íc ta vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng nh­ng cã sù ®iÒu tiÕt,qu¶n lý cña nhµ n­íc.Bëi vËy,Nhµ n­íc còng thùc hiÖn qu¶n lý nhµ n­íc vÒ lao ®éng,mét trong nh÷ng vÊn ®Ò thuéc lÜnh vùc nµy lµ tiÒn l­¬ng ,thu nhËp cña ng­êi lao ®éng.C¬ chÕ qu¶n lý tiÒn l­¬ng theo c¬ chÕ qu¶n lý thÞ tr­êng nhµ n­íc chØ can thiÖp gi¸n tiÕp th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch vÒ tiÒn l­¬ng,thu nhËp, ®Æc biÖt lµ tiÒn l­¬ng tèi thiÓu.ChÕ ®é tiÒn l­¬ng míi cã nh÷ng ­u ®iÓm næi bËt lµ ®· thèng nhÊt møc l­¬ng tèi thiÓu trong toµn quèc,lµm c¬ së ph¸p lý trong gi¶i quyÕt mèi quan hÖ ph©n phèi gi÷a ng­êi sö dông lao ®éng vµ ng­êi lao ®éng.§· thùc hiÖn mét b­íc tiÒn tÖ ho¸ tiÒn l­¬ng,tõng b­íc xo¸ bá bao cÊp trong tiÒn l­¬ng. Tuy nhiªn, øng víi c¸c khu vùc kh¸c nhau cña nÒn kinh tÕ th× chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc vÒ tiÒn l­¬ng còng kh¸c nhau, kÐo theo mèi quan hÖ gi÷a tiÒn l­¬ng, thu nhËp víi n¨ng suÊt lao ®éng còng kh«ng gièng nhau. Xem xÐt vÒ thùc tr¹ng, trong ®ã cã mét sè h¹n chÕ vÒ tiÒn l­¬ng thu nhËp trong c¸c khu vùc nh­: khu vùc h­ëng h­ëng l­¬ng tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc (NSNN), khu vùc doanh nghiÖp nhµ n­íc (DNNN), khu vùc cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ tæ chøc n­íc ngoµi hoÆc quèc tÕ t¹i ViÖt Nam (KH§TNN) cã mét sè nÐt chung trong suèt mèi quan hÖ gi÷a tiÒn l­¬ng, thu nhËp vµ NSL§ nh­ sau: - VÒ hÖ thèng thang b¶ng l­¬ng: Nãi chung, trong c¸c khu vùc, trong hÖ thèng thang b¶ng l­¬ng, hÖ sè gi·n c¸ch hay tØ lÖ t¨ng t­¬ng ®èi cña hÖ sè l­¬ng gi÷a c¸c bé liÒn kÒ qu¸ nhá, cho nªn khi ®­îc n©ng bËc, ng­êi lao ®éng còng chØ ®­îc t¨ng l­¬ng rÊt Ýt so víi møc l­¬ng hiÖn t¹i. VÝ dô vÒ hÖ thèng thang b¶ng l­¬ng trong khu vùc hµnh chÝnh sù nghiÖp kÌm theo nghÞ ®Þnh 25,N§26 ban hµnh ngµy 23 - 5 - 1993 cña ChÝnh phñ vµ tinh thÇn th«ng t­ liªn bé sè 20/L§ - TT ban hµnh 3 - 6 - 1993: gåm 11 chøc danh vµ ®a sè mçi chøc danh gåm 16 bËc l­¬ng, cô thÓ chøc danh c¸n sù gåm 16 bËc l­¬ng, hÖ sè l­¬ng bËc 1 lµ 1,46, hÖ sè l­¬ng bËc 16 hay béi sè l­¬ng lµ 3,33, nh­ vËy trung b×nh lªn 1 bËc, hÖ sè l­¬ng t¨ng thªm lµ (3,33 - 1,46)/15 = 0,125. Theo møc l­¬ng tèi thiÓu hiÖn hµnh do Nhµ n­íc qui ®Þnh th× trung b×nh sau mçi lÇn n©ng bËc l­¬ng ng­êi c¸n sù nµy ®­îc t¨ng l­¬ng thªm 0,125 x 180.000 = 22.500®, ®©y lµ møc trung b×nh cã nghÜa lµ cã nh÷ng lÇn n©ng bËc l­¬ng c¸n sù chØ ®­îc t¨ng l­¬ng Ýt h¬n 22.500®/th¸ng. H¬n n÷a, do ®iÒu kiÖn vÒ thêi gian n©ng bËc l¹i qu¸ cøng nh¾c, kh«ng linh ®éng, kh«ng xÐt ®Õn thµnh tÝch lao ®éng, kh¶ n¨ng cña ng­êi lao ®éng vµ chØ dùa vµo tr×nh ®é ®µo t¹o mµ 2 hay 3 n¨m míi n©ng bËc 1 lÇn. Nh­ vËy ng­êi lao ®éng sau 2 ®Õn 3 n¨m míi ®­îc t¨ng l­¬ng mét lÇn mµ mét lÇn t¨ng l­¬ng l¹i kh«ng ®¸ng kÓ so víi thu nhËp hiÖn t¹i cña hä g©y nªn mÊt t¸c dông kÝch thÝch t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng hay hiÖu qu¶ c«ng viÖc ®èi víi ng­êi lao ®éng. §èi