Đề tài Tìm hiểu thêm về một số chương trình du lịch vùng Tây Bắc của công ty du lịch Thanh Niên Quảng Ninh

nh÷ng hoa v¨n h×nh häc vµ nh÷ng h×nh chim thó, rång ph­îng c¸ch ®iÖu. §å trang søc gåm vµng, b¹c ®eo tay ch¹m træ h×nh hoa leo, h×nh ch÷ chi chång lªn nhau, l­ng ®eo bé d©y xµ tÝch 4 c¹nh, c¶ qu¶ ®µo, chïm vuèt hæ bäc b¹c, tay ®eo nh÷ng h¹t c­êm b»ng ®¸ nhiÒu mµu. Ng­êi M­êng xa ¨n x«i nÕp, gÆp mïa ®ãi kÐm th× ¨n c¬m tÎ nh­ng còng ng©m ®å nh­ c¬m nÕp. Ng­êi M­êng ®Æc biÖt ­a chuéng c¸c mãn ¨n chua vµ ®¾ng, mãn ¨n ®Æc s¶n lµ c¸ ®å m¨ng chua, canh ®¾ng. Hä biÕt lµm r­îu tõ rÊt l©u, khi ch­a biÕt ch­ng cÊt r­îu th× thøc uèng chÝnh cña ng­êi M­êng trong lóc vui lµ r­îu cÇn. Ng­êi ta ®Æt ra c¸c luËt uèng ®Ó kÐo dµi thêi gian vui ch¬i, ngµy nay r­îu cÇn ®­îc coi lµ ®Æc s¶n. LÔ héi lín nhÊt vµ phæ biÕn nhÊt ë kh¾p M­êng lµ lÔ héi "Khuèng mïa" (xuèng ®ång), lÔ héi nµy chØ tæ chøc vµo ®Çu n¨m míi, ng­êi ta r­íc Th¸nh T¶n vÒ miÕu thê, trªn ®­êng r­íc còng nh­ khi ®· hµnh lÔ xong, ng­êi ta vui ch¬i, ¨n uèng, ca h¸t, cång chiªng ®Õn tèi míi tan héi. Cßn nhiÒu lÔ héi kh¸c nh­ Héi lµm thuû lîi, LÔ cÇu ma, lÔ Thµnh Hoµng... còng tæ chøc vµo dÞp ®Çu n¨m. LÔ mõng c¬m míi, mõng nhµ míi tæ chøc ë ph¹m vi gia ®×nh, cã hä hµng, l¸ng giÒng ®Õn dù. LÔ c­íi ng­êi M­êng tiÕn hµnh theo c¸c b­íc t×m hiÓu, ­ím hái (kh¸o thiÕp), sau lÔ kh¸o thiÕp lµ lÔ ¨n hái chÝnh thøc, sau lÔ ¨n hái lµ lÔ "®i mßn", sau lÔ ®i mßn lµ lÔ "®i ch¸u". RÓ ®Õn nhµ bè mÑ vî trong lÔ nµy vµ hä hµng hai bªn tæ chøc ¨n uèng t¹i nhµ g¸i. Sau lÔ ®i ch¸u vµi n¨m míi tæ chøc ®ãn d©u, lÔ nµy cïng ®i víi c« d©u vÒ nhµ chång cßn cã ®¹i diÖn bªn néi, ngo¹i c« d©u rÊt ®«ng ®Õn vui ¨n uèng t¹i nhµ trai. LÔ c­íi cña ng­êi M­êng th­êng tæ chøc vµo ban ®ªm. Mét ®Æc ®iÓm h«n nh©n cña ng­êi M­êng lµ ph¶i sau lÔ c­íi mét thêi gian kh¸ dµi, ®«i vî chång míi chÝnh thøc ®­îc cha mÑ hai bªn cho chung ch¨n gèi, lóc ®ã nµng d©u míi ë h¼n bªn nhµ chång ®Ó thùc sù b¾t tay vµo x©y dùng cuéc sèng vî chång. Tang lÔ ng­êi M­êng nÕu thùc hiÖn ®Çy ®ñ ph¶i mÊt 12 ngµy ®ªm v× nã lµ mét chuçi c¸c nghi lÔ phøc t¹p quy tô nhiÒu lo¹i h×nh v¨n ho¸ d©n gian mang tÝnh nh©n b¶n s©u s¾c. V¨n häc d©n gian Mßng rÊt phong phó ®a d¹ng: Tr­êng ca "§Î ®Êt ®Î n­íc" dµi hµng v¹n c©u th¬ ®­îc diÔn x­íng b»ng nhiÒu khóc ®o¹n. Toµn bé tr­êng ca ph¶n ¸nh quan niÖm cña ng­êi M­êng vÒ vò trô, con ng­êi; ph¶n ¸nh lÞch sö ®Êu tranh l©u dµi gian khæ cña con ng­êi tr­íc thiªn nhiªn ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. TruyÖn th¬ dµi cã "V­ên hoa nói cãi, "Hïng nga Hai mèi", "ót lãt Hå liªu", " Trµng ®ång"... §ã lµ nh÷ng truyÖn th¬ ®­îc ng­êi M­êng yªu quý vµ nhiÒu ng­êi trong céng ®ång ViÖt Nam biÕt tíi. TruyÖn cæ, truyÖn ngô ng«n, truyÖn c­êi, ca dao, tôc ng÷, thµnh ng÷, vÌ, c©u ®èi rÊt phong phó ®· ®­îc tËp hîp xuÊt b¶n ë nhiÒu ®Çu s¸ch cña Trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng. Lèi h¸t giao duyªn, h¸t chóc h¸t mõng ®­îc thÓ hiÖn ë c¸c h×nh thøc h¸t "th­êng ®ang, "bé mÑng", h¸t vÝ gåm hµng lo¹t bµi th¬ dµi ng¾n kh¸c nhau ®­îc ®Þnh h×nh tõ l©u vµ ngµy cµng ®­îc s¸ng t¹o, bæ sung. Ng­êi M­êng th­êng vÝ sù phong phó cña thÓ lo¹i v¨n häc nµy lµ "Th­êng ®ang chÝn g¸nh b¶y mïa" h¸t m·i kh«ng hÕt. Sù phong phó ®a d¹ng cña v¨n ho¸ M­êng ®· ®ãng gãp xøng ®¸ng vµo v¨n ho¸ d©n gian ViÖt Nam. Nh¹c cô cña ng­êi M­êng gåm cång, chiªng, cß ke, èng s¸o, kÌn gç, èng «i, phØ ®«i, bßng beng, trèng ®ång, trèng gç, ®µn m¸ng (®µn bÇu), ®µn tam, ®µn m«i, kiÓng, chòm choÑ. VÒ hoµ tÊu, cã hai lo¹i tÊu: Dµn chiªng s¾c bïa gåm tõ 6 ®Õn 12 chiÕc chiªng to vµ dµn nh¹c cß ke èng s¸o. Hoµ tÊu chiªng th­êng vµo c¸c dÞp tÕt, ngµy vui. Ng­êi M­êng coi chiªng lµ vËt gia b¶o, lµ sù giµu cã thÞnh v­îng. §éc tÊu s¸o «i th­êng ®îc tÊu lªn trong khung c¶nh ®ªm tr¨ng thanh v¾ng ®Ó gäi b¹n t×nh. NghÖ thuËt móa cã móa "qu¹t ma" lµ ®iÖu móa cña c¸c nµng d©u trong ®¸m tang víi ý nghÜa lµ qu¹t hÇu cho hån ng­êi qu¸ cè. §iÖu móa nµy cã trang phôc léng lÉy vµ trang søc rÊt ®Ñp m¾t. Ngoµi ra cßn cã móa tÕ lÔ vËt còng thùc hµnh trong lÔ tang, móa tÕ cê thùc hµnh trong giê phót tr­íc khi ra trËn. Trß ch¬i d©n gian lµ mét bé phËn quan träng trong v¨n ho¸ M­êng. Ng­êi lín cã trß ch¬i nÐm cßn, ch¬i ®u, b¾n ná, b¾n sóng ho¶ mai th­êng diÔn ra trong c¸c dÞp lÔ héi. Phong phó nhÊt lµ c¸c trß ch¬i cña trÎ em, ®ã lµ c¸c trß nh­ ®¸nh m¶ng, ®¸nh c¾t, ®¸nh chß rÊt ®éc ®¸o, khoÎ kho¾n l«i cuèn nhiÒu trÎ em tham gia. Nh÷ng trß ch¬i g¾n víi ®ång giao nh­ "ch»n chØ, ch»n ch¨n", trß "®Ëp boång bo«ng". Trß ch¬i d©n gian gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn toµn diÖn cña trÎ em, do ®ã nã kh«ng thÓ thiÕu v¾ng trong ®êi sèng v¨n ho¸ cña ng­êi M­êng. V¨n ho¸ M­êng ®· gãp phÇn xøng ®¸ng vµo sù phong phó, ®a d¹ng vµ thèng nhÊt cña nÒn v¨n ho¸ ViÖt Nam. 2.4.1 C¸c tuyÕn ®iÓm th¨m quan du lÞch næi tiÕng cña tØnh Hang Muèi: N¬i c tró cña ng­êi nguyªn thuû trong thêi gian dµi. T¹i ®©y ®· x¸c ®Þnh nhiÒu c«ng cô ®¸, di tÝch bÕp, x¬ng cña ng­êi nguyªn thuû. Hang Khoµi: Niªn ®¹i kü nghÖ cuéi ViÖt nam. N¬i c tró cña ng­êi nguyªn thuû c¸ch ®©y 17.000 ®Õn 11.000 n¨m. Khu mé cæ §èng thÕch: Cã hµng tr¨m ng«i mé xung quanh ®îc ®îc ch«n nhiÒu hßn må, cã hßn cao tíi h¬n 3 m, trªn kh¾c ch÷ H¸n ghi tªn ng­êi ®· chÕt. Ng­êi M­êng quan niÖm r»ng ng­êi chÕt vÉn cã linh hån vµ linh hån thêng ®îc tró ngô vµ göi g¾m vµo ®¸. Do ®ã c¸c cét ®¸ (hßn må) dùng lªn kh«ng chØ cã ý nghÜa ®¬n thuÇn lµ ®¸nh dÊu mé. HiÖn tîng nµy kh«ng chØ cã ë vïng M­êng mµ cßn kh¸ phæ biÕn ë mét sè d©n téc §«ng Nam ¸. Hang chïa: Cßn gäi lµ "V¨n Quang §éng", ®ã lµ 3 ch÷ ®¹i tù kh¾c trªn v¸ch ®¸, díi cã kh¾c nhiÒu bµi th¬, bµi v¨n ë thÕ kû 18 – 19. Động Đá Bạc - chốn bồng lai tiên cảnh cõi trần (xã Liên Sơn, huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình) Cách thị trấn Xuân Mai không xa có một thắng cảnh đã làm say lòng các du khách tới tham quan, đó là động Ðá Bạc thuộc xã Liên Sơn, huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình. Với chiều dài gần 70m, nhiều cung phòng nhỏ, động Ðá Bạc chứa đựng những giá trị tiềm tàng và nhiều điều bí ẩn của thiên nhiên. Truyền thuyết dân gian trong vùng kể rằng, thuở xưa, các nàng tiên ở thượng giới vì chán cảnh thần tiên nên rủ nhau xuống trần vãn cảnh xem đời. Cảnh đẹp dưới gầm trời làm các nàng say mê thích thú và lạc vào động Ðá Bạc Liên Sơn. Cảnh đẹp trong động làm các tiên nữ sững sờ ngạc nhiên, không ngờ dưới vòm