Đề tài Tìm hiểu nguyên lý làm việc của nguồn sấy trực tiếp của trung tâm điện - Điện tử công suất

Tr­êng ®¹i häc B¸ch khoa Hµ Néi Bé m«n Tù ®éng ho¸ XÝ nghiÖp C«ng nghiÖp ======================================= B¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp Th«ng sè kü thuËt: Uvµo : 380 V; I t¶i : 300 A Sinh viªn: Líp: Khoa: §iÖn Gi¸o viªn h­íng dÉn: GS NguyÔn C«ng HiÒn - Hµ Néi, 12 /2004 - Néi dung thùc tËp tèt nghiÖp T×m hiÓu nguyªn lý lµm viÖc cña nguån sÊy trùc tiÕp cña trung t©m ®iÖn - ®iÖn tö c«ng suÊt. Víi th«ng sè kü thuËt: Uvµo = 380 V It¶i = 300 A Víi c¸c phÇn sau: Lêi nãi ®Çu Ch­¬ng I- Giíi thiÖu chung vÒ m¸y sÊy Ch­¬ng II- S¬ ®å m¹ch lùc nguån sÊy Ch­¬ng III- X©y dùng s¬ ®å nguyªn lý m¹ch ®iÒu khiÓn cña nguån sÊy tõ m¹ch diÒu khiÓn cã s½n Ch­¬ng IV- ThiÕt kÕ m¹ch ®iÒu khiÓn Ch­¬ng V- ChÕ t¹o m¹ch in vµ hµn m¹ch KÕt luËn Lêi nãi ®Çu N­íc ta ®ang trong c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc ®Ó tõng b­íc b¾t kÞp sù ph¸t triÓn trong khu vùc còng nh­ trªn thÕ giíi, vÒ mäi mÆt kinh tÕ vµ x· héi. Trong ®ã c«ng nghiÖp ho¸ s¶n xuÊt hµng ho¸ ®ãng vai trß hÕt søc quan träng trong viÖc ph¸t triÓn ®Êt n­íc. Tù ®éng ho¸ lµ sù lùa chän ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu v× tù ®éng ho¸ lµ mòi nhän kh«ng thÓ thiÕu víi c¸c n­íc ®· vµ ®ang ph¸t triÓn trong ®ã cã ViÖt Nam. N­íc ViÖt Nam ta lµ mét n­íc n«ng nghiÖp ®ang ph¸t triÓn. HiÖn nayvíi 90% d©n sè lµm nghÒ n«ng th× viÖc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp phôc vô cho n«ng nghiÖp lµ mét vÊn ®Ò quan träng trªn con ®­êng ph¸t triÓn ®Êt n­íc . Mét thiÕt bÞ kh«ng thiÕu trong c«ng t¸c thuû lîi dïng ®Ó s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ m¸y b¬m n­íc. Nh­ng m¸y b¬m n­íc chØ lµm viÖc 2, 3 th¸ng trong mét n¨m, thêi gian cßn l¹i lµ kho¶ng thêi gian kh«ng dïng ®Õn. Trong kho¶ng thêi gian ®ã m¸y b¬m rÊt dÔ bÞ háng hãc do nh÷ng t¸c nh©n cña m«i tr­êng, chÝnh v× vËy thiÕt bÞ phô kiÖn nh­ m¸y sÊy rÊt cÇn thiÕt v× m¸y sÊy gióp m¸y b¬m ho¹t ®éng æn ®Þnh vµ cã tuæi thä cao h¬n. Trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i trung t©m ®iÖn - ®iÖn tö chóng em ®· ®­îc tËp trung nghiªn cøu, t×m hiÓu vÒ m¹ch ®iÒu khiÓn cña m¸y sÊy . Tr­êng ®¹i häc B¸ch khoa Hµ Néi Sinh viªn thùc hiÖn Ph¹m Quang H­ng Ch­¬ng I Giíi thiÖu chung vÒ m¸y sÊy 1. Kh¸i niÖm: SÊy lµ qu¸ tr×nh ®­a kh«ng khÝ Èm tõ trong ra ngoµi. 