víi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc còng vËy, hÖ thèng thang b¶ng l­¬ng thiÕt kÕ phøc t¹p, ®é d·n c¸ch bËc l­¬ng cßn nhá vµ kh«ng cã t¸c dông khuyÕn khÝch kÝch thÝch c«ng nh©n viªn chøc n©ng cao tay nghÒ ®Ó n©ng bËc, n©ng l­¬ng vµ tõ ®ã kh«ng lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. VÝ dô thang l­¬ng §12 cña c«ng chøc dÖt sîi. PhÇn lín c«ng nh©n ë bËc 3 bËc 4 nh­ng hÖ sè l­¬ng bËc 3 so víi bËc 2 chØ t¨ng 7%, hÖ sè l­¬ng bËc 6 so víi bËc 5 t¨ng 14% vµ c«ng viÖc th­êng chØ ë bËc 3 vµ bËc 4. Tõ ®ã lµm c«ng nh©n kh«ng cã høng thó trong viÖc n©ng bËc l­¬ng vµ n¨ng suÊt lao ®éng còng kÐm ®i. C¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ c¬ quan n­íc ngoµi hoÆc quèc tÕ t¹i ViÖt Nam ®­îc tù quyÒn x©y dùng hÖ thèng thang b¶ng l­¬ng víi h¹n chÕ lµ ®é d·n c¸ch gi÷a c¸c bËc liÒn kÒ kh«ng ®­îc nhá h¬n 7% vµ ®iÒu kiÖn vÒ thêi gian n©ng bËc lµ møc tèi thiÓu 3 n¨m ph¶i n©ng mét bËc l­¬ng. §©y lµ nh÷ng qui ®Þnh cña nhµ n­íc t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi dùa vµo ®ã ®Ó t¨ng l­¬ng vµ n©ng l­¬ng cã lîi nhÊt cho doanh nghiÖp cã nghÜa lµ bÊt lîi ®èi víi ng­êi lao ®éng. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi cho r»ng kho¶ng c¸ch bËc l­¬ng cña ta qui ®Þnh lµ qu¸ lín cho nªn hÇu nh­ c¸c doanh nghiÖp chØ x¸c ®Þnh møc l­¬ng bËc 1 cao h¬n tõ 3 - 10% so víi møc l­¬ng tèi thiÓu, kho¶ng c¸ch hai bËc liÒn kÒ chØ kho¶ng 3 - 5% chø kh«ng d·n c¸ch tõ 7 - 10% nh­ c¸c doanh nghiÖp trong n­íc, ®Æc ®iÓm nµy lµm h¹n chÕ kÝch thÝch t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng lín h¬n c¸c doanh nghiÖp trong n­íc HÖ thèng b¶ng l­¬ng hµnh chÝnh sù nghiÖp (ë trang sau) Theo sè liÖu cña NHN0 & PTNT ViÖt Nam trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 2000 ta cã b¶ng sau: - VÒ tiÒn l­¬ng tèi thiÓu ( TLmin) TiÒn l­¬ng tèi thiÓu chung hiÖn nay lµ 180.000®/th¸ng/ng­êi, theo nhËn ®Þnh chung, møc l­¬ng nµy cßn qu¸ thÊp, kh«ng ®¸p øng ®­îc cuéc sèng cho mét ng­êi lµm mét c«ng viÖc b×nh th­êng (kh«ng qua ®µo t¹o). Trong ®iÒu kiÖn lµm viÖc b×nh th­êng, trong khu vùc hµnh chÝnh, trong c«ng thøc tÝnh tiÒn l­¬ng sö dông tiÒn l­¬ng tèi thiÓu. TÝnh theo n¨m 1999 sè ng­êi h­ëng l­¬ng tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc thuéc khu vùc hµnh chÝnh sù nghiÖp lµ 1,425 triÖu ng­êi, tiÒn l­¬ng b×nh qu©n = 494.000 VN§/th¸ng tõ n¨m 1991 - 1998 tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ 7,5%/n¨m, nh­ng tiÒn l­¬ng thùc tÕ cña CNV gi¶m 6%/n¨m do gi¸ c¶ thùc tÕ t¨ng dÉn ®Õn tiÒn l­¬ng mÊt ý nghÜa. Khi chÝnh phñ ban hµnh N§ 28CP ngµy 28/3/1997 cho phÐp tuú theo vïng, ngµnh nghÒ, kinh tÕ, kü thuËt vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh mµ doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän møc h­ëng tèi thiÓu phï hîp ®Ó x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tèi ®a kh«ng qu¸ 2,5 lÇn so víi møc l­¬ng tèi thiÓu chung do nhµ n­íc c«ng bè, theo tiÒn l­¬ng tèi