Đề tài Tìm hiểu các di tích lịch sử văn hóa tiêu biểu của tỉnh Quảng Ninh phục vụ khai thác phát triển du lịch

Þ tr­êng Trung Quèc, ch­a ®ñ n¨ng lùc v­¬n tíi c¸c thÞ tr­êng Hµn Quèc, NhËt B¶n, Ch©u ¢u… S¶n phÈm du lÞch, ch­¬ng tr×nh tour tuyÕn cßn ®¬n ®iÖu, kÐm hÊp dÉn, ®©y lµ mét trong nh÷ng th¸ch thøc lín ®èi víi du lÞch Qu¶ng Ninh. N¨ng lùc, hiÖu qu¶ qu¶n lý nhµ n­íc vÒ du lÞch ch­a theo kÞp yªu cÇu, mét sè vÊn ®Ò chËm ph¸t hiÖn, nghiªn cøu ch­a s©u, ch­a kÞp thêi ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p kh¾c phôc ( bÊt cËp trong ho¹t ®éng l÷ hµnh kh¸ch Trung Quèc sö dông hé chiÕu; kh¸ch du lÞch ViÖt nam sö dông giÊy th«ng hµnh,…). C«ng t¸c qu¶ng b¸, xóc tiÕn du lÞch cßn yÕu, ch­a theo kÞp sù ph¸t triÓn cña ngµnh còng nh­ h×nh ¶nh cña vÞnh H¹ Long, h¹n chÕ ®Õn c«ng t¸c vËn ®éng b×nh chän ( KÕt hîp qu¶ng b¸ vµ vËn ®éng b×nh chän ch­a hiÖu qu¶). Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i - Vai trß vµ ho¹t ®éng cña Ban chØ ®¹o nhµ n­íc vÒ du lÞch ch­a ®­îc ®Ò cao; nhËn thøc vÒ vai trß quan träng cña ngµnh kinh tÕ du lÞch cã lóc, cã n¬i cßn h¹n chÕ. - C«ng t¸c kiÓm tra, phèi kÕt hîp qu¶n lý cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vÒ du lÞch ch­a toµn diÖn, ch­a chÆt chÏ, ch­a theo kÞp víi thùc tÕ ph¸t sinh. - Doanh nghiÖp kh«ng tù gi¸c chÊp hµnh ®óng quy ®Þnh cña nhµ n­íc ®èi víi ngµnh nghÒ kinh doanh. PhÇn lín t­ t­ëng kinh doanh mang tÝnh chép dùt v× lîi Ých côc bé tríc m¾t; thiÕu tÝnh chuyªn nghiÖp vµ tÇm nh×n l©u dµi. - C¬ chÕ qu¶n lý cã liªn quan ®Õn kh¸ch du lÞch cña c¸c bé ngµnh cã nh÷ng ®iÓm ch­a thèng nhÊt, cßn mang tÝnh chÊt riªng biÖt cña ngµnh. - §èi víi ho¹t ®éng l÷ hµnh, cã nhiÒu doanh nghiÖp tØnh ngoµi nªn ¶nh h­ëng lín ®Õn c«ng t¸c kiÓm tra gi¸m s¸t. - ViÖc phèi hîp gi÷a c¬ quan qu¶n lý cña ta vµ cña phÝa Trung Quèc ch­a chÆt chÏ, hiÖu qu¶ ch­a cao; ch­a kÞp thêi th¸o gì nh÷ng v­íng m¾c, phèi kÕt hîp ch­a cao. 3.2. Thùc tr¹ng khai th¸c c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa tØnh Qu¶ng Ninh Trªn ®Þa bµn tØnh Qu¶ng Ninh cã rÊt nhiÒu di tÝch lÞch sö v¨n hãa, ®Æc biÖt trong ®ã cã c¸c di tÝch ®· ®­îc xÕp h¹ng di tÝch lÞch sö v¨n hãa cÊp quèc gia. Tuy nhiªn chØ míi cã mét sè di tÝch ®· vµ ®ang ®­îc ®­a vµo khai th¸c phôc vô cho ho¹t ®éng du lÞch. Du lÞch Qu¶ng Ninh míi chØ tËp trung ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh du lÞch tù nhiªn, du lÞch biÓn, du lÞch tham quan… mµ ch­a chó träng ph¸t triÓn lo¹i h×nh du lÞch v¨n hãa. Th«ng qua kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch Qu¶ng Ninh trong 3 quý ®Çu n¨m 2007, ta cã thÓ ®¸nh gi¸ ®ù¬c phÇn nµo thùc tr¹ng phat triÓn du lÞch ë c¸c ®iÓm di tÝch lÞch sö v¨n hãa trong tØnh nh­ sau: Lù¬ng kh¸ch tham quan c¸c ®iÓm di tÝch lÞch sö v¨n hãa trªn ®Þa bµn tØnh chñ yÕu lµ vµo c¸c th¸ng ®Çu n¨m theo ©m lÞch- ®­îc gäi lµ mïa lÔ héi. Cßn vµo c¸c th¸ng cßn l¹i th× l­îng kh¸ch du lÞch ®Õn c¸c ®iÓm di tÝch nµy lµ rÊt Ýt. §iÒu ®ã thÓ hiÖn râ nÐt tÝnh thêi vô trong du lÞch t¹i c¸c ®iÓm di tÝch lÞch sö v¨n hãa tØnh Qu¶ng Ninh. Doanh thu ®¹t ®­îc còng rÊt thÊp, chñ yÕu lµ ë ®Òn Cöa ¤ng, khu di tÝch Yªn Tö, cßn ë di tÝch lÞch sö B¹ch §»ng, ®Òn An Sinh vµ l¨ng mé nhµ TrÇn cïng c¸c di tÝch trong tØnh cßn qu¸ Ýt, v× c¸c ®iÓm nµy ch­a cã nhiªu c«ng ty du lÞch ®­a vµo ch­¬ng tr×nh cña c¸c tour du lÞch. HoÆc nÕu cã ®­a vµo còng th­êng lµ qu¸ Ýt vÒ sè l­îng vµ thêi gian l­u l¹i víi c¸c ®iÓm ®ã lµ kh«ng dµi, th­êng th× chØ ë l¹i trong mét buæi hoÆc nhiÒu th× mét ngµy. V× vËy, du kh¸ch Ýt cã thêi gian ®­îc ë l¹i ®Ó t×m hiÓu kü c¸c vÊn ®Ò vÒ lÞch sö, kiÕn tróc, v¨n hãa… cña c¸c di tÝch lÞch sö. C«ng t¸c qu¶n lý ë c¸c ®iÓm di tÝch lÞch sö vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp. Trong nh÷ng ngµy ®«ng kh¸ch, nhiÒu hµng qu¸n ®ua nhau mäc ra, lÊn c¶ ra ®­êng khiÕn cho viÖc ®i l¹i cña kh¸ch du lÞch rÊt khã kh¨n. V× ch¹y theo lîi nhuËn mµ nhiÒu qu¸n kh«ng quan t©m ®Õn chÊt l­îng dÞch vô, ®Æc biÖt lµ vÊn ®Ò an toµn thùc phÈm. C¸c c¬ quan qu¶n lý khu di tÝch kh«ng qu¶n lý chÆt chÏ, nªn t×nh tr¹ng mÊy c¾p mãc tói, ¨n xin, cê b¹c ®á ®en diÔn ra th­êng xuyªn lµm cho du kh¸ch rÊt bÊt b×nh vµ lµm gi¶m ®i tÝnh linh thiªng cña nh­ng n¬i nµy. C¸c di tÝch bÞ xuèng cÊp mµ kh«ng cã sù ®Çu t­ t«n t¹o, m«i tr­êng ë nhiÒu n¬i vÞ « nhiÔm mµ kh«ng cã biÖn ph¸p nµo kh¾c phôc. C¸c di tÝch lÞch sö, kiÕn trøc nghÖ thuËt hÇu hÕt cã kÕt cÊu lµ gç, ®­îc x©y dùng b»ng vËt liÖu cã ®é bÒn v÷ng kh«ng cao nh­ hÖ thèng ®×nh chïa, nhµ ë, ®Òn thê… do cã tuæi thä ®· l©u, víi nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau nh­ t¸c ®éng cña thiªn nhiªn, qu¶n lý cña con ng­êi vµ kh«ng ®­îc tu bæ trong thêi kú chiÕn tranh vµ thêi bao cÊp nªn ®ang ®øng tr­íc t×nh tr¹ng cùc kú nguy hiÓm cã nguy c¬ sôp ®æ bÊt cø lóc nµo, kh«ng nh÷ng lµm biÕn d¹ng di tÝch mµ cã thÓ g©y nguy hiÓm ®Õn tÝnh m¹ng cña kh¸ch tham quan. C«ng t¸c qu¶ng b¸ tuyªn truyÒn, giíi thiÖu vÒ ®iÓm di tÝch ch­a ®­îc n©ng cao chó träng. Muèn ph¸t triÓn du lÞch v¨n hãa t¹o sù chuyÓn biÕn s©u s¾c vÒ nhËn thøc trong quÇn chóng nh©n d©n. Do vËy ngµnh du lÞch cÇn ph¶i tæ chøc th­êng xuyªn c¸c cuéc thi t×m hiÓu vÒ du lÞch cho mçi ng­ßi d©n nhËn thøc ®óng vÒ sù ph¸t triÓn du lÞch, l«i cuèn mäi ng­êi tham gia vµo dßng du lÞch gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn cña du lÞch v¨n hãa HiÖn nay, ë nhiÒu ®iÓm di tÝch lÞch sö v¨n hãa trong tØnh ®· ®­îc ®Çu t­ t«n t¹o l¹i c¬ së h¹ tÇng, ®­êng x¸ ®· ®­îc ®Çu t­ n©ng cÊp. Khu di tÝch ®Òn Cöa ¤ng ®¸ ®­îc ®Çu t­ söa sang vµ x©y dùng l¹i khang trang nh­ cæng Tam quan, ®Òn H¹, ®Òn Trung, ®Òn Th­îng. N¨m 2004 con ®­êng vµo b·i cäc B¹ch §»ng ®· ®­îc tu söa x©y dùng míi, gióp cho viÖc ®i l¹i tham quan cña du kh¸ch ®­îc thuËn lîi. Còng trong n¨m 2004. ®o¹n ®­êng h¬n 18km tõ ®­êng 18A vµo ®Õn bÕn xe chïa Gi¶i Oan, khu di tÝch danh th¾ng Yªn Tö còng ®­îc ®­a vµo sö dông. Ch­¬ng 4 . §Ò xuÊt t¨ng c­êng hiÖu qu¶ khai th¸c cho du lÞch vµ b¶o tån c¸c di tÝch cña tØnh Qu¶ng Ninh Khu di tÝch lÞch sö chiÕn th¾ng B¹ch §»ng, huyÖn Yªn H­ng- n¬i ghi dÊu chiÕn c«ng vÜ ®¹i cña qu©n d©n nhµ TrÇn trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m l­îc Nguyªn M«ng ë thÕ kû 13; Khu di tÝch lÞch sö v¨n hãa ®Òn, miÕu vµ l¨ng mé c¸c vua TrÇn ë §«ng TriÒu- vïng ®Êt linh thiªng, n¬i cã nh÷ng c«ng tr×nh ®Òn chïa l¨ng miÕu cæ kÝnh ®­îc c¸c vua nhµ TrÇn chän lµm n¬i an nghØ vÜnh h»ng cña c¸c tiªn ®Õ; Khu di tÝch danh th¾ng Yªn Tö, thÞ x· U«ng BÝ, næi tiÕng cña n­íc ta- n¬i ®øc PhËt tæ TrÇn Nh©n T«ng tu hµnh ®¾c ®¹o vµ s¸ng lËp nªn ThiÒn ph¸I Tróc L©m, mét trong nh÷ng trung t©m v¨n hãa lín cña nÒn v¨n minh §¹i ViÖt; Khu di tÝch lÞch sö Th­¬ng c¶ng V©n §ån, huyÖn V©n §ån- mét trung t©m th­¬ng m¹i cã quy m« lín, mét khu vùc cã vÞ trÝ qu©n sù chiÕn l­îc