trần có nơi bồng lai đến thế. Các dải nhũ đá lung linh. Các vòm đá uốn lượn cong cong... Tất cả như níu áo giữ chân các nàng, khiến các nàng không muốn về thượng giới nữa. Ngọc Hoàng hay tin giận lắm, liền đóng cửa nhà trời không cho các nàng tiên về trời. Năm này qua năm khác quần tiên đã hóa thân vào vách núi. Từ đó động Ðá Bạc còn được gọi là Ðộng Tiên. Ðộng Ðá Bạc được phát hiện năm 1990 do sự tình cờ của người dân đi lấy củi. Ban đầu cửa động là một khe nhỏ vừa một người chui vào, sau dân địa phương mở rộng cửa động để dễ bề đi lại. Bước vào trong động theo đường lát gạch khoảng 6m, du khách sẽ đến động Cô Tiên. Ðộng có 2 ngăn. Ngăn ngoài thoáng rộng, vòm trần có nhiều nhũ đá rủ xuống kết thành nhiều dải uốn lượn mềm mại như bức màn nhung. Dưới chân các khối nhũ đá, theo năm tháng , những giọt nước không ngừng nhỏ xuống tạo thành hai bể nước thiên tạo đầy ăm ắp. Phía sau bể nước là hệ thống các ruộng bậc thang được đá uốn lượn, đẽo gọt chạm khắc kỳ phu tạo nên những bức chạm nổi thiên nhiên sinh động. Ngăn trong nhỏ nhắn, kín đáo và thanh thoát như buồng ngủ. Những dải đá rỗng phía trong thanh mảnh mềm mại buông xuống như tấm ri đô. Chỉ chừng đó thôi cũng khiến ta bất chợt thấy mình gần gũi với đá, với thiên nhiên. Khi ta gõ vào những dải đá mỏng rỗng ấy như vang lên tiếng cồng, tiếng chiêng, tiếng trống đồng, tiếng đàn tơ rưng... Du khách có thể ngồi hàng giờ bình tâm tĩnh trí để trái tim trò chuyện với đá, cho hơi thở con người phập phồng với đá để khi ra về không khỏi luyến tiếc bâng khuâng. Rời động Cô Tiên, du khách sang động Long Tiên. Tại đây du khách sẽ thấy nửa ngách động là một vành đá được thiên nhiên đẽo gọt giống như hình vành khăn buông trên vai thiếu nữ. Vào mùa mưa, ban công mênh mông nước. Nhũ từ vòm trần rủ xuống, các cột đá từ nền "ban công" mọc lên như các tòa lâu đài cổ nguy nga dưới thủy cung. Các cột trụ đều được chạm khắc công phu. Mỗi vòm, mỗi cung nhỏ là một tác phẩm nghệ thuật kỳ lạ làm du khách không khỏi ngỡ ngàng... Ðộng Long Tiên thông ra cửa phụ có ánh sáng ban ngày hắt vào dịu mát như ánh đèn nê ông, hoặc chập chờn như ánh trăng hư ảo. Tạm biệt động Long Tiên, du khách rẽ trái khoảng mươi bước là đến động Mẫu . Ðặt chân vào cửa động, ta như bị choáng ngợp trước rừng thạch nhũ rủ xuống từng chùm đang ánh lên các tia xanh, đỏ, tím, vàng... như những chiếc đèn màu trong ngày hội. Dưới vòm động cao rộng, hình ảnh nàng tiên ngả lưng trên vách đá, bên cạnh là hình ảnh chàng Thạch Sanh ngồi dưới gốc đa cổ thụ. Xa xa thấp thoáng bóng thuyền cập bến có đôi trai gái ngồi tâm sự bên nhau. Phía đối diện có hình Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt cắp cây tre ngà bay lên trời. Ngang bên đức Thánh Gióng là hình Tôn Ngộ Không giơ gậy thần đánh yêu quái... Ðộng Ðá Bạc là tác phẩm nghệ thuật tạo hình kỳ lạ của tạo hóa. Nó kết hợp tinh tế giữa điêu khắc và hội họa, giữa tính hoành tráng khỏe khắn với sự duyên dáng thơ mộng. Thung lũng Mai Châu Từ Hà Nội đi 70 km đến thị xã Hoà Bình. Ði tiếp 60 km nữa đến Mai Châu. ở đoạn đường thứ hai này bạn sẽ vượt qua dốc Cun dài 15 km. Gọi là dốc nhưng không phải một lần lên dốc là xong, thực ra đây là một đèo cao, có lúc tưởng như ôtô đang đi vào một biển mây. Khi lên đến đỉnh đèo, không ai qua đây là không dừng lại ngắm cảnh. Huyện lỵ Mai Châu xinh đẹp hiện ra dưới tầm mắt du khách: một thung lũng xanh rờn cây lá, đồng lúa và những nếp nhà sàn đều tăm tắp như xếp hàng chào đón khách. Nhà sàn ở đây cao ráo, sạch sẽ. Sàn nhà cách mặt đất khoảng 1,5 m bằng những cột gỗ chắc chắn. Khách đến nhà xin mời múc nước rửa chân trước khi bước lên cầu thang. Sàn nhà bằng tre hoặc bương. Mái nhà lợp lá gồi hoặc lá mây. Các cửa sổ trong nhà có kích thước khá lớn để đón gió mát và cũng là nơi để chủ nhà treo các giò hoa phong lan, lồng chim cảnh. Một khung dệt vải thổ cẩm được đặt cạnh một ô cửa sổ. Ðây là nơi làm việc của cô con gái lớn. Người con trai hỏi vợ chỉ cần nhìn lên giá xếp chăn đệm gối sạch sẽ với những màu sắc hoa văn trang trí là biết được sự chăm chỉ và tài nữ công của người vợ tương lai. Còn cô gái, muốn biết về người con trai sắp làm chồng mình thì hãy nhìn lên các cột nhà, nếu thấy vô số vảy cá to và nhất là nhiều đuôi cá dán lên cột thì hãy yên tâm là người con trai trong nhà này lao động giỏi, bắt được nhiều cá. Bạn là khách, sẽ được ông chủ nhà trải chiếu hoa mời ngồi, rồi bày ra giữa chiếu một vò rượu cần bằng nếp cẩm. Còn bà chủ nổi lửa đồ xôi trong cái chõ cao lênh khênh của người Thái. Nhìn qua cửa sổ bạn sẽ thấy ở dưới đất có một ao cá nhỏ hình vuông sát chân cột nhà, những con cá đang bơi lặn ăn mồi trong nước ao trong vắt. Ông chủ sẽ dành cho bạn quyền chỉ vào con cá nào, ông sẽ bắt đúng con đó cho vào nồi cháo cá. Một đêm nghỉ lại ở nhà sàn Mai Châu, bạn sẽ được xem múa, hát, nghe nhạc cồng chiêng... 2.5 TØnh Lµo Cai Lµo Cai lµ mét tØnh vïng cao biªn giíi, phÝa b¾c gi¸p tØnh V©n Nam Trung Quèc víi 203 km ®­êng biªn, phÝa t©y gi¸p tØnh Lai Ch©u, phÝa ®«ng gi¸p tØnh Hµ Giang, PhÝa nam gi¸p Yªn B¸i vµ S¬n La. §Þa h×nh ë ®©y rÊt ®a d¹ng bao gåm s«ng, nói cao, suèi s©u vµ nh÷ng thung lòng réng, nh÷ng khu rõng nguyªn sinh réng lín víi nhiÒu lo¹i gç quý hiÕm nh­ P¬ mu, L¸t hoa, Chß chØ, víi nhiÒu lo¹i c©y thuèc vµ ®éng vËt quý hiÕm nh­ h­¬u, lîn rõng, hæ… Ngoµi l©m s¶n, Lµo Cai cßn næi tiÕng vÒ nguån tµi nguyªn kho¸ng s¶n phong phó. §Þa h×nh vµ khÝ hËu ®a d¹ng ®· ®em l¹i cho tØnh nhiÒu c¶nh ®Ñp nh­ tranh vÏ. NÕu tíi Sa Pa ®óng vµo c¸c dÞp chî phiªn b¹n nh­ l¹c vµo rõng hoa s¾c mµu trang phôc cña c¸c c« g¸i d©n téc. Hä tíi ®©y kh«ng ph¶i chØ ®Ó mua b¸n mµ cßn ®Ó vui ch¬i vµ kÕt b¹n. Sa Pa c¸ch thÞ x· Lµo Cai 38 km vÒ h­íng ®«ng b¾c lµ khu du lÞch ®­îc ng­êi Ph¸p x©y dùng ®Çu tiªn vµo n¨m 1922. C¶nh Sa Pa trong s­¬ng lu«n lµ c¶nh ®Ñp mµ kh«ng mét du kh¸ch nao l¹i kh«ng bÞ chinh phôc. Ngoµi ra kh¸c du lÞch cßn cã thÓ tíi th¨m th¸c B¹c, ®Ønh Phan Xi P¨ng – n¬i ®­îc coi lµ nãc nhµ cña ViÖt Nam C¸c khu di tÝch danh th¾ng cña Lµo Cai: b·i ®¸ cæ Sa Pa, Th¸c B¹c, CÇu M©y, danh th¾ng Cèc San, hang ®éng M­êng Vi, hang ®éng T¶ Ph×n, khu du lÞch nói Hµm Rång, chî Sa Pa, chî M­êng Hum, chî phiªn B¾c Hµ, l©u ®µi Hoµng YÕn Chao, phè cæ Lµo Cai, Nói Phan Xi P¨ng. Héi móa xoÌ ë T¶ Ch¶i, héi ch¬i nói mïa xu©n, héi Lång tång cña ng­êi Tµy, héi Roãng Poäc ng­êi Gi¸y, lÔ lËp tÞch cña ng­êi Dao, lÔ héi ®Òn lµng L·o Nhai, tÕt Nh¶y cña ng­êi Dao ®á lµ c¸c lÔ héi cña tØnh. 2.5.1 C¸c tuyÕn ®iÓm du lÞch næi tiÕng cña tØnh Sa Pa Là một thị trấn nghỉ mát đẹp và thơ mộng nằm ở độ cao 1.600 m so với mặt biển, cách Hà Nội 333 km, cách thị xã Lào Cai 38 km. Khí hậu Sa Pa mát mẻ quanh năm, nhiệt độ trung bình năm từ 15 đến 180C, mùa hạ không nóng gay gắt như vùng đồng bằng ven biển. Mùa đông thường có mây mù bao phủ và rất lạnh, nhiệt độ có khi xuống dưới 00C, có năm tuyết rơi. Thời tiết ở Sa Pa một ngày có tới bốn mùa: sáng, chiều là thời tiết của mùa xuân, mùa thu. Buổi trưa là thời tiết của mùa hạ, thường có nắng nhẹ, trời quang mây nhưng khí hậu vẫn dịu mát. Ðêm đến trời lạnh là thời tiết của mùa đông. Từ tháng 5 đến tháng 8 ở Sa Pa có mưa nhiều. Ở ngay trung tâm thị trấn, xen giữa rừng đào thơ mộng và những rặng samu xanh ngát là những biệt thự cổ kính xen cùng biệt thự hiện đại kiến trúc theo kiểu phương Tây khiến cho thị trấn mang nhiều dáng dấp của thành phố châu Âu. Dọc theo các sườn đồi là những ngôi nhà xinh xắn với tường vôi, ngói đỏ, hình khối đa dạng ẩn hiện khi lên cao, lúc xuống dưới thấp dọc theo các trục lộ làm cho thị trấn càng trở nên thơ mộng. Từ thị trấn Sa Pa nhìn sang phía tây là dãy Hoàng Liên Sơn xanh thẳm, bốn mùa sương giăng buổi sớm. Nơi đây có đỉnh Phan-Xi-Păng cao 3.143 m rất hấp dẫn những ai mê leo núi. Sa Pa còn có nhiều cảnh đẹp tự nhiên như thác Bạc, cầu Mây, cổng Trời, rừng Trúc, hang động Tả Phìn. Khí hậu Sa Pa trong lành, nổi tiếng với những vườn rau ôn đới như bắp cải, su hào, su su..., cây dược liệu quý và nhiều loại cây ăn quả như đào, mận, lê... Những ngày phiên chợ ở Sa Pa thật nhộn nhịp vào tối thứ 7 hàng tuần, chợ Sa Pa có sức hấp dẫn đặc biệt đối với du khách từ phương xa tới. Nói Hµm Rång Truyền thuyết dân gian kể rằng thuở Sa Pa còn chìm trong đại dương, có hai anh em nhà rồng trốn đến đây chơi. Vua cha phát hiện gọi về, rồng anh nghe thấy đã bay về trời, rồng em mải chơi tuốt chốn thủy cung nên chẳng nghe thấy. Trời sập tối, rồng em mới sực tỉnh quẫy đuôi ngoi lên thì cổng trời đã đóng chặt lại. Rồng em đành phải mãi mãi ở lại hạ giới và hóa thành núi đá với tư thế đầu lúc nào cũng ngẩng lên, dõi mắt về trời. Từ đấy ngọn núi nằm trong dãy Hoàng Liên Sơn hùng vĩ núi được mang tên Hàm Rồng với hàm của rồng ở độ cao 1.780m so với mặt nước biển. Khởi công vào năm 1996, khu du lịch Hàm Rồng rộng 148ha, đã khai thác triệt để nét hoang sơ, thiên nhiên của những rừng đá rêu phong, rừng đào lâu năm (20-30 năm tuổi). Càng đi lên cao khung cảnh lại càng làm cho ta ngạc nhiên, thôi thúc khám phá. Từ cụm vườn lan 1, vườn lan 2 với 6.000 giò của 194 loài lan bốn mùa đua nhau khoe sắc, trong đó có những loài lan đặc hữu như kiếm trần mộng, kiếm thu, lan tiêu thân gỗ hoa dài như chiếc chuông..., đến vườn hoa với những đóa cẩm tú cầu đường kính tới 30cm cùng những giống hoa lạ mắt nhập từ Nga, Pháp về và hơn 2.000 cây anh đào Nhật đang trồng thử nghiệm. Các nhà kỹ thuật tiết lộ mai này ở đây sẽ có một khu sản xuất các giống hoa xuất xứ từ châu Âu. Trên sân ngắm mây ở độ cao 1.600m, du khách phóng tầm mắt nhìn cảnh thung lũng Sa Pa huyền ảo thoắt ẩn thoắt hiện trong những cụm mây trắng bồng bềnh theo gió. Rồi băng qua khu thiên thạch lam rộng mênh mông, lớp lớp đá đan xen nhau đủ mọi hình dáng, tha hồ cho khách thả trí tưởng tượng thành muôn hình vạn trạng. Ðường lên cổng trời ngó phía trước chỉ thấy trời xanh bao la, nhìn dưới chân toàn mây giăng. Hết cổng trời 1, dừng chân ở cổng trời 2 cao 1.620m để được ngắm đầu rồng thật rõ. Nơi đây hàng năm vào tháng giêng người dân tộc H’Mông vẫn đem đầu trâu, bò đặt ở đầu rồng cúng tế. Lối đi mỗi lúc một hẹp, dẫn vào hang Tam Môn chỉ vừa một người chui lọt, thoát ra là một khoảng trời mênh mông. Khu cắm trại ở đây có hẳn một vườn cây ăn trái với ba loại chủ lực: đào, lê, mận. Trên suốt dọc đường lên cao, khách thường xuyên bắt gặp những tiếng cười khúc khích, những chiếc gùi to khi ẩn khi hiện của các cô gái H’Mông đi hái lá thuốc. Có một hạng mục đang được hoàn thành: khu quy hoạch làng dân tộc phong cảnh, sẽ giới thiệu với du khách những ngôi nhà, những nét văn hóa đặc trưng của năm dân tộc H’Mông Ðen, Dao Ðỏ, Tày, Giáy, Xa Phó đang sinh sống ở Sa Pa. Từ 1-4-2001, khu biểu diễn nghệ thuật dân tộc sẽ hoạt động liên tục mỗi ngày hai suất phục vụ du khách. Thị xã Lào Cai vốn là trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa ở ven bờ sông Cái (sông Hồng). Ðịa danh Lào Cai bắt nguồn từ "Lão Nhai" nghĩa là "Phố Cổ". Trên đường Ngô Quyền ngày nay là khu nghĩa địa cổ của các thủ lĩnh giàu có xưa kia. ở đây, dưới những ngôi mộ cổ, chôn theo là những di vật đồ đồng của nền văn hóa Ðông Sơn. Du khách đến thăm bảo tàng tổng hợp Lào Cai còn thấy các bộ sưu tập trống, thạp, lưỡi cày, rìu, giáo và mũi tên bằng đồng... cùng nhiều sưu tập khác có giá trị. Dạo quanh hệ thống đền chùa, người xem như thấy quá khứ đang tái hiện. Ðó là đền Mẫu thờ bà Chúa Thượng Ngàn cùng các vị thánh Mẫu. Ðền Thượng thờ Quốc Công Tiết chế Trần Hưng Ðạo – vị tướng lừng danh. Tô điểm cho quần thể kiến trúc là cây đa cổ thụ sum suê uy nghi mấy trăm tuổi nhưng vẫn xanh cao với núi sông. Ðền Mẫu, Ðền Thượng là chứng tích văn hóa truyền thống của người Việt ở sát nơi biên giới. Phía sau ga Quốc tế Lào Cai sôi động là đến Cấm, tuy chưa được trùng tu nhưng ở vị trí có cảnh quan "sơn thủy hữu tình", thế dựa vào núi, trước mặt là những cây cổ thụ dấu tích của khu rừng cấm xa xưa, kề bên hồ nước xanh phẳng lặng, phù hợp với tâm trạng du khách, tạm quên đi cái xô bồ, tất bật của đời thường, để lặng lẽ cảm nhận vẻ đẹp của thiên nhiên. Ðến Lào Cai, du khách còn muốn thăm thành cổ, pháo đài cổ được xây dựng từ lâu, sử sách không ghi rõ. Năm 1872, sau khi đánh đuổi giặc Cờ Vàng khỏi Lào Cai, thủ lĩnh Cờ Ðen Lưu Vĩnh Phúc đã cho tu sửa và qua nhiều lần bị chiến tranh tàn phá, dấu vết thành cổ vẫn còn lại sau đền Mẫu dọc sông Hồng. Thành đắp bằng đất trộn sỏi mật mía, cao hơn 2 mét, có nhiều lỗ châu mai, tháp canh bảo vệ. Pháo đài cổ trên đồi gần kề được người Pháp khởi công, sau đó người Nhật mở rộng với hệ thống hầm ngầm nằm sâu trong lòng núi, nhiều hang ngách chằng chịt chứa nhiều điều bí ẩn chưa được khám phá. Du khách muốn gần với thiên nhiên hơn, xin hãy về các bản làng người Giáy, người Dao ở Vạn Hòa, Ðồng Tuyển, tham gia các sinh hoạt văn hóa dân gian hoặc đi xe máy, du thuyền đến Giang Ðông, một vườn cây hoa trái