thiÓu chung b»ng 180.000 th× tiÒn l­¬ng tèi thiÓu chung cña doanh nghiÖp cã thÓ biÕn ®éng 180.000VN§/th¸ng ®Õn 450.000 VN§/th¸ng. Tõ c¬ chÕ nµy, tiÒn l­¬ng thu nhËp cña ng­êi lao ®éng ®­îc t¨ng lªn theo b¸o c¸o cña Bé lao ®éng - Th­¬ng binh & X· héi th× n¨m 1997, tiÒn l­¬ng thùc hiÖn b×nh qu©n chung cña c¸c doanh nghiÖp lµ 851.181 VN§/th¸ng, yÕu tè nµy ®· gãp phÇn kÝch thÝch t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cña 1 ng­êi lao ®éng. VÝ dô ë Tæng c«ng ty §iÖn lùc ViÖt Nam, do ®a phÇn c¸c doanh nghiÖp trùc thuéc tr¶ l­¬ng tèi thiÓu gÊp h¬n 2 lÇn tiÒn l­¬ng tèi thiÓu chung nªn thu nhËp b×nh qu©n cña CBCNV toµn ngµnh lµ 1,1triÖu VN§, n¨ng suÊt lao ®éng ngµy cµng t¨ng, hiÖu qu¶ c«ng viÖc ngµy cµng cao. Trong khu vùc doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi vÊn ®Ò tiÒn l­¬ng tèi thiÓu rÊt ®­îc nhµ n­íc quan t©m vµ ®· qua nhiÒu lÇn ®iÒu chØnh. Theo NghÞ ®Þnh 197CP ngµy 31/12/1994 cña chÝnh phñ, tiÒn l­¬ng tèi thiÓu ¸p dông ®èi víi doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi ®ãng trªn ®Þa bµn Hµ Néi vµ thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ 35USD/th¸ng, ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi ®ãng trªn ®Þa bµn c¸c tØnh, thµnh phè, thÞ x·, thÞ trÊn cßn l¹i hoÆc c¸c doanh nghiÖp sö dông nhiÒu lao ®éng gi¶n ®¬n thuéc c¸c ngµnh: n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, nu«i trång thuû s¶n lµ 30USD/th¸ng. §Õn ngµy 1 th¸ng 4 n¨m 1996, Bé L§ & TB vµ XH ra quyÕt ®Þnh sè 385/L§TBXH - Q§ qui ®Þnh: ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi, c¬ quan tæ chøc n­íc ngoµi, tæ chøc quèc tÕ ®ãng trªn ®Þa bµn Hµ Néi, thµnh phè Hå ChÝ Minh, ¸p dông tiÒn l­¬ng tèi thiÓu kh«ng d­íi 45USD; §èi víi c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi, c¬ quan tæ chøc quèc tÕ ®ãng trªn ®Þa bµn thµnh phè thuéc lo¹i II (gåm H¶i phßng, Vinh, HuÕ, §µ N½ng, Biªn Hoµ, CÇn Th¬) vµ thµnh phè H¹ Long, Nha Trang, Vòng Tµu ¸p dông tiÒn l­¬ng tèi thiÓu kh«ng thÊp h¬n 40USD/th¸ng. §èi víi c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi c¬ quan, tæ chøc Quèc tÕ t¹i ViÖt Nam ®ãng trªn ®Þa bµn c¸c tØnh cßn l¹i hoÆc doanh nghiÖp sö dông nhiÒu lao ®éng gi¶n ®¬n thuéc c¸c ngµnh: n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, nu«i trång thñy s¶n ¸p dông tiÒn l­¬ng tèi thiÓu kh«ng d­íi 35 USD/th¸ng. §Õn ngµy 15/6/1999 Bé L§ - TBXH ra quyÕt ®Þnh sè 708/1999/Q§ - BL§TBXH ¸p dông ®èi víi ba khu vùc ®Þa bµn gièng trong quyÕt ®Þnh sè 385/L§TBXH - Q§ t­¬ng øng víi 3 møc tiÒn l­¬ng tèi thiÓu b»ng VN§ lµ 626000 VN§/th¸ng, 556000 VN§/th¸ng vµ 487.000VN§/th¸ng víi tØ gi¸ 1USD t­¬ng ®­¬ng 13910VN§. NÕu theo tØ gi¸ nµy, th× møc tiÒn l­¬ng tèi thiÓu ¸p dông ë quyÕt ®Þnh 385/BL§TBXH - Q§ vµ QuyÕt ®Þnh 708/1999/Q§ - BL§TBXH lµ b»ng nhau nh­ng kh¸c ph­¬ng thøc tr¶ l­¬ng. Qua viÖc ban hµnh c¸c quyÕt ®Þnh trªn, nhµ n­íc ®· thèng nhÊt ®­îc tiÒn l­¬ng tèi thiÓu cho khu vùc doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi. Trªn