g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh ®Êu tranh b¶o vÖ Tæ quèc vµ x©y dùng ®Êt n­íc cña d©n téc ta trong lÞch sö. Nh÷ng khu di tÝch nµy lµ nh÷ng ®Þa danh linh thiªng n»m trªn ®Þa bµn tØnh Qu¶ng Ninh, lµ yÕu tè cèt lâi bªn trong gãp phÇn t¹o nªn søc m¹nh tiÒm n¨ng, bÒn v÷ng vµ b¶n lÜnh cña d©n téc, lµ nÐt riªng ®éc ®¸o cña v¨n hãa ViÖt Nam. 4.1. B¶o tån c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa th«ng qua ho¹t ®éng du lÞch B¶o tån c¸c di tÝch lÝch sö v¨n hsoa lµ tr¸ch nhiÖm cña ¸c c¬ quan h÷u quan nh­: Së V¨n hãa- ThÓ thao- Du lÞch, B¶o tµng tØnh, Ban qu¶n lý c¸c di tÝch…, nh»m gi÷ g×n nh÷ng gi¸ trÞ ®Æc s¾c cña tõng di tÝch lÞch sö v¨n hãa cho c¸c thÕ hÖ mai sau. B¶o tån c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hsoa còng lµ môc ®Ých cña nh÷ng ng­êi d©n, gãp phÇn b¶o vÖ c¸c di tÝch, ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu t©m linh cña mçi c¸ nh©n. Quang träng h¬n n÷a, b¶o tån c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa cßn lµ môc ®Ých cña nh÷ng ng­êi lµm du lÞch, tho¶ m·n nhu cÇu thu hót kh¸ch du lÞch ®Õn víi c¸c di tÝch l©u h¬n, t¨ng doanh thu cho ngµnh du lÞch. Du lÞch v¨n hãa liªn quan chÆt chÏ víi c¸c tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n, trogn ®ã cã cac di tÝch lÞch sö v¨n hãa. V× vËy, nÕu sù ph¸t triÓn cña du lÞch kh«ng dùa trªn nh÷ng nguyªn t¾c bÒn v÷ng th× sÏ g©y tæn h¹i rÊt lín ®Õn nguån tµi nguyªn, dÉn tíi sù suy gi¶m nguån lùc, kÐo theo sù suy gi¶m cña ph¸t triÓn du lÞch. V× vËy, khai th¸c sö dông c¸c tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n nãi chung vµ c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa nãi riªng mét c¸ch hîp lý lµ nguyªn t¾c quan träng hµng ®Çu ®¶m b¶o cho viÖc kinh doanh ph¸t triÓn l©u dµi. NÕu c¸c tµi nguyªn du lÞch ®­îc khai th¸c mét c¸ch hîp lý, ®¶m b¶o qu¸ tr×nh tù duy tr×, hoÆc tù bæ sung ®­îc diÔn ra mét c¸ch tù nhiªn hoÆc thuËn lîi h¬n do cã sù t¸c ®éng cña con ng­êi th«ng qua viÖc ®Çu t­ t«n t¹o, th× sù tån t¹i cña c¸c tµi nguyªn ®ã sÏ l©u dµi, sÏ ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn cña nhiÒu thÕ hÖ. Qu¶ng Ninh cã mét hÖ thèng di tÝch lÞch sö v¨n hãa phong phó vµ ®a d¹ng, cã thÓ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña nhiÒu ®èi t­îng kh¸ch du lÞch. Hµng n¨m, Qu¶ng Ninh ®ãn mét l­îng kh¸ch kh¸ lín. Tuy nhiªn, phÇn lín l¹i lµ kh¸ch ®Õn víi di s¶n thiªn nhiªn thÕ giíi VÞnh H¹ Long, khu du lÞch quèc tÕ TuÇn Ch©u… Nh­ng kh«ng cã nghÜa kh¸ch ®Õn tham quan c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa, tham dù c¸c lÔ héi truyÒn thèng sÏ Ýt ®i, thËm chÝ cßn ®em l¹i 1 nguån thu kh¸ lín cho ngµnh du lÞch Qu¶ng Ninh. Nh­ng nguån thu ®ã chñ yÕu ®­îc trÝch ra ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch Nhµ n­íc, cßn viÖc ®Çu t­ kinh phÝ tõ ngµnh du lÞch Qu¶ng Ninh vµo c«ng t¸c b¶o tån, t«n t¹o, tu bæ c¸c di tÝch lµ ch­a nhiÒu. HiÖn nay, viÖc b¶o tån c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa Qu¶ng Ninh lµ do c¸c c¬ quan ban ngµnh liªn quan ®¶m nhiÖm, mét phÇn lµ do nh©n d©n ®ãng gãp ®Ó tu bæ, t«n t¹o, cßn ngµnh du lÞch th× ch­a cã ®ãng gãp g× nhiÒu. V× vËy, cÇn cã nh÷ng kÕ ho¹ch cô thÓ trong viÖc huy ®éng nguån kinh phÝ tõ ho¹t ®éng du lÞch ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c b¶o tån, t«n t¹o c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa trªn ®¹i bµn tØnh. Cã b¶o tån c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa th× ngµnh du lÞch Qu¶ng Ninh míi cã c¬ héi më réng, ph¸t triÓn vµ ngµy cµng ®a d¹ng. Qua mét sè vÝ dô cô thÓ ta cã thÓ thÊy r»ng ngµnh du lÞch Qu¶ng Ninh muèn thu hót kh¸ch du lÞch ®Õn víi c¸c di tÝch ®«ng h¬n th× kh«ng cßn c¸ch nµo tèt h¬n lµ tham gia ®ãng gãp kinh phÝ, ý t­ëng ®Ó phôc håi, b¶o tån c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa trªn ®Þa bµn toµn tØnh. Cã nh­ vËy th× ngµnh du lÞch míi cã thu nhËp tõ c¸c di tÝch, vµ tõ nguån thu nhËp Êy, ®ãng gãp trë l¹i cho c«ng t¸c b¶o tån. Lµm ®­îc viÖc nµy, lµ cïng mét lóc ngµnh du lÞch Qu¶ng Ninh ®· gãp phÇn thóc ®Èy cho ho¹t ®éng cña m×nh ph¸t triÓn, vµ ®ãng gãp vµo c«ng t¸c tu bæ t«n t¹o c¸c di tÝch, gãp phÇn lµm ®a d¹ng hãa s¶n phÈm du lÞch, thu hót kh¸ch du lÞch ®Õn víi tØnh Qu¶ng Ninh nhiÒu h¬n n÷a. Tuy nhiªn, cã mét ®iÒu ®¸ng chó ý n÷a lµ hiÖn nay vÉn cßn nh÷ng quan niÖm Êu trÜ trong c«ng t¸c b¶o tån, t«n t¹o c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa v× môc ®Ých du lÞch. ThËt sai lÇm khi nghÜ r»ng cÇn ph¶i tu bæ di tÝch sao cho nhanh, ®Ñp, cho thËt rùc rì ®Ó thu hót kh¸ch du lÞch. Quan niÖm ®ã ®· ®Èy c«ng t¸c b¶o tån ®i sai nh­ng nguyªn t¾c c¬ b¶n trong ho¹t ®éng cña c«ng t¸c nµy, nhiÒu n¬i ®· lµm sai lÖch di tÝch, lµm ph­¬ng h¹i ®Õn c¸c gi¸ trÞ thùc cña c¸c di tÝch. Nh­ vËy, thay v× cøu vít c¸c di tÝch, chóng ta ®· gãp phÇn lµm chóng r¬i vµo t×nh tr¹ng kh«ng thÓ cøu vít ®­îc n÷a. Theo cuèn “H¶i D­¬ng di tÝch vµ danh th¾ng” cña T¨ng B¸ Hoµnh : “N¨m 1998, t¹i mét héi nghÞ do ngµnh b¶o tµng tæ chøc, gi¸o s­ sö häc Hµ V¨n TÊn ®· viÕt 1 c©u thËt chÝ lý :NhiÒu di tÝch cã thÓ cøu vít ®­îc nÕu chóng ta cho chóng yªn, kh«ng can thiÖp ®Õn chóng”. §óng vËy, nÕu ë ®©u ch­a héi ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó t«n t¹o, tu söa th× tèt nhÊt nªn gi÷ nguyªn hiÖn tr¹ng. Kh«ng nªn chØ v× môc ®Ých kinh tÕ, v× muèn nhanh chãng khai th¸c phôc vô du lÞch mµ kh«ng lµm ®óng quy c¸ch, ®Ó råi kh«ng thÓt cøu ch÷a ®­îc n÷a. Kh¸ch du lÞch ngµy nay, kÓ c¶ kh¸ch du lÞch néi ®Þa ®· cã tr×nh ®é häc vÊn kh¸ tèt, hä biÕt ®¸nh gi¸ vµ thÝch th­ëng thøc nh÷ng gi¸ trÝ v¨n hãa ch©n x¸c h¬n lµ nh÷ng g× nguþ t¹o. VÊn ®Ò lµ ph¶i biÕt qu¶n lý xóc tiÕn du lÞch ®óng c¸ch th× sÏ t¹o nªn nh÷ng s¶n phÈm du lÞch hÊp dÉn. §iÒu ®ã còng kh«ng cã nghÜa lµ bÊt k× mét c«ng tr×nh nµo chóng ta còng kh«ng ®­îc trung tu, t«n t¹o, x©y dùng bæ sung. §iÒu cèt yÕu lµ lµm sao b¶o vÖ ®­îc gi¸ trÞ v¨n hãa lÞch sö ch©n x¸c cña di tÝch. Thùc tÕ ®· kh«ng Ýt nh÷ng tr­êng hîp lîi dông nh÷ng ho¹t ®éng du lÞch ®Ó kinh doanh, kiÕm lîi, kh«ng cã ý thøc khai th¸c c¸c gi¸ trÞ tinh thÇn, thÈm mü, v¨n hãa ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña du lÞch, thËm chÝ lµ mÐo mã lµm mÊt ®i c¸c gi¸ trÞ, vÎ ®Ñp cña c¸c di tÝch. VÝ dô nh­ LÔ héi Yªn Tö, hay LÔ héi ®Òn Cöa ¤ng, cã hµng triÖu ng­êi ®Õn víi lÔ héi, víi di tÝch, nh­ng gÇn nh­ kh«ng mÊy ai quan t©m ®Õn viÖc giíi thiÖu vÒ lÞch sö, nh÷ng nÐt ®Æc tr­ng vÒ kiÕn tróc, mý thuËt…hay nh÷ng c©u chuyÖn huyÒn tho¹i g¾n liÒn víi c¸c nh©n vËt lÞch sö nh­ Tróc L©m tam tæ (TrÇn Nh©n T«ng, HuyÒn Quang, Ph¸p Loa), TrÇn Quèc T¶ng…víi nh÷ng chiÕn c«ng b¶o vÖ ®Êt n­íc… mµ hä chØ lo chen chóc, dÉm ®¹p, sî mÊt c¾p víi môc ®Ých cao nhÊt lµ cÇu tµi cÇu léc. Nh÷ng ng­êi tæ chøc qu¶n lý th× chØ lo b¸n hµng nhiÒu, gi÷ ®­îc nhiÒu xe c¸c lo¹i…nh»m