2. Qu¸ tr×nh sÊy dùa trªn c¸c nguyªn t¾c sau: H¬i Èm chuyÓn dÞch tõ trong ra ngoµi nhê ®é chªnh lÖch ®é Èm. ViÖc thæi giã hoÆc ®èi l­u kh«ng khÝ sÊy sÏ lµm t¨ng nhanh qu¸ tr×nh kh« vµ rót ng¾n thêi gian sÊy H¬i Èm chuyÓn dÞch ra ngoµi nhê ®é chªnh lÖch nhiÖt. §é chªnh lÖch nhiÖt ®é cµng cao th× tèc ®é vËn chuyÓn dßng h¬i Èm cµng nhanh. V× vËy qu¸ tr×nh sÊy cÇn ph¶i thæi giã ®Ó lµm m¸t m¹ch ngoµi d©y quÊn theo chu kú. H¬i Èm chuyÓn dÞch tõ trong ra ngoµi nhê ®é chªnh lÖch ¸p suÊt. Dßng h¬i Èm sÏ ch¶y cµng nhanh nÕu tèc ®é chªnh lÖch p trong vµ ngoµi c¸ch ®iÖn cµng lín. V× vËy dÓ rót ng¾n thêi gian sÊy, ta cÇn ph¶i sÊy d©y quÊn m¸y ®iÖn trong ch©n kh«ng. SÊy ®­îc thùc hiÖn ®èi víi c¸c m¸y ®iÖn sau khi söa ch÷a trong qu¸ tr×nh vËn hµnhnÕu thÊy c¸ch ®iÖn suy gi¶m do m­a giã g©y Èm ­ít; c¸c m¸y ®iÖn ®Ó l©u ngµy kh«ng dïng tíi nh­ c¸c ®éng c¬ chèng óng h¹n. Mét thiÐt bÞ ®­îc coi lµ kh«ng Èm vµ cã thÓ cho vËn hµnh ®­îc cÇn b¶o ®¶m c¸c yªu cÇu sau. Hoµn toµn kh¼ng ®Þnh ®­îc trong qu¸ tr×nh vËn hµnh hoÆc b¶o qu¶n kh«ng bÞ Èm ­ít. §iÖn trë c¸ch ®iÖn ®o ®­îc b»ng ( MW ) ë 75oC. Trong bÊt cø tr­êng hîp nµo RC® còng kh«ng ®­îc nhá h¬n 0,5 MW. Tû sè ®iÖn trë c¸ch ®iÖn ®o ®­îc b»ng c¸ch quay ®Òu tay Mªg«met sau 60s vµ 30s ( do ®iÖn trë thay ®æi theo thêi gian t¸c ®éng cña ®iÖn ¸p ). Trong qu¸ tr×nh sÊy cÇn chó ý: §iÖn trë c¸ch ®iÖn cÇn phô thuéc vµo nhiÖt ®é, nhiÖt ®é d©y quÊn cµng cao ®iªn trë c¸ch ®iÖn cµng thÊp. Kh«ng t¨ng, gi¶m nhiÖt ®é cña d©y quÊn nhiÖt ®é cña d©y quÊn qu¸ nhanh v× nh­ vËy sÏ lµm cho c¸ch ®iÖn vßng d©y co d·n ®ét ngét g©y nøt vì ®èi víi c¸c m¸y lín, tèc ®é n©ng nhiÖt ®é qu¸ 4o mét giê. Trong nh÷ng tr­êng hîp d©y quÊn chØ bÞ Èm bÒ mÆt nªn do ®ã khi quyÕt ®Þnh sÊy b»ng ph­¬ng ph¸p nµo ®ã cÇn sÊy s¬ bé bÒ mÆt ngoµi cña d©y quÊn ®Ó kiÓm tra ThiÕt bÞ vµ ph­¬ng ph¸p sÊy m¸y ®iÖn trong söa ch÷a cÇn yªu cÇu ®¬n gi¶n, dÔ sö dông cã thÓ l­u ®éng ®­îc b¶o ®¶m phôc vô ®­îc ph¹m vi c«ng suÊt vµ kÝch thÝch réng r·i thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt ®¬n chiÕc, lÎ tÎ. Môc ®Ých vµ ý nghÜa cña viÖc sÊy: §éng c¬ m¸y b¬m n­íc dïng ®Ó t­íi tiªu hót n­íc ®­îc sö dông rÊt réng r·i trong ®êi sèng hµng ngµy §éng c¬ lu«n ph¶i ho¹t ®éng vµ sö dông hÕt c«ng suÊt v× vËy cÇn ph¶i cã thêi gian ®Ó ®éng c¬ nghØ lµm viÖc. M¸y b¬m n­íc lu«n ph¶i tiÕp