thùc tÕ, mét sè doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· thùc hiÖn rÊt tèt chÕ ®é tr¶ l­¬ng nµy. VÝ dô nh­ c«ng ty liªn doanh chÕ t¹o b¬m Ebara H¶i D­¬ng (Liªn doanh víi NhËt) ®· xÕp l­¬ng bËc 1 cho nh©n viªn b¶o vÖ lµ 35USD, c«ng nh©n kü thuËt cã 7 bËc, trong ®ã bËc 1 lµ 49 USD, bËc 7 lµ 120,75USD; trung cÊp kü thuËt cã 16 bËc, bËc 1 lµ 51 51,10 USD, bËc 16 lµ 116,55USD, §¹i häc tõ 62,3 ®Õn 139,3 USD gåm 10 bËc... Tãm l¹i, do cã chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng cña nhµ n­íc ban hµnh, thu nhËp cña ng­êi lao ®éng trong khu vùc doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi, c¸c c¬ quan n­íc ngoµi hay tæ chøc quèc tÕ t¹i ViÖt Nam ®­îc ®¶m b¶o vµ æn ®Þnh, NSL§ t¨ng, tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt, kü n¨ng lao ®éng... ®­îc n©ng cao. Tæng hîp b¸o c¸o cña c¸c ®Þa ph­¬ng cho thÊy, tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña lao ®éng ViÖt Nam lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ 74,02 USD/th¸ng, t­¬ng ®­¬ng 1029000VN§/th¸ng, cao nhÊt lµ trªn 1000USD/th¸ng t­¬ng ®­¬ng 14.000.000VN§/th¸ng vµ thÊp nhÊt lµ 37USD/th¸ng t­¬ng ®­¬ng 450.000USD/th¸ng. Tuy nhiªn, cã rÊt nhiÒu doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi (20%) ch­a chÊp hµnh ®­îc qui chÕ vÒ tiÒn l­¬ng tèi thiÓu nµy vµ nhiÒu doanh nghiÖp cßn ¸p dông tiÒn l­¬ng tèi thiÓu ®Ó tr¶ cho lao ®éng kü thuËt, lao ®éng cã qua ®µo t¹o. MÆt kh¸c, trong khu vùc nµy cã sù ph©n biÖt trong viÖc tr¶ l­¬ng cho lao ®éng n­íc ngoµi lµ lao ®éng ViÖt Nam. §µnh r»ng khi cã c¶ lao ®éng n­íc ngoµi vµ lao ®éng ViÖt Nam tham gia cïng mét c«ng viÖc víi cïng tr×nh ®é, tiÒn l­¬ng lµ do hai bªn tho¶ thuËn vµ ng­êi lao ®éng n­íc ngoµi ®­îc thªm mét sè kho¶n nh­ xa gia ®×nh, xa tæ quèc nh­ng sù chªnh lÖch kh«ng ®­îc qu¸ lín, ®iÒu nµy g©y nªn t©m lý bÊt b×nh, kh«ng tho¶i m¸i cho ng­êi lao ®éng ViÖt Nam dÉn ®Õn hiÖu qu¶ lµm viÖc kÐm ®i. Qua thùc tÕ trªn cho thÊy, sù chªnh lÖch vÒ tiÒn l­¬ng b×nh qu©n gi÷a hai khu vùc doanh nghiÖp Nhµ n­íc vµ doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ kh¸ lín, trong khi chªnh lÖch vÒ n¨ng lùc lµm viÖc ch­a h¼n lµ nh­ thÕ thËm chÝ ng­îc l¹i. §©y lµ h¹n chÕ cña chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng cña n­íc ta. §iÒu nµy g©y t©m lý bÊt b×nh dÉn ®Õn th¸i ®éi kh«ng tÝch cùc víi c«ng viÖc cña lao ®éng trong doanh nghiÖp nhµ n­íc khi cã sù so s¸nh vÒ tiÒn l­¬ng gi÷a hai khu vùc. Ngoµi c¸c khu vùc võa nªu ra cßn cã khu vùc c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, khu vùc nµy cã møc tiÒn c«ng b×nh qu©n rÊt thÊp, kho¶ng 350.000VN§/th¸ng ®Õn 400.000VN§/th¸ng, chØ b»ng 50% tiÒn l­¬ng b×nh qu©n trong c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ 39% tiÒn l­¬ng b×nh qu©n trong c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi. §iÒu nµy chøng tá c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh kinh doanh kÐm hiÖu qu¶, víi møc