môc ®Ých thu lîi. Nh­ vËy, c¶ ng­êi lµm du lÞch lÉn ng­êi ng­êi ®i du lÞch ®Òu hiÓu lÇm, hiÓu sai vÒ viÖc ®i ®Õn c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa. ChÝnh v× nhËn thøc sai lÖch ®ã mµ c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa ®· dÇn mÊt ®i gi¸ trÞ ®Æc s¾c vèn cã cña m×nh. VËy ®Ó tr¸nh c¸c t¸c ®éng tiªu cùc nµy, ngµnh du lÞch cÇn ph¶i cã c¸c ph­¬ng ¸n gióp cho kh¸ch du lÞch nh×n nhËn c¸c gi¸ trÞ di tÝch mét c¸ch ®óng ®¾n, gãp phÇn b¶o tån nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa. Cã b¶o tån ®­îc c¸c gi¸ trÞ ®ã, kh¸ch du lÞch cã hiÓu ®óng c¸c gi¸ trÞ cña viÖc ®Õn c¸c du lÞch t¹i c¸c di tÝch th× ho¹t ®éng du lÞch míi cã thÓ ph¸t triÓn l©u dµi vµ bÒn v÷ng ®­îc. C¨n nguyªn gèc g¸c thùc chÊt cña c¸c tiªu cùc trªn lµ sù nhËn thøc ch­a ®Çt ®ñ cña chóng ta vÒ vai trß, ý nghÜa cña c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa, bëi v× di tÝch vÞ trÝ cña mét lo¹i hµng hãa ®Æc biÖt, gi¸ trÞ cña lo¹i hµng hãa nµy lµ ë néi dung v¨n hãa tinh thÇn, b¶n s¾c d©n téc mµ nã chøac ®ùng. V× vËy, khai th¸c thÕ nµo ®Ó ng­êi mua thÊy cÇn mua c¸i ®ã, vµ qua ®ã hä nhËn ®­îc mét c¸ch nh×n, mét thÞ hiÕu ®óng ®¾n, chø kh«ng ph¶i b¾t ch­íc kiÓu d¸ng th« tôc ®Ó khai th¸c phôc vô du lÞch b»ng bÊt cø gi¸ nµo, coi c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa, kiÕn tróc, c¸c danh lam th¾ng c¶nh còng nh­ lµ “cña trêi cho”, ho¹t ®éng ®­¬ng nhiªn ®­îc khai th¸c, vµ chØ cã khai th¸c ®Ó thu lêi mµ th«i. Ng­êi ta chØ cã viÖc ®­a c¸c ®oµn tham quan ®Õn råi ®i, viÖc b¶o tån, tu bæ, t«n t¹o c¸c di tÝch lµ tr¸ch nhiÖm cña ngµnh kh¸c, kh«ng ph¶i ngµnh du lÞch, dÉn ®Õn t×nh tr¹ng “ng­êi ng­êi, ngµnh ngµnh” khai th¸c nh­ng cè t×nh t¸i t¹o ®Çu t­ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng m«i tr­êng bÞ suy tho¸i. Ngay c¶ nh÷ng di tÝch ®­îc xÕp h¹ng ®Æc biÖt quan träng cña tØnh nh­ Khu di tÝch Yªn Tö, chïa Long Tiªn…còng ch­a ®­îc t«n t¹o, tu bæ ®óng víi tÇm cì vµ gi¸ trÞ cña nã. HÇu nh­ nh÷ng hiÖn vËt cæ t¹i mét sè di tÝch còng ®ang bÞ xuèng cÊp, nÕu kh«ng cã sù can thiÖp kÞp thêi th× rÊt cã thÓ ngµnh du lÞch Qu¶ng Ninh sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n v× nh÷ng hiÖn vËt ®ã rÊt quan träng ®èi víi 1 bµi thuyÕt minh vÒ ®iÓm di tÝch ®ã, thiÕu nã, bµi thuyÕt minh chØ lµ nh÷ng lêi nãi xu«ng, thiÕu thuyÕt phôc vµ hÊp dÉn, g©y ¶nh h­ëng ®Õn c¸c tour du lÞch vÒ víi c¸c di tÝch ®ã. V× vËy ngµnh du lÞch Qu¶ng Ninh cÇn ®ãng gãp kinh phÝ ®Ó b¶o tån c¸c hiÖn vËt, c¸c di tÝch ®Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng du lÞch diÔn ra 1 c¸ch su«n sÎ. B¶o tån c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa th«ng qua ho¹t ®éng du lÞch lµ ph­¬ng thøc b¶o tån h÷u hiÖu nhÊt. V× xÐt cho cïng ngµnh du lÞch Qu¶ng Ninh, mÆc dï tËp trung vµo tµi nguyªn du lÞch tù nhiªn, nh­ng còng phô thuéc kh«ng nhá vµo c¸c tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n vµ trong ®ã cã c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa. Ngµnh du lÞch Qu¶ng Ninh muèn ph¸t triÓn ngµy cµng nhanh, hoµn thiÖn vµ bÒn v÷ng th× kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c lµ pahØ cïng víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng tham gia vµo c«ng t¸c b¶o tån c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa. §Èy m¹nh x· héi ho¸ ho¹t ®éng b¶o tån, t«n t¹o vµ ph¸t huy gi¸ trÞ nhiÒu mÆt cña di tÝch phôc vô ®¾c lùc cho ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ du lÞch. §Æc biÖt huy ®éng ®­îc sö ®ãng gãp cña toµn x· héi vµ tranh thñ nguån tµi trî quèc tÕ cho viÖc tu bæ t«n t¹o di tÝch. T¹o ®iÒu kiÖn nh»m ®­a quÇn chóng trë thµnh lùc l­îng võa trùc tiÕp tham gia b¶o vÖ, ph¸t huy t¸c dông di tÝch, võa trùc tiÕp ®­îc h­ëng thô thµnh qu¶ cña c¸c ho¹t ®éng ®ã. 4.2. KÐo dµi thêi gian tour du lÞch HiÖn nay, c¸c tour du lÞch cã ®iÓm ®Õn lµ c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa cña Qun¶g Ninh hÇu nh­ ch­a cã søc hÊp dÉn ®Ó thu hót kh¸ch du lÞch l©u h¬n. HÇu hÕt, l­îng kh¸ch ®Õn víi c¸c di tÝch trong ngµy, nªn kh«ng sö dông nhiÒu dÞch vô du lÞch t¹i c¸c ®iÓm ®Õn. §iÒu nµy g©y ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn thu nhËp cña ngµnh du lÞch, hiÖu qu¶ khai th¸c c¸c tour vÒ di tÝch ch­a cao. Nh­ vËy cÇn cã mét sè gi¶i ph¸p sao cho cã thÓ kÐo dµi thêi gian sö dông tour cña kh¸ch, gióp cho khc¸h cã c¬ héi ®­îc h­ëng thô nh÷ng gi¸ trÞ ®Æc s¾c cña tõng di tÝch, lµm sao ®Ó kh¸ch s½n sµng bá tiÒn thªm chi tiªu khi ®i du lÞch t¹i c¸c di tÝch. 4.2.1. §a d¹ng hãa s¶n phÈm du lÞch t¹i c¸c di tÝch HiÖn nay, s¶n phÈm du lÞch t¹i c¸c di tÝch cña Qu¶ng Ninh cßn ®¬n gi¶n, ®¬n ®iÖu, hÇu nh­ ch­a cã sù ®Çu t­. Kh¸ch du lÞch ®Õn víi di tÝch chñ yÕu lµ tham quan c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa s½n cã, sau ®ã hä cã qu¸ Ýt c¬ héi sö dông thªm 1 lo¹i h×nh s¶n phÈm du lich nµo kh¸c. Du kh¸ch ®Õn Qu¶ng Ninh tham quan di tÝch lÞch sö v¨n hãa hay lÔ héi kh«ng tiªu mua g× lµm kØ niÖm (sù tiªu pha cßn rÊt Ýt so víi møc ®é cÇn ph¶i tiªu). Trªn ®Þa bµn thÞ x· U«ng BÝ, ngoµi khu di tÝch danh th¾ng Yªn Tö cßn cã c¸c ®iÓm du lÞch míi lµ: Lùng Xanh, hang Son, hå Yªn Trung, cÇn cã sù liªn kÕt c¸c tuyÕn tham quan mét c¸ch hîp lý ®Ó cã sù phèi kÕt hîp c¸c lo¹i h×nh du lÞch: T«n gi¸o- Sinh th¸i- NghØ d­ìng trong còng nh­ ngoµi mïa du lÞch chÝnh. 4.2.2. Bæ sung h­íng dÉn viªn t¹i ®iÓm vµ n©ng cao chÊt l­îng h­íng dÉn t¹i c¸c di tÝch HiÖn nay, hÇu hÕt c¸c di tÝch trªn ®Þa bµn Qu¶ng Ninh ch­a cã h­íng dÉn ®iÓm. Nh­ vËy cÇn cã kÕ ho¹ch bæ sung, ®Ó cã thÓ h­íng dÉn kh¸ch du lÞch tham quan, t×m hiÓu di tÝch ®¹t hiÖu qu¶ tèt nhÊt. NÕu kh«ng cã h­íng dÉn viªn, kh¸ch du lÞch ®i tham quan cã thÓ sÏ bá qua nhiÒu chi tiÕt hÊp dÉn, nh÷ng nÐt kiÕn tróc, ®iªu kh¾c ®éc ®¸o cña tõng di tÝch vµ lµm cho kh¸ch du lich chãng nhµm ch¸n, kh«ng thÊy sù hÊp dÉn. VÝ dô nh­ ®Òn Cöa ¤ng (CÈm Ph¶) lµ ng«i ®Òn thiªng, hoµnh tr¸ng gÇn nh­ bËc nhÊt cña tØnh Qu¶ng Ninh nh­ng vÉn ch­a cã h­íng dÉn viªn t¹i ®iÓm, nªn khi kh¸ch du lÞch ®Õn ®©y, chØ cÇn ®i trong vßng 30 phót lµ ®· cã thÓ tham quan hÕt ng«i ®×nh. Nh­ vËy, nh÷ng m¶ng kiÕn tróc nghÖ thuËt ®iªu kh¾c ®Æc s¾c cña ng«i ®Òn ®· kh«ng ®­îc mÊy ai quan t©m, kh¸ch du lÞch chØ ®Õn víi môc ®Ých cÇu khÊn, lµm lÔ, cho nªn thêi gian ®i ®Õn khu di tÝch ng¾n vµ quan träng h¬n lµ kh¸ch du lÞch ®· hiÓu hiÓu sai vÒ môc ®Ých cña tour du lÞch. LÏ ra ®i du lÞch lµ ®Ó chiªm ng­ìng tham quan, t×m hiÓu nh÷ng gi¸ trÞ ®éc ®¸o cña di tÝch th× thay vµo ®ã l¹i lµ ®i lÔ b¸i, ®iÒu ®ã lµm mÊt ®i gi¸ trÞ vèn cã cña di tÝch. Hay thùc tÕ ë Yªn Tö còng ch­a cã bé phËn h­íng dÉn chuyªn nghiÖp, chØ chuyªn s©u vµo c«ng t¸c h­íng dÉn cho du kh¸ch. V× vËy viÖc ®Çu t­ cho nghiÖp vô h­íng dÉn ch­a ®ù¬c chó träng n©ng cao. Trong khi ë mét ®iÓm, mét khu du lÞch, nÕu h­íng dÉn