xóc trong m«i tr­êng Èm ­ít v× vËy viÖc s©y lµ hÕt søc cÇn thiÕt vµ quan träng ®Ó ®éng c¬ ho¹t ®éng tèt. T¨ng ®é bÒn vµ ®é c¸ch ®iÖn cho vËt liÖu c¸ch ®iÖn cña d©y quÊn. Thùc nghiÖm cho thÊy khi tÈm sÊy ®iÖn ®¸nh thñng cña c¸c vËt liÖu c¸ch ®iÖn t¨ng lªn. TÈm sÊy lµm t¨ng ®é bÒn cña vËt liÖu c¸ch ®iÖn TÈm sÊy tèt sÏ lµm vËt liÖu c¸ch ®iÖn gi¶m kh¶ n¨ng hót Èm gi÷ ®­îc ®iÖn trë c¸ch ®iÖn cao trong qu¸ tr×nh vËn hµnh TÈm sÊy tèt d©y quÊn cã thÓ chÞu ®­îc sù ph¸ ho¹i cña m«i tr­êng TÈm sÊy còng lµm kh¶ n¨ng truyÒn nhiÖt tr¸nh cho d©y quÊn kh«ng bÞ nãng côc bé. 3. C¸c ph­¬ng ph¸p sÊy: Ph­¬ng ph¸p sÊy trùc tiÕp SÊy ng¾n m¹ch ( sÊy b»ng dßng ®iÖn ng¾n m¹ch ) ¦u ®iÓm: hiÖu suÊt vµ tèc ®é gia nhiÖt nhanh, nhiÖt ®é trong lßng d©y quÊn lu«n cao h¬n bªn ngoµi nªn h¬i Èm truyÒn ra ngoµi nhanh h¬n Ph­¬ng ph¸p sÊy nguån gi¸n tiÕp; SÊy b»ng nguån nhiÖt ngoµi SÊy b»ng ph­¬ng ph¸p dïng tæn hao qu¹t giã SÊy b»ng tæn hao trong lâi thÐp Stato SÊy b»ng ph­¬ng ph¸p dïng tæn hao trong m¹ch tõ cña Stato theo c¸ch quÊn d©y quÊn. Ch­¬ng II S¬ ®å Nguyªn Lý m¹ch lùc cña nguån sÊy S¬ ®å m¹ch lùc: In put AT1 CK Reset BOX A Ti1 Ti2 AT2 Out put ThuyÕt minh m¹ch lùc: S¬ ®å nguyªn lý m¹ch lùc ®iÒu khiÓn m¸y sÊy th«ng qua bé biÕn ®æi ( ®­îc ®iÒu khiÓn bëi bé ®iÒu khiÓn ). §ãng ATM1 , ATM2 cÊp nguån cho m¸y sÊy th«ng qua bé biÕn ®æi. §iÖn ¸p ®­a vµo Bé ®iÒu khiÓn lÊy tõ l­íi qua biÕn dßng Ti2 Bé ®iÒu khiÓn thay ®æi gãc më a cña bé biÕn ®æi, tõ ®ã thay ®æi ®iÖn ¸p ®­a vµo m¸y sÊy. Tõ ®ã cã thÓ thay ®æi nhiÖt ®é lß sÊy Th«ng sè kü thuËt cña c¸c thiÕt bÞ: ATM1: ¸p t« m¸t cã chøc n¨ng ®ãng ng¾t m¹ch, b¶o vÖ dßng qu¸ t¶i vµ b¶o vÖ ng¾n m¹ch nguån Th«ng sè ATM1: U = 660V; I = 630A; f = 50Hz ATM2 cã chøc n¨ng ®ãng ng¾t m¹ch, b¶o vÖ dßng qu¸ t¶i vµ b¶o vÖ ng¾n m¹ch cho ®éng c¬. Th«ng sè ATM2: U = 660V; I = 630A; f = 50Hz BDD lµ bé biÕn ®æi ®iÒu chØnh ®iÖn ¸p ®Æt vµo ®éng c¬ khi khëi ®éng , cã chøc n¨ng h¹n chÕ dßng ®iÖn khëi ®éng c¬, cã chøc n¨ng thu tÝn hiÖu ph¶n håi tõ nguån vÒ bé ®iÒu khiÓn (BOX) Th«ng sè: Dung l­îng s = 15VA; U = 0,5 kV Tû sè biÕn dßng 800/5A; CÊp chÝnh x¸c 0,5 Thyristor lo¹i TL630 - 14 Imax = 630A; Umax = 1400V; Ug = 7V; Ig = 350mA RC : R = 100W; C = 0,5mF. Ch­¬ng III X©y dùng s¬ ®å nguyªn lý m¹ch ®iÒu khiÓn cña nguån sÊy tõ m¹ch diÒu khiÓn cã s½n. Trong 8 tuÇn ®­îc thùc tËp t¹i Trung t©m §iÖn - §iÖn tö, chóng