tiÒn l­¬ng b×nh qu©n thÊp nh­ vËy ng­êi lao ®éng kh«ng thÓ dùa vµo ®ã ®Ó t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng, nã mÊt ý nghÜa lµ nguån thu nhËp chÝnh cña hä vµ tõ ®ã, hä kh«ng cßn tÝch cùc víi c«ng viÖc, ¶nh h­ëng ®Õn NSL§, hiÖu qu¶ c«ng viÖc. PhÇn III Mét sè gi¶i ph¸p nh»m æn ®Þnh, n©ng cao thu nhËp cho ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp nhµ n­íc hiÖn nay. §Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n­íc theo ph¸p luËt, kh¾c phôc nh÷ng c¸c tån t¹i hiÖn nay vÒ chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng, khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶, g¾n tiÒn l­¬ng thu nhËp víi n¨ng suÊt lao ®éng, b¶o ®¶m c«ng b»ng x· héi, néi dung c¬ b¶n ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp cña c¸c doanh nghiÖp theo qui ®Þnh t¹i nghÞ ®Þnh sè 28/CP ngµy 28/3/1997 cña chÝnh phñ nh­ sau: 1. T¸ch chÕ ®é tiÒn l­¬ng khu vùc s¶n xuÊt kinh doanh ra khái khu vùc hµnh chÝnh sù nghiÖp, cho phÐp xem xÐt c©n ®èi thu nhËp gi÷a c¸c ngµnh, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, vµ kh¶ n¨ng tù trang tr¶i cña doanh nghiÖp ®Ó tÝnh ®óng tiÒn l­¬ng ë “®Çu vµo” theo chØ sè tr­ît gi¸, quan hÖ tiÒn c«ng trªn thÞ tr­êng lao ®éng vµ tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ, b¶o ®¶m mèi t­¬ng quan hîp lý gi÷a tiÒn l­¬ng víi n¨ng suÊt lao ®éng, lîi nhuËn vµ nép ng©n s¸ch. Thùc hiÖn ®óng nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng vµ b¶o ®¶m c«ng b»ng x· héi. §Ó thùc hiÖn ®­îc cÇn gi¶i quyÕt theo c¸c gi¶i ph¸p sau: a) Nhµ n­íc thùc hiÖn qu¶n lý tiÒn l­¬ng th«ng qua b¸o c¸o, tÝnh to¸n, xÐt duyÖt ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng vµ tiÒn l­¬ng thùc tÕ thùc hiÖn cña tõng ngµnh, tõng doanh nghiÖp. Møc tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña doanh nghiÖp cao nhÊt kh«ng v­ît qu¸ 2 lÇn møc tiÒn l­¬ng b×nh qu©n chung cña tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp, khi giao ®¬n gi¸ vµ ph¶i b¶o ®¶m nguyªn t¾c tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng ph¶i thÊp h¬n tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. b) X©y dùng ®Þnh møc lao ®éng. - TÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ph¶i x©y dùng ®Þnh møc lao ®éng theo h­íng dÉn cña Bé lao ®éng - th­¬ng binh vµ x· héi lµm c¬ së tuyÓn dông vµ sö dông lao ®éng, x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng vµ tr¶ l­¬ng g¾n víi n¨ng suÊt, chÊt l­îng lao ®éng - C¸c doanh nghiÖp ph¶i ®¨ng ký ®Þnh møc lao ®éng víi Bé ngµnh (®èi víi doanh nghiÖp do Trung ­¬ng qu¶n lý) hoÆc víi Së Lao ®éng - Th­¬ng binh x· héi tØnh thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng (nÕu doanh nghiÖp do ®Þa ph­¬ng qu¶n lý). - Nhµ n­íc kiÓm tra viÖc thùc hiÖn ®Þnh møc lao ®éng, ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng vµ qu¶n lý ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cña doanh nghiÖp nh»m b¶o ®¶m tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp hîp lý vÒ tiÒn l­¬ng tèi thiÓu cho phÐp ®iÒu chØnh møc l­¬ng tèi thiÓu theo chØ sè tr­ît gi¸ vµ quan hÖ tiÒn c«ng trªn thÞ tr­êng ®Ó tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng, nªn t¨ng tiÒn l­¬ng tèi thiÓu chung ®Ó dÇn dÇn thu hÑp kho¶ng c¸ch tiÒn l­¬ng gi÷a khu vùc hµnh chÝnh sù nghiÖp, c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc víi c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi. HiÖn nay nhµ n­íc còng cã chñ tr­¬ng ®Õn n¨m 2001 t¨ng tiÒn l­¬ng tèi thiÓu tõ 180.000 lªn 210.000 ®ång. Trong c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi, ngoµi tiÒn l­¬ng tèi thiÓu quy ®Þnh theo vïng nh­ hiÖn nay cÇn quy ®Þnh thªm tiÒn l­¬ng tèi thiªñ theo ngµnh kinh tÕ kü thuËt, gióp doanh nghiÖp dÔ vËn dông ®èi víi lao ®éng gi÷ chøc vô qu¶n lý, c©c chøc danh chñ chèt lµ ng­êi ViÖt Nam vµ ng­êi n­íc ngoµi, tiÒn l­¬ng do H§QT quyÕt ®Þnh trªn nguyªn t¾c “nÕu gi÷ chøc vô ngang nhau th× tiÒn l­¬ng (tiÒn l­¬ng thùc tÕ) ®­îc tr¶ nh­ nhau”. CÇn ph¶i quan t©m ®Õn c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp vÒ tiÒn l­¬ng ®Ó ®­a c¸c doanh nghiÖp nµy ®i lªn. Hµng n¨m, c¨n cø vµo chØ sè tr­ît gi¸, tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ, chÝnh phñ giao cho Bé tr­ëng Bé Lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi sau khi trao ®æi, thèng nhÊt ý kiÕn víi Bé tµi chÝnh, Tæng liªn ®oµn lao ®éng ViÖt Nam ®iÒu chØnh hÖ sè møc l­¬ng tèi thiÓu dïng ®Ó tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cho phï hîp. - VÒ hÖ thèng thang b¶ng l­¬ng: Trong khu vùc hµnh chÝnh sù nghiÖp còng nh­ doanh nghiÖp n­íc ngoµi, doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi, ®èi víi mçi chøc danh c«ng viÖc kh«ng nªn chia ra thµnh qu¸ nhiÒu bËc mµ lµm cho ®é gi·n c¸ch gi÷a c¸c bËc lµ qu¸ nhá, thay vµo viÖc t¹o ra nhiÒu bËc l­¬ng (tÊt nhiªn cßn phô thuéc vµo møc ®é phøc t¹p cña c«ng viÖc) nªn rót bít sè bËc l­¬ng mµ t¨ng ®é d·n c¸ch gi÷a c¸c bËc ®Ó t¹o ®éng lùc kÝch thÝch ng­êi lao ®éng n©ng bËc l­¬ng. NhÊt lµ trong c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ n­íc ngoµi, ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh râ rµng vÒ giíi h¹n tèi thiÓu cña ®é d·n c¸ch gi÷a c¸c bËc l­¬ng, tuy ®Ó hä tù lËp nªn hÖ thèng thang b¶ng l­¬ng nh­ng ph¶i n»m trong khu«n khæ sù qui ®Þnh cña nhµ n­íc. Ngoµi ra, khi xÐt ®iÒu kiÖn n©ng bËc, kh«ng nªn cøng nh¾c tu©n theo qui ®Þnh vÒ thêi gian ®­îc xÐt n©ng bËc mµ nªn c¨n cø vµo kh¶ n¨ng, kinh nghiÖm vµ thµnh tÝch cña ng­êi lao ®éng mµ n©ng bËc, ®iÒu nµy cã t¸c ®éng lín ®Õn ng­êi lao ®éng n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n ®Ó n©ng bËc lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. d) ViÖc ®ãng vµ h­ëng BHXH, BHYT theo hÖ sè møc l­¬ng ®­îc xÕp theo nghÞ ®Þnh 26/CP ngµy 23/5/1993 cña ChÝnh phñ vµ møc l­¬ng tèi thiÓu 180.000®./th¸ng. e) §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng. C¨n cø vµo ®Þnh møc lao ®éng