viªn cã kiÕn søc ®Çy ®ñ vÒ lÞch sö v¨n hãa sÏ gióp hä thæi ®­îc "hån" vµo cho nh÷ng lêi giíi thiÖu, thuyÕt minh tr­íc kh¸ch du lÞch, t¹o ®­îc sù hÊp dÉn thÝch thó cho kh¸ch khi tham quan t×m hiÓu vÒ di tÝch Yªn Tö. TuyÕn ®­êng tham quan Yªn Tö t­¬ng ®èi dµi vµ vÊt v¶, chÝnh v× vËy cÇn chia thµnh tuyÕn ®Ó h­íng dÉn cho kh¸ch. Trong qu¸ tr×nh tham quan, h­íng dÉn, nÕu cã h­íng d·n viªn th× cã thÓ gióp kh¸ch tr¸nh nhµm ch¸n, tÎ nhËt ng­îc l¹i võa ®em l¹i cho du kh¸ch hiÓu biÕt vÒ nh÷ng sù tÝch, truyÒn thuyÕt n¬i ®©y, võa trùc tiÕp qu¶ng b¸, tiÕp thÞ víi du kh¸ch vÒ nh÷ng s¶n ph¶m du lÞch n¬i ®©y. Kh«ng chØ riªng ®Òn Cöa ¤ng mµ c¸c ®iÓm du lÞch lín kh¸c cña Qu¶ng Ninh nh­ ®×nh Phong Cèc, L¨ng mé c¸c vua nhµ TrÇn, chïa Long Tiªn…còng r¬I vµo t×nh tr¹ng t­¬ng tù cho nªn ho¹t ®éng khai th¸c du lÞch tõ c¸c di tÝch nµy ch­a ®¹t hiÖu qu¶ cao, l­îng kh¸ch ®Õn vµ vÒ trong ngµy rÊt lín nh­ng l­u tró l¹i th× ch­a nhiÒu. Nh­ vËy, cÇn ph¶i bæ sung h­íng dÉn viªn t¹i c¸c di tÝch cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn du lÞch nh­ trªn ®Ó kÐo dµi thêi gian tour, gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm du lÞch, thu hót kh¸ch du lÞch ngµy cµng ®«ng h¬n, t¨ng hiÖu qu¶ khai th¸c cho ngµnh du lÞch. §èi víi ®éi ngò h­íng dÉn viªn t¹i ®iÓm th× cÇn ph¶i ®­îc båi dìng n©ng cao, cô thÓ h¬n lµ cÇn cã chÝnh s¸ch ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc th«ng qua c¸c ch­¬ng tr×nh: §µo t¹o míi, §µo t¹o l¹i nguån nh©n lùc hiÖn cã, tuyÓn chän, tiÕp nhËn sinh viªn tèt nghiÖp chuyªn ngµnh, bæ sung ®éi ngò c¸n bé cã tr×nh ®é trung cÊp vµ ®¹i häc cã chuyªn m«n nghiÖp vô, rµ so¸t c¬ cÊu ®µo t¹o vµ ngµnh nghÒ cña ®éi ngò lao ®éng hiÖn cã, tõ ®ã ®Ò xuÊt kÕ ho¹ch, ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o, båi d­ìng cho tõng nhãm c¸n bé cô thÓ. KhuyÕn khÝch con em trong tØnh trë vÒ phôc vô quª h­¬ng sau khi ®· tãt nghiÖp c¸c tr­êng ®¹i häc, tr­êng nghiÖp vô vÒ du lÞch. Më réng hîp t¸c vÒ ®µo t¹o nguån nh©n lùc du lÞch víi c¸c c¬ së, tæ chøc ®µo t¹o trong n­íc vµ quèc tÕ, chó träng hîp t¸c víi c¸c tØnh b¹n trong viÖc ®µo t¹o chuyªn m«n nghiÖp vô h­íng dÉn du lÞch., nh»m n©ng cao chÊt l­îng h­íng dÉn, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm du lÞch, ®Ó thu hót kh¸ch vµ n©ng cao hiÖu qu¶ khai th¸c du lÞch. 4.2.3. Liªn kÕt c¸c tuyÕn ®iÓm du lÞch v¨n hãa ë Qu¶ng Ninh Trong quy ho¹ch tæng thÓ phat triÓn du lÞch Qu¶ng Ninh giai ®o¹n 2001- 2010, toµn tØnh gåm 4 trung t©m du lÞch gåm: H¹ Long, Mãng C¸i- Trµ Cæ, V©n §ån vµ U«ng BÝ- §«ng TriÒu- Yªn H­ng. §Õn nay, tØnh ®· phª duyÖt quy ho¹ch chi tiÕt ph¸t triÓn du lÞch cña thµnh phè Mãng C¸i, thÞ x· U«ng BÝ vµ thµnh phè H¹ Long. §Æc biÖt, sù ra ®êi cña khu kinh tÕ V©n §ån víi h¹t nh©n lµ du lÞch sinh th¸i biÓn sÏ t¹o ra mét diÖn m¹o míi cho du lÞch Qu¶ng Ninh. Theo quy ho¹ch trªn th× mçi trung t©m du lÞch ®Òu cã c¸c ®iÒu kiÖn vµ tiÒm n¨ng ®Ó ph¸t triÓn lo¹i h×nh du lÞch v¨n hãa. Víi Trung t©m H¹ Long th× cã c¸c di tÝch kh¶o cæ trªn vÞnh, khu di tÝch nói Bµi Th¬, chïa Long Tiªn, Èm thùc biÓn; Trung t©m Mãng C¸i- Trµ Cæ th× cã lÔ héi Trµ Cæ, ®×nh Trµ Cæ; Trung t©m V©n §ån th× cã lÔ héi Quan L¹n; trung t©m §«ng TriÒu- U«ng BÝ- Yªn H­ng th× cã lÔ héi Yªn Tö, khu di tÝch lÞch sö B¹ch §»ng, lÔ héi ThËp Cöu Tiªn C«ng, Khu di tÝch ®Òn vµ l¨ng mé nhµ TrÇn. C¸c trung t©m du lÞch trªn ®ù¬c ph©n bè tr¶i ®Òu theo chiÒu dµi cña tØnh Qu¶ng Ninh. §©y lµ mét ®iÒu kiÖn rÊt thuËn lîi ®Ó liªn kÕt c¸c tuyÕn ®iÓm du lÞch thµnh mät ch­¬ng tr×nh tæng thÓ. Tuy nhiªn, c¸c ch­¬ng tr×nh du lÞch hiÖn nay vÉn ch­a kÕt nèi ®ù¬c tÊt c¶ c¸c tuyÕn trªn thµnh mét ch­¬ng tr×nh du lÞch cô thÓ, míi chØ ®­a ®­îc mét sè ®iÓm vao ch­¬ng tr×nh. V× vËy cÇn ph¶i ®­a ra mét sè biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó liªn kÕt c¸c tuyÕn ®iÓm du lÞch ®Õn víi c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa ë Qu¶ng Ninh nh­: Ph¶i ®­a ra mét ®Ò ¸n quy ho¹ch tæng thÓ vÒ o¹i hinh du lÞch v¨n hãa trong ph¹m vi toµn tØnh. B¶n quy ho¹ch nµy ph¶i ®¸p øng ®­îc mäi nhu cÇu cÇn thiÕt vÒ kh«ng gian, thêi gian cña tÊt c¶ c¸c ®iÓm di tÝch, c¸c lÔ héi, lµng nghÒ truyÒn thèng ®­îc iªn kÕt l¹i t¹o thµnh mét ch­¬ng tr×nh du lÞch v¨n hãa hoµn thiÖn. §­a c¸c ®iÓm du lÞch trªn vµo c¸c ch­¬ng tr×nh du lÞch cña c¸c c«ng ty du lÞch. Ph¶i khuyÕn khÝch ®Çu t­ vµ qu¶ng b¸ réng r·i tÊt c¶ c¸c di tÝch trong toµn tØnh ®Ó c¸c c«ng ty du lÞch biÕt ®Õn vµ tæ chøc vµo c¸c tour du lÞch cña m×nh. §Çu t­ n©ng cÊp l¹i c¬ së h¹ tÇng, ®­êng x¸ thuËn tiÖn cho viÖc ®i l¹i cña kh¸ch du lÞch. V× c¸c ®iÓm du lÞch v¨n hãa trªn ®Þa bµn tØnh Qu¶ng Ninh th­êng c¸ch nhau t­¬ng ®èi xa, nªn viÖc ®i l¹i gi÷a c¸c ®iÓm ®ã mÊt rÊt nhiÒu thêi gian, khã h×nh thµnh mét ch­¬ng tr×nh du lÞch thèng nhÊt. VÝ dô, mätt ch­¬ng tr×nh du lÞch 2 ngµy th× kh«ng thÓ ®i ®­îc H¹ Long vµ Mãng C¸i, v× trôc ®­êng nµy rÊt khã ®i nªn rÊt tèn thêi gian, nh­ng sÏ thùc hiÖn ®­îc nÕu tuyÕn ®­êng nµy ®­îc ®Çu t­ n©ng cÊp. HiÖn nay, Qu¶ng Ninh ®ang cã x©y dùng ®­êng cao tèc Néi Bµi- H¹ Long. Nõu tuyÕn ®­êng nµy ®­îc hoµn thµnh, ch¾c ch¾n trong t­¬ng lai kh«ng xa, viÖc ®i l¹i gi÷a H¹ Long vµ Mãng C¸i sÏ thuËn lîi h¬n. Du kh¸ch sÏ hoµn toµn cã thÓ th­ëng thøc mét tour du lÞch v¨n hãa H¹ Long- Mãng C¸i trong vßng 2 ngµy thay v× ph¶i mÊt 3 ngµy nh­ tr­íc ®©y. tham dù ch­¬ng tr×nh liªn kÕt nµy, du kh¸ch sÏ cã s¬ héi ®­îc kh¸m ph¸ di tÝch v¨n hãa H¹ Long, v¨n hãa V¹n Chµi bªn Cöa V¹n, ®ång thêi cã dÞp ®Õn víi ®×nh Trµ Cæ, nhµ thê Trµ Cæ vµ th­ëng thøc c¸c mãn ¨n Èm thùc mang ®Ëm ®µ h­¬ng vÞ giao l­u v¨n hãa ViÖt- Trung vµ còng kh«ng thÓ bá qua c¬ héi tham quan mua s¾m t¹i c¸c chî du lÞch cöa khÈu. Tuy nhiªn, tr­íc khi ®Õn víi ch­¬ng tr×nh du lÞch hÊp dÉn nµy, du kh¸ch cã thÓ tham gia ch­¬ng tr×nh du lÞch liªn kÕt mét sè tuyÕn ®iÓm v¨n hãa kh¸c trªn ®Þa bµn tØnh Qu¶ng Ninh. XÐt vÒ sù gÇn gòi kh«ng gian vµ kho¶ng c¸ch, du kh¸ch cã thÓ ®Õn víi hai trung t©m du lÞch v¨n hãa tØnh lµ H¹ Long, th¨m di tÝch v¨n hãa H¹ Long, th¨m lµng chµi Cöa V¹n vµ ®Õn víi V©n §ån- mét trong nh÷ng th­¬ng c¶ng sÇm uÊt nhÊt cña ng­êi ViÖt trong thêi Ph«ng kiÕn vµ còng lµ n¬i ghi l¹i mét trong nh÷ng chiÐn tÝch oai hïng cña 3 lÇn chiÕn th¾ng giÆc Nguyªn- M«ng thêi nhµ TrÇn. Ngoµi ra, nÕu chØ cã thêi gian 1 hoÆc 2 ngµy, du kh¸ch hoµn toµn cã thÓ ®Õn víi ch­¬ng tr×nh du lÞch “T×m vÒ víi hµo khÝ §«ng A” trong lÞch sö d©n téc khi ®Õn víi khu di tÝch lÞch sö B¹ch §»ng- n¬i ghi dÊu chiªn tÝch oai hïng cña H­ng §¹o §¹i v­¬ng TrÇn Quèc TuÊn vµ khu di tÝch danh th¾ng Yªn Tö- n¬i g¾n liÒn víi h×nh ¶nh vÜ ®¹i cña vÞ vua anh hõng ho¸ PhËt, TrÇn Nh©n T«ng, ng­êi ®· cã cong khai s¸ng nªn mét trong nh÷ng thiÒn t«ng cña ng­êi ViÖt, chøa ®ùng tinh hoa cña d©n téc ViÖt Nam- ThiÒn ph¸i Tróc L©m. 4.2.4. Liªn kÕt du lÞch v¨n hãa víi