em ®· ®­îc giao nhiÖm vô t×m hiÓu nguån sÊy vµ vÏ l¹i s¬ ®å nguyªn lý m¹ch ®iÒu khiÓn trªn c¬ së b¶n m¹ch in cña m¸y. Chóng em ®· xem xÐt thËt kü m¹ch m¹ch ®iÒu khiÓn sau ®ã ®· lËp ®­îc s¬ ®å nguyªn lý víi c¸c khèi chÝnh sau: Khèi nguån. Khèi ®ång pha. T¹o xung r¨ng c­a. Ph¸t xung chïm. So s¸nh ( khuyÕch ®¹i thuËt to¸n ). T¹o xung - khuyÕch ®¹i xung. Ch­¬ng IV ThiÕt kÕ vµ thi c«ng m¹ch ®iÒu khiÓn: Sau khi vÏ s¬ ®å nguyªn lý m¹ch, chóng em ®­îc giao thiÕt kÕ m¹ch ®iÒu khiÓn kh«ng dïng m¹ch ph¸t xung chïm vµ kh©u vi ph©n. I) S¬ ®å khèi - ur SS >1 w T uc 1 2 3 4 CÊu tróc cña m¹ch ®iÒu khiÓn mét tiristor ®­îc tr×nh bµy nh­ sau: Chó thÝch: uc lµ ®iÖn ¸p ®iÒu khiÓn, ®iÖn ¸p mét chiÒu ur lµ ®iÖn ¸p ®ång bé, ®iÖn ¸p xoay chiÒu hoÆc biÕn thÓ cña nã, ®ång bé víi ®iÖn ¸p An«t - Kat«t cña tiristor Kh©u 1 lµ kh©u so s¸nh lµm viÖc nh­ mét trig¬ Kh©u 2 lµ ®a hµi mét tr¹ng th¸i æn ®Þnh dïng ®Ó t¹o ra xung chïm (lÊy xung d­¬ng) ®­a vµo kh©u khuyÕch ®¹i Kh©u 3 khuyÕch ®¹i xung ®Ó t¹o ra xung cã biªn ®é lín h¬n, ®­a vµo biÕn ¸p xung Kh©u 4 biÕn ¸p xung Cã chøc n¨ng t¹o ra c¸c xung ®Ønh nhän ®Ó më cho tiristor B»ng c¸ch t¸c ®éng vµo uc cã thÓ ®iÒu chØnh ®­îc vÞ trÝ xung ®iÒu khiÓn, còng tøc lµ ®iÒu khiÓn gãc a. M¹ch ®iÒu khiÓn cã c¸c chøc n¨ng : §iÒu chØnh ®­îc vÞ trÝ xung ®iÒu khiÓn trong ph¹m vi nöa chu kú d­¬ng cña ®iÖn ¸p ®Æt trªn An«t - Kat«t tiristor T¹o ra ®­îc c¸c xung ®ñ ®iÒu kiÖn më tiristor ( xung ®iÒu khiÓn th­êng cã biªn ®é tõ 2 ®Õn 10 V, ®é réng xung tx = 20 ®Õn 100 ms ®èi víi thiÕt bÞ chØnh l­u, tx £ 10 ms ®èi víi thiÕt bÞ biÕn ®æi tÇn sè cao ) §é réng xung ®­îc x¸c ®Þnh theo biÓu thøc: trong ®ã: Idt lµ dßng duy tr× cña tiristor di/dt lµ ttèc ®é t¨ng tr­ëng cña dßng t¶i II) Nguyªn t¾c ®iÒu khiÓn: Trong thùc tÕ ng­êi ta th­êng dïng 2 nguyªn t¾c ®iÒu khiÓn: th¼ng ®øng tuyÕn tÝnh vµ th¼ng ®øng “ Arccos” ®Ó thùc hiÖn viÖc ®iÒu chØnh vÞ trÝ xung trong nöa chu kú d­¬ng cña ®iÖn ¸p ®Æt trªn tiristor. a. Nguyªn t¾c ®iÒu khiÓn th¼ng ®øng tuyÕn tÝnh. Theo nguyªn t¾c nµy ng­êi ta dïng 2 ®iÖn ¸p: §iÖn ¸p ®ång bé, ký hiÖu lµ ur, cã d¹ng r¨ng c­a, ®ång bé víi ®iÖn ¸p ®Æt trªn Anèt – Katèt cña tiristor. §iÖn ¸p ®iÒu khiÓn, ký hiÖu lµ uc, lµ ®iÖn ¸p mét chiÒu, cã thÓ ®iÒu chØnh ®­îc biªn ®é. a a Us Ucm -Usm Ucm 0 2p p Us wt Tæng ®¹i sè cña ur + uc ®­îc ®­a ®Õn ®Çu vµo cña mét kh©u so s¸nh. Nh­ vËy b»ng