khổng lồ cách thị xã Lào Cai về phía nam 4km là một làng quê ven sông, bạt ngàn vải, nhãn, chuối, mít, na... nơi thực sự là một miệt vườn bên thị xã biên cương. Nói Phan-Xi-P¨ng Tuy chỉ cách thị xã Lào Cai không xa, nhưng nếu đi bộ, leo núi bạn phải mất 6 đến 7 ngày mới tới đỉnh núi. Phan-Xi-Păng nằm ở phía tây nam Sa Pa, là một ngọn núi cao nhất của bán đảo Ðông Dương (3.143m). Phan-Xi-Păng nằm ở giữa các ngọn núi trong dãy Hoàng Liên Sơn có độ cao hơn 3.000 m so với mặt biển (Lang Cung, Pu Luang, Sapin). Ðịa hình của Phan-Xi-Păng có thể chia thành nhiều loại. Thung lũng Mường Hoa ở vị trí thấp nhất 950 - 1.000 m so với mặt biển. Loại thứ hai ở độ cao 1.300 - 1.400 m được cấu tạo bởi một dải hẹp ở chân núi phía đông. Những loại địa hình khác ở các độ cao 1.700 - 1.800 m, 2.100 - 2.200 m và 2.700 - 2.800 m. Nếu đứng ở điểm thấp nhất nhìn lên đỉnh Phan-Xi-Păng và một số đỉnh núi khác chỉ thấy hiện ra lờ mờ phía xa. Hệ thực vật ở Phan-Xi-Păng khá phong phú. Có tới 1680 loại cây chia làm 679 chi thuộc 7 nhóm. Có một số loại thuộc nhóm quý hiếm. Phan-Xi-Păng rất hấp dẫn với khách du lịch ưa mạo hiểm. Du khách đến đây để khám phá và chinh phục nó. 2.5 V¨n ho¸ Èm thùc khu vùc t©y b¾c C¬m lam Víi nh÷ng ®Æc tr­ng v¨n ho¸ lÔ héi vïng t©y b¾c th× v¨n ho¸ Èm thùc còng sÏ ®em l¹i cho du kh¸ch nh÷ng c¶m gi¸c ®Æc biÖt khã quªn víi c¸c mãn ¨n mang ®Ëm tÝnh ®Þa ph­¬ng. Hai mèt d©n téc anh em sèng ë Lai Ch©u ®Òu cã v¨n ho¸ Èm thùc riªng. C¸c mãn: c¸ n­íng, c¸ chua, c¸ ®å, m¨ng chua, m­íp ®¾ng, nËm pÞa… lµ nh÷ng mãn ¨n ®­îc ­a chuéng trong nh÷ng b÷a tiÖc, ngµy lÔ, ngµy tÕt cña mét sè d©n téc, nhÊt lµ d©n téc Th¸i. Riªng com lam ®· trë thµnh th©n thuéc víi d©n téc Th¸i vµ c¶ nhiÒu ng­êi sèng ë thÞ x·, thÞ trÊn. C¸ch lµm c¬m lam nh­ sau: chän èng lam lµ th©n c©y nøa non, dµy (chØ lÊy c©y míi mäc vµi l¸ ngän) ChÆt èng nøa, ®Ó l¹i mét mÊu, tr¸nh lµm giËp èng lam. G¹o nÕp làm c¬m lam ph¶i chän lo¹i nÕp tr¾ng dÎo, th¬m tèt nhÊt lµ nÕp tan sau ®ã ng©m g¹o, vo g¹o, vo s¹ch, r¾c Ýt muèi trén ®Òu råi cho vµo èng lam. Khi ®ong g¹o vµo èng lam kh«ng ®­îc nÐn qu¸ chÆt), kh«ng ®Çy qu¸ mµ ph¶i ®Ót c¸ch miÖng èng lam 2- 4 cm; lÊy l¸ dong hay l¸ chuèi lµm võa miÖng èng, ®Ëy lªn phÝa trªn g¹o, råi lÊy hai thanh nøa hoÆc tre mÒm cµi h×nh ch÷ thËp ®Ó gi÷ cho g¹o kh«ng bÞ bung ra, khi c¬m lam chÝn kÕt dÝnh chÆt, dÎo. Sau khi ®· hoµn tÊt, ®Æt èng lam vµo bÕp löa ®ang ch¸y, ®èt èng lam cho ®Òu ®Ó c¬m lam chÝn ngon, kh«ng bÞ ch¸y. C¬m lam chÝn lÊy ra ®Ó nguéi, rãc hÕt líp vá ch¸y bªn ngoµi, dïng tay t­íc líp vá máng, ®Ó lé dÇn mét líp giÊy tr¾ng ngµ cña èng nøa non bäc lÊy nh÷ng h¹t c¬m th¬m dÎo. Khi ¨n, ¨n c¶ líp giÊy ®ã. Muèn ®Ó c¬m lam ®­îc l©u, dÔ vËn chuyÓn, gi÷ ®é dÎo cña c¬m, ng­êi ta chØ bãc hÕt líp vá ch¸y bªn ngoµi, khi ¨n míi bãc tiÕp líp cßn l¹i, gi÷ ®­îc vÞ th¬m ngon ®Æc biÖt cña c¬m lam. CÇm miÕng c¬m lam thÊy sôc lªn mïi th¬m cña c¬m quyÖn víi h­¬ng vÞ cña muèi, cña löa, ¨n víi thÞt thó rõng xµo, ném hoÆc n­íng th× ngon tuyÖt. HiÖn nay ë c¸c chî huyÖn vµ thµnh phè §iÖn BiªnPhñ, c¬m lam ®· ®­îc bµy b¸n ®Ó phôc vô ng­êi tiªu dïng. C¬m lam lµ mãn ¨n ngon phï hîp víi mäi ng­êi ë vïng t©y b¾c. R­îu M«ng Pª Trong m©m cç ngµy tÕt cña ng­êi M«ng Tña Chïa ngoµi b¸nh giÇy, thÞt lîn, thÞt gµ, ®Ëu phô… cßn cã ®Æc s¶n r­îu M«ng Pª. ch¼ng ph¶i lµ r­îu ngo¹i, r­îu cña c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt trong n­íc mµ lµ r­îu ng«, s¶n phÈm c©y nhµ l¸ v­ên cña mçi gia ®×nh. Men r­îu ®­îc lµm tõ l¸ c©y rõng. Phô n÷ M«ng Tña Chïa kh«ng uèng r­îu nhøng r¸t cÇn mÉn tõ kh©u lµm men, ®Õn kh©u n¾u nh÷ng h¹t ng« chÝn nhõ, ñ kÝn víi men h¬n 10 ngµy råi míi ch­ng cÊt r­îu. B· r­îu bµ con dïng nu«i lîn, lîn lín nhanh, ®Ñp da vµ kh«ng bÞ bÖnh giun s¸n. r­îu M«ng Pª ë Tña Chïa th¬m vµ ngon, uèng kh«ng nhøc ®Çu. NhiÒu gia ®×nh cßn nÊu r­îu ñ trong chum sµnh tõ 2 ®Õn 3 n¨m dµnh cho dÞp vui ®Æc biÖt hoÆc cã kh¸ch quý. Khi ngåi vµo m©m r­îu cña gia ®×nh ng­êi M«ng, lµ kh¸ch chóng ta cÇn biÕt: Chñ nhµ (hay lµ ng­êi gi÷ vai trß chÝnh lµ chñ m©m) mêi kh¸ch uèng r­îu. Nh×n tay chñ nhµ n©ng chÐn r­îu mêi kh¸ch mµ kh¸ch cÇm chÐn r­îu theo tay ®ã ®Ó uèng. NÕu chñ nhµ cÇm chÐn tay ph¶i mµ kh¸ch cÇm chÐn tay tr¸i th× kh¸ch ®· ®i ng­îc (nÕu ch­a ®­a r­îu vµo miÖng th× vÉn kÞp söa ®æi tay, cßn ®· uèng råi lµ sai) khi sai, chñ m©m ph¹t kh¸ch uèng thªm mét chÐn r­îu. §iÒu nµy cã ý: Ng­êi M«ng lu«n ®oµn kÕt, chung mét chÝ h­íng, mét lßng ®i theo §¶ng, B¸c Hå. Ng­êi M«ng rÊt quý kh¸ch ®Õn nhµ. Chñ nhµ mong ®­îc thiÕt ®·i kh¸ch b÷a r­îu say s­a, nªn chñ uèng c¹n chÐn muèn kh¸ch còng uèng c¹n theo. NÕu kh¸ch kh«ng uèng ®­îc r­îu còng nªn cÇm chÐn n©ng lªn vµ chíp miÖng vµo chÐn råi ®­a hai tay xin c¸o tõ. Kh¸ch kh«ng ®­îc ®æ r­îu ®i, lµm nh­ vËy lµ thiÕu t«n träng chñ, thÓ hiÖn tÝnh l·ng phÝ. Kh¸ch cø ®Ó nguyªn chÐn r­îu ®ã cho tíi khi kÕt thóc tiÖc r­îu hoÆc xin ®­îc chuyÓn sang dïng c¬m sau ®ã míi rêi m©m. Ngay trong m©m r­îu, ng­êi M«ng ®· thÓ hiÖn ®­îc nh÷ng nÐt v¨n ho¸ giµu b¶n s¾c d©n téc. M©m r­îu ngµy tÕt kh«ng chØ cã nh÷ng chuyÖn vui mµ ngay mét sè c«ng viÖc lín cña gia ®×nh, cña dßng hä, cña th«n b¶n còng ®· ®­îc mäi ngêi bµn b¹c gi¶i quyÕt ªm ®Ñp. Ng­êi M«ng rÊt kþ lîi dông viÖc chÐn r­îu ngµy xu©n, ngµy tÕt ®Ó c·i cä, to tiÕng ®¸nh chöi nhau g©y mÊt ®oµn kªt, mÊt c¶nh gi¸c víi ©m m­u cña kÎ xÊu. R­îu cÇn PhÇn lín c¸c d©n téc Ýt ng­êi ë n­íc ta ®Òu cã r­îu cÇn vµ ®­îc dïng ®Õn trong mäi lÔ nghi g¾nliÒn víi nÕp sèng v¨n ho¸, nhÊt lµ c¸c d©n téc sinh sèng ë t©y b¾c. r­îu cÇn ®­îc lµm tõ g¹o, h¹t kª, ng«, s¾n. Mçi lo¹i sÏ cho mét lo¹i r­îu cã h­¬ng vÞ kh¸c nhau song r­îu kª, r­îu g¹o ®­îc ­a chuéng nhÊt. C«ng thøc lµm men ë mçi vïng, cña mçi d©n téc cã kh¸c nhau nh­ng qu¸ tr×nh lµm r­îu ®Òu gièng nhau. §Òu lµ nÊu c¬m (hoÆc ng«, s¾n, kª) cho chÝn, gi· nhá men trén ®Òu, ®em ñ cho ngÊm. Khi më ra thÊy bèc h¬i, dËy mïi th¬m, ®em bá vµo nh÷ng chiÕc vß to, nhá tuú ý, trong cã lãt trÊu, ®Ëy l¸ chuèi lªn trªn, bÞt kÝn miÖng vß b»ng l¸ hay tói ni lon rãi lÊy d©y cét chÆt. Kho¶ng mét tuÇn sau lµ r­îu cã thÓ dïng ®­îc (mïa ®«ng ph¶i ñ l©u h¬n) R­îu cÇn còng cã l¾m vÞ kh¸c nhau. Cã lo¹i vÞ ngät, ngät ®¾ng, ngät chua, ngät cay… cã lo¹i r­îu cÇn chØ qua mét “cang” (sõng tr©u hoÆc sõng bß tãt ®¸nh bãng ®ôc lç phÝa tay cÇm) ®· cho¸ng v¸ng, h­ng phÊn, cã lo¹i dÞu ngät nh­ bia, uèng nhiÒu míi ngÊm. R­îu cÇn ®­îc uèng trong kh«ng khÝ tËp thÓ, ®«ng vui. Sù tô häp cña gia ®×nh, bÌ b¹n l¸ng giÒng. Khi uèng r­îu kh«ng ai ph©n biÖt ng­êi sang kÎ hÌn, kh«ng ph©n biÖt giµ trÎ g¸i trai. Tr­íc khi uèng, chñ lÔ lµm thñ tôc víi lêi mêi tuú theo ý nghÜa cña tõng sù kiÖn. Th­êng giµ lµng hoÆc vÞ kh¸ch chÝnh cña buæi lÔ ®­îc mêi nÕm thö. Sau ®ã lµ kh«ng khÝ tù do tho¶i m¸i. mäi ng­êi lÇn l­ît cïng uèng. MÆc dï r­îu cÇn ngon ngät, nång ®é nhÑ dÔ uèng song kh«ng ai cã thÓ uèng mét lóc cho ®· lßng ham muèn. Tôc lÖ kh«ng cho ai chiÕm cÇn r­îu cho riªng m×nh vµ ai ®· vµo cuéc khã cã thÓ tõ chèi. R­îu uèng ®· cã “cang” lµm chuÈn. Uèng nhiÒu hay Ýt còng chØ tõ mét cang ®Õn hai cang lµ ph¶i nh­êng cho ng­êi kh¸c kÕ tiÕp. §Ó biÕt ®­îc ngêi ®­îc mêi ®· uèng hÕt phÇn r­îu cña m×nh ch­a, tr­íc hÕt chñ “coãng” (ng­êi tiÕp r­îu ®æ ®Çy n­íc vµo vß, sau ®ã ®ong tiÕp hai cang. Råi n­íc c¹n ®Õn ®©u l¹i ®æ tiÕp ®Õn ®Êy. NÕu 4 ng­êi cïng uèng th× tiÕp hÕt 4 cang n­íc hä cÇm trªn tay tøc lµ b¹n ®· th­ëng thøc xong mét “cang” r­îu Sau khi uèng xong cang r­îu do chñ nhµ mêi vµ mêi l¹i chñ nhµ, b¹n bÌ sÏ ®­îc nh÷ng ng­êi th©n trong gia ®×nh hoÆc b¹n bÌ trong buæi lÔ mêi tiÕp. Theo phÐp lÞch sù b¹n sÏ mêi r­îu l¹i tÊt c¶ nh÷ng ng­êi ®· mêi m×nh. Cø nh­ vËy, ng­êi uèng tr­íc mêi ng­êi uèng sau, võa hµn huyªn võa th­ëng thøc h­¬ng vÞ cña r­îu. Khi r­îu uèng ®· thÊm m«i, tiÕng cång, chiªng hoÆc tiÕn trèng næi lªn dån dËp vang xa. Giµ trÎ, g¸i trai uyÓn chuyÓn ngÊt ng©y vßng xoÌ, dËp d×u c©u h¸t. Ng­êi uèng cø uèng, ng­êi nh¶y cø nh¶y. tõ nh÷ng t©m t×nh bªn vß r­îu xiÕt chÆt thªm mèi d©y thiÖn c¶m gi÷a mäi ng­êi. R­îu cÇn kh«ng chØ lµ nÐt ®Ñp v¨n ho¸ ®éc ®¸o cña ng­êi t©y b¾c mµ cßn lµ biÓu hiÖn ®Ñp trong ®êi sèng v¨n ho¸ céng ®ång c¸c d©n téc ViÖt Nam. Th¾ng cè Th¾ng cè, thùc chÊt lµ mét biÕn ©m tõ tªn gäi th¾ng cè: theo tiÕng M«ng nghÜa lµ nåi n­íc. Nãi c¸ch kh¸c, th¾ng cè lµ mãn ¨n cã xuÊt xø bëi d©n téc M«ng, lµ mét s¶n phÈm ®éc ®¸o cña nÒn v¨n ho¸ Èm thùc M«ng. Tuy nhiªn, tr¶i qua qu¸ tr×nh giao l­u vµ héi nhËp, th¾ng cè giê trë thµnh mãn kho¸i khÈu cña nhiÒu d©n téc anh em kh¸c. Nãi ®Õn th¾ng cè dï ng­êi d©n téc nµy hay d©n téc kia, hiÕu nghÜa hay kh«ng hiÕu nghÜa ai còng biÕt ®ã lµ mét mãn ¨n chÕ biÕn tõ thÞt gia sóc. Theo c¸c cô giµ ng­êi M«ng truyÒn l¹i: tr­íc kia ng­êi ta chØ chÕ biÕn th¾ng cè b»ng thÞt ngùa vµ chØ b»ng thÞt ngùa míi ngon. Nh­ng nay, v× nhiÒu lý do nªn th¾ng cè cßn ®­îc chÕ biÕn b»ng thÞt tr©u, thÞt dª, thÞt lîn. Do vËy, tªn gäi th¾ng cè còng ®i kÌm víi tªn con vËt dïng lµm nguyªn liÖu. Kü thuËt chÕ biÕn th¾ng cè t­¬ng ®èi ®¬n gi¶n: Sau khi con vËt ®­îc lµm thÞt s¹ch sÏ, tÊt c¶ “lôc phñ ngò t¹ng” ®­îc chÆt ra thµnh tõng miÕng. Tuú khu«n khæ to hay bÐ cña c¸i ch¶o (nåi) mµ miÕng thÞt chÆt ra to hay nhá (cã ng­êi cho r»ng th¾ng cè ph¶i ®un b»ng bÕp cñi, nÊu trong ch¶o gang vµ miÕng thÞt (x­¬ng hoÆc lßng) ph¶i th¸i to míi ngon. Trªn bÕp löa rùc hång, mét c¸i ch¶o cì lín ®Æt s½n lªn ®ã. TÊt c¶ c¸c thø: thÞt thñ, thÞt m«ng, x­¬ng ®Çu, x­¬ng ch©n, tim, gan, lßng, phæi cña con vËt ®­îc ®æ vµo ch¶o cïng lóc. Xµo l¨n theo c¸ch “mì nã r¸n nã”. §îi Ýt phót miÕng thÞt se se c¹nh, ng­êi ta ®æ n­íc vµo ch¶o vµ cø thÕ ®un s«i sïng sôc hµng tiÕng ®ång hå. Ngoµi muèi lµ chñ yÕu vµ mét chót m× chÝnh, gia vÞ cho mãn th¾ng cæ ph¶i cÇn cã th¶o qu¶, ®Þa ®iÒn n­íng th¬m, t¸n nhá ­íp vµo thÞt tr­íc lóc ®em xµo. khi th¾ng cè chÝn kü c¸c thø gia vÞ bæ trî cho nhau t¹o nªn h­¬ng vÞ ®Æc tr­ng vµ quyÕn rò. Theo lµn giã nói, mïi th¾ng cè lan to¶ tõ ®Çu chî ®Õn cuèi chî nh­ mêi gäi, nh­ chÌo kÐo mäi ng­êi. Kh«ng mét lêi rao b¸n, kh«ng mét h×nh thøc qu¶ng c¸o nµo hiÖu qu¶ h¬n, chinh phôc th¼ng vµo c¸i bông kh¸ch hµng h¬n thÕ. Sau khi cai g× muèn b¸n ®· b¸n hÕt vµ c¸i g× cÇn mua còng ®a mua ®ñ, tõng tèp bÇu ®µn thª tö hoÆc tõng nhãm b¹n bÌ, rñ nhau vµo th¾ng cè (kh«ng nãi b¶o vµo ¨n th¾ng cè mµ chØ b¶o vµo th¾ng cè, thÕ lµ ®ñ vµ thÕ míi kh«ng gièng nh÷ kÎ ham hè tÇm th­êng). Thùc kh¸ch ngåi quanh c¸i bµn ®éc méc, thÊp ngang ®Çu gèi. Th¾ng cè ®­îc móc ra bat t«, mçi ng­êi mét t« riªng, kÌm theo lµ c¸i th×a con vµ ®«i ®òa tre. Lµ ®µn «ng nÕu ¨n th¾ng cè nhÊt thiÕt ph¶i uèng r­îu, dï töu l­îng kh«ng kham næi d¨m ba b¸t sµnh còng cè c¹n mét ®«i chÐn sø kÎo phÝ ph¹m cuéc vui. Phô n÷ vµ trÎ em ¨n th¾ng cè víi c¬m n¾m hoÆc mÌn mÐn mang theo. Bªn bµn th¾ng cè, mét ngh×n lÎ mét thø chuyÖn ®­îc ®Ò cËp vÒ gia ®×nh vÒ n­¬ng rÉy vÒ t×nh yªu… Th¾ng cè lµ mãn ¨n giµu chÊt ®¹m, dïng ®Ó båi bæ rÊt tèt. ®Æc biÖt ®©y lµ mãn ¨n d©n d·, ®¹i chóng, mang tÝnh cè kÕt céng ®ång, lµm cho ng­êi ta nhanh gÇn nhau h¬n vµ dÓ hiÓu nhau h¬n. Mãn ¨n nµy phæ biÕn ë c¸c chî vung biªn, nhÊt lµ n¬i cã nhiÒu bµ con d©n téc M«ng. Cao h¬n mét mãn ¨n, ®ã cßn lµ nÐt v¨n ho¸ mµ qua ®Êy, ta thÊy râ nh÷ng chuÈn mùc øng xö, tËp tôc vµ truyÒn thèng v¨n ho¸ cña mét d©n téc gi÷a nhiÒu d©n téc, trong mét kh«ng gian giao tiÕp réng r·i kho¸ng ®¹t C¸c mãn ¨n tõ c¸ Đã từ lâu người Thái sống định canh, định cư ở những thung lũng, nơi có nhiều sông suối, ao hồ, đầm, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp và nghề đánh bắt cá. Bên cạnh sở thích ăn cơm nếp, người Thái Tây Bắc còn thích ăn cá. Câu nói: "Pan kin pa, ma kin lÈu” (®i ¨n c¸, vÒ uèng r­îu) ®· thµnh c©u cöa miÖng, chØ sù sung tóc trong cuéc sèng cña hä. Tõ ®ã, chiÕc chµi ®­îc coi lµ vËt thiªng vµ nã cßn lµ th­íc ®o chuÈn mùc cña nam n÷ thanh niªn Th¸i: g¸i kh«ng biÕt dÖt v¶i lµ g¸i h­, trai kh«ng th¹o ®an chµi lµ trai biÕng. Tõ c¸, ®ång bµo Th¸i chÕ thµnh rÊt nhiÒu mãn: c¸ n­íng, l¸ s¶, c¸ ®å, c¸ sÊy, c¸ lam, c¸ nÊu canh chua, c¸ gãi vïi tro bÕp, pho c¸ lµm gái, lµm chÐo. §Æc biÖt lµ mãn l¹p c¸ (pa Lap), dïng ®Ó ®·i kh¸ch quý. C¸ch lµm l¹p c¸ cña ng­êi Th¸i rÊt cÇu kú, th­êng do ng­êi con g¸i ®¶m tr¸ch. Lµm ®­îc mãn l¹p ngon ph¶i lµ ng­êi khÐo tay l¾m. §©y còng lµ tiªu chuÈn ®Ó trai b¶n chän b¹n tr¨m n¨m. §Ó cã ®­îc h­¬ng vÞ t­¬i, ngon cho mãn l¹p c¸, c« g¸i ph¶i vµo rõng tõ sím lÊy l¸ d©u da xoan ®em vÒ vµ c¸c gia vÞ kh¸c nh­ gõng, hµnh, tái, rau d¨m, m¾c khÌn (h¹t tiªu rõng) ít, s¶. tõ mét con c¸, c« g¸i chÕ biÕn thµnh ba mãn: mãn l¹p, ¨n võa bÐo võa cay, võa cã vÞ chua ch¸t cña l¸ rõng, mãn chÐo vïi tro ®Ó chÊm x«i vµ bat canh c¸ chua ®Ó ®­a cay. Kh¸ch ¨n mãn nµy míi hiÓu hÕt c©u :”®i¨n c¸, vÒ uèng r­îu”, biªtd ®­îc sù mÕn kh¸ch vµ mét nÐt v¨n ho¸ ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc cña ng­êi Th¸i. 3. NhËn xÐt chung vÒ du lÞch vïng t©y b¾c. Nh­ ®· thÊy vïng t©y b¾c víi rÊt nhiÒu danh