c¸c lo¹i h×nh du lÞch kh¸c ë Qu¶ng Ninh TØnh Qu¶ng Ninh cã thÓ ph¸t triÓn rÊt nhiÒu lo¹i h×nh du lÞch kh¸c nhau nh­ du lÞch tù nhiªn, du lÞch biÓn, du lÞch tham quan nghiªn cøu, du lÞch v¨n hãa, du lÞch sinh th¸i…, tuy nhiªn, hiÖn t¹i Qu¶ng Ninh míi chØ ph¸t triÓn du lÞch biÓn lµ chñ yÕu, cßn c¸c lo¹i h×nh kh¸c ch­a ph¸t triÓn m¹nh. §Ó c¸c lo¹i h×nh du lÞch kh¸c cïng ph¸t triÓn, kh¾c phôc tÝnh thêi vô trong du lÞch v¨n hãa th× cÇn liªn kÕt c¸c lo¹i h×nh du lÞch nµy víi nhau. Bëi mçt lo¹i h×nh du lÞch th­êng cã mét nÐt ®Æc s¾c riªng vµ cã mïa vô kh¸c nhau nh­ du lÞch v¨n hãa th­êng ph¸t triÓn m¹nh vµo mïa xu©n, trong khi du lÞch biÓn th× l¹i ph¸t triÓn m¹nh vµo mïa h¹, du lÞch tham quan nghiªn cøu ph¸t triÓn ®­îc quanh n¨m. §Ó liªn kÕt lo¹i h×nh du lÞch v¨n hãa víi cac lo¹i h×nh du lÞch kh¸c cÇn cã nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c nhau. Tr­íc tiªn ph¶i cã sù thèng nhÊt, bµn b¹c hîp t¸c gi÷a c¸c c¬ quan qu¶n lý, cã sù chØ ®¹o quy ho¹ch tæng thÓ cña Së du lÞch tØnh. Thø hai, cÇn ph¶i ®Çu t­ n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng, c¬ së vËt chÊt kü thuËt nh­ hoµn thiÖn hÖ thèng ®­êng giao th«ng tõ ®­êng quèc lé ®Õn ®­êng cÊp hyÖn cÊp x· vµo c¸c khu di tÝch lÞch sö v¨n hãa, c¸c ®iÓm cã lÔ héi, c¸c khu du lÞch, b·i biÓn… Bªn c¹nh ®ã còng cÇn ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶ng b¸ vÒ c¸c khu di tÝch danh th¾ng, c¸c khu du lÞch, c¸c khu vui ch¬i gi¶i trÝ, c¸c lÔ héi… Tr­íc ®©y khi ®Õn víi vÞnh H¹ Long, du kh¸ch th­êng chØ tham gia ch­¬ng tr×nh tham vÞnh, t×m hiÓu c¸c c¶nh ®Ñp do thiªn nhiªn kú thó kiÕn t¹o mµ kh«ng biÕt r»ng ngoµi ®éng Thiªn Cung, hang Söng Sèt, b·i t¾m Ti Tèp…, H¹ Long cßn lµ mét trong nh÷ng c¸i n«i sinh sèng cña ng­êi nguyªn thuû vµ còng næi tiÕng vÒ v¨n hãa ®Æc s¾c cña c­ d©n V¹n Chµi. V× thÕ trong ch­¬ng tr×nh th¨m vÞnh, Ban qu¶n lý VÞnh H¹ Long cÇn ®Èy m¹nh khai th¸c h¬n n÷a tuyÕn ®iÓm du lÞch hang ®éngkÕt hîp víi du lÞch v¨n hãa ®Ó tr¸nh g©y cho du kh¸ch sù nhµm ch¸n. Mét ®iÓm ®Õn kh¸c lµ Yªn Tö. Víi ®é cao 1068m so v¬i mÆt n­íc biÓn, víi nói non trïng ®iÖp, ®­êng Tïng cæ thô, rõng tróc b¹t ngµn, hÖ thùc vËt phong phó, khÝ hËu m¸t mÎ, «n hoµ, næi tiÕng víi nhiÒu s¶n vËt ®Þa ph­¬ng nh­ m¬, tróc, c¸c lo¹i rau rõng, c©y thuèc… Yªn Tö lµ mét trong nh÷ng n¬i héi tô nhiÒu tiÒm n¨ng du lÞch tù nhiªn vfa nh©n v¨n s©u s¾c nhÊt trong c¶ n­íc. V× vËy, bªn c¹nh tour du lich v¨n ho¸ vÒ víi Yªn Tö ®Ó kh¸m ph¸ mét trong nh÷ng c¸i n«i cña ®¹o PhËt ViÖt Nam, c¸c c«ng ty du lÞch hoµn toµn cã thÓ kÕt hîp x©y dùng thªm c¸c táu du lÞch sinh th¸i, du lÞch nghØ d­ìng hay thËm chÝ lµ du lÞch m¹o hiÓm ®Ó l«i cuãn thªm l­îng kh¸ch ®Õn víi Yªn Tö, hoÆc kÐo dµi thªm ngµy nghØ cña kh¸ch, ®ång thêi kh¾c phôc tÝnh mïa vô trong du lÞch t¹i khu di tÝch vµ danh th¾ng Yªn Tö §èi víi Trµ Cæ th× liªn kÕt du lÞch biÓn Trµ Cæ víi lÔ h«i Trµ Cæ, th­ëng thøc Èm thùc Trung Hoa ë Mãng C¸i kÕt hîp víi tham quan mua s¾m ë c¸c chî cöa khÈu. 4.3. Më réng thÞ tr­êng kh¸ch du lÞch ThÞ tr­êng lµ nh©n tè quan träng cña sù ph¸t triÓn. §Ó ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn du lÞch cÇn kh«ng ngõng më réng vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng, bao gåm c¶ thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÞ tr­êng n­íc ngoµi. §èi víi thÞ tr­êng trong n­íc: L­îng kh¸ch du lÞch néi ®ia cña tØnh trong nh÷ng n¨m qua cã lóc t¨ng æn ®Þnh vµ trë thµnh thÞ tr­êng chñ ®¹o cña du lÞch Qu¶ng Ninh, ®ßi hái ph¶i cã chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó khai th¸c tèt thÞ tr­êng nµy. Kh¸ch du lÞch néi ®Þa ®Õn víi Qu¶ng Ninh tõ kh¾p c¸c tØnh thµnh trong c¶ n­íc, chñ yÕu lµ tõ thñ ®« Hµ Néi, H¶i Phßng, vµ c¸c tØnh l©n cËn. Hä ®Õn Qu¶ng Ninh víi môc ®Ých chiªm ng­ìng di s¶n thiªn nhiªn thÕ giíi VÞnh H¹ Long, gi¶i trÝ t¾m biÓn t¹i Khu du lÞch quèc tÕ TuÇn Ch©u, khu du lÞch B·i Ch¸y, hay th¶ søc mua s¾m t¹i c¸c trung t©m th­¬ng m¹i, nh­ng còng kh«ng bá qua viÖc tham quan c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa, tham dù c¸c lÔ héi ®Æc s¾c, nªn cÇn tiÕn hµnh hîp t¸c víi c¸c c«ng ty l÷ hµnh hoÆc më v¨n phong ®¹i diÖn ë c¸c tØnh, thµnh phè lín nh­ Hµ Néi, H¶i Phßng, …, coi träng më réng ph¸t triÓn thÞ tr­êng víi sù tham gia cña nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ. Ngoµi ra còng cÇn quan tam ®Õn thÞ tr­êng miÒn Trung vµ miÒn Nam ®Æc biÖt lµ HuÕ, §µ N½ng, thµnh phè Hå ChÝ Minh. §©y lµ ph©n ®o¹n thÞ tr­êng lín vµ cã kh¶ n¨ng chi tr¶ t­¬ng ®èi cao, s¶n phÈm chÝnh cho ph©n ®o¹n thÞ tr­êng nµy lµ c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa vµ danh th¾ng, c¸c lÔ héi §èi víi thÞ tr­êng n­íc ngoµi: Qu¶ng Ninh víi lîi thÕ s¶n phÈm du lÞch chÝnh cho thÞ tr­êng nµy lµ du lÞch tham quan, v¨n hãa, nghiªn cøu. CÇn ®¶y m¹nh c¸c c«ng t¸c tuyªn truyÒn qu¶ng b¸, liªn kÕt víi c¸c c«ng ty du lÞch t¹i Hµ Néi (trung t©m ph©n phèi kh¸ch quèc tÕ cña miÒn B¾c), nghiªn cøu n©ng cÊp trang Web vÒ du lÞch Qu¶ng Ninh ngµy cµng phong phó vµ ®a d¹ng th«ng tin, t¨ng kh¶ n¨ng truy cËp trùc tiÕp cña du kh¸ch vµ c¸c h·ng l÷ hµnh quèc tÕ. Trong thêi gian tíi, cÇn tËp trung vµo thÞ tr­êng c¸c n­íc Ch©u ¢u, B¾c Mü vµ Ch©u ¸. 4.4. §Èy m¹nh ho¹t ®éng qu¶ng b¸, tiÕp thÞ du lÞch cho c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa ë Qu¶ng Ninh Trong thêi gian võa qua, Qu¶ng Ninh ®· cã mét sè nh÷ng ho¹t ®éng qu¶ng b¸ tiÕp thÞ du lÞch cho c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa th«ng qua c¸c buæi héi th¶o, lµm viÖc víi c¸c bé, ngµnh trung ­¬ng, c¸c tØnh b¹n, c¸c doanh nghiÖp du lÞch, qua b¨ng ®Üa h×nh giíi thiÖu vÒ c¸c di tÝch, c¸c tËp gÊp vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh du lÞch v¨n hãa…Cã thÓ nãi ho¹t ®éng Marketing ®· gãp phÇn x©y dùng vµ tuyªn truyÒn vÒ c¸c h×nh ¶nh tèt ®Ñp cña c¸c di tÝch lÞch sö v¨n háa ë Qu¶ng Ninh. Tuy nhiªn, c«ng t¸c tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ vÒ c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa trªn ®Þa bµn tØnh cßn nhiÒu h¹n chÕ do kinh phÝ cÊp cho ho¹t ®éng nµy cßn qu¸ Ýt, nh÷ng th«ng tin cung cÊp vÒ di tÝch nhiÒu khi ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu t×m hiÓu cña du kh¸ch ®Ó phôc vô cho chuyÕn ®i, ch­a h×nh thµnh m¹ng l­ît c¸c trung t©m th«ng tin du lÞch, c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn du lÞch t¹i c¸c tØnh b¹n. Nh­ vËy, c«ng t¸c tiÕp thÞ du lÞch cÇn nhanh chãng kh¾c phôc nh÷ng nh­îc ®iÓm trªn, tranh thñ sù hç trî cña T«ng côc du lÞch trong viÖc qu¶ng b¸, tuyªn truyÒn cho du lÞch Qu¶ng Ninh t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c trogn vµ ngoµi n­íc, phèi hîp víi c¸c tØnh b¹n trong vïng tËp trung ç lùc tiÕp thÞ chung cho toµn vïng, nh»m gi¶m chi phÝ, n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c xóc