c¸ch lµm biÕn ®æi uc, ng­êi ta cã thÓ chØnh ®­îc thêi ®iÓm xuÊt hiÖn xung ra, tøc lµ ®iÒu chØnh ®­îc gãc a. Khi uc = 0 ta cã a = 0 uc 0 Gi÷a a vµ uc cã quan hÖ nh­ sau: ng­êi ta thÊy Ucmax = Urmax b. Nguyªn t¾c ®iÒu khiÓn th¼ng ®øng "Arccos" Theo nguyªn t¾c nµy, ng­êi ta còng dung 2 ®iÖn ¸p Anèt - Katèt tiristor Tõ ®iÖn ¸p nµy ng­êi ta t¹o ra ur Tæng ®¹i sè ur + uc ®­îc ®­a ®Õn ®Çu vµo cña kh©u so s¸nh Khi ur + uc = 0 Ta nhËn ®­îc mét xung ë ®Çu ra cña kh©u so s¸nh: uc + B.cosa = 0. Do ®ã: Ng­êi ta lÊy B = Ucmax Khi uc = 0 th× a = uc = Ucmax; a = P uc = - Ucmax; a = 0 Nh­ vËy, khi cho uc biÕn thiªn tõ -Ucmax ¸ Ucmax th× a biÕn thiªn tõ 0 ¸ P Nguyªn t¨c ®iÒu khiÓn th¼ng ®øng “arccos” ®­îc sö dông trong c¸c thiÕt bÞ chØnh l­u ®ßi hái chÊt l­îng cao. Ucm UAK UAK US Ud 2p p 0 a wt III) Chøc n¨ng ®iÒu khiÓn: §¶m b¶o ph¸t xung víi ®ñ c¸c yªu cÇu ®Ó më van §ñ biªn ®é, Ux §ñ ®é réng, tx S­ên xung ng¾n ( ts = 0,5 ¸ 1 mS ). C¸c th«ng sè liªn quan ®Õn h×nh d¹ng mét xung ®iÒu khiÓn. ts DU UX 1. §¶m b¶o tÝnh ®èi xøng víi c¸c kªnh ®iÒu khiÓn VÝ dô ®èi víi s¬ ®å ®iÒu khiÓn c¸c thyistor trong s¬ ®å chØnh l­u nhiÒu pha, ®é lÖch cho phÐp cña xung ®iÒu khiÓn ë c¸c kªnh kh¸c nhau ph¶i ë trßn ph¹m vi tõ 1 ¸ 3 øng víi cïng mét gi¸ trÞ ®iÖn ¸p ®iÒu khiÓn V2 V1 V0 V4 V3 V5 0 0 0 0 0 0 60o 120o 240o 180o 300o 360o 1o 3o 2. §¶m b¶o c¸ch ly gi÷a m¹ch ®iÒu khiÓnvµ m¹ch lùc. +24 V 1500 + 2000 VÝ dô ®èi víi biÕn ¸p xung, th­êng ®­îc s­ dông nh­ mét kh©u truyÒn xung cuèi cïng ë tÇng khuyÕch ®¹i xung, ®iÖn ¸p chÞu ®ùng gi÷a s¬ cÊp vµ thø cÊp ph¶i ®¹t ®­îc 1500 V ¸ 2000 V khi s¬ ®å lµm viÖc víi ®iÖn ¸p l­íi 3 x 380 Vac. 3. §¶m b¶o ®óng quy luËt thay ®æi vÒ pha cña xung ®iÒu khiÓn. §©y lµ yªu cÇu ®Ó ®¶m b¶o ph¹m vi ®iÒu chØnhcña gãc ®iÒu khiÓn a, vÝ dô ®èi víi chØnh l­u cã ®iÒu khiÓn hoÆc c¸c s¬ ®å biÕn ®æi xung xoay chiÒu. Th«ng th­êng, ®èi víi chØnh l­u ®iÒu khiÓn gãc ®iÒu khiÓn a ph¶i thay ®æi ®­îc trong ph¹m vi 10o ¸ 170o. 4. Cã thÓ h¹n chÕ ®­îc ph¹m vi ®iÒu chØnh gãc a, kh«ng phô thuéc sù thay ®æi cña ®iÖn ¸p cña ®iÖn ¸p l­íi. 5. Kh«ng g©y nhiÔu ®èi víi c¸c hÖ thèng ®iÒu khiÓn ®iÖn tö kh¸c ë xung quanh. 