lam th¾ng c¶nh næi tiÕng c¶ vÒ c¶nh ®Ñp thiªn nhiªn vµ gi¸ trÞ lÞch sö. NhiÒu tuyÕn ®iÓm phôc vô cho khai th¸c du lÞch cã tiÒm n¨ng nh­ng ch­a ®­îc ®¸nh gi¸ ®óng møc. Nh­ng ph¶i c«ng nhËn mét thùc tÕ lµ c¬ së h¹ tÇng cña khu vùc cßn rÊt kÐm, ®Æc biÖt lµ chÊt l­îng ®­êng x¸ cã ¶nh h­ëng rÊt lín tíi viÖc thu hót kh¸ch du lÞch. §­êng x¸ chÊt l­îng kÐm sÏ g©y cho kh¸ch du lÞch c¶m gi¸c mÖt mái tõ ®ã sÏ ¶nh h­ëng tíi c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña c¶ ch­¬ng tr×nh. Bªn c¹nh ®ã sÏ ¶nh h­ëng tíi nh÷ng lÇn trë l¹i cña kh¸ch. C¸c dÞch vô ®i kÌm nh­ hÖ thèng nhµ hµng, kh¸ch s¹n, ®Þa ®iÓm vui ch¬i gi¶i trÝ cßn kÐm ph¸t triÓn nªn viÖc thu hót kh¸ch du lÞch ®ang lµ vÊn ®Ò ®Æt ra ®èi víi ngµnh du lÞch vµ c¸c tØnh vïng t©y b¾c. MÆc dï ®· cã ®­êng bay Hµ Néi - §iÖn Biªn nh­ng ch­a ®¸p øng ®­îc hÕt nhu cÇu cña kh¸ch du lÞch. C¸c c«ng ty du lÞch ®Þa ph­¬ng ë khu vùc ch­a cã nh÷ng ch­¬ng tr×nh hiÖu qu¶ ®Ó qu¶ng b¸ vÒ t©y b¾c, bªn c¹nh ®ã sù liªn kÕt gi÷a c¸c c«ng ty nµy víi c¸c trung t©m l÷ hµnh lín ë trong n­íc ch­a ®­îc chÆt chÏ. HiÖn nay du lÞch t©y b¾c míi trong giai ®o¹n ®Çu cña sù ph¸t triÓn nªn tr×nh ®é còng nh­ n¨ng lùc c¸c mÆt cña du lÞch cßn rÊt h¹n chÕ. NÕu nh­ so s¸nh víi c¸c trung t©m du lÞch lín nh­ Hµ Néi, Tp Hå ChÝ Minh th× kho¶ng c¸ch ®ã cßn kh¸ xa. Do vËy ®Ó tiÒm n¨ng du lÞch cña t©y b¾c ph¸t huy ®­îc gi¸ trÞ to lín vèn cã th× ph¶i cã kÕ ho¹ch triÓn khai, ®Çu t­ quy ho¹ch tæng thÓ, ®ång bé Ch­¬ng 3. X©y dùng mét sè ch­¬ng tr×nh du lÞch míi vïng t©y b¾c cña c«ng ty du lÞch thanh niªn qu¶ng ninh 1, T×m hiÓu mét sè ch­¬ng tr×nh du lÞch t©y b¾c cña c¸c c«ng ty kh¸c. HiÖn nay t¹i Qu¶ng Ninh mét sè c«ng ty du lÞch còng b¾t ®Çu t×m hiÓu vµ khai th¸c tuyÕn du lÞch t©y b¾c. Cô thÓ nh­ mét sè ch­¬ng tr×nh sau: §Òn Hïng – Sa Pa – Th¸i Nguyªn (5 ngµy 4 ®ªm) Ngµy 1:ViÖt Tr×: Buæi s¸ng xe ®ãn kh¸ch t¹i H¹ Long ®i ViÖt Tr×. Buæi chiÒu, quý kh¸ch tham quan §Òn Hïng, ¨n tèi vµ nghØ ®ªm t¹i ViÖt Tr× Ngµy 2: ViÖt Tr× - Sa Pa Buæi s¸ng, xe ®­a quý kh¸ch ®i SaPa. ¨n tr­a t¹i Yªn B¸i. buæi chiÒu tíi SaPa nhËn phßng nghØ, ¨n tèi vµ tù do th¨m thÞ trÊn Sa Pa. Ngµy 3: Sa Pa Buæi s¸ng quý kh¸ch leo nói Hµm Rång, Ng¾m toµn c¶nh thÞ tr©n Sa Pa trong s­¬ng. Buæi chiÒu, th¨m quan b¶n T¶ Ph×n (b¶n d©n téc H’m«ng), th¸c B¹c. NÕu vµo phiªn chî tèi thø 7 hµng tuÇn b¹n sÏ ®­îc tham dù phiªn “chî t×nh”. NghØ ®ªm t¹i Sa Pa. Ngµy 4: Sa Pa - Hµ Néi. Buæi s¸ng xe ®­a quý kh¸ch vÒ Lµo Cai th¨m cöa khÈu ®i chî biªn, sau ®ã vÓ Hµ Néi. NghØ ®ªm t¹i Hµ Néi. Ngµy 5: Hµ Néi – H¹ Long Buæi s¸ng quý kh¸ch tham quan Quèc Tö Gi¸m, th¨m phè cæ Hµ Néi. Sau khi ¨n tr­a xe ®­a quý kh¸ch vÒ ®iÓm tr¶ kh¸ch. KÕt thóc ch­¬ng tr×nh tham quan. H¹ long- tam ®¶o- sa pa ( 5 ngµy 4 ®ªm) Ngµy 1: H¹ Long- Tam §¶o 06h xuÊt ph¸t t¹i n¬i tËp kÕt ®Õn Tam §¶o, nhËn phßng kh¸ch s¹n, ¨n tr­a. ChiÒu tham quan Th¸c B¹c, bÓ b¬i thµnh cæ. 19h ¨n tèi. Ngµy 2: Tam §¶o- SaPa Sau khi ¨n s¸ng tiÕp tôc hµnh tr×nh ®i SaPa, ¨n tr­a trªn ®­êng. ChiÒu nhËn phßng kh¸ch s¹n t¹i SaPa. Ngµy 3: SaPa Sau khi ¨n s¸ng ®oµn khëi hµnh ®i tham b¶n C¸t C¸t, th¸p thuû ®iÖn, ¨n tr­a. ChiÒu tham quan nói Hµm Rång, th¸p truyÒn h×nh, ®i chî mua s¾m hµng thæ cÈm, thuèc b¾c. ¡n tèi, nghØ ng¬i tù do. Ngµy 4: SaPa- Lµo Cai- Hµ Néi Quý kh¸ch rêi SaPa vÒ Lµo Cai ¨n s¸ng, tham quan thÞ x· Lµo Cai, cöa khÈu chî biªn giíi. 9h rêi Lµo Cai vÒ Hµ Néi. ¡n tèi, nghØ ®ªm t¹i Hµ Néi. Ngµy 5: Hµ Néi- H¹ Long Sau khi ¨n s¸ng Quý kh¸ch th¨m phè ph­êng Hµ Néi, Bê Hå, Hµng Ngang, hµng §µo, ¨n tr­a t¹i Hµ Néi. ChiÒu vÒ H¹ Long, kÕt thóc ch­¬ng tr×nh. Gi¸ trän gãi cho mét kh¸ch du lÞch ( §¬n vÞ: 1000VN§) Sè kh¸ch 7-13 14-23 24-30 31-40 Gi¸ 1.250 1.077 1.042 961 Gi¸ trªn bao gåm: Xe « t« th¨m quan m¸y l¹nh, vÐ th¾ng c¶nh, h­íng dÉn viªn du lÞch nhiÖt t×nh, chu ®¸o, b¶o hiÓm. Kh¸ch s¹n tiªu chuÈn, khÐp kin, 2 ®Õn 3 ng­êi/phßng. ¡n 50.000®/ngµy Kh«ng bao gåm : §iÖn tho¹i, giÆt lµ, chi tiªu c¸ nh©n ... Ghi chó: TrÎ em d­íi 6 tuæi miÔn phÝ, tõ 7- 11 tuæi tÝnh nöa gi¸, tõ 12 tuæi trë lªn tÝnh b»ng gia ng­êi lín. (Nguån C«ng ty du lÞch Tïng L©m) 2. NhËn xÐt ®¸nh gi¸ vÒ c¸c tour du lÞch trªn VÒ néi dung c¸c ch­¬ng tr×nh du lÞch ®­îc giíi thiÖu trªn kh¸ hÊp dÉn vÒ mÆt h×nh thøc vµ néi dung, tuy nhiªn sè l­îng tuyÕn vµ chÊt l­îng ch­a ®­îc hÊp dÉn kh¸ch hµng, ®ÆcbiÖt lµ c¸c tuyÕn ®iÓm th¨m quan cßn nghÌo nµn. Bªn c¹nh ®ã chÊt l­îng phôc vô vµ c¬ së h¹ tÇng ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ngµy cµng cao cña kh¸ch du lÞch. 3. Ch­¬ng tr×nh du lÞch vïng t©y b¾c cña c«ng ty du lÞch thanh niªn Còng nh­ c¸c c«ng ty kh¸c ë H¹ Long, hiÖn nay c«ng ty du lÞch thanh niªn Qu¶ng Ninh ®ang khai th¸c vµ tæ chøc b¸n mét sè ch­¬ng tr×nh du lÞch khu vùc t©y b¾c, c¸c vïng l©n cËn tiªu biÓu nh­ tuyÕn Mai Ch©u Hoµ B×nh, Lµo Cai – Sa Pa – ViÖt Tr× cô thÓ nh­ sau: H¹ long- mai ch©u- ao vua- hµ néi ( 3 ngµy 2 ®ªm) Ngµy 1: H¹ Long- Mai Ch©u 06h ®ãn Quý kh¸ch t¹i H¹ Long. ¡n tr­a t¹i Hoµ B×nh, th¨m nhµ m¸y thuû ®iÖn s«ng §µ. 15h ®i Mai Ch©u. NghØ t¹i nhµ sµn d©n téc Th¸i t¹i b¶n L¸c, th¨m quan b¶n d©n téc M­êng vµ Th¸i tr¾ng, t×m hiÓu nghÒ lµm thæ cÈm cña ng­êi d©n téc Th¸i ë b¶n L¸c. ¡n tèi t¹i nhµ sµn, tham gia móa s¹p, giao l­u, uèng r­îu cÇn vµ th­ëng thøc ch­¬ng tr×nh v¨n nghÖ móa s¹p, móa xoÌ cña c¸c c« g¸i ng­êi Th¸i biÓu diÔn. NghØ ®ªm t¹i nhµ sµn. Ngµy 2: Mai Ch©u- Ao Vua- Hµ Néi Sau khi ¨n s¸ng, Quý kh¸ch rêi Mai Ch©u ®i S¬n T©y, 13h ®i du lÞch Ao Vua, th¨m c«ng viªn n­íc, leo th¸c tr­ît n­íc c¶m gi¸c m¹nh. 16h rêi Ao Vua vÒ Hµ Néi. NghØ ®ªm t¹i Hµ Néi. Ngµy 3: Hµ Néi- H¹ Long Sau khi ¨n s¸ng, Quý kh¸ch tham quan phè ph­êng Hµ Néi: L¨ng B¸c, B¶o tµng Hå ChÝ Minh. ¡n tr­a t¹i Hµ Néi, chiÒu vÒ H¹ Long. KÕt thóc hµnh tr×nh. Gi¸ trän gãi cho mét kh¸ch du lÞch ( §¬n vÞ: 1000VN§) Sè kh¸ch 7-13 14-23 24-30 31-40 Gi¸ 762 643 603 561 H¹ long- lµo cai- sapa- viÖt tr×- hµ néi ( 4 ngµy 3 ®ªm) Ngµy 1: H¹ Long- Lµo Cai 9h b¾t ®Çu xuÊt ph¸t t¹i ®iÓm tËp kÕt. Sau khi ¨n tr­a t¹i Hµ Néi, ®i Lµo Cai, ¨n tèi t¹i B¶o Yªn, tèi nghØ kh¸ch s¹n t¹i Lµo Cai. Ngµy 2: Lµo Cai- Sa Pa Sau khi ¨n s¸ng tiÕp tôc hµnh tr×nh ®i SaPa th¬ méng, th¨m B¶n C¸t C¸t, Th¸p thuû ®iÖn Ph¸p x©y dùng n¨m 1925, ¨n tr­a, chiÒu th¨m nói Hµm Rång, chî thuèc B¾c, thæ cÈm. ¡n tèi, tù do nghØ ng¬i. Tham dù phiªn chî t×nh nÕu vµo tèi thø b¶y. NghØ ®ªm t¹i kh¸ch s¹n ë SaPa. Ngµy 3: Sapa- ViÖt Tr× Quý kh¸ch rêi SaPa vÒ Lµo Cai ¨n s¸ng, tham quan thÞ x· Lµo Cai, cöa