tiÕn, khai th¸c tèt mèi hîp t¸c liªn vïng. Do vËy ®Ó ho¹t ®éng du lÞch ®Õn c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa thªm s«i ®éng th× ngµnh du lich Qu¶ng Ninh cÇn cã chiÕn l­îc vÒ c«ng t¸c Marketing qu¶ng c¸o. Tr­íc m¾t ph¶i ®Èy m¹ng c«ng t¸c tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o du lÞch, in Ên c¸c Ên phÈm giíi thiÖu vÒ c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa mét c¸ch cô thÓ râ rµng vµ hÊp dÉn cña toan ftØnh, trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, in b¶n ®å du lÞch, s¸ch h­íng dÉn du lÞch ®Ó th©m nhËp thÞ tr­êng du lÞch, nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ khai th¸c t¹i c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa. 4.5. §µo t¹o nguån nh©n lùc du lÞch C«ng t¸c ®µo t¹o nguån nh©n lùc phôc vô cho ho¹t ®éng khai th¸c vµ ph¸t triÓn du lÞch ë Qu¶ng Ninh nãi chung vµ c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa tØnh noi riªng lµ vÊn ®Ò mang tÝnh chiÕn l­îc. Trø¬c m¾t ph¶i tËp trung ®µo t¹o båi d­ìng, n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cho ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn lµm viÖc trong c¸c lÜnh vùc qu¶n lý, trong c¸c khu du lÞch... ®ång thêi tiÕn hµnh ®µo t¹o míi mét sè ngµnh nghª cßn thiÕu vµ yÕu trong c¸c c¬ së dÞch vô l­u tró, ¨n uèng, dÞch vô bæ sung kh¸c cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh du lÞch trªn ®Þa bµn tØnh. §Ó cã ®­îc ®éi ngò lao ®éng cã tr×nh ®é nghiÖp vô cao cÇn cñng cè vµ n©ng cao chÊt l­îng cña ho¹t ®éng ®µo t¹o nguån nh©n lùc. Së Du lÞch, Ban Qu¶n lý c¸c di tÝch cóng nh­ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh cÇn phèi hîp liªn kÕt víi c¸c tr­êng §¹i héc, Cao ®¼ng, THCN cã ®µo t¹o chuyªn ngµnh du lÞch ®Ó th­êng xuyªn më c¸c líp ®µo t¹o h­íng dÉn, n©ng cao nghiÖp vô phôc vô buång, bµn, c¸c líp båi d­ìng kiÕn thøc qu¶n lý du lÞch vµ ngo¹i ng÷... Thùc hiÖn ho¹t ®éng triÓn khai c¸c ch­¬ng tr×nh hç trî ®µo t¹o, tËp trung cho viÖc n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô du lÞch, h­íng dÉn vµ tr×nh ®é ngo¹i ng÷. TÝch cùc ®Çu t­ vÒ c¬ së h¹ tÇng vµ trang thiÕt bÞ phôc vô cho viÖc gi¶ng d¹y t¹i c¸c c¬ së ®µo t¹o. X©y dùng ch­¬ng tr×nh häc lý thuyÕt ®i ®«i víi thùc hµnh mang tÝnh øng dông cao, trong ®ã thùc hµnh ph¶i mang tÝnh thùc tÕ. Thu hót nh÷ng ng­êi cã tr×nh ®é kinh nghiÖm trong ngµnh du lÞch vÒ c«ng t¸c t¹i Qu¶ng Ninh víi chÕ ®é ®·i ngé hîp lý. §èi víi lo¹i h×nh du lÞch khai th¸c c¸c s¶n phÈm v¨n hãa, t«n gi¸o lµ lo¹i h×nh mang tÝnh nh¹y c¶m, th× cÇn ph¶i cã mét ®éi ngò nh©n viªn cã sù am hiÓu s©u s¾c vÒ kiÕn thøc chuyªn ngµnh, say mª c«ng viÖc, kh«ng ng¹i khã kh¨n. . 4.6. §Çu t­ c¶i thiÖn hÖ thèng giao th«ng ®Õn c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa tØnh Qu¶ng Ninh Ho¹t ®éng du lÞch Qu¶ng Ninh rÊt cÇn sù cã mÆt cña tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n, mµ trong ®ã lµ c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa, nh»m ®a d¹ng hãa c¸c lo¹i h×nh còng nh­ s¶n phÈm du lÞch cña tØnh. Tuy nhiªn, c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa cã kh¶ n¨ng hÊp dÉn kh¸ch du lÞch trªn ®Þa bµn toµn tØnh th­êng n»m xa trung t©m c¸c ®« thÞ vµ ®iÒu kiÖn h¹ tÇng cßn thÊp kÐm. §Ó cã thÓ khai th¸c c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa mét c¸ch hiÖu qu¶, vÊn ®Ò ®Æt ra hµng ®Çu lµ nhanh chãng c¶i t¹o hÖ thèng giao th«ng, t¹o nªn sù l­u th«ng thuËn tiÖn ®Õn c¸c di tÝch, b­íc tiÕp theo lµ ®Çu t­ vµo c¸c lÜnh vùc kÕt cÊu h¹ tÇng nh­ cÊp ®iÖn, cÊp tho¸t n­íc vµ xö lý m«i tr­êng. Mét viÖc lµm còng hÕt søc c©n thiÕt lµ kiÖn toµn c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt, c¬ së h¹ tÇng ®Ó kh¸ch du lÞch cã thÓ yªn t©m th­ëng ngo¹n c¶nh ®Ñp kh«n cÇn ph¶i lo l¾ng vÒ vÊn ®Ò l­u tró, ¨n uèng. Cô thÓ lµ Yªn Tö.lµ mét ®iÓm ®Õn hÊp dÉn kh¸ch du lÞch nhê c¶nh quan thiªn nhiªn hïng vÜ, c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc cæ kÝnh, ®Ñp m¾t nh­ng ®­êng ®i ®Õn ®ã kh«ng ph¶i dÔ dµng, cã nhiÒu dèc cao, l¹i nhiÒu ®¸ sái trªn ®­êng ®i g©y nguy hiÓm cho viÖc di chuyÓn. VËy viÖc ®Çu t­ kÕt cÊu h¹ tÇng ®Ó biÓn ®iÓm du lÞch nµy thµnh ®iÓm du lÞch thùc sù hÊp dÉn kh¸ch du lÞch lµ mét ®iÒu cÇn thiÕt ph¶i ®­îc thùc hiÖn ngay ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ khai th¸c du lÞch. Khu di tÝch vµ th¾ng c¶nh Yªn Tö. Yªn Tö n»m trong ®Þa bµn thÞ x· U«ng BÝ cã ®­êng 18A, ®­êng 10 ch¹y qua. Kh¸ch vµo khu di tÝch- danh th¾ng cã thÓ ®i b»ng hai ®­êng: hoÆc ®i b»ng ®­êng Dèc §á- Cöa Ng¨n vµo, hoÆc ®i ®­êng L¸n Th¸p- Vµng Danh sang. Tr­íc n¨m 1995, ®­êng tõ ng· ba Dèc §á ®Õn chïa Gi¶i Oan ch­a ®­îc n©ng cÊp, mÆt ®­êng chñ yÕu lµ sái ®¸ hoÆc ®Êt, ®­êng gËp ghÒnh rÊt khã ®i. C«ng tr×nh tho¸t n­íc chØ ®­îc x©y dùng t¹m bî, chØ thuËn lîi ®«i chót vµo mïa kh«. Vµo mïa m­a, ®­êng lÇy léi, nhiÒu khi ¸ch t¾c v× suèi lò. Tõ sau n¨m 1995, c¸c tuyÕn ®­êng ®· ®­îc n©ng cÊp,x©y dùng l¹i b»ng bª t«ng vµ b¾c cÇu. Cuèi n¨m 2000, ®­êng ®Êt Gi¶i Oan lªn Hoa Yªn ®­îc kÌ ®¸ toµn bé. N¨m 2004 C«ng ty Cæ phÇn Tïng L©m ®· ®Çu t­ më ®­êng sang Th¸c Vµng t¹o c¶nh quan hÊp dÉn du kh¸ch tham quan. Yªn Tö cã mét tr¹m ph¸t sãng Vi ba ®Æt t¹i khu vùc Hoa Yªn, b­u ®iÖn ë khu vùc BÕn xe Gi¶i Oan vµ b­u ®iÖn Nam MÉu phÇn nµo ®· ®¸p øng nhu cÇu th«ng tin liªn l¹c cho d©n ®Þa ph­¬ng vµ du kh¸ch. ë Yªn Tö ®· cã hÖ thèng l­íi ®iÖn quèc gia vµ nhiªu tr¹m biÕn ¸p cung cÊp ®iÖn cho tÊt c¶ c¸c chïa trªn nói. HiÖn nay, ë Yªn Tö ®ang sö dông nhiÒu nguån n­íc kh¸c nhau nh­ hÖ thèng n­íc do ng­êi d©n vµ c¸c hµng quan tù t¹o lÊy nh­ Th¸c Vµng, Th¸c B¹c, nguån n­íc nµy tuy æn ®Þnh nh­ng dÔ « nhiÔm. Ngoµi ra cßn sö dông n­íc giÕng, n­íc m­a song nguån n­íc nµy thêng c¹n kiÖt, kh«ng ®ñ dïng cho sinh ho¹t. Ngoµi ra ®Ó tiÕt kiÖm søc khoÎ vµ thêi gian cho kh¸ch du lÞch th× C«ng ty Cæ phÇn ®Çu t­ vµ xuÊt nhËp khÈu Qu¶ng Ninh ®· ®Çu t­ hÖ thèng c¸p treo phôc vô cho kh¸ch du lÞch ®Õn tham quan khu di tÝch Yªn Tö. Ngµy 28 th¸ng2 n¨m 2002, tuyÕn c¸p treo ®­îc ®­a vµo vËn hµnh, tuyÕn c¸p treo nµy dµi 1204m. Khi míi ®­a vµo ho¹t ®éng, tuyÕn c¸p treo chØ cã 19 ca bin. §Ó ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña du kh¸ch, sè l­îng ca bin ®· t¨ng thªm 6 chiÕc, n©ng tæng sè ca bin cña hÖ thèng c¸p treo thµnh 25 ca bin, mçi ca bin chë ®­îc 6 ng­êi víi vËn tèc trung b×nh 3m/s. §©y lµ hÖ thèng c¸p treo hiÖn ®¹i nhÊt miÒn B¾c vµ ®­îc vËn hµnh hoµn toµn tù ®éng. Mét ca bin cã thÓ chë ®­îc tõ 1- 8 kh¸ch, gi¸ vËn chuyÓn 1 hµnh kh¸ch khø håi (2 chiÒu) lµ 50.000®/ng­êi, trÎ em lµ 20.000®/ng­êi, kh¸ch du lÞch cã nhu cÇu ®i 1 chiÒu th× vÐ lªn 30.000®/ng­êi, vÐ xuèng lµ 25.000®/ng­êi ®èi víi ng­êi lín, ®èi víi trÎ em gi¸ kh«ng thay ®æi, 10.000d 1 chiÒu phôc vô riªng cho ng­êi vËn chuyÓn hµng lªn chïa. 4.7. DÑp bá tÖ n¹n x· héi t¹i c¸c di