6. Cã kh¶ n¨ng b¶o vÖ qu¸ ¸p, qu¸ dßng, mÊt pha... vµ b¸o hiÖu khi cã sù cè. 7. Cã kh¶ n¨ng b¶o vÖ qu¸ ¸p, qu¸ dßng, mÊt pha... vµ b¸o hiÖu khi cã sù cè. a amax 180o U®k amin U®k, min U®k,max U®k 0 Giíi h¹n gãc ®iÒu khiÓn a IV) S¬ ®å nguyªn lý m¹ch ®iÒu khiÓn. Qua c¸c ph©n tÝch ®· nªu ë phÇn trªn, chóng em ®· x©y dùng ®­îc m¹ch ®iÒu khiÓn nh­ sau: 2. ThuyÕt minh S¬ ®å nguyªn lý S¬ ®å nguyªn lý m¹ch ®iÒu khiÓn gåm c¸c khèi víi c¸c chøc n¨ng sau: Khèi cung cÊp nguån cã nhiÖm vô cÊp nguån ®iÖn ¸p æn ®Þnh vµ ®óng cÊp ®iÖn ¸p cho c¸c kh©u cña m¹ch ®iÒu khiÓn, ë ®©y ta cÇn c¸c cÊp ®iÖn ¸p ±12 v Sau khi qua biÕn ¸p ta cã nguån vµo lµ 17 v xoay chiÒu, ®i qua cÇu chØnh l­u ®ièt ta sÏ cã dßng mét chiÒu. Dßng ®iÖn ë nh¸nh trªn ®i qua Transitor c«ng suÊt 7812 vµ ®­îc läc nhiÔu cho ra ®iÖn ¸p æn ®Þnh lµ +12 v. Dßng ®iÖn ë nh¸nh d­íi ®i qua Transitor c«ng suÊt 7912 vµ ®­îc läc nhiÔu cho ra ®iÖn ¸p æn ®Þnh lµ -12 v Kh©u t¹o xung r¨ng c­a ®­îc thùc hiÖn khi ®iÖn ¸p ®Æt lªn cùc B cña T1 lµ UB T1 lµ “+” (d­¬ng) th× T1 sÏ th«ng nªn dßng ®iÖn ®i theo ®­êng +E ® R3 ® ® R4 ®T1 ® ®Êt. Lóc nµy UCT1 » 0. Ph©n ¸p R3 vµ R4 lµm cho UBT2 UET3 v× Do ®ã T3 vµ C7 phãng ®iÖn qua T3 ® R6 ® VR1 Kh©u so s¸nh thùc hiÖn nhê vi m¹ch HA471. TÝn hiÖu xung r¨ng c­a qua R7 ®­îc ®­a vµo ch©n 2 cña vi m¹ch ®Ó so s¸nh víi tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn ë ch©n 3 vi m¹ch. ë ®Çu ra cña kh©u so s¸nh nµy ta nhËn ®­îc mét chuçi xung ch÷ nhËt, d­¬ng vµ ©m kÕ tiÕp nhau Ta khuyÕch ®¹i xung qua 3 transitor T4 ,T5 , T6. Tõ ch©n 6 cña vi m¹ch HA471, tÝn hiÖu ra la mét chuçi xung ch÷ nhËt d­¬ng, ©m kÕ tiÕp. Khi xung vµo ch©n B cña T4 lµ xung d­¬ng th× bãng thuËn T4 sÏ më lµm cho T5 vµ T6 më theo. Dßng ®iÖn sÏ chay theo ®­êng tõ nguån ® T6 ®R13 ®cuén s¬ cÊp cña biÕn ¸p xung. Do hiÖn t­îng c¶m øng ®xuÊt hiÖn xung ë ®Çu ra cña biÕn ¸p xung D¹ng ®iÖn ¸p: q q q q U UA UC UB U®k Ch­¬ng V ChÕ t¹o m¹ch in vµ hµn m¹ch Dùa vµo m¹ch ®iÒu khiÓn ®· thiÕt kÕ ta cã thÓ chÕ t¹o m¹ch in tu©n thñ theo quy t¾c c¬ b¶n: chÝnh x¸c, hîp lý kÝch th­íc nhá gän. ChÕ t¹o m¹ch in bao gåm c¸c b­íc sau: I- ChuÈn bÞ ChuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c dông cô cÇn thiÕt ®Ó cho viÖc chÕ t¹o m¹ch thuËn tiÖn vµ ®¹t kÕt qu¶ cao nhÊt : hîp lý, ®óng tiªu chuÈnm tÝnh thÈm mü. C¸c thiÕt bÞ linh kiÖn ®iÖn tö ph¶i ®óng, ®ñ, kÌm theo b¶ng ®ång. GiÊy, mùc, bót, th­íc… Dung dÞch ¨n mßn FeCl3. II- ChÕ t¹o m¹ch in 1. ThiÕt kÕ trªn giÊy: §Ó cã ®­îc m¹ch in hoµn chØnh, chÝnh x¸c, hîp lý, nhá gän, ®Ñp theo tiªu chuÈn ta ph¶i thiÕt kÕ trªn giÊy (thiÕt