vµ c¸c th«ng sè tiÒn l­¬ng do nhµ n­íc qui ®Þnh, c¸c doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tæng hîp chËm nhÊt vµo quÝ I n¨m kÕ ho¹ch vµ tr×nh c¸c c¬ quan chøc n¨ng thÈm ®Þnh, phª duyÖt theo ph©n cÊp qu¶n lý nh­ sau: - Bé Lao ®éng Th­¬ng binh vµ X· héi qu¶n lý, giao ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ®èi víi doanh nghiÖp h¹ng ®Æc biÖt theo quyÕt ®Þnh sè 185/TTg ngµy 28/3/1996 cña Thñ t­íng chÝnh phñ. - Bé qu¶n lý ngµnh, lÜnh vùc giao ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cho c¸c doanh nghiÖp thuéc quyÒn qu¶n lý. - Së Lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng qu¶n lý giao ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cho c¸c doanh nghiÖp ®Þa ph­¬ng theo ph©n cÊp qu¶n lý vµ c¸c c«ng ty cæ phÇn cã trªn 50% vèn do c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc ®ãng gãp, ®ãng trªn ®Þa bµn ®Þa ph­¬ng. Tr­êng hîp c¸c doanh nghiÖp ch­a x©y dùng ®Þnh møc lao ®éng vµ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng hoÆc ch­a ®­îc xÐt duyÖt ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng theo ph©n cÊp qu¶n lý th× quÜ l­¬ng chØ ®­îc quyÕt to¸n theo tæng sè lao ®éng thùc tÕ sö dông víi hÖ sè møc l­¬ng b×nh qu©n do c¬ quan qu¶n lý quyÕt ®Þnh theo møc l­¬ng tèi thiÓu 180.000®/th¸ng. - Hµng n¨m c¸c Bé, ngµnh, Së Lao ®éng th­¬ng binh vµ X· héi tØnh, thµnh phè trùc thuéc TW cã tr¸ch nhiÖm b¸o c¸o vÒ Bé lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi kÕt qu¶ ®¨ng ký vµ qu¶n lý ®Þnh møc lao ®éng, ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ®­îc duyÖt vµ t×nh h×nh tiÒn l­¬ng, thu nhËp cña c¸c doanh nghiÖp thuéc quyÒn qu¶n lý. g) C¨n cø quÜ tiÒn l­¬ng theo ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ®­îc giao, H§QT (®èi víi doanh nghiÖp cã H§QT) hoÆc gi¸m ®èc doanh nghiÖp x¸c ®Þnh quÜ tiÒn l­¬ng cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn vµ sau khi ®­îc tham kh¶o ý kiÕn cña Ban chÊp hµnh c«ng ®oµn, H§QT, gi¸m ®èc doanh nghiÖp ban hµnh qui chÕ tr¶ l­¬ng g¾n víi n¨ng suÊt, chÊt l­îng, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Qui chÕ nµy ph¶i thÓ hiÖn ®óng nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng, khuyÕn khÝch nh÷ng lao ®éng cã tµi n¨ng thùc sù, ®ãng gãp nhiÒu cho hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. TiÒn l­¬ng vµ thu nhËp thùc nhËn hµng th¸ng cña ng­êi lao ®éng ®­îc ghi ®Çy ®ñ trong sæ l­¬ng cu¶ doanh nghiÖp theo qui ®Þnh vµ h­íng dÉn cña Bé lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi. 2. QuÜ khen th­ëng vµ quÜ phóc lîi cña doanh nghiÖp ®­îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh t¹i kho¶n 4 vµ 5 ®iÒu 33. Quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh, vµ h¹ch to¸n kinh doanh ®èi víi doanh nghiÖp Nhµ n­íc ban hµnh kÌm theo nghÞ ®Þnh sè 59/CP ngµy 3/10/1996 cña ChÝnh phñ. 3. C¸c c¸n bé qu¶n lý ngµnh, lÜnh vùc, c¸c Së Lao ®éng - Th­¬ng binh vµ x· héi, c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc tæ chøc l¹i vµ cñng cè hÖ thèng lµm c«ng t¸c lao ®éng tiÒn l­¬ng nh»m thùc hiÖn ®Çy ®ñ nhiÖm vô, yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý theo luËt ®Þnh, thùc hiÖn viÖc x©y dùng ®Þnh møc tæ chøc vµ ph©n c«ng lao ®éng, x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng vµ ph©n phèi tiÒn l­¬ng g¾n víi n¨ng suÊt, chÊt l­îng, hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n ng­êi lao ®éng theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. 4. C¸c doanh nghiÖp khi b¸o c¸o quyÕt to¸n tµi chÝnh hµng n¨m, ®ång thêi, kÌm göi b¸o c¸o quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn theo quyÕt to¸n cña doanh nghiÖp cho c¬ quan giao ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng. TiÒn l­¬ng lµ vÊn ®Ò phøc t¹p nh­ng cã tÇm quan träng trong s¶n xuÊt kinh doanh, qu¸ tr×nh thùc hiÖn còng lµ qu¸ tr×nh hoµn thiÖn chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng mét c¸ch hîp lý, v× vËy c¸c bé ngµnh, ®Þa ph­¬ng vµ c¸c doanh nghiÖp trªn c¬ së c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh cña ChÝnh phñ vµ h­íng dÉn thùc hiÖn cña Bé lao ®éng th­¬ng binh vµ x· héi, tæ chøc qu¸n triÖt, h­íng dÉn ®Õn c¸c ®¬n vÞ c¬ së hiÓu ®óng, ®Çy ®ñ vµ thùc hiÖn theo qui ®Þnh cña nhµ n­íc, ®ång thêi ph¶n ¸nh nh÷ng khã kh¨n, v­íng m¾c ®Ó cïng nghiªn cøu gi¶i quyÕt . KÕt luËn Bµi nµy viÕt vÒ ®Ò tµi: “TiÒn l­¬ng thu nhËp vµ t¸c ®éng cña nã ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng hiÖn nay ë ViÖt Nam”. Cã rÊt nhiÒu vÊn ®Ò tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp t¸c ®éng ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng nh­ng do giíi h¹n cña bµi viÕt lµ mét ®Ò ¸n nªn em chØ ®i s©u nghiªn cøu nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n, râ rµng dÔ thÊy cña tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp cã quan hÖ víi n¨ng suÊt lao ®éng. Víi kiÕn thøc cã h¹n vµ yªu cÇu cña ®Ò tµi, bµi viÕt kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, em rÊt mong ®­îc c« gi¸o bæ sung vµ h­íng dÉn. Em xin c¶m ¬n sù chØ b¶o, h­íng dÉn tËn t×nh cña c« gi¸o tõ khi em lµm ®Ò c­¬ng s¬ bé cho ®Õn khi hoµn chØnh bµi viÕt nµy. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh “ Kinh tÕ lao ®éng” tËp I, II - tr­êng §¹i häc KTQD - NXB Gi¸o dôc n¨m 1995. 2. Vc - 10409 - 10492/92: Ph©n phèi thu nhËp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 3. T¹p chÝ lao ®éng vµ x· héi sè th¸ng 10/1999; 11/1999 vµ 2/2000. 4. Th«ng t­ 11/L§TBXH ngµy 19/4/1995 5. Tµi liÖu m«n häc chuyªn ®Ò. 6. NghÞ ®Þnh 28/CP ngµy 26/3/1997 7. §æi míi c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch qu¶n lý lao ®éng tiÒn l­¬ng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ë ViÖt Nam. PGS - TS Tèng V¨n §­êng - NXB ChÝnh trÞ Quèc gia - Hµ Néi 1995. 8. QuyÕt ®Þnh 708/1999/Q§/L§TBXH ngµy 15/6/1999. 9. QuyÕt ®Þnh 385/L§TBXH - Q§ ngµy 1/4/1996. 10. Trao ®æi vµ nghiªn cøu th¸ng 6 n¨m 1997.