tÝch T¹i c¸c di tÝch trªn ®¹i bµn tØnh Qu¶ng Ninh, tÖ nan bãi to¸n lµ rÊt phæ biÕn. BiÕt r»ng c¸c tÖ n¹n ®ã lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái t¹i mét di tÝch lÞch sö v¨n hãa T¹i nhiÒu di tÝch nh­ ®Òn Cöa ¤ng, khu di tÝch Yªn Tö…cßn cã tÖ n¹n ¨n xin kh¸ phæ biÕn. H×nh ¶nh hµng dµi nh÷ng ng­êi “hµnh nghÒ” ¨n xin ngåi däc hai bªn mÆt ®­êng dÉn tõ ®­êng chÝnh lªn víi chïa, ®Òn thËt khiÕn kh¸ch thËp ph­¬ng ho¶ng sî. NÕu thÊy kh¸ch du lÞch ®Æc biÖt lµ sang träng, kh¸ch n­íc ngoµi, sÏ cã mét vµi trÎ am nhá tuæi ®Õn xin xá, n¨n nØ mua nh÷ng s¶n phÈm mµ kh¸ch kh«ng cÇn, sau khi kh¸ch ®· cho hoÆc ®· mua cho mét em th× sÏ cã rÊt nhiÒu em kh¸c ch¹y ®Õn lµm phiÒn, g©y cho kh¸ch c¶m gi¸c khã chÞu. §©y còng lµ 1 tÖ n¹n cµn ph¶i kh¾c phôc ngay ®Ó c¶i thiÖn chÊt l­îng cña ®iÓm ®Õn du lÞch. 4.8. Huy ®éng ®Çu t­ c¶i t¹o n©ng cÊp c¸c di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ tØnh Qu¶ng Ninh §Çu t­ lµ ®ßn bÈy thóc ®Èy ngµnh du lÞch ph¸t triÓn, trong nh÷ng n¨m qua, ®Çu t­ du lÞch Qu¶ng Ninh ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn ®¸ng kÓ. Hµng tr¨m nh÷ng c«ng tr×nh lín nhá ®­îc ®Çu t­ x©y dùng, n©ng cÊp vµ ®­a vµo sö dông phôc vô khai thac du lÞch. Tuy nhiªn, ®Çu t­ ch­a bao giê lµ vÊn ®Ò kh«ng ®­îc quan t©m, bëi nhu cÇu ®Êu t­ cho du lÞch Qu¶ng Ninh lµ rÊt lín nh»m khai th¸c cã hiÖu qu¶ nh÷ng tiÒm n¨ng vèn cã bªn trong nã, thay ®æi diÖn m¹o, ®­a du lÞch Qu¶ng Ninh héi nhËp vµ ph¸t triÓn. §èi víi du lÞch Qu¶ng Ninh nãi riªng vµ du lÞch c¸c tØnh b¹n còng nh­ c¶ n­íc nãi chung th× mét ph©n néi dung quan träng ®Êy lµ viÖc t«n t¹o c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa. Uû ban nh©n d©n tØnh ®· cso chØ ®¹o tÝch cùc ®Ó ngµnh v¨n hãa t¹o dùng nh÷ng khung c¶nh ®æi kh¸c lín trong mét sè ®iÓm di tÝch næi tiÕng nh­ chïa Long Tiªn, chïa §ång (Yªn Tö),…Nh­ng sù ®Çu t­ Êy hÇu nh­ ch­a cã sù tham gia cña ngµnh du lÞch. Trong thêi gian qua nguån vèn ®Çu t­ trë l¹i tõ ngµnh du lÞch cho c«ng t¸c b¶o tån c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa gÇn nh­ bÞ l·ng quªn. Ngµnh du lÞch chØ quan t©m tíi viÖc ®­a kh¸ch du lÞch ®Õn khai th¸c ®em l¹i nguån thu tr­íc m¾t vµ hä cho r»ng c«ng t¸c b¶o tån lµ cña ngµnh kh¸c kh«ng liªn quan g× tíi hä. V× vËy, cÇn xem xÐt l¹i vÊn ®Ò nµy vµ ngµnh du lÞch ph¶i nhËn thøc râ ®­îc tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña hä ®èi víi c«ng t¸c tu bæ t«n t¹o c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa. Ngµy nay, ®Êt n­íc ta ®ang thùc hiÖn sù nghiÖp ®æi míi, qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ, nhu cÇu h­ëng thô c¸c gi¸ trÞ di s¶n v¨n hãa cña nh©n d©n vµ du kh¸ch ngµy cµng cao. C¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa sÏ lµ mét trong yÕu tè quan träng kh¼ng ®Þnh b¶n s¾c c¨n hãa d©n téc, ®ang trë thµnh nguån tµi nguyªn v« gi¸ phôc vô nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ du lÞch. Bëi vËy, ­u tiªn ®Çu t­ tho· ®¸ng cho c¸c dù ¸n b¶o tån, t«n t¹o di tÝch lµ c«ng viÖc cÇn thiÕt nh»m gi÷ g×n nh÷ng tµi s¶n v¨n ho¸ cã gi¸ trÞ, nh÷ng s¶n phÈm du lÞch ®Æc thï cã søc thu hót kh¸ch du lÞch trong n­íc vµ quèc tÕ ®Õn víi Qu¶ng Ninh, ®Õn víi ViÖt Nam. 4.9. KhuyÕn nghÞ Ho¹t ®éng du lÞch v¨n hãa Qu¶ng Ninh ®· ®¹t ®­îc nhiÒu kÕt qu¶ tèt song vÉn cßn 1 sè h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc. V× vËy, Së v¨n hãa thÓ thao vµ du lÞch Qu¶ng Ninh cÇn liªn kÕt víi c¸c nhµ nghiªn cøu lÞch sö, c¸c nhµ v¨n hãa nghÖ thuËt cã kiÕn thøc uyªn th©m vÒ di tÝch lÞch sö v¨n hãa ®Ó qu¶n lý cã chÊt l­îng cao. Du lÞch lµ ngµnh cã tÝnh x· héi hãa cao, sù ph¸t triÓn du lÞch lu«n g¾n liÒn víi céng ®ång c­ d©n, vai trß cña céng ®ång d©n c­ ®èi víi du lÞch lµ rÊt lín, bëi hä võa lµ nh÷ng ng­êi hoÆc trùc tiÕp tham gia vµo dßng kh¸ch du lÞch hoÆc tham gia vµo c¸c dÞch vô du lÞch, võa t¹o nªn m«I tr­êng x· héi cho du lÞch ph¸t triÓn. V× vËy, cÇn n©ng cao nhËn thøc cña toµn d©n vÒ ph¸t triÓn du lÞch, tr¸nh c¸c biÓu hiÖn tiªu cùc lµm c¶n trë, ¶nh h­ëng ®Õn ph¸t triÓn du lÞch. §Ó du lÞch Qu¶ng Ninh ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ cã hiÖu qu¶ cao cÇn t¹o nh÷ng ®iÓm du lÞch hÊp dÉn, an toµn vµ th©n thiÖn cho du kh¸ch. Sau mçi dÞp lÔ héi th× c¶nh quan ë n¬i tæ chøc lÔ héi bÞ tµn ph¸ nghiªm träng. V× vËy, ban qu¶n lý di tÝch cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p nh»m b¶o vÖ m«I tr­êng c¶nh quan nh­ : ®Æt thïng r¸c ë nhiÒu n¬i, treo biÓn khuyÕn khÝch ý thøc b¶o vÖ m«i tr­êng cña du kh¸ch, sau mçi dÞp lÔ héi cÇn nhanh chãng kh«I ohôc l¹i m«I tr­êng c¶nh quan tr¶ l¹i vÎ ®Ñp cho c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa. Khi du kh¸ch ®Õn th¨m di tÝch ngµy cµng nhiÒu, nhÊt lµ trong thêi gian tæ chøc lÔ héi th× ®ång thêi c¸c tÖ n¹n x· héi còng kÌm theo ®ã mµ ph¸t sinh nh­ cê b¹c, mª tÝn dÞ ®oan, mãc tói lõa ®¶o… Nh÷ng tÖ n¹n nµy lµ nçi sî h·i cña nhiÒu du kh¸ch, nã lµm mÊt ®i c¶nh quan vµ tÝnh nh©n v¨n cña lÔ héi vµ c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa. Do ®ã, yªu cÇu c¸c c¬ quan cã chøc n¨ng th¾t chÆt qu¶n lý h¬n ®Ó ®¶m b¶o an toµn cho du kh¸ch khi vÒ th¨m c¸c di tÝch. §Ó du lÞch thùc sù trë thµnh ngµnh kinh tÕ cã hiÖu qu¶, tØnh Qu¶ng Ninh cÇn cã thªm nhiÒu biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch ­u ®·I míi nh»m thu hót vèn ®Çu t­, nhÊt lµ c¸c dù ¸n ®Çu t­ t¹i c¸c khu vùc träng ®iÓm ph¸t triÓn du lÞch; khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc c¸ nh©n ®Çu t­ x©y dùng, kinh doanh c¸c khu vui ch¬I gi¶i trÝ thuéc quy ho¹ch phï hîp trªn ®Þa bµn tØnh; ®¬n gi¶n hãa c¸c thñ tôc cÊp giÊy phÐp ®Çu t­. Ph¶i cã sù phèi hîp ®«ng bé gi÷a c¬ quan chuyªn m«n, c¸c ban ngµnh trong tØnh, c¸c ®Þa ph­¬ng cã di tÝch trong viÖc b¶o tån, t«n t¹o vµ ph¸t huy gi¸ trÞ nhiÒu mÆt cña di s¶n v¨n hãa trªn ®Þa bµn. ChÝnh quyÒn c¸c cÊp ph¶i cã tr¸ch nhiÖm ®èi víi c¸c di tÝch trªn ®Þa bµn m×nh qu¶n lý, xo¸ bá c¸c h×nh thøc th­¬ng m¹i hãa c¸c h×nh thøc dÞch vô v¨n hãa ë di tÝch. Qu¶n lý thèng nhÊt vµ cã hiÖu qu¶ c¸c nguån thu nh­ vÐ tham quan di tÝch, hßm c«ng ®øc, tiÕn lÔ trªn c¸c ban thê, c¸c dÞch vô trong gi÷ « t«, xe m¸y vµ hµng qu¸n trong khu vùc di tÝch… ®Ó t¸I ®Çu t­ di tÝch còng nh­ cã c¸ch ph©n bè hîp lý nh»m ®¶m b¶o lîi Ých cña Nhµ n­íc cóng nh­ cña c¸ nh©n nh÷ng ng­êi tham gia c¸c dÞch vô. Së v¨n hãa thÓ thao vµ du lÞch tØnh cÇn phèi hîp, hîp t¸c víi c¸c c¬ së ®µo t¹o trong vµ ngaßi tØnh ®Ó göi c¸n bé cña m×nh ®i häc hái, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô cho du lÞch tØnh nhµ. Th­êng xuyªn më c¸c líp ®µo t¹o ng¾n h¹n, dµi h¹n nh»m ®¶m b¶o c¸c kiÕn thøc míi lu«n ®­îc bæ sung, hoµn thiÖn vµ n©ng cao. §Ó lËp l¹i trËt tù trong ho¹t ®éng du lÞch, ®Æc biÖt ®èi víi ho¹t ®éng l÷ hµnh thÞ tr­êng Trung Quèc; Së V¨n ho¸, ThÓ thao vµ Du lÞch ®Ò nghÞ: 1- UBND TØnh: - ChØ ®¹o c¸c ngµnh vµ thÞ x· Mãng C¸i phèi hîp thùc hiÖn viÖc lËp l¹i trËt tù trong ho¹t ®éng l÷ hµnh ®­a kh¸ch ViÖt Nam ®i du lÞch §«ng H­ng trong ngµy, ®ãn kh¸ch du lÞch Trung Quèc ®i ViÖt Nam b»ng hé chiÕu. - ChØ ®¹o c¬ quan chøc n¨ng cã biÖn ph¸p kiÓm tra, xö lý nghiªm kh¾c c¸c ®èi t­îng lµ ng­êi n­íc ngoµi ®Õn thÞ x· Mãng C¸i ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch tr¸i phÐp. - Cã ý kiÕn víi tØnh Cao B»ng, L¹ng S¬n vµ thµnh phè Hµ Néi trong viÖc phèi hîp qu¶n lý du lÞch biªn giíi do ngµnh du lÞch cña 4 tØnh, thµnh phè cña ViÖt Nam ®· ký víi côc Du lÞch Qu¶ng T©y, Trung Quèc ngµy 27/4/2008 t¹i thµnh phè H¹ Long nh©n dÞp LÔ héi du lÞch H¹ Long 2008. 