kÕ m¹ch ®iÓu khiÓn IV). Vµ chóng em ®· thiÕt kÕ ®­îc mÆt ph¶i vµ mÆt tr¸i dùa theo s¬ ®å nguyªn lý víi ®é chÝnh x¸c ®óng víi c¸c yªu cÇu ®Æt ra MÆt ph¶i: MÆt tr¸i 2. ThiÕt kÕ vÏ trªn phÝp phñ ®ång VÏ trªn phÝp phñ ®ång chóng ta ph¶i ®¶m b¶o chÝnh x¸c theo s¬ ®å mÆt tr¸i mµ ta ®· thiÕt kÕ m¹ch ®iÒu khiÓn ë phÇn IV. Mùc vÏ tèt, ®­êng nÐt râ rµng, ®ñ ®Ëm ®Ó sau khi ¨n mßn xong chóng ta cã ®­îc m¹ch ®ång dµy s¸ng, râ nÐt, kh«ng bÞ ®øt m¹ch, tr¸nh ng¾n m¹ch. C¸ch kiÓm tra bãng vµ tô Bãng thuËn (T2 ,T5 , T6) §­a ®Çu ©m cña ®ång hå (d©y mµu ®en) vµo ch©n B cña bãng, lÇn l­ît ®­a ®Çu d­¬ng cña ®ång hå (dµy mµu ®á) vµo ch©n C vµ E. NÕu thÊy kh«ng lµ bãng háng. NÕu th«ng ta ®¶o kim ®á vµo ch©n B cña bãng vµ l¹i cho lÇn l­ît kim ®en vµo ch©n C, E cña bãng. NÕu th«ng lµ bãng háng, kh«ng th«ng th× bãng tèt cã thÓ c¾m vµo m¹ch ®Ó hµn. Bãng ®¶o: (T1, T3, T4) §­a kim d­¬ng cña ®ång hå (d©y mµu ®á) vµo ch©n B cña bãng, lÇn l­ît ®­a ®Çu ©m (mµu ®en) cña ®ång hå vµo ch©n C vµ E cña bãng. NÕu kh«ng, ta ®¶o kim ©m (d©y mµu ®en) cña ®ång hå vµo ch©n B cña bãng. §Çu d­¬ng cña ®ång hå lÇn l­ît vµo ch©n C, E cña bãng. NÕu kh«ng th«ng lµ bãng tèt. III- ¡n mßn §Ó mùc vÏ trªn b¶ng phÝp kh« h¼n råi míi ng©m m¹ch vµo dung dÞch ¨n mßn FeCl3. Sau kho¶ng 35 ¸ 45 phót, khi thuèc ¨n mßn ®· ¨n mßn hÕt ®ång thõa trªn b¶ng phÝp, lÊy ra röa s¹ch, lau kh«. Dïng cån lau s¹ch mùc trªn b¶ng m¹ch. Chóng ta ®­îc nh÷ng ®­êng m¹ch ®ång trªn b¶ng phÝp nh­ trªn mÆt tr¸i thiÕt kÕ. Sau khi ¨n mßn, ta tiÕn hµnh khoan nh÷ng ®iÓm ®· ®¸nh dÊu Tuú theo kÝch cì ch©n linh kiÖn mµ ta dïng cì mòi khoan 0,8 hay 1,2 mm. Yªu cÇu: - Khoan chÝnh x¸c, ®óng kÝch cì yªu cÇu. - Khoan ®ñ, ®óng, ®¶m b¶o tÝnh thÈm mü. Tra linh kiÖn ChuÈn bÞ ®ñ, ®óng lo¹i linh kiÖn. Tra ®óng, chÝnh x¸c lo¹i, th«ng sè tõng linh kiÖn theo m¹ch ph¶i ®· thiÕt kÕ. Hµn ch©n linh kiÖn: Dïng giÊy r¸p ®¸nh ch©n linh kiÖn vµ ®iÓm ph¶i hµn ®Ó ¨n thiÕc sau ®ã hµn ch©n linh kiÖn. Yªu cÇu mèi hµn: §¶m b¶o ®é tiÕp xóc, ¨n thiÕc ®Ó dßng ®iÖn ch¹y qua Kh«ng dÝnh thiÕc gi÷a c¸c ch©n ®Ó tr¸nh ng¾n m¹ch Mèi hµn ®Ñp ®¶m b¶o tÝnh thÈm mü S¬ ®å ch©n vi m¹ch mA741 Trong ®ã: + Ch©n 1, 5, 8 lµ ch©n bï + Ch©n 2 lµ ch©n ®¶o + Ch©n 3 lµ ch©n kh«ng ®¶o + Ch©n 4 lµ nhuån nu«i ©m + Ch©n 7 lµ nguån nu«i d­¬ng B¶ng mµu ®iÖn trë: M· mµu TrÞ mµu A x B C (hÖ sè nh©n) §en 0 100 N©u 1 101 §á 2 102 Cam 3 103 Vµng 