khÈu, chî biªn giíi, 9h rêi Lµo Cai. ChiÒu vÒ ®Õn ViÖt Tr×, th¨m §Òn Hïng, nghØ tèi t¹i ViÖt Tr×. Ngµy 4: ViÖt Tr×- H¹ Long S¸ng, Quý kh¸ch vÒ Hµ Néi, ¨n tr­a t¹i nhµ hµng Sofia, ®i siªu thÞ hiÖn ®¹i Trµng TiÒn. 14h rêi Hµ Néi vÒ H¹ Long. KÕt thóc hµnh tr×nh Gi¸ trän gãi cho mét kh¸ch du lÞch ( §¬n vÞ: 1000VN§) Sè kh¸ch 7-13 14-23 24-30 31-40 Gi¸ 1.052 891 856 782 4. C¸ch thøc tiÕn hµnh vµ tæ chøc ch­¬ng tr×nh du lÞch Muèn x©y dùng mét ch­¬ng tr×nh du lÞch trän gãi ng­êi thiÕt kÕ ch­¬ng tr×nh ph¶i am hiÓu, ph¶i cã kinh nghiÖm vÒ nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau nh­ hiÓu biÕt vÒ du lÞch, cã ãc kinh doanh, hiÓu réng vÒ lÞch sö ®Þa lý d©n téc, kh¶o cæ häc, hiÓu biÕt vÒ kh¸ch hµng, hiÓu biÕt c¹nh tranh, hiÓu biÕt c¸c nhµ cung cÊp trong thµnh phÇn kÕt hîp. Tõ ®ã lËp ch­¬ng tr×nh du lÞch trän gãi, hÊp dÉn phong phó ®èi víi kh¸ch hµng. §Ó ®¹t ®­îc yªu cÇu ®ã c¸c ch­¬ng tr×nh du lÞch ®­îc x©y dùng theo qui tr×nh gåm c¸c b­íc sau: - Nghiªn cøu nhu cÇu cña thÞ tr­êng (kh¸ch du lÞch) - Nghiªn cøu kh¶ n¨ng ®¸p øng: tµi nguyªn, c¸c nhµ cung cÊp du lÞch, møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. - X¸c ®Þnh kh¶ n¨ng vµ vÞ trÝ cña C«ng ty trªn thÞ tr­êng. - X©y dùng môc ®Ých, ý t­ëng cña ch­¬ng tr×nh du lÞch . - Giíi h¹n quü thêi gian vµ møc gi¸ tèi ®a. - X©y dùng tuyÕn hµnh tr×nh c¬ b¶n, bao gåm nh÷ng ®iÓm du lÞch chñ yÕu, b¾t buéc cña ch­¬ng tr×nh. -X©y dùng ph­¬ng ¸n vËn chuyÓn. - X©y dùng ph­¬ng ¸n l­u tró, ¨n uèng. - Nh÷ng ®iÒu chØnh nhá, bæ xung tuyÕn hµnh tr×nh, chi tiÕt ho¸ ch­¬ng tr×nh víi nh÷ng ho¹t ®éng tham quan gi¶i trÝ . - X¸c ®Þnh gi¸ thµnh vµ gi¸ b¸n cña ch­¬ng tr×nh. - X©y dùng nh÷ng qui ®Þnh cña ch­¬ng tr×nh du lÞch. Kh«ng ph¶i bÊt cø khi nµo x©y dùng mét ch­¬ng tr×nh du lÞch trän gãi còng ph¶i lÇn l­ît tr¶i qua tÊt c¶ c¸c b­íc trªn ®©y. * Tæ chøc b¸n ch­¬ng tr×nh Khi ®· x©y dùng ch­¬ng tr×nh vµ tÝnh gi¸ th× b­íc tiÕp theo lµ tæ chøc b¸n ch­¬ng tr×nh ®ã. §Ó b¸n ®­îc ta ph¶i chiªu thÞ vµ ®µm ph¸n ®Ó b¸n s¶n phÈm. Chiªu thÞ (promotion) lµ mét trong bèn yÕu tè cña marketing- mix nh»m hç trî cho viÖc b¸n hµng. Muèn chiªu thÞ ®¹t hiÖu qu¶ ph¶i cã tÝnh c¸ch liªn tôc, tËp trung vµ phèi hîp. Trong du lÞch , chiªu thÞ cã ba lÜnh vùc cÇn nghiªn cøu . - Th«ng tin trùc tiÕp - Quan hÖ x· héi - Qu¶ng c¸o TÊt c¶ c¸c s¶n phÈm muèn b¸n ®­îc nhiÒu cÇn ph¶i chiªu thÞ. §èi víi s¶n phÈm du lÞch, viÖc chiªu thÞ l¹i cÇn thiÕt h¬n v× : + Søc cÇu cña s¶n phÈm th­êng lµ thêi vô vµ cÇn ®­îc khÝch lÖ vµo lóc tr¸i mïa. + Søc cÇu cña s¶n phÈm th­êng rÊt nhËy bÐn vÒ gi¸ c¶ vµ biÕn ®éng t×nh h×nh kinh tÕ . + Kh¸ch hµng th­êng ph¶i ®­îc nghe vÒ s¶n phÈm, tr­íc khi thÊy s¶n phÈm. + Sù trung thµnh cña kh¸ch hµng ®èi víi nh·n hiÖu s¶n phÈm th­êng kh«ng s©u s¾c. + HÇu hÕt c¸c s¶n phÈm bÞ c¹nh tranh + HÇu hÕt c¸c s¶n phÈm ®Òu bÞ thay thÕ. *Th«ng tin trùc tiÕp. Th«ng tin trùc tiÕp nh»m môc ®Ých ®­a tin vÒ s¶n phÈm du lÞch cña c«ng ty cho c«ng chóng. Th«ng tin trùc tiÕp nµy ®­îc thÓ hiÖn d­íi nhiÒu h×nh thøc: Nãi ,viÕt , nh×n... qua c¸c trung t©m th«ng tin du lÞch hoÆc qua ph¸t hµnh tµi liÖu. * Quan hÖ x· héi: Bao gåm quan hÖ ®èi néi vµ quan hÖ ®èi ngo¹i. Quan hÖ ®èi néi lµ mèi quan hÖ gi÷a nh©n viªn c¸c ban ngµnh trong mét tæ chøc vµ kh¸ch hµng cña tæ chøc. §èi víi kh¸ch hµng mèi quan hÖ nµy cÇn g¾n bã, th©n mËt víi kh¸ch hµng cò vµ t×m hiÒu kh¸ch hµng míi . §èi víi nh©n viªn ph¶i quan hÖ mËt thiÕt, t×m hiÓu nguyÖn väng, ®µo t¹o, huÊn luyÖn hä. Quan hÖ ®èi ngo¹i lµ sù giao tiÕp, tiÕp xóc víi bªn ngoµi tæ chøc nh­ kh¸ch hµng, c«ng chóng trong ®Þa ph­¬ng, b¸o chÝ chÝnh quyÒn vµ c¸c tæ chøc b¹n. * Qu¶ng c¸o: Qu¶ng c¸o lµ mét ph­¬ng c¸ch ®Ó c¬ së tån t¹i vµ ph¸t triÓn, qu¶ng c¸o ph¶i cã néi dung phong phó. Néi dung nµy gåm nh÷ng ®iÓm: - Nªu bËt nh÷ng ­u thÕ cña s¶n phÈm. - NhÊt qu¸n gi÷a lêi nãi vµ viÖc lµm. - Râ rµng dÔ hiÓu, g©y Ên t­îng. - Ph¶i cã lêi høa hÑn. - Sù kh¼ng ®Þnh - C«ng céng, môc tiªu - Giäng ®iÖu, h×nh ¶nh, mµu s¾c. Khi qu¶ng c¸o cho c¸c ch­¬ng tr×nh du lÞch trän gãi c¸c C«ng ty l÷ hµnh th­êng ¸p dông c¸c h×nh thøc sau: - Qu¶ng c¸o b»ng c¸c s¶n phÈm tËp gÊp, tËp s¸ch máng, ¸p phÝch… - Qu¶ng c¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng : b¸o chÝ. Internet ... - C¸c ho¹t ®éng khuyÕch tr­¬ng nh­ tæ chøc c¸c buæi tèi qu¶ng c¸o, tham gia héi chî. - Qu¶ng c¸o trùc tiÕp, göi c¸c s¶n phÈm qu¶ng c¸o ®Õn tËn n¬i ë c«ng së cña kh¸ch. - C¸c h×nh thøc kh¸c: phim qu¶ng c¸o, b¨ng video… TiÕp theo lµ qu¸ tr×nh b¸n s¶n phÈm. C¸c h·ng l÷ hµnh th­êng b¸n ch­¬ng tr×nh qua c¸c ®¹i lý b¸n lÎ. Nh©n viªn b¸n ch­¬ng tr×nh du lÞch trän gãi ngoµi kiÕn thøc c¨n b¶n vÒ b¸n hµng cÇn ph¶i biÕt vÊn ®Ò chuyªn m«n du lÞch, ®Æc tÝnh cña s¶n phÈm, ®iÓm m¹nh cña s¶n phÈm... Khi b¸n ch­¬ng tr×nh, tuú theo lo¹i ch­¬ng tr×nh sÏ cã nh÷ng c¸ch b¸n kh¸c nhau, tõng lo¹i thÞ tr­êng cã c¸ch b¸n kh¸c nhau. Trong tr­êng hîp b¸n ch­¬ng tr×nh cho ®¹i lý ë n­íc ngoµi th× ph¶i th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n cho ®¹i lý biÕt râ nh÷ng chi tiÕt vÒ ch­¬ng tr×nh du lÞch, ngµy giê, tuyÕn ®iÓm, dÞch vô liªn quan ®Õn kh¸ch … * Thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh. C«ng viÖc thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh v« cïng quan träng. Mét ch­¬ng tr×nh du lÞch trän gãi dï cã tæ chøc thiÕt kÕ hay nh­ng kh©u thùc hiÖn kÐm sÏ dÉn ®Õn thÊt b¹i. Bëi lÏ kh©u thùc hiÖn liªn quan ®Õn vÊn ®Ò thùc tÕ, ph¶i gi¶i quyÕt nhiÒu vÊn ®Ò ph¸t sinh trong chuyÕn du lÞch. C«ng viÖc thùc ch­¬ng tr×nh du lÞch trän gãi bao gåm: - ChuÈn bÞ ch­¬ng tr×nh du lÞch. - TiÕn hµnh du lÞch trän gãi - B¸o c¸o sau khi thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh. - Gi¶i quyÕt c¸c phµn nµn cña kh¸ch. Qua thùc tÕ ®i t×m hiÓu vµ c¨n cø vµo c¸c th«ng tin vÒ ®Þa lý, v¨n ho¸ x· héi vïng t©y b¾c th× viÖc x©y dùng mét ch­¬ng tr×nh du lÞch míi t¹i khu vùc nµy lµ cÇn thiÕt ®èi víi c«ng ty du lÞch Thanh Niªn Qu¶ng Ninh. Víi nhËn ®Þnh nµy t«i xin ®­îc ®­a ra ph­¬ng ¸n ch­¬ng tr×nh nh­ sau: VÊn ®Ò vÒ thÞ tr­êng kh¸ch t¹i t¹i H¹ Long: HiÖn nay nhu cÇu ®i du lÞch cña ng­êi d©n t¹i Qu¶ng Ninh lµ kh«ng nhá, ngoµi ra viÖc giíi thiÖu c¸c ch­¬ng tr×nh nµy víi kh¸ch n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ kh¸ch du lÞch ®Õn tõ ch©u ¢u lµ rÊt lín. Qua thùc tÕ nhËn thÊy vïng t©y b¾c lµ khu vùc rõng nói cßn nhiÒu ®iÒu bÝ Èn vµ ch­a ®­îc nhiÒu doanh nghiÖp trong ngµnh quan t©m vµ ®Çu t­. Bëi vËy møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng cßn Ýt, thuËn lîi cho viÖc x©y dùng ch­¬ng tr×nh vµ khai th¸c du lÞch t¹i ®©y. Danh môc c¸c kh¸ch s¹n vµ c¸c tuyÕn ®iÓm dõng ch©n hiÖn nay ch­a ®¶m b¶o ®Çy ®ñ cung øng cho nhu cÇu cña kh¸ch ®Æc biÖt ®èi víi c¸c ch­¬ng tr×nh nhiÒu ng­êi tham gia. C¨n cø vµo c¸c ®iÓm du lÞch quan träng vµ næi tiÕng cña vïng t©y b¾c cã thÓ thÊy næi tréi hai tuyÕn ®iÓm du lÞch quan träng cã thÓ khai th¸c cã hiÖu qu¶ t¹i vïng nµy lµ tuyÕn §iÖn Biªn Phñ vµ tuyÕn Sa Pa. C¨n cø vµo c¸c thuËn lîi vÒ danh th¾ng thiªn nhiªn, di tÝch lÞch sö còng nh­ c¸c yÕu tè v¨n ho¸ x· héi vµ c¸c khã kh¨n vÒ c¬ së h¹ tÇng ®Ó cã thÓ x©y dùng tuyÕn hµnh tr×nh c¬ b¶n cña ch­¬ng tr×nh nh­ sau: H¹ Long - S¬n La - §iÖn Biªn (5 ngµy 4 ®ªm). Ph­¬ng tiÖn: Xe bus Ngµy 1: H¹ Long - S¬n La. Buæi s¸ng xuÊt ph¸t tõ H¹ Long ®i S¬n La, ¨n tr­a t¹i Thanh S¬n (Phó Thä). NghØ t¹i S¬n La. Ngµy 2: S¬n La - §iÖn Biªn Th¨m Nhµ tï vµ b¶o tµng S¬n La., th¨m cao nguyªn Méc Ch©u. ¨n tr­a t¹i S¬n La, ChiÒu khëi hµnh ®i §iÖn Biªn, dõng ch©n t¹i ®Ìo Pha §in ng¾m c¶nh vµ chôp h×nh l­u niÖm. ¨n tèi vµ nghØ t¹i §iÖn Biªn. Ngµy 3: §iÖn Biªn. Th¨m khu di tÝch lÞch sö chiÕn th¾ng §iÖn Biªn Phñ. Các di tích nổi bật của chiến trường Ðiện Biên năm xưa là đồi A1, C1, C2, D1, cứ điểm Hồng Cúm, Him Lam, đồi Ðộc Lập, hầm chỉ huy của tướng Ðờ Catri. Nơi làm việc của tướng Võ Nguyên Giáp và Hoàng Văn Thái. Tèi: th­ëng thøc biÓu diÔn nghÖ thuËt c¸c d©n téc vïng t©y b¾c Ngµy 4. §iÖn Biªn - S¬n La. S¸ng Quý kh¸ch ®i th¨m cöa khÈu T©y Trang, mua s¾m quµ l­u niÖm. ChiÒu khëi hµnh vÒ S¬n La, ¨n tèi vµ nghØ t¹i S¬n La. Ngµy 5. S¬n La - H¹ Long S¸ng Quý kh¸ch lªn xe khëi hµnh vÒ H¹ Long KÕt thóc ch­¬ng tr×nh. ViÖc tÝnh to¸n kinh phÝ vµ x©y dùng gi¸ b¸n ch­¬ng tr×nh v­ît qu¸ giíi h¹n cña bµi luËn nµy nªn kh«ng cô thÓ ®Ò cËp ®Õn. Qua viÖc x©y dùng ch­¬ng tr×nh du lÞch trªn nh»m vµo ®èi t­îng kh¸ch hµng lµ ng­êi d©n cã thu nhËp trung b×nh t¹i Qu¶ng Ninh, løa tuæi phôc vô lµ trung niªn v× môc ®Ých chÝnh cña ch­¬ng tr×nh lµ th¨m quan nh÷ng ®iÓm du lÞch mang tÝnh chÊt lÞch sö c¸ch m¹ng cña d©n téc. §Æc biÖt thÝch hîp trong thêi ®iÓm hiÖn nay v× n¨m 2004 ®­îc lÊy lµ n¨m du lÞch §iÖn Biªn, ViÖc ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng t¹i ®©y ®ang ®­îc chÝnh phñ vµ ngµnh du lÞch quan t©m ®Çu t­ m¹nh mÏ. C¸c ngµy héi v¨n ho¸ vµ tr×nh diÔn nh»m giíi thiÖu §iÖn Biªn ®­îc tiÕn hµnh liªn tôc, th«ng tin vÒ t©y b¾c ®­îc nh¾c ®Õn nhiÒu trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng dÉn tíi viÖc h×nh thµnh ch­¬ng tr×nh vµ tæ chøc thùc hiÖn lµ cã hiÖu qu¶ cao. Ngoµi ra cßn cã thÓ x©y dùng thªm ch­¬ng tr×nh du lÞch Sa Pa, ®©y lµ mét ®Þa danh ®Ñp vµ mang mang khÝ hËu c¶u mét vïng «n ®íi thu nhá ë ViÖt nam t¹o cho du kh¸ch nh÷ng c¶m gi¸c míi l¹. KÕt luËn §Ò tµi nµy ®· tr×nh bµy mét c¸ch tæng quan nhÊt vÒ C«ng ty du lÞch Thanh Niªn Qu¶ng ninh. Bªn c¹nh ®ã giíi thiÖu t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ vÒ vïng t©y b¾c vµ c¸c tuyÕn ®iÓm cã kh¶ n¨ng khai th¸c vÒ du lÞch t¹i §iÖn Biªn, S¬n La, Lai Ch©u vµ Hoµ B×nh. §Ò tµi ®· thÓ hiÖn ®­îc næi bËt vÒ c¸c gi¸ trÞ lÞch sö t¹i §iÖn Biªn, b¶n s¾c v¨n ho¸ c¸c d©n téc vïng t©y b¾c. C¶nh quan vµ khÝ hËu «n hoµ cña Sa Pa. Bªn c¹nh ®ã ®· m¹nh d¹n ®­a ra mét ch­¬ng tr×nh du lÞch míi phôc vô cho tuyÕn du lÞch H¹ Long – T©y b¾c (§iÖn Biªn) phôc vô cho nhu cÇu du lÞch n¨m 2004 víi ®iÓm nhÊn lµ N¨m du lÞch §iÖn Biªn. Kinh doanh ch­¬ng tr×nh du lÞch ®ßi hái sù phèi hîp ®ång bé gi÷a c¸c ngµnh, c¸c nhµ cung cÊp còng nh­ c¸c ngµnh liªn quan. HiÖn nay sù c¹nh tranh gi÷a c¸c C«ng ty l÷ hµnh trong n­íc rÊt quyÕt liÖt, m«i tr­êng kinh doanh ®Çy biÕn ®éng. Nã ®ß hái c¸c nhµ kinh doanh cÇn ph¶i xem xÐt vÊn dÒ hiÖu qu¶ kinh doanh ®Ó kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña m×nh víi c¸c b¹n hµng, c¸c C«ng ty b¹n. Trong t­¬ng lai gÇn ®©y, khi mµ ®êi sèng ng­êi d©n vµ c¬ së h¹ tÇng vïng t©y b¾c ®­îc n©ng cao. Di tÝch, danh th¾ng vµ nÒn v¨n ho¸ mang ®Ëm b¶n chÊt nói rõng sÏ lµ ®iÓm ®Õn cho nhiÒu du kh¸ch. §Ó hoµn thµnh luËn v¨n nµy em ®· t×m hiÓu thùc tÕ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty du lÞch Thanh Niªn Qu¶ng Ninh, ®Æc biÖt lµ sù gióp ®ì trùc tiÕp cña phßng tµi chÝnh vµ phßng thÞ tr­êng ®Ó thu thËp vµ xö lÝ d÷ liÖu. Do quü thêi gian cã h¹n vµ kh¶ n¨ng øng dông lý thuyÕt vµo thùc tiÔn ch­a ®­îc nhuÇn nhuyÔn nªn ®Ò tµi nµy kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt vµ v­íng m¾c Mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« h¬n n÷a ®Ó luËn v¨n ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Tµi liÖu tham kh¶o 1. C¸c b¸o c¸o cña C«ng ty du lÞch Thanh Niªn Qu¶ng Ninh 2. C¸c trang d÷ liÖu ®iÖn tö cña VDC vµ Tæng côc du lÞch. 3. NguyÔn V¨n M¹nh: Bµi gi¶ng m«n: Qu¶n trÞ kinh doanh l÷ hµnh. 4. TrÇn Ngäc Nam. Marketing du lÞch. NXB Tæng hîp §ång Nai . 5. T¹p chÝ Du lÞch ViÖt Nam. 6. PGS.TS NguyÔn V¨n §Ýnh, Th.s: Ph¹m Hång Ch­¬ng: Gi¸o tr×nh: Qu¶n trÞ kinh doanh l÷ hµnh. NXB Thèng kª. 7. PTS. TrÇn Minh Hoµ. Bµi gi¶ng kinh tÕ du lÞch . 8. Non n­íc ViÖt Nam – Tæng côc du lÞch 1999 9. C¸c tµi liÖu vÒ di tÝch lÞch sö vµ th¾ng c¶nh cña c¸c tØnh. Môc lôc Lêi nãi ®Çu 1 Ch­¬ng 1: Giíi thiÖu vÒ C«ng ty du lÞch thanh niªn Qu¶ng Ninh 3 1. Vµi nÐt vÒ sù ra ®êi vµ tr­ëng thµnh cña c«ng ty 3 2. Nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña C«ng ty 4 3. NhiÖm vô ho¹t ®éng cña C«ng ty 4 4. S¬ ®å bé m¸y tæ chøc cña C«ng ty 6 5. Chøc n¨ng ho¹t ®éng cña tõng bé phËn 7 6. §Æc ®iÓm vèn cña C«ng ty du lÞch Thanh Niªn 9 7. KÕt qu¶ kinh doanh 11 8. NhËn xÐt chung vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty 14 9. Mét sè ch­¬ng tr×nh Du lÞch cña C«ng ty 16 Ch­¬ng 2: Kh¶ n¨ng cung øng du lÞch vïng T©y B¾c 20 1. Nguån tµi nguyªn du lÞch tù nhiªn 20 2. Nguån tµi nguyªn du lÞch v¨n ho¸ lÞch sö 22 2.1. TØnh §iÖn Biªn 22 2.2. TØnh S¬n La 26 2.3. TØnh Lai Ch©u 28 2.4. TØnh Hoµ B×nh 28 2.5. TØnh Lµo Cai 36 2.5. V¨n ho¸ Èm thùc khu vùc t©y b¾c 40 3. NhËn xÐt chung vÒ du lÞch vïng t©y b¾c 45 Ch­¬ng 3: X©y dùng mét sè ch­¬ng tr×nh du lÞch míi vïng t©y b¾c cña C«ng ty du lÞch thanh niªn Qu¶ng Ninh 47 1. T×m hiÓu mét sè ch­¬ng tr×nh du lÞch t©y b¾c cña c¸c C«ng ty kh¸c 47 2. NhËn xÐt ®¸nh gi¸ vÒ c¸c tour du lÞch trªn 49 3. Ch­¬ng tr×nh du lÞch vïng t©y b¾c cña C«ng ty du lÞch thanh niªn 49 4. C¸ch thøc tiÕn hµnh vµ tæ chøc ch­¬ng tr×nh du lÞch 51 KÕt luËn 57 Tµi liÖu tham kh¶o 58