2- Bé V¨n ho¸, ThÓ thao vµ Du lÞch, Bé C«ng an: - §Ò nghÞ Bé V¨n ho¸, ThÓ thao vµ Du lich; Bé C«ng an tæ chøc thanh kiÓm tra c¸c doanh nghiÖp l÷ hµnh tØnh ngoµi cã chi nh¸nh, v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i Qu¶ng Ninh. - §Ò nghÞ Bé V¨n ho¸, ThÓ thao vµ Du lÞch (Tæng côc Du lÞch tham m­u ®Ò xuÊt) chñ tr× bµn b¹c víi c¸c ngµnh liªn quan thèng nhÊt gi¶i ph¸p. PhÇn kÕt luËn Víi nguån tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n phong phó nh­ vËy, Qu¶ng Ninh lµ 1 ®iÓm ®Õn du lÞch quen thuéc cña kh¸ch du lÞch , víi nh÷ng vÎ ®Ñp tiÒm Èn, hÊp dÉn bªn trong nã ®· t¹o ®­îc sù chó ý cña nhiÒu doanh nghiÖp du lÞch, thóc ®Èy ho¹t ®éng du lÞch ph¸t triÓn, ®em l¹i nguån doanh thu kh«ng nhá cho tØnh vµ n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng cho ng­êi d©n. Tuy nhiªn, ho¹t ®éng du lÞch Qu¶ng Ninh ch­a thùc sù t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh vèn cã cña nã. C«ng t¸c b¶o tån c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa th«ng qua ho¹t ®éng du lÞch ch­a ®­îc chó ý, c«ng t¸c qu¶ng c¸o tiÕp thÞ vÒ c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa cßn nhiÒu h¹n chÕ, c«ng t¸c më réng thÞ tr­êng ch­a ®­îc chó träng... ®· g©y ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch cña tØnh. V× vËy, bµi khãa luËn phÇn nµo gióp cho ng­êi ®äc cã thÓ hiÓu râ vÒ nh÷ng gi¸ trÞ ®Æc s¾c cña nh÷ng di tÝch lÞch sö v¨n hãa tiªu biÓu cña Qu¶ng Ninh, thÊy ®­îc nh÷ng h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc trong ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch, ®Ó tõ ®ã cã ®­îc nh÷ng gi¶i ph¸p hîp lý, khai th¸c cã hiÖu qu¶. Nh÷ng ®Ò xuÊt nªu trªn còng chØ lµ nh÷ng suy nghÜ ban ®Çu dùa trªn nghiªn cøu thùc tÕ vµ nh÷ng tri thøc khoa häc tÝch luü ®­îc. CÇn bæ sung ®Çy ®ñ h¬n cho nh÷ng gi¶i ph¸p nµy vµ triÓn khai trong thùc tÕ. Cã thÓ kh¼ng ®Þnh trong t­¬ng lai kh«ng xa, víi nh÷ng thµnh c«ng ®· ®¹t ®­îc còng nh­ c¸c mÆt h¹n chÕ ®­îc kh¾c phôc, th× ho¹t ®éng du lÞch ®Õn c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa sÏ ngµy cµng s«i ®éng h¬n, khai th¸c cã hiÖu qu¶ h¬n nh÷ng tiÒm n¨ng s½n cã cña m×nh, gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña tØnh nãi riªng, vµ cña c¶ n­íc nãi chung. Ch¾c ch¾n c¸c di tÝch lÞch sö v¨n hãa cña Qu¶ng Ninh sÏ lµ niÒm tù hµo cña du lÞch Qu¶ng Ninh vµ cña c¶ vïng du lÞch B¾c Bé. Bµi khãa luËn lµ c«ng tr×nh tËp d­ît nghiªn cøu khoa häc cña 1 sinh viªn n¨m cuèi khoa V¨n Hãa Du LÞch sÏ cßn nhiÒu thiÕu sãt. Em mong ®­îc sù chØ b¶o cña thÇy c«, c¸c nhµ khoa häc, c¸c nhµ qu¶n lý... Em còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n vµ tiÕp thu nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n ®ång nghiÖp. Tµi liÖu tham kh¶o TrÇn §øc Thanh, NhËp m«n khoa häc du lÞch, NXB §HQG Hµ Néi, 2000. TrÇn Tr­¬ng, Danh nh©n Yªn Tö, NXB V¨n hãa Th«ng tin Hµ N«i, 1996. TrÇn Tr­¬ng, Chïa Yªn Tö- lÞch sö- truyÒn thuyÕt di tÝch vµ danh th¾ng, NXB V¨n hãa Th«ng tin Hµ Néi, 2002. Bïi ThÞ H¶i YÕn, TuyÕn ®iÓm du lÞch ViÖt Nam, NXB Gi¸o dôc, 2005. Tæng côc Du lÞch- Trung t©m c«ng nghÖ th«ng tin du lÞch, Non n­íc ViÖt Nam, NXB V¨n hãa Th«ng tin, 1999. NguyÕn V¨n §Ýnh, Ph¹m Hång Ch­¬ng, Gi¸o tr×nh h­íng dÉn du lÞch, NXB §HQG Hµ Néi, 2000. LuËt du lÞch ViÖt Nam, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia. Së V¨n hãa- ThÓ thao- Du lÞch tØnh Qu¶ng Ninh, B¸o c¸o t×nh h×nh c¬ së l­u tró n¨m 2007, 2008. Së V¨n hãa- ThÓ thao- Du lÞch tØnh Qu¶ng Ninh, B¸o c¸o tæng kÕt n¨m 2007, 2008. Phô lôc Phô lôc 1 : Stt ChØ tiªu 2007 2008 1 Tæng sè kh¸ch, trong ®ã: 3.600.200 4.373.200 - Kh¸ch quèc tÕ 1.468.000 2.308.700 - Kh¸ch néi ®Þa 2.132.200 2.064.500 2 Sè l­îng c¬ së l­u tró, trong ®ã: 865 846 - Kh¸ch s¹n tõ 3* - 5* 29 29 - Kh¸ch s¹n tõ 1* - 2* 50 50 - C¸c lo¹i c¬ së l­u tró kh¸c 786 767 3 Sè l­îng ®¬n vÞ kinh doanh l÷ hµnh, trong ®ã 24 24 - Cã giÊy phÐp l÷ hµnh quèc tÕ 24 24 - Cã giÊy phÐp l÷ hµnh néi ®Þa 24 24 4 Sè l­îng khu, ®iÓm hÊp dÉn thu hót kh¸ch du lÞch 5 Doanh thu du lÞch 2.088 tû 2.477 tû 6 Sè lao ®éng trùc tiÕp trong ngµnh 8.002 8.088 7 Ph©n theo tr×nh ®é ®µo t¹o - §¹i häc 1.148 1.267 - Cao ®¼ng 105 99 - T¹i chøc 1.464 1.366 - HuÊn luyÖn nghiÖp vô 2.324 2.468 - Lao ®éng phæ th«ng 2.961 2.888 8 Ph©n theo lo¹i lao ®éng (lao ®éng nghiÖp vô) - LÔ t©n 626 698 - Phôc vô buång 1.232 1.450 - Phôc vô bµn, bar 881 1.100 - §Çu bÕp 459 513 - Kh¸c 1.455 1.667 9 H­íng dÉn viªn - ThÎ HDV quèc tÕ 126 67 - ThÎ HDV néi ®Þa - ThÎ thuyÕt minh viªn 60 50 10 C¬ së ®µo t¹o nghÒ trong tØnh 1 1 - Tr­êng Cao ®¼ng V¨n hãa NghÖ thuËt vµ Du lÞch 11 §éi ngò qu¶n lý cña c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vÒ du lÞch 24 ng­êi BiÓu kÌm theo 12 Ph©n theo ngµnh nghÒ kinh doanh BiÓu kÌm theo BiÓu kÌm theo Phô lôc 2. X©y dùng ch­¬ng tr×nh tham quan Yªn Tö 1 ngµy: Gi¶i Oan- §­êng Tïng- Hoa Yªn- Th¸c Vµng- V©n Tiªu- Chïa §ång- B¶o S¸i- ThiÒn viÖn Tróc L©m Yªn Tö S¸ng: B¾t ®Çu leo nói tõ suèi Gi¶i Oan qua ®­ßng chÝnh, qua §­êng Tïng lªn Hoa Yªn, du kh¸ch tiÕp tôc vuéc hµnh tr×nh vÒ phÝa t©y chïa Hoa Yªn th¨m th¸c Ngù Déi, th¸c Vµng hïng vÜ. V­ît qua ngän th¸c Vµng du kh¸ch leo dÕn V©n Tiªu vµ lªn ®Ønh chïa §ång. Tr­a: Tõ chïa §ång du kh¸ch xuèng khu t­îng An Kú Sinh nghØ ng¬i vµ ¨n tr­a t¹i ®©y ChiÒu: Tõ An Kú Sinh du kh¸ch quay trë l¹i chïa B¶o S¸i, vµ qua ®­êng Hoa Yªn- ®­êng Tróc vÒ suèi Gi¶i Oan. Du kh¸ch lªn xe rêi Gi¶i Oan ra th¨m ThiÒn viÖn Tróc L©m c¸ch khu trung t©m 4km. KÕt thóc hµnh tr×nh. 2 ngµy: Ngµy 1: S¸ng: B¾t ®Çu hµnh tr×nh leo nói tõ suèi Gi¶i Oan qua ®­êng chÝnh ®Õn ®­êng Tïng, lªn Hoa Yªn vµ sang Th¸c B¹c. ¡n tr­a vµ nghØ ng¬i t¹i Hoa Yªn. ChiÒu tõ Hoa Yªn du kh¸ch ®i vÒ phÝa T©y chïa sang Th¸c Vµng. V­ît Th¸c Vµng tiÕp tôc xuyªn rõng men theo triÒn nói lªn V©n Tiªu vµ quay trë l¹i Hoa Yªn ¨n tèi vµ nghØ ng¬i. Ngµy 2: S¸ng: ¨n s¸ng, du kh¸ch tõ Hoa Yªn lªn ®Ønh Yªn Tö theo ®êng V©n Tiªu. Ng¾m c¶nh trªn ®Ønh cao 1086m vµ quay trë l¹i Hoa Yªn ¨n tr­a. ChiÒu: Du kh¸ch xuèng Gi¶i Oan theo ®­êng Tróc- Gi¶i Oan xuèng bÕn xe vµ lªn xe th¨m ThiÒn viÖn Tróc L©m