4 104 Lôc 5 105 Lam 6 106 TÝm 7 107 X¸m 8 108 Tr¾ng 9 109 Nhò vµng Sai sè 5 % Nhò b¹c Sai sè 10 % Nhò (n©u ®en ®á) Sai sè 20 % N©u §en §á VÝ dô: §iÖn trë cã v¹ch mµu víi thø tù N©u-§en-§á th× tÝnh theo thø tù: TrÞ sè - TrÞ sè - HÖ sè nh©n => 10x102 =1000 W = 1K V×: N©u cã trÞ sè lµ 1 §en cã trÞ sè lµ 0 §á lµ v¹ch cuèi cïng cña ®iÖn trë_øng víi hÖ sè nh©n lµ 102 Thèng kª linh kiÖn: Tªn linh kiÖn TrÞ sè Sè l­îng R1 5,6 K 1 R2 47 K 1 R3 10 K 1 R4 10 K 1 R5 15 K 1 R6 10K 1 R7 3,9 K 1 R8 2,2 K 1 R9 3,9 K 1 R10 1 K 1 R11 1 K 1 R12 2,2 K 1 R13 22 W 1 VR1 20 K 1 VR2 10 K 1 §ièt 1N3492 1 §ièt æn ¸p 1 Tranzistor c«ng suÊt 7812 & 7912 2 Tranzistor (®¶o) C828 3 Tranzistor (thuËn) A1005 3 Vi m¹ch mA 741 1 Tô 1 chiÒu 220 mF/50 V 4 Tô xoay chiÒu 33hF 3 Tô t¹o xung 0,47mF 1 BiÕn ¸p xung 2 cuén d©y 1 KÕt luËn Sau 8 tuÇn t×m tßi, nghiªn cøu vµ häc hái d­íi sù h­íng dÉn cña Gi¸o s­ NguyÔn C«ng HiÒn vµ c¸c ThÇy c« gi¸o trong bé m«n Tù ®éng ho¸XÝ nghiÖp C«ng nghiÖp, ®Õn nay em ®· hoµn thµnh ®­îc b¶n b¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp víi ®Ò tµi: "T×m hiÓu nguyªn lý lµm viÖc cña nguån sÊy trùc tiÕp". Trong thêi gian thùc tËp em, bªn c¹nh sù nç lùc hÕt søc m×nh cña c¸ nh©n, sù h­íng dÉn vµ gióp ®ì tËn t×nh vµ chu ®¸o cña thÇy c« gi¸, ®Æc biÖt lµ Gi¸o s­ NguyÔn C«ng HiÒn, vµ sù gióp ®ì cña gia ®×nh, ®· gióp em thu ®­îc nh÷ng kiÕn thøc ®Çy ®ñ vµ c¬ b¶n nhÊt, ®Ó trë thµnh mét kü s­ cã kh¶ n¨ng lµm viÖc ®óng chuyªn m«n ®­îc ®µo t¹o. B¶n b¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp cña em ®· hoµn thµnh, mÆc dï cã nhiÒu cè g¾ng, nh­ng do tr×nh ®é hiÓu biÕt cã h¹n, thêi giankh«ng nhiÒu vµ cßn h¹n chÕ vÒ tµi liÖu tham kh¶o nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. V× vËy, em rÊt mong ®­îc sù chØ b¶o, gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ b¹n bÌ gióp em söa ch÷a, bæ sung nh÷ng sai xãt, ®ång thêi rót ra nh÷ng kinh nghiÖm ®Ó em cã thÓ ph¸t huy kiÕn thøc cña m×nh mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt, vµ cã ®ñ tù tin ®¶m nhËn c«ng viÖc tèt sau khi ra tr­êng. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o h­íng dÉn GS NguyÔn C«ng HiÒn cïng c¸c thÇy c« gi¸o trong bé m«n Tù ®éng ho¸ XNCN ®· gióp ®ì em hoµn thµnh b¶n b¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp nµy. Hµ Néi 16/ 12/ 2004 Sinh viªn thùc tËp: Ph¹m Quang H­ng